Τυποποίηση και πρότυπα για έλεγχο ποιότητας στις κατασκευές με μη καταστρεπτικές μεθόδους

Transcript

1 ntua ACADEMIC OPEN COURSES Τυποποίηση και πρότυπα για έλεγχο ποιότητας στις κατασκευές με μη καταστρεπτικές μεθόδους Α. Μοροπούλου, Καθηγήτρια ΕΜΠ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Έργου των Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων από την διδάσκουσα Καθ. Α. Μοροπούλου. Για υλικό που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 Οι περισσότερες κατασκευές παρουσιάζουν αστοχίες πριν φτάσουν το λειτουργικό χρόνο ζωής τους. Η ανάγκη διασφάλισης ποιότητας των υλικών και των κατασκευών είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτική για την ελαχιστοποίηση των σφαλμάτων από το σχεδιασμό μέχρι και την κατασκευή

4 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ

5 Πρωταρχικό στάδιο σε επεμβάσεις συντήρησης μνημείωνιστορικών κατασκευών είναι η χρήση ολοκληρωμένων πρωτόκολλων τεκμηρίωσης για την καταγραφή: του ιστορικού του υπό μελέτη μνημείου όσον αφορά στην αρχιτεκτονική του και στην δομοστατική του κατάσταση, των προηγούμενων επεμβάσεων συντήρησης, του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, δεδομένων που αφορούν στην φθορά του μνημείου λόγω περιβαλλοντικών φορτίσεων

6 Πληροφοριακό Σύστημα για το Εθνικό Αρχείο Μνημείων - ΠΟΛΕΜΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ Ολοκληρωμένο σύστημα τεκμηρίωσης και διαχείρισης: Σχεδιασμένο να εκπληρώνει τις ανάγκες διαφόρων μονάδων και υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού Παρέχει ολοκληρωμένα εργαλεία για την διαχείριση μνημείων και συλλογών Η ολοκληρωμένη προσέγγιση σε πρακτικές ψηφιοποίησης δεδομένων και ψηφιακής τεκμηρίωσης προωθεί την διαμόρφωση αποτελεσματικών στρατηγικών για την διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε τοπικό και εθνικό επίπεδο Το έργο ΠΟΛΕΜΩΝ - Συντονισμένες Υπηρεσίες Πληροφορικής για την Τεκμηρίωση, Διαχείριση και Ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος μουσείου, για εφαρμογή σε εθνική κλίμακα και ενός συστήματος για το Εθνικό Αρχείο Μνημείων

7 Πληροφοριακό Σύστημα για το Εθνικό Αρχείο Μνημείων - ΠΟΛΕΜΩΝ Τα κυριότερα δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του συστήματος του Εθνικού Αρχείου Μνημείων είναι τα εξής: Αφορά σε κινητά και ακίνητα μνημεία, διαχρονικά και σε συσχετισμό μεταξύ τους Υποστηρίζει τη διαχειριστική τεκμηρίωση των μνημείων Είναι γεωγραφικά κατανεμημένο, σύμφωνα με την επίσημη διοικητική διαίρεση και την κατανομη των μονάδων του ΥΠΠΟ. Η συλλογή και η εξειδικευμένη επεξεργασία του αρχειακού υλικου γίνεται τοπικά, ενώ η Διεύθυνση Αρχείου Μνημείων και Δημοσιευμάτων του ΥΠΠΟ έχει επιτελικό ρόλο και αντλεί στοιχεία για διοικητικές κυρίως ανάγκες. Είναι συμβατό προς την ισχύουσα νομοθεσία για την Αρχαιολογία Έχει αρχιτεκτονική ομοσπονδιακού συστήματος βάσεων δεδομένων Επιτρέπει την προσάρτηση θεματικών βάσεων δεδομένων πολιτισμικής τεκμηρίωσης συμβατών με τις αντίστοιχες του πληροφοριακού συστήματος μουσείου. Έχει δυνατότητα σύνδεσης με πληροφοριακό σύστημα μουσείου. Το πρόγραμμα Εθνικού Αρχείου Μνημείων "Πολέμων" εκπονήθηκε από τη Διεύθυνση Αρχείου Μνημείων και Δημοσιευμάτων σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας στα πλαίσια του INTERREG II, έργο "Πληροφοριακή λεωφόρος διασύνδεσης οργανισμών Κρήτης, Κύπρου και χωρών νοτιοανατολικής Μεσογείου", υποέργο "Πολιτισμικές Εφαρμογές Τηλεματικής"

8 Πληροφοριακό Σύστημα για το Εθνικό Αρχείο Μνημείων - ΠΟΛΕΜΩΝ Το πληροφοριακό σύστημα του Εθνικού Αρχείου Μνημείων παρέχει χαρτογραφική υποστήριξη μέσω σύνδεσης με αντίστοιχο σύστημα τεκμηρίωσης, η οποία περιλαμβάνει: Υποδομή για την εκπόνηση του Εθνικού Χάρτη Μνημείων σε σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (GIS). Κτηματολογική τεκμηρίωση της ευρύτερης περιοχής των μνημείων (κυρίως αρχαιολογικών χώρων) στο πλαίσιο του γεωδαιτικού και διοικητικού συστήματος αναφοράς του Εθνικού Κτηματολογίου. Προδιαγραφές τοπογραφικής αποτύπωσης μνημείων Το σύστημα, αν και εκτενές, είναι πολύ αναλυτικό, και όχι τόσο ευέλικτο

9 Πληροφοριακό Σύστημα για το Εθνικό Αρχείο Μνημείων - ΠΟΛΕΜΩΝ Γενικά Χαρακτηριστικά Έιδικά Χαρακτηριστικά Νεωτερικές Επεμβάσεις Τεχνική Κατασκευής

10 Πληροφοριακό Σύστημα για το Εθνικό Αρχείο Μνημείων - ΠΟΛΕΜΩΝ Κατάσταση - Χρήση Βιβλιογραφία Φωτογραφίες

11 Πληροφοριακό Σύστημα της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης Η ηλεκτρονική εφαρμογή του Γραφείου Τεκμηρίωσης διαχειρίζεται το τεκμηριωτικό υλικό των έργων της Ακρόπολης, που έχει ήδη κατατεθεί και φυλάσσεται στο αρχείο της ΥΣΜΑ, καθώς και αυτό που καθημερινώς παράγεται κατά τις επεμβάσεις Το 1987, μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης στο Ερέχθειον, τέθηκε το θέμα της αξιοποίησης της πληροφορικής για την αποτελεσματικότερη διαχείριση του υλικού τεκμηρίωσης των έργων της Ακρόπολης. To σύστημα ηλεκτρονικής ευρετηρίασης και διαχείρισης των τεκμηρίων θα έπρεπε να εξασφαλίζει: ταχύτητα ως προς την ανεύρεση των πληροφοριών, οργάνωση και ομαδοποίηση των τεκμηρίων, ανάλυση και άμεση πρόσβαση στο περιεχόμενό τους να υποστηρίζει δίκτυο με πολλούς χρήστες. Το 1997 άρχισε η εισαγωγή του υλικού της αναστήλωσης του Παρθενώνος, και το υλικό της επέμβασης στο Ερέχθειον. Από το 2001, με την εγκατάσταση σταθμών εργασίας στα εργοτάξια των μνημείων και τη δικτύωση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, εξασφαλίσθηκε η δυνατότητα εισαγωγής τεκμηρίων στην ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων αμέσως μετά την παραγωγή τους. Έτσι οι πληροφορίες των τεκμηρίων που εισάγονται είναι επίκαιρες και πλέον αξιόπιστες.

12 Πληροφοριακό Σύστημα της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης Η ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων διαχειρίζεται εικόνες και κείμενα και απαρτίζεται από τέσσερα αρχεία Αρχείο αρχιτεκτονικών μελών Αρχείο φωτογραφιών Αρχείο σχεδίων Αρχείο κειμένων Πληροφορίες για τα μνημεία, δομημένες κατά ιεραρχικό τρόπο, από το σύνολο του μνημείου και τα διάφορα δομικά τμήματά του έως το μεμονωμένο αρχιτεκτονικό μέλος Ειδικές πληροφορίες: - Κατασκευαστικά χαρακτηριστικά των μελών - Ίχνη των ιστορικών τους φάσεων - Παλαιότερες επεμβάσεις που αυτά έχουν υποστεί - Φθορές που παρουσιάζουν - Σύγχρονες επεμβάσεις δομικής αποκατάστασης - σύγχρονες επεμβάσεις συντήρησης της επιφάνειας Κάθε τεκμήριο (φωτογραφία, σχέδιο ή κείμενο) συσχετίζεται με το αρχιτεκτονικό μέλος στο οποίο αναφέρεται. Το περιεχόμενο του τεκμηρίου περιγράφεται με ειδικές κωδικοποιημένες πληροφορίες (λέξεις-κλειδιά) και μπορεί να συσχετιστεί με τις έξι ομάδες/οθόνες των ειδικών πληροφοριών του αρχείου των αρχιτεκτονικών μελών.

