ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΛΟΙΜΩΔΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΛΟΙΜΩΔΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΛΟΙΜΩΔΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Jan Feb Ma Apr May Jun Ju r l Βανταράκης Απόστολος (M.Sc) Αναπλ.Καθηγητής Υγιεινής Πάτρα

2 ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Μετά από την ολοκλήρωση της άσκησης, οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν εξοικειωθεί με την οργάνωση, προετοιμασία και ολοκλήρωση της μελέτης μιας επιδημίας λοιμικής αιτιολογίας και θα πρέπει να είναι σε θέση: 1.Να περιγράψουν το σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσουν οι εργαστηριακές αναλύσεις στην ανίχνευση και την διερεύνηση μιας τροφιμογενούς/υδατογενούς επιδημίας 2. Να πραγματοποιήσουν συνεντεύξεις επιλεγμένων ασθενών και υγιών ατόμων για να δημιουργήσουν υποθέσεις για την αιτία της επιδημίας και τον τρόπο μετάδοσης 3. Να καθορίσουν το πιο αποδοτικό σχέδιο επιδημιολογικής μελέτης για να εξετάσουν την κάθε υπόθεση. 4. Να καθορίσουν τους τρόπους για να επιλεγεί μια ομάδα σύγκρισης για μια μελέτη και τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε μεθόδου ΤΜΗΜΑ Ι : ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑΣ Η Escherichia coli O157:H7 προσδιορίστηκε αρχικά ως παθογόνο για τον άνθρωπο το 1982 στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από μία επιδημία αιμορραγικής διάρροιας που σχετίστηκε με την κατανάλωση κρέατος μολυσμένου χάμπουργκερ. Σποραδικές μολύνσεις και επιδημίες έχουν αναφερθεί σε πολλά μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Αμερικής, της Δυτικής Ευρώπης, της Αυστραλίας, της Ασίας, και της Αφρικής. Αν και άλλα ζώα είναι σε θέση να μεταδώσουν τη μόλυνση, τα βοοειδή είναι η αρχική δεξαμενή για την Ε.coli O157:H7. Τα εμπλεκόμενα τρόφιμα είναι εκείνα που προέρχονται από τα βοοειδή (π.χ. βοδινό κρέας, χάμπουργκερ, γάλα) εντούτοις, η μόλυνση έχει μεταδοθεί επίσης μέσω επαφής με τα μολυσμένα άτομα, το μολυσμένο νερό, και άλλα μολυσμένα τρόφιμα. Η μόλυνση με την Ε.coli O157:H7 εντοπίζεται με την ανίχνευση του βακτηρίου στα κόπρανα. Τον Ιούνιο του 1997, η Διεύθυνση Υγείας του Michigan (MDCH) παρατήρησε μια αύξηση στις εργαστηριακές αναφορές λοιμώξεων με Ε.coliO157:H7. Πενήντα δύο κρούσματα αναφέρθηκαν σε σχέση με 18 που είχαν αναφερθεί τον Ιούνιο του Στις προκαταρκτικές έρευνες, δεν βρέθηκαν προφανείς επιδημιολογικοί συσχετισμοί μεταξύ των ασθενών. Η αύξηση των κρουσμάτων συνεχίστηκε και τον Ιούλιο. 2

3 Ερώτηση 1Α: Που θα μπορούσε να οφειλόταν η αύξηση στις περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας που αναφέρθηκαν στο CDC (Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων, Η.Π.Α); Ίσως να είναι χρήσιμο να ταξινομηθούν οι λόγοι για την αύξηση, σε εκείνους που προκαλούν τεχνητή αύξηση και σε εκείνους που προκαλούν "πραγματική αύξηση ". Τεχνητή αύξηση Πιο συχνές καλλιέργειες κοπράνων Έναρξη εφαρμογής μιας νέας πιο ευαίσθητης μεθοδολογίας από το εργαστήριο Εργαστηριακό λάθος στην ταυτοποίηση Επιμόλυνση των καλλιεργειών Αλλαγές στην διαδικασία υποβολής αναφορών Λάθη στην εισαγωγή δεδομένων Πραγματική αύξηση Αύξηση στο μέγεθος του πληθυσμού Αλλαγές στα χαρακτηριστικά των πληθυσμών (με μια εισροή ατόμων που είναι σε υψηλότερο κίνδυνο για πιθανές μολύνσεις) Αύξηση στο ποσοστό μόλυνσης λόγω της τυχαίας διακύμανσης Αύξηση στο ποσοστό μόλυνσης λόγω μιας επιδημίας (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: αυτή η τελευταία κατάσταση μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας έκθεσης σε μια αιτία ή σε αλλαγή στη συμπεριφορά του πληθυσμού [π.χ. υπαίθριο μαγείρεμα] Ερώτηση 1B: Ποιες πληροφορίες μπορούν να μας βοηθήσουν να καθορίσουμε, από τα στοιχεία αυτά, ποια είναι η πιο πιθανή αιτία του αυξημένου αριθμού κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας; Εάν δεν είναι ήδη γνωστές οι πληροφορίες, θα ήταν χρήσιμο να αναζητηθούν με το εργαστηριακό προσωπικό και το τμήμα επιτήρησης ειδικών λοιμώξεων οι ακόλουθες πληροφορίες: Αλλαγές στις τοπικές εργαστηριακές διαδικασίες ή το προσωπικό Εάν τα προβλήματα με την καλλιέργεια κοπράνων έχουν προσδιοριστεί Αλλαγές στις διαγνωστικές πρακτικές των παθολόγων Αλλαγές στις πρακτικές εργαστηριακές πρακτικές ή στις εκθέσεις των παθολόγων Αλλαγές στη δημογραφία των πληθυσμών Χαρακτηριστικά των περιπτώσεων (π.χ. που συγκεντρώνονται στο διάστημα, το χρόνο, ή το πρόσωπο) Τυποποίηση των απομονωμένων βακτηρίων για να διαπιστωθεί αν είναι τα ίδια ή σχετικά στελέχη 3

4 Η απλή μικροβιολογική τυποποίηση που φυσικά γίνεται πάντα για να διαπιστωθεί το αίτιο δεν μας διευκολύνει να διευκρινίσουμε αν όλα τα στελέχη της E.coli O157:H7 έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά, δηλαδή αν είναι η ίδια απλή μόλυνση για όλα τα περιστατικά. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται οι μέθοδοι τυποποίησης που είναι βασισμένες στα επιλεγμένα βιολογικά ή/και γενετικά χαρακτηριστικά των βακτηρίων που τείνουν να διαφέρουν μεταξύ στελεχών του ίδιου είδους. Αυτά τα στελέχη θα είναι παρόμοια το ένα με το άλλο όσον αφορά τα βιολογικά και γενετικά χαρακτηριστικά και θα εμφανίζουν παρόμοια αποτελέσματα. Μια μέθοδος τυποποίησης είναι η DNA fingerprinting με Pulse Field Gel Electrophoresis (PFGE). Στη PFGE, το βακτηριακό DNA κόβεται σε τμήματα. Τα τμήματα διαχωρίζονται σε πήκτωμα αγαρόζης. Σχήμα 1: Τυπικό DNA Πρότυπο PFGE Διαφορετική σύνθεση DNA θα οδηγήσει σε διαφορετικά πρότυπα PFGE. Βακτήρια που προέρχονταν από το ίδιο αρχικό στέλεχος θα έχουν σχεδόν ταυτόσημα DNA και τα DNA αποτυπώματα δεν θα είναι διακριτά. Ταυτοποίηση ενός συνόλου απομονωθέντων στελεχών με το ίδιο PFGE πρότυπο ότι αυτά προκύπτουν από το ίδιο στέλεχος και από την ίδια πηγή. Παρόμοια PFGE πρότυπα μεταξύ στελεχών βακτηρίων, είναι ανεπαρκή πολλές φορές, για να δημιουργηθεί μια σχέση μεταξύ διαφορετικών απομονωμένων βακτηρίων και να βρεθεί η συγκεκριμένη αιτία της επιδημίας. Μια πλήρης επιδημιολογική έρευνα είναι απαραίτητη για να καταδείξει αν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία και να την προσδιορίσει. Για να είναι πιο χρήσιμη η τυποποίηση με PFGE πρέπει να διενεργείται σε σταθερή βάση, σε πραγματικό χρόνο, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να είναι διαθέσιμα (και να αναθεωρούνται) μετά από την ανίχνευση της πρώτης περίπτωσης. 4

5 Ερώτηση 2: Συγκρίνετε τα πρότυπα PFGE (στο σχήμα 2) από 7 περιπτώσεις E. colio157:h7. Κάθε στέλεχος έχει τη δική του κάθετη γραμμή (π.χ. στήλη). Τα πρότυπα εμφανίζονται στις γραμμές 1, 5, και 10. Ποια στελέχη εμφανίζονται παρόμοια; Σχήμα 2. Αποτελέσματα PFGE από στελέχη E. coli O157:H7 που απομονώθηκαν από το Michigan από τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο Δύο πρότυπα PFGE θεωρούνται ότι έχουν το ίδιο σχέδιο ζωνών όταν έχουν διαφορά μέχρι μία ζώνη. Σύμφωνα με αυτό τον ορισμό, τα στελέχη 2, 3, 4, 6, & 7 είναι όμοια. (Το στέλεχος 4 διαφέρει σε μια ζώνη). Το DNA fingerprinting που διενεργήθηκε στο MDCH State Laboratory κατά τη διάρκεια της δεύτερης εβδομάδας του Ιουλίου έδειξε ότι 17 από τα 19 E.coli O157:H7 στελέχη από τον Ιούνιο-Ιούλιο δεν διέφεραν μεταξύ τους. Δεν ταίριαζαν με κανένα πρότυπο από ένα τυπικό δείγμα βακτηρίων από ασθενείς με μόλυνση με E.coli O157:H7 πριν το Μάιο. Βασισμένα σε μοριακές μελέτες (με PFGE), το MDCH υποψιάστηκε τις περιπτώσεις μολύνσεων με E.coli O157:H7 που προέκυψαν από μια κοινή αιτία. Στις 15 Ιουλίου, το MDCH άρχισε μια επιδημιολογική μελέτη για τη διερεύνηση της πηγής της μόλυνσης. 5

