ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Transcript

1 Ref. Ares(2013) /11/2013 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ιεύθυνση F - Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων ΓΔ (SANCO) MR ΤΕΛΙΚΟ ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΙΣ 9 ΕΩΣ ΤΙΣ 19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013 ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ TRACES Μετά τις πληροφορίες που παρέσχε η αρμόδια αρχή, κάθε πραγματολογικό σφάλμα που διαπιστώθηκε στο σχέδιο έκθεσης διορθώθηκε κάθε διευκρίνιση εμφαίνεται ως υποσημείωση. Το κείμενο στην αγγλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό

2 Συνοπτική παρουσίαση Η παρούσα έκθεση περιγράφει τα αποτελέσματα του ελέγχου που διενεργήθηκε από το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων στην Ελλάδα από τις 9 έως τις 19 Απριλίου Ο γενικός στόχος του ελέγχου ήταν να διαπιστωθεί εάν το σύστημα που εφαρμόζεται διασφαλίζει ότι το επίσημο προσωπικό εισάγει στο σύστημα TRACES όλα τα στοιχεία που απαιτούνται, και εάν οι εν λόγω πληροφορίες εισάγονται ορθώς και εγκαίρως. Συνολικά, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τη γενική ευθύνη για την εφαρμογή και τον συντονισμό του συστήματος TRACES φέρει το Τμήμα Υγειονομικών Κτηνιατρικών Ελέγχων (ΤΥΚΕ). Το σύστημα TRACES χρησιμοποιείται επίσης από άλλες διευθύνσεις και υπηρεσίες της ΓΔΚ και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Για τους χρήστες του συστήματος TRACES υπάρχουν οδηγίες και εκπαιδευτικά προγράμματα. Συνολικά, διαπιστώθηκε καλή γνώση του συστήματος TRACES μολονότι για ορισμένα ειδικά θέματα δεν υπήρχαν οδηγίες ή αυτές που υπήρχαν δεν ήταν επαρκώς λεπτομερείς. Οι οδηγίες είναι γενικά περισσότερο ολοκληρωμένες και αναλυτικές για τους ΣΣΕ σε σύγκριση με αυτές για τις τοπικές κτηνιατρικές μονάδες (ΤΚΜ). Οι ΣΣΕ χρησιμοποιούν το σύστημα TRACES όπως απαιτείται. Διαπιστώθηκαν ελλείψεις στη χρήση του TRACES από τις ΤΚΜ, ιδίως όσον αφορά την επιβεβαίωση παραλαβής των εισερχόμενων αποστολών στους ελεγχόμενους προορισμούς και την επιβεβαίωση ελέγχων που διενεργούνται στον προορισμό. Η επαλήθευση της ορθής χρήσης του συστήματος TRACES διενεργείται από την κεντρική αρμόδια αρχή στους ΣΣΕ ως μέρος των επιθεωρήσεων σε κάθε ΣΣΕ, οι οποίες έχει προγραμματιστεί να διενεργούνται ανά διετία. Δεν υπάρχει επίσημο σχέδιο που να επαληθεύει την ορθή χρήση του συστήματος TRACES στις ΤΚΜ, με εξαίρεση την παρακολούθηση ορισμένων αποστολών. Στην έκθεση διατυπώνονται ορισμένες συστάσεις που απευθύνονται στις ελληνικές αρμόδιες αρχές, με σκοπό να αποκατασταθούν οι ελλείψεις που εντοπίστηκαν και να ενισχυθούν περαιτέρω τα υφιστάμενα μέτρα ελέγχου.

3 Πίνακας περιεχομένων 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΧΟΙ ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗΣ ΈΛΕΓΧΟΙ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ TRACES ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ TRACES ΑΠΟ ΣΣΕ ΚΑΙ ΥΤΚΜ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ TRACES ΣΤΙΣ ΤΚΜ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ TRACES ΣΕ ΚΣΕ ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ...15 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 ΝΟΜΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ...17 III

4 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΕΚΘΕΣΗ Συντομογραφία BTSF Ερμηνεία Καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα Πρωτοβουλία της Επιτροπής για την κατάρτιση που καλύπτει τη νομοθεσία περί τροφίμων και ζωοτροφών, την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων και τους φυτοϋγειονομικούς κανόνες INTRA Εναρμονισμένο υπόδειγμα πιστοποιητικού για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές ζώντων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης RASFF TRACES ΓΔΚ ΓΤΚΘ ΔΜΤΠΕΠΦΠ ΔΠ ΔΥΖ ΕΕ ΕΛΟΓΑΚ Ζωικά υποπροϊόντα ΚΕΕ ΚΚΕΕ ΚΣΕ ΠΖΠ ΣΣΕ ΤΚΜ ΤΥΚΕ ΥπΑΑΤ Σύστημα ταχείας ειδοποίησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές Σύστημα ελέγχου και πραγματογνωμοσύνης στις συναλλαγές Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων Διεύθυνση Μεταποίησης, Τυποποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής Διεύθυνση Πληροφορικής Διεύθυνση Υγείας Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής Ευρωπαϊκή Ένωση Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος και Κρέατος Ζωικά υποπροϊόντα Κοινό έγγραφο εισόδου για ορισμένα προϊόντα μη ζωικής προέλευσης Κοινό κτηνιατρικό έγγραφο εισόδου για προϊόντα ζωικής προέλευσης και ζώντα ζώα Καθορισμένο σημείο εισόδου Προϊόντα ζωικής προέλευσης Συνοριακός σταθμός επιθεώρησης Τοπική κτηνιατρική μονάδα Τμήμα Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου - η κεντρική αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του συστήματος TRACES Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

5 ΥΤΚΜ Υπερτοπική κτηνιατρική μονάδα εικονική οντότητα του συστήματος TRACES για την κάλυψη ειδικών εργασιών του TRACES

6 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο παρών έλεγχος διενεργήθηκε στην Ελλάδα από τις 9 έως τις 19 Απριλίου Η ομάδα ελέγχου αποτελούνταν από τρεις επιθεωρητές του Γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (ΓΤΚΘ). Εκπρόσωποι της κεντρικής αρμόδιας αρχής συνόδευσαν την ομάδα ελέγχου κατά τη διάρκεια του ελέγχου. Η εναρκτήρια συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στις 9 Απριλίου 2013 με τους εκπροσώπους της κεντρικής αρμόδιας αρχής, η οποία για το αντικείμενο του παρόντος ελέγχου είναι το Τμήμα Υγιεινής Κτηνιατρικών Ελέγχων (ΤΥΚΕ), άλλα τμήματα της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής και διευθύνσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στην εν λόγω συνεδρίαση επιβεβαιώθηκαν οι στόχοι και το πρόγραμμα του ελέγχου. Η κεντρική αρμόδια αρχή παρέσχε πρόσθετες πληροφορίες που ήταν απαραίτητες για την επιτυχή ολοκλήρωση του ελέγχου. 2 ΣΤΟΧΟΙ Στόχος του ελέγχου ήταν να εξακριβωθεί κατά πόσον οι ελληνικές αρμόδιες αρχές καταχωρούν στο σύστημα TRACES (TRAde Control and Expert System) όλα τα στοιχεία που απαιτούνται και εάν οι εν λόγω πληροφορίες εισάγονται ορθώς και εγκαίρως. Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής: 1. Ο έλεγχος κάλυψε προϊόντα ζωικής προέλευσης, ζώντα ζώα και προϊόντα μη ζωικής προέλευσης. 2. Οι δραστηριότητες που καλύφθηκαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου περιλάμβαναν τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, τις εισαγωγές και εξαγωγές ζώντων ζώων και προϊόντων ζωικής και μη ζωικής προέλευσης. 3. Ο έλεγχος κάλυψε όλα τα επίπεδα χρηστών του συστήματος TRACES στις ελληνικές αρμόδιες αρχές. 4. Η χρήση του συστήματος TRACES από ιδιωτικούς φορείς και αρχές σε τρίτες χώρες εξαιρέθηκε από το αντικείμενο του παρόντος ελέγχου. 5. Αξιολογήθηκαν τα ακόλουθα στοιχεία: Τα τμήματα Ι και ΙΙ των πιστοποιητικών υγείας ζώων για ζώα και προϊόντα ζωικής προέλευσης στο πλαίσιο ενδοενωσιακών συναλλαγών του συστήματος TRACES, στις περιπτώσεις που απαιτούνται τα εν λόγω πιστοποιητικά βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ, και το τμήμα ΙΙΙ στις περιπτώσεις που διενεργείται έλεγχος Τα τμήματα Ι και ΙΙ των κοινών κτηνιατρικών εγγράφων εισόδου για προϊόντα (ΚΚΕΕΠ) και ζώντα ζώα (ΚΚΕΕΖ) που εισήχθησαν στην ΕΕ ή διαμετακομίστηκαν από αυτήν Τα κοινά έγγραφα εισόδου (ΚΕΕ) για εισαγόμενα προϊόντα μη ζωικής προέλευσης, και Τα εμπορικά έγγραφα του συστήματος TRACES για τις ενδοενωσιακές συναλλαγές ζωοτροφών. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται οι τόποι επισκέψεων και τα στοιχεία που καλύφθηκαν προκειμένου να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος: 1

