ΕΙ ΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ Γ ΚΠΣ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΙ ΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΕΙ ΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Γ ΚΠΣ ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ: «ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΟΜΙΛΙΑ του ηµήτρη ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙ Η ΕΙ ΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ Γ ΚΠΣ ΒΟΛΟΣ - ΛΑΡΙΣΑ - ΚΑΡ ΙΤΣΑ ΜΑΙΟΥ 2005 Κυρίες, Κύριοι 1

2 Κατ αρχάς θα ήθελα να σας καλωσορίσω και να σας ευχαριστήσω για τη συµµετοχή σας στο συνέδριο µε θέµα: "Νέες τεχνολογίες και καινοτοµίες στη γεωργική παραγωγή και την αγροτική ανάπτυξη", συνέδριο που διοργανώνει η ΕΙ ΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ του Γ ΚΠΣ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων και το Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας σε συνεργασία µε τους φορείς: ΠΤ ΤΕΕ Κεντρικής και υτικής Θεσσαλίας και Μαγνησίας, Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας, ΣΥΝ ΕΣΜΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ, ΠΑΣΕΓΕΣ, ίκτυο LEADER, το ίκτυο ΠΡΑΞΗ, το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας και τους Επιστηµονικούς Συλλόγους τον ΣΠΜΕ, τον ΠΣ ΜΗ, ΠΣΧΜ και τον ΠΣ ΑΤΜ Το συνέδριο έχει σαν στόχο την ανάπτυξη διάλογου γόνιµου και αποδοτικού για την Ανάπτυξη του Αγροτικού Τοµέα µε ιδιαίτερη έµφαση στα εξής θέµατα: Νέες Τεχνολογίες και Έργα Υποδοµής στην Αγροτική Ανάπτυξη, Ο Στρατηγικός Σχεδιασµός στην Αγροτική Ανάπτυξη, Νέες Τεχνολογίες και Σχεδιασµός στη Γεωργία και τη ιαχείριση Περιβάλλοντος, ιαχείριση Αποβλήτων Αγροτικής Ανάπτυξης και Έργα Προστασίας Περιβάλλοντος, Γεωργική Παραγωγή και Αγροτική Ανάπτυξη, Στρατηγικές Τοπικής Ανάπτυξης και Αγροτικής Παραγωγής, Γεωργική Βιοµηχανία, Ενέργεια Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης µε θέµα «Νέες Τεχνολογίες και καινοτοµίες. Το Μέλλον της Αγροτικής Παραγωγής και ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ Καλωσορίζουµε τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα κυβερνητικά στελέχη, τους έγκριτους οµιλητές µας που προέρχονται από πολλά σηµεία της 2

3 Ευρώπης και από την χώρα µας, τα στελέχη του Υπουργείου, τους αντιπροσώπους των Περιφερειών και των Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, τους συλλογικούς φορείς του Τοµέα και τους άξιους συνδιοργανωτές. Στα Επιχειρησιακά Προγράµµατα του Γ ΚΠΣ, την ευθύνη υλοποίησης των οποίων έχει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων και ειδικότερα η Ειδική Γραµµατεία του Γ ΚΠΣ σηµειώθηκε σηµαντική επιτάχυνση των ρυθµών υλοποίησης, δεδοµένου ότι έχουν πλέον ολοκληρωθεί οι ενέργειες αξιολόγησης των προτάσεων και έκδοσης εγκριτικών αποφάσεων προς τους δικαιούχους των ενισχύσεων για το σύνολο σχεδόν των προκηρύξεων που δηµοσιεύτηκαν στο προηγούµενο διάστηµα. Ο Κανόνας «ν+2» στην απορρόφηση των κοινοτικών πόρων επιτεύχθηκε. Συγκεκριµένα, µέχρι τέλους Φεβρουάριου 2004 η απορρόφηση στα 4 Επιχειρησιακά Προγράµµατα ήταν: 22,3% στο Ε.