Τ Μ Η Μ Α Ν Ο Μ Ι Κ Η Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Ι Ν Ι Κ Ω Ν Κ Α Ι Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ω Ν Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Α

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τ Μ Η Μ Α Ν Ο Μ Ι Κ Η Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Ι Ν Ι Κ Ω Ν Κ Α Ι Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ω Ν Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Α"

Transcript

1 Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ Σ Χ Ο Λ Η Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν, Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ω Ν Τ Μ Η Μ Α Ν Ο Μ Ι Κ Η Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Ι Ν Ι Κ Ω Ν Κ Α Ι Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ω Ν Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ω Ν Σ Π Ο Υ Δ Ω Ν Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Α Δ Ι Π Λ Ω Μ Α Τ Ι Κ Η Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α «Α Π Ο Κ Α Τ Α Σ Τ Α Τ Ι Κ Η Δ Ι Κ Α Ι Ο Σ Υ Ν Η» Ε π ι β λ έ π ο υ σ α κ α θ η γ ή τ ρ ι α : Π ι τ σ ε λ ά Α γ γ ε λ ι κ ή Ε π ι μ έ λ ε ι α : Λ ε μ ο ν ί δ η ς Π έ τ ρ ο ς Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η Δ ε κ έ μ β ρ ι ο ς

2 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Περιεχόμενα Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η... 3 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Π Ρ Ω Τ Ο Ε ν ν ο ι ο λ ο γ ι κ ή Π ρ ο σ έ γ γ ι σ η Ε ι σ α γ ω γ ή σ τ ο ν ό ρ ο Π ρ ο σ π ά θ ε ι ε ς ο ρ ι σ μ ο ύ «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» κ α ι σ υ ν ώ ν υ μ ο ι ό ρ ο ι Δ ι ά κ ρ ι σ η «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς» α π ό ά λ λ ε ς σ υ γ γ ε ν ε ί ς έ ν ν ο ι ε ς «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» κ α ι Δ ι α ι τ η σ ί α «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» κ α ι α σ τ ι κ ή α π ο ζ η μ ί ω σ η «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» κ α ι p l e a b a r g a i n i n g «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» κ α ι έ μ π ρ α κ τ η μ ε τ ά ν ο ι α Β α σ ι κ έ ς α ρ χ έ ς «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς» Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο Ι σ τ ο ρ ι κ ή Π ρ ο σ έ γ γ ι σ η Ι σ τ ο ρ ι κ ά Π ρ ο λ ε γ ό μ ε ν α Ι σ τ ο ρ ι κ έ ς α ν α φ ο ρ έ ς Τ ο «Ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ό ν δ ί κ α ι ο ν» κ α τ ά τ ο ν Α ρ ι σ τ ο τ έ λ η Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Τ Ρ Ι Τ Ο Ε ι δ ι κ ό τ ε ρ α Θ έ μ α τ α Ε π ι χ ε ι ρ ή μ α τ α Υ π ο σ τ η ρ ι κ τ ι κ ό υ π ό β α θ ρ ο «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς» Η ε π ι σ τ ή μ η τ η ς θ υ μ α τ ο λ ο γ ί α ς κ α ι η ε ν ί σ χ υ σ η τ ο υ ρ ό λ ο υ τ ο υ θ ύ μ α τ ο ς Η π ρ ο σ έ γ γ ι σ η τ ο υ Κ α τ α ρ γ η τ ι σ μ ο ύ ( a b o l i t i o n i s m ) Ο ρ ό λ ο ς τ ω ν κ ο ι ν ο τ ή τ ω ν κ α ι η «σ υ μ μ ε τ ο χ ι κ ή δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» Α π ο σ υ μ φ ό ρ η σ η π ο ι ν ι κ ώ ν δ ι κ α σ τ η ρ ί ω ν κ α ι φ υ λ α κ ώ ν Γ ε ν ι κ ή κ α ι ε ι δ ι κ ή π ρ ό λ η ψ η Υ π ο κ ε ι μ ε ν ι κ ή υ π ό σ τ α σ η ( δ ό λ ο ς & α μ έ λ ε ι α ) Α φ α ν ή ς ε γ κ λ η μ α τ ι κ ό τ η τ α Η ύ π α ρ ξ η τ ω ν ε ν ό ρ κ ω ν Ι δ ι ω τ ι κ έ ς φ υ λ α κ έ ς Η Ε λ λ η ν ι κ ή κ ο υ λ τ ο ύ ρ α «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» κ α ι σ κ ο π ό ς π ο ι ν ι κ ή ς δ ί κ η ς Ε λ λ ε ί ψ ε ι ς «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς»

3 Θ ε σ μ ι κ έ ς ε γ γ υ ή σ ε ι ς Π ο ι ν ι κ ή α ξ ί ω σ η τ η ς Π ο λ ι τ ε ί α ς Α π ό π ε ι ρ α κ α ι σ υ μ μ ε τ ο χ ή Σ υ ρ ρ ο ή Ο μ ο λ ο γ ί α & α ν ά λ η ψ η ε υ θ ύ ν η ς Α ύ ξ η σ η π λ α ι σ ί ο υ α ν α σ τ ο λ ή ς & μ ε τ α τ ρ ο π ή ς Α ν α λ ο γ ί α Α λ λ α γ ή ν ο ο τ ρ ο π ί α ς Τ ά σ ε ι ς «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς» Μ α ξ ι μ α λ ι σ τ ι κ ή τ ά σ η Μ ι ν ι μ α λ ι σ τ ι κ ή τ ά σ η Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Τ Ε Τ Α Ρ Τ Ο Ν ο μ ι κ ό Κ α θ ε σ τ ώ ς Δ ι ε θ ν ε ί ς Α π ο φ ά σ ε ι ς Ο ρ ό σ η μ α Ε υ ρ ω π α ϊ κ ή Έ ν ω σ η κ α ι «Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η» Ν ο μ ι κ ό κ α θ ε σ τ ώ ς σ τ η ν Ε λ λ ά δ α Α ν ή λ ι κ ο ι Ε γ κ λ ή μ α τ α ε ν δ ο ο ι κ ο γ ε ν ε ι α κ ή ς β ί α ς Κ α κ ο υ ρ γ ή μ α τ α κ α τ ά τ η ς ι δ ι ο κ τ η σ ί α ς ή π ε ρ ι ο υ σ ί α ς Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

4 Ε Ι ΣΑΓ ΩΓΗ Η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο τη μελέτη του θεσμού της αποκαταστατικής ή επανορθωτικής δικαιοσύνης (Restorative Justice) και το πώς αυτή εξελίχθηκε προϊόντος του χρόνου. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προσπάθεια να περιχαρακωθεί η έννοια της «Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης» εννοιολογικά, ιστορικά, θεωρητικά και πρακτικά. Πρόκειται για ένα σχετικά νέο θεσμό για το Ποινικό Δίκαιο και την Εγκληματολογία και τα δεδομένα χαρακτηρίζονται ως αρκετά συγκεχυμένα. Τα τέσσερα κεφάλαια, που αποτελούν τον κορμό της, μελετούν κατά σειρά, την εννοιολογική της υπόσταση και τη γλωσσική αποτύπωση, το ιστορικό περιβάλλον της, τους νομικούς ισχυρισμούς που την επικροτούν ή την αποδοκιμάζουν και, τέλος, την νομοθετική αλλά και πρακτική της εφαρμογή ή όχι. Το θέμα αντιμετωπίζεται ως σύνολο και εξ αιτίας αυτού, με τις κατάλληλες αφορμές αναλύονται θεματικές που μπορεί να υπερβαίνουν τα όρια του κάθε κεφαλαίου. Αρκετά δεδομένα, όπως θα αποφανθεί και στην πορεία, έχουν πολλαπλή χρησιμότητα και κάνουν την εμφάνισή τους σε συλλογισμούς παραπάνω από μια φορά. Τέλος, επιχειρείται μια συγκριτική μελέτη της «Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης» ευθέως με τον εκ διαμέτρου αντίθετο πόλο της, την απονομή της συμβατικής, τακτικής ποινικής δικαιοσύνης. Ωστόσο, ως νεότερή της έννοια και λιγότερο επεξεργασμένη, είναι αναμενόμενο να υπολείπεται αισθητά αλλά σε κάθε περίπτωση που εντοπίζονται ισχνές βιβλιογραφικές πηγές, το ενδιάμεσο κενό αποπειράται να αναπληρωθεί με προσωπικούς μας επιστημονικούς συλλογισμούς. 3

5 ΚΕΦ ΑΛ ΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Εννοιολογική Πρ οσέγγιση Ε ι σαγωγή στ ον όρο Το έγκλημα αποτελεί μια ανθρώπινη πράξη που εσωκλείει μια σύγκρουση συμφερόντων. Πρόκειται ουσιαστικά για μια συγκρουσιακή κατάσταση με δυο πόλους, το δράστη και το θύμα. Οι δυο αυτοί πρωταγωνιστικοί 1 ρόλοι μονοπωλούν το ενδιαφέρον για κάθε πτυχή του εγκλήματος αλλά ταυτόχρονα προκαλούν και μια εσωτερική, μοναδική σχέση που κάθε φορά είναι τόσο ξεχωριστή, όσο ξεχωριστά είναι και τα πρόσωπα που τη δημιουργούν. Με την πάροδο του χρόνου και τη συντεταγμένη δημιουργία κοινωνιών, την επίλυση των διαπροσωπικών συγκρούσεων αυτών την ανέλαβε αποκλειστικά η πολιτεία. Το κράτος αναγορεύτηκε σε μοναδικό φορέα απονομής της ποινικής δικαιοσύνης. Με τον τρόπο αυτό παραγκωνίστηκε το θύμα και η σύγκρουση έλαβε χαρακτήρα δίπολου μεταξύ του δράστη και του κράτους. Η αποκατάσταση του θύματος αναθεωρήθηκε κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας και το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στο απρόσωπο και νεφελώδες ζήτημα της αποκατάστασης του «τρωθέντος» δικαίου, προς επίτευξη της οποίας επινοήθηκε η έννοια της ποινικής αξίωσης της Πολιτείας. 2 Η παραπάνω διαδικασία εφαρμόζεται αδιασάλευτα στην ιστορία των σύγχρονων κοινωνιών, μέχρι τη δεκαετία του 1970, οπότε και κάνει την εμφάνισή της μια νέα έννοια, αυτή, της αποκαταστατικής δικαιοσύνης (restorative justice). Ο όρος «αποκαταστατική δικαιοσύνη» εισήχθη για πρώτη φορά στην εγκληματολογία το 1977 από τον Albert Eglash, σύμφωνα με τον οποίο, η συγκεκριμένη μορφή δικαιοσύνης παρέχει μια οικειοθελή ευκαιρία τόσο στο θύτη, όσο και στο θύμα να αποκαταστήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις. 1 Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α Δ Έ κ δ ο σ η, , σ ε λ Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Η Ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α : α π ό τ ο χ θ ε ς σ τ ο α ύ ρ ι ο, Π ο ι ν ι κ έ ς Ε π ι σ τ ή μ ε ς, Θ ε ω ρ ί α κ α ι Π ρ ά ξ η : Π ρ ο σ φ ο ρ ά τ ι μ ή ς σ τ η ν Ά ν ν α Ψ α ρ ο ύ δ α Μ π ε ν ά κ η, , σ ε λ

