ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΕΣ

Transcript

1 ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΕΣ ΕΥΤΕΡΑ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 Ώρα έναρξης: 14:00 ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΝΕΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥΠΟΛΗ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΝΑΚΟΣ., Αν. Πρόεδρος ΣΕΜΦΕ ΕΜΠ

2 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 2 Κα ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ: Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι, σας καλωσορίζουµε στη συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης για τις νέες ειδικότητες. Καλέσαµε τον Πρύτανη, ο οποίος δεν ξέρω εάν θα έρθει. Από το καινούργιο Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Υλικών του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων είναι εδώ ο συνάδελφος ο κύριος Μπέλτσιος. Καλέσαµε το Πανεπιστήµιο Αιγαίου. Είναι στο Προεδρείο ο κύριος αρζέντας, ο Πρόεδρος Τµήµατος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων. Ο κύριος Σαπίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τµήµατος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων. Βεβαίως, καλέσαµε από το Πολυτεχνείο το ΣΕΜΦΕ. Το άφησα τελευταίο, γιατί είναι ο φιλοξενών οργανισµός. Ο Μάκης ο Σπαθής είναι ο Πρόεδρος του ΣΕΜΦΕ και είναι εδώ. Σχετικά µε το ΣΕΜΦΕ έγινε πρόσφατα µία συζήτηση στη Σύγκλητο όσον αφορά τις επαγγελµατικές προοπτικές των αποφοίτων του κι έτσι άνοιξε, θα έλεγα, ο διάλογος στο επίπεδο της Συγκλήτου σχετικά µε αντικρουόµενες απόψεις όσον αφορά τα επαγγελµατικά δικαιώµατα και τις προοπτικές των αποφοίτων του ΣΕΜΦΕ. Με µία απόφαση, όµως, της Συγκλήτου, η οποία ορίζει συγκεκριµένα πεδία εφαρµογών και άσκησης του επαγγέλµατος των αποφοίτων του ΣΕΜΦΕ, των οποίων η απασχόληση δεν αφορά στην εγγραφή στο Τεχνικό Επιµελητήριο της Ελλάδας. ηλαδή, δεν ασκούν το επάγγελµα του µηχανικού. Από το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο ζητήσαµε για να σχολιάσουν τις απόψεις και τις επαγγελµατικές προοπτικές πιο κοντινών ή οµόλογων τµηµάτων, την παρουσία του εκλεκτού συνάδελφου, του κυρίου Κουρεµένου, πάρα πολλά χρόνια Πρόεδρο Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών, του Γιάννη του Σιµιτζή από τον τοµέα της Επιστήµης και Τεχνικής Υλικών και ιευθυντή του ιατµηµατικού Μεταπτυχιακού Προγράµµατος του Πολυτεχνείου «Επιστήµη και Τεχνολογία Υλικών», του συνάδελφου Κανάραχου από τη Σχολή Ηλεκτρολόγων, που µας ειδοποίησε την τελευταία στιγµή ότι δεν µπορούσε να είναι εδώ, και του Χρήστου του Σινάνη που θα έρθει, γιατί υπάρχει µία ταυτότητα στο πρόγραµµα µε µια άλλη οµιλία του, που αποτελεί τον εκπρόσωπό µας, του ΤΕΕ δηλαδή, στο Συµβούλιο Απονοµής Επαγγελµατικών Ισοτιµιών του Υπουργείου Παιδείας. Ο Χρήστος ο Σπίρτζης, που θα έχει πρώτος το λόγο, εκπροσωπεί την ιοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ και µιλάει εδώ και µε την πρόσθετη εµπειρία και το βάρος της δραστηριότητάς του στη Μόνιµη Επιτροπή Νέων Ειδικοτήτων, αλλά και σαν υπεύθυνος εξετάσεων για την απόκτηση άδειας άσκησης του επαγγέλµατος του Τεχνικού Επιµελητηρίου. Εκεί το πρόβληµα των νέων ειδικοτήτων είναι πάρα πολύ σηµαντικό. Χρήστο, έχεις το λόγο. Κος ΣΠΙΡΤΖΗΣ (Μέλος Ε / ΤΕΕ): Επειδή είναι Στρογγυλό Τραπέζι, γι αυτό φαντάζοµαι δεν έχουµε συµµετοχή. ηλαδή, σε µια µεγάλη ροτόντα θα χωρούσαµε 11 άτοµα, αλλά καλό θα είναι και µεταξύ µας, διότι οι άνθρωποι που είναι εδώ πιστεύω ότι θα µεταφέρουνε και στα τµήµατα και στις σχολές και στους φορείς τους τις απόψεις και τις αντιλήψεις που επικρατούν τόσο στο Τεχνικό Επιµελητήριο και το ανάποδο και όπου αλλού µπορούν, θα είναι καλό να ανταλλάξουµε και τις εµπειρίες που έχουµε και τον προβληµατισµό που έχουµε για να καταγραφεί και να κάνουµε ένα βήµα παραπάνω. Πιστεύω ότι πριν πάµε στις προτάσεις είναι αναγκαιότητα να δούµε είτε για τις νέες και παλιές ειδικότητες είτε για την παιδεία συνολικά την καταγραφή, έστω και συνοπτικά, του τι γίνεται. ηλαδή, ποια είναι η υπάρχουσα κατάσταση. Είναι αναµενόµενο να δούµε ότι έχουµε µια στρεβλή, ανισόρροπη ανάπτυξη του πώς δοµούνται αυτή τη στιγµή οι ειδικότητες των µηχανικών τόσο στο χώρο της άσκησης του επαγγέλµατος όσο και στην παιδεία και να καταγράψουµε το πώς

3 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 3 φτάσαµε µέχρι εδώ. ηλαδή, τι είναι αυτά που από πολύ παλιά µέχρι σήµερα λειτουργούν ώστε να αναπαράγονται έτσι όλα αυτά τα φαινόµενα. Ξεκινώντας, λοιπόν, αυτή την ιστορία, λίγο µετά τους Βαλκανικούς Αγώνες, δηλαδή στην εποχή της νεότητας των παππούδων µας και στο τελείωµα της γενιάς των Κολοκοτρωναίων, υπήρξε ο νόµος το διάταγµα που ισχύει και σήµερα και καθορίζει τα επαγγελµατικά δικαιώµατα των µηχανικών λίγο-πολύ. Μέχρι σήµερα σε θεσµικό επίπεδο έχουµε ελάχιστες αλλαγές και αυτές σε στρεβλή κατεύθυνση, έχουµε όµως την ίδια λογική. ηλαδή, τη λογική του ότι τα έργα που υπάρχουν σήµερα και είναι αντικείµενο του µηχανικού, είναι λίγο-πολύ τρία-τέσσερα αντικείµενα κι ένα πέµπτο. Ποια είναι τα τρία-τέσσερα; Είναι η οδοποιία, τα χωµατουργικά, τα κτιριακά, τα γνωστά, και όλοι οι άλλοι. Για την παιδεία τώρα και το Υπουργείο Παιδείας. Είναι γνωστό ότι η κοινότητα κυρίως των πολυτεχνείων της χώρας και των πολυτεχνικών σχολών είναι γνωστή και για τους σοβαρούς και διακεκριµένους αγώνες που έχει να επιδείξει και για την δηµοκρατία και το προοδευτικό κίνηµα γενικότερα, αλλά η ανάπτυξη των πολυτεχνικών σχολών, της δοµής του Πολυτεχνείου, των τµηµάτων, της εξέλιξης των µεταπτυχιακών φοιτητών, των µελών ΕΠ, των ερευνητικών και των άλλων προγραµµάτων που υπάρχουν εδώ µέσα, πολλές φορές βρίσκονται στο Μεσαίωνα. Βρίσκονται στη λογική της παλιάς έδρας, στην προοπτική του χειρότερου καθηγητικού ή ακαδηµαϊκού κατεστηµένου. Κι αυτά δεν τα λέω µε µια διάθεση σκληρής κριτικής στο κατεστηµένο ΕΠ. Το θέµα είναι ότι αναπαράγεται και περνιέται µια τέτοια λογική στο Υπουργείο Παιδείας, µια λογική παλαιοκοµµατισµού, µια λογική µόνιµης ψηφοθηρίας, η οποία µε δυο λόγια εγκαινιάζει νέα τµήµατα, ικανοποιώντας συνήθως αιτήµατα είτε µη βολεµένων µελών ΕΠ είτε αναγκών και αγκυλώσεων τοπικών κοινωνιών. Για να ιδρυθεί, δηλαδή, ένα καινούργιο τµήµα, δεν υπάρχει καµία συνεργασία ούτε µε το Τεχνικό Επιµελητήριο ούτε µε κάποιον επιστηµονικό φορέα ούτε µε κάποιον άλλον επαγγελµατικό φορέα. εν υπάρχει ούτε από το Υπουργείο Παιδείας, αλλά ούτε και από το εκπαιδευτικό ίδρυµα κάποια µελέτη για την αναγκαιότητα αυτής της ειδικότητας στην αγορά, στη σύνδεσή του µε τις τοπικές κοινωνίες και τις ανάγκες που έχουν σε τίποτα. Χαρακτηριστικά τέτοια παραδείγµατα τα ξέρετε. Να τα πούµε για την τιµή των όπλων. Κάποτε είχε κάνει το ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης µία πρόταση για Τµήµα Ορυκτών Πόρων για συγκεκριµένους λόγους. Η Θράκη, όπως ξέρουµε, στο υπέδαφός της έχει και ουράνιο και χρυσό και πολλά άλλα πράγµατα. Την ίδια αυτή πρόταση το τότε Υπουργείο Παιδείας την πήρε, την υιοθέτησε κι έκανε το Τµήµα Ορυκτών Πόρων στα Χανιά στην Κρήτη, που έχει πετρώµατα και κρι-κρι. Στο Μετσόβειο, µετά από πίεση του ιδρύµατος, γίνεται το Γενικό Τµήµα πολύ σωστά- να καλύψει τις ανάγκες του. έχεται και φοιτητές. Τι θα κάνουνε; Τώρα προβληµατιζόµαστε. Τώρα που βγαίνουν οι άνθρωποι, τώρα που τους έχουµε βάλει και σπουδάζουνε πέντε χρόνια Εφαρµοσµένη Μαθηµατική και Φυσική, τώρα που πέντε χρόνια, ίσως και παραπάνω, τους δουλεύουν διάφοροι ότι θα γίνουν µέλη του ΤΕΕ, θα έχουν επαγγελµατικά δικαιώµατα ή δεν θα έχουνε, τώρα ερχόµαστε να συζητήσουµε το θέµα. Το σκηνικό αυτό, λοιπόν, το συµπληρώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση και το λόµπι του αγγλοσαξονικού συστήµατος, που µέσα σε αυτό εντάσσονται, δυστυχώς, και τα ελληνικά ΤΕΙ, ή ΑΤΕΙ ή όπως τα έχουν ονοµάσει, που συµβάλλει στο εµπόριο χαρτιών, στο εµπόριο παιδείας σε µία υποβάθµιση τέλος πάντων του επαγγέλµατος του µηχανικού ή του τεχνικού επαγγέλµατος. Είναι γνωστά σε όλους σας τα πορίσµατα που έγιναν πρόσφατα στη χώρα µας. ηλαδή, θέλουνε για να βγει ένας καλός µηχανικός να κάνει ένα tour σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις, να µαζεύει διδακτικές µονάδες κι όταν ολοκληρώσει αυτό το

