>01. H ΔΕΠΑ µε µια µατιά. H ιστορία της ΔΕΠΑ. Το σύστηµα του φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Ο όµιλος ΔΕΠΑ. Στρατηγικοί στόχοι ΔΕΠΑ

Transcript

1 Εταιρικό Προφίλ

2

3 H ΔΕΠΑ µε µια µατιά H ιστορία της ΔΕΠΑ Το σύστηµα του φυσικού αερίου στην Ελλάδα Ο όµιλος ΔΕΠΑ Στρατηγικοί στόχοι ΔΕΠΑ Νομοθετικό - ρυθµιστικό πλαίσιο Εµπορική δραστηριότητα ΔΕΠΑ Τοµείς κατανάλωσης φυσικού αερίου - πελάτες Το σύστηµα διανοµής Εταιρείες Παροχής Αερίου Η ΔΕΠΑ στη διεθνή σκηνή Ανθρώπινο δυναµικό Όραµα για βιώσιµη ανάπτυξη Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Το δίκτυο φυσικού αερίου στην Ευρώπη Στατιστικά στοιχεία για το φυσικό αέριο και την ενέργεια στην Ευρώπη Οικονοµικός απολoγισµός 2010 >01

4 Το φυσικό αέριο αποτελεί την ταχύτερα αναπτυσσόμενη μορφή πρωτογενούς ενέργειας διεθνώς, δεδομένης της υπεροχής του έναντι των αντίστοιχων ενεργειακών μορφών και της καθοριστικής συμβολής του στη θωράκιση του τρίπτυχου «Περιβάλλον, Κοινωνία, Οικονομία» ως αναγκαίων συστατικών της βιώσιμης ανάπτυξης. Kαι τούτο διότι: Επιτρέπει µεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση από όλα τα άλλα καύσιµα σε όλους τους τοµείς της παραγωγής, µε προεξάρχοντα τοµέα την ηλεκτροπαραγωγή χάρη και στην τεχνολογία του συνδυασµένου κύκλου, Επιβαρύνει πολύ λιγότερο το περιβάλλον συγκρινόµενο µε όλα τα άλλα καύσιµα ανά παραγόµενη ενέργεια κατά 38% από τον άνθρακα, κατά 28% από το µαζούτ και κατά 24% από το πετρέλαιο ντήζελ. Τα ποσοστά αυτά στην πραγµατικότητα είναι ακόµα µεγαλύτερα αν ληφθεί υπόψη ο υψηλότερος βαθµός απόδοσης του φυσικού αερίου έναντι των αντίστοιχων καυσίµων, Παρέχει µεγαλύτερη ευελιξία, ευκολία χρήσης και γενικότερης διαχείρισης σε σχέση με τα άλλα καύσιµα τόσο στις οικιακές όσο και στις εµπορικές και βιοµηχανικές εφαρµογές. Ο συνδυασµός αυτών των πλεονεκτηµάτων καθιερώνει το φυσικό αέριο ως: Πρωτοποριακό καύσιµο για παραγωγή ηλεκτρισµού σε βαθµό δηµιουργίας στενής αλληλεξάρτησης των δύο ζωτικής σηµασίας αγορών ηλεκτρισµού και φυσικού αερίου, Αναγκαίο καύσιµο εφεδρείας και όχι µόνον για την ουσιαστική ανάπτυξη των ΑΠΕ, Θεµελιώδες στοιχείο ανάπτυξης νέων σηµαντικών τοµέων χρήσης, όπως η αυτοκίνηση, και µελλοντικής εµπορικής παραγωγής καινοτόµων µορφών ενέργειας, όπως το υδρογόνο και τα υγρά καύσιµα, Βασικό εργαλείο προώθησης του ευρωπαϊκού στόχου και κατ ακολουθία της ενιαίας Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πολιτικής. Το φυσικό αέριο αποτελεί κυρίαρχη ενεργειακή επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θεωρείται το καύσιµο του 21ου αιώνα και συγχρόνως γέφυρα διαχρονικής µετάβασης από τις συµβατικές στις ανανεώσιµες µορφές ενέργειας. Η υλοποίηση του µεγάλου έργου της εισαγωγής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ελλάδας δροµολογήθηκε µε την ίδρυση της ΔΕΠΑ, το 1988, ως φορέα ανάπτυξης της απαραίτητης υποδοµής και όλων των λοιπών πτυχών της βιοµηχανίας φυσικού αερίου. >02

