ΜΕΘΟΔΟ! ΣΥΛΛΗΨΗΣ Π Ε Λ Λ Ε ΐΚ Θ Ν Ψ Λ F* 1Γ2 Ν. T F. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ IXfj V<_ΚΟΜΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑ. ΘΕΜΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΕΘΟΔΟ! ΣΥΛΛΗΨΗΣ Π Ε Λ Λ Ε ΐΚ Θ Ν Ψ Λ F* 1Γ2 Ν. T F. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ IXfj V<_ΚΟΜΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑ. ΘΕΜΑ"

Transcript

1 T F. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ IXfj V<_ΚΟΜΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑ. IΤ. Iα ' J7 C" II ( > ' ι 1Λ Π Π A Μ ' I Α Λ Η ΘΕΜΑ ΜΕΘΟΔΟ! ΣΥΛΛΗΨΗΣ Π Ε Λ Λ Ε ΐΚ Θ Ν Ψ Λ F* 1Γ2 Ν '-ΐ τ./γητ. Ν ί ί; f- <. χ, ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 199-

2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜ ΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΟΠΟΣ ΑΛΙΕΙΑΣ... 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΥΚΛΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ RING NET LAMPARA NET ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΧΤΥΩΝ...17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΙΧΤΥΑ ΜΕΣΟ-ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΝΕΡΩΝ...19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΣΤΑΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ...22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΣΥΡΟΜΕΝΑ ΠΕΛΑΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ...24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΣΤΑΤΙΚΑ ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ...26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΑΛΛΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΛΙΕΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...44

4 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Μέσα από αυτή την εργασία θα1 θελα να ευχαριστήσω θερμά τον εισηγητή του θέματος Νίκο Βλάχο για την πολύτιμη βοήθεια που μου προσέφερε κατά τη διάρκεια εκπόνησης της παρούσης εργασίας, εκφράζοντας τη συμπαράστασή μου. Η παρούσα εργασία αφιερώνεται στους γονείς μου, τους οποίους και ευχαριστώ θερμά. Μίλτος

5 ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ Καθώς προσεγγίζουμε τον 21 αιώνα, συνειδητοποιούμε περισσότερο την εξάρτησή μας από τους φυσικούς πόρους της γης. Η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια αποτελούν δυο από τις σημαντικότερες χρήσεις της θάλασσας. Εκτός από το ότι παρέχουν μια υγιεινή και απολαυστική πηγή τροφής, δημιουργούν τις τόσο αναγκαίες θέσεις εργασίας στις παράκτιες περιοχές και προάγουν την κοινωνική και οικονομική ευημερία των αλιευτικών περτφεψιεχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα ψάρια της θάλασσας αποτελούν έναν φυσικό ανανεώσϊμο και μετακινούμενο πόρο, του οποίου η αναπαραγωγή και οι μετακινήσεις δεν μπορούν να ελεγχθούν από τον άνθρωπο. Οι αλιευτικοί πόροι αποτελούν μέρος της κοινής μας κληρονομιάς. Τα υγιή αποθέματα μπορούν να υφίστανται έναν λογικό βαθμό αλίευσης, αλλά χρειάζονται ένα υγείες θαλάσσιο περιβάλλον. Οι δραστηριότητες αλιείας και υδατοκαλλιέργειας πρέπει να ρυθμίζονται μέσω διεθνούς συνεργασίας προκειμένου να καθίσταται δυνατή η συνεχής ανανέωση των αποθεμάτων και η προστασία -των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Ο στόχος της εργασίας αυτής είναι να δώσει τροφή για σκέψεις στο δύσκολο έργο της εξασφάλισης μιας βιώσιμης αλιείας. Αποσκοπεί επίσης στην ενημέρωση των σπουδαστών του τμήματος σχετικά για την πελαγική αλιεία. Με εκτίμηση Παππάς Μίλτος

6 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΏΝ ΨΑΡΙΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η πελαγική αλιεία ανά τον κόσμο ποικίλει όπως επίσης και οι αλιευτικές μέθοδοι που αναπτύχθηκαν για αυτή. Η έκταση αυτή των μεθόδων αυτών εκτείνεται από την πιο απλή ως την πιο εξειδικευμένη. Πολλές φορές όλες οι μέθοδοι χρησιμοποιούνται για το ίδιο είδος. Παρά την επικεφαλίδα του θέματος θεωρούμε ότι αυτό το κεφάλαιο είναι εξειδικευμένο. Ευτυχώς εδώ περιλαμβάνονται όλες οι παγκόσμιες μέθοδοι, αλλά γνωρίζουμε ότι πολλές μέθοδοι έχουν αξία μόνο στις κοινότητες όπου έχουν αναπτυχθεί. Ως πελαγικά ψάρια ορίζονται τα «ψάρια που ζουν σε μεσαία βάθη και επιφανειακά νερά της θάλασσας». Από τον ορισμό αυτό θεωρούμε ότι τα ψάρια αυτά, δεν βασίζονται για την διατροφή τους στο βυθό αλλά την βρίσκουν σε διάφορα επίπεδα στην υδάτινη στήλη, συμπεριλαμβανομένης και της επιφάνειας. Για τον πελαγικό αλιέα αυτό σημαίνει αυτομάτως μια δραματική αύξηση στο μέγεθος της έρευνας για τον τόπο αλιείας, σε σχέση με έναν αντίστοιχο αλιέα βαθέων υδάτων. Μια τέτοια τράτα λειτουργεί σε βυθό και «σκουπίζει» μια περιοχή με νερό μεγίστου ύψους 12πι. Αν το σκάφος αλιεύει σε βυθό 400πι, τότε τον ψαρά της τράτας αυτής ενδιαφέρει μόνο το 3% του συνολικού ύψους. Τον αντίστοιχο αλιέα βαθέων υδάτων ενδιαφέρει το υπόλοιπο 97%. Παρ όλα αυτά, τα πελαγικά ψάρια έχουν χαρακτηριστικά που λείπουν ή δεν είναι τόσο εμφανή στα βενθικά ψάρια και αυτά μπορούν να εκμεταλλευτούν οι ψαράδες. Το πιο σημαντικό απ αυτά είναι το κοπάδιασμα, κατά το οποίο μεγάλες ομάδες των ίδιων ειδών μαζεύονται σε συγκεκριμένο τόπο, ακολουθώντας κάποια δολώματα ή ακόμα και από