6 ΤMHMA II Περιγραφική επιδημιολογία και δημιουργία της υπόθεσης Ο χρόνος επώασης για την E. coli O157:H7 είναι από 3 έως 8 ημέρες, με μέσο όρο 3 έως 4 ημέρες. Η μόλυνση συχνά προκαλεί οξεία αιμορραγική διάρροια και κοιλιακά άλγη, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει και μη αιμορραγική διάρροια ή να είναι ασυμπτωματική. Σε μερικά άτομα, ειδικά σε παιδιά κάτω από 5 ετών, η μόλυνση μπορεί να προκαλέσει επιπλοκή που ονομάζεται αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο. Περίπου 2-7% των μολύνσεων οδηγούν σε αυτή την επιπλοκή. Για την επιδημιολογική έρευνα στο Michigan, ως «περιστατικό» της επιδημίας αυτής ορίστηκε όταν ένα άτομο εμφάνιζε διάρροια (3 υδαρές κενώσεις/ημέρα) ή/και κοιλιακά άλγη μεταξύ 15 Ιουνίου και 15 Ιουλίου και μια καλλιέργεια κοπράνων έδωσε πρότυπο ζωνώσεων E. coli O157:H7 στην PFGE, παρόμοιο με του στελέχους της επιδημίας. Ερώτηση 3: Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αυτού του ορισμού του «περιστατικού επιδημίας»; Πως θα τον αλλάζατε; Ένα περιστατικό ορίζεται σαν ένα σύνολο πρότυπων κριτηρίων που καθορίζουν αν ένα άτομο θεωρείται ότι έχει την ασθένεια ή όχι και αν περιλαμβάνεται στην επιδημία ή όχι. Περιλαμβάνει κλινικά κριτήρια (π.χ. σημάδια, συμπτώματα και εργαστηριακές εξετάσεις) και περιορισμούς σε χρόνο, χώρο και άτομο. Για την επιδημία γαστρεντερίτιδας που αναφέρθηκε στο Michigan Πλεονεκτήματα Η εργαστηριακή επιβεβαίωση θα αυξήσει την εξειδίκευση του ορισμού του περιστατικού (και θα εξαιρεθούν περιστατικά που δεν σχετίζονται με την επιδημία). Αυτό θα μειώσει την κακή ταξινόμηση περιστατικών και θα αυξήσει την πιθανότητα να ανιχνευθεί η αιτία της επιδημίας. Μειονεκτήματα Οι εργαστηριακές εξετάσεις θα εξαιρέσουν ασθενείς που δεν επισκέπτονται το γιατρό, ασθενείς από τους οποίους δεν ελήφθησαν δείγματα για καλλιέργεια και ασθενείς χωρίς έλεγχο προτύπου PFGE. Η εργαστηριακή επιβεβαίωση θα μειώσει την ευαισθησία του ορισμού του περιστατικού και, ενδεχομένως, θα οδηγήσει σε διαστρέβλωση των χαρακτηριστικών των περιστατικών Ο περιορισμός των περιστατικών στους κατοίκους του Michigan μπορεί να είναι πρακτική από την πλευρά της έρευνας αλλά δεν περιλαμβάνει τους επισκέπτες που μολύνονται ή εμποδίζει τους ερευνητές από το να καθορίσουν την εξάπλωση της επιδημίας σε άλλες περιοχές. Δεν μας δίδονται αρκετές πληροφορίες για να διαπιστώσουμε την ορθότητα των ημερομηνιών. Ο περιορισμός της ημερομηνίας της εμφάνισης των συμπτωμάτων από15 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου θα μπορούσε να περιορίσει τον αριθμό δευτερογενών περιστατικών (π.χ. μετάδοση από άτομο σε άτομο) που περιλήφθηκαν στη μελέτη και θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν τον προσδιορισμό της αρχικής αιτίας της επιδημίας. Ο γενικός σκοπός είναι να συμπεριληφθούν συμπτώματα (καθώς και εργαστηριακά επιβεβαιωτικά αποτελέσματα) στη περίπτωση του ορισμού του περιστατικού για τις ασθένειες γαστρεντερίτιδας είναι να εξαιρεθούν άτομα που είναι χρόνιοι φορείς της μόλυνσης (όπως στη salmonellosis). Αυτό είναι απίθανο να επηρεάσει τη μελέτη, εντούτοις, από τη στιγμή που τα περισσότερα άτομα με μόλυνση E. coli O157:H7 θα έχουν συμπτώματα και επιμηκυσμένη περίοδο μετάδοσης από E. Coli είναι άγνωστη. 6

7 Από τα αρχικά 38 άτομα που πληρούσαν τα κριτήρια του περιστατικού της επιδημίας, τα 26 (68%) ήταν θηλυκού γένους με μέσο όρο ηλικίας 31 ετών. (Πίνακας 1) Πίνακας 1. Ηλικία και κατανομή φύλου για τα άτομα με μόλυνση με E. coli O157:H7 και πρότυπο PFGE της επιδημίας του Michigan, 15 Ιουνίου 15 Ιουλίου, (N=38) Ερώτηση 4: Συγκρίνετε την κατανομή της ηλικίας και του φύλου στις περιπτώσεις με E.coli O157:H7 στην επιδημία του Michigan (Πίνακας 1) και σε αυτά που αναφέρθηκαν από το U.S. FoodNet το 1997 (βλ. Παράρτημα 1) Μπορεί να βοηθήσει τους φοιτητές να κάνουν γραφική παράσταση των κατανομών φύλου και ηλικίας προκειμένου να διευκολυνθεί η σύγκριση. Ανάμεσα στις περιπτώσεις που ανέφερε το Food Net το 1997, η αναλογία αρσενικά θηλυκά ήταν παρόμοια (1:1,1). Τα ποσοστά μόλυνσης ήταν υψηλότερα μεταξύ των παιδιών και μειώνονται με την αύξηση της ηλικίας (μέχρι περίπου 50 ετών όπου τα ποσοστά αυξάνονται πάλι). Αντίθετα, οι περιπτώσεις στο Μίτσιγκαν (σύμφωνα με την επιδημιολογική μελέτη που προέκυψε με τη χρήση PFGE) ήταν πιο συνηθισμένες μεταξύ των ενήλικων θηλυκών, ετών. Αυτή η κατανομή της ηλικίας και του φύλου μπορεί να προτείνει μια ασυνήθιστη πηγή μόλυνσης όπως ένα προϊόν που χρησιμοποιείται συχνότερα από τις νέες ή μέσης ηλικίας γυναίκες. Επίσης αυτή η κατανομή μπορεί να είναι σύμφωνη με τη μόλυνση μεταξύ των μητέρων που εκτέθηκαν σε παιδιά με πάνες, αν και κάποιος θα περίμενε να υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις μεταξύ των παιδιών σ αυτή την περίπτωση. 7

8 Τα 38 περιστατικά μόλυνσης με E. coli O157:H7 που πληρούσαν τον ορισμό του «περιστατικού» αναφέρθηκαν από 10 σημεία από το νότιο τμήμα της περιοχής του Michigan. Η έναρξη της ασθένειας παρατηρήθηκε από τα μέσα Ιουνίου έως μέσα Ιουλίου (Σχήμα 3). Σχήμα 3. Περιστατικά με E. coli O157:H7 και παρουσίαζαν το πρότυπο PFGE στο Michigan από 15 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου (N=38) Από τις 16 έως τις 19 Ιουλίου, συνεντεύξεις που είχαν σαν σκοπό τη δημιουργία της υπόθεσης της επιδημίας, ελήφθησαν από επτά (7) ασθενείς. Οι ασθενείς αυτοί κατοικούσαν σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές και η ηλικία τους ήταν από 5 έως 69 ετών. Τρεις από τους ασθενείς ήταν γυναίκες. 8

9 Ερώτηση 5: Ποια είδη ερωτήσεων θα υποβάλλατε σε αυτές τις συνεντεύξεις; Βεβαιωθείτε ότι εξετάσατε όλους τους πιθανούς τρόπους μετάδοσης του Ε.coli O157:H7 Ο στόχος των συνεντεύξεων είναι να ερευνηθούν όλες οι πιθανές πηγές μόλυνσης σε έναν περιορισμένο αριθμό ασθενών. Αυτές οι υποθέσεις μπορούν έπειτα να εξεταστούν συγκεκριμένα σε μεταγενέστερες επιδημιολογικές και άλλες μελέτες. Η έκθεση στις συνηθισμένες αλλά και στις λιγότερο συνηθισμένες πηγές μόλυνσης πρέπει να εξεταστεί. Εξαιτίας της χαρακτηριστικής περιόδου επώασης για την Ε.coli O157:H7 που είναι 3-4 ημέρες, αλλά κυμαίνεται από 3-8 ημέρες, έκθεση 7 ημέρες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων πρέπει να ληφθεί υπόψη. Οι αρχικοί τομείς της εστίασης περιλαμβάνουν: δημογραφικές πληροφορίες κλινικές λεπτομέρειες της ασθένειας με την ημερομηνία της έναρξης, τη διάρκεια, και της σοβαρότητα συμπτωμάτων επισκέψεις στους προμηθευτές ή τα νοσοκομεία, και τα εργαστηριακά αποτελέσματα ένα πλήρες ιστορικό των τροφίμων που προετοιμάστηκαν τις τελευταίες 7 ημέρες έκθεση στο νερό τις τελευταίες 7 ημέρες (π.χ., πόσιμο νερό, έκθεση στα ψυχαγωγικά ύδατα) επαφή με άλλα άρρωστα άτομα τις τελευταίες 7 ημέρες επαφή με παιδιά σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας τις τελευταίες 7 ημέρες έκθεση σε ένα αγρόκτημα ή επαφή με ζώα αγροκτημάτων τις τελευταίες 7 ημέρες ταξίδι έξω από την κύρια περιοχή τις τελευταίες 7 ημέρες Στη καταγραφή του ιστορικού των τροφίμων, οι ασθενείς πρέπει να ρωτηθούν για τα τρόφιμα που κατανάλωσαν στο σπίτι τους καθώς επίσης και στα εστιατόρια, στα εστιατόρια ταχείας εστίασης, στα delis, και στα σπίτια των φίλων και της οικογένειας. Τα ονόματα και οι διευθύνσεις των εστιατορίων πρέπει να καταγραφούν. Η ημερομηνία και ο χρόνος της κατανάλωσης τροφίμων και οποιεσδήποτε ασυνήθιστες παρατηρήσεις πρέπει να σημειωθούν. Ο ερευνητής πρέπει να ζητήσει από τον ασθενή να χρησιμοποιήσει ένα βιβλίο ημερολογίων ή συναντήσεων στην παροχή του ιστορικού των τροφίμων εστιάζοντας στα προεξέχοντα γεγονότα, τα Σαββατοκύριακα, ή τις διακοπές. Ένας αποδοτικός τρόπος να αναθεωρηθεί το ιστορικό των τροφίμων, είναι να προσπαθήσει να θυμηθεί κάθε ημέρα στο χρονικό διάστημα ενδιαφέροντος, γεύμα με γεύμα. Εκτός από τις πιο ευκολονόητες ερωτήσεις για την έκθεση, οι ασθενείς πρέπει να ερωτηθούν και συγκεκριμένα για την κατανάλωση ειδών τροφίμων που έχουν σχετιστεί με τη μόλυνση με Ε.coli O157:H7 (π.χ., χάμπουργκερ, κρέας βοοειδούς, γάλα, ύδωρ). Για να είναι παρέχουν οι συνεντεύξεις περισσότερες πληροφορίες, πρέπει να ληφθούν από διάφορους ασθενείς (δηλ. με διαφορετικά δημογραφικά χαρακτηριστικά). Ερώτηση 6: Δουλεύοντας σε ομάδες 2-4 φοιτητών, ένας φοιτητής πρέπει να παίξει τον ασθενή και θα του δοθούν πληροφορίες για εκείνο τον ασθενή. Ένας άλλος φοιτητής πρέπει να παίξει το ρόλο του ερευνητή και να πάρει συνέντευξη από τον ασθενή. Προσπάθειες πρέπει να καταβληθούν να γίνει μίμηση μιας πραγματικής συνέντευξης βασισμένης στις παρεχόμενες πληροφορίες. Για να επιτρέψουν στους φοιτητές να μιλήσουν ιδιαιτέρως και να μην παρεμποδίσουν τους άλλους φοιτητές, πρόσθετοι χώροι μπορεί να χρειαστούν για να γίνουν οι συνεντεύξεις. Οι φοιτητές μπορεί να χρειαστούν μια μικρή βοήθεια για να ξεκινήσουν τη συνέντευξη. Ο καθηγητής πρέπει να ενθαρρύνει το σπουδαστή που παίζει τον ασθενή να φέρεται όσο πιο ελεύθερα μπορεί. Δεν πρέπει να αποκαλύψουν τις πληροφορίες που παρέχονται για το χαρακτήρα τους, εντούτοις, εκτός αν ερωτάται από τον ερευνητή. 9