6 Ουσιαστικά δίνεται η ευκαιρία στο θύτη να επανορθώσει το κακό που προκάλεσε στο θύμα. 3 Μέχρι και σήμερα όμως είναι δύσκολο να οριοθετηθεί αυτή η σύνθετη, ευρεία, αφηρημένη και νεωτερική έννοια και γι αυτό δεν υπάρχει καταγεγραμμένος κοινά αποδεκτός ορισμός της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. Το περιεχόμενό της, ωστόσο, είναι ευρύτατο και περιλαμβάνει από την «πολιτική της ποινικής δικαιοσύνης έως την πολιτική για τη ρύθμιση της ευημερίας των παιδιών, σχολείων, εταιριών, αστικών υποθέσεων και των αυταρχικών καθεστώτων που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα». 4 Απόπειρες ορισμών ωστόσο έχουν γίνει πολλές. Άλλοι ορισμοί τονίζουν την έννοια της διαδικασίας κατά την οποία όλες οι πλευρές, που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο έγκλημα, συγκεντρώνονται με στόχο να αντιμετωπίσουν συλλογικά τις συνέπειες της πράξης και τις επιπλοκές στο μέλλον. Άλλοι τονίζουν τις «αξίες» της αποκαταστατικής δικαιοσύνης, όπως η λογοδοσία των θυτών στα θύματα, η αποκατάσταση της ζημίας ή βλάβης, η επανένταξη των δραστών στην κοινότητα, ο σεβασμός στο διάλογο κ.α Πρ ο σπάθε ιε ς ορισμ ού Για να αποκτήσουμε όμως μια στέρεα βάση, ας κάνουμε μια πρώτη συγκέντρωση και ας αναφέρουμε κάποιους από αυτούς τους ορισμούς ή τις συλλογιστικές που ακολούθησαν οι επιστήμονες ώστε να οδηγηθούν εκεί. Για τον Tony Marshall, αποκαταστατική δικαιοσύνη είναι η διαδικασία που συγκεντρώνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, προκειμένου να αντιμετωπίσουν συλλογικά τα επακόλουθα της παραβίασης και τις συνέπειές της για το μέλλον. Πρόκειται για μια διαδικασία που επιχειρεί να 3 Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, Ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η Η π ρ ό κ λ η σ η τ ω ν σ ύ γ χ ρ ο ν ω ν δ ι κ α ι ι κ ώ ν σ υ σ τ η μ ά τ ω ν, , σ ε λ Ε ξ α ι τ ί α ς τ η ς π ο λ υ σ χ ι δ ο ύ ς φ ύ σ η ς τ ο υ ό ρ ο υ δ η μ ι ο υ ρ γ ή θ η κ α ν δ υ ο κ α τ η γ ο ρ ί ε ς ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ ώ ν π ρ ο σ ε γ γ ί σ ε ω ν, ό σ ω ν ε π ι θ υ μ ο ύ ν έ ν α ν κ ο ι ν ά α π ο δ ε κ τ ό ο ρ ι σ μ ό κ α ι ό σ ω ν θ ε ω ρ ο ύ ν π ω ς κ ά τ ι τ έ τ ο ι ο δ ε ν ε ί ν α ι α π α ρ α ί τ η τ ο, α φ ο ύ η δ υ ν α μ ι κ ή ε ξ ε λ ι κ τ ι κ ή π ο ρ ε ί α τ η ς δ ε ν τ ο α π α ι τ ε ί. Β λ έ π ε α ν α λ υ τ ι κ ό τ ε ρ α : Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, Ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η Η π ρ ό κ λ η σ η τ ω ν σ ύ γ χ ρ ο ν ω ν δ ι κ α ι ι κ ώ ν σ υ σ τ η μ ά τ ω ν, , σ ε λ

7 αποκαταστήσει τις διαρρηγμένες σχέσεις μεταξύ θυμάτων, δραστών και κοινότητας και να ενθαρρύνει τη συμφιλίωση μεταξύ αυτών των μερών. 5 Ο Nils Christie ισχυρίζεται πως είναι δύσκολο να αποκωδικοποιηθούν οι λεπτομέρειες για το τι επιτρέπει ή όχι η κοινωνία και πως η ποινική απαξία συχνά δεν εκφράζεται καθόλου στο νόμο. Επειδή όμως τα κοινωνικά προβλήματα και οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτα κομμάτια της καθημερινής ζωής, και εξαιτίας αυτού, οι λύσεις δε θα πρέπει να προέρχονται από επαγγελματίες και ειδικούς αλλά από τα ίδια τα υποκείμενα των συγκρούσεων. Σημειώνει τέλος, πως η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ του συστήματος συμβατικής ποινικής δικαιοσύνης και τω ν συστημάτων αποκαταστατικής δικαιοσύνης έγκειται στις αντικρουόμενες αξίες που αποτελούν τη βάση τους. 6 Κατά τον Howard Zehr το έγκλημα είναι και κοινωνικό παράγωγο και ως ένα βαθμό μπορεί να αντιμετωπιστεί αλλά και να προληφθεί μέσα από την ίδια την κοινωνία που το δημιουργεί. Η πρόληψη μπορεί να λειτουργήσει σωστότερα, εφόσον η κοινωνία αναλάβει τις ευθύνες της και οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία επίλυσης των διαφορών, όχι μέσω της δικαστικής οδού, αλλά μέσω της συνοχής και της ουσιασ τικής εμπλοκής. Εξάλλου, η σταδιακή οικοδόμηση καλύτερων κοινωνιών για το παρόν και το μέλλον είναι και ο βασικός στόχος της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. Η αποκατάσταση δεν συνεπάγεται την επαναφορά των σχέσεων στην προηγούμενη κατάσταση, δηλαδή αυτήν που προϋπήρχε της διάρρηξης από το έγκλημα, αφενός διότι συχνά αυτό δεν είναι εφικτό και αφετέρου διότι δεν είναι πάντα επιθυμητό. Επομένως, μιλάμε για μια διαδικασία η οποία έχει στόχο την αποκατάσταση της αδικίας, του λάθους που προκλήθηκε με το έγκλημα, και την αποκατάσταση του τραύματος, όπου αυτό είναι εφικτό. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, συνεπιφέρει την επιτυχή 5 Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, ο. π. σ ε λ. 2 0, T. G a v r i e l i d e s, R e s t o r a t i v e J u s t i c e T h e o r y a n d P r a c t i c e : A d d r e s s i n g t h e D i s c r e p a n c y, , σ ε λ. 2 7., ο α κ ρ ι β ή ς ο ρ ι σ μ ό ς α π ό τ ο ν T o n y M a r s h a l l π α ρ α τ ί θ ε τ α ι σ τ ο Τ. G a v r i e l i d e s, ο. π. σ ε λ. 4 4 κ α ι α ν α φ έ ρ ε ι R e s t o r a t i v e J u s t i c e i s a p r o c e s s w h e r e b y a l l t h e p a r t i e s w i t h a s t a k e i n a p a r t i c u l a r o f f e n c e c o m e t o g e t h e r t o r e s o l v e c o l l e c t i v e l y h o w t o d e a l w i t h t h e a f t e r m a t h o f t h e o f f e n c e a n d i t s i m p l i c a t i o n s f o r t h e f u t u r e. 6 T. G a v r i e l i d e s, ο. π. σ ε λ

8 επανένταξη του δράστη στον κοινωνικό ιστό, όπου μπορεί να συνευρίσκεται αρμονικά πλέον με το θύμα. 7 Σύμφωνα με τον John Braithwaite, η αποκαταστατική δικαιοσύνη επιδιώκει να επανεντάξει τον δράστη της πράξης, αναγνωρίζοντας αρχικά την ντροπή που φέρει αυτή η άδικη πράξη αλλά προσφέροντας στη συνέχεια τους τρόπους ώστε να εξιλεωθεί από αυτή. 8 Ισχυρίζεται δε πως αυτή η αίσθηση ντροπής είναι το κλειδί για τον έλεγχο κάθε είδους εγκλήματος. Σε ένα πιο προωθημένο σκεπτικό, φθάνει να εκτιμά ότι η αρχή της αναλογικότητας, του κοινωνικοηθικού στίγματος και της έννοια της ανταπόδοσης από τα τιμωρητικά συστήματα πρέπει να απορριφθούν πλήρως. 9 Ταυτόχρονα, και ο Ε. Fattah απορρίπτει όχι απλά αμφισβητεί το τιμωρητικό παράδειγμα που είναι αναχρονιστικό και ξεπερασμένο, τονίζοντας ότι οι «έννοιες του κινδύνου και της ζημίας/βλάβης αντικαθιστούν εκείνες του κακού, της μοχθηρίας, που έως τώρα προβάλλονται ως κυρίαρχες έννοιες στην κοινωνική και αντεγκληματική πολιτική» 10. Ο Theo Gavrielides ορίζει την αποκαταστατική δικαιοσύνη ως «ήθος» με πρακτικούς στόχους. 11 Ο καθηγητής Στέργιος Αλεξιάδης προσεγγίζει την αποκαταστατική δικαιοσύνη ακολουθώντας ένα διττό μοντέλο, την διαχωρίζει δηλαδή σε ουσιαστική και δικονομική έννοια Μ. Τ σ ι λ ι ά κ ο υ, Ε ν α λ λ α κ τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η & Δ ρ ά σ τ ε ς Σ ε ξ ο υ α λ ι κ ώ ν Ε γ κ λ η μ ά τ ω ν, , σ ε λ. 6., T. G a v r i e l i d e s, ο. π. σ ε λ Α ξ ί ζ ε ι ν α α ν α φ έ ρ ο υ μ ε π ω ς ο B r a i t h w a i t e, γ ν ω σ τ ό ς υ π έ ρ μ α χ ο ς τ η ς α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς π ο υ μ ε τ ι ς ρ η ξ ι κ έ λ ε υ θ ε ς π ρ ο τ ά σ ε ι ς τ ο υ ε π η ρ έ α σ ε ό χ ι μ ό ν ο τ η ν Α υ σ τ ρ α λ ι α ν ή α λ λ ά κ α ι τ η ν Α μ ε ρ ι κ ά ν ι κ η ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ ή κ ο ι ν ό τ η τ α, δ ι α χ ω ρ ί ζ ε ι τ η ν έ ν ν ο ι α τ η ς ν τ ρ ο π ή ς α π ό μ ι α ε γ κ λ η μ α τ ι κ ή π ρ ά ξ η σ ε δ υ ο κ α τ η γ ο ρ ί ε ς. Τ η σ τ ι γ μ α τ ι σ τ ι κ ή ν τ ρ ο π ή κ α ι τ η ν τ ρ ο π ή π ο υ ο δ η γ ε ί τ ο δ ρ ά σ τ η σ τ η ν ε π α ν έ ν τ α ξ η σ τ ο κ ο ι ν ω ν ι κ ό σ ύ ν ο λ ο. Β λ έ π ε α ν α λ υ τ ι κ ό τ ε ρ α T. G a v r i e l i d e s, ο. π. σ ε λ , Μ. Τ σ ι λ ι ά κ ο υ ο. π. σ ε λ Χρ. Μ υ λ ω ν ό π ο υ λ ο ς, Η «ι κ α ν ο π ο ί η σ η τ ο υ π α θ ό ν τ ο ς» κ α ι η «π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή» σ τ ο Ν / , Π ο ι ν Δ ι κ, , σ ε λ Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, ο ι γ κ ρ ί ζ ε ς ζ ώ ν ε ς τ η ς α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς, Η σ ύ γ χ ρ ο ν η ε γ κ λ η μ α τ ι κ ό τ η τ α Η α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ η ς κ α ι η ε π ι σ τ ή μ η τ η ς ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α ς Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν κ α θ η γ η τ ή Ι ά κ ω β ο Φ α ρ σ ε δ ά κ η, τ ό μ ο ς Ι Ι, , σ ε λ ε π. 11 Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, Ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η Η π ρ ό κ λ η σ η τ ω ν σ ύ γ χ ρ ο ν ω ν δ ι κ α ι ι κ ώ ν σ υ σ τ η μ ά τ ω ν, , σ ε λ

