Οδηγός Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οδηγός Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ)"

Transcript

1 Οδηγός Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

2

3 Περιεχόμενα Πρόλογος 2 Εισαγωγή 3 Τι είναι η αναπηρία; 4 Ποια είναι τα άτομα με αναπηρία; 5 Στατιστικά Στοιχεία ΑμεΑ και ΑΜΚ 6 Πότε θεωρείται ένα άτομο ανάπηρο; 6 Η αναπηρία είναι εντελώς διαφορετική από την ανικανότητα... 7 Όλοι έχουμε ένα κομμάτι ευθύνης! 7 Προσβάσιμος Τουρισμός 8 Αρχιτεκτονικά Εμπόδια 9 Προσπελασιμότητα 9 Αλυσίδα Πρόσβασης 9 Χώροι Στάθμευσης 10 Πρόσβαση σε κτιριακές εγκαταστάσεις 10 Ράμπες 11 Θύρες Εισόδου 11 Δημιουργία κουλτούρας πρόσβασης σε υπηρεσίες 12 Ανθρώπινα εμπόδια 13 Γλώσσα και Επικοινωνία 14 Λέξεις και Στάσεις Ζωής 15 Κώδικας Επικοινωνίας 16 Εθιμοτυπία Επικοινωνίας 17 Κινητικές Αναπηρίες 18 Τύφλωση - Προβλήματα Όρασης 19 Κώφωση 19 Προβλήματα Ακοής 20 Νοητική Αναπηρία 21 Διανοητική Ασθένεια 22 Εκπαίδευση 23 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α - Σκύλοι Οδηγοί 24 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β - Πρότυπες Λεπτομέρειες / Πληροφορίες 25 1

4 Πρόλογος H δυνατότητα της απόλαυσης του δικαιώματος απρόσκοπτου και ανεμπόδιστου παραθερισμού για όλους τους συνανθρώπους μας είναι ευθύνη όλων μας. Αυτή η δέσμευση απορρέει και από νομική υποχρέωση αφού πέραν των σχετικών εν ισχύ Κανονισμών, η Κυπριακή Δημοκρατία την έχει υπογράψει την «Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες». Η πιο πάνω Σύμβαση έχει σκοπό να προάγει, προστατεύει και διασφαλίζει την πλήρη και ίση απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών για όλα τα άτομα με αναπηρίες και να προωθεί τον σεβασμό προς την αξιοπρέπεια τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης υπογράψει την εν λόγω Σύμβαση ως ξεχωριστή νομική οντότητα, ενώ παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του High Level Group on Disability, έχει εξουσιοδοτηθεί να παρακολουθεί την πρόοδο των Κρατών Μελών στην επικύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης. Μαρίνος Μενελάου Αν. Διευθυντής Τουρισμού Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας ΚΟΤ Οδηγός Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) Ο Οδηγός εκδίδεται από τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού με σκοπό την παροχή χρήσιμων πληροφοριών οι οποίες συμβάλλουν στην προσφορά βέλτιστων υπηρεσιών εξυπηρέτησης προς τους συνανθρώπους μας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμος για σκοπούς ενημέρωσης ατόμων που εργοδοτούνται στην «πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης». 2

5 Εισαγωγή Η παροχή εκπαίδευσης στο διευθυντικό προσωπικό όπως και στο προσωπικό που εργοδοτείται στην «πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης» σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφετέριες και δημόσιους χώρους είναι πλέον απαραίτητη, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η σωστή παροχή υπηρεσιών εξυπηρέτησης στα Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) και στα Άτομα με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) όταν αυτή χρειάζεται, με σεβασμό, υπευθυνότητα και διακριτικότητα. Άτομα τα οποία κατέχουν γνώσεις αναφορικά με τις διάφορες μορφές αναπηρίας καθώς επίσης και τα πολλαπλά εμπόδια που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα άτομα με αναπηρία στην κοινωνία μας, είναι σε θέση να παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που σέβονται την ασφάλεια, την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπεια του κάθε ΑμεΑ και ΑΜΚ. Ο Οδηγός είναι μια πηγή πληροφοριών που εντοπίζει τις βέλτιστες μεθόδους και κώδικες συμπεριφοράς και απευθύνεται τόσο σε ανώτερα στελέχη που κατέχουν θέσεις κλειδιά ως επίσης και σε άτομα που έρχονται σε άμεση επαφή εξυπηρέτησης. Έμφαση δίνεται στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ και ΑΜΚ εξ αιτίας της φυσικής ακαταλληλότητας χώρων αλλά και της νοοτροπίας αντιμετώπισης της οποίας τυγχάνουν από τα άτομα που τους εξυπηρετούν. Με την γνώση που θα αποκομίσετε από το υλικό αυτό θα έχετε περισσότερη αυτοπεποίθηση, άνεση και επιδεξιότητα όταν εξυπηρετείτε ΑμεΑ και ΑΜΚ. Επίσης κάποιες αντιλήψεις που έχετε προς τα άτομα αυτά, θα απαμβλυνθούν. Τα άτομα με αναπηρία έχουν τα ίδια δικαιώματα για ισότιμη μεταχείριση χωρίς διακρίσεις όπως οι υπόλοιποι πολίτες, όπως επίσης το δικαίωμα να συμμετάσχουν ενεργά σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος της απρόσκοπτης διακίνησης, φιλοξενίας και ψυχαγωγίας τους. Σόφη Χριστοφίδου Διευθύντρια Εξυπηρέτησης Πελατών Hermes Airports Ltd Κλέλια Πετρίδου Σύμβουλος Προσβασιμότητας, Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων 3

6 > Τι είναι η αναπηρία; Η αναπηρία αφορά λειτουργικούς περιορισμούς που δυσχεραίνουν την πλήρη συμμετοχή του ατόμου στην καθημερινή ζωή. Οι λειτουργικοί αυτοί περιορισμοί μπορεί να είναι σωματικοί, διανοητικοί ή συσχετισμένοι με κάποιο πρόβλημα υγείας. Η αναπηρία μπορεί να χωριστεί στις πιο κάτω διαφορετικές ομάδες: Κινητικά ανάπηροι Άτομα με Κινητικές δυσκολίες Τυφλά άτομα Άτομα με μειωμένη όραση Κωφοί Άτομα με προβλήματα ακοής Μαθησιακές Δυσκολίες Διανοητικά προβλήματα Ενώ δημιουργούμε τη κατάλληλη υποδομή για εύκολη πρόσβαση από άτομα με αναπηρία, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ταυτόχρονα επωφελούνται και άλλες ομάδες: Άτομα με προσωρινές αναπηρίες Κάποιος με σπασμένο χέρι ή διάστρεμμα στον αστράγαλο αντιμετωπίζει τις ίδιες δυσκολίες με κάποιον που πάσχει από μόνιμη αναπηρία στο να ανοίξει μια βαριά πόρτα ή να διακινηθεί σε ένα στενό διάδρομο. Θα μπορούσαμε ακόμη να υποστηρίξουμε ότι για τα άτομα με προσωρινή αναπηρία είναι ακόμη πιο δύσκολο, επειδή δεν έχουν την ίδια πείρα με τα άτομα με μόνιμη αναπηρία. Γονείς με μικρά παιδιά Τα βρεφικά καροτσάκια και τα μικρά παιδιά είναι επίσης δύσκολο να διακινηθούν σε χώρους χωρίς την κατάλληλη υποδομή. Έγκυες γυναίκες Άτομα τρίτης ηλικίας Όσο μεγαλώνουμε, η ακοή, η όραση και η ευκολία στη διακίνηση μας επηρεάζονται. Οι πληροφορίες αυτές συνήθως δεν παρουσιάζονται σε στατιστικές μελέτες, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά συνήθως δεν δηλώνονται. Παρ όλα αυτά, οι ευκολίες και οι υπηρεσίες θα πρέπει να είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες αυτών των ανθρώπων. Άτομα με ασυνήθεις σωματικές διαστάσεις 4

7 > Ποια είναι τα άτομα με αναπηρία; Τα άτομα με αναπηρία είμαστε εγώ και σεις, τα μέλη της οικογενείας μας, οι φίλοι μας και οι συνάδελφοι μας. Πρόσφατες μελέτες κατέδειξαν ότι το 18% του πληθυσμού της γης έχει κάποια μορφή αναπηρίας σε αριθμό που αγγίζει τα 550 εκατομμύρια άτομα. Με τη γήρανση του πληθυσμού της γης, ο αριθμός των ατόμων με προβλήματα ακοής και όρασης και κινητικές δυσκολίες αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς. Χάριν της καλής ιατρικής φροντίδας και ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, τα άτομα της τρίτης ηλικίας μπορούν να παραμείνουν στα σπίτια τους ενταγμένα στην κοινωνία για περισσότερα χρόνια αντί να εισάγονται σε οίκους ευγηρίας. Μέσα στα επόμενα 20 χρόνια ο αριθμός των ατόμων τρίτης ηλικίας στην κοινωνία μας θα διπλασιαστεί. Πρέπει να δούμε τα ΑμεΑ και ΑΜΚ πρώτα σαν ανθρώπους με τα ίδια όνειρα, δικαιώματα, ελπίδες, φιλοδοξίες και απογοητεύσεις με εμάς. Πρέπει να κατανοήσουμε τα διάφορα εμπόδια που βρίσκουν στο διάβα τους καθημερινά και να μάθουμε πως μπορούμε να διευκολύνουμε τους εαυτούς μας, τους πελάτες μας, τα μέλη της οικογένειας μας ή τους συνάδελφους μας που τυχών έχουν κάποιας μορφής αναπηρία. Πρέπει να θυμόμαστε πως οι προσπάθειες που καταβάλουμε για την παροχή διευκολύνσεων για τα ΑμεΑ και ΑΜΚ είναι και μια επένδυση για τον ίδιο μας τον εαυτό! Είτε πέσουμε και σπάσουμε το πόδι μας, είτε φτάσουμε στην τρίτη ηλικία και χρειαζόμαστε γυαλιά, αργά ή γρήγορα κάποια μορφή αναπηρίας θα επιβληθεί στη ζωή μας! Το ερώτημα είναι ΠΟΤΕ και ΓΙΑ ΠΟΣΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ; Αναμένεται ότι μέσα στα επόμενα 20 χρόνια ένα ποσοστό γύρω στο 80% του πληθυσμού θα φροντίζει κάποιο άτομο με αναπηρία, τις περισσότερες δε φορές αυτό θα σημαίνει τη φροντίδα κάποιου μέλους της οικογενείας. Το εξελικτικό αποτέλεσμα είναι ότι η αναπηρία αγγίζει τον καθένα από μας! Τα παραδοσιακά πρότυπα σχεδιασμού κτιρίων είναι πλέον πολύ περιορισμένα για να καλύπτουν τις ηλικιακές ανάγκες της κοινωνίας μας όπως αυτές διαμορφώνονται. Ως τουριστικός προορισμός, μας ενδιαφέρει άμεσα η παροχή υπηρεσιών και διευκολύνσεων που επιτρέπουν στις χιλιάδες ΑμεΑ και ΑΜΚ που επισκέπτονται το νησί μας, να συμμετέχουν ενεργά σε όλες τις πτυχές της ζωής ενώ βρίσκονται στην χώρα μας για διακοπές. 5

8 > Στατιστικά Στοιχεία ΑμεΑ και ΑΜΚ > Πότε θεωρείται ένα άτομο ανάπηρο; Στην Κύπρο ζούν περισσότερα από 20,000 άτομα με αναπηρίες. Στην Ε.Ε. υπάρχουν πάνω από 60 εκ. άτομα με κάποια μορφή αναπηρίας, άτομα τα οποία συνήθως ταξιδεύουν για τις διακοπές τους σε περιόδους μη αιχμής. Το 2009 περίπου 50,000 άτομα με αναπηρία εξυπηρετήθηκαν στους Διεθνείς Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου. Ένα άτομο θεωρείται ανάπηρο όταν έχει κάποια σωματική, αισθητηριακή, ή νοητική βλάβη η οποία έχει μακροχρόνια και σημαντική επίπτωση στην ικανότητα του να διεκπεραιώνει καθημερινές δραστηριότητες. Καθημερινές δραστηριότητες που μπορεί να επηρεάζονται στα ΑμεΑ και ΑΜΚ: Διακίνηση Χειρωνακτική επιδεξιότητα Σωματικός συντονισμός Εγκράτεια (συμπεριφοράς ή σωματική) Ικανότητα άρσης και μεταφοράς καθημερινών αντικειμένων Μνήμη και ικανότητα συγκέντρωσης Κατανόηση και μάθηση Αντίληψη κινδύνου Άτομα με κινητικά προβλήματα τα οποία διευκολύνονται με την ύπαρξη κεκλιμένων επιπέδων, ανελκυστήρων, κτλ. Άτομα με οπτική αναπηρία που διευκολύνονται με την κατάλληλη ηχητική ή / και ανάγλυφη σήμανση. Άτομα με ακουστική αναπηρία που διευκολύνονται από την κατάλληλη οπτική σήμανση. Άτομα με μαθησιακές δυσκολίες που διευκολύνονται με την κατάλληλη και ευκρινή σήμανση. Άτομα με κινητικές δυσκολίες όπως π.χ. αρθρίτιδα, που διευκολύνονται με τη χρήση κατάλληλων χειρολισθήρων. 6

