ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2014/2216(INI) της Επιτροπής Ανάπτυξης. προς την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Ανάπτυξης /2216(INI) ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης προς την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την Ετήσια Έκθεση του 2013 για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Δημοκρατία στον Κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτό τον τομέα (2014/2216(INI)) Συντάκτρια γνωμοδότησης: Heidi Hautala AD\ doc PE v02-00 Eνωμένη στην πολυμορφία

2 PA_NonLeg PE v /9 AD\ doc

3 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις: 1. τονίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των οικονομικών, πολιτιστικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, της πρόσβασης στην τροφή, της χρηστής διακυβέρνησης, των δημοκρατικών αξιών, της ειρήνης, της ασφάλειας και της πρόσβασης σε ένα δίκαιο και αποτελεσματικό δικαστικό σύστημα, αποτελεί προϋπόθεση για τη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας και για την επίτευξη των ΑΣΧ θεωρεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να περιλαμβάνονται με οριζόντιο τρόπο σε όλους τους στόχους, σκοπούς και δείκτες της ατζέντας για την περίοδο μετά το 2015 τονίζει επίσης ότι η εφαρμογή της εν λόγω ατζέντας πρέπει να στηρίζεται σε ισχυρούς μηχανισμούς διαφάνειας και λογοδοσίας επιβεβαιώνει ότι οι δεσμεύσεις σχετικά με τη διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μετρήσιμες και μπορούν να παρακολουθούνται 2. καλεί την ΕΕ να εντείνει τις προσπάθειές της ώστε, κατά τις προσεχείς διακυβερνητικές διαπραγματεύσεις, να διασφαλιστεί ότι η προσέγγιση που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και η μείωση των ανισοτήτων θα καταστούν βασικές αντιλήψεις της παγκόσμιας ανάπτυξης μετά το 2015 και θα ενσωματωθούν με συγκεκριμένο τρόπο στους ίδιους τους στόχους τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η μετά το 2015 ατζέντα θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα των παιδιών, τη χρηστή διακυβέρνηση, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης, την καθολική ιατρική κάλυψη και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα, καθώς αποτελούν βασικά στοιχεία για την ανάπτυξη υπογραμμίζει ότι η σχέση μεταξύ μετανάστευσης και ανάπτυξης πρέπει να έχει σημαντική θέση στην μετά το 2015 ατζέντα 3. υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες με στόχο την παγκόσμια ανάπτυξη, περιλαμβανομένων των προσπαθειών της ΕΕ και της εξωτερικής δράσης της, πρέπει να αποσκοπούν στη διασφάλιση του σεβασμού των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ίσης αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπων 4. επισημαίνει με μεγάλη ανησυχία ότι, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ), περίπου 21 εκατομμύρια άνδρες, γυναίκες και παιδιά ανά τον κόσμο ζουν υπό κάποια μορφή δουλείας επισημαίνει την ανάγκη να αντιμετωπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τρόπο ολιστικό και αδιαίρετο, δίνοντας έμφαση και αναλαμβάνοντας δεσμευτική και σθεναρή δέσμευση σε ό,τι αφορά τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα, καθώς και τα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά δικαιώματα, καθώς, χωρίς τα δικαιώματα αυτά, δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της φτώχειας επισημαίνει την υποχρέωση σεβασμού των διεθνών εργασιακών προτύπων, παράλληλα και με την υλοποίηση της Ατζέντας της ΔΟΕ για την Αξιοπρεπή Εργασία, και ζητεί τη θέσπιση ενός ελάχιστου επιπέδου κοινωνικής προστασίας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι της γνώμης ότι τα κοινωνικά ζητήματα θα πρέπει να έχουν πιο κεντρική θέση στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ εκφράζει, σε αυτό το πλαίσιο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η ΕΕ δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο «κοινωνικής ρήτρας» που θα ενσωματώνεται σε όλες τις AD\ doc 3/9 PE v02-00

