ΊΙ Ί- Ο ' ΤΕΧΝΟΛΟηΚΟ ΕΚΙΙΛΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΛΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΑΠ ΣΛΟ ΤΜΗΜΑ ΑΟΠΣΤΙΚΙίΣ

Transcript

1 ΊΙ Ί- Ο ' ΤΕΧΝΟΛΟηΚΟ ΕΚΙΙΛΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΛΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΑΠ ΣΛΟ ΤΜΗΜΑ ΑΟΠΣΤΙΚΙίΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΙΙ ΠΙΣΤΗ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΝΟΜΙΚΕΣ - ΦΟΡΟΑΟΓΙΚΕΣ - ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ). 6 ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ ΕΑΙΣΣΑΒΕΤ ΣΙΙΗΡΤΗΜΙΙ ΞΑΚΟΥΣΤΗ ΕΗΙΒΑΕΗΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΚΑΡΤΟΥΑΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

2 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΜΗΣΕΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ A ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΚΟΠΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ I ΔΑΝΕΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1. ΟΡΙΣΜΟΣ ΔΑΝΕΙΟΥ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΔΑΝΕΙΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΔΑΝΕΙΟΥ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΑΠΟΔΟΣΕΩΣ ΔΑΝΕΙΟΥ ΑΛΛΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ 1.2. ΕΙΔΗ ΔΑΝΕΙΩΝ ΑΣΤΙΚΟ - ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΠΩΛΗΣΗ ΜΕ ΠΙΣΤΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ ΔΑΝΕΙΩΝ ' ΕΝΤΟΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΤΟΚΟΧΡΕΩΛΥΤΙΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΣΥΝΑΙΝΕΤΙΚΟ ΔΑΝΕΙΟ 1.3. ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ 1.4. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΥ ΤΟΚΟΥ ΔΑΝΕΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ ΔΑΝΕΙΑ ΕΤΑΙΡΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΤΟΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΠΤΩΧΕΥΣΑΝΤΑ ΛΟΙΠΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ 1.5. ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ 1.6. ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟΔΟΣΕΩΣ ΔΑΝΕΙΟΥ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗ 1.7. ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑ 1.8. ΥΠΟΣΧΕΣΗ ΔΑΝΕΙΟΥ ΠΡΟΣ ΑΦΕΡΕΓΓΥΟ ισ

3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΥΠΟΘΗΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2.1. ΕΝΝΟΙΑ ΥΠΟΔΙΚΗΣ 2.2. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΥΠΟΘΗΚΗΣ ΤΙΤΛΟΣ ΕΓΓΡΑΦΗ 2.3. ΕΚΤΑΣΗ ΥΠΟΘΗΚΗΣ 2.4. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΔΑΝΕΙΣΤΗ 2.5. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΓΠ ΤΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΣΤΗ 2.6. ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ 2.7. ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΥΠΟΘΗΚΗΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΕΞΑΛΕΙΨΗ 2.8. ΠΡΟΣΗΜΕΙΩΣΗ ΥΠΟΘΗΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ 3.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ, 3.2. ΔΑΝΕΙΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ Ε.Τ.Ε ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟΥ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟΥ ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟΥ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟΥ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΕΘΝΟΣΤΕΓΉ ΣΕ ΔΡΑΧΜΕΣ Η ΕΥΡΩ ΕΘΝΟΣΤΕΓΗ ΕΥΡΩ ΜΕ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΔΑΝΕΙΑ ΓΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ / ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΣΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ ΑΠΑΠΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΑΝΕΙΟΥ 3.3. ΔΑΝΕΙΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΤ.Ε ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΑΓΡΟΤΩΝ ΜΗ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΑΓΡΟΤΩΝ

4 ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΕΑΕΥΘΕΡΑ 37 ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΟΥΣ ΟΡΟΥΣ 3.4. ΔΑΝΕΙΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ 39 ΙΙΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΏΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ ΣΚΟΠΟΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ Τ.Π.Δ ΕΓΠΠΑΕΟΝ ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΩΤΕΡΩ 40 ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ ΤΟΥ Τ.Π.Δ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ ΟΡΟΙ ΔΑΝΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΣΤΕΓΑΣΉΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΣΥΝΟΜΟΑΟΓΗΣΗ ΔΑΝΕΙΟΥ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΑΣΦΑΑΕΙΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΔΑΝΕΙΑ ΧΟΡΗΓΉΘΕΝΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ASPIS BANK ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ 46 Ο.Ε.Κ Ι. ΣΚΟΠΟΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΠΟΣΟ ΔΑΝΕΙΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΝΟΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΑΕΓΧΟΣ, ΕΞΟΔΑ 49 ΔΑΝΕΙΟΥ ΕΙΔΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΔΑΝΕΙΑ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 50 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ Ο.Ε.Κ Ι. ΣΚΟΠΟΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ - ΔΙΚΑΙΟΑΟΓΉΤΙΚΑ ΠΟΣΟ ΔΑΝΕΙΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΝΟΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΑΕΓΧΟΣ, ΕΞΟΔΑ 55 ΔΑΝΕΙΟΥ ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟΥ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟΥ ΣΕ 56 ΔΡΑΧΜΕΣ

5 ΣΚΟΠΟΣ ΔΑΝΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΠΟΣΟ ΔΑΝΕΙΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΚΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΦΟΡΟΑΟΓΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ 4.1. ΑΓΟΡΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΙΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΦΟΡΟΑΟΠΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΟΡΟΑΟΓΙΚΗ ΔΗΑΩΣΗ ΕΝΤΥΠΟ Ε9 63 ΜΕΡΟΣ Β ΚΕΦΑΑΑΙΟ 5 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΑΑΑΔΑ 5.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΑΑΗΝΙΚΗΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ 66 ΠΙΣΤΗΣ ΟΙ ΘΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 72 ΕΠΙΑΟΓΟΣ ΒΙΒΑΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕΡΟΣ Γ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 78 80

6 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΜΗΣΕΩΝ Α.Ε. Α.Κ. Α.Τ.Ε. αρ. Δ.Ε.Η. Δ.Ο.Υ. Δ.Σ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΛΡΘΡΟ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ δρχ- Ε.Ε. Ε.Ο.Τ. ΕΠ.Ε. Ε.Τ.Ε. Ε.Φ.Τ.Ε.' ΔΡΑΧΜΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΦΟΡΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ/Α ΙΚ Α. ΙΟΒΕ κ.α. κ.λ.π. λ.χ Ν.,ν. ΝΠΛΛ. Ο.ΓΑ Ο.Ε.Κ. Ο.Σ.Ε. Ο.Τ.Ε. τ.μ. Τ.ΠΛ. Φ.Ε.Κ. ECU ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΑΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΛΟΓΟΥ ΧΑΡΗ ΝΟΜΟΣ ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ European currency unit

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στην εποχή μας παρατηρούμε ότι ^ όγκος τβίν^ΐίυναλλαγώλ' όχει ουνεχή ανοδική πορεία. Ένα μέρος των συναλλαγών αυτών διεκπεραιώνεται μέσω των πιστωτικών ιδρυμάτων και ιδιαίτερα των τραπεζών. Στην προσπάθειά μας να Ογίνει κατανοητή η έννοια της τράπεζας την ορίζουμε ως εξής: Τράπεζα είναι οικονομική επιχείρηση που θεωρείται ως ο μεσάζοντας μεταξύ κεφαλαιούχων, που ζητούν να επενδύσουν κεφάλαια και εκείνων οι οποίοι έχουν ανάγκη δανεισμού για την χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους. * Μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων επέρχεται διάκριση σε; εκδοτικές τράπεζες, οι οποίες εκδίδουν τραπεζογραμμάτια αντί μεταλλικών νομισμάτων και σε τράπεζες καταθέσεων, που δανείζονται κεφάλαια από ιδιώτες και χρηματοδοτούν τρίτους έντοκα. Ο έντοκος δανεισμός αποτελεί και την βασική λειτουργία των τραπεζών.^ Αν και στους κόλπους του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εμπεριέχονται πολλά τραπεζικά Ιδρύματα εμείς θα ασχοληθούμε με τα τρία μεγαλύτερα, τα οποία κατά τη γνώμη μας είναι: Ο Όμιλος της Εθνικής, η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύθηκε στις 30 Μαρτίου του 1841 ενώ οι διεργασίες για την ίδρυση της είχαν ξεκινήσει πριν από το Δύο όμιλοι κεφαλαιούχων αποτελούμενοι ο πρώτος από Έλληνες και Γάλλους και ο δεύτερος από Αγγλους κατέθεσαν σχετικές προτάσεις στην ελληνική κυβέρνηση η οποία κατόπιν συμφωνίας με εκπρόσωπο του Ραϊτ (Γκλας) εξέδωσαν νόμο για την σύσταση εθνικής τράπεζας. Ο νόμος παρέμεινε στα χαρτιά μετά την διατύπωση ορισμένων επιφυλάξεων από τον όμιλο Ραϊτ. Αόγω διάφορων γεγονότων η ανάλυση των οποίων δεν αποτελεί το αντικείμενο της εργασίας μας, καταργήθηκε ο νόμος του 1836 και εκδόθηκε νόμος με ημερομηνία 30 Μαρτίου 1841 όπου αποτελεί την θέσπιση και σύσταση πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία Εθνική Τράπεζα τη<ς^ελλάδος ( Ε. Τ. Ε.).^ Το 1929 ιδρύθηκε η Α.Τ.Ε. ως αυτόνομος τραπεζικός οργανισμός με κοινωφελή χαρακτήρα. Η σύσταση της πραγματοποιήθηκε για την κάλυψη των αγροηκών αναγκών με τους εξής σκοπούς. ΧΡΗΜΑ - ΙΉΣΤΗ - ΤΡΑΠΕΖΕΣ Δρ. Π. Α. Κιόχος - Δρ. Γ.'Δ. Παπανικολάου, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, β έκδοση, Αθήνα Σελ.213 ^ Ιδιου συγγραφέα Σελ.213 Ιδιου συγγραφέα Σελ.214

