Εκπόνηση Εμπειρογνωμοσύνης με τίτλο : «Ηλεκτρονική Ιατρική Βιβλιοθήκη» ΆΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 5.1

Transcript

1 ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π. «ΥΓΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ» Εκπόνηση Εμπειρογνωμοσύνης με τίτλο : «Ηλεκτρονική Ιατρική Βιβλιοθήκη» ΆΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 5.1 Η ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

2 Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία και Πρόνοια » «Μελέτη εµπειρογνωµοσύνης για τη δημιουργία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης ιατρικών θεμάτων στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Υγεία και Πρόνοια » ELTRUN / WRC Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αθήνα, Ιούλιος 2006

3 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Περιεχόμενα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Παραδοτέο 1: Μεθοδολογία - Αναλυτικό Πρόγραμμα Ενεργειών...3 Παραδοτέο 2: Μελέτη Διεθνών Πρακτικών...18 Παραδοτέο 3: Μελέτη Υφισταμένων Αναγκών σχεδιασμού και ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων...52 Παραδοτέο 4.1: Αναλυτικές τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης μεθοδολογίας...84 Παραδοτέο 4.2: Επιτελική Παρουσίαση Πρόγραμμα Ενεργειών ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 2 από 145

4 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 Παραδοτέο 1: Μεθοδολογία - Αναλυτικό Πρόγραμμα Ενεργειών ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 3 από 145

5 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Εισαγωγή Μεθοδολογία σχεδιασμού και ανάπτυξης πληροφοριακού συστήματος Ανάλυση Συστήματος Οργανωσιακή Ανάλυση Ανάλυση τεχνολογικής υποδομής Ανάλυση λειτουργικών απαιτήσεων Υλοποίηση μεθοδολογίας Ενότητα Εργασίας 2 - Μελέτη Διεθνών Πρακτικών Ενότητα Εργασίας 3 - Μελέτη Υφιστάµενων Αναγκών Ενότητα Εργασίας 4 - Προδιαγραφή Τεχνικών και Λειτουργικών Απαιτήσεων Αναλυτικό Πρόγραμμα Ενεργειών Ενότητα Εργασίας Ενότητα Εργασίας Ενότητα Εργασίας Ενότητα Εργασίας Αναλυτικό Χρονοδιάγραµµα...17 ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 4 από 145

6 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 1 Εισαγωγή Ο στόχος του παραδοτέου αυτού είναι να παρουσιάσει τη μεθοδολογία προσδιορισμού των προδιαγραφών που θα πρέπει να πληροί η ανάπτυξη ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης ιατρικών θεμάτων στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Υγεία και Πρόνοια , καθώς και το αναλυτικό πρόγραμμα ενεργειών για το σύνολο του έργου. Η ηλεκτρονικές (ή ψηφιακές) βιβλιοθήκες έχουν ορισθεί με διαφορετικούς τρόπους οδηγώντας σε διαφορετικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις σχεδιασμού και ανάπτυξής τους. Ένας από τους πρώτους βασικούς ορισμούς που έχει δοθεί είναι: «Ψηφιακές βιβλιοθήκες είναι οργανωμένες συλλογές ψηφιακών δεδομένων. Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες συνδυάζουν τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης και εύρεσης δεδομένων με την δυνατότητα να απεικονίζονται σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε διάφορες μορφές (κείμενο, ήχος, video, εικόνες)» Πιο σύνθετοι ορισμοί για τις ψηφιακές βιβλιοθήκες, ο οποίοι αποτελούν γέφυρα μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας και των πρακτικών σε ψηφιακές βιβλιοθήκες είναι: Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες είναι ένα σύνολο ηλεκτρονικών πόρων και τεχνικών δημιουργίας, αναζήτησης και χρήσης πληροφοριών. Το περιεχόμενο των ψηφιακών βιβλιοθηκών αποτελείται από δεδομένα και μέτα-δεδομένα δηλαδή πληροφορίες για τα δεδομένα. Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες δομούνται και οργανώνονται γύρω από τις λειτουργικές απαιτήσεις μιας κοινότητας ανθρώπων υποστηρίζοντας την με πληροφορίες και υπηρεσίες σχετικά με αυτές. Τα συστατικά μέρη του παραπάνω ορισμού τα οποία αποτελούν ταυτόχρονα και τους άξονες πάνω στους οποίους πρέπει να αναζητηθούν οι προδιαγραφές μιας ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης είναι τα ακόλουθα: Ηλεκτρονικοί πόροι ψηφιακά δεδομένα σε οποιοδήποτε μέσο Τεχνικές δυνατότητες για δημιουργία, αναζήτηση και χρήση πληροφοριών Ανάκτηση πληροφοριών Δεδομένα για τα δεδομένα Κοινότητα χρηστών οι ανάγκες τους σε πληροφορία και ο τρόπος χρήσης αυτής Ο προσδιορισμός των παραπάνω στοιχείων μιας ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης μπορεί να προσεγγιστεί μεθοδολογικά μέσω διαφορετικών προσεγγίσεων για διαφορετικούς στόχους και κοινό. Για παράδειγμα, η εθνογραφική προσέγγιση είναι κατάλληλη για την ευρύτερη κατανόηση του ρόλου και των επιδράσεων μιας πρακτικής ή μιας δομής σε ένα ευρύτερο κοινωνικό ή οργανωσιακό πλαίσιο εργασίας. Η ψυχολογική προσέγγιση είναι κατάλληλη στην διασαφήνιση των κοινωνικών δυνάμεων και επιδράσεων. Η οικονομική προσέγγιση είναι κατάλληλη για οικονομικούς παράγοντες, η προσέγγιση της πολιτικής επιστήμης είναι κατάλληλη για τακτικές και πολιτικούς παράγοντες, κ.ο.κ. Προφανώς κάθε προσέγγιση έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και δεν υπάρχει μια και μοναδική βέλτιστη προσέγγιση. Επομένως ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 5 από 145