10 Όταν η τάξη ξανασυγκεντρώνεται εκ νέου, ο εκπαιδευτικός πρέπει να ρωτήσει τους φοιτητές πώς πήγαν οι "συνεντεύξεις" και να συζητήσουν τις τεχνικές για τη λήψη καλών συνεντεύξεων. Τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι: 1) να καθιερώσουν τα πιστοποιητικά του ερευνητή, 2) αναπτύξουν μια πλήρη αναφορά για τον ασθενή 3) να οργανώσουν την προσέγγιση κάποιου και να συλλέξουν συστηματικά τις επιθυμητές πληροφορίες (χωρίς να «πηδάνε» από θέμα σε θέμα) 4) να ολοκληρώσουν τη συνέντευξη (θυμηθείτε να ευχαριστήσετε τον ασθενή!) και να παρέχουν στον ασθενή τη δυνατότητα να έρθει άμεσα σε επαφή με τον ερευνητή στο μέλλον Οι φοιτητές θα παρατηρήσουν ότι οι πληροφορίες είναι δύσκολο να συλλεχθούν από μερικούς ασθενείς. Ο καθηγητής θα πρέπει να τονίσει ότι ιδέες για την αιτία της επιδημίας από τους ασθενείς μπορεί να προκύψουν αν ένα άτομο πάρει όλες τις συνεντεύξεις. Οι συνεντεύξεις αποκάλυψαν ότι τα περισσότερα άτομα είχαν καταναλώσει μαρούλι την εβδομάδα πριν ασθενήσουν. Κανένα κοινωνικό γεγονός ή εστιατόριο δεν ήταν κοινό ανάμεσα στους ασθενείς Οι συνεντεύξεις αποκάλυψαν ότι τα περισσότερα άτομα είχαν καταναλώσει μαρούλι και φρέσκα κρεμμυδάκια την εβδομάδα πριν ασθενήσουν. Κανένα κοινωνικό γεγονός ή εστιατόριο δεν ήταν κοινό ανάμεσα στους ασθενείς. Ερώτηση 7: Λαμβάνοντας υπόψη τις γνώσεις σας για την Ε.coli O157:H7, την περιγραφική επιδημιολογία των αρχικών περιπτώσεων, και τα αποτελέσματα των αρχικών συνεντεύξεων, περιγράψτε τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες σε αυτό το σημείο για την πηγή της επιδημίας και τον τρόπο μετάδοσης και διατυπώστε την κύρια υπόθεσή σας. Τα περιστατικά αφορούν 10 περιοχές. Οι ασθενείς που πέρασαν από συνέντευξη δεν παρακολούθησαν κανένα κοινό κοινωνικό γεγονός. Αυτό σημαίνει ότι η πηγή μόλυνσης κατανέμεται ευρέως μέσα στην περιοχή. Η έναρξη των συμπτωμάτων μεταξύ των γνωστών περιστατικών εκτείνεται στη διάρκεια παραπάνω από ένα μήνα. Αυτό σημαίνει ότι η πηγή μόλυνσης είναι ένα προϊόν με μια αξιόλογη χρονική διάρκεια συντήρησης ή τρέχουσα παραγωγή ενός μολυσμένου προϊόντος (ή θα μπορούσε να σημαίνει δευτερογενή μετάδοση). Η μέση ηλικία των ασθενών είναι 31 έτη (ποικίλλει από 2-76). Το 68% των περιπτώσεων είναι μεταξύ των θηλυκών ατόμων. Από τα στοιχεία της επιτήρησης, οι διάρροιες και οι τροφιμογενείς ασθένειες αναφέρονται συχνότερα μεταξύ των πιο μικρών παιδιών, με μια μικρή υπεροχή μεταξύ των αρσενικών στις γηραιότερες ηλικιακά ομάδες. Η κατανομή ηλικίας/φύλου σε αυτή την επιδημία είναι ελαφρώς άτυπη αλλά είναι παρόμοια με αυτή που φαίνεται στις επιδημίες Salmonella spp. που προκαλούνται από σαλάτες. Αν και το βοδινό κρέας είναι η πιο κοινή πηγή μόλυνσης με Ε.coli O157:H7 στις Η.Π.Α, τρόφιμα μη ζωικής προέλευσης (π.χ. μαρούλι, μηλίτης μήλων, μη παστεριωμένος χυμός μήλων) έχουν ενοχοποιηθεί σε άλλες επιδημίες. ΚΥΡΙΑ ΥΠΟΘΕΣΗ: μαρούλι ή κρεμμυδάκια [ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τη στιγμή που είναι σε εξέλιξη η μελέτη της επιδημίας, τα κρεμμυδάκια δεν είχαν εμπλακεί ποτέ σαν αιτία μόλυνσης με E. coli O157:H7. Σαν αποτέλεσμα, οι ερευνητές προχώρησαν με προσοχή στην εξερεύνηση της υπόθεσης] 10

11 ΤΜΗΜΑ III- Σχεδιασμός μιας επιδημιολογικής μελέτης για τον έλεγχο της υπόθεσης Για τον έλεγχο της υπόθεσης της αιτίας της επιδημίας, το CDC διεξήγαγε μια μελέτη από 21 έως 27 Ιουλίου. 31 από τα 38 άτομα συμπεριλήφθηκαν σαν περιστατικά. Αποφασίστηκε ότι δύο άτομα ομάδας ελέγχου (control) θα επιλεγούν σε κάθε περίπτωση και θα ταιριάζουν σε κάθε ηλικιακή ομάδα 0-<2 ετών, 2-<5 ετών, 5-<12 ετών, 12-<18 ετών, 18-<60 ετών, και 60+ ετών) και το φύλο. Ερώτηση 8A: Πως θα ορισθούν τα άτομα της ομάδας ελέγχου (control) σε αυτή την επιδημιολογική μελέτη? Τα άτομα-control θα είναι άτομα χωρίς την ασθένεια που εξετάζεται και που είναι αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού από τον οποίο προέρχονταν οι ασθενείς. Επιπρόσθετα: τα άτομα-control θα μπορούν να εμφανίσουν την ασθένεια τα άτομα-control (και τα περιστατικά) πρέπει να έχουν τη πιθανότητα να εκτεθούν στον αιτιολογικό παράγοντα της επιδημίας, και η επιλογή των ατόμων-control (και των περιστατικών) πρέπει να είναι ανεξάρτητη από την ιδιότητά τους Σε αυτή την επιδημία, τα άτομα-control πρέπει να είναι από την ίδια κοινότητα με τους ασθενείς. Τα άτομα-control πρέπει να μην έχουν τα συμπτώματα υποδηλωτικά της μόλυνσης Ε.coli O157:H7 (δηλ. 3 διάρροιες/ημέρα που να αποτελείται από ασχημάτιστα ή αιμορραγική διάρροια) κατά τη διάρκεια της περιόδου της επιδημίας. Ερώτηση 8B: Συμφωνείτε με την απόφαση των ερευνητών να συσχετίσουν την ηλικία και το φύλο; Ναι ή όχι και γιατί; Η συσχέτιση αναφέρεται γενικά σε ένα σχέδιο μελέτης των περιστατικών στο οποίο τα άτομαcontrol είναι σκόπιμα επιλεγμέναa για να είναι παρόμοια με τa περιστατικά σε ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά που είναι πολύ πιο κατάλληλα για τη συσχέτιση είναι εκείνα που είναι πιθανοί παράγοντες σύγχυσης του παράγοντα έκθεσης (π.χ., ηλικία, φύλο, γεωγραφική περιοχή). Με τη συσχέτιση, η κατανομή των επιλεγμένων χαρακτηριστικών θα είναι ίδια μεταξύ των περιστατικών και των ατόμων ελέγχου και, επομένως, δεν θα συμπεριληφθούν σαν πιθανοί παράγοντες σύγχυσης στην ανάλυση. Ειδικές τεχνικές πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να αναλύσουν τα αποτελέσματα εάν τα περιστατικά και τα άτομα ελέγχου ταιριάζουν σε κάποια χαρακτηριστικά. Λαμβάνοντας υπόψη τη μοναδική κατανομή της ηλικίας και του φύλου των περιστατικών μπορεί να είναι μια καλή ιδέα να συσχετιστούν αυτά τα χαρακτηριστικά στη μελέτη, αλλά υπάρχουν επιχειρήματα και ενάντια στη συσχέτιση. Πλεονεκτήματα της συσχέτισης: Συσχετίζοντας με παράγοντες όπως η γειτονιά, η φιλία (ή ακόμα και η ηλικία και γένος) μπορεί να ελεγχθεί η σύγχυση από τους πολυάριθμους κοινωνικούς παράγοντες που θα ήταν ειδάλλως αδύνατο να ληφθούν υπόψη και να ελεγχθούν. Η συσχέτιση μπορεί να κοστίσει χρήμα και χρόνος, διευκολύνοντας την εγγραφή των ελέγχων, όταν τα άτομα ελέγχου ξέρουν την επιδημία και, επομένως, είναι πιθανότερο να συμμετέχουν. Ο κατάλληλος συσχετισμός αυξάνει τη στατιστική απόδοση μιας ανάλυσης και, επομένως, παρέχει στενότερα διαστήματα εμπιστοσύνης. Μειονεκτήματα της συσχέτισης: Η συσχέτιση σε έναν παράγοντα αποτρέπει την εξέτασή της σύνδεσης του με την ασθένεια. 11

12 Η συσχέτιση μπορεί να κοστίσει σημαντικό χρόνος και χρήμα, εάν ιδιαίτερη προσπάθεια πρέπει να γίνει για τον προσδιορισμό των κατάλληλων ατόμων-control. Η συσχέτιση σ έναν παράγοντα που δεν είναι ένας παράγοντας σύγχυσης ή πρέπει να απορρίψει τις περιπτώσεις επειδή κατάλληλα άτομα-control δεν θα μπορούσαν να είναι στατιστικά αποδοτικά με αποτέλεσμα να προκύπτουν ευρύτερα διαστήματα εμπιστοσύνης. Ερώτηση 9: Ποιες μέθοδοι θα χρησιμοποιηθούν για την αναζήτηση των ατόμων της ομάδας ελέγχου (control); Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε μεθόδου; Συχνά είναι δύσκολο να γνωρίζεις ποια πρέπει να είναι τα άτομα-control. Πρακτικά θέματα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όπως οι δυνατότητες επαφής με τα άτομα, η άδεια των ατόμων, η βεβαιότητα ότι δεν έχουν την ασθένεια και η δυνατότητα να λάβουμε αρκετές πληροφορίες από αυτούς. Οι ακόλουθες τεχνικές έχουν χρησιμοποιηθεί για να ταυτοποιηθούν τα άτομα-control στις διάφορες περιπτώσεις Τυχαία τηλεφωνήματα (δηλ. τυχαία επιλογή είτε και των επτά ψηφίων είτε των τελευταίων των τεσσάρων) και διαδοχικός σχηματισμός ψηφίων (δηλ., αριθμός τηλεφώνου ασθενή + 1) Πλεονεκτήματα: 1. Περιορισμένη βοήθεια χρειάζεται από τα άτομα αυτά 2. Μπορούν να είναι άτομα-control που είναι πιο αντιπροσωπευτικά της κοινωνίας από ότι τα άτομα control που πηγαίνουν στο γιατρό, άτομα control γείτονες ή φίλοι εξοικειωμένοι με τους ασθενείς (δηλ. ένα λιγότερο προκατειλημμένο δείγμα) Μειονεκτήματα: 1. Η πιθανότητα να τηλεφωνείς σε πολλά αποσυνδεμένους αριθμούς ή αριθμούς δημόσιων τηλεφώνων 2. Μπορεί να απαιτηθούν πολλά τηλέφωνα πριν μιλήσετε με άτομο κατάλληλης ηλικίας και φύλου 3. Χαμηλός βαθμός συμμετοχής μεταξύ των πιθανών ατόμων-control Άτομα-control που μένουν στην ίδια γειτονιά (επιλεγμένα είτε με επισκέψεις στο σπίτι είτε χρησιμοποιώντας ένα αντίστροφο τηλεφωνικό οδηγό που παρέχει τον αριθμό του τηλεφώνου για κάθε διεύθυνση Πλεονεκτήματα: 1. Πιθανότητα για παρόμοια έκθεση μεταξύ των περιστατικών και των ατόμων-control Αυξημένη πιθανότητα τα άτομα-control να συμμετάσχουν εξαιτίας του ενδιαφέροντός τους για το πρόβλημα στην κοινότητά τους Μειονεκτήματα: 1.Δυσκολία να βρεθούν άτομα-control συγκεκριμένης ηλικίας και φύλου για ορισμένες περιπτώσεις ειδικά για άτομα ακραίας ηλικίας ή άτομα που ζουν σε αστικές περιοχές 2.Δυνατότητα για υπερσυσχέτιση (π.χ. αν οι γείτονες μοιράζονται ένα προϊόν ή έχουν κοινά πρότυπα, υπάρχει μια αυξημένη πιθανότητα ότι η μελέτη θα αποτύχει να διαλευκάνει την πηγή 3.Επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν βρίσκονται στο σπίτι τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, αυτό απαιτεί πολλοί ερευνητές να εργάζονται τη νύχτα. Αυτό απαιτεί ένα τεράστιο οικονομικό κόστος σε μια επιδημία σε μια μεγάλη κοινότητα Να ερωτηθούν οι ασθενείς ή η οικογένεια του ασθενή να ονομάσει άτομα της ίδιας ηλικίας και φύλου Πλεονεκτήματα: 1. Είναι εύκολο για τον ερευνητή να εντοπίσει τα πιθανά άτομα-control 2. Αυξημένη πιθανότητα τα άτομα-control να συμμετάσχουν εξαιτίας του ενδιαφέροντος τους στα προβλήματα που αντιμετωπίσει η κοινότητα ή εξαιτίας φιλίας με τους ασθενείς 3. Πιθανότητα για παρόμοια έκθεση ανάμεσα σε περιστατικά και άτομα-control 12

