ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. Κοινωνιoλογία... Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας & Οδηγός Σπουδών.

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ...Κοινωνιoλογί Κοινωνιoλογία... Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας & Οδηγός Σπουδών Οκτώβριος 2006 Τμήμα Κοινωνιολογίας Σχολή Κοινωνικών Επιστημών Ρέθυμνο

2 Ο παρών Εσωτερικός Κανονισμός/Οδηγός Σπουδών αναφέρεται στις Υπουργικές Αποφάσεις του ΠΜΣ «Κοινωνιολογίας», σε πληροφορίες του προγράμματος όπως δράσεις, μαθήματα και διδάσκοντες, καθώς και στις σχετικές διατάξεις του Ν.2083/92, του Εσωτερικού Κανονισμού του Παν/μίου Κρήτης και σε μία σειρά από σχετικές αποφάσεις των ΓΣΕΣ του Τμήματος Κοινωνιολογίας. Επιμέλεια εντύπου: Φωτογραφικό Υλικό: Επεξεργασία: [Ομάδα Εργασίας] Μαρία Κούση (Επιστημονική Υπεύθυνη) Γιώργος Χάλαρης (Αναπλ.Επιστημονικός Υπεύθυνος) Σωκράτης Κονιόρδος Χριστίνα Κωνσταντινίδου Στέλλα Ζαμπαρλούκου Κώστας Γκούνης Γαλάτεια Νταναλάκη Επικοινωνία: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης Πανεπιστημιούπολη Γάλλου, Ρέθυμνο Κρήτης Γραμματεία: Νεκταρία Γαλεράκη, Γαλάτεια Νταναλάκη Τηλ.: , Fax: Ε-mail: Δικτυακός τόπος του ΠΜΣ: Το πρόγραμμα είναι συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ)

3 Εισαγωγή Εισαγωγικά στοιχεία Το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης οργανώνει Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ), στην γνωστική περιοχή Κοινωνιολογία και Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ) στην Επιστήμη της Κοινωνιολογίας, το οποίο θα λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος σύμφωνα με τις διατάξεις του ΦΕΚ και τις διατάξεις των άρθρων 10 ως και 12 του Νόμου 2083/1992. Τη διοικητική υποστήριξη του προγράμματος αναλαμβάνει το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Αντικείμενο-Σκοποί Ως επίκεντρό του το ΠΜΣ έχει την ενασχόληση με σύγχρονα ζητήματα προβλήματα που αφορούν την κοινωνιολογία ως επιστήμη και ως θεώρηση του κόσμου με παράλληλη ενίσχυση της ικανότητας των εξειδικευμένων επιστημόνων να καταστρώνουν και να διεξάγουν πολύπλευρη κοινωνιολογική έρευνα. Το ΠΜΣ επιτρέπει την εστίαση στις δομικές ανισότητες και τη σχέση τους με το οικονομικό πεδίο, με τον κοινωνικό αποκλεισμό στην εργασία και την εκπαίδευση, με τις έμφυλες ανισότητες, με τις επιπτώσεις των νέων τεχνολογιών, με την κοινωνία της πληροφορίας, με τις πολιτισμικές πρακτικές και εντάσεις, με τα ιδεολογικά ρεύματα και κοινωνικά κινήματα, με τις πολιτικές περιβάλλοντος, με τη διάρθρωση των κοινωνικών σχέσεων (φύλο, τάξη, εθνότητες) και τη μεταβολή τους σε μια ιστορική προοπτική, με τη μεταβαλλόμενη σχέση κράτους και κοινωνίας των πολιτών και ευρύτερα τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού. Επιτρέπει επίσης τη συγκριτική -συγχρονική και διαχρονική- προσέγγιση διαφορετικών προτύπων κοινωνικής μεταβολής και ανάπτυξης. Απώτερος στόχος του ΠΜΣ είναι να ικανοποιήσει τη ζήτηση για σύγχρονες μεταπτυχιακές σπουδές στο αντικείμενο της κοινωνιολογίας στην Ελλάδα και να εκπαιδεύσει κοινωνικούς επιστήμονες σε κοινωνικά θέματα αιχμής που εμφανίζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην παρούσα φάση ανάπτυξης και ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας και παγκοσμιοποίησης. 3

4 4

5 Περιεχόμενα Εισαγωγή Μέρος Ι Πληροφορίες για το ΠΜΣ Κεφάλαιο 1 o Έγκριση Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών: Κοινωνιoλογία του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης ( ) 9 Κεφάλαιο 2 Μαθήματα προγράμματος o Τίτλοι μαθημάτων/σεμιναρίων ΠΜΣ Κοινωνιολογίας 19 o Περιγραφή μαθημάτων/σεμιναρίων ΠΜΣ Κοινωνιολογίας 21 o Διπλωματικές Εργασίες μέχρι Οκτώβριο Κεφάλαιο 3 o Διοίκηση Τμήματος 47 o Διδάσκοντες 49 o Εξωτερικοί συνεργάτες 51 Κεφάλαιο 4 o Δράσεις προγράμματος 53 o Δράσεις προγράμματος μέχρι Οκτώβριο Μέρος ΙΙ Κανονισμοί, Νομοθεσία Κεφάλαιο 5 Εσωτερικός Κανονισμός λειτουργίας του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παν/μιου Κρήτης (Αποφάσεις Γενικών Συνελεύσεων Ειδικής Σύνθεσης (ΓΣΕΣ)) o Α κύκλος-μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης 63 o Β κύκλος-διδακτορικό Δίπλωμα 71 Κεφάλαιο 6 o Εσωτερικός Κανονισμός του Παν/μιου Κρήτης: Κεφάλαιο Δ : Κανονισμός Μεταπτυχιακών Σπουδών 73 Κεφάλαιο 7 5

