Σάββατο, 26 Μαΐου 2007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ

Transcript

1 ΘΕΜΑ 1ο ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 007 Σάββτο, 6 Μΐου 007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γι τις ερωτήσεις ν γράψετε στο τετράδιό σς τον ριθμό της ερώτησης κι δίπλ το γράμμ που ντιστοιχεί στη σωστή πάντηση Η συζυγής βάση του ΗSO - σύμφων με τη θεωρί των Βrönsted-Lowry είνι το. SO3 - β. SO - γ. HSO δ. S - : β Μονάδες 1.. O δείκτης ΗΔ είνι έν σθενές οξύ. Κτά κνόν το χρώμ της όξινης μορφής ΗΔ του δείκτη επικρτεί ότν. ph < pk a(ηδ) 1 : β. ph > pk a (ΗΔ) + 1 γ. ph pk a(ηδ) δ. ph > pk a(ηδ) Μονάδες Ν χρκτηρίσετε τις προτάσεις που κολουθούν, γράφοντς στο τετράδιό σς δίπλ στο γράμμ που ντιστοιχεί σε κάθε πρότση τη λέξη Σωστό, ν η πρότση είνι σωστή, ή Λάθος, ν η πρότση είνι λνθσμένη.. To υδτικό διάλυμ ΚΝΟ3 στους 5 ο C έχει ph7. β. Η μεθυλμίνη (CH3NH) ντιδρά με HCl. γ. Η προσθήκη Η στην CH3-C-CH3 δίνει 1-προπνόλη. O. Σωστό β. Σωστό γ. Λάθος 1

2 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ N μετφέρετε στο τετράδιό σς τις πρκάτω χημικές εξισώσεις σωστά συμπληρωμένες:. CH3CHOH + Na A + B β. CH3CHCOOH + CH3OH Γ + Δ Μονάδες. CH3CHOH + Na CH3CHOΝa + (A) 1 H (B) β. CH3CHCOOH + CH3OH CH3CHCOOCH3 + HO (Γ) (Δ) 1.5 Αφού μελετήσετε την πρκάτω σειρά χημικών μεττροπών, ν γράψετε στο τετράδιό σς τους συντκτικούς τύπους των οργνικών ενώσεων Α, Β κι Γ: Βr CHCH + NaOH A + B + CuCl + NH3 Γ CCl λκοόλη (Α) CH-CH Br Br (B) HC CH (Γ) CuC CCu ΘΕΜΑ ο Υδτικό διάλυμ Δ1 όγκου 00mL περιέχει λ mol HCOOH κι έχει ph. Στ 00mL του διλύμτος Δ1 προσθέτουμε 0,0mol στερεού ΗCOONa κι προκύπτει διάλυμ Δ όγκου 00mL. Ν υπολογίσετε:. Την τιμή του λ. Μονάδες 7 β. Το ph του διλύμτος Δ κι το βθμό ιοντισμού του HCOOH σε υτό. Μονάδες γ. Τον όγκο υδτικού διλύμτος ΚMnO 0,1M, προυσί ΗSO, που πιτείτι γι ν ντιδράσει πλήρως με τ υπόλοιπ 00mL του διλύμτος Δ1. Μονάδες 8 Δίνετι ότι όλ τ διλύμτ βρίσκοντι στους 5 ο C, όπου Κa(HCOOH).

3 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 007 Ν γίνουν όλες οι γνωστές προσεγγίσεις που επιτρέποντι πό τ ριθμητικά δεδομέν του προβλήμτος. nhcooh λ. CHCOOH CM V 0, Δ 1 (Μ) ΗCOOH + HO HCOO- + H3O + Αρχικά C Αντιδρούν x Πράγοντι - x x Ισορροπί C-x x x ph [H + 3O ] M x x K C x K Δοκιμστικά C x C x C x C K C 0,5M K Eπειδή C 0,5 λ C HCOOH 0, 5 λ0,mol 0, <, οι προσεγγίσεις ισχύουν. β. Κτά την νάμειξη των δύο ουσιών δεν πργμτοποιείτι ντίδρση μετξύ τους. Υπολογίζουμε τις συγκεντρώσεις στο διάλυμ Δ. C HCOOH 0,5Μ nhcooνa 0,0 CHCOOΝa CHCOOΝ a 0,1Μ V 0, Δ (Μ) ΗCOOΝa HCOO - + Na + 0,1 0,1 0,1 (Μ) ΗCOOH + HO HCOO - + H3O + Αρχικά 0,5 Αντιδρούν y Πράγοντι - y y Ισορροπί 0,5-y y+0,1 y 3

