ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΛΕΥΤΙΚΟ lapvma ΚΑΒΑΑΑΙ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΛΕΥΤΙΚΟ lapvma ΚΑΒΑΑΑΙ Σχολή Λιοίκησης κ«ι Οικονομίας Τμήμα: Λιοίκησης Κπιχειρήσεων ϊγί 2 3 / < / c is : h Θέμα; "Η κατάκτηση νέων αγορών με τη μέθοδο του Franchising. Παραδείγματα και αναφορές από την ε)^.ηνική και διεθνή πραγματικότητα Καθηγητής: κ»,; Γεώργιος Αρβανιτίδης Ο 2g-l?oC} 2Γ' Σπουδάστρια: Λερτιλή Ελένη Καβάλα

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Πρόλογος.. ΚΕΦΑΑΑΙΟ Ιο ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ FRANCHISE 1. Ορισμός franchise Προέλευση franchising Ορολογία του franchise Διακρίσεις franchising (Μορφές) Οργάνωση του θεσμού Αξιολόγηση μιας επιχείρησης franchise Λειτουργία του θεσμού Μορφή-Περιεχόμενο & Νομική φύση της σύμβαση franchise Χρονική διάρκεια του franchise Τερματισμός της σύμβασης ΚΕΦΑΑΑΙΟ 2ο ΠΑΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ & ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ FRANCHISE - ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ & ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΑΑΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ 2.1 Τα οφέλη από το franchising Μειονεκτήματα του θεσμού Δικαιώματα & υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων μερών Υποχρεώσεις του franchisee Υποχρεώσεις του franchisor Δικαιώματα του franchisee Δικαιώματα του franchisor... 34

3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο 3.1 Ο ρόλος του franchising στην ανάπτυξη του λιανικού εμπορίου Σημερινή κατάσταση του συστήματος στην Ελλάδα Στοιχεία που αφορούν το franchising στην Ελλάδα: οι ρυθμοί ανάπτυξης του franchising στη χώρα μας Η εφαρμογή του franchising από εταιρείες στην Ελλάδα Ο αριθμός των καταστημάτων αυξάνεται ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο 4.1 Οικονομική σημασία του franchising Ο ρόλος και οικονομική σημασία του franchise τόσο στη διεθνή όσο κυρίως στην ελληνική οικονομία Προοπτικές ανάπτυξης του franchise Προβλήματα ανάπτυξης του franchise Συμπεράσματα Παράρτημα Βιβλιογραφία... 69

4 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε από τη σπουδάστρια Δερτιλή Ελένη του Τεχνολογικού Εκπαιδειτηκού Ιδρύματος Καβάλας, στα πλαίσια της πτυχιακής της Εργασίας. Αποτελεί μία προσπάθεια γνωριμίας με το θεσμό του FRANCHISE, εντοττίζοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του θεσμού καθώς και ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων μερών. Ωστόσο σκοπός της εργασίας είναι να αναδείξει το ρόλο του και την οικονομική σημασία του FRANCHISING στη σύγχρονη οικονομία, τόσο στη διεθνή όσο κυρίως στην ελληνική οικονομία. Ευχαριστώ για την πολύτιμη βοήθειά τους, τον καθηγητή κύριο Γεώργιο Αρβανιτίδη, την κυρία Μαρία Καραγιάννη του συνδέσμου FRANCHISE και την κυρία Ράνια Νικολοπούλου από την εταιρεία Marketing, καθώς και τον κύριο Δημήτρη Κωστάκη Δικηγόρο, ο οποίος ασχολείται με θέματα franchising.

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ERANCHISE ΟΡΙΣΜΟΣ FRANCHISING Ο όρος franchising αποδίδεται στην ελληνική ως δικαιόχρηση. Το franchising είναι μία σύμβαση μακροχρόνιας συνεργασίας (franchising agreement) μεταξύ 2 επιχειρήσεων, εκ των οποίων η πρώτη, αποκαλούμενη δικαιοπάροχος (franchisor), παραχωρεί στη δεύτερη, αποκαλούμενη δικαιοδόχο (franchisee), το δικαίωμα κι επιβάλλει την υποχρέωση να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με το πρότυπο του δικαιοπάροχου. Το δικαίωμα δίνει την ευκαιρία κι επιβάλλει στο Δικαιοδόχο, με αντάλλαγμα μια άμεση ή έμμεση οικονομική αντιπαροχή, να χρησιμοποιήσει την επωνυμία, ή και το σήμα, ή και το σήμα υπηρεσιών, know-how, επιχειρηματικές και τεχνικές μεθόδους, το διαδικαστικό σύστημα και άλλα δικαιώματα βιομηχανικής ή και ττνευματικής ιδιοκτησίας υποστηρίζοντας τον, μέσω της συνεχούς παροχής εμπορικής και τεχνικής βοήθειας μέσα στα πλαίσια και κατά τη διάρκεια μιας έγγραφης σύμβασης franchise, που καταρτίζεται ανάμεσα στα 2μέρη γι αυτό το σκοπό. Knowhow σημαίνει ένα σύνολο πρακτικών πληροφοριών που δεν έχει τη μορφή της πατέντας, που απορρέει από την εμπειρία και τις δοκιμές του Δικαιοπάροχου, που είναι απόρρητο, σημαντικό και αναγνωρίσιμο. Ο σχετικός με το franchising κανονισμός ΣΟΚ 4Θ87/1988 (ΕΕΕΚ 359/ ) θέτει ως όρο της σύμβασης τη διάθεση των προϊόντων / υπηρεσιών στον τελικό καταναλωτή. Το franchising μελετάται κυρίως από νομική άποψη, όπου εξετάζεται η εκατέρωθεν κατοχύρωση των δικαιωμάτων και από εμπορική άποψη ως τρόπος επέκτασης των πωλήσεων. ( ) 1.1 ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ FRANCHISING; Προήλθε από τις ΗΠΑ, η πρώτη εταιρεία που οργάνωσε το franchising ήταν η «SINGER» εταιρεία ραπτομηχανών. Αργότερα το franchising εξαπλώθηκε σ' όλους τους κλάδους αυτόκινήτων (τεχνική συντήρηση, επισκευές, service κ.λ.π.) και στους κλάδους ξενοδοχείων, μπουτίκ, διαφήμισης, λογιστικών, υπηρεσιών, τον κλάδο τροφίμων κ.λ.π.

6 Ιδιαίτερη στροφή προς το franchising έγινε μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο ως αποτέλεσμα των περιστάσεων που επικρατούσαν τότε, δηλαδή την ανάπτυξη της μαζικής παραγωγής σε συνδυασμό με την έλλειψη δικτύων διανομής και των ανάλογων οικονομικών μέσων για τις απαιτούμενες επενδύσεις. ( ) 1.2 ΟΡΟΛΟΓΙΑ FRANCHISE ( ) FRANCHISE To σύνολο των δικαιωμάτων βιομηχανικής ή πνευματικής ιδιοκτησίας που αφορούν εμπορικά συστήματα και επωνυμίες, δικαιώματα αντιγραφής, τεχνογνωσίες ή διπλώματα ευρεσιτεχνίας προς εκμετάλλευσης του συστήματος franchise FRANCHISOR (Δικαιοπάροχος ή Δότης) Η επιχείρηση η οποία παρέχει έναντι άμεσου ή έμμεσου οικονομικού ανταλλάγματος το δικαίωμα εκμετάλλευσης του συστήματος franchise στους δικαιούχους. FRANCHISEE (Δικαιοδόχος ή λήπτης) Είναι η επιχείρηση ή το πρόσωπο στο οποίο παραχωρείται, από τον δικαιοπάροχο, το δικαίωμα εκμετάλλευσης του πακέτου franchise με σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων προϊόντων ή / και υπηρεσιών. FRANCHISING (Δικαιόχρηση) Η διαρκής εμπορική συνεργασία μεταξύ δύο επιχειρήσεων βάση της οποίας η μία επιχείρηση, ο δικαιοπάροχος, παραχωρεί στον δικαιοδόχο έναντι άμεσου οικονομικού ανταλλάγματος το δικαίωμα εκμετάλλευσης του πακέτου franchising. Ο όρος franchising προέρχεται από το παλιό γαλλικό ρήμα francher, που σήμαινε παραχώρηση κάποιοι προνομίου ή την παραίτηση από κάποια δικαιώματα. ΔΙΚΤΥΟ FRANCHISING Το σύνολο των καταστημάτων των δικαιοδόχων, οι οποίοι συνδέονται με ιδιαίτερες συμβάσεις franchising με την επιχείρηση του δικαιοπαρόχου. Στο 2. Γαλάνης Π. Βασίλειος, Η λειτουργία των σύγχρονων χρηματοοικονομικών θεσμών στη χώρα μας, 2 'έκδοση, Αθήνα 2000, σελ Πανόραμα 2002, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ. 15