4 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 4 tour θεωρούν ότι θα βγει ένας καλός µηχανικός. εν είναι έτσι και δεν είναι ανάγκη να έχεις τροµερά µεγάλη εµπειρία για να το δεις αυτό. Τι άλλο έχουµε για να τελειώσουµε µε το παζλ αυτό; Έχουµε τους κλαδικούς συλλόγους και το Τεχνικό Επιµελητήριο. Έχουµε ένα Τεχνικό Επιµελητήριο που δεν έχει κάνει µήτε ένα βήµα στην κατεύθυνση που λέµε, σε µια σύγχρονη πρόταση για το πώς πρέπει να ασκείται το επάγγελµα του µηχανικού, για το ποιες πρέπει να είναι οι βασικές ειδικότητες που θα έχει, για το αν θα πρέπει να συνεχιστούν να ισχύουν αυτές που έχουµε ή όχι, για το ποια θα είναι τα επαγγελµατικά δικαιώµατα των επιµέρους ειδικοτήτων. Έχουµε ένα Επιµελητήριο που λιµνάζουν τα προβλήµατα και τα στέλνει παραπίσω συνέχεια ή δεν τα αντιµετωπίζει, µε αποτέλεσµα να το ξεπερνάνε οι καιροί και η κοινωνία και η αγορά και η Ευρωπαϊκή Ένωση και όλοι. Και έχουµε και τους κλαδικούς συλλόγους που χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: 1) Σε αυτούς που σφυρίζουν αδιάφοροι γιατί τους βολεύει η σηµερινή κατάσταση. 2) Σε αυτούς που αναπτύσσουν έναν, να τον πούµε έτσι, ναπολεοντισµό, που είναι µικρότερες ειδικότητες, που έχουν και κάποια επαγγελµατικά δικαιώµατα και αυτοί διεκδικούν ότι χωρίς αυτούς δεν µπορεί να γίνει τίποτα. 3) Και υπάρχει και η τρίτη κατηγορία, που είναι οι νέες ειδικότητες, οι οποίοι είτε στρέφονται σε στρεβλές προτάσεις, που δεν πρόκειται ποτέ να γίνουν και να ισχύσουν µε χαρακτηριστικό παράδειγµα τους µηχανικούς Παραγωγής και ιοίκησης, που η πρότασή τους είναι να πάρουν τα επαγγελµατικά δικαιώµατα των µηχανολόγων. Ή άλλες ειδικότητες, οι οποίες γυρνάνε την πλάτη στο Τεχνικό Επιµελητήριο και στον τεχνικό κόσµο. Τέτοιες ειδικότητες έχουν να κάνουν µε τους µηχανικούς Πληροφορικής, µε ένα κοµµάτι των χωροτακτών κ.ο.κ., µε όσους δηλαδή το Τεχνικό Επιµελητήριο και οι σύλλογοι τους έχουν γυρίσει την πλάτη επίσης. Ποια πρέπει να είναι η πρόταση. Κατ αρχάς, πρέπει να ξεκαθαρίσουµε µεταξύ µας ότι δεν θέλουµε επαγγελµατικά δικαιώµατα. Είναι πολύ σηµαντικό. εν θέλουµε, δηλαδή, µια πρόταση που θα έχει σχέση µε ένα σκληρό, αναχρονιστικό συντεχνιασµό που δεν εξυπηρετεί τίποτα. Εµείς θέλουµε να καθορίσουµε τα δικαιώµατα πρόσβασης στο επάγγελµα. Εµείς δηλαδή θέλουµε να πούµε ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας µηχανικός για να µπορεί να ασκεί το επάγγελµα. Θεωρώ, λοιπόν, ότι σε αυτή την κατεύθυνση µπορούµε να πούµε βασικές αρχές και συγκεκριµένες προτάσεις. Οι βασικές αρχές έχουν να κάνουν µε το ότι πρέπει να έχουµε ένα κοινό πλαίσιο, κοινή αντιµετώπιση στα ιδιωτικά και στα δηµόσια έργα. Αυτή τη στιγµή δεν το έχουµε. Ένα άλλο σηµείο είναι ότι πρέπει να έχουµε καταγραφή των αντικειµένων και των επιστηµονικών πεδίων της κάθε ειδικότητας σε πρώτη φάση και σε δεύτερη νοµοθετική κατοχύρωση του ποιοι µπορούν να ασκούν το επάγγελµα σε αυτές τις ειδικότητες. Το τρίτο, που είναι και πιο άµεσο, µπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα, θεσµοθέτηση ως βασικών ειδικοτήτων που µπορεί να ασχοληθεί αποκλειστικά ένας µηχανικός -αυτές που ήδη υπάρχουν- και µπορεί να ασχοληθεί αποκλειστικά ένας µηχανικός. Τέτοιες ειδικότητες είναι η µηχανική περιβάλλοντος, η µηχανική χωροταξίας και πολεοδοµικού σχεδιασµού και η µηχανική παραγωγής και διοίκησης και η µηχανική βέβαια πληροφορικής, που πρέπει να έχουµε την διάθεση και γι αυτές αλλά και για όλες τις άλλες ειδικότητες που είναι στο ίδιο καθεστώς, ότι δεν έχουν αποκλειστικότητα και αποκλειστικό προνόµιο ενασχόλησης µόνο οι µηχανικοί, αλλά υπάρχουν κι άλλοι επιστήµονες που κάλλιστα µπορούν να ασχοληθούν µε την πληροφορική και πρέπει να ενταχθούν. Όχι στο Τεχνικό Επιµελητήριο, αλλά στην ειδικότητα.

5 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 5 Μία άλλη αρχή για να ισχύσουν τα παραπάνω είναι η διάθεση του µη αποκλεισµού. Παράδειγµα, µελέτες περιβαλλοντικές αυτή τη στιγµή κάνουν οι πολιτικοί µηχανικοί, οι χηµικοί µηχανικοί, οι ηλεκτρολόγοι µηχανικοί, όλος ο κόσµος. Βγάζουµε, όµως, και µηχανικούς περιβάλλοντος, να πάρει ο διάβολος. Τι θα γίνει τώρα; Θα τους αποκλείσουµε όλους να αφήσουµε µόνο τους µηχανικούς περιβάλλοντος να κάνουνε ή θα γίνει το ανάποδο που κάνουµε αυτή τη στιγµή; ηλαδή δεν θα µπορούν στην ουσία οι µηχανικοί περιβάλλοντος να κάνουν περιβαλλοντικές µελέτες; Ή οι χωροτάκτες και οι πολεοδόµοι χωροταξία και πολεοδοµία; Θεωρώ ότι πρέπει να έχουµε αλλαγή του θεσµικού πλαισίου των εξετάσεων για την χορήγηση της άδειας άσκησης επαγγέλµατος στην κατεύθυνση: 1) Των επαρκών και σοβαρών εξετάσεων. 2) Του µη αποκλεισµού. Κι όταν λέω του µη αποκλεισµού, εννοώ ότι θα µπορούν οι ειδικότητες µηχανικών ή τµήµατα, απόφοιτοι τµηµάτων µηχανικών, να µην έχουν µια ειδικότητα αλλά να έχουνε δύο, αλλά ύστερα από εξετάσεις και τρεις και τέσσερις και όσες συµφωνήσουµε. 3) Τις τάξεις πτυχίων που θα ισχύουν και στα δηµόσια και στα ιδιωτικά έργα, ανάλογα µε τις σπουδές, την εµπειρία, την κατάρτιση και την ουσιαστική γνώση που θα έχουν. Συνοψίζοντας, θεωρώ ότι πρέπει να έχουµε µία σύγχρονη και τεκµηριωµένη πρόταση για την άδεια και για την άσκηση του επαγγέλµατος, που θα είναι στην κατεύθυνση της ασφάλειας του πολίτη και του δηµόσιου συµφέροντος. Έτσι µόνο θα µπορέσουµε να εξασφαλίσουµε ένα αρραγές µέτωπο για τους µηχανικούς και έτσι µόνο θα µπορέσουµε να έχουµε διεκδικήσεις είτε σε εθνικό επίπεδο από την κυβέρνηση είτε σε ευρωπαϊκή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να πάµε κι ένα βήµα ακόµη. Τελειώνοντας, θέλω να πω ότι επειδή το Τεχνικό Επιµελητήριο πάρα πολλές φορές και λόγω οργανωτίστικων προβληµάτων και λόγω αγκυλώσεων και µικροσυµφερόντων που δεν εξυπηρετούν κανέναν, κωλυσιεργεί, υπάρχουν άνθρωποι που αυτά τα πράγµατα τα κυνηγούν και τα κυνηγούν ανεξάρτητα από αυτό. Μια τέτοια οµάδα ανθρώπων έχει ζητήσει από το Υπουργείο Εσωτερικών ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης οι νέες αυτές ειδικότητες να ενταχθούν στο Προσοντολόγιο και είναι πολύ πιθανό να γίνει και αποδεκτό. Στο Προσοντολόγιο εννοώ των Μηχανικών του ηµοσίου. Αυτά ήθελα να πω. Κα ΜΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ευχαριστούµε πολύ τον κύριο Σπίρτζη για την παρουσίασή του. Θα καλέσω τώρα στο βήµα τον κύριο Σπαθή, Πρόεδρο ΣΕΜΦΕ του ΕΜΠ. Κος ΣΠΑΘΗΣ (Πρόεδρος ΣΕΜΦΕ ΕΜΠ): (Οµιλία µακριά από το µικρόφωνο)...κατά την δηµιουργία τέτοιων τµηµάτων και που είναι πράγµατι η σχέση των πτυχιούχων αυτών των νέων τµηµάτων µε το επάγγελµα, µε την αγορά εργασίας, ήταν από τα πράγµατα που δε συζητήθηκαν καθόλου. Γι αυτό κι εγώ θα συµφωνήσω απόλυτα και είναι ένα σχήµα που το έχω χρησιµοποιήσει πάρα πολλές φορές για το χώρο της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης, ότι και στην αρχή τώρα αλλά και στη συνέχεια χαρακτηρίζεται από στρεβλή, άνιση και άναρχη ανάπτυξη. Αυτό το σχήµα δηλαδή που έχει χρησιµοποιηθεί πολλές φορές και από πάρα πολλές σχολές για τον τρόπο ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας, τουλάχιστον για το χώρο της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης ισχύει. Κατά την άποψή µου, υπήρχαν πάρα πολλοί λόγοι για τους οποίους τα νέα τµήµατα δηµιουργήθηκαν πριν από τέσσερα χρόνια. Εγώ έχω καταγράψει πέντε. Εάν κανείς πάρει ένα-ένα τα τµήµατα που δηµιουργήθηκαν, µπορεί να τους αναγνωρίσει. ηλαδή, ένας πολύ σοβαρός λόγος ήταν η δυνατότητα που έδιναν

6 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 6 τα ευρωπαϊκά κονδύλια µέσω των ΕΠΕΑΕΚ να χρηµατοδοτηθούν τέτοιου τύπου δράσεις. εύτερος λόγος η τάση που υπήρχε µέσα στο πανεπιστήµιο να οµαδοποιούνται οι πανεπιστηµιακοί, οι οποίοι ασφυκτιούσαν στο υπάρχον θεσµικό πλαίσιο και να κοιτάνε πώς θα συγκροτήσουν και θα διαφοροποιηθούν από τα παραδοσιακά τµήµατα µε νέα περιεχόµενα. Τρίτος λόγος οι πραγµατικές νέες ανάγκες -που θα έπρεπε να είναι ο πρωταρχικός- που εµφανίζονται στην αγορά εργασίας την τελευταία δεκαετία και που αντί να οδηγούν σε πολύ σοβαρές συζητήσεις µέσα στα πολυτεχνεία για τα νέα περιεχόµενα και τα αντικείµενα, διογκώνανε τα γνωστικά αντικείµενα και τα περιεχόµενα των παραδοσιακών, τα οποία γίνονταν πάρα πολύ, προκειµένου να αφοµοιώσουν αυτό που λέµε έκρηξη των νέων τεχνολογιών. Θα µπορούσε κανείς να συνεχίσει και να βλέπει και πιο ιδιοτελείς λόγους και αν αρχίσει να ξηλώνει την κάλτσα και να κοιτάζει µία-µία την ιστορία αυτών των νέων τµηµάτων, θα συµφωνούσε ότι σε άλλα ήταν ένας συνδυασµός πραγµάτων, σε άλλα ήταν καθοριστικό ένα από όλα αυτά και µία σειρά από τέτοια πράγµατα. Θέλω να πω για την εµπειρία της δηµιουργίας αυτής της νέας Σχολής Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών και Φυσικών Επιστηµών στο Πολυτεχνείο, η οποία αποτυπώνει µια σειρά από τέτοια ζητήµατα, πού βρισκόµαστε σήµερα και να µιλήσω κυρίως γι αυτή όντως την αδυναµία την οποία εντόπισε ο προηγούµενος οµιλητής, για την ανυπαρξία των επιστηµονικών και επαγγελµατικών συλλόγων να συνδράµουν σε αυτή την ιστορία, αλλά και για την αδυναµία που είχαµε στην φάση συγκρότησης αυτού του τµήµατος και του περιεχοµένου του να απευθυνθούµε στο Τεχνικό Επιµελητήριο, για παράδειγµα, και σε άλλους επιστηµονικούς συλλόγους και να δούµε κατά πόσον θα ήταν σύµφωνοι και στην διαµόρφωση ενός προγράµµατος σπουδών και σε όλο το περιεχόµενο του τµήµατος. Στο πρώην Γενικό Τµήµα, που υποτίθεται ότι ικανοποιούσε τα βασικά µαθήµατα που διδάσκονται όλες οι ειδικότητες των µηχανικών µαζεύτηκαν 130 περίπου µέλη ΕΠ, φυσικοί, µαθηµατικοί, αυτοί που θεραπεύουνε τη µηχανική και τις ανθρωπιστικές σπουδές και περίπου το 40% εξ αυτών ήταν και ειδικοτήτων µηχανικού. Είχαν πτυχίο µηχανικού, οι οποίοι είχαν στραφεί κυρίως σε αυτά τα βασικά αντικείµενα. Εκείνο όµως που άρχισε να δηµιουργεί µια εκρηκτική ανάγκη ότι αυτό το δυναµικό δεν µπορεί απλά να προσφέρει τα βασικά µαθήµατα, ήταν η µεγάλη δραστηριότητα που είχε αναπτύξει σε διάφορες ερευνητικές περιοχές, οι οποίες µένανε στο επίπεδο της βασικής ή εφαρµοσµένης έρευνας, αλλά οι οποίες δε συνδέονταν µε τα γνωστικά αντικείµενα τα οποία άρχισαν να εµφανίζονται την τελευταία δεκαετία πάρα πολύ έντονα στην παραγωγή. Ξεκίνησε, λοιπόν, µια συζήτηση πολύ πριν εµφανιστεί αυτή η δυνατότητα της διεύρυνσης µέσω των νέων τµηµάτων σε αυτό το τµήµα, εάν αυτό το δυναµικό θα µπορούσε να αξιοποιηθεί. Και η πρώτη θέση που επικράτησε ήταν ότι, ναι, παρακολουθώντας τι γίνεται στον διεθνή χώρο, βλέπανε ότι µέσα σε τεχνολογικά ιδρύµατα αυτά τα αντικείµενα, τα αντικείµενα των εφαρµοσµένων µαθηµατικών και της εφαρµοσµένης φυσικής, είχαν µεγάλη ανάπτυξη, ενώ εδώ µένανε πίσω. Ένας βασικός λόγος που µας έσπρωχνε ότι έπρεπε κάπως να προχωρήσουµε σε µια τέτοια κατεύθυνση ήταν ότι γνωστικά αντικείµενα που θα έπρεπε να εισαχθούν και στις άλλες ειδικότητες των µηχανικών θεραπεύονταν µέσα σε αυτό το τµήµα στο γενικό. Και εάν παίρνανε µια πιο συγκεκριµένη µορφή, µπορεί να βοηθάγανε και τις άλλες ειδικότητες των µηχανικών να εισάγουνε τέτοια γνωστικά αντικείµενα. Από την πρώτη στιγµή είχαµε ξεκαθαρίσει, γιατί όταν πηγαίναµε να δηµιουργήσουµε αυτό το τµήµα µας