5 Η ΔΕΠΑ με μια ματιά >03

6 Η ΔΕΠΑ πραγµατοποίησε ένα σηµαντικό για τα ελληνικά δεδοµένα έργο βασικής υποδοµής, λογιστικής αξίας άνω των 1,5 δισ. ευρώ, που έφερε φυσικό αέριο από τη Θράκη ως την Αττική και σε όλα τα µεγάλα κέντρα κατανάλωσης της ηπειρωτικής χώρας. Κατασκευάστηκαν πάνω από 1200 χιλιόµετρα δικτύου υψηλής πίεσης µεταφοράς, 500 χιλιόµετρα µέσης πίεσης διανοµής σε διαφορετικές περιοχές και ένα εκτεταµένο δίκτυο αγωγών χαµηλής πίεσης σε τουλάχιστον έξι ευρύτερες αστικές περιοχές. Ολοκληρώθηκε η κατασκευή σταθµού υγροποιηµένου φυσικού αερίου (LNG) στη Ρεβυθούσα, συνδεόµενου µέσω υποθαλάσσιων αγωγών µε το κεντρικό σύστηµα µεταφοράς φυσικού αερίου, καθώς και ο διασυνδετήριος αγωγός µεταφοράς φυσικού αερίου από την Τουρκία (Καρατσαµπέ) στην Ελλάδα (Κοµοτηνή) µήκους 295 χιλιοµέτρων. Πραγµατοποιήθηκαν συνεργασίες µε µεγάλες διεθνείς εταιρείες, οι οποίες ανέλαβαν την επέκταση των δικτύων διανοµής και τη διείσδυση του φυσικού αερίου σε περιοχές µε καταναλωτές µέχρι 10 εκατοµµύρια κυβικά µέτρα το χρόνο. Αναπτύχθηκε εσωτερική αγορά φυσικού αερίου που καλύπτει όλους τους τοµείς της οικονοµικής δραστηριότητας, µε δυναµικό περαιτέρω διείσδυσης. Ο αυξανόµενος ρόλος του φυσικού αερίου στη διεθνή ενεργειακή σκηνή σε συνδυασµό µε την κοµβική γεωγραφική θέση της χώρας δηµιουργούν προοπτικές ευρύτερης διασύνδεσης της υφιστάµενης υποδοµής µε τις υποδοµές γειτονικών χωρών. Το γεωστρατηγικό αυτό πλεονέκτηµα αξιοποιείται από τη ΔΕΠΑ µε την ενεργό συµµετοχή της σε ανάλογα έργα. Ήδη, ο διασυνδετήριος αγωγός Τουρκίας-Ελλάδας λειτουργεί από το 2007 και µεταφέρει κασπιακό/αζέρικο αέριο µέσω Τουρκίας στην Ελλάδα. Σχεδιάζεται η επέκταση του αγωγού µέχρι την Ιταλία, ενώ η ελληνο-τουρκική διασύνδεση αποτελεί βάση του υπό ανάπτυξη παράπλευρου ελληνο-βουλγαρικού διασυνδετήριου αγωγού Κοµοτηνής - Stara Zagora, µήκους 170 χιλιοµέτρων µε προοπτική περαιτέρω επέκτασής του. Η ΔΕΠΑ µε την πολύπτυχη εµπειρία της έχει έντονη παρουσία στον ευρύτερο ενεργειακό χώρο. Από το 2007 δραστηριοποιείται ως όµιλος εταιρειών νοµικά διαχωρισµένων σε όλο το φάσµα των δραστηριοτήτων της βιοµηχανίας φυσικού αερίου, ανταποκρινόµενη επιτυχώς στις προκλήσεις της ελεύθερης αγοράς σύµφωνα µε τις προβλέψεις της κοινοτικής νοµοθεσίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει και ενισχύει µέσω χρηµατοδοτικών προγραµµάτων όλα τα έργα της ΔΕΠΑ, ιδίως αυτά των οποίων η θετική συμβολή επεκτείνεται πέρα από τα σύνορα της Ελληνικής επικράτειας στον χώρο της ΝΑ Ευρώπης, αλλά και στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο. Ενδεικτικά αναφέρονται τα έργα των διασυνδέσεων Τουρκία-Ελλάδα, Ελλάδα-Ιταλία, Ελλάδα-Βουλγαρία, νέος σταθµός αεριοποίησης LNG στη Βόρειο Ελλάδα µε πολύπλευρη σηµασία στην υλοποίηση της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πολιτικής καθώς, εκτός των άλλων, συµβάλλουν στη διεύρυνση των πηγών προµήθειας, στην εδραίωση συνθηκών ανταγωνισµού και ασφάλειας τροφοδοσίας, στην ανάπτυξη ενδιάµεσων αναδυόµενων αγορών και στην ενίσχυση δηµιουργίας περιφερειακών αγορών φυσικού αερίου. Με βασικό µοχλό τη ΔΕΠΑ διευρύνονται ο επενδυτικοί ορίζοντες και πολλαπλασιάζονται οι επιχειρηµατικές ευκαιρίες σε όλο το πλέγµα των αντίστοιχων δραστηριοτήτων µέσα και έξω από τη χώρα. Ουσιώδης πρόκληση σήµερα για την ευρωπαϊκή βιοµηχανία φυσικού αερίου είναι η δηµιουργία προϋποθέσεων για την τροφοδοσία της αγοράς µε ασφάλεια, σε ανταγωνιστικό επίπεδο και σε διαχρονική βάση. >04

7 >05

8 1987 Α. Παπανδρέου και Α. Πεπονής υπογράφουν τη διακρατική συµφωνία Ελλάδας-Ρωσίας για τον εφοδιασµό της Ελλάδας µε φυσικό αέριο 02/1988 Υπογράφεται η πρώτη διακρατική συµφωνία Ελλάδας-Αλγερίας για τον εφοδιασµό της Ελλάδας µε Υ.Φ.Α. 09/1988 Ιδρύεται η Δηµόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ ΑΕ) 12/1988 Η ΔΕΠΑ υπογράφει τη συµφωνία κατασκευής αγωγού µεταφοράς φυσικού αερίου από τα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα έως την Αττική 1994 Η ΔΕΠΑ υπογράφει την πρώτη Σύµβαση Πώλησης φυσικού αερίου µε τη ΔΕΗ 1995 Θεσπίζεται ο πρώτος νόµος του αερίου (Ν.2364) 1996 Ολοκληρώνεται η κατασκευή του αγωγού και του Μετρητικού Σταθµού Συνόρων Σιδηροκάστρου και συνδέεται ο πρώτος καταναλωτής φυσικού αερίου 2000 Ολοκληρώνεται η εγκατάσταση προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης Υ.Φ.Α. στη Ρεβυθούσα και γίνεται η παραλαβή Υ.Φ.Α. από την Αλγερία. Ιδρύονται οι ΕΠΑ Θεσσαλονίκης & Θεσσαλίας 2001 Ιδρύεται η ΕΠΑ Αττικής >06