7 Τοποθεσία Έδρα ΤΥΚΕ ΣΣΕ - Λιμένας Πειραιά - Εθνική οδός Κακαβιάς - Αερολιμένας Θεσσαλονίκης ΤΚΜ: - Ιωάννινα - Θεσσαλονίκη ΥΤΚΜ: - Ηράκλειο ΚΣΕ: - Λιμένας Θεσσαλονίκης Αρμόδια αρχή Παρατηρήσεις και στοιχεία που καλύφθηκαν ΤΥΚΕ ΔΜΤΠΕΠΦΠ Εναρκτήρια και καταληκτική συνεδρίαση - ΚΚΕΕ (εισαγωγές, διαμετακομίσεις, εργαστηριακά αποτελέσματα, εκ νέου εισαγωγές, μεταφορτώσεις) - ΚΚΕΕ (εισαγωγές, έλεγχοι στον προορισμό, επιβεβαίωση άφιξης στον ελεγχόμενο προορισμό) - INTRA (ενδοενωσιακές συναλλαγές ζώντων ζώων και ΠΖΠ) - ΚΚΕΕ (εισαγωγές, διαμετακομίσεις, εργαστηριακά αποτελέσματα, εκ νέου εισαγωγές, μεταφορτώσεις, απόφαση 94/641/ΕΚ) - ΚΕΕ (εισαγωγές ορισμένων προϊόντων μη ζωικής προέλευσης) 3 ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ Ο έλεγχος διενεργήθηκε στο πλαίσιο των γενικών διατάξεων της νομοθεσίας της ΕΕ και ιδίως του άρθρου 45 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διενέργεια επισήμων ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων. Οι νομικές πράξεις της ΕΕ που αναφέρονται στην παρούσα έκθεση, αφορούν, κατά περίπτωση, την τελευταία τροποποιημένη έκδοση. 4 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Το σύστημα TRACES είναι ένα ολοκληρωμένο διαδικτυακό σύστημα για τη στήριξη των κτηνιατρικών ελέγχων, που τηρεί η Γενική Διεύθυνση Υγείας και Καταναλωτών (ΓΔ SANCO) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο κοινοποιεί, πιστοποιεί και παρακολουθεί τις εισαγωγές, τις διαμετακομίσεις, τις εξαγωγές και τις ενδοενωσιακές συναλλαγές ζώων και ζωικών προϊόντων. Οι οικονομικοί φορείς (ιδιωτικός τομέας) και οι αρμόδιες αρχές σε ολόκληρο τον κόσμο μπορούν να χρησιμοποιούν το εν λόγω ηλεκτρονικό δίκτυο για να εντοπίζουν την προέλευση και τον προορισμό ζώων και ζωικών προϊόντων. Η ειδική κατάσταση των κοινών συνόρων της ΕΕ απαιτεί ομαλή και ολοκληρωμένη επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων συνοριακών σταθμών επιθεώρησης που ασχολούνται με ελέγχους εισαγωγών και διαμετακόμισης ζώντων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης, ώστε να έχει τη δυνατότητα κάθε υπάλληλος να λαμβάνει αποφάσεις σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες από άλλους σταθμούς εισόδου και από τα στοιχεία που διατίθενται στο σύστημα TRACES όταν το σύστημα χρησιμοποιείται σωστά. Όλες οι πληροφορίες που περιέχονται στα κοινά κτηνιατρικά έγγραφα εισόδου που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 136/2004 της Επιτροπής (για προϊόντα ζωικής προέλευσης), στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 282/2004 (για τα ζώντα ζώα), καθώς και στα πιστοποιητικά για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, όπως έχουν εναρμονιστεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 599/2004 της Επιτροπής πρέπει να διαβιβάζονται από τα κράτη μέλη με το σύστημα TRACES. Η εν λόγω 2

8 απαίτηση θεσπίστηκε για ένα χρονικό διάστημα και εφαρμόστηκε πλήρως από την 1η Ιανουαρίου Παραδοσιακά, η χρήση του συστήματος TRACES για τους ελέγχους εισαγωγών προϊόντων ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων περιλαμβανόταν στο πλαίσιο ορισμένων ελέγχων του ΓΤΚΘ στα κράτη μέλη. Οι εν λόγω έλεγχοι αποκάλυψαν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης και οι εκθέσεις του ΓΤΚΘ περιέλαβαν συστάσεις για τους εν λόγω τομείς. Ορισμένα από τα προβλήματα που εντοπίστηκαν αφορούσαν την αναντιστοιχία των στοιχείων μεταξύ των εγγράφων που συνόδευαν τα προϊόντα και/ή τα ζώα και των πληροφοριών που καταγράφονται στο σύστημα TRACES, την καθυστερημένη εισαγωγή στοιχείων, την ελλιπή εισαγωγή στοιχείων ή την απουσία παρατηρήσεων από τους ελεγμένους προορισμούς. Το σύστημα διαρκώς εξελίσσεται και έχει αναβαθμιστεί πολλές φορές με σκοπό να προσαρμοστεί στις νέες ανάγκες. Μολονότι οι νέες εκδόσεις κοινοποιούνται συνήθως μέσω των σχετικών ειδοποιήσεων, διαπιστώθηκε ότι οι χρήστες του συστήματος TRACES στα κράτη μέλη δεν γνώριζαν πάντα τις αλλαγές. Η Επιτροπή εξακολουθεί να ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και των τρίτων χωρών, καθώς και τους ιδιωτικούς φορείς να χρησιμοποιούν το σύστημα TRACES, ενώ η ορθή χρήση του είναι υψίστης σημασίας για να εξασφαλιστεί ομαλή διασυνοριακή επικοινωνία και αποτελεσματικοί έλεγχοι εισαγωγής και διακίνησης ζώων στην ΕΕ. Η χρήση του συστήματος επεκτείνεται με σκοπό να καλύψει και άλλους τομείς όπως τα προϊόντα μη ζωικής προέλευσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θεώρησε σημαντικό να εξετάσει βαθύτερα την εφαρμογή και τη χρήση του συστήματος TRACES με στόχο να εντοπίσει τη γενεσιουργό αιτία των ελλείψεων ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν με αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο, και να αυξηθεί έτσι η αποτελεσματικότητα των ελέγχων σε επίπεδο ΕΕ. Βάσει των πληροφοριών που διατίθενται στο σύστημα TRACES, κατά τη διάρκεια του 2012 παρουσιάστηκαν συνολικά αποστολές προϊόντων ζωικής προέλευσης και 788 αποστολές ζώντων ζώων για κτηνιατρικούς ελέγχους σε ελληνικούς ΣΣΕ και σε αρμόδιες αρχές σε ορισμένα ελληνικά νησιά. Άλλες αποστολές ζώντων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης αποτέλεσαν αντικείμενο συναλλαγών εντός της ΕΕ από και προς την Ελλάδα. Όσον αφορά τις εισαγωγές προϊόντων μη ζωικής (φυτικής) προέλευσης, τον Ιούνιο του 2011 πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση της χρήσης του ΚΕΕ (κοινό έγγραφο εισόδου): χρησιμοποιείται από 16 κράτη μέλη. Το 25 έως 30% των εισαγωγών που καλύπτονται από τη νομοθεσία για το ΚΕΕ (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 669/2009 και κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1152/2009 της Επιτροπής) καταγράφονται στο σύστημα TRACES. Επί του παρόντος, η Επιτροπή εργάζεται εντατικά προκειμένου να αυξήσει την ευαισθητοποίηση των υπαλλήλων των αρμόδιων αρχών στα κράτη μέλη σχετικά με τη χρήση της εφαρμογής TRACES σε επίπεδο ΚΣΕ. Προς τούτο, έχουν αναπτυχθεί πολλοί κύκλοι μαθημάτων στο πλαίσιο του προγράμματος BTSF. 5 ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 5.1 ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ Νομικές απαιτήσεις Το άρθρο 1 της απόφασης 92/486/ΕΟΚ απαιτεί από τα κράτη μέλη να ορίζουν μία αρχή η οποία θα είναι αρμόδια για τον συντονισμό μεταξύ των αρχών εντός κάθε κράτους μέλους. Τα άρθρα 2 και 3 της απόφασης 2004/292/ΕΚ απαιτούν από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι συγκεκριμένα στοιχεία καταγράφονται στο σύστημα TRACES. 3