Π. Αγροτικής Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της Υπαίθρου, 22,3% στο Ε.Π. Αλιεία, 10,2% στην Κ.Π. Leader+ και 44,9% στο Έγγραφο Προγραµµατισµού Αγροτικής Ανάπτυξης. Μέχρι οι τελικές απορροφήσεις (µε βάση την ηµόσια απάνη) είναι: 28,12% στο Ε.Π. Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου µε.. 600,76 εκ., 33,94% στο Ε.Π. Αλιεία µε.. 116,6 εκ., 27,80% στην Κ.Π. Leader+ µε.. 64,5 εκ. και 59,2% στο Έγγραφο Προγραµµατισµού Αγροτικής Ανάπτυξης µε ,6 εκ.. Σηµειώνεται ότι τα ποσοστά απορρόφησης έχουν υπολογιστεί µε τις αναθεωρηµένες τιµές (+406 εκατ. ) ηµόσιας απάνης των Προγραµµάτων και εµφανίζουν µικρότερη ή και αρνητική αύξηση σε σχέση µε την πραγµατικότητα. Και τα 4 Επιχειρησιακά Προγράµµατα έχουν αναθεωρηθεί και εγκριθεί από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χωρίς χρήση εξαιρέσεων και είναι τα πρώτα των οποίων η αναθεώρηση έχει εγκριθεί και από τις αρµόδιες υπηρεσίες της, σε σύγκριση µε το σύνολο των Επιχειρησιακών Προγραµµάτων τόσο των Υπουργείων όσο και των Περιφερειών. Σηµειώνεται ότι δεν τίθεται θέµα αναστολής πληρωµών λόγω προβληµάτων στα ηµόσια Έργα (π.χ. ΥΠΕΧΩ Ε, ΠΕΠ), γιατί από τις 7 Μαρτίου 2004 εφαρµόζονται πλήρως οι Κοινοτικές Οδηγίες. Με την αναθεώρηση του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου Ε.Π. Α.Α.-Α.Υ., και την έγκριση του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 19 Νοεµβρίου 2004 µε την απόφαση Ε (2004)4571/ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εξασφαλίστηκαν πρόσθετες πιστώσεις ύψους 360 εκατ. στην ηµόσια απάνη του Προγράµµατος, σε επιβράβευση των καλών επιδόσεων που έχει µέχρι σήµερα το Πρόγραµµα, προερχόµενα από τα Αποθεµατικά Επίδοσης και Προγραµµατισµού του Γ ΚΠΣ. Έτσι η συνολική ηµόσια απάνη που διατίθεται για έργα στον Αγροτικό Τοµέα µέσω του ΕΠΑΑ-ΑΥ ανέρχεται πλέον σε εκατοµµύρια. 3

4 Στο Ε.Π. Αλιεία, έως σήµερα έχει ενεργοποιηθεί το σύνολο των Μέτρων ενώ έχει προκηρυχθεί το 100% της ηµόσιας απάνης του προγράµµατος. Με την υπ αριθ. C(2004) 5344/ Aπόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εγκρίθηκε η Αναθεώρηση του Επιχειρησιακού Προγράµµατος, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσµα την εισροή πρόσθετων πόρων. Συγκεκριµένα προστέθηκαν πιστώσεις ύψους στην ηµόσια απάνη του Προγράµµατος προερχόµενες από το αποθεµατικό επίδοσης του Γ ΚΠΣ. Έτσι η συνολική ηµόσια απάνη του προγράµµατος ανέρχεται πλέον στα Σχετικά µε την Κοινοτική Πρωτοβουλία Leader+ υπενθυµίζουµε ότι το πρόγραµµα εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Μάρτιο του 2003 και κατά συνέπεια ο χρόνος εφαρµογής του δεν υπερβαίνει τους 24 µήνες. Ήδη από τον Μάιο του 2004 στις Ο.Τ.. έχει κατανεµηθεί προσθετή πίστωση και έχουν εγκριθεί συνολικά από τις 40 Οµάδες Τοπικής ράσης 486 Έργα συνολικής ηµόσιας απάνης η οποία αντιστοιχεί στο 87,6% του προγράµµατος. Σηµειώνεται ότι από τις 7 Μαρτίου 2004 και µέχρι το τέλος του έτους οι Ο.