Τριχωνίδα: Μια θάλασσα στην καρδιά της Αιτωλ/νίας. 12 ο Δημοτικό Σχολείο Αγρινίου

Transcript

1 Τριχωνίδα: Μια θάλασσα στην καρδιά της Αιτωλ/νίας 12 ο Δημοτικό Σχολείο Αγρινίου

2 Σχολικό έτος : Τάξεις : ΣΤ1 ΣΤ2 (38 μαθητές) Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί: Ηλίας Κυρίος (συντονιστής - προγράμματος) - Γυμναστής Αθανάσιος Κορδολαίμης - Δάσκαλος Ευστάθιος Καραντζούνης - Δάσκαλος Ανδριάνα Παβέλη - Αγγλικών Κων/νος Μέντζος -Πληροφορικής

3 Η μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Ελλάδας Περιβάλλεται από τα όρη Παναιτωλικό, Αράκυνθο και Ναυπακτίας Έχει νεφροειδές σχήμα και βρίσκεται στο κέντρο της υδρολογικής της λεκάνης

4 Ένα από τα πιο σημαντικά υγροτοπικά συστήματα της Ελλάδας με μεγάλη οικολογική,βιολογική και αισθητική αξία Απέχει από το Αγρίνιο 7km

5 Συμμετοχή στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο Π.Ε. Συντονιστής : ΚΠΕ Καστοριάς

6 Απέραντη! Σαν να μην έχει σύνορα στεριάς. Αστραφτερό γαλάζιο Μισοφέγγαρο απλώνεται Νωχελικά στην καρδιά Της Αιτωλοακαρνανίας. Ηγεμονική σαν θάλασσα, Που τον χειμώνα Όταν φυσούν οι αέρηδες, Σηκώνει κύματα μεγάλα, Θαρρείς και βρίσκεσαι στο πέλαγος. Απέραντη, Σαν να μην έχει σύνορα στεριάς. Είναι το πέλαγος του τόπου.

7 Κριτήρια επιλογής του θέματος Οι εκπαιδευτικές ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών Η ανάγκη των μαθητών να γνωρίσουν μια προστατευόμενη περιοχή (Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο NATURA 2000) H μεγάλη οικολογική, βιολογική,αισθητική και οικονομική αξία της παραλίμνιας περιοχής και του λιμναίου οικοσυστήματος.

8 Σκοπός του Προγράμματος Η διάπλαση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας του μαθητή με περιβαλλοντική ευαισθησία, οικολογική συνείδηση και γνώση των τοπικών περιβαλλοντικών προβλημάτων που απασχολούν την τοπική κοινωνία για μια αειφόρο ανάπτυξη

9 Στόχοι του Προγράμματος Να αποκτήσουν οι μαθητές γνώσεις με βασικές οικολογικές έννοιες και τα δομικά στοιχεία του λιμναίου οικοσυστήματος Να αναγνωρίσουν τις επιπτώσεις και τα προβλήματα της ανθρώπινης δραστηριότητας στη λίμνη Να κατανοήσουν τα περιβαλλοντικά προβλήματα τους κινδύνους και τις απειλές Να καταγράψουν την ιχθυοπανίδα, την παρόχθια βλάστηση, τα προϊόντα και τις καλλιέργειες Να αναπτύξουν το ομαδικό πνεύμα και την συνεργασία Άνοιγμα του Σχολείου στην κοινωνία

10 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

11 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ομαδοσυνεργατική,μαθητοκεντρική μέθοδος διερευνητική προσέγγιση-έρευνα έρευνα-συλλογή- ανακάλυψη Μέθοδος project:ανοιχτή διαδικασία μάθησης που συμμετέχουν εξίσου εκπαιδευτικοί και μαθητές μαζί Οι εκπ/κοι ενθαρρύνουν, συμβουλεύουν, συντονίζουν, εμψυχώνουν Βιωματική μάθηση Διαθεματική προσέγγιση Θεατρικό παιχνίδι-αντιπαράθεση απόψεων- Debate

12 Ομάδες Εργασίας Τριχωνίδα Χλωρίδα Πανίδα Ορνιθοπανίδα Κίνδυνοι-Απειλές Διαχείριση Ιστορία Πολιτιστική Κληρονομιά Ανθρωπογενές Περιβάλλον Προϊόντα