7 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 7 έµπαινε το ερώτηµα εάν οι απόφοιτοί του θα είναι µηχανικοί και εάν θα ενταχθούν στο Τεχνικό Επιµελητήριο. Σε εκείνο το στάδιο είχαµε πει πως δεν θα είναι, δεν µπορεί να είναι, ότι αυτό ήταν ένα θέµα που είχε να κάνει µε ένα πολύ πιο επεξεργασµένο πρόγραµµα σπουδών και µε µια πολύ πιο σοβαρή συζήτηση µε ολόκληρο το Πολυτεχνείο και µε το Τεχνικό Επιµελητήριο για να µπορείς να το πεις και να το επιχειρηµατολογήσεις πολύ συγκεκριµένα. Αλλά σε αυτό το ερώτηµα επίσης αυτή η κατάσταση που µπορεί κανείς να πει ότι και µέχρι σήµερα υπάρχει Τεχνικό Επιµελητήριο, δεν µας βοηθούσε. Και το ίδιο πράγµα ίσχυε και για το σύνολο του Πολυτεχνείου. Ήταν σταθερά προσκολληµένο στα παραδοσιακά γνωστικά αντικείµενα των µηχανικών και αρνιόταν πεισµατικά να δει ποιες είναι οι πραγµατικές ανάγκες έξω στην παραγωγή, οι οποίες υπαγορεύανε τέτοια αντικείµενα. εν µπορούσες να συζητήσεις µέσα στο Πολυτεχνείο και ακόµα δεν µπορείς και δεν έχεις δηµιουργήσει τις προϋποθέσεις, να πεις «Θα φτιάξω ένα τµήµα Πληροφορικής ή Μηχανικούς Ηλεκτρονικών Υπολογιστών;». Ενώ αυτό ήταν πραγµατική ανάγκη κι έβλεπε κανείς να διογκώνεται το παραδοσιακό τµήµα των Ηλεκτρολόγων, να απλώνει για να χωρέσει µέσα κι αυτή την πραγµατική ανάγκη που θα έπρεπε να ανταποκριθεί κανείς. εν µπορούσες να συζητήσεις για ένα πράγµα που οι συνάδελφοι από τα άλλα πανεπιστήµια είχαν µεγαλύτερη ευκολία, για ένα τµήµα Νέων Υλικών, τα Νέα Τεχνολογικά Υλικά. εν µπορεί να µην αποτελεί αυτό πια σήµερα ένα διακριτό αντικείµενο µηχανικού. Εάν κανείς έχει µείνει στα παραδοσιακά υλικά, απαντάει αυτοµάτως ναι. Αλλά εάν δει την έκρηξη που έχει γίνει στο επίπεδο των νέων τεχνολογιών υλικών και αντίστοιχα δεν έβλεπες από την πλευρά των επιστηµονικών συλλόγων ή του Τεχνικού Επιµελητηρίου την διατύπωση ενός τέτοιου αιτήµατος προς τα πολυτεχνεία: «Ξέρετε κάτι, συνάδελφοι; Εδώ γίνεται µια έκρηξη. Εσείς θα µείνετε εκεί πέρα;». εν µπορούσες να συζητήσεις την ιστορία της βιοτεχνολογίας µέσα στο Πολυτεχνείο. ηλαδή, η κατάσταση που µας οδήγησε στο να πηγαίνουµε µε βήµατα προσέγγισης ήταν ακριβώς αυτές οι δύο δυσκολίες και αδυναµίες και στο εσωτερικό του ιδρύµατος και αποτυπώνει, νοµίζω, το συνολικό πρόβληµα που υπάρχει αυτή τη στιγµή στο επίπεδο της επαγγελµατικής προοπτικής των αποφοίτων των πολυτεχνείων. Και η αδυναµία στους επαγγελµατικούς συλλόγους και η αδυναµία στο εσωτερικό του εκπαιδευτικού συστήµατος να δει τι ακριβώς πρέπει να κάνει µε την αναµόρφωση συνολικά όλων των προγραµµάτων. Με αποτέλεσµα να έχουµε φτάσει πράγµατι στο τέταρτο έτος, να έχουµε κάνει σε αυτό το διάστηµα δύο αναµορφώσεις στο πρόγραµµα σπουδών. Γιατί είχαµε -και συνεχώς πιο πολύ κάθε µέρα µας πείθει η κατάσταση- είχαµε την φοβερή πεποίθηση ότι ένας πτυχιούχος ο οποίος έχει ως θεµέλιο µία από αυτές τις δύο βασικές επιστήµες, επειδή ακριβώς πια έχει εισαχθεί σε κάθε δραστηριότητα µέσα στην παραγωγή και ο φοβερός ηλεκτρονικός υπολογιστής και η πληροφορική, αποκτάει τελείως νέα χαρακτηριστικά. Ένας µαθηµατικός, δηλαδή, ο οποίος στην διάρκεια των σπουδών του παίρνει και γίνεται χρήστης αυτού του εργαλείου των νέων τεχνολογιών και γνώστης µιας σειράς µαθηµάτων που σχετίζονται γύρω από την πολύ µεγάλη εφαρµογή που έχουν τα µαθηµατικά και η ανάπτυξη των διακριτών µαθηµατικών µε την πληροφορική, δεν µπορεί να µην είναι ένας πτυχιούχος τον οποίον να τον ορίσεις και να του δώσεις και χαρακτηριστικά µηχανικού και να βρεις και µια σειρά από δραστηριότητες, θα έλεγα, χωρίς να σκέφτεσαι κατοχυρώσεις επαγγελµατικών δικαιωµάτων και τέτοια πράγµατα στα οποία µπορεί να ασχοληθεί. Σε όλο το φάσµα της παραγωγής. Από τις υπηρεσίες µέχρι τον πρωτογενή, τον δευτερογενή και τριτογενή τοµέα. Το ίδιο πράγµα συµβαίνει και µε τους φυσικούς. Στη µικροηλεκτρονική, στα λέιζερ, στις οπτικές ίνες, στα νέα υλικά, µεγάλη και

8 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 8 πάρα πολύ σοβαρή ανάπτυξη και διείσδυση των βασικών επιστηµών σε αυτά τα αντικείµενα. Μέσα, λοιπόν, σε αυτή την τετραετία προσπαθούµε αφενός µεν να προσαρµόσουµε το πρόγραµµα σε αυτές τις προοπτικές. Η αδυναµία η βασική, η δοµική που υπήρχε στο δικό µας το τµήµα ήταν ότι η µεγάλη πλειοψηφία του διδακτικού προσωπικού ήταν στα παραδοσιακά γνωστικά αντικείµενα του µαθηµατικού και του φυσικού. Όµως οι δυνατότητες ανανέωσης του προσωπικού συνεχώς εµφανίζονται και αυξάνονται κι αυτό είναι και το παρήγορο στοιχείο. ηλαδή, µεγάλα κοµµάτια του διδακτικού προσωπικού φτάνουν στο στάδιο συνταξιοδότησης ( ) Σε γνωστικά αντικείµενα που έχουν πράγµατι σχέση µε τις εφαρµογές, έτσι ώστε αύριο να µπορούµε πολύ πιο ολοκληρωµένα και σωστά να στηρίξουµε και να επιχειρηµατολογήσουµε µια τέτοια άποψη. Μια άποψη ότι και αυτοί οι απόφοιτοι έχουν σχέση µε το επάγγελµα του µηχανικού. εν µπορούµε ακόµα και σήµερα πολύ πειστικά να αρθρώσουµε ένα τέτοιο λόγο, αλλά λέω ότι βρισκόµαστε αρκετά κοντά. Γι αυτό σε αυτή τη συζήτηση γιατί το ανέφερε και η Τόνια πριν- που ξεκίνησε στη Σύγκλητο δεν είχε το χαρακτήρα κατοχύρωσης επαγγελµατικών δικαιωµάτων. Είχε ένα χαρακτήρα περιγραφής ενός, ας πούµε, προεδρικού διατάγµατος, το οποίο θα αποτελούσε ένα είδος συµφωνίας µεταξύ Πολυτεχνείου και πολιτείας για το ότι αφού έφτιαξες αυτό το καινούργιο τµήµα και βγάζεις αυτούς τους καινούργιους πτυχιούχους, πρέπει µε βάση το πρόγραµµα σπουδών και τα γνωστικά αντικείµενα τα οποία παρακολουθούν µέσα στις σπουδές τους, να τους αναγνωρίσεις την δυνατότητα απασχόλησης σε κάποιους τοµείς. Είναι δηλαδή µια περιγραφή των επαγγελµατικών προσόντων. εν είναι κατοχύρωση κανενός επαγγελµατικού δικαιώµατος και αυτό προσπαθούσαµε να το εξηγήσουµε στους συναδέλφους των άλλων σχολών µε µεγάλη δυσκολία. Γιατί πράγµατι οι καιροί είναι τόσο πολύπλοκοι, όπως και τόσο σύνθετοι, ώστε να µην είναι προφανές. Όταν κανείς περιγράφει µια δυνατότητα απασχόλησης, κάπου έρχεται ένα συγγενές αντικείµενο, που και αυτό έχει σχέση. Και πράγµατι πιστεύω ότι αυτή η διαπλοκή µεταξύ των διαφόρων ειδικοτήτων µηχανικών σήµερα είναι εκ των ων ουκ άνευ. Μέσα σε αυτές τις συζητήσεις ήταν πολύ χαρακτηριστικό ότι µέσα σε τέτοιου είδους συζητήσεις, που κάναµε πάρα πολλές στη σχολή µας και µε σπουδαστές άλλων τµηµάτων, από άλλα τµήµατα έρχονταν κυρίως και λέγανε αυτή την ακραία εντολή ότι θα έπρεπε να βγαίνει ένας µηχανικός από όλο το Πολυτεχνείο. Ένας. Και ανάλογα µε το πρόγραµµα σπουδών που είχε ακολουθήσει, να βλέπαµε τι θα µπορούσε να κάνει, πού θα µπορούσε να απασχοληθεί. Αλλά όλοι είχανε πια και έχουνε στις ήδη υπάρχουσες ειδικότητες αλληλοεπικαλύψεις. Άρα, πόσο νόηµα έχει κανείς να προσπαθεί µε νύχια και µε δόντια να κρατηθεί από την κατοχύρωση ενός επαγγελµατικού δικαιώµατος πολύ στενού, πολύ ιδιαίτερου. Άσε που σε αυτή την κατάσταση πια του φοβερού ανταγωνισµού επί της ουσίας πολύ δύσκολα µπορείς να ξεγελάσεις κάποιον, κατά την άποψή µου, εκτός από εκείνες τις τυπικές κατοχυρώσεις που παρεµβαίνει ο δηµόσιος τοµέας και που σου ακυρώνει πάρα πολλά πράγµατα. Εµείς πράγµατι, για να µην σας κουράζω άλλο, θέλουµε φοβερά τη συνδροµή των επιστηµονικών συλλόγων και του ΤΕΕ, κυρίως σε αυτό που περισσότερο µας αντιστοιχεί. Στην διαµόρφωση του προγράµµατος σπουδών, στην ενίσχυσή του µε βάση την εµπειρία που έχουµε. ηλαδή, ξέρει πολύ καλά το ΤΕΕ και θα έπρεπε τουλάχιστον να το ξέρει- στην πληθώρα των περιοχών της αγοράς που ασχολούνται και απασχολούνται οι µηχανικοί του, οι οποίοι δεν