7 ίδιο δίκτυο ανήκουν και τα καταστήματα του franchisor, εφόσον λειτουργούν με τη μέθοδο franchising. FRANCHISE CONCEPT ( ) Αποτελεί την επιχειρηματική πρόταση (σύλληψη) του franchisor, μετουσιωμένη σε τεκμηριωμένη εμπορική πρόταση και πρακτική λειτουργίας μιας επιχείρησης, με συγκεκριμένη τεχνογνωσία και κατοχυρωμένη εταιρική ταυτότητα. ENTRY FEE / INITIAL FRANCHISE FEE (Δικαίωμα εισόδου) Είναι το εφάπαξ ποσό που πληρώνει ο εντολοδόχος στον εντολοπάροχο με την υπογραφή της σύμβασης franchise, για την ένταξη του πρώτου στο δίκτυο franchise. Το enfry fee αντιπροσωπεύει δαπάνες για: Ανάπτυξη, μεταφερόμενη τεχνογνωσία (know - how), δικαιώματα εμπορικής χρήσης σήματος, την καλή φήμη και πελατεία, αρχικά στάδια ( παροχή εγχειριδίων, αρχική εκπαίδευση, οργάνωση καταστήματος). CONTINUING FEES / ROYALTIES Χρηματικά ποσά τα οποία καταβάλλει ο εντολοδόχος στον εντολοπάροχο σε τακτά χρονικά διαστήματα καθ όλη τη διάρκεια της σύμβασης. Οι καταβολές αυτές αντισταθμίζουν τη συνεχή υποστήριξη του δικαιοπάροχου στον εντολοδόχο ή την συνεχή ανανέωση, εξέλιξη και προσαρμογή της τεχνογνωσίας ή αντιστοιχούν στη διαρκεί ή περιοδικά επαναλαμβανόμενη εκπαίδευση. Τα ποσά αυτά εκφράζονται με τους ακόλουθους τρόπους: Ως ποσοστό (%) επί των καθαρών πωλήσεων (πωλήσεις πλέον Φ.Π.Α.) Ενσωματωμένα στο κόστος αγορών Ως καταβολή πάγιας χρηματικής αμοιβής( flat fee) Συνδυασμός από τα προαναφερόμενα PILOT STORE (Πιλοτικό κατάστημα) Το αρχικό κατάστημα( ή τα αρχικά καταστήματα), το οποίο ανήκει στο δότη και κατά τη λειτουργία του οποίου έχει εφαρμοστεί και ελεγχθεί για ικανό χρονικό διάστημα η εμπορική αποδοχή του franchise concept, η βιωσιμότητα και η δυναμική του καταστήματος, η δυνατότητα τυποποίησης Πανόραμα 2002, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ. 15

8 1 μεθόδων και διαδικασιών, ώστε να εφαρμοστεί και σε άλλα καταστήματα κατά ομοιόμορφο τρόπο. 1.3 ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ FRANCHISING (ΜΟΡΦΕΣ) ( ) Το FRANCHISING διακρίνεται με; Α. Βάση τα προϊόντα ή τις υττηρεσίες ως εξής: Ι.ΑιανοιιτΙ προϊόντων: πώληση του προϊόντος του εντολέα στις τοπικές αγορές εντολοδόχων χωρίς επιπλέον επεξεργασία. Ζ.Αιανοαιί υπηρεσιών : πώληση των υπηρεσιών του εντολέα στις τοπικές αγορές εντολοδόχων χωρίς επιπλέον επεξεργασία. Β. Με βάση το είδος των αποκλειστικών δικαιωμάτων: 1. FRANCHISING κατά γεωγραφική περιογΐί. Ο εντολέας παρέχει αποκλειστικά δικαιώματα FRANCHISING για μία ορισμένη περιοχή στον εντολοδόχο. Ο εντολοδόχος εδώ έχει την ευχέρεια να αναθέσει δικαιώματα και σε άλλους τοπικούς υπό - εντολοδόχους για τους οποίους ενεργεί ως εντολέας 2. FRANCHISING λειτουργικό. Το Franchising λειτουργικό είναι παρόμοιο με το Franchising κατά γεωγραφική περιοχή με τη διαφορά ότι δεν υπάρχει η ευκαιρία διορισ-μού υπό - εντολοδόχων. 3. FRANCHISING κινητό (Mobile franchise) Αποκλειστικά δικαιώματα για ορισμένα προϊόντα ή υπηρεσίες που πωλούνται από όχημα το οποίο ενοικιάζεται από τον εντολοδόχο. Ο franchisor παρέχει το δικαίωμα στο franchisee να εκμεταλλευτεί το πακέτο franchise μέσα από την παροχή συγκεκριμένων προϊόντων και υττηρεσιών του καταστήματος του σε τελικούς καταναλωτές πάντα με τα διακριτικά γνωρίσματα του franchisor. 4. FRANCHISING ατοηικό. Περιορίζεται σε ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο. 5. Γαλάνης Π. Βασίλειος, Η λειτουργία των σύγχρονων χρηματοοικονομικών θεσμών στη χώρα μας, 2 έκδοση, Αθήνα 2000, σελ. 141

9 Η επιμελής εφαρμογή και επιτυχία του συνιστάται: Α. Στην κοινή ιδιοκτησία εντολέα - εντολοδόχου. Β. Κοινή διοίκηση ( επένδυση από τον εντολέα και διοίκηση από τον εντολοδόχο). Γ. Μίσθωση ( Ο εντολέας μισθώνει τους χώρους και εμπιστεύεται τον εντολοδόχο για τη διοίκηση ). 5. Investment franchise (επενδυτικό franchise). Ο franchise τοποθετεί ένα σημαντικό κεφάλαιο για να επενδύσει σ ένα υψηλού κόστους σύστημα franchise π.χ. μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και τα εστιατόρια franchise. 6. Direct franchise (άηεσο franchise). Ο δικαιοπάροχος παρέχει τη δυνατότητα στο δικαιοδόχο να λειτουργήσει το franchise από μια συγκεκριμένη μονάδα εκμετάλλευσης που βρίσκεται σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. 7. Multinuit franchiseffranchise πολλαπλών σηηείων). Ο franchisor δίνει στο franchisee το δικαίωμα εκμετάλλευσης του πακέτου franchise με σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων προϊόντων /υπηρεσιών. 8. Management franchise ΓΑιοιιτητικό franchise). Ο franchisee ελέγχει αρκετές περιοχές ή και μια ολόκληρη περιφέρεια και συντονίζει μια ομάδα εργαζομένων. 9. Executive franchise (διευθυντικό franchise). Ο franchisee αναπτύσσει τη δική του προσωπική επιχείρηση, η οποία αποτελείται από ένα και μοναδικό εργαζόμενο στο γραφείο, τον ίδιο π.χ. λογιστικά γραφεία. ( ) 10. Retail shop franchisetfranchise για καταστήηατα Xiaviiciic πώλησης). Ο franchisee καταβάλλει σημαντικό κεφάλαιο για την ιδιοκτησία/ μίσθωση του καταστήματος, όσο για τον εξοπλισμό καθώς και για το προσωπικό. 6. Πανόραμα 2002 (ετήσια έκδοση του franchise success), Χαλάνδρι,σελ. 16

10 11. Industrial franchise Tfranchise naoayantxyc. i\ BiouiiYctviKo). O franchisee κατασκευάζει o ίδιος προϊόντα τα οποία πωλεί με το εμπορικό σήμα του franchisor. 12. Services franchise (franchise υπηρεσιών). Ο δικαιοπάροχος παρέχει στον δικαιοδόχο την άδεια εκμετάλλευσης του πακέτου franchise μέσα από την παροχή συγκεκριμένων υττηρεσιών σε τελικούς καταναλωτές. 13. Μεικτό franchise. Ο συνδυασμός διανομής προϊόντων και η παροχή υπηρεσιών. 14. Sales/Disturb ή franchise (franchise 5iavounc πωλήσεων). Ο franchisee λειτουργεί αποτελεσματικά υπό τη μορφή πλασιέ. 15. Job franchise. Ο franchisee με μια επένδυση χαμηλού επιπέδου, λειτουργεί τυπικά μια επιχείρηση μ έναν υπάλληλο, με δικό του μεταφορικό μέσο, παρέχοντας εξυπηρέτηση/ εγκατάσταση/ επιδιόρθωση κατ oikov.(home based) 16. Corner franchise (Μερικό franchise!. Ο δικαιοπάροχος χρησιμοποιεί για τη διάθεση των προϊόντων του ένα κατάστημα, το οποίο δεν ανήκει στο δίκτυο franchise. 17. Conversion franchise (franchise ηετατροπήαΐ. Ο franchisee,λειτoυpγεί ήδη, πριν την ένταξη του στο δίκτυο, επιχείρηση της οποίας το αντικείμενο είναι ίδιο με αυτό της επιχείρησης του δικαιοπαρόχου. ( ) Ωστόσο η επικρατέστερη μορφή Franchising εντοπίζεται στον τομέα της διανομής εμπορευμάτων ή υπηρεσιών στον τελικό καταναλωτή. Ο δικαιοπάροχος είναι βιομηχανική παραγωγική μονάδα ή χονδρέμπορος. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οι αλυσίδες εστιατορίων, ειδών ενδύσεων, ειδών οικιακής χρήσεων κ.α. όπως αλυσίδες ενοικιάσεων αυτοκινήτων, γραφεία τουρισμού, επιχειρήσεις καθαρισμού χώρων κά υπηρεσίες.