7 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 απαιτείται αξιολόγηση των προσεγγίσεων ώστε να επιλεχθεί η πιο κατάλληλη στην εκάστοτε περίπτωση. Ωστόσο, ένα σύστημα μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σύνολο στοιχείων. Ένα σύστημα φτιαγμένο από ανθρώπους, όπως η ψηφιακή βιβλιοθήκη, έχει ένα επιπρόσθετο στοιχείο, ένα συγκεκριμένο σκοπό. Τα στοιχεία του συστήματος αλληλεπιδρούν μεταξύ τους ώστε να επιτελέσουν συγκεκριμένες λειτουργίες και διαδικασίες για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Επιπλέον, κάθε σύστημα (όπως και οι ψηφιακές βιβλιοθήκες) υφίσταται μέσα σε ένα περιβάλλον ή πιο συγκεκριμένα σε ένα σύνολο από περιβάλλοντα (τα οποία μπορούν με τη σειρά τους να θεωρηθούν ως σύστημα) με τα οποία αλληλεπιδρά. Συνεκτιμώντας τα παραπάνω, κρίνεται ότι η μεθοδολογική προσέγγιση σχεδιασμού και ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων μπορεί να προσδιορίσει ολοκληρωμένα τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά ενός πληροφοριακού συστήματος, όπως η ηλεκτρονική βιβλιοθήκη. Συνεπώς, στο παρόν έργο θα στηριχθούμε στη συστημική προσέγγιση καθώς αποτελεί την περισσότερο χρησιμοποιούμενη και προτεινόμενη προσέγγιση για την αξιολόγηση όλων των ειδών πληροφοριακών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων και των ψηφιακών βιβλιοθηκών, αναγνωρίζοντας τα πλεονεκτήματα και τους περιορισμούς της. Τα βασικά στοιχεία της προσέγγισης αυτής αναλύονται στην επόμενη ενότητα. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 6 από 145

8 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 2 Μεθοδολογία σχεδιασμού και ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων Η ανάπτυξη ενός πληροφοριακού συστήματος απαιτεί μια συστηματική και δομημένη προσέγγιση, η οποία καθορίζεται από την εκάστοτε μεθοδολογία που ακολουθείται. Η ύπαρξη μεθοδολογίας εξασφαλίζει την ορθή ανάπτυξη ενός πληροφοριακού συστήματος εξασφαλίζοντας την επίτευξη των στόχων που τέθηκαν κατά την προδιαγραφή του πληροφοριακού συστήματος. Η βασική μεθοδολογία που χρησιμοποιείται στη ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων ονομάζεται κύκλος ζωής ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων (Systems Development Life Cycle, SDLC). Ο κύκλος ζωής ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων (SDLC) υποστηρίζει την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου κύκλου ζωής ανάλυσης και ανάπτυξης για κάθε πληροφοριακό σύστημα. O κύκλος ζωής αποτελείται από φάσεις, οι οποίες χωρίζονται σε επιμέρους δραστηριότητες (βλ. Σχήμα 1). Οι φάσεις είναι ακολουθιακές, δηλαδή υπάρχει συγκεκριμένη σειρά με την οποία υλοποιούνται, και υφίστανται ως αυτοτελείς οντότητες. Αντιθέτως οι δραστηριότητες μιας συγκεκριμένης φάσης, μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα ή και να επαναλαμβάνονται μέχρις ότου ολοκληρωθούν. Εστίαση παρούσας μελέτης Σχήμα 1: Κύκλος ζωής ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 7 από 145