13 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ Σύλλογο Διδασκόντων του Σχολείου Διευθυντή του Σχολείου Σύλλογο Γονέων Ναυτικό Όμιλο Αγρινίου ΚΠΕ Καστοριάς Εθνικό Θεματικό Δίκτυο: οι λίμνες ΚΠΕ Φιλιππιάδας ΚΠΕ Μεσολογγίου Ορειβατικός Σύλλογος Αγρινίου Δήμος Αστακού Ξηρομέρου Υπεύθυνο Σχολικών Δραστηρ της Δ/νσης Πρ.. Εκπ Αιτ

14 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΦΥΣΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΓΛΙΚΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

15 Γνωριμία Η μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Ελλάδας Επιφάνεια: 97 τ.χ. Μέγιστο βάθος: 58μ Μέσο βάθος: 29μ Περίμετρο : 57χλμ Η απεραντοσύνη κ το χρώμα της θυμίζουν θάλασσα Το πέλαγος της Αιτωλίας

16 Που βρίσκεται Βόρεια βρίσκεται το Παναιτωλικό όρος (1924μ) Νότια το όρος Αράκυνθος (900μ) Δυτικά η λίμνη Λυσιμαχεία Ανατολικά ο Εύηνος ποταμός

17 Το ταξίδι του Νερού Τα νερά της εμπλουτίζονται συνεχώς από επιφανειακές κ υπόγειες πηγές 15 μεγάλα ρέματα κ χείμαρροι εισρέουν μεγάλες ποσότητες νερού στη λίμνη, που ξεκινούν από το Παναιτωλικό κ Αράκυνθο Το πλεόνασμα των νερών της περνά στη Λυσιμαχεία και από εκεί μέσω του ποταμού Δίμικου χύνεται στον Αχελώο Συντηρεί και εμπλουτίζει με γλυκό νερό τις λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου κ Αιτωλικού

18 Και λίγη Ιστορία Επί Τουρκοκρατίας η Τριχωνίδα και η Λυσιμαχεία ήταν σχεδόν μία λίμνη Ο Αλάμπεης το 1773 ένωσε τις λίμνες με ένα μοναδικό σε μαεστρία έργο τα γεφύρια του Αλάμπεη Λιθόκτιστος δρόμος 3 χλμ που περνούσαν οι άμαξες Στηριζόταν σε 370 καμάρες

19 Στο πέρασμα του χρόνου Μετά από γεωλογικές αναταράξεις,και τη δύναμη του Αχελώου, που άλλαξε πορεία, η τεράστια λίμνη χωρίστηκε σε τρείς λίμνες (Τριχωνίδα-Λυσιμαχεία-Οζερός)

20 Ονομασία Σύμφωνα με την παράδοση, η λίμνη πήρε το όνομά της, από την αρχαία πόλη Τριχώνιο, που βρίσκεται δίπλα στη λίμνη Δεύτερη Εκδοχή: Από μια πόλη που υπήρχε μέσα στη λίμνη και βυθίστηκε. Η πόλη αυτή είχε τρεις κώνους > Τριχωνίδα

21 ορνιθοπανίδα Αποτελεί χώρο διαχείμασης υδρόβιων πουλιών Σημαντικό σταθμό κατά τη διάρκεια της αποδημίας τους Χώρο φωλιάσματος για υδρόβια και αρπακτικά πουλιά

22 Ο φτερωτός κόσμος της λίμνης- ορνιθοπανίδα Πάνω από 200 είδη πουλιών (50 είδη ανήκουν στα απειλούμενα κ προστατεύονται από τη νομοθεσία) Πορφυροτσικνιάς λευκοτσικνιάς ποταμογλάρoνο νυχτοκόρακες τσικνάκι φαλαρίδες νανοβουτηχτάρια γερακίνες γλάροι αλκυόνες πάπιες Νυχτοκόρακας Λευκοτσικνιάς

23 Τα πουλιά της Τριχωνίδας Ποταμογλάρονο Νανοβουτηχτάρι Πορφυροτσικνιάς Φαλαρίδα

