International Conference of Greek Linguistics. the 10th. DEMOCRITUS UNIVERSITY of THRACE

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "International Conference of Greek Linguistics. the 10th. DEMOCRITUS UNIVERSITY of THRACE"

Transcript

1 DEMOCRITUS UNIVERSITY of THRACE the 10th International Conference of Greek Linguistics Edited by Zoe Gavriilidou Angeliki Efthymiou Evangelia Thomadaki Penelope Kambakis-Vougiouklis Komotini 2012

2 Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου O r g a n i z i n g C o m m i t t e e Z o e G a v r i i l i d o u A n g e l i k i E f t h y m i o u E v a n g e l i a T h o m a d a k i Penelop e Kambakis -Vougiou klis Γραμματειακή Υποστήριξη S e c r e t a r i a l S u p p o r t Ioannis Anagnostopoulos M a r i a G e o r g a n t a P o l y x e n i I n t z e N i k o s M a t h i o u d a k i s L i d i j a M i t i t s E l e n i P a p a d o p o u l o u A n n a S a r a f i a n o u E l i n a C h a dji p a p a ISBN Τ υ π ο γ ρ α φ ι κ ή ε π ι μ έ λ ε ι α Ν ί κ ο ς Μ α θ ι ο υ δ ά κ η ς Ε λ έ ν η Π α π α δ ο π ο ύ λ ο υ Ε λ ί ν α Χ α τ ζ η π α π ά Σ χ ε δ ι α σ μ ό ς ε ξ ώ φ υ λ λ ο υ Ν ί κ ο ς Μ α θ ι ο υ δ ά κ ης Copyright 2012 Δ η μ ο κ ρ ί τ ε ι ο Π α ν ε π ι σ τ ή μ ι ο Θ ρ ά κ η ς D e m o c r i t u s U n i v e r s i t y o f T h r a c e Ε ρ γ α σ τ ή ρ ι ο Σ ύ ν τ α ξ η ς, Μ ο ρ φ ο λ ο γ ί α ς, Φ ω ν η τ ι κή ς, Σ η μ α σ ι ο λ ο γ ί α ς, L a b o ra to r y o f S y n ta x, M o r pho l o g y, P h o n e t i c s, S e m a n t i c s, Δ ι ε θ ν έ ς Σ υ ν έ δ ρ ι ο Ε λ λ η ν ι κ ή ς Γ λ ω σ σ ο λ ο γ ί α ς I n t er n a ti o n a l C o n fe r e n c e o f G r e e k L inguist ic s +Μ όρφωση Δ Π Θ +M orp ho SE D U T H

3 ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ * Χρυσούλα Καραντζή Κέντρον Ερεύνης Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων της Ακαδημίας Αθηνών karantch@academyofathens.gr ABSTRACT This paper aims at raising several issues concerning recording continuous spontaneous spoken discourse for linguistic and dialectal research and its subsequent transciption. Transcription involves both interpretive and representational decisions which respond to the contextual conditions of the process, the transcriber s expectations and beliefs about the informants and the purpose of trancription. In the field of dialectology there is a need for a thorough reassessment of the state of the art in the transcription of spoken language for linguistic research. Λέξεις κλειδιά: επιτόπια έρευνα, προφορικός λόγος, καταγραφή, απομαγνητοφώνηση 1. Εισαγωγή: προφορικός λόγος και επιτόπια έρευνα Το λεκτικό εκφώνημα αποτελεί τη μονάδα του προφορικού λόγου. Μεγάλη σημασία όμως έχουν και ορισμένα άλλα γνωρίσματα της ομιλίας που το συνοδεύουν, όπως τα παραγλωσσικά γνωρίσματα, ο επιτονισμός, οι παύσεις, η προφορά, η ένταση της φωνής και τα εξωγλωσσικά γνωρίσματα, χειρονομίες, κινήσεις, εκφράσεις, βλέμμα, διάθεση. Στον προφορικό λόγο παρουσιάζονται συχνά ελλειπτικές προτάσεις ή ανολοκλήρωτες φράσεις, ενώ ακόμα υπάρχουν πολλά «γεμίσματα» και παύσεις. Ορισμένες φορές διαφαίνεται η προσπάθεια του ομιλητή να αλλάξει ή να βελτιώσει μια φράση που χρησιμοποίησε. Η επιτόπια έρευνα είναι ένα απαραίτητο και αξιόπιστο μεθοδολογικό εργαλείο για τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες. Πρόκειται για μια καταγραφή της σύγχρονης πραγματικότητας που διαθέτει τόσο παραδοσιακά στοιχεία όσο και νεωτερισμούς. Πρόκειται για έρευνα διπλής κατεύθυνσης: α) καταγραφή πρωτογενούς υλικού για αρχείο, β) πρόσληψη προφορικού διαλεκτικού λόγου μέσα σε κοινωνικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα. Η βιογραφική μέθοδος χρησιμοποιείται στις ποιοτικές έρευνες για την ανασυγκρότηση και την ανάλυση της εμπειρίας και κατά συνέπεια των κοινωνικών διαδικασιών. Η αφηγηματική ιστορία ζωής δεν είναι μόνο ένα άθροισμα ακολουθιών δράσης πάνω σε ένα βιογραφικό χρονικό άξονα, αλλά έχει τη δική της λογική, αυτή της αυτοβιογραφικής αναδόμησης. Είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται σήμερα εκτεταμένα και αναπτύχθηκε στο πλαίσιο κοινωνιολογικών μελετών. Η τεχνική έγκειται στο ότι ο ερωτώμενος διηγείται ελεύθερα ιστορίες που έζησε ο ίδιος. Σε αντίθεση με άλλες μορφές συνέντευξης, δεν βασίζεται στο σχήμα ερώτηση-απάντηση, αλλά δίνεται ο χρόνος στον πληροφοριοδότη να διηγηθεί ένα συμβάν χωρίς να διακόπτεται ή να σχολιάζεται. Ο ερευνητής είναι απλώς ακροατής. Επιβεβαιώνει, όποτε χρειάζεται, τη συμμετοχή του με νοήματα (ή ένα κούνημα του κεφαλιού). Έτσι δίνεται στον ερωτώμενο η δυνατότητα να αναπτύξει ένα θέμα αποκλειστικά στη δική του γλώσσα. Όλη η συνέντευξη μαγνητοφωνείται, ώστε να μπορούν κατά τη διάρκεια της απομαγνητοφώνησης να σημειωθούν ακόμα και οι αποχρώσεις στον τόνο της φωνής, τα κομπιάσματα κλπ., τα οποία σημειώνονται και αναλύονται. Πρόκειται για μια χρονοβόρα μέθοδο. Κάθε συνέντευξη μπορεί να κρατήσει από 20 λεπτά έως 1 ½ ώρα. Συνήθως γίνεται στον ιδιωτικό χώρο του ερωτώμενου αλλά και αλλού, π.χ. στο καφενείο. Προϋποθέτει την κοινωνική επαφή ερευνητή-πληροφορητή (σε αντίθεση π.χ. με τα ερωτηματολόγια, που μπορούν να σταλούν ταχυδρομικώς προς συμπλήρωση, ή με σύντομο τηλεφωνικό διάλογο κλπ.), ενώ ακολουθεί η επεξεργασία, ανάλυση και ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Πριν από το απομαγνητοφωνημένο κείμενο θα πρέπει να υπάρχει ένα σύντομο σημείωμα για τον πληροφορητή In Z. Gavriilidou, A. Efthymiou, E. Thomadaki & P. Kambakis-Vougiouklis (eds), 2012, Selected papers of the 10th ICGL, pp Komotini/Greece: Democritus University of Thrace.