7 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 2 περιέργεια (πως αλλιώς θα μπορούσαμε να περιγράψουμε το φαινόμενο της συνάθροισης των ψαριών γύρω από ένα πλοίο στη μέση του ωκεανού). Οι ψαράδες μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλες τις μεθόδους στον κατάλληλο τόπο ή και την ταυτόχρονη χρήση απλών και εξειδικευμένων μεθόδων στην ίδια αλιευτική προσπάθεια. Στη συνέχεια περιλαμβάνονται μέθοδοι προσέλκυσης των ψαριών καθώς και δίχτυα και σκάφη καθώς και μέθοδοι για να έρθει το αλίευμα στο κατάστρωμα. Σε πολλές περιπτώσεις η πελαγική αλιεία έχει μερικά μοναδικά χαρακτηριστικά καθώς και κάποια άλλα που τα συναντάμε με άλλα είδη αλιείας.

8 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 3 ΤΟΠΟΣ ΑΛΙΕΙΑΣ Κάποια από τα είδη της εργασίας έχουν συνήθειες που επιτρέπουν τη συνάθροιση με τα απλούστερα μέσα. Τα είδη που τείνουν να συναθροίζονται σε κοπάδια μπορούν να γίνουν αμέσως ορατά ακόμα και απ την επιφάνεια. Τα μπακαλιαροειδή καθώς και τα σαρδελοειδή, μεταξύ άλλων, κολυμπούν συχνά τόσο κοντά στην επιφάνεια έτσι ώστε να μοιάζουν σαν αυτή ειδικά σε ρηχά νερά. Σε μερικά είδη είναι πιθανό το φαινόμενο της εμφάνισης ενός λεπτού στρώματος σαν αδιάβροχο. Οι έμπειροι ψαράδες μπορούν εύκολα να διαβάσουν τέτοια φαινόμενα. Πολλές αλιευτικές βιομηχανίες που κυνηγούν τέτοια είδη έχουν τη βάση τους στη στεριά και η μέθοδος βασίζεται στην παρατήρηση από ένα ψηλό σημείο (λόφος ή κτίριο ή κάποιο άλλο κτίσμα) της έντασης και της εμφάνισης των ψαριών στη θάλασσα. Συχνά η παρατηρούμενη διαταραχή μπορεί να μην οφείλεται στο προς αλιεία είδος, αλλά σε μικρότερα ψάρια από τα οποία τρέφεται το είδος μας. Ένα τυπικό τέτοιο είδος είναι η σαρδέλα που στον κόλπο του Oman μπορεί να είναι είτε είδος για αλιεία είτε μέρος αλιείας μαζί με μεγαλύτερα ψάρια. Η εμφάνιση ενός κοπαδιού είναι το σημάδι για ένα ψαρά να προετοιμάσει τα εργαλεία του και να επιχειρήσει αλιεία. Φυσικά, εάν' η περιοχή αλιείας είναι σε μακρινή τοποθεσία η απ ευθείας οπτική μέθοδος θα χρειαστεί μηχανική βοήθεια. Στην αλιεία τόνου είναι πολύ διαδεδομένη η χρήση ελικοπτέρου. Τα καινούρια σκάφη αλιείας τόνου με δίχτυα των Η.Π.Α. έχουν τη δυνατότητα της χρήσης ενός ανιχνευτικού ελικοπτέρου που πετά μπροστά από το σκάφος έτσι ώστε να αναγνωρίσει τις περιοχές που υπάρχουν ψάρια ή την περιοχή όπου υπάρχει κάποιο αντικείμενο που επιπλέει και μπορεί να προσελκύσει

9 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 4 τα ψάρια προς την επιφάνεια. Ο καπετάνιος τότε μπορεί να πλεύσει στην πορεία που χρειάζεται για την επιλογή αλιείας του. Εάν δεν υπάρχουν τέτοια αντικείμενα, ένας μικρός πλωτήρας - πλατφόρμα μπορεί να αφεθεί από το σκάφος. Το ελικόπτερο θα χρησιμοποιηθεί τότε για να εντοπίσει τον πλωτήρα όταν το σκάφος γυρίσει μετά την πάροδο μερικών ημερών ώστε να μαζευτούν τα ψάρια. Τεχνικές αέριας παρατήρησης έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για άλλα είδη. Μια ενδιαφέρουσα εφαρμογή ήταν η χρήση ενός μικρού αεροπλάνου που πέταγε τη νύχτα με μια κάμερα χαμηλής έντασης φωτός. Αυτό έδειχνε το φαινόμενο της βίο-φωτεινότητας που δημιουργείται απ1 τα κοπάδια του μπακαλιάρου και προσέφερε σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των μεθόδων μόνο άμεσης οπτικής παρατήρησης. Η μέθοδος αυτή έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό «menhaden» και ειδών αντσούγιας. Φυσικά δεν υπάρχει λόγος να ψάχνουμε για ψάρια σε περιοχές που είναι απίθανο να υπάρχουν. Οι καπετάνιοι πλοίων (διαφόρων τύπων) για τόνο αναγνωρίζουν σχέσεις μεταξύ των θέσεων των ψαριών, θερμοκρασίας των νερών και ειδικών φαινομένων όπως τα θερμοκλινή ή των αναμοχλεύσεων (ανακάτεμα) των νερών και κρατούν συνεχώς αρχεία για τις αλλαγές θερμοκρασίας του νερού όταν βρίσκονται στην περιοχή αλιείας. Στις μέρες μας η υψηλή τεχνολογία βοηθά την αλιεία με ένα συνδυασμό αισθητήρων που βρίσκονται πάνω σε δορυφόρους και μονάδων δεκτών-επεξεργαστών πάνω στο πλοίο που παρέχουν χάρτες με τις αλλαγές της θερμοκρασίας πάνω σε μεγάλες ή μικρές περιοχές. Ο καπετάνιος έχει ένα σημαντικό βοήθημα όσον αφορά την αναγνώριση πιθανής αλιείας πολύ πριν ξεκινήσει την αλιεία του. Στις μεθόδους παραπάνω έχουμε περιγράφει τους τρόπους που επιτρέπουν στον ψαρά να αποφασίσει τις πιο πιθανές περιοχές ύπαρξης