9 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο Ανάλυση Συστήματος Η ανάλυση συστήματος είναι μια εις βάθος μελέτη απαιτήσεων η οποία διακρίνεται από επιμέρους δραστηριότητες με σκοπό την αποτύπωση των λειτουργικών απαιτήσεων του υπό ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος. Στην ουσία η ανάλυση συστήματος περιγράφει τι πρέπει να κάνει ένα σύστημα ώστε να ικανοποιήσει τις ανάγκες των χρηστών του. Για το λόγο αυτό απαιτούνται αναλύσεις σε διάφορα επίπεδα που αποτελούν τις επιμέρους δραστηριότητες της παρούσας φάσης. Συγκεκριμένα, η ανάλυση χωρίζεται στις εξής δραστηριότητες: Οργανωσιακή Ανάλυση Ανάλυση τεχνολογικής υποδομής Ανάλυση Λειτουργικών απαιτήσεων Οργανωσιακή Ανάλυση Η οργανωσιακή ανάλυση αποτελεί κρίσιμη πρώτη δραστηριότητα στην φάση της ανάλυσης συστήματος. Η ανάπτυξη ενός πληροφοριακού συστήματος απαιτεί γενικές πληροφορίες σχετικά με τον οργανισμό όπως τη δομή διοίκησης του, την κουλτούρα του, τις δραστηριότητες του και το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί. Ειδικότερα, η οργανωσιακή ανάλυση θα προσδιορίσει τους στόχους και τις βλέψεις του οργανισμού σχετικά με το πληροφοριακό σύστημα Ανάλυση τεχνολογικής υποδομής Η ανάλυση τεχνολογικής υποδομής αποτελεί επόμενη δραστηριότητα στη φάση της ανάλυσης συστήματος. Πριν την σχεδίαση ενός πληροφοριακού συστήματος ο αναλυτής οφείλει να μελετήσει την υπάρχουσα τεχνολογική υποδομή και το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί. Οι πληροφορίες σχετικά με υπάρχουσες πλατφόρμες και τεχνολογίες, με δομές δεδομένων που χρησιμοποιούνται και με τους ανθρώπους που αλληλεπιδρούν με το σύστημα είναι απαραίτητες καθώς θα αποτελέσουν ανάδραση για το νέο πληροφοριακό σύστημα. Στο τέλος της δραστηριότητας αυτής ο αναλυτής θα πρέπει να είναι σε θέση να προσδιορίσει ποια είναι τα στοιχεία που είτε θα χρησιμοποιηθούν ως βάση για το νέο πληροφοριακό σύστημα, είτε θα αποτελέσουν περιορισμό για αυτό Ανάλυση λειτουργικών απαιτήσεων Η ανάλυση λειτουργικών απαιτήσεων αποτελεί την πιο δύσκολη δραστηριότητα στην φάση της ανάλυσης συστήματος. Είναι τελευταία στην σειρά και απαιτεί πληροφόρηση από τις δύο προηγούμενες φάσεις. Στην φάση αυτή πρέπει σε πρώτο βήμα να προσδιοριστούν λεπτομερώς τι πληροφορίες θα διαχειρίζεται το πληροφοριακό σύστημα (τύπος, ποσότητα). Στην συνέχεια θα πρέπει να καθοριστεί η διαδικασία επεξεργασίας των πληροφοριών (είσοδος, επεξεργασία, έξοδος, αποθήκευση, έλεγχος), να προσδιοριστούν οι υπηρεσίες που θα παρέχονται (αναλυτική περιγραφή), καθώς και οι υποστηρικτικές εφαρμογές που θα υφίστανται. Οι λειτουργικές απαιτήσεις είναι ανεξάρτητες τεχνολογίας και λογισμικού δεδομένου ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 8 από 145

10 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 ότι ο σκοπός του αναλυτή στην παρούσα φάση είναι να δει τι πρόκειται να γίνει και όχι το πώς θα γίνει αυτό. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 9 από 145

11 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 3 Υλοποίηση μεθοδολογίας Στη προηγούμενη ενότητα παρουσιάσαμε τις γενικότερες μεθοδολογικές απαιτήσεις και προσεγγίσεις σχεδίασης και ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων και ψηφιακών βιβλιοθηκών. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω είμαστε σε θέση να διατυπώσουμε συγκεκριμένα βήματα υλοποίησης της μεθοδολογίας η οποία θα μας οδηγήσει στον προσδιορισμό των προδιαγραφών της ιατρικής ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Κρίνεται ότι η αποκλειστική χρήση είτε πρωτογενών, είτε δευτερογενών μεθόδων δε θα μας επιτρέψει τη βέλτιστη δυνατή προσέγγιση της ερευνητικής μας προσπάθειας. Πιο συγκεκριμένα, η επιλογή αυστηρά δευτερογενών μεθόδων δε θα μας επιτρέψει να φτάσουμε στον απαιτούμενο βαθμό εμβάθυνσης και εξοικείωσης με τα αντικείμενα της μελέτης, προκειμένου να μπορέσουμε να εκμαιεύσουμε τις ανάγκες αλλά και την επιθυμητή απόδοση ενός τέτοιου συστήματος. Από την άλλη πλευρά, η επιλογή αποκλειστικά πρωτογενών μεθόδων δε θα μας δώσει τη δυνατότητα παρουσίασης γενικευμένων συμπερασμάτων για την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης σε υπηρεσίες υποδομής. Από την επισκόπηση της βιβλιογραφίας σε ότι αφορά τη σχεδίαση και ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων, προκύπτει ότι ο συνδυασμός πρωτογενών και δευτερογενών μεθόδων συστήνεται συχνά, καθώς έχει σημαντικά πλεονεκτήματα και επιτρέπει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση του αντικειμένου της έρευνας. Τα βήματα υλοποίησης των παραπάνω μεθοδολογιών σε συνδυασμό με τις ενότητες εργασίας της παρούσας μελέτης παρουσιάζονται στην ενότητα που ακολουθεί. 3.1 Ενότητα Εργασίας 1 - Μεθοδολογία Η ενότητα εργασίας αυτή ολοκληρώνεται με τη συγγραφή και παράδοση του παρόντος παραδοτέου και επομένως δεν αποτελεί αντικείμενο περαιτέρω μελέτης. 3.2 Ενότητα Εργασίας 2 - Μελέτη Διεθνών Πρακτικών Η δεύτερη ενότητα εργασίας περιλαμβάνει την Μελέτη Διεθνών Πρακτικών δηλαδή την αναλυτική καταγραφή ανάλογων πρωτοβουλιών σε διεθνές επίπεδο. Συγκεκριμένα, στο έργο θα πραγματοποιηθεί συγκριτική ανάλυση των σημαντικότερων ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών που φιλοξενούν ψηφιακό περιεχόμενο σχετικό µε θέματα υγείας σε δύο επίπεδα: Σε επίπεδο λειτουργικότητας, καταγράφοντας τις προσφερόµενες υπηρεσίες και τον τρόπο παρουσίασης. Σε επίπεδο τεχνικής υλοποίησης και υποστήριξης της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Συγκεκριμένα, θα καταγραφούν οι εξελίξεις και δυνατότητες των πιο δημοφιλών εργαλείων διαχείρισης ψηφιακού περιεχομένου (content management tools) έτσι ώστε αφενός να διασφαλιστεί η τεχνική εφικτότητα των υπηρεσιών που θα επιλεγούν και αφετέρου να προσδιοριστεί το ελάχιστο επίπεδο τεχνικών δυνατοτήτων που θα πρέπει να έχουν τα αντίστοιχα εργαλεία. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 10 από 145

