4 η Διημερίδα Φιλολογικών μαθημάτων Σεπτ. 2015

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "4 η Διημερίδα Φιλολογικών μαθημάτων Σεπτ. 2015"

Μίνως Αγγελίδου
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 4 η Διημερίδα Φιλολογικών μαθημάτων Σεπτ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Λιναρίτη Μαρία, ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Φιλόλογος ΣΧΟΛΕΙΟ ΥΠΥΡΕΣΙΑΣ: 6 ο Γυμνάσιο Ηρακλείου ΤΙΤΛΟΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ: «Τη Σοφία αγαπώ»: επί σκηνής μάθημα Φιλοσοφίας». Περίληψη Η παρούσα εισήγηση αφορά στη θεατρική παράσταση «Τη Σοφία αγαπώ» που ανέβασε ομάδα μαθητών του 6 ου Γυμνασίου Ηρακλείου, στο πλαίσιο των προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων, με την καθοδήγηση των φιλολόγων Λιναρίτη Μαρίας και Μανουσάκη Αμαλίας και τη βοήθεια των συναδέλφων Λαγουδάκη Ευαγγελίας (ΠΕ0402) και Μαναβάκη Μανόλη(ΠΕ05).Η ιδέα που ώθησε και καθοδήγησε την προσπάθειά μας ήταν να διδάξουμε φιλοσοφία τους μαθητές της Γ Γυμνάσιου, που σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα, στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, πρέπει να διδαχτούν το «Ανθολόγιο Φιλοσοφικών κειμένων» από το Μάρτιο και εξής. Η αλήθεια είναι ότι ο χρόνος είναι πιεστικός με αποτέλεσμα συνήθως να μην προλαβαίνουμε να ασχοληθούμε συστηματικά με το συγκεκριμένο βιβλίο. Η σκέψη ήταν λοιπόν, από τη μια να γράψουμε ένα κείμενο, ακολουθώντας τη δομή του συγκεκριμένου βιβλίου, αλλά δίνοντας του χαρακτήρα παιγνιώδη, και από την άλλη να χρησιμοποιήσουμε ως όχημα το θέατρο για να «περάσουμε» τις φιλοσοφικές απόψεις με τρόπο ανάλαφρο και γι αυτό πιο αποτελεσματικό για μαθητές της Γ Γυμνασίου. Έτσι λοιπόν παρακολουθούμε τις περιπέτειες μιας ομάδας νέων παιδιών, που με αφορμή τον έρωτα του ενός απ αυτά, του Μιχάλη για τη Σοφία, ξεκινά ένα ταξίδι περιπλάνησης στο χώρο και το χρόνο αναζητώντας το «αντικείμενο του πόθου» τη Σοφία, που όλο φτάνει αλλά δεν κατορθώνει να ακουμπήσει. Στην πραγματικότητα ξεκινούν ένα ταξίδι αναζήτησης της αρχαίας ελληνικής φιλο-σοφίας (το ηχητικό παιγνίδι σε επίπεδο σημαίνοντος εμφανές και σκόπιμο) από τους Ίωνες φιλοσόφους στον Σωκράτη και τον Πλάτωνα ως τον Αριστοτέλη και του Στωικούς. Ερωτήματα αμιγώς φιλοσοφικά, που διατρέχουν όλο το έργο και απασχολούν τους πρωταγωνιστές μας απαντώνται καθ όλη τη διάρκεια του έργου με αποκορύφωμα το τελευταίο δίλημμα του Μιχάλη, όταν πια βρίσκει τη Σοφία: να ακολουθήσει τη Σοφία ή τελικά [1]

2 να διαλέξει τη Ζωή(μια κοπέλα εκ των πρωταγωνιστριών);το λογοπαίγνιο αλλά ο συνακόλουθος συνειρμός εμφανής και ο πρωταγωνιστής μας με την τελική του επιλογή, ουσιαστικά παίρνει θέση στο φιλοσοφικό ερώτημα της θέσης που έχει (ή μπορεί να έχει) η φιλοσοφία στη ζωή μας. Σκοπός του προγράμματος Να έρθουν οι μαθητές της Γ Γυμνασίου σε μια πρώτη επαφή με βασικές αρχές της αρχαίας ελληνικής Φιλοσοφίας, με τρόπο παιγνιώδη. Στόχοι του προγράμματος Γνωστικοί Να γνωρίσουν και να κατανοήσουν οι μαθητές βασικές αρχές της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, να είναι σε θέση να ερμηνεύουν τα ζητήματα που θέτει για τη ζωή και τον άνθρωπο και να αξιολογούν τη διαχρονικότητα και τη διαλλεκτικότητα τους. Δεξιοτήτων Να είναι σε θέση οι μαθητές μέσα από την ομαδική δουλειά να ελέγχουν συναισθήματα, να επιλύουν προβλήματα και να εφαρμόζουν στην καθημερινή τους ζωή πρακτικές της ομαδικότητας αλλά και αρχές που διδάχτηκαν. Διαμόρφωσης στάσεων Να είναι σε θέση οι μαθητές να εκτιμήσουν τη συνεργασία και το πνεύμα ομαδικότητας που προϋποθέτει μια θεατρική ομάδα, να βιώσουν τα συναισθήματα που γεννά η επικοινωνία μέσα στην ομάδα και τελικά να υιοθετήσουν στάσεις και αρχές που τους εκφράζουν στην καθημερινή τους πραγματικότητα. [2]