9 Το άρθρο 4 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 απαιτεί αποτελεσματικό και ουσιαστικό συντονισμό μεταξύ όλων των αρμόδιων αρχών. Το άρθρο 4 παράγραφος 5 ορίζει ότι, όταν, στο πλαίσιο μιας αρμόδιας αρχής, για την πραγματοποίηση των επισήμων ελέγχων είναι αρμόδιες περισσότερες από μία μονάδες, πρέπει να υπάρχει αποτελεσματικός και ουσιαστικός συντονισμός και συνεργασία μεταξύ των διαφόρων μονάδων. Διαπιστώσεις Το ΥπΑΑΤ φέρει τη γενική ευθύνη για την εφαρμογή και τον συντονισμό του συστήματος TRACES, αλλά η κύρια αρμοδιότητα για την εφαρμογή και τον συντονισμό του συστήματος TRACES ανήκει στη ΓΔΚ. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την οργάνωση των αρμόδιων αρχών μπορούν να αντληθούν από το προφίλ της Ελλάδας στην ιστοσελίδα: Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο εθνικές αρχές συντονισμού για το σύστημα TRACES, μία από τη ΓΔΚ και μία από τη Διεύθυνση Πληροφορικής του ΥπΑΑΤ (ΔΠ). Η πρώτη ασχολείται με θέματα κτηνιατρικής και έχει τη γενική ευθύνη για τις εργασίες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του συστήματος TRACES, ενώ η δεύτερη είναι αρμόδια για τεχνικά ζητήματα (δίκτυο, σφάλματα κατά τη σύνδεση κ.λπ.). Οι συντονιστές είναι επίσης αρμόδιοι για την εκπαίδευση. Το προσωπικό της ΓΔΚ χρησιμοποιεί το σύστημα TRACES για την καταγραφή των αποτελεσμάτων των ελέγχων εισαγωγής και διαμετακόμισης των ζώντων ζώων και των προϊόντων ζωικής προέλευσης, εκδίδοντας το ΚΚΕΕ στους ΣΣΕ και στις ΥΤΚΜ, και για την καταγραφή των αποτελεσμάτων των επίσημων ελέγχων σε ζώντα ζώα και προϊόντα ζωικής προέλευσης σε συναλλαγές εντός ΕΕ, εκδίδοντας τα πιστοποιητικά INTRA στις ΤΚΜ. Οι διευθύνσεις και τα τμήματα που ακολουθούν συμμετέχουν επίσης στην έκδοση οδηγιών και/ή στη χρήση του συστήματος TRACES: Τμήμα Ζωοτροφών: για τις ενδοενωσιακές συναλλαγές ζωικών υποπροϊόντων (ζωικά υποπροϊόντα) από ΤΚΜ Διεύθυνση κτηνιατρικής αντίληψης, φαρμάκων, εφαρμογών και καλής διαβίωσης των ζώων: για την καταγραφή και τον σχεδιασμό των ελέγχων σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, στα σημεία ελέγχου και στον προορισμό Προσωπικό διαφόρων διευθύνσεων της ΓΔΚ για την παρακολούθηση και τον σχεδιασμό ειδικών δραστηριοτήτων: εσωτερικοί έλεγχοι, έλεγχοι στις εγκαταστάσεις (σφαγεία, γαλακτοκομεία κ.λπ.) Διεύθυνση Μεταποίησης, Τυποποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής: για ελέγχους εισαγωγής ορισμένων προϊόντων μη ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο από δύο ΚΣΕ στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος εφαρμογής του συστήματος TRACES για τους ελέγχους που εμπίπτουν στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 669/2009 Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων: για την παραλαβή προτάσεων σχετικά με την έκδοση κοινοποιήσεων RASFF και με τους επακόλουθους ενισχυμένους ελέγχους ως εθνικό σημείο επαφής RASFF ΕΛΟΓΑΚ: για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της χρηματοοικονομικής κατανομής του κρέατος που εισάγεται από τρίτες χώρες Γραφείο Ελέγχου Εισαγόμενων Προϊόντων: ελέγχει σε καθημερινή βάση την ποσότητα εισαγόμενων προϊόντων ζωικής και μη ζωικής προέλευσης. 4

10 Σύμφωνα με τη δήλωση του ΥπΑΑΤ, οι τελωνειακές αρχές θα μπορούσαν να αποτελέσουν μελλοντικά έναν νέο χρήστη του συστήματος TRACES βάσει των αποτελεσμάτων της πρόσφατης συνεδρίασης που διεξήχθη τον Δεκέμβριο Η τελική απόφαση, ωστόσο, θα ληφθεί σε «υψηλό» επίπεδο, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ. Το ΥπΑΑΤ είναι το κύριο σημείο επαφής όσον αφορά ερωτήματα σχετικά με το σύστημα TRACES από άλλα κράτη μέλη ή από την Επιτροπή. Οι υπάλληλοι του εν λόγω τμήματος συμμετέχουν στις συνεδριάσεις της ομάδας εργασίας TRACES. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε το εξής: Τα στοιχεία που σχετίζονται με ελέγχους οι οποίοι διεξάγονται σε σφαγεία στην Ελλάδα για τις ενδοενωσιακές συναλλαγές ζώων που προορίζονται για σφαγή δεν καταγράφονται επί του παρόντος στο σύστημα TRACES. Οι αρμόδιες αρχές δεν έχουν λάβει υπόψη ότι οι έλεγχοι που διεξάγονται στον προορισμό (π.χ. καλή διαβίωση των ζώων κατά την άφιξη στον προορισμό, έλεγχοι πριν από τη σφαγή) πρέπει να κοινοποιούνται στο τμήμα ΙΙΙ του πιστοποιητικού INTRA. Ακόμα, δεν έχουν εκδοθεί οδηγίες σχετικά με το προσωπικό των ΤΚΜ. Συμπεράσματα για τις αρμόδιες αρχές Οι αρμόδιες αρχές έχουν οριστεί και οι αρμοδιότητες που έχουν ανατεθεί στα διάφορα τμήματα είναι σαφείς. Εν γένει, το ΥπΑΑΤ συντονίζει αποτελεσματικά τα θέματα που άπτονται του συστήματος TRACES μεταξύ των οικείων αρχών. 5.2 ΠΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Προσωπικό και παροχή εγκαταστάσεων Νομικές απαιτήσεις Στην απόφαση 2009/821/ΕΚ ορίζεται η «κτηνιατρική μονάδα» και αναφέρεται ότι: το TRACES περιλαμβάνει όλες τις κτηνιατρικές μονάδες και τα κράτη μέλη μια μονάδα ορίζεται ως κτηνιατρική μόνο αν η μονάδα αυτή διαθέτει επαρκή εξοπλισμό ώστε να είναι συμβατή με τη λειτουργία του TRACES εξασφαλίζεται ότι όλα τα μέρη της επικράτειας των κρατών μελών καλύπτονται από μια τοπική μονάδα και, κατά περίπτωση, μια περιφερειακή μονάδα. Το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν ώστε να έχουν πρόσβαση σε επαρκή αριθμό κατάλληλα ειδικευμένου και έμπειρου προσωπικού. Το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν ώστε να διαθέτουν κατάλληλα και ορθά συντηρούμενες εγκαταστάσεις. Διαπιστώσεις Το προσωπικό όλων των ΣΣΕ και ορισμένων ΤΚΜ/ΥΤΚΜ έχει πρόσβαση στο σύστημα TRACES. Οι υπάλληλοι σε ορισμένες ΤΚΜ χωρίζονται σε τμήματα στα κεντρικά γραφεία και στις περιφερειακές μονάδες (κτηνιατρικά κέντρα). Γενικά, το προσωπικό των κεντρικών γραφείων είχε πρόσβαση στο σύστημα TRACES, ενώ το προσωπικό των κτηνιατρικών κέντρων δεν είχε, γεγονός που διαπιστώθηκε και στις ΤΚΜ που επιθεωρήθηκαν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το προσωπικό των κτηνιατρικών κέντρων διαβίβαζε τα σχετικά έγγραφα συμπληρωμένα δια χειρός (πιστοποιητικά ενδοενωσιακών συναλλαγών, επιβεβαιώσεις άφιξης της αποστολής στον ελεγχόμενο προορισμό, κοινοποίηση του ελέγχου της αποστολής κ.λπ.) κατά κανόνα μέσω 5