13 Μειονεκτήματα: 1. Πιθανότητα για υπερβολική συσχέτιση (π.χ., εάν φίλοι μοιράζονται ένα προϊόν ή κάνουν κοινή χρήση 2. μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην διατήρηση της εμπιστευτικότητας Άλλοι ασθενείς που έχουν εξεταστεί από το γιατρό όπως οι ασθενείς (θυμηθείτε όλοι οι ασθενείς έχουν εμφανίσει θετικά δείγματα καλλιέργειας και συνεπώς έχουν εξεταστεί από γιατρό) Πλεονεκτήματα: 1. Πρόκειται για λιγότερο προκατειλημμένα άτομα-control από τους φίλους της γειτονιάς και τα άτομα τα κοντινά στους ασθενείς Μειονεκτήματα: 1.Απώλεια αντιπροσωπευτικότητας της κοινότητας επειδή τα άτομα που πηγαίνουν στο γιατρό μπορεί να είναι άρρωστος αλλά να μην απεικονίζουν τα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά του γενικότερου πληθυσμού 2. Δυσκολία να βρεθούν άτομα-control που να ταιριάζουν στην ηλικία και στο φύλο ειδικά για ορισμένες περιπτώσεις. Ερώτηση 10: Για πόση χρονική διάρκεια θα εξετάζατε την έκθεση σε πιθανούς μολυσματικούς παράγοντες για τους ασθενείς; Για τα άτομα της ομάδας ελέγχου (control)? Θεωρώντας την περίοδο επώασης (π.χ. από 3-8 ημέρες), θα ήταν ενδεδειγμένο να συλλέξουμε πληροφορίες από τους ασθενείς για έκθεση την εβδομάδα πριν από την αρχή των συμπτωμάτων με Ε.coli O157:H7. Ιδανικά, για τα άτομα-control, κάποιος θα συνέλεγε πληροφορίες από τις ίδιες ημερομηνίες με τους ασθενείς με τους οποίους σχετίζονται. Εάν έχει περάσει πολύς χρόνος δεδομένου ότι το άτομο ασθένησε, εντούτοις, αυτό είναι ένας δύσκολος στόχος (περισσότερο για τα άτομα-control επειδή δεν υπάρχει καμία ασθένεια για να κεντρίσει τις μνήμες τους). Σε αυτές τις περιπτώσεις, κάποιος μπορεί να συλλέξει πληροφορίες από την εβδομάδα πριν από τη μελέτη ή να ρωτήσει το άτομο τι θα είχαν καταναλώσει κανονικά σε μια εβδομάδα κατά τη διάρκεια του μήνα που ο ασθενής ασθένησε. Πολλές φορές οι ερευνητές θα χρησιμοποιήσουν περισσότερα από ένα χρονικά πλαίσια στη συλλογή πληροφοριών για την έκθεση (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: αν και πολλή προσπάθεια μπορεί να γίνει για τον προσδιορισμό των χρονικών πλαισίων, στην πράξη, εντούτοις είναι πιθανό τα άτομα να μην το θυμηθούν. Με ερωτήσεις συγκεκριμένων πληροφοριών για τις πηγές [π.χ. "πού φάγατε αυτή τη σαλάτα;", "Ποιο ήταν το εμπορικό σήμα;", "Σε ποιο κατάστημα αγοράσατε αυτό;" ], εντούτοις, οι ερευνητές μπορούν να βοηθήσουν να υποκινήσουν τη μνήμη των ατόμων) Οι ερευνητές καθόρισαν τα άτομα της ομάδας ελέγχου (control) για τη μελέτη, τηλεφωνώντας τους, χρησιμοποιώντας το διαδοχικό σχηματισμό ψηφίων. Συλλέχθηκαν πληροφορίες για την έκθεση στους μολυσματικούς παράγοντες μεταξύ των ασθενών, για τις 7 ημέρες πριν από την έναρξη της ασθένειας. Για τα άτομα της ομάδας ελέγχου (control) οι πληροφορίες συλλέχθηκαν για τις 7 ημέρες πριν από τη συνέντευξη και για τις 7 ημέρες πριν από την αρχή της ασθένειας στον ασθενή με τον οποίο συσχετίζεται (δηλαδή ίδιας ηλικιακής ομάδας). Είκοσι επτά (27) περιστατικά πέρασαν από συνέντευξη οι υπόλοιποι ασθενείς δεν μπορούσαν να τους προσεγγίσουν οι ερευνητές. 13

14 ΤΜΗΜΑ IV ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Στη μελέτη των περιστατικών, 15 (56%) από τους 27 ασθενείς ανέφεραν την κατανάλωση φρέσκων κρεμμυδιών στις 7 ημέρες πριν από την έναρξη της ασθένειας, αλλά μόνο τρεις (6%) από τα 53 άτομα της ομάδας ελέγχου (control) ανέφεραν ότι έφαγαν κατά τη διάρκεια των 7 ημερών πριν από τη συνέντευξη (αναλογία πιθανοτήτων [mor]:27). Όταν τα άτομα της ομάδας ελέγχου (control) ρωτήθηκαν για την κατανάλωση φρέσκων κρεμμυδιών για το ίδιο διάστημα με τους ασθενείς, μια παρόμοια σχέση παρατηρήθηκε, δηλαδή τέσσερα από τα 53 άτομα ανέφεραν κατανάλωση φρέσκων κρεμμυδιών (mor: 25). Κανένα άλλο τρόφιμο δεν συνδέθηκε στατιστικά σημαντικά με την ασθένεια. Ερώτηση 11: Ποιες είναι οι πιθανές εξηγήσεις για την σχέση μεταξύ της ασθένειας και των φρέσκων κρεμμυδιών; τυχαία προκατάληψη επιλογής (π.χ. τα άτομα που ανέφεραν κατανάλωση νεαρών βλαστών ραπανιού ήταν πιο πιθανό να εξεταστεί για μόλυνση με Ε.coli O157:H7 από τα άτομα που δεν είχαν καταναλώσει προκατάληψη πληροφοριών (π.χ. οι ασθενείς ήταν πιθανότερο να θυμούνται ότι είχαν φάει τους νεαρούς βλαστούς από τα άτομα-control) σύγχυση (π.χ. η κατανάλωση νεαρών βλαστών συνδέθηκε με κάποια άλλα χαρακτηριστικά που σχετίστηκαν με την ασθένεια όπως η κατανάλωση του μαρουλιού σε μια σαλάτα) αληθινή σύνδεση Ερώτηση 12: Πώς μπορείτε να εξηγήσετε τους 12 ασθενείς (που αναφέρονται στη μελέτη) που δεν ανέφεραν κατανάλωση φρέσκων κρεμμυδιών στη διάρκεια των 7 ημερών προτού ασθενήσουν; Είναι δυνατό ότι αυτά τα άτομα να έφαγαν τους νεαρούς βλαστούς και να το ξέχασαν ότι τους έφαγαν ή να τους έφαγαν ακούσια. Είναι επίσης δυνατό ότι οι νεαροί βλαστοί να επιμόλυναν άλλα τρόφιμα που οι ασθενείς κατανάλωσαν όπως άλλα συστατικά σάντουιτς ή σαλάτας ή που οι νεαροί βλαστοί και κάποιο άλλο τρόφιμο να ήταν μολυσμένα μέσω της ίδιας πηγής (π.χ., μολυσμένο νερό). Μια άλλη εξήγηση είναι ότι η περίοδος επώασης για τις 12 περιπτώσεις ήταν πιο μεγάλη από τις 7 ημέρες και αυτοί έφαγαν τους νεαρούς βλαστούς πριν από την περίοδο που μελετάμε. Μια άλλη δυνατότητα είναι ότι οι ασθενείς αυτοί που δεν κατανάλωσαν νεαρούς βλαστούς να ήταν δευτερογενείς ασθενείς και να μολύνθηκαν μέσω της μετάδοσης από άτομο σε άτομο. Τέλος, είναι δυνατό ότι η συσχέτιση της κατανάλωσης νεαρών βλαστών δεν είναι αληθινή συσχέτιση και υπάρχει κάποια άλλη εξήγηση για όλες τις περιπτώσεις. 14

15 Ερώτηση 13: Ποια μέτρα ελέγχου θα εξετάζατε σε αυτό το σημείο; Ποιες περαιτέρω μελέτες θα μπορούσατε να προτείνετε; Για να λάβει κάποιος μέτρα, πρέπει πρώτα να αποφασίσει εάν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να εμπλακούν οι νεαροί βλαστοί ραπανιών ή/και οι ικανοποιητικές πληροφορίες για τις οποίες να λάβει μέτρα. Αν και οι ερευνητές είχαν σημαντικά επιδημιολογικά στοιχεία για να εμπλακούν οι νεαροί βλαστοί ραπανιών σε αυτό το σημείο, η κύρια δυσκολία με τη λήψη μέτρων ήταν τα ανεπαρκή στοιχεία για να χαρακτηρίζει ένα προϊόν όπως το LOT Number. Έτσι, οι ερευνητές αποφάσισαν ότι πρόσθετες μελέτες ήταν απαραίτητες. Οι επιθυμητές μελέτες περιλαμβάνουν την καλλιέργεια των εμπλεγμένων νεαρών βλαστών, την ανιχνευσιμότητα των νεαρών βλαστών στο διανομέα, και τον παραγωγό, την εξέταση της αλυσίδας της παραγωγής των νεαρών βλαστών από το αγρόκτημα στο τραπέζι και εφαρμοσμένη έρευνα για τους νεαρούς βλαστούς και την επιβίωση/αύξηση της Ε.coli O157:H7 (π.χ., η δυνατότητα της Ε.coli για να επιβιώσει και να αυξηθεί στους σπόρους των ραπανιών/στους νεαρούς βλαστούς σε κάθε βήμα της διαδικασία παραγωγής). Επιπλέον, μια πιο προσεκτική εξέταση των 12 περιπτώσεων που ανέφεραν ότι δεν κατανάλωσαν νεαρούς βλαστούς ραπανιών, μπορεί να είναι χρήσιμη στον προσδιορισμό άλλης πορείας μόλυνσης. 15