12 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 Για το πρώτο σκέλος, προκειμένου να αναλυθεί και να σχεδιαστεί εμπεριστατωμένα η προσφορά συγκεκριμένων υπηρεσιών σε περιβάλλον υγείας και πρόνοιας, απαραίτητο βήμα είναι η ανασκόπηση των διαθέσιμων υπηρεσιών. Με τη συγκριτική ανάλυση θα διαπιστωθούν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε κατηγορίας υπό το πρίσμα της καταλληλότητας για την προτεινόμενη πλατφόρμα και θα προταθούν συγκεκριμένες κατηγορίες. Σήμερα, υπάρχει πληθώρα τέτοιων υποδομών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παροχή υπηρεσιών με τη χρήση ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών. Ενδεικτικά, μερικές τέτοιες υπηρεσίες είναι (αναλυτικότερα θα καταγραφούν και θα μελετηθούν στην Ενότητα Εργασίας 2): Αθλητική Ιατρική About.com Sports Medicine Allsport Medical American Association of Professional Ringside Physicians American College of Sports Medicine E-SportMed.com Health Link MCW HealthLink MCW Αιματολογία Αλλεργιολογία Ψυχιατρική Οδοντιατρική Family Practice Notebook: Hematology and Oncology General Practice Notebook - Haematology Haematological Malignancy Diagnostic Service Haem.net Hematology and Oncology Associates Of Virginia Mayo Clinic Hematology Division Allergy and Asthma Center Allergy and Asthma Center Allergy and Asthma Center of Rochester Allergy and Clinical Immunology Medical Group Allergy Associates Allergy Associates and Lab., Ltd. National Association of Psychiatric Health Systems Netherlands PTSD Treatment Center The Ninth Street Center The Official Ranking of US Psychiatry Residency Departments Psychejam Psychiatry Direct Allergy Associates of New London PC Πίνακας 1: Ηλεκτρονικές Βιβλιοθήκες Υπηρεσιών Υγείας στο Διαδίκτυο Dentistry and Real Life Dentistry News - Topix.net Dentistry.com Green Dentistry Historical Dentistry Prints Palmdmd.com Animatedteeth.com DentistryFYI.com Newsmile.com Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, το ζητούμενο είναι η δυνατότητα ανάκτησης και χρήσης των ψηφιακών συλλογών ανεξάρτητα από την ταχεία αλλαγή των τεχνολογικών και οργανωτικών υποδομών. Τα κυριότερα ζητήματα συνεπώς είναι: Η εξασφάλιση της αξιοπιστίας των αρχείων, των μεταδεδομένων τους και των προγραμμάτων πρόσβασης στη συλλογή. Η διασφάλιση συνεχούς χρήσης της ψηφιακής συλλογής (π.χ. ύπαρξη σύγχρονης διεπαφής χρήστη, δυνατότητα στους χρήστες εξατομικευμένης διαχείρισης ψηφιακού υλικού, κ.ο.κ.). Αποφάσεις και στρατηγικές σχετικά με τη διαδικασία ψηφιοποίησης, κ.ο.κ. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 11 από 145