Τ.. προέβησαν σε 13 νέες προκηρύξεις. Τέλος οι 40 Οµάδες Τοπικής ράσης (Ο.Τ..) στην πλειονότητα τους ανταποκρίθηκαν στη πρόκληση και µετά τον επανακαθορισµό των στόχων και τις νέες οδηγίες κάλυψαν το χαµένο χρόνο χωρίς την οποιαδήποτε απώλεια πόρων που ήταν βέβαια αν συνεχιζόταν ο ρυθµός του προηγουµένου έτους. Με την υπ αριθ. 2293/ Απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίµων, έγινε κατανοµή πόρων ύψους στις Ο.Τ.. ανάλογα µε τις επιδόσεις που παρουσίασε κάθε Ο.Τ.. µέχρι Όσον αφορά το Έγγραφο Προγραµµατισµού Αγροτικής Ανάπτυξης ήδη έχει καλυφθεί το 56,43% της ηµόσιας απάνης του Προγράµµατος. Επίσης µέχρι τον Μάρτιο του 2004 έγιναν τρεις προκηρύξεις στην Πρόωρη Συνταξιοδότηση (Άξονας 1) και εντάχθηκαν 4500 δικαιούχοι αγρότες, στον Άξονα 2 Εξισωτική Αποζηµίωση µία προκήρυξη τον Ιούλιο 2004 όπου υποβλήθηκαν αιτήσεις. Για τη µείωση της νιτρορύπανσης στη Θεσσαλία, Κωπαΐδα, Φθιώτιδα και Ηλεία έγιναν δύο προκηρύξεις η πρώτη µε υποβολή µέχρι 07/05/2004 και ένταξη 481 δικαιούχων για στρέµµατα και η δεύτερη µε υποβολή µέχρι 26/01/2005. Παράλληλα έγινε ανά µία προκήρυξη στα Μέτρα 3.1 Βιολογική Γεωργία και 3.2 Βιολογική Κτηνοτροφία. Στο ίδιο χρονικό διάστηµα και εν όψη των τελευταίων προκηρύξεων του Γ ΚΠΣ, έχουν δοθεί εντολές στις αρµόδιες υπηρεσίες για την απλούστευση των διαδικασιών κυρίως όσον αφορά τα παρακάτω Μέτρα του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της Υπαίθρου (Ε.Π.Α.Α-Α.Υ.): Μέτρο 1.1 : Σχέδια Βελτίωσης Γεωργικών Εκµεταλλεύσεων, µε αναµενόµενη προκήρυξη εντός του Ιουνίου 2005, προϋπολογισµού 150 εκ. Μέτρο 2.1 : Επενδύσεις στη µεταποίηση & εµπορία γεωργικών προϊόντων. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η νέα προκήρυξη µέχρι 13 Ιουνίου 2005, προϋπολογισµού 180 εκ. 4

5 Μέτρο 3.1 : Νέοι γεωργοί Βελτίωση ηλικιακής Σύνθεσης του Αγροτικού Πληθυσµού. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η νέα προκήρυξη από 9 Μαΐου µέχρι 10 Ιουνίου 2005, προϋπολογισµού 90 εκ. Μέτρα του Άξονα 7 : Ολοκληρωµένα Προγράµµατα Ανάπτυξης του Αγροτικού Χώρου (Ο.Π.Α.Α.Χ.), µε αναµενόµενη προκήρυξη εντός του Ιουνίου 2005, προϋπολογισµού 80 εκ. Στο περιορισµό των δικαιολογητικών στα απολύτως απαραίτητα, Για παράδειγµα εξαλείφεται η υποχρέωση της υποβολής πιστοποιητικών βαρών ως προαπαιτούµενο πιστοποιητικό Φακέλου Υποψηφιότητας, πιστοποιητικά µη πτώχευσης, χάρτες προσανατολισµού, φορολογική και ασφαλιστική ενηµερότητα, Στο Μέτρο 1.1 απαλείφεται η υποχρέωση υποβολής οδηγιών χρήσεως των µηχανηµάτων, επίσηµης µετάφρασης τιµολογίων εξωτερικού και της εγγύησης καλής λειτουργίας. εν απαιτείται ο υποψήφιος του Μέτρου 1.1 να επισυνάψει δικαιολογητικά τα οποία εκδίδει η οικία υπηρεσία υποδοχής του φακέλου. Απλά η υπηρεσία αυτή υποχρεούται να τοποθετήσει τα δικαιολογητικά αυτά στο φάκελο του Υποψηφίου. Στη διευκόλυνση του έργου της αξιολόγησης των Προγραµµάτων, Για παράδειγµα