10 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 5 ψαριών. Όμως καμιά απ αυτές δεν του δείχνει με ακρίβεια την θέση των ψαριών. Αυτό είναι δουλειά φυσικά των ιχθυοανιχνευτικών συσκευών, όπως οι ηχοβολιστές και τα sonar. Και οι δυο αυτές συσκευές βασίζονται στην αρχή της εκπομπής ενός ακουστικού σήματος από το σκάφος και επεξεργάζονται την επιστροφή του ήχου απ τον βυθό ή από θαλάσσιες μορφές ζωής σαν ιδιαίτερα σχήματα που μπορούν να ταυτοποιηθούν και να τοποθετηθούν σε σχέση με το σκάφος. Ένας ηχοβολιστής «κοιτάει» (ή για την ακρίβεια «ακούει») τον τομέα της θάλασσας ακριβώς (ευθεία) κάτω απ το σκάφος και είναι ένα συγκεκριμένο εργαλείο που χρησιμοποιείται για αλιεία βενθικών ειδών. To sonar χρησιμοποιεί την ίδια αρχή λειτουργίας μόνο που ο transponder (ο συνδυασμός εκπομπής και υποδοχής σήματος) τοποθετείται σε μια κινητή μονάδα που επιτρέπει την κίνηση μπροστά και στο πλάι και σ ένα βαθμό προς τα πάνω και προς τα κάτω σ ένα οριζόντιο σχήμα. Με μια ικανότητα να επεξεργάζεται ήχους σε μια απόσταση 0,5km ή και περισσότερο, η συσκευή επιτρέπει τον εντοπισμό κοπαδιών πελαγικών ψαριών, σε χρόνο αρκετό για να σχεδιαστεί η κατάλληλη στρατηγική και μεθόδους που -μπορεί να επιλέξει ο καπετάνιος. Οι συσκευές είναι ικανές να δείξουν τη θέση (απόσταση, βάθος και συμπεριφορά) ατόμων ψαριών σε κοντινές αποστάσεις. Ο εξοπλισμός αρχικά χρησιμοποιούσε χαρτί για τις καταγραφές του, αλλά τα μοντέρνα συστήματα χρησιμοποιούν οθόνες, που συχνά έχουν χρώμα με σκοπό τον διαχωρισμό. Μια άλλη επιλογή που υπάρχει για τον εντοπισμό πριν τη σύλληψη του ψαριού είναι να χρησιμοποιηθεί κάποιο μέσο που θα προσελκύσει το αλίευμα σε χώρο απ όπου μπορεί εύκολα να πιαστεί. Εκτός από την τεχνική με πλωτήρα που χρησιμοποιείται απ τους ψαράδες τόνου, που έχει ήδη αναφερθεί, και που προκαλεί τα ψάρια να κολυμπούν γύρω απ αυτόν και όχι άτακτα και τυχαία σε μεγάλες εκτάσεις του ωκεανού,

11 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 6 υπάρχει ένα ακόμα πιο προσοδοφόρο μέσο. Η χρήση έλξης απ το φως, πιθανότατα πιο διαδεδομένη στα μεσογειακά σκάφη με λάμπα. Σε αυτή τη μέθοδο ένα μικρό σκάφος (που δεν έχει αλιευτικό εξοπλισμό) μεταφέρει μια μεγάλη λάμπα αερίου ή πετρελαίου και αφήνεται στο νερό ελεύθερο. Τα ψάρια έλκονται απ το φως και συλλαμβάνονται από άλλα σκάφη που χρησιμοποιούν κυκλικά δίχτυα. Άλλη παραλλαγή είναι το σύστημα με το φως να βρίσκεται πάνω στο κυρίως σκάφος. Μια άλλη μορφή της μεθόδου αυτής είναι ότι μερικές φορές είναι αναγκαία η έλλειψη φασαρίας όσο το δυνατό περισσότερο, η χρήση λάμπας αερίου εξαλείφει την ανάγκη ύπαρξης γεννήτριας στο σκάφος, που πλέει σε απόλυτη ησυχία. Σε άλλες περιπτώσεις το πλήρωμα δημιουργεί όσο το δυνατό περισσότερο θόρυβο ακόμα και χτυπώντας το σκάφος ή τον εξοπλισμό του με βαριά σφυριά. Άλλη -και ίσως η πιο σημαντική- μέθοδος προσέλκυσης των ψαριών είναι η χρήση δολώματος. Δολωμένα αγκίστρια, που το καθένα έχει είτε ζωντανό δόλωμα είτε ένα μίγμα φυσικού και τεχνητού δολώματος, χρησιμοποιείται τόσο για βενθική όσο και πελαγική αλιεία, όμως η- χρήση ζωντανού δολώματος για «συντροφική» δραστηριότητα είναι μοναδική στην πελαγική αλιεία. Σ αυτή τη μέθοδο το σκάφος μεταφέρει αποθέματα του ζωντανού δολώματος, είτε πιάνοντας το ίδιο το δόλωμα είτε μεταφέροντάς το, από ένα άλλο ειδικό σκάφος. Μικρές ποσότητες δολώματος ρίχνονται περιοδικά στο νερό όταν ξέρουμε ότι τα ψάρια-στόχος βρίσκονται κοντά. Ο αντικειμενικός σκοπός είναι πρώτα να προσελκύσουμε τα ψάρια αλλά μετά όταν φτιαχτεί το κοπάδι, συνεχίζουμε να ρίχνουμε μικρές ποσότητες έτσι ώστε τα ψάρια-στόχος να πειστούν ότι βρίσκονται σ επαφή με κοπάδι μικρών ψαριών από τα οποία τρέφονται. Τα ψάρια τότε μπορούν να πιαστούν με μια ποικιλία μεθόδων. Η προμήθεια και ο σωστός χειρισμός του ζωντανού δολώματος είναι