13 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο Ενότητα Εργασίας 3 - Μελέτη Υφιστάµενων Αναγκών Η τρίτη ενότητα εργασίας αφορά την Μελέτη Υφιστάµενων Αναγκών. Θα πραγματοποιηθεί εκτενής έρευνα αναφορικά µε τις ελάχιστες απαιτήσεις που το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης επιθυµεί να συµπεριλαµβάνει η ηλεκτρονική βιβλιοθήκη. Η έρευνα θα πραγµατοποιηθεί στα παρακάτω επίπεδα: Εξέταση και ανάλυση των ευρημάτων της Δευτερογενούς Έρευνας κυρίως αναφορικά µε τις υπηρεσίες που παρέχουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες του εξωτερικού. Καταγραφή των λειτουργικών απαιτήσεων για το σύστημα. Οι λειτουργικές ανάγκες θα µοντελοποιηθούν µε τη χρήση κατάλληλων διαγραμματικών τεχνικών και θα προσανατολίζονται κυρίως στην αναγνώριση των υπηρεσιών που θα παρέχει το σύστηµα και των θεµατικών κατηγοριών υλικού που θα είναι διαθέσιµες μέσω της βιβλιοθήκης. Παράλληλα, στα πλαίσια της συγκεκριμένης Ενότητας Εργασίας θα αναγνωριστούν οι τεχνικές προδιαγραφές και λειτουργίες της πλατφόρμας έτσι ώστε να εξεσφαλίζεται διαλειτουργικότητα μεταξύ των υπαρχουσών υποδομών πληροφορικής του Υπουργείου και της εν λόγω ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Συνεπώς, οι βασικοί στόχοι της συγκεκριμένης δράσης είναι οι ακόλουθοι: Αναγνώριση βασικών κατηγοριών υλικού που θα προσφέρει το σύστηµα (ερευνητικά δοκίµια και εργασίες, reports, ιατρικές συµβουλές, φαρµακευτικές συνταγές κ.ο.κ.). Προσδιορισµός των λειτουργικών απαιτήσεων για την εύρωστη μελλοντική διαχείριση της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. 3.3 Ενότητα Εργασίας 4 - Προδιαγραφή Τεχνικών και Λειτουργικών Απαιτήσεων Η τέταρτη ενότητα εργασίας αφορά την τελική καταγραφή των τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης σε ένα ολοκληρωµένο παραδοτέο. Παράλληλα, θα προσδιοριστούν συγκεκριμένα σενάρια χρήσης τα οποία και θα επιδεικνύουν τη βασική απαιτούμενη λειτουργικότητα του πληροφοριακού συστήµατος. Το τελικό παραδοτέο θα προσδιορίζει λεπτοµερώς: Τη δοµή της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Τις ελάχιστες θεµατικές κατηγορίες που πρέπει να περιλαµβάνει. Τους τύπους υλικού που θα µπορεί να υποστηρίζει (απλό κείµενο, εικόνες / ήχοι, βίντεο κ.ο.κ.). Τους εναλλακτικούς τρόπους αναζήτησης. Τον τρόπο παρουσίασης των αποτελεσµάτων. Τις προδιαγραφές σε οριζόντια θέµατα όπως ασφάλεια, ευχρηστία, προσαρµοστικότητα, επεκτασιµότητα, φιλικότητα, κ.ο.κ. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 12 από 145

14 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 Τις ελάχιστες απαιτήσεις αναφορικά µε το πρόγραµµα εκπαίδευσης των χρηστών. Πέραν του παραδοτέου, η ερευνητική οµάδα θα προετοιµάσει µια επιτελική παρουσίαση με τη σύνοψη των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών της βιβλιοθήκης. Έχοντας παρουσιάσει τους βασικούς άξονες της στρατηγικής μεθοδολογίας που υιοθετούμε, ακολουθεί στην επόμενη ενότητα η αναλυτική χρονολογική σειρά των δραστηριοτήτων. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 13 από 145

15 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 1 4 Αναλυτικό Πρόγραμμα Ενεργειών Στους ακόλουθους πίνακες απεικονίζεται με χρονολογική σειρά οι δραστηριότητες που θα εκτελεστούν προκειμένου να ολοκληρωθεί το εν λόγω έργο. Συνοπτικά, σε κάθε πίνακα σημειώνεται η αναμενόμενη μέρα έναρξης / λήξης κάθε δραστηριότητας, ο επικεφαλής κάθε υποδραστηριότητας, η εξάρτηση μεταξύ δραστηριοτήτων και μια σύντομη περιγραφή. 4.1 Ενότητα Εργασίας 1 Αποτελεί το παρόν κείμενο. 4.2 Ενότητα Εργασίας 2 ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2: Μελέτη Διεθνών Πρακτικών Δραστηριότητα: 2.1 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 1 η Ημέρα 90 η Ημέρα Επισκόπηση υπηρεσιών υγείας και ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών Εξάρτηση Καμία Δραστηριότητας: Σχόλια: Θα γίνει λεπτομερής καταγραφή της παρούσας κατάστασης όσο αφορά τις ψηφιακές βιβλιοθήκες με θέματα υγείας σε διεθνή επίπεδο και στην Ελλάδα. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2: Μελέτη Διεθνών Πρακτικών Δραστηριότητα: 2.2 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 1 η Ημέρα 90 η Ημέρα Επισκόπηση συστημάτων διαχείρισης υλικού Εξάρτηση Καμία Δραστηριότητας: Σχόλια: Θα μελετηθούν και θα καταγραφούν τα συστήματα διαχείρισης υλικού που χρησιμοποιούνται διεθνώς στην υποστήριξη των ψηφιακών βιβλιοθηκών. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 14 από 145

16 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο Ενότητα Εργασίας 3 ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3: Μελέτη Υφισταμένων Αναγκών Δραστηριότητα: 3.1 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 1 η Ημέρα 90 η Ημέρα Εξέταση και ανάλυση ευρημάτων της Δευτερογενούς Έρευνας Εξάρτηση 2.1 Δραστηριότητας: Σχόλια: Εντοπισμός βασικών λειτουργικών απαιτήσεων για την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΥπΥΚΑ με βάση τη διεθνή εμπειρία. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3: Μελέτη Υφισταμένων Αναγκών Δραστηριότητα: 3.2 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 1 η Ημέρα 90 η Ημέρα Προσδιορισμός αναγκών και σκοπών της ψηφιακής βιβλιοθήκης υγείας Εξάρτηση 2.1 & 3.1 Δραστηριότητας: Σχόλια: Θα προσδιοριστούν οι στόχοι της εν λόγω ψηφιακής βιβλιοθήκης με θέματα υγείας διευκρινίζοντας τις βλέψεις του Υπουργείου Υγείας, την κοινότητα στη οποία θα απευθύνεται και τις ανάγκες της καθώς και τις μελλοντικές προοπτικές όπως αυτές διαμορφώνονται σε διεθνές επίπεδο. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3: Μελέτη Υφισταμένων Αναγκών Δραστηριότητα: 2.3 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 1 η Ημέρα 90 η Ημέρα Προσδιορισμός τεχνολογικών λεπτομερειών Υπουργείου Υγείας Εξάρτηση 2.2 Δραστηριότητας: Σχόλια: Θα μελετηθεί η υπάρχουσα τεχνολογική κατάσταση του Υπουργείου Υγείας καθώς και επιπρόσθετα θέματα που έχουν να κάνουν με το προσωπικό που θα διαχειρίζεται το σύστημα. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 15 από 145