4 εξωτερικές εμπορικές συμφωνίες της ζητεί, κατά συνέπεια, από την ΕΕ να συμπεριλάβει σε όλες τις εξωτερικές εμπορικές συμφωνίες της ένα κεφάλαιο για την ανάπτυξη και μια κοινωνική ρήτρα στην οποία να αποτυπώνονται τα βασικά εργασιακά πρότυπα της ΔΟΕ 5. επισημαίνει ότι η επιδείνωση της κατάστασης της ασφάλειας παγκοσμίως καθώς και της χρηματοπιστωτικής κρίσης μετά την κατάρρευση του 2008 έχει οδηγήσει σε αύξηση της παιδικής εργασίας στις φτωχότερες χώρες του κόσμου και θα μπορούσε να έχει νομικές επιπτώσεις και επιπτώσεις στη φήμη των εταιρειών που προμηθεύονται αγαθά από τον αναπτυσσόμενο κόσμο παροτρύνει την ΑΕ/ΥΕ και την ΕΥΕΔ να προωθήσουν περαιτέρω το διεθνές πρόγραμμα για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες όπου υπερβολικά μεγάλος αριθμός παιδιών εξαναγκάζονται να εργάζονται προκειμένου να συμπληρώσουν το οικογενειακό εισόδημα 6. υπογραμμίζει ότι πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την ενσωμάτωση της διάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας επισημαίνει ότι η ΕΕ και οι αντιπροσωπείες της θα πρέπει να εφαρμόζουν τη βασιζόμενη στα ανθρώπινα δικαιώματα προσέγγιση στα προγράμματα και στις πολιτικές της ΕΕ και στην τεχνική βοήθεια στο πλαίσιο της αναπτυξιακής βοήθειας, ιδίως δε τη νέα εργαλειοθήκη ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια προσέγγιση βασιζόμενη στα ανθρώπινα δικαιώματα στις πολιτικές τους για την ανάπτυξη και στην παροχή βοήθειας, επί παραδείγματι δίνοντας έμφαση στη σημασία της διαφάνειας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της χρηστής διακυβέρνησης, της δημοκρατίας και της πολιτικής συμμετοχής στους διαλόγους για τον προϋπολογισμό και την τομεακή στήριξη καλεί, ταυτόχρονα, την ΕΕ να σέβεται, να προωθεί και να υπερασπίζεται τη δημοκρατική συνυπευθυνότητα, τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και τη διαφάνεια της αναπτυξιακής βοήθειας (την τελευταία στο πλαίσιο της Εγγύησης της ΕΕ για τη Διαφάνεια) 7. επισημαίνει ότι οι τρίτες χώρες με αδύναμη διακυβέρνηση και μεγάλες ροές βοήθειας παρουσιάζουν επίσης αυξημένα ποσοστά διαφθοράς, με αποτέλεσμα η αναπτυξιακή βοήθεια να μην χρησιμοποιείται για τους σκοπούς για τους οποίους προορίζεται και η ανάπτυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να αποδυναμώνεται καλεί την ΕΥΕΔ να στηρίζει τα αναπτυξιακά προγράμματα στα οποία η ανθρωπιστική βοήθεια και η διαφάνεια συμβαδίζουν με την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις τρίτες χώρες 8. καλεί την ΕΕ, στο πλαίσιο των δράσεών της στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, να συμβάλλει στην ενίσχυση των εθνικών, περιφερειακών και διεθνών μηχανισμών λογοδοσίας όπως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, οι εθνικές δικαστικές αρχές, τα κοινοβούλια, οι εθνικοί φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η κοινωνία των πολιτών 9. αναγνωρίζει τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των ΜΚΟ στον σχεδιασμό, στην εφαρμογή και στην αξιολόγηση των διατάξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη χάραξη πολιτικών και στη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των διατάξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα 10. ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει πιο αποφασιστική και συνεκτική δράση όσον αφορά την καταπολέμηση των διακρίσεων εις βάρος των πλέον μειονεκτουσών ομάδων και αυτών οι οποίες υφίστανται συχνότερα διακρίσεις και αποκλεισμό λόγω φυλής, PE v /9 AD\ doc