συστάθηκε νέα Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής Συγχρηµατοδοτούµενων δράσεων γεωργικού Ταµείου (ΕΓΤΠΕ-Π) Προσανατολισµός, προκειµένου να λειτουργήσει ως τελικός δικαιούχος των ΜΕΤΡΩΝ 1.1 ΚΑΙ 3.1 καθώς και των Ιδιωτικών Επενδύσεων του ΑΞΟΝΑ 7 ΟΠΑΑΧ Στην επιτάχυνση των προθεσµιών για την έκδοση εγκριτικών πράξεων, µε την αλλαγή φορέων υποδοχής των προτάσεων αιτήσεων των ενδιαφεροµένων. Με δεδοµένη την τεράστια συµβολή του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης στην ανάπτυξη της χώρας όλα τα προηγούµενα χρόνια, µπορεί εύκολα κανείς να φανταστεί πόσο καθοριστικοί θα είναι οι επόµενοι µήνες για το µέλλον µας, καθώς στις Βρυξέλλες θα παρθούν οι αποφάσεις που θα αφορούν την κατανοµή των πόρων για τη Προγραµµατικής Περιόδου Αυτή τη στιγµή στο τραπέζι των διαπραγµατεύσεων (Συµβούλιο Αρχηγών και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) δύο κρίσιµα ζητήµατα βρίσκονται επί τάπητος: Ο Κανονισµός Λειτουργίας που θα καλύψει τη νέα προγραµµατική περίοδο και η απόφαση για τη συνολική χρηµατοδότηση της Ε.Ε. για την ίδια περίοδο, οι λεγόµενες δηλαδή «δηµοσιονοµικές προοπτικές». Εν ολίγοις τι κοινοτικοί πόροι θα διατεθούν τελικά για την περιφερειακή πολιτική και πως θα κατανεµηθούν στα 25 κράτη µέλη. Όσον αφορά τον κανονισµό λειτουργίας της Προγραµµατικής Περιόδου και για να γίνουν περισσότερο αντιληπτά τα όσα θα πούµε είναι σκόπιµο να προσδιορίσουµε τις βασικές διαφορές µεταξύ της 3 ης και της 4 ης προγραµµατικής περιόδου. Πρώτο στοιχείο είναι ότι στην 4 η προγραµµατική περίοδο θα υπάρχουν χωριστοί προγραµµατισµοί, που πρέπει µεταξύ τους να συντονίζονται και που η µεταξύ τους σχέση πρέπει να είναι συµπληρωµατική. 5

6 Αυτοί οι χωριστοί προγραµµατισµοί θα είναι: (1) ένας για τα ιαρθρωτικά Ταµεία (ΕΤΠΑ και ΕΚΤ) και το Ταµείο Συνοχής (2) ένας για την Αγροτική Ανάπτυξη (3) ένας για την Αλιεία Αναλύοντας το νέο Πλαίσιο Αγροτικής Ανάπτυξης κατά την 4 η προγραµµατική περίοδο θα πρέπει να εστιάσουµε την προσοχή µας στα κάτωθι σηµεία. Για την εφαρµογή του σηµείου 1.α)(2) ανωτέρω απαιτούνται: α) Κοινοτικές Στρατηγικές Κατευθυντήριες Γραµµές, που θα καθοριστούν από το Συµβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας. β) Ένα Εθνικό Σχέδιο Στρατηγική, που θα ορίσει το Κ-Μ σε εφαρµογή στη χώρα µας των Κοινοτικών Στρατηγικών Κατευθυντήριων Γραµµών, που αναφέρονται ανωτέρω. γ) Είτε ένα Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) σε επίπεδο χώρας είτε 13 ΠΑΑ, ένα για κάθε Περιφέρεια. δ) Σε ό,τι αφορά την εφαρµογή του κάθε ΠΑΑ απαιτούνται: (1) ιαχειριστική Αρχή (2) Αρχή Πληρωµής (3) Πιστοποιητικός Φορέας (θα πιστοποιεί συστήµατα διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και τους λογαριασµούς δαπάνες της Αρχής Πληρωµής). (4) Ένα συνολικό σύστηµα πληροφορικής, που θα συνδέει όλους τους ανωτέρω φορείς και τις Υπηρεσίες της Γενικής /νσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (η τελευταία θα έχει πρόσβαση στο σύστηµα). Πέρα