16 ΜΕΡΟΣ Β - ΑΛΛΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Η ανιχνευσιμότητα (traceback) της προέλευσης των τροφίμων είναι συχνά απαραίτητη για τον προσδιορισμό της πηγής της μόλυνσης και τον περιορισμό της απειλή για τη δημόσια υγεία με την απομάκρυνση αυτών των πηγών κινδύνου. Σκοπός της μελέτης της ανιχνευσιμότητας είναι: 1) να εξακριβωθεί η αλυσίδα διανομής και παραγωγής των τροφίμων έτσι ώστε να γίνει αποτελεσματική ανάκληση των προϊόντων. 2) να διευκρινίσει το σημείο ή τα σημεία στα οποία τα εμπλεκόμενα τρόφιμα ήταν πιθανό να έχουν μολυνθεί. 3) η αποτροπή παρόμοιων επιδημιών στο μέλλον. Μια επιδημιολογική μελέτη ανιχνευσιμότητας αρχίζει συνήθως με τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες κατά την διάρκεια της αγοράς των εμπλεκόμενων τροφίμων και επεκτείνεται πίσω στα αρχικά στάδια παραγωγής τους. Όλα τα βήματα παραγωγής, από τη συγκομιδή στην κατανάλωση, εξετάζονται με λεπτομέρεια. Ο καθορισμός των πλήρων στοιχείων της ανιχνευσιμότητας που οδηγούν στις επίσημες ανακλήσεις προϊόντων μπορούν να είναι χρονοβόρα και να οδηγήσουν σε πολλά αδιέξοδα. Οι σχετικές πληροφορίες και τα αρχεία συχνά λείπουν ή είναι κακώς διατηρημένα. Τα στοιχεία ανιχνευσιμότητας μπορούν να απαιτήσουν ώρες κουραστικής εργασίας και μπορούν να επεκταθούν και σε άλλα κράτη. Ερώτηση 14: Ποια κριτήρια θα έπρεπε να εξεταστούν πριν αποφασιστεί να ξεκινήσετε μια διαδικασία ανιχνευσιμότητας του προϊόντος; Θα θεωρούσατε αναγκαία μια μελέτη ανιχνευσιμότητας στην επιδημία του Michigan; Τα ακόλουθα κριτήρια πρέπει να εξεταστούν για να ληφθεί η απόφαση να αναληφθεί μια πλήρης διαδικασία εύρεσης ανιχνευσιμότητας σε μια έρευνα εκδήλωσης τροφικών ασθενειών: Υπάρχουν σημαντικά επιδημιολογικά στοιχεία που συνδέουν την επιδημία και το εμπλεκόμενο προϊόν; (π.χ. ήταν ελεγχόμενη η μελέτη που αναλήφθηκε; Ήταν η επιλογή των θεμάτων και συλλογή των πληροφοριών αμερόληπτες; Θα μπορούσε η σύγχυση να αιτιολογήσει τη συσχέτιση;) Έχει αξιολογηθεί η κακομεταχείριση ή η περιβαλλοντική μόλυνση του προϊόντος onsite; Θα μπορούσε το προϊόν να διανεμηθεί εμπορικά με έναν τρόπο που να είναι σύμφωνος με την επιδημία; Ποιος είναι ο σκοπός της επιδημίας; Συμβαίνουν περιστατικά στην επιδημία από διαφορετικές γεωγραφικές θέσεις (π.χ. διαφορετικές πόλεις, νομοί, ή κράτη); Είναι πιθανό το εμπλεκόμενο προϊόν να προκαλούσε άλλα περιστατικά αλλού; Υπάρχει ιστορική προτεραιότητα για το προϊόν που μολύνεται με αυτόν τον μικροοργανισμό (ή με έναν παρόμοιο μικροοργανισμό); Υπάρχουν μικροβιολογικές ενδείξεις για τη σύνδεση μεταξύ της επιδημίας και του εμπλεκόμενου προϊόντος; (π.χ., ο οργανισμός που προκαλεί την επιδημία έχει απομονωθεί από το εμπλεκόμενο προϊόν με παρόμοια αποτελέσματα υποτυποποίησης;) Είναι πιθανό ότι κάποιος θα ήθελε να κάνει μια μελέτη ανιχνευσιμότητας των νεαρών βλαστών ραπανιού που εμπλέκονται σε αυτή την έρευνα για τους ακόλουθους λόγους: Από τη μελέτη των ατόμων -control, υπάρχει ισχυρή επιδημιολογική σύνδεσης των νεαρών βλαστών με την επιδημία. Επειδή τα περιστατικά προήλθαν από τουλάχιστον 10 διαφορετικούς νομούς σε ένα κράτος (και, όπως θα είναι σημειωμένο αργότερα, προήλθε επίσης από άλλα κράτη), φαίνεται απίθανο ότι μόλυνση των νεαρών βλαστών στα σπίτια των ασθενών ή χωριστά σε όλα τα καταστήματα από όπου αυτοί αγοράστηκαν. 16

17 Επειδή η επιδημία είναι εξαπλωμένη σε μια ευρεία γεωγραφική θέση, οι επιπτώσεις είναι ευρύτερες και περισσότερα άτομα είναι πιθανό να διατρέξουν κίνδυνο. Κατά την διάρκεια αυτής της επιδημίας, οι νεαροί βλαστοί ραπανιού δεν είχαν εμπλακεί ποτέ στη μετάδοση της Ε.coli O157:H7, εντούτοις, διάφορες επιδημίες Salmonella spp. είχαν συνδεθεί με την κατανάλωση νεαρών βλαστών σπόρου που την καθιστά βιολογικά εύλογη. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σε αυτήν την έρευνα, μια μελέτη ανιχνευσιμότητας ξεκίνησε μόνο αφού εμπλάκηκε ένα τρόφιμο. Σε μερικές έρευνες, εντούτοις, η μελέτη ανιχνευσιμότητας μπορεί να εμφανιστεί νωρίτερα στην έρευνα (ως τμήμα η υπόθεση που παράγει τις συνεντεύξεις ή η μελέτη ατόμων control) και παρέχει επιδημιολογικές πληροφορίες που μπορούν να είναι κρίσιμες για να εμπλέξουν ένα προϊόν αρχικά. Ένα καλό παράδειγμα είναι η κατανάλωση ενός σχετικά κοινού είδους τροφίμων όπως το κοτόπουλο. Η κατανάλωση του κοτόπουλου μπορεί να μην είναι η πιο κοινή μεταξύ των ασθενών και των ατόμων-control αλλά την κατανάλωση ενός ορισμένου προϊόντος ή ενός συγκεκριμένου εμπορικού σήματος κοτόπουλου. Μόνο με τη συλλογή των λεπτομερών πληροφοριών για τα προϊόντα (δηλ., παρόμοιων σε αυτός που συλλέγεται για ένα traceback) μπορεί μια τέτοια ένωση να ανιχνευθεί. Το MDCH και το CDC αποφάσισε να διενεργήσει μια επιδημιολογική μελέτη ανιχνευσιμότητας των φρέσκων κρεμμυδιών που εμπλάκηκαν στην επιδημία του Michigan. Ερώτηση 15: Ποιες πληροφορίες για το εμπλεκόμενο τρόφιμο μπορεί να διευκολύνουν τη μελέτη της ανιχνευσιμότητας; Μια πλήρη διαδικασία ανιχνευσιμότητας ενός εμπλεκόμενου είδους τροφίμου αρχίζει συνήθως με τις διαθέσιμες πληροφορίες κατά την διάρκεια της αγοράς από τον καταναλωτή και εκτείνεται πίσω στα αρχικά στάδια της παραγωγής του. Όλα τα βήματα από τη συγκομιδή στην κατανάλωση πρέπει να εξεταστούν. Ένας συνήθως ξεκινάει με τον καταναλωτή ή το κατάστημα όπου το τρόφιμο πωλήθηκε και η συλλογή των πληροφοριών για το που και πότε το τρόφιμο αγοράστηκε. Η εύρεση της συσκευασίας βοηθά συνήθως στον καθορισμό του διανομέα αν και για τα φρέσκα τρόφιμα αυτό δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο. Το επόμενο βήμα είναι συνήθως το κατάστημα από το οποίο το τρόφιμο αγοράστηκε Στη συνέχεια αν ένας θέλει να ψάξει την πλέον πιθανή πηγή του τροφίμου κατά τη διάρκεια του χρόνου που ο ασθενής το αγόρασε. Τα αρχεία, τα τιμολόγια, και οι κατάλογοι αγορών καταστημάτων μπορούν έπειτα να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν να καθοριστεί η αλυσίδα διανομής. Οι ακόλουθες πληροφορίες για τα προϊόντων είναι χρήσιμες στη διαδικασία traceback: 1) πλήρες όνομα προϊόντων (συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού σήματος) 2) μέγεθος/βάρος της συσκευασίας ή του εμπορευματοκιβωτίου και τύπος συσκευασίας 3) κωδικοί αριθμοί 4) Lot αριθμοί 5) ημερομηνίες πώλησης 6) ημερομηνίες λήξης 7) κατασκευαστής (και διεύθυνση) 8) χονδρέμποροι (και διευθύνσεις) 9) διανομείς (και διευθύνσεις) 10) ημερομηνίες φόρτωσης/παραλαβής/αγοράς Τα τελευταία τέσσερα στοιχεία σε αυτόν τον κατάλογο είναι κρίσιμα. Επιπλέον, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί τι "χρονολογείται" στα τιμολόγια και άλλα αρχεία έτσι ώστε η έρευνα και η περαιτέρω αναζήτηση μπορούν να ρυθμιστούν αναλόγως. 17

18 Από τους 16 ασθενείς που έφαγαν φρέσκα κρεμμυδάκια και για τους οποίους η προέλευση του τροφίμου μπορούσε να εντοπιστεί, οι 15 έφαγαν από ένα κατάστημα A στο Michigan. Οι υπόλοιποι μπορεί να είχαν φάει είτε από το A είτε από το B στο Michigan. (Figure 4). Το A και το B ήταν τα μόνα που πωλούσαν φρέσκα κρεμμυδάκια στην περιοχή. Τα φρέσκα κρεμμυδάκια που προέρχονται από το κατάστημα Α στην περίοδο της επιδημίας προέρχονται από δύο περιοχές: το ένα από το Idaho και το άλλο από την Australia. Σε αυτό το σημείο, οι ερευνητές ενημερώθηκαν για την παράλληλη επιδημία E. coli O157:H7 στη Virginia. Το CDC τυποποίησε τα στελέχη από την Virginia και βρήκε το ίδιο πρότυπο PFGE όπως στο Μichigan. Μια μελέτη στη Virginia συσχέτισε την επιδημία με την κατανάλωση φρέσκων κρεμμυδιών. Στη Virginia, η προέλευση των κρεμμυδιών ανιχνεύθηκε σε 13 ασθενείς και οδήγησε τις έρευνες σε μία εταιρεία (Figure 4). Η εταιρεία αυτή χρησιμοποιούσε σπόρους με το ίδιο αριθμό παρτίδας (Lot number) με το κατάστημα Α στο Michigan. 18

