Αειφόρος Ανάπτυξη. Αµφιλεγόµενη έννοια αλλά και στόχος των νέων πολιτικών Τρεις άξονες: οικονοµία, περιβάλλον, κοινωνία

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αειφόρος Ανάπτυξη. Αµφιλεγόµενη έννοια αλλά και στόχος των νέων πολιτικών Τρεις άξονες: οικονοµία, περιβάλλον, κοινωνία"

Ἑστία Παπαδόπουλος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Αειφόρος Ανάπτυξη Αµφιλεγόµενη έννοια αλλά και στόχος των νέων πολιτικών Τρεις άξονες: οικονοµία, περιβάλλον, κοινωνία

2 Η µετάβαση προς την αειφόρο ανάπτυξη Οικονοµική µεγέθυνση: παραγωγή, κατανάλωση, εκσυγχρονισµός µέσων (παραδοσιακή οικονοµική ανάπτυξη) Προβλήµατα: φτώχεια, ανεργία, υποβάθµιση περιβάλλοντος, έλλειψη εκπαίδευσης, υπανάπτυξη τρίτου κόσµου κλπ. Συνυπολογισµός εκτός από το ΑΕΠ και άλλων παραµέτρων: ποιότητα ζωής, υγεία, περιβάλλον, παιδεία, πολιτισµός κλπ.

3 Οικολογική Οικονοµία Νεοκλασική θεωρία και περιβάλλον (εξωτερικές επιβαρύνσεις κλπ.) Εισαγωγή βιολογικών αρχών στην οικονοµία Η νεοκλασική προσέγγιση βασίζεται στην εύρεση του βέλτιστου εξωτερικού κόστους

4 Οικολογική Οικονοµία ιαφορετική προσέγγιση: τα όρια και το µέγεθος της οικονοµίας είναι συγκεκριµένα και προσδιορισµένα από την «φυσική κλίµακα» οι οικονοµικοί δείκτες είναι σύνθετοι και περιλαµβάνουν και ποιοτικά στοιχεία (φτώχεια, απασχόληση, διατήρηση βιοποικιλότητας, ισορροπία οικοσυστηµάτων) ενώ η οικονοµική αποδοτικότητα έπεται ο χρονικός ορίζοντας της ανάπτυξης είναι µακροπρόθεσµος ηανάπτυξηλαµβάνει χώρα σε τοπικό επίπεδο ιαφορές των δύο προσεγγίσεων

5 Αειφόρος Ανάπτυξη Παγκόσµια Επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, 1987: επιτροπή Brundtland, «Our Common Future» "development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs." «η ανάπτυξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να περιορίζει τη δυνατότητα των µελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικέςτουςανάγκες»

6 Σύνθετοι Ορισµοί Coomer, 1979: «ανάπτυξη που καθορίζεται από τα ίδια τα όρια του φυσικού περιβάλλοντος» Allen, 1980: «τα οικοσυστήµατα θα πρέπει να χρησιµοποιούνται σε τέτοιο βαθµό ώστε να διασφαλίζεται η αυτόανανέωσή τους και η αυτό-εξέλιξή τους» Pezzey, 1988: «διαγενεακή ισότητα»

7 Η έννοια της αειφόρου/βιώσιµης ανάπτυξης εξασφάλιση των βιολογικών, φυσικών και χηµικών διεργασιών που λαµβάνουν χώρα στα οικοσυστήµατα και εξασφαλίζουν την οµαλήανανέωσηκαιεξέλιξήτου (προς όφελος του ανθρώπινου είδους µακροπρόθεσµα) απαίτηση ύπαρξης των αναγκαίων φυσικών πόρων που αποτελούν τις εισροές της οικονοµικής παραγωγής (ηοποίασυνεχώς µεγεθύνεται) (προτιµήσεις µελλοντικών γενεών, τεχνολογία, εκµετάλλευση νέων φυσικών πόρων, ανανεώσιµοι φυσικοί πόροι κλπ.)

8 Οι τρεις πυλώνες της αειφόρου ανάπτυξης

9 Ηοικονοµική παράµετρος στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης ιασφάλιση παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών, σταθερότητα, δικλείδες ασφαλείας η νεοκλασική προσέγγιση είναι ασύµβατη µε την αειφόρο ανάπτυξη η έννοια της ευηµερίας πρέπει να συµπεριλάβει δείκτες σχετικούς µε τηνυγεία, την παιδεία, τη µείωση της ανεργίας κλπ.