από τα ανωτέρω, είτε υπάρχει ένα είτε υπάρχουν πολλά ΠΑΑ σε κάθε χώρα, θα δηµιουργηθεί σε Κοινοτικό επίπεδο το Ευρωπαϊκό ίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης. Σε επίπεδο χώρας θα δηµιουργηθεί το Εθνικό Αγροτικό ίκτυο (φορέας). ε) Για όλα όσα αναφέρονται στο προηγούµενο σηµείο, που σηµαίνει ότι η διοικητική επιβάρυνση κατά ΠΑΑ θα είναι πολύ µεγάλη, αποφασίσθηκε για τη Χώρα µας να εφαρµοσθεί µόνο ένα εθνικό ΠΑΑ. Αυτό θα περιλαµβάνει τουλάχιστον όλα όσα περιλαµβάνονται τώρα στο ΕΠΑΑ- ΑΥ, στο ΕΠΑΑ, στους Άξονες Αγροτικής Ανάπτυξης των 13 ΠΕΠ, καθώς και τα της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας LEADER+. Όλη αυτή η διοικητική επιβάρυνση κατά ΠΑΑ σηµαίνει ότι πρέπει να γίνει µια σε βάθος οργάνωση των Υπηρεσιών του Υπουργείου µας, αλλά και όχι µόνο. Το θέµα εξετάζεται. Το Σχέδιο Κανονισµού στήριξης της Αγροτικής Ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) θέτει για την αγροτική ανάπτυξη 3 στόχους: 6

7 Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας γεωργίας και δασοπονίας µέσω αναδιάρθρωσης, ανάπτυξης και καινοτοµίας. Βελτίωση του περιβάλλοντος και της υπαίθρου µέσω της διαχείρισης γης. Βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές και ενθάρρυνση διαφοροποίησης της οικονοµικής δραστηριότητας, αντικατάστασης στην εκµετάλλευση και συµβουλευτικών υπηρεσιών στην εκµετάλλευση, καθώς και δασοκοµικών συµβουλευτικών υπηρεσιών. Αυτοί οι 3 στόχοι, στο πλαίσιο του ΠΑΑ, θα εφαρµοσθούν µε 4 Άξονες. Αναφορικά µε τον Άξονα 1 στόχος είναι η Βελτίωση της ανάγκης του γεωργικού και δασοκοµικού τοµέα και θεσπίζονται α) Μέτρα που στοχεύουν στην προώθηση της γνώσης και βελτίωση του ανθρώπινου δυναµικού: 1) Επαγγελµατική κατάρτιση, δράσης πληροφόρησης, περιλαµβανοµένης και της διάχυσης της επιστηµονικής γνώσης και των καινοτόµων πρακτικών προς άτοµα, που εµπλέκονται στους τοµείς της γεωργίας, των τροφίµων και δασοκοµίας 2) εγκατάσταση νέων γεωργών 3) πρόωρη συνταξιοδότηση 4) χρήση συµβουλευτικών υπηρεσιών από γεωργούς και δασοκτήµονες 5) εγκατάσταση συµβουλευτικών υπηρεσιών για διαχείριση εκµεταλλεύσεων, β) Μέτρα, που στοχεύουν στην αναδιάρθρωση και ανάπτυξη φυσικού δυναµικού και στην προώθηση καινοτοµίας. 6) Εκσυγχρονισµός γεωργικών εκµεταλλεύσεων 7) Βελτίωση της οικονοµικής αξίας των δασών 8) Μεταποίηση και εµπορία γεωργικών και δασικών προϊόντων 9) Συνεργασία για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, διαδικασιών και τεχνολογιών στη γεωργία και στον τοµέα τροφίµων 10) Βελτίωση και ανάπτυξη υποδοµής, που σχετίζεται µε την ανάπτυξη και προσαρµογή γεωργίας και δασοκοµίας 11) Αποκατάσταση του δυναµικού γεωργικής παραγωγής, που ζηµιώθηκε από φυσικές καταστροφές και εισαγωγή κατάλληλων προληπτικών δράσεων γ) Μέτρα που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας της γεωργικής παραγωγής και των προϊόντων. 1) Βοήθεια στους γεωργούς να προσαρµοσθούν προς απαιτητικά πρότυπα, που βασίζονται στην Κοινοτική νοµοθεσία 2) Στήριξη γεωργών, που παίρνουν µέρος σε προγράµµατα ποιότητα τροφίµων 7

