ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΜΕ ΛΕΠΤΗ ΒΕΛΟΝΗ (FNA)(

Transcript

1 ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΜΕ ΛΕΠΤΗ ΒΕΛΟΝΗ (FNA)( Κλινικοεργαστηριακή μέθοδος κυτταρολογικής η και ιστολογικής διάγνωσης υλικού το οποίο αναρροφάται με λεπτή βελόνη (εσωτερικής διαμέτρου < 1mm)

2 ΜΙΚΡΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΛΟΗΘΕΙΑ ΥΠΟΠΤΟ ΑΤΥΠΟ ΚΑKΟΗΘΕΙΑ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΛΟΗΘΕΙΑ ΥΠΟΠΤΟ ΑΤΥΠΟ ΚΑKΟΗΘΕΙΑ

3 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ FNA Ασφαλής, γρήγορη, ανεκτή από τον ασθενή Δυνατότητα πολλαπλών λήψεων / επανάληψης Υψηλή διαγνωστική ακρίβεια Υποκατάσταση ταχείας βιοψίας

4 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ FNA Ψευδώς αρνητικά (10-15%) Θυλακιώδες νεόπλασμα

5 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ FNA Τεχνικές παράμετροι Άρτια τεχνική λήψης Σωστή επίστρωση Συνδυασμός χρώσεων Τεχνική cell block Διαγνωστική ικανότητα

6 ΛΗΨΗ FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Ψηλαφητικά παθολογ/μος κλινικός Υπερηχογραφικά Με/χωρίς αναρρόφηση

7 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΧΡΩΣΕΩΝ May - Grunwald - Giemsa χρωματίζει στοιχεία υποστρώματος (κολλοειδές, αμυλοειδές) αναδεικνύει κυτταροπλασματικά στοιχεία Παπανικολάου αναδεικνύει πυρηνικά στοιχεία εξέταση πυκνών αθροίσεων συσχέτιση με ιστολογικές τομές

8 ΘΕΣΗ ΤΟΥ FNA ΣΤΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΕΣ Σε όζους επιλογή για χειρουργείο ασφαλής παρακολούθηση Σε διάχυτη βρογχοκήλη ΔΔ θυρεοειδίτιδας από κολλοειδή βρογχοκήλη

9 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΣΤΑ FNA ΟΖΩΝ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Μη διαγνωστικό υλικό (επανάληψη) Καλοήθεια (παρακολούθηση) Νεόπλασμα (χειρουργείο) Υποψία νεοπλάσματος (επανάληψη/χειρουργείο)

10 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΣΤΑ FNA ΟΖΩΝ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Κολλοειδής / υπερπλαστικός όζος Λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα Καρκίνωμα θηλώδες, μυελοειδές, αμετάπλαστο, μεταστατικό Θυλακιώδες νεόπλασμα «Θυλακιώδης αλλοίωση» Λέμφωμα

11 ANALYSE THIS!! Κυτταροβρίθεια X10 Κυτταρικοί πληθυσμοί X20 Διάταξη, συνοχή X20 Κυτταρομορφολογία X40

12 ΕΞΙ ΠΡΟΣΩΠΑ ΖΗΤΟΥΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Επιθηλιακά κύτταρα Μακροφάγα Λεμφοκύτταρα Κολλοειδές Πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα Αίμα

13 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΚΟΛΛΟΕΙΔΗΣ ΟΖΟΣ Μακροσκοπικώς «γυαλιστερό» επίχρισμα Άφθονο λεπτόρρευστο κολλοειδές, κρύσταλλοι Μικρή έως μέτρια κυτταροβρίθεια Απλές στιβάδες, μικρές αθροίσεις, «γυμνοί» πυρήνες Θυλακικά κύτταρα μικρά, ομαλοί πυρήνες Αφρώδη ιστιοκύτταρα

14 Κολλοειδής όζος: άφθονο λεπτόρρευστο κολλοειδές, θυλακικά κύτταρα, κρύσταλλοι (MGG)

15 Κολλοειδής όζος: άφθονο λεπτόρρευστο κολλοειδές, θυλακικά κύτταρα, κρύσταλλοι (MGG)

16 Κολλοειδής όζος: ενδείξεις υπερπλασίας (MGG)

17 Κολλοειδής όζος: κολλοειδές, λίγα θυλακικά κύτταρα (MGG)(

18 Κολλοειδής όζος: ιστιοκύτταρα (MGG)(

19 Κυστικά εκφυλισμένος κολλοειδής όζος (MGG)

20 Κολλοειδής όζος: κολλοειδές, κύτταρα Hurthle (MGG)

21 Υπερπλαστικός όζος, fire flares (MGG)

22 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΑ HASHIMOTO Οξύφιλα κύτταρα (Askanazy ή Hurthle) Ώριμα λεμφοκύτταρα, πλασματοκύτταρα Πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα

23 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto: κύτταρα Hurthle, λεμφοκύτταρα (MGG)(

24 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto: κύτταρα Hurthle, λεμφοκύτταρα (Pap)(

25 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΑ Εικόνα αντιδραστικής λεμφαδενίτιδας Πολυάριθμα λεμφοκύτταρα Μακροφάγα βλαστικών κέντρων Ποικίλος αριθμός θυλακικών κυττάρων