4 [ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΝΤΖΗ ] (όνομα, ηλικία και προέλευση). Στην περίπτωση προσφύγων ή κατοίκων μη γηγενών (νύφης στο χωριό, Θρακιώτης σε μικρασιάτικο χωριό) η πληροφορία αυτή είναι ουσιαστικής σημασίας. Στην ημικατευθυνόμενη συνέντευξη το αντικείμενο δεν είναι περιορισμένο, οι ερωτήσεις δεν είναι προκαθορισμένες και το κείμενο που προκύπτει από την απομαγνητοφώνηση εξετάζεται στην ολότητά του κι όχι επιλεκτικά. Η βασική μονάδα καταγραφής επιλέγεται από τον ερευνητή σε σχέση με τα βασικά ερωτήματα της έρευνας και όταν η μονάδα καταγραφής (π.χ. λέξη) δεν είναι δυνατό να ερμηνευθεί παρά μόνο σε σχέση με τα συμφραζόμενα, τότε το εκτενέστερο κομμάτι του περιεχομένου αποτελεί τη μονάδα καταγραφής και είναι η μονάδα συμφραζομένων. Ακόμα είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν ομάδες εστιασμένης συζήτησης: ένας μικρός αριθμός ατόμων με κοινά χαρακτηριστικά, κτλ. γυναίκες μιας ηλικιακής ομάδας, όπου αναπτύσσεται η δυναμική της ομάδας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, στην απομαγνητοφώνηση έχει κανείς να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της αλληλοεπικάλυψης του λόγου (overlapping). H καταγραφή γίνεται σε κασετόφωνο, ενώ ο ερευνητής κρατά και χειρόγραφες σημειώσεις. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αποτελέσματα της απομαγνητοφώνησης είναι η συνύπαρξη, μέσα στο ίδιο εκφώνημα, «αντιφατικών καταστάσεων»: παράλληλων τύπων (πολυτυπία, δυναμικότητα συγχρονίας, συνώνυμα, ρηματικοί τύποι (ποιοι τύποι παράγονται πιο αυθόρμητα;). π.χ. γυναικών και γυναικώνε ή δυο εναλλακτικοί τρόποι προφοράς (διαλεκτική προφορά που υποχωρεί;). 2. Προφορικές καταγραφές: Το τι και το πώς Το θέμα που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια είναι τα προβλήματα που προκύπτουν από τις προφορικές καταγραφές. Με βάση τις καταγραμμένες συνεντεύξεις επιδιώκεται να συζητηθούν προβλήματα απόδοσης του προφορικού λόγου και ανάγνωσης ποικίλων στοιχείων που μια προφορική συνέντευξη περιέχει. Δεν θα αναφερθούμε εδώ αναλυτικά στις τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων ετών που επιτρέπουν καλύτερες εγγραφές: συσκευές ψηφιακής εγγραφής φωνής που προσφέρουν ήχο ποιότητας CD, λογισμικό αναγνώρισης ομιλίας, απομόνωση θορύβου, λήψη ηχητικών αρχείων σε υπολογιστή, κλπ. Κεντρική διαδικασία αναδεικνύεται η μαγνητοφώνηση του προφορικού λόγου και στη συνέχεια η απομαγνητοφώνηση και η πιστή καταγραφή του. Στην πράξη ο προφορικός λόγος μετατρέπεται σε γραπτό κείμενο αλλά δεν προσαρμόζεται στις προδιαγραφές του. Διατηρεί έτσι το αρχικό του περιεχόμενο και το ανάλογο επίπεδο ύφους. Η απομαγνητοφώνηση λέει «λέξη προς λέξη» ό,τι είπε ο ομιλητής ή η ομιλήτρια. Συμπεριλαμβάνονται π.χ. φράσεις που ξεκινούν και μένουν μετέωρες, λεκτικές και γραμματικές ανακολουθίες που ενδέχεται να κάνει ο ομιλητής ως συνέπεια του αυθόρμητου, μη προσχεδιασμένου χαρακτήρα του λόγου του. Ακόμα καταγράφονται λέξεις ή τμήματα φράσεων που επαναλαμβάνει ο ομιλητής, ακόμα κι αν η επανάληψη δεν γίνεται για λόγους έμφασης, αλλά αποτελεί στοιχείο της προφορικής εκφοράς. Κατά την καταγραφή προκύπτουν, όπως είναι φυσικό, αποσπάσματα με προβληματικό ήχο (λόγω θορύβου ή κακής εγγραφής) και διάφορα δυσνόητα σημεία που σχετίζονται κυρίως με απόδοση κυρίων ονομάτων, τοπωνυμίων, κλπ., για την εξακρίβωση των οποίων χρησιμοποιείται συμπληρωματικό υλικό. Άλλωστε, πολλές φορές απαιτείται να επιστρέψει ο ερευνητής στα ηχητικά αρχεία του και να ακούσει ξανά και ξανά τα επίμαχα σημεία. Επειδή απώτερος στόχος της απομαγνητοφώνησης είναι η περαιτέρω αξιοποίηση του προφορικού υλικού π.χ. στην περίπτωση του ΙΛΝΕ στη μελέτη των νεοελληνικών ιδιωμάτων και τον εμπλουτισμό του αρχείου, το υλικό αποδελτιώνεται για τη σύνταξη του Ιστορικού Λεξικού. Κατά την απομαγνητοφώνηση, ο ερευνητής συνειδητοποιεί ότι μια σειρά από στοιχεία όπως ο τόνος της φωνής, ο ρυθμός της ομιλίας, ο διαλεκτικός επιτονισμός, χωρίς να αναφέρει κανείς τις χειρονομίες ή τις εκφράσεις του ομιλητή δεν αποτυπώνονται συνήθως στο χειρόγραφο. Η ακρίβεια της μεταγραφής του προφορικού λόγου περιλαμβάνει και το μείζον ζήτημα της φωνητικής ή μη μεταγραφής της προφοράς (Bailey 1986, Lane et al. 1996, Bailey et al. 2005, Macaulay 1991, Miethaner 2000). Καθώς η μεταγραφή όλου του κειμένου στο Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο θα δυσκόλευε πολύ την ανάγνωση και κατανόησή του, κάποιοι μελετητές μεταγράφουν στο IPA μόνο ορισμένες μη προβλέψιμες πραγματώσεις, κάτι που σημαίνει ότι ήδη γνωρίζουν τι είναι σταθερό και τι όχι σε μια ποικιλία. Η μεταγραφή ενός προφορικού κειμένου δεν είναι μια ουδέτερη γραπτή αναπαράστασή του. Καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις θεωρητικές απόψεις του μελετητή των δεδομένων και τα συγκεκριμένα ερευνητικά ενδιαφέροντά του. Παρ όλο που η τεχνολογική εξέλιξη έχει διευκολύνει τη συλλογή και ηλεκτρονική επεξεργασία των προφορικών κειμένων, οι δυσκολίες κατά την καταγραφή και ιδιαίτερα κατά τη μεταγραφή τους σε γραπτό λόγο παραμένουν. Μάλιστα, αν τα διακριτικά στοιχεία του προφορικού εκφωνήματος (ύψος φωνής, ένταση, επιτονισμός, διάρκεια παύσεων) [ 840 ]