9 > Η αναπηρία είναι εντελώς διαφορετική από την ανικανότητα... > Όλοι έχουμε ένα κομμάτι ευθύνης! Η αναπηρία αφορά λειτουργικούς περιορισμούς στη διεκπεραίωση μιας ενέργειας. Η πολιτεία Για την καθυστέρηση στο να βοηθήσει τα ΑμεΑ και ΑΜΚ να ενσωματωθούν στην κοινωνία. Η κοινωνία Για την προκατάληψη και έλλειψη ευαισθησίας προς τα ΑμεΑ και ΑΜΚ. Η ανικανότητα αναφέρεται στη σχέση του ατόμου με το περιβάλλον και την κοινωνία, που είναι έτσι σχεδιασμένα ώστε να περιορίζονται οι ευκαιρίες ισότιμης συμμετοχής του στη ζωή. Ο βαθμός ανικανότητας εξαρτάται από την έλλειψη διευκολύνσεων που ένα άτομο με αναπηρία αντιμετωπίζει στο διάβα του. Όλοι εμείς Για την άγνοια μας και την έλλειψη ενδιαφέροντος. Δυστυχώς, έχουμε περιοριστεί ως κοινωνία στο «ιατρικό μοντέλο» της έννοιας της αναπηρίας: του άρρωστου δηλαδή ανθρώπου που δε μπορεί να κάνει τίποτα μόνο του, που δε μπορεί να είναι ανεξάρτητο, που πρέπει να περιορίσουμε σε κάποιο εξειδικευμένο ίδρυμα, απο όπου δε θέλει ή δεν πρέπει ίσως να βγαίνει. Τα πράγματα όμως έχουν αλλάξει ριζικά. Με το νέο αιώνα, η Ευρώπη έχει προχωρήσει σε ένα άλλο μοντέλο θεώρησης της αναπηρίας, το κοινωνικό μοντέλο. Μια οπτική που θεωρεί ως ανάπηρο, όχι το άτομο αλλά το περιβάλλον εκείνο που είναι ανίκανο να δεχτεί και να προσφέρει βασικές διευκολύνσεις. 7

10 > Προσβάσιμος Τουρισμός Υπάρχει μια μεγάλη κατηγορία περιηγητών μεγέθους 127 εκατομμυρίων, η οποία ταξιδεύει όλο και περισσότερο και αποτελεί εναλλακτική λύση για την τουριστική μας βιομηχανία. Πρόκειται για την τεράστια προοπτική της προσέλκυσης του τμήματος αγοράς των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρίες. Παιδιά προσχολικής ηλικίας Γονείς με καροτσάκια των παιδιών τους Έγκυες γυναίκες Άτομα προσωρινά τραυματισμένα Άτομα με ασυνήθεις σωματικές διαστάσεις. Αφηρημένοι Οι πιο πάνω κατηγορίες εμποδιζόμενων ατόμων, μπορούν να φτάσουν μέχρι και στο 50% του συνολικού πληθυσμού! Αυτό σημαίνει πως ένας στους δύο πολίτες μπορεί να αντιμετωπίζει καθημερινά προβλήματα διακίνησης και να δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει την υπάρχουσα υποδομή. Κατ ακρίβεια, όλοι, σε κάποια φάση της ζωής μας και ανάλογα με την ηλικία που Το μέτρο για το σχεδιασμό κτιρίων μέχρι και τον προηγούμενο αιώνα ακολουθούσε το ανθρώπινο πρότυπο: Αρτιμελής Υγιέστατος Μονίμως 30 ετών Άρρεν (προτίμηση) Μόνο στα τέλη του 20 αιώνα και μετά από αδιάκοπες προσπάθειες του παγκόσμιου αναπηρικού κινήματος, η ανθρωπότητα άρχισε να αντιλαμβάνεται πόσο επιζήμιος είναι ο σχεδιασμός αυτός που καλλιεργεί τη διάκριση και επιφέρει τον αποκλεισμό, όχι μόνο των ΑμεΑ αλλά, ουσιαστικά όλων των ανθρώπων, ανάλογα με την ηλικία στην οποία βρίσκονται ή τη φυσική τους κατάσταση. Άτομα με Μειωμένη Κινητικότητα ή Εμποδιζόμενα Άτομα από το σχεδιασμό κτιρίων που ήταν βασισμένος στο πιο πάνω ανθρώπινο πρότυπο: βρισκόμαστε, αντιμετωπίσαμε ως παιδιά, ή θα αντιμετωπίσουμε ξανά σε προχωρημένη ηλικία, προβλήματα διακίνησης στο περιβάλλον. Είναι παράδοξο αν σκεφτούμε, ότι η δυνατότητα πρόσβασης σε κτίρια και χώρους που βασικά σχεδιάζονται και κατασκευάζονται για να δέχονται και να εξυπηρετούν το κοινό, τελικά ανταποκρίνονται στις ανάγκες του μισού μόνο πληθυσμού! Ο Σχεδιασμός για Όλους είναι πλέον η νέα προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη όχι το μέσο όρο της ανθρώπινης δυνατότητας αλλά τη διευκόλυνση της ανθρώπινης αδυναμίας. Η νέα Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για την ασφάλεια χρήσης των δομικών έργων, έχει σαν βασική προϋπόθεση την ασφάλεια και τη διευκόλυνση όλων των χρηστών, κυρίως ατόμων με αναπηρία, των ηλικιωμένων και των μικρών παιδιών και των συνοδών τους. Άτομα με Αναπηρίες Άτομα τρίτης ηλικίας 8

11 Έτσι οι προδιαγραφές που βοηθούν τα άτομα σε αναπηρικό καροτσάκι και τα άτομα με οπτική αναπηρία είναι η βάση για τη διασφάλιση ενός φιλικού περιβάλλοντος για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως ηλικίας και φυσικής κατάστασης. > Αρχιτεκτονικά Εμπόδια Η ισότιμη συμμετοχή στη δημόσια ζωή σταματά σε φυσικά εμπόδια που με ένα σωστό σχεδιασμό μπορούν να αποφευχθούν: Στο σκαλοπατάκι που έχει 3 εκατοστά ύψος Στην πόρτα που της λείπουν μερικά εκατοστά πλάτος > Αλυσίδα Πρόσβασης Η Προσβασιμότητα βασίζεται στην ολοκλήρωση μιας αλυσίδας διευκολύνσεων που επιτρέπουν στα ΑμεΑ και ΑΜΚ να διακινηθούν απρόσκοπτα χωρίς εμπόδια, από τη στιγμή που φεύγουν το πρωί από το σπίτι μέχρι την επιστροφή τους το βράδυ. Όταν ένας κρίκος στην αλυσίδα πρόσβασης δεν λειτουργήσει, τότε η πρόσβαση για τα ΑμεΑ και ΑΜΚ διακόπτεται, όπως διακόπτεται και η ισότιμη συμμετοχή τους στη ζωή. > Προσπελασιμότητα Προσπελασιμότητα ή Προσβασιμότητα σημαίνει: Αφαιρούμε τα χτισμένα εμπόδια ή δημιουργούμε τις δυνατότητες για να τα ξεπεράσουμε, προσφέροντας στα ΑμεΑ και ΑΜΚ το συναίσθημα της αυτονομίας, της ισότητας και της αξιοπρέπειας. 9

12 > Χώροι Στάθμευσης > Πρόσβαση σε κτιριακές εγκαταστάσεις Η αλυσίδα πρόσβασης για τα ΑμεΑ και ΑΜΚ αρχίζει από τη στιγμή άφιξης τους στις εγκαταστάσεις που τους ενδιαφέρουν (ξενοδοχείο, νοσοκομείο, εστιατόριο, καφετέρια, κινηματογράφος, υπεραγορά, παραλία, κτλ.), είτε αυτόνομα, είτε με άλλο μέσο. Κοντά στην είσοδο των εγκαταστάσεων πρέπει να υπάρχουν θέσεις στάθμευσης διαμορφωμένοι κατάλληλα και με κατάλληλη σήμανση για χρήση αποκλειστικά από ανάπηρα άτομα και τα οχήματα τους. Βασικά στοιχεία του Σχεδιασμού για Όλους και χρήσιμες πληροφορίες για τους χώρους φιλοξενίας και ψυχαγωγίας των χρηστών Οι διαστάσεις τροχοκαθίσματος είναι 1,25 μ. μήκος και 0,76 μ. πλάτος Ο ελάχιστος χώρος που απαιτείται για την πλήρη στροφή ενός τροχοκαθίσματος είναι 1,50 μ. 1,50 μ. 1,25 μ. Χ 0,76 μ. Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης (που οι δικαιούχοι μπορούν να προμηθευτούν από το Υπουργείο Εργασίας) πρέπει να τοποθετείται στο ταμπλό του αυτοκινήτου που μεταφέρει το ΑμεΑ. Στην πίσω όψη της κάρτας αναγράφονται τα στοιχεία του δικαιούχου για έλεγχο από τους αρμόδιους. Ανθρωπομετρικές διαστάσεις Συνεπώς η ανεύθυνη συμπεριφορά κάποιων συμπολιτών μας που συχνά σταθμεύουν στις θέσεις αυτές αποτελεί καταπάτηση του δικαιώματος των ΑμεΑ για ισότιμη συμμετοχή. 10

13 > ΡΑΜΠΕΣ > ΘΥΡΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ Η κλίση ράμπας / κεκλιμένου δαπέδου δεν πρέπει να υπερβαίνει το 5% - 6%. Οι θύρες εισόδου πρέπει να έχουν άνοιγμα ελάχιστου πλάτους 90 εκ. και ελεύθερη απόσταση 30 εκ. στην πλευρά της χειρολαβής που επιτρέπει την προσέγγιση από τροχοκαθίσματα. Το μέγιστο κατακόρυφο ύψος που μπορεί να ανέβει ένα τροχοκάθισμα χωρίς ράμπα και χωρίς συνοδό είναι 1 εκατοστό. Είναι και κάποιες μικρές λεπτομέρειες που δε μας περνούν από το μυαλό κι όμως είναι πολύ σημαντικές για την ασφαλή και άνετη χρήση του χώρου από ΑμεΑ, όπως: Για την κάλυψη υψομετρικών διαφορών μέχρι 1,20 μ. σε εσωτερικούς χώρους υφιστάμενων ξενοδοχείων υπάρχει η δυνατότητα εγκατάστασης πλατφόρμας κάθετης κίνησης. Σημαντικό είναι για τις θύρες με μηχανισμό επαναφοράς, η αντίσταση να μην είναι μεγαλύτερη από 20 Newton για να μπορούν τα ΑμεΑ και ΑΜΚ να τη χειρίζονται με ασφάλεια. Εξίσου σημαντική για τις θύρες είναι η τοποθέτηση χειρολαβής για τράβηγμα της πόρτας κατά την έξοδο, ιδιαίτερα σε θύρες των χώρων υγιεινής. Χρήσιμη είναι η προστατευτική επένδυση στις πόρτες σε ύψος 25 εκ. για προστασία από τα υποπόδια των τροχοκαθισμάτων. Η κλίση δαπέδου πεζοδρομίου και πεζόδρομου για τα νερά της βροχής δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη του 2% γιατί αποτελεί κίνδυνο ανατροπής του τροχοκαθίσματος 11

14 Πολλές φορές, για να παρέχουμε ισότιμη μεταχείριση και την κατάλληλη υποδομή, πρέπει να κάνουμε αλλαγές. Η πρωτίστη αλλαγή που επιβάλλεται είναι ο τρόπος σκέψης μας, ο οποίος πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλες τις ομάδες ατόμων. Πρέπει να υπάρχουν Κοινόχρηστα Αποχωρητήρια χωρίς διάκριση φύλου (γιατί ο συνοδός μπορεί να είναι αντίθετου φύλου). Οι χώροι αυτοί πρέπει να είναι διαμορφωμένοι κατάλληλα βάσει συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών. (βλέπε παράρτημα Β, σελίδα 27) > Η Δημιουργία της κουλτούρας Πρόσβασης σε υπηρεσίες Τα άτομα με αναπηρία ζητούν ίση μεταχείριση, όχι ειδική μεταχείριση. Το μόνο που χρειάζεται, για να συμπεριλαμβάνουμε τα ΑμεΑ και ΑΜΚ στις διάφορες προσφερόμενες υπηρεσίες, είναι αλλαγή στον τρόπο που σκεφτόμαστε. Η αλλαγή αυτή έρχεται εύκολα με την κατανόηση του γεγονότος ότι επέρχονται αλλαγές στα δημογραφικά δεδομένα της κοινωνίας μας και ότι κανείς δεν είναι τέλειος. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι με την πάροδο του χρόνου τα ΑμεΑ και ΑΜΚ θα διαδραματίζουν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων μας. 12