9 Η ιστορία της ΔΕΠΑ Η υλοποίηση του µεγάλου έργου της εισαγωγής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ελλάδας δροµολογήθηκε µε την ίδρυση της ΔΕΠΑ, το 1988, ως φορέα ανάπτυξης της απαραίτητης υποδοµής και όλων των λοιπών πτυχών της βιοµηχανίας φυσικού αερίου. Το 1987, ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου και ο υπουργός Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας Αναστάσιος Πεπονής επισφράγισαν την απόφαση εκσυγχρονισµού της Ελλάδας στον ενεργειακό τοµέα, προκειµένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας, η βελτίωση του περιβάλλοντος και η µείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο, υπογράφοντας τη Διακρατική Συµφωνία µεταξύ της Ελληνικής Δηµοκρατίας και της Σοβιετικής Ένωσης για τον εφοδιασµό της χώρας µας µε φυσικό αέριο. Το Φεβρουάριο του 1988, υπογράφεται η πρώτη διακρατική συµφωνία µεταξύ Ελλάδας και Αλγερίας για τον εφοδιασµό της χώρας µας µε υγροποιηµένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ). Το Σεπτέµβριο του 1988, ιδρύεται η Δηµόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ) ως θυγατρική εταιρεία της Δηµόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου (ΔΕΠ) µε στόχο να εξυπηρετήσει καλύτερα τις ανάγκες που θα προέκυπταν από τη χρήση του φυσικού αερίου. Το Δεκέµβριο του 1990, η ΔΕΠΑ υπογράφει τη συµφωνία κατασκευής του αγωγού µεταφοράς φυσικού αερίου, µήκους 512 χλµ, από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα έως την Αττική. Το 1994, η ΔΕΠΑ υπογράφει την πρώτη σύµβαση πώλησης φυσικού αερίου µε τον µεγαλύτερο καταναλωτή της χώρας, τη ΔΕΗ, η οποία αποτέλεσε τη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη του έργου του φυσικού αερίου. Το 1995, θεσπίζεται ο πρώτος νόµος του αερίου (Ν.2364) µε τον οποίο, µεταξύ άλλων, διαµορφώνεται το πλαίσιο για την ίδρυση των περιφερειακών Εταιρειών Διανοµής Αερίου, µε τη συµµετοχή της ΔΕΠΑ και ιδιωτών επενδυτών. Στις αρχές του 1996, ολοκληρώνεται η κατασκευή του αγωγού και του Μετρητικού Σταθµού Συνόρων Σιδηροκάστρου, το αέριο εισάγεται στον αγωγό και γίνονται οι πρώτες δοκιµές. Τον Νοέµβριο συνδέεται ο πρώτος καταναλωτής φυσικού αερίου, που είναι η µονάδα της Ελληνικής Βιοµηχανίας Ζάχαρης στη Λάρισα. Το 2000, ολοκληρώνεται η κατασκευή της εγκατάστασης προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιηµένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) στη νήσο Ρεβυθούσα και γίνεται η παραλαβή ΥΦΑ από την Αλγερία. Το 2000, επίσης, και µετά από την επιτυχή κατάληξη διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισµού για την επιλογή ιδιωτών επενδυτών, ιδρύονται οι δύο πρώτες Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας. Η ΔΕΠΑ συµµετέχει µε ποσοστό 51% στο µετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών, το υπόλοιπο 49% ανήκει σε ιδιώτη, ο οποίος έχει και την ευθύνη διαχείρισης. To 2001, ιδρύεται µε αντίστοιχη διαδικασία και η τρίτη ΕΠΑ στην περιοχή της Αττικής. >07

10 2003 Yπογράφεται η διακρατική συµφωνία Ελλάδας - Τουρκίας για την προµήθεια αερίου από την Τουρκία 2003 Υπογραφή συμφωνίας για την κατασκευή του ελληνοτουρκικού αγωγού μεταξύ ΔΕΠΑ και Botas 2005 Ψηφίζεται ο Ν.3428 για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου 2005 Έναρξη κατασκευής του διασυνδετηρίου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας - Τουρκίας 03/2007 Ιδρύεται η εταιρεία ΔΕΣΦΑ ως 100% θυγατρική της ΔΕΠΑ 07/2007 Υπογράφεται διακρατική συµφωνία Ελλάδας-Ιταλίας-Τουρκίας για την υλοποίηση του αγωγού ITGI 08/2007 Υπογράφεται μνηµόνιο συνεργασίας Ελλάδας Αζερµπαϊτζάν για προµήθεια αερίου µε προορισµό την Ιταλία και την Ελλάδα 11/2007 Άρχισε η παραλαβή αερίου µέσω του ελληνο-τουρκικού αγωγού 2008 Ιδρύεται η εταιρεία «Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδας Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ ΑΕ» 2009 Υπογράφεται μνηµόνιο συνεργασίας Bulgarian Energy Holding EAD -ΔΕΠΑ - Edison για την κατασκευή του κλάδου του αγωγού ITGI προς τη Βουλγαρία µε το όνοµα Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας Βουλγαρίας (IGB) 1/2011 Ιδρύεται η εταιρεία «Natural Gas Interconnector Greece - Bulgaria AD» (ICGB AD) 2009 >08

