ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. στην Έκφραση-Έκθεση Β Λυκείου

Transcript

1 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ στην Έκφραση-Έκθεση Β Λυκείου Κείμενο Κλίση και επάγγελμα Σωκράτης Γκίκας Υπάρχει η αντίληψη ότι κάθε εκλογή επαγγέλματος, που γίνεται με βάση τις κλίσεις μας και τις έμφυτες ικανότητές μας, είναι πάντα επιτυχημένη. 'Όταν διαλέγουμε ένα επάγγελμα, όχι από ανάγκη ή από τύχη, αλλά γιατί ανταποκρίνεται στα βαθύτερα ενδιαφέροντά μας, πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι και βέβαιοι για μια καλή επαγγελματική σταδιοδρομία. Ακολουθώντας το επάγγελμα, που ταιριάζει στη φύση μας και στα προσόντα μας, μπορεί να μην εξασφαλίσουμε μεγάλα οικονομικά οφέλη, νιώθουμε όμως σχεδόν ευτυχισμένοι, γιατί ασχολούμαστε με κάτι που αγαπάμε. Την ευτυχία αυτή θεωρούμε δικαιολογημένη, γιατί βλέπουμε πολλούς ανθρώπους που ασκούν επαγγέλματα αντίθετα προς τα ενδιαφέροντά τούς. 'Όταν κάνει κάποιος κάτι που δεν αγαπά, είναι σαν να καταδικάζεται σε καταναγκαστικά έργα. H πιο πάνω θεώρηση φαίνεται αλλά δεν είναι σωστή. Το θέμα της κλίσης δεν είναι αρκετό, για να νιώσουμε ικανοποιημένοι από ένα επάγγελμα. Πολλοί, ενώ ακολούθησαν την κλίση τους, μετάνιωσαν για το επάγγελμα που διάλεξαν. Κι αυτό γιατί το επάγγελμά τους παρουσίασε μειονεκτικές πλευρές, δεν τους ικανοποίησε οικονομικά ή συνοδευόταν από ένταση και υπερβολικό άγχος. Τα στοιχεία αυτά δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν. Άλλο πράγμα είναι οι επαγγελματικές ονειροπολήσεις μας και άλλο η ίδια η άσκηση του επαγγέλματος. Εδώ πρέπει να πούμε ότι για μια επιτυχημένη εκλογή επαγγέλματος δεν είναι αρκετή η κλίση. Χρειάζεται και η γνώση της αγοράς εργασίας και της κίνησης των επαγγελμάτων μέσα στον κοινωνικό μας χώρο. Υπάρχουν επαγγέλματα κορεσμένα, που πρέπει να αποφεύγουμε, για να μην αντιμετωπίσουμε την περίπτωση της ανεργίας. Τα δεδομένα της αγοράς αλλάζουν. Αυτό σημαίνει ότι και τα μη κορεσμένα επαγγέλματα μπορεί να κορεστούν ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα. Είναι πάντως προτιμότερο να βαδίζει κανείς προς επαγγέλματα για τα οποία υπάρχει ζήτηση ή προβλέπεται ότι θα έχουν στο μέλλον, γιατί ευνοούνται από την οικονομική ανάπτυξη ή την εξέλιξη της τεχνολογίας. Τα πιο πάνω δείχνουν ότι δεν είναι αρκετό να εξειδικευτούμε σε ένα επάγγελμα και να μάθουμε να το ασκούμε όσο γίνεται καλύτερα. Είναι ανάγκη να λαβαίνουμε υπόψη και τους αντικειμενικούς παράγοντες, τις ανάγκες της αγοράς. Πρέπει να εξετάζουμε αν έχει ζήτηση αυτό που πάμε να προσφέρουμε, αν το χρειάζεται η