15 > Ανθρώπινα εμπόδια Η αναπηρία δεν περιορίζεται μόνο στα άτομα που χρησιμοποιούν τροχοκαθίσματα, αφού υπάρχουν πολλές μορφές κινητικών αναπηριών, αισθητηριακών αναπηριών και μαθησιακών δυσκολιών. Ενώ εργαζόμαστε για να αφαιρέσουμε τα φυσικά εμπόδια που βρίσκουν στο δρόμο τους τα ΑμεΑ και ΑΜΚ, θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά δεν είναι φυσικά τα μεγαλύτερα εμπόδια για τα ΑμεΑ και ΑΜΚ είναι οι εικασίες, οι μύθοι, η προκατάληψη και η νοοτροπία των ανθρώπων. Εικασίες και Μύθοι Αισθητηριακά εμπόδια Ελλιπής και μη ευκρινής Σήμανση Εμπόδια σε διαδρόμους Μόνο ηχητικός συναγερμός φωτιάς Εμπόδια λόγω του ανθρώπινου παράγοντα Έλλειψη κατανόησης Μη λήψη αποφάσεων για αναγκαίες εναλλακτικές λύσεις, π.χ. δημιουργία ράμπας, εφαρμογή χειρολισθήρων, σωστή διαρρύθμιση χώρων, ευκρινή και κατάλληλη σήμανση, Braille, μεγέθυνση και ακουστική μορφή πληροφοριών. Εικασίες ότι τα άτομα με αναπηρία είναι ακατάλληλα για κάποια επαγγέλματα. Αδυναμία στο να αναγνωρίσουμε τις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες μιας κοινωνίας που μεγαλώνει σε ηλικία. Αδυναμία στο να αναγνωρίσουμε ότι τα άτομα με αναπηρία ανέρχονται σε σημαντικό ποσοστό του πελατολογίου μας. Όλοι οι φορείς θα πρέπει να μεριμνήσουν έτσι ώστε να αφαιρεθούν από τους χώρους τους τα διάφορα εμπόδια που δεν επιτρέπουν στα ΑμεΑ και ΑΜΚ το δικαίωμα στην ισότιμη συμμετοχή στην ζωή: Φυσικά εμπόδια Πεζοδρόμια χωρίς ράμπες και χωρίς καθορισμένη ζώνη όδευσης πεζών Σκαλοπάτια Απότομες ράμπες Χαμηλά γραφεία Χαλιά με παχύ πέλος Πόμολα αντί βοηθητικές χειρολαβές Αυτόματες μηχανές Εισιτηρίων σε χώρους στάθμευσης, ακατάλληλες για χρήση από τυφλούς, άτομα σε τροχοκάθισμα ή άτομα που οδηγούν αναπηρικό όχημα. 13

16 > Γλώσσα και Επικοινωνία Η γλώσσα δημιουργεί ιδέες, εικόνες και πεποιθήσεις, αντιλήψεις και νοοτροπίες. Οι λέξεις καθρεφτίζουν την στάση μας και μπορούν να δημιουργήσουν εμπόδια στην επικοινωνία μας με άτομα με αναπηρία. Τα ακόλουθα θα μας βοηθήσουν να σκεφτόμαστε τα άτομα με αναπηρία πρώτα σαν ανθρώπους, που τυχαίνει να έχουν κάποια μορφή αναπηρίας που ίσως επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο συσχετίζονται με το περιβάλλον τους. Αντί να λέμε Κανονικός άνθρωπος Γέρος / γριά Τυφλός / στραβός Ανάπηρος Παράλυτος Κουτσός Χρησιμοποιούμε καλύτερα... Άτομο χωρίς αναπηρία Άτομο χωρίς αναπηρία Ηλικία Άτομο τρίτης ηλικίας (άρρεν / θήλυ) Τυφλοί / Άτομα με πρόβλημα όρασης Άτομο με πρόβλημα όρασης Άτομα με τροχοκάθισμα Άτομο που χρησιμοποιεί τροχοκάθισμα ή αναπηρικό καροτσάκι Παράλυση Άτομο με κινητικά προβλήματα Άτομο με κινητικές δυσκολίες Άτομο που πάσχει από αρθρίτιδα, κτλ. Κώφωση Κουφός / Κουφή Άτομο με ακουστικά προβλήματα Ακουστική Ανεπάρκεια Κουφός / Κουφή Άτομο με ακουστική ανεπάρκεια (Τα άτομα αυτά δεν είναι κουφά και συχνά αναπληρώνουν την ανεπάρκεια με βοηθήματα ακοής) Επιληπτικός Ανάπηρος Τρελός / Μουρλός / Μανιακός Ψυχοπαθής / Πελλός Επιληψία Άτομο που έπαθε επιληπτική κρίση Αναπηρία Άτομο με αναπηρία Διανοητική Ασθένεια Άτομο με διανοητική ασθένεια Άτομο που πάσχει από σχιζοφρένεια Άτομο που πάσχει από κατάθλιψη. Νοητική Ασθένεια Καθυστερημένος / Μογγόλος / Ηλίθιος Άτομο με νοητική ασθένεια Άτομο που πάσχει από σπασμούς Σπαστικός Άτομο που πάσχει από σπασμούς 14

17 > Λέξεις και Στάσεις Ζωής Δώστε προσοχή στους ακόλουθους ορισμούς όταν μιλάτε με / ή για άτομα με αναπηρία. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η κάθε λέξη έχει συγκεκριμένο νόημα και ότι οι λέξεις δεν είναι εναλλασσόμενες. βασανίζεται από... κτλ. υποδηλώνουν συνεχή πόνο και συνθέτουν μια εικόνα ότι το άτομο υποφέρει και ζει χωρίς ελπίδα. Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, το να έχεις κάποια αναπηρία δεν σημαίνει απαραίτητα αβάσταχτο πόνο ούτε ότι το άτομο χρειάζεται την αδιάκοπη προσοχή μας. Τα άτομα με αναπηρία νιώθουν άνετα με κοινές εκφράσεις που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν καθημερινές ασχολίες Για μια ακόμη φορά πρέπει να δώσουμε έμφαση ότι οι λέξεις Αναπηρία και Ανικανότητα δεν είναι το ίδιο πράγμα! Η λέξη αναπηρία είναι επίθετο, ΟΧΙ ουσιαστικό. Τα άτομα δεν είναι παθήσεις. Μην χρησιμοποιείτε τη φράση οι ανάπηροι. Χρησιμοποιήστε καλύτερα τη φράση άτομα με αναπηρία. Τα άτομα που χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα πάνε βόλτες, τα άτομα με οπτική αναπηρία μπορούν να δουν αυτό που τους λέμε, τα άτομα με ακουστική αναπηρία μπορούν να μας ακούσουν. Τα άτομα με αναπηρία μπορεί να κάνουν κάποια πράγματα διαφορετικά, η εμπειρία όμως είναι η ίδια. Επικεντρωθείτε στα απαραίτητα Εάν δεν υπάρχει άμεση ανάγκη να συζητήσετε οποιαδήποτε πάθηση, μην το κάνετε. Προσπαθήστε να μην κατηγοριοποιείτε τα άτομα Μην κατηγοριοποιείτε τα άτομα με αναπηρία ως ήρωες ή τραγικές φιγούρες. Είναι καλύτερο να επιλέγετε λέξεις που δεν κρύβουν συναίσθημα ή άποψη. Αποφεύγετε λέξεις όπως γενναίος, υπόδειγμα κουράγιου και άλλες παρόμοιες εκφράσεις. Είναι καλό να θυμάστε ότι πλείστα άτομα με αναπηρία είναι άτομα με τις ίδιες ιδιότητες ενός μέσου ανθρώπου. Εκφράσεις που υποδηλώνουν ενοχές ή λύπηση πρέπει να αποφεύγονται... Λέξεις και εκφράσεις όπως υποφέρει από..., 15

18 > Κώδικας Επικοινωνίας Συμβουλές που θα μας βοηθήσουν να επικοινωνήσουμε πιο ορθά και με καταλληλότερο τρόπο με άτομα που έχουν κάποιας μορφής αναπηρία: > Μιλάμε κατευθείαν στο άτομο με την αναπηρία, όχι στο συνοδό ή βοηθό. > Προσφέρουμε βοήθεια αλλά δεν επιμένουμε. > Δείχνουμε σεβασμό για την αποφασιστικότητα και ανεξαρτησία του ατόμου. > Μεταδίδουμε ότι νιώθουμε άνετα και ότι δεν έχουμε άγχος χαλαρώνουμε και χαμογελάμε! > Ρωτάμε για την αναπηρία μόνο εάν αυτό είναι απαραίτητο για τη βοήθεια που θα παρέχουμε. > Όταν συστηθούμε σε κάποιο άτομο με αναπηρία είναι αποδεκτή η χειραψία, ακόμα και με το αριστερό χέρι. Άτομα με περιορισμένη χρήση των χεριών τους ή τεχνητά μέλη μπορούν με κάποιο τρόπο να κάνουν χειραψία. > Όταν συναντηθούμε με άτομο με οπτική αναπηρία, πάντα να θυμόμαστε να ανακοινώνουμε ποιος είμαστε και να δώσουμε πληροφορίες για οποιοδήποτε άλλο άτομο μας συνοδεύει. Εάν απευθυνόμαστε σε ομάδα, σιγουρευόμαστε πως έχουμε καθορίσει σε ποιό άτομο απευθυνόμαστε. > Οι ενήλικες πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ενήλικες. Δεν απευθυνόμαστε χρησιμοποιώντας το μικρό τους όνομα, εκτός και αν έχουμε την ίδια οικειότητα και με άλλους υπό τις ίδιες περιστάσεις. > Δεν ακουμπάμε τα άτομα που χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα στον ώμο ή το κεφάλι και δεν ακουμπάμε πάνω στο τροχοκάθισμα. Είναι ο προσωπικός τους χώρος. Καθόμαστε πιο χαμηλά έτσι ώστε το κεφάλι μας να είναι στο ύψος των ματιών τους όποτε αυτό είναι δυνατόν. Όταν μιλάμε με κάποιο άτομο που έχει δυσκολία στην ομιλία, ακούμε με προσοχή. Δείχνουμε υπομονή και περιμένουμε να τελειώσει παρά να διακόπτουμε και να συμπληρώνουμε προτάσεις. Αν χρειαστεί κάνουμε σύντομες ερωτήσεις που χρειάζονται σύντομες απαντήσεις, ή ένα καταφατικό κούνημα του κεφαλιού. > Ποτέ δεν υποκρινόμαστε ότι καταλάβαμε κάτι. Επαναλαμβάνουμε ότι δεν έχουμε καταλάβει και αφήνουμε το άτομο να μας απαντήσει. Η απάντηση θα συμβάλει στην κατανόηση μας. > Για να αποσπάσουμε την προσοχή ενός ατόμου με ακουστικά προβλήματα, ακουμπούμε το άτομο απαλά στον ώμο ή κουνάμε το χέρι μας. Κοιτάμε το άτομο στα μάτια και μιλάμε καθαρά, αργά και εκδηλωτικά για να καταλάβουμε αν έχουν την ικανότητα να διαβάζουν τα χείλη μας. Για όσους μπορούν, διευκολύνουμε την κατανόηση τους τοποθετώντας τον εαυτό μας κάπου με αρκετό φως και κρατάμε τα χέρια μας μακριά από το πρόσωπο μας. > Χαλαρώνουμε και δεν ανησυχούμε αν κάνουμε λάθη! 16

19 > Εθιμοτυπία Επικοινωνίας Όλοι έχουμε νιώσει άβολα γύρω από άτομα με αναπηρία... Μάλλον γιατί δεν ξέραμε αν έπρεπε να τους βοηθήσουμε να ολοκληρώσουν μια ενέργεια, ή πως να φερθούμε, ή πως να εκφραστούμε... Είναι μια απόλυτα φυσιολογική αντίδραση προς το άγνωστο. Δυστυχώς, όταν κάποιος αρτιμελής νιώθει άβολα, το ίδιο άβολα νιώθει και το άτομο με αναπηρία. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να σταματήσουμε και να ρωτήσουμε πώς, ή ακόμη και αν μπορούμε να βοηθήσουμε. Πολλές φορές στη βιασύνη μας να κάνουμε κάτι, δεν αφιερώνουμε τον απαιτούμενο χρόνο για να ακούσουμε αυτό που μας λέει κάποιος. Ακούμε λοιπόν και αυτό θα κάνει τα πράγματα πιο εύκολα για όλους! Ποιος λοιπόν είναι ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσουμε κάποιον; Απλά ρωτάμε! Για παράδειγμα: > Πριν βοηθήσουμε κάποιον που χρησιμοποιεί τροχοκάθισμα, απλά ρωτάμε αν χρειάζεται βοήθεια. Ένα απρόσμενο σπρώξιμο μπορεί να κάνει το άτομο να χάσει την ισορροπία του και να πέσει. > Αν δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τι μας λένε, απλά το εκφράζουμε (σίγουρα το έχουν ξανακούσει) και στη συνέχεια ρωτάμε αν μπορούν να το επαναλάβουν. Δείχνουμε υπομονή και ακούμε προσεχτικά αν και αυτό πολλές φορές μπορεί να είναι δύσκολο. > Αν δεν ξέρουμε το σωστό τρόπο να οδηγήσουμε ένα άτομο με πρόβλημα όρασης, απλά ρωτάμε. Το άτομο που χρειάζεται βοήθεια σίγουρα έχει ξαναβρεθεί σε αυτή την θέση και θα μπορέσει να μας υποδείξει τον καλύτερο τρόπο που μπορούμε να βοηθήσουμε. Το κλειδί στο να κάνουμε τη μέθοδο απλά ρωτήστε να δουλέψει, είναι απλά να ακούμε! 17