12 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 7 κρίσιμα στοιχεία για την επιχείρηση και για το σκοπό αυτό ένας ολόκληρος τομέας αλιευτικής βιομηχανίας για να πιάνει και να προμηθεύει ζωντανό δόλωμα. Το πιο σημαντικό είδος γενικά που αλιεύεται μ αυτή τη μέθοδο είναι του «skipjack» τόνου αλλά τη μέθοδο αυτή τη χρησιμοποιούν και για μικρότερα είδη. Όπως δηλώθηκε και στην εισαγωγή, οι μέθοδοι αλιείας πελαγικών ψαριών είναι τόσες πολλές όσα και τα είδη που συλλαμβάνονται. Κυμαίνονται από ένα απλό σκοινί με αγκίστρια, φτιαγμένο από βασικά υλικά και ελάχιστο κόστος, ως τεράστια δίχτυα με αντίστοιχο κόστος που απαιτούν ένα υψηλά εξειδικευμένο σκάφος για την χρησιμοποίησή τους. Η επιλογή της μεθόδου αλιείας και το επίπεδο της εξειδίκευσης καθορίζεται από έναν αριθμό παραγόντων ο πιο σημαντικός των οποίων είναι η οικονομική κατάσταση του ψαρά ή του ιδιοκτήτη του σκάφους. Δευτερευόντως είναι τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του είδους. Παρ όλά αυτά τα περισσότερα είδη μπορούν να αλιευθούν από ένα σημαντικό αριθμό μεθόδων. Αυτές οι μέθοδοι ταξινομούνται σε τέσσερις μεγάλους τομείς: ]) κυκλικά εργαλεία 2) συρόμενα εργαλεία (τράτες) 3) στατικά εργαλεία, και 4) άλλα κινούμενα εργαλεία Αυτή είναι γενική ταξινόμηση. Κάποιες μέθοδοι χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό τεχνικών όπως για παράδειγμα, τη χρήση λάμπας με κάποια κυκλικά δίχτυα. Θα εξετάσουμε τώρα κάποιες απ τις μεθόδους με όσο το δυνατό περισσότερες λεπτομέρειες, όμως πρέπει να γίνει κατανοητό ότι υπάρχουν πολλές τοπικές διαφορές σ όλο τον κόσμο οπότε θα συγκεντρωθούμε μόνο στις βασικές τεχνικές.

13 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 8 ΚΥΚΛΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Έχουμε ήδη αναφερθεί στα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς των πελαγικών ψαριών, τα οποία συχνά δημιουργούν μεγάλα κοπάδια μόνο με ψάρια του ίδιου είδους. Αυτό το χαρακτηριστικό ευνοεί τη χρήση κυκλικών εργαλείων. Αυτά παίρνουν διαφορετικές μορφές, αλλά το πιο σημαντικό είναι το κυκλικό δίχτυ σάκους (κυκλικά δίχτυα). Η μέθοδος αυτή πιθανότατα αλιεύει παγκοσμίως το υψηλότερο ποσοστό ψαριών απ ότι οποιαδήποτε άλλη μέθοδος. Κυκλικά δίχτυα. Τα κυκλικά δίχτυα είναι"μια μέθοδος με ιδιαίτερη σημασία για τη σύλληψη ειδών που χρησιμοποιούνται για π.χ. την διατροφή ζώων. Έχει επίσης σημαντική εφαρμογή για είδη υψηλής ατομικής αξίας όπως ο τόνος. Η βασική μέθοδος περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός μεγάλουδιχτύου με σκοπό την δημιουργία ενός τοίχου απ αυτό γύρω απ το κοπάδι των ψαριών. Η κορυφή του διχτύου βρίσκεται συνήθως στην επιφάνεια. Όταν το δίχτυ έχει κυκλώσει το κοπάδι, το κάτω άκρο του μαζεύεται έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένας τεχνητός σάκος που να κρατά τα ψάρια. Αυτός ο σάκος γίνεται σταδιακά μικρότερος έως ότου τελικά τα ψάρια να βρίσκονται στην πλευρά του σκάφους και μετά να τραβηχτούν στο κατάστρωμα (Εικόνα. 2.1). Φαίνεται επίσης ο μεγάλος χώρος θάλασσας που περικλείεται στο σάκο. Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται για αλιεία ειδών που κολυμπούν απ την επιφάνεια ως και βάθος 130ιη(70 οργιές). Παρ όλα αυτά χρησιμοποιείται και για βενθικά είδη όπως ο «οοώ> (είδος