13 Πληροφοριακό Σύστημα της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης Τα τεκμήρια και πληροφορίες μπορούν να ανασυρθούν με βάση κριτήρια αναζήτησης, απλά ή σύνθετα. Παρέχονται όχι μόνον απλοί κατάλογοι των τεκμηρίων, αλλά και σύνθετες, ως προς το περιεχόμενό τους, απαντήσεις σε σχέση με τα αρχιτεκτονικά μέλη των μνημείων, καθιστά την ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων ένα εύχρηστο και χρήσιμο εργαλείο στη διάθεση των συντελεστών του έργου και της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας. Κατά το διάστημα , στο πλαίσιο του έργου «Ανάπτυξη Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων στην Ακρόπολη των Αθηνών», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας», του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, πραγματοποιήθηκε ο ανασχεδιασμός του συστήματος. Την συγκεκριμένη εργασία ανέλαβε το Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Έρευνας Κρήτης, ως μέλος της αναδόχου κοινοπραξίας «Ελληνική Φωτογραμμετρική ΕΠΕ&ΣΙΑ» Τα κύρια σημεία της επέμβασης αφορούν στην: αλλαγή του λογισμικού λειτουργίας της Βάσης Δεδομένων, βελτίωση του υποσυστήματος ανεύρεσης των πληροφοριών, αποτελεσματικότερη χρήση του διαγράμματος της ανάλυσης των μνημείων δυναμικότερη διαχείριση των αρχείων εικόνας και των καταστάσεων αποτελεσμάτων αναζήτησης Ενσωμάτωση ενός υποσυστήματος εξαγωγής στατιστικών στοιχείων Νέα δυνατότητα πρόσβασης στη Βάση Δεδομένων μέσω των τρισδιάστατων απεικονίσεων των Μνημείων και της τεχνολογίας Γεωγραφικών Πληροφορικών Συστημάτων (GIS)

14 Τα πρωτόκολλα αυτά ενσωματώνονται σε συστήματα ελέγχου ολικής ποιότητας που εφαρμόζουν οι φορείς διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς π.χ. Σύστημα ελέγχου ολικής ποιότητας στα έργα συντήρησης και αποκατάστασης της Γενικής Δ/νσης Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού

15 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

16 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ο έλεγχος ποιότητας περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες τεχνικές και ενέργειες που απαιτούνται για να εκπληρωθούν οι απαιτήσεις ποιότητας μέσω: - καταγραφής διαδικασιών - διαδικασιών ελαχιστοποίησης των αιτίων που προκαλούν μη ικανοποιητική απόδοση, βάσει προτύπων και προδιαγραφών Κριτήρια ελέγχου ποιότητας Ανθεκτικότητα Έλεγχος της επίπτωσης των περιβαλλοντικών παραγόντων φθοράς Συμβατότητα Έλεγχος των φυσικοχημικών, χημικών, μηχανικών ιδιοτήτων, ώστε να άγονται τα φορτία του περιβάλλοντος με συμβατό τρόπο Επιτελεστικότητα Απαιτήσεις (Χρήσεις, σεισμική συμπεριφορά) Αειφορία Αύξηση του χρόνου ζωής με μείωση των επιπτώσεων του περιβάλλοντος στις κατασκευές Προστασία περιβάλλοντος από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των κατασκευών

17 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Έλεγχος ποιότητας των υλικών και των κατασκευών Αναλυτικές τεχνικές Μη καταστρεπτικές τεχνικές

18 ΠΡΟΤΥΠΑ - STANDARDS Εφαρμογή μη καταστρεπτικών τεχνικών ASTM D , Πρότυπη μέθοδος για την μέτρηση των χρωματικών διαφορών βάσει ενόργανων μετρήσεων χρωματικών παραμέτρων. Standard Test Method for Calculation of Color Differences from Instrumentally Measured Color Coordinates. ASTM E (01), Πρότυπη Μέθοδος για την μέτρηση της ταχύτητας διάδοσης υπερήχων σε υλικά, Standard Practice for Measuring Ultrasonic Velocity in Materials. ASTM E Standard Classification of Building Elements and Related Sitework-UNIFORMAT II, Ed. ASTM. ASTM E , Πρότυπη μέθοδος μέτρησης και διόρθωσης του συντελεστή εκπομπής με την χρήση συσκευών θερμογραφίας υπερύθρου, Standard Test Methods for Measuring and Compensating for Emissivity Using Infrared Imaging Radiometers.\ Τοιχοποιία BS :1992 Code of practice for the use of masonry, Part 1 Structural use of unreinforced masonry. EN 772-1:2000 Methods of test for masonry units. Determination of compressive strength. EN :1999 Methods of test for mortar for masonry. Determination of flexural and compressive strength of hardened mortar. EN 998-1:2003 Specification for mortar for masonry - Part 1: Rendering and plastering mortar. EN :1999 Methods of test for masonry. Determination of flexural strength. EN :1998 Methods of test for mortar for masonry - Part 2: Bulk sampling of mortars and preparation of test mortars

19 ΠΡΟΤΥΠΑ - STANDARDS Κονιάματα EN :1999 Methods of test for mortar for masonry - Part 3: Determination of consistence of fresh mortar (by flow table) EN :1998 Methods of test for mortar for masonry - Part 4: Determination of consistence of fresh mortar (by plunger penetration) EN :1998 Methods of test for mortar for masonry - Part 6: Determination of bulk density of fresh mortar EN :1998 Methods of test for mortar for masonry - Part 7: Determination of air content of fresh mortar EN :2000 Methods of test of mortar for masonry - Part 12: Determination of adhesive strength of hardened rendering and plastering mortars on substrates EN :1998 Methods of test for mortar for masonry - Part 19: Determination of water vapour permeability of hardened rendering and plastering mortars ISO 565:1999, Κόσκινα, Διαστάσεις οπών, Test sieves -- Metal wire cloth, perforated metal plate and electroformed sheet -- Nominal sizes of openings. Διαχείριση Βιομηχανία ISO :2001 Building construction -- Organization of information about construction works -- Part 2: Framework for classification of information. ISO/PAS :2001 Building construction -- Organization of information about construction works -- Part 3: Framework for object-oriented information exchange. ISO/TR 14177:1994 Classification of information in the construction industry.

20 NORMALS ΙΤΑΛΙΚΑ STANDARDS Χαρακτηρισμός υλικών/ προιόντων φθοράς/ υλικών και επεμβάσεων συντήρησης NORMAL 4/80, Κατανομή πόρων σε συνόρτηση με τη διάμετρό τους, με χρήση της πορομετρίας υδραργύρου. NORMAL 7/81, Απορρόφηση υγρασίας με εμβάπτιση του υλικού σε νερό, συνολική ικανότητα απορρόφησης υγρασίας. NORMAL 8/81, Περιγραφή της μεθόδου ανάλυσης της ηλεκτρονικης μικροσκοπίας σάρωσης για τον ποιοτικό χαρακτηρισμό της φθοράς φυσικών υλικών, και, της αποτίμησης επεμβάσεων συντήρησης. NORMAL 11/82, Περιγραφή της μεθόδου προσδιορισμού της απορρόφησης ύδατος με τριχοειδή αναρρίχηση. NORMAL 14/83, Λεπτή τομή υλικών για την εξέταση τους σε οπτικό πολωτικό μικροσκόπιο για τον χαρακτηρισμό των υλικών και αποτίμηση επεμβάσεων συντήρησης. NORMAL 16/84, φυσικό-χημικός, πετρογραφικός και μορφολογικός χαρακτηρισμός των φυσικών υλικών, και της κατάστασης διατήρησης τους, με την χρήσης σειράς αναλυτικών μεθόδων. Normal 22/86, Μέτρηση της Ταχύτητας Διάδοσης του Ήχου για την εφαρμογή της μη-καταστρεπτικής μεθόδου για την διαπίστωση ασυνεχειών στην μάζα του υλικού. NORMAL 29/88, Μέτρηση του συντελεστή ξήρανσης, προσδιορίζονται οι μεταβολές στο χρόνο της περιεχόμενης υγρασίας ενός υλικού.

21 NORMALS ΙΤΑΛΙΚΑ STANDARDS Χαρακτηρισμός υλικών/ προιόντων φθοράς/ υλικών και επεμβάσεων συντήρησης NORMAL 32/89, Ασβεστιμετρία, ογκομετρικός προσδιορισμός του αερίου διοξειδίου του άνθρακα του, δηλαδή προσδιορισμός των περιεχόμενων ανθρακικών ενώσεων (ασβεστίτη και δολομίτη) με επίδραση υδροχλωρικού οξέος. NORMAL 34/91, Ποιοτική και ορυκτολογική ανάλυση υλικών με την μέθοδο της περίθλασης ακτίνων Χ. NORMAL 42/93, Γενικά κριτήρια για την εφαρμογή των Μη Καταστρεπτικών Μεθόδων Ελέγχου, Κριτήρια και Αρχές για τον Χαρακτηρισμό, την Διάγνωση της Φθοράς, Μελέτη του Μηχανισμού Φθοράς, και Προτάσεις για προστασία και επεμβάσεις. [UNI 10859: /01/2000, Πολιτιστική κληρονομιά, Υλικά φυσικά και τεχνητά, Προσδιορισμός της υδατοαπορρόφησης μέσω τριχοειδών πόρων. UNI 10921:2001, 28/02/20015, Πολιτιστική Κληρονομιά, Φυσικά και τεχνητά υλικά, Προϊόντα υδροφοβίωσης, Εφαρμογή και αποτίμηση στο εργαστήριο. UNI 11085: /11/ , Ιταλικό πρότυπο, Πολιτιστική κληρονομιά, Υλικά φυσικά και τεχνητά, Προσδιορισμός της υγρασίας μιας τοιχοποιίας με τη βαρυμετρική μέθοδο. UNI 11087:2003, 01/11/2003, Ιταλικό πρότυπο, Πολιτιστική κληρονομιά, Υλικά φυσικά και τεχνητά, Ποσοτικός προσδιορισμός ολικών διαλυτών αλάτων, που προέρχωνται είτε από τα συστατικά των υλικών