8 -Τη χορήγηση βραχ\)πρόθεσμων δανείων προς τους αγρότες για την κάλυψη καλλιεργητικών δαπανών. -Τη χορήγηση βραχυπρόθεσμων δανείων με ενέχυρο αγροτικά προϊόντα με σκοπό την στήριξη αγροτικών τιμών. -Την άσκηση γενικά της αγροτικής πίστης σε όλες τις μορφές. -Την προμήθεια χρήσιμων ειδών στη γεωργία και τη διάθεση τους, με μετρητά ή με πίστωση στους αγρότες. -Την ενίσχυση συνεταιριστικών οργανώσεων κάθε βαθμού και κάθε μορφής, τον έλεγχο τους και την τόνωση του συνεργατικού δικαιώματος. -Την οργάνωση γεωργικών ασφαλειών. -Την ενίσχυση και διάδοση καλύτερου τρόπου καλλιέργειας -Τη βοήθεια των γεωργικών βιομηχανιών ή με την συμμετοχή στο κεφάλαιο ίδρυσης τους ή με πιστωτική βοήθεια. ^ Το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων ιδρύθηκε το 1918 ενώ είναι υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών. Αποτελεί οργανισμό καταθέσεων και παρακαταθηκών και τράπεζα του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Χορηγεί δάνεια μέσης και μακράς προθεσμίας σε αυτόν ενώ παράλληλα χορηγεί στεγαστικά δάνεια σε υπαλλήλους του δημοσίου και σε υπαλλήλους Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, όπως και σε ιδιώτες για τη δημιουργία τουριστικών μονάδων.^ - V- Ιδιου συττροφέα Σελ * Ιδιου συτγραφέα Σελ. 220

9 ΜΕΡΟΣ A ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΣΚΟΠΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Με αυτή την ετηστημονική εργασία αποσκοπούμε να προσεγγίσουμε την έννοια της στεγαστικής πίστης στην σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Στόχος της εργασίας μας είναι να δοθεί, μέσα στα περιορισμένα της πλαίσια ένα περιεχόμενο με την μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια, χωρίς να ετηχειρούμε την ανάλυση και σε βάθος παρουσίασή της. Θα καταβληθεί προσπάθεια, έτσι ώστε το αντικείμενο της εργασίας μας να γίνεται όσο το δυνατών πιο κατανοητό από τον αναγνώστη, χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις οικονομικής θεωρίας. Η ιδιαιτερότητα της εργασίας μας έγκειται στο γεγονός ότι. θα χρησιμοποιηθούν δεδομένα τα οποία αφορούν νομικές, φορολογικές και τραπεζικές ρυθμίσεις οι οποίες λόγω της φύσης τους μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση στον αναγνώστη.

10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΔΑΝΕΙΑ Είσαγωγιί Το χρηματικό δάνειο σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα είναι ένα είδος σύμβασης και συγκεκριμένα πιστωτικής σύμβασης. Μία σύμβαση ονομάζεται πιστωτική όταν ο συμβαλλόμενος που έχει εκτελέσει την παροχή του (πιστοδότης) δίνει πίστη στην υπόσχεση του αντισυμβαλλομένου (πιστούχου) ότι θα εκτελέσει, όποτε έχει συμφωνηθεί, την αντιπαροχή του (και θα επιστρέφει το τήστωμα).^ Το χαρακτηριστικό αυτών των συμβάσεων είναι το χρονικό διάστημα που παρέχεται στον τηστούχο για τη χρήση του κεφαλαίου και όχι αυτή κάθε αυτή η πίστωση. Το χρηματικό δάνειο λόγω ττις φύσης του είναι πάντοτε πιστωτική σύμβαση και αυτό γιατί ο οφειλέτης είναι υποχρεωμένος να επιστρέφει τα χρήματα που έλαβε από τον δανειστή μετά την λήξη του χρονικού διαστήματος για το οποίο συστάθηκε η σύμβαση. 1.1 Ορισαός Δανείου Έχοντας κατανοήσει την έννοια της πιστωτικής σύμβασης μπορούμε να δώσουμε τον ορισμό του δανείου. Δάνειο είναι η σύμβαση με την οποία ο ένας συμβαλλόμενος (δανειστής) μεταβιβάζει στον άλλο συμβαλλόμενο (οφειλέτη) αντικαταστά πράγματα κατά κυριότητα, ο δε οφειλέτης υποχρεούται να επιστρέφει πράγματα της ίδιας ποσότητας και ποιότητας.^ Κατάρτιση Δανείου Το δάνειο καταρτίζεται για να γίνει η παράδοσΐ] και η μεταβίβαση της κυριότητας των πραγμάτων. Μπορεί να συμφωνηθεί να δοθεί με τόκο ή χωρίς τόκο ενώ δεν απαιτείται έγγραφος τύπος. Αναγκαίο πάντως είναι να υπάρχει καταρτισμένη σύμβαση σύμφωνα με τα άρθρα του Αστικός Κ ώδικα^, I. ΡΟΚΑΣ, εισαγωγικές παρατηρήσεις στα άρθρα Εκδοηκός Οίκος Αφοί η ΣΑΚΚΟΥΛΑ, Αθήνα Σελ Ιδίου σιηγραφέα Άρθρο 806, Σελ. 232.

11 A.K. Η παράδοση της κυριότητας μπορεί να γίνει και με μεταφορά από τραπεζικό λογαριασμό σε άλλου, οπότε και καταρτίζεται από της αναγγελίας της Τράπεζας προς τον οφειλέτη. Επίσης δάνειο μπορεί να συναφθεί και για λογαριασμό άλλου δαναστή ή οφειλετών.* Αντικείιιενο Αανείου Από τον ορισμό του δανείου προκύπτει ότι αντικείμενο του είναι μόνο πράγματα αντικαταστά, κυρίως σε χρήματα. Όμως το ελληνικό δίκαιο δεν αναγνωρίζει δάνειο αξίας για το οποίο δόθηκε αναντικατάστατο πράγμα ενώ συμφωνήθηκε η αξία του. ΓΤαυτό και σύμφωνα με την περί δανείου αγωγή δεν μπορεί να μειωθεί, εφόσον ζητηθεί, η αξία των αντικαταστών πραγμάτων, τα οποία δανείστηκαν. Το αντικείμενο πάντως του δανείου θα πρέπει να έχει οικονομική αξία, χωρίς* να είναι απαραίτητο να είναι πράγμα αναλωτό. Το δάνεισμα αν χρησιμοποιήθηκε ή όχι, ή χρησιμοποιήθηκε για ανήθικο σκοπό είναι αδιάφορο για τον νόμο. Αν όμως στο πλαίσια της σύμβασης ο ανήθικος σκοπός αποτέλεσε περιεχόμενο της, τότε το δάνειο είναι άκυρο. Άκυρο είναι και το δάνειο το οποίο δίνεται με σκοπό τον προσηλυτισμό Συαφωνία Απόδοσης Αανείου Σύμβασιι δανείου υπάρχει, όταν κατά την σύσταση συμφωνείται να αποδίδονται άλλα πράγματα της ίδιας ποσότητας και ποιότητας. Έτσι δε\' αλλοιώνεται η σύμβαση αυτού αν μετά τη σύναψη δανείου γίνα πρόσθετη συμφωνία για την απόδοση πραγμάτων διαφόρων αυτών των συμφωνηθέντων ή εξόφληση του δανειστή με αποστολή εμπορευμάτων, το αντίτιμο των οποίων θα συμψηφιστεί στην απαίτηση του δανείου. Η* πρόσθετη συμφωνία υπόκειται στην ελευθερία των συμβαλλομένων ενώ συγχρόνως αποτελεί περαιτέρω διαμόρφωση της συμβάσεως. Ο οφειλέτης μπορεί να αποδώσει άλλα πράγματα στον δανειστή εφόσον του δίνεται η ευχέρεια για αυτό. Γεγονός όμως είναι ότι ο δανειστής δεν είναι υποχρεωμένος να δεχτεί άλλα πράγματα από αυτά που συμφωνήθηκαν εκτός αν στην σύναψη της σύμβασης η παροχή άλλων πραγμάτων έχει γίνει δεκτή. * Ιδιου συγ/ρεκρέα Αρθρο 806, Σελ.232.