14 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 9 μπακαλιάρου) που κολυμπά κοντά στο βυθό όπου το δίχτυ βυθίζεται έτσι ώστε το κάτω μέρος να βρίσκεται στο βυθό ενώ το πάνω μέρος στην επιφάνεια της θάλασσας. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός μεθόδων τοποθέτησης των διχτύων και των εργαλείων αλλά και η εκλογή αλλά η εκλογή της κατάλληλης γίνεται σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά του είδους που στοχεύουμε. Τα δίχτυα γίνονται από μεγάλα κομμάτια νήματος συνήθως nylon, που ενώνονται και δένονται στο πάνω σκοινί, στο κάτω σκοινί και στα πλάγια σκοινιά. Μπορεί να έχουν 730m (400 οργιές) μήκος και πάνω από 180m(100 οργιές) βάθος. Είναι σημαντικό η βύθιση του διχτύου να γίνεται γρήγορα, και ανάλογα με το μέγεθος του, στο κάτω μέρος του και από λεπτά σκοινάκια κρέμονται έως και 5000 βαρίδια των 100gr το κάθε ένα που ενώνονται με το «σκοινί της βάσης». Για να στηριχθεί το βάρος των βαριδιών καινού διχτύου στο πάνω σκοινί υπάρχουν πάνω από 1000 πλωτήρες. Οι πλωτήρες έχουν αυγοειδές σχήμα και συνήθως φτιάχνονται από κυτταρώδες πλαστικό. Το σχήμα του διχτύου φαίνεται στην εικόνα 2.2. Η μικρή πλευρά του διχτύου βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του σχήματος. Τα δαχτυλίδια του «κάτω σκοινιού» κρέμονται κάπου 2-4m κάτω απ αυτό. Ένα τυπικό τέτοιο δίχτυ διαθέτει κάπου 40 με 50 δαχτυλίδια. Υπάρχουν διάφοροι τύποι τέτοιων δαχτυλιδιών, κάποια με τέτοια κατασκευή που επιτρέπει το άνοιγμα και κλείσιμό τους έτσι ώστε να μπορούν να βγαίνουν απ το δίχτυ όταν ανεβαίνει στο κατάστρωμα. Συνήθως κατασκευάζονται από σκληρό ατσάλι που δεν σκουριάζει. Σε κάθε άκρη του διχτύου μπορεί να χρησιμοποιούνται με μέγεθος έως και 91m. Η μικρή πλευρά του διχτύου κρατιέται από 2 ή 3 πλωτήρες

15 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 10 που διευκολύνουν την ανεύρεση αυτού του άκρου αμέσως μόλις το δίχτυ έχει τοποθετηθεί. Αμέσως μόλις το δίχτυ ριχτεί εκτός σκάφους τραβιέται απ τους πλωτήρες απ την αριστερή πλευρά του σκάφους ενώ το σκοινί βυθού απ τη δεξιά πλευρά (για τοποθέτηση του εργαλείου σύμφωνα με τη φορά του ρολογιού). Με σκοπό να κρατηθούν τα δαχτυλίδια μακριά απ τα δίχτυα, και να βεβαιωθεί ότι θα βγουν με τη σωστή σειρά όταν το εργαλείο τοποθετηθεί, κρέμονται από μια ράβδο που τοποθετείται στην πλευρά του σκάφους κοντά στο δίχτυ. Τότε ικανοποιητικό μέγεθος καλωδίου αφήνεται από το βίντσι έτσι ώστε το τέλος του να περάσει μέσα απ τα δαχτυλίδια στη ράβδο και μετά να ενωθεί με το dan για να τοποθετηθεί σωστά το εργαλείο. Απ τη στιγμή που αποφασιστεί για το ψάρι ή το κοπάδι που θα συλληφθεί, πρέπει να ληφθούν υπ όψιν το βάθος, ταχύτητα και κατεύθυνση τηςίάνησης των ψαριών, την δύναμη και κατεύθυνση της παλίρροιας, ρεύματος και αέρα, έτσι ώστε τα ψάρια να μη μπορέσουν να αποδράσουν απ το δίχτυ. Το σκάφος κινείται στην αρχική του θέση, το dan ρίχνεται απ τα πλευρά, τα σκοινιά με το καλώδιο κλεισίματος, αφήνονται να πέσουν μαζί με το δίχτυ καθώς το σκάφος κινείται γύρω απ το κοπάδι(εικόνα 2.3). Το καλώδιο κλεισίματος παίρνει τα δαχτυλίδια μαζί του καθώς το δίχτυ κάθε ένα απ τη ράβδο. Η εικόνα 2.4 δείχνει την κατάσταση καθώς το εργαλείο πέφτει απ την πρύμνη του σκάφους. Τελικά οι πλωτήρες φαίνονται στο πάνω άκρο του διχτύου. Εφ όσον το δίχτυ έχει πέσει και τα dan, πλωτήρες και οι άκρες των πλευρών καθώς και το καλώδιο κλεισίματος έχουν ανέβει πίσω στο κατάστρωμα και αυτό το άκρο του καλωδίου περάσει γρήγορα μέσα απ τους κρίκους, αρχίζει το «σακούλιασμα» του εργαλείου χωρίς καθυστέρηση(εικόνα 2.5). Όταν τα δαχτυλίδια σακουλιάσματος