11 Στο βιομηχανικό ή παραγωγικό franchising εντάσσεται η παραγωγική εκμετάλλευση τεχνογνωσίας του δικαιοπαρόχου, ώστε να παράγονται επιτόπια τα βιομηχανικά προϊόντα. Μ αυτόν τον τρόπο συνεργασίας είναι δυνατή η παραγωγή σε μία χώρα, π.χ. της Coca-cola, δια γνωστοποιήσεως, από την μητρική εταιρεία των ΗΠΑ στην τοπική, της μυστικής συνθέσεως του προϊόντος και δι εισπράξεων royalties (δικαιωμάτων) επί της παραγόμενης και πωλούμενης ποσότητας. ( ) 1.4 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ (FRANCHISE BUSINESS PLAN) ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΙΑ FRANCHISE (ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΣΦΑΑΙΣΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ). Το franchise προϋποθέτει ασφαλή και στέρεα θεμέλια. Όσο πιο ασφαλή είναι τόσο πιο πολλές είναι και οι πιθανότητες να πετύχει το σύστημα. ( ) Για να γίνει αυτό πρέπει να καταρτιστεί ένα λεπτομερές επιχειρηματικό σχέδιο με χρονικό ορίζοντα 5 ετών, το οποίο να αναφέρεται στα εξής, θέματα: 1) ΑΝΑΑΥΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ: Πρέπει να περιλαμβάνει μια εμπεριστατωμένη ανάλυση της αγοράς, των τμημάτων της, των τάσεων που διαμορφώνονται και του ανταγωνισμού. Η ανάλυση αυτή είναι βασική, γιατί επιτρέπει στην εταιρεία να καταγράψει επιχειρηματικές ευκαιρίες σε επίπεδο προϊόντων ή/ και υπηρεσιών. Επίσης βοηθάει στην κατάστρωση σχεδίου γεωγραφικής ανάπτυξης. Επιπροσθέτως, απαραίτητη είναι η πρόβλεψη των μελλοντικών συνθηκών, οι οποίες θα ισχύουν στο χώρο της λιανικής πώλησης. Ο χώρος της λιανικής, όπως και κάθε κομμάτι της κοινωνικής οργάνωσης, μεταβάλλεται συνεχώς αντανακλώντας τις ευρύτερες κοινωνικές δομές. Ειδικότερα, απαιτείται η σκιαγράφηση του μελλοντικού καταναλωτή σε όλες τις πτυχές του( δημογραφικά χαρακτηριστικά, καταναλωτικές προτιμήσεις, συνήθειες, κ.ά.) καθώς και η μορφή των καταστημάτων τα οποία θα καλύπτουν με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες του (μέγεθος, στήσιμο, τρόπος λειτουργίας των καταστημάτων κ.ά.) 2) ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΣΤΕΑΕΧΗ: Οι franchisees χρειάζονται από τον franchisor άμεση υποστήριξη σε θέματα διοίκησης Γαλανής Π. Βασίλειος, Η λειτουργία των σύγχρονων χρηματοοικονομικών θεσμών στη χώρο μας, 2 έκδοση, Αθήνα 2000, σελ. 141 Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ

12 καταστήματος, marketing, πωλήσεων, μηχανογράφησης, διοίκησης αποθεμάτων / logistics, επιλογής και εκπαίδευσης Προσωπικού κ.τ.λ. Ο franchisor έχει δύο βασικές επιλογές, χωρίς όμως να αποκλείονται και συνδυαστικές λύσεις: 1) να αναδιοργανώσει ριζικά την οργανωτική δομή της επιχείρησης, δημιουργώντας νέες διευθύνσεις και να προσλαμβάνει εξειδικευμένα στελέχη, ή 2) σε συνδυασμό με την πρώτη εκδοχή να συνεργαστεί με εταιρεία συμβούλων που θα παρέχει την αναγκαία υποστήριξη σε ορισμένους τομείς - κλειδιά -, με σημαντικά χαμηλότερο κόστος. 3) Οι Managers των franchise επιχειρήσεων έχουν να αντιμετωπίσουν Τέσσερις βασικές προκλήσεις 1) Την διατήρηση της ομοιομορφίας σε όλο το δίκτυο 2) την επίτευξη τοπικής ανταπόκρισης σε ικανοποιητικό επίπεδο 3) την πραγματοποίηση καινοτομιών σε όλο το δίκτυο, όταν παρουσιάζονται ευκαιρίες ή απειλές για την αλυσίδα και 4) την ανάπτυξη με την σταδιακή πρόσθεση μονάδων. Το κλειδί για μια franchise επιχείρηση είναι να διοικείται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αποκτώνται τα οφέλη που έχει μια μικρή επιχείρηση, δηλαδή η ενεργητικότητα του τοπικού franchisee που αγωνίζεται να ανταγωνιστεί στην τοπική αγορά και των εκτεταμένων οικονομιών κλίμακος. 3) ΠΛΑΝΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: Πρέπει το Επιχειρηματικό Σχέδιο να περιλαμβάνει τις περιοχές τις οποίες προτίθεται να καλύψει η αλυσίδα, με σαφές χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης. Συνήθως οι περισσότερες αλυσίδες επεκτείνονται με τη μέθοδο της σταγόνας, δηλαδή ακτινικά από την έδρα της επιχείρησης, για να βρίσκονται κοντά στους εντολοδόχους για λόγους οικονομίας, υποστήριξης και αποτελεσματικότερου ελέγχου. Παρ όλα αυτά απαιτείται μία σχετική ευελιξία στο πλάνο ανάπτυξης σε παράγοντες όπως είναι η διαθεσιμότητα κατάλληλων σημείων σε μη προγραμματισμένες περιοχές, η έλλειψη κατάλληλων εντολοδόχων, κ.τ.λ. Ουσιαστικό στοιχείο είναι η κατάρτιση ενός πλάνου ανάπτυξης πολλαπλής μορφής, όπου η εταιρεία αναπτύσσεται τόσο με franchised καταστήματα όσο και με εταιρικά. 4) ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΟΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ FRANCHISEES: Η περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται ο εντολοδόχος από πλευράς γεωγραφικής - πληθυσμιακής κάλυψης πρέπει να του εξασφαλίζει μία ικανοποιητική χρηματοοικονομική απόδοση της επένδυσης, καθώς και διείσδυση στην αγορά. Παράλληλα πρέπει να εξασφαλίζεται άμεση και ποιοτική εξυπηρέτηση της αγοράς που 9. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ

13 εντάσσεται στην περιοχή που καλύπτει. Σημαντικό είναι το θέμα εξασφάλισης γεωγραφικής αποκλειστικότητας. ( ) 5) ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ FRANCHISEES: Τα ακίνητα που θα αξιοποιήσουν οι franchisees πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες και γραπτές προδιαγραφές, οι οποίες καλύπτουν θέματα όπως η επιλογή του κατάλληλου σημείου, αρχιτεκτονικά σχέδια, περιγραφή εξοπλισμού κ.λ.π. 6) MARKETING ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ: Στο marketing plan πρέπει να περιγράφονται με σαφήνεια οι στόχοι marketing, το ετήσιο κονδύλι επικοινωνίας, η επιθυμητή γεωγραφική κάλυψη, τα μέσα επικοινωνίας. Πέρα από τη διαφήμιση σε εθνικό επίπεδο, πρέπει να υπάρχει σχεδιασμός και για πρόγραμμα marketing τοπικού χαρακτήρα 7) ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΑΟΥΘΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΔΙΚΤΥΟΥ: Περιλαμβάνει την αμφίδρομη επικοινωνία στοιχείων και αναφορών προόδου από τους franchisees και αντίστροφα σε ημερήσια, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση. Ο franchisor θα πρέπει να καθορίσει στο επιχειρηματικό Πλάνο τα ποσά που πρέπει να καταβάλουν οι franchisees, όπως: Entry fees, το εφάπαξ ποσό που καταβάλουν οι franchisees στον franchisor για την ένταξη τους στο δίκτυο, την απόκτηση τεχνογνωσίας και την εκμετάλλευση της εμπορικής επωνυμίας. Royalties, είναι το χρηματικό ποσό, συνήθως ένα ορισμένο ποσοστό επί των πωλήσεων, που καταβάλλει ο εντολοδόχος στον δικαιοπάροχο για την άδεια χρήσης επωνυμίας και διαχειριστικές υπηρεσίες υποστήριξης του δικτύου σε μηνιαία βάση. Marketing fees, είναι και αυτό χρηματικό ποσό, συνήθως ένα ορισμένο ποσοστό επί των πωλήσεων, που καταβάλλει ο franchisee στον franchisor για διαφήμιση σε εθνικό επίπεδο. 8) ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΑΕΨΕΙΣ: Καλύπτει μία 5-ετία και τα δυο πρώτα χρόνια περιγράφονται με μεγαλύτερη ανάπτυξη. Οι προβλέψεις αυτές αφορούν σε προβλεπόμενους ισολογισμούς. Αποτέλεσμα χρήσης (Profit and Loss Accounts) & Χρηματοροές (Cash flow projections) ( ). Έτσι θα διαπιστώσει τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία της επιχείρησης του και πιθανές ανάγκες χρηματοδότησης. Αρκετοί franchisors έχουν κάνει το σφάλμα να στηριχθούν αποκλειστικά στα προβλεπόμενα έσοδα από τους πρώτους franchisees, χωρίς να έχουν φροντίσει να χτίσουν μία υγιή χρηματοοικονομική βάση με μακροχρόνια προοπτική. Με την ανάθεση της ανάπτυξης του δικτύου franchise σε μία εξειδικευμένη εταιρεία συμβούλων, ο franchisor, σε αυτό το σημείο θα έχει μία ολοκληρωμένη προσέγγιση για τα βασικά μεγέθη στα οποία 10. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise si s, Χαλάνδρι, σελ

