ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ Αγαπητά μέλη του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου Αττικής, Σας καλωσορίζουμε στην έδρα της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Σας ευχαριστούμε θερμά για τη συμμετοχή σας στο πρώτο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου της πρωτεύουσας (Περιφέρεια Αττικής). Θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε προσωπικά γιατί ακόμη και στη σημερινή εποχή υπερεπικοινωνίας και υπερπληροφόρησης η διαπροσωπική επαφή και συνάντηση διατηρεί συχνά την ιδιαίτερη σημασία της. Ιδίως όταν πρόκειται για μια καινοτομική προσπάθεια όπως νομίζουμε ότι είναι η συγκρότηση και η λειτουργία των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ. Το προτεινόμενo πρόγραμμα για τις δύο πρώτες συνεδριάσεις του ΣΚΕ είναι το ακόλουθο: 1. Συζήτηση για τον ρόλο και την αποστολή του ΣΚΕ. Στο επισυναπτόμενο κείμενο με τίτλο «Προτάσεις και σκέψεις για διαβούλευση στα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ» αναπτύσσονται αναλυτικά οι προτάσεις του ΚΕΕΠ της ΕΡΤ για το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα δράσεων έως τον Ιούνιο Είναι προτάσεις για διαβούλευση που αποσκοπούν να δώσουν μια βάση εκκίνησης της συζήτησης. 2. Πρόσκληση για υποψηφιότητες του πενταμελούς προσωρινού Προεδρείου του ΣΚΕ. Στο Προεδρείο πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 2 μέλη από καθένα από τα δύο συστατικά τμήματα του ΣΚΕ (θεσμοί, κοινωνικές οργανώσεις και πολίτες που κληρώθηκαν). Η εκλογή θα γίνει στη δεύτερη συνεδρίαση την Τρίτη 24 Ιανουαρίου. Για το σύντομο ενδιάμεσο διάστημα μπορεί να λειτουργήσει μία ολιγομελής συντονιστική γραμματεία. 3. Η δεύτερη Ολομέλεια θα γίνει στις 26 Ιανουαρίου, ημέρα Τρίτη, 6-7:30 μ.μ. Εκλογή του προσωρινού πενταμελούς Προεδρείου. Παρουσίαση των 5 Γενικών Διευθύνσεων της ΕΡΤ. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν μαζί να εφαρμόσουμε δημιουργικά το άρθρο 10 του νόμου 4324/15 οικοδομώντας ένα συμμετοχικό πείραμα κοινωνικού ελέγχου, το οποίο εάν εφαρμοστεί σωστά, όχι μόνο θα προωθήσει το άνοιγμα της ΕΡΤ στην κοινωνία, αλλά μπορεί να έχει άμεσες θετικές επιπτώσεις στον τόσο αναγκαίο ποιοτικό Δημόσιο Διάλογο, αποτελώντας παράλληλα ένα πρότυπο κοινωνικού ελέγχου για το σύνολο του Δημόσιου Τομέα στη χώρα. Με εκτίμηση, Διονύσης Τσακνής Πρόεδρος Δ.Σ. ΕΡΤ Περικλής Βασιλόπουλος Συντονιστής ΚΕΕΠ 1

2 Προτάσεις και σκέψεις για Διαβούλευση στο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ Οι προτάσεις που ακολουθούν είναι προτάσεις για διαβούλευση στην πρώτη Ολομέλεια του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) της ΕΡΤ στην Περιφέρεια της Πρωτεύουσας (Αττική). Προέρχονται σε ένα μεγάλο βαθμό από τις εντατικές συζητήσεις με τον Διονύση Τσακνή, Πρόεδρο του ΔΣ της ΕΡΤ που είναι και ο εποπτεύων του όλου εγχειρήματος, τις κατευθύνσεις που ενέκρινε το Διοικητικό Συμβούλιο και ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Λάμπης