16 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 11 ασφαλίζονται και όλα τα χαλαρά πλευρά του διχτύου τραβιούνται μέσα, το σκοινί μετώπου και το «bunt» δένονται πάνω σ ένα καλάμι προς τα μπροστά. Όσο η τροχαλία ρυμουλκεί το δίχτυ, κάθε δαχτυλίδι κλεισίματος απαγκιστρώνεται απ το καλώδιο και αγκιστρώνεται πάνω σε τεντωμένο καλώδιο που οδηγείται απ το πρώτο δαχτυλίδι καθώς τραβιέται απ το δίχτυ. Τότε απαγκιστρώνεται απ το τεντωμένο αυτό καλώδιο έτσι ώστε να επιτραπεί η ρυμούλκηση καθώς το δίχτυ περνά πάνω απ την τροχαλία. Η ρυμούλκηση και αποθήκευση του διχτύου συνεχίζει έως ότου η αλιεία συγκεντρώνεται κοντά στο σκάφος. Η εικόνα 2.6 δείχνει την επιχείρηση σε προχωρημένο στάδιο. Τα ψάρια τότε σηκώνονται απ το δίχτυ με ένα δεύτερο δίχτυ, που ο χωρισμός αυτού οποίου γίνεται με βίντσι ή αντλούνται μαζί με νερό με τη βοήθεια μιας αντλίας ψαριών. Όταν όλα τα ψάρια βρίσκονται στο κατάστρωμα το υπόλοιπο του διχτύου ρυμουλκείται και αποθηκεύεται έτσι ώστε το εργαλείο να είναι έτοιμο για επόμενη χρήση. Μια κοινή συσκευή εργαλείου μηχανοκίνητων σκαφών είναι η τροχαλία-που χρησιμοποιείται για να ανελκυθεί το δίχτυ στο κατάστρωμα αμέσως μετά την ακολουθία των επιχειρήσεων καθώς επίσης για να καθορίσει το ύψος των αλιευμάτων που μπορεί απ την ψαριά να φέρει στο κατάστρωμα. Αναπτύχθηκε αρχικά στις Η.Π.Α. απ τις επιχειρήσεις αλιείας τόνου και έχει τη μορφή αυλακωμένου (V) και που παίρνει δύναμη από ένα καρούλι που κρέμεται απ το κατάρτι του καταστρώματος και το οποίο αιωρείται σ ένα πλατύ τόξο πάνω απ τα πλευρά του σκάφους και σε μια μεγάλη ακτίνα που επιτρέπει το σήκωμα και κατέβασμα του καταρτιού. Έτσι μπορεί να χαμηλώσει ως την επιφάνεια της θάλασσας αν χρειαστεί έτσι ώστε να επιτρέψει σε μια

17 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 12 θηλιά του διχτύου πρώτα ν ανέβει κι έπειτα να χαμηλώσει στην ανοιχτή περιοχή του καρουλιού. Σηκώνοντας το κατάρτι αυτό το δίχτυ μπορεί να ρυμουλκηθεί μέσα με περιστροφή του καρουλιού. Η τροχαλία θα τοποθετηθεί σε τέτοιο σημείο ώστε να επιτρέψει στο δίχτυ να τοποθετηθεί στη θέση αποθήκευσης πάνω στο κατάστρωμα του διχτύου. Αυτό φαίνεται στην εικόνα Αυτή είναι και η πιο χρησιμοποιούμενη μέθοδος που χρησιμοποιείται στην αλιεία τόνου. Όταν η μέθοδος υιοθετήθηκε απ την Ευρωπαϊκή αλιεία για μπακαλιάρο, ο συνδυασμός της χρήσης μικρότερων διχτύων μέσα στο μεγάλο δίχτυ και για μεγαλύτερα βάρη αλιείας οδήγησε στο σχεδιασμό αλλαγών στις οποίες η τροχαλία τοποθετήθηκε στην πλευρά του σκάφους σε μια βάση που μπορούσε να περιστραφεί για να επιτρέψει αλλαγές στην κατεύθυνση απ την οποία το δίχτυ θα ρυμουλκηθεί. Υπάρχει η πιθανότητα σε περιπτώσεις μεγάλης ψαριάς το κοπάδι των ψαριών να είναι μακρύτερο απ το ίδιο το σκάφος. Σε τέτοια περίπτωση είναι απαραίτητο να βεβαιωθεί η αναγκαία σύνδεση μεταξύ της τροχαλίας και του διχτύου. Σε μερικές περιπτώσεις γίνονται κάποιες μετατροπές και προσθήκες στο αυθεντικό V. Η πιο αγαπητή μετατροπή είναι το σύστημα Triplex στο οποίο τρία παράλληλα καρούλια αντικαθιστούν το αυθεντικό σχέδιο V και η αναγκαία σύνδεση επιτυγχάνεται περνώντας το δίχτυ διαδοχικά μέσα και έξω απ τα καρούλια. Μια παραλλαγή της τροχαλίας σε υψηλό σημείο είναι απαραίτητο για να επιτραπεί η αποθήκευση του διχτύου όμως η συσκευή χειρίζεται μόνο το δίχτυ και είναι μια σχετικά μικρή συσκευή. Σε διάφορα μέρη του κόσμου υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός παραλλαγών της μεθόδου. Η παραπάνω περιγραφόμενη μέθοδος χρησιμοποιεί μόνο ένα - σκάφος. Αλλες αλιευτικές επιχειρήσεις

18 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 13 χρησιμοποιούν δύο. Και οι δύο μέθοδοι (με ένα ή δύο σκάφη) έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η μέθοδος μ ένα σκάφος θεωρείται γενικά πιο οικονομική, παρ όλα αυτά η αλιεία με δύο σκάφη μπορεί είναι πιο γρήγορη και να χρησιμοποιηθεί σαφώς μεγαλύτερο εργαλείο απ ότι η αλιεία με ένα σκάφος. Στη μέθοδο με δύο σκάφη, τα σκάφη μεταφέρουν από μισό εξοπλισμό, επιχειρούν μαζί, ρίχνουν κάθε μεριά του διχτύου ταυτόχρονα, ξεκινώντας απ τη μέση του διχτύου. Στη μέθοδο με ένα σκάφος, το εργαλείο τοποθετείται με τη μια άκρη γύρω απ το κοπάδι των ψαριών. Αυτή η μέθοδος επιχείρησης έχει επίδραση και στην κατασκευή του εργαλείου. Μιλώντας γενικά, το κυρίως μέρος του διχτύου κατασκευάζεται απ το ίδιο υλικό με σταθερό μέγεθος ματιού. Μόνο το μέρος εργαλείου όπου θα συγκεντρωθεί το αλίευμα θα γίνει πιο γερό, ενώ η θέση του εργαλείου ποικίλει ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο (με ένα_ή δύο σκάφη αλιείας).