24 Απειλές-προβλήματα προβλήματα της Τριχωνίδας Ρύπανση (ελαιοτριβεία- τυροκομεία κτλ) Οικιακά λύματα- απορρίμματα Φυτοφάρμακα Χημικά Λιπάσματα Μπαζώματα Υπερβόσκηση Υπεραλίευση Παράνομο ψάρεμα Μείωση βιοποικιλότητας

25 Εστίες ρύπανσης Στερεά απορρίμματα στις κοίτες των χειμάρρων και στις ακτές της λίμνης Επιχωματώσεις μπαζώματα Αυθαίρετα κτίσματα Αλλοίωση της ακτογραμμής της λίμνης (άνοιγμα δρόμων, επέκταση οικοπέδων κτλ)

26 Απόβλητα ελαιοτριβείων Γύρω από την Τριχωνίδα υπάρχουν 33 ελαιοτριβεία και τα παραγόμενα απόβλητα μολύνουν την λίμνη Δεν υπάρχει ολοκληρωμένο δίκτυο αποχέτευσης Ο Δήμος Θέρμου δεν διαθέτει βιολογικό καθαρισμό

27 Χρήσεις γης Γεωργία-καπνά καπνά- εσπεριδοειδή- ελαιόδεντρα Κτηνοτροφία Γεωτροφικές μονάδες μεταποίησης ελαιοτριβεία- τυροκομεία - σφαγεία

28 Κτηνοτροφία Η κτηνοτροφία στη λεκάνη απορροής της Τριχωνίδας παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη με τη μορφή της ελεύθερης βόσκησης με τις ανάλογες επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής

29 Παραλίμνια βλάστηση Φράξους Πλατάνια Ιτιές Λεύκες Καβάκια Σκλήθρα Λυγαριές Κυπαρίσσια Δάφνες Ευκαλύπτους Καλαμιές Βούρλα Ψαθιά

30 Ασβεστούχοι βάλτοι: ένας σημαντικός οικότοπος στη λίμνη Χαρακτηρίζονται από την Ε.Ε. ως «οικότοποι προτεραιότητας» Έχουν μεγάλη περιβαλλοντική αξία Αποτελούν δείκτη των υδρολογικών και περιβαλλοντικών συνθηκών της περιοχής Βρίσκονται στις αβαθείς νότιες παράκτιες περιοχές

31 Οι Υγρότοποι της Τριχωνίδας κινδυνεύουν Επιχωματώσεις μπαζώματα Τις επεκτάσεις των καλλιεργήσιμων εδαφών Την ανεξέλεγκτη οικιστική και τουριστική ανάπτυξη Την απουσία διαχείρισης και ανεξέλεγκτης εναπόθεσης απορριμμάτων Τα απόβλητα των ελαιοτριβείων Από τις ποικίλες ανθρώπινες δραστηριότητες Αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων

32 Λουλούδια της Τριχωνίδας Ορχιδέες Νούφαρα Ίριδες Γλαδιόλες

33 Παραλίμνια δάση Καστανοδάσος στον Αράκυνθο Βελανιδοδάση στον Αράκυνθο και στο Πετροχώρι Θέρμου με αιωνόβιες ήμερες βελανιδιές Στις πλαγιές των παρ λόφων: μεσογειακή μακκία βλάστηση ( σκίνα, κουμαριές ρείκια, ασφάκες κτλ)

34 Λιπάσματα,, Φυτοφάρμακα: Η μεγάλη απειλή για τη λίμνη Η εντατικοποίηση της γεωργικής εκμετάλλευσης σε συνδυασμό με την αλόγιστη χρήση τους, συντελούν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος κ στην επιβάρυνση της περιοχής με ρύπους επικίνδυνους για την υγεία του ανθρώπου

35 Προϊόντα της λίμνης Σαγκουίνια Γουρίτσας Λεμόνια Μανταρίνια Λάδι Ελιές Σταφύλια- κρασί Ψάρια- Αθερίνα Τριχ Μέλι Κτηνοτροφικά προϊόντα Γαλακτοκομικά προϊόντα