22 ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΕΣ - ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ Σχετικοί με τη συμπεριφορά τους στην κατασκευή [ΕΑΚ, 2000] Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός, Ε.Α.Κ. 2000, Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Ο.Α.Σ.Π (1999), Φ.Ε.Κ Β / ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΑΣ 6 - ENV 1996, «Design of masonry structures». Εθνικό Κείμενο Εφαρμογής Ευρωκώδικα 6, «Κατασκευές από Τοιχοποιία», - Μέρος 1-1 «Γενικοί κανόνες για κτίρια- Κανόνες για άοπλη και οπλισμένη τοιχοποιία», (ENV :1995), ΦΕΚ 808/ ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΑΣ 8 - ENV 1998, «Design provisions for earthquake resistance of structures». Εθνικό Κείμενο Εφαρμογής Ευρωκώδικα 8, «ΦΕΚ 1517/B/ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β)». ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΑΣ 5 - ENV 1995 «Design of timber structures».

23 Χρήση Μη-καταστρεπτικών Τεχνικών για Έλεγχο Ποιότητας Οι μη καταστρεπτικές τεχνικές παρουσιάζουν μια σειρά από πλεονεκτήματα Δυνατότητα εξέτασης επιτόπου Διατήρηση της ακεραιότητας της εξεταζόμενης δομής Γρήγορη αποκάλυψη των αποτελεσμάτων Παροχή τόσο ποιοτικών αλλά και ποσοτικών αποτελεσμάτων Εύκολη ανάγνωση των γραφημάτων με τη χρήση ειδικών λογισμικών

24 Χρήση Μη-καταστρεπτικών Τεχνικών για Έλεγχο Ποιότητας Χαρακτηρισμός των υλικών Μικροσκοπία Οπτικών Ινών Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνας Υπερηχοσκόπηση Θερμογραφία Υπερύθρου Γεωραντάρ Αποτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων Σχεδιασμός υλικών και επεμβάσεων συντήρησης Αποτίμηση της συμβατότητας των υλικών

25 Έλεγχος στατικής λειτουργίας κτηρίων από φέρουσα τοιχοποιία (Μ. Χρονόπουλος, Γ. Γεωργουσόπουλος, 2003) Μελέτη - Συλλογή στοιχείων Αποτύπωση Αποτίμηση εντατικών μεγεθών της τοιχοποιίας και των συστατικών της με καταστρεπτικές, και μη καταστρεπτικές μεθόδους ελέγχου. Επίπεδοι γρύλοι, γεωραντάρ, κρουσιμέτρηση, υπερηχοσκόπηση, πενετρομέτρηση / εξόλκευση ήλου, δοκιμή χαραγής, θραυσμάτων Επίλυση στατικής λειτουργίας κτιρίου. Εμπειρικές, παραδοχή φορτίσεων, και μηχανισμού μεταφοράς των φορτίσεων Υπολογιστικές, μόρφωση προσομειωτών (χρειάζονται την εισαγωγή παραμέτρων που βρίσκονται με την βοήθεια των παραπάνω μεθόδων) Εκτίμηση φέρουσας ικανότητας, αιτιολόγηση των βλαβών, και επικινδυνότητα της απομένουσας αντοχής

26 Έλεγχος στατικής λειτουργίας κτηρίων από φέρουσα τοιχοποιία (Μ. Χρονόπουλος, Γ. Γεωργουσόπουλος, 2003) Μηχανικά χαρακτηριστικά τοιχοποιίας Εντός επιπέδου λειτουργία τοιχοποιίας Τοιχοποιία υπό θλίψη Τοιχοποιία υπό εφελκυσμό Δράση διάτμησης υπό θλίψη Διαξονική καταπόνηση της τοιχοποιίας Εκτός επιπέδου λειτουργία τοιχοποιίας Έλεγχος κάμψεως εκτός επιπέδου, κρίσιμος έλεγχος ειδικά για τοιχοποιίες με έλλειψη διαφραγμάτων στις στάθμες ορόφων και στεγών, και όπου δεν υπάρχει σύνδεση λιθοδομών με τα οριζόντια στοιχεία. Ο ευρωκώδικας 6 προσδιορίζει τις απαιτούμενες δοκιμές

27 Κυριότερες μέθοδοι ελέγχου κατασκευών από φέρουσα τοιχοποιία έναντι σεισμικών φορτίων (Μ. Χρονόπουλος, Γ. Γεωργουσόπουλος, 2003) Μέθοδος των πεσσών Μέθοδος του ισοδύναμου πλαισίου Μέθοδος των πεπερασμένων στοιχείων Συγκριτικές μελέτες των παραπάνω μεθόδων απέδειξαν ότι: Υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των μεθόδων Σε παλαιά κτίρια από λιθοδομή και χωρίς διαφράγματα στις στάθμες των ορόφων, μόνο η μέθοδος των πεπερασμένων στοιχείων μπορεί να προβλέψει με αξιοπιστία την εντός και εκτός επιπέδου συμπεριφορά των τοιχοποιιών.

28 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Ιστορικά Κτίρια: Πιλότοι για την εφαρμογή στις σύγχρονες κατασκευές Σύγχρονα Κτίρια / Υποδομές

29 Μικροσκοπία οπτικών ινών Αρχή της Μεθόδου Συνίσταται στη μετάδοση των σημάτων με φως (οπτικές ίνες) αντί ηλεκτρικού ρεύματος (μεταλλικοί αγωγοί) Εφαρμογές Μελέτη διαφορετικής υφής και σύστασης υλικών Ταξινόμηση υλικών (διάκριση κονιαμάτων ανά κατηγορία) Μελέτη φαινομένων φθοράς (κυψέλωση, όξινη ανθρακική κρούστα) Αποτίμηση επεμβάσεων συντήρησης

30 Μικροσκοπία οπτικών ινών Μεγέθυνση x25 σε πλίνθο Μεγέθυνση x50 σε σκυρόδεμα

31 Μικροσκοπία οπτικών ινών Ιστορικό Κτίριο Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος Επιφάνεια Πεντελικού Μαρμάρου - Χαλαρές αποθέσεις x25 Μεγάλου πάχους φαιόμαυρη κρούστα x100

32 Ψηφιακή επεξεργασία εικόνας Αρχή της Μεθόδου Συνίσταται στο διαφορετικό ποσοστό ανάκλασης και απορρόφησης του ορατού φάσματος (φωτός) από την εξεταζόμενη επιφάνεια ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Μπορούν να διερευνηθούν οι διαδικασίες και οι μηχανισμοί της φθοράς των υλικών. Η εικόνα της πραγματικής επιφάνειας αποδίδεται με φωτογραφίες. Η ποιότητα της εικόνας πρέπει να είναι τέτοια ώστε να επιτρέπει σαφή διαχωρισμό των χαρακτηριστικών του υλικού διαμέσου των χρωματικών μεταβολών. Εφαρμογές Αναγνώριση των λιθοτύπων και των μορφών φθοράς με την απόδοση των διαφορετικών πληροφοριών με διαφορετικά χρώματα επί απλών φωτογραφιών και την επεξεργασία εικόνων με ψευδή χρώματα στην επιφάνεια και σε βάθος.

33 Λογισμικά ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων επιφανειών Χαρτογράφηση της φθοράς και των υλικών (π.χ. Μεσαιωνικές οχυρώσεις Ηρακλείου) Τοιχοποιία των ενετικών οχυρώσεων του Ηρακλείου Σημαντικότερος Τύπος Φθοράς: Κυψέλωση Κόκκινο ~ 35%

34 Λογισμικά ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων επιφανειών Αποτίμηση επεμβάσεων συντήρησης (π.χ. Καθαρισμού: Κεντρικό Κτίριο Τράπεζας της Ελλάδος) Επιφάνεια πιλοτικής επέμβασης μικροαμμοβολή επίθεμα (ΝΗ) 4 CO 3 15%.