3 Μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν Ομαδοσυνεργατική :οι μαθητές εργάστηκαν σε ομάδες στο πλαίσιο του θεατρικού παιχνιδιού και των εργασιών που ανέλαβαν για τη θεωρητική προσέγγιση των βασικών αρχών της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας. Βιωματική μάθηση: οι μαθητές δούλεψαν βιωματικά μέσα από την άσκηση των ρόλων τους. Διαθεματική προσέγγιση: Η δημιουργία και η τελική παρουσίαση του θεατρικού ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας πολλών γνωστικών πεδίων: Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, Νεοελληνική Γλώσσα, Πληροφορική( δημιουργία ψηφιακού σκηνικού, χρήση Η/Υ), Μουσική, Θεατρική Αγωγή. Mέσα/Εργαλεία για την πραγματοποίηση του προγράμματος Θεατρική ομάδα: οι μαθητές μετά από επιλογή εντάχθηκαν στη θεατρική ομάδα της «Σοφίας» μέσα στην οποία έκαναν θεατρικό παιχνίδι και ασκήσεις βιωματικού χαρακτήρα. Κείμενο: οι μαθητές έκαναν πρόβα πάνω σε κείμενα που συνδιαμορφώσαμε. Η/Υ και διαδίκτυο: Οι μαθητές δημιούργησαν ψηφιακό υλικό για να «ντύσουν» οπτικά και ηχητικά την παράσταση. Πορεία - Ενέργειες υλοποίησης του προγράμματος 1.Διανομή ρόλων και δημιουργία θεατρικής ομάδας. Το πρόγραμμα ξεκίνησε με την πραγματοποίηση ενός casting για την επιλογή των μαθητών που είχαν τα απαραίτητα προσόντα για τους 23 ρόλους. [3]

4 2.Συγγραφή κειμένου Η συγγραφική ομάδα (Μανουσάκη Αμαλία, Λιναρίτη Μαρία, Λαγουδάκη Ευαγγελία) δημιούργησε ένα κείμενο, του οποίου το περιεχόμενο και η δομή στηρίζεται στο σχολικό εγχειρίδιο, δίνοντάς του όμως το προσωπικό της, παιγνιώδες ύφος. Το κείμενο της παράστασης, δόθηκε στα παιδιά, τα οποία προσέθεσαν τα δικά τους στοιχεία, και τελικά το «έκαναν δικό τους». 3.Πρόβες και θεωρητική προσέγγιση των βασικών φιλοσοφικών ιδεών του έργου. Η άσκηση στους ρόλους ξεκίνησαν αρχές Δεκέμβρη, μετά την έγκριση του προγράμματος, και πραγματοποιούνταν μια φορά την εβδομάδα, κάποιες φορές και δύο, στο αμφιθέατρου του 6 ου Γυμνασίου Ηρακλείου. Η διάρκεια των προβών ήταν 2 ώρες αλλά το πρώτο μισάωρο είχαμε τη θεωρητική προσέγγιση των βασικών φιλοσοφικών αρχών του κειμένου. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες παρουσίαζαν τη δουλειά που είχαν ετοιμάσει ανάλογα και σχετικά με τη θεματική της πρόβας(ίωνες φιλόσοφοι, Σωκράτης, Πλάτων, Στωικοί κ.λ.π.).η παρουσία αφορούσε είτε σχετικά ppt, είτε video σχετικά με το θέμα μας(π.χ ο μύθος του σπηλαίου του Πλάτωνα) ή και δραματοποιήσεις και χορευτικά σε θέματα που είχαν διαβάσει και τους έκαναν εντύπωση(οι αντιθετικές δυνάμεις «Νείκος και Φιλότητα» του Εμπεδοκλή).Οι υπεύθυνοι καθηγητές του προγράμματος καθοδηγούσαν, εξηγούσαν και έλυναν τις εύλογες απορίες των μαθητών σε θέματα και ιδέες που πρώτη φορά συναντούσαν, προσπαθώντας να απλουστεύσουν και κυρίως να παρουσιάσουν με παιγνιώδη τρόπο θεωρίες και φιλοσοφικές αρχές, που για μαθητές αυτής της ηλικίας είναι δύσκολο να κατακτηθούν. 4. Συνεργασία με το Ίδρυμα Κακογιάννη, στο πλαίσιο του προγράμματος «Το Αρχαίο Δράμα στο σχολείο του 21ου αίώνα» και πραγματοποίηση σεμιναρίων θεάτρου(13-15 Φεβρουαρίου). Ένα ιδιαίτερο κομμάτι του προγράμματος υπήρξε η συνεργασία μας με το ίδρυμα Κακογιάννη στο πλαίσιο του προγράμματος «Το Αρχαίο Δράμα στο σχολείο του 21ου αίώνα» και η πραγματοποίηση σεμιναρίων θεάτρου από τον σκηνοθέτη Εμμανουήλ Κουτσουρέλη στο ξενοδοχείο «Λατώ», Φεβρουαρίου. Η εμπειρία [4]