12 Αλλα γαοακτίΐριστικα γνίοοίσαατα Είναι πιθανό μία σύμβαση να αποτελέσει δάνειο εφόσον αυτή πληρεί τις προϋποθέσεις που θέτει ο Α.Κ. 806, ακόρη και αν αυτή δεν χαρακτηριστεί έτσι. Επίσης η συμφωνία που μπορεί να γίνει πριν την ορισπκοποίηση της συμβάσεως δανείου, προσύμφωνο δανείου, είναι έγκυρη. Πάντως την απόδαξη της παράδοσης των πραγμάτων αντικαταστών ή χρημάτων λόγω δανείου τη φέρει ο δανειστής.^ 1.2. ΕΙΔΗ ΔΑΝΕΙΩΝ Αστικό - Εαπορικό Αάνειο Ένα δάνειο μπορεί να είναι αστικό ή εμπορικό. Αυτό κάθε αυτό το δάνειο μπορεί να αποτελεί εμπορική πράξη, συνισταμένη στην εκμετάλλευση της πίστης. Αν το άτομο που συνάπτω δάνειο έχει σκοπό με το ποσό που δανείστηκε να ενεργήσει πρωτότυπος εμπορική πράξη ή το δανειζόμενο άτομο είναι έμπορος και το δάνειο χρησιμοποιήθηκε για χάρη της εμπορίας του τότε το δάνειο είναι παράγοογη εμπορική πράξη Πώληση ιιε πίστωση του τιατίαατος Στην πώληση η πίστωσιι του τιμήματος ή μέρος του, δηλαδή η πίστωση της αξίας ενός πράγματος εκφρασμένη σε χρήμα, είναι δυνατό να ρυθμιστεί μέσα από της διατάξεις του Α.Κ. για το δάνειο, με την προϋπόθεση τα αντισυμβαλλό,αενα }ΐέρη να θελήσουν το ποσό αυτό να οφείλεται στο εξής σαν δάνειο. Τέτοια θέληση φανερώνει λ. χ. η συμφωνία το πιστωμένο τίμημα από αγοραπωλησία να οφείλεται με τόκο. Πάντως πρακτική σημασία έχει η διάκριση ανάμεσα στην υπέρβαση του ανώτατου θεμιτού ορίου τόκου και στην συμφωνία* απόδοσης του πιστώματος σε ρήτρα ξένου νομίσματος, πράγμα που επιτρέπεται μόνο στα δάνεια. _ Ιδιου συγγραφέα. Αρθρο 806, Σελ

13 Αλλα Είδίΐ Δανείων Η κατηγορία αυη' των δανείων αφορά δάνεια που συνάπτουν τα αλληλο ^>ηθητικά ^σωματεία προς τα μέλη τους, τα δάνεια εκφρασμένα σε μετοχές καθώς και ναυτοδάνεια που υπόκεινται στο Ναυτικό Δίκαιο/ Έντοκο Δάνειο Το έντοκο δάνειο αποτελεί την πιο συνηθισμένη μορφή δανείου και ονομάζεται έτσι γιατί τοκίζεται. Ο τόκος του είναι το αντάλλαγμα που εισπράττει ο δανειστής από τον οφειλέτη για το χρονικό διάστημα που το πίστωμα παρέμεινε στον δανειολήπτη. Τόκο δεν έχουν μόνο τα χρηματικά δάνεια αλλά και τα δάναα άλλων αντικαταστών πραγμάτων εφόσον συμφωνηθεί να τοκίζονται. Ο τόκος δε θα πρέπει να υπερβαίνει το ανώτατο όριο τόκων. Τα μέρη είναι ελεύθερα να προσδιορίζουν το ετητόκιο των εντόκων δανείων μέχρι το θεμιτό. Με βάση τον ν. 588/48 επί τραπεζικών δανείων η Νομισματική Επιτροπή της Ελλάδας προσδιορίζει το επιτόκιο, ενώ για βιομηχανικά ή άλλα δάνεια μπορεί να είναι αδιάφορο του συμβατικού ή του τόκου υπερημερίας. Το δάνειο είναι άτοκο όταν δεν υπάρχει ειδική συμφωνία περί νόμου Τοκογρεωλυτικό Δάνειο Τοκοχρεωλυτικό είναι το δάνειο που συμφωνήθηκε η απόδοση του να γίνεται σε τοκοχρεωλυτικές δόσεις, δηλαδή σε δόσεις που περιλαμβάνουν σε τμήμα ^ου κεφαλαίου. Το ύψος του τόκου, των προμηθειών που αντιστοιχεί σε κάθε δόση δεν είναι απαραίτητο νααναφέρεται στην αγωγή απόδοσης του." Συναινετικό Δάνειο Το συναινετικό δάνειο είναι το σημαντικότερο είδος δανείου. Δεχόμαστε ότι το συναινετικό ρυθμίζεται από τον Α.Κ, κυρίως γιατί η θέληση των μερών να υπαχθεί η σύμβασή τους στο νομικό σχήμα του Ιδιου συγγραφέα Αρθρο 806, Σελ " Ιδιου συγγραφέα Αρθ{Χ) 806, Σελ. 234.

14 δανείου. Η σε μεταγενέστερο χρόνο από την συμφωνία καταβολή του δανείσματος δεν αποτελεί νέα σύμβαση. Έτσι διακρίνεται το συναινετικό δάνειο από το προσύμφωνο δανείου, στο οποίο η καταβολή που ακολουθεί αποτελεί την οριστική σύμβαση του δανείου.^ 1.3. Ε ασ(οάλι<ττι του Δανείου Ο δανειστής για να εξασφαλίσει την επιστροφή του πιστώματος του μπορεί να συνάψει σύμβαση παροχής ασφάλαας όπως υποθήκη, ενέχυρο, η οποία δίνεται από τον οφειλέτη ή τρίτο με αντάλλαγμα. Η σύμβαση αυτή ονομάζεται ανταλλακτική και τα προβλήματα νομικά ή πραγματικά της ασφάλειας διέπονται από τις διατάξεις της πώλησης διαφορετικά είναι χαριστική σύμβαση και διέπεται από τις διατάξεις περί δωρεάς. Η συνομολόγηση ρητρών για την εξασφάλιση της επιστροφής, του κεφαλαίου και των τόκων ή συμφωνίες για τον έλεγχο του τρόπου χρήσης του πιστώματος δεν αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του δανείου.'^ 1.4. Πεοιορισαοί των Αα^νειστικών ΣυαΒάσεων Υπέρβαση του Ανώτατου ΣυαΒατικού Τόκου Όπως προαναφέρθηκε δεν είναι δυνατή, στις συμβάσεις δανείου, η συνομολόγηση τόκου μεγαλύτερου του ανώτατου θεμιτού συμβατικού, ούτε ρήτρες χρυσού, ούτε συμφωνία αποζημίωσης άλλης εκτός του επιτρεπτού τόκου σε περίπτωση υπερημερίας του οφειλέτη. Οι παραπάνω περιπτώσεις υποδηλώνουν παράνομη πράξη και συγκεκριμένα την τοκογλυφία που είναι έγκλημα. Υπό προϋποθέσεις η σύμβαση δανείου είναι ολόκληρη άκυρη, όπως για παράδειγμα, να συναφθεί ηθελημένα εικονική σύμβαση, η οποία αποκρύπτει τον τόκο, ο οποίος είναι υπερβάλλον. Ποινικές ρήτρες δεν επιτρέπονται επί των δανειακών συμβάσεων. Ιδίσυ συγ/ραφέα Εισο/ω/ικές παρατηρήσεις στα άρθρα Ιδιου συγγραφέα Αρθρο 806, Σελ. 234.

15 Αάνεια ανώνυαηο εταιρείας προς αέλη του Α. Σ. Η ανώνυμη εταιρεία δεν μπορεί να δώσει δάνεια στους ιδρυτές της, στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, διευθυντές κ.λ.π. γιατί είναι άκυρα. Διευθυντές της Α.Ε. είναι οι διευθύνοντες της επιχείρησης Δάνεια εταίρων Εταιρεία Πεοιορισαένης Eυθύvnc ποος την εταιρεία Οι εταίροι δίνουν δάνεια στην Ε.Π.Ε., τα οποία ρυθμίζονται από τον νόμο 3190/55. Δεν επιτρέπεται η συνομολόγηση εμπράγματης ασφάλειας επί των εταιρικών περιουσιακών στοιχείων. Αν η Ε.Π.Ε. διαλυθεί για λόγους πλην της πτώχευσης οι απαιτήσεις των δανειστών εξοφλούνται μετά την ικανοποίηση των χρεών σε τρίτους. Επίσης η Ε.Π.Ε. δεσμεύεται ως προς το δάνειο αν εγγυητής είναι ο διαχειριστής της και αποδεικνύεται ότι υπάρχει συμφέρον από αυτό Ατοκο Δάνειο που δόθηκε από τγτωγεύσαντα Κατά τιιν περίοδο που ο δανειστής είχε σταματήσει της πληρωμές του και έδωσε άτοκο δάνειο η σύμβαση είναι άκυρη και ο οφειλέτης είναι υποχρεωμένος να επιστρέφει το δάνεισμα, ενώ θα ικανοποιηθεί σαν πτωχευτικός πιστωτής. Στην περίπτωση που το δάνειο ήταν έντοκο και οι οφειλέτες γνώριζαν την οικονομική κατάσταση του δανειστή ακυρώνεται Λοιποί Πεοιορισροί Το δάνειο μπορεί κατά ένα μέρος του να θεωρηθεί άκυρο και τούτο συμβαίνει αν λ.χ. το πραγματικό δάνεισμα είναι μικρότερο από αυτό που δίνεται σαν δάνειο (εικονικό δάνειο).*'* Ιδίσυ συγγραφέα Αρθρο 806, Σελ