6 o Διατάξεις του Ν. 2083/92, σχετικές με τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών 77 Μέρος ΙΙI Γενικές πληροφορίες Κεφάλαιο 8 o Κρήτη και Πανεπιστήμιο 89 o Διοίκηση Πανεπιστημίου Κρήτης 91 o Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου 92 o Ειδικές υπηρεσίες του Πανεπιστημίου 94 o Εταιρία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Πανεπιστημίου Κρήτης 94 o Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων και Έρευνας 94 o Θέματα φοιτητικών παροχών 95 6

7 ΜΕΡΟΣ Ι Πληροφορίες για το ΠΜΣ 7

8 8

9 Κεφάλαιο 1 Α. Έγκριση Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών: Κοινωνιoλογία του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης ( ) (Υ.Α /Β7/ , ΦΕΚ 1133 τ.β / ) O ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Έχοντας υπόψη: Τις διατάξεις: 1. Των άρθρων 10 έως 12 του Ν. 2083/1992 (ΦΕΚ 159 τ.α') "Εκσυγχρονισμός της Ανωτάτης Εκπαίδευσης", του άρθρου 16 παρ. 2 του Ν. 2327/1995 (ΦΕΚ 156 τ.α') «Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, ρύθμιση θεμάτων Έρευνας Παιδείας...και άλλες διατάξεις» και του άρθρου 5 παρ. 12 γ του Ν. 2916/2001 (ΦΕΚ 114 τ.α'), «Διάρθρωση της ανώτατης εκπαίδευσης και ρύθμιση θεμάτων του τεχνολογικού τομέα αυτής». 2. Τις διατάξεις του άρθρου 29 Α' του Ν. 1558/1985 (ΦΕΚ 137 τ.α') «Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα» όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 27 του Ν. 2081/1992 (ΦΕΚ 154 τ.α') «Ρύθμιση του θεσμού των επιμελητηρίων... και άλλες διατάξεις» και αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 2α του άρθρου 1 του Ν.2469/1997 (ΦΕΚ 38 τ.α') «Περιορισμός και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των κρατικών δαπανών και άλλες διατάξεις». 9

10 3. Την υπ' αριθ /ΣΤ5 (ΦΕΚ 608 τ.β'/ ) κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και της Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων "Καθορισμός αρμοδιοτήτων Υφυπουργών του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων». 4. Την υπ' αριθ, 5935/ Πρόσκληση υποβολής προτάσεων ΕΠΕΑΕΚ II για την υποβολή προτάσεων με τίτλο «Αναμόρφωση - Νέα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών». 5. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού προϋπολογισμού, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 1 του Ν (ΦΕΚ 38 τ.α') "Περιορισμός και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των κρατικών δαπανών και άλλες διατάξεις». 6. Το απόσπασμα του πρακτικού της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης (συνεδρίες 3η/ και 6η/ ). 7. Το απόσπασμα πρακτικού της Συγκλήτου με την Ειδική Σύνθεση του Πανεπιστημίου Κρήτης (συνεδρία υπ' αριθμ. 188η / και 199η / ), αποφασίζουμε: Εγκρίνουμε από το ακαδημαϊκό έτος τη λειτουργία του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης σύμφωνα μετά εξής: Άρθρο 1 Γενικές διατάξεις Το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης οργανώνει και λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ), στην γνωστική περιοχή «Κοινωνιολογία", το οποίο θα λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος σύμφωνα με τις διατάξεις της απόφασης αυτής και τις διατάξεις των άρθρων 10 ως και 12 του Νόμου 2083/1992. Άρθρο 2 Αντικείμενο-Σκοποί Το ΠΜΣ «ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ" εμβαθύνει τη σπουδή στο αντικείμενο της Κοινωνιολογίας. Στρατηγικός στόχος του είναι η εξειδίκευση και η εκπαίδευση επιστημόνων-ερευνητών στο ευρύτερο γνωστικό πεδίο της Κοινωνιολογίας προκειμένου να κατανοηθούν κοινωνιολογικά οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις και ανισότητες που εμφανίζονται στα πλαίσια μιας μεταβαλλόμενης και παγκοσμιοποιούμενης οικονομικής, πολιτικής, πολιτισμικής και κοινωνικής ζωής. Απώτερος στόχος 10