20 Ορισμοί και Συμβουλές Κινητικές Αναπηρίες Μπορούν να προκληθούν από διάφορες αιτίες, όπως τραύμα στη σπονδυλική στήλη, κατά πλάκα σκλήρυνση, έμφραγμα, από κάποιο άλλο τραύμα, πάθηση, ασθένεια ή ακόμα και εκ γενετής. Κάποια άτομα με κινητικές αναπηρίες χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα, κάποια άλλα χρησιμοποιούν μπαστούνι, πατερίτσες, πλαίσιο για περπάτημα ή άλλα μηχανοκίνητα τροχοκαθίσματα με μπαταρία εξαρτάται από τη συγκεκριμένη πάθηση και τις προσωπικές ανάγκες του καθενός ξεχωριστά. Για παράδειγμα κάποιο άτομο που χρησιμοποιεί τροχοκάθισμα μπορεί να έχει δυνατό κορμό και χέρια, ενώ κάποιο άλλο άτομο μπορεί να έχει περιορισμένη δύναμη στον κορμό και τα χέρια. Είναι σημαντικό να μην κάνουμε εικασίες για το τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει κάποιο άτομο. Αν εσείς ή το προσωπικό σας δεν είστε σίγουροι για το πως μπορείτε να βοηθήσετε, απλά ρωτήστε πως, ή ακόμη και αν μπορείτε να βοηθήσετε. Η κινητική αναπηρία συμπεριλαμβάνει και περιορισμούς στην ικανότητα ενός ατόμου να λυγίσει ή να χρησιμοποιήσει τα δάχτυλα του, να πιάσει ή να χειριστεί αντικείμενα, ή να φτάσει κάτι. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτή την πάθηση, όπως αρθρίτιδα, κατά πλάκα σκλήρυνση κ.α. Κάποιο άτομο με κινητική αναπηρία μπορεί να έχει περιορισμένες δυνάμεις και αντοχή, έτσι η παραχώρηση καθισμάτων όπου θα μπορούν τα άτομα αυτά να ξεκουράζονται είναι μια σωστή πρακτική. Όταν εξυπηρετούμε κάποιο άτομο με κινητικό πρόβλημα: Τοποθετούμε τον εαυτό μας στο ίδιο ύψος με το άτομο στο τροχοκάθισμα. Αν είναι δυνατόν καθόμαστε δίπλα από το άτομο την ώρα που συνομιλούμε μαζί του ή στεκόμαστε πιο μακριά έτσι ώστε να μην το κοιτάμε από ψηλά. Δεν ακουμπάμε πάνω στο τροχοκάθισμα ή οποιαδήποτε άλλη βοηθήματα - είναι ο προσωπικός τους χώρος. Δεν κάνουμε εικασίες ότι το άτομο στο τροχοκάθισμα θέλει να το σπρώξουμε ρωτούμε. Αν οι πάγκοι εξυπηρέτησης είναι πολύ ψηλοί, ερχόμαστε στη πλευρά του πελάτη για να εξυπηρετήσουμε. Αν χρειαστεί να γράψει κάτι, προσφέρουμε μια επιφάνεια που θα μπορεί να χρησιμοποιήσει. Προσφέρουμε βοήθεια αν το άτομο τη χρειάζεται στο άνοιγμα πόρτας. Σιγουρευόμαστε ότι το άτομο δεν θα βρει φυσικά εμπόδια στο διάβα του. Αν το άτομο χρησιμοποιεί πατερίτσες ή μπαστούνι ή άλλο παρόμοιο βοήθημα, προσφέρουμε βοήθεια με παλτά, τσάντες και άλλα υπάρχοντα. Προσφέρουμε τη χρήση καρέκλας αν το άτομο θα χρειαστεί να περιμένει όρθιο για αρκετή ώρα. Αν θα τηλεφωνήσουμε σε άτομο με κινητικό πρόβλημα, αφήνουμε το τηλέφωνο να κτυπήσει για περισσότερη χρόνο, έτσι ώστε να δώσουμε στο άτομο αρκετή ώρα να φτάσει στο τηλέφωνο. 18

21 Ορισμοί και Συμβουλές Τύφλωση - Προβλήματα Όρασης Υπάρχουν πολλά είδη παθήσεων που σχετίζονται με την όραση. Τα περισσότερα άτομα που θεωρούνται μόνιμα τυφλά είναι ικανά να δουν φως και σχήματα. Πολύ λίγα άτομα ζουν στο απόλυτο σκοτάδι, αφού πέραν του 90% των ατόμων που θεωρούνται μονίμως τυφλά έχουν κάποιο βαθμό όρασης. Τα άτομα που είναι τυφλά ή έχουν περιορισμένη όραση μπορεί να χρησιμοποιούν κάποιο βοήθημα όπως μπαστούνι, βοηθητικό σκύλο, γραφή Braille, μεγεθυντικούς φακούς, ειδικούς χάρτες ή σήμανση, βιβλία με ήχο και συσκευές ανάγνωσης. Όταν εξυπηρετούμε κάποιο άτομο με πρόβλημα όρασης: Μιλάμε στο άτομο μόλις φτάσουμε κοντά του για να ανακοινώσουμε την άφιξη μας. Λέμε καθαρά το όνομα μας και την ιδιότητα μας, μιλώντας με κανονικό τόνο φωνής. Ποτέ δεν μιλάμε ή αγγίζουμε το σκύλο οδηγό χωρίς πρώτα να ρωτήσουμε τον ιδιοκτήτη. Δεν επιχειρούμε να οδηγήσουμε το άτομο χωρίς πρώτα να ρωτήσουμε. Αφήνουμε το άτομο να πιάσει το μπράτσο μας και στη συνέχεια οδηγούμε χωρίς να τραβάμε. Προσφέρουμε ξεκάθαρες οδηγίες, π.χ. η είσοδος στους χώρους υγιεινής βρίσκεται πέντε βήματα μπροστά και δύο βήματα στα αριστερά, αντί είναι εκεί. Εάν θα προσφέρουμε κάθισμα, τοποθετούμε απαλά το χέρι του ατόμου στην πλάτη ή στο χερούλι του καθίσματος και το αφήνουμε να καθίσει μόνο του. Σε χρηματικές συναλλαγές λέμε στο άτομο την αξία των χαρτονομισμάτων ή κερμάτων που μας δίνει. Σιγουρευόμαστε ότι το άτομο έχει πάρει όλα του τα υπάρχοντα πριν απομακρυνθεί. Εάν θα απομακρυνθούμε το γνωστοποιούμε, ποτέ δεν αφήνουμε ένα άτομο με πρόβλημα όρασης να μιλάει στο κενό. Ορισμοί και Συμβουλές Κώφωση Τα άτομα που είναι κωφά έχουν τη δική τους κοινότητα, κουλτούρα, γλώσσα και τρόπο επικοινωνίας. Συνήθως χρησιμοποιούν κάποιας μορφής νοηματική γλώσσα, η οποία είναι διαφορετική γλώσσα, όσο π.χ. τα ελληνικά είναι διαφορετικά από τα αγγλικά! Κάποιος που είναι μέλος αυτής της κοινότητας μπορεί ενδεχομένως να διαβάζει τα χείλη μας για να μας κατανοήσει, ή μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη γραφή για να επικοινωνήσουμε. Όταν εξυπηρετούμε κάποιο άτομο κωφό ή με πρόβλημα ακοής: Εξασφαλίζουμε την προσοχή του ατόμου πριν αρχίσουμε να μιλάμε, π.χ. ακουμπάμε το άτομο απαλά στον ώμο ή στο χέρι. Δείχνουμε ποιος είμαστε χρησιμοποιώντας την επαγγελματική μας κάρτα ή το σήμα της στολής μας με το όνομα μας. Κοιτάμε κατευθείαν το άτομο, με το πρόσωπο προς το φως έτσι ώστε να φωτίζεται και μιλάμε με κανονικό τόνο φωνής έχοντας μακριά τα χέρια μας από το πρόσωπο και χρησιμοποιώντας μικρές και απλές φράσεις. Ρωτάμε το άτομο αν θα βοηθούσε να επικοινωνήσουμε με τη γραφή. Εάν το άτομο χρησιμοποιεί μεταφραστή νοηματικής γλώσσας, μιλάμε κατευθείαν στο άτομο και όχι στο μεταφραστή. 19

22 Εάν θα τηλεφωνήσουμε σε κάποιο κωφό άτομο, αφήνουμε το τηλέφωνο να χτυπήσει για περισσότερη ώρα. Μιλάμε καθαρά και είμαστε διατεθειμένοι να επαναλάβουμε ποιοι είμαστε και το λόγο που τηλεφωνούμε. Τα προσωπικά θέματα θα πρέπει να τα συζητάμε κάπου διακριτικά, έτσι ώστε να αποφεύγονται τα βλέμματα και η περιέργεια των ανθρώπων γύρω μας. Προβλήματα Ακοής Τα προβλήματα ακοής μπορεί να είναι από πολύ ελαφρά μέχρι σοβαρά. Η ανεπάρκεια της ακοής μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους όπως προχωρημένη ηλικία, έκθεση σε πολύ δυνατούς θορύβους, φλεγμονή στον εγκέφαλο, παθήσεις στο εσωτερικό του αυτιού, κτλ. Σε κάποιες περιπτώσεις το άτομο με πρόβλημα ακοής δεν μπορεί να ακούσει κάποιες συχνότητες, π.χ. μπορούν να ακούσουν το α από τη λέξη γάτα, αλλά όχι το τ. Κάποια από αυτά τα άτομα πιθανό να χρησιμοποιούν βοηθήματα ακοής. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα ακουστικά δυναμώνουν όλους τους ήχους και θορύβους γύρω μας, έτσι πρέπει πάντα να θυμόμαστε να μιλάμε αργά, σταθερά και κατευθεία στα άτομα με το ακουστικό πρόβλημα, είτε αυτά φοράνε ακουστικό είτε όχι. Οι ακόλουθες συμβουλές θα βοηθήσουν: Κοιτάμε κατευθείαν το άτομο στο οποίο μιλάμε. Μιλάμε με κανονικό τόνο φωνής και με κανονικό ρυθμό. Δεν μιλάμε πιο αργά ούτε υπερβάλλουμε ηχητικά τις λέξεις. Στεκόμαστε σε μέρος με καλό φωτισμό και αποφεύγουμε να στεκόμαστε μπροστά από τζάμια με πολύ φως, ώστε ο συνομιλητής 20

23 μας να μην δυσκολεύεται να δει το πρόσωπο και τα χείλη μας. Αν το άτομο συνοδεύεται από μεταφραστή, μιλάμε κατευθείαν στο άτομο και όχι στο μεταφραστή. Αν είναι απαραίτητο, χρησιμοποιούμε γραφή για να βοηθήσουμε την επικοινωνία. Ορισμοί και Συμβουλές Νοητική Αναπηρία Τα άτομα με νοητική αναπηρία είναι άτομα που μαθαίνουν με πιο αργό ρυθμό από τους υπόλοιπους. Η πάθηση αυτή μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους όπως το σύνδρομο Down, κάποιο τραύμα στο κεφάλι σε παιδική ηλικία ή έλλειψη οξυγόνου στο παιδί την ώρα της γέννας. Όποιος και να είναι ο λόγος, τα άτομα με νοητική αναπηρία αναπτύσσουν επιδεξιότητα και γνώσεις με πιο αργούς ρυθμούς. Πολλά άτομα με νοητική αναπηρία είναι ή μπορούν να είναι ενεργά μέλη της κοινωνίας μας, του εργατικού δυναμικού και του ταξιδιωτικού κοινού. Αν το άτομο που εξυπηρετούμε υποφέρει από κάποια νοητική αναπηρία, το σωστό είναι να συμπεριφερθούμε με τον ίδιο τρόπο που θα χρησιμοποιούσαμε με οποιοδήποτε άλλο άτομο, χωρίς να ξεχνάμε να μιλάμε πιο αργά, αν χρειάζεται. Κάποιες χρήσιμες συμβουλές: Οι προτάσεις μας να είναι μικρές, ξεκάθαρες και με απλό λεξιλόγιο. Αν το άτομο δεν κατανοεί αυτό που λέμε, το επαναλαμβάνουμε. Ρωτάμε απλές ερωτήσεις για να επισημάνουμε ότι γίναμε κατανοητοί. 21

