ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Ιστορία Κατασκευών

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ιστορία Κατασκευών Ενότητα 4.3: Αρχιτεκτονικές - οικοδομικές λεπτομέρειες αστικών κτιρίων 19 ου αιώνα στην Ελλάδα. Μελέτη περίπτωσης: κτιριακό δυναμικό ιστορικού κέντρου Πειραιά. a Δρ Σταματίνα Γ. Μαλικούτη Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε.

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Η προσέγγιση στα ζητήματα της εξέλιξης των συγκεκριμένων κατασκευών στο πλαίσιο του τεχνικού και του άλλου πολιτισμού κάθε εποχής ανάπτυξης και διάδοσής του. Η γνώση των βασικών στοιχείων της οικείας αρχιτεκτονικής τεχνολογίας. Η γνωριμία με ιστορικές ξύλινες και μεταλλικές κατασκευές, που βασίζονται σε άλλες τεχνικές αρχές. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας Υποστηρικτικά κείμενα ενότητας Λειτουργικά και Μορφολογικά Χαρακτηριστικά Ιδιωτικά κτίρια 5

6 Υποστηρικτικά κείμενα Υποστηρικτικά κείμενα αυτής της παρουσίασης είναι: 1. Οι Σημειώσεις του μαθήματος με τίτλο «Κτίρια Αστικής Αρχιτεκτονικής στη Νεώτερη Ελλάδα (19ος αιώνας αρχές 20ού)», οι οποίες συνοδεύονται από ενδεικτική Βιβλιογραφία, και 2. Οι δημοσιεύσεις της διδάσκουσας στην Επιστημονική Επετηρίδα Εφαρμοσμένης Έρευνας του ΤΕΙ Πειραιά, τόμος IV, Νο 1, 1999: I. «Διερεύνηση της Αρχιτεκτονικής των Ιδιωτικών Κτιρίων του Νεώτερου Πειραιά », σελ , και II. «Η Ιδιωτική Αρχιτεκτονική στον Πειραιά », σελ

7 Λειτουργικά και Μορφολογικά Χαρακτηριστικά λειτουργική διάρθρωση / διαμόρφωση εξωτερικού περιβλήματος - μορφολογικά γνωρίσματα 7

8 Πηγές: Καθηγ. Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη /Αρχείο Σπουδαστηρίου Μορφολογίας Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ

9 Τζάννειο Ορφανοτροφείο 1876 αποτύπωση 1948 Αδριανού Λαζαρίμου Πηγή: Μαλικούτη Στ. (2004), Πειραιάς , σελ. 228.

10 1889 Χατζηκυριάκειο Ορφανοτροφείο Πηγή: Πηγές: Αρχείο Σπουδαστηρίου Μορφολογίας Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ / αποτύπωση Μάνου Περράκη

11 1899 Πηγή: αποτύπωση Ελευθερίας Ζερμπίνου-Καρατζά / Τάκη Καρατζά, 1987

12 Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι/ Τμήμα Αρχιτεκτόνων/ ΕΜΠ, σχήματα

13 Κτίριο Σταθμού Αγίου Διονυσίου

14 Το κτίριο του Σταθμού Πελοποννήσου στον Πειραιά (σήμερα αφετηρία του Προαστιακού) Φωτ. Στ. Μαλικούτη, Ιούνιος 2004

15 Το κτίριο του Δημοτικού Θεάτρου στον Πειραιά Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ.

16 Ναός Αγίου Νικολάου, πρόπυλο Φωτογράφηση: Στ. Μαλικούτη, Οκτώβριος 2010

17 Ναός Αγίου Νικολάου Φωτογράφηση: Στ. Μαλικούτη, Οκτ. 2010

18 Λεπτομέρεια ναού Αγίου Νικολάου Φωτογράφηση: Στ. Μαλικούτη, Οκτ. 2010

19 ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ [παρουσιάζονται στοιχεία υφισταμένων ιδιωτικών κτιρίων] 19

20 γείσο κορωνίδα οδόντες στέψη θριγκός Γωνιόλιθοι έναρξη δόμησης πλαισίωση παραθύρου κορμός βάση Β Μεραρχίας 34, Πειραιάς Πηγή: Κρεμέζη Αικ. επιμέλεια (2009), Νεοκλασικά Σπίτια της Αττικής, σελ. 136.