5 [ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ] αποτυπωθούν στη μεταγραμμένη του μορφή, δίνουν κείμενα σημειωτικά επιβαρυμένα, δηλαδή δυσανάγνωστα, ενώ ταυτόχρονα δυσχεραίνουν και την ψηφιακή τους εκμετάλλευση. Ένα από τα βασικά ζητήματα που προκύπτουν λοιπόν κατά τη μεταγραφή του προφορικού κειμένου είναι η απομαγνητοφώνηση του συνόλου του υλικού και η όσο το δυνατόν πληρέστερη σήμανσή του. Αν και το ηχητικό υλικό συντηρείται και αρχειοθετείται και τα ηχητικά αρχεία μεταφέρονται από παλαιότερα μέσα σε νεότερα (ψηφιοποιήσεις, κλπ.) είναι δύσκολο να ανατρέχει κανείς στην πρωτότυπη ηχογράφηση. Καθώς λοιπόν το απομαγνητοφωνημένο κείμενο είναι αυτό που αποτελεί συνήθως το κοινό σημείο αναφοράς των ερευνητών, η μεταγραφή του κειμένου οφείλει να προβλέπει τη μελλοντική του χρήση από μελετητές με άλλα ενδιαφέροντα (Bucholtz 2007: 794). Το όλο θέμα της μεταγραφής (discourse transcription) έχει απασχολήσει πολλούς μελετητές προερχόμενους από ποικίλους τομείς, που σχετίζονται με αυτή τη διαδικασία με κυριότερους την Ανάλυση Ομιλίας και Παθολογία/Μελέτη Διαταραχών του Λόγου και τις κοινωνιολογικές έρευνες (για μια σχετική με τη μεταγραφή σχολιασμένη βιβλιογραφία βλ. Hammersley 2010). Στην κλασική για το θέμα που μας απασχολεί εργασία της η Ochs (1979: 43-72) παρατηρεί πως μετά την απομαγνητοφώνηση ο ερευνητής εργάζεται με τα αποτελέσματα της μεταγραφής που έχει κάνει αυτά είναι τα δεδομένα του. Τα δεδομένα όμως αυτά αντανακλούν τις θεωρητικές του απόψεις και αποτελούν προϊόν επιλογής και αποτέλεσμα ορισμένων αποφάσεών του (σχετικά με το τι και το πώς της μεταγραφής), οι οποίες δεν δηλώνονται σε όσους ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν στη συνέχεια το υλικό του (Green et al. 1997: ). Κατ επέκταση, οι μεταγραφές του θέτουν περιορισμούς στις γενικεύσεις και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνά του. Παρ όλο που σε μια μεταγραφή δεν υπάρχει απόλυτη αντικειμενικότητα, η ερευνητική κοινότητα διαθέτει ορισμένα συμβατικά συστήματα μεταγραφής που περιλαμβάνουν ένα συγκεκριμένο αριθμό συμβόλων, π.χ. Jefferson (1996, 2004), Dubois (1991, 1993), Schiffrin 1994, Edwards Από μια μεταξύ τους σύγκριση προκύπτουν ομοιότητες και διαφορές. Καθώς όμως κάθε σύμβολο εντάσσεται σε ένα σύστημα, η χρήση μεμονωμένων συμβόλων από διαφορετικά συστήματα μπορεί να οδηγήσει σε λάθη και παρανοήσεις κατά τη μεταγραφή. O γενικός προβληματισμός ως προς τα σύμβολα μεταγραφής αφορά μεταξύ άλλων τη θέση και το χώρο (spatial organization) που καταλαμβάνουν στη σελίδα του μεταγραμμένου κειμένου. Στις πραγματικές συνθήκες όλα συμβαίνουν ταυτόχρονα (λόγος, χειρονομίες, άλλοι ήχοι) αλλά στο γραπτό κείμενο για πρακτικούς λόγους σημαίνονται σε χωριστά σημεία και έτσι χάνεται ο συγχρονισμός. Σύμφωνα με την άποψη ορισμένων μελετητών τα σύμβολα μπαίνουν μέσα στο κείμενο (σε παρενθέσεις, αγκύλες), ενώ σύμφωνα με άλλους τα κείμενα και τα σύμβολα μεταγραφής μπαίνουν σε δύο παράλληλες στήλες. Στη δεύτερη ή σε χωριστή τρίτη στήλη μπαίνουν τα σχόλια του ερευνητή σχετικά με το κείμενο, π.χ. ένα σχόλιο για την παρουσία άλλων προσώπων που μπορεί να επηρεάσουν τον εκφερόμενο λόγο. Στο πλαίσιο αυτών των συστημάτων μεταγραφής, χρησιμοποιούνται ορισμένα σύμβολα π.χ. σημεία στίξης (κόμμα, τελεία, ερωτηματικό) για να δηλώσουν τον επιτονισμό του εκφωνήματος, συγχρόνως όμως χρησιμοποιούνται και με την κανονική τους λειτουργία. Στην περίπτωση του κόμματος π.χ. τρία-τέσσερα συνεχόμενα κόμματα σε ένα απομαγνητοφωνημένο τμήμα λόγου μπορεί να δηλώνουν μικρή παύση, επανάληψη ή και τα δύο. Κεφαλαία γράμματα συμβολίζουν κάτι που λέγεται δυνατά. Μεταξύ των συμβάσεων υπάρχουν ακόμα σύμβολα (αγκύλες) για ταυτόχρονα ή μερικώς επικαλυπτόμενα εκφωνήματα (simultaneous/overlapping utterances). Επίσης σύμβολα για ποικίλα χαρακτηριστικά του εκφερόμενου λόγου, όπως η παρατεταμένη διάρκεια ενός φθόγγου ή μιας συλλαβής (extension), η μη φωνολογικά καθορισμένη μακρότητα (σύρσιμο της φωνής), η έμφαση (emphasis) συνήθως με υπογράμμιση, η ένταση της φωνής, κλπ. Ακόμα, καταγράφεται το γέλιο, το κλάμα, γενικά οι συναισθηματικές εκδηλώσεις/εκφράσεις (Hepburn 2004: ) το χειροκρότημα, οι επευφημίες, άλλοι ήχοι (π.χ. εντός παρενθέσεως, τηλέφωνο), η κατεύθυνση του βλέμματος των ομιλητών, κλπ. Υπάρχουν σημεία σε μια απομαγνητοφώνηση που ο ερευνητής δεν είναι σίγουρος για το τι ακούει και το αποτέλεσμα της μεταγραφής ενέχει αμφιβολία ως προς την ακρίβεια. Η αμφιβολία αυτή πρέπει να καταγραφεί με κάποιο τρόπο (transciptionist doubt). Ορισμένοι ερευνητές παραθέτουν εναλλακτικές πιθανότητες του τι μπορεί να είχε ειπωθεί στα επίμαχα σημεία. Όταν οι λέξεις ή φράσεις είναι εντελώς ακατάληπτες, κάποιοι συμβατικά χρησιμοποιούν ως σύμβολα ένα κεφαλαίο Χ εντός παρενθέσεως για κάθε συλλαβή που είναι αδύνατο να μεταγραφεί. Άλλοι συμπληρωματικά δηλώνουν και το λόγο αδυναμίας της μεταγραφής (π.χ. θόρυβος). Σε περίπτωση που ο ερευνητής αποφασίσει να παραλείψει τα σημεία αυτά κατά την μεταγραφή θα πρέπει να δηλώσει το κενό/χάσμα που υπάρχει στο μεταγραμμένο κείμενο (Bucholtz 2007: 788). Τα δεδομένα που παραλείπονται μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στη μελέτη του ευρύτερου κειμένου π.χ. ως προς τη συνοχή, συνεκτικότητα, αντωνυμική αναφορά, δείξη κλπ ακόμα και σε ζητήματα συντακτικής ανάλυσης των δεδομένων. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, αν απουσιάζουν τμήματα των εκφωνημάτων, η δομή του λόγου αλλοιώνεται. Ιδιαίτερα στο ζήτημα της διαλεκτικής σύνταξης, ξεπερνώντας τις προκαταλήψεις [ 841 ]

6 [ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΝΤΖΗ ] για την ασυνταξία του προφορικού λόγου, τέτοιου είδους αυθόρμητη παραγωγή λόγου αποτελεί το ιδανικό υλικό για τη μελέτη της. Ένα ακόμα αδύνατο σημείο στα συμβατικά σύμβολα που χρησιμοποιούνται σχετικά: οι τρείς τελείες (αποσιωπητικά) χρησιμοποιούνται για παύση πάνω από μισό δευτερόλεπτο και συγχρόνως για την παράλειψη στοιχείων. Πρόκειται για δυο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις που μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση στον αναγνώστη του μεταγραμμένου κειμένου. Άλλες πτυχές του ζητήματος της μεταγραφής προς επιμέρους εξέταση σχετίζονται α) με τον ερευνητή που κάνει την απομαγνητόφωνηση, π.χ. ποιος μεταγράφει; Ο ίδιος ο ερευνητής που έκανε την καταγραφή; β) με το σκοπό της έρευνας για την οποία θα χρησιμοποιηθεί το υλικό της απομαγνητόφωνησης π.χ. ειδικός σκοπός έρευνας τα διαλεκτικά επιφωνήματα (Γιακουμάκη 1998), θαυμαστικά, κλητικά, σχετλιαστικά (ωχ, αχ), τα οποία πρέπει να αποδοθούν με ακρίβεια ή οι παύσεις (ποικίλης υφής και διάρκειας). Στην περίπτωση αυτή η απλή δήλωση παύσης δεν αρκεί αλλά χρειάζεται χρονομέτρηση. Ο ομιλητής είναι δυνατόν να μην έχει σταματήσει να μιλάει, να στέκεται για να σκεφτεί, να κάνει ένα λάθος και να το διορθώνει, ξεχνάει, επαναδιατυπώνει, κλπ. Η δομή μιας προφορικής αφήγησης είναι συχνά περισσότερο ζήτημα παύσεων παρά χρήσης λεκτικών μέσων. Το όλο ζήτημα των παύσεων στον προφορικό λόγο σχετίζεται με το κόμπιασμα στη ροή του λόγου. Πώς μεταγράφεται ο δισταγμός, η δυσκολία (διστακτικά μόρια-δείκτες διόρθωσης/hesitation markers-particles); Είναι σημαντικό να δηλωθεί γιατί μπορεί να προηγείται μιας εξαιρετικά πλούσιας προσωπικής εξομολόγησης (θάνατοι, δυστυχίες, κλπ.) πυκνής συγκίνησης. Η έρευνα μπορεί να επικεντρωθεί σε ποικίλα άλλα ζητήματα όπως: ο ρυθμός της ομιλίας: το πόσο γρήγορα μιλάει κανείς έχει σχέση με την ποιότητα του παραγόμενου λόγου. Μιλώντας πιο αργά, προσχεδιάζεις, άρα επηρεάζεται και η δομή των λεγομένων. η συμπροφορά (ιδιαίτερα σημαντική στα προφορικά δεδομένα από διαλέκτους). η λογοκρισία σε άσεμνες εκφράσεις, ύβρεις, κλπ. η αποτύπωση του σωστού και του λάθους, οι παραβιάσεις των γραμματικών κανόνων και ο διαλεκτικός λόγος ως ατομική έκφραση/λάθος της στιγμής, η ορθογράφηση (Miethaner 2000). η ιδιόλεκτος του πληροφορητή: η μεγάλη ακρίβεια και λεπτομέρεια στην καταγραφή μπορεί να προβάλει στοιχεία της ιδιολέκτου του ομιλητή σε βάρος του τοπικού ιδιώματος. 3. Συμπεράσματα Στις περιπτώσεις που μια μηχανιστική τεχνική μεταγραφής του προφορικού λόγου σε γραπτό δεν είναι αρκετή (πρακτικά συνεδριάσεων), η γλωσσική ιδεολογία των εμπλεκομένων αποκτά το δικό της ρόλο (Lapadat 2000, Lapadat & Lindsay 1998, 1999). Ο σύνθετος χαρακτήρας του προφορικού λόγου και οι αναντιστοιχίες του με το γραπτό θέτουν επιπλέον δυσκολίες στο εγχείρημα. Το γεγονός ότι διαφορετικοί ερευνητές μεταγράφουν διαφορετικά το ίδιο ηχητικό αρχείο αποδεικνύει από τη μία τον πλούτο της προφορικής επικοινωνίας και από την άλλη ότι ένα πληρέστερο μοντέλο αντίληψης και γραπτής απόδοσης του προφορικού λόγου αποτελεί ακόμα το ζητούμενο. Η πρόκληση για όσους ερευνητές ασχολούνται με τη συλλογή γλωσσικών δεδομένων προφορικού λόγου, ιδιαίτερα διαλεκτικού, παραμένει ως εξής: μπορεί μια μεταγραφή να διαβαστεί όπως ακούγεται το μαγνητοφωνημένο ηχητικό αρχείο; Βιβλιογραφία Bailey, Charles-James N Even dialectologists get the blues; inadequate phonetic transciption of English. Papiere zur Linguistik 35, 2: Bailey, Guy, Jan Tillery & Claire Andres Some effects of transcribers on data in dialectology, American Speech 80 1: Bucholtz, M The politics of transcription, Journal of Pragmatics 32: Variation in transcription, Discourse Studies 9: [ 842 ]

