Από τη Νίκη της Σαμοθράκης στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. η πτερωτή μορφή στην τέχνη

Transcript

1 Από τη Νίκη της Σαμοθράκης στον Αρχάγγελο Μιχαήλ η πτερωτή μορφή στην τέχνη

2 Η Γέννηση του Χριστού, 11ος αι., ψηφιδωτό, Μονή Οσίου Λουκά Βοιωτίας

3 Francesco Botticini, Η Ανάληψη της Παρθένου, 15ος αι., αυγοτέμπερα σε ξύλο, National Gallery. Λονδίνο

4 Η εικονογραφική καταγωγή των «αγγέλων»

5 Νταπένγκ, μυθολογικό πουλί της κινέζικης μυθολογίας, εικόνα από το Kyōaka Hyaku- Monogatari, 1853, ξυλογραφία επιζωγραφισμένη με υδροχρώματα

6 Θεά του Κάτω Κόσμου, από τη Μεσοποταμία, αποτύπωση κυλινδρικού σφραγιδόλιθου, ακκαδική περίοδος, περ π.χ., αιματίτης

7 Ο Ασσυριακός δαίμονας Παζούζου, 8ος-7ος αιώνας π.χ., ύψος 18 εκ., ορείχαλκος, Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι

8 Πνεύμα που μεταφέρει ελάφι, περ. 865 π.χ., από τη Νινευή, βρισκόταν κοντά σε μια από τις πλάγιες θύρες τις αίθουσας του θρόνου του Ασουρνασιρπάλ, ορυκτός γύψος, Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο

9 Πνεύμα με τέσσερα φτερά, βασιλεία του Κύρου του Μέγα, περ π.χ., από τις Πασαργάδες, Ιράν

10 Αποκατάσταση του ζιγκουράτ του Ουρ-Ναμού, Γ δυναστεία της Ουρ, βασιλεία του Ουρ- Ναμού, περ π.χ. αποκατάσταση σύμφωνα με τον Wooley (1939) Pieter Brueghel ο Πρεσβύτερος, Ο πύργος της Βαβέλ, 1563, ελαιογραφία σε καμβά, 114 x 155 εκ., cm Kunsthistorisches Museum, Βιέννη

11 Πτερωτές μορφές στην αρχαία ελληνική τέχνη

12 Ελεφάντινο χτένι με παράσταση σφιγγών σε δύο ζώνες και ρόδακα, από τα Σπάτα Αττικής, θαλαμωτός τάφος, 14ος-13ος αι. π.χ.

13 Ζωγράφος του Νέσσου, Αττικός μελανόμορφος ταφικός αμφορέας, από την Αθήνα, π.χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα

14 Φτερωτή Σφίγγα, από το διάκοσμο του ανακτόρου του Δαρείου, Σούσα, περ. 510 π.χ., εφυαλωμένες πλίνθοι, Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι Ταφική στήλη (σπάραγμα), με επίστεψη από δυο Σφίγγες, τέλη 5ου αι. π.χ., από την Κύπρο (από την πόλη Γόλγοι), ασβεστόλιθος, ύψος 88,19 εκ., Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

15 Ταφική στήλη με φτερωτή θεά, τέλη 6ου αι. π.χ., από το Eskişehir, ασβεστόλιθος, Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινούπολης

16 Η Νίκη του Παιωνίου, 421 π.χ., ανάθημα των Μεσσηνίων και των Ναυπακτίων στο ναό του Δία, μάρμαρο, ύψος 290 εκ., Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας

17 Winged Victory of Samothrace Circa 190 BC Samothrace (island in the northwest Aegean Sea), Greece Asia Minor or Rhodes Gray Lartos marble for the ship, Parian marble for the statue; sculpted in the round; bust, arms, and wings sculpted separately, with elements added H m Charles Champoiseau campaigns, 1863 and 1879 Ma 2369 Greek, Etruscan, and Roman Antiquities

18 Η Νίκη της Σαμοθράκης, περ. 190 π.χ., μάρμαρο, ύψος 328 εκ., Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι

19 Η Νίκη της Σαμοθράκης, περ. 190 π.χ., μάρμαρο, ύψος 328 εκ., Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι

20 Ζωγράφος του Διόσφου, Η Ηώς με τη σορό του γιου της, Μέμνονα, περ. 500 π.χ., αττικός μελανόμορφος αμφορέας, Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

21 Ζωγράφος του Δούριδος, Η Ηώς με το πτώμα του γιού της Μέμνονα, περ π.χ., αττική ερυθρόμορφη κύλικα από την Καπύη της Ιταλίας, υπογεγραμμένη (κεραμέας Καλλιάδης, ζωγράφος Δούρις), Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι

22 Ζωγράφος του Δούριδος, Η Ηώς με το πτώμα του γιού της Μέμνονα, σκηνή επονομαζόμενη και «Η πιετά του Μέμνονα»

23 Ο κρατήρας του Ευφρονίου, περ. 515 π.χ., αττικός ερυθρόμορφος κρατήρας, υπογεγραμμένος (κεραμέας Ευξίθεος, ζωγράφος Ευφρόνιος), άλλοτε στο Metropolitan Museum of Art (Νέα Υόρκη), σήμερα στην Ιταλία