5 για όλους μας και ειδικά για τους μαθητές ήταν ξεχωριστή, αφού οι περισσότεροι δούλευαν πρώτη φορά με επαγγελματία του θεάτρου. 5.Συνεργασία με τον καθηγητή φιλοσοφίας Αναστασιάδη Πέτρο και επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο του Ρεθύμνου (12 Μαρτίου). Στις 12 Μαρτίου επισκεφτήκαμε το τμήμα Δημοτικής Εκπ/σης του Πανεπιστημίου Ρεθύμνου, όπου συναντήσαμε και συζητήσαμε με τον καθηγητή φιλοσοφίας Αναστασιάδη Πέτρο και παίξαμε ένα μέρος από την παράστασή μας.ήταν μια εξαιρετικά γόνιμη επικοινωνία που είχαν οι μαθητές του προγράμματος με τον κ. Αναστασιάδη, αφού του υπέβαλαν ερωτήσεις και απορίες σχετικά με τη φιλοσοφία και το ρόλο της στη ζωή και ευτυχία του σύγχρονου ανθρώπου. 6.Επιλογή μουσικής και δημιουργία ψηφιακού υλικού (σκηνικό, video) Το ντύσιμο της παράστασης με ήχο και εικόνα ήταν για άλλη μια φορά δουλειά των μαθητών που επέλεξαν το κατάλληλο μουσικό ένδυμα και έφτιαξαν το ψηφιακό μέρος του σκηνικού της παράστασης. 7.Δημιουργία κοστουμιών Μέρος των κοστουμιών, κυρίως οι χιτώνες που χρησιμοποιήθηκαν, ανήκουν στο βεστιάριο που διαθέτει το 6 ο Γυμνάσιο Ηρακλείου. Το υπόλοιπο μέρος της σκευής δημιουργήθηκε με υλικά που προσέφεραν τα παιδιά. 8. Τελική παράσταση αίθουσα Ανδρόγεω, δήμου Ηρακλείου (7/5) H τελική παράσταση δόθηκε στις 7/5 στην αίθουσα Ανδρόγεω του Δήμου Ηρακλείου και κατά κοινή ομολογία ήταν μια επιτυχημένη μαθητική θεατρική παράσταση. Παράσταση 9.Παρουσίαση του έργο στο «ΚΔΑΠ ΑΣΙΤΩΝ» ( Τρίτη 16 Ιουνίου). [5]

6 Οι μαθητές μετά από πρόσκληση της «μονάδας κοινωνικής μέριμνας» της δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης Ηρακλείου (ΔΗΚΕΗ) της δημοτικής ενότητας Γοργολαϊνη, σε συνεργασία με τον «επιμορφωτικό σύνδεσμο νέων γυναικών» της ενορίας Ασιτών παρουσίασαν το έργο μας στο «ΚΔΑΠ ΑΣΙΤΩΝ» την Τρίτη 16 Ιουνίου με στόχο την ενίσχυση του κοινωνικού παντοπωλείου Ασιτών. Αποτελέσματα-Συμπεράσματα 1.Οι μαθητές εργάστηκαν με παιγνιώδη τρόπο, γνώρισαν βασικές αρχές της Αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας και προβληματίστηκαν για την εφαρμογή τους στη σύγχρονη ζωή. Παράλληλα βίωσαν τα συναισθήματα που γεννά η ομάδα και η αλληλεπίδραση και υιοθέτησαν στάσεις επικοινωνίας και συνεργασίας στην καθημερινή πρακτική τους. 2. Το «άνοιγμα» του προγράμματος στην κοινωνία, μέσα από τις παραστάσεις που έδωσαν τα παιδιά τόσο στην αίθουσα Ανδρόγεω όσο και στο ΚΔΑΠ Ασιτών αποδεικνύει ότι η εκπαίδευση μπορεί να «εγκαθιδρυθεί» μέσα σε πραγματικές συνθήκες ζωής και όχι μόνο στην αίθουσα της τάξης, αποκτώντας μάλιστα και χαρακτήρα κοινωφελή και ευρύτερα ανθρωπιστικό. 3. Το dvd που δημιουργήθηκε καθώς και το κείμενο της θεατρικής παράστασης, πιστεύουμε ότι μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο ως εκπαιδευτικό υλικό στη διδασκαλία του μαθήματος «Ανθολόγιο Φιλοσοφικών κειμένων». [6]

Σχετικά έγγραφα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

1 η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ-)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2012-2013. Διοργάνωση: Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Β. Καλοκύρη Παρασκευή 14 - Σάββατο