11 Το 2003, υπογράφεται η διακρατική συµφωνία µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για την προµήθεια αερίου από την Τουρκία. Ο διασυνδετήριος αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας-Τουρκίας άρχισε να κατασκευάζεται το έτος 2005 και να λειτουργεί το Το 2005, ψηφίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων ο Ν.3428 για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, ο οποίος προβλέπει τη δηµιουργία θυγατρικής εταιρείας της ΔΕΠΑ µε την επωνυµία Διαχειριστής Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ Α.Ε). Ο νόµος προβλέπει λειτουργική ανεξαρτησία των δύο νοµικά διαχωρισµένων πλέον εταιρειών. Τον Νοέµβριο του 2005, υπογράφεται διακρατική συµφωνία µεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, µε την οποία οριοθετείται η δέσµευση των δύο χωρών να υποστηρίξουν το έργο Italy-Greece Interconnector (IGI) που αποτελεί προτεραιότητα για τη σύνδεση του ιταλικού και του ελληνικού δικτύου φυσικού αερίου. Τον Μάρτιο του 2007, ιδρύεται µε Προεδρικό Διάταγµα η εταιρεία ΔΕΣΦΑ ως 100% θυγατρική της ΔΕΠΑ, στην οποία µεταβιβάστηκε το σύνολο του συστήµατος μεταφοράς και εγκατάστασης ΥΦΑ. Τον Ιούλιο 2007, υπογράφεται διακρατική συµφωνία µεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας και Τουρκίας, µε την οποία εδραιώνεται η δέσµευση των τριών κυβερνήσεων για την έγκαιρη υλοποίηση του αγωγού ITGI. Τον Αύγουστο του 2007, υπογράφεται μνηµόνιο συνεργασίας µεταξύ Ελλάδας και Αζερµπαϊτζάν, µε το οποίο επισηµοποιείται το ενδιαφέρον των δύο κυβερνήσεων για την υπογραφή συµφωνιών προµήθειας αερίου µε προορισµό την Ιταλία και την Ελλάδα, µέσω του αγωγού IGI. Τον Νοέµβριο του 2007, άρχισε η παραλαβή αερίου µέσω του ελληνοτουρκικού αγωγού. Τον Ιούνιο του 2008, ιδρύθηκε η Εταιρεία Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) Ελλάδας Ιταλίας «ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε». Τον Ιούλιο του 2009, υπογράφεται μνηµόνιο συνεργασίας µεταξύ της Bulgarian Energy Holding AD (BEH AD), της ΔΕΠΑ Α.Ε και της Edison SpA για την κατασκευή του κλάδου του αγωγού IGI προς τη Βουλγαρία. Τον Ιανουάριο του 2011, ιδρύεται η «Natural Gas Interconnector Greece Bulgaria AD (ICGB AD)», εταιρεία υπεύθυνη για την ανάπτυξη, την κατασκευή και τη λειτουργία του νέου αγωγού φυσικού αερίου µεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας (αγωγός IGB). Στο µετοχικό κεφάλαιο της νέας εταιρείας συµµετέχουν η IGI Poseidon SA (εταιρεία που ανήκει ισοµερώς στις ΔΕΠΑ και Edison και είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία του υποθαλάσσιου διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου µεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας) και η Bulgarian Energy Holding AD. >09

12 Κούλα Αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας Δρυμός Λαχανάς Στρυμονοχώρι Καρπερή Μητρούσι Νέα Μεσημβρία Πεντάλοφος Φίλιρον Διαβατά Πλατύ Ασβεστοχώρι Τρίκαλα Ημαθίας Ξάνθη Γαζώρος Παλαιοχώρι Χαλκερό Τοξότες Πετροπηγή ΒΦΛ Φωτόλιβος Αμυγδαλεώνας (Καβάλα) Αμαξάδες Κόσμιο Χαμηλόν Κομοτηνή Άνθεια Αλεξανδρούπολη Κήποι Φέρρες Αγωγός Ελλάδας - Τουρκίας Επέκταση ΕΣΦΑ Ελευθεροχώρι Κατερίνη Λιτόχωρο Πλαταμώνας Ραψάνη ΒΙΠΕ Λάρισας Τρίκαλα B. Λάρισα N. Λάρισα Γοργοβήτες Ζάππειο ΥΑΦΑ Ποσειδών Καρδίτσα Φάρσαλα Κόκκινα Βόλος Aμπελιά Πολυδένδρι Λαμία Μπράλλος Μόδι ENELCO AdG Θίσβη Μαυρονέρι Λειβαδιά Βάγια Θήβα Ήρων Ασωπός Στεφάνη Πάτημα Μάνδρα Μέγαρα Αγ. Θεοδωροι Καλαμάκι Αγ. Τριάδα Κόρινθος MOTOR OIL Εξαμίλια Δερβενάκια Οινόφυτα Αυλώνα Μενίδι A.Λιόσια Γιαννούλα Ασπρόπυργος Σχιστός ΔΕΗ Κερατσίνι Αλιβέρι ΔΕΗ Αλιβερίου Βαρνάβας Σταμάτα Καλύβια Παλλήνη Μαρκόπουλο Κερατέα Λαύριο Άργος Τρίπολη ΔΕΗ Μεγαλόπολης Τριπόταμος Μεγαλόπολη Αχλαδόκαμπος Σταθμός ΥΦΑ Ρεβυθούσας Δίκτυο Μεταφοράς Φυσικού Αερίου Υψηλής Πίεσης Σε λειτουργία Yπό κατασκευή Υπό βασικό σχεδιασμό >10