11 του ΠΜΣ είναι να συνεισφέρει στην προώθηση της κοινωνιολογικής έρευνας στη χώρα μας, και, μέσω αυτής, να συμβάλει στην ενίσχυση και ποιοτική αναβάθμιση της εργασιακής-απασχόλησης. Συγκεκριμένα, σκοποί του είναι: 1) Η απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης, του οποίου οι κάτοχοι θα είναι κατάλληλοι να εργαστούν ως εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα και ως στελέχη Δημοσίων και Ιδιωτικών Επιχειρήσεων και Οργανισμών, ιδιαίτερα όσων ασκούν κοινωνικές και αναπτυξιακές πολιτικές, και 2) η απονομή Διδακτορικού Διπλώματος, του οποίου οι κάτοχοι θα μπορούν να εργαστούν ως διδάσκοντες και ερευνητές σε ΑΕΙ, ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα, ως εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα, ως επιστημονικοί σύμβουλοι, και ως στελέχη Δημοσίων και Ιδιωτικών Επιχειρήσεων και Οργανισμών. Το πρόγραμμα αυτό είναι απόλυτα συμβατό με το γνωστικό αντικείμενο του Τμήματος και με το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών. Το γνωστικό αντικείμενο του Τμήματος το οποίο καλύπτει το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών ακριβώς, εξειδικεύεται από το προτεινόμενο ΠΜΣ και ανταποκρίνεται προς τις σημερινές ανάγκες της επιστήμης της κοινωνιολογίας αλλά και προς τις αναπτυξιακές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Επίσης, το ΠΜΣ είναι απόλυτα συμβατό προς το υπάρχον επιστημονικό δυναμικό του Τμήματος και προς τα ιδιαίτερα ερευνητικά του ενδιαφέροντα τα οποία και αξιοποιεί πλήρως. Άρθρο3 Μεταπτυχιακοί Τίτλοι Το ΠΜΣ απονέμει: Α. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) με τις εξής κατευθύνσεις: Κοινωνική Οργάνωση και Κοινωνική Μεταβολή, και Πολιτισμός: Κοινωνικές Πρακτικές και Συγκρούσεις, Β. Διδακτορικό Δίπλωμα (Δ.Δ) στην Κοινωνιολογία. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) Άρθρο4 Κατηγορίες Πτυχιούχων Στο ΠΜΣ γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Τμημάτων Κοινωνικών Επιστημών και πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων ΑΕΙ καθώς και Τμημάτων Κοινωνικής Εργασίας των ΤΕΙ, (σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 12γ του Ν.2916/2001 ΦΕΚ114Α') της ημεδαπής ή αντίστοιχων αναγνωρισμένων και ομοταγών Τμημάτων της αλλοδαπής. Με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. ορίζονται επιπλέον κριτήρια για τους υποψήφιους μετα- 11

12 πτυχιακούς φοιτητές που προέρχονται από τμήματα εκτός των τμημάτων Κοινωνιολογίας. Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ) Προκειμένου για το Διδακτορικό Δίπλωμα στην Κοινωνιολογία, δεκτοί ως υποψήφιοι γίνονται όσοι έχουν ήδη ένα Μεταπτυχιακό Δίπλωμα από Τμήμα Κοινωνιολογίας ή συγγενών επιστημών των Ελληνικών Πανεπιστημίων, ή αναγνωρισμένων ομοταγών Ιδρυμάτων της αλλοδαπής, από το οποίο να τεκμαίρεται επαρκώς η συνάφεια με το αντικείμενο της Κοινωνιολογίας. Τα συμπληρωματικά κριτήρια αξιολόγησης θα οριστούν από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2(α) του άρθρου 12του Ν. 2083/92 Άρθρο 5 Χρονική διάρκεια Η χρονική διάρκεια για την απονομή των κατά το άρθρο 3 απονεμόμενων τίτλων ορίζεται για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης σε τέσσερα (4) ακαδημαϊκά εξάμηνα και για το Διδακτορικό Δίπλωμα σε τουλάχιστον τρία (3) έτη από την ημερομηνία καθορισμού του θέματος. Μετά από αιτιολογημένη αίτηση του μεταπτυχιακού φοιτητή και με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ., είναι δυνατή η παράταση της διάρκειας των σπουδών. Άρθρο 6 Πρόγραμμα Μαθημάτων Το Πρόγραμμα που οδηγεί στο ΜΔΕ περιλαμβάνει τη Διδασκαλία Μαθημάτων ή σεμιναρίων και τη συγγραφή Μεταπτυχιακής Διατριβής (ΜΔ). Οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν περάσει επιτυχώς και συνολικά, δέκα υποχρεωτικά καθώς και επιλεγόμενα μαθήματα (τρίωρα μαθήματα, τριών διδακτικών μονάδων το κάθε ένα) πριν τη συγγραφή της Μεταπτυχιακής Διατριβής (ΜΔ, 10 διδακτικών μονάδων). Για τη λήψη του ΜΔΕ οι φοιτητές οφείλουν να συγκεντρώσουν συνολικά 40 διδακτικές μονάδες. Τα μαθήματα και η ΜΔ καθορίζουν την κατεύθυνση του ΜΔΕ. Η ΜΔ αξιολογείται από τριμελή επιτροπή, που καθορίζεται από την ΓΣΕΣ, και βαθμολογείται με κλίμακα Βάση επιτυχίας θεωρείται το 5. Κατά τα δύο πρώτα εξάμηνα οι φοιτητές πρέπει να παρακολουθήσουν επιτυχώς τα 4 υποχρεωτικά μαθήματα και 2-4 κατ' επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα. 12