36 Η αλιεία στην Τριχωνίδα Είναι ένας σημαντικός οικονομικός πόρος για τους κατοίκους Φιλοξενεί 25 είδη ψαριών και τα 16 είναι βρώσιμα Ενδημικό της λίμνης: ο Νανογωβιός, δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο (2 εκ)

37 Η γιορτή της αθερίνας Το πιο γνωστό ψάρι της λίμνης, η μοναδική λίμνη στον κόσμο που ζει η αθερίνα έχει προσαρμοστεί στο γλυκό νερό. Δρομίτσα - γουρνάρα- στρωσίδι- ντάσκα - μπριάνα λιάρα - τριχιός- λουρογοβιός

38 Ενδημικά ψάρια της Αιτωλ/νίας Εμφανίζονται μόνο σε λίμνες και ποτάμια του Νομού Αιτωλ/νίας Γλανίδι Τσερούκλα Τριχωνοβελονίτσα

39 Πολιτιστική κληρονομιά-μνημεία Αρχαία Αιτωλική πόλη Βουκάτιο (Παραβόλα) Ακρόπολη των Θεστιέων- Βλοχός (Καινούριο) Η Αιτωλική πόλη Τριχώνιο (Γαβαλού) Η πρωτεύουσα της Αιτωλικής Συμπολιτείας (Θέρμο) Μέγα Δένδρο Θέρμου-γενέτειρα του Κοσμά του Αιτωλού

40 Επίσκεψη σε φωτοβολταϊκό πάρκο Αγρότες και κάτοικοι της Τριχωνίδας επενδύουν στον τομέα των ΑΠΕ, εγκαθιστώντας στα χωράφια τους, φωτοβολταϊκά συστήματα παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας

41 Τα προϊόντα της Τριχωνίδας

42 Παρουσίαση προγράμματος

43 Παρουσίαση και στα Αγγλικά

44 Παρουσίαση Προγράμματος

45 Ένας περιβαλλοντολόγος στο Σχολείο μας 2 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων Ενημέρωση Ευαισθητοποίηση για τους Υγροτόπους Η περιβαλλοντική αξία της Τριχωνίδας Συνθήκη Ραμσάρ ( )

46 Τριχωνίδα: Υγρότοπος Ζωής

47 Τριχωνίδα : Ένας Υγρότοπος Ζωής Έκθεση Ζωγραφικής για την Τριχωνίδα και τους Υγροτόπους Ποιήματα Τραγούδια- Χορογραφία Διάχυση των αποτελεσμάτων στην τοπική κοινωνία (ΜΜΕ TV)

48 Έκθεση Ζωγραφικής

49

50

51

52

53 Υδροφόρος ορίζοντας

54

55

56

57

58

59 Στο Βιολογικό καθαρισμό του Δήμου Αγρινίου Προστατεύει την Τριχωνίδα από τα λύματα του Αγρινίου Μετά την επεξεργασία και το φιλτράρισμα των λυμάτων, διοχετεύεται στη λίμνη καθαρό νερό για άρδευση της πεδιάδας του Αγρινίου

60 Στο Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας - Παναιτώλιο Ενημέρωση ευαισθητοποίηση για τη Λίμνη Εκθεσιακός χώρος με θεματικούς πίνακες και φωτογραφίες Μακέτα της υδρολογικής λεκάνης Ενυδρείο με τα ψάρια της λίμνης Αίθουσα προβολών για τη χλωρίδα, πανίδα και προστασία της λίμνης

61 Στο ΚΕ.ΠΕ. ΤΡΙ- Παναιτώλιο

62 Φύλλο Αξιολόγησης μετά την Δράση- Επίσκεψη

63 Συμμετοχή σε Πρόγραμμα του ΚΠΕ Μεσολογγίου-Θέρμου Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: Λίμνη Τριχωνίδα Καταγραφή παραλίμνιας χλωρίδας κ πανίδας Νερόμυλοι Τριχωνίδας Φύλλα Εργασίας Βιωματικές Δράσεις δίπλα στην Τριχωνίδα