11 τηλεομοιοτυπίας, και οι υπάλληλοι στο αρμόδιο τμήμα της κεντρικής υπηρεσίας καταχωρούσαν τα στοιχεία στο σύστημα TRACES για λογαριασμό των υπαλλήλων των Κτηνιατρικών Κέντρων. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε το εξής: Σε όλες τις τοποθεσίες που επιθεωρήθηκαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου διατίθεντο οι κατάλληλες εγκαταστάσεις και όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός Προσόντα και κατάρτιση του προσωπικού Νομικές απαιτήσεις Το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 απαιτεί να εξασφαλίζουν οι αρμόδιες αρχές ότι το προσωπικό λαμβάνει κατάλληλη κατάρτιση και τηρείται ενήμερο των εξελίξεων στον τομέα της αρμοδιότητάς του. Διαπιστώσεις Οι κτηνίατροι και οι διοικητικοί υπάλληλοι στους ΣΣΕ και στις ΤΚΜ/ΥΤΚΜ καταχωρούν δεδομένα στο σύστημα TRACES. Στα ΚΣΕ εισάγουν δεδομένα στο σύστημα TRACES άλλοι υπάλληλοι, οι οποίοι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίων, στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος (τρόφιμα φυτικής προέλευσης). Προσφάτως ιδρύθηκε μια εκπαιδευτική ομάδα η οποία συστάθηκε με σκοπό τον εντοπισμό αναγκών (υπουργική απόφαση, Δεκέμβριος 2012). Κύριος στόχος της είναι ο εντοπισμός αναγκών κατάρτισης και η παροχή γνώσης, καθώς και η βελτίωση των δεξιοτήτων των υπαλλήλων. Κατά τον σχεδιασμό της κατάρτισης, η ομάδα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες που προκύπτουν, τις διαπιστώσεις κατά τους ελέγχους του ΓΤΚΘ, τη νέα νομοθεσία και τα αποτελέσματα του δικού της συστήματος επαλήθευσης (παρακολούθηση, εποπτεία και διαδικασίες ελέγχου). Μια νέα πρωτοβουλία ξεκίνησε με σκοπό να αποτυπώσει την παρούσα κατάσταση της γνώσης εντός του οργανισμού και να εντοπίσει τους βασικούς δεσμούς που συνδέουν τη γνώση με την εφαρμογή στην πράξη. Το εν λόγω έργο το οποίο σχεδιάστηκε από τμήμα εκπαίδευσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης χρησιμοποιεί κατάλληλα σχεδιασμένα ερωτηματολόγια για τον καθορισμό του αποθέματος γνώσεων και των εκπαιδευτικών αναγκών. Οι υπάλληλοι έχουν τη δυνατότητα λήψης του αρχείου και συμπλήρωσής του για να αξιολογήσουν και να αναφέρουν τις ανάγκες τους. Από το 2004, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και η ΓΔΚ παρέχουν επίσημη ετήσια κατάρτιση για το σύστημα TRACES σε εθνικό επίπεδο. Όταν κρίνεται σκόπιμο, εξετάζεται η δυνατότητα ατομικής κατάρτισης (νέο προσωπικό ΣΣΕ, ανταλλαγή προσωπικού). Επίσης, σε τοπικό επίπεδο, το σύστημα βασίζεται στην εκπαίδευση στον χώρο εργασίας, αναβαθμίζοντας τις γνώσεις με πληροφορίες που παρέχει η αρμόδια αρχή και με την τακτική χρήση του συστήματος TRACES. Οι υπάλληλοι διαφόρων μονάδων συμμετείχαν στην εκπαίδευση για τη χρήση του TRACES στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας BTSF (καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα). Εφαρμόζεται μια συστημική προσέγγιση για τη διάδοση των γνώσεων που αποκομίζονται και του εκπαιδευτικού υλικού με τη χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τηλεφωνικής επικοινωνίας και παρουσιάσεων για την επόμενη εκπαιδευτική ενότητα που προετοιμάζουν οι συμμετέχοντες της πρωτοβουλίας BTSF. Οι υπάλληλοι της ΓΔΚ δήλωσαν ότι επί του παρόντος η υπηρεσία Intranet αναβαθμίζεται και ότι δεν έχουν πρόσβαση σε αυτήν όλοι οι χρήστες του συστήματος TRACES σε εθνική κλίμακα. Επίσης, επισήμαναν ότι η υπηρεσία Intranet προβλέπεται να χρησιμοποιείται για την ανταλλαγή 6

12 του συνόλου των γνώσεων και της ροής πληροφοριών, περιλαμβανομένης της κατάρτισης, της νομοθεσίας, των εργασιακών οδηγιών κ.λπ. Τον Μάιο του 2012 η Διεύθυνση Πληροφορικής (ΔΠ) του ΥπΑΑΤ σχεδίασε μια ενότητα για την κατάρτιση στο σύστημα TRACES σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα (Moodle). Στον χρήστη που θα σημειώσει επιτυχία στην εν λόγω εκπαιδευτική ενότητα, αξιοποιώντας τις προσομοιώσεις ενός πραγματικού σεναρίου υπόθεσης εισαγωγής ή διαμετακόμισης ζώντων ζώων ή προϊόντων ζωικής προέλευσης, χορηγείται πιστοποιητικό. Οι υπάλληλοι του ΤΥΚΕ δήλωσαν ότι η εν λόγω εκπαιδευτική πρωτοβουλία αποσκοπεί στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της λειτουργίας του συστήματος TRACES με τη διαδικασία εκμάθησης στην πράξη για τους χρήστες του TRACES. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: Οι υπάλληλοι που συνάντησε σε όλες τις τοποθεσίες που επιθεωρήθηκαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου διέθεταν καλή αντίληψη του συστήματος TRACES και της χρήσης του. Τα σχέδια κατάρτισης αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών αναγκών των χρηστών. Μόλις τέσσερις χρήστες είχαν εγγραφεί στην εκπαιδευτική πλατφόρμα Moodle και είχαν εκπαιδευθεί την περίοδο ελέγχου του ΓΤΚΘ Διαδικασίες για τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων ελέγχου και την υποβολή σχετικών εκθέσεων Νομικές απαιτήσεις Το άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει να διενεργούν επίσημους ελέγχους σύμφωνα με τεκμηριωμένες διαδικασίες, που περιλαμβάνουν πληροφορίες και οδηγίες για το προσωπικό που διεξάγει τους επίσημους ελέγχους. Το άρθρο 4 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει να διασφαλίζουν την αμεροληψία, την ποιότητα και τη συνοχή των επισήμων ελέγχων σε όλα τα επίπεδα στα οποία λειτουργούν. Το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο στ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει να μεριμνούν ώστε να διαθέτουν σχέδια έκτακτης ανάγκης και να είναι έτοιμες να τα θέσουν σε εφαρμογή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Το άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι η αρμόδια αρχή συντάσσει εκθέσεις για τους επισήμους ελέγχους που έχει πραγματοποιήσει. Διαπιστώσεις Οι πληροφορίες σχετικά με θέματα που άπτονται του συστήματος TRACES (π.χ. ενημερώσεις, νέα έκδοση, σφάλματα συστήματος και νέες κατευθυντήριες γραμμές) κοινοποιούνται στους χρήστες του TRACES με εγκυκλίους, ηλεκτρονικά ή ταχυδρομικά. Τα εγχειρίδια TRACES που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά διατίθενται επίσης στην ιστοσελίδα του TRACES. Για τη διαδικτυακή/ τηλεφωνική επίλυση προβλημάτων υπάρχουν δύο κέντρα υποστήριξης του TRACES το ΤΥΚΕ για θέματα κτηνιατρικής και ζητήματα που σχετίζονται με τα ΚΣΕ και η ΔΠ για τεχνικά θέματα (π.χ. δίκτυο, σφάλματα κατά τη σύνδεση κ.λπ.). Σε περιπτώσεις στις οποίες η μια εκ των δύο μονάδων εκδίδει έγγραφη λύση, αποστέλλεται στην άλλη αντίγραφο προς εξασφάλιση της συνοχής. Τα σημαντικά στοιχεία επικοινωνίας αναγράφονται στα επίσημα έγγραφα 7