13 Κατά το τρίτο εξάμηνο οι φοιτητές πρέπει να παρακολουθήσουν επιτυχώς 2-4 κατ' επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα και κατά το τέταρτο εξάμηνο όσα μαθήματα ακόμα είναι απαραίτητα για τη λήψη του ΜΔΕ. Κατά το τέταρτο εξάμηνο οι φοιτητές υποχρεούνται να εκπονήσουν και να συγγράψουν την μεταπτυχιακή διατριβή (ΜΔ). ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Πρόγραμμα προσφερομένων υποχρεωτικών και κατ' επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης. Τα προσφερόμενα υποχρεωτικά μαθήματα είναι: 1. Σύγχρονα Ζητήματα στην Κοινωνιολογία Ι (1ου εξαμήνου) 2. Σύγχρονα Ζητήματα στην Κοινωνιολογία-ΙΙ (2ου εξαμήνου) 3. Μέθοδοι Έρευνας στην Κοινωνιολογία-Ι (Ποσοτικές Μέθοδοι) (1ου εξαμήνου) 4. Μέθοδοι Έρευνας στην Κοινωνιολογία-ΙΙ (Ποιοτικές Μέθοδοι) (2ου εξαμήνου) Τα κατ' επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα επιμερίζονται στις δύο κατευθύνσεις ως εξής: Α) Κοινωνική Οργάνωση και Κοινωνική Μεταβολή Νέες Τεχνολογίες: Πολιτικές και Κοινωνικές Επιπτώσεις Αειφορικότητα και Οικολογικός Εκσυγχρονισμός: Κοινωνιολογικές Προσεγγίσεις Κοινωνιολογικές Θεωρίες της Οικονομικής Ζωής Κοινωνικές και Πολιτικές Διαστάσεις της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης Παγκοσμιοποίηση και Ανάπτυξη Η Κοινωνία της Πληροφορίας: Κοινωνιολογικές Προσεγγίσεις Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Συλλογική Δράση και Κοινωνικά Κινήματα Μετανάστευση-Διασπορά: Κριτικές Προσεγγίσεις Κοινωνιολογία της Εργασίας Ειδικά Θέματα στην Κοινωνική Μεταβολή Β) Πολιτισμός: Κοινωνικές Πρακτικές και Συγκρούσεις Ιδεολογία, Θρησκεία και Εξουσία στην Ύστερη Νεωτερικότητα 13

14 Έμφυλες Ταυτότητες και Ανισότητες: Ζητήματα Θεωρίας και Μεθόδου Κοινωνιολογία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Όψεις της Σύγχρονης Ελληνικής Κοινωνίας Τοπική Ανάπτυξη: Πολιτισμικές Διαστάσεις Εθνότητες και Εξουσίες: Εθνοτικές και Κρατικές Λογικές Σύγχρονες Τάσεις στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού και της Τέχνης Συστήματα Κοινωνικού Ελέγχου Ειδικά θέματα στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Τα ως άνω αντικείμενα των κατ' επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων θα εναλλάσσονται στη διάρκεια της πενταετούς ισχύος του ΠΜΣ εξαρτώμενα από τις διαθεσιμότητες του διδακτικού προσωπικού και τους διαθέσιμους πόρους Για το Διδακτορικό Δίπλωμα: (α) Ο/Η φοιτητής/τρια που απέκτησε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης μπορεί να συνεχίσει με αίτηση του/της για απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος, εφόσον κριθεί από τη ΓΣΕΣ του ΠΜΣ ότι πληροί τα κριτήρια αξιολόγησης. Η ΓΣΕΣ ορίζει την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή η οποία είναι αρμόδια για την επίβλεψη και καθοδήγηση του/της υποψηφίου/ας, (β) Ο/Η υποψήφιος/α διδάκτωρ οφείλει να βρίσκεται σε τακτική επαφή με τον επιβλέποντα και να προσκομίζει κατ' έτος γραπτή έκθεση με επαρκή στοιχεία σχετικά με την πρόοδο της Διδακτορικής Διατριβής. Εάν παρέλθουν τρία έτη μετά την ανάθεση του θέματος, χωρίς ο επιβλέπων να έχει στοιχεία για την πορεία της διατριβής, η ανάθεση του θέματος ακυρώνεται, (γ) Η ανάθεση θέματος για την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής ισχύει για πέντε (5) έτη. Αν ο/η υποψήφιος/α δεν μπορέσει να ολοκληρώσει τη διατριβή μέσα στην 5ετία, είναι δυνατό μετά από αίτηση του/της να του/της παρασχεθεί παράταση από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (ΓΣΕΣ), η οποία κρίνει κατά περίπτωση. Άρθρο 7 Αριθμός εισακτέων Ο αριθμός εισακτέων στο ΠΜΣ για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης ορίζεται κατ' ανώτατο όριο σε είκοσι (20) κατ έτος. 14

15 Άρθρο 8 Προσωπικό Το διδακτικό έργο στο πλαίσιο του ΠΜΣ επιτελείται κατά κύριο λόγο από τα είκοσι (20) μέλη ΔΕΠ και διδάσκοντες με βάση το Π.Δ. 407 του Τμήματος. Επίσης, το διδακτικό έργο στο πλαίσιο του ΠΜΣ είναι δυνατόν να ενισχύεται και από μέλη ΔΕΠ άλλων Τμημάτων του ιδίου ή άλλων ΑΕΙ, Ομότιμους Καθηγητές, Επισκέπτες Καθηγητές, Εντεταλμένους Επίκουρους Καθηγητές και διδάσκοντες βάσει του Π.Δ. 407/1980 (τουλάχιστον 3 μέλη). Τέλος, το διδακτικό έργο είναι δυνατόν να ενισχύεται και από επιστήμονες οι οποίοι μπορούν να ανήκουν σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες: α. Ειδικοί Επιστήμονες και ερευνητές αναγνωρισμένων ερευνητικών ιδρυμάτων της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, εφ' όσον είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος και έχουν επαρκή ερευνητική ή συγγραφική ή εν γένει επιστημονική δραστηριότητα. β. Επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους με γνώσεις ή εμπειρία στο αντικείμενο του ΠΜΣ. Όλοι οι διδάσκοντες θα πληρούν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 3(α) του άρθρου 12 του Νόμου 2083/1992. Άρθρο 9 Υλικοτεχνική υποδομή Το Τμήμα Κοινωνιολογίας διαθέτει κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή η οποία συμπεριλαμβάνει το «Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας» του Τμήματος, το διατμηματικό «Εργαστήριο για το Κοινωνικό Φύλο», το «Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών και Ερευνών» της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών, και στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, το «Κέντρο Ευρωπαϊκής Τεκμηρίωσης». Το ΠΜΣ θα ωφεληθεί σημαντικά από την ανάπτυξη της υποδομής του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΠΚ) στα πλαίσια διαφόρων προγραμμάτων συμπεριλαμβανομένων και των ΕΠΕΑΕΚ. Άρθρο 10 Διάρκεια Λειτουργίας Το ΠΜΣ θα λειτουργήσει για ένα διάστημα πέντε (5) ετών, δηλαδή μέχρι το ακαδημαϊκό έτος