9 Πιο συγκεκριμένα, με την ουσιαστική έννοια νοείται η επίλυση ενός βασικού κοινωνικού προβλήματος (δηλ. του εγκλήματος και των αποτελεσμάτων του) που αναστάτωσε την ομαλή κοινωνική διαβίωση. Βασικοί επιδιωκόμενοι στόχοι είναι η προστασία δράστη και θύματος, η αποκατάσταση των προσωπικών σχέσεων, η άμβλυνση των εντάσεων, η «θεραπεία» της κοινωνικής πληγής του εγκλήματος, όχι με την ποινική έννοια αλλά ως προσωπική σύγκρουση. Απόρροια των παραπάνω είναι η μη αναγνώριση της ποινικής αξίωσης της Πολιτείας αλλά ούτε και της ποινής ως ανταπόδοση στο «κακό» του εγκλήματος. Έτσι, περιορίζεται η εφαρμογή του ποινικού δικαίου και συντελείται ταυτόχρονα και ο σκοπός της αποκαταστατικής δικαιοσύνης που είναι να αντιμετωπισθεί το έγκλημα έξω από τις προβλέψεις και τους ορισμούς του ποινικού δικαίου. Με την δικονομική έννοια τώρα, ως αποκαταστατική δικαιοσύνη νοείται εκείνος ο τύπος της διαδικασίας, διαμέσου της οποίας επιδιώκεται η συζήτηση του προβλήματος και η εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, δηλ. τον δράστη και το θύμα. Η διεξαγωγή της διαδικασίας ανατίθεται σε τρίτο, αμερόληπτο άτομο που καλείται διαμεσολαβητής. Ο ρόλος του τελευταίου δεν είναι η λήψη της απόφασης παρά μόνο η τήρηση των κανόνων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της συνδιαλλαγής. 13 Και αυτό γιατί την τελική απόφαση την συνδιαμορφώνουν τα ίδια τα συμβαλλόμενα μέρη «Α ποκατα στα τικ ή Δ ικαιοσύ νη» και συνώ ν υμοι όροι Μια από τις πρακτικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει όποιος ασχοληθεί για πρώτη φορά με το θέμα, είναι η χρήση πολλών διαφορετικά διατυπωμένων όρων, που εξηγούν το φαινόμενο ή τα πλαίσια, μέσα στα οποία μπορεί να ενταχθεί. 12 Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Η Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η : Μ ι α ά λ λ η α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ ο υ «ε γ κ λ η μ α τ ι κ ο ύ φ α ι ν ο μ έ ν ο υ», Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, τ ό μ ο ς Ι Ι, , σ ε λ ε π. 13 Ό σ ο ν α φ ο ρ ά α υ τ ό τ ο κ ο μ μ ά τ ι, ο κ α θ η γ η τ ή ς Α λ ε ξ ι ά δ η ς χ α ρ α κ τ η ρ ί ζ ε ι ω ς α σ υ μ β ί β α σ τ η τ η δ ι α δ ι κ α σ ί α μ ε τ η ν έ ν ν ο ι α τ η ς α π ο ν ο μ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς ω ς κ ρ α τ ι κ ή ς λ ε ι τ ο υ ρ γ ί α ς. Τ ο ί δ ι ο ι σ χ υ ρ ί ζ ε τ α ι σ χ ε τ ι κ ά κ α ι μ ε τ η ν τ ή ρ η σ η τ ω ν α υ σ τ η ρ ώ ν δ ι κ ο ν ο μ ι κ ώ ν τ ύ π ω ν κ α τ ά τ ρ ό π ο α ν ά λ ο γ ο μ ε α υ τ ο ύ ς τ η ς π ο ι ν ι κ ή ς δ ί κ η ς. 8

10 Η ποικιλία στην ονοματοδοσία ή την περιγραφή δικαιολογείται, καθώς πρόκειται για ένα θεσμό που ακόμη βρίσκεται σε θεωρητικό επίπεδο η πρακτική εφαρμογή γίνεται με φειδώ και καχυποψία και έχει προκαλέσει μια κατά μέτωπο αντίθεση με το υπάρχον σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Κάποια από τα στοιχεία που φέρει δε τον καθιστούν πλήρως αντισυστημικό και απειλητικό για την καθεστηκυία ποινική πραγματικότητα. Αρχικά, ο όρος Restorative Justice, ξεκίνησε στο πλαίσιο του Alternative Justice, απαντάται και ως Mediation ή Reconciliation (αναλόγως ισχύει και στα γαλλικά ή τα γερμανικά) 14. Αυτό έγινε κυρίως στα πρώτα στάδια της εξέλιξης του θεσμού. Πλέον όμως, έχει επέλθει συμφωνία στον όρο Restorative Justice. Σε αυτό βοήθησε και η επίσημη αναγνώριση του όρου από μεγάλα επιστημονικά περιοδικά και όργανα, όπως ο Ο.Η.Ε ή το Συμβούλιο της Ευρώπης. Στον Ελλαδικό χώρο τώρα, ο όρος του Restorative Justice έχει αποδοθεί με τον όρο «Αποκαταστατική Δικαιοσύνη» 15 αλλά και με τον όρο «Επανορθωτική Δικαιοσύνη» 16. Άλλες εκφράσεις που χρησιμοποιήθηκαν για να περιγράψουν την έννοια ή μέρη της διαδικασίας της είναι : «συνδιαλλαγή μεταξύ δράστη και θύματος», «διευθετήσεις», «ποινική συνδιαλλαγή», «ποινική διαμεσολάβηση», «αποδικαστηριοποίηση», «ποινικός διακανονισμός», 14 Β λ έ π ε α ν α λ υ τ ι κ ό τ ε ρ α γ ι α ό λ η τ η θ ε μ α τ ι κ ή τ η ς ο ν ο μ α τ ο δ ο σ ί α ς Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, ο. π., , σ ε λ Τ ο ν ό ρ ο α υ τ ό χ ρ η σ ι μ ο π ο ί η σ α ν α ρ κ ε τ ο ί ε π ι σ τ ή μ ο ν ε ς τ η ς ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α ς κ α ι τ ο υ π ο ι ν ι κ ο ύ δ ι κ α ί ο υ ό π ω ς : ο Σ τ έ ρ γ ι ο ς Α λ ε ξ ι ά δ η ς ( β λ έ π ε Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α, , σ ε λ ), ο Χ ρ ί σ τ ο ς Μ υ λ ω ν ό π ο υ λ ο ς ( β λ έ π ε Χ ρ. Μ υ λ ω ν ό π ο υ λ ο ς, Η «ι κ α ν ο π ο ί η σ η τ ο υ π α θ ό ν τ ο ς» κ α ι η «π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή» σ τ ο Ν / , Π ο ι ν Δ ι κ, , σ ε λ ). 16 Τ ο ν ό ρ ο α υ τ ό χ ρ η σ ι μ ο π ο ί η σ α ν α ρ κ ε τ ο ί ε π ι σ τ ή μ ο ν ε ς τ η ς ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α ς ό π ω ς : η Α γ γ ε λ ι κ ή Π ι τ σ ε λ ά ( β λ έ π ε Α. Π ι τ σ ε λ ά, Η π ο ι ν ι κ ή α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ η ς ε γ κ λ η μ α τ ι κ ό τ η τ α ς τ ω ν α ν η λ ί κ ω ν, ), η Κ α λ λ ι ό π η Σ π ι ν έ λ λ η ( β λ έ π ε Κ. Σ π ι ν έ λ λ η, Έ γ κ λ η μ α χ ω ρ ί ς τ ι μ ω ρ ί α ; Α ρ ν η τ ι κ έ ς κ α ι θ ε τ ι κ έ ς ε π ι π τ ώ σ ε ι ς τ η ς α τ ι μ ω ρ η σ ί α ς, Π ο ι ν Χ ρ, Τ ό μ ο ς , σ ε λ ε π. ) π ο υ α ν α φ έ ρ ε ι χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ι κ ά σ τ η ν 8 η υ π ο σ η μ ε ί ω σ ή τ η ς π ω ς «τ ο ε π ί θ ε τ ο α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ί σ ω ς θ α π ρ έ π ε ι ν α α π ο φ ε υ χ θ ε ί σ τ η ν π ο ι ν ι κ ή δ ι κ α ι ο σ ύ ν η δ ι ό τ ι π α ρ α π έ μ π ε ι σ τ α α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ά έ ν δ ι κ α β ο η θ ή μ α τ α τ ο υ α σ τ ι κ ο ύ δ ι κ α ί ο υ κ α ι υ π ο δ η λ ώ ν ε ι τ ι ς υ λ ι κ έ ς ζ η μ ί ε ς, τ η ν η θ ι κ ή β λ ά β η κ λ π.», η Β ά σ ω Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ ( β λ έ π ε Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, Ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η Η π ρ ό κ λ η σ η τ ω ν σ ύ γ χ ρ ο ν ω ν δ ι κ α ι ι κ ώ ν σ υ σ τ η μ ά τ ω ν, ), ο Α ν τ ώ ν η ς Μ α γ γ α ν ά ς ( β λ έ π ε Α. Μ α γ γ α ν ά ς, Η ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ή δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ( r e s t o r a t i v e j u s t i c e ) ω ς μ έ σ ο ν ε π ί τ ε υ ξ η ς τ η ς κ ο ι ν ω ν ι κ ή ς ε ι ρ ή ν η ς, Π ο ι ν Δ ι κ, τ. 5, σ ε λ , κ α ι γ ε ν ι κ ό τ ε ρ α ό λ α τ ο υ τ α ά ρ θ ρ α ). 9

11 «εξωδικαστηριακή διευθέτηση», «μια νέα μορφή συμμετοχικής δικαιοσύνης» κλπ. Όλες οι παραπάνω διαφορετικές διατυπώσεις μπορεί να φαίνεται πως δημιουργούν ένα πρόβλημα σύλληψης της έννοιας αλλά όπως επαναλάβαμε δικαιολογούνται, καθώς πρόκειται για ένα θεσμό που ακόμη δεν έχει αποκρυσταλλωθεί πλήρως. Η είσοδος δε και επίσημα του όρου «ποινική συνδιαλλαγή» στο ποινικό προσκήνιο με τον Ν. 3904/2010, οριστικοποίησε την εν λόγω διαδικασία. Επιπλέον, γίνεται φανερό πως τείνει και ο όρος «αποκαταστατική δικαιοσύνη» έναντι αυτού, της «επανορθωτικής δικαιοσύνης». Αλλά αυτό δεν είναι το κύριο ζητούμενο. Σημασία έχει πως με τον ένα ή τον άλλο όρο, η θεματική του θεσμού συνεχίζει να συζητείται και να ολοκληρώνεται. Και για να ολοκληρωθεί και η συγκεκριμένη υποενότητα, οφείλουμε να επισημάνουμε, πως εφεξής οι δυο όροι θα θεωρούνται ταυτόσημοι, όπως άλλωστε συνηθίζεται και σε ολόκληρη την ελληνική βιβλιογραφία Δ ιάκριση «Αποκατα στα τικής Δ ικαιοσύνης» α πό ά λ λες συ γγενείς έ ννοιε ς Αφού ασχοληθήκαμε με τις ταυτόσημες της αποκαταστατικής δικαιοσύνης έννοιες στην προηγούμενη ενότητα, και δόθηκε το εύρος του πλαισίου ισχύος της, τώρα, είναι η κατάλληλη στιγμή να ασχοληθούμε με έννοιες συγγενείς μεν αλλά που πρέπει να διακρίνονται δογματικά και μορφολογικά δε «Απ οκαταστ ατική Δικ αιοσύνη» και Διαιτη σ ία Και στη διαιτησία και στην αποκαταστατική δικαιοσύνη οι ρόλοι είναι αθροιστικά οι ίδιοι, δηλ. οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές και ο διαμεσολαβητής. Ωστόσο αλλάζει ο σκοπός. Στην διαιτησία συναινούν οι 17 Σ. Γ ι ο β ά ν ο γ λ ο υ, Η ε ν σ ω μ ά τ ω σ η τ η ς α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς σ τ α δ ι ε θ ν ή κ ε ί μ ε ν α α ν τ ε γ κ λ η μ α τ ι κ ή ς π ο λ ι τ ι κ ή ς γ ι α τ ο υ ς α ν η λ ί κ ο υ ς, Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, Τ ό μ ο ς Ι Ι, , σ ε λ , υ π ο σ η μ ε ί ω σ η