5 αναπηρίας, καθεστώτος μετανάστη ή ιθαγενούς, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου 11. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι εξακολουθεί να μην υπάρχει μια ολιστική προσέγγιση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις τηρούν τα δικαιώματα του ανθρώπου σε παγκόσμιο επίπεδο, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε ορισμένα κράτη και σε ορισμένες εταιρείες να τα παρακάμπτουν τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη να εγκριθούν νομικώς δεσμευτικοί κανόνες για την εταιρική κοινωνική ευθύνη ειδικότερα, ζητεί από την Επιτροπή να προβλέψει αποτελεσματικά μέτρα για να καταστεί λειτουργικό το πλαίσιο του ΟΗΕ «Προστασία, σεβασμός και επανόρθωση», το οποίο εισηγήθηκε ο John Ruggie, Ειδικός Αντιπρόσωπος του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα τονίζει επίσης την ανάγκη για θέσπιση αποτελεσματικών μέσων προσφυγής με σκοπό την επιβολή κυρώσεων στις επιχειρήσεις που κρίνονται ένοχες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και για παροχή ένδικων μέσων στα θύματα των εν λόγω παραβιάσεων 12. εφιστά την προσοχή στη στρατηγική της ΕΕ για την περίοδο σχετικά με την κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων, στο πλαίσιο της οποίας τα κράτη μέλη καλούνται να εκπονήσουν εθνικά σχέδια για την εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα 13. επισημαίνει ότι, αντί για πρόκληση, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζουν την προσέγγιση αυτή ως ευκαιρία για τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών δυνατοτήτων σε περιοχές που έχουν περισσότερο ανάγκη τις βιώσιμες και υπεύθυνες επενδύσεις, καθώς και ως μέσο συμβολής στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες 14. επισημαίνει τη σημασία της Συνοχής της Πολιτικής για την Ανάπτυξη (PCD) για την επίτευξη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επαναλαμβάνει, προς τον σκοπό αυτό, την ανάγκη να υιοθετηθούν στην πράξη κατευθυντήριες γραμμές, εκτιμήσεις αντικτύπου και μηχανισμοί παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων, ώστε να καταστεί η PCD μια πραγματικότητα στις πολιτικές της Ένωσης και των κρατών μελών, ιδίως στους τομείς του εμπορίου και της γεωργίας πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να διατηρήσει τον ηγετικό πολιτικό της ρόλο όσον αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα καλεί, συνεπώς, την ΕΕ, σε συνεργασία με χώρες εταίρους που έχουν δεσμευθεί, να αναλάβει πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο (στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών, της G20, κ.λπ.), ώστε να μετατραπεί η PCD σε οικουμενική ατζέντα 15. τονίζει ότι επανειλημμένες παραβάσεις των βασικών κανόνων εργασίας έχουν αναφερθεί σε αρκετές χώρες με καθεστώς ΣΓΠ+ χωρίς όμως αυτό να οδηγήσει σε αναστολή των προτιμήσεων, γεγονός το οποίο αντιβαίνει στην αρχή της Συνοχής της Πολιτικής για την Ανάπτυξη ζητεί, συνεπώς, την πραγματική επιβολή του ΣΓΠ+, το οποίο θα πρέπει να εφαρμόζεται παράλληλα με έναν κατάλληλο διαφανή μηχανισμό υποβολής εκθέσεων και χρηματοδότηση για την παρακολούθηση της κοινωνίας των πολιτών εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι οι προτιμησιακές εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ δεν προβλέπουν μηχανισμούς πραγματικής επιβολής τονίζει, συνεπώς, ότι είναι σημαντικό να περιλαμβάνονται συστηματικά ρήτρες περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις εμπορικές συμφωνίες, και ότι στις ρήτρες αυτές χρειάζεται να περιληφθεί ένας μηχανισμός AD\ doc 5/9 PE v02-00

6 προσφυγής 16. ζητεί μια επικεντρωμένη προσπάθεια της ΕΕ κατά της αρπαγής γαιών, μέσω της προώθησης των κατάλληλων διασφαλίσεων για την αποφυγή της στις ενδιαφερόμενες χώρες καθώς και μεταξύ των επιχειρήσεων της ΕΕ και άλλων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις εν λόγω χώρες ζητεί εκτίμηση αντικτύπου της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ στην αρπαγή γαιών, την εφαρμογή των Προαιρετικών κατευθυντήριων γραμμών για την υπεύθυνη διαχείριση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος γης, αλιευμάτων και δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς και την έγκριση δεσμευτικών κατευθυντηρίων γραμμών για την αποτροπή της αρπαγής γαιών καλεί την ΕΕ να δεσμευτεί, σύμφωνα και με τις συστάσεις του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για το Δικαίωμα στη Διατροφή, για μια θεμελιώδη στροφή προς την αγροοικολογία, ως μέσο κατοχύρωσης του δικαιώματος στη διατροφή 17. σημειώνει με μεγάλη ανησυχία ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί πλήττονται ιδιαίτερα από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνδέονται με την εξόρυξη πόρων ζητεί από την ΕΥΕΔ να στηρίξει τα αυστηρά νομικά πλαίσια και τις πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη διασφάλιση της διαφάνειας και της χρηστής διακυβέρνησης τόσο στον εξορυκτικό τομέα όσο και σε άλλους τομείς εξόρυξης πόρων, που σέβονται την ελεύθερη, προκαταρκτική και συνειδητή συναίνεση των τοπικών πληθυσμών καθώς και τη Δήλωση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών 18. επισημαίνει με έντονη ανησυχία ότι οι ευάλωτες ομάδες επηρεάζονται ιδιαίτερα από τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται με την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, καθώς η αύξηση των μονοκαλλιεργειών, της υλοτομίας, των υποδομών, και η στήριξη της παραγωγής βενζίνης και πετρελαίου, των βιοκαυσίμων, της εξόρυξης και της υδροηλεκτρικής παραγωγής μεγάλης κλίμακας, συμβάλλουν στο σύνολό τους στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών καλεί την Επιτροπή να υλοποιήσει το 7ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον και να αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την καταπολέμηση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και των επιπτώσεων τους στο περιβάλλον, την κοινωνία και τα ανθρώπινα δικαιώματα 19. θεωρεί ότι η ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσωπειών της, θα πρέπει να εντοπίζει σημάδια έγκαιρης προειδοποίησης, όπως είναι η καταπίεση των μειονοτήτων και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που να υποδηλώνουν δυνητικές συγκρούσεις και ανθρωπιστικές καταστροφές καλεί την ΕΕ να εκπονήσει βέλτιστες πρακτικές για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε καταστάσεις ύστερα από καταστροφές και συγκρούσεις, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα με αναπηρία, στις γυναίκες και στα παιδιά, καθώς και σε άλλες ευάλωτες ομάδες, μέσω της παροχής στοιχείων και της λήψης σχετικών μέτρων με συγκεκριμένες αναφορές στα άτομα με αναπηρία, τη διαθεσιμότητα σχεδίων για τον περιορισμό του κινδύνου καταστροφών με τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία, την κατάρτιση του προσωπικού όλων των σχετικών υπηρεσιών και τη διάθεση προσπελάσιμων καταφυγίων έκτακτης ανάγκης και κέντρων παροχής βοήθειας για περιπτώσεις καταστροφών, και με έμφαση στη συνεκτίμηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις προσπάθειες ανακούφισης, ανάκαμψης και ανοικοδόμησης, παράλληλα με τον σεβασμό των ανθρωπιστικών αρχών της ανθρωπιάς, της αμεροληψίας της ουδετερότητας και της ανεξαρτησίας, καθώς και μιας προσέγγισης της ανθρωπιστικής βοήθειας που θα βασίζεται στις ανάγκες PE v /9 AD\ doc