35 Υπερηχοσκόπηση Αρχή της Μεθόδου Η ταχύτητα μετάδοσης υπερήχων αποτελεί καλή ένδειξη της φυσικομηχανικής συμπεριφοράς των λίθων. Η ταχύτητα μετάδοσης των υπερήχων σχετίζεται με το μέτρο ελαστικότητας του λίθου, καθώς και με το λόγο του Poisson και το μέτρο του Young. Εφαρμογές Αποτίμηση του βάθους φθοράς των υλικών Αποτίμηση της εφαρμοζόμενης κατεργασίας συντήρησης

36 Σύστημα υπερηχοσκόπησης Ανίχνευση ρωγμών, κενών στα υλικά Μεσαιωνικές οχυρώσεις της Ρόδου

37 Σύστημα υπερηχοσκόπησης Αποτίμηση επεμβάσεων στερέωσης Αγ. Αικατερίνη Ρόδου T Rodos Ag. Aikaterini - P-wave Site NT2 (right) T Rodos Ag. Aikaterini - P-wave Site EU D=11.7 mm D2=10.4 mm Distance (X, mm) 20 D1=7.9 mm Distance (X, mm) Πριν την εφαρμογή Μετά την εφαρμογή πυριτικού αιθυλεστέρα 70%

38 Υπέρυθρη θερμογραφία Αρχή της Μεθόδου Όλα τα υλικά εκπέμπουν υπέρυθρη ακτινοβολία (περιοχή του ηλεκτρομαγνητικού φασματος μm) λόγω της θερμικής κίνησης των μορίων τους. Επισπρόσθετα, όταν υπέρυθρη ακτινοβολία από εξωτερική πηγή προσπέσει σε ένα υλικό, μέρος αυτής το διαπερνά, μέρος αυτής ανακλάται, και το υπόλοιπο μέρος απορροφάται από το υλικό. τ + ρ + α = 1 (τ = διαπερατότητα, ρ = ανάκλαση, α = απορρόφηση) Τα ποσοστά αυτά εξαρτώνται από το υλικό και την μορφολογία του.

39 Υπέρυθρη θερμογραφία Aνίχνευση υγρασίας στα υλικά Μεσαιωνικές οχυρώσεις της Ρόδου

40 Υπέρυθρη θερμογραφία Εντοπισμός ατελειών σε υλικά Ύπαρξη οπής στο εσωτερικό σε μεταλλικό δοκίμιο

41 Υπέρυθρη θερμογραφία Αποτίμηση επέμβασης καθαρισμού (Καθαρισμός: Κεντρικό Κτίριο Τράπεζας της Ελλάδος) υδροβολή επίθεμα (ΝΗ) 4 CO 3 15%.

42 Υπέρυθρη θερμογραφία Αποτίμηση ασύμβατων υλικών αποκατάστασης (Μεσαιωνικές οχυρώσεις Ηρακλείου) Χρήση τσιμεντιτικών κονιαμάτων

43 Γεωραντάρ Αρχή της Μεθόδου Είναι όμοια της σεισμικής ανάκλασης. Ένας ηλεκτρομαγνητικός παλμός υψηλής συχνότητας ( ΜHz) μικρής διάρκειας παράγεται και διοχετεύεται στο έδαφος. Το σήμα (παλμός) διαχέεται στα υλικά που συνιστούν το υπέδαφος και επηρεάζεται από τις ιδιότητες των περιβαλλόντων υλικών. Μέρος της ενέργειας του παλμού ανακλάται στη διαχωριστική επιφάνεια υλικών διαφορετικών ιδιοτήτων και καταγράφεται σε έναν δέκτη στην επιφάνεια του εδάφους, ενώ η υπολειπόμενη ενέργεια του παλμού διοχετεύεται σε βαθύτερα επίπεδα.

44 Γεωραντάρ Εφαρμογές Εντοπισμός κενών κάτω από επιφάνειες σκυροδέματος Δοκιμές πάνω από δρόμους όπου λόγω συνεχών καθιζήσεων το πάχος της ασφάλτου αυξάνεται συνεχώς Εντοπισμός και προσδιορισμός διαστάσεων ζωνών σκυροδέματος που έχει υποστεί βλάβη λόγω διάβρωσης από τη χρησιμοποίηση αλατιού. Εντοπισμός διάκενων και ρωγμών αλλά και μεταβολών της ορυκτολογικής σύστασης όγκων διακοσμητικών πετρωμάτων.

45 Θερμογραφία υπερύθρου & Γεωραντάρ Σημεία που παρουσιάζουν φθορά Ραδιογεώγραμμα ασφαλτοτάπητα

46 Το παράδειγμα της προστασίας ιστορικών κτιρίων

47 Φάσεις προστασίας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Τεκμηρίωση Διάγνωση αποτίμηση παλαιότερων επεμβάσεων Μελέτη επεμβάσεων Εργασίες επεμβάσεων Αποτίμηση επεμβάσεων Παρακολούθηση - έλεγχος

48 Μεθοδολογία Ολοκληρωμένης Διάγνωσης, Σχεδιασμού και Αποτίμησης ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΦΘΟΡΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ - ΑΙΤΙΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ / ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ / ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Η /ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΙΛΟΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

49 Επιστημονική Μεθοδολογία και Σύστημα Ποιότητας Η υιοθέτηση της επιστημονικής μεθοδολογίας σε όλες τις φάσεις εργασιών, θα οδηγήσει σε συστηματοποίηση Της μελέτης της δομοστατικής επάρκειας του κτιρίου. Της διαδικασίας του χαρακτηρισμού των υλικών και της διάγνωσης της φθοράς. της διαχείρισης και επεξεργασίας των αποτελεσμάτων της διάγνωσης και της εξαγωγής ολοκληρωμένων συμπερασμάτων του σχεδιασμού και προγραμματισμού των υλικών και επεμβάσεων συντήρησης / αποκατάστασης της εφαρμογής των υλικών και των επεμβάσεων συντήρησης / αποκατάστασης της αποτίμησης των υλικών και επεμβάσεων συντήρησης / αποκατάστασης

50 Μεθοδολογία Διαγνωστικής Μελέτης για την Δομοστατική Ανάλυση [Βinda et. al. 1994] Μελέτη υλικών και φθοράς Επί τόπου Μετρήσεις Πειραματική Διερεύνηση Εργαστηριακές Μετρήσεις Μελέτη υλικών και φθοράς Ποιοτική διερεύνηση Ιστορική Τεκμηρίωση Μελέτη του τύπου των ρηγματώσεων Κινήσεις της υγρασίας Μη καταστρεπτικές μετρήσεις (γεωραντάρ, θερμογραφία) Ποσοτική διερεύνηση Γεωμετρική Μελέτη Παρακολούθηση και έλεγχος της κτιριακής δομής. Μέτρηση επί τόπου των εντοπισμένων τάσεων Χημικές Μέθοδοι Ανάλυσης Δειγματοληψία Φυσικές Μέθοδοι Ανάλυσης Δεδομένα εισόδου για αριθμητική ανάλυση Μηχανικές Δοκιμές Ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα, γεωμετρικές και μηχανικές παράμετροι Καθορισμός του συστήματος εντοπισμένων τάσεων της δομής

51 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ- ΕΠΙΤΟΠΟΥ ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ [Μοροπούλου, 2000] ΣΤΟΧΟΙ Αναγνώριση και ταξινόμηση υλικών Αναγνώριση μορφών φθοράς Αποτίμηση του βάθους φθοράς Ρωγμές σε υλικά, Βάθος Αποτίμηση επεμβάσεων συντήρησης ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ Ψηφιακή επεξεργασία εικόνας Μικροσκοπία Οπτικών Ινών Υπερηχοσκόπηση Υπέρυθρη Θερμογραφία Γεωραντάρ Ανερχόμενη και Παραμένουσα Υγρασία Γαμμαγραφία Ανίχνευση Μεταλλικών Αντικείμενων

52 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ / ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ [Biscontin, Moropoulou, 1995] ΣΤΟΧΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ Χαρακτηρισμός υλικών και κατάστασης φθοράς Ανθεκτικότητα σε περιβαλλοντικά φορτία Φυσικοχημικά χαρακτηριστικά, αναπνοή της τοιχοποιίας και μελέτη φαινομένων μεταφοράς υγρασίας / διαλυτών αλάτων Μεταβολή των μηχανικών αντοχών των υλικών υπό την επίδραση περιβαλλοντικών φορτίων Ποιοτική και ποσοτική Χημική σύσταση και Ορυκτολογική ανάλυση Μικροδομή, συντελεστής υδατοαπορροφησης, ξήρανσης, κοκκομετρία (κονιάματα) φυσικομηχανικές ιδιότητες, συμπεριφορά σε κύκλους γήρανσης / Μηχανικά χαρακτηριστικά και Μορφολογία Τοιχοποιίας, Αντοχή σε θλίψη, κάμψη, εφελκυσμό Θερμική /Θερβοβαρυμετρική ανάλυση, Φασματοσκοπία Υπερύθρου, Ασβεστιμετρία, Προσδιορισμός ολικών διαλυτών αλάτων, ανιόντων και κατιόντων Περίθλαση ακτίνων Χ, Οπτικό πολωτικό μικροσκόπιο. Πορώδες/πορομετρία υδραργύρου, Καθορισμός υδατοαπορρόφησης μέσω τριχοειδών, Απορρόφηση υγρασίας με εμβάπτιση, Προσδιορισμός υγρασίας, Κοκκομετρία, Δοκιμές Μηχανικών Αντοχών, Δοκιμές επιταγχυνόμενης γήρανσης Δομοστατική Ανάλυση

53 Ολοκληρωμένος Έλεγχος Πεδίου ΣΤΟΧΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ Καθορισμός δομικού συστήματος, δηλαδή γεωμετρία των εμφανών και καλυμμένων δομικών στοιχείων. Παραδοσιακές μέθοδοι αποτύπωσης Τοπογραφική μέθοδος Φωτογραμμετρική μέθοδος Έλεγχος του συστήματος ρηγματώσεων δηλαδή, έλεγχος των μετακινήσεων, περιστροφών και μετατοπίσεων και εξέλιξη των ρηγματώσεων Θερμογραφία, μέτρηση ταχύτητας διάδοσης ήχου, ηλεκτρομαγνητικές μέθοδοι Αυτόματα συστήματα καταγραφής ΜΕΛΕΤΗ ΥΛΙΚΩΝ & ΦΘΟΡΑΣ Επί-τόπου μελέτη των εντοπισμένων τάσεων Επιμηκυνσιόμετρα Επίπεδοι γρύλοι, καταγραφή τάσεων Προσδιορισμός των επιμέρους φυσικοχημικών και μηχανικών χαρακτηριστικών των υλικών και της φθοράς τους Μικροσκοπία οπτικών ινών, και χρωματόμετρο Επί τόπου δειγματοληψία, εργαστηριακές μετρήσεις.