24 Ορισμοί και Συμβουλές Διανοητική Ασθένεια Συχνά δεν διαχωρίζουμε μεταξύ Νοητικής Αναπηρίας και Διανοητικής Ασθένειας. Η Νοητική Αναπηρία επηρεάζει τη διανοητική ικανότητα ενός ατόμου και προέρχεται από γενετικούς παράγοντες ή εκ γενετής. Μια Διανοητική Ασθένεια δεν επηρεάζει την νοημοσύνη ενός ατόμου και συχνά μπορεί να θεραπευτεί με ιατρική βοήθεια ή / και φαρμακευτική αγωγή. Οι Διανοητικές Ασθένειες συμπεριλαμβάνουν παθήσεις όπως κατάθλιψη, σχιζοφρένεια, διατροφικές διαταραχές και διαταραχές άγχους. Συχνά η αφετηρία μιας διανοητικής ασθένειας είναι άμεση και χωρίς προειδοποίηση, ενώ τα συμπτώματα μπορεί να είναι μακροχρόνια ή με μικρή χρονική διάρκεια. Μια διανοητική ασθένεια έχει διαφορετικό αντίκτυπο σε κάθε άνθρωπο. Τα πιο κοινά χαρακτηριστικά μιας διανοητικής ασθένειας είναι το άγχος, μια τάση απόσυρσης από την καθημερινότητα, χαμηλή αυτοεκτίμηση, γρήγορες εναλλαγές διάθεσης, έλλειψη σωματικής υγιεινής και ακατάστατος τρόπος σκέψης. Οι παρενέργειες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των διανοητικών ασθενειών συμπεριλαμβάνουν ανησυχία, ζαλάδα, διασυρόμενη ομιλία και ξηρό στόμα. Εκσυγχρονισμός Όλες οι επιχειρήσεις/οργανισμοί πρέπει να αναθεωρήσουν και να εκσυγχρονίσουν τις διαδικασίες, κώδικες πρακτικής και εκπαίδευσης τους με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η εξυπηρέτηση, άνεση και αξιοπρέπεια των ΑμεΑ και ΑΜΚ στους χώρους τους. Κάποιες χρήσιμες συμβουλές: Μιλάμε καθαρά και ήρεμα. Δίνουμε στο άτομο αρκετό χρόνο για να μας κατανοήσει. Δείχνουμε υπομονή στο να καταλάβουμε τι ακριβώς χρειάζεται το άτομο που εξυπηρετούμε. 22

25 > Εκπαίδευση Τόσο το διευθυντικό προσωπικό όσο και τα άτομα στη πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης θα πρέπει να εκπαιδευθούν ανάλογα έτσι ώστε να αποκτήσουν: Γνώσεις Επιδεξιότητα Άνεση στην εξυπηρέτηση Ορθή νοοτροπία αναφορικά με την μεταχείριση των ατόμων με αναπηρία, ακόμα και όταν αυτή δεν είναι εύκολα ορατή. Βιωματική εκπαίδευση με θέμα Πως εξυπηρετούμε τα άτομα με αναπηρία, που τοποθετεί τους εκπαιδευόμενους στη θέση ενός ατόμου με διάφορες μορφές αναπηρίας, θα πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεργασία με τους τοπικούς Αναπηρικούς Συνδέσμους και θα πρέπει να απευθύνεται στο διευθυντικό προσωπικό και σε όλους τους εργαζομένους στην πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης που έρχονται σε επαφή με το κοινό. 10 σημαντικοί λόγοι για την αναγκαιότητα βελτίωσης των εγκαταστάσεων και της ποιότητας εξυπηρέτησης προς ΑμεΑ και ΑΜΚ 1. Σε παγκόσμια κλίμακα ποσοστό περίπου 18% των ενηλίκων έχουν κάποια μορφή αναπηρίας. Πλήστες από αυτές δεν είναι εμφανής στον απλό παρατηρητή. 2. Σε παγκόσμια κλίμακα, η κοινότητα των ΑμεΑ αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό ετήσιο εισόδημα της τάξης των $ 220 δις, το οποίο καταναλώνεται για διακοπές, ταξίδια, ψυχαφωγία, τεχνολογία, κ.α. 3. Ο αριθμός των ΑμεΑ διευρύνεται περίπου κατά 25% το χρόνο, λόγω της γήρανσης των Baby Boomers, της μακροζωίας, τον επαναπατρισμό μεγάλου αριθμού βετεράνων συράξεων με αναπηρία, κ.α. 4. Η αναπηρία στον παιδικό πληθυσμό διευρύνεται ραγδαία. Η ιατρική σήμερα σώζει πολλές ζωές και Σύνδρομα όπως ο Αυτισμός καλπάζουν. 1 στα 90 αγόρια βρίσκονται στο φάσμα του Αυτισμού ενώ 5 εκ παιδιά πάσχουν από Μαθησιακές Δυσκολίες. 5. Μια κακή στιγμή εξυπηρέτησης από μια επιχείρηση / οργανισμό προς ένα αγαπημένο ΑμεΑ θα έχει αρνητικές συνέπειες, ενώ μια θετική στιγμή εξυπηρέτησης θα εγκαθιδρύσει καθολικό σεβασμό και πιστότητα προς τον παροχέα. 6. Πολλά άτομα με ΚΑΛΕΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ δεν ξέρουν πως να εξυπηρετήσουν ΑμεΑ και ΑΜΚ. 7. Λόγω της καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών που πρόσφεραν σε ΑμεΑ και ΑΜΚ, πολλές επιχειρήσεις / οργανισμοί παρουσιάζουν στοιχεία αυξημένης ικανοποίησης και πιστότητας από τους πελάτες τους με την ανάλογη αύξηση κερδοφορίας. 8. Η καλύτερη ποιότητα εξυπηρέτησης μεταφράζεται σε λιγότερες προστριβές με ΑμεΑ και ΑΜΚ και μειωμένες πιθανότητες νομικών υποθέσεων / επιπλοκών. 9. Οι γνώσεις για την καλύτερη ποιότητα εξυπηρέτησης προς τα ΑμεΑ και ΑΜΚ αυξάνει την αυτοπεποίθηση και την παραγωγικότητα του προσωπικού. 10. Η καλύτερη εξυπηρέτηση προς τα ΑμεΑ και ΑΜΚ μεταφράζεται σε μια πιο ευαίσθητη και επιδέξια εξυπηρέτηση προς όλους τους πελάτες μας. 23

26 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Σκύλοι Οδηγοί Βοηθούν τυφλά άτομα ή άτομα με οπτική αναπηρία να αποφύγουν εμπόδια, να σταματήσουν στην άκρη του δρόμου ή σε σκαλοπάτια, να διασταυρώσουν τον δρόμο και γενικά για την επίτευξη καθημερινών μετακινήσεων. Το λουρί και το ειδικό χερούλι σε σχήμα Π βοηθά στην επικοινωνία μεταξύ ζώου και χειριστή. Σε αυτή την συνεργασία, ο ρόλος του ανθρώπου είναι να δίνει οδηγίες κατεύθυνσης, ενώ ο ρόλος του σκύλου οδηγού είναι να εξασφαλίζει την ασφάλεια της ομάδας, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να παρακούσει μια οδηγία η οποία κατά την δική του κρίση δεν είναι ασφαλής. Εκπαιδευμένοι από οργάνωση που είναι αναγνωρισμένη και ενταγμένη στο International Guide Dog Federation (IGDF). χρώματος πορτοκαλί κολάρο τους και το λουρί τους ή/και το φανελάκι τους. Εκπαιδευμένοι από οργάνωση που είναι αναγνωρισμένη και μέλος της οργάνωσης Assistance Dogs International (ADI). Άλλοι Σκύλοι Βοηθοί Προσφέρουν βοήθεια σε άτομα με σωματικές αναπηρίες, πχ. ανακτούν αντικείμενα, τραβούν τροχοκαθίσματα, ανοιγοκλείνουν πόρτες, γαβγίζουν για κίνδυνο, εντοπίζουν κάποιο άτομο, προσφέρουν ισορροπία στο αφεντικό τους, κ.α. Οι Σκύλοι Βοηθοί συχνά αναγνωρίζονται από την τσάντα στη πλάτη ή το λουρί τους. Εκπαιδευμένοι από οργάνωση που είναι αναγνωρισμένη και μέλος της οργάνωσης Assistance Dogs International (ADI). Στα Ευρωπαϊκά αεροδρόμια απαιτείται βάσει νομοθεσίας η ελεύθερη διακίνηση των σκυλιών αυτών στις αεροδρομιακές εγκαταστάσεις. Ακουστικοί Σκύλοι (Hearing dogs) Βοηθούν κωφά άτομα ή άτομα με ακουστική αναπηρία θέτοντας τα σε επιφυλακή όταν ακούσουν κάποιους ήχους, πχ. Χτύπημα θύρας εισόδου / κουδούνι, ξυπνητήρι, τηλέφωνο, παιδί που κλαίει, συγκεκριμένο όνομα, συναγερμός. Τα σκυλιά είναι εκπαιδευμένα έτσι ώστε να έχουν φυσική επαφή με το αφεντικό τους και να τους οδηγούν στη πηγή του ήχου. Τα σκυλιά αυτά αναγνωρίζονται από το 24

27 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β - ΠΡΟΤΥΠΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ / ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ για τη σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση Προσβασιμότητας υφιστάμενου Ξενοδοχείου 2. Ράμπα Εισόδου 1. Χώροι Στάθμευσης (Διαστάσεις = 3,30μ Χ 5,00μ) Η ιδανική ράμπα πρέπει να έχει κλίση 6% για απόσταση μέχρι 5 μέτρα και κλίση 5% για απόσταση μεγαλύτερη των 5 μέτρων. Όταν το μήκος της ράμπας υπερβαίνει τα 10 μέτρα πρέπει να κατασκευάζονται πλατύσκαλα ανάπαυσης μήκους 1,50μ Το δάπεδο σημαίνεται με το διεθνές σύμβολο πρόσβασης Το ελεύθερο πλάτος της ράμπας είναι 1,20μ Απαιτείται περίζωμα ελάχιστου ύψους 10εκ. ή μεταλλική ράβδος και από τις δύο πλευρές εκτός αν υπάρχει προστασία από κάγκελο μέχρι το δάπεδο Πινακίδα (κάθετη σήμανση) που πληροφορεί για την ύπαρξη χώρου στάθμευσης για άτομα με αναπηρίες Χειρολισθήρας ράμπας Για ράμπες μήκους πέραν των 1,5 μέτρων απαιτείται χειρολισθήρας διπλού ύψους. 25

28 Παράδειγμα ράμπας 8,5% για κάλυψη τριών σκαλοπατιών παρέχουν ικανοποιητικό χρόνο ανοίγματος για την είσοδο/έξοδο ατόμων με μειωμένη κίνηση. 1 μέτρο ράμπας ανεβαίνει 8,5εκ. Το ύψος ενός άνετου σκαλοπατιού εισόδου είναι 17εκ. (8,5+8,5εκ.) άρα για κάθε σκαλοπάτι απαιτείται ράμπα μήκους 2 μέτρων. Σημαντικό είναι, η διαδρομή από τον ανελκυστήρα προς τα προσαρμοσμένα δωμάτια για ΑμεΑ να μην είναι επενδυμένη με χαλί με χοντρό πέλος, ή άλλο υλικό που δυσκολεύει το τροχοκάθισμα Υψομετρική διαφορά 3 σκαλοπατιών (3Χ17εκ = 51εκ.) απαιτεί ράμπα μήκους 6 μέτρων Αν απαιτείται μεγαλύτερη ράμπα πρέπει να υπάρχει ενδιάμεσο οριζόντιο πλατύσκαλο ανάπαυσης μήκους 1,25 μέτρων. Για κάλυψη υψομετρικής διαφοράς μέχρι 1,20 μ. σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να τοποθετηθεί ηλεκτρική πλατφόρμα κάθετης κίνησης Ράμπα κλίσης 8,5% και μήκος 6 μέτρων, για κάλυψη υψομετρικής διαφοράς τριών σκαλοπατιών - 51 εκ. Αν υπάρχουν υψομετρικές διαφορές στον χώρο, μπορεί να τοποθετηθεί πλατφόρμα κάθετης κίνησης. 3. Ανελκυστήρας 4. Εστιατόρια/ καφετέριες Στους χώρους εστίασης πρέπει να υπάρχει πρόνοια και για τραπέζια με ελεύθερο ύψος 70cm κάτωθεν που να επιτρέπει την εισχώρηση του αμαξιδίου και με πόδια που να μην εμποδίζουν τα υποπόδια των αμαξιδίων (χωρίς κεντρική βάση). Ο ανελκυστήρας έχει καθαρές εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου 1,40 μ. μήκος και 1,10 πλάτος, Η θύρα εισόδου του ανελκυστήρα έχει καθαρό άνοιγμα 0,80 μ και τοποθετείται στη μικρή πλευρά του θαλάμου, οι πόρτες να 26