14 συντίθεται το concept του. Όπως συμπεράσματα σχετικά με τους βασικούς παράγοντες που εξασφαλίζουν πολυετή ανάπτυξη μέσω franchising,συμβουλές αναφορικά με το ποσό που ενδείκνυται να χρεωθεί ως δικαίωμα εισόδου,προβλέψεις οικονομικών μεγεθών των franchisees σε συγκεκριμένες περιοχές, τα απαιτούμενα στοιχεία για τη δημιουργία των εγχειριδίων λειτουργίας καταστήματος, κ.λ.π. ( ) Όμως πριν προχωρήσει ο εντολοδόχος σε οποιοδήποτε βήμα θα πρέπει να ερευνήσει την επιλογή σημείου που θα αναπτυχθεί η επιχείρηση franchise. Η επιλογή του αποδοτικότερου franchise είναι αναμφισβήτητα μία δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, όπου παράγοντες όπως: 1. Το δοκιμασμένο στη πράξη concept 2. Η αναγνωρισιμότητα του συστήματος 3. Όι προοπτικές του κλάδου και το μερίδιο αγοράς που κατέχει 4. Η αποδοχή του καταναλωτικού κοινού 5. Ό χρόνος απόσβεσης σε συνάρτηση με το απαιτούμενο κεφάλαιο επένδυσης 6. Η στρατηγική ανάπτυξη του franchisor 7. Η οργάνωση και η υποστήριξη των κεντρικών υπηρεσιών προς τους franchisees Πρέπει να εξετάζονται σχολαστικά από τον υποψήφιο franchisee. Όμως ακόμη και το πιο επιτυχημένο concept ή φαινομενικά τουλάχιστον πιο σίγουρη επένδυση franchise, παύει να είναι σίγουρη και μπορεί να καταλήξει ακόμα και ζημιογόνα, όταν η επιλογή του σημείου και της περιοχής όπου θα ανοίξει και θα λειτουργήσει το κατάστημα franchise είναι λανθασμένη. Απόδειξη τα στατιστικά δεδομένα που συγκεντρώνουν οι περιφερειακοί διευθυντές για την απόδοση των καταστημάτων της περιοχής τους.τα στοιχεία αυτά, παρόλο που αντιπροσωπεύουν το ίδιο concept franchise παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές από κατάστημα σε κατάστημα. Λόγοι, όπως η εξυπηρέτηση που παρέχει κάθε κατάστημα στον πελάτη και το επίπεδο της εκπαίδευσης των πωλητών που εργάζονται σε αυτά, είναι σε θέση να επηρεάσουν καθοριστικά την απόδοση του καταστήματος. ( ) Ό σημαντικότερος, όμως, λόγος είναι το σημείο και η περιοχή που βρίσκεται το κάθε κατάστημα. Το σημείο επηρεάζει άμεσα τον αριθμό των καταναλωτών που θα δουν, θα επισκεφθούν και θα κάνουν την αγορά τους από ένα συγκεκριμένο κατάστημα του δικτύου σε σχέση με κάποιο άλλο. Η διαφορά έγκειται στη δυσκολία πρόσβασης, την ευκολία στάθμευσης, τη συχνότητα των περαστικών - πιθανών αγοραστών και την ορατότητα του 11. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, Ν. Croft Baker, Franchising in the 90s περιοδικό Nation s Businesses, Μάρτιος 1990, σελ. 102

15 καταστήματος από μακρινή απόσταση. Γίνεται φανερό ότι η επιλογή σημείου θα κάνει τη διαφορά στις πωλήσεις και κατ επέκταση στην απόδοση ενός καταστήματος σε σχέση με τα υπόλοιπα καταστήματα του δικτύου. Ανάλογα με την επιλογή της περιοχής καθο ρίζει σημαντικά την επιτυχία της επένδυσης: 1. Η κοινωνικοοικονομική σύνθεση, 2. Η πολυσυλλεκτικότητα της περιοχής, 3. Η εμπορικότητα, 4. Η ηλιακή σύνθεση, 5. Η ττυκνότητα, κ.ά. Ωστόσο, πριν αποφασίσει ο υποψήφιος εντολοδόχος σε πιο franchise θέλει να επενδύσει τα χρήματά του, το χρόνο του και τις ικανότητές του θα πρέπει να κάνει μία προσεχτική έρευνα όσον αφορά τις δυνατότητες που μπορεί να του παρέχει το συγκεκριμένο franchise. Η διεξοδική διερεύνηση των προσφερόμενων επενδυτικών προτάσεων είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη γι αυτούς που δεν θέλουν να βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων μετά την υπογραφή της σύβασης franchise. Το πρώτο βήμα είναι να απευθυνθεί στον εντολοδόχο με τον οποίο σκοπεύει να συνεργαστεί. Μία πρώτη συνάντηση είναι απαραίτητη για να του εξηγήσει τη φιλοσοφία της εταιρείας, αλλά και για να μπορεί να θέσει τις δικές του γενικές ερωτήσεις ( π.χ. την ιστορία της επιχείρησης, το πακέτο franchise που προσφέρει, το κόστος επένδυσης ). Έχοντας ολοκληρώσει το πρώτο στάδιο και εφόσον είναι απόλυτα ικανοποιημένος με τα στοιχεία και τις απαντήσεις που του έδωσε ο franchisor, μπορεί να περάσει στο δεύτερο στάδιο της έρευνας του, στο οποίο απευθύνεται σε κάποιον /-ους υφιστάμενους franchisees του δικτύου που τον ενδιαφέρει. Η συζήτηση μαζί του πιθανότατα να παίξει καταλυτικό ρόλο στην απόφασή του. Άλλωστε είναι ο μόνος, ο οποίος είναι σε θέσει να του επιβεβαιώσει αν τα εχέγγυα και οι υποσχέσεις του franchisor ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. ( ) Αξιολόγησης μιας επιχείρησης franchising Μια σωστά οργανωμένη έρευνα αγοράς για την επιλογή της κατάλληλης επιχείρησης franchising προς αγορά μπορεί να μας επιδείξει αρκετές εναλλακτικές λύσεις. Ο υποψήφιος δικαιοδόχος, λοιπόν, θα πρέπει με προσοχή να αξιολογήσει ξεχωριστά κάθε μία από τις πιθανές αυτές επιλογές προκειμένου να επιλέξει σωστά. Τα παρακάτω είναι μερικά στοιχεία τα οποία θα πρέπει να τα αξιολογήσει πολύ σοβαρά προκειμένου να αγοράσει μία επιχείρηση franchise με προοπτικές ανάπτυξης.. Ο δικαιοδόχος θα πρέπει να γνωρίζει ότι από τη στιγμή που εντάσσεται σε ένα δίκτυο,

16 δεσμεύεται και νομικά να ακολουθεί τους κανονισμούς. Οι δικαιοπάροχοι είναι στη πλειονότητα τους "αδίστακτοι με όσους δικαιοδόχους επιχειρούν να διαμορφώσουν τους κανονισμούς με τρόπο που να εξυπηρετεί τις δικές τους ιδιαίτερες συνθήκες, ακριβώς επειδή η όλη ουσία του franchising είναι η ομοιομορφία. Και τούτο είναι αναγκαίο για να προστατευθούν τα συμφέροντα και των άλλων εντολοδόχων. Όταν ένας εντολοδόχος αγοράζει ένα πακέτο franchise, παίρνει κάτι παραπάνω από ένα όνομα και κάποια τεχνογνωσία. Δεσμεύεται να διευθύνει τη δική του επιχείρηση ως μέλος ενός ενιαίου οργανισμού, χωρίς το στοιχείο ή τη ψευδαίσθηση της αυτονομίας που διακρίνει έναν ανεξάρτητα έμπορο. Η συμφωνία ανάμεσα στα δύο μέλη, δικαιοδόχο και δικαιοπάροχο πρέπει να γίνει με βάση συμφωνητικό που ορίζεται καθαρά μέσα από νόμους του κράτους.( ) Η εμπορευσιμότητα πρέπει να γίνει μελέτη για τη μακροχρόνια ζήτηση του προϊόντος και των υττηρεσιών καθώς και του ανταγωνισμού όσον αφορά το είδος του franchise που επιλέγουμε. Πρέπει να προσδιοριστεί η "αποκλειστικότητα" της περιοχής στην οποία θα λειτουργήσει η επιχείρηση προκειμένου να προστατευθεί από τον ανταγωνισμό μεταξύ ομοίων επιχειρήσεων franchise της ίδιας επωνυμίας, Η σχέση μεταξύ δικαιοδόχου και δικαιοπαρόχου θα πρέπει να διέπεται από ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας, είτε με επιστολές, συναντήσεις ή συμβούλια. Οι είδη υπάρχοντες δικαιοδόχοι είναι η καλύτερη πηγή ενημέρωσης, Η χρηματοδότηση. Κάποιοι προσφέρουν απ ευθείας χρηματοδότηση στους δικαιοδόχους τους ή τους βοηθούν να δημιουργήσουν χρηματοδοτικά πακέτα και συμφωνίες με δανειστές. ( ) 1.5 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Για την ομαλή λειτουργία ενός συστήματος franchise θα πρέπει να γίνει σωστή εκπαίδευση από τον δικαιοπάροχο προς τους εντολοδόχους, γιατί η εκπαίδευση είναι ο πιο κρίσιμος και σημαντικός παράγοντας κατά το πρότυπο του πιλοτικού. Επιπλέον, στη διαδικασία είσπραξης των συνεχών δικαιωμάτων, καλό θα ήταν, ο δικαιοδόχος να ετοιμάζει σε εβδομαδιαία βάση ένα report πωλήσεων και τζίρου όπου θα συ\ωπολογίζεται το ποσοστό που για τον δικαιοπάροχο. 14. Γαλάνης Π. Βασίλειος, Η λειτουργία των σύγχρονων χρηματοοικονομικών θεσμών στη χώρα μας, 2" έκδοση, Αθήνα 2000, σελ Ν. Croft Baker, Franchising in the 90s περιοδικό Nation s Businesses, Μάρηος 1990, σελ. 102