Ταγματάρχης αλλά και από τη συλλογική εμπειρία των συνεργατών του ΚΕΕΠ το τελευταίο τετράμηνο. Το Κέντρο Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών της ΕΡΤ (ΚΕΕΠ) έχει ως βασική αρμοδιότητα τη συγκρότηση, οργάνωση και στήριξη των ΣΚΕ και σε συνεργασία με όλες τις υπηρεσίες της ΕΡΤ, οφείλουν να διεκπεραιώσουν τις βασικές οργανωτικές απαιτήσεις για τη λειτουργία τους. Το μόνο που θα χρειαστεί από όλα τα μέλη του ΣΚΕ, είτε είναι εκπρόσωποι των θεσμών, κοινωνικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων, είτε έχουν κληρωθεί από τους πολίτες που έκαναν αίτηση εθελοντικής συμμετοχής, είναι κυρίως, η διάθεσή τους για συμμετοχή, η μεταφορά της πολύτιμης εμπειρίας, η κριτική τους για την ΕΡΤ και λιγοστές ώρες κάθε μήνα για την αυτοπρόσωπη παρουσία τους στις Ολομέλειες. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει μεγάλη εμπειρία από τέτοιου είδους συμμετοχικούς μηχανισμούς κοινωνικού ελέγχου, ούτε σε ευρωπαϊκό και ιδίως σε ελληνικό επίπεδο, καλούμαστε να συνδιαμορφώσουμε ως ΕΡΤ και ως ΣΚΕ μια πρωτότυπη μέθοδο λειτουργίας που θα είναι ευέλικτη και αποδοτική. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα καινοτομικό κοινωνικό πείραμα. Αν πετύχει, οι θετικές συνέπειες θα ξεπεράσουν κατά πολύ το βασικό ζητούμενο που είναι η βελτίωση και το άνοιγμα στην κοινωνία της ΕΡΤ. Το στοίχημα πολυσήμαντο. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν, μαζί να εφαρμόσουμε δημιουργικά το άρθρο 10 του νόμου 4324/15 που προβλέπει τη συγκρότηση και λειτουργία των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ. Σε αντιστάθμιση μάλιστα του όποιου, μικρού, κόστους σε χρόνο που επιφέρει η συμμετοχή σε ένα τέτοιο όργανο ελέγχου, ελπίζουμε ότι το εγχείρημα θα είναι ζωντανό, δημιουργικό και θα προσφέρει όφελος γνώσης, εμπειρίας και βελτίωσης, συλλογικά και στον καθένα ξεχωριστά. Με βέβαιο κέρδος για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. 2

3 Προτεινόμενο Χρονοδιάγραμμα δράσεων έως τον Ιούνιο 2016 Τρίτη 22 Δεκεμβρίου Ιδρυτική συνεδρίαση Ολομέλειας ΣΚΕ Αττικής στο Ραδιομέγαρο Αγ. Παρασκευής 6-7:30μ.μ. Συζήτηση για το ρόλο και την αποστολή του ΣΚΕ. Υιοθέτηση κανονισμού λειτουργίας και συγκρότηση δύο επιτροπών που προτείνεται να είναι: α) Επιτροπή για την τήρηση προγραμματικών δεσμεύσεων ΕΡΤ, κριτικές/καταγγελίες, β) Επιτροπή Προτάσεων. Πρόσκληση για υποψηφιότητες πενταμελούς προσωρινού προεδρείου ΣΚΕ. Μηνιαία σύγκληση της Ολομέλειας ΣΚΕ μέχρι και τον Ιούνιο Δηλαδή, Τρίτη 26 Ιανουαρίου, Τρίτη 23 Φεβρουαρίου, Τρίτη 22 Μαρτίου, Τρίτη 26 Απριλίου, Τρίτη 24 Μαΐου, Τρίτη 21 Ιουνίου. Προτεινόμενη ώρα σύγκλησης 6-7:30 μ.μ ή 7:30-9 μμ. Με την ολοκλήρωση των ΣΚΕ στις 13 Περιφέρειες της χώρας στα τέλη Ιουνίου 2016 θα πραγματοποιηθεί Πανελλαδική Συνδιάσκεψη των ΣΚΕ με στόχο να εγκριθεί ένα πρώτο Πόρισμα Αξιολόγησης και Προτάσεων που θα παραδοθεί στο Δ.