19 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 14 RING NET Μια άλλη παραλλαγή του διχτύου τράτας είναι το κυκλικό δίχτυ «Ring net». Είναι ένα άλλο κυκλικό δίχτυ που χρησιμοποιείται κυρίως για αλιεία μπακαλιάρου όταν φεύγουν απ το βυθό τη νύχτα και συναθροίζονται σε σφιχτά-συμπαγή κοπάδια. To ring net είναι φτιαγμένο για αλιεύει σε σχετικά ρηχά νερά κοντά στην ακτή και σε θαλάσσιους κόλπους. Χρησιμοποιείται εκτενώς στις αλιευτικές βιομηχανίες αλιείας μπακαλιάρου στις δυτικές ακτές της Σκωτίας, αλλά έχει παρακμάσει τα τελευταία χρόνια μετά την εισαγωγή της λιγότερο δυσχερούς μεθόδου της διπλής τράτας. Μπορεί παρ όλα αυτά να χρησιμοποιηθεί από λιγότερο δυνατά σκάφη που θα ήταν απαραίτητα για διπλές τράτες. Το δίχτυ είναι συνήθως κατασκευασμένο από nylon και είναι παρόμοιο σε σχήμα με το δίχτυ της τράτας αλλά μικρότερο με σάκο στη μέση για να κρατά το αλίευμα. Το άνοιγμα ματιού κυμαίνεται από περίπου 40mm στον άνω τομέα του σάκου έως 70mm προς το βάθος και. έως τα 100mm στα πλευρά. Τα τυπικά «Ring net» σκάφη κυμαίνονται σε μέγεθος από 12,2m (40 πόδια) έως 18,3m (60 πόδια) και δουλεύουν ανά ζεύγη, με κάθε σκάφος να μεταφέρει ένα δίχτυ και εξοπλισμό και να στρίβει κατάλληλα για να ρίξει το δίχτυ του ή να συμπεριφερθεί σαν το άλλο σκάφος. Τα σκάφη στα πλευρά είναι συνήθως γερά προστατευμένα με παλιά λάστιχα από αυτοκίνητα έτσι ώστε να προστατεύονται από τυχούσες συγκρούσεις κατά το πλησίασμά τους κατά την επιχείρηση αλιείας. Ο αλιευτικός κύκλος φαίνεται στην εικόνα 2.7. Όταν το κατάλληλο κοπάδι έχει εντοπιστεί και τα δύο σκάφη είναι έτοιμα, το πρώτο σκάφος θα ρίξει το φως απ τη μια πλευρά του κοπαδιού ρίχνοντας τα σχοινιά και

20 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 15 το δίχτυ. Το άλλο σκάφος μαζεύει το «dan» και σαρώνει με τα «bullards» της μέσης του σκάφους. Όταν τα δύο σκάφη έρθουν κοντά στο τέλος της αλιευτικής επιχείρησης, και αφού έχουν σαρώσει, από το δεύτερο σκάφος το δίχτυ περνιέται πάνω απ το πρώτο σκάφος και οδηγείται στο βίντσι. Το περισσότερο πλήρωμα τότε απ το δεύτερο σκάφος επιβιβάζεται στο πρώτο για να βοηθήσει στη ρυμούλκηση του διχτύου. Συνήθως τέτοιες επιχειρήσεις γίνονται με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε τα σκάφη να πλησιάσουν ταυτόχρονα την πλευρά του κοπαδιού που είναι προς την ακτή, λαμβάνοντας υπ όψιν τον άνεμο και την παλίρροια, έτσι ώστε ρυμουλκώντας το εργαλείο το δίχτυ να ρυμουλκείται προς την ακτή. Τα κάτω σχοινιά ρυμουλκούνται γρηγορότερα απ τα πάνω με σκοπό να κλείσει το κάτω μέρος του διχτύου κάτω απ το κοπάδι. Κατά τη διάρκεια της ρυμούλκησης το δεύτερο σκάφος κρατά την πλατιά πλευρά μακριά- από το δίχτυ έως ότου να ρυμουλκηθεί αρκετό δίχτυ ώστε να έχει έρθει το αλίευμα κοντά στην πλευρά του σκάφους. Κινείται τότε την αντίθετη πλευρά'του διχτύου για να βοηθήσει στο κράτημα του διχτύου που μπορεί διαφορετικά να βυθιστεί κάτω απ την επιφάνεια από το βάρος του αλιεύματος, επιτρέποντας σε πολλά ψάρια να διαφύγουν. Τα ψάρια τότε τραβιούνται έξω και να μεταφερθούν στο αμπάρι.

21 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 16 ΤΑ ΔΙΧΤΥΑ LAMPARA Τα δίχτυα lampara είναι αντιπροσωπευτικό είδος κυκλικού διχτύου. Τα δίχτυα αυτά χρησιμοποιήθηκαν πρώτη φορά στη Μεσόγειο θάλασσα και το όνομα τους προέρχεται από την ιταλική λέξη lampo αφού με τα δίχτυα χρησιμοποιούσαν φώτα. Το σχήμα του διχτύου είναι σαν φαράσι με φτερά. Τα φτερά (οι δύο άκρες του διχτύου) είναι φτιαγμένες από χοντρότερο διχτύωμα με μεγαλύτερο μάτγ. Η κατασκευή αυτή δημιουργεί στη μέση ένας είδος σάκου. Όταν χρησιμοποιείται ένα τέτοιο εργαλείο, το κοπάδι των ψαριών στην αρχή περικυκλώνεται με ένα πολύ πλατύ φύλλο διχτύου που στο επάνω μέρος του έχει πλωτήρες και στο κάτω μέρος του βαρίδια. Το δίχτυ χρησιμοποιείται από ένα κυρίως σκάφος. Το σκάφος μπορεί μερικές φορές να συντροφεύετε από άλλα μικρότερα τα οποία διαθέτουν φώτα για να προσελκύσουν ψάρια γύρω στην περιοχή ψαρέματος. Τα σκάφη αυτά κινούνται σιωπηλά για κάποιο χρονικό διάστημα (συχνά ώρες) πριν το κυρίως σκάφος τελικά ρίξει το δίχτυ. Μόλις ριφθεί το δίχτυ στο νερό και περικυκλώσει το κοπάδι των ψαριών τότε αυτά οδηγούνται μέσα στο σάκο ή τμήμα που~σχηματίζει σάκο και πιάνεται. Έπειτα το δίχτυ ανασύρεται και συγκεντρώνεται η ψαριά. Στην ίδια κατηγορία με τα δίχτυα lampara ανήκουν και τα γρι-γρι. Σε αυτά όταν το κοπάδι περικυκλωθεί, το κάτω μέρος του διχτύου κλείνει με το τράβηγμα ενός σύρματος, το οποίο ονομάζεται στίγκα, μέσα από κρίκους που είναι προσαρμοσμένοι στο κάτω σχοινί που λέγεται οδηγός του διχτύου.