17 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο Ενότητα Εργασίας 4 ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4: Προδιαγραφή τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών Δραστηριότητα: 4.1 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 60 η Ημέρα 120 η Ημέρα Τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης Εξάρτηση Ε.Ε 3 Δραστηριότητας: Σχόλια: Πλήρης και λεπτομερής καταγραφή των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών της ψηφιακής βιβλιοθήκης όπως αυτές διαμορφώνονται από τις προηγούμενες ενότητες εργασίας. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4: Προδιαγραφή τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών Δραστηριότητα: 4.2 Ημερομηνία έναρξης: Ημερομηνία Λήξης: 60 η Ημέρα 120 η Ημέρα Δοµή της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης - Θεµατικές κατηγορίες Εξάρτηση 4.1 Δραστηριότητας: Σχόλια: Θα προσδιοριστούν οι θεματικές κατηγορίες της ψηφιακής βιβλιοθήκης υγείας και θα διευκρινιστεί ο τρόπος δόμησης τους. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 16 από 145

18 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο Αναλυτικό Χρονοδιάγραµµα Μήνας 1 Μήνας 2 Μήνας 3 Μήνας 4 Ενότητα Εργασίας 1: Μεθοδολογία Π1: Μεθοδολογία Αναλυτικό Πρόγραμμα Ενεργειών * Ενότητα Εργασίας 2: Μελέτη ιεθνών Πρακτικών Π2: Μελέτη ιεθνών Πρακτικών * Ενότητα Εργασίας 3: Μελέτη Υφιστάµενων Αναγκών Π3: Μελέτη Υφιστάµενων Αναγκών * Ενότητα Εργασίας 4: Προδιαγραφή Τεχνικών και Λειτουργικών Απαιτήσεων Π4.1: Αναλυτικές τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης Π4.2: Επιτελική παρουσίαση λειτουργικών και τεχνικών προδιαγραφών * * ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 17 από 145

19 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 2 Παραδοτέο 2: Μελέτη Διεθνών Πρακτικών ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 18 από 145

20 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Εισαγωγή Επισκόπηση Ηλεκτρονικών Βιβλιοθηκών Ιστορική Αναδρομή Ορισμοί Διάκριση Ψηφιακών Βιβλιοθηκών από τις Κοινές Βιβλιοθήκες Δομή των πληροφοριών που περιέχονται σε μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη Βασικά συστατικά μέρη μιας ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου (Content Management System, CMS) Ορισμός Βασικά Στοιχεία Συστημάτων Διαχείρισης Περιεχομένου Στοιχείο Frond-end Στοιχείο Back-end Templates Database (Βάση Δεδομένων) Λειτουργίες Συστήματος Διαχείρισης Περιεχομένου Δημιουργία Περιεχομένου Διαχείριση Περιεχομένου Δημοσιοποίηση Περιεχομένου Σύγκριση Συστημάτων Διαχείρισης Περιεχομένου Πλαίσιο Σύγκρισης Συγκριτική Ανάλυση Συστημάτων Διαχείρισης Περιεχομένου Συμπεράσματα Ηλεκτρονικές Βιβλιοθήκες Υγείας Εισαγωγή Πλαίσιο Συγκριτικής Αξιολόγησης Συγκριτική Αξιολόγηση Ηλεκτρονικών Βιβλιοθηκών WEB MD National Association of Psychiatric Health Systems National Institute of Health New York Academy Medicine Συμπεράσματα Συγκριτικής Αξιολόγησης Γενικότερα Συμπεράσματα και Τάσεις...47 Βιβλιογραφικές Αναφορές...51 ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 19 από 145

