Περιεχόμενα Παρουσίασης

Transcript

1 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΕΕ Ενέργεια: Σημερινή Εικόνα-Σχεδιασμός- Προοπτικές Αθήνα, Μάρτιος 2010 «Οι Προκλήσεις της Ασφάλειας Εφοδιασμού και της Επάρκειας Φυσικού Αερίου στην Ελλάδα και την ΝΑ Ευρώπη» Σπύρος Παλαιογιάννης, Αντιπρόεδρος ΔΣ και Αναπληρωτής Δ/νων Σύμβουλος ΔΕΠΑ ΑΕ

2 Περιεχόμενα Παρουσίασης Νέα δεδομένα στον κλάδο του φυσικού αερίου Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη και την Ελλάδα: Tάσεις ς και Προοπτικές Οι προκλήσεις της ασφάλειας και της επάρκειας φυσικού αερίου Δημιουργώντας τις κρίσιμες υποδομές αερίου στην περιοχή μας Συμπεράσματα

3 Νέα δεδομένα στον κλάδο του φυσικού αερίου Το φυσικό αέριο καλύπτει πλέον το 25% των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης Το LNG κερδίζει συνεχώς έδαφος, κυρίως λόγω της ευελιξίας που παρέχει Τα τελευταία χρόνια καταγράφεται μια ανησυχητική αύξηση της εξάρτησής της Ευρώπης από εισαγωγές φυσικού αερίου, κυρίως από τους παραδοσιακούς προμηθευτές της Οι προσπάθειες των τελευταίων δεκαετιών για διαφοροποίηση των πηγών και των οδών προμήθειας αερίου, δεν είχαν τα αναμενόμενα μ αποτελέσματα Η πραγματικότητα αυτή, σε συνδυασμό και με την εμφάνιση των πρώτων προβλημάτων στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας οδήγησαν σε αύξηση των ανησυχιών της Ευρώπης αναφορικά με την ασφάλεια εφοδιασμού και την επάρκεια του φυσικού αερίου

4 Νέα δεδομένα στον κλάδο του φυσικού αερίου (συνέχεια) Η διαδικασία της απελευθέρωσης αλλάζει την οργάνωση και τον τρόπο λειτουργίας των αγορών φυσικού αερίου (επιχειρησιακές δομές, μοντέλα και εμπορικές πρακτικές επιχειρήσεων αερίου) Οι ανταγωνισμοί για έλεγχο των πηγών και των οδών μεταφοράς του φυσικού αερίου, οι εύθραυστες γεωπολιτικές ισορροπίες και η αστάθεια που επικρατεί σε γειτονικές περιοχές, σε συνδυασμό με τις ρυθμιστικές αβεβαιότητες και τις δυσκολίες χρηματοδότησης η ης των επενδύσεων παραγωγής γής και μεταφοράς αερίου, εντείνουν ακόμη περισσότερο τις ανησυχίες τις Ευρώπης για κάλυψη των μελλοντικών της αναγκών με αέριο Τη λύση, έστω και προσωρινά, έδωσε η οικονομική κρίση

5 Νέα δεδομένα στον κλάδο του φυσικού αερίου (συνέχεια) Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται σημαντική κάμψη στη ζήτηση αερίου και όλοι πλέον εκτιμούν ότι η επάνοδος στα προ- κρίσης επίπεδα δεν είναι εφικτή πριν από 3 με 4 χρόνια Επιπρόσθετα, για μια σειρά από λόγους οι τιμές του LNG στη spot αγορά κατρακύλησαν κυριολεκτικά, με αποτέλεσμα την τελευταία περίοδο να υπάρχει ιστορικό ρεκόρ απόκλισης από τις τιμές των μακροχρόνιων συμβολαίων αερίου αγωγού και LNG (που είναι συνδεδεμένα με το πετρέλαιο και τα προϊόντα του) Οι πιο πάνω τάσεις και εξελίξεις στην αγορά του φυσικού αερίου δημιουργούν σημαντικές πιέσεις σε παραγωγούς και εμπόρους αερίου με σημαντικά χαρτοφυλάκια μακροχρόνιων συμβάσεων αερίου Αντίθετα, συνιστούν μια σημαντική ευκαιρία μείωσης του κόστους και αύξησης των περιθωρίων εμπορίας για νέους παίκτες και για κάποιους επιλέγοντες καταναλωτές