19 Ερώτηση 16: Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα των ερευνών στο Michigan και τη Virginia, που εντοπίζεται το πλέον πιθανό σημείο μόλυνσης στην παραγωγή των φρέσκων κρεμμυδιών; Επειδή δύο αγροκτήματα (σε δύο διαφορετικές περιοχές) συνδέθηκαν με τα εμπλεκόμενα ραπανάκια, οι νεαροί βλαστοί και ένα ενιαίο μέρος των σπόρων (από το Idaho) ήταν κοινά και για τα δύο, φαίνεται πιθανό η μόλυνση των σπόρων να εμφανίστηκε πριν βλαστήσουν. Τα πιθανά σημεία της μόλυνσης περιλαμβάνουν το στάδιο κατά τη διάρκεια της αύξησης ή της συγκομιδής), κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του σπόρου, κατά την αποθήκευση, ή κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Συμπληρωματικές πληροφορίες πρέπει να συλλεχθούν σε κάθε ένα από αυτά τα βήματα η βοήθεια προσδιορίζει την πλέον πιθανή θέση της μόλυνσης. (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: η αλυσίδα διανομής στο σχήμα 4 είναι κατά ένα μεγάλο μέρος φανταστική και απλοποιήθηκε για να αποφευχθεί η σύγχυση. Τα καταστήματα τροφίμων έχουν συχνά περισσότερους από έναν προμηθευτές γεγονός, που αυξάνει πολύ την πολυπλοκότητα της διαδικασίας ανιχνευσιμότητας) Επειδή δύο διαφορετικές επιδημίες σχετίστηκαν με μια συγκεκριμένη παραγωγή από το Idaho, η μόλυνση των σπόρων συνέβη κατά την παραγωγή τους. Πιθανά σημεία μόλυνσης περιέχουν τη διαδικασία συλλογής και επεξεργασίας, αποθήκευσης και μεταφοράς Ο εμπλεκόμενος αριθμός παρτίδας (Lot number) ήταν ένα μίγμα από 5 παρτίδες από αγροκτήματα από 4 αγρότες στο Idaho που καλλιεργήθηκαν μεταξύ 1984 και Ερώτηση 17: Στην επιθεώρηση της διαδικασίας συγκομιδής, ποια πιθανά σημεία της μόλυνσης θα έπρεπε να εξετάσετε; Αν και τα βοοειδή είναι η αρχική δεξαμενή για την Ε.coli O157:H7άλλα ζώα (π.χ., ελάφια και άλκες) μπορούν επίσης να είναι μεταφορείς ή να γίνουν μολυσμένα. Κάποιος θα ήθελε πιθανώς να εξετάσει τa ακόλουθα για να καθορίσει εάν θα επιτρέψουν την άμεση επαφή μεταξύ του σπόρου ραπανιού και οποιοδήποτε από αυτά τα ζώα ή τα περιττώματά τους: περιοχή (π.χ., παρουσία ζώων ή/και των περιττωμάτων τους, εάν τα χωράφια περιβάλλονται από φράκτες για να περιοριστεί η πρόσβαση, η κλίση και η κατεύθυνση των ρέοντων υδάτων χώμα, λίπασμα, φυτοφάρμακα νερό άρδευσης (συμπεριλαμβανομένης της επιθεώρησης των γεωτρήσεων) εξοπλισμός συγκομιδής εξοπλισμός επεξεργασίας (π.χ. εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για την πλύση ή την τοποθέτηση μέσα σε σάκκο) εμπορευματοκιβώτια αποθήκευσης χώροι αποθήκευσης φόρτωση φορτηγών Η επιθεώρηση των χωραφιών που καλλιεργούνται τα φρέσκα κρεμμυδάκια αποκάλυψε τρεις πιθανές πηγές μόλυνσης: α) το λίπασμα από κόπρανα βοοειδών, β) το νερό της άρδευσης και γ) τα περιττώματα των ελαφιών. Αν και το λίπασμα δεν χρησιμοποιείται συχνά στα χωράφια φρέσκων κρεμμυδιών στο Idaho, αποθήκες ζωοτροφών βοοειδών ήταν συνηθισμένα σε αυτήν την περιοχή και τα χωράφια ενός αγρότη ήταν παρακείμενα σε μια αποθήκη ζωοτροφών. Το λίπασμα μπορεί να είχε διαρρεύσει ή να είχε πεταχτεί παράνομα επάνω στα χωράφια. ή η απορροή νερού από τα γειτονικά χωράφια που μολύνονται από το λίπασμα το οποίο μπορεί να είχε χρησιμοποιηθεί για το πότισμα των χωραφιών με τα κρεμμυδάκια. 19

20 Επιπλέον, τρεις από τέσσερις αγρότες είδαν περιστασιακά, ελάφια στα χωράφια τους και επιπλέον ένα χωράφι ήταν τοποθετημένο δίπλα σε ένα καταφύγιο άγριας φύσης. Οι σπόροι από κάθε έναν από τους αγρότες συγκομίστηκαν και καθαρίστηκαν μηχανικά στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας. Οι σπόροι τοποθετήθηκαν έπειτα σε σάκους 50 κιλών. Καμία περαιτέρω επεξεργασία δεν χρησιμοποιήθηκε. Ερώτηση 18: Ποιες παρεμβάσεις / μέτρα ελέγχου θα προτείνατε σε αυτό το σημείο; Ένας πρέπει να εξετάσει:1) το άμεσο πρόβλημα με τους εμπλεκόμενους lot αριθμούς και 2) το μεγαλύτερο θέμα των ραπανιών σαν φορείς μετάδοσης παθογόνων παραγόντων. Για το άμεσο πρόβλημα, όλοι οι σπόροι που παραμένουν και τα ραπανάκια από τους εμπλεκόμενους lot αριθμούς πρέπει να απομακρυνθούν από την αγορά. Τα άτομα που έχουν αγοράσει τα ραπανάκια από την αγορά πρέπει να συμβουλευτούν να τα καταστρέψουν ή να τους επιστρέψουν στο κατάστημα από το οποίο τους προμηθεύτηκαν. Κάποιος μπορεί να θελήσει να εξετάσει άλλα μέρη του σπόρου που χρησιμοποιήθηκαν για τη βλάστηση από τους ίδιους παραγωγούς. Εάν υπάρχουν στοιχεία για περιττωματική μόλυνση, άλλα τμήματα προοριζόμενα για ανθρώπινη κατανάλωση πρέπει επίσης να απομακρυνθούν από την αγορά. Οι παραγωγοί αυτών των σπόρων πρέπει να ενημερωθούν για την ανάγκη να προστατευθούν τα ραπανάκια και οι άλλοι σπόροι που χρησιμοποιούνται στη βλάστηση από τη μόλυνση κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, της συγκομιδής, και της συσκευασίας. Οι συγκεκριμένες πηγές μόλυνσης πρέπει να προσδιοριστούν και να απομακρυνθούν από τις περιοχές ανάπτυξης. Η εξέταση των νεαρών βλαστών σαν φορείς μετάδοσης υψηλού κινδύνου για τις τροφικές ασθένειες είναι ένας δυσκολότερος στόχος. Αν και αυτή η μελέτη ήταν η πρώτη για να συσχετίσει τους νεαρούς βλαστούς ραπανιών σαν φορείς μετάδοσης για την Ε.coli O157:H7, τα ραπανάκια και άλλοι νεαροί βλαστοί έχουν συνδεθεί με τη μετάδοση Salmonella spp. Οι νεαροί βλαστοί εμφανίζονται να διατρέχουν τον αυξημένο κίνδυνο για τη μόλυνση από τα τροφικά παθογόνα για τους παρακάτω λόγους: Οι σπόροι που χρησιμοποιούνται για να παραγάγουν τους νεαρούς βλαστούς είναι ένα φυσικό προϊόν, που επηρεάζεται από τους ρύπους, και τα σχετικά περιττώματα και τα βακτηρίδια. Οι περισσότεροι σπόροι προορίζονται για την καλλιέργεια περισσότερων ραπανιών ή σαν τροφή για τα βοοειδή και λιγότερο από 0,5% της συνολικής παραγωγής χρησιμοποιείται από τους καλλιεργητές για πώληση. Τα τελευταία δεν καλλιεργούνται υπό ειδικές συνθήκες (π.χ. χωράφια ελεύθερα από «περιττώματα»). Επομένως, ο κίνδυνος μόλυνσης των σπόρων είναι υψηλός. Για να κάνουν δυνατή τη βλάστηση, οι σπόροι διατηρούνται υγροί και θερμοί για > 24 ώρες. (Βλ. το παράρτημα 3.) Αυτό επιτρέπει τον πολλαπλασιασμό οποιωνδήποτε βακτηριδίων κατά τουλάχιστον 4 έως 6 log αύξησης, αυξάνοντας παραπάνω τον κίνδυνο μόλυνσης. Οι προσπάθειες να απολυμανθούν οι σπόροι πριν βλαστάνουν δεν έχουν αποδειχθεί επιτυχείς. Έκθεση σε διάλυμα χλωρίου μειώνει τη μόλυνση χίλιες φορές. Αλλά αυτό είναι πιθανώς ανεπαρκές για να αφαιρέσει το ενδεχομένως υψηλό επίπεδο μολυσματικών παραγόντων που εμφανίζονται σε μερικές περιπτώσεις. Η ακτινοβολία αποβάλλει τη βακτηριακή μόλυνση αλλά μειώνει τα ποσοστά βλάστησης του σπόρου και είναι μη αποδεκτό σε μερικούς καταναλωτές. Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση της παραγωγής νεαρών βλαστών και της τρέχουσας ανικανότητας να απομακρυνθεί η μόλυνση, δεν παραμένουν πολλές επιλογές: Συνέχιση της εφαρμοσμένης έρευνας για να βρεθούν τρόποι να απολυμανθούν επιτυχώς οι σπόροι/οι νεαροί βλαστοί Εκπαίδευση των καλλιεργητών των νεαρών βλαστών στις κατάλληλες συνθήκες για το χειρισμό των νεαρών βλαστών. Περιορισμός της μόλυνσης. 20

21 Εκπαίδευση του κοινού για το κίνδυνο κατανάλωσης νεαρών βλαστών ραπανιού και προτείνετε πρόσωπα σε υψηλό κίνδυνο για περιπλοκές της μόλυνσης (π.χ., τα παιδιά < 5 ετών, τα άτομα, και οι ηλικιωμένοι) να αποφεύγουν τους νεαρούς βλαστούς. Απαίτηση από τους παραγωγούς να σημαίνουν τα προϊόντα τους σαν επικίνδυνα τρόφιμα, και να προτείνουν ότι αν οι άνθρωποι θέλουν να αποφύγουν τον κίνδυνο διάρροιας να αποφύγουν να τα καταναλώσουν Απομάκρυνση των ραπανιών από την αγορά μέχρι να είναι ασφαλή ΤΜΗΜΑ VI ΕΛΕΓΧΟΣ Το εμπλεκόμενα Lot number των σπόρων δεν διανεμήθηκαν σε άλλες επιχειρήσεις μέσα ή έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες κιλά σπόρων που είχαν απομείνει, απομακρύνθηκαν αμέσως από την αγορά. Ένα δείγμα 500 γραμμαρίων σπόρων εξετάστηκε άμεσα, και το ίδιο δείγμα βλάστησε και κατόπιν εξετάστηκε με καλλιέργεια. Κανένα δείγμα δεν εμφάνισε ανάπτυξη Ε.coli O157:H7. Στο Idaho πραγματοποιήθηκαν συνεδριάσεις στις οποίες οι ανώτεροι υπάλληλοι δημόσιας υγείας εξήγησαν στους καλλιεργητές την ανάγκη να προστατευθούν οι σπόροι που χρησιμοποίησαν για βλάστηση από τη μόλυνση κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, της συγκομιδής, και της συσκευασίας. Και οι υπηρεσίες υγείας έκαναν ανακοινώσεις στη τηλεόραση και στο ραδιόφωνο για τον κίνδυνο των μολυσμένων φρέσκων κρεμμυδιών και σύστησαν σε πρόσωπα υψηλού κινδύνου να μην τρώνε φρέσκα κρεμμύδια. Ερώτηση 19: Ποιος τύπος επέμβασης είναι πιθανό να είναι ο αποτελεσματικότερος ενάντια στο πρόβλημα μόλυνσης νεαρών βλαστών: εκπαίδευση των παραγωγών, ή αλλαγές στις μεθόδους επεξεργασίας προϊόντων; Γιατί; Αλλαγές στην επεξεργασία των προϊόντων (π.χ. άσηπτες μέθοδοι παραγωγής σπόρων, ακτινοβολία των σπόρων), αν είναι δυνατόν, είναι πιθανό να είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος σε αυτή τη περίπτωση. Οι άλλοι δύο απαιτούν αλλαγές στη συμπεριφορά σε πολλά διαφορετικά άτομα. Συμπεριφορές και απόψεις μπορεί να αλλάξουν αλλά απαιτούν ευρεία συναίνεση, δραστηριοποίηση, και την πολιτιστικά κατάλληλη υγειονομική αγωγή. Επιπλέον, η εκπαίδευση πρέπει να συνεχιστεί κατά τρόπο συγκεκριμένο όταν κάθε νέα γενεά καταναλωτών (και των καλλιεργητών/των παραγωγών) έρχεται στο προσκήνιο. Οι επιτυχίες στην εκπαίδευση κοινού ή παραγωγών είναι γνωστές αλλά απαιτούν πόρους και υψηλά επίπεδα δημόσιου ενδιαφέροντος για το πρόβλημα. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν την Ε.coli O157:H7 στο χάμπουργκερ, την Salmonella spp. στο κοτόπουλο, και την Τrichinella spp. στο χοιρινό κρέας. 21