12 πλευρές να στραφούν σε κάποιον τρίτο, παρακάμπτοντας το κλασσικό σύστημα δικαιοσύνης, ο οποίος θα λάβει και την τελική απόφαση για την τύχη των μερών. Αντίθετα με τον διαιτητή, ο διαμεσολαβητής στο μοντέλο της αποκαταστατικής δικαιοσύνης δεν αποφασίζει για τα μέρη, απλά συνεργάζεται μαζί τους ώστε να τηρηθεί η διαδικασία και κατά το δυνατόν απρόσκοπτα μόνα τους να αποφασίσουν για μια κοινά αποδεκτή λύση. Συνεπώς, η απόφαση στη διαιτησία είναι προϊόν του διαιτητή, ενώ στην αποκαταστατική δικαιοσύνη είναι προϊόν αυστηρά των μερών. 18 Η διαιτησία, όπως και όλα τα συστήματα στα οποία η δικαιοδοτική κρίση επαφίεται σε κάποιον τρίτο, συμπεριλαμβανομένης και της δικαστικής επίλυσης διαφορών, συνεχίζει να συντηρεί το δίπολο του νικητή και του ηττημένου. 19 Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύσει εξ ορισμού στην διαμεσολάβηση των μερών. Η αποκαταστατική δικαιοσύνη τελεσφορείται μόνο όταν και οι δυο πλευρές θεωρούν πως δεν έχουν ηττηθεί, ειδάλλως εγκαταλείπουν τη διαμεσολάβηση και καταφεύγουν στο παραδοσιακό δικαστικό μοντέλο. Τέλος, η διαιτησία απευθύνεται κυρίως σε υποθέσεις ιδιωτών με εργατικό, εμπορικό, αθλητικό ενδιαφέρον ενώ η αποκαταστατική δικαιοσύνη ρυθμίζει κυρίως τις συνέπειες των πράξεων που φέρουν ποινική απαξία «Απ οκαταστ ατική Δικ αιοσύνη» και α στ ική α ποζημίωση Η αστική αποζημίωση καλύπτει τη διευθέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων, μέσω της υλικής ζημίας ή της ηθικής βλάβης. Οι πράξεις 18 Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Η Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η : Μ ι α ά λ λ η α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ ο υ «ε γ κ λ η μ α τ ι κ ο ύ φ α ι ν ο μ έ ν ο υ», Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, τ ό μ ο ς Ι Ι, , σ ε λ Α. Σ υ κ ι ώ τ ο υ, Η π ο ι ν ι κ ή δ ι α μ ε σ ο λ ά β η σ η ω ς μ ο ρ φ ή De J u r e α π ο π ο ι ν ι κ ο π ο ί η σ η ς, Η ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α σ τ η ν Ε λ λ ά δ α σ ή μ ε ρ α : Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Σ τ έ ρ γ ι ο Α λ ε ξ ι ά δ η, ε π ι μ έ λ ε ι α : Σ. Γ ε ω ρ γ ο ύ λ α ς, , σ ε λ , Γ. Τ ρ ι α ν τ α φ ύ λ λ ο υ, Η σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή : Π ρ ο β λ ή μ α τ α α π ό τ η ρ ύ θ μ ι σ η ε ν ό ς ν έ ο υ θ ε σ μ ο ύ, Π ο ι ν Χ ρ , σ ε λ

13 που περιλαμβάνει δεν έχουν ποινική απαξία και γι αυτό δεν αναφέρεται σε εγκλήματα του Ποινικού Δικαίου. 20 Αντίθετα, η αποκαταστατική δικαιοσύνη απευθύνεται σε πράξεις με αυξημένο δείκτη κοινωνικής μομφής προς το δράστη. Διαμορφώνει επίσης αντεγκληματική πολιτική και προσβλέπει στην προληπτική λειτουργία, μέσω γενικής και ειδικής πρόληψης. Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό πως η αστική αποζημίωση δεν επηρεάζει την ευθύνη του προσώπου και δεν τον οδηγεί σε συνειδητοποίηση. Απλώς διευθετεί τις εκατέρωθεν αξιώσεις περί οικονομικών απολαβών. Εν αντιθέσει, η διευθέτηση των εγκλημάτων μέσω της αποκαταστατικής δικαιοσύνης φέρει μια βαρύνουσα σημασία και για το δίπολο δράστη θύματος αλλά και για την έννομη τάξη γενικά «Α ποκατα στα τικ ή Δ ικαιοσύ νη» και plea b a rg aining Το Plea Bargaining είναι ένας θεσμός αγγλοσαξωνικής προέλευσης με κύριο πεδίο εφαρμογής τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Ο θεσμός αυτός αναφέρεται στον προδικαστικό συμβιβασμό του κατηγορούμενου με τις διωκτικές αρχές κυρίως τον εισαγγελέα, που κατά το αμερικανικό πρότυπο θεωρείται διάδικος προκειμένου να αποφευχθεί η χρονοβόρα διαδικασία του ακροατηρίου. Έτσι, ανάλογα με τις απαγγελθείσες κατηγορίες ο εισαγγελέας προτείνει μια ποινή αρκετά κατώτερη από την απειλούμενη στο νόμο και ο κατηγορούμενος είναι σε θέση να την αποδεχτεί ή όχι. Αν την αποδεχθεί, υπάρχει συμφωνία των δυο διαδίκων, εισαγγελέα και κατηγορούμενου, και το δικαστήριο την επικυρώνει. Αν όχι, τότε ξεκινάει η ακροαματική διαδικασία κανονικά και η εξέταση της υπόθεσης προχωρά στην ουσία της. Ο λόγος ύπαρξης του συγκεκριμένου θεσμού είναι καθαρά η αποσυμφόρηση των δικαστηρίων και η γρήγορη εκκαθάριση των υποθέσεων, που για το αμερικανικό σύστημα αποτελεί εξαιρετικά σημαντική παράμετρο. Για τα ελληνικά δεδομένα κάτι τέτοιο είναι αρκετά 20 Χ ρ. Μ υ λ ω ν ό π ο υ λ ο ς, Η «ι κ α ν ο π ο ί η σ η τ ο υ π α θ ό ν τ ο ς» κ α ι η «π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή» σ τ ο Ν / , Π ο ι ν Δ ι κ, , σ ε λ

14 μακριά από τις επιδιώξεις του ποινικού δικαίου, της ποινικής δικονομίας αλλά και του Συντάγματος. Επειδή ακριβώς στην Ελλάδα δε θα μπορούσε να εφαρμοσθεί ο θεσμός με το ισχύον καθεστώς, άρα η μελέτη του έχει μόνο θεωρητική σημασία, έχουν προκύψει και εδώ προβλήματα ορισμού και λεκτικής αποτύπωσης κατά τη μετάφραση. Συνήθως απαντάται ως «συμβιβασμός στην ποινική δίκη» 21 ή «συμβιβασμός/ συνδιαλλαγή του δράστη/ κατηγορουμένου με τις (διωκτικές) αρχές». 22 Ωστόσο, χρησιμοποιήθηκαν και οι όροι «εξώδικος συμβιβασμός» 23, «συμβιβαστική διευθέτηση / εξομάλυνση» 24, «διαπραγμάτευση» 25 που χαρακτηρίζονται λιγότερο αντιπροσωπευτικοί. Και σε αυτή την περίπτωση όμως υπάρχει τεράστια διαφορά με την αποκαταστατική δικαιοσύνη. Στο Plea Bargaining τα δυο μέρη είναι ο δράστης και οι διωκτικές αρχές 26. Το θύμα δεν παίζει κανένα ρόλο στην όλη διαδικασία. Επίσης, η απόφαση που επικυρώνει την συμφωνία είναι πάλι προϊόν του δικαστηρίου. Επιπλέον, σε αντίθεση με το συμβιβασμό επί αποκαταστατικής δικαιοσύνης, όπου τα μέρη έχουν ευχέρεια για ανάληψη πρωτοβουλιών, στο Plea Bargaining η αυξημένη δύναμη του εισαγγελέα επισκιάζει οποιαδήποτε ένσταση ή πρωτοβουλία του δράστη. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως η αποκαταστατική δικαιοσύνη στοχεύει σε υποκατάσταση της ποινής, ενώ το Plea Bargaining σε επιβολή εντέλει ποινής απλά ηπιότερης. Συμπερασματικά λοιπόν, γίνεται σαφές πως, παρά τις όποιες επιφανειακές ομοιότητες των δυο θεσμών, η αποκαταστατική δικαιοσύνη 21 Γ ρ. Κ α λ φ έ λ η ς, Ο ι ρ α γ δ α ί ε ς α λ λ α γ έ ς σ τ ο ε υ ρ ω π α ϊ κ ό δ ι κ ο ν ο μ ι κ ό δ ί κ α ι ο κ α ι ο π ρ ό σ φ α τ ο ς ν ό μ ο ς / γ ι α τ η ν π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή, Π ο ι ν Χ ρ , σ ε λ Β λ έ π ε α ν α λ υ τ ι κ ό τ ε ρ α τ η μ ε τ ά φ ρ α σ η π ο υ δ ί ν ο υ ν σ τ ο θ ε σ μ ό ο ι : Σ τ έ ρ γ ι ο ς Α ξ ε ξ ι ά δ η ς, Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Η Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η : Μ ι α ά λ λ η α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ ο υ «ε γ κ λ η μ α τ ι κ ο ύ φ α ι ν ο μ έ ν ο υ», Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, τ ό μ ο ς Ι Ι, , σ ε λ , κ α ι η Α θ α ν α σ ί α Σ υ κ ι ώ τ ο υ, Α. Σ υ κ ι ώ τ ο υ, Η π ο ι ν ι κ ή δ ι α μ ε σ ο λ ά β η σ η ω ς μ ο ρ φ ή D e J u r e α π ο π ο ι ν ι κ ο π ο ί η σ η ς, Η ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α σ τ η ν Ε λ λ ά δ α σ ή μ ε ρ α : Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Σ τ έ ρ γ ι ο Α λ ε ξ ι ά δ η, ε π ι μ έ λ ε ι α : Σ. Γ ε ω ρ γ ο ύ λ α ς, , σ ε λ Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, ο. π. σ ε λ Γ ρ. Κ α λ φ έ λ η ς, ο. π , Χ ρ. Μ υ λ ω ν ό π ο υ λ ο ς, Η «ι κ α ν ο π ο ί η σ η τ ο υ π α θ ό ν τ ο ς» κ α ι η «π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή» σ τ ο Ν / , Π ο ι ν Δ ι κ, , σ ε λ Γ. Τ ρ ι α ν τ α φ ύ λ λ ο υ, Η σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή : Π ρ ο β λ ή μ α τ α α π ό τ η ρ ύ θ μ ι σ η ε ν ό ς ν έ ο υ θ ε σ μ ο ύ, Π ο ι ν Χ ρ , σ ε λ

15 διαφέρει πολύ από το Plea Bargaining. Δεν υπάρχει ταυτοσημία ούτε στους συμμετέχοντες, ούτε στη μεθοδολογία, ούτε στο σκοπό και οποιαδήποτε συγκριτική μελέτη θα πρέπει να γίνεται με πολύ προσοχή. μετά νοια «Α ποκατα στα τ ικ ή Δ ικαιοσύ νη» και έμπρακτη Η έμπρακτη μετάνοια ίσως αποτελεί την πιο «επικίνδυνα συγγενική"» έννοια της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. 27 Πρόκειται για λόγο εξάλειψης του αξιοποίνου που υπάρχει στην περίπτωση που ο δράστης, μετά την τέλεση του εγκλήματος και πριν εξεταστεί με οποιοδήποτε τρόπο από τις αρχές, αποκαθιστά, με τη θέλησή του και δίχως εξωτερικό καταναγκασμό, το έννομο αγαθό που προσβλήθηκε εφόσον βέβαια η προσβολή μπορεί τελικά να αρθεί. Δεν αφορά το σύνολο των εγκλημάτων αλλά ορίζονται περιοριστικά στον Ποινικό Κώδικα. 28 Βέβαια στις περιπτώσεις, όπου δεν προβλέπεται ρητά στο νόμο, η έμπρακτη μετάνοια μπορεί να αποτελέσει ελαφρυντική περίπτωση κατά το αρ. 84 παρ. 2δ ΠΚ, που οδηγεί σε επιβολή μειωμένης ποινής, κατά το αρ. 83 ΠΚ, αλλά και ως στοιχείο για την αναστολή της ποινής κατά το αρ. 100 παρ. 1 ΠΚ. Τέλος, όταν η αποκατάσταση του εννόμου αγαθού δεν είναι πλήρης, τότε, δε θα λη φθεί υπόψη του δικαστηρίου ως έμπρακτη μετάνοια αλλά ως μεταμέλεια που ενδέχεται να επηρεάσει την επιμέτρηση της ποινής. Η ύπαρξη της έμπρακτης μετάνοιας στο νόμο, αποδεικνύει την αστοχία οποιασδήποτε ποινής στο δράστη μετά από μια πλήρη και ηθελημένη αποκατάσταση από πλευράς του. Μετά από όλα αυτά περί έμπρακτης μετάνοιας, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί αποτελεί την πιο «επικίνδυνα συγγενική», όπως 27 Κ ά π ο ι ο ι μ ά λ ι σ τ α σ υ γ κ ρ ί ν ο ν τ α ς τ ι ς δ υ ο έ ν ν ο ι ε ς μ ε τ α ξ ύ τ ο υ ς, κ α τ έ λ η ξ α ν σ τ ο ν α θ ε ω ρ ή σ ο υ ν τ η ν π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή, κ α ι γ ε ν ι κ ό τ ε ρ α τ ο ν θ ε σ μ ό τ η ς α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς, ω ς έ ν α «ε ί δ ο ς δ ι ε υ ρ υ μ έ ν η ς έ μ π ρ α κ τ η ς μ ε τ ά ν ο ι α ς ή έ μ π ρ α κ τ η ς μ ε τ ά ν ο ι α ς ε π ί τ ο υ δ ι κ α σ τ η ρ ί ο υ. Β λ έ π ε Ν. Λ ί β ο ς, Η α π α λ λ α γ ή α π ό τ η ν π ο ι ν ή ε π ί ι κ α ν ο π ο ι ή σ ε ω ς τ ο υ ζ η μ ι ω θ έ ν τ ο ς μ έ χ ρ ι ς ε κ δ ό σ ε ω ς τ η ς ο ρ ι σ τ ι κ ή ς α π ο φ ά σ ε ω ς, Π ο ι ν Χ ρ , σ ε λ ε π. κ α ι Γ. Τ ρ ι α ν τ α φ ύ λ λ ο υ, Η σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή : Π ρ ο β λ ή μ α τ α α π ό τ η ρ ύ θ μ ι σ η ε ν ό ς ν έ ο υ θ ε σ μ ο ύ, Π ο ι ν Χ ρ , σ ε λ ε π. 28 Β λ έ π ε α ν α λ υ τ ι κ ό τ ε ρ α Λ. Μ α ρ γ α ρ ί τ η ς Ν. Π α ρ α σ κ ε υ ό π ο υ λ ο ς, Π ο ι ν ο λ ο γ ί α Ά ρ θ ρ α Π Κ, Σ τ έ κ δ ο σ η, , σ ε λ ε π. 1 4