8 3) Στήριξη οµάδων παραγωγών για πληροφόρηση και δραστηριότητες προώθησης για προϊόντα σε προγράµµατα ποιότητας τροφίµων. Στον ΑΞΟΝΑ 2 θεσπίζονται α) Μέτρα, που στοχεύουν στην αειφορική χρήση της γεωργικής γης. 1) Πληρωµές σε γεωργούς για φυσικά µειονεκτήµατα σε ορεινές περιοχές (Εξισωτική Αποζηµίωση) 2) Πληρωµές σε άλλες περιοχές (Εξισωτική Αποζηµίωση) Εδώ πρέπει να σηµειωθεί ότι, το σχέδιο Κανονισµού για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), προβλέπει τον επαναπροσδιορισµό των µειονεκτικών περιοχών, ενώ δίνει τη δυνατότητα οι ορεινές περιοχές και οι περιοχές µε ειδικά µειονεκτήµατα είτε να ισχύσουν ως έχουν είτε να τροποποιηθούν (να αυξηθούν). Ο επαναπροσδιορισµός των µειονεκτικών περιοχών ζητείται να γίνει µε κριτήρια, που δεν περιέχουν κοινωνικό-οικονοµικά στοιχεία (δηλαδή µικρή πυκνότητα πληθυσµού ή αποπληθυσµός και εισοδήµατα κάτω του µέσου όρου).αυτό σηµαίνει ότι υπάρχει µεγάλη πιθανότητα να εξαιρεθούν αρκετές περιοχές µας. Γίνονται συζητήσεις και διαπραγµατεύσεις σε επίπεδο Οµάδας Εργασίας «Γεωργικές ιαρθρώσεις και Αγροτική Ανάπτυξη» του Συµβουλίου, αλλά και σε επίπεδο Συµβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, που στόχο έχουν µεταξύ άλλων, τουλάχιστον για τη Χώρα µας, αλλά και για άλλα Κράτη-Μέλη (Κ-Μ) να χρησιµοποιηθούν για τον επαναπροσδιορισµό των µειονεκτικών περιοχών και τα κοινωνικο-οικονοµικά κριτήρια. 3) Πληρωµές σε περιοχές Φύση 2000 και πληρωµές που συνδέονται µε την Οδηγία για τα Νερά 4) Γεωργό-περιβαλλοντικές πληρωµές 5) Πληρωµές για την καλή διαβίωση των ζώων 6) Στήριξη για µη παραγωγικές επενδύσεις β) Μέτρα, που στοχεύουν στην αειφορική χρήση δασικής γης 1) Πρώτη δάσωση γεωργικής γης 2) Πρώτη εγκατάσταση γεωργοδασικών συστηµάτων σε γεωργική γη 3) Πρώτη δάσωση µη γεωργικής γης 4) Πληρωµές Φύση ) ασο-περιβαλλοντικές πληρωµές 6) Αποκατάσταση δασικού δυναµικού και εισαγωγή προληπτικών δράσεων 7) Στήριξη για µη παραγωγικές επενδύσεις Αντίστοιχα στον ΑΞΟΝΑΣ 3 θεσπίζεται α) Μέτρο για τη διαφοροποίηση της αγροτικής οικονοµίας 8

9 1) ιαφοροποίηση προς µη-γεωργικές δραστηριότητες 2) Στήριξη για τη δηµιουργία και ανάπτυξη πολύ µικρών επιχειρήσεων µε σκοπό την προώθηση της επιχειρηµατικότητας και ανάπτυξη του οικονοµικού ιστού (στις διαπραγµατεύσεις γίνεται προσπάθεια διεύρυνσης του µεγέθους, ώστε µεταξύ των άλλων να περιλαµβάνονται π.χ. και γυναικείοι συνεταιρισµοί. 3) Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων β) Μέτρα για την βελτίωση της ποιότητας της αγροτικής ζωής στις αγροτικές περιοχές 1) Βασικές υπηρεσίες για την οικονοµία και τον αγροτικό πληθυσµό 2) Ανακαίνιση χωριών και ανάπτυξη 3) ιατήρηση και αναβάθµιση της αγροτικής κληρονοµιάς γ) Μέτρο κατάρτισης και πληροφόρησης για οικονοµικούς παράγοντες, που λειτουργούν στους τοµείς, που καλύπτονται από τον Άξονα 3 δ) Μέτρο για την απόκτηση δεξιοτήτων και διαχείρισης µε σκοπό την προετοιµασία