13 που κυκλοφορούν και κοινοποιούνται επίσης σε όλους τους συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια της κατάρτισης. Το εγχειρίδιο των ΣΣΕ περιλαμβάνει ένα επίσημο σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση στην οποία δεν διατίθεται πρόσβαση στο σύστημα TRACES για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Η οδηγία απαιτεί την έκδοση αντιγράφου σε χαρτί, ενώ τα στοιχεία καταχωρούνται εν συνεχεία στο σύστημα TRACES μόλις είναι διαθέσιμο. Εάν η περίοδος που το σύστημα δεν είναι διαθέσιμο υπερβεί τις 24 ώρες, οι πληροφορίες στα εκδοθέντα πιστοποιητικά ΚΚΕΕ/INTRA αποστέλλονται στις ΤΚΜ ή στους ΣΣΕ του προορισμού με τηλεομοιοτυπία ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: Οι υπάλληλοι με τους οποίους συναντήθηκε είχαν γνώση των πληροφοριών που διατίθενται στην ιστοσελίδα του συστήματος TRACES. Τη στιγμή που διεξήχθη ο έλεγχος του ΓΤΚΘ δεν υπήρχε ολοκληρωμένος κατάλογος των εγκυκλίων που είχαν διανεμηθεί, γεγονός που δεν έδινε την ευκαιρία στους αρμόδιους χρήστες να είναι βέβαιοι ότι είχαν όλες τις διαθέσιμες εγκυκλίους. Επίσης, τούτο καθιστά δύσκολη και την εποπτεία/ τον έλεγχο. Ορισμένα θέματα σε σχέση με το σύστημα TRACES εφαρμόζονταν με σημαντικές διαφορές σε διάφορες μονάδες που επιθεωρήθηκαν (επιβεβαίωση της άφιξης στον ελεγχόμενο προορισμό, γνωστοποίηση των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν στον προορισμό κ.λπ.). Όλοι οι χρήστες με τους οποίους συναντήθηκε η ομάδα ελέγχου είχαν γνώση των στοιχείων επικοινωνίας με τα κέντρα υποστήριξης και δήλωσαν ότι απευθύνονται τακτικά στα κέντρα υποστήριξης. Το προσωπικό στους ΣΣΕ που επιθεωρήθηκαν είχε γνώση του σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση μη διαθέσιμης πρόσβασης στο σύστημα TRACES. Τούτο επαληθεύτηκε σε έναν ΣΣΕ που επιθεωρήθηκε. Παρόλο που δεν καταγράφηκε σχετική περίπτωση κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου του 2012, αποδείχθηκε η ετοιμότητα. Για το προσωπικό των ΤΚΜ που χρησιμοποιεί το TRACES δεν έχει εκδοθεί σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση μη διαθέσιμης πρόσβασης στο σύστημα TRACES. Οι αρμόδιες αρχές δήλωσαν ότι επί του παρόντος συντάσσεται εγχειρίδιο που θα απευθύνεται στις ΤΚΜ. Συμπεράσματα σχετικά με τους πόρους για τη διενέργεια των ελέγχων Υπάρχει προσωπικό με κατάλληλες γνώσεις και υλικοτεχνική υποδομή. Χάρη στο διοικητικό πλαίσιο παρέχονται πληροφορίες και οδηγίες σε χρήστες του TRACES κυρίως ηλεκτρονικά και ταχυδρομικά, καθώς και μέσω της ιστοσελίδας του συστήματος TRACES. Η έλλειψη σχεδίου έκτακτης ανάγκης για τις ΤΚΜ σε περίπτωση μη διαθέσιμης πρόσβασης στο σύστημα TRACES σημαίνει ότι η αρμόδια αρχή δεν δύναται να εξασφαλίσει ότι δεν θα διακοπεί η εφαρμογή των ελέγχων σε περίπτωση που προκύψει η εν λόγω έκτακτη ανάγκη. 8

14 5.3 ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ Διαδικασίες επαλήθευσης Νομικές απαιτήσεις Το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν για την αποτελεσματικότητα και την καταλληλότητα των επίσημων ελέγχων. Το άρθρο 8 παράγραφος 3 του ιδίου κανονισμού ορίζει ότι πρέπει να θεσπίζουν διαδικασίες προκειμένου να επαληθεύουν την αποτελεσματικότητα των επίσημων ελέγχων, να διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα των διορθωτικών μέτρων και να ενημερώνονται οι τεκμηριωμένες διαδικασίες, όταν απαιτείται. Διαπιστώσεις Η ΓΔΚ είναι αρμόδια για την επαλήθευση της ορθότητας της χρήσης του συστήματος TRACES από τους ΣΣΕ και τις ΤΚΜ/ΥΤΚΜ. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι της ΓΔΚ δήλωσαν ότι επειδή η επαλήθευση σε επίπεδο ΤΚΜ δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της κεντρικής αρμόδιας αρχής, αλλά σε αυτές των επαρχιακών αρχών, το καθήκον τους περιορίζεται περισσότερο στην έκφραση γνώμης ή στην παροχή συμβουλών και όχι στην επιβολή. Η Διεύθυνση Μεταποίησης, Τυποποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής είναι αρμόδια για την επαλήθευση της ορθότητας της χρήσης του συστήματος TRACES από δύο ΚΣΕ που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμογής του συστήματος TRACES για τους ελέγχους που εμπίπτουν στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 669/2009. Η υπουργική απόφαση /2009 ορίζει ότι η κεντρική αρμόδια αρχή πρέπει να πραγματοποιεί την εποπτεία των ΣΣΕ με ελάχιστη συχνότητα της μίας επίσκεψης ανά διετία. Η χρήση του συστήματος TRACES επαληθεύεται κατά τη διάρκεια των εν λόγω επισκέψεων εποπτείας. Υπάρχουν τεκμηριωμένες διαδικασίες για την εποπτεία των ΣΣΕ, οι οποίες περιλαμβάνουν καταλόγους ελέγχου, υποβολή εκθέσεων και, εφόσον απαιτείται, διορθωτικά μέτρα. Η παρακολούθηση της εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων προβλέπεται αλλά, σύμφωνα με δήλωση των αρμόδιων αρχών, δεν ακολουθείται πάντα λόγω έλλειψης πόρων, κυρίως οικονομικών. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: Οι εκπρόσωποι των αρμόδιων αρχών δήλωσαν ότι χάριν της καλής συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ του ΤΥΚΕ και των ΤΚΜ, εφαρμόζεται ανεπίσημη εποπτεία ωστόσο, δεν τεκμηριώνεται δεόντως (δεν έχουν εκδοθεί ανεπίσημες εκθέσεις εποπτείας) και η επιβολή διορθωτικών μέτρων είναι προβληματική. Το ΤΥΚΕ δήλωσε ότι πραγματοποιεί δειγματοληπτικούς ελέγχους των πιστοποιητικών ΚΚΕΕ και INTRA που καταχωρούνται στο σύστημα TRACES ωστόσο, δεν τηρούνται αρχεία των εν λόγω δειγματοληπτικών ελέγχων. Οι παρατυπίες γνωστοποιούνται αμέσως στους οικείους ΣΣΕ ή ΤΚΜ. Τα πορίσματα των εν λόγω ελέγχων εξυπηρετούν ως βάση για την επόμενη εποπτεία ή για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η εποπτεία που ασκεί το ΤΥΚΕ για τη χρήση του TRACES στους ΣΣΕ ακολουθεί τη συχνότητα που ορίζει η υπουργική απόφαση. Έξι από δέκα ΣΣΕ στην Ελλάδα υποβλήθηκαν σε εποπτεία το 2012 και οι υπόλοιποι προγραμματίζονται για το Στις εκθέσεις εποπτείας του ΤΥΚΕ στους ΣΣΕ που επιθεωρήθηκαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου του ΓΤΚΘ δεν εντοπίστηκαν ελλείψεις όσον αφορά τη χρήση του συστήματος 9