22 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Στο Michigan, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά διέφεραν μεταξύ των ατόμων που ανέφεραν κατανάλωση νεαρών βλαστών και εκείνων που δεν κατανάλωσαν. Η μέση ηλικία αυτών που δεν έφαγαν φρέσκα κρεμμυδάκια ήταν 12 ετών έναντι 38 ετών για αυτούς που τρώνε φρέσκα κρεμμυδάκια. Η έναρξη της ασθένειας μεταξύ αυτών που δεν έφαγαν ήταν μεταξύ 30 Ιουνίου και 13 Ιουλίου, με τα περισσότερα περιστατικά να εμφανίζονται τον Ιούνιο. Στη συνέντευξη, αποκαλύφθηκε ότι 7 από τους ασθενείς που δεν έφαγαν, όλα παιδιά, είχαν κολυμπήσει στην ίδια τεχνητή λίμνη κατά τη διάρκεια της 4 ης Ιουλίου ή του Σαββατοκύριακου πριν. Επειδή η Ε.coli O157:H7 μπορεί να επιζήσει για εβδομάδες στο νερό των λιμνών και έχει μια πολύ χαμηλή μολυσματική δόση, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι η λίμνη μολύνθηκε από τα περιττώματα από έναν ασθενή με την ασθένεια από τα φρέσκα κρεμμυδάκια. Τα παιδιά θα μπορούσαν να έχουν μολυνθεί με την κατάποση του ύδατος ή κολυμπώντας ή μέσω κάποιας άλλης έκθεσης που εμφανίστηκε μεταξύ των ατόμων που κολυμπούν στη λίμνη (π.χ. μετάδοση από άτομο σε άτομο). Ο έλεγχος του νερού της λίμνης στις 24 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου δεν αποκάλυψε υψηλά επίπεδα Ε.coli. Αυτή η επιδημία επεξηγεί διάφορα σημαντικά στοιχεία στην έρευνα για τις τροφιμογενείς επιδημίες: 1) Η εύρεση ενός δεύτερου τρόπου μετάδοσης μεταξύ των ασθενών με το ίδιο DNA πρότυπο υπογραμμίζει ότι οι νέες μέθοδοι υποτυποποίησης όπως PFGE είναι εργαλεία για να βελτιωθούν οι έρευνες αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν μια λεπτομερή επιδημιολογική μελέτη. 2) Η δευτερογενής μετάδοση της Ε.coli O157:H7 μέσω των νερών αναψυχής (ή κάποια σχετική δραστηριότητα) επεξηγεί πώς μια τροφιμογενής ασθένεια μπορεί να επεκταθεί στην κοινότητα και έχει επιπτώσεις σε εκείνους που δεν καταναλώνουν τα μολυσμένα τρόφιμα. 3) Η ανακάλυψη ενός νέου φορέα για τη μετάδοση της Ε.coli O157:H7 καταδεικνύει πώς οι αλλαγές στη βιομηχανία τροφίμων έχουν κάνει τον έλεγχο των τροφιμογενών ασθενειών περισσότερο σύνθετο και προκλητικό. Τα νέα τρόφιμα συνοδεύονται όχι πάντα από πρακτικές εξασφάλισης της ασφάλειά τους. 4) Η διάσπαρτη φύση αυτής της επιδημίας, ενδεικτική της ευρείας διανομής των τροφίμων στη σημερινή αγορά, επιδεικνύει πώς οι εκδηλώσεις τροφιμογενών ασθενειών μπορούν να έχουν επιπτώσεις σε άτομα ταυτόχρονα σε ευρέως χωρισμένες θέσεις. Αυτό σημαίνει όχι μόνο ότι οι πρακτικές αλλά οι προσπάθειες έρευνας ασθενειών και επιδημιών σε ένα μέρος του κόσμου μπορούν εύκολα να έχουν επιπτώσεις σε άτομα σε ένα άλλο μέρος. 5) Τέλος, το συμπέρασμα σε αυτή την επιδημία (δηλ. τα περιστατικά αναγνωρίστηκαν για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1997 και συνέχισαν να εμφανίζονται έως το Σεπτέμβριο 1997) είναι η ανάγκη για τη βελτιωμένη έρευνα των τροφιμογενών ασθενειών. Μεταξύ άλλων, πιο αξιόπιστη αναφορά περιστατικών, καθημερινή εφαρμογή της PFGE στα στελέχη E.coli O157:H7 που απομονώνονται και εξέταση και σύγκριση των αποτελεσμάτων σε πραγματικό χρόνο θα αυξήσουν το βαθμό αντίδρασης στις τροφιμογενείς επιδημίες και θα μειώσει τον αριθμό των ατόμων που θα επηρεάζονται. 22

Τον Ιούνιο του 1997, η Διεύθυνση Υγείας του Michigan (MDCH) παρατήρησε μια αύξηση στις εργαστηριακές αναφορές μολύνσεων με Ε.coliO157:H7.

Τον Ιούνιο του 1997, η Διεύθυνση Υγείας του Michigan (MDCH) παρατήρησε μια αύξηση στις εργαστηριακές αναφορές μολύνσεων με Ε.coliO157:H7. Τον Ιούνιο του 1997, η Διεύθυνση Υγείας του Michigan (MDCH) παρατήρησε μια αύξηση στις εργαστηριακές αναφορές μολύνσεων με Ε.coliO157:H7. Πενήντα δύο (52) κρούσματα αναφέρθηκαν σε σχέση με 18 που είχαν

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Watermicro Πρόγραμμα Κατάρτισης Εξ αποστάσεως (Distance learning course) Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Τάνια Αρβανιτίδου-Βαγιωνά Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία της Δημόσιας Υγείας Α. Βανταράκης Εργαστήριο Υγιεινής, Ιατρική Σχολή,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΨΟΥΡΗ 4 412 22 ΛΑΡΙΣΑ ΤΗΛ. 2410 627142 FAX 2410 627143 E-MAIL:GEOTEE_L@OTENET.GR Λάρισα 30-04-2009 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ Παγκόσμια ανησυχία

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Επιδημία λοίμωξης από κολοβακτηρίδιο που παράγει Shigaτοξίνη (STEC), Γερμανία, Μάϊος 2011 1. Εισαγωγή Ο όρος «κολοβακτηρίδια που παράγουν Shiga-τοξίνη (STEC)», χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Shellfish-borne Viral Outbreaks: A Systematic Review

Shellfish-borne Viral Outbreaks: A Systematic Review Shellfish-borne Viral Outbreaks: A Systematic Review Μπέλλου Μαρία, Βανταράκης Γεώργιος, Κόκκινος Πέτρος, Βανταράκης Απόστολος 1 Μονάδα Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας, Εργαστήριο Υγιεινής, Τμήμα Ιατρικής,

Διαβάστε περισσότερα

"OSWEGO": ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ

OSWEGO: ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ "OSWEGO": ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ Άσκηση Εφαρμοσμένης ς Ροβίθης Μιχαήλ 2006 1 "OSWEGO": ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

CASE STUDY: ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ ΣΕ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΑΧΑΙΑΣ

CASE STUDY: ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ ΣΕ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΑΧΑΙΑΣ 1 Εργ. Υγιεινής/Τμ. Ιατρικής/Παν.μιο Πατρών CASE STUDY: ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ ΣΕ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΑΧΑΙΑΣ ΜΕΡΟΣ 1ο Σαν επιδημιολόγος από το ΚΕΕΛΠΝΟ, έχετε κληθεί να βοηθήσετε έναν υπάλληλο της Νομαρχίας/

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Mοριακών Tεχνικών Real-Time PCR για την Aνίχνευση Eντεροαιμορραγικών Στελεχών E. coli, Campylobacter jejuni και Salmonella spp.

Ανάπτυξη Mοριακών Tεχνικών Real-Time PCR για την Aνίχνευση Eντεροαιμορραγικών Στελεχών E. coli, Campylobacter jejuni και Salmonella spp. Ανάπτυξη Mοριακών Tεχνικών Real-Time PCR για την Aνίχνευση Eντεροαιμορραγικών Στελεχών E. coli, Campylobacter jejuni και Salmonella spp. 5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατρικής Βιοπαθολογίας Η εφαρμογή μοριακών

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Α. Βανταράκης Πρόεδρος Εταιρείας Μελέτης Μικροβιολογικής Ποιότητας Υδάτων (www.watermicro.gr) Επικ. Καθηγητής Υγιεινής Μον.

Α. Βανταράκης Πρόεδρος Εταιρείας Μελέτης Μικροβιολογικής Ποιότητας Υδάτων (www.watermicro.gr) Επικ. Καθηγητής Υγιεινής Μον. ΙΟΙ KAIΥΔΑΤΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ- O ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ Α. Βανταράκης Πρόεδρος Εταιρείας Μελέτης Μικροβιολογικής Ποιότητας Υδάτων (www.watermicro.gr) Επικ. Καθηγητής Υγιεινής Μον. Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 68/19

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 68/19 12.3.2013 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 68/19 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 209/2013 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Μαρτίου 2013 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2073/2005 όσον αφορά τα μικροβιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (# 252) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ 9 η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΛΙΓΗ ΘΕΩΡΙΑ Στην προηγούμενη διάλεξη μάθαμε ότι υπάρχουν διάφορες μορφές έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 21 5212 54, Φαξ: 21 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γίνεται η µετάδοση στους ανθρώπους; Η µετάδοση της γρίπης των χοίρων στους ανθρώπους γίνεται συνήθως από τους µολυσµένους χοίρους, ωστόσο, σε µερι

Πώς γίνεται η µετάδοση στους ανθρώπους; Η µετάδοση της γρίπης των χοίρων στους ανθρώπους γίνεται συνήθως από τους µολυσµένους χοίρους, ωστόσο, σε µερι Ενηµέρωση και κατευθυντήριες οδηγίες της ΠΟΥ (Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας) για την γρίπη των χοίρων Τι είναι η γρίπη των χοίρων; Η γρίπη των χοίρων είναι µια ιδιαίτερα µεταδοτική οξεία αναπνευστική νόσος

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Β: Σχεδιασμός Πλάνου Ομάδας

Θέμα Β: Σχεδιασμός Πλάνου Ομάδας 1 Εργαλεία Εργαλεία Θέμα B Θέμα Β: Σχεδιασμός Πλάνου Ομάδας Β 2 Θέμα B: Σχεδιασμός πλάνου ομάδων Τίτλος: Σύντομη περιγραφή: 8 Οδικός χάρτης για αποτελεσματικό πλάνο ομάδων Γενική εικόνα των βημάτων που

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013

ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 Κ. Μέλλου, Θ. Σιδερόγλου, Μ. Ποταμίτη-Κόμη, Θ. Γεωργακοπούλου, Χ. Χατζηχριστοδούλου Γραφείο Τροφιμογενών

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημία είναι κάθε κατάσταση στην οποία παρατηρείται αυξημένη συχνότητα (επίπτωση) ενός νοσήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Σειρά Α Ιούνιος (Το γραπτό αποτελείται από 6 σελίδες)