16 προαναφέραμε, έννοια της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. Η αντίδραση του δράστη είναι ίδια και στις δυο περιπτώσεις. Απαιτείται συνειδητοποίηση του δράστη, ανάληψη της ευθύνης του, μεταμέλεια, προσωποπαγής αποκατάσταση από την πλευρά του και τέλος ανιδιοτελή κίνητρα και έλλειψη καταναγκασμού ή απειλής. Επιπλέον, τα εγκλήματα για τα οποία μπορούν να ισχύσουν και τα δυο είναι κυρίως αυτά που σχετίζονται με την περιουσία ή την ιδιοκτησία. Για αυτό άλλωστε και η πρόταση της «επιτροπής Μανωλεδάκη», σχετικά με το πότε μπορεί να εφαρμοσθεί ποινική συνδιαλλαγή μεταξύ δράστη και θύματος και να αποκτήσει η απονομή δικαιοσύνης αποκαταστατικό χαρακτήρα, έτεινε στο να εφαρμόζεται στα εγκλήματα, όπου προβλέπεται και η έμπρακτη μετάνοια. 29 Ωστόσο, τα στοιχεία στα οποία θα πρέπει να δώσουμε προσοχή ώστε να δούμε τη διάκριση είναι : i. η έλλειψη συμμετοχής του θύματος, μιας και η όλη διαδικασία αφορά μονάχα τον δράστη. Αντίθετα, στην αποκαταστατική δικαιοσύνη δράστης και θύμα συναποφασίζουν. ii. η ύπαρξη προθεσμίας για την άρση της προσβολής του εννόμου αγαθού στην έμπρακτη μετάνοια, πριν δηλ. την εμπλοκή των αρχών. Αντίθετα το διάστημα αυτό στην αποκαταστατική δικαιοσύνη είναι πιο ευρύ και υπερβαίνει το προδικαστικό στάδιο. iii. Και τέλος, η έμπρακτη μετάνοια καταγιγνώσκεται από τις δικαστικές αρχές. Αν διαπιστωθεί κατά την προδικασία, εκδίδεται βούλευμα που αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να γίνει η κατηγορία, ενώ αν διαπιστωθεί στο ακροατήριο, εκδίδεται αθωωτική απόφαση. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις όπου η έμπρακτη μετάνοια δε λειτουργεί ως λόγος εξάλειψης του αξιοποίνου αλλά ως ελαφρυντική περίπτωση ή κατά την επιμέτρηση της ποινής, την τελική απόφαση την λαμβάνει το δικαστήριο Β ασικές αρχές «Απ οκατα στατικής Δικαιοσύν ης» 29 Ν. Λ ί β ο ς, Η α π α λ λ α γ ή α π ό τ η ν π ο ι ν ή ε π ί ι κ α ν ο π ο ι ή σ ε ω ς τ ο υ ζ η μ ι ω θ έ ν τ ο ς μ έ χ ρ ι ς ε κ δ ό σ ε ω ς τ η ς ο ρ ι σ τ ι κ ή ς α π ο φ ά σ ε ω ς, Π ο ι ν Χ ρ , σ ε λ ε π. 1 5

17 Όπως αναφέραμε παραπάνω, όλοι σχεδόν οι ορισμοί που έχουν διατυπωθεί για την αποκαταστατική δικαιοσύνη αλλά και οι προσεγγίσεις περί του θέματος μοιράζονται μια κοινή ιδεολογική παραδοχή, ότι η απονομή της δικαιοσύνης δύναται να ξεπερνά τα κλασσικά τιμωρητικά ποινικά συστήματα και να συνδέει τον δράστη με την κοινότητα και το θύμα. Σε αυτό το σημείο θα παραθέσουμε κάποιες από τις βασικότερες αρχές 30, πάνω στις οποίες εδράζεται ολόκληρο το οικοδόμημα της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. Άλλες από αυτές τις αρχές είναι ουσιαστικού και άλλες δικονομικού χαρακτήρα, δηλ. άπτονται της διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα: o Τα μέρη έχουν τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξουν αν θα συμμετάσχουν ή όχι στη διαδικασία. Δεν πρέπει η απόφαση για συμμετοχή να είναι προϊόν παραπλάνησης, φόβου, απειλής ή εξαναγκασμού από τρίτο, από το άλλο μέρος ή ακόμη και από τον ίδιο τον ποινικό μηχανισμό που διαχειρίζεται το θεσμό. Η αρχή αυτή είναι ουσίας και βασίζεται στην θέληση (στο εκούσιο) όλων των μερών, προκειμένου να παρακαμφθεί η τακτική ποινική διαδικασία και να ενεργοποιηθεί η εναλλακτική οδός της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. o Τα μέρη έχουν επίσης το δικαίωμα να αποδεσμευθούν όποτε επιθυμούν από τη διαδικασία. Η ανάκληση της συμμετοχής τους θα πρέπει 30 Γ ι α τ η ν π α ρ ά θ ε σ η τ ω ν β α σ ι κ ώ ν α ρ χ ώ ν σ υ γ κ ε ν τ ρ ω τ ι κ ά έ γ ι ν ε χ ρ ή σ η τ ω ν ν ό μ ω ν / , / , / κ α ι τ ω ν α ι τ ι ο λ ο γ ι κ ώ ν τ ο υ ς ε κ θ έ σ ε ω ν σ ε σ υ ν δ υ α σ μ ό κ υ ρ ί ω ς μ ε : Α. Μ α γ γ α ν ά ς, Ι δ ι α ί τ ε ρ α ζ η τ ή μ α τ α π ο ι ν ι κ ο ύ δ ι κ α ί ο υ κ α ι π ο ι ν ι κ ή ς δ ι κ ο ν ο μ ί α ς, , Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, ο ι γ κ ρ ί ζ ε ς ζ ώ ν ε ς τ η ς α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς, Η σ ύ γ χ ρ ο ν η ε γ κ λ η μ α τ ι κ ό τ η τ α Η α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ η ς κ α ι η ε π ι σ τ ή μ η τ η ς ε γ κ λ η μ α τ ο λ ο γ ί α ς Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν κ α θ η γ η τ ή Ι ά κ ω β ο Φ α ρ σ ε δ ά κ η, τ ό μ ο ς Ι Ι, , Σ. Α λ ε ξ ι ά δ η ς, Η Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η : Μ ι α ά λ λ η α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ η τ ο υ «ε γ κ λ η μ α τ ι κ ο ύ φ α ι ν ο μ έ ν ο υ», Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, τ ό μ ο ς Ι Ι, , Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, Ε π α ν ο ρ θ ω τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η Η π ρ ό κ λ η σ η τ ω ν σ ύ γ χ ρ ο ν ω ν δ ι κ α ι ι κ ώ ν σ υ σ τ η μ ά τ ω ν, , Σ. Γ ι ο β ά ν ο γ λ ο υ, Η ε ν σ ω μ ά τ ω σ η τ η ς α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή ς δ ι κ α ι ο σ ύ ν η ς σ τ α δ ι ε θ ν ή κ ε ί μ ε ν α α ν τ ε γ κ λ η μ α τ ι κ ή ς π ο λ ι τ ι κ ή ς γ ι α τ ο υ ς α ν η λ ί κ ο υ ς, Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, Τ ό μ ο ς Ι Ι, , Α. Σ τ ε φ α ν ί δ ο υ / Α. Μ ά ρ α, Σ κ έ ψ ε ι ς γ ι α τ ο ν ό μ ο π ε ρ ί ε ν δ ο ο ι κ ο γ ε ν ε ι α κ ή ς β ί α ς, Π ο ι ν Δ ι κ , σ ε λ ε π., Β. Α ρ τ ι ν ο π ο ύ λ ο υ, Α π ο κ α τ α σ τ α τ ι κ ή Δ ι κ α ι ο σ ύ ν η κ α ι Κ ο ι ν ω ν ι κ ό Φ ύ λ ο Η π ε ρ ί π τ ω σ η τ η ς ε ν δ ο ο ι κ ο γ ε ν ε ι α κ ή ς β ί α ς, Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς Κ α λ λ ι ό π η ς Δ. Σ π ι ν έ λ λ η, , σ ε λ , Χ ρ. Μ υ λ ω ν ό π ο υ λ ο ς, Η «ι κ α ν ο π ο ί η σ η τ ο υ π α θ ό ν τ ο ς» κ α ι η «π ο ι ν ι κ ή σ υ ν δ ι α λ λ α γ ή» σ τ ο Ν / , Π ο ι ν Δ ι κ, , σ ε λ

18 να γίνεται πάντοτε αποδεκτή, καθώς θα φανερώνει μια αποδοκιμασία προς το θεσμό. Σε αυτή την περίπτωση βέβαια, ενεργοποιείται ξανά ο παρακαμφθείς επίσημος ποινικός μηχανισμός. o Η κοινή παραδοχή των βασικών περιστατικών της διαπροσωπικής σύγκρουσης. Ο δράστης θα πρέπει να παραδεχθεί την ευθύνη της πράξης του. Αν δεν αποδέχεται την πράξη του, ακολουθείται η διαδικασία στο ακροατήριο, ώστε να αποδειχθεί ή όχι η ενοχή του. o Επιπλέον, ο δράστης θα πρέπει να αποδέχεται την επανόρθωση ή αποκατάσταση της βλάβης που προξένησε η πράξη του στο θύμα. Αυτός είναι άλλωστε και ο πυρήνας του θεσμού. Η αποκατάσταση μπορεί να εκτείνεται από μια συγγνώμη μέχρι χρηματική αποζημίωση. o Αποκλείεται ο εγκλεισμός ως ποινή, μιας και κάτι τέτοιο βρίσκεται έξω από τη λογική της αποκατάστασης της βλάβης του θύματος και επαναφέρει τον τιμωρητικό στόχο του συστήματος που παρακάμφθηκε. o Η απόφαση δε θα προέλθει από κανένα όργανο παρά μόνο από τα συμμετέχοντα μέρη, των οποίων τα δικαιώματα θα προστατεύονται πλήρως. Ωστόσο, όσο και αν ισχυριζόμαστε πως η προστασία των δικαιωμάτων είναι ισοβαρής, γίνεται κατανοητό πως την πρωτοβουλία στη συνδιαλλαγή και την τελική αποδοχή την έχει η πλευρά του θύματος. o Η διαδικασία απλώς θα οργανώνεται και θα ρυθμίζεται από το διαμεσολαβητή, χωρίς ο ίδιος να παρεμβαίνει στην ουσία. Δεν φέρει δικαιοδοτική κρίση. o Η διαδικασία δεν είναι δημόσια, όπως στο ακροατήριο, παρά περιορίζεται στον κύκλο των συμμετεχόντων. Η μοναδική περίπτωση να διευρυνθεί είναι η συμμετοχή της κοινότητας ως συμμετέχον μέρος. o Η διαδικασία καλύπτεται από απόλυτη εχεμύθεια. Ακόμη και αν η υπόθεση παραπεμφθεί στην τακτική ποινική διαδικασία τελικά, λόγω αποτυχίας της διαδικασίας της διαμεσολάβησης, το δικαστήριο δεν επιτρέπεται να λάβει υπόψη του κανένα στοιχείο από τη διαδικασία της συνδιαλλαγής. Είναι χαρακτηριστικό πως σε περίπτωση αποτυχίας του συμβιβασμού, αυτός, θεωρείται σαν να μην έγινε. o Η τελική απόφαση των μερών κατά τη διαμεσολαβητική διαδικασία δημιουργεί δεδικασμένο και δεν επιτρέπεται άλλη ποινική δίωξη του δράστη για το ίδιο γεγονός (αρχή ne bis in idem). 1 7