15 TRACES, παρόλο που η ομάδα ελέγχου του ΓΤΚΘ εντόπισε επαναλαμβανόμενες παρατυπίες στα στοιχεία του τμήματος Ι του ΚΚΕΕ που έλαβαν οι ΣΣΕ και καταχωρήθηκαν στο σύστημα TRACES σε σύγκριση με τα στοιχεία των σχετικών υγειονομικών πιστοποιητικών. Στους ΣΣΕ εισόδου που επιθεωρήθηκαν, ελήφθησαν όλες οι κοινοποιήσεις άφιξης στον ελεγχόμενο προορισμό ωστόσο, οι ΤΚΜ δεν τις κοινοποιούσαν πάντα μέσω του TRACES και το ΤΥΚΕ δεν επέβαλε αποτελεσματικά την εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων. Ακόμα δεν έχει πραγματοποιηθεί εποπτεία της χρήσης του συστήματος TRACES από το προσωπικό των ΥΤΚΜ οι οποίες βρίσκονται σε ορισμένα ελληνικά νησιά για την διενέργεια ελέγχων κατά την εισαγωγή στο πλαίσιο της παρέκκλισης που ορίζεται στην απόφαση 94/641/ΕΚ. Μία εκ των ΥΤΚΜ άρχισε να χρησιμοποιεί το σύστημα TRACES μόλις πριν τον έλεγχο του ΓΤΚΘ. Οι αρχές δεν έχουν πραγματοποιήσει εποπτικούς ελέγχους της χρήσης του συστήματος TRACES σε επίπεδο ΤΚΜ. Στο τμήμα ΙΙΙ του πιστοποιητικού INTRA δεν έχουν καταχωρηθεί όλα τα πορίσματα των ελέγχων που διενεργήθηκαν στον προορισμό στην περίπτωση ενδοκοινοτικών συναλλαγών ζώντων ζώων (π.χ. έλεγχοι για την καλή διαβίωση των ζώων, έλεγχοι σε σφαγεία για τα σφαγιασμένα ζώα) παρόλο που πραγματοποιήθηκαν τέτοιοι έλεγχοι. Οι αρμόδιες αρχές δεν διαπίστωσαν το παραπάνω κατά την επαλήθευσή τους Έλεγχοι Νομικές απαιτήσεις Το άρθρο 4 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές διενεργούν εσωτερικούς ελέγχους ή αναθέτουν τη διενέργεια εξωτερικών ελέγχων. Οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να υπόκεινται σε ανεξάρτητη εξέταση και να διεξάγονται κατά τρόπο διαφανή. Διαπιστώσεις Μια μονάδα εσωτερικού ελέγχου (Διεύθυνση Κτηνιατρικής Επιθεώρησης και Ελέγχου) διενεργεί ελέγχους σε σχέση με όλες τις δραστηριότητες ελέγχου που πραγματοποιούνται από το ΤΥΚΕ σύμφωνα με ένα πενταετές σχέδιο ελέγχου με βάση τον κίνδυνο. Το παραπάνω περιλαμβάνει δραστηριότητες ελέγχου που σχετίζονται με τις ενδοενωσιακές συναλλαγές και με ΣΣΕ και επίσης περιλαμβάνει θέματα που άπτονται της χρήσης του συστήματος TRACES. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: Από το 2006 έως το 2008 πραγματοποιήθηκε ένα σύνολο ελέγχων για το σύστημα εισαγωγών/ελέγχων το οποίο κάλυψε επίσης τη χρήση του συστήματος TRACES. Ένας από τους ΣΣΕ που επιθεωρήθηκαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου του ΓΤΚΘ εξετάστηκε το 2007 από τη μονάδα εσωτερικού ελέγχου. Διατυπώθηκαν δύο συστάσεις όσον αφορά την εκπαίδευση και τη χρήση του TRACES στους ελεγχθέντες ΣΣΕ. Από το 2007 οι εν λόγω έλεγχοι διενεργούνται σύμφωνα με την απόφαση 2006/677/ΕΚ. Για το 2014 προγραμματίζεται νέος έλεγχος των ΣΣΕ. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της αρμόδιας αρχής, οι στόχοι και η εμβέλεια των εν λόγω ελέγχων θα περιγραφούν αναλυτικά έως τον Δεκέμβριο του

16 Η επαλήθευση στις ΤΚΜ και στις ΥΤΚΜ δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιότητας της κεντρικής αρμόδιας αρχής, αλλά αποτελεί αρμοδιότητα των νομαρχιών, οι οποίες εξαρτώνται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Οι διαπιστώσεις που περιγράφονται στις παραγράφους 5.4 και 5.5 καταδεικνύουν ότι στα εν λόγω επίπεδα η επαλήθευση δεν ήταν αποτελεσματική. Συμπεράσματα για την επαλήθευση και την ανασκόπηση των επίσημων ελέγχων και διαδικασιών Οι δραστηριότητες επαλήθευσης, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων, σε σχέση με την ορθή χρήση του συστήματος TRACES στους ΣΣΕ είναι καλά ανεπτυγμένες και συμβάλλουν στη βελτίωση της καταχώρησης στοιχείων, παρότι οι ελληνικές αρμόδιες αρχές δεν έχουν εντοπίσει ορισμένες ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την ομάδα ελέγχου του ΓΤΚΘ. Η επαλήθευση είναι λιγότερο ανεπτυγμένη σε επίπεδο ΤΚΜ και ΥΤΚΜ, όπου αποτελεί αρμοδιότητα των νομαρχιών, και εξακολουθούν να μην εντοπίζονται επαναλαμβανόμενα σφάλματα. 5.4 ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ TRACES Νομικές απαιτήσεις Τα κράτη μέλη πρέπει να καταγράφουν στο σύστημα TRACES όλες τις πληροφορίες που περιέχονται στα κοινά κτηνιατρικά έγγραφα εισόδου τα οποία προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 136/2004 (για προϊόντα ζωικής προέλευσης), στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 282/2004 (για ζώντα ζώα) και στα πιστοποιητικά για τις συναλλαγές εντός ΕΕ όπως εναρμονίζονται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 599/2004 της Επιτροπής ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ TRACES ΑΠΟ ΣΣΕ ΚΑΙ ΥΤΚΜ Διαπιστώσεις Το 90% περίπου των αποστολών κοινοποιούνται εκ των προτέρων ηλεκτρονικά μέσω του TRACES. Αποδεκτές γίνονται επίσης κοινοποιήσεις μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεομοιοτυπίας. Δεν υπάρχει διαφορά στα τέλη που χρεώνονται μεταξύ της ηλεκτρονικής και άλλων μορφών κοινοποίησης των αποστολών πριν την άφιξη. Το προσωπικό στους ΣΣΕ και στις ΥΤΚΜ που επιθεωρήθηκαν είχε γνώση των λειτουργιών του TRACES και χρησιμοποιεί τακτικά τους καταλόγους εγκαταστάσεων και τα υποδείγματα πιστοποιητικών που παρέχονται στο σύστημα TRACES. Οι ΣΣΕ συχνά διορθώνουν τα εσφαλμένα στοιχεία στο τμήμα Ι του ΚΚΕΕ μερικές φορές, όταν εντοπίζονται σημαντικότερα προβλήματα, τα επιστρέφουν για διόρθωση στον υπεύθυνο για το φορτίο ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις οι ΣΣΕ καταχώρησαν εσφαλμένα το τμήμα Ι των ΚΚΕΕ στο σύστημα TRACES. Η αρμόδια αρχή επισήμανε ότι πραγματοποιεί ελέγχους όλων των εισερχόμενων μηνυμάτων TRACES τουλάχιστον σε ημερήσια βάση. Δεν υπάρχουν γραπτές οδηγίες σχετικά με τη συχνότητα ελέγχου των εισερχόμενων μηνυμάτων. Υπάρχει οδηγία ότι τα αποτελέσματα των εργαστηριακών δοκιμών πρέπει να εισάγονται στο σύστημα TRACES από τον ΣΣΕ μόλις τα λαμβάνει. Στις περισσότερες περιπτώσεις τηρήθηκε η εν λόγω οδηγία. 11

17 Δεν υπάρχουν αναλυτικές οδηγίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εξασφαλίζεται ότι οι ΤΚΜ ολοκλήρωσαν την επιβεβαίωση της παραλαβής (πεδίο 41 του ΚΚΕΕ) των αποστολών εντός του συστήματος TRACES όταν απαιτείται από το άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της απόφασης 2004/292/ΕΚ. Η επιβεβαίωση της εξόδου της πλειονότητας των διαμετακομίσεων κοινοποιείται στο πεδίο 41 του ΚΚΕΕ ορθώς και εγκαίρως. Οι αρμόδιες αρχές δεν ανέφεραν καμία εργασία μεταφόρτωσης. Σύμφωνα με δήλωσή τους, δεν κοινοποιήθηκε καμία τέτοια εργασία από τον υπεύθυνο για το φορτίο ούτε εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια της διασταύρωσης των καταλόγων φορτίων των ΣΣΕ που παρέχουν οι ναυτικοί πράκτορες ή οι αεροπορικές εταιρείες στους ΣΣΕ που επιθεωρήθηκαν. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: 70 πιστοποιητικά ΚΚΕΕ που επιλέχθηκαν τυχαία σε τρεις ΣΣΕ που επιθεωρήθηκαν δεν παρουσίασαν σημαντικά θέματα όσον αφορά τη χρήση του συστήματος TRACES. Η ομάδα ελέγχου επισήμανε ελλείψεις σε αρκετά προεπιλεγμένα ΚΚΕΕ. Τα περισσότερα ζητήματα που επαναλαμβάνονταν αφορούσαν εσφαλμένη περιγραφή των προϊόντων στο τμήμα Ι του ΚΚΕΕ και απουσία της επιβεβαίωσης άφιξης στους ελεγχόμενους προορισμούς στο πεδίο 41 του ΚΚΕΕ από τις ΤΚΜ, παρότι οι επιβεβαιώσεις μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή τηλεομοιοτυπίας τεκμηριώνονταν στους ΣΣΕ. Τα εν λόγω θέματα συζητήθηκαν και διευκρινίστηκαν με την κεντρική αρμόδια αρχή και το προσωπικό ΣΣΕ. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου, το προσωπικό του ΣΣΕ σε έναν ΣΣΕ που επιθεωρήθηκε ζήτησε στον υπεύθυνο για το φορτίο μιας αποστολής να διορθώσει τα στοιχεία στο τμήμα Ι του ΚΚΕΕ. Η ομάδα ελέγχου δεν διαπίστωσε ελλείψεις όσον αφορά τους καθυστερημένους ελέγχους των κοινοποιήσεων του TRACES ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ TRACES ΣΤΙΣ ΤΚΜ Διαπιστώσεις Οι περισσότερες ενδοενωσιακές συναλλαγές στην Ελλάδα αποτελούν εισαγωγές. Κατά τη διάρκεια του 2012, οι ελληνικές ΤΚΜ εξέδωσαν 274 πιστοποιητικά ενδοενωσιακών συναλλαγών και έλαβαν 2837 αποστολές φορτίων στο πλαίσιο ενδοκοινοτικών συναλλαγών. Εξερχόμενες συναλλαγές 1. Ζώντα ζώα Στις επιμέρους ΤΚΜ που επιθεωρήθηκαν εφαρμόζονται διαφορετικές διαδικασίες, εν μέρει λόγω έλλειψης αναλυτικών οδηγιών για τις ΤΚΜ και λόγω των διαφορετικών δομών των ΚΤΜ που επιθεωρήθηκαν. Σε μια ΤΚΜ που επιθεωρήθηκε, το ίδιο προσωπικό ήταν αρμόδιο για ολόκληρη τη διαδικασία πιστοποίησης, περιλαμβανομένης της έκδοσης των πιστοποιητικών INTRA στο σύστημα TRACES. Σε άλλη ΤΚΜ που επιθεωρήθηκε, στη διαδικασία συμμετείχαν διάφοροι υπάλληλοι: ο επίσημος κτηνίατρος πιστοποίησης του κτηνιατρικού κέντρου που ήταν αρμόδιος για την εκμετάλλευση/το κέντρο συγκέντρωσης έλεγχε το έγγραφο έγκρισης μεταφοράς των ζώντων ζώων από την εκμετάλλευση στο κέντρο συγκέντρωσης και ενέκρινε την έκδοση του πιστοποιητικού INTRA από την ΤΚΜ. Ο επίσημος κτηνίατρος στο τμήμα της ΤΚΜ καταχωρούσε τα στοιχεία στο σύστημα TRACES και επέστρεφε το εκτυπωμένο αντίγραφο του πιστοποιητικού INTRA στο κτηνιατρικό 12

