1. ΚΕΙΜΕΝΟ. Τα Θετικά της Εξειδίκευσης

Transcript

1 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Τα Θετικά της Εξειδίκευσης Σήμερα, δεν θα είχαμε τα οικονομικά πλεονεκτήματα της μαζικής παραγωγής, στα οποία στηρίζεται το σύγχρονο βιοτικό επίπεδο, αν η παραγωγή ήταν οργανωμένη έτσι ώστε να διεξάγεται σε αύταρκες αγροτικές οικογένειες και περιοχές. Η εξειδίκευση των παραγωγικών λειτουργιών επιτρέπει την πλεονεκτικότερη χρησιμοποίηση των ιδιαίτερων ικανοτήτων και πόρων κάθε ανθρώπου και κάθε περιοχής. Ακόμη και στις πρωτόγονες οικονομίες οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι αντί ο καθένας τους να εκτελεί κατά μέτριο τρόπο όλες τις εργασίες, είναι καλύτερα να κατανέμουν τις εργασίες μεταξύ τους οι παχείς άνθρωποι να ασχολούνται με το ψάρεμα, οι λεπτοί με το κυνήγι, οι έξυπνοι με την ιατρική και ο καθένας να ανταλλάσσει το αγαθό του με τα αγαθά που έχει ανάγκη και που παράγουν οι άλλοι. Η εξειδίκευση στηρίζεται στις διαφορές των φυσικών ικανοτήτων που υπάρχουν μεταξύ των ατόμων. Αλλά αυτή η ίδια η εξειδίκευση επιτείνει τις υπάρχουσες ή και δημιουργεί νέες διαφορές. Το κυνήγι αδυνατίζει τον άνθρωπο και τον κάνει ικανό να ανακαλύπτει τη λεία του. Η μια περιοχή με παραγωγικά μέσα που δεν είναι προσαρμοσμένα στην εργασία υφάνσεως μπορεί κάλλιστα με την πείρα να εξειδικευθεί σ αυτόν τον τομέα. Τέλος, η εξειδίκευση είναι συμφέρουσα και όταν ακόμη δεν υπάρχουν φυσικές ή επίκτητες διαφορές στις ικανότητες μεταξύ των ανθρώπων: Σε πολλές περιπτώσεις μόνο με την εξειδίκευση μπορεί να επιτευχθεί μεγάλος όγκος παραγωγής και να πραγματοποιηθούν όλα τα πλεονεκτήματα της παραγωγής σε μεγάλη κλίμακα που αναφέραμε στο προηγούμενο κεφάλαιο. Δύο δίδυμοι ινδιάνοι με απολύτως ίδιες ικανότητες μπορεί να διαπιστώσουν ότι είναι συμφερότερο ο ένας να κατασκευάζει μόνο τόξα και ο άλλος μόνο βέλη - ακόμη κι αν καθορίζουν με κλήρο ποιος θα κάνει την κάθε δουλειά - γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο ο καθένας θα έφτανε στο σημείο να μπορεί να επιφέρει βελτιώσεις στην τεχνική που 1 / 5

2 χρησιμοποιεί. Για να δείξει πόσο η εξειδίκευση αυξάνει την παραγωγικότητα, ο Adam Smith παραθέτει το κλασικό παράδειγμα της κατασκευής καρφιτσών: Ένας άνθρωπος, μόνος του, μπορεί να κατασκευάζει το πολύ μερικές δωδεκάδες καρφίτσες την ημέρα και αυτές όχι τέλειες. Αν όμως το έργο της κατασκευής κατανεμηθεί μεταξύ των μελών μιας μικρής ομάδας, έτσι ώστε ο κάθε εργάτης να εκτελεί συνεχώς την ίδια απλή ενέργεια, η ομάδα θα μπορεί στον ίδιο χρόνο να παράγει εκατοντάδες χιλιάδες καρφίτσες τέλειας κατασκευής. Η εξειδίκευση έχει ως αποτέλεσμα τη διαίρεση του παραγωγικού έργου σε απλές ενέργειες (απλοποίηση) που διευκολύνει τη μηχανοποίηση και τη χρησιμοποίηση κεφαλαίου που εξοικονομεί εργασία. Παραλλήλως, με την εξειδίκευση αποφεύγεται η σπατάλη από τη χρησιμοποίηση πολλαπλών εργαλείων που θα έπρεπε να υπάρχουν αν ο καθένας έκανε όλες τις αναγκαίες εργασίες για την παραγωγή ενός προϊόντος. Η συναρμολόγηση αυτοκινήτων με το σύγχρονο σύστημα της κινούμενης ταινίας δίνει μια εικόνα της συμβολής της εξειδίκευσης στην αύξηση της αποδόσεως. Το σύνθημα σήμερα είναι η αυτοματοποίηση. Samuelson 2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Α. 1. Να παρουσιάστε το περιεχόμενο του κειμένου με μία περίληψη λέξεων. (Μονάδες 25) 2 / 5

3 Β. 1. «Η εξειδίκευση στηρίζεται στις διαφορές των φυσικών ικανοτήτων που υπάρχουν μεταξύ των ατόμων».χρησιμοποιώντας τη φράση αυτή ως θεματική περίοδο, να αναπτύξετε μια παράγραφο με τα δικά σας επιχειρήματα. (Μονάδες 10) Β. 2. α. Να αναφέρετε τρεις λέξεις που συμβάλλουν στη συνοχή (προτάσεων, περιόδων, παραγράφων)του κειμένου και να γράψετε τι δηλώνουν. (Μονάδες 10) Β. 2. β. Να εντοπίσετε ένα χωρίο του κειμένου που να περιέχει σχόλιο και να επισημάνετε τα γλωσσικά μέσα με τα οποία εκφράζεται. (Μονάδες 5) Β. 3. Να γράψετε δύο προτάσεις στις οποίες η λέξη «διαίρεση» θα χρησιμοποιηθεί με διαφορετική σημασία κάθε φορά. 3 / 5

4 (Μονάδες 6) Β. 4. Να ξαναγράψετε την παρακάτω πρόταση μετατρέποντας την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. «Η εξειδίκευση των παραγωγικών λειτουργιών επιτρέπει την πλεονεκτικότερη χρησιμοποίηση των ιδιαίτερων ικανοτήτων και πόρων κάθε ανθρώπου και κάθε περιοχής». (Μονάδες 4) 3. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ Γ. Σ ένα άρθρο σας, που θα προορίζετε για την ηλεκτρονική σελίδα του Λυκείου σας, να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους καθίσταται απαραίτητη η εξειδίκευση και να αναλύσετε τις συνέπειες του φαινομένου στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου ( λέξεις). (Μονάδες 40) 4 / 5

5 Σπυροπούλου Μαρία, Φιλόλογος 5 / 5