19 o Αμφότερα τα μέρη έχουν δικαίωμα για νομική συμπαράσταση αλλά όχι για εκπροσώπηση δια πληρεξουσίου δικηγόρου. Η αυτοπρόσωπη συμμετοχή των μερών κατά τη διαδικασία είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ. Αποτελεί το σημείο αναφοράς της αποκαταστατικής δικαιοσύνης και πραγμάτωση του στόχου της. Επιπλέον, κατοχυρώνονται και πλείστες άλλες δικονομικές βοήθειες του κλασσικού συστήματος, όπως η μετάφραση εγγράφων ή η παροχή διερμηνέα. o Τέλος, στην Ελλάδα τουλάχιστον, για το αποτέλεσμα της διαμεσολαβητικής διαδικασίας συντάσσεται έκθεση του διαμεσολαβητή προς την αρμόδια δικαστική αρχή, που αποφάσισε με σύμφωνη γνώμη των μερών την υπαγωγή της υπόθεσης σε καθεστώς συνδιαλλαγής, και αυτή με τη σειρά της την επικυρώνει με τη μορφή δικαστικής απόφασης. Αυτές ήταν οι κύριες αρχές ενίοτε απαντώνται και ως αξίες που διαπνέουν το θεσμό της αποκαταστατικής δικαιοσύνης. Πρόκειται για τα βασικά πλαίσια, μέσα στα οποία εξελίσσονται όλα τα βήματά της, από την άσκηση ποινικής δίωξης μέχρι και την τελεσφόρηση ή την αποτυχία της. Όπως αναφέραμε όμως και σε προηγούμενη ενότητα, επειδή ο θεσμός δεν έχει ακόμη στερεοποιηθεί, ενδέχεται κάποιες από αυτές τις βασικές, προς το παρόν, αρχές να αναιρεθούν ή να αλλάξουν στο μέλλον. Επίσης, γίνεται κατανοητό πως σίγουρα θα εμπλουτιστούν, όταν η αποκαταστατική δικαιοσύνη θα αποκτήσει μεγαλύτερο εύρος και πρακτική εφαρμογή. Ως κατακλείδα για το πρώτο κεφάλαιο και την εννοιολογική προσέγγιση του θεσμού, ίσως, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε την σκέψη της Καλλιόπης Σπινέλλη πως «το πρότυπο της αποκαταστατικής δικαιοσύνης δημιουργεί ελπίδες για μια διαδικασία, στην οποία τα εμπλεκόμενα μέρη σε μια συγκεκριμένη αξιόποινη πράξη αποφασίζουν συλλογικά τους τρόπους διαχείρισης της πράξης που τελέστηκε και τις μελλοντικές επιπτώσεις της. Με άλλα λόγια, πρόκειται για μια προσπάθεια εξισορρόπησης των αναγκών, τόσο του θύματος όσο και της κοινωνίας, χωρίς να παραμελείται ο δράστης και η κοινωνική του επανένταξη. Τούτο είναι εφικτό, αφού με τη διαδικασία αυτή επιχειρείται, κατά το δυνατό, η επανόρθωση της ζημίας που επήλθε στο θύμα και η παροχή δυνατοτήτων 1 8

20 εποικοδομητικής συμμετοχής όλων στην ιδιόμορφη αυτή απονομή δικαιοσύνης» Κ. Σ π ι ν έ λ λ η, Κ ρ α τ ο ύ μ ε ν ο ι χ ρ ή σ τ ε ς ή ε ξ α ρ τ η μ έ ν ο ι : π ρ ο ς α ν α ζ ή τ η σ η τ ω ν β έ λ τ ι σ τ ω ν θ ε ρ α π ε υ τ ι κ ώ ν π ρ α κ τ ι κ ώ ν, Τ ι μ η τ ι κ ό ς Τ ό μ ο ς γ ι α τ ο ν Ι ω ά ν ν η Μ α ν ω λ ε δ ά κ η, Τ ό μ ο ς Ι, , σ ε λ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... VII ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... XV ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... VII ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... XV ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... VII ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... XV ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΟ ΞΕΠΛΥΜΑ ΒΡΟΜΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ 1. Εισαγωγή...5 2. Η επιρροή του αμερικανικού

Διαβάστε περισσότερα

23η ιδακτική Ενότητα ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΟΙΝΙΚΩΝ - ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΠΟΙΝΩΝ ΠΕΡΙ ΠΟΙΝΩΝ ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

23η ιδακτική Ενότητα ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΟΙΝΙΚΩΝ - ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΠΟΙΝΩΝ ΠΕΡΙ ΠΟΙΝΩΝ ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 23η ιδακτική Ενότητα ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΟΙΝΙΚΩΝ - ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΠΟΙΝΩΝ ΠΕΡΙ ΠΟΙΝΩΝ ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Παρατηρήσεις - Σχόλια - Επεξηγήσεις Το σύστηµα της ποινικής µεταχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου Θέµα: ΚΩΛΥΜΑ ΙΟΡΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΛΟΓΩ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑ ΙΚΗΣ Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Ανδρέας Τάκης Ειδικός Επιστήµονας: Ευτύχης Φυτράκης ΜΑΡΤΙΟΣ 2005 Ο Συνήγορος του Πολίτη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 3126/2003 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ»

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 3126/2003 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ» ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 3126/2003 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ» Όπως αναφέρεται στην από 19 Οκτωβρίου 2010, προς την Βουλή των Ελλήνων, Έκθεση της Ειδικής Μόνιμης

Διαβάστε περισσότερα

Σελίδα 1 από 5. Τ

Σελίδα 1 από 5. Τ Σελίδα 1 από 5 ΔΕΟ 10 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΤΟΜΟΙ Α & Α1 & Β ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ 1. Τι είναι κράτος; Κράτος: είναι η διαρκής σε νομικό πρόσωπο οργάνωση λαού

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο

Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Μέθοδοι μέτρησης της εγκληματικότητας Αγγελική Πιτσελά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εγκληματολογίας- Σωφρονιστικής Σχολή Νομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ Όλο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΗΘΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΣΚΡΕΚΑ ΝΑΤΑΛΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Το Δίκαιο, η Νομική Επιστήμη και η σημασία τους για τις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές. Αναλυτικό διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 5/10/2015

Το Δίκαιο, η Νομική Επιστήμη και η σημασία τους για τις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές. Αναλυτικό διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 5/10/2015 ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Αθ. Κανελλοπούλου-Μαλούχου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Δίκαιο, η Νομική Επιστήμη και η σημασία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή. 1. Προβληματισμός Μεθοδολογία... 5

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή. 1. Προβληματισμός Μεθοδολογία... 5 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή 1. Προβληματισμός... 1 2. Μεθοδολογία... 5 3. Ιστορική και συγκριτική προσέγγιση... 11 α. Ιστορική προσέγγιση... 11 β. Συγκριτική προσέγγιση... 16 i. Γαλλία... 16 ii. Γερμανία... 20

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 7: Ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 7: Ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 7: Ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας - Σωφρονιστικής Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ»

1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» 1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» Αστικό Δίκαιο Ενωσιακής προέλευσης (Κοινοτικό Αστικό Δίκαιο) Ερμηνεία των Νομών και Δικαιοπραξιών Ειδικά θέματα στο σύστημα της Αδικοπρακτικής Ανώμαλη εξέλιξη των συμβάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ Όλο και πιο συχνά κάνει την εµφάνισή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...17 Α. Ελληνικές...17 Β. Ξενόγλωσσες...19

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...17 Α. Ελληνικές...17 Β. Ξενόγλωσσες...19 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...17 Α. Ελληνικές...17 Β. Ξενόγλωσσες...19 Α. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή...25 ΙΙ. Ιστορική επισκόπηση του θεσμού της ασφάλισης και των νομοθετικών μέτρων που τιμωρούν την απάτη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα μαθήματα που θα προσφερθούν στις κατευθύνσεις του ΠΜΣ της Νομικής Σχολής είναι τα ακόλουθα:

Τα μαθήματα που θα προσφερθούν στις κατευθύνσεις του ΠΜΣ της Νομικής Σχολής είναι τα ακόλουθα: Τα μαθήματα που θα προσφερθούν στις κατευθύνσεις του ΠΜΣ της Νομικής Σχολής είναι τα ακόλουθα: 1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» Αστικό Δίκαιο Ενωσιακής προέλευσης (Κοινοτικό Αστικό Δίκαιο) Ερμηνεία των Νομών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΑΣ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΑΣ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΑΣ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ. ΕΤΟΥΣ 2017-2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΘΕΜΑ 1 Ο Τι γνωρίζετε για την συντιμωρητή πρότερη και συντιμωρητή ύστερη πράξη; Η

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας Πρόταση Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 16 Οκτωβρίου 2012 (23.10) (OR. en) 14826/12 Διοργανικός φάκελος: 2012/0036 (COD)

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 16 Οκτωβρίου 2012 (23.10) (OR. en) 14826/12 Διοργανικός φάκελος: 2012/0036 (COD) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 16 Οκτωβρίου 2012 (23.10) (OR. en) 14826/12 Διοργανικός φάκελος: 2012/0036 (COD) DROIPEN 139 COPEN 223 CODEC 2357 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Προεδρίας προς: το Συμβούλιο αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Άρθρο 1. Σκοπός

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Άρθρο 1. Σκοπός ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Άρθρο 1 Σκοπός 1. Σκοπός του νόμου είναι η καταπολέμηση ιδιαίτερα σοβαρών εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας, που μπορούν να διασαλεύσουν

Διαβάστε περισσότερα

Νέες Διατάξεις για τη Διαμεσολάβηση. Δημήτριος Μάντζος Δικηγόρος ΥπΔΝ - Διαμεσολαβητής Εκτελεστικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ

Νέες Διατάξεις για τη Διαμεσολάβηση. Δημήτριος Μάντζος Δικηγόρος ΥπΔΝ - Διαμεσολαβητής Εκτελεστικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ Νέες Διατάξεις για τη Διαμεσολάβηση Δημήτριος Μάντζος Δικηγόρος ΥπΔΝ - Διαμεσολαβητής Εκτελεστικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ Διαμεσολάβηση Εναλλακτική και συμπληρωματική μέθοδος επίλυσης διαφορών Διαρθρωμένη και

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος

Θέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ. Δεύτερο Στάδιο

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ. Δεύτερο Στάδιο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ Δεύτερο Στάδιο Α/ Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕ Σ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΜΗΜ ΑΤΑ ΠΡΟ- ΒΛΕΠΟ ΜΕΝΑ ΔΙΩΡΑ 1 Ζητήματα Γενικού Ποινικού Δίκαιου (α. Χρονικά και τοπικά όρια ισχύος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2011 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΘΗΝΑ 2012

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΘΗΝΑ 2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΘΗΝΑ 2012 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ...4 ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΞΩ ΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ:...5 ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΚΑΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΒΑΤΩΝ...5 ΦΟΡΕΙΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας και δικαιώματα των θυμάτων

Περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας και δικαιώματα των θυμάτων Η σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας, όπου τα άτομα περνούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας τους, είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο. Ως σεξουαλική παρενόχληση ορίζεται κάθε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων 3 Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας Αξιολόγηση Ικανοτήτων Αξιολόγηση Ικανοτήτων Γενική Περιγραφή της Ενότητας: Αυτή η ενότητα στοχεύει στην αξιολόγηση των ηγετικών ικανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4229, 5/2/2010

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4229, 5/2/2010 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΛΟΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ --------------------- Άρθρο 1. Συνοπτικός τίτλος. 2. Ερμηνεία. ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΑΡΘΡΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 1. Ο συγκρητικός χαρακτήρας του 14 ου κεφαλαίου του Δεύτερου βιβλίου του ΠΚ...1 2. Η ατελής αναγνώριση και προστασία κοινωνικών εννόμων αγαθών στην νεοελληνική πραγματικότητα...3

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΡΑΞΕΙΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΑΣΜΟΥ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΡΑΞΕΙΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΑΣΜΟΥ ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΡΑΞΕΙΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΑΣΜΟΥ EIGE Νοέμβριος 2017 Δείκτης 1 Ετήσιος αριθμός γυναικών (ηλικίας 18 ετών και άνω) θυμάτων συντροφικής βίας από

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασοπούλου Ι. Βλαχοπούλου Μ. Γιαννακούλιας Απ. Γραβιάς Γ. Θανασούλη Θ.