17 Για τη λειτουργία ενός συστήματος franchise απαιτείται: ( ) Ένα δυνατό BRAND NAME, δηλαδή το εμπορικό σήμα της επιχείρησης το οποίο είναι αποδεκτό από μία ευρεία πελατειακή βάση, Ένα αξιόπιστο και δοκιμασμένο σύστημα λειτουργίας και διανομής Υψηλή ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών έντονα διαφοροποιημένα από τον ανταγωνισμό και Η συνεχής υποστήριξη που πρέπει να παρέχει ο franchisor στους franchisees. Η «Μάρκα - Brand» δημιουργεί τη ζήτηση που διασφαλίζει στον εντολοδόχο ένα δεδομένο μερίδιο αγοράς. Περιλαμβάνει, πέρα από προϊόν ή υττηρεσία, εμπορικά σήματα, συστήματα και διαδικασίες εξυττηρέτησης, εικόνα και ατμόσφαιρα καταστήματος και όλα εκείνα τα άυλα συστατικά που δημιουργούν πιστότητα στον πελάτη και συγκροτούν την αξία της Μάρκας (Brand equity). Χαρακτηριστικό παράδειγμα διαχρονικής διαχείρισης της «δ ύ ν α μ η ς» μιας εταιρικής μάρκας, είναι οι εταιρείες πετρελαιοειδών ΒΡ, SHELL κ.α. Το σημαντικό με τις εταιρείες αυτές, είναι ότι έχουν ένα πολύ απλό σύμβολο, το οποίο όμως τις καθιστά καθολικά ευρέως γνωστές και εύκολα αναγνωρίσιμες από αυτό και μόνο. Το ίδιο αυτό το σύμβολο προσφέρει, επίσης, ένα σημείο αναφοράς για όλους τους εργαζομένους, εκφράζοντας σε διεθνή επίπεδο μία συγκεκριμένη κουλτούρα, κοινωνική ευαισθησία και ευθύνη. Το σύστημα λειτουργίας «τηρεί τις υποσχέσεις», εξασφαλίζοντας στον franchisee τη διατήρηση των σχέσεων με τους πελάτες και του οικοδομούν υψηλού βαθμού πιστότητας. Η συνεχής υποστήριξη, εκπαίδευση και έλεγχος του δικτύου αποτελεί την κινητήρια δύναμη για ανάπτυξη, παρέχοντας στον franchisee εκείνα τα εργαλεία, τα «μυστικά» ώστε να αναπτύξει την πελατειακή του βάση και να διευρύνει το μερίδιο αγοράς του. Η καλύτερη εγγύηση, για επένδυση στην αγορά, του franchisor τους franchisees είναι το αποκλειστικό προνόμιο που τους προσφέρει ότι θα γίνουν μέλη ενός δοκιμασμένου συστήματος λειτουργίας του franchisor. Τα συστήματα, η οργάνωση, η λειτουργία και τα μυστικά της επιχείρησης, βρίσκονται στα εγχειρίδια που εμπιστευτικά παραδίδονται στον franchisee και είναι οδηγός λειτουργίας για την επιχείρησή του. Το εγχειρίδιο λειτουργίας (manual) είναι απαραίτητο για τον εντολοδόχο, γιατί καλύπτει κάθε πτυχή στη λειτουργία της επιχείρησής του. Βασικό πλεονέκτημα ενός συγκροτημένου και πλήρους εγχειριδίου για τον franchisor είναι η εγγύηση ότι παρέχει στους franchisees τις ίδιες μεθόδους και συστήματα λειτουργίας επιτυχίας της μητρικής εταιρείας, ώστε η νέα επιχείρηση να λειτουργήσει με τα μοναδικά χαρακτηριστικά που 16. Franchise success, τεύχος 9, Χαλόνδρι,σελ.4

18 την ξεχωρίζουν και να διατηρήσει τα σημαντικά στρατηγικά πλεονεκτήματα στην αγορά του. Σημαντικό, ακόμα, πλεονέκτημα για τον franchisee είναι η εγγύηση στην πρόσβαση πληροφοριών της εταιρείας με εμπιστευτικότητα και η επιβεβαίωση ότι η «μυστική συνταγή θα παραμείνει μακριά από τον ανταγωνισμό. Οι πληροφορίες στις οποίες έχει πρόσβαση ο franchisee, αφορούν όλους τους τομείς λειτουργίας της επιχείρησης. Μπορεί να αφορούν τεχνικά θέματα, γενικά θέματα λειτουργίας, μεθόδους πpoώθησης(marketing), θέματα ανάπτυξης ανθρωπίνων πόρων και οικονομικά στοιχεία. Τα εγχειρίδια καθοδηγούν και ορίζουν τους κανονισμούς λειτουργίας και τις προϋποθέσεις επιτυχίας για τον franchisor, για τον franchisee, για όλο το franchised δίκτυο. 'Όσο περισσότερες λεπτομέρειες περιέχουν τα εγχειρίδια τόσο μεγαλύτερη πίεση ασκείται στον εντολοδόχο να καλύψει η ς απαιτήσεις του εντολοπάροχου και την ποιότητα λειτουργίας του δικτύου. Για τη διασφάλιση της κοινής λειτουργίας των ανεξάρτητων επιχειρήσεων ενός συγκροτημένου δικτύου θα πρέπει να διασφαλιστούν τα τινευματικά δικαιώματα, η ποιότητα των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών. Η διαδικασία του επιτυχημένου Franchise που περιλαμβάνει τις γνώσεις, την τεχνογνωσία της εταιρείας και το μοίρασμα των κοινών μυστικών με τους νέους συνεργάτες είναι η έμπρακτη απόδειξη ότι υφίσταται ένα ολοκληρωμένο σύστημα οργάνωσης και λειτουργίας και όχι εμπορική αντιπροσώπευση. ( ) 1.6 ΜΟΡΦΗ - ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗ ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ FRANCHISE. ( ) Η σύμβαση Franchise είναι η αμφοτεροβαρής ενοχική σύμβαση μεταξύ του franchisor και του franchisee, στην οποία περιγράφονται με λεπτομέρεια και σαφήνεια οι όροι συνεργασίας τους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών τους. Ο Δικαιοδόχος πρέπει να συμβουλευτεί τον νομικό του σύμβουλο πριν υπογράψει τους όρους με τους οποίους δεσμεύεται. Από την άλλη μεριά ο υποψήφιος δικαιοδόχος συνήθως δεν έχει τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί τους θεμελιώδεις όρους της σύμβασης, καθώς ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της επιχείρησης franchise είναι η καθολική ομοιομορφία στη μεταχείριση των δικαιοδόχων και όχι η παραχώρηση ιδιαίτερων προνομίων και ευνοϊκών συμφωνιών σε κάποιους από αυτούς. 17. Franchise success, τεύχος 9, Χαλάνδρι, σελ Πανόραμα 2002, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ14