13 To σύστηµα του φυσικού αερίου στην Ελλάδα Από το 1990 που ξεκίνησαν τα έργα για την κατασκευή της υποδοµής φυσικού αερίου έως και το 2007 ολοκληρώθηκαν, µεταξύ άλλων, από τη ΔΕΠΑ τα ακόλουθα έργα: Δίκτυο µεταφοράς φυσικού αερίου στο οποίο περιλαµβάνονται: - Κεντρικός αγωγός υψηλής πίεσης (70 bar) από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα µέχρι την Αττική, συνολικού µήκους 512 χλµ., - Κλάδοι µεταφοράς υψηλής πίεσης προς την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, τη Θεσσαλονίκη, τον Βόλο και την Αττική, συνολικού µήκους 706 χλµ., - Μετρητικοί και ρυθµιστικοί σταθµοί για τη µέτρηση της παροχής αερίου και τη ρύθµιση της πίεσης, - Σύστηµα τηλεχειρισµού, ελέγχου λειτουργίας και τηλεπικοινωνιών, - Κέντρα λειτουργίας και συντήρησης στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία, - Συνοριακοί Σταθµοί Εισόδου στο Σιδηρόκαστρο (ελληνοβουλγαρικά σύνορα) και στους Κήπους (ελληνοτουρκικά σύνορα). Τερµατικός Σταθµός Αποθήκευσης Ρεβυθούσας, ο οποίος περιλαµβάνει: - Δύο δεξαµενές αποθήκευσης συνολικής χωρητικότητας κ.µ. ( κ.µ. έκαστη), - Εγκαταστάσεις ελλιµενισµού δεξαµενόπλοιων, - Κρυογενικές εγκαταστάσεις, - Αεριοποιητές για την επαναεριοποίηση του ΥΦΑ και την τροφοδοσία του συστήµατος µεταφοράς, - Δύο αγωγούς διασύνδεσης της Ρεβυθούσας µε το σύστηµα µεταφοράς. Σύστηµα διανοµής που αποτελείται από: - Δίκτυα µέσης & χαµηλής πίεσης (19 bar & 4 bar) στις βιοµηχανικές περιοχές Οινοφύτων, Πλατέος Ηµαθίας, Φθιώτιδος, Ξάνθης, Καβάλας, Κιλκίς, Σερρών, Δράµας, Κοµοτηνής και Αλεξανδρούπολης, - Δίκτυα µέσης και χαµηλής πίεσης στην Αττική, τη Θεσσαλία και τη Θεσσαλονίκη, τα οποία µεταφέρθηκαν στις ΕΠΑ µε την ίδρυσή τους. Δύο Σταθµοί Ανεφοδιασµού Λεωφορείων (ΣΑΛΦΑ) (είναι από τους µεγαλύτερους Σταθµούς Ανεφοδιασµού Λεωφορείων στην Ευρώπη) µε φυσικό αέριο, που εφοδιάζουν το 20% των λεωφορείων του ΟΑΣΑ στην Αττική: - Στα Άνω Λιόσια που λειτούργησε τον Ιανουάριο του 2001, - Στην Ανθούσα που λειτούργησε τον Ιανουάριο του >11

14 Όμιλος ΔΕΠΑ Σήμερα η ΔΕΠΑ έχει δημιουργήσει έναν ισχυρό όμιλο εταιρειών και αναπτύσσεται δυναμικά με συνεχείς επενδύσεις. Το μετοχικό της κεφάλαιο ανέρχεται σε 991,2 εκ. ευρώ και σ αυτό συμμετέχει κατά 65% το Ελληνικό Δημόσιο και κατά 35% η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια ΑΕ. Κύρια αποστολή της ΔΕΠΑ είναι η εισαγωγή, μεταφορά, διανομή και εμπορία του φυσικού αερίου και του υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ελλάδα, καθώς και οι διεθνείς δραστηριότητες που μεγιστοποιούν τα επιχειρησιακά της σχέδια. Ο Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου ΑΕ ΔΕΣΦΑ είναι μία αμιγώς θυγατρική εταιρεία της ΔΕΠΑ που ιδρύθηκε το 2007 με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου. Σκοπός της δημιουργίας του ΔΕΣΦΑ ήταν ο πλήρης έλεγχος του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου. Συγκεκριμένα, ο ΔΕΣΦΑ έχει το αποκλειστικό δικαίωμα στη λειτουργία, διαχείριση, εκμετάλλευση και ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου. Η εταιρεία Υ.Α.Φ.Α. Ποσειδών ΑΕ ιδρύθηκε από τη ΔΕΠΑ ΑΕ και την Edison International (θυγατρική100% της Edison S.p.A.) και έχει έδρα την Αθήνα. Σκοπός της εταιρείας Υ.Α.Φ.Α. Ποσειδών ΑΕ είναι να προωθήσει, να κατασκευάσει και να λειτουργήσει τον αγωγό «Ποσειδών», τον νέο υποθαλάσσιο αγωγό που θα συνδέει το ελληνικό και το ιταλικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου. Με το έργο «Ποσειδών» θα ολοκληρωθεί ο διασυνδετήριος αγωγός Τουρκίας Ελλάδας Ιταλίας (ITGI) που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από χώρες της Κασπίας και της Μέσης Ανατολής στην Ιταλία και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο ελληνοϊταλικός αγωγός «Ποσειδών» θα έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει περισσότερο από 8 δισ. κ. μ. φυσικού αερίου τον χρόνο, συνεισφέροντας στην διασφάλιση της επάρκειας αλλά και στη διαφοροποίηση των ευρωπαϊκών ενεργειακών προμηθειών. Οι ΕΠΑ (Εταιρείες Παροχής Αερίου) έχουν ως αντικείμενο την επέκταση, λειτουργία και συντήρηση των δικτύων πόλης, καθώς και τη διανομή αερίου σε οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές (με ετήσια κατανάλωση έως 100 GWh ) και στη γεωγραφική περιοχή που ορίζεται στην άδεια της κάθε ΕΠΑ. Στις ΕΠΑ συμμετέχει κατά 51% η ΔΕΠΑ και κατά 49% ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι ασκούν και τη διοίκηση των εταιρειών. Σήμερα λειτουργούν 3 ΕΠΑ: Στην περιοχή της Αττικής με τη συμμετοχή της κοινοπραξίας Attiki Denmark και στις περιοχές της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας με τη συμμετοχή της ιταλικής EΝΙ. Η ΔΕΠΑ έχει δρομολογήσει τις διαδικασίες για την ίδρυση 3 νέων ΕΠΑ στις περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, της Κεντρικής Μακεδονίας (εκτός της Θεσσαλονίκης) καθώς και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ήδη, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία προετοιμασίας διεθνούς διαγωνισμού για την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών και τη σύσταση των νέων εταιρειών. Τέλος, τον Δεκέμβριο του 2010, ιδρύθηκε η εταιρεία IGB για την κατασκευή του ελληνοβουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου. Η εταιρεία είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη, την κατασκευή και τη λειτουργία του νέου αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας (αγωγός IGB), ο οποίος αποτελεί μέρος του ευρύτερου έργου ITGI που θα συνδέσει την Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία. Στην εταιρεία συμμετέχουν η ΔΕΠΑ, η ιταλική Edison και η Bulgarian Energy Holding. Στο μετοχικό κεφάλαιο συμμετέχουν η IGI Poseidon S.A. (εταιρεία που ανήκει ισομερώς στις ΔΕΠΑ και Edison και είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και κατασκευή του υποθαλάσσιου διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας) και η Bulgarian Energy Holding AD. Ο αγωγός IGB, μήκους 170 χλμ, θα συνδέσει την Κομοτηνή με τη Stara Zagora της Βουλγαρίας και συγχρηματοδοτείται από τους πόρους του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Οικονομικής Ανασυγκρότησης στον τομέα της ενέργειας (EEPR) με 45 εκατ. ευρώ. >12