και εφαρµογή µιας τοπικής στρατηγικής ανάπτυξης. Ο ΑΞΟΝΑΣ 4 αφορά την προσέγγιση LEADER UΤα Μέτρα συµπεριλαµβάνουν α) Εφαρµογή τοπικών στρατηγικών ανάπτυξης β) Εφαρµογή έργων συνεργασίας γ) Λειτουργία των Τοπικών Οµάδων ράσης, απόκτηση δεξιοτήτων και διαχείριση της περιοχής (άρθρο 57) υνατότητες Με την προσέγγιση Leader είναι δυνατόν να εφαρµοσθούν τα µέτρα ενός ή περισσοτέρων Αξόνων σε µια συνδυασµένη ή ολοκληρωµένη µορφή. Για την προσέγγιση Leader προβλέπεται ένα αποθεµατικό 3% σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα και άλλα Κ-Μ δεν συµφωνούν να υπάρχει αποθεµατικό, γιατί δηµιουργεί µεγάλη επιβάρυνση στη διοίκηση, εφαρµόζεται αργά και δεν µπορεί να αποτελέσει µοχλό ώθησης της προσπάθειας µε την προσέγγιση Leader. Τέλος αξίζει να σηµειώσουµε και µερικά αλλά γενικά στοιχεία που επηρεάζουν και δεσµεύουν την χώρα µας στην επόµενη προγραµµατική περίοδο. Το Σχέδιο Κανονισµού προβλέπει στο ΕΓΤΑΑ να υπάρχει µια ισορροπία µεταξύ των Αξόνων και ορίζει για το σκοπό αυτό να υπάρχει ένα ελάχιστο ποσοστό κατά Άξονα του Συνολικού Ποσού ηµόσιας απάνης του ΠΑΑ. 9

10 Θα είναι τουλάχιστον 15% για καθένα από τους Άξονες 1 και 3 και τουλάχιστον 25% για τον Άξονα 2. Προβλέπεται επίσης ότι για την προσέγγιση Leader πρέπει να χρησιµοποιηθεί τουλάχιστον 7% του συνόλου της ηµόσιας απάνης του ΠΑΑ. Το 7% δεν θα είναι πρόσθετο των Αξόνων, αλλά θα αποτελεί µέρος των επιµέρους ελάχιστων ποσοστών, που αναφέρονται ανωτέρω. Η θέση µας είναι ότι αυτά θα µπορούσαν να διασφαλίσουν µια ισορροπηµένη ανάπτυξη, εφόσον δοθεί η δυνατότητα µιας ευέλικτης κινητικότητας πόρων µεταξύ των αξόνων, ανάλογα µε τις υπάρχουσες ιδιαίτερες αναπτυξιακές ανάγκες των Κρατών Μελών. Τα θέµατα των ελαχίστων ποσοστών κατά Άξονα, του αποθεµατικού και της προσέγγισης Leader βρίσκονται υπό διαπραγµάτευση σε επίπεδο Συµβουλίου Υπουργών. Η επιχειρηµατικότητα στην ύπαιθρο στηρίζεται και από τα προγράµµατα και άλλων Υπουργείων (όπως του Υπουργείου Ανάπτυξης), τα οποία, στην προσπάθεια τους αυτή έχουν δηµιουργήσει αντίστοιχες οµές που δρουν παράλληλα στον ίδιο χώρο. Η συνεργασία όλων αυτών των Φορέων θεωρούµε ότι είναι απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε να επιτευχθεί η µέγιστη αξιοποίηση των υπηρεσιών τους. Κλείνοντας, θεωρώ, ότι µε «εργαλεία»: την αξιοποίηση των εµπειριών από τις προηγούµενες εφαρµογές των προγραµµάτων του αγροτικού τοµέα στην ύπαιθρο την επαρκή ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση του τοπικού πληθυσµού για την καλλιέργεια επιχειρηµατικού πνεύµατος και την ανάπτυξη συνεργασίας όλων των Φορέων και οµών που δραστηριοποιούνται στο χώρο αυτό θα επιτύχουµε την αποτελεσµατικότερη αξιοποίηση των πόρων, ώστε η Χώρα µας και ειδικότερα η ύπαιθρος να έχει βάλει τις βάσεις στο γενικότερο ανταγωνιστικό περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙ ΗΣ ΕΙ ΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Γ ΚΠΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 10