29 5. Χώροι Υγιεινής ΑμεΑ (κοινόχρηστοι) για υφιστάμενα ξενοδοχεία Ο χώρος υγιεινής στον κοινόχρηστο χώρο του ισογείου πρέπει να έχει άνετη πρόσβαση και κατάλληλη σήμανση για εύκολο εντοπισμό του. Απαιτείται ένας χώρος υγιεινής χωρίς διάκριση φύλου, ελάχιστου εμβαδού 3,7 m 2 και ελάχιστη πλευρά 1,65 μ. με τα πιο κάτω χαρακτηριστικά:. η θύρα ανοίγει εξωτερικά Ο άξονας της λεκάνης βρίσκεται σε απόσταση 50εκ. από τον τοίχο. Χειρολαβές λεκάνης στον πλαϊνό τοίχο Αν η λεκάνη δεν έχει πλάτη (εντοιχισμένος μηχανισμός) χρειάζεται βοηθητικό ακούμπημα πλάτης Σε υφιστάμενους χώρους υγιεινής όπου η λεκάνη βρίσκεται πέραν των 60 εκ. από τον πλαϊνό τοίχο, τότε απαιτείται η τοποθέτηση δύο ανακλινόμενων χειρολαβών σε απόσταση 30 εκ. από τον άξονα της λεκάνης. Η χειρολαβή στην ελεύθερη πλευρά της λεκάνης βρίσκεται σε απόσταση 30 εκ. από τον άξονα της λεκάνης και είναι ανακλινόμενη. Πρέπει να υπάρχει εγκατάσταση συναγερμού, οπτική και ακουστική. Ο νιπτήρας πρέπει να έχει κενό από κάτω για την προσέγγιση αμαξιδίου 6. Δωμάτιο ΑμεΑ Ο προθάλαμος εισόδου του δωματίου να έχει ελάχιστο πλάτος 120εκ για να επιτρέπει στο χρήστη αμαξιδίου να πλησιάζει την θύρα ελάχιστου πλάτους 85εκ. Ανακλινόμενη χειρολαβή στην ελεύθερη πλευρά της λεκάνης 27

30 Η διαρρύθμιση του δωματίου να εξασφαλίζει ελεύθερο χώρο περιστροφής αμαξιδίου 150εκ Οι διακόπτες φωτισμού και ο πίνακας ελέγχου κλιματιστικού να βρίσκονται σε ύψος 80εκ από το δάπεδο. Ο χώρος υγιεινής να ακολουθεί τις προδιαγραφές όπως περιγράφηκαν πιο πάνω Τα υλικά επένδυσης δαπέδου να μην εμποδίζουν την άνετη διακίνηση του αμαξιδίου (όχι χαλί με ψηλό πέλος) Χώρος υγιεινής με μπανιέρα Ο χώρος με μπανιέρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα που διακινούνται με αναπηρικό τροχοκάθισμα, εφόσον υπάρχουν επιπρόσθετες χειρολαβές και περιστρεφόμενο κάθισμα (βλ. σχήματα πιο κάτω). 7. Χώρος Υγιεινής με ντους ή μπανιέρα για δωμάτιο ΑμεΑ σε υφιστάμενο ξενοδοχείο Χώρος υγιεινής με ισόπεδο ντους Ο χώρος του ντους πρέπει να είναι ισόπεδος με το δάπεδο του υπόλοιπου χώρου υγιεινής και να διαθέτει ανακλινόμενο κάθισμα καθώς και ανακλινόμενη χειρολαβή. Μπανιέρα με βοηθητικές χειρολαβές και με χώρο μεταφοράς του χρήστη τροχοκαθίσματος πλάτους 45 εκ. Παράδειγμα διαμόρφωσης χώρου υγιεινής με ισόπεδο ντους εμβαδού 3,7 m2 σε υφιστάμενο ξενοδοχείο. Διαμόρφωση γωνιακού ντους με ανακλινόμενο κάθισμα 45Χ45 εκ. και επιδαπέδια αποχέτευση. Χειρολαβές μπανιέρας που βοηθούν τα ηλικιωμένα άτομα, αλλά και επιτρέπουν τη χρήση της μπανιέρας από παραπληγικά άτομα. Για την περίπτωση που το δωμάτιο έχει μπανιέρα, το ξενοδοχείο πρέπει να διαθέτει στο ΑμεΑ ειδικό περιστρεφόμενο κάθισμα που εφαρμόζεται εύκολα στη μπανιέρα. Περιστρεφόμενη καρέκλα μπανιέρας που εφαρμόζεται εύκολα. 28

Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας μίας ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ

Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας μίας ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας μίας ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ Μια ξενοδοχειακή επιχείρηση που θα φιλοξενεί επισκέπτες ΑμεΑ που διακινούνται

Διαβάστε περισσότερα

www.visitcyprus.com www.accessible-cyprus.com

www.visitcyprus.com www.accessible-cyprus.com www.visitcyprus.com www.accessible-cyprus.com Οδηγός Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Εξυπηρέτησης. Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) & Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ)

Εγχειρίδιο Εξυπηρέτησης. Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) & Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) Εγχειρίδιο Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) & Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) www.visitcyprus.com www.accessible-cyprus.com 1 Πρόλογος H δυνατότητα της απόλαυσης του δικαιώματος απρόσκοπτου

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας μίας ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ

Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας μίας ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας μίας ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ Μια ξενοδοχειακή επιχείρηση που θα φιλοξενεί επισκέπτες ΑμεΑ που διακινούνται

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή δωματίου ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ

Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή δωματίου ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ Κατευθυντήριες Γραμμές για την σωστή προσαρμογή δωματίου ξενοδοχειακής επιχείρησης για χρήση από ΑμεΑ Το δωμάτιο (υπνοδωμάτιο/διαμέρισμα) που φιλοξενεί επισκέπτες ΑμεΑ που διακινούνται με αναπηρικό τροχοκάθισμα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Όνομα Μονάδας: Κατηγορία: Τάξη: Website: Διεύθυνση: ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ HILTON PARK NICOSIA Ξενοδοχείο 4 αστέρων www.hilton.com Έγκωμη

Διαβάστε περισσότερα

Χώροι Υγιεινής. Γενικές απαιτήσεις

Χώροι Υγιεινής. Γενικές απαιτήσεις Χώροι Υγιεινής Γενικές απαιτήσεις 3.190 Οι χώροι υγιεινής πρέπει να σχεδιάζονται με τρόπο ώστε να προστατεύουν τους χρήστες συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ : ΣΕΥΠ ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ I I ΘΕΜΑ: ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ (Α. Μ. Ε. Α) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Κα. ΚΥΠΑΡΙΣΣΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΠΟ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΠΟ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΠΟ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ Σκοπός του ερωτηματολογίου είναι να καταγράψει τη δυνατότητα χρήσης από άτομα με αναπηρίες των υφιστάμενων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: ALTHEA BOUTQUE HOTEL ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ:ΚΑΡΠΑΘΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΜΕΝΕΤΩΝ ΟΔΟΣ: ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 81152 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 2245081152 ΦΑΞ: 2245081152 EMAIL:

Διαβάστε περισσότερα

AμεΑ: Ένας απ όλους μας.

AμεΑ: Ένας απ όλους μας. AμεΑ: Ένας απ όλους μας. www.edrive.yme.gov.gr ΑμεΑ: Δικαίωμα στη μετακίνηση Η άνετη και ανεμπόδιστη μετακίνηση είναι δικαίωμα όλων των χρηστών της οδού. Η αυτόνομη μετακίνηση των ανθρώπων με αναπηρίες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: BAYSIDE KATSARAS ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΚΡΕΜΑΣΤΗ ΟΔΟΣ: ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ 7 ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85104 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 95004-95177 ΦΑΞ:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: SUN BEACH RESORT ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ ΟΔΟΣ: ΠΑΡΑΛΙΑ ΙΑΛΥΣΟΥ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85101 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 93821, 93825

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΟΔΟΣ: ΚΟΛΥΜΠΙΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85102 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 56275-56140

Διαβάστε περισσότερα

E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 281 Κ.Δ.Π. 86/99 Αρ. 3322,

E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 281 Κ.Δ.Π. 86/99 Αρ. 3322, E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 281 Κ.Δ.Π. 86/99 Αρ. 3322, 30.4.99 Αριθμός 86 Οι περί Οδών και Οικοδομών (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 1999, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο με βάση το άρθρο 19 του περί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: SOCRATES ST APAART ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ:ΚΑΡΠΑΘΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ:ΠΗΓΑΔΙΑ ΟΔΟΣ: ΠΟΘΙΤΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 81152 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 2245022590 ΦΑΞ: 2245022596

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: KRESTEN ROYAL HOTEL ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: 6ο χλμ ΛΕΩΦ.ΡΟΔΟΥ-ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: EPSILON ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΚΟΣΚΙΝΟΥ ΟΔΟΣ: ΛΕΩΦ. ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ ΦΑΛΗΡΑΚΙ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 85912, 85956,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: SUN PALACE ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: ΦΑΛΗΡΑΚΙ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410-85650/651 ΦΑΞ: 22410-85911 EMAIL:

Διαβάστε περισσότερα

1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. Γενικά 1.1. Αυτόνομη ιακίνηση και ιαβίωση Άτομα με αναπηρία είναι τα άτομα που έχουν μόνιμες ή προσωρινές βλάβες, ανικανότητες, αδυναμίες, αναπηρίες ή συνδυασμό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: RHODOS PARK ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ 12 ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 89700 ΦΑΞ: 22410 24613

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της προσβασιμότητας του σχολείου μας

Μελέτη της προσβασιμότητας του σχολείου μας Βιωματική δράση: Μελέτη της προσβασιμότητας του σχολείου μας Γυμνάσιο Λ.Τ. Παξών Σχολικό έτος: 2015-2016 Τάξη: α γυμνασίου Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Λιανού Σταυρούλα ΠΕ17.01 Ας προσπαθήσουμε να δούμε αλλιώς

Διαβάστε περισσότερα

Η προσπέλαση από το πεζοδρόμιο στο εσωτερικό του κτιρίου πρέπει να γίνεται και αυτή στο ίδιο επίπεδο.

Η προσπέλαση από το πεζοδρόμιο στο εσωτερικό του κτιρίου πρέπει να γίνεται και αυτή στο ίδιο επίπεδο. 7. ΕΙΣΟ ΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ 1. Γενικά Η Είσοδος κάθε κτιρίου είναι το καθοριστικότερο στοιχείο της προσβασιμότητάς του, καθορίζοντας ταυτόχρονα τον βαθμό αυτονομίας της διακίνησης των χρηστών του. Με την έννοια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: RODOS PRINCESS ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΓΕΝΝΑΔΙ ΟΔΟΣ: ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85109 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22440 47102 ΦΑΞ: 22440 47267 EMAIL: reservations@rodosprincess.com

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. «Άτομα με αναπηρία και εργασία: εμπόδια και δικαιώματα» Εισηγητής: Γιάννης Λυμβαίος. Γεν. Γραμματέας ΕΣΑμεΑ

ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. «Άτομα με αναπηρία και εργασία: εμπόδια και δικαιώματα» Εισηγητής: Γιάννης Λυμβαίος. Γεν. Γραμματέας ΕΣΑμεΑ ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. «Άτομα με αναπηρία και εργασία: εμπόδια και δικαιώματα» Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων «Αντώνης Τρίτσης», Σάββατο 13/1/2018 Εισηγητής: Γιάννης Λυμβαίος Γεν. Γραμματέας ΕΣΑμεΑ Διάρθρωση Εισήγησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: MEDITERRANEAN ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: ΚΩ 35-37 ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 97000 ΦΑΞ: 22410 22828 EMAIL:

Διαβάστε περισσότερα

Εύλογες προσαρμογές για την Απασχόληση Ανθρώπων με Αναπηρία

Εύλογες προσαρμογές για την Απασχόληση Ανθρώπων με Αναπηρία Εύλογες προσαρμογές για την Απασχόληση Ανθρώπων με Αναπηρία Εύλογες προσαρμογές Προσπελασιμότητα Σύμφωνα με το άρθρο 9 της Σύμβασης δικαιωμάτων των ανθρώπων με αναπηρία και η προσβασιμότητα ορίζεται ως:

Διαβάστε περισσότερα

Κανόνες συμπεριφοράς καθημερινής επικοινωνίας με άτομα με αναπηρία

Κανόνες συμπεριφοράς καθημερινής επικοινωνίας με άτομα με αναπηρία Κανόνες συμπεριφοράς καθημερινής επικοινωνίας με άτομα με αναπηρία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 2 Η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης,