9 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 9 έχουν και πάρα πολλή σχέση µε αυτό που ο τίτλος του πτυχίου τους αποτυπώνει και ποιες ανάγκες υπάρχουν. Έχουµε δύο κατευθύνσεις βασικές µε τέσσερις και πέντε ροές σε κάθε µια από αυτές. Έχουµε µία Πληροφορικής στα Μαθηµατικά, µία Στατιστικής και Χρηµατοοικονοµικά, µία Παραδοσιακά Μαθηµατικά καθαρά και µία το Modeling, την Προτυποποίηση, που είναι η καθαρή περιοχή του εφηρµοσµένου µαθηµατικού. Αντίστοιχα, στην Φυσική τα Υλικά, την Φυσική και Μηχανική των Υλικών, τα Λέιζερ και την Οπτοηλεκτρονική, την Πυρηνική Φυσική και τους καθαρά φυσικούς, τους θεωρητικούς. Από αυτές τις κατευθύνσεις, όπου κάποιος φοιτητής είναι υποχρεωµένος να συνδυάζει περισσότερες της µιας, δύο και πάνω, αποτυπώνονται πολύ συγκεκριµένα χαρακτηριστικά. Το να βοηθηθούµε στο πώς αυτά µπορεί να αποτυπωθούν ακριβώς στις ανάγκες της αγοράς, είναι πάρα πολύ χρήσιµο για µας. Υπάρχουν, ας πούµε, πτυχιούχοι µας που έχουν κάνει ή θα κάνουν πάρα πολλά µαθήµατα Μηχανικής, που είναι η βάση όλων των ειδικοτήτων του µηχανικού, µαζί µε µια σειρά από µαθήµατα που έχουν να κάνουν µε τη χρήση διαφόρων πακέτων που επιλύουν πάρα πολλά προβλήµατα στην ειδικότητα του πολιτικού µηχανικού, για παράδειγµα. εν θα γίνει ποτέ ο δικός µας ούτε θα διεκδικήσει ποτέ πτυχίο ή δυνατότητα µελέτης πολιτικού µηχανικού. Όµως στα µεγάλα τεχνικά γραφεία ένας φοβερός εφαρµοσµένος µαθηµατικός, που ξέρει πάρα πολύ καλά Πεπερασµένα Στοιχεία και που χειρίζεται όλα τα πακέτα επίλυσης µιας σειράς τέτοιων προβληµάτων, δεν είναι δυνατό να αξιοποιηθεί; Κι αυτός µε τι χαρακτηριστικά θα πάει εκεί µέσα; Τι θα ενοχλούσε να πάει ακόµα και µε χαρακτηριστικά µηχανικού; Μόνο που προφανώς δεν θα τον έβαζες να κάνει µελέτες, να υπολογίσει στατικά και τέτοια πράγµατα. ηλαδή, είναι πια τόσο καινούργιες οι δυνατότητες, που θα πρέπει κάπως αµφίπλευρα να λειτουργήσουν. Και τα πολυτεχνεία να έρθουν σε επαφή, για να φτιάξουν πια τα προγράµµατά τους και να δούµε και τι καινούργια πτυχία και αντικείµενα µπορεί να υιοθετήσουνε, και οι επαγγελµατικοί και επιστηµονικοί σύλλογοι να µάθουν ακριβώς τι γίνεται µέσα στο πανεπιστήµιο. εν ξέρω ποιος είναι στην πρωτοπορία και ποιος παίρνει πρώτος αυτά τα µηνύµατα και τα εισάγει, αλλά θα πρέπει να υπάρξει µια ισορροπία. Γιατί φαντάζοµαι ότι βρισκόµαστε σε µία εκρηκτική κατάσταση και αυτή η έκρηξη κυρίως είναι περισσότερο στο επίπεδο των φοιτητών όλων των ειδικοτήτων. Από κει µπορεί να δει κανείς αύριο µία κατάσταση που να µην την αναγνωρίζει εντελώς. Εµείς κάπου µπορεί να τα βρούµε, κάπου µπορεί να συµφωνήσουµε, κάπου µπορεί να πούµε ότι θα αποδεχθούµε µια καινούργια κατάσταση ή θα µείνουµε σε αυτή που υπάρχει. Αλλά φαντάζοµαι ότι οι σπουδαστές δεν θα είναι για πολύ χρόνο ακόµα τόσο σιωπηροί και υποµονετικοί και αύριο µπορεί να βρεθούµε σε εκρηκτικές καταστάσεις. Κα ΜΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Να παρακαλέσω τον κύριο αρζέντα να πάρει το λόγο, αφού ευχαριστήσω το Μάκη το Σπαθή. Είναι όντως επερχόµενη µία κρίση και καλό είναι να σηµειώνουµε αυτή τη στιγµή τα χαρακτηριστικά της. Για την διέξοδο έχουµε πολύ να συζητήσουµε ακόµα. Κος ΑΡΖΕΝΤΑΣ (Πρόεδρος Τµήµατος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων Παν. Αιγαίου): Κατ αρχήν, θα ήθελα να ευχαριστήσω πάρα πολύ το Τεχνικό Επιµελητήριο για την πρόσκληση και για την φιλοξενία και το αγκάλιασµα των προβληµατισµών µας. Θα είµαι λίγο διαφορετικός από τους προηγούµενους οµιλητές. Νοµίζω ότι ακούστηκε µία εικόνα η οποία είχε και µεγάλη δόση αυτοκριτικής και σαφέστατα υπάρχει ένα turning point, στο οποίο φαντάζοµαι ότι το Τεχνικό Επιµελητήριο

10 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 10 θα πρέπει να ψαχτεί ίσως σε ορισµένα σηµεία. εν είµαι ο αρµόδιος να απαντήσω. Με µεγάλη όµως χαρά και νεανικό ενθουσιασµό θα ήθελα να συµµετέχω στη συζήτηση. Εκπροσωπώ ένα τµήµα το οποίο είναι τελείως καινούργιο, για το οποίο προφανέστατα µεταφέρω µε τον κύριο Σαπίδη το βάρος της υποστήριξης του χαρακτήρα του, της µορφής του. Πρέπει να εξηγήσουµε τι είναι. Ενθυµούµενος τον πρώτο οµιλητή, πολλά βόλια έρχονται κατά πάνω του. Έχουµε συνηθίσει, βέβαια, διότι το πανεπιστήµιο έχει ειπωθεί πολλές φορές ότι ξεκινάει διάφορα καινούργια τµήµατα, έχει αυτό το σκόρπιο, το κατανεµηµένο. Παρόλα αυτά, έχει επιβιώσει. Έχει επιβιώσει, έχει µεγαλώσει κι έχει σε ορισµένα σηµεία γίνει αρκετά δυνατό. Υπάρχουν στην οθόνη ορισµένα slides. Θα προσπαθήσω να µην κρατήσω πάρα πολύ. Αλλά έχω στόχο να παρουσιάσω το Τµήµα, να δώσω δηλαδή την εικόνα, τους λόγους ύπαρξής του, τον τρόπο ύπαρξής του και το µέλλον, όπως το βλέπουµε εµείς, και να δούµε µαζί σας εάν πραγµατικά µπορεί να πείσει. Γιατί αυτά τα πράγµατα πιστεύω ότι κερδίζονται. εν µπορεί να έρθει κανείς εδώ µε καµία πολιτική δύναµη, µικροπολιτική, µεγαλοπολιτική, και να πει ότι αυτό είναι µέλος του Τεχνικού Επιµελητηρίου. Μου άρεσε πάρα πολύ αυτό που είπατε: δικαίωµα πρόσβασης στο επάγγελµα. Να βρούµε όµως ποιο είναι το επάγγελµα, τι κάνουµε εµείς και όχι συντεχνιακά το είπατε σαφέστατα- και δεν ερχόµαστε εδώ να πούµε ότι θέλουµε δικαιώµατα µιας οποιασδήποτε µορφής αποµόνωσης των δικαιωµάτων άλλων. Το Τµήµα λέγεται Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων. Υπάρχει και µια λέξη εδώ η οποία ίσως να είναι λίγο σε αντίθεση µε αυτό που θα συζητηθεί αύριο, το οποίο είναι εάν ο ρόλος της διεπιστηµονικότητας είναι πρόσθετος ή µπορεί να εµπεριέχεται σε ένα σχεδιασµό ενός τµήµατος µηχανικών. Μιλάµε για σχεδίαση προϊόντων και συστηµάτων. Πιστεύουµε -αν υπάρχει χρόνος και αν γίνει συζήτηση, έχω µαζί µου και το πρόγραµµα σπουδών- ότι µιλάµε για ολοκληρωµένη σχεδίαση προϊόντων και συστηµάτων και µιλάµε για µία διεπιστηµονικότητα η οποία υποστηρίζει αυτή την ολοκληρωµένη σχεδίαση. Υπάρχει δε µεγάλη έµφαση στις νέες τεχνολογίες. Τώρα, µεγαλόσχηµες παράγραφοι ή φράσεις που λένε ότι αναµένεται να µπορούν δηµιουργικά να παρέµβουν αλλά και να καθορίσουν τις φάσεις ενός κύκλου ζωής σχεδίασης προϊόντων και συστηµάτων, είναι κάτι το οποίο το έχουµε στο µυαλό µας. Πιστεύουµε ότι τα παιδιά αυτά γνωρίζουν ως µηχανικοί και επιτρέψτε µου να χρησιµοποιήσω τον όρο. Βέβαια, είναι αµφισβητήσιµος από το Τεχνικό Επιµελητήριο και φαντάζοµαι σύµφωνα µε αυτά που άκουσα πριν θα υπάρχουν πολλοί λόγοι να συζητήσει κανείς -η ουσία είναι ότι πρέπει να αιτιολογήσουµε σε σας γιατί ένας τόσο µεγάλος κύκλος ζωής πρέπει να τον ακουµπάει ένας υποψήφιος και να γνωρίζει έναν κύκλο ζωής ενός προϊόντος, είτε αυτό είναι το τηλέφωνό µου είτε το µικρόφωνο είτε το κοµπιούτερ είτε οτιδήποτε και γιατί η διεπιστηµονικότητα απαιτείται. Υπάρχει µία γρήγορη αιτιολόγηση εδώ. Ακούστηκε πριν ότι ακούµε παντού, όπου και να πάµε, ότι έχουµε ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις. Αυτό είναι µια αλήθεια. εν µπορούµε να το αποφύγουµε. Πρέπει να το χρησιµοποιήσουµε κι εδώ. Υπάρχει και η πραγµατικότητα της κοινωνίας της πληροφορίας και της παγκοσµιοποίησης, που σηµαίνει ότι άλλες commodities πλέον πωλούνται και είναι engineered. εν είναι µόνο ότι φτιάχνουµε ένα σπίτι ή οτιδήποτε φτιάχνουµε στο Πολυτεχνείο σωστά και επιστηµολογικά, αλλά υπάρχει και το άυλο, το οποίο είναι πάρα πολύ σηµαντικό. Και υπάρχει και αυτή η πραγµατικότητα των ανθρωποκεντρικών σεναρίων. Εάν κοιτάξουµε στην Κοινότητα, σε οποιοδήποτε course υπάρχει αυτό το human centered systems και προϊόντα για οτιδήποτε. Υπάρχει η αγωνία των αρχιτεκτόνων να συµπεριλάβουν