4 K (y+ 0,1)y 0,5 y K 0,5 0,5 < ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 007 κι λόγω Ε.Κ.Ι. 0,1+ y 0,1 K 0,5 y 0,5 0,1y 0,5 y 3 ph log[ Η Ο + 3 ] log 3 ph Δ 3 Δ ΗCOOH y 0,5 3 0,5 3 ΗCOOH γ. Τ mol του ΗCOOH στ υπόλοιπ 00mL διλύμτος Δ1 είνι: n C V 0,5 0, n 0,1mol ΗCOOH ΗCOOH Δ1 ΗCOOH 5HCOOH + KMnO + 3HSO 5CO + MnSO + KSO + 8HO T 5mol HCOOH πιτούν mol KMnO 0,1mol HCOOH» ω; ω0,0mol KMnO n 0,0 C V V 0,L V KMnO KMnO KMnO KMnO KMnO 00mL C 0,1 n ΘΕΜΑ 3ο 3.1. Ν μετφέρετε στο τετράδιό σς την πρκάτω πρότση συμπληρωμένη με τους σωστούς όρους: Οι ορμόνες που εκκρίνοντι πό το πάγκρες κι ρυθμίζουν τη συγκέντρωση του σκχάρου στο ίμ είνι η κι η. Μονάδες Οι ορμόνες που εκκρίνοντι πό το πάγκρες κι ρυθμίζουν τη συγκέντρωση του σκχάρου στο ίμ είνι η ινσουλίνη κι η γλυκγόνη. 3.. Ν γράψετε στο τετράδιό σς τον ριθμό της ερώτησης κι δίπλ το γράμμ που ντιστοιχεί στη σωστή συμπλήρωσή της. Οι συμπληρωμτικές βάσεις στο μόριο του DNA συνδέοντι με δεσμούς

5 : β ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 007. φωσφοδιεστερικούς. β. υδρογόνου. γ. γλυκοζιτικούς. δ. πεπτιδικούς. Μονάδες Ν χρκτηρίσετε τις προτάσεις που κολουθούν, γράφοντς στο τετράδιό σς δίπλ στο γράμμ που ντιστοιχεί σε κάθε πρότση τη λέξη Σωστό, ν η πρότση είνι σωστή, ή Λάθος, ν η πρότση είνι λνθσμένη.. Ο ρόλος του trna είνι ν μετφέρει, κτά τη διάρκει της πρωτεϊνοσύνθεσης, τ κτάλληλ μινοξέ πό το κυττρόπλσμ στ ριβοσώμτ. β. Τ μινοξέ έχουν μφολυτικό χρκτήρ. γ. Η οξείδωση ενός μορίου FADH μέσω της νπνευστικής λυσίδς ποδίδει 3 μόρι ATP. :. Σωστό β. Σωστό γ. Λάθος 3.. Κάθε χρωστική ντίδρση της Στήλης Ι ν την ντιστοιχίσετε με την εμφάνιση του σωστού χρώμτος πό τη Στήλη ΙΙ, γράφοντς στο τετράδιό σς τον ριθμό της Στήλης Ι κι δίπλ το γράμμ της Στήλης ΙΙ. (Έν στοιχείο της Στήλης ΙΙ περισσεύει. Δύο χρωστικές ντιδράσεις ντιστοιχούν στο ίδιο χρώμ). Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1. Αμινοξύ + Διάλυμ νινυδρίνης. Άμυλο + Διάλυμ Ι σε ΚΙ 3. Γλυκογόνο + Διάλυμ Ι. Πρωτεΐνη + λκλικό διάλυμ CuSO (ντίδρση διουρίς) 5. Κυττρίνη + Διάλυμ Ι Α. Ερυθρωπό Β. Ιώδες Γ. Κστνοκίτρινο Δ. Πράσινο Ε. Κυνό Μονάδες 1. Β. Ε 3. Α. Β 5. Γ 5