7 [ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ] Γιακουμάκη, Ε «Απόψεις για τα επιφωνήματα με παραδείγματα από την κρητική διάλεκτο» Ελλωτία, ετήσια έκδοση Δήμου Χανίων, περίοδος Β, τόμος 5ος, Χανιά, Du Bois, John, W Transcription design principles for spoken language reasearch. Pragmatics 1: Schuetze-Coburn, S., Cumming, S., & Paolino, D Outline of discourse transcription. In Talking data: Transcription and coding in discourse research Hillsdale. NJ: Lawrence Erlbaum. Edwards, Jane A The transcription of discourse. The Handbook of Discourse Analysis, edited by Schiffrin, Deborah, Deborah Tannen and Heidi E. Hamilton, Blackwell Publishing. < Green, Judith, Maria Franquiz and Carol Dixon The myth of the objective transcript: Transcribing as a situated act. TESOL Quaterly 31 (1): Hammerslay, M A selective and partially annotated bibliography on transcription in social research. Oro.open.ac.uk. Hepburn, A Crying, Notes on description, transcription and interaction. Research on Language & Social Interaction 37: Jefferson, G A case of transcriptional stereotyping. Journal of Pragmatics 26: Glossary of transcript symbols with an introduction. In Conversational Analysis: Studies from the first generation, edited by Lerner G.H Amsterdam, Benjamins. Lane, L.-A., Denton, J. and Suslak, D The Validity and Reliability of Phonetic Transcriptions in Sociolinguistics and Dialectology. In SALSA3: Proceedings of the Third Annual Symposium about Language and Society, Austin (Texas linguistic Forum 36) Austin: University of Texas, Department of Linguistics. Lapadat, J. C Problematizing transcription: purpose, paradigm and quality. International Journal of Social Methodology 3, 3: & Lindsay A. C Examining Transcription: A Theory-Laden Methodology, Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Diego, CA, April 13-17, 1998 (Eric Document Number ED ). & Lindsay A. C Transcription in research and practice: from standardization to interpretive positionings, Qualitative Inquiry 5, 1: Macaulay, R.K.S Coz it ezny spelt when they say it: Displaying dialect in writing, American Speech 66, 3: Miethaner, U Orthographic Transcriptions of Non-standard Varieties: The Case of Earlier African- American English, Journal of Sociolinguistics 4 (4): Mondada, L Commentary: transcript variations and the indexicality of transcribing practices, Discourse Studies, 9, 6: Ochs E Transciption as theory. In Developmental Pragmatics edited by E. Ochs & B. Schieffelin, New York: Academic Press. Roberts, C Transcribing talk: issues of representation, TESOL Quaterly, 31: Schiffrin, D Approaches to Discourse. Blackwell. Παράρτημα παραδειγμάτων απομαγνητοφωνημένου λόγου: 1. Τον βλέπει αυτή, η χήρα τώρα (-Γιατρέ, κάθου κειπέρα τώρα!), τουν βλέπει αυτήνα (Δοξάτο Δράμας, χφ. 1456) 2. Κυρία μου, λέει, Καρατζόγλου Νίκο εισπράκτωρ δεν έχουμε (Δοξάτο Δράμας, χφ. 1456) 3. Πααίνω γω, γω είμι διάβουλους, γω μι «πιταξάμην», γω δ λιέου μπουρ μπουρ μπουρ (Κυψέλη Καστοριάς, χφ. 1422) 4. Όχ, ήρθαν οι άνdροι όλ κει, ήταν όξου στουν gαφέ, λιέει, κάτι την αστυνουμία να, στ αυτόφουρου, λιέει, όλοι να βγούμε μαρτύροι, λέει, τέλους πάνdουν δεν θέλησ αυτός τέτοιο πράμα να κάνει (Κυψέλη Καστοριάς, χφ. 1422) 5. Υστιρα μάζευαν του τυρί κι τ άφ ναν καμbόσες μέρες στο καδί, κι ύστερα έριχναν πυτιά ικεί μέσα κι αυτό γένουνdαν ύστερα και φούσκωνε κι εκεί το dουbουλούζαν ύστερα κι έβγαναν τυρί, έβγαναν βούτυρο, έβγαναν ξ νόγαλο, που το λεγάμαν gίζα (Κεφαλοχώρι Κονίτσης, χφ. 1402) 6. Αλλού τα λέν χράμια. Κιλίμια, δ λαδή του χράμ έχ άλλου σχέδιου, είνι άλλου υφαdό. Του χράμ του λέν δωπέρα που έχουν οι Σουρπιώτες έχουν το χράμ άπου κάνουν μι τιτραγουνάκια έτσ. Εμείς ήταν υφαdό κιλίμια τα λεγαμι, ήταν τραγουμαλλήσιο, ήταν από τα γίδια του μαλλί (Κεφαλοχώρι Κονίτσης, χφ. 1402) 7. Βλέπ ς κάθε παλιό σπίτι δε χαλάει, διότι ο εργάτης εργάζεταν για να φκειάσ τέλειου, δε dουν διέφερνε για του ημερομίσθιου, αλλά σόλεγ : να το φκειάσω στέρεου να μη bέσ, να το φκειάσω έτσ να μη χαλάσ. Τώρα ουόλα πρόστυχα, όλα ταλαίπωρα (Αράχωβα Ναυπακτίας, χφ. 1446) 8. Η Αράχοβα το χίλια εννιακόσα τριάdα ιφτά πανdρευτήκανε οχτώ ζευγάρια απ του ίδιου το χωργιό, την ίδια χρονιά. Ετσ κι από τα χουργιά. Τούτε, από αγάπη δεν έπαρχε κανένα ανdρόγυνο. Οι συgενείς, να πούμε, η γινεά, ρωτούσι, συμβουλεύεταν, δηλαδή ένας με τουν άλλουν συgενής (Αράχωβα Ναυπακτίας, χφ. 1446) [ 843 ]

8 [ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΝΤΖΗ ] 9. Τ Αγιο-Τρυφώνου τίποτα, αγιασμό διαβάζει ο παπάς για τα περιβόλια, στην εκκλησία. Πάνε και παίρνουνε, αυτός ο αγιασμός, αυτός ο αγιασμός μπορείς να dονε χρησιμοποιήσεις όλο do χρόνο, να ρίξ ς και στα περιβόλια, ενώ του Φωτώνε δεν dονε κουνάνε, δεν dονε σειούνε τον αγιασμό (Ριζοσπηλιά Γορτυνίας, χφ. 1388) 10. Μετά το λιώναμε, το βάζαμε το βράζαμε, το χύναμε το πρώτο νερό, μετά του ρίχναμε άλλο, το βράζαμε αυτό καλά, μετά το τσιγαρίζαμε, βάναμε λίπος από το ίδιο. Βάζαμ απάνω, ήσαdε χώρια η σκόρτσα του γουρουνιού, χώρια η πέτσα του και χώρια το βασιλικό (Ριζοσπηλιά Γορτυνίας, χφ. 1388) 11. Πήγαμι με του bατέρα μ να κάνουμε χωράφ και το χωράφ αυτό είχι βάτα. Για να μη σ κώσου γω τη σκιρπανιά, ήταν πιο βαριά, για να χτ πάου τα βάτα για να τα βγάλου, πάει ου πατέρα ζουμ κι θάμνιβι, εμένα μ έβαλε να κάνω χωράφ (Σούρπη Μαγνησίας, χφ. 1439) 12. Ιγώ πόναγα; Σι λέου, ήμαν τρεις μέρις ήμαν μια bάλα, και διν ήβλιπα, ούτι μάτια, ούτι...! Ξέρ ς τι μ έκαναν; Ξιδόλασπη, κόκκινου χώμα ζ μουμένου με ξίδ κι μ έβαιναν σ ένα σιdόν. Κι τότις σιdόνια διν είχαμι (είχαμι κι καεί κιόλα, γιατί κάηκι το χωριό μας), κι είχαμε κουριλές (Σούρπη Μαγνησίας, χφ. 1439) 13. Εχαρακώναμε λοιπόν ελιές, άλλες εβάναμε κολυbάδες. Τσι βάζαμε πρώτα είχαμε πολλές μεθόδους. Όταν εθέλαμε για να χουμε και πρώιμα, προσφάι στην ελιά, τσι κάναμε σκαστές, τ ς είχαμε δώδεκα μέρες, δεκαπέdε, αλλάζαμε τα νερά και μετά αφού τσι ζεσταίναμε, έβλεπες και κάναμε το ωραίο το προσφάι, γλήγορα, εκεί που μαζεύαμε ελιές (Περαχώρι Ιθάκης, χφ. 1429) 14. Ολοι είμαστε στις εξοχές! Ανάλογα τη bοιότητα, ποσότητα που είχε ο καθένας εμαζεύαμε και τέσσερους μήνες ελιές! Όχι με την ευκολία που υπάρχει σήμερα, με τα ρούχα κάτου και με τα τσιgριά και με τα μηχανήματα! Τότες είχαμε Να ρθεις κάποια ώρα να πάμε στο κατώι, να σου δείξω. Ακόμα έχω το σακκούλι, είναι όπως μαξιλαροθήκη, υφαdό σακκούλι, με σκοινιά, το φερνα έτσι, από τη μέση μου, και πηγαίναμε πριν να φέξει (Περαχώρι Ιθάκης, χφ. 1429) 15. Εμένα η μάνα μου έκανε πάρα πολλά π τοπούλια, και με σταρένιο βέβαια αλεύρι. Να κάμομε, παιδιά, κι ένα πιτοπούλι. Τα λέγαμε λειψανάβατα πιτοπούλια, άλλα τ ανεβατά. Και μάλασσε γρήγοραγρήγορα, μια ολιά ζύμη και στο τηγάνι. Και το πατούσε και του κανε κι έτσι τρύπες-τρύπες όπως είναι ο βολίστρης για να ψηθεί γρήγορα και το τρώγαμε κι ήτανε νοστιμότατο (Κρίτσα Λασιθίου χφ. 1448) 16. Τα χρόνια τση μάνας μου παρατηρούσανε ποια λαμπάδα επρωτοκάηκε: «Ησβησε το γαμπρού η λαbάδα; κειοσάς θα πρωταποθάνει» και κάτι τέθοια. Είχα ένα gξάδερφο παπά. Όταν το βαφτίσανε, βάνουνε το έλαιος στη gολυμπήθρα, λοιπόν η νονά αποκρεμάται από πάνω και λέει του παπά: -Γα πρόσεξε ένα σημείο στη gολυbήθρα μέσα; Και ξανοίγει ο παπάς, σταυρό εσχημάτισε. Αυτό το παιδί θα λάβει χάρη. Και δα ύστερα, πράγματι παπάς (Κρίτσα Λασιθίου χφ. 1448) 17. Και του βγαλα το γαβρί, φύγε λέω, γιατί θα σε σκ θα σου δώσω μια θα σε ξε, θα σου σπάσω το κεφάλι σου! Και βγάνει τη gάμα. Και να μην ηdραλιστώ, ε! Να μια κάμα ήβγαλε! Και μου την έφερε εδωνά, τοσοδά. Και νε ηdραλίστικα, μήτε φοβήθηκα (Φούρνοι Ικαρίας χφ. 1436) 18. Αυτά εδώ λέγοdαι ταράχτης. Θα το ανεκατέψω και θα πάρω τη gουτάλα, που είναι πιο κουφαλωτή. Κείνο με το κλαδί λέγεται διόνιστρο. Κι αυτό εδώ λέγεται διόνιστρο, το καλάμι με το κλαδάκι λέγεται διόνιστρο. Πρώτα ήτανε στη σειρά οι τσοπάνηδοι όλοι, καθόdανε και ένας ήρμεε τα δικά του. Κάνουμε καθένας τα δικά του. Επειτα, κάνουμε κι ένα σημάδι, σφραγίδα λέγεται, στα αυτιά για να τα γνωρίζω. Αλλά και να μη τα σφραΐσουμε, τα γνωρίζουμε Τώρα γίνηκε αργολάβος, τσοπάνης αργολάβος (Φούρνοι Ικαρίας χφ. 1436) [ 844 ]