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Σειρά Α Ιούνιος (Το γραπτό αποτελείται από 6 σελίδες) (Το γραπτό αποτελείται από 6 σελίδες) ΜΕΡΟΣ Α (60 Μονάδες) Να απαντήσετε και στις ΔΕΚΑ ερωτήσεις. Η κάθε ερώτηση βαθμολογείται με έξι μονάδες. 1. α) Να επεξηγήσετε τον όρο οικογενειακός προϋπολογισμός.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 2010

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 2010 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 21 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 5 Αυγούστου 2009

Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 5 Αυγούστου 2009 Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 5 Αυγούστου 09 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδοµαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδηµιολογικών δεδοµένων της χώρας µας για τη γρίπη. Στην Έκθεση

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.1: Ασφάλεια βιολογικών τροφίμων & προστασία καταναλωτών Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr Δομή παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 29 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΙΟΓΕΝΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΙΟΓΕΝΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΙΟΓΕΝΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ιογενής γαστρεντερίτιδα; Η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι μια εντερική λοίμωξη που οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η Έρευνα Μάρκετινγκ ως εργαλείο ανάπτυξης νέων προϊόντων ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Ιωάννης Σ. Τουρτούρας Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Viral Outbreaks Linked To Fresh Produce Consumption the last two decades: A Systematic Review

Viral Outbreaks Linked To Fresh Produce Consumption the last two decades: A Systematic Review Viral Outbreaks Linked To Fresh Produce Consumption the last two decades: A Systematic Review Μπέλλου Μαρία, Μπίρμπα Αγγελική, Βανταράκης Γεώργιος, Βανταράκης Απόστολος Μονάδα Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Διαλογή CPE Πληροφορίες για τους ασθενείς

Διαλογή CPE Πληροφορίες για τους ασθενείς Διαλογή CPE Πληροφορίες για τους ασθενείς Αν έχετε οποιεσδήποτε απορίες σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται στο φυλλάδιο αυτό, είναι πολύ σημαντικό να τις συζητήσετε με κάποιο μέλος της νοσηλευτικής

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 29 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 6/2013 (4-10 Φεβρουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 6/2013 (4-10 Φεβρουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 6/2013 (4-10 Φεβρουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΡΡΟΕΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ/ΥΔΑΤΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2010, ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Κύρια σημεία Η συχνότητα των συρροών κρουσμάτων τροφιμογενούς/υδατογενούς

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός. Σχεδιασμός ερωτηματολογίου στη διερεύνηση επιδημιών. Εργαλείο συλλογής πληροφορίας (απαντήσεων σε ερωτήσεις)

Ορισμός. Σχεδιασμός ερωτηματολογίου στη διερεύνηση επιδημιών. Εργαλείο συλλογής πληροφορίας (απαντήσεων σε ερωτήσεις) Ορισμός Σχεδιασμός ερωτηματολογίου στη διερεύνηση επιδημιών Εργαλείο συλλογής πληροφορίας (απαντήσεων σε ερωτήσεις) Επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΚΕΕΛΠΝΟ ΕΣΔΥ, 2008 Σκοπός η συλλογή

Διαβάστε περισσότερα

Ορθή Διαχείριση Τροφίμων. Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα ΕΣΔΥ για Ασφάλεια τροφίμων 27/4/2015

Ορθή Διαχείριση Τροφίμων. Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα ΕΣΔΥ για Ασφάλεια τροφίμων 27/4/2015 Ορθή Διαχείριση Τροφίμων Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα ΕΣΔΥ για Ασφάλεια τροφίμων 27/4/2015 Κανόνες Ορθής Διαχείρισης των Τροφίμων Προληπτικοί κανόνες-μέτρα που απαιτούνται για να έχουμε ασφαλή τρόφιμα. Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Επιλογή Δείγματος. Απόστολος Βανταράκης Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής

Επιλογή Δείγματος. Απόστολος Βανταράκης Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής Επιλογή Δείγματος Απόστολος Βανταράκης Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής Δειγματοληψία Να κατανοηθούν: Γιατί κάνουμε δειγματοληψία Ορισμοί δειγματοληψίας Αντιπροσωπευτικότητα Κύριοι μέθοδοι δειγματοληψίας Λάθη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ. Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών

ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ. Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΛ: 2310892819 e-mail: hmesogiaki@ippokratio.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περίληψη εισήγησης σε σεµινάριο τεχνικών ασφαλείας του ΕΛΙΝΥΑΕ ΤΖΙΝΑΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΡΙΣΜΟΙ Βιολογικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ 1η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΞΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» ΛΑΜΙΑ 21 22 22 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2005 ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο ΟΜΑΔΑ Α 1. Ένας άνθρωπος μολύνεται από έναν ιό για πρώτη φορά. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τις συγκεντρώσεις αντιγόνων και αντισωμάτων αυτού του ανθρώπου κατά τη διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 5/2013 (28 Ιανουαρίου - 2 Φεβρουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 5/2013 (28 Ιανουαρίου - 2 Φεβρουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 5/2013 (28 Ιανουαρίου - 2 Φεβρουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε

Διαβάστε περισσότερα

Από το αγρόκτημα στο πιάτο Farm to fork. Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα για την Ασφάλεια Τροφίμων ΕΣΔΥ 27/4/2015

Από το αγρόκτημα στο πιάτο Farm to fork. Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα για την Ασφάλεια Τροφίμων ΕΣΔΥ 27/4/2015 Από το αγρόκτημα στο πιάτο Farm to fork Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα για την Ασφάλεια Τροφίμων ΕΣΔΥ 27/4/2015 Να εμπιστευόμαστε την Τροφή μας?? Τα τρόφιμα και ο Καταναλωτής Τροφή είναι Διαθέσιμη? Προσιτή?

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 2/2013 (7-13 Ιανουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 2/2013 (7-13 Ιανουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 2/2013 (7-13 Ιανουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Τροφίµων. Εισαγωγικές έννοιες Έκταση του προβλήµατος των τροφολοιµώξεων

Υγιεινή Τροφίµων. Εισαγωγικές έννοιες Έκταση του προβλήµατος των τροφολοιµώξεων Υγιεινή Τροφίµων Εισαγωγικές έννοιες Έκταση του προβλήµατος των τροφολοιµώξεων Υγιεινή κ Ασφάλεια Τροφίµων Γενικότερα, Υγιεινή είναι η επιστήµη που σκοπό της έχει την προαγωγήτηςυγείαςτωνανθρώπωνήτωνζώων.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Απριλίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Απριλίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Απριλίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Σεπτεµβρίου 2009

Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Σεπτεµβρίου 2009 Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Σεπτεµβρίου 2009 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδοµαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδηµιολογικών δεδοµένων της χώρας µας για τη γρίπη. Στην Έκθεση

Διαβάστε περισσότερα

Προκαταρκτική αξιολόγηση εντεροβακτηριοειδών που παράγουν καρμπαπενεμάσες (CPE) Πληροφορίες για τους ασθενείς

Προκαταρκτική αξιολόγηση εντεροβακτηριοειδών που παράγουν καρμπαπενεμάσες (CPE) Πληροφορίες για τους ασθενείς Προκαταρκτική αξιολόγηση εντεροβακτηριοειδών που παράγουν καρμπαπενεμάσες (CPE) Πληροφορίες για τους ασθενείς Σε περίπτωση όπου έχετε τυχόν απορίες σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται στο παρόν φυλλάδιο,

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών

Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2010

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 14/2013 (1-7 Απριλίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 14/2013 (1-7 Απριλίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 14/2013 (1-7 Απριλίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Σειρά Α Μάϊος 2007

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Σειρά Α Μάϊος 2007 ΜΕΡΟΣ Α (60 Μονάδες) Να απαντήσετε και στις ΔΕΚΑ ερωτήσεις. Η κάθε ερώτηση βαθμολογείται με έξι μονάδες. 1. Ανακοίνωση τύπου από την πρεσβεία της Κύπρου, Βρυξέλλες, 6 Μαρτίου 2007: «Στατιστικά στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτες ύλες. Πιθανοί κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Καθορισµός πιθανότητας επιβίωσης µικροοργανισµών. Εκτίµηση επικινδυνότητας

Πρώτες ύλες. Πιθανοί κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Καθορισµός πιθανότητας επιβίωσης µικροοργανισµών. Εκτίµηση επικινδυνότητας 1 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ HACCP Αρχή 1η: Προσδιορισµός των πιθανών κινδύνων που σχετίζονται µε την παραγωγή τροφίµων σε όλα τα στάδια, από την ανάπτυξη και τη συγκοµιδή των πρώτων υλών, την παραγωγική διαδικασία, την

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1: Εισαγωγή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Τμήμα Φυσικοθεραπείας. Προπτυχιακό Πρόγραμμα. Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο )

Ενότητα 1: Εισαγωγή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Τμήμα Φυσικοθεραπείας. Προπτυχιακό Πρόγραμμα. Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο ) ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας Τμήμα Φυσικοθεραπείας Προπτυχιακό Πρόγραμμα Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο ) Ενότητα 1: Εισαγωγή Δρ. Χρήστος Γενιτσαρόπουλος Λαμία, 2017 1.1. Σκοπός και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδες 40 η /2011-44 η /2011 21 Νοεμβρίου 2011 Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2011-2012 σε Ευρωπαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΕΣ MΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ

ΝΕΕΣ MΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ ΝΕΕΣ MΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΝΤΑΡΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ (M.Sc, Ph.D) Επιδημίες μολυσματικών ασθενειών συχνά οφείλονται σε έκθεση σε μία κοινή πηγή ενός αιτιολογικού παράγοντα.

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία. Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων. Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου.

Επιδημιολογία. Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων. Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου. Επιδημιολογία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων Ροβίθης Μιχαήλ 2006 1 Ιπποκράτης (400 Π.Χ) Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου. «Η εμφάνιση νόσου δεν οφείλεται σε θεϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ηπατίτιδα Α; Η ηπατίτιδα Α είναι μια νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, τη γεωργία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Ιχνηλασιμότητα και Ταυτοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΑΛΜΟΝΕΛΛΩΣΗ (ΜΗ ΤΥΦΟ-ΠΑΡΑΤΥΦΙΚΗ) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2013 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της σαλμονέλλωσης στην Ελλάδα έχει μειωθεί

Διαβάστε περισσότερα

Για να μεγαλώσεις, να παίξεις, να τρέξεις, να εργασθείς, ακόμη και να κοιμηθείς ο οργανισμός σου χρειάζεται ενέργεια.

Για να μεγαλώσεις, να παίξεις, να τρέξεις, να εργασθείς, ακόμη και να κοιμηθείς ο οργανισμός σου χρειάζεται ενέργεια. Για να μεγαλώσεις, να παίξεις, να τρέξεις, να εργασθείς, ακόμη και να κοιμηθείς ο οργανισμός σου χρειάζεται ενέργεια. Αλλα χρειαζεται ακόμη πολλά θρεπτικά συστατικά, τα οποία σχηματίζουν τους ιστούς του

Διαβάστε περισσότερα

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας:

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Συστηματική περιγραφή και κατανόηση των ψυχολογικών φαινομένων. Η ψυχολογική έρευνα χρησιμοποιεί μεθόδους συστηματικής διερεύνησης για τη συλλογή, την ανάλυση και την ερμηνεία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Οδηγίες για την πρόληψη και τον αποτελεσματικό χειρισμό εμφάνισης γαστρεντερίτιδας σε κατασκήνωση Η εμφάνιση κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας σε κατασκηνώσεις δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

1] Εισαγωγή. Γραφείο Τροφιμογενών Νοσημάτων Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης 1

1] Εισαγωγή. Γραφείο Τροφιμογενών Νοσημάτων Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης 1 «Δυνατότητα των γενικών νοσοκομείων της χώρας για εργαστηριακή διάγνωση παθογόνων που προκαλούν τροφιμογενή νοσήματα. Αποτελέσματα της καταγραφής για το 2012» 1] Εισαγωγή Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων

Διαβάστε περισσότερα