16 1.5. Παραγραφή Η απαίτηση από δάνειο παραγράφεται μετά την πάροδο εικοσαετίας από τη σηγμή που το δάν ΐο έγινε απαιτητό. Επίσης δάνεια που έγιναν με βάση γραμμάτια ή συνολλαγμαηκές από τα οποία λείπουν τυπικά στοιχεία δεν υπόκεινται στην συντομότερη παραγραφή του ν. 5325/32. Επιπλέον η αξίωση από πίστωση ανοικτού λογαριασμού δεν υπόκειται στην πενταετή παραγραφή του Α.Κ. 250 αρ Xoovoc Απόδοσυο του Δανείου Σύμφωνα με τον Α.Κ. αν δεν ορίσθηκε χρόνος αποδόσεως του δανείου, τότε θα αποδίδεται τούτο όποτε συνάγεται από της περιστάσεις και μόνο αν δεν συνάγεται ούτε κάι από τις περιστάσεις θ αποδίδεται μετά ένα μήνα από την καταγγελία του δανειστή ή του οφειλέτη.*^ Καταγγελία Η καταγγελία είναι μονομερής άτυπη δικαιοπραξία και γίνεται με οποιανδήποτε τρόπο, όπως υπενθύμιση μετά την παρέλευση ενός μηνός. Η επίδοση της αγωγής δείχνει πρόθεση για επιστροφή του δανείου και αποτελεί καταγγελία. Αν ο χρόνος απόδοσης δεν αναγράφεται σε αυτή, συμπληρώνεται με-προτάσεις. Τέλος ο οφειλέτης δεν μπορεί να αναλάβει άτοκο δάνειο χωρίς υπενθύμιση για την εκπλήρωση της υποχρέωσής του.'* Απόδοση Τα δάνεια διακρίνονται σε δάνεια ορισμένου ή αόριστου χρόνου. Όσα είναι αόριστα αποδίδονται μετά την παρέλευση ενός μηνός μετά την καταγγελία ενώ όσα είναι ορισμένου χρόνου αποδίδονται στον χρόνο που συμφωνήθηκε είτε ρητά είτε σιωπηρά, είτε από τις περιστάσεις με βάση αντικειμενικά κριτήρια. Σε περίπτωση που ο δανειστής δεν αποδεχτεί την πρόωρη επιστροφή του δανείου γίνεται υπερήμερος. Αν όμως από την σύμβαση ο χρόνος απόδοσης του δανείου είναι προς όφελος του δανειστή Ιδιου συγ/ραφέα Αρθρο 807, Σελ Ιδιου συγγραφέα Αρθρο 807, Σελ

17 αυτός δεν γίνεται υπερήμερος και ας έχει αποκρούσει την επιστροφή του δανείου. Τέτοια σύμβαση γίνεται επί ορισμένου ατόκου δανείου, η συνομολόγηση της οποίας είναι επί του αποκλειστικού συμφέροντος του οφειλέτη. Αν ο δανε«5τής αρνηθεί την έγκαιρη απόδοση του δανείου, ο οφειλέτης απαλλάσσεται αν παρακαταθέσει την οφειλή. Σύμφωνα με τον Α.Κ. 340 και 341 ο οφειλέτης ατόκου χρηματικού δανείου οφείλει τόκους υπερημερίας από την ημέρα που θα καταστεί υπερήμερος ή αν είχε συμφωνηθεί ορισμένη μέρα αποδόσεως του δανείου και η παράδοση δεν πραγματοποιήθηκε. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης πτωχεύσει το δάνειο γίνεται ληξιπρόθεσμο, αλλά υπόκειται στους όρους της πτωχευτικής διαδικασίας. Τέλος στο έντοκο δάνειο ο τόκος καταβάλλεται ετησίως Υπερτιαερία Ο οφειλέτης χρηματικού δανείου επί υπερημερίας περί την απόδοση οφείλει πέρα του δανείσματος τόκους υπερημερίας ανεξάρτητα αν το δάνειο είναι έντοκο ή άτοκο, ανεξάρτητα αν (εκ της υπερημερίας περί την απόδοση) επήλθε ή όχι ζημία στον δανειστή και να επήλθε ζημία ανεξάρτητα του ύψους αυτής. Οι τόκοι υπερημερίας επέχουν εδώ θέση κατά αποκοπή αποζημιώσεως. Επί εντόκου δανείου οφείλεται (πέρα του δανείσματος) μόνο ο τόκος υπερημερίας (όχι επιπλέον και ο συμβατικός τόκος),εκτός αν η σύμβαση δανείου προβλέπει για την περίπτωση υπερημερίας κατώτερο ποσοστό τόκου υπερημερίας από το νόμιμο, οπότε ισχύει το κατώτερο τούτο ποσοστό. Τα αυτά ισχύουν και επί δανείου σε ξένο νόμισμα.^^ Για να γίνει όμως κατανοητή η έννοια της υπερημερίας θα την αναλύσουμε ως εξής, ο οφειλέτης μη χρηματικού δανείου (εμπράγματο δάνειο) όταν είναι υπερήμερος για την απόδοση οφείλει πλήρη αποζημίωση (θετική ζημία και διαφυγόν κέρδος) όχι όμως και νόμιμους τόκους, οι οποίοι οφείλονται μόνο σε χρηματικά δάνεια ημεδαπού ή αλλοδαπού νομίσματος. Επίσης αν έχει συμφωνηθεί ο οφειλέτης θα καταβάλλει τους συμβατικούς τόκους μετά την υπερημερία για την απόδοση. Σε αυτή την περίπτωση οι συμβατικοί τόκοι επέχουν θέση κατά αποκοπή αποζημιώσεως ενώ αποκλείουν επιπλέον αποζημίωσης. Είναι άκυρη η συμφωνία χρηματικού δανείου επί υπερημερίας στην οποία εκτός του νόμιμου ή συμβατικού τόκου οφείλεται και άλλο όπως Ιδιου συγγραφέα Άρθρο 808, Σελ. 237.

18 ποινική ρήτρα, η οποία υπερβαίνει τον τόκο αυτό. Αν ισχύουν οι προϋποθέσεις του Α.Κ. 81 μπορεί να ακυρωθεί ολόκληρη η σύμβαση δανείου. Αν ο υπερήμερος οφειλέτης κριθεί ότι διαπράττει αδικοπραξία μπορεί να υποχρεωθεί να πληρώσει αποζημίωση σύμφωνα με τις διατάξεις περί αδικοπραξιών, ενώ ο δανειστής εκτός των τόκων υπερημερίας μπορεί να ζητήσει και πλήρη αποζημίωση ακόμη και αν το ποσό υπερβαίνει τους τόκους. Πάντως ο δανειστής δεν μπορεί να ζητήσει την επιστροφή του δανείσματος με αγωγή περί αδικαιολόγητου πλουτισμού εφόσον έχει την αγωγή του δανείου, γιατί η πρώτη είναι επιβοηθητική και ασκείται μόνο όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αξιώσεως από την σύμβαση. Στον υπερήμερο δανειστή χρηματικού δανείου δεν τρέχουν συμβατικοί τόκοι ούτε τόκοι υπερημερίας, Α.Κ Το ίδιο ισχύει και για τους τόκους μη χρηματικού δανείου που έχουν χαρακτηριστεί κατά αποκοπή αποζημίωσης τόκοι μετά την υπερημερία. Στο Συναινετικό δάνειο σε περίπτωση υπερημερίας του δανειοδότη, ο δανειολήπτης δικαιούται πέρα της καθυστερημένης παροχής και αποζημίωση για τη ζημία από την καθυστέρηση Α.Κ. 343 εδ. α. Το ίδιο ισχύει και στην καθυστέρηση τμημαηκής καταβολής αν το δάναο ήταν έντοκο Α.Κ. 384.** 1.8. Υπόσγεστι Δανείου nooc αφερέγγυο Με βάση τον Α.Κ. 809, ο υποσχεθείς την παροχή δανείου δικαιούται να αρνηθεί την παροχή αυτή αν ο μέλλων οφειλέτης κατέστη μετά την υπόσχεση αφερέγγυος. Το ίδιο δικαίωμα έχει ο υποσχεθείς και όταν η αφερεγγυότητα υφίστατο κατά την υπόσχεση, αυτός όμως χωρίς υπαιτιότητα αγνοούσε αυτή. Η παραπάνω διάταξη εφαρμόζεται στην περίπτωσιι του προσυμφώνου - δανείου αλλά ακόμη και στην περίπτωση του συναινετικού δανείου και κατά συνέπεια και σπς λοιπές πιστωπκές συμβάσεις, πλην όμως της συμβάσεως δανείου εφόσον έχα δοθεί μέρος του δανείσματος. Η αφερεγγυότητα του μέλλοντα οφειλέτη πρέπει να είναι πραγματική. Μία ευρύτερη οικονομική κρίση, η χειροτέρευση της οικονομικής καταστάσεως του οφειλέτη δεν προϋποθέτει την εφαρμογή της διάταξης. Ο υποσχεθείς την παροχή είναι υποχρεωμένος να παραδώσει το δάνεισμα και ας έχει κριθεί ο υποσχόμενος δικαστικά αφερέγγυος Ιδιου συγγρακρέα. Αρθρο 808, Σελ '* Ιδιου συγτραφέα Αρθρο 809, Σελ. 238.