16 Άρθρο 11 Κόστος Λειτουργίας Από έως και το κόστος λειτουργίας υπολογίζεται σε ευρώ που θα καλυφθεί από το πρόγραμμα του ΕΠΕΑΕΚ II και το οποίο αναλύεται ως εξής: Κατανομή εξόδων Α) Αμοιβές διδασκόντων και εξωτερικών συνεργατών 9.702,09 Β) Αμοιβές προσωπικού για διοικητική και τεχνική υποστήριξη ,00 Γ) Υποτροφίες ,00 Δ) Δαπάνες μετακινήσεων ,00 Ε) Δαπάνες προμήθειας υλικού 2.050,00 ΣΤ) Δαπάνες αναλώσιμων 1.866,91 Ζ) Δαπάνες προμήθειας/συντήρησης εξοπλισμού και λογισμικού 600,00 Η) Δαπάνες δημοσιότητας 800,00 θ) Άλλες δαπάνες 3.500,00 ΣΥΝΟΛΟ ,00 Από και εξής το ετήσιο κόστος του προγράμματος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο ποσό των ,00 ευρώ το οποίο έχει ως εξής Α) Αμοιβές διδασκόντων (εκτός τμήματος) και εξωτερικών συνεργατών 4.462,96 Β) Αμοιβές προσωπικού για διοικητική και τεχνική υποστήριξη 6.957,50 Γ) Υποτροφίες 7.728,00 Δ) Δαπάνες μετακινήσεων 8.995,76 Ε) Δαπάνες προμήθειας υλικού 943,00 ΣΤ) Δαπάνες αναλώσιμων 858,78 Ζ) Δαπάνες προμήθειας/συντήρησης εξοπλισμού και λογισμικού 276,00 Η) Δαπάνες δημοσιότητας 368,00 Θ) Άλλες δαπάνες 1.410,00 ΣΥΝΟΛΟ ,00 Μετά τη λήξη χρηματοδότησης του προγράμματος από το ΕΠΕΑΕΚ II το κόστος λειτουργίας του προγράμματος θα καλυφθεί από: α) Τον προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου Κρήτης β) Ειδικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Κρήτης γ) Τη σύνδεση με άλλα Ερευνητικά Προγράμματα δ) Χορηγίες και δωρεές. Το συνολικό ποσόν χρηματοδότησης δεν θα υπερβαίνει το αντίστοιχο συνολικό κόστος λειτουργίας. 16

17 Άρθρο 12 Μεταβατικές Διατάξεις Όλα τα θέματα που δεν προβλέπονται στην παρούσα απόφαση θα ρυθμίζονται από τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας και από τα αρμόδια όργανα σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, 13 Ιουλίου 2004 Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΣΠΥΡΊΔΩΝ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ <>

18 18

19 Κεφάλαιο 2 Τίτλοι Μαθημάτων/Σεμιναρίων ΠΜΣ Κοινωνιολογίας Υποχρεωτικά μαθήματα Υ001Κ.Σύγχρονα Ζητήματα στην Κοινωνιολογία Ι Υ002Κ.Σύγχρονα Ζητήματα στην Κοινωνιολογία ΙΙ Υ003Κ.Μέθοδοι Έρευνας στην Κοινωνιολογία Ι. Ποσοτικές μέθοδοι Υ004Κ.Μέθοδοι Έρευνας στην Κοινωνιολογία ΙΙ. Ποιοτικές μέθοδοι Α. Κοινωνική Οργάνωση και Κοινωνική Μεταβολή Α01Κ.Νέες Τεχνολογίες: Πολιτικές και Κοινωνικές Επιπτώσεις Α02Κ.Αειφορικότητα και Οικολογικός Εκσυγχρονισμός Α03Κ.Κοινωνιολογικές θεωρίες της οικονομικής ζωής Α04Κ.Κοινωνικές και Πολιτικές Διαστάσεις της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης Α05Κ.Παγκοσμιοποίηση και Ανάπτυξη Α06Κ.Η Κοινωνία της Πληροφορίας: Κοινωνιολογικές Προσεγγίσεις Α07Κ.Μετανάστευση-Διασπορά: Κριτικές Προσεγγίσεις Α08Κ.Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Α09Κ.Συλλογική Δράση & Κοινωνικά Κινήματα Α010Κ.Κοινωνιολογία της Εργασίας ΑΕ1Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνική Μεταβολή. Κοινωνία και βιοηθική ΑΕ2Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνική Μεταβολή. Κράτος και Κοινωνία των πολιτών. Ελλάδα, Μεσόγειος, ΕΕ ΑΕ3Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνική Μεταβολή 19