15 Δοµή του επιχειρηµατικού οµίλου ΔΕΠΑ EΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 35% 65% EΛΛΗΝΙΚΟ ΗΜΟΣΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ LNG ΙΑΝΟΜΗ ΕΜΠΟΡΙΑ ΙΕΘΝΕΙΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΣΦΑ ( ΕΣΦΑ) Α.Ε. 100% 50% YΑΦΑ ΠΟΣΕΙ ΩΝ ICGB AD 50% 50% 50% EDISON BEH ΕΠΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 51% 51% ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 51% ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 49% 49% 49% ATTIKI DENMARK ENI >13

16 Εταιρείες ομίλου ΔΕΠΑ Εταιρεία Παροχής Αερίου Θεσσαλονίκης Έτος ίδρυσης: 2000 Σκοπός: Παροχή φυσικού αερίου στην περιοχή της Θεσσαλονίκης µέσα από τα δίκτυα µέσης και χαµηλής πίεσης. Μέτοχοι: ΔΕΠΑ (51%), ENI Hellas Spa (49%) η οποία έχει αναλάβει και τη διοίκηση της εταιρείας. Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου «Ποσειδών» ΑΕ Έτος ίδρυσης: 2008 Σκοπός: Κατασκευή, προώθηση, λειτουργία και συντήρηση του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας-Ιταλίας, αλλά και των εγκαταστάσεων συµπίεσης και µέτρησης του φυσικού αερίου. Μέτοχοι: Κοινοπραξία ΔΕΠΑ (50%) και Edison (50%). Εταιρεία Παροχής Αερίου Αττικής Έτος ίδρυσης: 2001 Σκοπός: Παροχή φυσικού αερίου στην περιοχή της Αττικής µέσα από τα δίκτυα µέσης και χαµηλής πίεσης. Μέτοχοι: ΔΕΠΑ (51%), Attiki Denmark (49%) η οποία έχει αναλάβει τη διοίκηση της εταιρείας. ICGB AD Interconnector Greece Bulgaria AD Έτος ίδρυσης: 2011 Σκοπός: Ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία του νέου αγωγού φυσικού αερίου µεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας. Αποτελεί µέρος του ευρύτερου έργου ITGI που θα συνδέσει την Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία. H υλοποίηση του έργου θα θέσει τα θεµέλια της ενεργοποίησης του Νοτίου Διαδρόµου, µε επιπλέον ποσότητες φ.α. προς την Κεντρική Ευρώπη. Μέτοχοι: 50% IGI Poseidon S.A. (εταιρεία που ανήκει ισοµερώς στις ΔΕΠΑ και Edison) και 50% Bulgarian Energy Holding AD. Διαχειριστής Εθνικού Φυσικού Αερίου Έτος ίδρυσης: 2007 Σκοπός: Η λειτουργία, η συντήρηση, η διαχείριση, η εκµετάλλευση και η ανάπτυξη του Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), αλλά και των διασυνδέσεων αυτού. Μέτοχοι: ΔΕΠΑ (100%) Εταιρεία Παροχής Αερίου Θεσσαλίας Έτος ίδρυσης: 2000 Σκοπός: Παροχή φυσικού αερίου στην περιοχή της Θεσσαλίας µέσα από τα δίκτυα µέσης και χαµηλής πίεσης. Μέτοχοι: ΔΕΠΑ (51%), ENI Hellas Spa (49%) η οποία έχει αναλάβει και τη διοίκηση της εταιρείας. >14

17 Οργανόγραμμα ιοικητικό Συµβούλιο ιοικητικό Συµβούλιο Πρόεδρος & ιευθύνων Σύµβουλος Πρόεδρος & ιευθύνων Σύµβουλος Αντιπρόεδρος & Αναπληρωτής.Σ. Αντιπρόεδρος & Αναπληρωτής.Σ. Στρατηγική & εταιρική ανάπτυξη Στρατηγική ιευθνείς & εταιρική δραστηριότητες ανάπτυξη ιευθνείς Τεχνικές δραστηριότητες υπηρεσίες Νοµική υπηρεσία Νοµική υπηρεσία Eσωτερικός έλεγχος Eταιρικές υποθέσεις & επικοινωνία Eσωτερικός έλεγχος Eταιρικές υποθέσεις Προµήθεια αερίου & επικοινωνίαοικονοµικές & διοικητικές υπηρεσίες ιαχείριση χαρτοφυλακίου Προµήθεια κινδύνου αερίου & εµπορικών συναλλαγών ιαχείριση χαρτοφυλακίου Εµπορία κινδύνου αερίου & εµπορικών συναλλαγών Πληροφορική Οικονοµικές & & εταιρικές διοικητικές διαδικασίες υπηρεσίες Πληροφορική & Ανθρώπινο εταιρικές δυναµικό διαδικασίες Τεχνικές υπηρεσίες ιανοµή αερίου Εµπορία αερίου Ανθρώπινο δυναµικό ιανοµή αερίου Διοικητικό Συμβούλιο Χάρης Σαχίνης Πρόεδρος.Σ & ιευθύνων Σύµβουλος, Μηχανολόγος Μηχανικός, ΜΒΑ Χάρης Σαχίνης Πρόεδρος Θεόδωρος.Σ & ιευθύνων Βάρδας Σύµβουλος, Μηχανολόγος Χηµικός Μηχανικός, Μηχανικός, Εκπρόσωπος ΜΒΑ ΕΛ.ΠΕ. Ράλλης Γκέκας Θεόδωρος Οικονοµολόγος Βάρδας Ευάγγελος Κοσµάς Ράλλης Γκέκας Οικονοµολόγος ηµήτρης Μπουραΐµης Ευάγγελος Αρχιτέκτων Μηχανικός Κοσµάς Χηµικός Μηχανικός, Εκπρόσωπος ΕΛ.ΠΕ. Οικονοµολόγος, Εκπρόσωπος Εργαζοµένων ΕΠΑ Οικονοµολόγος, Εκπρόσωπος Εργαζοµένων ΕΠΑ ηµήτρης Μπουραΐµης Αρχιτέκτων Μηχανικός Σπύρος Παλαιογιάννης Αντιπρόεδρος.Σ. & Αναπληρωτής ιευθύνων Σύµβουλος, Χηµικός, ΜΒΑ Σπύρος Παλαιογιάννης Λεµονιά Παπαδάκου Αντιπρόεδρος.Σ. & Αναπληρωτής ιευθύνων Οικονοµολόγος Σύµβουλος, Χηµικός, ΜΒΑ ηµήτρης Παπακωνσταντίνου Μηχανολόγος Λεµονιά Ηλεκτρολόγος Παπαδάκου Οικονοµολόγος Ανδρέας Σιάµισιης Οικονοµολόγος, ηµήτρης Εκπρόσωπος Παπακωνσταντίνου ΕΛ.ΠΕ. Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος Νικόλαος Φαραντούρης Επίκουρος Ανδρέας Καθηγητής Σιάµισιης Πανεπιστηµίου Οικονοµολόγος, Εκπρόσωπος ΕΛ.ΠΕ. Νικόλαος Φαραντούρης Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστηµίου >15