11 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 11 και τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες και τα άτοµα της τρίτης ηλικίας. Παρεµπιπτόντως, υπάρχει µία αφίσα που λέει τα άτοµα της τρίτης ηλικίας από 45 και µετά έξω στην πόρτα. Αυτό πρέπει να το διορθώσουµε. Πρέπει να διορθωθεί σίγουρα. Αυτό δεν ισχύει πλέον. 45 είναι µωρά µε πιπίλα. Υπάρχει, λοιπόν, η ανθρωποκεντρικότητα, που όταν σχεδιάζει κανείς υπάρχουν οι απαιτήσεις ότι πρέπει κάποιος να παίρνει τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες κυρίως. Υπάρχει η πολύ σηµαντική πραγµατικότητα ότι ο υπολογιστής πλέον αυτή τη στιγµή είναι το δίκτυο. εν είναι αυτά τα pc που έχω µπροστά µου εγώ και σηµαίνει ότι µπορώ να δουλεύω σε ένα µέρος και να λειτουργώ αλλού και να είµαι αλλού και να πουλάω αλλού. Υπάρχει η πραγµατικότητα για µας, που είναι ότι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής δεν είναι υπολογιστικό µηχάνηµα, είναι µέσον επικοινωνίας. Η τηλεόρασή µας πλέον πρέπει να σχεδιαστεί έτσι ώστε να επικοινωνεί ο κόσµος, η µητέρα µου, η γιαγιά µου και οποιοιδήποτε άλλοι. Και ότι είναι αόρατος και πανταχού παρών, που σηµαίνει επίσης ότι κάποιος που θα είναι µηχανικός και θα σχεδιάσει ένα αυτοκίνητο µηχανολόγος ή οτιδήποτεστους περιορισµούς τους καινούργιους συµπεριλαµβάνονται αφενός µεν η εργονοµία, η ευχρηστία, η προσβασιµότητα, αφετέρου όλο αυτό το πληροφοριακό σύστηµα, το οποίο είναι αόρατο και το οποίο, προφανώς, όταν είπα εγώ στο καινούργιο µου αυτοκινητάκι «Γιατί δεν µου βάλατε εργαλεία;», µου είπανε «εν τα χρειάζεσαι. εν µπορείς να κάνεις τίποτα. εν µπορείς να παρέµβεις. Πρέπει να µπεις στο δίκτυο και να κάνουµε διάγνωση και να αλλάξουµε αυτά που θα µας πει ο υπολογιστής». Αυτό το αόρατο µας βγάζει τα λεγόµενα ηλεκτρονικά gadgets, όπως ένα ρολόι του µέλλοντος, το οποίο δικτυώνεται µε το internet, όπως η Barbie, η οποία κατεβάζει φωνούλες καινούργιες κάθε εβδοµάδα, όπως τόσα άλλα πράγµατα, στα οποία ο µηχανικός αυτών των προϊόντων, είτε είναι παιχνίδια είτε αυτοκίνητα είτε είναι οτιδήποτε άλλο, έχει να αντιµετωπίσει ένα µεγάλο φάσµα περιορισµών και προδιαγραφών, τις οποίες πρέπει να εµπλουτίσει για να κοιτάξει καινούργιες µεθοδολογίες, καινούργιους τρόπους αντιµετώπισης. Πρέπει δηλαδή ένας δικός µας, ο οποίος θα φτιάξει και θα του ζητηθεί να σχεδιάσει από τη SIEMENS, που πάει για την θερινή του άσκηση, ή µετά όταν θα δουλέψει εκεί, να ξέρει από υλικά, να ξέρει από αντοχές, να ξέρει από προδιαγραφές, να ξέρει πληροφοριακά συστήµατα τα οποία θα συνδέουν το τηλέφωνό του µε τα δίκτυα, αλλά να ξέρει και προσβασιµότητα, πώς θα επικοινωνεί δηλαδή η µητέρα µου µε το τηλέφωνο. Εάν λοιπόν δεχθούµε αυτό, εµείς πιστεύουµε ότι βγαίνει πάνω στον αφρό µία µορφή πολυπλοκότητας, η οποία απαιτεί µηχανικούς, αλλά απαιτεί και µία αναδιαµόρφωση του ρόλου τους, η οποία να περιέχει από το προπτυχιακό την διεπιστηµονικότητα. Θα προσπαθήσω να είµαι παρών, δεν ξέρω κατά πόσον θα µπορεί κανείς να συµµετείχε στο αυριανό. Το θεωρώ πάρα πολύ σηµαντικό, γιατί είναι µία άποψη η οποία έχει περάσει και από τα δικά µας µυαλά όταν σκεφτόµαστε τη σχεδίαση. Πού µπαίνει η διεπιστηµονικότητα στο µηχανικό, εάν είναι στο προπτυχιακό, εάν φτάνει ένας µηχανολόγος να πάει µετά να κάνει τρία, τέσσερα, πέντε, έξι masters και να αποκτήσει όλες αυτές τις γνώσεις οι οποίες απαιτούνται για να µπορέσει να καλύψει και καινούργιες. Το Τµήµα, λοιπόν, έχει τρεις βασικές κατευθύνσεις. Θα ακούσετε από τον κύριο Σαπίδη αµέσως µετά για τη σχεδίαση µε υπολογιστή, που πλέον η πολυπλοκότητά του γνωστικού και των προβληµάτων που αντιµετωπίζει τον κάνουν αυτόνοµο και καταλαµβάνει πολύ σηµαντικό χώρο στο πρόγραµµά µας. Τη σχεδίαση προϊόντων και συστηµάτων, τα οποία εµπεριέχουν υπολογιστή. Πράγµα επίσης σηµαντικό, το οποίο έχει µία διεπιστηµονικότητα επίσης, η οποία αρχίζει από έναν βαθµό ψυχολογίας, γνωστικής ψυχολογίας, και φτάνει στην πληροφορική, περνώντας από υλικά, περνώντας από πάρα πολλά άλλα γνωστικά. Και φυσικά, ο τρίτος πυλώνας, που είναι το Design Management, για το οποίο

12 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 12 κάναµε ένα workshop στην αρχή µε αρκετό κόσµο και από το εξωτερικό και από την Ελλάδα, από SATO, από NEOSET. Εάν σας πω ότι οι ελληνικές αυτές εταιρίες το πρώτο που έβγαλαν έξω ως πρόβληµα είναι η διαχείριση του design. ιότι πλέον µε την παγκοσµιοποίηση αυτά τα πράγµατα έρχονται από παντού, δεν µπορούν να διαχειριστούν. Η σχεδίαση συστηµάτων παραγωγής δεν τους καλύπτει, γιατί ίσως δεν έχουν εντρυφήσει πλήρως, αλλά η πολυπλοκότητα και η διεπιστηµονικότητα είναι αρκετά µεγαλύτερη. Η διεπιστηµονικότητα πάντως είναι κάτι πολύ σηµαντικό και πιστεύουµε ότι πρέπει να έρθει σαν διεπιστηµονικό αµάλγαµα στο προπτυχιακό. Και ένα statement το οποίο κι αυτό ίσως είναι µελό, αλλά τέλος πάντων δίνει µία άποψη ότι θέλουµε να είναι επαρκώς καταρτισµένα στελέχη, να µπορούν να χρησιµοποιήσουν δηµιουργικά την τεχνολογία, την επιστήµη, αλλά θέλουµε και την αισθητική. ηλαδή υπάρχει, όπως υπάρχει πολύ πιο δυνατά στην αρχιτεκτονική, η αισθητική είναι πολύ σηµαντικό. Πρέπει τα παιδιά να µπορούν να κάνουν rendering. Να εκφράσουν αυτό που θέλει ο πελάτης. Να µπορέσουν να το εκφράσουν. Αλλά µέσα σε οτιδήποτε σκίτσο είναι, θα πρέπει να βλέπουν όλα τα τεχνολογικά, µηχανολογικά, οτιδήποτε άλλους περιορισµούς. Θα πρέπει να ξέρουν. Γι αυτό κάνουµε καλά Μαθηµατικά και Μηχανική και άλλα. Θέλουµε να σχεδιάζουν λύσεις για τον προβληµατικό χώρο, για την προβληµατική, µε µορφή εύχρηστων και λειτουργικών προϊόντων και συστηµάτων σε διάφορους χώρους και πλαίσια. Αυτό εδώ δε νοµίζω ότι µπορώ να το χρησιµοποιήσω αυτή τη στιγµή, αλλά απλώς µας δίνει µια πρόσβαση στο πρόγραµµα σπουδών µας, το οποίο δείχνει όλα τα µαθήµατα, δίνει µία εικόνα της διεπιστηµονικότητας και της πολυπλοκότητας. Εάν χρειαστεί στη συζήτηση, υπάρχει και µία τεκµηρίωση ενδεικτικότατη, πολύ µικρή, αλλά υπάρχουν και άλλα υλικά όσον αφορά στις Design Engineering τµήµατα του εξωτερικού, όπως το Stanford, στον Καναδά και στην Αγγλία. Καταλαβαίνω το πρόβληµά σας γιατί έχουµε εκείνο το τριετές και την αλλαγή που έχει γίνει τώρα τελευταία. Αλλά υπάρχει µία αλλαγή τα τελευταία πέντε χρόνια και στην Ευρώπη και στην Αµερική. Το Stanford είναι το µόνο που είναι από το 50 σαν Design Engineering. Μεταλλάσσεται και εξελίσσεται φυσικά. Αλλά τα άλλα έχουν εµφανιστεί πάρα πολύ δυνατά στον Καναδά και στην Αµερική και στην Ευρώπη σαν Design Engineering και Product Design Engineering. Τώρα, το θέµα ότι εµείς εδώ είµεθα για να παρουσιαστούµε, να ζητήσουµε τη σοφία και την εµπειρία του ΤΕΕ. Βλέπω εγώ προσωπικά τις δυσκολίες που έχει και την προκατάληψη και ίσως την έλλειψη ευελιξίας σε ορισµένα σηµεία, τα οποία είναι λογικά και αναµενόµενα, τα οποία έχουν παρουσιαστεί και σε άλλους οργανισµούς, όπως έχουµε δει. Ο Καναδάς, παραδείγµατος χάρη, έφτιαξε µία οµπρέλα-ινστιτούτο και µετά έκανε µία οµπρέλα-επιµελητήριο µε ινστιτούτα διάφορα ανάλογα τις υποπεριοχές, οι οποίες θεωρούνται engineering. Ίσως αυτό εδώ να µη χωράει. εν είµαι ο ειδικός. εν θα ήθελα να πω τίποτα σε αυτό. Το µόνο που θέλουµε εδώ είναι να παρουσιάσουµε το Τµήµα, να παρουσιάσουµε τη µορφή του µηχανικού που θα επέλθει σε δύο χρόνια και αυτούς που θα σας χτυπήσουν την πόρτα µεθαύριο και θα σας πούνε «Κι εµείς εδώ είµαστε. Τι κάνουµε;». Και να δούµε πώς θα αντιµετωπιστεί. Σας ευχαριστώ. Κα ΜΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Έχω µία ερώτηση. Από τον τίτλο περίµενα, το υπαινιχθήκατε λίγο στην αρχή που µιλήσατε για χρόνο ζωής, αλλά δεν µου διευκρινίστηκε από το πρόγραµµα, γιατί προφανώς δεν µπήκαµε σε λεπτοµέρειες. Όταν µιλάτε για σχεδιασµό προϊόντων και συστηµάτων, εννοείτε φυσικά πέρα από την έννοια του design ότι υπεισέρχεστε και στις λειτουργικές παραµέτρους, στα χαρακτηριστικά που

13 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 13 προσδιορίζουν και το χρόνο ζωής τους και τη λειτουργική συµπεριφορά τους, φαντάζοµαι. Αλλά θα ήθελα µία απάντηση πιο συγκεκριµένη σε αυτό. Κος ΑΡΖΕΝΤΑΣ: Έχετε δίκιο σε αυτό. Όταν κανείς έχει µιλήσει για τα θέµατα αυτά αρκετές φορές, παραλείπει. Ο κύκλος ζωής αυτό σηµαίνει και για µας. Αυτή είναι η ανησυχία σας. Ότι εάν ο κύκλος ζωής ο δικός µας είναι παρόµοιος µε αυτόν που έχετε εσείς µάθει και ερευνήσει και έχετε δουλέψει. Το σχεδιασµό δεν τον απορρίψαµε, αλλά τον θεωρούµε ότι σηµαίνει planning. Το λέµε σχεδίαση. Αλλά νοµίζω ότι γενικά θεωρείται συνώνυµο. Η σχεδίαση, λοιπόν, σίγουρα δε σηµαίνει ότι παίρνω ένα στυλό και σχεδιάζω οτιδήποτε. Αυτό σα µία µορφή rendering το χρησιµοποιούµε σαν domain να το διδάξουµε στα παιδιά, να µπορέσουν να έχουν την έννοια του χώρου, του χρόνου, του όγκου και να µπορέσουν να δώσουν ένα τρόπο έκφρασης και της αισθητικής. Αλλά αυτό το διδάσκουµε ως Studios, τα οποία εξελίσσονται ως Studios Σχεδίασης Προϊόντων Πρωτοτύπων, τα οποία πρωτότυπα έρχονται είτε από τρισδιάστατες κατασκευές είτε από PRO-ENGINEER, που είναι ο βασικός µας στόχος. Έχουµε και µηχανές οι οποίες τυπώνουν αυτά σε εισαγωγικά- τρισδιάστατα σε ABS πλαστικό. ηλαδή µπαίνουµε σε κανονικό engineering. Ο σκοπός της εκµάθησης του κύκλου ζωής είναι ότι όταν το rendering αυτό χρησιµοποιηθεί για να αποκτηθεί το specification του οποιουδήποτε προϊόντος, είτε αυτό είναι το τηλέφωνο είτε οτιδήποτε, τα παιδιά θα προχωρήσουν και θα φτάσουν στα specifications τα ολικά της κατασκευής, τα οποία θα έχουν συµπεριλάβει πλέον τη µηχανική, τη µηχανολογία, τα υλικά, τα πάντα, συν το software το οποίο χρειάζεται να είναι µέσα. Και θα παραδοθεί έτοιµο προς παραγωγή. Αυτό σηµαίνει φυσικά ότι µπορεί, έχοντας διδαχθεί και σχεδιάσει συστήµατα παραγωγής, έχοντας κάνει και µάρκετινγκ και µάνατζµεντ, να µπορέσουν να προχωρήσουν ανάλογα και να εµβαθύνουν, να πάνε κάθετα σε διάφορα σηµεία ανάλογα µε την διπλωµατική τους. Αλλά ο κύκλος ζωής είναι κύκλος ζωής engineering. Κα ΜΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Να ευχαριστήσουµε τον κύριο αρζέντα. Ορίστε. Ερώτηση από το ακροατήριο: Θέλω να σας ρωτήσω σχετικά µε τυχόν οριοθέτηση που θέτετε όσον αφορά τα αντικείµενα της τελικής απασχολήσεως των αποφοίτων σας. Να είµαι πιο συγκεκριµένος. Παραδείγµατος χάρη, ο σχεδιασµός προϊόντος, εννοείται φερ ειπείν και χηµικά προϊόντα; Και πώς µπορούν να καλυφθούν αυτά, εφόσον δεν θα υπάρχει το αντίστοιχο υπόβαθρο στη Χηµεία και αντίστοιχα βέβαια ισχύει και σε άλλες ειδικότητες. Κος ΑΡΖΕΝΤΑΣ: Έχετε απόλυτο δίκιο. Ελέχθη, αλλά ελέχθη σχεδόν κρυπτογραφικά ίσως. Για να κάνετε την ερώτηση, έχετε δίκιο. Μίλησα για ανθρωποκεντρικά. ηλαδή, η driving force ήταν ο αόρατος υπολογιστής, ήταν η πολυπλοκότητα, όλα αυτά. Ειπώθηκε ότι µιλάµε για ανθρωποκεντρικά συστήµατα και µιλάµε για αντικείµενα και προηγµένα συστήµατα, τα οποία είναι σε συστήµατα ανθρώπινης δραστηριότητας κυρίως. ε νοµίζω ότι µπορεί κανείς να παρέµβει στα συστήµατα που αναφέρετε και τώρα µιλάω εγώ µόνο. Η γνώµη µου είναι ότι η σχεδίαση τέτοιων συστηµάτων καλύπτεται από το µεταπτυχιακό. ηλαδή, δεν απαιτείται διεπιστηµονικότητα για την οποία λέµε εµείς εδώ. Η ουσία εδώ είναι ότι στα ανθρωποκεντρικά συστήµατα και το οποιοδήποτε αντικείµενο µπορεί να σχεδιαστεί και απαιτεί αυτή την διεπιστηµονικότητα, αλλά για χρήση. Να είναι εύχρηστα, προσβάσιµα από το κοινωνικό σύνολο. Ερώτηση από το ακροατήριο:

14 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 14 Μήπως σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε το απονεµόµενο πτυχίο να είναι πιο προσδιοριστικό; ηλαδή, έτσι όπως είναι γενικό, προφανώς στον κοινό άνθρωπο ή και στον εξειδικευµένο εξυπακούεται ότι καλύπτει τα πάντα. Από την άλλη µεριά, αν το κάνετε πιο εξειδικευµένο, που θα ανταποκρίνεται στην πραγµατικότητα, ίσως υπάρχει αντίδραση από τους φοιτητές, οι οποίοι γενικά θέλουν να έχουν ευρύτητα αντικειµένου και να µπορούν να εργαστούν πιο εύκολα Κος ΑΡΖΕΝΤΑΣ: Έχετε δίκιο σε αυτό. Παρόλο που υπάρχουν τµήµατα, όπως είπατε έτσι, αυτό ωρίµασε µετά από αρκετά χρόνια. Ωρίµασε µετά από µία προβολή 25ετίας στις καινούργιες τάσεις τις επαγγελµατικές, καθοδηγούµενη από τις διάφορες societies, όπως η ACM, όπως το Design Council, όπως διάφορα φόρα τα οποία έχουν το εκπαιδευτικό τους κοµµάτι. Ξεκίνησε και το Design Engineering και λέει ότι σχεδιάζουµε το οτιδήποτε, το οποίο µπορεί να είναι ένα µικρόφωνο, ένα αυτοκίνητο, µπορεί να είναι το space shuttle, το οποίο όµως έχει πολυπλοκότητα. Αυτό τώρα που µε ρωτάτε είναι αρκετά δύσκολο. ηλαδή, εάν εµείς θα σχεδιάζαµε καινούργιο µονωτικό υλικό; εν υπάρχει τέτοια ειδικότητα ή εξειδίκευση. Τώρα, εάν ρωτάγατε τους φοιτητές να σχεδιάσουνε τον τρόπο µεταφοράς ή προβολής, το πακετάρισµα ίσως, θα λέγανε ναι, γιατί έχει µία διεπιστηµονικότητα άλλη. Το υλικό αυτό είναι µάλλον κάθετης γνώσης από µόνο του. ε νοµίζω ότι µπορώ να απαντήσω ο ίδιος. Κος ΣΠΙΡΤΖΗΣ (Μέλος Ε / ΤΕΕ): Είναι συνέχεια της ερώτησης που έγινε. Εγώ θέλω να σας ρωτήσω το εξής. Θέλω να µου δώσετε τον ορισµό της περιγραφής του αντικειµένου. ηλαδή, αν θέλαµε αυτό το αντικείµενο να το κατοχυρώσουµε µε κάποιον τρόπο, να µην µπορεί ο µπακάλης της γειτονιάς να κάνει αυτό το πράγµα, σε συνδυασµό µε το ότι θέλουµε µία εταιρία κινητής τηλεφωνίας να παράγει ένα κινητό τηλέφωνο, κάτι που υπάρχει αυτή τη στιγµή στην αγορά και ανθεί. Έχει θέση σε αυτό ένας ηλεκτρονικός µηχανικός; Αυτό που θέλω να σας πω είναι το εξής. Μήπως το αντικείµενο του Τµήµατος είναι αντικείµενο κάποιου µεταπτυχιακού, δηλαδή µήπως κολλάει σαν αντικείµενο σε όλες τις ειδικότητες των µηχανικών που υπάρχουν; Αν όχι, ποια είναι η περιγραφή; Κος ΑΡΖΕΝΤΑΣ: εν θα ήθελα να σας δώσω συγκεκριµένο ορισµό. Μπορούµε να το συζητήσουµε ( ) δικούς τους ανθρώπους, οι οποίοι όµως πρέπει να καταθέσουν αυτό το προϊόν και να πάρει την άδειά του. Αυτή η άδεια κρίνεται από κάποιους. ηλαδή, ότι εργονοµικά δεν κινδυνεύει ή είναι λειτουργήσιµο, γιατί και η Κοινότητα απαιτεί προσβασιµότητα και στο software και στην εργονοµία, ότι είναι προσβάσιµο σε συγκεκριµένες οµάδες πολιτών για τις οποίες µην αρχίσει η NOKIA και διαφηµίζει ότι µπορεί να χρησιµοποιηθεί από όλους τους άλλους και γενικά µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο από τον γιο µου, ο οποίος έχει τα δύο δάχτυλα και στέλνει µηνύµατα σαν τρελός κι εγώ δεν µπορώ να το χρησιµοποιήσω. Υπάρχει η ασφάλεια, φυσικά, µε την οποία σηµαίνει ότι έχει τις προδιαγραφές. Αλλά αυτό µπορεί να το απαντήσει κάποιος µηχανικός. Υπάρχει φυσικά το υλικό. Μπορεί να απαντήσει κάποιος µηχανικός υλικών οπωσδήποτε. Αλλά θα χρειαστεί ένα team ανθρώπων, το οποίο συµπεριλαµβάνει και λίγη γνωστική ψυχολογία, human computer interaction, πληροφοριακά συστήµατα, το οποίο θα είναι αρκετά µεγάλο και το οποίο δεν έχει coordination. ηλαδή, αυτά τα άτοµα θα πρέπει κάποιος να τα καταλαβαίνει, γιατί είναι πολύ δύσκολο να µιλήσουν µεταξύ τους. Ο ρόλος αυτού του µηχανικού ο οποίος θα παρουσιάσει ένα σχέδιο και θα έχει γνώση και awareness ζητώ συγνώµη για τους όρους- από όλα τα

15 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 15 γνωστικά που παρουσιάζονται στον κύκλο ζωής σχεδίασης και χρόνου ζωής, είναι αυτός ο οποίος είναι ο coordinator, ο οποίος ξέρει. Είναι ο designer. Αυτό είναι το βασικό πρόβληµα. Η πολυπλοκότητα έχει µεγαλώσει τόσο πολύ που αν δεν τα καλύψουµε όλα αυτά από άτοµα, πλέον δεν γίνεται. Κι εκεί είναι ο ρόλος που έχουν ο σηµαντικός. Τώρα θα συνεχίσει ο κύριος Μπέλτσιος. Ερώτηση από το ακροατήριο: (Οµιλία µακριά από το µικρόφωνο) του ΦΕΚ, είναι πτυχίο στην Επιστήµη και Τεχνολογία των Υλικών. Εδώ γράφετε Μηχανική της Επιστήµης των Υλικών. Έχει τροποποιηθεί; Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Το είπα κάποια στιγµή στην οµιλία µου και το αναφέρω και στο φυλλάδιο στη σελίδα 2. Οι συζητήσεις ολοκληρώνονται ώστε να εµφανιστούν ρητά οι λέξεις Μηχανική Υλικών, Μηχανικός, επίθετο στον τίτλο. Απλώς επειδή δεν έχουµε πάρει ακόµη την απόφαση, να µην την προδικάσω λέγοντας και ναι. Απλώς σας λέω ότι είναι σε αυτή την κατεύθυνση. Συγκεκριµένα εγώ έχω κάνει και µία τρισέλιδη πρόταση για το θέµα. Έχουν γίνει αρκετές συζητήσεις και πλησιάζουν στην ολοκλήρωσή τους. Ερώτηση από το ακροατήριο: Άρα, είναι εσωτερικά ακόµα σε επίπεδο Τµήµατος. εν έχει πάει προς το Υπουργείο. Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Έχουν γίνει διάφορες σχετικές διερευνήσεις. Απλώς δεν µπορώ τώρα να σας πω µια οριστική απάντηση. Αλλά θα σας δώσω µία σοβαρή πιθανότητα ότι µέσα στους επόµενους δύο µήνες το Τµήµα θα έχει όνοµα διαµορφωµένο. Ερώτηση από το ακροατήριο: Και το Τµήµα; Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): εν θέλω να σας πω πώς ακριβώς, γιατί θα εκφράζει την δική µου άποψη και δεν θέλω να προδικάσω την ερώτηση του Τµήµατος. Ερώτηση από το ακροατήριο: Και άλλη µία ερώτηση. Αυτό το Τµήµα κάπου διάβαζα στα φυλλάδια του Πανεπιστηµίου- αποτελεί τον προποµπό για την ίδρυση πολυτεχνικής σχολής στα Ιωάννινα; Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Αυτό τώρα µπορεί να το πει κάποιος. Και ναι και όχι. εν το βλέπω να είναι κακό. Να σας πω ναι, προδικάζοντας αποφάσεις υπουργών; Ελπίζεται αλλά τι µπορώ παραπάνω να σας πω; Εγώ είµαι ένα απλό µέλος ΕΠ σε χαµηλή βαθµίδα. Ερώτηση από το ακροατήριο (Μακριά από το µικρόφωνο): Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Υπάρχουν τρία τέσσερα βασικά πολυµερή τα οποία παρουσιάζουν µεγάλες µονάδες και οι υπόλοιπες εταιρίες µορφοποιούν πολυµερή. Ή µορφοποιούν ή τροποποιούν ή κάνουν κάποιες προσθήκες, πλαστικοποιητές κλπ. Εκεί, για παράδειγµα, είναι γνωστό ότι δραστηριοποιούνται και πολλοί που είναι χηµικοί. Επικάλυψη υπάρχει παντού. Και στα µέταλλα θεωρητικά µπορεί κάποιος να προσλάβει έναν απόφοιτο του Τµήµατος, αν όχι έναν άλλον. Πιθανώς θα επιλέξει βέβαια µία µεταλλουργία έναν καθαρό µεταλλουργό και όχι κάποιον ο οποίος ξέρει και άλλα υλικά. Αλλά βέβαια δεν µπορώ να προδικάσω το τι θα αποφασίσει