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT)

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) ΠΟΙΟΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (QUALITATIVE APPROACHES TO RESEARCH) 2 Ποιοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις (Qualitative Research Approaches) Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια

Διαβάστε περισσότερα

Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας

Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας Το παιδί ξεδιπλώνει τις γλωσσικές ικανότητες του µε το χρόνο. Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά µεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθµό. Τα στάδια ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου

Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου 0-6 μηνών 7-12 μηνών 13-18 μηνών 19-24 μηνών 2-3 ετών 3-4 ετών 4-5 ετών 5-6 ετών 6-7 ετών 0-6 μηνών Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους Συχνά μουρμουρίζει, γελά και παράγει ευχάριστους

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 1: Εισαγωγικές Επισημάνσεις Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1

Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1 Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1 Επίπεδο Γ1 Κατανόηση γραπτού λόγου Για να δείξει ο υποψήφιος ότι έχει την ικανότητα να αντιληφθεί εκτεταμένα, σύνθετα

Διαβάστε περισσότερα

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω:

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Σημειώσεις Δικτύων Αναλογικά και ψηφιακά σήματα Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 19/10/2015

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 19/10/2015 Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 19/10/2015 Τι Είναι μια Παρουσίαση Επικοινωνία σε προφορικό λόγο Η Σημασία του Προφορικού Λόγου (1) Έχει μεγαλύτερη δύναμη από

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2017

Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2017 Παρουσιάσεις με Αντίκτυπο (High Impact Presentations) Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2017 Τι Είναι μια Παρουσίαση Επικοινωνία σε προφορικό λόγο Η Σημασία του Προφορικού Λόγου (1) Έχει μεγαλύτερη δύναμη από

Διαβάστε περισσότερα

Η εργασία αναφέρεται στα ακόλουθα περιεχόμενα του σχολικού βιβλίου της Έκφρασης - Έκθεσης της Α Λυκείου:

Η εργασία αναφέρεται στα ακόλουθα περιεχόμενα του σχολικού βιβλίου της Έκφρασης - Έκθεσης της Α Λυκείου: Υπόδειγμα εργασίας με τη μέθοδο project για το μάθημα Έκθεση-Έκφραση της Α Λυκείου Η εργασία αναφέρεται στα ακόλουθα περιεχόμενα του σχολικού βιβλίου της Έκφρασης - Έκθεσης της Α Λυκείου: 1. Γλώσσα 2.

Διαβάστε περισσότερα

Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών.

Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών. Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών. Κανείς δεν φαντάζεται ότι ο λόγος θα εμφανισθεί απότομα, στην τελική του μορφή μ ένα χτύπημα μιας μαγικής ράβδου, σαν μια μηχανή έτοιμη για χρήση. Η εγκατάσταση του πολύπλοκού

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Σπύρος Παπαδάκης. Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Δρ. Σ. Παπαδάκης

Δρ. Σπύρος Παπαδάκης. Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Δρ. Σ. Παπαδάκης Τεκμηρίωση η Επιστημονικών Εργασιών,, Διπλωματικών και Διδακτορικών Διατρίβων: Το σύστημα APA Δρ. Σπύρος Παπαδάκης Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Σκοπός σκοπός και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΗΛΙΚΙΑ γέννηση ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Αναγνωρίζει και προτιμά τη φωνή της μητέρας καθώς και ήχους της γλώσσας. Μιμείται ήχους της γλώσσας. 2 μηνών Συνδυάζει

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου

Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο Μαρία Παπαδοπούλου ΠΩΣ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ; ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Η διδακτέα ύλη αντιμετωπίζεται με «ακαδημαϊκό» τρόπο. Θεωρητική προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

8. Η γλώσσα ως κώδικας επικοινωνίας

8. Η γλώσσα ως κώδικας επικοινωνίας 8. Η γλώσσα ως κώδικας επικοινωνίας Η επικοινωνία είναι σημαντική Η επικοινωνία στη σύγχρονη κοινωνία θεωρείται δεξιότητα που αναπτύσσεται συνεχώς και επηρεάζει τις ικανότητες και τις γνώσεις μας. Θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2 η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Ενότητα 2 η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ενότητα 2 η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Είδη προφορικού και γραπτού λόγου Η γλωσσική επικοινωνία διακρίνεται σε προφορική και γραπτή. Ο προφορικός λόγος διαφέρει σε πολλά σημεία από το γραπτό, είναι όμως ισάξιοι

Διαβάστε περισσότερα

ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ

ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος 6ης Περιφέρειας Π.Ε. ν. Λάρισας Ελασσόνα, 19 Νοεμβρίου 2012 Επιμέρους τομείς στο γλωσσικό μάθημα 1. Προφορικός Λόγος

Διαβάστε περισσότερα

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε! 20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.

Διαβάστε περισσότερα

MULTICOM 112. Οδηγίες χρήσης

MULTICOM 112. Οδηγίες χρήσης MULTICOM 112 Οδηγίες χρήσης Σκοπός Στόχος του προγράμματος Multicom-112 είναι να βοηθήσει το προσωπικό των επιχειρησιακών κέντρων να αναπτύξουν βασικές γλωσσικές δεξιότητες μέχρι το σημείο όπου θα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ Το Διαδικαστικό Μοντέλο

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ Το Διαδικαστικό Μοντέλο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ Το Διαδικαστικό Μοντέλο Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd ΑΘΗΝΑ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 ΑΝΑΓΝΩΣΗ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ 2 ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολογήστε την ικανότητα του μαθητή στην κατανόηση των προφορικών κειμένων και συγκεκριμένα να:

Αξιολογήστε την ικανότητα του μαθητή στην κατανόηση των προφορικών κειμένων και συγκεκριμένα να: Αξιολογήστε την ικανότητα του μαθητή στην κατανόηση των προφορικών κειμένων και συγκεκριμένα να: Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ανταποκρίνονται στην ακρόαση του προφορικού

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικές συλλογής δεδομένων στην ποιοτική έρευνα

Τεχνικές συλλογής δεδομένων στην ποιοτική έρευνα Το κείμενο αυτό είναι ένα απόσπασμα από το Κεφάλαιο 16: Ποιοτικές ερμηνευτικές μέθοδοι έρευνας στη φυσική αγωγή (σελ.341-364) του βιβλίου «Για μία καλύτερη φυσική αγωγή» (Παπαιωάννου, Α., Θεοδωράκης Ι.,

Διαβάστε περισσότερα

«DIGITAL STORY TELLING» PROJECT

«DIGITAL STORY TELLING» PROJECT «DIGITAL STORY TELLING» PROJECT ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Στα πλαίσια της εξοικείωσής μας με τα «πολυμέσα» θα ασχοληθούμε με το project «digital story telling». Το project αυτό θα μας μάθει πώς να «αφηγούμαστε» ψηφιακά