Σ. της ΕΡΤ όπως ορίζει ο νόμος 4324/15 και θα κατατεθεί επίσης στον Υπουργό Επικρατείας, την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και το ΕΣΡ. Θα συζητηθεί και ο ετήσιος «Κοινωνικός Απολογισμός» της νέας ΕΡΤ Ιούνιος που θα εκπονήσει το ΚΕΕΠ με τη συνδρομή της Επιτροπής Κοινωνικής Ευθύνης. Σε συνεργασία με άλλα συμβούλια κοινωνικού ελέγχου ευρωπαϊκών Ρ/Τ θα προταθεί στη European Broadcasting Union (EBU) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ανάληψη πρωτοβουλίας για τον συντονισμό και την επέκταση του θεσμού στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Δεκέμβριο του 2016 θα δημοσιευθεί το τελικό Πόρισμα Αξιολόγησης των ΣΚΕ της ΕΡΤ μαζί με την Έκθεση Πεπραγμένων του οργάνου και θα εκτιμηθεί ο βαθμός ανταπόκρισης της ΕΡΤ στις παρατηρήσεις, κριτικές και προτάσεις, αλλά και η συμβολή του Συμβουλίου στην ανάπτυξη του Κοινωνικού Δημόσιου Διαλόγου. Συμμετοχή των πολιτών και εξωστρέφεια των ΣΚΕ Οι Ολομέλειες των ΣΚΕ θα καλύπτονται με live streaming διαδικτυακά από το WebTv και το WebRadio της ΕΡΤ, ενώ μέσα από τη σελίδα polites.ert.gr θα υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης απόψεων και ερωτήσεων από το κοινό. 3

4 Η μηνιαία εκπομπή της ΕΡΤ1 «ΠΟΛΙΤΕΣ»- Τηλεοπτικό Φόρουμ των ΣΚΕ προβλέπεται να μεταδίδεται βραδινές ώρες κάθε Τρίτη που υπάρχει Ολομέλεια. Θα συμμετέχουν κάθε φορά 20 μέλη των ΣΚΕ συν 5 τηλεθεατές/ακροατές και 5 φοιτητές των τμημάτων ΜΜΕ των ΑΕΙ (σύνολο 30) μεταφέροντας στο ευρύτερο κοινό τον προβληματισμό των ΣΚΕ με την παράλληλη ανάπτυξη κύκλων θεματολογίας ευρύτερου ενδιαφέροντος (π.χ. ο ρόλος της ΕΡΤ στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία, η ΕΡΤ και η ισότητα των φύλων, η ΕΡΤ και η καταπολέμηση των διακρίσεων, η ΕΡΤ και το προσφυγικό ζήτημα). Συντονιστής θα είναι ο εκάστοτε υπεύθυνος του ΚΕΕΠ της ΕΡΤ, με μόνιμη συμμετοχή του Προέδρου του ΔΣ της ΕΡΤ και κατά περίπτωση άλλων στελεχών της Διοίκησης της εταιρείας. Θα προβλέπεται συνδρομή και συμμετοχή από την Επιστημονική Ομάδα στήριξης των ΣΚΕ που θα αποτελείται από διακεκριμένους στον χώρο τους πανεπιστημιακούς. Για τους Έλληνες της Διασποράς η «Φωνή της Ελλάδας» σε συνεργασία με την ραδιοφωνική εκπομπή της ΕΡΑ «Athens Calling» που κάθε Δευτέρα βράδυ 10-12μ.μ. επικοινωνεί με 20 έλληνες πανεπιστημιακούς / ερευνητές / στελέχη που ζουν σε χώρες του εξωτερικού, θα προωθήσουν ένα διευρυμένο σχέδιο διαδικτυακής συμμετοχής στις εργασίες των ΣΚΕ. Με την επανεκκίνηση της ERTWorld τους προσεχείς μήνες, η δημιουργία του e-σκε της Διασποράς θα γίνει δυνατή. Το ΣΚΕ και οι συνδυαστικές ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ μεταξύ της ΕΡΤ και των κοινωνικών φορέων. Παρόλη την κρίση αλλά και εξαιτίας της, σημαντικά τμήματα της ελληνικής κοινωνίας και οι κοινωνικές οργανώσεις κινητοποιούνται και αναπτύσσουν συζητήσεις και δράσεις σε όλους σχεδόν τους τομείς. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Οι κινήσεις αρωγής των προσφύγων στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου αλλά και στην ηπειρωτική χώρα με τη συλλογή ρούχων και τροφίμων, η υποστήριξη των αστέγων και των ευάλωτων πολιτών με τα κοινωνικά ιατρεία/φαρμακεία, οι συζητήσεις και οι ενημερωτικές εκστρατείες για θέματα Δημόσιας Υγείας (Καρκίνος του μαστού, Διαβήτης κ.α.) και η ανάδειξη συλλόγων ασθενών. Στην οικονομία οι δράσεις για τις νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups) και τα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα και τις υπηρεσίες αναπτύσσονται σε όλη τη χώρα. Τα ΑΕΙ και τα ερευνητικά ινστιτούτα παρόλη τη χρηματοδοτική πίεση παράγουν καινοτόμες ιδέες. Υπάρχουν 100 ερασιτεχνικοί θίασοι θεάτρου και 70 4

5 σύγχρονου χορού μόνο στην πρωτεύουσα. Όμως ο γνωστός στην Ελλάδα κατακερματισμός και η έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας μειώνει κατά πολύ τις αναγκαίες συνέργειες και την εμβέλεια των δράσεων. Πολλές σβήνουν χωρίς ίχνη, άλλες δεν αναπτύσσουν το δυναμικό τους. Την ίδια στιγμή η ΕΡΤ προσπαθεί καθημερινά μέσα από τις 30 και πλέον ενημερωτικές της εκπομπές στο ραδιόφωνο και τις 15 στην τηλεόραση να αναδείξει όλες αυτές τις πρωτοβουλίες και συζητήσεις και το κάνει συχνά με επιτυχία δημοσιοποιώντας τις ευκαιρίες συντονισμού και την κινητοποίηση των πολιτών. Όμως, και εδώ υποχρησιμοποιούνται οι δυνατότητες πολλαπλασιαστικής ισχύος που διαθέτει η δημόσια ραδιοτηλεόραση. Τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου μπορούν και πρέπει να γίνουν ο κόμβος ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ και ΣΥΝΕΡΓΕΙΑΣ ανάμεσα στην ΕΡΤ και τις κοινωνικές οργανώσεις, τους φορείς και τους θεσμούς. Αν αυτό γίνει σωστά και οργανωμένα το όφελος και η προστιθέμενη αξία για την ελληνική κοινωνία θα ξεπερνά κατά πολύ τα 180 εκατομμύρια ευρώ του ανταποδοτικού τέλους. Κάτι τέτοιο ανταποκρίνεται και στις σύγχρονες αντιλήψεις περί ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ με παρεμβατικές δράσεις στη θέση του παραδοσιακού παθητικού ελέγχου καταγραφής των δράσεων των ελεγχόμενων δημόσιων φορέων. Τρεις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη ξεκινήσει σε συνεργασία της ΕΡΤ με φορείς που συμμετέχουν στο ΣΚΕ είναι χαρακτηριστικές για τις μεγάλες δυνατότητες συνεργειών μέσα από την πολυεπίπεδη συνεργασία. Η διπλή επικοινωνιακή εκστρατεία συλλογής ρούχων και φαρμάκων για τους πρόσφυγες και τους αστέγους και τις ευάλωτες ομάδες συμπολιτών μας που θα συνεχιστούν με τη συνεργασία της ΕΡΤ με την Περιφέρεια Αττικής, το Δήμο Αγ. Παρασκευής, το Δήμο Αθηναίων και τις οργανώσεις «Αλληλεγγύη, Μητροπολιτικό Ιατρείο Ελληνικού, Κοινωνική Κουζίνα «Άλλος Άνθρωπος», «το Πορτοκαλί». Οι τηλεμαραθώνιοι αγάπης της UNICEF για τα προσφυγόπουλα και το «Χαμόγελο του Παιδιού». Η συνεργασία με τα τηλεοπτικά / ραδιοφωνικά εργαστήρια των τμημάτων ΜΜΕ του ΕΚΠΑ και του ΠΑΝΤΕΙΟΥ Πανεπιστημίου για την προώθηση καινοτομικών, πειραματικών προγραμμάτων στην οπτική μιας νέας Διαμεσικής Τηλεόρασης σε πολλαπλές οθόνες (TV, computer, smartphones, Tablets, wearables) και σε πολλές πλατφόρμες (social media) προς όφελος των κοινωνικών δράσεων και τη διάχυση της επικοινωνίας και του διαλόγου μέσα από τη δημόσια Ρ/Τ. 5