16 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 16 ο καθένας. Νοµίζω ότι σε σηµαντικό βαθµό θα εξαρτηθεί από το πώς θα φανούν οι πρώτες φουρνιές των υποψηφίων στην αγορά. ηλαδή, δεν µπορούµε εµείς να υποχρεώσουµε κάποιον που θα προσλάβει κάποιον να τον πάρει. Θέλω να πω εδώ ότι οι µηχανικοί τέλος πάντων κάποια στιγµή άρχισαν να ξενίζονται επειδή άρχισαν να προσλαµβάνουν αποφοίτους ΤΕΙ. Θέλω να πω το τι θέλει η αγορά δεν µπορούµε εµείς να το ορίσουµε µε κανέναν τρόπο. Ερώτηση από το ακροατήριο: Κωνσταντίνε, τόση ώρα που µίλαγες προσπαθούσα να καταλάβω για ποιο λόγο θέλετε να γίνετε µηχανικοί. Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Γιατί το πρόγραµµα είναι πρόγραµµα µηχανικών. Ερώτηση από το ακροατήριο: Ναι αυτό. Μετά κοίταξα το πρόγραµµα, είδα τα µαθήµατα και δεν είδα και µεγάλη διαφορά από το πρόγραµµα σπουδών που κάναµε εµείς στο Τµήµα Χηµικών. Έχουµε ακριβώς τα ίδια µαθήµατα. Τουλάχιστον στην κατεύθυνση των Υλικών είναι τα ίδια µαθήµατα µε κάποια επιπλέον µαθήµατα που έχετε εσείς από Φυσική. Οπότε, έτσι κατάλαβα την επιθυµία σας να γίνετε µηχανικοί. Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Όχι. Είναι σχεδιασµένο το πρόγραµµα µε βάση τα προγράµµατα τµηµάτων. Σε αυτό το πνεύµα είναι. Το ότι και των Χηµικών Μηχανικών επίσης έχουν τέτοιο πνεύµα σε µια κατεύθυνση, είναι πολύ φυσικό. Θα έλεγα µάλιστα ότι όταν εγώ ήµουν χηµικός µηχανικός, δεν µοιάζανε τόσο. ηλαδή, των Χηµικών Μηχανικών κινηθήκανε τα προγράµµατα στην κατεύθυνση των Υλικών και µοιάζουν. ηλαδή, αυτό που διαπιστώνεις εσύ σα σύµπτωση είναι αποτέλεσµα ότι συνειδητά οι χηµικοί µηχανικοί κινηθήκανε προς αυτή την κατεύθυνση καθ οδόν. Επίσης, στην ίδια κατεύθυνση θα µπορούσαν να έχουν κινηθεί, κατά την γνώµη µου, και οι µεταλλουργοί και µάλιστα µε ιστορικά ίσως περισσότερα δικαιώµατα. Με την έννοια ότι οι µεταλλουργοί στα πρώτα τµήµατα Υλικών που φτιάχτηκαν ήταν µετεξελίξεις µεταλλουργών. Τώρα, γιατί δεν το θέλησαν οι µεταλλουργοί, εγώ δεν είµαι αρµόδιος να απαντήσω. Ακροάτρια: Εγώ βλέπω ότι υπάρχει µία αλληλοεπικάλυψη. Ίσως να είναι αφελής η ερώτηση αυτή. Γιατί κάποιος να προτιµήσει έναν απόφοιτο από το Τµήµα σας και να µην πάρει κάποιο χηµικό µηχανικό; Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Νοµίζω ότι τελικώς θα καταλήξει ελπίζω σε µορφή άµιλλας στη συγκεκριµένη κατεύθυνση. Εµείς δεν κάνουµε κατευθύνσεις τις οποίες έχουν πλέον οι χηµικοί µηχανικοί. Η χηµική µηχανική είναι κάτι το οποίο µεταλλάσσεται πάρα πολύ έντονα. Εγώ όταν βγήκα από το τµήµα δεν έµοιαζε το πρόγραµµα µε αυτόν τον τρόπο, δεν έµοιαζε µε επιστήµη των Υλικών. ηλαδή, παρότι την διπλωµατική την έκανα στο εργαστήριο που ήταν και ο κύριος Σιµιτζής, µόνο στα Πολυµερή είχα πάρει τέτοιου είδους παιδεία. Γενικώς, δεν είχα πάρει τέτοια παιδεία. Τέλος πάντων, εµείς το κάνουµε συστηµατικά. εν βλέπω γιατί να υπάρχει λόγος να µην υπάρχει άµιλλα, µε την έννοια ότι και εδώ υπάρχει και εκεί υπάρχει. Θέλω να πω ότι το ίδιο ερώτηµα θα ήταν γιατί να έρθει κάποιος να πάρει χηµικό µηχανικό των Αθηνών ή των Πατρών, εάν το θέσεις κι έτσι. Θέλω να πω τα ίδια ερωτήµατα πάντα θα υπάρχουν. Ακροάτρια:

17 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 17 Απλά το λέω γιατί να κινηθείτε σε αυτή την κατεύθυνση των µηχανικών υλικών, από τη στιγµή που υπάρχουν και οι χηµικοί µηχανικοί και να µην κινηθείτε στην κατεύθυνση της Επιστήµης Υλικών; Κος ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ (Επ. Καθ. Τµήµατος Επιστήµης και Τεχνολογίας των Υλικών Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων): Η µετάλλαξη του κλάδου των χηµικών µηχανικών σε αυτή την κατεύθυνση δεν είναι δεδοµένο ότι θα είναι σταθερή. ηλαδή, θα µπορούσε να φτιαχτεί, αν είχαν γίνει οι διαδικασίες που προτείνατε, αλλά δεν έλαβαν ποτέ χώρα. Να φτιαχτεί ένα Τµήµα Υλικών στην Αθήνα. Θέλω να πω τµήµατα Υλικών τα ζητάει η αγορά τουλάχιστον η διεθνής. Μπορούµε να αρχίσουµε να συζητάµε τώρα και όποιος είναι καλύτερος στα επιχειρήµατα, να µας πείσει ότι αυτό θέλει η αγορά και όχι τίποτε άλλο. Νοµίζω ότι είναι πιο αντικειµενικό κριτήριο να δούµε ότι αυτά τα τµήµατα υπάρχουν 45 χρόνια κι έχουν επιβιώσει. εν είναι µόδα. ηλαδή, µία µόδα που ήταν των µηχανικών που εξαφανίστηκε, ήταν η κυβερνητική. Μπορεί να δει κάποιος σε κάποιες σκονισµένες γωνιές βιβλιοθηκών να υπάρχουν κάποια περιοδικά cybernetics. Στα Material Sciences δεν ισχύει αυτό. Τώρα, από κει και πέρα, το να θεραπεύεται κι εδώ κι εκεί, στο Τµήµα Χηµικών Μηχανικών σαν ειδικότητα και σε µας σαν αποκλειστικότητα, δε νοµίζω ότι το ένα ενοχλεί το άλλο. Θα έλεγα ότι αυτό ενισχύει τον ισχυρισµό ότι είµαστε µηχανικοί. Θέλω να πω ότι όλα αυτά έχουν και διττή ανάγνωση, αυτές οι διαπιστώσεις. Ευχαριστώ. Κος ΣΑΠΙ ΗΣ (Αν. Καθ. Τµήµατος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων Πανεπιστηµίου Αιγαίου): Εγώ θα µιλήσω τεχνικά. εν είµαι πολύ των στρατηγικών. Θα µιλήσω λοιπόν τεχνικά για το δικό µου το κοµµάτι στη Σύρο. Επιγραµµατικά για το Τµήµα, όπως είπε και ο προηγούµενος συνάδελφος, υπάρχουν ειδικότητες που υπάρχουν στον κόσµο εδώ τα τελευταία χρόνια και θα έρθουν και στην Ελλάδα. Επιπλέον, τα σύγχρονα προϊόντα και οι εταιρίες απαιτούν να κάνουν αυτό, όπως λένε, focus στο προϊόν. Άρα λοιπόν, όχι στη µηχανολογία του, στην ηλεκτρολογία του, στο υλικό του, αλλά κάποιοι πρέπει να ασχολούνται συνολικά µε το προϊόν, γιατί το προϊόν είναι ο βασικός παράγοντας επιβίωσης µιας εταιρίας. Η δικιά µου ειδικότητα έχει να κάνει µε την ηλεκτρονική σχεδίαση, τη σχεδίαση µε τον υπολογιστή. Είναι ένα κοµµάτι που δίνουµε µεγάλη έµφαση στη Σύρο. Θα δώσω µια σύντοµη περιγραφή για να θεµελιώσω ότι είναι απαραίτητο οι σχεδιαστές µηχανικής να έχουν υψηλή κατάρτιση σε αυτόν τον τοµέα. Πιστεύω επίσης ότι η παρουσίασή µου µπορεί να δώσει επιχειρήµατα και στους συναδέλφους από το πρώην Γενικό Τµήµα του Πολυτεχνείου για σχετικά θέµατα. Σήµερα λοιπόν τα πράγµατα έχουν αλλάξει. Κάποτε ο στόχος του µηχανικού ήταν το φυσικό προϊόν. Σήµερα ο στόχος του µηχανικού πρέπει να είναι το πλήρες ηλεκτρονικό µοντέλο του προϊόντος. Μπορεί να σχεδιάσω ένα φοβερό πλοίο, για να θυµηθώ την παλιά µου ειδικότητα, αλλά εάν αυτή η σχεδίαση δε µείνει στο αρχείο της εταιρίας σε σωστή ηλεκτρονική µορφή, δεν θα είναι χρησιµοποιήσιµη από δω και πέρα. Άρα λοιπόν, δεν θα συµβάλλει στην εταιρία µου. Άρα λοιπόν, ο στόχος µας είναι το φυσικό προϊόν και το ηλεκτρονικό µοντέλο του προϊόντος που το καταλαµβάνει. Οπότε, όπως λέω εδώ, ίσως διατυπώσει κανείς την αφελή ερώτηση ότι µε τα σύγχρονα µέσα δηλαδή έχουµε παραπάνω πονοκέφαλους; Έχουµε να κάνουµε διπλή δουλειά; Και να σχεδιάσουµε σωστά το προϊόν και να κάνουµε ένα σωστό ηλεκτρονικό µοντέλο; Σε κάποιο βαθµό η απάντηση είναι ναι. Βέβαια, αυτό έχει να κάνει µε την ανωριµότητα της τεχνολογίας του CAD. Εδώ αναγνωρίζουµε τα δικά µας σφάλµατα. Η τεχνολογία του CAD κανονικά θα έπρεπε να ήταν διαφανής. Θα

18 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 18 έπρεπε δηλαδή ο µηχανικός που σχεδιάζει ποδήλατα να ασχολείται µόνο µε τα ποδήλατα και να µην ασχολείται µε όλα αυτά που θα σας πω σήµερα. Αλλά δυστυχώς, η τεχνολογία του CAD είναι µία πολύ νέα επιστήµη. Άρα λοιπόν, ουσιαστικά ακόµα στα σπάργανα είναι. Έτσι λοιπόν, είναι αναγκαίο κακό οι σχεδιαστές να πρέπει να ξέρουν πράγµατα και για το σύστηµα CAD που χρησιµοποιούν. Πρέπει να ξέρουν πώς το σύστηµα κάνει τη γεωµετρική µοντελοποίηση του αντικειµένου του τρισδιάστατου που σχεδιάζουν, πώς το περιγράφει στον υπολογιστή, πώς κάνει την ανάλυση, πώς κάνει προσοµοιώσεις και γενικά η πληροφορική του CAD. Επιπλέον, πρέπει να µάθει κάποια από τα βασικά επιστηµονικά στοιχεία της επιστήµης του CAD, που σε ορισµένα σηµεία πρωτοτυπεί πάρα πολύ, διότι έτυχε να είναι πάρα πολύ σηµαντική, παραδείγµατος χάρη, η διαφορική γεωµετρία ή η τοπολογία, για να περιγράψει κανείς τα σοφιστικέ µοντέλα CAD επιφανειών που σήµερα χρησιµοποιούν οι σχεδιαστές κάθε µέρα να σχεδιάσουν αυτοκίνητα, αεροπλάνα κλπ., ή αντίστοιχα µοντέλα στερεών σωµάτων, τα οποία έχουν µεγάλη σχέση µε την επιστήµη της τοπολογίας. υστυχώς, πρέπει να ζήσουµε µε αυτά. Βεβαίως, πέρα από αυτά τα βασικά µοντέλα, οι εξελίξεις συνεχίζονται. Τα τελευταία 15 χρόνια αναπτύσσονται µέθοδοι για να σχεδιάζουµε µε features, µε κατασκευαστικά χαρακτηριστικά. Άρα λοιπόν, θέλουµε ο µηχανικός να σχεδιάζει µε µηχανουργικά χαρακτηριστικά για να διευκολύνει τη σχεδίαση. Αυτό βέβαια είναι ακόµη στα σπάργανα. Μάλιστα, όπως βλέπετε στην διαφάνεια κάτω-κάτω, βλέπετε ότι τα features που σήµερα τα µεγάλα συστήµατα CAD προσφέρουν, δυστυχώς, δεν είναι manufacturing features κι έτσι, όπως βλέπετε, κάποιοι κάνουν έρευνα σε µετάφραση design features σε manufacturing features. Μια άλλη µέθοδος για να σχεδιάζουµε αυτόµατα ή ηµιαυτόµατα είναι ο σχεδιασµός µε περιορισµούς, σχεδιασµός µε constraints. Ή αλλιώς θα το δείτε και παραµετρικός σχεδιασµός. ηλαδή, θέλεις να σχεδιάσεις κάτι, χρησιµοποιείς παραµέτρους Α, Β, Γ,, γράφεις µαθηµατικές εξισώσεις, αυτές λύνονται και βγαίνει υποτίθεται αυτόµατα η σχεδίαση. Και τα µεγαλύτερα συστήµατα CAD αυτή τη στιγµή, το PRO-ENGINEER, το CATIA, προωθούν πάρα πολύ αυτή τη µέθοδο. Εκεί όµως δεν ξέρουµε πολλά πράγµατα για τα βασικά µαθηµατικά αυτής της µεθόδου. Όπως βλέπετε, η εργασία που αναφέρω του 2001 αναφέρεται σε ένα πολύ απλό πρόβληµα µε constraints µόνο οριζόντια ή κάθετα. Σκεφτείτε ότι τα σηµερινά συστήµατα CAD προτρέπουν το σχεδιαστή να χρησιµοποιεί τέτοιες µεθόδους για να σχεδιάσει πολύ πιο πολύπλοκα πράγµατα και ο Θεός βοηθός. Όπως είναι προβλήµατα µη λελυµένα. Βεβαίως το Internet. Ο σχεδιαστής µηχανικός, λέει η στατιστική που επικαλούµαι, ξοδεύει το 60% του χρόνου του στο να µιλάει για τη σχεδίασή του, να συνεργάζεται, να ανταλλάσσει επιχειρήµατα, να σχολιάζει και µόνο 40% του χρόνου του πραγµατικά σχεδιάζει. Άρα λοιπόν, η συνεργατική σχεδίαση είναι άλλο µεγάλο θέµα. Εδώ το Web, το Internet και τα computer supported work εργαλεία παίζουν τεράστιο ρόλο και φυσικά τα προβλήµατα που προκύπτουν είναι πάρα πολύ σηµαντικά. Πάνω απ όλα θέµατα ασφαλείας, καθώς µεταφέρεις δεδοµένα της εταιρίας στο δίκτυο, ποιος ελέγχει, πού, ποια δεδοµένα, για πόσο χρόνο, ποιες διεργασίες µπορεί να κάνει επάνω τους κ.ο.κ. Έχουµε και εκπλήξεις. Ενώ µέχρι το η τάση ήταν να πάµε προς την ηλεκτρονική σχεδίαση, τελικά τα τελευταία χρόνια η ταχεία πρωτοτυποίηση, το freedy printing, όπως το είπε ο κύριος αρζέντας, µας εξέπληξε. Πέτυχε σαν ιδέα κι αυτή τη στιγµή και στη Σύρο έχουµε Desktop Rapid Prototyping, όπου σχεδιάζεις κάτι στον υπολογιστή και λες PRINT κι το έχεις µπροστά σου τυπωµένο σε τρεις διαστάσεις. Έτσι δεν µπορούµε να αγνοήσουµε, λοιπόν, κι αυτές τις εκπλήξεις στην ηλεκτρονική σχεδίαση, που µας ξαναφέρνουν στον υλικό κόσµο. Θα µου πείτε, µα τότε είναι αυτό κάτι πάρα πολύ απλό. εν είναι