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία

Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία Το μικρό μας δεν μιλάει όπως τα άλλα παιδιά της ηλικίας του. Τι μπορεί να συμβαίνει; Το κοινωνικό περιβάλλον, οι συνθήκες ζωής, και οι παραδόσεις επηρεάζουν θετικά

Διαβάστε περισσότερα

- Καθυστέρηση λόγου (LLI)

- Καθυστέρηση λόγου (LLI) Πολλά άτομα με βαρηκοΐα/κώφωση (Είναι η μερική ή ολική απώλεια των ηχητικών ερεθισμάτων μέσω της ακουστικής οδού. Γίνεται λοιπόν κατανοητό πως προκύπτει δυσκολία επεξεργασίας και παραγωγής των ήχων συνεπώς

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο. 1 φωτοτυπία ανά μαθητή με τον έλεγχο παραγωγή προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού λόγου

Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο. 1 φωτοτυπία ανά μαθητή με τον έλεγχο παραγωγή προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού λόγου Κατανόηση προφορικού λόγου Επίπεδο B Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο Ενδεικτική διάρκεια: Ομάδα-στόχος: Διδακτικός στόχος: Στρατηγικές: Υλικό: Ενσωμάτωση δραστηριοτήτων: 1 διδακτική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΕΓΔ Οδηγίες προς τους μαθητές για τη χρήση του λογισμικού εξέτασης (EL)

ΕΕΓΔ Οδηγίες προς τους μαθητές για τη χρήση του λογισμικού εξέτασης (EL) ΕΕΓΔ Οδηγίες προς τους μαθητές για τη χρήση του λογισμικού εξέτασης (EL) Πίνακας Περιεχομένων 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 2 ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΤΕΣΤ 3 2.1 Η σύνδεση με το σύστημα (log-in) 3 2.2 Έλεγχος του ήχου για το

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ιωάννης Βρεττός

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ιωάννης Βρεττός Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Ιωάννης Βρεττός Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Γνώρισμα της προσωπικότητας ή ασκήσιμη συμπεριφορά; ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Κινήσεις μέσα στον χώρο Κινήσεις των χεριών και του σώματος Οι κινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοαξιολόγηση: Δήλωση γλωσσικών ικανοτήτων. Επίπεδο Α1 για παιδιά

Αυτοαξιολόγηση: Δήλωση γλωσσικών ικανοτήτων. Επίπεδο Α1 για παιδιά Αυτοαξιολόγηση: Δήλωση γλωσσικών ικανοτήτων ΜΠΟΡΩ ΝΑ Επίπεδο Α1 για παιδιά Κατανόηση προφορικού λόγου Μπορώ, όταν ο λόγος είναι αργός, καθαρός με μεγάλες παύσεις και επαναλήψεις και χρήση οπτικών μέσων:

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ -

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - Τάξη Δείκτες Επιτυχίας Κατανόηση Γραπτού Λόγου Δείκτες Επάρκειας A Τα παιδιά 1. Τοποθετούν ένα κείμενο σε πλαίσιο (θεματικό,

Διαβάστε περισσότερα

Η παιδαγωγική σχέση: αλληλεπίδραση και επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή

Η παιδαγωγική σχέση: αλληλεπίδραση και επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ αλληλεπίδραση και επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή Ενότητα 6 η : Λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία Κωνσταντίνος Γ. Μπίκος

Διαβάστε περισσότερα

5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία

5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία 5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία Στόχοι της γλωσσολογίας Σύμφωνα με τον Saussure, βασικός στόχος της γλωσσολογίας είναι να περιγράψει τις γλωσσικές δομές κάθε γλώσσας με στόχο να διατυπώσει θεωρητικές αρχές

Διαβάστε περισσότερα

PRAGMATIQUE ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΑ. Αγγελική Αλεξοπούλου

PRAGMATIQUE ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΑ. Αγγελική Αλεξοπούλου PRAGMATIQUE ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Αγγελική Αλεξοπούλου ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΑ 1) Γενικές αρχές 2) Δείξη 3) Η θεωρία των λεκτικών πράξεων 4) Η θεωρία των υπονοημάτων 5) Τα αξιώματα και η αρχή της συνεργασίας 6) Προϋπόθεση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD)

ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD) 1 APPENDIX I Εισαγωγικό Επίπεδο ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD) ΠΡΟΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΟΝΙΣΜΟΣ Η επιτυχία της επικοινωνίας εξαρτάται από την ικανότητα να αντιλαμβάνεται κανείς τον

Διαβάστε περισσότερα

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας ΠΡΑΞΗ: "ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ: ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ/ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΩΣ ΞΕΝΗΣ/ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ" Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας «Προσαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ Ενότητα 1: Επικοινωνία, Λόγος, Ομιλία (2ο Μέρος) Οκαλίδου Αρετή Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1 ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ: Σεβασμός Κοινωνική δεξιότητα: Ακούω τον ομιλητή στο μάθημα Στόχοι μαθήματος: Ο μαθητής να: 1. Ονομάζει τα βασικά βήματα της κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ Ενότητα 4: Χαρακτηριστικά της Ομιλίας Φωνητική και Φωνολογία (2ο Μέρος) Οκαλίδου Αρετή Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2)

Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2) Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2) Αντίληψη της ομιλίας Απεικόνιση της πρότασης «θα σας διηγηθώ την ιστορία των δύο νέων» κυματομορφή Φασματόγραμμα Συνάρθρωση Οι φθόγγοι αλληλεπικαλύπτονται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Μη λεκτική επικοινωνία (ως στοιχείο του μαθησιακού περιβάλλοντος)

Μη λεκτική επικοινωνία (ως στοιχείο του μαθησιακού περιβάλλοντος) Μη λεκτική επικοινωνία (ως στοιχείο του μαθησιακού περιβάλλοντος) Βασικό στοιχείο του μαθησιακού περιβάλλοντος Η επικοινωνία στην τάξη (ανάμεσα στα παιδιά, ανάμεσα στον/στην εκπαιδευτικό και τα παιδιά).

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 10 η ( ) Παρουσίαση Πτυχιακής Εργασίας

Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 10 η ( ) Παρουσίαση Πτυχιακής Εργασίας Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 10 η (2018 19) Παρουσίαση Πτυχιακής Εργασίας Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/dsh208 Διάρθρωση

Διαβάστε περισσότερα

Πώς οι αντιλήψεις για την ανάπτυξη επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία

Πώς οι αντιλήψεις για την ανάπτυξη επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία Πώς οι αντιλήψεις για την ανάπτυξη επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία Σκεφτείτε Ποιες είναι οι παραδοχές μας σχετικά με τη μάθηση και την ανάπτυξη στην παιδική ηλικία; Πώς πιστεύετε ότι διευκολύνεται

Διαβάστε περισσότερα

International Conference of Greek Linguistics. the 10th. DEMOCRITUS UNIVERSITY of THRACE

International Conference of Greek Linguistics. the 10th. DEMOCRITUS UNIVERSITY of THRACE DEMOCRITUS UNIVERSITY of THRACE the 10th International Conference of Greek Linguistics Edited by Zoe Gavriilidou Angeliki Efthymiou Evangelia Thomadaki Penelope Kambakis-Vougiouklis Komotini 2012 Οργανωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών ΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Συνοχή & Συνεκτικότητα 1ο ΜΕΡΟΣ Στοιχεία Θεωρίας Α. Συνοχή Συνοχή ονομάζεται η λειτουργία του λόγου που αναφέρεται στη σύνδεση των

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕ -9900 3 η Εισήγηση

ΜΕ -9900 3 η Εισήγηση ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΕ9900 ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Έρευνα και Συγγραφή Βασιλική Ζήση, PhD

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. Κ. Αλεξανδρής Αν. Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. Κ. Αλεξανδρής Αν. Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία Κ. Αλεξανδρής Αν. Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία Οδηγός Εκπόνησης Μεταπτυχιακής Εργασία ς Βασικά Σημεία Καθορισμός Θέματος Επιλογή Επιβλέποντα Πρωτογενή

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΕΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ

ΙΔΕΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ 1 ΙΔΕΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ Κώστας Κύρος 2 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 3 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 Γίνε και εσύ ένας συγγραφέας! Γράψε τη δική σου μικρή ιστορία. Εκτύπωσέ την και δώσ την στους φίλους σου για να

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ Του Αθανάσιου Κουτσογιάννη Εισαγωγικό σχόλιο Θεωρούμε ότι οποιαδήποτε πρόταση διδασκαλίας που αναφέρεται στο Λύκειο, για να έχει πιθανότητες αποδοχής από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ Γ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τη δασκάλα Στέλλα Σάββα Παττίδου

ΤΑΞΗ Γ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τη δασκάλα Στέλλα Σάββα Παττίδου ΤΑΞΗ Γ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τη δασκάλα Στέλλα Σάββα Παττίδου ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ:ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Θέμα: Περιγραφή προσώπου Τίτλος: «ο παππούς μου» Α. ΠΡΟΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 1. Φάση Αυθεντικοποίησης (3Χ40 λεπτά) Προβληματισμός

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό:

Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό: Θεωρία: Η διδακτική πρόταση που ακολουθεί επικεντρώνεται στους ήχους /i/ και /e/, οι οποίοι δυσκολεύουν ιδιαίτερα τους αραβόφωνους μαθητές. Ο καθηγητής διδάσκει την προφορά ακολουθώντας τη μέθοδο της Παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα αναλυτικής διόρθωσης ελεύθερης γραπτής έκφρασης (έκθεσης)

Διάγραμμα αναλυτικής διόρθωσης ελεύθερης γραπτής έκφρασης (έκθεσης) Διάγραμμα αναλυτικής διόρθωσης ελεύθερης γραπτής έκφρασης (έκθεσης) 1. Χαρακτηριστικά προς αξιολόγηση Α. Περιεχόμενο: πλούτος ιδεών σχετικών με το εξεταζόμενο θέμα. Β. Διάταξη νοημάτων: διάταξη ύλης και

Διαβάστε περισσότερα

«STORI» Stages of Recovery Instrument. Andresen, R., Caputi, P., & Oades, L., 2006 (μτφ. Ζήνδρος Ι., Μήλιου Α. & Παπανικολοπούλου Π.