6 Σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας θα προταθεί η δημιουργία ΣΚΕ μαθητών/νέων με στόχο τη διεξαγωγή Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού και τίτλο «Φτιάξε μαζί με τους συμμαθητές σου ένα βίντεο, μια εκπομπή». Πολλοί μαθητές θέλησαν να συμμετάσχουν στα ΣΚΕ αλλά ο περιορισμός ορίου ηλικίας στα 18 χρόνια ήταν απαγορευτικός. Η ΕΡΤ δέχεται και ξεναγεί στις εγκαταστάσεις της κάθε χρόνο 3 χιλιάδες περίπου μαθητές και εκπαιδευτικούς και αποτελεί βασικό καθήκον της κοινωνικής της ευθύνης η στενή της σχέση με τη μαθητική νεολαία σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων της. Όλα τα μέλη του ΣΚΕ μπορούν να κάνουν αντίστοιχες προτάσεις για την ανάπτυξη οριζόντιων συνεργειών που μετά από συλλογική συζήτηση και ανάλογα με τις προτεραιότητες αλλά και τις υπάρχουσες δυνατότητες μπορούν να υιοθετηθούν ως πρόταση προς το ΔΣ της ΕΡΤ και στη συνέχεια να εκτιμηθεί ο βαθμός ανταπόκρισης της εταιρείας. Προτεινόμενοι Κύκλοι Θεματολογίας των ΣΚΕ Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ, 6-7:30μ.μ. στο Ραδιομέγαρο Αγ. Παρασκευής. Παρουσίαση των 5 Γενικών Διευθύνσεων της ΕΡΤ. Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ, Λειτουργία Επιτροπών. Ο ρόλος της ΕΡΤ στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία. Πως μπορεί η δημόσια Ρ/Τ να συμβάλλει σε μία δημιουργική συνεννόηση; Τρίτη 22 Μαρτίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Ο ρόλος της ΕΡΤ και στην παραγωγική Ανασυγκρότηση της χώρας. Οικονομική κρίση και οι δράσεις ανακούφισης των ευάλωτων πολιτών, κοινωνικός διάλογος και παραγωγικότητα. Συζήτηση πορίσματος επιτροπής για την τήρηση των δεσμεύσεων της ΕΡΤ. Τρίτη 26 Απριλίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Η ΕΡΤ και το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα. Ο ρόλος των πολιτών και των κοινωνικών οργανώσεων. Τρίτη 24 Μαΐου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Η ΕΡΤ και η καταπολέμηση κάθε λογής Διακρίσεων φύλου, φυλής, θρησκείας, καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού και κατάστασης. Συζήτηση πορίσματος της Επιτροπής Προτάσεων. 6

7 Τρίτη 21 Ιουνίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Έγκριση πορισμάτων επιτροπών. Έγκριση πεπραγμένων ΣΚΕ και συζήτηση του Κοινωνικού Απολογισμού της ΕΡΤ Ιούνιος Η ΕΡΤ και η προστασία του Περιβάλλοντος, η Κλιματική Αλλαγή και ο ρόλος των πολιτών. Έδρα των ΣΚΕ Οι ολομέλειες των ΣΚΕ θα γίνονται κυρίως στα στούντιο της Ραδιοφωνίας C & E στον 1 ο όροφο του Ραδιομεγάρου. Η μόνιμη έδρα και ο χώρος συναντήσεων των δύο επιτροπών του ΣΚΕ Αττικής θα είναι τα γραφεία του Κέντρου Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών της ΕΡΤ (ΚΕΕΠ) που βρίσκονται στο Γ κτήριο, Γ όροφο, Γραφείο 1 επίσης στο Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής. Το γραφείο διαθέτει αίθουσα συνεδριάσεων 30 ατόμων, 4 θέσεις εργασίας και δυνατότητα Skype και τηλεδιασκέψεων. Όλα τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη έχουν τη δυνατότητα επίσκεψης Δευτέρα-Παρασκευή 10πμ. - 3μμ και ειδικά για τις επιτροπές κάθε Τετάρτη 5-7μ.