54 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ / ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ / ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΕΠΙΣΤΑΣΙΑ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ: ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΔΕΛΤΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ / ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ

55 Πυλώνας εισόδου Δύο μονώροφα κτήρια εκατέρωθέν του Ένα μονώροφο κτήριο Εφαρμογή στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

56 Ιστορική Τεκμηρίωση (Ιταλικό πρότυπο Normal 20/85, 17/84)

57 Γενικά Στοιχεία ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΕ ΜΟΥΣΕΙΟ Πυλώνας εισόδου Βοηθητικοί χώροι Γενική άποψη της αυλής από το κεντρικό κτίριο προς Βορρά Βοηθητικοί χώροι Γενική άποψη της δυτικής ισόγειας πτέρυγας Γενική άποψη της ανατολικής ισόγειας πτέρυγας Κεντρικό κτίριο

58 Το μέγαρο των Ιλισίων στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας 22, κοντά στην πλατεία Ρηγίλλης, χρησίμευε αρχικά ως χειμερινή κατοικία της Δουκίσσης και κτίστηκε από τον Κλεάνθη Η κατασκευή του μεγάρου των Ιλισίων ολοκληρώθηκε το Η Δούκισσα έμεινε εκεί από το 1848 μέχρι και τον θάνατο της στις 14 Μαΐου Μετά τον θάνατο της περιήλθε το κτίριο στο ελληνικό δημόσιο. Φιλοξένησε τη Σχολή Ευελπίδων και αργότερα άλλες στρατιωτικές αρχές.

59 Μετατροπή σε Μουσείο Χάρη στις προσπάθειες του Γιώργου Σωτηρίου, το συγκρότημα παραχωρήθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Το 1929 μεταρρυθμίστηκε από τον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο και από το 1930 εγκαταστάθηκε εκεί το Μουσείο Στη διαρρύθμιση αυτή διατηρείται ανέπαφη η εξωτερική μορφή των κτηρίων, ενώ στο εσωτερικό γίνονται μετατροπές, ώστε οι χώροι να προσαρμοστούν στο μουσειολογικό σχέδιο του Σωτηρίου. Κατόψεις του κεντρικού μεγάρου (Με κόκκινο η αρχική κατάσταση του κτιρίου)

60 Πρόσφατες Επεμβάσεις 1. Αίθουσα «Μάρσαλ», Εργαστήρια Συντήρησης, Κτίριο στρατοπέδου Δαβάκη (Συλλογή Λοβέρδου), 1980

61 Μελέτη Σχεδιαστικής Αρχιτεκτονικής Τεκμηρίωσης και Αποτύπωσης της Υπάρχουσας Κατάστασης

62 Βόρεια όψη κεντρικού μεγάρου Δυτική όψη κεντρικού μεγάρου Για τα Ιλίσια δημιούργησε ο Κλεάνθης έναν δικό του τύπο εξοχικής κατοικίας. Το σύνολο παρουσιάζει μια ιδιότυπη αρχιτεκτονική με συνδυασμό κλασικών στοιχείων, όπως είναι η επικράτηση της οριζόντιας γραμμής και οι χαμηλοί κλειστοί πύργοι, και ρομαντικών στοιχείων, όπως είναι οι αψιδωτές στοές και η προβολή της στέγης, στοιχεία της τοσκανικής αναγεννησιακής μορφολογίας. Το κεντρικό κτίριο είναι κλειστό οικοδόμημα που αποτελείται από δύο ορόφους με υπόγειο. Στη βόρεια πλευρά, προς την αυλή και στους δύο ορόφους είναι τοποθετημένες τοξοστοιχίες αποτελούμενες από επτά άξονες.

63 Νότια όψη κεντρικού μεγάρου Η πρόσοψη πλαισιώνεται από δύο εξέχοντες γωνιακούς πύργους που φαρδαίνουν ελαφρά προς την βάση τους και φέρουν δική τους στέγη και στους οποίους βρίσκονται τα κλιμακοστάσια. Η νότια όψη, προς τον Ιλισό, χαρακτηρίζεται από μία τοξοστοιχία με τρεις αψίδες στο κέντρο του ισογείου και από δύο ευθύγραμμα πλαισιωμένα παράθυρα εκατέρωθεν τις τοξοστοιχίας. Έτσι διατηρείται επίσης και σε αυτήν την όψη, ο τριαδικός ρυθμός της βόρειας όψης, δηλαδή κυρίαρχο μέσο με υψηλότερη στέγη και από ένας πύργος σε κάθε άκρη.

64 Στο κτίριο εισόδου (πυλώνα) τα ημικυκλικά παράθυρα έχουν βυζαντινό χαρακτήρα ενώ ο θόλος της χαμηλής εισόδου και τα μικρά ανοίγματα στους φαρδείς τοίχους θυμίζει εισόδους μοναστηριακών συγκροτημάτων. Τους βοηθητικούς χώρους ο Κλεάνθης τους τοποθετούσε εκτός του κεντρικού σώματος σε δευτερεύοντα κτίρια που είναι διαμορφωμένα σύμφωνα με τις ανάγκες της κτιριακής εγκατάστασης, όπως συμπεραίνεται από τα διαφορετικά ύψη τους. Επρόκειτο για στάβλους αλόγων και αγελάδων, μαγειρείο, φούρνο και διάφορες αποθήκες.

65 Υλικά Κατασκευής Όπως προκύπτει από την λεπτομερή περιγραφή των εργασιών και των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν στο Μέγαρο των Ιλισίων στην συγγραφή υποχρεώσεων του έργου, ο Κλεάνθης χρησιμοποίησε για την κατασκευή υλικά όπως: - μάρμαρο (Πεντελικό, Τήνου,ενίοτε Πάρου), - λίθο (κυρίως ασβεστόλιθο), - οπτόπλινθο(κεραμικά), ξύλο (Πεύκο, καστανιά), - σίδηρο (κυρίως για κάγκελα και επένδυση παραθύρων, θυρών) - ενώ για επίχρισμα ασβέστη και άμμο Η κατασκευή των τοίχων έγιναν από το ίδιο υλικό (ασβεστιτικά, αργιλικά) με πλήρωση των κενών με θραύσματα μαρμάρου (Πεντελικό, Τήνου). Οι κολώνες των τζατμάδων, οι ξυλοδεσιές έγιναν από ξύλο καστανιάς ή πεύκου. Χρήση σίδηρου αλλά και μόλυβδου για το δέσιμο των βάσεων των στύλων καθώς και χρήση στην κατασκευή τους πέτρας πλακωτής αλλά και τούβλων (οπτόπλινθοι), χρήση μαρμάρων σε ποδιές και παρτέρια. Όλα τα κουφώματα ήταν ξύλινα.

66 Διάγνωση Αρχιτεκτονικών Μορφολογικών Προβλημάτων σε Συνάρτηση με την Φθορά και την Παθολογία του Μνημείου

67 Λιθοδομή Το δυο πλευρικά κτίρια είναι κατασκευασμένα από λιθοδομή μεγάλου πάχους. Η λιθοδομή μορφώνεται με πωρόλιθους περιβαλλόμενους από κεραμικά στοιχεία σε όλους τους αρμούς οριζόντιους και κάθετους. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα κεραμικά λιθοσώματα αντικαθίστανται με αντίστοιχων διαστάσεων και περίπου ιδίας μορφής τεμάχια ημίξεστου λίθου. Στα νεώτερα τμήματα που έχουν γίνει ανακατασκευές της λιθοδομής δεν υπάρχει η παρεμβολή των κεραμικών λιθοσωμάτων και σε πολλές περιπτώσεις έχουν αντικατασταθεί ακόμα και οι ημιλαξευτοί λίθοι

68 Επιχρίσματα - Φινιρίσματα Το αρχικό κτίριο δεν ήταν αρχικά σοβαντισμένο παρά μόνο οι προσόψεις. Η θέση όπου αρχίζει το επίχρισμα είναι τοποθετημένος ημιλαξευτός λίθος. Εσωτερικά όλοι οι τοίχοι φέρουν επίχρισμα εκτός εκείνων των σύγχρονων επεμβάσεων. Τα επιχρίσματα που χρησιμοποιήθηκαν σε νεώτερες επεμβάσεις είναι κυρίως τσιμεντοκονία. Επίσης σε διαφορές θέσεις της τοιχοποιίας συναντάται πλέγμα ορθογωνικών οπών (κοτσετόσυρμα). Το πλέγμα αυτό πιθανώς εξυπηρετεί σκοπούς πρόσφυσης του τσιμεντοκονιάματος πάνω στο αυθεντικό υλικό. Για την συγκράτηση των πλεγμάτων στην θέση τους χρησιμοποιήθηκαν βλήτρα ενώ για την συρραφή μεταξύ τους λεπτό μεταλλικό πλέγμα.