24 Ευφρόνιος, Ο Ύπνος και ο Θάνατος, παρουσία του Ερμή, μεταφέρουν το σώμα του νεκρού Σαρπηδόνα, περ. 515 π.χ., άλλοτε στο Metropolitan Museum of Art (Νέα Υόρκη), σήμερα στην Ιταλία

25 Ζωγράφος του Θανάτου, Ο Ύπνος και ο Θάνατος μεταφέρουν το σώμα του νεκρού Σαρπηδόνα, περ. 440 π.χ., αττική λευκή λήκυθος, ύψος 49 εκ., Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο

26 Βορέας και Ωρείθυια, περ π.χ., από αττικό ερυθρόμορφο καλυκωτό κρατήρα, αποδίδεται στο ζωγράφο των Νιοβιδών, Μουσείο Καλών Τεχνών, Βοστώνη

27 Το Ωρολόγιον του Ανδρονίκου του Κυρρήστου (οι Αέρηδες), περ. 50 π.χ., μάρμαρο, Ρωμαϊκή Αγορά, Αθήνα

28 Κοιμώμενος Έρως, ελληνιστικό ή ρωμαϊκό γλυπτό (3ος αι. π.χ. ή 1ος αι. μ.χ.) ορείχαλκος, μήκος 85,24 εκ., Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

29 Λύσιππος, Έρως τοξότης, περ π.χ., μαρμάρινο ρωμαϊκό αντίγραφο, Musei Capitolini, Ρώμη

30 Από την ειδωλολατρική αλληγορία στη χριστιανική εικονογραφία

31 Η αποθέωση του Αντωνίνου και της Φαουστίνας, από τη βάση του κίονα του Αντωνίνου Πίου, περ. 161 μ.χ., μάρμαρο, Musei Vaticani, Ρώμη

32 Η Γέννηση, 10ος αι., ανάγλυφο σε ελεφαντόδοντο, Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο

33 Η σαρκοφάγος του Ιούνιου Βάσσου, περ. 359 π.χ., μάρμαρο, 244 x 122 x 122 εκ., Μουσείο της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, Βατικανό

34 Η θυσία του Αβραάμ, λεπτομέρεια από τη σαρκοφάγο του Ιούνιου Βάσσου, περ. 359 π.χ.,

35 Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, περ. 250, νωπογραφία, από την Κατακόμβη της Πρίσκιλλας, Ρώμη

36 Η σαρκοφάγος του Sarigüzel, περ. 400, μάρμαρο, Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινούπολης

37 Άγγελοι που κρατούν Χριστόγραμμα, από τη σαρκοφάγος του Sarigüzel, Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινούπολης

38 Το πλακίδιο Barberini, τέλη 5ου-αρχές 6ου αι., ελεφαντόδοντο, 34,2 x 26,8 εκ., Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι

39 Το πλακίδιο Barberini, τέλη 5ου-αρχές 6ου αι., λεπτομέρεια

40 Ο Ευαγγελισμός, περ , ψηφιδωτό, Santa Maria Maggiore, Ρώμη

41 Η Γέννηση του Χριστού, 11ος αι., ψηφιδωτό, Μονή Δαφνίου

42 Η κλήση των ποιμένων, περ. 1180, τοιχογραφία, Άγιος Ισίδωρος, Leon, Παντεόν ντες λος Ρέγιες, Ισπανία

43 Sandro Botticelli, Η Μυστική Γέννηση, περ. 1500, τέμπερα σε καμβά, 108,5 x 75 εκ., National Gallery, Λονδίνο

44 Οι Μυροφόρες, , νωπογραφία, Καθολικό της Μονής της Μιλέσεβα, Σερβία

45 Ο Άγγελος, , νωπογραφία. Καθολικό της Μονής της Μιλέσεβα, Σερβία

46 Dirk Bouts ο πρεσβύτερος, Η Ανάσταση, , τέμπερα σε καμβά, 89 x 72,5 εκ., Norton Simon Museum of Art, Pasadena, Καλιφόρνια

47 Η ανάληψη του προφήτη Μωάμεθ, περ. 1540, παράσταση από το βιβλίο Χάμσα, μελάνη, χρώμα και φύλλο χρυσού σε χαρτί, 28 x 19 εκ., Βρετανική Βιβλιοθήκη, Λονδίνο

48 Οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ, 12ος αιώνας, φορητή εικόνα από τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, Σινά

49 Κιονόκρανο με τον αρχάγγελο Μιχαήλ, περ (πιθανόν από τη μονή της Περίβλεπτου), μάρμαρο, 24,8 x 17,5 x 10,5 εκ., Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

50 Εγκόλπιο με τον αρχάγγελο Μιχαήλ, περ. 14ος αιώνας, σαρδόνυχας, 2,8 x 2,1 εκ., Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

51 Guido Reni, Ο αρχάγγελος Μιχαήλ νικά τον Εωσφόρο, περ. 1636, ελαιογραφία σε καμβά, 293 x 202 εκ., εκκλησία της Santa Maria della Concezione, Ρώμη

52 Ζωγράφος της Calamarca (Βολιβία), Άγγελος αρκεβουζιοφόρος, 17ος αιώνας, από την εκκλησία της Calamarca, Σχολή του Collao