19 'Ένας επί πλέον λόγος είναι η ανάγκη για ομοιόμορφη εμφάνιση και λειτουργία του δικτύου σε κοινή βάση. Οι συμβάσεις δικαιόχρησης πρέπει να αξιολογούνται με γνώμονα όχι μόνο το περιεχόμενο τους, αλλά και τις ενδεχόμενες παραλείψεις τους. Η σύμβαση franchise καλύπτει όλα τα στοιχεία του πακέτου και είναι δεσμευτική και για τις δύο πλευρές. Είναι σημαντικό για τον υποψήφιο franchisee να διαβάσει τη σύμβαση σε συνδυασμό με τα εγχειρίδια λειτουργίας και με ειδικά παραρτήματα, που καλύπτουν θέματα όπως η εμπορική πολιτική, καθώς μπορεί να αποκαλύψει κρυμμένες υποχρεώσεις, οι όποιες δεν είναι ορατές σε μία πρώτη μεμονωμένη ανάγνωση της σύμβασης franchise. ( ) Καταρχήν η σύμβαση θα πρέπει να είναι σύμφωνη με το Εθνικό Δίκαιο, το Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του Κώδικα Δεοντολογίας του Συνδέσμου Franchise της Ελλάδος. ( ) Επίσης, θα εκφράζει τα συμφέροντα των μελών του δικτύου franchise προστατεύοντας τα δικαιώματα βιομηχανικής και πνευματικής ιδιοκτησίας του Δικαιοπαρόχου και διατηρώντας την κοινή ταυτότητα και φήμη του δικτύου franchise. Όλες οι συμφωνίες και συμβατικές ρυθμίσεις οι σχετικές με τη σχέση franchise θα πρέπει να είναι έγγραφες ή μεταφρασμένες νομίμως στην επίσημη γλώσσα της χώρας που είναι εγκατεστημένοι οι κατ ιδίαν Δικαιοδόχοι και οι υπογεγραμμένες συμφωνίες θα δίδονται αμέσως στον κατ ιδίαν Δικαιοδόχο. Η σύμβαση franchise θα περιέχει χωρίς ασάφειες τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες των μερών και όλους τους ουσιώδης όρους της σχέσης. Οι στοιχειώδεις ελάχιστοι όροι της σύμβασης θα είναι οι ακόλουθοι: Τα δικαιώματα που παρέχονται στον Δικαιοπάροχο Τα δικαιώματα που παρέχονται στον κατ ιδίαν Δικαιοδόχο Τα προϊόντα ή / και υπηρεσίες που θα παρέχονται στον κατ ιδίαν Δικαιοδόχο Οι υποχρεώσεις του Δικαιοπαρόχου Οι υποχρεώσεις του κατ ιδίαν Δικαιοδόχου Οι όροι πληρωμής από τον κατ ιδίαν Δικαιοδόχο Η διάρκεια της σύμβασης που θα πρέπει να είναι τόσο μακρά, ώστε να επιτρέπει στους κατ ιδίαν Δικαιοδόχους να αποσβέσουν τις αρχικές τους επενδύσεις που αφορούν συγκεκριμένα το franchise. Η βάση για κάθε ανανέωση της σύμβασης Οι όροι με τους οποίους ο κατ ιδίαν Δικαιοδόχος θα μπορεί να πωλεί ή να μεταβιβάζει την επιχείρηση franchise και τα τυχόν σχετικά προνομιακά δικαιώματα του Δικαιοπαρόχου. Όροι σχετικοί με τη χρήση από τον Δικαιοδόχο των διακριτικών σημείων του Δικαιοπαρόχου, επωνυμίας, σήματος υπηρεσιών, 19. Πανόραμα 2002, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ Σύνδεσμος Franchise της Ελλάδος, Κώδικας Δεοντολογίας, Αθήνα Νοέμβριος 1998,

20 σημείου καταστήματος, λογοτύπου και άλλων ευδιάκριτων σημείων αναγνώρισης. Το δικαίωμα του Δικαιοπαρόχου να προσαρμόζει το σύστημα franchise σε νέες ή διαφοροποιημένες μεθόδους. Όροι περί λύσης της σύμβασης και Όροι περί επιστροφής κάθε υλικής ή άυλης περιουσίας που ανήκει στον Δικαιοπάροχο ή σε άλλον κατά τη λύση της σύμβασης franchise. ( ) ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ FRANCHISE Η χρονική διάρκεια του franchise αποτελεί ουσιώδες και συστατικό στοιχείο στη Σύμβαση franchise. Η διάρκεια αυτή θα πρέπει να είναι αρκετή για τους εντολοδόχους ώστε να αποσβέσουν τα ποσά που διέθεσαν στο ξεκίνημά τους μεταξύ των οποίων και το κεφάλαιο για τον εξοπλισμό και την επίπλωση του καταστήματος. Σε περίπτωση που υπάρχει μισθωτήριο, θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι η χρονική διάρκεια του μισθωτηρίου καλύπτει τη χρονική διάρκεια της Σύμβασης franchise. Επίσης, τα μισθωτήρια θέτουν ρήτρες για επισκευές, είτε εσωτερικές είτε εξωτερικές, καθώς και ειδικές ρυθμίσεις που σχετίζονται και με τους υπόλοιπους μισθωτές. Επομένως, θα πρέπει να προκαθορίσουν αν θα έχουν αυτή την ευθύνη για τις όποιες επισκευές ή για την αναδιακόσμηση του καταστήματος, στο τέλος της μίσθωσης. ( ) Επιπρόσθετα η υποχρέωση περί μη άσκησης μετασυμβατικού ανταγωνισμού συνίσταται στην επιβαλλόμενη διαμέσου της Σύμβασης Franchise απαγόρευση στον λήπτη να εμπορεύεται, μετά τη λύση ή τη λήξη της σύμβασης, αγαθά ή υπηρεσίες ανταγωνιστικά προς αυτά που εμπορευόταν κατά τη διάρκεια της συμβατικής του σχέσης με το δότη.( ) Σύμφωνα με το νέο Κοινοτικό Κανονισμό (για τις κάθετες συμφωνίες) η επιβολή αυτής της υποχρέωσης από το δότη στο λήπτη κανονικά απαγορεύεται, όμως επιτρέπεται εξαιρετικά στην περίπτωση που συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες τέσσερις προϋποθέσεις 1) Η επιβληθείσα υποχρέωση αφορά σε αγαθά/ υπηρεσίες, ανταγωνιστικά των αντίστοιχων συμβατικών. 2) Η επιβληθείσα υποχρέωση περιορίζεται τοπικά στους χώρους και στα οικόπεδα όπου ο λήπτης ασκούσε την επιχειρησιακή δραστηριότητα κατά τη διάρκεια λειτουργίας της σύμβασης. 21. Πανόραμα 2002, ετήσιο έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι,σελόδ Δασκάλου X. Γεώργιος, Χρηματηστιριακή διαχείρηση επιχειρήσεων, 2' έκδοση. Σύγχρονη εκδοτική, Αθήνα 1999, σελ Γαλάνης Π. Βασίλειος, Η λειτουργία των σύγχρονων χρηματοοικονομικών θεσμών στη χώρα μας, 2 έκδοση, Αθήνα 2000, σελ

21 3) Η επιβληθείσα υποχρέωση είναι απαραίτητη για την προστασία της τεχνογνωσίας που παραχώρησε ο δότης στον λήπτη. 4) Η επιβληθείσα υποχρέωση περιορίζεται χρονικά στο ένα έτος μετά τη λύση της σύμβασης.( ) Σε περίπτωση που ο λήπτης παραβεί την υποχρέωση αυτή, δικαιούται ο δότης να αρνηθεί την εκπλήρωση της τυχόν ακόμη οφειλόμενης παροχής. Επιπλέον δικαιούται να ζητήσει αποζημίωση λόγω πλημμελούς εκπλήρωσης της παροχής και εφόσον έχει συνομολογηθεί ποινική ρήτρα, να απαιτήσει την ποινή που κατέπεσε. Όμως θα πρέπει να εξαιρέσει κανείς από τις απαγορευμένες ανταγωνιστικές πράξεις προπαρασκευαστικές ενέργειες του λήπτη, όπως π.χ. μίσθωση άλλου καταστήματος στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή κ.λ.π. Ο δότης έχει τη δυνατότητα να καταθέσει αίτηση Ασφαλιστικών Μέτρων κατά του λήπτη, συνοδευόμενη και από σχετική αγωγή, ζητώντας από το δικαστήριο να διατάξει τον λήπτη να μην τον ανταγωνίζεται, απαγορεύοντάς του προσωρινά να εμπορεύεται μέσα από το κατάστημά του προϊόντα ανταγωνιστικά αυτών που αναφέρονταν στη Σύμβαση Franchise και που βέβαια διέθετε μέχρι τη λύση ή τη λήξη της στο εν λόγω κατάστημα. Στη χώρα μας η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει κρίνει ότι η επιβολή στον λήπτη της μετασυμβατικής υποχρέωσης μη ανταγωνισμού για περιορισμένο χρονικό διάστημα μετά τη λύση της σύμβασης - το οποίο ορίζεται στον ένα χρόνο - δικαιολογείται στον βαθμό που αποσκοπεί να προστατεύσει τον δότη από την ενδεχόμενη εκμετάλλευση της τεχνογνωσίας που παρέχει στο πλαίσιο της σύμβασης franchising χωρίς όμως να περιορίσει υπερβολικά, από πλευράς προσώπων τα οποία καταλαμβάνει και χρονικής έκτασης, την ελευθερία του λήπτη να συνεχίσει να δραστηριοποιείται στον συγκεκριμένο τομέα. Η επιτροπή Ανταγωνισμού έχει κρίνει ακόμα ότι οι απαγορεύσεις ανταγωνισμού δεν μπορεί να επεκτείνονται και σε τρίτα πρόσωπα ( π.χ. σύζυγο ή παιδιά του λήπτη ), γιατί τα πρόσωπα αυτά είναι δυνατό να ασκούν αυτοτελή, ανεξάρτητη και ανταγωνιστική επιχειρηματική δραστηριότητα χωρίς εξ ορισμού να κινούνται προς όφελος του λήπτη και ως αχυράνθρωποι. Η παράβαση της ρήτρας μη ανταγωνισμού συνιστά πράξη αθέμιτου ανταγωνισμού με τη προϋπόθεση ότι συντρέχουν ειδικά περιστατικά, ενώ κατ άλλη άποψη υποστηρίζεται ότι συχνά η παράβαση της σχετικής ρήτρας αποκτά αθέμιτο χαρακτήρα. 'Όμως κατά την αντίθετη άποψη εκείνος που παραβαίνει μια τέτοια ρήτρα, έχει ως σκοπό να ανταγωνιστεί τον αντισυμβαλλόμενό του, να αποκτήσει ένα ανταγωνιστικό προβάδισμα. Η 24. Πανόραμα 2002, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι,σελ68-74