2 - 2 - κοινωνία σε μια δεδομένη στιγμή. Διαφορετικά, κι εμείς κι αυτό που προσφέρουμε θα μείνει στα αζήτητα για ένα μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην αγορά δεν υπάρχει προγραμματισμός. 'Όλα ρυθμίζονται από τη ζήτηση και την προσφορά. Τα δυο αυτά μεγέθη δε βρίσκονται πάντα σε αντιστοιχία και ισορροπία. Άλλοτε είναι μεγαλύτερη η ζήτηση και άλλοτε μεγαλύτερη η προσφορά. Στην αγορά δεν υπάρχει σταθερότητα και σιγουριά. Σ' αυτό το φαινόμενο οφείλεται, και η αλλαγή επαγγελμάτων, που κάνουν πολλοί. 'Όποιος γνωρίζει την αγορά και δεν καθηλώνεται σε ιδέες για έμφυτες κλίσεις διαπιστώνει ότι χρειάζεται κάποια ευελιξία και ετοιμότητα. Πρέπει κανείς να αντιλαμβάνεται ή και να προβλέπει τις ανάγκες της αγοράς και να είναι έτοιμος να προσαρμοστεί σε κάθε αλλαγή, ακόμα και να μεταπηδήσει από το ένα επάγγελμα σε άλλο. Ρόλο στην επιλογή επαγγέλματος παίζει και το γόητρο που μπορεί να έχει ή να μην έχει ένα συγκεκριμένο επάγγελμα. H κοινωνική προκατάληψη διακρίνει τα επαγγέλματα σε τιμητικά και σε περιφρονητέα. Στα τελευταία ανήκουν ορισμένα χειρωνακτικά επαγγέλματα πού ασκούνται μέσα σε χώρους ανθυγιεινούς ή η άσκησή τους είναι συνδεδεμένη με κινδύνους και υπερβολική κόπωση. Στα πρώτα ανήκουν κυρίως τα πνευματικά. Ορισμένες επαγγελματικές επιλογές καθορίζονται από εντελώς ειδικά κίνητρα. Π.χ. παιδιά με εμπειρίες ασθενειών διαλέγουν το επάγγελμα του γιατρού ή του φαρμακοποιού. Άλλα άτομα παρουσιάζουν από την παιδική τους κιόλας ηλικία ταλέντα καλλιτεχνικά, ονειρεύονται να γίνουν ζωγράφοι, μουσικοί, χορευτές κ.λπ. Στις περιπτώσεις αυτές αποκλείεται το οικονομικό και συμφεροντολογικό κριτήριο. Κυριαρχεί ένας επαγγελματικός ιδεαλισμός ή μια έντονη ψυχική ανάγκη, που πρέπει να ικανοποιηθεί. Το επάγγελμα δεν αντικρίζεται ως μέσο βιοπορισμού. Πιο σωστά, το επάγγελμα δεν είναι στην περίπτωση αυτή αμειβόμενη εργασία αλλά αντικείμενο έρωτα. Σωκράτης Γκίκας, Επίκαιρα θέματα, εκδ. Σαββάλα, Αθήνα, 1997, σελ

3 - 3 - Ερωτήσεις Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100 περίπου λέξεις. (25 μονάδες) Β. 1. Να βρείτε τον τρόπο που αναπτύσσεται ο λόγος στις δύο τελευταίες παραγράφους του κειμένου. (10 μονάδες) 2. «Είναι πάντως προτιμότερο να βαδίζει κανείς προς επαγγέλματα για τα οποία υπάρχει ζήτηση ή προβλέπεται ότι θα έχουν στο μέλλον»: Χρησιμοποιώντας τη φράση αυτή ως θεματική πρόταση να γράψετε μία παράγραφο με παραδείγματα. (10 μονάδες) 3. Να βρείτε τις διαρθρωτικές λέξεις της δεύτερης παραγράφου και να πείτε τι δηλώνουν. 4. έμφυτες, μειονεκτικές, κορεσμένα, ευελιξία: Να γράψετε τα αντώνυμα των παραπάνω λέξεων. 5. προγραμματισμός, αντιλαμβάνεται: Τροποποιώντας το α συνθετικό των παραπάνω λέξεων να γράψετε τρεις νέες λέξεις για κάθε περίπτωση. Γ. Με αφορμή ένα σκάνδαλο χρηματισμού ενός επιφανούς προσώπου να γράψετε ένα άρθρο στην τοπική εφημερίδα με θέμα το πρόβλημα της έλλειψης υπευθυνότητας των σύγχρονων ανθρώπων κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους και τα πιθανά κίνητρα άμβλυνσής του. ( λέξεις) (40 μονάδες)