10 Η οικολογική παράµετρος στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης ανανέωση και διατήρηση φυσικών πόρων, προστασία βιοποικιλότητας, προστασία από τη ρύπανση κλπ. η διατήρηση της φυσικής ισορροπίας επιτυγχάνει και τη διατήρηση του ανθρώπινου είδους προστασία του φυσικού κεφαλαίου που προµηθεύει αγαθά και υπηρεσίες στους ανθρώπους διατήρηση ικανότητας αυτό-ανανέωσης των οικοσυστηµάτων

11 Η οικολογική παράµετρος στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης ιαταραχή ικανότητας αποκατάστασης οικοσυστηµάτων: εξαφάνιση ειδών ρύπανση «τρύπα όζοντος» αύξηση θερµοκρασίας, κλιµατικές αλλαγές ιαφωνίες µεταξύ «ανθρωποκεντρικής αειφόρου ανάπτυξης» και «οικοκεντρικής αειφόρου ανάπτυξης»

12 Η κοινωνική παράµετρος στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης Συνδετικός κρίκος µεταξύ οικονοµίας - οικολογίας Κρίσιµες αρχές: συµµετοχική διακυβέρνηση ενεργοποίηση τοπικών οργανώσεων µη κυβερνητικέςοργανώσεις συνεργασία µεταξύ οµάδων κοινωνική ισότητα, παιδεία, υγεία, πολιτισµός κλπ.

13 υνατότητα σύνθεσης όλων των παραµέτρων Πρώτο ερώτηµα: σε ποιο βαθµό οι διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις υπερβαίνουν τις διαφορές τους; εύτερο ερώτηµα: υπάρχει δυνατότητα σύνθεσης των διαφορετικών παραµέτρων σε µια ρεαλιστική βάση που θα προωθήσει συγκεκριµένες πολιτικές αειφόρου ανάπτυξης; Το σίγουρο είναι ότι απαιτούνται νέες πολιτικές σε όλα τα επίπεδα

14 Τέσσερις Σχολές Αειφόρου Ανάπτυξης (Turner 1993) Η «πολύ ήπια αειφόρος ανάπτυξη» υποστηρίζεται από τους νεοκλασικούς οικονοµολόγους η σταθερή αύξηση του ΑΕΠ και η τεχνολογική πρόοδος θα εξασφαλίσουν την οικονοµική ευηµερία και την ικανότητα του περιβάλλοντος να υποστηρίζει τις ανθρώπινες ανάγκες

15 Η «ήπια αειφόρος ανάπτυξη» καθορισµός ορίων στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων όροι κλειδιά: υποκατάσταση, γνώση ενεργοποίηση καταναλωτή

16 Η «ισχυρή αειφόρος ανάπτυξη» αµφισβητεί την προτεραιότητα της συνεχούς οικονοµικής ανάπτυξης προτείνει ένα πιο οικοκεντρικό µοντέλο αµφισβητεί την αρχή της «υποκατάστασης» θέτει αυστηρούς όρους περιορισµού της ανάπτυξης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος

17 Η «πολύ ισχυρή αειφόρος ανάπτυξη» ριζοσπαστική προσέγγιση, συγκλίνει µε τη «βαθιά οικολογία» Ηφύσηέχειεγγενήαξία Ισότητα µεταξύ όλων των ειδών του οικοσυστήµατος Οικοκεντρική θεώρηση υποστηρίζει τη µείωση του ανθρώπινου πληθυσµού

18 Συµπεράσµατα Ηαειφόροςανάπτυξηπαραµένει µία αµφιλεγόµενη έννοια Κριτική: αποσπασµατικότητα αντιφατικότητα έλλειψη συνοχής έλλειψη πρακτικών προτάσεων και µεθόδων

19 Συµπεράσµατα Σύνθεση προσεγγίσεων Ριζικές αλλαγές στο θεσµικό πλαίσιο, τη διακυβέρνηση, τιςηθικέςαξίεςκλπ. Μακροπρόθεσµη στρατηγική Ανάπτυξη υπό όρους και προϋποθέσεις Φέρουσα ικανότητα οικοσύστηµάτων Η αειφόρος ανάπτυξη πρέπει να διαπερνά όλες τις πολιτικές (τοµεακές, οριζόντιες) και όλα τα επίπεδα (τοπικό, περιφερειακό, διεθνές)

20 Συµπεράσµατα Προτεραιότητες: Ενσωµάτωση εξωτερικών επιβαρύνσεων Ορθολογική χρήση φυσικών πόρων Αντιµετώπιση ρύπανσης Συνεχής ενίσχυση καινοτόµων τεχνολογιών Μείωση γεωγραφικών και κοινωνικών ανισοτήτων Αντιµετώπιση παγκόσµιων περιβαλλοντικών προβληµάτων

Σχετικά έγγραφα

Θεσµικά Όργανα για την Περιβαλλοντική Πολιτική σε ιεθνές Επίπεδο

Θεσµικά Όργανα για την Περιβαλλοντική Πολιτική σε ιεθνές Επίπεδο Οργανισµός Οικονοµικής Συνεργασίας & Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) (Organization for Economic Co-operation and Development OECD) Ίδρυση 1960 Στόχος η