7 20. επαναλαμβάνει τη σημασία εξάλειψης όλων των μορφών διάκρισης και βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών καλεί την ΕΕ να θέσει ως μία από τις βασικές προτεραιότητες της εξωτερικής της δράσης την εξάλειψη όλων των μορφών βίας, όπως η ενδοοικογενειακή βία, η εμπορία ανθρώπων, η σεξουαλική εκμετάλλευση και η σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και όλων των επιβλαβών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων των γάμων παιδιών, των πρόωρων ή αναγκαστικών γάμων και του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων των γυναικών 21. επισημαίνει τη σημασία σύνδεσης της ασφάλειας, της ανάπτυξης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο αυτό, καταδικάζει έντονα τη χρήση σεξουαλικής βίας στις ένοπλες συγκρούσεις, κυρίως της βίας εις βάρος γυναικών και παιδιών, γεγονός που αποτελεί συνεχιζόμενη πρακτική σε ορισμένα εύθραυστα αναπτυσσόμενα κράτη, όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και ιδίως οι ανατολικές της επαρχίες, όπως έχουν καταγγείλει εδώ και χρόνια ο ΟΗΕ, τοπικές αρχές και ΜΚΟ, καθώς και ο Δρ. Denis Mukwege, τιμηθείς με το Βραβείο Ζαχάρωφ του Κοινοβουλίου για το 2014 καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζουν τις πολιτικές ασύλου, μετανάστευσης και συνοριακών ελέγχων συνάδει προς το διεθνές δίκαιο περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων 22. εκφράζει τη λύπη του, σε ό,τι αφορά την Ετήσια Έκθεση της ΕΕ, για το γεγονός ότι οι 153 σελίδες του γενικού μέρους της δεν περιλαμβάνουν ένα ειδικό κεφάλαιο για την ανάπτυξη, αλλά μόνο δύο ημίσειες σελίδες ειδικά αφιερωμένες στο θέμα αυτό. AD\ doc 7/9 PE v02-00

8 PE v /9 AD\ doc

9 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ημερομηνία έγκρισης Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Louis Aliot, Beatriz Becerra Basterrechea, Κώστας Χρυσόγονος, Nirj Deva, Doru-Claudian Frunzulică, Nathan Gill, Heidi Hautala, Maria Heubuch, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Linda McAvan, Norbert Neuser, Maurice Ponga, Cristian Dan Preda, Lola Sánchez Caldentey, Elly Schlein, György Schöpflin, Pedro Silva Pereira, Davor Ivo Stier, Paavo Väyrynen, Bogdan Brunon Wenta, Rainer Wieland, Anna Záborská Seb Dance, Louis-Joseph Manscour Rosa D Amato AD\ doc 9/9 PE v02-00