Αναστασοπούλου Ι. Βλαχοπούλου Μ. Γιαννακούλιας Απ. Γραβιάς Γ. Θανασούλη Θ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑΣ Αναστασοπούλου Ι. Βλαχοπούλου Μ. Γιαννακούλιας Απ. Γραβιάς Γ. Θανασούλη Θ. Θεοχάρης Δημ. Κατσαούνη Αδ. Κατσιγιάννης Κ. Κωτσάκη Αικ. Μεϊδάνης Χαρ. Μπαλάδη Νικ.

Διαβάστε περισσότερα

669/2013 ΜΠΡ ΑΘ ( 597917) (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)

669/2013 ΜΠΡ ΑΘ ( 597917) (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ) 669/2013 ΜΠΡ ΑΘ ( 597917) (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ) Δικαίωμα για παροχή έννομης προστασίας κατά το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ. Εννοια και περιεχόμενο. Θέσπιση από τον κοινό νομοθέτη περιορισμών και προϋποθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Βία κατά των γυναικών ένα αρχαίο ζήτηµα που ανθεί και στον 21 αιώνα. Θεοφανώ Παπαζήση

Βία κατά των γυναικών ένα αρχαίο ζήτηµα που ανθεί και στον 21 αιώνα. Θεοφανώ Παπαζήση Βία κατά των γυναικών ένα αρχαίο ζήτηµα που ανθεί και στον 21 αιώνα Θεοφανώ Παπαζήση Αναπληρώτρια καθηγήτρια ΑΠΘ Από την απελευθέρωση των σεξουαλικών σχέσεων στα τέλη της δεκαετίας του 60 αρχές 70, µετά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΑΛΕΞΗ 1 ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΑΛΕΞΗ 1 ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΑΛΕΞΗ 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Δίκαιο: ονομάζεται το σύνολο των υποχρεωτικών και εξαναγκαστικών κανόνων οι οποίοι και ρυθμίζουν τις σχέσεις των ανθρώπων, η παράβαση αυτών επιφέρει

Διαβάστε περισσότερα

Σχετ: Το από ηλεκτρονικό μήνυμά σας (αρ. πρωτ. εισερχ. 1399/ ). Θέμα: Σ/Ν περί ενσωμάτωσης Οδηγίας 2004/113/ΕΚ.

Σχετ: Το από ηλεκτρονικό μήνυμά σας (αρ. πρωτ. εισερχ. 1399/ ). Θέμα: Σ/Ν περί ενσωμάτωσης Οδηγίας 2004/113/ΕΚ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΡΟΣ: Υπουργείο Ανάπτυξης Γενικό Γραμματέα Εμπορίου κ. Δημήτριο Σκιαδά Πλατεία Κάνιγγος 101 81 Αθήνα Αθήνα, 12 Νοεμβρίου 2008 Αρ. Πρωτ.:1429 Σχετ: Το από 4.11.2008 ηλεκτρονικό μήνυμά

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3828, 31/3/2004 Ο ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΣΧΕΤΑ ΑΠΟ ΦΥΛΕΤΙΚΗ Ή ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3828, 31/3/2004 Ο ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΣΧΕΤΑ ΑΠΟ ΦΥΛΕΤΙΚΗ Ή ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004 Ο ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΣΧΕΤΑ ΑΠΟ ΦΥΛΕΤΙΚΗ Ή ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004 Για σκοπούς μερικής εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τίτλο: «Οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 4: Βασικές Αρχές της απονομής δικαιοσύνης σε ανηλίκους

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 4: Βασικές Αρχές της απονομής δικαιοσύνης σε ανηλίκους ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4: Βασικές Αρχές της απονομής δικαιοσύνης σε ανηλίκους Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας-Σωφρονιστικής Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους 19 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔ 2 ος Διαγωνισμός ΕΣΤΑ Σάββατο 09 Δεκεμβρίου 2006

Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους 19 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔ 2 ος Διαγωνισμός ΕΣΤΑ Σάββατο 09 Δεκεμβρίου 2006 Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους 19 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔ 2 ος Διαγωνισμός ΕΣΤΑ Σάββατο 09 Δεκεμβρίου 2006 Θέμα 2 ον : Η δικαστική λειτουργία αποτελεί μία από τις τρεις θεμελιώδεις λειτουργίες του κράτους.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΆΡΘΡΟ 1 ΣΚΟΠΟΣ. (άρθρο 1 και άρθρο 12 της οδηγίας)

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΆΡΘΡΟ 1 ΣΚΟΠΟΣ. (άρθρο 1 και άρθρο 12 της οδηγίας) ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΟΔΗΓΙΑΣ 2010/41/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 7 Ης ΙΟΥΛΙΟΥ 2010 Για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 29.11.2013 2013/0255(APP) ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Χώρα μας, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε δύο διαπιστώσεις:

Μιλώντας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Χώρα μας, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε δύο διαπιστώσεις: ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ Υπό Ιωάννου Διώτη α) Εισαγωγή Μιλώντας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Χώρα μας, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε δύο διαπιστώσεις: Από την μια πλευρά δηλαδή πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγµατος ΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγµατος ΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ άρθρο 20 παρ. 1 του

Διαβάστε περισσότερα

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Χουρδάκης Ευστράτιος Σελίδα 1

Περιεχόμενα. Χουρδάκης Ευστράτιος Σελίδα 1 Περιεχόμενα Τεκμήριο νομιμότητας... 2 Διοικητικός καταναγκασμός... 2 Παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας... 2 Σύνθετη διοικητική ενέργεια:... 3 Αρχή της νομιμότητας της διοίκησης.... 3 Αρχή της υπεροχής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 2014 Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ Κατά το τρέχον σχολικό έτος, οι μαθητές των Δ2 και Ε τάξεων του σχολείου μας, στα πλαίσια της υλοποίησης προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων, προχώρησαν στην

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Co-funded by the European Union

Co-funded by the European Union 1 Συμμετοχή Η συμμετοχή είναι δικαίωμα σου! Τα παιδιά, οι νέοι όπως και οι ενήλικες, έχουν το δικαίωμα της παροχής συμβουλών και το δικαίωμα του να εισακούονται σε διαδικασίες που τους αφορούν. Πρώτα όμως

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 204-209 ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ P8_TA(206)0260 Επικύρωση και προσχώρηση στο πρωτόκολλο του 200 της σύμβασης επικινδύνων και επιβλαβών ουσιών με εξαίρεση τις πτυχές δικαστικής συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Τ.Α. ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝ. Δ/ΣΗΣ & Π/Υ. Αθήνα 12 Νοεμβρίου 2013

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Τ.Α. ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝ. Δ/ΣΗΣ & Π/Υ. Αθήνα 12 Νοεμβρίου 2013 ΣΧΕΔΙΟ Αποστολή με fax & e-mail ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Τ.Α. ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝ. Δ/ΣΗΣ & Π/Υ Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 27 Ταχ. Κώδικας:101 83 ΑΘΗΝΑ Πληροφορίες:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Στρασβούργο, 11.3.2014 COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ο λόγος που ο Αριστοτέλης μελέτησε την έννοια της αρετής στα Ηθικά Νικομάχεια είναι γιατί αυτή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και ολόκληρης

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενειακό Δίκαιο. Τίτλος Μαθήματος LAW 201. Κωδικός Μαθήματος. Υποχρεωτικό. Τύπος μαθήματος. Προπτυχιακό. Επίπεδο. 2 ο / 3 ο (Χειμερινό)

Οικογενειακό Δίκαιο. Τίτλος Μαθήματος LAW 201. Κωδικός Μαθήματος. Υποχρεωτικό. Τύπος μαθήματος. Προπτυχιακό. Επίπεδο. 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Οικογενειακό Δίκαιο LAW 201 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος 1 Εργαστήρια / εβδομάδα Το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί;

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Παιδιά θεωρούνται όλα τα αγόρια και τα κορίτσια από 0 έως 18 ετών. Ποια είναι τα δικαιώματα του παιδιού; Σύμφωνα με την Σύμβαση για τα Δικαιώματα των παιδιών Απαγόρευση διακρίσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ο συνταγματικός θεσμός της συλλογικής αυτονομίας (Εισήγηση στην ημερίδα "Κλαδικές Συλλογικές

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 8: Η θέση του ανηλίκου ως κατηγορουμένου

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 8: Η θέση του ανηλίκου ως κατηγορουμένου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8: Η θέση του ανηλίκου ως κατηγορουμένου Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας- Σωφρονιστικής Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση» Τρίπολη, 2019 Μέθοδος υλοποίησης και διαδικασίες παρακολούθησης (αναφέρεται μια από τις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓ. ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ...VII ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΡΑΡΑ...ΙΧ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...XVII ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓ. ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ...VII ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΡΑΡΑ...ΙΧ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...XVII ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓ. ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ...VII ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΡΑΡΑ...ΙΧ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...XVII ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ...ΧΧΙ I. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΣΕΛ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ «ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΠΟ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ»

ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ «ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΠΟ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ» ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ «ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΠΟ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ» Αθήνα, 8-10-2012 Με άρθρο στο

Διαβάστε περισσότερα

Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό. ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα

Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό. ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα Θέμα: Θρησκευτική Ελευθερία Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα αναφορικά με το περιεχόμενο του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 3: Ποινικό Δίκαιο των Ανηλίκων

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 3: Ποινικό Δίκαιο των Ανηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Ποινικό Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας- Σωφρονιστικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί λειτουργεί η Διαμεσολάβηση;

Γιατί λειτουργεί η Διαμεσολάβηση; " Η παραδοσιακή προσφυγή στο δικαστήριο είναι ένα λάθος που πρέπει να διορθωθεί Για μερικές διαφωνίες, η προσφυγή στα δικαστήρια είναι η μόνη λύση αλλά για πολλές άλλες αξιώσεις, η δικαστική προσφυγή θυμίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη 1. Η πολιτική αγωγή στην ελληνική ποινική δίκη... 1 2. Νομική φύση της πολιτικής αγωγής Ο μικτός χαρακτήρας της... 6 2.1. Η βλάβη που

Διαβάστε περισσότερα

Ένδικα μέσα και κυρώσεις σε υποθέσεις διακρίσεων: ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα

Ένδικα μέσα και κυρώσεις σε υποθέσεις διακρίσεων: ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα Ένδικα μέσα και κυρώσεις σε υποθέσεις διακρίσεων: ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα Εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας κατά των Διακρίσεων Σεμινάριο για Δικαστές και Εισαγγελείς Θεσσαλονίκη, 09 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Τελευταίως παρατηρείται έξαρση του φαινομένου επιθέσεων, βιαιοπραγιών και διενέργειας ελέγχων σε αλλοδαπούς μετανάστες, σε σχέση με τη νομιμότητα της