22 συμβατική αυτή παράβαση είναι κατά τεκμήριο και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων ένα μέσο απόσπασης πελατείας και άσκησης ανταγωνισμού. Ταυτόχρονα ο παραβαίνων εκμεταλλεύεται τις γνώσεις, μυστικά, know - how κ.λ.π., που έχει αποκτήσει για την εταιρεία μέσα από την λειτουργία της. Ωστόσο, πρέπει να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει εξειδικευμένο νομοθετικό πλαίσιο, όπως συμβαίνει με το π.χ. με το leasing και το factoring. Η κατάρτιση των συμβάσεων franchising στηρίζεται σε νομοθετήματα παραπλήσιων θεμάτων όπως; ΤοΔ219/1991για τους εμπορικούς αντιπροσώπους, Ο νόμος 2251/1994 για την προστασία του καταναλωτή, Ο νόμος 1733/1987 για τη μεταφορά τεχνολογίας, Ο νόμος 703/1977 περί ελέγχου μονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με το νόμο 2296/1995 Τα άρθρα του αστικού κώδικα "ευθύνη από τις διαπραγματεύσεις ", Ο κανονισμό Ε.Ο.Κ. 4Θ87/1988" για την εφαρμογή του άρθρου της συνθήκης Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε κατηγορίες συμφωνιών franchise". Το πρόβλημα της έλλειψης νομοθετικού πλαισίου εντοπίζεται κυρίως στη δυσκολία κατοχυρώσεως των δικαιωμάτων των δύο πλευρών, στην περίπτωση καταγγελίας μιας οπϊμβασης franchising. Απαιτείται η στοιχειοθέτηση της ευθύνης του δικαιοπαρόχου, ο οποίος συντάσσει το σχέδιο της συμβάσεως και ενδέχεται να χορηγήσει στον δικαιοδόχο αμφιβόλου ποιότητας οικονομικές πληροφορίες, ώστε να τον παρασύρει στην υπογραφή της με γενναιόδωρες παροχές, οι οποίες να μην καλύπτονται ευκόλως στο μέλλον. ( ) ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ Ο Fanchisor έχει το δικαίωμα να τερματίσει τη Σύμβαση franchise πριν από τη συμφωνημένη λήξη, εξαιτίας παραβάσεων μιας ολοκληρωμένης σειράς όρων που σχετίζονται με τη Σύμβαση, ή εξαιτίας πτώχευσης του franchisee (είτε πρόκειται για ιδιώτη, είτε πρόκειται για εταιρεία), ή χρεοκοπίας (στην περίπτωση μιας ανώλοιμης εταιρείας). Οι περισσότερες ρήτρες περιλαμβάνουν και μια διορθωτική ρήτρα, σύμφωνα με την οποία ο δικαιοπάροχος επιτρέπει στον εντολοδόχο να διορθώσει μια παράβαση που προκαλεί λύση, μέσα σε μια ορισμένη χρονική περίοδο. Δηλαδή ο 25. Δασκάλου X. Γεώργιος, Χρηματηστιριακή διαχείρηση επιχειρήσεων, 2' έκδοση. Σύγχρονη εκδοτική, Αθήνα 1999, σελ. 555

23 καταγγέλων θα πρέπει να τηρεί μία συγκεκριμένη προειδοποιητική προθεσμία που θα έχει συμβατικά συμφωνηθεί ή ακόμη ότι θα τάσσει στον αντισυμβαλλόμενό του συγκεκριμένη αποκλειστική προθεσμία μέσα στην οποία αυτός θα πρέπει να συμμορφωθεί ώστε να αρθεί ο σπουδαίος λόγος και έτσι να μη λυθεί η σύμβαση.( ) ( )Βέβαια ο δικαιοπάροχος μπορεί να λύσει τη σύμβαση αιφνίδια και αδικαιολόγητα. Σε αυτήν την περίπτωση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 2 παράγραφος 2 του νόμου 703/77, η αιφνίδια και αδικαιολόγητη διακοπή μακροχρόνιων εμπορικών σχέσεων με επιχείρηση που βρίσκεται σε σχέση οικονομικής εξάρτησης συνιστά καταχρηστικής εκμετάλλευσης της σχέσης αυτής και απαγορεύεται. Σε τυχόν ανακύπτουσα τέτοια περίπτωση, εφόσον ο franchisor δεν επιθυμεί τη συνέχιση της σύμβασης, η τελευταία μπορεί να λυθεί με καταβολή αποζημίωσης εκ μέρους του τελευταίου στον franchisee. Επίσης, άκυρη μπορεί να είναι και η κακόπιστη καταγγελία. Στη σύμβαση franchising κακόπιστη μπορεί να χαρακτηριστεί η καταγγελία του δότη όταν π.χ. αυτός παρότρυνε λίγο πριν τον λήπτη στην πραγματοποίηση επιπρόσθετων επενδύσεων για τη χρήοτη του. Παρ όλα ταύτα, η ιδιαίτερη ελαστικότητα που χαρακτηρίζει το άρθρο 288 του Α.Κ. δίδει την δυνατότητα στον εφαρμοστή του δικαίου να στηρίξει σε αυτό με την κατάλληλη ερμηνεία και την αντίθετη λύση, δηλαδή τη θεώρηση της άκυρης καταγγελίας του δότη ως έγκυρης, επιδικάζοντας όμως στον λήπτη την καταβολή αποζημίωσης για τις μη αποσβεσθείσες επενδύσεις του. Η προσεχτική στάθμιση τον συμφερόντων αποτελεί ακόμη μία φορά το κριτήριο για την εκάστοτε περίπτωση ανακύπτουσας διένεξης. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το franchise ανήκει στο μέλλον. Ένας μικροεπιχειρηματίας, μικροεπενδυτής αξιοποιώντας το επιχειρηματικό δημιουργικό του πνεύμα, το δυναμικό του και τα κεφάλαιά του, μπορεί να βρεθεί με ένα καλό franchise μπροστά και με απόσταση, σε ένα ταχέως εναλλασσόμενο και ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό εμπορικό χώρο επωφελούμενος γνώσεις, εμπειρίες, επιλογές και οικονομίες κλίμακας που μπορεί να του επιφέρει μία επιχείρηση franchise. Από την άλλη μία υγιής και αναπτυσσόμενη επιχείρηση μπορεί να αξιοποιήσει όλα τα ανωτέρω πλεονεκτήματα για αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο και γρηγορότερα. Τα προαναφερθέντα προβλήματα καθώς και πολλά άλλα δεν αποτελούν θεωρητικές κατασκευές, αλλά τη σκληρή πραγματικότητα του ελληνικού franchising, η οποία πλήττει την ομαλή λειτουργία του και την προοπτική της μελλοντικής του ανάπτυξης. 26. Γαλανής Π. Βασίλειος, Η λειτουργία των σύγχρονων χρηματοοικονομικών θεσμών στη χώρα μας, 2"έκδοση, Αθήνα 2000, σελ Θωμάς Χατζηθωμάς, η «παθολογία» του franchising και οι προτεινόμενες λύσεις, ένθετο εφημερίδας Εξπρές, Αθήνα, Οκτώβριος 2002, σελ.7

24 Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή για τη σωστή οργάνωση του συστήματος, προς αποφυγή λανθασμένων ενεργειών, στην οποία θα συμβάλλει η επέμβαση εξειδικευμένων και έμπειρων συμβούλων franchising πριν από την οργάνωση κάποιου Δικτύου Franchise, η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας Franchise του Συνδέσμου Franchise της Ελλάδος και η νομοθετική ρύθμιση από την πλευρά της πολιτείας προς την κατεύθυνση κυρίως της θεσμοθέτησης μιας διαδικασίας δημοσιότητας και διαφάνειας των στοιχείων που αφορούν τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να αναπτυχθούν με τη μέθοδο του franchising. ( ) 28. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ.60