«STORI» Stages of Recovery Instrument. Andresen, R., Caputi, P., & Oades, L., 2006 (μτφ. Ζήνδρος Ι., Μήλιου Α. & Παπανικολοπούλου Π. «STORI» Stages of Recovery Instrument Andresen, R., Caputi, P., & Oades, L., 2006 (μτφ. Ζήνδρος Ι., Μήλιου Α. & Παπανικολοπούλου Π., 2012) Το ερωτηματολόγιο που ακολουθεί διερευνά το πώς αισθάνεστε για

Διαβάστε περισσότερα

Καλές και κακές πρακτικές στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. Άννα Ιορδανίδου ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών

Καλές και κακές πρακτικές στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. Άννα Ιορδανίδου ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών Καλές και κακές πρακτικές στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας Άννα Ιορδανίδου ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών Οι πρακτικές αναφέρονται σε θέματα κριτηρίων επιλογής κειμένων με βάση το επίπεδο ελληνομάθειας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14 «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα

Διαβάστε περισσότερα

Νεοελληνική Γλώσσα Β Λυκείου

Νεοελληνική Γλώσσα Β Λυκείου ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014-2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΚΩΔΙΚΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ: 17448 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Νεοελληνική Γλώσσα Β Λυκείου ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Κατσικογιώργου Ειρήνη Θέματα Α. Στο κείμενο καταγράφονται τα χαρακτηριστικά του δημοσιογραφικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΕ ΤΥΠΟΥΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΕ ΤΥΠΟΥΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΕ ΤΥΠΟΥΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΗΡΑΚΛΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ https://sym.pblogs.gr ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ ΤΙ ΣΤΟΧΕΥΩ ; ΑΝΑΦΟΡΙΚΟΣ Κειμενικό είδος ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΙΚΟΣ Κειμενικό είδος ΤΙ ΣΤΟΧΕΥΩ ; Αφήγηση, περιγραφή,

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μαθαίνουν οι μαθητές;

Πώς μαθαίνουν οι μαθητές; Τεχνικές για την καλλιέργεια δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής Ευγενία Νιάκα Σχολική Σύμβουλος Πώς μαθαίνουν οι μαθητές; Οι μαθητές δεν απορροφούν «σαν σφουγγάρια», ούτε αποδέχονται άκριτα κάθε νέα πληροφορία.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. 1) Στάση του μαθητή/τριας κατά τη διάρκεια του μαθήματος: Δεν την κατέχει. Την κατέχει μερικώς. επαρκώς

ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. 1) Στάση του μαθητή/τριας κατά τη διάρκεια του μαθήματος: Δεν την κατέχει. Την κατέχει μερικώς. επαρκώς ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Όνομα μαθητή/μαθήτριας:... Ισχύουσα Διάγνωση:... Στήριξη από ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό (ψυχολόγο, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, κτλ.):... Σχολικό Έτος:... Σχολείο:.... Τάξη/Τμήμα:...

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία

Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία 1. Εισαγωγή 2. Τύποι 3. Ασκήσεις Γρηγοριάδης Ιωάννης Φυσική Η φυσική αποτελεί πεδίο στο οποίο μπορούν να διαπρέψουν οι μαθητές με δυσλεξία καθώς η ιδιαιτερότητα τους, τους

Διαβάστε περισσότερα

Πότε πρέπει να αρχίζει η λογοθεραπεία στα παιδιά - λόγος και μαθησιακές δυσκολίες

Πότε πρέπει να αρχίζει η λογοθεραπεία στα παιδιά - λόγος και μαθησιακές δυσκολίες Η διάγνωση των διαταραχών λόγου πρέπει να γίνεται έγκαιρα, μόλις οι γονείς αντιληφθούν οτι κάτι ισως δεν πάει καλά και πρέπει να παρουσιάσουν το παιδί τους στον ειδικό. Ο ειδικός θα λάβει μέτρα για την

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων

Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Σύνοψη κεφαλαίου Σύνδεση θεωρίας και ανάλυσης Επεξεργασία ποιοτικών δεδομένων Δεοντολογία και ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Αξιολογώντας την ποιότητα των ποιοτικών ερευνών Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 3 η Θεματική ενότητα: Ανάλυση μεθοδολογίας ερευνητικής εργασίας Σχεδιασμός έρευνας: Θεωρητικό πλαίσιο και ανάλυση μεθοδολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ -

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - Τάξη Δείκτες Επιτυχίας Κατανόηση Γραπτού Λόγου Δείκτες Επάρκειας Β Τα παιδιά 1. Τοποθετούν ένα κείμενο σε πλαίσιο (θεματικό,

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεται μια προπτυχιακή εργασία στην Ιστορία της Τέχνης. Σχεδιάγραμμα. Γενικές οδηγίες

Πώς γράφεται μια προπτυχιακή εργασία στην Ιστορία της Τέχνης. Σχεδιάγραμμα. Γενικές οδηγίες Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης Δώρα Μαρκάτου, επίκ. Καθηγήτρια Πώς γράφεται μια προπτυχιακή εργασία στην Ιστορία της Τέχνης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Συμπλήρωση πρωτοκόλλων ανάλυσης λαθών ορθογραφίας και αξιολόγησης του επιπέδου παραγωγής γραπτού λόγου ΣΥΓΓΡΑΦΗ: Κίτσου Γεωργία Εκπαιδευτικός ΠΕΟ3 ΑΘΗΝΑ 2015 1 Πρωτόκολλο

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Κατανόηση προφορικού λόγου Επίπεδο Γ Δεύτερη διδακτική πρόταση Μυθολογία Ενδεικτική διάρκεια: Ομάδα-στόχος: Διδακτικός στόχος: Στρατηγικές: Υλικό: Ενσωμάτωση δραστηριοτήτων: 1 διδακτική ώρα έφηβοι και

Διαβάστε περισσότερα

A μέρος Σεμιναρίου. Λευκωσία Οκτωβρίου 2008 Μαρία Παναγή- Καραγιάννη

A μέρος Σεμιναρίου. Λευκωσία Οκτωβρίου 2008 Μαρία Παναγή- Καραγιάννη A μέρος Σεμιναρίου Εκπαιδευτής : Wolfgang Wildfeuer Λευκωσία 20-24 Οκτωβρίου 2008 Μαρία Παναγή- Καραγιάννη ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 1. ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΣΕ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Στόχος Βελτίωση επικοινωνιακών

Διαβάστε περισσότερα

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση.

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Γραμματισμός: έννοια-παιδαγωγικές συνέπειες Σήμερα, στην αναπτυγμένη τεχνολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

Paper 3: Listening, reading and writing in Greek. Σεμινάριο ΚΕΑ Εισηγήτρια: Έλισσα Έλληνα Φιλόλογος

Paper 3: Listening, reading and writing in Greek. Σεμινάριο ΚΕΑ Εισηγήτρια: Έλισσα Έλληνα Φιλόλογος Paper 3: Listening, reading and writing in Greek Σεμινάριο ΚΕΑ 24.6.18 Εισηγήτρια: Έλισσα Έλληνα Φιλόλογος Δοκίμιο 3 Αποτελεί το 30% της εξέτασης Χρόνος: 2 ώρες 15 λεπτά Section A: 45 Section B: 1.15 Ακρόαση/Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου

Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου Γλωσσική επιμέλεια // Διαμόρφωση και οργάνωση κειμένου Η γλωσσική επιμέλεια αφορά τη γλωσσική μορφή και το περιεχόμενο, ενώ η διαμόρφωση και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Κατερίνα Σάλτα ΔιΧηΝΕΤ 2017-2018 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Διεπιστημονικότητα Ιστορία & Φιλοσοφία της Χημείας Γλωσσολογία Χημεία Διδακτική της Χημείας Παιδαγωγική Ψυχολογία

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής: Λοιπόν, εδώ έχουμε δυο αριθμούς α και β. Ποιος είναι πιο μεγάλος. Λέγε Ελπίδα.