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία

Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία 3 Δεκεμβρίου 2014 Ας παραδειγματιστούμε από έναν κινέζικο μύθο: «Μια γριά κάθε πρωί κουβαλούσε νερό στο σπίτι της από το κοντινό πηγάδι με δύο δοχεία δεμένα στις δύο

Διαβάστε περισσότερα

Δικαίωμα ίσης αναγνώρισης από το νόμο «Η άποψη, η επιθυμία και η προτίμησή μου μετρούν» 5/12/2015

Δικαίωμα ίσης αναγνώρισης από το νόμο «Η άποψη, η επιθυμία και η προτίμησή μου μετρούν» 5/12/2015 Δικαίωμα ίσης αναγνώρισης από το νόμο «Η άποψη, η επιθυμία και η προτίμησή μου μετρούν» 5/12/2015 Μαρίνα Παγιάτσου, Λειτουργός ΕΠΝΚΑ Το θέμα είναι: «Τα ζητήματα που εντοπίζονται στην κυπριακή καθημερινότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: KASSANDRA ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΙΑΛΥΣΟΥ ΟΔΟΣ: ΡΙΜΙΝΙ 1,ΙΑΛΥΣΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85101 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 94236-94961 ΦΑΞ: 22410

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ 1. ΓΕΝΙΚΑ Κεφάλαιο 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΑΝΘΡΩΠΟΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1.1.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ Κεφάλαιο 7. ΕΙΣΟ ΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ 1. ΓΕΝΙΚΑ Η ΕΙΣΟ ΟΣ κάθε κτιρίου είναι

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο

Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο Σηµείωση: Τα παρακάτω ευρήµατα / αποτελέσµατα προέκυψαν από την αξιολόγηση των φορέων από τους εκπαιδευόµενους και δεν αποτελούν

Διαβάστε περισσότερα

2. ημόσιοι χώροι υγιεινής για εμποδιζόμενα άτομα

2. ημόσιοι χώροι υγιεινής για εμποδιζόμενα άτομα 8. ΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ 1. Γενικά Απαραίτητη προϋπόθεση για να θεωρηθεί ένα δημόσιο κτίριο ή δημόσιος χώρος προσβάσιμος, είναι η ύπαρξη τουαλέτας W.C, κατάλληλα διαμορφωμένης και με τον απαραίτητο εξοπλισμό

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ Κεφάλαιο 5. ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΛΥΨΗΣ ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΙΑΦΟΡΩΝ 1. ΓΕΝΙΚΑ Πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Day of Persons with Disabilities

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Day of Persons with Disabilities Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Day of Persons with Disabilities Ο όρος αναπηρία αναφέρεται στον περιορισμό της κοινής δραστηριότητας λόγου, έργου ή άμεσης αντίληψης λόγω σωματικής ή πνευματικής βλάβης

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο

Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο Περιεχόμενα 1 Δημαρχείο... 2 2 Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (Νομαρχία)... 8 3 Γενικό Νοσοκομείο Σερρών... 14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012-1-

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλές για τους γονείς

Συμβουλές για τους γονείς Συμβουλές για τους γονείς Για τα παιδιά του Δημοτικού κάθε διαδρομή από το σπίτι προς στο σχολείο αποτελεί μια σημαντική μαθησιακή εμπειρία και ένα μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής. Μέσω αυτής της καθημερινής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: IXIAN GRAND ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΙΑΛΥΣΟΥ ΟΔΟΣ: ΠΑΡΑΛΙΑ ΙΞΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85101 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 92944-6 ΦΑΞ: 22410 94413

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΙΘΠΑ - ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ. ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΑμεΑ

ΥΠΑΙΘΠΑ - ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ. ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΑμεΑ ΥΠΑΙΘΠΑ - ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΑμεΑ (Με δύο όμοιους ανακλινόμενους χειρολισθήρες) ΓΕΝΙΚΑ: Απαραίτητη προϋπόθεση για να

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο 1 ΚΤΕΛ Ν. ΞΑΝΘΗΣ

Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο 1 ΚΤΕΛ Ν. ΞΑΝΘΗΣ Αναλυτικά αποτελέσματα και ευρήματα αξιολόγησης ανά Υπηρεσία και Κτίριο 1 ΚΤΕΛ Ν. ΞΑΝΘΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ Κατηγορία: Κτίριο υπηρεσίας µεταφορών 60,28 Στην αρµοδιότητα της Υπηρεσίας περιλαµβάνονται: Έκδοση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: HOTEL AGLA ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ ΟΔΟΣ: ΑΠΟΔ. ΑΜΕΡΙΚΗΣ 35 ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 22061-2 ΦΑΞ:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΕΙ "ΆΡΙΣΤΑ"

Η ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΕΙ ΆΡΙΣΤΑ 1 Μια πρωτοβουλία: Η ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΕΙ "ΆΡΙΣΤΑ" Το όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, ενημερώνει όλους τους χρήστες του Οδικού δικτύου και συγκεκριμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Α. ΣΗΜΑΝΣΗ Η σήμανση χωρίζεται στην κατακόρυφη σήμανση, δηλαδή τις πινακίδες σήμανσης των δρόμων και την οριζόντια σήμανση, δηλαδή τις ζωγραφισμένες γραμμές (διαγραμμίσεις)

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλές για τους γονείς

Συμβουλές για τους γονείς Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ, Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» ενημερώνουν τους γονείς, τους μαθητές και τους δασκάλους για την ασφαλή μετακίνηση των παιδιών μας. Συμβουλές για τους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΛΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ 20 ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 63036 ΦΑΞ:

Διαβάστε περισσότερα

επιμέλεια Ελπινίκη Παπουτσάκη Γιώργος Χατζηκωσταντής

επιμέλεια Ελπινίκη Παπουτσάκη Γιώργος Χατζηκωσταντής Εργασία πληροφορικής Γ 2 Β ομάδα 38 ο Γυμνάσιο Αθηνών επιμέλεια Ελπινίκη Παπουτσάκη Γιώργος Χατζηκωσταντής ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή και έναρξη κατηγοριών με τα άτομα με δυσκολία στην κίνηση... σελ.3 Άτομα

Διαβάστε περισσότερα

Άνοια στην Τρίτη ηλικία:

Άνοια στην Τρίτη ηλικία: Άνοια στην Τρίτη ηλικία: οι επιπτώσεις της νόσουστηνκαθημερινότητα της οικογένειας και οι τρόποι παρέμβασης για μια λειτουργική επικοινωνία Γκαρίπη Χριστιάνα / Κλινική ψυχολόγος Τι είναι άνοια; Μία ετερογενής

Διαβάστε περισσότερα

www.laraguidedogs.gr

www.laraguidedogs.gr www.laraguidedogs.gr Γεια σας! Με λένε «Λάρα» και είμαι βετεράνος σκύλος-οδηγός τυφλών! Εμείς οι σκύλοι-οδηγοί, πάμε παντού κι όλοι μας θαυμάζουν! Η δουλειά μας είναι πολύ σημαντική διότι «δανείζουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΟΥ: RODOS PALLADIUM ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: ΤΘ 180, ΚΑΛΛΙΘΕΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 57300 ΦΑΞ: 22410

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Γιατί χρειάζεται να κάνουµε τόσο ειδική διαφοροποίηση; Τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού έχουν διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίληψης για τον κόσµο,

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές στη Διαχείριση. Λίτσα Χαραλάμπους Διευθύντρια Κ.Ε.Κ. LCEducational Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων

Βασικές Αρχές στη Διαχείριση. Λίτσα Χαραλάμπους Διευθύντρια Κ.Ε.Κ. LCEducational Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων Βασικές Αρχές στη Διαχείριση ΑμεΑ Λίτσα Χαραλάμπους Διευθύντρια Κ.Ε.Κ. LCEducational Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων Ερώτημα Τι είναι «αναπηρία»? Πως πρέπει να διαχειριζόμαστε τα άτομα με «αναπηρία»? Δεδομένα 1.

Διαβάστε περισσότερα

Είμαστε όλοι πεζοί. Μετακίνηση πεζών μεγαλύτερης ηλικίας.

Είμαστε όλοι πεζοί. Μετακίνηση πεζών μεγαλύτερης ηλικίας. Είμαστε όλοι πεζοί Μετακίνηση πεζών μεγαλύτερης ηλικίας www.edrive.yme.gov.gr Μετακίνηση ως πεζοί Το περπάτημα κάνει καλό στην υγεία σας και πρέπει να το επιδιώκετε για τις σύντομες καθημερινές διαδρομές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1: ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ & ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ ΚΑΖΟΥΛΛΑΚΗΣ ΕΙΔΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΔΗΜΟΣ: ΡΟΔΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ: ΡΟΔΟΥ ΟΔΟΣ: ΑΛ.ΔΙΑΚΟΥ 69 & ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΩΝΙΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: 85100 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22410 33038

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΙΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ

Ο ΗΓΙΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ Ο ΗΓΙΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Ο βασικός στόχος της ειδικής έρευνας για την Απασχόληση των Ατόµων µε Προβλήµατα υγείας είναι να συγκεντρώσει πληροφορίες για τη θέση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ Πασχαλίνα Καλλέ, M.Ed. Εκπαιδεύτρια Κινητικότητας, Προσανατολισμού και Δεξιοτήτων Καθημερινής Διαβίωσης ατόμων με οπτική αναπηρία Σταυρένια Κουκουλά,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ 1. ΓΕΝΙΚΑ Κεφάλαιο 8. ΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Απαραίτητη προϋπόθεση

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ Αγαπητοί γονείς, Καθώς το νηπιαγωγείο μας έχει ήδη ανοίξει τις πόρτες του στα μικρά μας παιδάκια αλλά και σε εσάς, βρισκόμαστε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΥΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ. Διεθνής Αερολιμένας Λάρνακας

ΑΠΟΔΥΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ. Διεθνής Αερολιμένας Λάρνακας ΑΠΟΔΥΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Διεθνής Αερολιμένας Λάρνακας 1. Τί είναι το Αποδυτήριο για άτομα με αναπηρία; Το Αποδυτήριο για άτομα με αναπηρία διαφέρει από τις συνήθεις τουαλέτες αναπήρων, καθώς είναι

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό είναι το πέμπτο έντυπο της σειράς που αφορά θέματα σχετικά με τη ακοή από την εταιρία Widex.

Αυτό είναι το πέμπτο έντυπο της σειράς που αφορά θέματα σχετικά με τη ακοή από την εταιρία Widex. Επικοινωνώντας με χρήστες ακουστικών βαρηκοίας 5 Συμβουλές για μια επιτυχημένη επικοινωνία Αυτό είναι το πέμπτο έντυπο της σειράς που αφορά θέματα σχετικά με τη ακοή από την εταιρία Widex. Επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

Τα μυστικά της αποτελεσματικής διαπραγμάτευσης

Τα μυστικά της αποτελεσματικής διαπραγμάτευσης Τα μυστικά της αποτελεσματικής διαπραγμάτευσης Δημήτρης Στυλιανίδης 7 Δεκεμβρίου 2017 1 ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΟΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΩΣΤΟΥ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΗ 1. Ο καθένας έχει μία μοναδική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ: 1/2012

ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ: 1/2012 Σχέδιο επιχορήγησης μέρους του κόστους της δαπάνης για τη δημιουργία, αναβάθμιση ή/ και συμπλήρωση ειδικευμένου εξοπλισμού και υποδομής για τη φιλοξενία ατόμων με αναπηρίες (ΑμεΑ) σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ (Α) Πρόσβαση στο φυσικό περιβάλλον και τους εξωτερικούς

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 6-8 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών

Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 6-8 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 6-8 ετών Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών Όταν κυκλοφορούμε στο δρόμο μπορούμε να συναντήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. Μάθημα: Ασφάλεια και Υγιεινή Ενότητα: Κεφάλαιο 3 & 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. Μάθημα: Ασφάλεια και Υγιεινή Ενότητα: Κεφάλαιο 3 & 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Βοηθός Φαρμακείου Ημ/νια: 10/12/2013 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Μάθημα: Ασφάλεια και Υγιεινή Ενότητα: Κεφάλαιο 3 & 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα σε μεταφορικά μέσα στο Βόλο

Έρευνα σε μεταφορικά μέσα στο Βόλο Έρευνα σε Έρευνα σε μεταφορικά μέσα στο Βόλο Το Εργαστήριο Κυκλοφορίας, Μεταφορών και Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας πραγματοποιεί έρευνα σε μεταφορικά μέσα στη Θεσσαλία.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων

Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων Κοκαρίδας Δημήτριος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Αισθητηριακές Διαταραχές Διαταραχές κατά

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών

Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών Γεια σας, παιδιά! Είμαι ο φίλος σας, ο Τροχονόμος! Η

Διαβάστε περισσότερα

6. Πρώτα απ όλα, πρέπει ο Δήμος Λεμεσού να θέσει ένα κεντρικό στόχο. Σαφή, καθαρό και υλοποιήσιμο:

6. Πρώτα απ όλα, πρέπει ο Δήμος Λεμεσού να θέσει ένα κεντρικό στόχο. Σαφή, καθαρό και υλοποιήσιμο: 1 Ομιλία Δημάρχου Λεμεσού, κ. Νίκου Νικολαϊδης, στην εκδήλωση «Ο Χάρτης των δικαιωμάτων και η πολιτική του Δήμου Λεμεσού για άτομα με αναπηρία», την Τρίτη, 6 Ιουνίου 2017 στις 7.30 μ.μ. στο Δημοτικό Μέγαρο.