25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΣ FRANCHISE - ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΑ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΑΑ Ο ΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ 2.1 ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΟ FRANCHISING Το μεγαλύτερο όφελος των επιχειρήσεων από την εφαρμογή του franchising, είναι η αύξηση των πωλήσεων τους. Οι επιχειρήσεις σε ποσοστό 40,5% θεωρούν τη συγκεκριμένη ωφέλεια ως την κυριότερη. Επίσης, σημαντικά οφέλη θεωρούν την ταχεία επέκταση του δικτύου πωλήσεων τους, τη διεύρυνση της πελατειακής τους βάσης και τον άμεσο έλεγχο της προώθησης και τοποθέτησης των προϊόντων. Σε χαμηλότερο βαθμό αναφέρονται η εξασφάλιση σημείων πώλησης, η άντληση κεφαλαίων από τους franchisees, η ισχυροποίηση του ονόματος της επιχείρησης, η μείωση του επιχειρηματικού κινδύνου και η μείωοτη του συνολικού κόστους της επιχείρησης. Αντιθέτως, το 6,2% των επιχειρήσεων εκφράζει τη δυσαρέσκεια του από την επιλογή του franchising ως τρόπο ανάπτυξης, καθώς δηλώνει ότι δεν έχει αποκομίσει καμία ωφέλεια μέχρι σήμερα. ( ) Επίσης, το σύστημα δίνει τη δυνατότητα σε νέους επιχειρηματίες να ενταχθούν γρηγορότερα και ασφαλέστερα στην ανταγωνιστική "αγορά για τους εξής λόγους: ( ) Α) Η εμπειρία του FRANCHISOR Με αυτή τη μέθοδο συνδυάζεται το επιχειρηματικό μεράκι και η πρωτοβουλία ενός ανεξάρτητου επιχειρηματία με την εμπειρία και την ασφάλεια που μπορεί να παρέχει ένα οργανωμένο δίκτυο. Έτσι όταν κάποιος αγοράζει ένα franchise, στην ουσία αγοράζει και εξαργυρώνει "την επιτυχία του franchisor ". Με τη μέθοδο franchise αποφεύγονται σημαντικά προβλήματα που εμπεριέχονται στην έναρξη της λειτουργίας ενός καταστήματος λόγω έλλειψης εμπειρίας από τη μεριά του franchisee ο οποίος δεν είναι ακόμη εξοικειωμένος με τη συγκεκριμένη αγορά στην οποία εισέρχεται. Έτσι ο franchisee εξοικονομεί χρόνο, αποφεύγει περιττά έξοδα και επιπλέον έχει τη δυνατότητα να επικεντρωθεί αποκλειστικά στην καθιέρωση του καταστήματός του στην τοπική αγορά. 29. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ Δασκάλου X. Γεώργιος, Χρηματηστιριακή διαχείρηση επιχειρήσεων, 2' έκδοση. Σύγχρονη εκδοτική, Αθήνα 1999, σελ. 556

26 Β) Η εκπαίδευση που παρέχει ο franchisor στους υποψήφιους franchisees ( ) Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της μεθόδου για τον franchisee είναι η εκπαίδευση που θα του παρέχει ο franchisor. Η εκπαίδευση πραγματοποιείται σε πιλοτικά καταστήματα ή και στο κατάστημα του franchisee και υποστηρίζεται από τα εγχειρίδια λειτουργίας που έχει δημιουργήσει ο franchisor. Έτσι, οι καλά οργανωμένες εταιρείες παρέχουν σε κάθε νέο μέλος ένα ενεργό πλαίσιο λειτουργιών και διαδικασιών που τον βοηθούν στην καλύτερη και πλέον αποδοτική διαχείριση και λειτουργία της επιχείρησης του Τέλος, ο franchisee επωφελείται από τη συνεχή εκπαίδευση που αφορά στα νέα προϊόντα - υπηρεσίες αλλά και τη γενικότερη βελτίωση της λειτουργίας του καταστήματος και κατ επέκταση του δικτύου. Γ) Η διαφήμιση Ο εντολοδόχος συμμετέχει στη διαφημιστική καμπάνια της επιχείρησης τόσο σε τοπικό όσο και σε πανελλαδικό επίπεδο. Ένα κοινό διαφημιστικό ταμείο δημιουργείται - από τις προσφορές όλων των franchisees και των Κεντρικών Υπηρεσιών - χρησιμοποιείται για να καθοριστεί η στρατηγική marketing και διαφήμισης του δικτύου. Κατανέμοντας το κόστος με τους υπόλοιπους franchisees του δικτύου ο κάθε franchisee έχει καλύτερη απόδοση στην επένδυση του, κάτι που δεν θα ήταν εφικτό σε μία ανεξάρτητη επιχείρηση. Επί πλέον όσο ο αριθμός των franchisees αυξάνεται, αυξάνεται και η αναγνώριση από το αγοραστικό κοινό. Δ) Συνεχής υποστήριξη Είναι φυσικό ο εντολοδόχος να αντιμετωπίζει δυσκολίες ή προβλήματα κατά τη διάρκεια λειτουργίας του καταστήματός του. Οι Κεντρικές Υπηρεσίες διατηρούν εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και εξωτερικούς συνεργάτες όπως νομικούς συμβούλους επιχειρήσεων, κ.ο.κ., που μπορούν να βοηθήσουν τον εντολοδόχο στην επίλυση όποιων προβλημάτων. Ε) Συνεργασίες Όσοι αγοράζουν ένα franchise γίνονται αυτόματα μέλη μιας επιχειρηματικής οικογένειας όπου όλα τα μέλη δουλεύουν μαζί για το "καλό του συνόλου. Πολλές από τις πλέον επιτυχημένες ιδέες προέρχονται από τους εντολοδόχους, οι οποίοι μέσα από την καθημερινή τους επαφή με τους πελάτες έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν σημαντικά τα προϊόντα, τις υπηρεσίες ή τις λειτουργίες που προσφέρει το δίκτυο. Στ) Αγορές Οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να διαπραγματευτούν με τους προμηθευτές για την επίτευξη ευνοϊκών συμφωνιών. Εισερχόμενοι σε ένα σύστημα franchise, ο franchisee. 31. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ. 22

27 "αγοράζει" την αγοραστική δύναμη του franchisor και επιτυγχάνει καλύτερους όρους για παραγγελίες μέσω των Κεντρικών Υτιηρεσιών. Ζ) Χρηματοδότηση Όσον αφορά την εξεύρεση χρηματοδότησης για την εκκίνηση μιας νέας επιχείρησης, διευκολύνεται γιατί εντάσσεται σε μια δοκιμασμένη και επιτυχημένη αλυσίδα, η οποία έχει δημιουργήσει ένα καλό όνομα στην αγορά (Brand Name). Έτσι, όχι μόνο διευκολύνεται η χρηματοδότηση της, κυρίως από τράπεζες, για παράδειγμα με το leasing, αλλά μειώνεται ο κίνδυνος πτώχευσης και αυξάνεται η πεποίθηση επαγγελματικής επιτυχίας. Επίσης, ο franchisee έχει την ευκολία αναθέσεως του διαχειριστικού έργου σε υπεργολάβο, που είναι συνήθως θυγατρική εταιρεία του δικαιοπάροχου και έτσι πετυχαίνει ακόμα σημαντικότερη μείωση των δαπανών του για την δημιουργία της επιχείρησης του, άλλα και ευνοϊκότερους όρους για την εξόφλήση τους. Η) Συσσώρευση κερδών Επιπλέον, οι καταναλωτές έχουν γνώση του αντικειμένου και της ποιότητας που τους εξασφαλίζεται, γι αυτό επιτυγχάνεται γρηγορότερα η συσσώρευση κερδών για τον εντολοδόχο και κατά συνέπεια του δικαιοπάροχου και εξασφαλίζεται μία καλή σχέση τιμής και προσφερόμενης ποιότητας στους καταναλωτές. Όσο το δίκτυο αυξάνεται επιτυχώς και προσφέρονται στους καταναλωτές οι υπηρεσίες που επιθυμούν (καλή τιμή και προσφερόμενη ποιότητα), τόσο η φήμη της δικαιοπαρόχου εταιρείας διευρύνεται. Θ) Συμβάλει καθοριστικά (και κυρίως μακροπρόθεσμα): Στη μείωση της ανεργίας, Στην αύξηση της φορολογητέας ύλης και στη μείωση της φοροδιαφυγής, Στη διασφάλιση και τη δημιουργική διέξοδο του ανεξάρτητου επαγγελματία Στη μεταφορά του know - how, Στη δημιουργία ισχυρών Brand Names, που διασφαλίζουν μακροπρόθεσμα επενδύσεις και επενδυτές, ενώ παράλληλα δίνουν τη δυνατότητα ενίσχυσης της παρουσίας μας σε διεθνές επίπεδο και ιδιαίτερα στο Βαλκανικό, είτε με τη διείσδυση ελληνικών concept στην ελληνική αγορά, είτε διεθνών με βάση την τοπική αγορά από Έλληνες επιχειρηματίες. Συγχρόνως συμβάλλει στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας, δηλαδή στην ύπαρξη δυνατότητας για ουσιαστική και γρήγορη αύξηση του κύκλου εργασιών και στη συμβολή της μείωση της ανεργίας.( ) 32. Πανόραμα 2001, ετήσια έκδοση του franchise success, Χαλάνδρι, σελ22-23