ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Προστασίας & Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑΣ. ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ ΗΡΑ Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Προστασίας & Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑΣ. ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ ΗΡΑ Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης"

Κάδμος Μπότσαρης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Προστασίας & Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ ΗΡΑ Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης

2 Υγρασία Όλα σχεδόν τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τοιχογραφιών από το υπόστρωμα έως τα χρωματικά στρώματα είναι ανόργανα και υγροσκοπικά. Οι πηγές υγρασίας είναι η εξωτερική καθώς και η εσωτερική η οποία απορροφάται από τους τοίχους ή τις εσωτερικές εγκαταστάσεις ύδρευσης. Αρχικά η εξωτερική που εισέρχεται στο εσωτερικό του κτηρίου λόγω κακής υγρομόνωσης των δομικών στοιχείων του, σε συνεργασία με την μολυσμένη ατμόσφαιρα από ατμοσφαιρικούς ρυπαντές της περιοχής που βρίσκεται το κτήριο, μετατρέπει το νερό της βροχής σε όξινη βροχή η οποία περιέχει υψηλή συγκέντρωση σε co2, so2, so3 και οξείδια του αζώτου.

3 Όταν αυτή εισέρχεται στο κονίαμα της τοιχογραφίας, προκαλεί διάλυση των οργανικών συνδετικών υλικών ζωγραφικής της επιφάνειας. Ομοίως η εσωτερική υγρασία η οποία δημιουργείται είτε από την απορρόφηση των τοίχων είτε από εσωτερικές σωληνώσεις παροχής νερού, όταν είναι υψηλότερη από την σχετική υγρασία της τοιχογραφίας, τότε απορροφάται. Έτσι δημιουργείται μία ελεύθερη κίνηση, στο εσωτερικό της τοιχογραφίας, με το φαινόμενο της τριχοειδούς αναρρόφησης, προκαλώντας μηχανικές εντάσεις και καταπονήσεις οδηγώντας σε εκτεταμένες ζημιές στο σύνολο της.

4 Ιδιαίτερα όταν ο εσωτερικός αέρας περιέχει την μέγιστη ποσότητα υδρατμών, μειώνεται η εξάτμιση του νερού εσωτερικά της τοιχογραφίας και απορροφάται εκ νέου από το υλικό της. Ειδικότερα στις έντονες διακυμάνσεις υγρασίας του φθινοπώρου και της άνοιξης δημιουργείται ανακύκλωση της διαδικασίας απορρόφησης και εξάτμισης της εσωτερικής υγρασίας της τοιχόγραφιας. Αυτά όλα προκαλούν αποδυνάμωση των ευπαθών υλικών της κατατασκευής της δημιουργώντας αποκολλήσεις και απώλεια της, σαθροποίηση του κονιάματος και υδρόλυση του υποστηρίγματος με αποτέλεσμα την απώλεια των μηχανικών ιδιοτήτων του, υδρόλυση του συνδετικού υλικού των χρωμάτων καθώς και τον αποχρωματισμό τους.

5 Η κατάσταση διατήρησης μίας τοιχογραφίας έχει άμεση σχέση με την κατάσταση του κτιρίου στο οποίο ανήκει. Οι φθορές της εξαρτώνται από τα υλικά κατασκευής, από την τεχνική που έχει εφαρμοστεί, από τις περιβαλλοντικές συνθήκες και από τις επεμβάσεις που έχει υποστεί. Η υγρασία είναι υπευθυνή για τις περισσότερες και τις σοβαρότερες φθορές στο υπόστρωμα και στο χρωματικό στρώμα των τοιχογραφιών. Οι μεταβολές της υγρασίας σε συνδιασμό με τους υπόλοιπους περιβαλλοντικούς παράγοντες προκαλούν κλονισμό της ισορροπίας των υλικών και αναντίστρεπτές μεταβολές στα δομικά στοιχεία των τοιχογρφιών κατά την προσπάθεια τούς να προσαρμοστούν στις περιβαλλοντικές συνθήκες.

6 Οι βασικές πηγές υγρασίας σε ένα κτίριο είναι: 1) Η ανερχόμενη υγρασία μέσω της τριχοειδούς αναρρίχησης από τα θεμέλια της τοιχογραφίας 2) Η διαρροή και διήθηση του νερού της βροχής στους τοίχους μέσω φθορών της τοιχοποιίας, της στέγης και των παραθύρων και 3) Η συμπύκνωση των υδρατμών στην επιφάνεια και στο εσωτερικό των τοιχογραφιών

7 Το νερό απορροφάται από τα υγροσκοπικά υλικά της τοιχογραφίας, όπως το ανθρακικό ασβέστιο, και ψάχνει έξοδο να εξατμιστεί. Αυτό συμβαίνει στην πλευρά της ζωγραφικής επιφάνειας. Η επανάληψη αυτού του φαινομένου οδηγεί σε εξασθένηση του κονιάματος, απόσπαση του από την τοιχοδομή, ανάπτυξη μικροοργανισμών σε αυτό, μετακίνηση και κρυστάλλωση αλάτων. Η υγρασία αδυνατίζει τους δεσμούς μεταξύ κόκκων άμμου- συνδετικού και μεταξύ κόκκων χρωστικής-συνδετικού και προκαλεί κονιορτοποιήσεις του κονιάματος και του ζωγραφικού στρώματος. Το κονιορτοποιημένο ζωγραφικό στρώμα χάνει τη μηχανική αντοχή του και οι κόκκοι της χρωστικής μένουν εκτεθειμένοι. Η τοπική διαρροή υγρασίας μπορεί να διαχωρίσει τα στρώματα κονιάματος και ζωγραφικής επιφάνειας και να δημιουργήσει εσωτερικά κενά και φουσκώματα.