20 Τάξεις και στρώματα στη σύγχρονη Ελληνική Κοινωνία Β. Πολιτισμός: Κοινωνικές Πρακτικές και Συγκρούσεις Β01Κ.Ιδεολογία, Θρησκεία και Εξουσία στην Ύστερη Νεωτερικότητα Β02Κ.Έμφυλες Ταυτότητες και Ανισότητες. Αυτοκρατορία Φυλή και φύλο Β03Κ.Κοινωνιολογία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Β04Κ.Όψεις της Σύγχρονης Ελληνικής Κοινωνίας Β05Κ.Τοπική Ανάπτυξη: Πολιτισμικές Διαστάσεις Β06Κ.Εθνότητες και Εξουσίες: Εθνοτικές και Κρατικές Λογικές Β07Κ.Σύγχρονες Τάσεις στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού και της Tέχνης Β08Κ.Συστήματα Κοινωνικού Ελέγχου ΒΕ1Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού. Φύλο και πολιτική ΒΕ2Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού. Ιατρική Ανθρωπολογία και Βιοπολιτική ΒΕ3Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού. Πολιτική κουλτούρα και μορφές πολιτικής συμμετοχής ΒΕ4Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού. Ελεύθερος χρόνος και αθλητισμός ΒΕ5Κ.Ειδικά θέματα στην Κοινωνιολογία του Πολιτισμού. Βιομηχανική Κοινωνιολογία και Κοινωνιολογία της Εργασίας. Εργασία και Πολιτισμός 20

21 Περιγραφή Μαθημάτων/Σεμιναρίων ΠΜΣ Κοινωνιολογίας μέχρι και το Ακαδημαϊκό Έτος Τίτλος: Σύγχρονα Ζητήματα στην Κοινωνιολογία Ι: Ζητήματα μεθοδολογίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών Διδάσκουσα: Αλίκη Λαβράνου Κωδικός: Υ001Κ (παλιός κωδικός ΖΗΜΚ100) Τύπος: [ΥΠΟ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. 1. Ενότητα της θεωρίας και ενότητα του αντικειμένου: το πρόβλημα της κοινωνικής συνοχής 2. Η προβληματική της ιστορικότητας: Ιστορική και εννοιακή συγκρότηση του αντικειμένου. Ιστορικότητα ως τελεολογία (ενδελέχεια και εκ των υστέρων τελεολογία). Ιστορικότητα ως τυχαιότητα («συμβεβηκός») και το ζήτημα του σχετικισμού. 3. Μεθοδολογικός ολισμός και μεθοδολογικός ατομισμός. Α. Τύποι ολιστικών προσεγγίσεων: Ολισμός ιστοριστικού τύπου (παράδοση ιστορικής σχολής: Savigny, Roscher, Knies, Schmoller). Ολισμός ορθολογικού τύπου (παράδοση διαφωτιστικής σχολής: G.W.F. Hegel, K. Marx, λειτουργιστική παράδοση: T. Parsons, N. Luhmann). Β. Παραδείγματα και προβλήματα ατομιστικών προσεγγίσεων (C. Menger, M. Weber) 4. Η κατάτμηση του κοινωνικού και το πρόβλημα της μεθόδου: Ιδεοτυπική κατασκευή ως σύνδεση «όψεων» του πραγματικού. Το πρόβλημα της «μεταφρασιμότητας» μεταξύ πεδίων του κοινωνικού που χαρακτηρίζονται από την «δική τους λογική» 5. Περιγραφή, αξιολόγηση και εξήγηση: Τύποι εξήγησης. Η έννοια του «νόμου» για τις κοινωνικές επιστήμες. Τύποι της εξήγησης: αιτιακή εξήγηση, τελεολογική εξήγηση, ιστορική εξήγηση, λειτουργική εξήγηση, κανονιστική εξήγηση. Η αξίωση της «αξιολογικής ουδετερότητας» στον Max Weber 6. Απροσδιοριστία/αβεβαιότητα και αναγκαιότητα/βέβαιη γνώση. Απροσδιοριστία, αναγκαιότητα, ελευθερία. Απροσδιοριστία ως πολυπλοκότητα του πραγματικού. Απροσδιοριστία των αποτελεσμάτων του ατομικού πράττειν. Απροσδιοριστία της σχέσης «όλου» και «μερών» 7. Ανοιχτά προβλήματα μιας κριτικής επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών. 21

22 Τίτλος: Σύγχρονα Ζητήματα στην Κοινωνιολογία ΙΙ. Διδάσκοντες: Νίκος Μουζέλης (ΕΕ05), Κωνσταντίνος Τσουκαλάς (ΕΕ06), Μαρία Αντωνοπούλου (ΕΕ07) Κωδικός: Υ002Κ (παλιός κωδικός ΖΗΜΚ101) Τύπος: [ΥΠΟ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. Περιεχόμενο από Ν. Μουζέλη: I) Η Παρσονική Σύνθεση (Δεκαετίες 50 και 60) 1. Δομολειτουργισμός έλλειψη 2. Νέο-εξελικτισμός } αυτονομίας 3. Θετικισμός υποκειμένου II) Οι Αντιδράσεις Στην Παρσονική Σύνθεση (Δεκαετίες 70 και 80) 1. Ερμηνευτικές μικροκοινωνιολογίες: αυτονομία υποκειμένου (Συμβολική Διαντίδραση, Φαινομενολογία/Εθνομεθοδολογία, Mead, Schutz, Garfinkel) 2. Στρουκτουραλισμός: αποκέντρωση υποκειμένου, «κρυφοί κώδικες» (Levi Strauss, Althusser) 3. Μεταστρουκτουραλισμός: αποκέντρωση υποκειμένου, πρακτικές χωρίς υποκείμενα (Foucault, Baudrillard, Lyotard) III) Προσπάθειες Για Νέα Σύνθεση (Δεκαετία 90) 1. Διατήρηση του διαχωρισμού δομής-δρώντος υποκειμένου (Habermas, Alexander) 2. Υπέρβαση του διαχωρισμού I (Bourdieu, Θεωρία της πράξης) 3. Υπέρβαση του διαχωρισμού II (Giddens, Θεωρία της δομοποίησης) 22