μ. Θα υπάρξει η δυνατότητα VPN/intranet για τη γρήγορη και ευέλικτη επικοινωνία των μελών του ΣΚΕ. Προτείνεται η λειτουργία των 2 επιτροπών με αυτοπρόσωπη παρουσία το 15νθήμερο ανάμεσα σε δύο Ολομέλειες των ΣΚΕ. Το ΚΕΕΠ, σε συνεργασία με την Επιτροπή Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΡΤ που θα απαρτίζεται από 15 στελέχη της εταιρείας με στόχο τον οριζόντιο συντονισμό, θα λειτουργήσει ως σημείο επικοινωνίας με τα υπόλοιπα 12 ΣΚΕ των Περιφερειών. Επίσης, θα ενεργοποιήσει τους 2260 τηλεθεατές/ακροατές που κατέθεσαν πρόταση εθελοντικής συμμετοχής στα ΣΚΕ, το 94% των οποίων δεν κληρώθηκαν ή δεν θα κληρωθούν για το Θα τους προταθεί να συμμετέχουν στον «Κύκλο Φίλων της ΕΡΤ» μαζί με τους εκατοντάδες αλληλέγγυους σε όλη την Ελλάδα που βοήθησαν να επιζήσει η φωνή της ΕΡΤ το διάστημα Ιούνιος και σε όσους συνταξιούχους ή πρώην εργαζόμενους της ΕΡΤ θελήσουν να συμμετέχουν. Ήδη 300 τηλεθεατές έχουν δηλώσει πρόθυμοι να συμπληρώσουν ειδικό ερωτηματολόγιο για την ΕΡΤ. Τον Φεβρουάριο 2016 προγραμματίζεται η συγκρότηση του ΣΚΕ Κεντρικής Μακεδονίας με έδρα την ΕΡΤ3 στη Θεσσαλονίκη με 40 τακτικά μέλη και θα ακολουθήσουν τα ΣΚΕ Ιονίων Νήσων, Πελοποννήσου, Κρήτης και Θράκης. Στόχος είναι έως τα τέλη Ιουνίου 2016 να έχει ολοκληρωθεί η συγκρότηση των ΣΚΕ στο σύνολο της επικράτειας. 7

8 Το διπλό στοίχημα Ο νόμος 4324/15 για την νέα ΕΡΤ και η Συμφωνία Αρχών (άρθρα 10,14) προβλέπει για τα ΣΚΕ «εποπτική αυτοτέλεια» απέναντι στην ΕΡΤ και την ίδια στιγμή αναθέτει στην ίδια την ΕΡΤ την πρωτοβουλία συγκρότησης και οργάνωσης τους. Η διαφαινόμενη αντίφαση είναι επιφανειακή. Οι σύγχρονες αντιλήψεις για τις δημόσιες επιχειρήσεις προβλέπουν ότι οι ίδιες οι επιχειρήσεις οφείλουν να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για το άνοιγμα στην κοινωνία και τον κοινωνικό έλεγχο δίπλα από τις παραδοσιακές μορφές εποπτείας, που στην περίπτωση της ΕΡΤ είναι η κυβέρνηση διαμέσου του Υπουργού Επικρατείας, η Βουλή και το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ). Εμφανώς η βούληση του νομοθέτη είναι η συνδιαμόρφωση και η συνεχής διάδραση ανάμεσα στην ΕΡΤ και τα ΣΚΕ για την οικοδόμηση ενός καινοτομικού συμμετοχικού μηχανισμού κοινωνικού ελέγχου. Στην κατεύθυνση αυτή το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΡΤ αποφάσισε στις 20/8/15 την ίδρυση του Κέντρου Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών (ΚΕΕΠ) της ΕΡΤ που είναι μία αυτοτελής υπηρεσία που εντάσσεται οργανωτικά στις Υπηρεσίες του Διευθύνοντος Συμβούλου και υπό την εποπτεία του Προέδρου του Δ.