19 εφόσον αυτή δεν υπήρχε αργότερα. Η αφερεγγυότητα πρέπει να υπάρχει την χρονική στιγμή της άρνησης της υποσχέσεως. Στην παραπάνω περίπτωση ο υποσχεθείς μπορεί να αρνηθεί την παροχή δανείου, κατά το χρόνο της αφερεγγυότητας αν είχε προβεί σε υπαναχώρηση από την σύμβαση για την υπόσχεση δανείου. Ακόμη η αφερεγγυότητα δεν συνδέεται κατά ανάγκη με τον κίνδυνο να μην αποδοθεί το δάνειο, αλλά αντίκειται στην καλή τήστη. Τέλος, ο υποσχεθείς δάνειο μπορεί να ζητήσει την ακύρωση της υποσχέσεως λόγω πλάνης, εφόσον ο μέλλων οφειλέτης θεωρήθηκε φερέγγυος ενώ δεν ήταν.^ " Ιδιου συγγραφέα Αρθρο 809, Σελ.238.

20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΥΠΟΘΗΚΗ Εισαγωγτί Για την παραχώρηση δανείου από την Τράπεζα είναι απαραίτητες ορισμένες ρυθμίσεις. Για την εξασφάλιση της η τράπεζα συστήνει εμπράγματο δικαίωμα υποθήκης. Για να γίνει κατανοητή η έννοια της υποθήκης θα δοθεί ο ορισμός της όπως αυτός υπάρχει μέσα στον Αστικό Κώδικα Έννοια υπoθ1^kτ1c Σε ξένο ακίνητο μπορεί να συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα υποθήκης για την εξασφάλιση απαίτησης με την προνομιακή ικανοποίηση του δανειστή από το πράγμα. ^ Η υποθήκη, όπως και το ενέχυρο, είναι παρεπόμενο δικαίωμα, εφ όσον υπάρχει υπέρ ορισμένης έγκυρης απαιτήσεως και αδιαίρετο, αποκτάται μόνο σε ακίνητα δεκτικά εκποιήσεως και στην επικαρπία αυτών. Ως προς το είδος της ασφαλιζόμενης απαιτήσεως, την εκχώρηση και την αναδοχή αυτής και το προνομιακό της ικανοποιήσεως, ισχύει ό,τι και στο ενέχυρο Ποοϋποθέσεΐ απ6κτηστΐ υπoθ1^κτ1c Για την απόκτηση υποθήκης απαιτείται, κατά το άρθρο 1260 Α.Κ., αφ ενός μεν τίτλος ο οποίος χορηγεί δικαίωμα υποθήκης, αφ ετέρου δε εγγραφή στο βιβλίο υποθηκών. Η υποθήκη λαμβάνει υπόσταση όχι από ^ την ύπαρξη του τίτλου, αλλά από την εγγραφή του στο βιβλίο υποθηκών Τίτλος Ο τίτλος είναι ο νομικός λόγος, ο οποίος χορηγεί δικαίωμα για την απόκτηση υποθήκης. Σύμφωνα με το αρ.1261 του Α.Κ., αναγνωρίζονται Αστικός Κωδικοί^, Α. Γεωργισδης - Μ. Σταθόπουλος κατά άρθρο ερμηνεία Αστικού Κώδικα, βιβλίο 6, Εμπρά/μαιο Δίκαιο. Εκδοτικός Οίκος Αφοί Π. ΣΑΚΟΥΛΑ, έ κ δ ο ^ 1985 Αθήνα Αρθρο Σελ. 418.

21 τρία είδη νομικών λόγων (τρεις τίτλοι), οποίοι χορηγούν δικαίωμα για την απόκτηση υποθήκης. Αυτί πηγάζουν από το νόμο, από την δικαστική απόφαση και από την ιδιωτική βούληση. Από αυτούς, οι δύο πρώτοι παρέχουν δικαίωμα εγγραφής υποθήκης σε όλα τα ακίνητα του οφειλέτη, ενώ ο από την ιδιωτική βούληση μόνο στα ακίνητα τα οποία προσδιορίζονται σε αυτόν. 1) Τίτλος εκ του νόμου. Το άρ.1262 του Α.Κ. απαριθμεί, κατά τρόπο περιοριστικό, τα πρόσωπα φυσικά ή νομικά, τα οποία έχουν τίτλο από τον νόμο για την εγγραφή υποθήκης. Τα πρόσωπα αυτά είναι: α) Το δημόσιο στα ακίνητα των οφειλετών του για απαιτήσεις από καθυστερού}.ιενους άμεσους φόρους για τα δύο έτη πριν από τον πλειστηριασμό, δηλαδή για το έτος κατά το οποίο έγινε ο πλειστηριασμός και το προηγούμενο από αυτόν, β) το δημόσιοι, οι δήμοι, οι κοινότητες, τα θρησκευτικά ή κοινωφελή ιδρύματα και τα δημοσίου δικαίου νομικά πρόσωπα στα ακίνητα των διαχειριστών (δηλαδή των υπολόγων όπως είναι οι ταμίες, οι εισπράκτορες, όχι όμως των διατακτών όπως είναι οι υπουργοί, οι δήμαρχοι) ή των εγγυητών αυτών για τις απαιτήσεις τους από την διαχείριση, γ) όσοι τελούν υπό γονική μέριμνα ή υπό επιτροπεία στα ακίνητα των γονέων ή του επιτρόπου για την περιουσία την οποία αυτοί διαχειρίζονται, όπως και για τις απαιτήσεις που προκύπτουν από την διαχείριση, δ) κάθε σύζυγος για την απαίτηση του από την επαύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου κατά το αρ.14θθ Α.Κ., ε) οι κληροδόχοι στα ακίνητα της κληρονομιάς για τις απαιτήσεις τους από την κληροδοσία, στ) οι κληρονόμοι στα ακίνητα της κληρονομιάς για ης πληρωμές προς εξίσωση των μεριδίων (τούτο συμβαίνει στην ακέραια διανομή πράγματος, όταν ο συγκληρονόμος έχει λάβει από τους άλλους χρηματικό ποσό ή ορισμένη παροχή για την εξίσωση των μεριδίων), ζ) ο ενυπόθηκος δανειστής στο ενυπόθηκο κτήμα για τους καθυστερούμενους τόκους ενός έτους προ του πλειστηριασμού της απαιτήσεως και για την δαπάνη εγγραφή της υποθήκης ή την δικαστική δαπάνη. Στους τίτλους αυτούς από το νόμο πρέπει να προστεθούν; α) ο τίτλος του συνδίκου στα ακίνητα του πτωχεύσαντος επ ονόματι της ομάδας των δανειστών, β) η διαταγή πληρωμής χρημαηκής απαίτησης, όταν εναντίον αυτής δεν ασκήθηκε εμπρόθεσμη ανακοπή, ή ασκήθηκε αλλά απορρίφθηκε οριστικά, γ) η άδεια της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για την έκδοση ομολογιακού δανείου από ανώνυμες εταιρείες για την εξασφάλιση του δανείου και των τόκων του.^ ΕΓΧΕΓΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ, Κωνοτ. Αναατ. Βαβούσκου, Ομ. Καθτιγητή Ποηΐίπσιημϊσυ Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναθεωρημένη και συμτιληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκσυλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ

22 2) Τίτλος εκ δικαστικής αποφάσεως. Σύμφωνα με το άρ του Α.Κ, τίτλο για εγγραφή υποθήκης παρέχουν οι τελεσίδικες αποφάσεις παντός δικαστηρίου (πολιτικού, ποινικού, διοικητικού κτλ), όπως και οι εκτελεστές αττοφάσεις των δχστγητώνή των αλλοδαπών δικαστηρίων με τον όρο όη δεν αναγνωρίζουν κάποιο δικαίων, αλλά επιδικάζουν χρηματική ή άλλη παροχή αποτιμητή σε χρήμα. 3) Τίτλος εξ ιδιωτικής βουλήσεως. Τίτλος από ιδιωτική βούληση παραχωρείται από τον οφειλέτη ή από τρίτο στον οφειλέτη, με τον όρο ότι αυτοί είναι κύριοι του ακινήτου, διότι διαφορετικά γίνεται με μονομερή δήλωση ενώπιον συμβολαιογράφου. Απαραίτητα πρέπει να προσδιορίζεται η ταυτότητα του ακινήτου, στο οποίο παραχωρείται η υποθήκη.^ ΕτΎΡαΦίί Αυτή γίνεται στο γραφείο υποθηκών, ενσαρκώνει τις εξής τρεις αρχές: 1) Την αρχή της δημοσιότητας. Σύμφωνα με την αρχή αυτή καθένας μπορεί να πληροφορείται την νομική κατάσταση του ακινήτου, ώστε να ρυθμίζει ανάλογα τα συμφέροντα του (τυτακή δημοσιότητα) και σε όσα προκύπτουν από τα βιβλία υποθηκών προσδίδεται δημόσια πίστη (ουσιαστική δημοσιότητα). 2) Την αρχή της ειδικότητας. Σύμφωνα με την αρχή αυτή πρέπει να προσδιορίζεται τόσο το ακίνητο όσο και η απαίτηση, η οποία ασφαλίζεται με την υποθήκη η οποία εγγράφεται σε αυτό. Ο ο(ρειλέτης δικαιούται να απαιτήσει την μείωση του ποσού, το οποίο προσδιορίστηκε κατά εκτίμηση ως έγγιστα, είτε με δικαστική απόφαση είτε με την συγκατάθεση των μερών ενώπιον συμβολαιογράφου.^'* 3) Την αρχή της προτεραιότητας. Με την αρχή αυτή πρέπει να καθορίζεται, σε περίπτωση πολλών υποθηκών στο συγκεκριμένο ακίνητο, η εξασφάλιση των ενυπόθηκων δοο'ειστών. Εφόσον η υποθήκη αποκτάται από την εγγραφή ορίζεται από το άρ Α.Κ., ότι η μεταξύ των ενυπόθηκων δανειστών προτεραιότητα κανονίζεται κατά την ^ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ, Κωνσι. Ανοκπ. Βαβούσκου, Ομ. Καθιιγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναθεωρημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ, Κωνσι. Αναστ. Βαβούσκου, Ομ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Έκδοση Ε, αναθεωρημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ. 296.