23 Τίτλος: Μέθοδοι Έρευνας στην Κοινωνιολογία Ι: Ποσοτικές Μέθοδοι Ταυτότητες και Διδάσκουσα: Παναγιώτα Παπαγεωργίου Κωδικός: Υ003Κ (παλιός κωδικός ΜΕΜΚ100) Τύπος: [ΥΠΟ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. Στο μάθημα αυτό αναλύονται οι θεωρητικές κατευθύνσεις και οι κύριοι εκπρόσωποι του εμπειρισμού, κυρίως της θετικιστικής προσέγγισης. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι βασικές ποσοτικές μέθοδοι, όπως η πειραματική, η δειγματοληπτική, κλπ. Εν συνεχεία εξετάζονται τα στάδια της επιστημονικής διαδικασίας (ανάλυση έννοιας, δειγματοληψία, συλλογή ερωτηματολογίων), και τέλος οι τεχνικές ανάλυσης ποσοτικών δεδομένων, με τη χρήση του στατιστικού λογισμικού SPSS. Έμφαση δίνεται στην χρήση της στατιστικής και συγκεκριμένα στην επιλογή του κατάλληλου στατιστικού και στη σωστή ερμηνεία του. Στόχος του μαθήματος είναι η ανάπτυξη θεωρητικών και πρακτικών δεξιοτήτων στην ανάλυση και ερμηνεία των ποσοτικών δεδομένων με τη χρήση Η/Υ. Επίσης, η κατανόηση και ερμηνεία αποτελεσμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή στατιστικών δεδομένων και τεχνικών στην κοινωνική έρευνα. 23

24 Τίτλος: Μέθοδοι Έρευνας στην Κοινωνιολογία ΙΙ: Ποιοτικές Μέθοδοι Διδάσκοντες: Μαρία Κούση (συντ.), Μαρία Γιαννησοπούλου, Μαριάννα Ψύλλα, Ιωάννης Ζαϊμάκης και άλλοι συνεργάτες Κωδικός: Υ004Κ (παλιός κωδικός ΜΕΜΚ101) Τύπος: [ΥΠΟ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. Tο μάθημα εστιάζει σε θεματικές ενότητες της ποιοτικής ή συνδυαστικής κοινωνικής έρευνας, όπως: τις πολιτικές και ηθικές διαστάσεις τις έρευνας, την έρευνα πεδίου και τις συνθήκες παραγωγής του ανθρωπολογικού λόγου, το μήνυμα ως αντικείμενο ερμηνείας και ανάλυσης στα πλαίσια της επικοινωνιακής πρακτικής, την έρευνα στο αρχείο, την ανάλυση γεγονότων διαμαρτυρίας, την έρευνα δράσης και την ενεργητική ερευνητική συνέντευξη. Ενδεικτικά, στο μάθημα εξετάζονται: Η παραγωγή του ανθρωπολογικού λόγου στο πλαίσιο της διαμόρφωσης των κοινωνικών επιστημών. Πώς η κοινωνική ανθρωπολογία απαντά στη σύγχρονη επιστημονική πρόκληση; Συνθήκες έρευνας πεδίου, θεωρητικές προϋποθέσεις, διαδικασίες της έρευνας. H ανάλυση των εθνογραφικών δεδομένων, η ερμηνεία τους και η διαδικασία της «μετάφρασής» τους. Η ανάλυση των μηνυμάτων που προκύπτουν μέσα από την επικοινωνιακή λειτουργία. Η ερμηνεία ενός μηνύματος ή λόγου ή κειμένου επιδιώκει την αποκωδικοποίησή του, δηλαδή τη μελέτη των χαρακτηριστικών του με τη χρήση διαφόρων μεθόδων και τεχνικών. Η ανάλυση γεγονότων διαμαρτυρίας ως μέθοδος ανάλυσης περιεχομένου η οποία προσφέρει μία συγκριτική ανάλυση δεδομένων σε επίπεδο τόπου, χρόνου, και είδους, γύρω από ζητήματα κοινωνικών διεκδικήσεων και αντίστασης. Χρησιμοποιώντας αναφορές του τύπου ή/και άλλων αρχειακών πηγών, η μέθοδος παρέχει ένα στέρεο εργαλείο για τη μέτρηση των διαφόρων παραμέτρων της διαμαρτυρίας και των κοινωνικών κινημάτων. 24