6 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 007 ΘΕΜΑ ο.1. i. Ν νφέρετε τ συσττικά πό τ οποί δομείτι το ATP. Μονάδες 3 ii. Στο πρκάτω σχήμ πεικονίζετι ο κύκλος ΑΤP-ADP που ποτελεί το βσικό τρόπο ντλλγής ενέργεις στ βιολογικά συστήμτ. 1 5 Οξείδωση κυσίμων μορίων Σύνθεση βιομορίων κίνηση 3 Ν γράψετε στο τετράδιό σς τους ριθμούς του σχήμτος κι δίπλ σε κάθε ριθμό το γράμμ που ντιστοιχεί στη σωστή επιλογή Α. CO + HO B. ADP + Pi Γ. ΗΟ Δ. Ο Ε. ATP Μονάδες i. To ATP (τριφωσφορική δενοσίνη) ποτελείτι πό μί βάση πουρίνης, την δενίνη, έν σάκχρο, τη ριβόζη κι μι τριφωσφορική μονάδ. ii. 1. Ε. Β 3. Δ. Α 5. Γ.. Ορισμένες ενώσεις που ρυθμίζουν την ενεργότητ ενός ενζύμου ονομάζοντι λλοστερικοί τροποποιητές. i. Ν περιγράψετε πώς δρ ένς λλοστερικός τροποποιητής. 6

7 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 007 ii. Κτά τη μετβολική πορεί της γλυκόλυσης πργμτοποιείτι η ντίδρση: ΑΤP ΑDP 6-φωσφορική φρουκτόζη 1,6-διφωσφορική φρουκτόζη Η ντίδρση υτή κτλύετι πό το ένζυμο φωσφοφρουκτοκινάση το οποίο ρυθμίζετι λλοστερικά. Πώς γίνετι η ρύθμιση της ενεργότητς του ενζύμου υτού, νάλογ με τις ενεργεικές νάγκες του κυττάρου; i. O λλοστερικός τροποποιητής δεσμεύετι στο λλοστερικό κέντρο του ενζύμου, το οποίο μπορεί ν είνι όχι μόνο μκριά πό το ενεργό κέντρο λλά κι σε άλλη υπομονάδ. Η δημιουργί του συμπλέγμτος ενζύμου-λλοστερικού τροποποιητή δεν ενεργοποιεί κάποι χημική ντίδρση λλά προκλεί μι ελφρά τροποποίηση στη δομή του ενζύμου. Αυτή η τροποποίηση ονομάζετι λλοστερική μετάπτωση κι μετβάλλει τη χωροδιάτξη του ενεργού κέντρου, με ποτέλεσμ ν μετβάλλετι η βιολογική δράση του ενζύμου. Ο λλοστερικός τροποποιητής δεν είνι πρίτητο ν έχει δομή πρόμοι με το υπόστρωμ, φού ούτε δεσμεύετι στο ίδιο κέντρο με υτό λλά ούτε συμμετέχει σε χημική ντίδρση. Ο λλοστερικός τροποποιητής μπορεί ν δρ είτε νστέλλοντς είτε ενεργοποιώντς έν συγκεκριμένο ένζυμο. ii. Η φωσφοφρουκτοκινάση είνι έν ένζυμο κλειδί γι τη ρύθμιση της γλυκόλυσης. Το ένζυμο υτό νστέλλετι λλοστερικά πό υψηλές συγκεντρώσεις ATP, ενώ ντίθετ ενενργοποιείτι πό το ADP κι το ΑΜΡ. Ότν υπάρχει περίσσει ΑΤΡ (υψηλή ενεργεική φόρτιση), η γλυκόλυση νστέλλετι γιτί το ΑΤΡ δρ ως νστολές. Αντίθετ, ότν υπάρχει νάγκη σε ενέργει έχει κτνλωθεί το ΑΤΡ κι έχει σχημτιστεί ΑDP, οπότε ενεργοποιείτι η φωσφοφρουκτοκινάση κι ο ρυθμός της γλυκόλυσης υξάνετι τχύτητ. Χάρη στην λλοστερική υτή ρύθμιση η ροή διάσπσης της γλυκόζης προσρμόζετι στις ενεργεικές νάγκες του κυττάρου. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ T φετινά θέμτ ήτν διτυπωμέν με σφήνει κι οι εξετζόμενοι μπορούσν ν τ διπργμτευτούν χωρίς ν δυσκολευτούν ιδιίτερ. 7