6 Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη και την Ελλάδα Η ζήτηση του φυσικού αερίου στην Ευρώπη σχεδόν διπλασιάστηκε τις δύο τελευταίες δεκαετίες (από 300 bcm το 1990 έφτασε τα 550 το 2008) Όλοι οι τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας συνέβαλλαν στη θεαματική αυτή εξέλιξη, αυτό όμως που έκανε κυρίως τη διαφορά ήταν η κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης του αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Μόνον τα τελευταία 5 χρόνια η κατανάλωση αερίου στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής αυξήθηκε κατά 50 περίπου bcm, προσεγγίζοντας έτσι τα 200 bcm ετησίως ή το 35% περίπου της συνολικής ζήτησης αερίου στην Ευρώπη Πρωταθλητές στον τομέα αυτό αναδείχθηκαν οι χώρες της Νότιας Ευρώπης (κυρίως η Ισπανία και η Ιταλία)

7 Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη και την Ελλάδα (συνέχεια) Και στην Ελλάδα η χρήση του αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή αποτέλεσε διαχρονικά τη σημαντικότερη αιτία αύξησης της εγχώριας ζήτησης αερίου, με τις αστικές και βιομηχανικές χρήσεις να ακολουθούν Έχουν ήδη εγκατασταθεί και λειτουργούν αρκετές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο συνολικής ισχύος 2800 Mwh, ενώ στα επόμενα χρόνια επίκειται η ολοκλήρωση της κατασκευής και θέση σε λειτουργία νέων μονάδων συνολικής ισχύος 2000 Mwh περίπου Στα διαγράμματα που ακολουθούν παρουσιάζεται διαδοχικά η εξέλιξη της κατανάλωσης αερίου στη χώρα μας, καθώς και μια πρόβλεψη για την εξέλιξη της ζήτησης του φυσικού αερίου στην Ευρώπη και την Ελλάδα

8 Εξέλιξη της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην Ελλάδα Πωλήσεις αερίου (εκατ. κ.μ.) Ηλεκτροπαραγωγή Βιομηχανία ΕΠΑ ,2% ,6% ,2% 14,2% 15,8% 16,8% 793 1,6% ,9% 28,9% ,5% 23,0% 75,5% 4,0% 19,9% 76,1% ,7% 19,7% 74,6% ,0% 20,1% 72,9% 8,5% 11,4% 19,5% 20,7% 72,0% 67,9% 18,6% 67,2% 73,6% 71,6% 21,4% 61,8% 36,7% 70,2% 61,7%

9 Πηγές προμήθειας αερίου το 2009 Προμήθεια αερίου έτους 2009: εκ. κ.μ. 23% 2,3% 61% 6,1% 19,9% 56,7% 15,03% Gazexport Sonatrach Botas GdF BG 8

10 Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη (πρόβλεψη εξέλιξης της ζήτησης) 800 Europe BCM Residential sector demand Industry & feedstocks Power sector demand Other Commercial sector demand Transport sector demand Heat sector demand

11 Το φυσικό αέριο στην Ελλάδα (εκτίμηση ί εξέλιξης ξ της ζήτησης) ) Gas Sales Volumes (mil m 3 ) Gas Generation Industry EPAs