23 χρονολογική τάξη της εγγραφής της υποθήκης. Το άρ του Α.Κ. ορίζει, ότι η μέρα της εγγραφής κανονίζει την προτίμηση των υποθηκών και ότι όλες οι κατά την ίδια μέρα εγγεγραμμένες υποθήκες έχουν την ίδια τάξη και συνεπώς ικανοποιούνται συμμετρικά. Η προτεραιότητα αυτή εκφράζεται με τον κανόνα prior tempore potior jure. Η προτεραιότητα και στην περίπτωση συρροής ακόμα, όλων των καταχωρίσεων στα βιβλία που τηρούνται στο υποθηκοφυλάκειο, κανονίζονται με βάση την αριθμητική σειρά τους. Η αρχή αυτή της προτεραιότητας τροποποιήθηκε μερικώς με τον ΑΝ 613/1968, ο οποίος επέτρεψε την εναλλαγή της υποθηκικής τάξης μεταξύ διαδοχικώς εγγεγραμμένων υποθηκών, κατά τρόπο ώστε ο επόμενος κατά την τάξη ενυπόθηκος δανειστής να λάβει την τάξη του προηγούμενου, χωρίς όμως να θίγονται τα δικαιώματα τυχόν ενδιάμεσων δανειστών. Η εγγραιρή διακόπτει την παραγραφή της απαίτησης υπέρ εκείνου για τα δικαιώματα του οποίου έγινε. Η εγγραφή γίνεται με την παρουσίαση της αίτησης, του τίτλου, στα πρωτότυπο ή σε επίσημο αντίγραφο και δύο περιλήψεων, οι οποίες πρέπει να περιέχουν τα αναφερόμενα στο άρ. 10 του ΒΔ 533/1963 στοιχεία και από τα οποία η μεν μία κατατίθεται για βιβλιοδέτηση σε ίδιο τόμο, η δε επιστρέφεται στον αιτούντα.^^ 2.3. Έκταση υποθήκης Η υποθήκη εκτείνεται σε ολόκληρο το ακίνητο, όπως και στα συστατικά και τα παραρτήματα του, τα οποία υπάρχουν κατά την εγγραφή της υποθήκης, ομοίως δε και στα συστατικά, τα οποία προστέθηκαν σε αυτό μετά την εγγραφή. Αντίθετα, αν ένα κινητό το οποίο είναι-συστατικό ή παράρτημα αποχωρίσθηκε από το ακίνητο και μεταβιβάστηκε σε τρίτο ελευθερώνεται από την υποθήκη., - ΈΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΏΔΙΚΑ, Κωνστ. Αναατ. Βαβούσκσυ, Ομ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναθεωρημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ

24 2.4. Υπογρεώσεκ καν δικαιώαατα δανεισττί Ο ενυπόθηκος δανειστής δικαιούται να ασφαλίσει κάθε ακίνητο κατά κινδύνων όπως φωτιά με δαπάνη του οφειλέτη, εάν αυτή ετηβάλλεται από τους κανόνες της τακτικής (ετπ,μελούς) διαχειρίσεως. Αντίθετα, εάν πρόκειται για οικοδομή, η ασφάλεια ετηβάλλεται ανεξάρτητα από προϋποθέσεις. Εάν από τυχόν υπαιηότητα του οφειλέτη το ακίνητο κινδυνεύει να χειροτερεύσει ή να ελαττωθεί η αξία του, ο δανειστής δικαιούται να απαιτήσει την παράλειψη ή άρση των επιβλαβών πράξεων ή την άμεση εξόφληση του χρέους ή την παραχώρηση άλλης ανάλογης υποθήκης. Ο Ασηκός Κώδικας εισάγει δύο περιπτώσεις μετατροπής του εμπράγματου δικαιώματος της υποθήκης σε προσωπική απαίτηση. Αυτές είναι: α) η περίπτωση της ασφοιλισης και β) η περίπτωση της αναγκασηκής απαλλοτριώσεως του ενυπόθηκου. Στις περιπτώσεις αυτές, το δικαίωμα της υποθήκης ασκείται στην οφειλόμενη αποζημίωση. Η ρύθμιση αυτή είναι διαφορεηκή από την ρύθμιση που έγινε στην περίπτωση της επικαρπίας και του ενέχυρου, διόη σύμφωνα με τα άρθρα 1171 και 1223 Α.Κ., στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει γενική διάταξη περί μετατροπής σε κάθε - περίπτωση, κατά την οποία στο πράγμα υποκαθίσταται χρηματική αποζημίωση ή κάποιο αντάλλαγμα.^^ 2.5. Εκτέλεση επί του ακινήτου για την ικανοποίηση του δανειστή Σκοπός της υποθήκης είναι η ικανοποίηση τους δανειστή, στην περίπτωση κατά την οποία ο οφειλέτης δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα το χρέος του. Για τον σκοπό το άρ Α.Κ. ορίζει, όη ο δανειστής δικαιούται να απαιτήσει κατά του οφειλέτη την εξόφληση του χρέους, ασκώντας κατά εκλογή είτε την ενοχική είτε την εμπράγματη αγωγή και ότι η άσκηση της ενοχικι'ις δεν αποκλείει την άσκηση της εμπράγματης αγωγής. Επειδή ο ενυπόθηκος δανειστής είναι μεν δανειστής, όπως κάθε δανειστής, είναι όμως και ενυπόθηκος, δηλαδή δανειστής ο οποίος έχα εμπράγματο δικαίωμα προτιμήσεως έναντι των λοιπών προσκοπικών δανειστών, μπορεί να ενεργήσει είτε ως κοινός δανειστής, ασκώντας την ενοχική, είτε ως ενυπόθηκος ασκώντας την εμπράγματη αγωγή. Τις ΈΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ KiiADCA, Κωνοτ. Αναστ. Βαβούσκσυ, Ομ. Καβηγητή Πανεπισπιμίσυ Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναθεωρημένη καχ συμτΰ-ηρωμένη. Εκδόσεις Σάκκσολα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ

25 αγωγές αυτές actksi κατά εκλογή, τη μία πριν από την άλλη, είτε και τις δύο μαζί. Ασκώντας την ενοχική αγωγή επιλαμβάνεται όλων των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, ικανοποιείται όμως συμμετρικά με τους άλλους τυχόν υπάρχοντες προσωπικούς δανειστές. Ασκώντας την εμπράγματη αγωγή, η οποία ουσιαστικώς δεν είναι αγωγή, αλλά αναγκαστική εκτέλεση στο ακίνητο ετπλαμβάνεται - εκπλειστηριάζει - μόνο το ενυπόθηκο ακίνητο, ικανοποιείται προνομιακά έναντι των λοιπών δανειστών (των μη ενυπόθηκων), όχι όμως έναντι των προνομιούχων δανειστών του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι όμως έχουν δικαίωμα μόνο στο 1/3 του εκπλειστηριάσματος. Τα υπόλοιπα 2/3 προορίζονται για τους έχοντες εμπράγματη ασφάλεια (υποθήκη) δαν^στές και αν απομείνει κάτι επανέρχονται για περαιτέρω ικανοποίηση οι πρώτοι. Σε περίπτωση, κατά την οποία η κυριότητα του ενυπόθηκου ακινήτου ανήκει σε τρίτο κύριο ή νομέα, η εκτέλεση θα γίνει με βάση τις διατάξεις του άρ.1295 Α.Κ. και της Πολιτικής Δικονομίας ως εξής; Ο ενυπόθηκος δανειστής πρέπει α) να κοινοποιήσει επιταγή προς πληρωμή της απαίτησης στον οφειλέτη και στον τρίτο, β) στη συνέχεια να προβεί σε κατάσχεση, γ) να παραδώσει (εάν είναι παρών) ή να επιδώσει (εάν είναι απών) σε εκείνον εναντίον του οποίου γίνεται η εκτέλεση αντίγραφο ή περίληψη της έκθεσης της κατάσχεσης, δηλαδή εάν μεν αυτή έγινε κατά του τρίτου προς αυτόν και τον οφειλέτη, εάν Δε έγινε κατά του οφειλέτη προς τον τρίτο και δ) αντίγραφο της έκθεσης της κατάσχεσης να επιδοθεί στον υποθηκοφύλακα. Τρίτος φύλακας είναι αυτός ο οποίος παραχώρησε την υποθήκη, εφόσον εξακολουθεί να είναι κύριος του ενυπόθηκου κατά τον χρόνο της εκτέλεσης. Τρίτος νομέας είναι ο ειδικός ή ο καθολικός διάδοχος του τρίτου κυρίου, ο ειδικός διάδοχος του οφειλέτη κυρίου και αυτός ο οποίος απέκτησε την κυριότητα με χρησικτησία, δηλαδή οπο.οσδήποτε τρίτος, ο οποίος βρίσκετε κατά τον χρόνο της εκτέλεσης στην νομή του - ενυπόθηκου ακινήτου, με τίτλο κυριότητας, ο οποίος όμοις είναι μεταγεγ ραμμένος Σε περίπτωση κατάσχεσης του ενυπόθηκου ακινήτου απαγορεύεται η διάθεση του από τον οφειλέτη ή του τρίτου κυρίου ή νομέα υπέρ εκείνου που επέβαλε την κατάσχεση και υπέρ των δανειστών που αναγγέλθηκαν.^ ΕΓΧΕ1ΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ, Κοτνστ. Αναοτ. Βαβούσχου, Ομ. Καθηγητή Πανετηστημίου ΘεσσαλχΛίκης. Έκδοση Ε, αναθείορημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ

26 2.6. Συα<οωνίεο απαγοοευαένες Στην περίπτωση της \)ποθήκης, όπως και στην περίπτωση του ενέχυρου και παρά το γεγονός ότι ο Αστικός Κώδικας δεν ορίζει κάτι σχετικώς, ισχύει η απαγόρευση ορισμένων συμφωνιών, οι οποίες έγιναν πριν να λήξει το χρέος. Συνεπώς, ότι ισχύει για το ενέχυρο ισχύα και για την υποθήκη ΑπόσΒεστι και ε άλει\ι/τι υποθήκης Όπως για την απόκτηση της υποθήκης απαιτείται τίτλος και εγγραφή, έτσι και για την λήξη της υποθήκης απαιτείται απόσβεση και εξάλειψη. Η μεν απόσβεση αφορά τον τρίτο, η Δε εξάλειψη την εγγραφή. Συνεπώς, όπως δεν αρκεί για την απόκτηση της υποθήκης μόνο ο τίτλος, αλλά απαιτείται και εγγραφή, έτσι δεν αρκεί για την λήξη της υποθήκης μόνο η απόσβεση, αλλά απαιτείται και η εξάλειψη της από τα βιβλία υποθηκών, διότι χωρίς εξάλειψη η υποθήκη εξακολουθεί να υπάρχει έναντι των τρίτων οι οποίοι είναι καλής πίστης.^* Απόσβεση Η υποθήκη αποσβένεται με την ολοσχερή απόσβεση της απαίτηση διότι διαφορετικό; λόγω του αδιαιρέτου της υποθήκης, αυτή εξακολουθεί να υπάρχει και για κάθε υπόλοιπο της απαίτησης, με την ολοσχερή καταστροφή του ενυπόθηκου ακινήτου, με μονομερή δήλωση του δανειστή ενώπιον συμβολαιογράφου ότι παραιτείται από το δικαίωμα της υποθήκης, με τον πλειστηριασμό, με την παρέλευση της προθεσμίας από την οποία αυτή παραχωρήθηκε, με την παραγραφή της απαίτησης, με σύγχυση και με χρησικτησία. ^ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ, Κωνσι. Αναατ. Βαβούσκου, Ομ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναθεωρημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ

27 2.7.2, Ε άλεηι/τι Η \ΜΓθθήκη εξαλείφεται από το βιβλίο υποθηκών είτε με την συναίνεση του δανειστή είτε με τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Η συναίνεση δίνεται με μονομερή δήλωση ενώπιον συμβολαιογράφου. Αν ο δανειστής δεν συναινεί, την εξάλειψη διατάσσει το δικαστήριο, εφόσον όμως η υποθήκη αποσβέστηκε ή η εγγραφή της είναι άκυρη 2.8. Προστιαείωση υποθιίκτΐ Η προσημείωση είναι εγγραφή υποθήκης υπό την αναβλητική αίρεση της τελεσίδικης επιδικάσεως της απαίτησης και της τροπής της σε υποθήκη μέσα στα όρια της προθεσμίας, η οποία τάσσεται από τον νόμο. Πράγματι, όταν ο δανειστής έχει απαίτηση κατά του οφειλέτη, μπορεί με δικαστική απόφαση ή με διαταγή πληρωμής χρηματικής απαίτησης, ειρόσον υπάρχει επικείμενος κίνδυνος ή επείγουσα περίπτωση (δηλαδή κίνδυνος ο οφειλέτης να εκποιήσει το ακίνητό του ή να εγγράψει άλλες υποθήκες σε αυτό), να εγγράψα προσημείωση υποθήκης στα ακίνητα του για την εξασφάλιση της απαίτησής του. Το δικαστήριο, μπορεί να διατάξει την εγγραιρή προσημείωσης, ως ασφαλιστικό μέτρο, σε κάθε κατά την κρίση του αναγκαία περίπτωση. Η απόφαση ορίζει το ασφαλιστέο ποσό, μπορεί όμως να τάξει και ορισμένους όρους για την εγγραφή αυτή. Εάν η προσημείωση διατάχτηκε πριν από την άσκηση της αγωγής για την ασφαλιστέα απαίτηση, το δικαστήριο μπορεί να τάξει προθεσμία για την άσκηση της, όχι μεγαλύτερη από τριάντα ημέρες. Εάν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η προσημείωση αίρεται αυτοδίκαια, εκτός αν ο αϊτών εντός της προθεσμίας πέτυχε την έκδοση διαταγής πληρωμής. Κατά το άρθρο 1277 Α.Κ., η προσημείωση χορηγεί δικαίωμα προτίμησης για την απόκτηση υποθήκης. Πράγματι, μόλις επιδικασθεί η. απαίτηση τελεσίδικα η προσημείωση τρέπεται σε υποθήκη αναδρομικά, δηλαδή από την ημέρα της εγγραφής της προσημείωσης, παραμερίζει της εν τω μεταξύ εγγεγραμμένες υποθήκες και τα μεταγραφέντα άλλα εμπράγματα δικαιώματα. Αυτό θα συμβεί στην περίπτωση, κατά την οποία δεν ασκηθεί εναντίον της διαταγής πληρωμής ανακοπή ή ΈΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚίΙΔΙΚΑ, Κωνστ. Αναστ. Βοφούσκοο, Ομ. Καθηγητή Πανετπστημίου Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναθεωρημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ. 300.

28 απορριφθεί τελεσίδικα αυτή η οποία έχει ήδη ασκηθεί. Στην περίπτωση αυτή η προσημείωση τρέπεται σε υποθήκη. Η τροπή της προσημείωσης σε υποθήκη δεν λαμβάνει χώρα αυτόματα, αλλά μετά από ενέργειες του ενδιαφερόμενου και μάλιστα νχός αποκλειστικής προθεσμίας ενενήντα ημερών από την απόφαση τελεσίδικη απόφαση. Η εγγραφή προσημείωσης υποθήκης γίνεται όπως και στην περίπτωση της υποθήκης και συνεπώς απαιτούνται για αυτήν όσα στοιχεία απαιτούνται για την εγγραφή της υποθήκης.^ ^ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚίΙΔΙΚΑ, Κωνστ. Αναστ. Βαβούσκου, Ομ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έκδοση Ε, αναοειορημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις Σάκκσυλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη Σελ

29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΑΑΝΕΙΑ 3.1, ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Στεγασηκή Πίστη στην χώρα μας ασκείται κυρίως από τις τράπεζες οι οποίες ανήκουν είτε στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα, οι οποίες λειτουργούν με την μορφή τις Α.Ε., εκτός της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος. Τα στεγαστικά δάνεια προορίζονται για αγορά, ανέγερση, αποπεράτωση, επέκταση, επισκευή, βελτίωση, συντήρηση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, αγορά οικοπέδου με σκοπό την ανέγερση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης καθώς και για εξωραϊσμό προσόψεων κτιρίων. Τα δάνεια που χορηγούνται από τις τράπεζες διακρίνονται σε δόινεια σταθερού επιτοκίου, κυμαινόμενου επιτοκίου και κυμαινόμενου επιδοτούμενου επιτοκίου καθώς και σε δάνεια στεγαστικού ταμιευτηρίου με κυμαινόμενο επιτόκιο και κυμαινόμενο επιδοτούμενο επιτόκιο. Η επιδότηση των δανείων γίνεται από το Ελληνικό Δημόσιο και τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας. 3,2. Δάνεια γοοηγούαενα από την Ε.Τ.Ε Στεναστικά δάνεια αε κυααινόαενο ετητόκιο Τα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο προορίζονται για αγορά, ανέγερση, αποπεράτωση, επέκταση, επισκευή, βελτίωση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, για αγορά οικοπέδου με σκοπό την. ανέγερση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, καθώς και για εξωραϊσμό προσόψεων κτιρίων. Το δάνειο μπορεί να είναι ίσο με τοτ00% του τιμήματος αγοράς του ακινήτου ή του κόστους των έργων και μέχρι το 75% της εμπορικής αξίας του προσφερόμενου για εξασφάλιση ακινήτου. Η διάρκεια του δανείου κυμαίνεται στα 10,15 ή 20 χρόνια. Τον πρώτο χρόνο το επιτόκιο παραμένει σταθερό ενώ είναι κυμαινόμενο για την υπόλοιπη περίοδο. Το επιτόκιο του δοο'είου μεταβάλλεται, εφόσον η διαφορά του με το επιτόκιο των δανείων αυτής