18 κέντρο για επαλήθευση της ορθότητας και περαιτέρω επικύρωση του πιστοποιητικού (με σφραγίδα και υπογραφή). Το εκτυπωμένο αντίγραφο του πιστοποιητικού συνοδεύει την αποστολή και ο επίσημος κτηνίατρος του τμήματος ΤΚΜ συμπληρώνει το πιστοποιητικό TRACES για να ενεργοποιήσει την κοινοποίηση TRACES στην αρμόδια αρχή του προορισμού. 2.- Προϊόντα Από την Ελλάδα διακινούνται πολύ λίγα ζωικά υποπροϊόντα σε άλλα κράτη μέλη και δεν έχει δημιουργηθεί πιστοποιητικό INTRA μέσω της λειτουργικής μονάδας DOCOM στο σύστημα TRACES δεδομένου ότι η κεντρική αρμόδια αρχή δεν έχει ετοιμάσει ακόμα την εγγραφή των οικονομικών φορέων. Το 2012, από την Ελλάδα δεν πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές ζωικών υποπροϊόντων κατηγορίας 1 και 2 όπως ορίζεται στα άρθρα 8 και 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1069/2009, γεγονός που θα απαιτούσε πρότερη συμφωνία των αρμόδιων αρχών προορισμού και κοινοποίηση της άφιξης. Εισερχόμενες συναλλαγές 1.- Ζώντα ζώα Οι ΤΚΜ καλύπτουν γεωγραφικές περιοχές και, στο πλαίσιο αυτών, οι αρμόδιες αρχές οργανώνονται συνήθως σε τομεακή βάση (π.χ. δημόσια υγεία, υγεία των ζώων, ζωικά υποπροϊόντα, καλή διαβίωση των ζώων). Δεν υπάρχει επίσημο εναρμονισμένο σύστημα για τις ΤΚΜ ώστε να καλύπτεται ο έλεγχος εισερχόμενων μηνυμάτων. Σε ορισμένες ΤΚΜ που επιθεωρήθηκαν, το προσωπικό από κάθε τμήμα παρακολουθούσε τις κοινοποιήσεις TRACES για μηνύματα που ενέπιπταν στον τομέα αρμοδιότητάς του. Σε άλλες ΤΚΜ ένας υπάλληλος παρακολουθούσε όλα τα μηνύματα και πραγματοποιούσε την εκτύπωση, εγγραφή και διανομή τους στο αρμόδιο τμήμα, το οποίο εν συνεχεία προέβαινε στις κατάλληλες ενέργειες. 2.- Προϊόντα Ο έλεγχος των μηνυμάτων TRACES για τις εισερχόμενες αποστολές ήταν οργανωμένος κατά τον ίδιο τρόπο με αυτόν που περιγράφεται παραπάνω για τα ζώντα ζώα. Σε περιπτώσεις στις οποίες οι αποστολές οι οποίες απαιτούν επιβεβαίωση παραλαβής στον προορισμό, π.χ. διοχέτευση, επανεισαγωγή αποστολών ή εισαγωγή στο πλαίσιο εθνικών κανόνων, η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε έντονη διαφοροποίηση ως προς τη χρήση του συστήματος TRACES. Ενώ, σε μια περιοχή, η ΤΚΜ επιβεβαίωσε την άφιξη της αποστολής στον ελεγχόμενο προορισμό μέσω του TRACES (πεδίο 41 του ΚΚΕΕ), σε άλλη περιοχή η ΤΚΜ απέστειλε τις επιβεβαιώσεις μόνο με τηλεομοιοτυπία ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και δεν επιβεβαίωσε την παραλαβή μέσω του συστήματος TRACES. Ακόμα δεν έχουν εκδοθεί οδηγίες για τις ΤΚΜ σχετικά με το παραπάνω ζήτημα. Τα θέματα των συναλλαγών ζωικών υποπροϊόντων συζητήθηκαν μόνο σε μία ΤΚΜ που επιθεωρήθηκε καθώς στην άλλη ο υπεύθυνος παρακολουθούσε ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο και δεν υπήρχαν άλλοι υπάλληλοι που να ασχολούνται με το εν λόγω ζήτημα. Σύμφωνα με δήλωση του προσωπικού των ΤΚΜ και της κεντρικής αρμόδιας αρχής, στην Ελλάδα πραγματοποιούνται συναλλαγές υλικών κατηγορίας 3 μόνον, για τις οποίες δεν προβλέπεται επιβεβαίωση της άφιξης. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: Η ομάδα ελέγχου δεν διαπίστωσε ελλείψεις όσον αφορά τις εξερχόμενες συναλλαγές. Ωστόσο, η ολοκλήρωση της εγγραφής των οικονομικών φορέων θα διευκολύνει τη χρήση του συστήματος TRACES για τις ενδοενωσιακές συναλλαγές ζωικών υποπροϊόντων. 13