12 Οι προκλήσεις της ασφάλειας και της επάρκειας του φυσικού αερίου Η έννοια της ενεργειακής ασφάλειας στο σημερινό κόσμο εμπεριέχει εντελώς νέες διαστάσεις (πολιτικές, ρυθμιστικές, κοινωνικές, οικονομικές, ψυχολογικές κλπ.) και συνδέεται ευθέως με τα ζητήματα που υπάρχουν κατά μήκος ολόκληρης λ της ενεργειακής αλυσίδας Σε κάθε περίπτωση όμως συνδυάζει κύρια την έννοια της ασφάλειας του εφοδιασμού για τις καταναλώτριες χώρες και την έννοια της ασφάλειας της ζήτησης ης για τις χώρες που παράγουν ενέργεια

13 Οι προκλήσεις της ασφάλειας και της επάρκειας του φυσικού αερίου Ο Πρόεδρος της γνωστής και διεθνούς κύρους εταιρίας συμβούλων Cambridge Energy Research Associates (CERA) Dr Daniel Yergin, συνόψισε πρόσφατα με τον ακόλουθο εύγλωττο τρόπο την έννοια της ενεργειακής ασφάλειας: the renewed focus on energy security in the 21st century is driven in part by exceedingly tight oil market and by high oil and gas prices, but it is also fueled by threat of terrorism, instability in some energy exporting nations, a resource nationalism backlash, fears of a scramble for energy supplies, geopolitical rivalries, and countries fundamental need for energy to power their economic growth.

14 Οι προκλήσεις της ασφάλειας και της επάρκειας του φυσικού αερίου Με αυτήν την έννοια η αντιμετώπιση της ασφάλειας και της επάρκειας του φυσικού αερίου στη χώρα μας και την περιοχή μας απαιτεί: Διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας αερίου Δημιουργία των αναγκαίων διασυνδέσεων και υποδομών μεταφοράς, αποθήκευσης και τροφοδοσίας φυσικού αερίου Λήψη προληπτικών μέτρων και εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών για την ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία της διαμετακόμισης και του διασυνοριακού εμπορίου του φυσικού αερίου στην υπό διαμόρφωση περιφερειακή αγορά αερίου στην ΝΑ Ευρώπη Προώθηση του ενεργειακού διαλόγου και της συνεργασίας αφενός μεταξύ των παραγωγών και των καταναλώτριων χωρών φυσικού αερίου και αφετέρου μεταξύ των κυβερνήσεων και των επιχειρήσεων αερίου της περιοχή μας

15 Οι προκλήσεις της ασφάλειας και της επάρκειας του φυσικού αερίου

16 Το δίκτυο αγωγών μεταφοράς αερίου στην Ευρώπη

17 Ο αγωγός φυσικού αερίου Τουρκία Ελλάδα Ιταλία (ITGI) 16

18 Ο αγωγός IGB Ο IGB θα συνδέει τα συστήματα αερίου της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Βουλγαρίας και της Ιταλίας και θα αποτελέσει μια νέα οδό τροφοδοσίας για τα Stara Βαλκάνια μεταφέροντας αέριο από την Κασπία, τη Zagora Μέση Ανατολή και από LNG terminal (-s) στην Ελλάδα Θα συνδέει την Κομοτηνή με την Stara Zagora Θα έχει μήκος 170 Km περίπου Θα έχει δυνατότητα ροής δύο κατευθύνσεων Θα έχει δυναμικότητα 3-5 bcm/y Επενδυτικό κόστος 145 εκ Ευρώ Για την υλοποίηση του IGB έχουν υπογραφεί Komotini Ένα Memorandum of Understanding (MoU) μεταξύ της ΔΕΠΑ, της Bulgarian Energy Holding EAD (BEH) του και της Edison International Holding BV, τον Ιούλιο 2009 Το Project Development Agreement (PDA) και το Shareholders Agreement για την ίδρυση της Εταιρίας που Το Project Development Agreement (PDA) και το Shareholders Agreement για την ίδρυση της Εταιρίας που θα κατασκευάσει και θα λειτουργεί/διαχειρίζεται τον αγωγό, την περασμένη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη

19 Σας ευχαριστώ χ ρ για την προσοχή σας