18 Στρατηγικοί στόχοι της ΔΕΠΑ Μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόµβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και σε δυναµικό παίκτη στην ευρύτερη γεωπολιτική σκηνή Αύξηση της συµµετοχής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας Διατήρηση του ηγετικού ρόλου της στην απελευθερωµένη αγορά ενέργειας και με τις νέες συνθήκες ανταγωνισµού Διάδοση της χρήσης του φυσικού αερίου σε κάθε σηµείο της χώρας Ενεργή συµβολή στην αειφορία και τη βιώσιµη ανάπτυξη της Ελλάδας Ενεργή συµµετοχή στην αύξηση της κοινωνικής ευηµερίας >16

19 Κατά τη διάρκεια των 20 περίπου χρόνων της λειτουργίας της η ΔΕΠΑ: Ολοκλήρωσε και έθεσε σε λειτουργία το σύστηµα µεταφοράς που ανέδειξε την Ελλάδα ως µια ταχέως αναπτυσσόµενη αγορά, Προώθησε τη διείσδυση του φυσικού αερίου, διατηρώντας την ανταγωνιστικότητά του ως προς τα άλλα καύσιµα, Προσέλκυσε σηµαντικού ύψους επενδύσεις και διευκόλυνε την ανάπτυξη της διανοµής σε µεγάλα αστικά κέντρα, Ανέπτυξε σηµαντικές πρωτοβουλίες, ώστε η Ελλάδα να έχει ουσιαστικό ρόλο ως κόµβος διαµετακόµισης φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από χώρες µε µεγάλα κοιτάσµατα αερίου. Σήµερα η ΔΕΠΑ έχει µετεξελιχθεί σε όµιλο επιχειρήσεων µε σύγχρονη οργανωτική δοµή, σαφές στρατηγικό όραµα και στόχους, µε δυναµικό ρόλο στον ενεργειακό χάρτη της χώρας και ουσιαστική συµβολή στα δεδοµένα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονοµίας. Το φυσικό αέριο είναι πλέον στην υπηρεσία σηµαντικού αριθµού νοικοκυριών και επιχειρήσεων, συνιστά στρατηγικό εναλλακτικό καύσιµο του ενεργειακού συστήµατος της χώρας, αλλά και κρίσιµη παράµετρο του ενεργειακού σχεδιασµού στο πλαίσιο της εφαρµογής της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ενέργεια και το περιβάλλον. Σήµερα η ΔΕΠΑ: Παραµένει ο βασικός παίκτης στην αγορά του φυσικού αερίου και ο φορέας µε ουσιαστικό ρόλο στην εξέλιξη της αγοράς και στη διαµόρφωση συνθηκών υγιούς ανταγωνισµού, Έχει σαφές στρατηγικό όραµα και στόχους στο πλαίσιο µιας υγιούς ανταγωνιστικής αγοράς, Έχει συγκεκριµένες δεσµεύσεις µε µακροχρόνιες συµβάσεις προµήθειας αερίου (αποτέλεσµα διακρατικών συµφωνιών). Οι συµβάσεις αυτές στήριξαν µέχρι σήµερα και συνεχίζουν να στηρίζουν την επάρκεια και την ασφάλεια εφοδιασµού της χώρας, Συµµετέχει στις Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ), που ήδη λειτουργούν για µια 10ετία µε ιδιωτικό μάνατζμεντ στις περιοχές της Αττικής, της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας, και προετοιµάζει τη σύσταση και άλλων τριών ΕΠΑ στις περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Συµµετέχει σε δύο εξαιρετικής σηµασίας διεθνείς πρωτοβουλίες, στον ελληνο-ιταλικό και στον ελληνο-βουλγαρικό αγωγό, έργα που έχουν σχετική ωριµότητα και αυξηµένες πιθανότητες υλοποίησης µέσα στην επόµενη 5ετία. Οι εξελίξεις στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών αυτών είναι στρατηγικής σηµασίας τόσο για τη ΔΕΠΑ, όσο και για τη χώρα, Έχει σηµαντική κερδοφορία, η οποία σωρευτικά την τελευταία 5ετία προσέγγισε -σε επίπεδο οµίλου- το ύψος των 600 εκ (κέρδη προ φόρων), Έχει εξαιρετικά σηµαντικές προοπτικές µε την αξιοποίηση των ευκαιριών και των δυνατοτήτων ανάπτυξης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην ευρύτερη περιοχή και ήδη προετοιµάζεται προς αυτή την κατεύθυνση. Στρατηγικό όραµα της ΔΕΠΑ: Διασφάλιση µακροπρόθεσµα του ηγετικού ρόλου της σε µια ανταγωνιστική εγχώρια αγορά, Αξιοποίηση των ευκαιριών και των δυνατοτήτων ανάπτυξης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην ευρύτερη περιοχή. Κύριοι στρατηγικοί στόχοι της ΔΕΠΑ: Η δηµιουργία ανταγωνιστικού και επαρκώς διαφοροποιηµένου χαρτοφυλακίου προµήθειας αερίου, Η διατήρηση ισχυρής θέσης και η µεγιστοποίηση της ανάπτυξης στην εγχώρια αγορά µέσω και της δηµιουργίας «πράσινης» και αποτελεσµατικής αγοράς φυσικού αερίου, Η απόκτηση κεντρικού ρόλου στην ευρύτερη περιοχή µέσω της συµµετοχής της σε διεθνή έργα υποδοµών και της δραστηριοποίησής της σε γειτονικές αγορές. >17