8 Απόλυτη υγρασία του άερα Ως απόλυτη υγρασία του αέρα ορίζεται η ποσότητα των υδρατμών σε γραμμάρια, η οποία περιέχεται σε 1m3 αέρα. Η απόλυτη υγρασία του αέρα μετράται σε γαραμμάρια ανά κυβικό μέτρο Σχετική υγρασία του αέρα Ως σχετική υγρασία του αέρα ορίζεται η επί τοις εκατό αναλογία της απόλυτης υγρασίας του αέρα, W, πρός τη μμέγιστη δυνατή περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατμούς Ws, σε μία ορισμένη θερμοκρασία, ή ομοίως η επι τοις εκατό αναλογία της μερικής τάσης των υδρατμών, Ρ, πρός την αντίστοιχη τάση των κορεσμένων υδρατμών, Ρs. Η σχετική υγρασία του αέρα μετράται επί τοις εκατό Ο τύπος είναι: Φ= w/ws* 100=P/Ps*100

9 Περιεκτικότητα των δομικών υλικών σε υγρασία κατά βάρος Ως περιεκτικότητα των δομικών υλικών σε υγρασία κατά βάρος ορίζεται η επί τοις εκατό αναλογία της υγρασίας, η οπόια περιέχεται σε ορισμένο βάρος, πρός το βάρος του υλικού εν ξηρώ. Η περιεκτικότητα των δομηκών υλικών σε υγρασία κατά βάρος μετράται επί τοις εκατό. Περιεκτικότητα των δομικών υλικών σε υγρασία κατα όγκο Ως περιεκτικότητα των δομικών υλικών σε υγρασία κατά όγκο ορίζεται η επί τοις εκατο αναλογία της υγρασίας, η οποία περιέχεται σε ορισμένο όγκο υλικού, προς τον όγκο του υλικού. Η περιεκτικότητα των δομικών υλικών σε υγρασία κατά όγκο μετράται επί τοις εκατό.

10 Η χρησιμότητα της προστασίας ώς προς την υγρασία Η εμφάνιση υγρασίας στα μέλη των κατασκευών είναι δυνατόν να δημιουργήσει σημαντικές ζημιές μέχρι και καταστροφή των δομικών υλικών. Η υγρασία του αέρα Για μία ορισμένη θερμοκρασία η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρτμούς δεν είναι δυνατόν να ξεπεράσει μία καθορισμένη τιμή. Ο αέρας, ο οποίος για μία καθορισμένη θερμοκρασία περιέχει τη μέγιστη δυνατή ποσότητα υδρατμών, ονομάζεται κορεσμός και η τάση υδρατμών ονομάζεται τάση κορεσμένων υδρατμών.

11 Διακίνηση της υγρασίας μέσα από τα μέλη κατασκευής Α. Με τη μορφή νερού η υγρασία διακινείται μέσα από τα μέλη κατασκευής διαμέσου των τριχοειδών αγγείων των υλικών προς την κατεύθυνση, όπου η σχετική υγρασία έχει τη μικρότερη τιμή, οπότε το νερό εξατμίζεται ευκολότερα. Αύτο συμβένει σε υλικά, τα οποία έχουν τριχοειδείς πόρους, όπως κεραμικά, γύψος, πλίνθοι κ.α. Β. Με τη μορφή υδρατμών η υγρασία διακινείται μέσα από τα μέλη κατασκευής προς την κατεύθυνση όπου η τιμή της απόλυτης υγρασίας είναι μικρότερη, δηλαδή εκεί όπυ η μερική τάση των υδρατμών είναι μικρότερη. Η διαδικίνηση της υγρασίας με τη μορφή υδρατμών ονομάζεται διαπίδυση ή διάχυση των υδρατμών.

12 Τρόποι αποφυγής της υγροποιήσης των υδάτων στο εσωτερικό της κατασκευής 1)Η υγροποίηση των υδρατμών μέσα σε κατασκευή είναι δυνατόν να αποφθευχθεί σε κόποιες περιπτώσεις με την αλλαγή της διάταξης των στρώσεων της κατασκευής. Η κατασκευή αποτελείται από πλάκες σκυροδέματος πάχους 8 cm πρός την εξωτερική πλευρά και πλάκα σκυροδέματος μικρής φαινομένης πυκνότητας πάχους 8 cm πρός την εξωτερική πλευρά 2) Τοποθέτηση φραγμάτος υδρατμών Με την τοποθέτηση φράγματος υδρατμών στην κατάλληλη θέση αποφευγεται η υγροποίηση των υδρατμών μέσα στην κατασκευή 3) Επίδραση της διάταξης της θεμομονωτικής στρώσης στην κατασκευή

14 ΨΗΦΙΑΚΟ ΥΓΡΟΜΕΤΡΟ Είναι ένα πλήρες όργανο για τη μέτρηση των επιπέδων υγρασίας στα υλικά και για τη διάγνωση της αιτίας της υγρασίας στα μνημεία και την καλύτερη αντιμετώπισή της. Μετρά τη σχετική υγρασία (RH) και την περιβαλλοντική θερμοκρασία. Χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό παρουσίας ύδατος χωρίς καταστροφή της επιφάνειας.

Σχετικά έγγραφα

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΥΓΡΑΣΙΑ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΥΓΡΑΣΙΑ 1 ΜΕΓΕΘΗ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗ ΥΓΡΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΕΡΑ, W Ως απόλυτη υγρασία του αέρα ορίζεται η ποσότητα των υδρατμών σε γραμμάρια, ηοποία περιέχεται σε 1 m 3 αέρα. Μονάδα μέτρησης