69 ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΡΜΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠΕΡΥΘΡΟΥ Δυτική Πτέρυγα - Στάβλος (Ανατολική Όψη) - Καλυμμένο παράθυρο 1.18m από παράθυρο δεξιά, πιθανό σημείου αρχής παλιού παραθύρου 1.53m από παράθυρο αριστερά 87cm από παράθυρο δεξιά 1.53m από έδαφος 1.54m από έδαφος Η περιοχή με το έντονο κόκκινο κάτω αριστερά στο θερμογράφημα είναι το προεξέχον γείσο από την τοιχοποιία με θερμοκρασία 22,2 C. Γενικότερα παρατηρείται χρωματική και επομένως θερμοκρασιακή ομοιογένεια. Τα μπλε σημεία θερμοκρασίας περίπου 21,4 C ίσως αντιστοιχούν σε καλυμμένα κεραμικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη του ανοίγματος του παραθύρου (διαφορετικά υλικά, διαφορετικές θερμικές ιδιότητες, συντελεστής εκπομπής, συντελεστής θερμικής διαστολής).

70 ε κ π ο μ π ή ς π ε ρ ι β ά λ λ ο ν τ ο ς α τ μ ό σ φ α ι ρ α ς α π ό τ ο α ν τ ι κ ε ί μ ε ν ο α τ μ ό σ φ α ι ρ α ς θ έ ρ μ α ν σ η ς θ ε ρ μ ο κ ρ α σ ί α θ ε ρ μ ο κ ρ α σ ί α ε υ α ι σ θ η σ ί α ΔΕΛΤΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ- ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΘΕΡΜΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠΕΡΥΘΡΟΥ Διαγνωστική Μελέτη: ΤΥΠΟΣ ΟΡΓΑΝΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Τόπος: Εργοδότης: Ημερομηνία: Αντικείμενο: ΤΗΛΕΦΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΚΑΜΕΡΑΣ Φυσικοί Παράμετροι του Αντικειμένου προς μελέτη Υλικό Συντελεστής Θερμοκρασία Θερμοκρασία Απόσταση Τransmission Υγρασία Αναζήτηση / Επιδιωκόμενα αποτελέσματα Τύπος τηλεφακού Εύρος λειτουργίας Θερμική Ανιχνευτής IR Σύστημα ψύξης Συχνότητα Φακός Διάφραγμα Φίλτρο Χαρακτηρισμός Οργάνου 0.1C στους 30C του μέλανος σώματος Mercury Cadmium Telluride (MCT) Stirling Cooler Τρόπος Ελάχιστη θερμοκρασία υγιούς περιοχής (αναφοράς) Σχετικές μετρήσεις Εύρος σχετικής θερμοκρασιακής περιοχής Ενεργητικός ή Παθητικός Μέγιστη Οδηγίες Λήψης Θερμογραφήματος 1. Χαρακτηρισμός του μηδενικού σημείου 2. Θέρμανση του αντικειμένου με χρήση λάμπας 3. Λήψη Θερμογραφήματος 4. Ανάλυση αποτελεσμάτων Σημείωση: Ο τρόπος θέρμανσης να ελεγχθεί και να εκτελεσθεί βάσει των οδηγιών του μελετητικού Στοιχεία Δελτίου Δελτίο Ελέγχου1 από 1 Εκτελέσθηκε από Σελίδες 1 από 12 Ελέγχθηκε από Ημερομηνία

71 ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΕΣ ΘΕΡΜΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠΕΡΥΘΡΟΥ

72 Χρόνος t (μsec) ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΥΠΕΡΗΧΟΣΚΟΠΗΣΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΤΕΡΥΓΑ (Βοηθητικό κτίριο, στάβλοι) - Δυτική όψη Εφαρμογή y = 13,078x R 2 = 0,8375 Περιοχή ανάμεσα στο 3ο και στο 4ο παράθυρο από δεξιά, εντός της στοάς Απόσταση S ( cm) u=764,64 m/sec Απόσταση από το έδαφος: 1,82m Απόσταση από τo 3o παράθυρο από δεξιά: 38,5cm

73 ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΕΣ ΥΠΕΡΗΧΟΣΚΟΠΗΣΗ

74 ΘΕΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΘΕΣEΙΣ 4.1, 4.2 ΘΕΣΗ 13 ΘΕΣΗ 1 Moropoulou, Chronopoulos, Georgousopoulos, 2004

75 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΪΑΣ - ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ IN-SITU ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ AutoCAD 2000

76 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ - ΕΜΒΑΔΟΜΕΤΡΗΣΗ ΘΕΣΗ 7

77 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ % ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΛΙΚΩΝ ΤΟΙΧΟΠΟΙΪΑΣ 100% 80% 60% 40% 20% 0% ΘΕΣΗ 1 ΘΕΣΗ 2 ΘΕΣΗ 3 ΘΕΣΗ 5 ΘΕΣΗ 6 ΘΕΣΗ 7 ΘΕΣΗ 8 ΘΕΣΗ 10 ΛΙΘΟΙ ΟΠΤΟΠΛΙΝΘΟΙ ΚΟΝΙΑΜΑ Λίθοι 25% - Οπτόπλινθοι 36.5% - Κονίαμα 22.5% Λόγος Κονιάματος προς Λιθοσώματα: 0.37 (με εξαίρεση της Θέσης 1)

78 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ % fmt (FT) [MPa] ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ % ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ: ΚΡΟΥΣΙΜΕΤΡΗΣΗ ΚΡΟΥΣΙΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΛΙΘΩΝ ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΝΑΠΗΔΗΣΗΣ RΛ ΚΡΟΥΣΙΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΟΠΤΟΠΛΙΝΘΩΝ ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΝΑΠΗΔΗΣΗΣ RΟ fmc (SWT) [MPa] 1:2 1:3 1:4 1:5 1:6 1:10 1:14 ΚΕΡΚΥΡΑ ΡΟΔΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑ1 ΑΘΗΝΑ2 ΑΘΗΝΑ3 ΒΧΜΑ ΚΕΝΤΡ. ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ

79 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ Αποτελέσματα από κρουσιμετρίσεις (Α) ΛΙΘΟΣΩΜΑΤΑ f bc 35.0 MPa f bt 3.15 MPa E bc 17.5 GPa v 0.15 Αποτελέσματα από δοκιμές χαράξεως (Β) ΚΟΝΙΑΜΑ f mc 2.0 MPa f mt 0.2 MPa E mc 2.5 GPa v 0.30 Ημι-εμπειρικές σχέσεις (Γ) ΤΟΙΧΟΔΟΜΗ f wt, 0.15 MPa f wt,// 0.30 MPa f wt,θ 0.15 MPa f wc, 2.60 MPa f wc,// 1.30 MPa f wc,θ 3.50 MPa f wv 0.15 MPa E wc 1.75 GPa v 0.40

80 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΕΣΣΩΝ Παραδοχή διαφραγματικής λειτουργίας κατασκευής Παραδοχή ανάληψης πλήρους σεισμικής δύναμης μόνο από τα τοιχώματα της θεωρούμενης διεύθυνσης Στους περισσότερους πεσσούς οι ελάχιστες ορθές τάσεις προκύπτουν εφελκυστικές Σε όλους τους πεσσούς του τοίχου Δ και στον πεσσό Β1: min σ ( MPa) f wt

81 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ: ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ FEDRA Απλοποιημένη φασματική μέθοδος - Ε.Α.Κ.( 3.3.3) Κατανομή οριζόντιων σεισμικών δυνάμεων στους τοίχους ανάλογα με την ακαμψία τους (διαστάσεις ανοίγματα). Υπολογισμός εντατικών μεγεθών τοίχου με πεπερασμένα στοιχεία (plane stress). Έλεγχος τοίχων με EC6 (+ εθνικό κείμενο εφαρμογής) 2 συνδυασμοί φόρτισης (1.35 g q / 1.00 g q + E)

82 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ: ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ FEDRA Ικανοποιούνται οι έλεγχοι αντοχής (σε οριακή κατάσταση αστοχίας) σύμφωνα με τον EC6: Αξονικού φορτίου Λυγηρότητας Συγκεντρωμένων φορτίων Ανεπάρκεια τριών τοίχων κατά τον έλεγχο της διάτμησης για φόρτιση με σεισμό [V Sd (1 3) V Rd ]

83 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Απλοποιημένη φασματική μέθοδος - Ε.Α.Κ.( [1]) 1521 κόμβοι 1383 στοιχεία Μεμβρανική + καμπτική συμπεριφορά 6 βαθμοί ελευθερίας για κάθε στερεό κόμβο 5 συνδυασμοί φόρτισης

84 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Οι μέγιστες (εφελκυστικές) τάσεις σmax = max {σ11, σ22, σ12, σ13, σ23} σε όλους τους συνδυασμούς φόρτισης που εξετάστηκαν δεν υπερβαίνουν 0.30 MPa (χωρίς εφαρμογή του προβλεπόμενου συντελεστή ασφαλείας γw = 2.5)