4 - 4 - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ στην Έκφραση-Έκθεση Β Λυκείου Απαντήσεις Α. Ο συγγραφέας διαπραγματεύεται τα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος. Αρχικά, θεωρεί πως η ευρέως αποδεκτή αντίληψη πως η κλίση ενός ατόμου πρέπει να καθορίζει και το επάγγελμά του δεν είναι σωστή, καθώς αναφέρει πως η γνώση των οικονομικών απολαβών και των συνθηκών εργασίας είναι εξίσου σημαντική προϋπόθεση επιτυχούς επιλογής. Η γνώση των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας πρέπει κατά τη γνώμη του, να επηρεάζει την απόφαση κάποιου. Συνιστά «ευελιξία και ετοιμότητα» όσον αφορά στην αλλαγή επαγγελμάτων. Επισημαίνει, στη συνέχεια πως σημαντικός συντελεστής στην επιλογή επαγγέλματος αποτελεί η κοινωνική αναγνώριση. Καταλήγει, αναφέροντας πως κάποιοι άνθρωποι διαλέγουν επάγγελμα κινούμενοι κυρίως από εσωτερικές ανάγκες ή καλλιτεχνικές τάσεις. Β. 1. Με διαίρεση (5 η παράγρ.) Με παραδείγματα (6 η παράγρ.) 2 Είναι πάντως προτιμότερο να βαδίζει κανείς προς επαγγέλματα για τα οποία υπάρχει ζήτηση ή προβλέπεται ότι θα έχουν στο μέλλον. Αυτό είναι αλήθεια και ο νέος σήμερα οφείλει να περιλαμβάνει στα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος και την κίνηση στην αγορά εργασίας, καθώς υπάρχουν επαγγέλματα όπως αυτά που σχετίζονται με τις τηλεπικοινωνίες, με τη διοίκηση επιχειρήσεων, με τις νέες τεχνολογίες, που δίνουν από τη μια τη δυνατότητα της σύντομης απορρόφησης του νέου στον εργασιακό χώρο και από την άλλη την προοπτική της επαγγελματικής σταδιοδρομίας. 3. αλλά:αντίθεση ενώ: εναντίωση γιατί: αιτιολόγηση ή:διάζευξη 4. έμφυτες επίκτητες μειονεκτικές πλεονεκτικές κορεσμένα ακόρεστα ευελιξία ακαμψία 5. προγραμματισμός διάγραμμα, επίγραμμα, απογραφή αντιλαμβάνεται παραλαβή, κατάληψη, υπόληψη

5 - 5 - Γ. Αίτια: Η υποδούλωση ανθρώπων στα υλικά αγαθά, ο υπερκαταναλωτισμός ωθεί τους ανθρώπους στην επιδίωξη του εύκολου κέρδους, στο ψεύδος, στο χρηματισμό. Η απουσία υγιών προτύπων, η έλλειψη αρχών και αξιών οδηγούν τον άνθρωπο στη θεοποίηση του χρήματος και αίρουν κάθε ηθικό έρεισμα. Η αλλοτρίωση και η αποξένωση του ανθρώπου από το αντικείμενο της εργασίας του, η ανεργία και οι αυξημένες οικονομικές υποχρεώσεις αφαιρούν από τον εργαζόμενο το πάθος και το μεράκι για την εργασία του και επιφέρουν την ανευθυνότητα και το χρηματισμό. Λύσεις: Αυστηρή επίκριση από την πολιτεία και τα ΜΜΕ ανάλογων συμπεριφορών. Προβολή υγιών προτύπων και σωστών και υπεύθυνων επαγγελματιών. Σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός ώστε ο νέος να εξασκεί με υπευθυνότητα και σωφροσύνη την εργασία του σεβόμενος τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του.