21 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 2 1 Εισαγωγή Η μελέτη διεθνών πρακτικών αποσκοπεί στην αναλυτική καταγραφή υπαρχόντων ιατρικών ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών σε διεθνές επίπεδο και στη κριτική επισκόπηση αυτών. Πρότερα της αναλυτικής καταγραφής γίνεται μια εισαγωγική επισκόπηση στο χώρο των ψηφιακών βιβλιοθηκών προκειμένου να διευκρινιστούν συγκεκριμένες έννοιες που θα χρησιμοποιηθούν στη πορεία. Επίσης καταγράφονται οι εξελίξεις και οι δυνατότητες των πιο δημοφιλών συστημάτων διαχείρισης περιεχομένου (content management systems), συστήματα που υποστηρίζουν τις ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, έτσι ώστε αφενός να διασφαλιστεί η τεχνική εφικτότητα των υπηρεσιών που προτείνονται στη συνέχεια του παραδοτέου και αφετέρου να προσδιοριστεί το ελάχιστο επίπεδο τεχνικών δυνατοτήτων που θα πρέπει να έχουν τα αντίστοιχα εργαλεία. Σε ότι αφορά τη συγκριτική ανάλυση, θα παρουσιαστεί σύγκριση των σημαντικότερων ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών που φιλοξενούν ψηφιακό περιεχόμενο σχετικό µε θέματα υγείας σε δύο επίπεδα: Σε επίπεδο λειτουργικότητας, καταγράφοντας τις προσφερόµενες υπηρεσίες και τον τρόπο παρουσίασης. Σε επίπεδο ευχρηστίας της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Προκειμένου να αναλυθεί και να σχεδιαστεί εμπεριστατωμένα η προσφορά συγκεκριμένων υπηρεσιών σε περιβάλλον υγείας και πρόνοιας, απαραίτητο βήμα είναι η κριτική επισκόπηση των διαθέσιμων υπηρεσιών των ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών, με χρήση κατάλληλου επιστημονικού πλαισίου για τη συγκριτική ανάλυση αυτών. Με τη συγκριτική ανάλυση διαπιστώνονται οι κυρίαρχες στο χώρο υπηρεσίες υπό το πρίσμα πάντα της καταλληλότητας τους για την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη ιατρικών θεμάτων που επιθυμεί να υλοποιήσει το ΥΥΚΑ. Αρχικά λοιπόν θα γίνει επισκόπηση του χώρου των ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών τονίζοντας ορισμούς και γενικές έννοιες που θα χρησιμοποιηθούν στην πορεία (ενότητα 2). Στη συνέχεια θα γίνει λεπτομερής ανάλυση των συστημάτων διαχείρισης περιεχομένου και συγκριτική αξιολόγηση τριών δημοφιλών και παγιωμένων συστημάτων του χώρου (ενότητα 3). Έπειτα ακολουθεί η επισκόπηση διεθνών πρακτικών που περιλαμβάνει την συγκριτική αξιολόγηση ηλεκτρονικών βιβλιοθήκων υγείας με χρήση σαφώς ορισμένου πλαισίου σύγκρισης (ενότητα 4). Τέλος γίνεται αναφορά στα συμπεράσματα που προέκυψαν (ενότητα 5). Τα θέματα που θίγονται στο παρόν παραδοτέο θα αναπτυχθούν αναλυτικότερα και σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια στο Παραδοτέο 4 «Προδιαγραφή τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών». Συγκεκριμένα, στο Παραδοτέο 4, θα γίνει πλήρης και λεπτομερής καταγραφή των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης, θα προσδιοριστούν οι θεματικές κατηγορίες της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης υγείας και θα διευκρινιστεί ο τρόπος δόμησης τους όπως αυτά διαμορφώνονται στο παρόν παραδοτέο. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 20 από 145

22 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 2 2 Επισκόπηση Ηλεκτρονικών Βιβλιοθηκών 2.1 Ιστορική Αναδρομή Διάφοροι όροι οδήγησαν στην καθιέρωση του όρου ηλεκτρονική βιβλιοθήκη. Σε πολλές από τις συζητήσεις και δραστηριότητες πάνω σε αυτήν την περιοχή κατά την περίοδο , παρατηρήθηκε μια μετατόπιση από τον όρο ηλεκτρονική βιβλιοθήκη σε ψηφιακή βιβλιοθήκη, ακολουθώντας ίσως το αυξανόμενο ενδιαφέρον στα ψηφιακά δίκτυα, ψηφιακό ήχο και ψηφιακό βίντεο, σε συνδυασμό και με την καθιέρωση των ηλεκτρονικών εκδόσεων. Στα πλαίσια της παρούσας μελέτης θεωρούμε τους όρους ψηφιακή και ηλεκτρονική βιβλιοθήκη ως όμοιους. Το πρώτο μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα ήταν το Computer Science Technical Report, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από τo ARPA την περίοδο Ήταν μια συνδυασμένη προσπάθεια πέντε αμερικάνικων πανεπιστημίων και της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου (Library of Congress). Το 1994 πλέον υπήρχαν πολυάριθμα συνέδρια, συγκεντρώσεις και ομιλίες, εργαστήρια και πορίσματα, σχετικά με το νέο τομέα των ψηφιακών βιβλιοθηκών. Το NSF, το ARPA και η NASA δημιουργούν το έργο Digital Library Initiative. Από τότε πολλές μεγάλες ερευνητικές εργασίες άκμασαν σε ολόκληρο τον κόσμο. 2.2 Ορισμοί Στην προσπάθεια μας να ορίσουμε τη ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, συναντάμε πολλούς ορισμούς, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι στο Διαδίκτυο, καθώς και σε διάφορες ειδικές εκδόσεις. Μελετάμε τις απόψεις διαφόρων ερευνητών και διακρίνουμε ότι όλες περιγράφουν με διαφορετικό τρόπο την οντότητα ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι κάποιες από αυτές εκθέτουν εσφαλμένες αντιλήψεις. Καμία άποψη δεν δίνει την απόλυτη έννοια της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης, ούτε όμως υπάρχουν αντίθετες ή αντικρουόμενες τοποθετήσεις. Τελικά, ο απόλυτος ορισμός της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης είναι ο συνδυασμός όλων αυτών των απόψεων. Στο βιβλίο Source Book on Digital Libraries του Edward A. Fox (Fox, 1993) αναφέρεται: "Μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη είναι ένα κατανεμημένο τεχνολογικό περιβάλλον που ελαττώνει δυναμικά τα εμπόδια της δημιουργίας, διανομής, διαχείρισης, αποθήκευσης, ολοκλήρωσης και επαναχρήσης των πληροφοριών από ιδιώτες ή ομάδες ερευνητών". Μια άλλη προσέγγιση βρίσκεται σε μια αναφορά των (Nuernberg, Furuta, Leggett, Marshall, & Shipman III, 1995) όπως διατυπώθηκε στο συνέδριo Digital Libraries '95. Οι Nuernberg et al. αντιλαμβάνονται τις ψηφιακές βιβλιοθήκες ως ένα αναδυόμενο πεδίο που συγκεντρώνει πολλούς ερευνητές από ήδη υπάρχουσες επιστημονικές περιοχές. Αυτή η ιδιαιτερότητα τους, είναι ο κύριος λόγος που αυτό το πεδίο στερείται μιας ξεκάθαρης διάταξης, αυτόνομης από τις άλλες περιοχές. Παραθέτουν επίσης κάποιες επιπλέον προσεγγίσεις ερευνητών που διαμορφώνονται από την οπτική γωνία που το βλέπει ο καθένας. ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 21 από 145