85 Χαρακτηρισμός των Υλικών και Κατάστασης Φθοράς τους

86 Επί Τόπου Μη Καταστρεπτικές Μετρήσεις Χαρτογράφηση Φθοράς ΕΠΙΧΡΙΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ Έλεγχος της φθοράς του χρωματικού επιστρώματος (FOM) Προσδιορισμός της κατάστασης φθοράς του μέσω της μέτρησης της ταχύτητας διάδοσης υπερήχων (US) Δυτική πτέρυγα Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών ΛΙΘΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Κατηγοριοποίηση τύπων φθοράς του μαρμάρου, εξέταση της μορφολογίας της επιφάνειάς του (FOM) Προσδιορισμός της κατάστασης φθοράς του μέσω της μέτρησης της ταχύτητας διάδοσης υπερήχων (US) ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΑΝΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ Ύπαρξη διαφορετικών υλικών, ρωγμών, ατελειών, ελαττωματικών περιοχών στην επιφάνεια και στα υποκείμενα επιφανειακά στρώματα, αποκολλήσεις στρωμάτων υλικών) με Θερμογραφία υπερύθρου (IR-T) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ ανάλογα με τις διηλεκτρικές σταθερές των υλικών που αποτελούν την τοιχοποιία. (Γεωραντάρ)

87 Ταυτοποίηση των Δομικών Υλικών και της Φθοράς στο Εργαστήριο EΠΙΧΡΙΣΜΑΤΑ Μελέτη της χημικής σύστασης FTIR, AAS, IC, αγωγιμομετρία, TG-TDA Μελέτη μικροδομής (πορομετρία υδραργύρου), Ορυκτολογική μελέτη και σύστασης οπτικό μικροσκόπιο και XRD, μελέτη μορφολογίας SEM- EDX Δείγμα τουλάχιστον 30g που να περιλαμβάνει όλα τα υποκείμενα στρώματα για κοκκοδιαβάθμιση ώστε να προσδιοριστεί:λόγος κονίας/ αδρανών, το είδος της κονίας- αδρανών ΧΡΩΜΑΤΑ Μελέτη χημικής σύστασης (FTIR, SEM-EDX), αναλογία χρωστικής/filler, υδροφοβιωτική συμπεριφορά (Γωνιόμετρο), πρόσφυση με υπόστρωμα (SEM EDX, οπτικό), μέτρηση χρώματος (χρωματόμετρο, φασματοφωτόμετρο) ΛΙΘΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Δείγματα σε μορφή κονίας για μελέτη χημικής σύστασης FTIR, AAS, IC, αγωγιμομετρία, TG- TDA και ορυκτολογικής XRD, Δείγματα για μελέτη μικροδομής (πορομετρία υδραργύρου, BET),ρυκτολογική μελέτη και μελέτη μορφολογίας SEM-EDX, οπτικό

88 Ταυτοποίηση Δομικών Υλικών Φέρουσας Τοιχοποιίας και της Φθοράς ΚΟΝΙΑΜΑΤΑ ΑΡΜΩΝ Μελέτη της χημικής σύστασης FTIR, AAS, IC, αγωγιμομετρία, TG-TDA Μελέτη μικροδομής (πορομετρία υδραργύρου), Ορυκτολογική μελέτη και σύστασης οπτικό μικροσκόπιο και XRD, μελέτη μορφολογίας SEM-EDX Δείγμα τουλάχιστον 30g που να περιλαμβάνει όλα τα υποκείμενα στρώματα για κοκκοδιαβάθμιση ώστε να προσδιοριστεί:λόγος κονίας/ αδρανών, το είδος της κονίας- αδρανών ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ & ΠΛΙΝΘΟΙ Δείγματα για προσδιορισμό της χημικής και ορυκτολογικής σύστασης και χαρακτηρισμό της μικροδομής τους Μέτρηση μηχανικών αντοχών σε μεγαλύτερα δοκίμια σε περίπτωση που η λήψη τους είναι εφικτή Μέτρηση του συντελεστή υδατοαπορρόφησης και της διαπερατότητας σε υδρατμούς

89 Ολοκληρωμένη Μελέτη Επεμβάσεων Συντήρησης και Αποκατάστασης

90 Ι. Μελέτη Αρχιτεκτονικής και Μορφολογικής Αποκατάστασης Η αρχιτεκτονική πρόταση στηρίζεται στην ιδέα της κατασκευής ενός ανεξάρτητου από το υπάρχον κτίριο εύκολα αντιστρέψιμου χώρου που να μπορεί: Να υποστηρίξει τις ήδη διαμορφωμένες λειτουργίες του Βυζαντινού Μουσείου, Να ορίζει μία διαλογική σχέση του Εσωτερικού-Εξωτερικού, Παλιού-Καινούργιου με σαφή όρια και διαφορές, αλλά και με την απαραίτητη συνοχή τους στον χρόνο. Να υποστηρίξει νέες χρήσεις όπως το αναψυκτήριο και φουαγιέ, και τα εκδοτήρια εισιτηρίων. Η αρχιτεκτονική πρόταση περιλαμβάνει: Εργασίες αποξηλώσεων Εργασίες συντήρησης, και αποκατάστασης των υπαρχόντων κατασκευών Νέες κατασκευές για να ικανοποιηθούν οι νέες χρήσεις

91 Πλήρης αποκατάσταση της πρώτης φάσης κατασκευής των δύο κτιρίων και συγκεκριμένα Μέγαρο Ιλίσια (Κατοικία): Πλήρη αποκατάσταση των εξωτερικών και εσωτερικών όψεων Ανακατασκευή των κουφωμάτων Ανακατασκευή της στέγης Η διατήρηση της ιστορικής αυτής φάσης επιτυγχάνεται μέσω της διατήρησης αμιγώς, μορφολογικών στοιχείων της περιόδου. Επίσης προτείνεται Αποκατάσταση (ανακατασκευή του Φέροντος Οργανισμού) της στέγης. Κατασκευή περιμετρικής δοκού (σενάζ) 0,50μ. (απαιτήσεις στατικής επάρκειας κτιρίου). Μερική ανακατασκευή του εσωτερικού τοίχου των πτερύγων (απαιτήσεις στατικής επάρκειας κτιρίου). Νέα εσωτερική διαρρύθμιση λόγω των απαιτήσεων των νέων χρήσεων, αναψυκτήριο και φουαγιέ-εκδοτήριο εισιτηρίων. Κατασκευή εσωτερικού ξύλινου πατώματος ως ανεξάρτητο από το υπάρχον με την χρήση μεταλλικών υποστυλωμάτων και δοκών.

92 Προσαρμογή σε νέα χρήση Ανατολική Πτέρυγα: Αναψυκτήριο Πρόταση για τη νέα τοιχοποιία χωρίς επίχρισμα Δυτική Πτέρυγα: Φουαγιέ & Εκδοτήρια Εισητηρίων Περιμετρικό διάζωμα (σενάζ) Κατασκευή δοκού εδάφους: ύψους 1,30μ, πλάτους 0,50 μ, στο μέσον του χώρου εγκάρσια - ενώνει τις δύο πλευρικές τοιχοποιίες.

93 Προτάσεις: ΙΙ. Μελέτη Δομικής Αποκατάστασης και Ενίσχυσης Είναι απαραίτητη η κατασκευή περιμετρικής δοκού (σενάζ) από οπλισμένο σκυρόδεμα για να διασφαλισθεί η διαφραγματική λειτουργία της στέγης. Προτείνεται η ανακατασκευή ενός μέρους της τοιχοποιίας (από την στατική μελέτη, και την εκτίμηση της στατικής συμπεριφοράς των πτερύγων), και με υλικά και τεχνοτροπίες που προκύπτουν από την μελέτη των υλικών. Στατική μελέτη έδειξε πως δεν είναι απαραίτητη η χρήση μανδυών οπλισμένου σκυροδέματος. Προτείνεται καθολική ομογενοποίηση της τοιχοποιίας με συμβατά ενέματα, σε συνδυασμό με καθολικό αρμολόγημα, υλικά απολύτως συμβατά με την τοιχοποιία όπως προκύπτει από την μελέτη των υλικών Επιθυμητή (όχι όμως αναγκαία) η κατασκευή ενός τοίχου κατά τη διεύθυνση y y. Έλεγχος των συνδέσεων των τοίχων και των υπερθύρων Ανακατασκευή στεγών Ανακατασκευή υπάρχουσας εδαφόπλακας Τοπικές αποκαταστάσεις με συμβατά υλικά

94 Μηχανικά Χαρακτηριστικά Τοιχοποιίας (Μετά τις Επεμβάσεις) ΜΟΝΟΠΛΕΥΡΟ ΑΡΜΟΛΟΓΗΜΑ ΑΜΦΙΠΛΕΥΡΟ ΙΝΩΠΛΙΣΜΕΝΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ ΟΜΟΓΕΝΟΠΟΙΗΣH ΜΑΖΑΣ Δf c = 0.20 MPa Δf t = 0.10 MPa Δf v = 0.10 MPa Δf c = 0.20 Mpa f w,f = 2.5 f w,o