Διαβάστε περισσότερα

Κριτήρια Εργαλείου Αυτο-διάγνωσης

Κριτήρια Εργαλείου Αυτο-διάγνωσης Κριτήρια Εργαλείου Αυτο-διάγνωσης Το εργαλείο αυτο-διάγνωσης βασίζεται σε ερωτήσεις που σχετίζονται με τις τεχνολογίες, τις ηλεκτρονικές συσκευές και το λογισμικό. Το έγγραφο αυτό παρέχει πληροφορίες σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΥΜΠΙΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΤΡΩΝ Βόλου και Μειλίχου, Κάτω Συχαινά, Πάτρα Τηλ.: 2610. 464000

ΟΛΥΜΠΙΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΤΡΩΝ Βόλου και Μειλίχου, Κάτω Συχαινά, Πάτρα Τηλ.: 2610. 464000 ΟΛΥΜΠΙΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΤΡΩΝ Βόλου και Μειλίχου, Κάτω Συχαινά, Πάτρα Τηλ.: 2610. 464000 ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ ΟΝΟΜΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΘΕΡΑΠΩΝ ΙΑΤΡΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετέχοντας στις δράσεις Free Mobility

Συμμετέχοντας στις δράσεις Free Mobility Συμμετέχοντας στις δράσεις Free Mobility Τη Δευτέρα, 13 Φεβρουαρίου διοργανώσαμε στο σχολείο μας δράσεις στα πλαίσια του Free mobility, σε συνεργασία με το ΕΕΕΕΚ Ποτίδαιας. Τα παιδιά, μαζί με τους καθηγητές

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Απρίλιος 2013 Χαρακτηριστικά που ζητούν οι εργοδότες αναπηρία Πως θα όριζες τη λέξη προσόν ή τη λέξη δεξιότητα ; Και τι εννοούν οι εργοδότες

Διαβάστε περισσότερα

σόκ. Σιώπησε και έφυγε μετανιωμένος χωρίς να πει τίποτα, ούτε μια λέξη.» Σίμος Κάρμιος Λύκειο Λειβαδιών Σεπτέμβριος 2013

σόκ. Σιώπησε και έφυγε μετανιωμένος χωρίς να πει τίποτα, ούτε μια λέξη.» Σίμος Κάρμιος Λύκειο Λειβαδιών Σεπτέμβριος 2013 Εμπειρίες που αποκόμισα από το Διήμερο Σεμινάριο που αφορά στην ένταξη Παιδιών με Απώλεια Ακοής στη Μέση Γενική και Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση Είχα την τύχη να συμμετάσχω στο διήμερο σεμινάριο

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτο Πανελλήνιο Συνέδριο Οδικής Ασφάλειας 10 & 11 Οκτωβρίου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Παρουσίαση ιονυσίου Αντ. Καλαντζή

Τρίτο Πανελλήνιο Συνέδριο Οδικής Ασφάλειας 10 & 11 Οκτωβρίου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Παρουσίαση ιονυσίου Αντ. Καλαντζή Τρίτο Πανελλήνιο Συνέδριο Οδικής Ασφάλειας 10 & 11 Οκτωβρίου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Παρουσίαση ιονυσίου Αντ. Καλαντζή "ΤΡΟΧΟΓΝΩΜΩΝ" 1 2 Στην ΕΕ στα 30% των Τροχαίων εµπλέκονται άµεσα ή έµµεσα ΠΕΖΟΙ Στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Σύμβολο της μεθόδου "Κείμενο για Όλους" Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Τμήμα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Μάρτιος 2009 Ποια είναι τα δικαιώματα των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Ο Νόμος

Διαβάστε περισσότερα

ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ

ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ 144 ΦΕ1: ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Ο ΗΧΟΣ Παρατήρησε τις εικόνες. Πώς παράγεται ο ήχος; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Πείραμα Στήριξε με το χέρι σου στην άκρη του θρανίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ - Λύσεις ασκήσεων στην ενότητα

ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ - Λύσεις ασκήσεων στην ενότητα ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ - Λύσεις ασκήσεων στην ενότητα 1. α. Να εξηγήσετε τον ρόλο του στοιχείου της προσαρμοστικότητας σε θέματα εργονομίας προϊόντων. Να αναφέρετε ένα παράδειγμα. β. Να αναφέρετε επιπτώσεις εργονομικών

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2017

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2017 Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2017 Τι Είναι μια Παρουσίαση Επικοινωνία σε προφορικό λόγο Η Σημασία του Προφορικού Λόγου (1) Έχει μεγαλύτερη δύναμη από

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Για τη συµπλήρωση των Ερωτηµατολογίων Αυτοαξιολόγησης των Ξενοδοχείων και των Καταλυµάτων Αυτοεξυπηρέτησης

Ο ΗΓΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Για τη συµπλήρωση των Ερωτηµατολογίων Αυτοαξιολόγησης των Ξενοδοχείων και των Καταλυµάτων Αυτοεξυπηρέτησης ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Για τη συµπλήρωση των Ερωτηµατολογίων Αυτοαξιολόγησης των Ξενοδοχείων και των Καταλυµάτων Αυτοεξυπηρέτησης Προς τους Ιδιοκτήτες και τους ιευθυντές Ξενοδοχείων και Καταλυµάτων Αυτοεξυπηρέτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ: Παιδιά με σύνδρομο ΝΤΑΟΥΝ (4ο μέρος)

ΕΡΕΥΝΑ: Παιδιά με σύνδρομο ΝΤΑΟΥΝ (4ο μέρος) ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ "Ι.Κ. ΒΕΛΛΙΔΗΣ" ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1995 Η πρώτη Ελληνική Εφημερίδα στο Internet Ρεπορτάζ ΕΡΕΥΝΑ: Παιδιά με σύνδρομο ΝΤΑΟΥΝ (4ο μέρος) Η αδυναμία τόσο του

Διαβάστε περισσότερα

«Η προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Απασχόλησης των Ατόμων με Αναπηρίες» ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ

«Η προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Απασχόλησης των Ατόμων με Αναπηρίες» ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ «Η προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Απασχόλησης των Ατόμων με Αναπηρίες» ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ Άτομο με ΣΠΑΝΙΟ ΝΟΣΗΜΑ= Άτομο με ΑΝΑΠΗΡΙΑ; Νόσημα= πάθηση, αρρώστια, ασθένεια

Διαβάστε περισσότερα

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί» Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους Η αυτοεικόνα μας «σχηματίζεται» ως ένα σχετικά σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΚΤΙΡΙΟΔΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΙΑΓΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΙΑΓΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΙΑΓΙΑ Για μαθητές/τριες γυμνασίου ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ-ΑΘΗΝΑ 2018 Τι είναι η Τρίτη Ηλικία Οι ηλικίες

Διαβάστε περισσότερα

Από τη μεγάλη γκάμα των δεξιοτήτων ζωής που μπορεί κανείς να αναπτύξει παρακάτω παρουσιάζονται τρεις βασικοί άξονες.

Από τη μεγάλη γκάμα των δεξιοτήτων ζωής που μπορεί κανείς να αναπτύξει παρακάτω παρουσιάζονται τρεις βασικοί άξονες. Δεξιότητες ζωής είναι οι ικανότητες οι οποίες συμβάλλουν σε μια πετυχημένη, παραγωγική και γεμάτη ικανοποίηση ζωή. Οι δεξιότητες ζωής αποτελούν το σύνολο των στάσεων και συμπεριφορών που προσφέρουν στους

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 19/10/2015

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 19/10/2015 Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 19/10/2015 Τι Είναι μια Παρουσίαση Επικοινωνία σε προφορικό λόγο Η Σημασία του Προφορικού Λόγου (1) Έχει μεγαλύτερη δύναμη από

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Προσβασιμοό τητας Ξενοδοχειάων Σπαά ρτης. Δρ. Ιωάννης Μπασδέκης Σωματείο Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Νομού Λακωνίας

Έρευνα Προσβασιμοό τητας Ξενοδοχειάων Σπαά ρτης. Δρ. Ιωάννης Μπασδέκης Σωματείο Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Νομού Λακωνίας Έρευνα Προσβασιμοό τητας Ξενοδοχειάων Σπαά ρτης Δρ. Ιωάννης Μπασδέκης Σωματείο Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Νομού Λακωνίας Έκδοση 1.0 Μάρτιος 2014 Συύ νοψη Ο Νομός Λακωνίας, έχοντας πλήθος αναγνωρίσιμων

Διαβάστε περισσότερα

Κανόνες Συμπεριφοράς στην Καθημερινή Επικοινωνία με Άτομα με Αναπηρία

Κανόνες Συμπεριφοράς στην Καθημερινή Επικοινωνία με Άτομα με Αναπηρία Κανόνες Συμπεριφοράς στην Καθημερινή Επικοινωνία με Άτομα με Αναπηρία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Copyright 2009 ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

DEPAKINE/DEPAKINE CHRONO/DEPAKINE CHRONOSPHERE (ΒΑΛΠΡΟΪΚΟ)

DEPAKINE/DEPAKINE CHRONO/DEPAKINE CHRONOSPHERE (ΒΑΛΠΡΟΪΚΟ) DEPAKINE/DEPAKINE CHRONO/DEPAKINE CHRONOSPHERE (ΒΑΛΠΡΟΪΚΟ) ΦυΛΛΑΔιΟ ενημερωσησ ΑσθενΟυσ Το παρόν φυλλάδιο απευθύνεται σε κορίτσια ή γυναίκες που λαμβάνουν οποιοδήποτε φάρμακο περιέχει βαλπροϊκό Περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα.

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα. Ήρθε ένας νέος μαθητής στην τάξη. Όλοι τον αποκαλούν ο «καινούριος». Συμφωνείς; 1 Δεν είναι σωστό να μη φωνάζουμε κάποιον με το όνομά του. Είναι σαν να μην τον αναγνωρίζουμε. Σωστά. Έχει όνομα και με αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας

Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας 1 2 Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας μας, διεξήγαγε έρευνα ανάμεσα στους συμμαθητές μας.

Διαβάστε περισσότερα

Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες

Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες (τα επιδόματα του συγκεκριμένου τμήματος παρέχονται στους ασθενείς ανεξαρτήτως των εισοδηματικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα δημιουργήθηκε από την EASST, μία ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική οργάνωση που ιδρύθηκε το 2009 στην Αγγλία με

Διαβάστε περισσότερα

Τα 5 Μεγαλύτερα Μυστικά ενός Επιτυχημένου Επιχειρηματία

Τα 5 Μεγαλύτερα Μυστικά ενός Επιτυχημένου Επιχειρηματία Τα 5 Μεγαλύτερα Μυστικά ενός Επιτυχημένου Επιχειρηματία E B O O K Λ Ι Γ Α Λ Ο Γ Ι Α Γ Ι Α Τ Ο Ν Ι Α Κ Ω Β Ο... Στην ηλικία των 24 ο Ιάκωβος έκανε τα πρώτα του βήματα στο χώρο της Επιχειρηματικότητας και

Διαβάστε περισσότερα

Έργο: «Εκπόνηση μελετών» Δράση 3: Διακρίσεις και εμπόδια για τα άτομα με αναπηρία στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και μεταλυκειακή εκπαίδευση

Έργο: «Εκπόνηση μελετών» Δράση 3: Διακρίσεις και εμπόδια για τα άτομα με αναπηρία στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και μεταλυκειακή εκπαίδευση Έργο: «Εκπόνηση μελετών» Δράση 3: Διακρίσεις και εμπόδια για τα άτομα με αναπηρία στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και μεταλυκειακή εκπαίδευση Παραδοτέο 3Γ: Τελική Μελέτη ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 Ατζέντα ομάδων εστιασμένης

Διαβάστε περισσότερα

Μορφές επικοινωνίας. Λεκτική Μη λεκτική (γλώσσα του σώματος) Άγγιγμα

Μορφές επικοινωνίας. Λεκτική Μη λεκτική (γλώσσα του σώματος) Άγγιγμα ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Η διεργασία της ανταλλαγής ή μεταφοράς στους άλλους σκέψεων και αισθημάτων. Η πράξη του να δίνει και να παίρνει κάποιος πληροφορίες Η διεργασία μεταβίβασης πληροφοριών Μορφές επικοινωνίας Λεκτική

Διαβάστε περισσότερα