Τελευταίως παρατηρείται έξαρση του φαινομένου επιθέσεων, βιαιοπραγιών και διενέργειας ελέγχων σε αλλοδαπούς μετανάστες, σε σχέση με τη νομιμότητα της Τελευταίως παρατηρείται έξαρση του φαινομένου επιθέσεων, βιαιοπραγιών και διενέργειας ελέγχων σε αλλοδαπούς μετανάστες, σε σχέση με τη νομιμότητα της εισόδου και διαμονής αυτών στη χώρα καθώς και της ασκήσεως

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΘΕΜΑ: ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Ο ρόλος της Δια βίου Μάθησης στην καταπολέμηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Τοζήτηματωνκοινωνικώνανισοτήτωνστηνεκπαίδευσηαποτελείένα

Διαβάστε περισσότερα

Μορφές και Θεωρίες Ρύθµισης

Μορφές και Θεωρίες Ρύθµισης Μορφές και Θεωρίες Ρύθµισης Το ενδιαφέρον του µαθήµατος συγκεντρώνεται στη µελέτη του φαινοµένου της ρύθµισης ως µορφής δηµοσίας πολιτικής στο πεδίο της οικονοµίας. Παρουσιάζονται και εξετάζονται συγκριτικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Α. Γενικό μέρος

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Α. Γενικό μέρος 1 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Α. Γενικό μέρος 1. - Αποτελεί σταθερή επιλογή της Ελληνικής δημοκρατικής Πολιτείας η ουσιαστική προώθηση της ισότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΟΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΖΕΡΒΑΣ ΚΩΣΤΑΣ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΟΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΖΕΡΒΑΣ ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ ΓΕΡΑΣΗΣ ΜΠΑΣΙΟΣ ΕΛΕΝΗ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΕΡΑΣΙΝΑ ΒΑΛΑΣΗ ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΑΣΙΟΥΛΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΟΥΜΟΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΜΑΡΙΝΑΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΙΖΟΣ ΚΟΣΜΑΣ ΑΓΓΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ. Ακαδ.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ. Ακαδ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ακαδ. Έτος 2003-2004 Ο σκοτεινός αριθμός. Λόγοι ύπαρξης και συνέπειες στην εγκληματολογική

Διαβάστε περισσότερα

Δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου

Δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 13 η : Δικαίωμα δικαστικής προστασίας Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

31987L0344. EUR-Lex L EL. Avis juridique important

31987L0344. EUR-Lex L EL. Avis juridique important Avis juridique important 31987L0344 Οδηγία 87/344/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 1987 για το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με την ασφάλιση νομικής προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ Κεφάλαιο 2: Ατομικά & Κοινωνικά Δικαιώματα Περιεχόμενα 1. Δικαιώματα & υποχρεώσεις 2. Άσκηση & κατάχρηση δικαιώματος 3. Τα ατομικά δικαιώματα 4. Τα πολιτικά δικαιώματα

Διαβάστε περισσότερα

Νέοι τρόποι επίλυσης των αστικών & εμπορικών διαφορών μας

Νέοι τρόποι επίλυσης των αστικών & εμπορικών διαφορών μας Νέοι τρόποι επίλυσης των αστικών & εμπορικών διαφορών μας Στέλλα Γαμβρέλλη, Δικηγόρος, LL.M., Μ.Δ.Ε. Εσπερίδα innovation-community.gr «Καινοτομία και Εξωστρέφεια» Πολυσυνέδριο Capital & Vision, HILTON

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο ίκαιο των Πληροφοριακών Συστημάτων, των Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και του ιαδικτύου Α.Μ 30437. Χριστίνα Θεοδωρίδου 2

Εισαγωγή στο ίκαιο των Πληροφοριακών Συστημάτων, των Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και του ιαδικτύου Α.Μ 30437. Χριστίνα Θεοδωρίδου 2 Α.Μ 30437 Χριστίνα Θεοδωρίδου 2 Περιεχόμενα Περιεχόμενα... 3 1. Εισαγωγή... 7 2. Θέματα νομικής ορολογίας... 9 2.1. Η νομική έννοια του διαδικτύου και του κυβερνοχώρου... 9 2.2. Το πρόβλημα της νομικής

Διαβάστε περισσότερα

09. Ποινικό Δίκαιο & Ποινική Δικονομία

09. Ποινικό Δίκαιο & Ποινική Δικονομία 09. Ποινικό Δίκαιο & Ποινική Δικονομία Α.Μ. ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ/ΟΥΣΑ 7340010917027 Ο Ν.3500/06 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας Επικ. Καθηγητής Ν. Δημητράτος 7340010918001 Η επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς ν.4321 με τροπ. με ν.4337/2015

ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς ν.4321 με τροπ. με ν.4337/2015 ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς ν.4321 με τροπ. με ν.4337/2015 «1. Όποιος δεν καταβάλλει τα βεβαιωμένα στη Φορολογική Διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις

Διαβάστε περισσότερα

Εισηγητές- Ομιλητές: Αθανασόπουλος Αθανάσιος Ειδικός Συνεργάτης Π.Ο.ΑΣ.Υ Ρήγας Νικόλαος Μέλος Δ.Σ. Π.Ο.ΑΣ.Υ

Εισηγητές- Ομιλητές: Αθανασόπουλος Αθανάσιος Ειδικός Συνεργάτης Π.Ο.ΑΣ.Υ Ρήγας Νικόλαος Μέλος Δ.Σ. Π.Ο.ΑΣ.Υ Προς: Τη Βουλή των Ελλήνων Εισηγητές- Ομιλητές: Αθανασόπουλος Αθανάσιος Ειδικός Συνεργάτης Π.Ο.ΑΣ.Υ Ρήγας Νικόλαος Μέλος Δ.Σ. Π.Ο.ΑΣ.Υ Υποεπιτροπή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ EL EL EL ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 11.7.2007 SEC(2007) 936 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ Συνοδευτικό έγγραφο της Λευκής Βίβλου για τον

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 9 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 9 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 9 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 30.1.2013 2012/2101(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τη βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη: ευεργέτημα πενίας σε διασυνοριακές διαφορές επί αστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 31.3.2014 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών.

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Ορισμός του παιδιού Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Άρθρο 1 Απαγόρευση διακρίσεων Κάθε παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται χωρίς διακρίσεις λόγω χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, άποψης, χώρας

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού

Εισήγηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού «Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς τις Οδηγίες 2001/84/ΕΚ και 2004/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2001 και 29ης Απριλίου 2004 σχετικά με το δικαίωμα παρακολούθησης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ & ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ «ΕΛΠΙΔΑ» Σε συνεργασία με τον ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ (ΟΚΑΝΑ) ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΑΡΧΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ Δίκαιο: είναι το σύνολο των ετερόνομων κανόνων, που ρυθμίζουν, κατά τρόπο υποχρεωτικό, την κοινωνική συμβίωση των ανθρώπων (βλ. σελ. 5) Δημόσιο Δίκαιο:

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση Αξιολόγηση της Μάθησης

Εκτίμηση Αξιολόγηση της Μάθησης Εκτίμηση Αξιολόγηση της Μάθησης Ορισμοί Ο διδάσκων δεν αρκεί να κάνει μάθημα, αλλά και να διασφαλίζει ότι πετυχαίνει το επιθυμητό αποτέλεσμα της μάθησης Η εκτίμηση της μάθησης αναφέρεται στην ανατροφοδότηση

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Ερευνητικοί στόχοι. Μεθοδολογία. Νοέµβριος 2012

Γενικά. Ερευνητικοί στόχοι. Μεθοδολογία. Νοέµβριος 2012 Νοέµβριος 2012 Γενικά H έρευνα πεδίου για την αξιολόγηση των στάσεων, συµπεριφορών, γνώσεων και πρακτικών που αφορούν την τοξικοεξάρτηση ανηλίκων αποτελεί µέρος συνολικότερης µελέτης του ΚΕΘΕΑ, η οποία

Διαβάστε περισσότερα

Γ.Σ.Ε.Ε. ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠ. ΑΡΙΘ.: 5 Αθήνα, 24 Μαΐου 2013 ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΚ/ ΠΡΟΣ Τα Εργατικά Κέντρα και τις Ομοσπονδίες δύναμης ΓΣΕΕ

Γ.Σ.Ε.Ε. ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠ. ΑΡΙΘ.: 5 Αθήνα, 24 Μαΐου 2013 ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΚ/ ΠΡΟΣ Τα Εργατικά Κέντρα και τις Ομοσπονδίες δύναμης ΓΣΕΕ Γ.Σ.Ε.Ε. ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠ. ΑΡΙΘ.: 5 Αθήνα, 24 Μαΐου 2013 ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΚ/22-5-2013 ΠΡΟΣ Τα Εργατικά Κέντρα και τις Ομοσπονδίες δύναμης ΓΣΕΕ Θέμα: «Καθολικότητα ισχύος των όρων της ισχύουσας από 14-5-2013

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Ι. Ο προβληματισμός για την αρχή της αμεσότητας

Εισαγωγή Ι. Ο προβληματισμός για την αρχή της αμεσότητας Εισαγωγή Ι. Ο προβληματισμός για την αρχή της αμεσότητας Αφορμή για την παρούσα μελέτη έδωσε η συνεχής προσπάθεια του ιστορικού νομοθέτη για επίτευξη της αρχής της αμεσότητας από την ισχύ του ΚΠολ μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 1: Αυτονόμηση της αντιμετώπισης των ανηλίκων

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 1: Αυτονόμηση της αντιμετώπισης των ανηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Αυτονόμηση της αντιμετώπισης των ανηλίκων Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας-Σωφρονιστικής Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Ανακοίνωση της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝCB για το 2013 Αθήνα, 4 Μαρτίου 2014

Ανακοίνωση της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝCB για το 2013 Αθήνα, 4 Μαρτίου 2014 Ανακοίνωση της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝCB για το 2013 Αθήνα, 4 Μαρτίου 2014 Γεράσιμος Νοταράς, πρόεδρος του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ Η διεθνής οικονομική κρίση και τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζονται σε πολλές χώρες

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές έρευνες-έγκαιρη παρέμβαση-γνωμοδοτικός ρόλος της ΥΕΑ 17

Κοινωνικές έρευνες-έγκαιρη παρέμβαση-γνωμοδοτικός ρόλος της ΥΕΑ 17 Κοινωνικές έρευνες-έγκαιρη παρέμβαση-γνωμοδοτικός ρόλος της ΥΕΑ Προληπτική παρέμβαση Η ποινική δικαιοσύνη ασχολείται με τον ανήλικο παραβάτη κυρίως εφόσον έχει προβεί σε παράβαση του ποινικού κώδικα ή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014 ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014 Κεφάλαιο πρώτο: ΙΙ. Η διοίκηση, ΙΙΙ. Το διοικητικό δίκαιο (σελ. 16 25) Σκοπός των ως

Διαβάστε περισσότερα

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org Ιδρυτική Διακήρυξη 1. 2. 3. Το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών - ΕΝΑ ενεργοποιείται σε μια κρίσιμη για την Ελλάδα περίοδο. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί λειτουργούν

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους

Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους Θέμα 1 ο (κληρώθηκε) Ο ευρωπαϊκός και διεθνής νομικός πολιτισμός αναγνωρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Συνεκδικασθείσες υποθέσεις Τ-125/03 R και Τ-253/03 R. Akzo Nobel Chemicals Ltd και Akcros Chemicals Ltd κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

Συνεκδικασθείσες υποθέσεις Τ-125/03 R και Τ-253/03 R. Akzo Nobel Chemicals Ltd και Akcros Chemicals Ltd κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Συνεκδικασθείσες υποθέσεις Τ-125/03 R και Τ-253/03 R Akzo Nobel Chemicals Ltd και Akcros Chemicals Ltd κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων «Διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων Ανταγωνισμός Ελεγκτικές εξουσίες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ. Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016

ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ. Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016 ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016 Ευθύνη του Δημοσίου Έννοια ευθύνης του Δημοσίου υποχρέωση του Δημοσίου, των ΟΤΑ, των ΝΠΔΔ, να αποζημιώσουν τρίτα πρόσωπα για ζημίες που έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Υποστήριξη της λειτουργίας των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ)

Υποστήριξη της λειτουργίας των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) Υποστήριξη της λειτουργίας των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΝΤΑΞΗΣ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 11.11.2011

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 11.11.2011 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2011 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση

Διαβάστε περισσότερα