19 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 19 καθόλου απλό. Είναι πολύ δύσκολο να πετύχεις ένα καλό µοντέλο. Μάλιστα, αυτό εδώ είναι αποτυχηµένο, γιατί εδώ κάτω βγήκε πολύ άσχηµα. Εγώ το σχεδίασα. Έχει πάρα πολλά προβλήµατα και σκεφτείτε πόσο καταλυτική σηµασία έχει το Rapid Prototyping, διότι, κακά τα ψέµατα, όταν πας στον πελάτη σου το προϊόν κατασκευασµένο, φυσικά θα απορροφήσει όλη του την προσοχή και δεν πρόκειται να δώσει καµία σηµασία σε αυτά που θα πεις. Άλλη τεχνολογία είναι η αντίστροφη µηχανική, το αντίθετο από το Rapid Prototyping. Έχεις το υλικό προϊόν και θέλεις µοντέλο CAD, µοντέλο ηλεκτρονικό. Πολύ δύσκολο πρόβληµα. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και εµπορικά πακέτα αυτή τη στιγµή στην αγορά που προτρέπουν τους µηχανικούς να χρησιµοποιούν αυτή την τεχνολογία, αλλά βέβαια µε µεγάλη συµµετοχή από µέρους τους. Και οι εκπλήξεις συνεχίζονται. Τα τελευταία δύο-τρία χρόνια ερευνητές σαν εµένα και εταιρίες λένε «Ξεχάστε τα πάρα πολύ πολύπλοκα µοντέλα που χρησιµοποιούµε µέχρι τώρα. Σχεδίαση µε νέφη σηµείων». Άρα λοιπόν, δε σχεδιάζουµε µε µαθηµατικά στερεά ή επιφάνειες. Σχεδιάζουµε µε αυτό που βλέπουµε εδώ πάνω , , σηµεία. Μιλάµε για πλήρως ψηφιακό µοντέλο. Αυτά που βλέπετε εδώ δεν είναι µαθηµατικές επιφάνειες. Είναι σηµεία. Νέφη σηµείων. Ψηφιακό µοντέλο. Καταλαβαίνετε τις πολυπλοκότητες που εισάγουν όλες αυτές οι νέες τεχνολογίες. Εγώ είµαι µε το ένα πόδι στον κόσµο του CAD Software και µε το άλλο πόδι στον κόσµο των σχεδιαστών µηχανικών και πραγµατικά συµπονώ µε τους σχεδιαστές µηχανικούς που κάθε έξι µήνες έρχεται το πακέτο από την εταιρία που τους λέει «Να η νέα τεχνολογία. ώσε µου να σου δώσω τη νέα τεχνολογία». ηλαδή, πραγµατικά συµπονώ αυτούς τους κακοµοίρηδες που πέφτει στο κεφάλι τους η κάθε παραξενιά τύπων σαν εµένα και των σχετικών εταιριών, που φυσικά µόνος στόχος τους είναι η µεγιστοποίηση του κέρδους. Οι διάφορες ραγδαίες εξελίξεις που σας είπα κάποιες έχουν αποτύχει. Γύρω στο 85 η µεγάλη επανάσταση υποτίθεται πως ήταν οι τριγωνικές επιφάνειες, οι επιφάνειες µε συνέχεια καµπυλότητας, οι οποίες όµως κατέρρευσαν γιατί δεν δίνανε καλά αποτελέσµατα, αν και ήταν καλά µαθηµατικά εργαλεία. Σήµερα έχουµε άλλες επαναστάσεις, όπως είναι το PDM, Product Data Management, δηλαδή µια ολική απεικόνιση του προϊόντος σε σύστηµα Database. Φυσικά, η εικονική πραγµατικότητα, που δε νοµίζω να πιάσει πολύ. Η τάση του Simulate Everything. ηλαδή, θέλουµε καθώς σχεδιάζουµε να έχουµε simulation στον υπολογιστή µας των πάντων. Πώς το ναυπηγείο θα φτιάξει το καράβι που σχεδιάζουµε. Αυτό το προ-βλέπω στον υπολογιστή µου τη στιγµή που σχεδιάζω το καράβι. Product Lifecycle Management. Τεχνολογίες για σκίτσο και Concept Design στον υπολογιστή, κάτι που σήµερα ακόµα γίνεται στο χαρτί. Κάποιες από αυτές τις ιδέες θα δουλέψουν, κάποιες θα αποτύχουν. Είναι ο ρόλος του µηχανικού να αποφασίσει πού θα επενδύσει. Άρα λοιπόν, η τεχνολογία CAD δηµιουργεί και νέα επαγγέλµατα, θα µπορούσε να πει κανείς. Ένας σηµαντικός ρόλος είναι αυτό που λέµε CAD Super-User. ηλαδή, αυτός που ξέρει τα µαθηµατικά του συστήµατος, µπορεί να αξιολογήσει το κάθε νέο προϊόν, αυτός δηλαδή που µε άλλα λόγια προετοιµάζει ανά πάσα στιγµή τα benchmarks που χρειάζονται για να τεστάρει το νέο προϊόν που του σερβίρει ο Α ή ο Β, αυτός που υποστηρίζει τους χρήστες. Άλλη ειδικότητα είναι ο CAD Manager, κάτι σχετικό µε τη διαχείριση, το µάνατζµεντ της σχεδιάσεως. Ένας ο οποίος σχεδιάζει την εγκατάσταση CAD µιας εταιρίας, η οποία εγκατάσταση µπορεί να είναι σκορπισµένη στις τέσσερις άκρες της γης. Αυτός που αποφασίζει για το πώς θα είναι οργανωµένο το αρχείο σχεδιάσεων της εταιρίας. Αυτός που αποφασίζει για τις ασφάλειες, για την ασφάλεια των δεδοµένων. Αυτός που αποφασίζει για το πότε πρέπει όλοι οι εργαζόµενοι να σταµατήσουν να δουλεύουν για µια βδοµάδα, να γίνει ανανέωση του

20 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 20 προγράµµατος κ.ο.κ. CAD Programmer. Χρειαζόµαστε ανθρώπους που να µπορούν να γράφουν προγράµµατα, µικρά ή µεγάλα, να κάνουν προσαρµογή, customization του συστήµατος στην κάθε εταιρία. Χρειαζόµαστε CAD Specialists. Έτσι πια µε την ανάπτυξη της τεχνολογίας CAD είναι αστείο να λες ότι κάποιος ξέρει να χρησιµοποιεί πολύ καλά όλα τα υποσυστήµατα του PRO- ENGINEER ή του CATIA. Αυτά τα συστήµατα έχουν 150 υποσυστήµατα και το κάθε υποσύστηµα είναι της τάξεως του AUTOCAD. εν µπορεί να πει κανείς ότι ξέρει πολύ καλά 150 προγράµµατα. Συµπερασµατικά, όλα αυτά οφείλονται στην ανωριµότητα του CAD. Η τεχνολογία είναι ακόµα ανώριµη. Γι αυτό οι µηχανικοί, δυστυχώς, πρέπει να ξέρουν κάποια πράγµατα για να µπορούν να επιβιώνουν σε αυτή την ζούγκλα του CAD. Το ασφαλές σενάριο: νοµίζω είναι λογικό να υποθέσω ότι οι εξελίξεις στο χώρο του CAD θα είναι τόσο επαναστατικές και ραγδαίες όσο ήταν από την πρώτη του µέρα, το 1955 µέχρι σήµερα. ε λέω ότι θα γίνει έκρηξη. Λέω ότι θα συνεχίσει να εξελίσσεται µε τους ίδιους αχαλίνωτους ρυθµούς. Άρα λοιπόν, συµπέρασµα. Οι µηχανικοί σχεδιαστές πρέπει να έχουν γνώσεις CAD. Αν κάποιος µου πει «Μα αυτό θα µου το κάνει η εταιρία πληροφορικής που έχω προσλάβει γι αυτή την δουλειά», προσεύχοµαι γι αυτό. Σίγουρα θα χάσει πολλά λεφτά. Το Τµήµα µας, λοιπόν, δίνει µεγάλη έµφαση στην τεχνολογία ηλεκτρονικής σχεδίασης. Τα µαθήµατα που έχουν σε µεγάλο βαθµό βασικό περιεχόµενο, το computerated design είναι γύρω στα έξι-επτά θεωρητικά µαθήµατα, µαθήµατα επικεντρωµένα στα γραφικά και µαθήµατα εφαρµογής στη σχεδίαση. Αλλά και γενικότερα ένας µεγάλος αριθµός µαθηµάτων στο Τµήµα µας έχουν σχέση µε το CAD. Το ότι είµαστε ένα διαµοιρασµένο, αν θέλετε αποµονωµένο Τµήµα, όπως θέλετε πείτε το, µας δίνει την δυνατότητα να έχουµε µέλη ΕΠ στα, ας το πούµε, υποστηρικτικά µαθήµατα µέσα στο Τµήµα. Έτσι λοιπόν, συνεργαζόµαστε στο να διαµορφώσουµε την ύλη των µαθηµάτων, στην ακριβώς µορφή που υποστηρίζει το ένα µάθηµα το άλλο. Εδώ νοµίζω τελείωσα. Ευχαριστώ. Εάν υπάρχουν ερωτήσεις να τις απαντήσω. Ερώτηση από το ακροατήριο: ύο ερωτήσεις. Η πρώτη έχει να κάνει δεν την έκανα πριν στο συνάδελφό σας- µε το αν έχετε κάνει κι εσείς κάποια έρευνα αγοράς για τους αποφοίτους σας και σε ποιους τοµείς έχετε δει ότι είναι ανάγκη για την αγορά να υπάρχουν. Αυτή και θα πάµε µετά στην επόµενη. Κος ΣΑΠΙ ΗΣ (Αν. Καθ. Τµήµατος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων Πανεπιστηµίου Αιγαίου): Η συνεργασία µας µε την αγορά είναι από την ίδρυση του Τµήµατος. Στο Συµπόσιο που ξεκίνησε την ίδρυση του Τµήµατος είχαν λάβει µέρος αρκετές ελληνικές βιοµηχανίες και από τότε, µε το σκεπτικό του ξεκινήµατος και της πρακτικής άσκησης των φοιτητών, έχουµε συνεχή επαφή µε ελληνικές φίρµες. Το ενδιαφέρον είναι πάρα πολύ θετικό, βέβαια, κατ αρχήν για πρακτική άσκηση, που ίσως και κάποιοι το χρησιµοποιούν για εύρεση προσωπικού. Η ανταπόκριση λοιπόν είναι πολύ θετική και ειδικά σε αυτά τα θέµατα της νέας τεχνολογίας, αλλά και γενικότερα στην επικέντρωση στη σχεδιαστική εργασία. Παραδείγµατος χάρη, το να δουλέψουνε δίπλα σε κάποιους πεπειραµένους σχεδιαστές που σχεδιάζουν έπιπλο ή κάτι τέτοιο και κάποιοι πρέπει να συνεχίσουν αυτή την δουλειά, σε εταιρίες που θέλουν να εισάγουν τέτοιες τεχνολογίες και σε εταιρίες που πουλούν τέτοιες τεχνολογίες, σε βιοµηχανικές εταιρίες. Υπάρχει λοιπόν µια γκάµα εταιριών που ενδιαφέρονται για τους απόφοιτούς µας και που µε µεγάλη χαρά θα δούνε φοιτητές µας για πρακτική άσκηση.