21 Παραστάδα με κορινθιακό επίκρανο συμπαγές στηθαίο θωράκιο επιστύλιο ζωφόρος γείσο Κτίριο στη γωνία Ηρώων Πολυτεχνείου και Κανθάρου στον Πειραιά. Πρόσοψη. Πηγή: Κρεμέζη, 2009: σελ. 142.

22 Κτίριο στην οδό Φρεαττύδος 28 στον Πειραιά. Πηγή: Κρεμέζη, 2009: σελ αέτωμα

23 Κτίριο στην οδό Κολοκοτρώνη 46 στον Πειραιά. Πηγή: Κρεμέζη, 2009: σελ παραστάδες με ραβδώσεις κυφωτοί γωνιόλιθοι

24 Πρώιμα νεοκλασσικά κτίρια στον Πειραιά (το επάνω έχει κατεδαφιστεί μετά τους σεισμούς του 1999 /τα κάτω βρίσκονται στην οδό Λεωσθένους 24,26) Πηγή: Στ. Μαλικούτη (1999), διδακτορική διατριβή.

25 1 2 Κτίρια του 19 ου αιώνα στον Πειραιά 1)Β Μεραρχίας 34, 2)Αλκιβιάδου Καραολή και Δημητρίου Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ.

26 Κτίριο του 19 ου αιώνα στον Πειραιά, Καραϊσκου 161 Πρόσοψη και κάτοψη ισογείου Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ.

27 Πηγή: Μαλικούτη Στ. (2004), Πειραιάς , ΠΙΟΠ: Αθήνα.

28 Κτίρια του 19 ου αιώνα στον Πειραιά (λαϊκά με νεοκλασσικές επιδράσεις) Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ.

29 Κτίρια του 19 ου αιώνα στον Πειραιά, με επιρροές του Τσίλλερ Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ.

30 1 2 3 Κτίρια του Τσίλλερ στον Πειραιά: 1)Εξοχικές κατοικίες Πατσιάδη στην πλατεία Αλεξάνδεας, υφιστάμενη μόνο η δεξιά (1899). 2)Μέγαρο Μεταξά, Γρ. Λαμπράκη και Βασ. Γεωργίου Β (1899). 3)Κάτοψη ορόφου Μεγάρου Μεταξά. Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), διδακτορική διατριβή.

31 Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), διδακτορική διατριβή. Καμπύλη συνάντηση τοίχων (1910) Άρθρωση τμημάτων με κυλινδρικό στοιχείο

32 Κτίριο στη γωνία Γρ. Λαμπράκη και Τσαμαδού στον Πειραιά Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), διδακτορική διατριβή.

33 Κτίρια με εκλεκτικιστικά στοιχεία, της 2 ης δεκαετίας του 20ού αιώνα (1911, 1912 αντίστοιχα), στην οδό Γούναρη στον Πειραιά Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), διδακτορική διατριβή.

34 Κτίριο του 19 ου αιώνα στον Πειραιά (Νεογοτθικό στυλ) Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), Λειτουργική συγκρότηση και αρχιτεκτονική εξέλιξη του ιστορικού κέντρου του Πειραιά, διδακτορική διατριβή, Τομέας Ι, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ.

35 Κτίρια 19 ου αιώνα, γραφικής αρχιτεκτονικής, στην Καστέλλα στον Πειραιά Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), διδακτορική διατριβή.

36 Επαγγελματικά ακίνητα 19 ου και αρχών 20ού αιώνα στον Πειραιά Πηγή: Μαλικούτη Στ. (1999), διδακτορική διατριβή.

37 Τέλος Ενότητας