20 Νομοθετικό-ρυθμιστικό πλαίσιο φυσικού αερίου Η εσωτερική αγορά φυσικού αερίου των κρατών - μελών της Ε.Ε. διέπεται από κοινούς κανόνες, οι οποίοι έχουν διαμορφωθεί σταδιακά μέσω τριών διαδοχικών Οδηγιών (98/30/ΕΚ, 2003/55/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ), συνεπικουρούμενων από ευρωπαϊκούς κανονισμούς (ΕΚ1775/2005, ΕΚ714/09, ΕΚ715/09), και στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού μέσω παροχής δυνατότητας στους καταναλωτές για επιλογή του προμηθευτή τους, την αύξηση του διασυνοριακού εμπορίου, την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και τη βελτίωση της αποδοτικότητας. Στον Ν.3428/2005 ενσωματώθηκαν οι προβλέψεις της ΕΟ55/2003 και του ΕΚ1775/2005, με τις οποίες επεκτάθηκε η απελευθέρωση της αγοράς σταδιακά σε όλους τους πελάτες, προβλέφθηκε ο νομικός διαχωρισμός της μεταφοράς και προμήθειας αερίου, τέθηκαν οι αρχές για τις υπηρεσίες πρόσβασης τρίτων στα δίκτυα μεταφοράς και τους μηχανισμούς διαχείρισης συμφόρησης & καταμερισμού δυναμικότητας. Παράλληλα ενισχυθήκαν οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, ιδιαίτερα στους ευάλωτους καταναλωτές μέσω των αυξημένων αρμοδιοτήτων που παρεσχέθηκαν στις εθνικές ρυθμιστικές Αρχές. Στον Ν.4001/2011 ενσωματώθηκαν οι προβλέψεις της 3ης Ενεργειακής Δέσμης ((ΕΟ73/2009, ΕΚ713/09 και ΕΚ715/09) αφορούν τον αποτελεσματικότερο διαχωρισμό των δραστηριοτήτων μεταφοράς και εμπορίας φυσικού αερίου, μέσω επιλογής ενός εκ των τριών ισότιμων μοντέλων διαχωρισμού (ιδιοκτησιακός διαχωρισμός, ΙΤΟ, ΙSO), την προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας, στην επίτευξη υψηλότερου βαθμού διαφάνειας και την ενίσχυση ανεξαρτησίας των εθνικών ρυθμιστικών Αρχών. Ε.Κ. 1775/ : καθορίζει τις εναρµονισµένες αρχές για τα τέλη και τις µεθόδους υπολογισµού τους, την πρόσβαση στα δίκτυα, τους µηχανισµούς κατανοµής δυναµικότητας και διαχείρισης συµφόρησης και τις απαιτήσεις διαφάνειας. >18 Ε.Ο. 2003/55/ΕΚ, : επεκτείνει σταδιακά (έως τον Ιούλιο 2007) την απελευθέρωση της αγοράς φ.α. σε όλους τους πελάτες Ν. 3175/ : πρόβλεψη δυνατότητας επιλογής προµηθευτή για µονάδες ηλεκτροπαραγωγής και ΣΗΟ (ετήσιας κατανάλωσης άνω των 25mNm3) Ν. 3428/ : προβλέπεται ο νοµικός και λειτουργικός διαχωρισµός της κάθετα ολοκληρωµένης εταιρείας αερίου ΔΕΠΑ ως προς τη δραστηριότητα διαχείρισης & λειτουργίας του ΕΣΦΑ (µέσω της ίδρυσης της 100% θυγατρικής της ΔΕΣΦΑ) καθορίζονται τα χρονικά σηµεία που κατηγορίες πελατών καθίστανται επιλέγοντες, προβλέπεται η θέσπιση δευτερογενούς νοµοθεσίας ώστε να προσδιοριστούν ειδικότερα Θέµατα πρόσβασης, αδειοδότησης, µετρήσεων & συµβάσεων χρήσης ΕΣΦΑ. Υπ.Απόφαση 4955/ , όπως τροποποιήθηκε µε τις υπ. αριθµ. αποφ. 1781/ & Δ1/5037/ : καθορίζονται τα τιµολόγια πρόσβασης στο Σύστηµα Μεταφοράς και στην Εγκατάσταση ΥΦΑ στη βάση των δεσµεύσεων δυναµικότητας που γίνονται στο Σύστηµα Μεταφοράς και στην Εγκατάσταση ΥΦΑ, αλλά και των ποσοτήτων που εισάγονται στο ΕΣΦΑ.