64 Πρόγραμμα ΚΠΕ Μεσολογγίου Θέρμου στον Άγιο Κοσμά- Μέγα Δένδρο

65 Πρόγραμμα ΚΠΕ Μεσολογγίου- Θέρμου ( Πηγές Τριχωνίδας)

66 Στο Πετροχώρι Θέρμου: Με θέα την Τριχωνίδα Πηγές Μυρτιάς

67 Αντιπαράθεση απόψεων (Debate)( 2 Ομάδες με αντίθετες απόψεις Εκπαιδευτικό Σενάριο: Επενδύσεις ή όχι στην παραλίμνια περιοχή της Τριχωνίδας Συνεδριάζουν ξεχωριστά, καταγράφουν επιχειρήματα

68 Debate-Διάλογος με Αντίθετες απόψεις

69 Στο ΚΠΕ Φιλιππιάδας Συμμετοχή στο εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: «Η παρέα του Νερού στη λίμνη του Ζηρού» Ενημέρωση για την περιοχή Προβολή εκπαιδευτικού υλικού για το Νερό

70 Στο ΚΠΕ Φιλιππιάδας Προσανατολισμός και παρατήρηση Καταγραφή παραλίμνιας χλωρίδας κ πανίδας Μετρήσεις φυσικοχημικών παραμέτρων του Νερού (ph,o2) Παρατήρηση των ανθρώπινων παρεμβάσεων στο οικοσύστημα της λίμνης Φύλλα Εργασίας- Αξιολόγηση

71 Στο ΚΠΕ Φιλιππιάδας

72 «Η παρέα του Νερού στη λίμνη του Ζηρού»

73 Στην ακτή Μύτικα Αιτ/νίας Μελέτη παράκτιου οικοσυστήματος Καθαρισμός της ακτής Καταγραφή της θαλάσσιας πανίδας Συλλογή και καταγραφή του ρυπαντικού φορτίου των ακτών

74 Καθαρίστε τη Μεσόγειο

75 Ιόνιο SOS Μύτικας Αιτ/νίας Μύτικας Αιτ/νίας

76 Τα νερά της λίμνης ανανεώνονται γρήγορα Έχουν μεγάλη διαφάνεια Καλή οξυγόνωση Το νερό της είναι πόσιμο

77 Αξιολόγηση του Προγράμματος Με ερωτηματολόγιο (αρχή, ενδιάμεσα-ανατροφοδότηση, ανατροφοδότηση, τέλος) Ο βαθμός επίτευξης των στόχων του Προγράμματος ήταν αρκετά ικανοποιητικός Η συμμετοχή,το ενδιαφέρον κ ο ενθουσιασμός των μαθητών ήταν σε υψηλό βαθμό Άλλαξε στάσεις και συμπεριφορές των μαθητών Η συνεργασία με τους φορείς ήταν αρκετά ικανοποιητική Υλοποιήθηκε όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί Είχε απήχηση σε ολόκληρη τη Σχολική κοινότητα και την τοπική κοινωνία του Αγρινίου

78

79 Παρουσίαση του Προγράμματος Στη Σχολική κοινότητα 5 Ιουνίου 2014 Αφιέρωμα στην Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος Παρουσίαση των εργασιών κάθε ομάδας Ποιήματα-Τραγούδια Τραγούδια-Κείμενα Έκθεση Ζωγραφικής κ Φωτογραφίας Debate-θεατρικό παιχνίδι-παιχνίδι ρόλων Προβολή Power Point του Προγράμματος

80 Παρουσίαση-διάχυση των αποτελεσμάτων στη Σχ. κοινότητα

81 Η γραφικότερη αλλά και πιο άγνωστη λίμνη της Ελλάδας Σας καλεί να την γνωρίσετε! Η περιβαλλοντική ομάδα του 12 ου Δημ. Σχ Αγρινίου, την εξερεύνησε!

82 N αγαπάς τα βουνά και τα πέλαγα Τους γνωστούς και τους άγνωρους τόπους Τα πουλιά, τα λουλούδια, τα σύννεφα Και πολύ ν αγαπάς τους ανθρώπους Σας ευχαριστώ Ηλίας Κυρίος Εκπ/κός Φυσικής Αγωγής Υποδιευθυντής 12 ο Δημ. Σχ. Αγρινίου