26 Λεμφοκυτταρκή θυρεοειδίτιδα (Pap)(

27

28 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΥΠΟΞΕΙΑ ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΑ Ιστορικό πρόσφατης λοίμωξης, πόνος Πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα «Βρώμικο» υπόστρωμα. Άφθονο κολλοειδές Ποικιλία φλεγμονωδών κυττάρων Επιθηλιοειδή ιστιοκύτταρα, κοκκιώματα Εκφυλισμένα θυλακικά κύτταρα

29 Υποξεία θυρεοειδίτιδα: ποκιλία φλεγμονωδών κυττάρων (MGG)

30 Υποξεία θυρεοειδίτιδα: πολυπύρηνο γιγαντοκύτταρο, κολλοειδές (MGG)

31 Υποξεία θυρεοειδίτιδα: κοκκίωμα (Pap)

32 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΘΗΛΩΔΕΣ CA (ο συνήθης ύποπτος!) Μεγάλη κυτταροβρίθεια Θηλώδεις, ακανόνιστες, μικροσωληνώδεις αθροίσεις και απλές στιβάδες με σαφή όρια Διατάραξη προσανατολισμού, αλληλοεπικαλύψεις Διογκωμένοι, γωνιώδεις, ανώμαλοι πυρήνες Πυρηνικά κενοτοπιώδη έγκλειστα, εντομές Πυκνοχρωματικό κυτταρόπλασμα Πυκνό, «δίκην μαστίχας» κολλοειδές Ψαμμώδη σωμάτια, πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα

33 Θηλώδες Ca: κυτταροβρίθεια πολυπύρηνο γιγαντοκύτταρο (Pap)(

34 Θηλώδες Ca: θηλώδεις σχηματισμοί (Pap)(

35 Θηλώδες Ca: απλές στιβάδες, πυκνή διάταξη, ατυπία, πυρηνικά κενοτοπιώδη έγκλειστα (Pap)( Pap)

36 Θηλώδες Ca: επιπλέον πυρηνικές εντομές (Pap)(

37 Θηλώδες Ca: Ca: διατάραξη προσανατολισμού, πυρηνικά έγκλειστα (MGG, βέλη)

38 Θηλώδες Ca: κολλοειδές «δίκην μαστίχας» (MGG)(

39 Θηλώδες Ca: πολυπύρηνο γιγαντοκύτταρο (Pap)(

40 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΘΥΛΑΚΙΩΔΕΣ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑ Κυτταροβριθή, αιματηρά επιχρίσματα Ίδια ευρήματα σε διαφορετικές λήψεις Ισομεγέθεις μικροθυλακιώδεις αθροίσεις Ομαλοί, υποστρόγγυλοι πυρήνες Ασαφή κυτταροπλασματικά όρια Ελάχιστο ή καθόλου κολλοειδές

41 Θυλακιώδες νεόπλασμα: κυτταροβρίθεια (MGG)

42 Θυλακιώδες νεόπλασμα: μικροθυλάκια, ελάχιστο κολλοειδές (MGG)

43 Θυλακιώδες νεόπλασμα: ολόκληρα θυλάκια (MGG)(

44 Νεόπλασμα Hürthle: κυτταροβρίθεια, αγγειοσυνδετικό υπόστρωμα (Pap)

45 Νεόπλασμα Hürthle (Pap)

46 Νεόπλασμα Hürthle (MGG) MGG)

47 Θυλακιώδης αλλοίωση: μικροθυλάκια (MGG)

48 Θυλακιώδης αλλοίωση: αιματηρά επιχρίσματα (MGG)

49 FNA ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΜΥΕΛΟΕΙΔΕΣ CA Ποικίλη κυτταροβρίθεια, συνήθως μεγάλη Μεμονωμένα κύτταρα / συγκυτιώδεις αθροίσεις Πλασματοκυταροειδή, ατρακτοειδή κύτταρα Μικρή πολυμορφία, διπύρηνα, πολυπύρηνα Έκκεντροι, στρογγυλοί / ωοειδείς πυρήνες Στικτή χρωματίνη με ομοιόμορφη κατανομή Άφθονο κυτταρόπλασμα, ερυθρά κοκκία στην MGG Άμορφη πορφυρόχρους ουσία (αμυλοειδές)

50 Μυελοειδές Ca: κυτταροβρίθεια, μεμονωμένα κύτταρα, πλασματοκυταροειδής εμφάνιση (MGG)( MGG)

51 Μυελοειδές Ca: κυτταροβρίθεια, μεμονωμένα κύτταρα, πλασματοκυταροειδής εμφάνιση (Pap)

52 Μυελοειδές Ca: σωροί και μεμονωμένα κύτταρα, πλασματοκυτταροειδή και ατρακτοειδή κύτταρα (Pap)

53 Μυελοειδές Ca: ερυθρά κυτταροπλασματικά κοκκία (MGG)

54 Μυελοειδές Ca: βαθμός πολυμορφίας (Pap)

55 Μυελοειδές Ca: πολυπύρηνα κύτταρα (Pap)

56 Μυελοειδές Ca: αμυλοειδές (MGG)

57 Μυελοειδές Ca: Chromogranin

58 ANALYSE THIS!! Κυτταροβρίθεια X10 Κυτταρικοί πληθυσμοί X20 Διάταξη, συνοχή X20 Κυτταρομορφολογία X40

59 ΜΙΚΡΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΛΟΗΘΕΙΑ ΥΠΟΠΤΟ ΑΤΥΠΟ ΚΑKΟΗΘΕΙΑ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΛΟΗΘΕΙΑ ΥΠΟΠΤΟ ΑΤΥΠΟ ΚΑKΟΗΘΕΙΑ