19 Εισερχόμενες συναλλαγές: οι περισσότερες ΤΚΜ περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα τομέων οι οποίοι ενδιαφέρονται για μηνύματα που σχετίζονται με θέματα της αρμοδιότητάς τους (π.χ. υγεία των ζώων, δημόσια υγεία). Στο τμήμα ΙΙΙ του πιστοποιητικού INTRA δεν επιβεβαιώθηκε έλεγχος των αποστολών ζώντων ζώων που προορίζονται για σφαγή από τις οικείες ΤΚΜ στο σύστημα TRACES, γεγονός που συνιστά μη συμμόρφωση με το άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο α) της απόφασης 2004/292/ΕΚ. Η κεντρική αρμόδια αρχή δήλωσε ότι δεν έχει εξετάσει την ανάγκη επιβεβαίωσης της καλής διαβίωσης των ζώων ή των ελέγχων πριν από τη σφαγή στο σύστημα TRACES ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ TRACES ΣΕ ΚΣΕ Διαπιστώσεις Μόνο δύο ΚΣΕ συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα χρήσης του συστήματος TRACES για συγκεκριμένα προϊόντα μη ζωικής προέλευσης που εισάγονται με σκοπό την κατανάλωση από τον άνθρωπο. Οι αρμόδιες αρχές επέδειξαν στην ομάδα ελέγχου τις παρατηρήσεις τους προς την Επιτροπή στις οποίες περιγράφουν τις δυσκολίες και τα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί. Κατά τη διάρκεια του πιλοτικού προγράμματος οι αρμόδιες αρχές δεν έλαβαν απόφαση να προβλεφθεί η ηλεκτρονική κοινοποίηση των εισερχόμενων αποστολών. Το προσωπικό των ΚΣΕ και οι αρμόδιες αρχές πρότειναν τη χρήση φίλτρων για τα μηνύματα TRACES, ώστε να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ ΚΕΕ και ΚΚΕΕ, προκειμένου να βελτιωθεί η αποδοτικότητα των ελέγχων. Θεώρησαν χρονοβόρο να ελέγχουν όλα τα εισερχόμενα μηνύματα δεδομένου ότι μόνο πολύ λίγα ενδιαφέρουν τα ΚΣΕ. Η ομάδα ελέγχου διαπίστωσε τα εξής: Σύμφωνα με τις εθνικές προδιαγραφές οι αποστολές πρέπει να κοινοποιούνται τουλάχιστον ένα εικοσιτετράωρο πριν την άφιξη. Συχνά, η κοινοποίηση στο τμήμα Ι του ΚΕΕ αποστέλλεται στα ΚΣΕ με τηλεομοιοτυπία μόλις μία ή δύο ημέρες μετά την άφιξη της αποστολής. Σύμφωνα με τους επίσημους ελέγχους παρουσία του πράκτορα των τελωνειακών αρχών, το έντυπο αντίγραφο του ΚΕΕ εκδίδεται επί τόπου και εν συνεχεία καταχωρείται στο σύστημα TRACES. Τούτο ενδέχεται να καθυστερεί δύο ή τρεις ημέρες, όπως δήλωσε το προσωπικό των ΚΣΕ. Συμπεράσματα για τη χρήση του συστήματος TRACES Συνολικά, οι ΣΣΕ και οι ΥΤΚΜ χρησιμοποιούν το σύστημα TRACES όπως ενδείκνυται. Η απουσία πραγματικής επαλήθευσης των ελέγχων καταλήγει σε επανάληψη των θεμάτων που εντοπίζονται (π.χ. ορθά στοιχεία στο τμήμα Ι του ΚΚΕΕ, επιβεβαίωση της άφιξης των αποστολών στους ελεγχόμενους προορισμούς μέσω TRACES). Οι ΤΚΜ χρησιμοποιούν το σύστημα TRACES με τον ενδεδειγμένο τρόπο. Ωστόσο, η ανεπαρκής εφαρμογή του άρθρου 3 παράγραφος 2 της απόφασης 2004/292/ΕΚ από το κεντρικό επίπεδο έχει ως αποτέλεσμα την απουσία οδηγιών σχετικά με τις αποστολές που απαιτούν επιβεβαίωση των ελέγχων στον προορισμό, και ως εκ τούτου οι ΤΚΜ δεν καταχωρούν τους εν λόγω ελέγχους στο σύστημα TRACES. 14

20 Η χρήση του συστήματος TRACES από τα ΚΣΕ βρίσκεται ακόμα σε πιλοτικό στάδιο. Το ΚΣΕ που επιθεωρήθηκε συμβάλλει ενεργά στον εντοπισμό δυσκολιών κατά τη χρήση του TRACES. 6 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το Τμήμα Υγιεινής Κτηνιατρικών Ελέγχων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής έχει τη γενική ευθύνη για την εφαρμογή και τον συντονισμό του συστήματος TRACES. Επίσης, το σύστημα TRACES χρησιμοποιείται και από άλλες διευθύνσεις και τμήματα της ΓΔΚ και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Υπάρχουν οδηγίες και κατάρτιση για τους χρήστες του συστήματος TRACES. Οι οδηγίες είναι πιο ολοκληρωμένες και αναλυτικές για τους ΣΣΕ σε σύγκριση με τις ΤΚΜ. Συνολικά, διαπιστώθηκε καλή γνώση του συστήματος TRACES, παρότι για ορισμένα ειδικά θέματα δεν υπήρχαν οδηγίες ή αυτές που υπήρχαν δεν ήταν επαρκώς αναλυτικές. Γενικά, οι ΣΣΕ χρησιμοποιούν το σύστημα TRACES όπως ορίζει η νομοθεσία της ΕΕ. Διαπιστώθηκαν ορισμένες ελλείψεις στην χρήση του TRACES στις Τοπικές Κτηνιατρικές Μονάδες (ΤΚΜ), ιδίως όσον αφορά την επιβεβαίωση της παραλαβής εισερχόμενων αποστολών στους ελεγχόμενους προορισμούς και την επιβεβαίωση των ελέγχων που πραγματοποιούνται στον προορισμό. Η επαλήθευση της ορθής χρήσης του συστήματος TRACES διενεργείται από την κεντρική αρμόδια αρχή στους ΣΣΕ, ως μέρος των επιθεωρήσεων σε κάθε ΣΣΕ, οι οποίες βάσει προγράμματος πραγματοποιούνται ανά διετία. Δεν υπάρχει επίσημο σχέδιο για την επαλήθευση της ορθής χρήσης του συστήματος TRACES στις ΤΚΜ με εξαίρεση την παρακολούθηση ορισμένων αποστολών φορτίων που εντοπίστηκαν κατά την εξέταση των εγγράφων από τις αρμόδιες αρχές ή κοινοποιήθηκαν από άλλο κράτος μέλος. 7 ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Στις 19 Απριλίου 2013 πραγματοποιήθηκε η καταληκτική συνεδρίαση με εκπροσώπους της κεντρικής αρμόδιας αρχής. Στην εν λόγω συνεδρίαση, η ομάδα ελέγχου παρουσίασε τις κύριες διαπιστώσεις και τα προκαταρκτικά συμπεράσματα του ελέγχου. Οι αρχές διατύπωσαν τις σχετικές παρατηρήσεις τους και δεν διαφώνησαν με τις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα που παρουσιάστηκαν. 8 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Οι αρμόδιες αρχές καλούνται να παρέχουν λεπτομέρειες για τα μέτρα που λήφθηκαν και σχεδιάζονται, με στόχο την ανταπόκριση στις συστάσεις που παρατίθενται παρακάτω, εντός εικοσιπέντε εργάσιμων ημερών από τη λήψη της παρούσας έκθεσης ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των προθεσμιών για την ολοκλήρωσή τους («σχέδιο δράσης»). Αριθ. Σύσταση 15

21 Αριθ. Σύσταση 1. Να διασφαλιστεί η ορθή και ομοιόμορφη χρήση του συστήματος TRACES από όλους τους χρήστες, και ειδικότερα όσον αφορά την επιβεβαίωση της άφιξης των αποστολών σε έναν ελεγχόμενο προορισμό, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της απόφασης 2004/292/ΕΚ, και τους επακόλουθους ελέγχους που διεξάγονται στον προορισμό σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο α) της απόφασης 2004/292/ΕΚ. 2. Να εξασφαλιστεί ότι οι διαδικασίες που ορίζονται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 για την επαλήθευση της αποτελεσματικότητας των επίσημων ελέγχων καλύπτουν όλους τους χρήστες του συστήματος TRACES, και ειδικότερα τις ΤΚΜ, προκειμένου να εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα και η καταλληλότητα των ελέγχων. 3. Να εξασφαλιστεί ότι το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που απαιτείται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο στ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 για την περίπτωση στην οποία δεν είναι διαθέσιμη η πρόσβαση στο σύστημα TRACES για παρατεταμένο χρονικό διάστημα καλύπτει όλους τους χρήστες του συστήματος TRACES, περιλαμβανομένων των ΤΚΜ. Η απάντηση της αρμόδιας αρχής στις συστάσεις βρίσκεται στη διεύθυνση: 16

22 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 ΝΟΜΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Νομικό έγγραφο αναφοράς Επίσημη Εφημερίδα Τίτλος Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 136/2004 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 282/2004 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 599/2004 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 669/2009 ΕΕ L 300 της , σ ΕΕ L 21 της , σ ΕΕ L 49 της , σ ΕΕ L 94 της , σ ΕΕ L 194 της , σ Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, περί υγειονομικών κανόνων για ζωικά υποπροϊόντα και παράγωγα προϊόντα που δεν προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1774/2002 (κανονισμός για τα ζωικά υποπροϊόντα) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 136/2004 της Επιτροπής, της 22ας Ιανουαρίου 2004, για τη θέσπιση διαδικασιών κτηνιατρικών ελέγχων στους συνοριακούς σταθμούς επιθεώρησης της Κοινότητας κατά τη εισαγωγή προϊόντων που προέρχονται από τρίτες χώρες Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 282/2004 της Επιτροπής, της 18ης Φεβρουαρίου 2004, για την καθιέρωση ενός εγγράφου για τη δήλωση και τον κτηνιατρικό έλεγχο των ζώων προελεύσεως τρίτων χωρών που εισέρχονται στην Κοινότητα Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 599/2004 της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 2004, σχετικά με την καθιέρωση εναρμονισμένου υποδείγματος πιστοποιητικού και απολογισμού επιθεώρησης για το ενδοκοινοτικό εμπόριο ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 669/2009 της Επιτροπής, της 24ης Ιουλίου 2009, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά το αυξημένο επίπεδο των επίσημων ελέγχων στις εισαγωγές ορισμένων ζωοτροφών και τροφίμων μη ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της απόφασης 2006/504/ΕΚ 17