Καθηγητής: Λοιπόν, εδώ έχουμε δυο αριθμούς α και β. Ποιος είναι πιο μεγάλος. Λέγε Ελπίδα. ΠΕΜΠΤΗ 7 ΦΕΒΡΟΥΡΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Γ4 Καθηγητής: Λοιπόν, εδώ έχουμε δυο αριθμούς α και β. Ποιος είναι πιο μεγάλος. Λέγε Ελπίδα. Μαθήτρια: Δεν γνωρίζουμε. Ποιος συμφωνεί με την Ελπίδα; Χρύσα, συμφωνείς Χρύσα: Ναι.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Γραμματική εντάσσεται στα ευρύτερα πλαίσια του γλωσσικού μαθήματος. Δε διδάσκεται χωριστά, αλλά με βάση την ενιαία προσέγγιση της γλώσσας, όπου έμφαση δίνεται στη λειτουργική χρήση της. Διδάσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ... Η γλωσσική παρέμβαση Είναι η διαδικασία μέσω της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Τομέας Έρευνας ΚΕΘΕΑ Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα, έννοιες ή συμπεριφορές επιχειρεί να απαντήσει το γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Οι διαταραχές λόγου και ομιλίας είναι οι πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές στα παιδιά, αλλά και οι λιγότερο ανιχνευόμενες στην πρωτοβάθμια φροντίδα.

Οι διαταραχές λόγου και ομιλίας είναι οι πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές στα παιδιά, αλλά και οι λιγότερο ανιχνευόμενες στην πρωτοβάθμια φροντίδα. Γράφει: Κωνσταντίνα Γκόλτσιου, Παιδίατρος - Αναπτυξιολόγος Οι διαταραχές λόγου και ομιλίας είναι οι πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές στα παιδιά, αλλά και οι λιγότερο ανιχνευόμενες στην πρωτοβάθμια φροντίδα.

Διαβάστε περισσότερα

Τα βιβλία της σειράς «ΕΤΣΙ ΓΡΑΦΩ ΚΑΙ ΙΑΒΑΖΩ µε µικρά βήµατα µέσα από συγκεκριµένους στόχους» πρώτο, δεύτερο και τρίτο µέρος, αποτελούν πολύ καλό βοήθηµα για την πρώτη ανάγνωση και γραφή. Οι µαθητές της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ Η/Υ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ Η/Υ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ Η/Υ ΜΕΡΛΙΑΟΥΝΤΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ΠΕ19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Αλγόριθμοι 3. Αλγόριθμοι 2 3. Αλγόριθμοι 3.1 Η έννοια του αλγορίθμου 3.2 Χαρακτηριστικά αλγορίθμου 3.3 Ανάλυση αλγορίθμων

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλεία Έρευνας. Α. Αθανασόπουλος

Εργαλεία Έρευνας. Α. Αθανασόπουλος Εργαλεία Έρευνας Α. Αθανασόπουλος Σχέδιο Εργασίας στην ΠΕ Η ανάπτυξη και υλοποίηση ενός σχεδίου εργασίας ακολουθεί σε γενικές γραμμές την εξής πορεία (ΔΕΠΠΣ ΠΕ): 1. Επιλογή του θέματος - Καθορισμός στόχων

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Αγαθοπούλου Θεωρία: Στόχος δραστηριότητας: Περίσταση: Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό:

Ελένη Αγαθοπούλου Θεωρία: Στόχος δραστηριότητας: Περίσταση: Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό: Ελένη Αγαθοπούλου Θεωρία: Η προσέγγιση που ακολουθείται είναι επικοινωνιακή, καθώς χρησιμοποιεί την τεχνική των «κενών πληροφορίας» (π.χ. Richards 2006: 17). Συγκεκριμένα, οι μαθητές/ήτριες πρέπει να συμπληρώσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 5η Ενότητα: Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Εισαγωγικά κείμενα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 5η Ενότητα: Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Εισαγωγικά κείμενα ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγικά κείμενα 2. Βαθμοί επιθέτων και επιρρημάτων Η σύγκριση 3. Το β συνθετικό Λεξιλόγιο 4. Οργάνωση και συνοχή της περιγραφής και της αφήγησης 5. Δραστηριότητες παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Η Σημασία της Επικοινωνίας

Η Σημασία της Επικοινωνίας Η Σημασία της Επικοινωνίας Εκπαιδευτή Εκπαιδευόμενου των: Ανθσγου (Ι) Ντίντη Βασιλείου και Ανθσγου (Ι)Μουσταφέρη Μιλτιάδη Επιμέλεια: Επγος (ΜΑ) Νεκ. Καρανίκας Για την ασφαλή και αποτελεσματική διεξαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία Ερωτήσεις Επανάληψης 1 Οι Θεολογικές Δηλώσεις στην Συστηματική Θεολογία Διάλεξη Τρίτη από την σειρά Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία Οδηγός Μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος,

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 17: Διακριτικά χαρακτηριστικά και περιβάλλοντα Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα

Διαβάστε περισσότερα

Extract from the book Play and Laugh- Language games for teaching Greek as a foreign. language. by Ifigenia Georgiadou, 2004, Hellenic Culture Centre

Extract from the book Play and Laugh- Language games for teaching Greek as a foreign. language. by Ifigenia Georgiadou, 2004, Hellenic Culture Centre Απόσπασμα από το βιβλίο Παίξε-Γέλασε/ γλωσσικά παιχνίδια για τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας Της Ιφιγένειας Γεωργιάδου, 2004, εκδ. Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού Extract from the book Play and

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτικές στρατηγικές, Πρακτικές και Προσεγγίσεις για κατάκτηση πυρηνικών γνώσεων και ορολογίας

Εναλλακτικές στρατηγικές, Πρακτικές και Προσεγγίσεις για κατάκτηση πυρηνικών γνώσεων και ορολογίας Διδασκαλία του μαθήματος της Φυσικής για μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία που παρακολουθούν μαθήματα Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στις μεταβατικές τάξεις: Εναλλακτικές στρατηγικές, Πρακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Χ Α Ρ Α Λ Α Μ Π Ο Σ Σ Α Κ Ο Ν Ι Δ Η Σ, Δ Π Θ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ν Α Τ Ζ Ε Κ Α Κ Η, Α Π Θ Α. Μ Α Ρ Κ Ο Υ, Δ Π Θ Α Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο 2 0 17-2018 2 ο παραδοτέο 8/12/2016

Διαβάστε περισσότερα

έρευνα δράσης: μεθοδολογία και εφαρμογές στα προγράμματα απεξάρτησης Ρέμος Αρμάος, Τομέας Εκπαίδευσης

έρευνα δράσης: μεθοδολογία και εφαρμογές στα προγράμματα απεξάρτησης Ρέμος Αρμάος, Τομέας Εκπαίδευσης έρευνα δράσης: μεθοδολογία και εφαρμογές στα προγράμματα απεξάρτησης Ρέμος Αρμάος, Τομέας Εκπαίδευσης 2 Τι είναι η έρευνα δράσης; Η έρευνα δράσης αποτελεί την επιστημονική μέθοδο έρευνας για την επίλυση

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Εργασίας. Επώνυμο και Όνομα Πρώτου Εισηγητή (ΠΡΟΣΟΧΗ: πρώτα το Επώνυμο) Ιδιότητα, Εργασιακός Φορέας, Διεύθυνση

Τίτλος Εργασίας. Επώνυμο και Όνομα Πρώτου Εισηγητή (ΠΡΟΣΟΧΗ: πρώτα το Επώνυμο) Ιδιότητα, Εργασιακός Φορέας, Διεύθυνση Τίτλος Εργασίας Επώνυμο και Όνομα Πρώτου Εισηγητή (ΠΡΟΣΟΧΗ: πρώτα το Επώνυμο) Ιδιότητα, Εργασιακός Φορέας, Διεύθυνση email Επώνυμο και Όνομα Δεύτερου Εισηγητή (ΠΡΟΣΟΧΗ: πρώτα το Επώνυμο) Ιδιότητα, Εργασιακός

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Ορισμοί και Είδη Διγλωσσίας Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο. Οδηγός μελέτης

Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο. Οδηγός μελέτης Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο Οδηγός μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Το περίγραμμα το μαθήματος; με αποσπάσματα και περιλήψεις

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά: κρουστό μουσικό όργανο, μεγάλα χαρτιά γραφήματος, κηρομπογιές. Το εργαστήριο απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 7-10 ετών και τους γονείς τους

Υλικά: κρουστό μουσικό όργανο, μεγάλα χαρτιά γραφήματος, κηρομπογιές. Το εργαστήριο απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 7-10 ετών και τους γονείς τους Σχεδιασμός θεατρικού εργαστηρίου Η παρακάτω σχεδίαση του θεατρικού εργαστηρίου βασίζεται στην προσέγγιση του εφαρμοσμένου δράματος, το οποίο χρησιμοποιείται για διάφορους σκοπούς, μεταξύ άλλων και εκπαιδευτικούς.

Διαβάστε περισσότερα

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Νίκος Ναγόπουλος Για τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας χρησιμοποιούνται ποσοτικές ή/και ποιοτικές μέθοδοι που έχουν τις δικές τους τεχνικές και

Διαβάστε περισσότερα

Η φωνολογική επίγνωση. Ευφημία Τάφα

Η φωνολογική επίγνωση. Ευφημία Τάφα Η φωνολογική επίγνωση Ευφημία Τάφα Γλωσσική ανάπτυξη Κλάμα ή γέλιο (0-2 μηνών) Βαβίσματα (2-4 μηνών) Συγκεκριμένοι ήχοι (6 μηνών περίπου) Πρώτες λέξεις (1 ο έτος) Τηλεγραφικός λόγος (2 ο έτος) 1000 λέξεις

Διαβάστε περισσότερα