30 της κατηγορίας που ισχύει κάθε φορά είναι ίση ή μεγαλύτερη της 1 εκατοστιαίας μονάδας. Το ύψος του δανείου που θα χορηγηθεί εξαρτάται από το δηλωθέν εισόδημα το 'οποίο Οα πρεπει να ξεπερνά τα 3 εκατ. δρχ. ετησίως Στεναστικά δάνεια αε ιτυααινόαενο επιδοτούαενο επιτόκιο Τα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιδοτούμενο επιτόκιο προορίζονται για αγορά, κατασκευή, αποπεράτωση ή επέκταση πρώτης κατοικίας. Το δάνειο μπορεί να είναι ίσο με α) το 100% της αντικειμενικής αξίας του δανειοδοτούμενου ακινήτου μέχρι τα 12 εκατομμύρια δρχ. β) το 80% της αντικαμενικής αξίας για το επιπλέον ποσό και μέχρι το 75% της εμπορικής αξίας του προσφερόμενου για εξασφάλιση ακινήτου. Η διάρκεια του δανείου είναι 15 χρόνια, ενώ το επιτόκιο του δανείου είναι σταθερό για τον πρώτο χρόνο και κυμαινόμενο για την υπόλοιπη περίοδο. Η επιδότηση δίνεται από το Ελληνικό Δημόσιο. Το ύψος της επιδότησης από το Ελληνικό Δημόσιο καθορίζεται από την οικογενειακή κατάσταση του δανειολήπτη, την αντικειμενική αξία του ακινήτου και το ύψος του δηλωθέντος εισοδήματος. Η επιδότηση του δανείου ισχύει για 7,5 χρόνια. Q δανειολήπτης δεν δικαιούται επιδότηση αν το δηλωθέν του ασόδημα ξεπερνά το πλαφόν που έχει καθορίσει η Ε.Τ.Ε. και το Ελληνικό Δημόσιο με βάση πάντα την οικογενειακή του κατάσταση. Τέλος ο δανειολήπτης δε θα πρέπει να έχει άλλη κατοικία ούτε και η οικογένειά του - σύζυγος και τέκνα. ^ Δάνεια στεγαστικού τααιευτηρίου Στα δάνεια στεγασηκού ταμιευτηρίου τα ποσά είναι ανάλογα με το χρονικό διάστημα τήρησης των λογαριασμών και το ύψος των καταθέσεων. Ενδεικτικά ο παρακάτω πίνακας: ' ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΧ Ε.Τ.Ε., Σελ. 4.

31 Καταθέσεκ σε Δοαγμέα - μετά από 1 χρόνο 50% - μετά από 2 χρόνια 100% - μετά από 3 χρόνια 125% - μετά από 4 χρόνια 150% Καταθέσεις σε συνάλλαγαα - μετά από 6 μήνες 50% - μετά από 1 χρόνο 67% - μετά από 7 χρόνια 100% - μετά από 3 χρόνια 125% - μετά από 4 χρόνια 150% Το δάνειο μπορεί να φτάσει έως και το 100% του οφειλόμενου τιμήματος αγοράς του ακινήτου ή του κόστους των έργων, με ανώτατο όριο το 75% της εμπορικής αξίας του προσφερόμενου για εξασφάλιση του δανείου ακινήτου. Η ελάχιστη κατάθεση που πρέπα να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα θα πρέπει να είναι 50 χιλιάδες δρχ. Οι καταθέσεις δε θα πρέπει να έχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ τους π.χ. την 1/10/00 κατάθεση δρχ. και στις 1/11/00 κατάθεση δρχ. Η χορήγηση δανείου γίνεται μετά την πάροδο δύο χρόνων. Το ετητόκιο των δανείων του στεγαστικού ταμιευτηρίου είναι κυμαινόμενο ή κυμαινόμενο επιδοτούμενο Δάνεια στεγαστικού τααιευτηρίου αε κυααινόαενο επιτόκιο Τα δάνεια στεγαστικού ταμιευτηρίου με κυμαινόμενο επιτόκιο προορίζονται για αγορά, ανέγερση, αποπεράτωση, επέκταση, επισκευή κτιρίων και για αγορά οικοπέδου, με σκοπό την ανέγερση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης. Δικαιούχοι αυτής της μορφής δανείων είναι οι καταθέτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα) στεγαστικού ταμιευτηρίου σε δραχμές ή συνάλλαγμα. Για λογαριασμούς στεγαστικού ταμιευτηρίου σε δραχμές, το δάνειο, μπορεί να φτάσει συνολικά μέχρι 15 εκατ. δρχ. κατά καταθέτη, ακίνητο και σκοπό. Για λογαριασμούς σε συνάλλαγμα δεν υπάρχει περιορισμός ως προς το ύψος του δανείου. Η διάρκεια του δανείου είναι 10, 15 ή 20 χρόναα ενώ το επιτόκιο παραμένει σταθερό για τον πρώτο χρόνο και είναι κυμαινόμενο για την υπόλοιπη περίοδο.^^ 32 ς τ ε γ α ΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ Ε.Τ.Ε., Σελ.5.

32 Δάνεια στεγαστικού τααιευτηοίου αε κυααινόαενο επιδοτούαενο επιτόκιο Τα δάνεια στεγαστικού ταμιευτηρίου σε δραχμές και συνάλλαγμα με επιδοτούμενο επιτόκιο προορίζονται για αγορά, ανέγερση, αποπεράτωση, επέκταση, επισκευή ή βελτίωση πρώτης κατοικίας. Δικαιούχοι είναι οι καταθέτες του στεγαστικού ταμιευτηρίου σε δραχμές ή συνάλλαγμα ή οι σύζυγοί τους ή τα ανύπαντρα παιδιά τους κάτω των 18 ετών (υπό προϋποθέσεις). Για λογαριασμούς στεγαστικού ταμιευτηρίου σε δραχμές, το δάνειο μπορεί να φτάσει συνολικά μέχρι τα 15 εκατ. δρχ. για το ίδιο ακίνητο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνδικαιούχων και το υπόλοιπο του λογαριασμού. Σε περίπτωση κοινού λογαριασμού με συνδικαιούχους τους συζύγους, το ανώτατο ποσό του δανείου διπλασιάζεται σε 30 εκατ. δρχ. Για λογαριασμούς σε συνάλλαγμα δεν υπάρχει περιορισμός ως προς το ύψος του δανείου. Η διάρκεια του δανείου είναι 15 χρόνια ενώ το επιτόκιο παραμένει σταθερό για τον πρώτο χρόνο και είναι κυμαινόμενο για την υπόλοιπη περίοδο του δανείου. Το ποσοστό της επιδότησης από το Ελληνικό Δημόσιο εξαρτάται από την οικογενειακή κατάσταση του δανειολήπτη, την περιοχή που βρίσκεται το ακίνητο και το είδος του λογαριασμού (δραχμές ή συνάλλαγμα). Η επιδότηση του δανείου ισχύει για 7,5 χρόνια.^^ Εθνοστέγιι σε δραγαές ή ευρώ Τα στεγαστικά προγράμματα Εθνοατέγη σε δραχμές ή σε ευρώ προορίζονται για αγορά, ανέγερση, αποπεράτωση, επέκταση, επισκευή,^ βελτίωση, συντήρηση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, αγορά οικοπέδου με σκοπό την ανέγερση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης και εξωραϊσμό προσόψεων κτιρίων. Το ύψος των δανείων μπορεί να φτάσει έως και το 100% του οφειλόμενου τιμήματος αγοράς του ακινήτου ή του κόστους των έργων, με ανώτατο όριο το 75% της εμπορικής αξίας του ακινήτου που προσφέρεται κάθε φορά για την εξασφάλιση του δανείου. Η διάρκεια των > ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ Ε.Τ.Ε., Σελ. 5.

33 δανείων κυμαίνεται ανάλογα με το επιλέγεται, ως εξής: - Εθνοστέγη-3 : 3, 10,15 ή 20 χρόνια - ΕΟνοστέγη-5 : 5,10,15 ή 20 χρόνια - Εθνοστέγη-10 : 10,1 5 ή 20 χρόνια - Εθνοστέγη-15 ; 15 ή 20 χρόνια στεγαστικο πρόγραμμα που Τα επιτόκια ανάλογα με την κατηγορία του δανείού, παραμένουν σταθερά για τα 3, 5, 10 ή 15 πρώτα χρόνια της διάpκaας του προγράμματος. Μετά το τέλος της ισχύος του σταθερού ετητοκίου, οι δόσεις υπολογίζονται με το επιτόκιο που θα ισχύει τότε για την κατηγορία των δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου Εθνοστέγη ευοώ αε κυααινόαενο επιτόιαο Το πρόγραμμα Εθνοστέγη ευρώ προορίζεται για τους ίδιους σκοπούς με το πρόγραμμα Εθνοστέγη σε δραχμές ή σε ευρώ δηλαδή για αγορά, ανέγερση, αποπεράτωση κ.λ.π.. Το ύψος των δανείων μπορεί να φτάσει έως και το 100% του οφειλόμενου τιμήματος αγοράς του ακινήτου ή του κόστους των έργων, με ανώτατο όριο το 75% της εμπορικής αξίας του ακινήτου που προσφέρεται κάθε φορά για την εξασφάλιση του δανείου. Το επιτόκιο του δανείου είνάι κυμαινόμενο και καθορίζεται από την Τράπεζα. Η διάρκεια του δανείου είναι 5, 10, 15 ή 20 χρόνια και ή εξόφληση γίνεται με μηνιαίες μεταβαλλόμενες τοκοχρεωλυτικές δόσεις. Τα δάνεια σε ευρώ ή σε ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο προσφέρουν τα χαμηλά επιτόκια που ισχύουν στις άλλες Ευρωπαϊκής Ένωσης.^ Αάνεια για αποκατάσταση παραδοσιακών / διατηρητέων κτιρίων Τα δάνεια για αποκατάσταση παραδοσιακών / διατηρητέων κτιρίων χορηγούνται για αναστήλωση, ετησκευή, εξωραϊσμό ή συντήρηση των παραδοσιακών / διατηρητέων κτιρίων που προορίζονται για κατοικία, επαγγελματική στέγη ή κάθε άλλη χρήση, εκμετάλλευση. < ΠΈΓΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ Ε.Τ.Ε., Σελ. 3.