95 ΙΙΙ. Μελέτη Σχεδιασμού Υλικών και Επεμβάσεων Συντήρησης Αποξήλωση όλων των μεταγενέστερων στρώσεων επίχρισης (και των δομικών πλεγμάτων), και αντικατάστασή τους. Το κονίαμα αρμολόγησης που προτείνεται για την αποκατάσταση των στάβλων συνίσταται σε κονία φυσικού λευκού υδραυλικού ασβέστη που να δίνει αντοχές 5MPa, και αδρανή πυριτικής άμμου με αναλογία 1:3. Το κονίαμα επίχρισης που προτείνεται τόσο για τις εξωτερικές όσο και τις εσωτερικές όψεις των παραδοσιακών τοιχοποιιών είναι τριών στρώσεων: Πεταχτό (πάχους 2.0 cm), με κονία φυσικού λευκού υδραυλικού ασβέστη, και ασβεστολιθικά αδρανή με αναλογία 1:3. Μεσαία στρώση (πάχους cm) ίδια με το πεταχτό, με μόνη διαφορά την ελαφρώς μικρότερη κοκκοδιαβάθμιση των αδρανών. Πρώτο στρώμα (πάχους 0.5 cm) με κονία ασβέστη και αδρανή μαρμαρόσκονη ( ~ 0.5 mm). Διπλή εφαρμογή χρώματος σιλοξανίων, η πυριτική σύσταση των οποίων δρα υδροφοβιωτικά, προστατεύοντας την αρχιτεκτονική επιφάνεια, αφού προηγουμένως τοποθετηθεί μία εφαρμογή από

96 ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ-ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΜΟΓΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ - ΠΡΟΤΑΣΗ ΥΛΙΚΩΝ Καθολική ομογενοποίηση της μάζας της τοιχοποιίας. Ένεμα με υδράσβεστο, ποζολανικό μετακαολινίτη και επιλεγμένες μικροανθρακικές άμμους. Η συνιστώμενη διαδικασία ειδικά για τον συγκεκριμένο τύπο ενέματος είναι η εξής (αφού προηγουμένως έχει τοποθετηθεί το κονίαμα αρμολόγησης ή η πρώτη στρώση του κονιάματος επίχρισης): Διάνοιξη του δικτύου οπών κατά το πάχος του τοίχου και εγκατάσταση των πλαστικών σωληνίσκων ( mm) σε βάθος cm μέσα στις διανοιχθείσες οπές. Καθαρισμός των ρωγμών στο εσωτερικό της τοιχοποιΐας και κορεσμός του υποστρώματος, με εισαγωγή ύδατος υπό πίεση 1 bar. Υπολογισμός της απαιτούμενης ποσότητας νερού για απόκτηση της επιθυμητής ρευστότητας. Αυτό γίνεται με την τμηματική προσθήκη νερού και την δοκιμαστική εφαρμογή του ενέματος σε χαμηλή πίεση. Η συνιστώμενη ποσότητα νερού είναι 4.2 L νερού ( 20%) για κάθε σακί των 10 kg. Εφαρμογή του ενέματος. Η απαιτούμενη πίεση είναι χαμηλή, της τάξεως του 1 bar. Οι ενέσεις εκτελούνται από κάτω προς τα επάνω, έως ότου βγει ένεμα από τα πάνω σωληνάκια, οπότε και γίνεται η σφράγιση της κάτω οπής. Επισημαίνεται ότι η ανάμιξη του ενέματος μπορεί να γίνει είτε στο χέρι, είτε με χρήση αναμικτήρα.

97 ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ-ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΜΟΓΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ Συστάσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ/ΟΑΣΠ για τις προσεισμικές και μετασεισμικές επεμβάσεις στα κτίρια: προτείνεται η χρήση πλούσιου και ισχυρού τσιμεντοκονιάματος Το παραπάνω κονίαμα δεν είναι συμβατό. Αντιπροτείνεται συμβατό με την αυθεντική τοιχοποιία κονίαμα, που να προσδίδει τις επιθυμητές μηχανικές ιδιότητες όπως το τσιμεντοκονίαμα.

98 Η ολοκληρωμένη αποτίμηση υλικών επεμβάσεων συντήρησης στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, που αφορά : στην ιστορική τεκμηρίωση, στη μελέτη σχεδιαστικής αρχιτεκτονικής τεκμηρίωσης και αποτύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης, στην διάγνωση αρχιτεκτονικών μορφολογικών προβλημάτων του μνημείου, στην δομική ανάλυση και μελέτη αντισεισμικής δράσης κατασκευής (μακροσκοπικές παρατηρήσεις, εκτίμηση μηχανικών χαρακτηριστικών τοιχοποιίας, θέσεις μη καταστρεπτικού ελέγχου αποτίμηση), στην κατανομή υλικών τοιχοποιίας ανά θέση με εμβαδομετρήσεις ψηφιοποιήσεις, στις μηχανικές αντοχές τοιχοποιίας (εκτίμηση της σεισμικής συμπεριφοράς των πτερύγων) στον χαρακτηρισμό των υλικών και καταστάσεων φθοράς τους, και η ολοκληρωμένη μελέτη επεμβάσεων συντήρησης και αποκατάστασης, που αφορά : στη μελέτη αρχιτεκτονικής και μορφολογικής αποκατάστασης, στη μελέτη δομικής αποκατάστασης και ενίσχυσης και στη μελέτη σχεδιασμού υλικών και επεμβάσεων συντήρησης, αποτελεί πιλοτικά, υπόδειγμα ενιαίας παραμετροποίησης του προβλήματος και πρότυπης εφαρμογής των κριτηρίων και μεθόδων που έχουν επιλεγεί, συγκροτώντας έτσι την μεθοδολογία που ενσωματώνεται στο προτεινόμενο σύστημα ποιότητας.

99 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

100 ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Να υπάρχουν οι ακόλουθες φάσεις σε αλληλουχία για κάθε δόμημα δηλαδή: ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ - ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Δελτία βάσης δεδομένων, Αρχεία Κτιρίων και Μνημείων Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ / ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση του κτιρίου για να προληφθούν προβλήματα ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ Να υπάρχει τακτική επιθεώρηση του κτιρίου, ειδικά αν δεν υπάρχει παρακολούθηση, να συντάσσονται εγχειρίδιο επιθεώρησης, δελτία επιθεώρησης. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Δελτία ελέγχου επί-τόπου και εργαστηριακών μετρήσεων Να διεξάγεται ολοκληρωμένη διαγνωστική μελέτη, για τον χαρακτηρισμό των υλικών και επεμβάσεων συντήρησης, των φθορών και της παθολογίας

101 ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ Να συντάσσεται ολοκληρωμένη (αρχιτεκτονική, δομοστατική, υλικών και επεμβάσεων συντήρησης) μελέτη επεμβάσεων, σύμφωνα με την διαγνωστική μελέτη ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΡΓΩΝ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ Να γίνονται εργασίες επεμβάσεων, μόνο κατόπιν και σύμφωνα με μελέτη επεμβάσεων. Να συνταχθεί κανονισμός εκτέλεσης έργων, ώστε να ελέγχεται η υλοποίηση των ανωτέρω. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ Να γίνεται η παραλαβή των έργων βάσει μεθοδολογίας Ελέγχου Ποιότητας Έργων και Υλικών αποκατάστασης, με χρήση προτυποποιημένων μη-καταστρεπτικών τεχνικών.

102 Επισκόπηση ενεργειών Βάση Δεδομένων Τεκμηρίωση κτιρίων, Μηχανισμοί Φθοράς, Ιδιότητες Υλικών, Περιβαλλοντικές συνθήκες Δελτία Επιθεώρησης Έκθεση Επιθεώρησης Δελτία Ελέγχου Διαρκής Παρακολούθηση Επεμβάσεις Όχι Επιθεώρηση (Εγχειρίδιο, Δελτία) Ανάγκη επέμβασης Ναι Μελέτη Επεμβάσεων (Προδιαγραφές) Όχι Ανάγκη διάγνωσης Ναι Διαγνωστική Έκθεση Διάγνωση (Διαγνωστικό Πρωτόκολλο)

103 Προοπτικές To μέλλον της χρήσης των μη καταστρεπτικών τεχνικών στον έλεγχο ποιότητας βασίζεται σε πεδία όπως: Καλύτερης κατανόησης των ιδιοτήτων των υλικών/ πολύπλοκων δομών Μοντελοποίησης των φαινομένων Τυποποιημένων διαδικασιών βάσει πρωτοκόλλων ποιότητας (π.χ. φύλλων ελέγχου)

104 Προτυποποίηση NDT Μεθόδων Μη καταστρεπτικός έλεγχος/ Μεθοδολογία ελέγχου των υλικών και της συμπεριφοράς στην κλίμακα των κατασκευών Ενέργειες για την Τυποποίηση Βασική μεθοδολογία ελέγχου ποιότητας των υλικών / κατασκευών

105 ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΕΣΠΕΛ)

106 ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΕΣΠΕΛ) Συγκροτήθηκε με κοινή υπουργική απόφαση των ΥΠ.ΕΘ.Ο. και Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Αριθ. Δ17α/10/16/ΦΝ 380, και αφορά στα δημόσια έργα που εκτελούνται από όλους τους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα και συγχρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE) και ρύθμιση σχετικών θεμάτων με τη λειτουργία του. Έργα που υπόκεινται σε έλεγχο από τον ΕΣΠΕΛ είναι περιφερειακά, διαπεριφερειακά ή εθνικά και μεγάλα έργα, τα οποία είναι εγγεγραμμένα σε αντίστοιχα Επιχειρησιακά Προγράμματα.