Σ. έχει ως βασική αρμοδιότητα την συγκρότηση, οργάνωση και στήριξη των ΣΚΕ όπως και τη γενικότερη προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας και το άνοιγμα της ΕΡΤ στην κοινωνία. Με τη συγκρότηση του πρώτου ΣΚΕ που έχει 100 τακτικά μέλη (50 εκπρόσωποι θεσμών, κοινωνικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων και 50 τηλεθεατές/ακροατές που κληρώθηκαν από το σύνολο των 993 αιτήσεων εθελοντικής συμμετοχής πολιτών) ολοκληρώνεται η πρώτη φάση συγκρότησης του ΣΚΕ Αττικής. Η δεύτερη φάση που αφορά στην ευέλικτη, αποδοτική και ανεξάρτητη λειτουργία του Συμβουλίου, είναι πιο δύσκολη και απαιτητική. Χρειάζεται σαφές σχέδιο εργασίας, σαφές χρονοδιάγραμμα και κυρίως εξωστρέφεια προς τους πολίτες και την κοινωνία. Η ευρωπαϊκή εμπειρία από παρόμοιους μηχανισμούς κοινωνικού ελέγχου σε δημόσιες τηλεοράσεις είναι ακόμη σχετικά μικρή (Ελβετία-Σουηδία-Γερμανία) αν και αναμένεται μεγάλη αύξηση συγγενών εγχειρημάτων την δεκαετία που διανύουμε. Η ελληνική εμπειρία αν εξαιρέσουμε κάποιες προσπάθειες «κοινωνικοποίησης» με τις ΑΣΚΕ την δεκαετία του 80 που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, είναι ισχνή. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο πείραμα «κοινωνιοκεντρικού» ελέγχου, μίας κρίσιμης δημόσιας επιχείρησης που αν πετύχει, μπορεί να γίνει «Βέλτιστη πρακτική» σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με άμεσες επιπτώσεις στον τρόπο διακυβέρνησης και άλλων δημόσιων επιχειρήσεων στην χώρα μας. Το στοίχημα λοιπόν είναι μεγάλο και είναι διπλό. Αφορά κυρίως στην βελτίωση της ΕΡΤ με το άνοιγμα της προς την κοινωνία και τους πολίτες αλλά αφορά επίσης και 8

9 στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Το ερώτημα είναι απλό. Μπορούν να λειτουργήσουν στην Ελλάδα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου για τη ριζική αναμόρφωση του Δημόσιου Τομέα που δεν θα είναι ούτε «in house clubs», δηλαδή εξαρτημένα εσωτερικά παραρτήματα τυπικού ελέγχου, ούτε αντίθετα εσωστρεφείς, πληκτικές και τελικά ανούσιες επιτροπές που διαλύονται λίγους μήνες μετά τη συγκρότησή τους; Μπορεί τελικά να υπάρξει στην Ελλάδα ένας ουσιαστικός κοινωνικός διάλογος χωρίς συγκαλύψεις και άλλοθι με πρακτικά αποτελέσματα για τους πολίτες; Αν υπάρχει ελπίδα, τότε η ΕΡΤ αποτελεί το ιδανικό παράδειγμα εκκίνησης της προσπάθειας, γιατί βασική αποστολή της ΕΡΤ είναι η αμερόληπτη ειδησεογραφική κάλυψη των γεγονότων και η ανάπτυξη ενός ποιοτικού Δημοσίου Διαλόγου ως προϋπόθεση για την επίλυση των προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας. Αν δεν πετύχει το εγχείρημα στην ΕΡΤ δεν θα πετύχει πουθενά αλλού. Η ενθουσιώδης συμμετοχή πολιτών που δήλωσαν διάθεση εθελοντικής συμμετοχής στα ΣΚΕ αποδεικνύει ότι οι προϋποθέσεις επιτυχίας υπάρχουν και είναι εδώ. Η συνταγή της επιτυχίας νομίζω ότι βρίσκεται στη στενή συνεργασία της ΕΡΤ και των ΣΚΕ με διακριτούς ρόλους και καθορισμένες μεθόδους λειτουργίας. Περικλής Βασιλόπουλος, Συντονιστής ΚΕΕΠ, Δεκέμβριος