23 Τελική Μελέτη Εμπειρογνωμοσύνης Παραδοτέο 2 Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι οι ασχολούμενοι σε βιβλιοθήκες, βλέπουν τις ψηφιακές βιβλιοθήκες ως μία συνεχή τάση προς την αυτοματοποίηση και εξέλιξη των φυσικών βιβλιοθηκών. Παροτρύνονται νέες πληροφοριακές πηγές, νέοι τρόποι απόκτησης γνώσης, νέες μέθοδοι αποθήκευσης και ασφάλειας των πληροφοριών και νέες προοπτικές στην ταξινόμηση και οργάνωση των καταλόγων της βιβλιοθήκης. Οι ερευνητές, των οποίων ο τομέας δραστηριότητας είναι οι βάσεις δεδομένων ή η ανάκτηση πληροφοριών, βλέπουν τις ψηφιακές βιβλιοθήκες ως ένα σύνολο ενοποιημένων βάσεων δεδομένων. Όσοι ασχολούνται με τo Υπερκείμενo, θεωρούν τις ψηφιακές βιβλιοθήκες υποπεδίο του ευρύτερου πεδίου των Υπερκειμένων, μία ειδική εφαρμογή της τεχνολογίας των Υπερκειμένων. Γενικότερα λοιπόν, θα μπορούσαμε να ορίσουμε τις ψηφιακές βιβλιοθήκες ως : «Ένα σύνολο υπηρεσιών, οι οποίες αναφέρονται στη διαχείριση της ηλεκτρονικής πληροφορίας. Αναφέρονται δηλαδή στην πρόσκτηση, αποθήκευση, πρόσβαση και διακίνηση του ψηφιακού υλικού». Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες αποτελούν εν ολίγοις, μια ενιαία βάση δεδομένων η οποία περιλαμβάνει όχι μόνο τις βιβλιογραφικές εγγραφές των συλλογών αλλά και μέρη της συλλογής ολόκληρα. Μπορούμε δηλαδή να κατεβάσουμε ή να διαβάσουμε ενώ είμαστε online κάποιο ψηφιοποιημένο τεκμήριο που θέλουμε. 2.3 Διάκριση Ψηφιακών Βιβλιοθηκών από τις Κοινές Βιβλιοθήκες Η σχέση των ψηφιακών βιβλιοθηκών με τις συνηθισμένες, παραδοσιακές βιβλιοθήκες αποτελεί ένα ζήτημα μείζονος ενδιαφέροντος. Ειδικότερα, πρέπει να ερευνηθεί αν υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ τους. Επίσης, αν υπάρχουν κάποια κοινά σημεία μεταξύ τους, πρέπει να διευκρινιστεί γιατί η λέξη "βιβλιοθήκη" συνενώθηκε με την "ηλεκτρονική". Στον αντίποδα, εάν υπάρχουν μερικές διαφορές αλλά και σημαντικές ομοιότητες, πρέπει να διερευνηθεί πως αυτές οι διαφορές επηρεάζουν τη μετάδοση των εμπειριών (γνώση, πρακτική, τεχνικές, θεωρία) που ήδη περικλείονται στα πλαίσια μιας κοινότυπης βιβλιοθήκης, στις ψηφιακές βιβλιοθήκες. Εάν ανακαλυφθεί ότι δεν υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές, πρέπει να σκεφτούμε γιατί χρησιμοποιούμε τον όρο "ηλεκτρονική" και τι αυτός υποδηλώνει για τις αλλαγές που έχουν σημειωθεί, σε σχέση με τις παραδοσιακές βιβλιοθήκες. Η ευρύτερη λειτουργία μιας κοινής βιβλιοθήκης μπορεί να διαιρεθεί στα ακόλουθα στάδια: 1. Συλλογή 2. Οργάνωση και Αναπαρουσίαση 3. Πρόσβαση και Ανάκτηση Πληροφοριών 4. Ανάλυση, Σύνθεση και Διανομή των Πληροφοριών Το πρώτο στάδιο περιλαμβάνει διάφορες τεχνικές κατανόησης των πληροφοριακών πηγών, που απαιτούνται από ένα πληθυσμιακό σύνολο καθώς και τεχνικές χαμηλού κόστους αποθήκευσης και προστασίας αυτών των πηγών. Το στάδιο της Οργάνωσης και Αναπαρουσίασης ασχολείται με την ταξινόμηση και σύνταξη των πληροφοριών ELTRUN/WRC Ιούλιος 2006 Σελίδα 22 από 145