25 Τίτλος: Νέες Τεχνολογίες: Κοινωνικές Και Πολιτικές Επιπτώσεις Διδάσκουσα: Στέλλα Ζαμπαρλούκου Κωδικός: Α001Κ (παλιός κωδικός ΝΤΠΚ100) Τύπος: [ΥΕΠ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. Κατεύθυνση: Α. Κοινωνική Οργάνωση και Κοινωνική Μεταβολή Βασικός στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση της τεχνολογίας ως σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο το οποίο αποτελεί ταυτόχρονα προϊόν κοινωνικών διεργασιών καθώς και βασικό παράγοντα διαμόρφωσης νέων κοινωνικών σχέσεων, μορφών παραγωγής, εργασίας, πολιτιστικών προτύπων και μορφών εξουσίας. Το μάθημα θα επικεντρωθεί στις νέες τεχνολογίες, με έμφαση στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και δευτερευόντως στις βιο-επιστήμες. Στόχος είναι η ανάδειξη τόσο των ευρύτερων κοινωνικών μετασχηματισμών που συνδέονται με τις νέες τεχνολογίες, των κοινωνικών συνθηκών που προσδιορίζουν τη χρήση τους καθώς και των επιδράσεων που επιφέρουν σε σημαντικές πτυχές της κοινωνικής πραγματικότητας σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Το μάθημα θα είναι υπό μορφή σεμιναρίου και οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα πρέπει να προσέρχονται προετοιμασμένοι να εκφράσουν τις απόψεις τους και να συζητήσουν ζητήματα που θίγονται στη βιβλιογραφία κάθε ενότητας. Η τελική βαθμολογία θα βασιστεί τόσο στην προφορική συμμετοχή, όσο και στη τελική εργασία που θα πρέπει οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να παρουσιάσουν στο σεμινάριο, πριν την παραδώσουν στη τελική γραπτή της μορφή. 25

26 Τίτλος: Κοινωνιολογικές Θεωρίες της Οικονομικής Ζωής Διδάσκων: Σωκράτης M. Κονιόρδος Κωδικός: Α003Κ (παλιός κωδικός ΘΕΜΚ100) Τύπος: [ΥΕΠ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. Κατεύθυνση: Α. Κοινωνική Οργάνωση και Κοινωνική Μεταβολή Το σεμινάριο αποσκοπεί στη συστηματική και σε βάθος μελέτη σειράς κοινωνιολογικών θεωριών και προσεγγίσεων για την οικονομία και την οικονομική ζωή, οι οποίες μπορεί να είναι εναλλακτικές, αντιθετικές, ή συμπληρωματικές μεταξύ τους. Θεματολόγιο 1. Η πολιτική οικονομία και η κριτική της: Κ. Μαρξ. 2. Οικονομική δράση κι ορθολογική οργάνωση στη Βεμπεριανή κοινωνιολογία του καπιταλισμού. 3. Ο Ζίμελ και η κοινωνιολογία του καπιταλισμού (Φιλοσοφία του Χρήματος). 4. Η δομο-λειτουργιστική θεωρία για την οικονομία Τ. Πάρσονς (καθώς και η Economy and Society των Τ. Πάρσονς και Ν. Σμέλσερ). 5. Κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη και νεο-μαξιστικές θεωριές. 6. Θεωρίες για την κατανόηση των αγροτών (αγρότες και καπιταλισμός): Κ. Κάουτσκι, Β. Ι. Λένιν, Μάο Ζεντόνγκ, Τσαγιάνοφ. 7. Το κοινωνικό κεφάλαιο και μερικά από τα προβλήματά του: Π. Μπουρντιέ, Τζ. Σ. Κόλεμαν, Ρ. Πάτναμ, Α Πόρτες, κ. ά.. 8. Ερμηνείες της αγοράς: Καρλ Μαρξ, Καρλ Πολάνυι, Χάρισον Ουάιτ, κ.ά. 9. Το κράτος, η οικονομία και η κοινωνία - σύγχρονες ελληνικές προσεγγίσεις: Ν. Πουλαντζάς, Κ. Τσουκαλάς, Ν. Μουζέλης, Κ. Βεργόπουλος, κ. ά Η «νέα οικονομική κοινωνιολογία»: Κοινωνική έδραση των οικονομικών φαινομένων, κοινωνική κατασκευή, κοινωνικά δίκτυα. Συμβολές των Μ. Γκρανοβέττερ, Ρ. Σουέντμπεργκ, Α. Πόρτες, κ.α.. 26

27 Τίτλος: Κοινωνικές Και Πολιτικές Διαστάσεις Της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης Διδάσκων: Aνδρέας Mοσχονάς Κωδικός: Α004Κ (παλιός κωδικός ΠΔΕΚ101) Mάθημα Έδρας Jean Monnet Τύπος: [ΥΕΠ] Διδακτικές μονάδες: 3 δ.μ. Κατεύθυνση:Α. Κοινωνική Οργάνωση και Κοινωνική Μεταβολή Σκοπός του σεμιναρίου είναι η διαπραγμάτευση της πολιτικής κοινωνιολογίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με έμφαση στις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που προσδιορίζουν τη μορφή και το περιεχόμενο της κοινωνικής Ευρώπης. Τα επιμέρους θέματα που αναλύονται είναι τα ακόλουθα: (i) η θεσμική συγκρότηση της ΕΚ/ΕΕ με έμφαση στο κοινωνικό περιεχόμενο των Συνθηκών, (ii) οι κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες και η πολιτική των διαρθρωτικών ταμείων και των ΚΠΣ, (iii) η κοινωνική ενσωμάτωση και ο κοινωνικός αποκλεισμός στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, (iv) η κοινωνική ασφάλιση και η περίθαλψη στο πλαίσιο των επιταγών της ολοκλήρωσης, (v) οι εργασιακές σχέσεις στη διαδικασία της ολοκλήρωσης, (vi) η αγορά εργασίας στο πλαίσιο της δυναμικής της απασχόλησης και της μετανάστευσης, (vii) η εκπαιδευτική πολιτική ως στοιχείο της κοινωνικής Ευρώπης, (viii) τα θεμελιώδη κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα ως διάσταση της ολοκλήρωσης, καθώς και (ix) η διεθνής διάσταση και οι προοπτικές της κοινωνικής Ευρώπης. 27