22 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 17 TRAWLING Ως trawling αναφέρεται η λειτουργία της ρυμούλκησης ενός διχτύου για ψάρεμα. Οι βασικές απαιτήσεις για να λειτουργήσει ένα δίχτυ είναι η δυνατότητα ρυμούλκησης του, ο τρόπος συγκράτησης του στομίου του διχτύου ανοικτό κατά τη ρυμούλκηση, το σύστημα σχοινιών τα οποία θα ενώνουν το δίχτυ και το μηχανισμό αυτού στην πηγή ρυμούλκησης και η ικανότητα ανέλκυσης του διχτύου μετά το τέλος του ψαρέματος. Το μέσο-πελαγικό δίχτυ χρησιμοποιείται για να πιάσει πελαγικά αλιεύματα τα οποία είναι κατανεμημένα σε διάφορα επίπεδα ανάμεσα στην επιφάνεια και το βυθό. Τα δίχτυα αυτά ρυμουλκούνται για 10 με 20 λεπτά έτσι ώστε να αλιεύσουν συγκεκριμένο κοπάδι ψαριών και έτσι δε χρειάζεται να ρυμουλκούνται για ώρες. Ο περισσότερος χρόνος ξοδεύεται στην ανίχνευση για εύρεση κοπαδιού αρκετά μεγάλου ώστε να χρησιμοποιηθεί το δίχτυ. Το δίχτυ αυτό γίνεται αποτελεσματικότερο όταν χρησιμοποιούνται κάποια βοηθητικά ηλεκτρικά όργανα τα οποία ανιχνεύουν κοπάδια ψαριών, βοηθούν στην κίνηση του πλοίου (μανούβρες) κατά το ψάρεμα και ορίζουν το σωστό βάθος που θα φτάσει το δίχτυ για να αλιεύσει. Το ψάρεμα στα μέσο-πελαγικά νερά γίνεται με ένα μεγάλο σκάφος, αλλά και με πολλά μικρότερα. Τα πολλά μικρότερα σκάφη είναι χρησιμότερα σε πιο ρηχά νερά όπου ένα μεγάλο σκάφος θα τρόμαζε τα ψάρια εάν περνούσε από πάνω. Επίσης το ψάρεμα με δύο βάρκες φαίνεται να έχει πλεονεκτήματα διότι δε φοβίζουν το κοπάδι πριν οι βάρκες φτάσουν σε αυτό. Όμως γενικότερα χρησιμοποιείται η μέθοδο της μίας βάρκας. Το βάθος στο οποίο το δίχτυ ψαρεύει μπορεί να προσαρμοστεί με το να ποικίλλει η ταχύτητα του σκάφους, να αλλάζουν το αρμάτωμα (εξοπλισμό) του διχτύου, και επίσης εάν το δίχτυ είναι

23 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 18 κοντά ή μακριά από την επιφάνεια της θάλασσας. Η ταχύτητα ρυμούλκησης εξαρτάται από το εάν τα είδη που θα αλιευθούν είναι γρήγοροι ή αργοί κολυμβητές. Για μερικά ψάρια η ταχύτητα των 2-3 knots είναι επαρκής, ενώ για γρηγορότερα η ταχύτητα των 4-5 knots είναι ιδανική.

24 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 19 ΤΟ ΑΙΧΤΥ ΓΙΑ ΜΕΣΟ-ΠΕΛΑΓΙΚΑ ΝΕΡΑ Το δίχτυ αυτό έχει σχήμα κωνικό σε αντίθεση με τους πλατύς σάκους των απλών διχτυών με το στόμα να είναι οβάλ, κυκλικό ή τετράγωνο ανάλογα με το σχέδιο, και με άκρο που κλείνει με έναν ειδικό κόμπο. Το άνοιγμα του "ματιού του διχτύου στην περιοχή του στομίου μπορεί να είναι μεγάλο - όοοιηπι από κόμπο σε κόμπο - για να ελαττώνεται η αντίσταση του νερού όταν ο σάκος σύρεται. Το κλειστό άκρο του σάκου μπορεί να έχει μάτια με άνοιγμα όπιιη (από κόμπο σε κόμπο), ανάλογα με τα αλιεύματα. Για να διατηρείται το στόμιο της τράτας ανοιχτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί μία μεγάλη οριζόντια δοκός (δοκότρατα). Οι δοκοί που έχουν μήκος μέχρι δώδεκα μέτρα στηρίζονται σε δύο οδηγούς που γλιστρούν στο βυθό. Σε ορισμένες περιοχές το δίχτυ είναι εφοδιασμένο με βαριές αλυσίδες που ονομάζονται αλυσίδες ανάδευσης, οι οποίες σύρονται στο βυθό μπροστά από το δίχτυ που ανοίγει ανάμεσα στους δύο αναδευτήρες, για να φοβίζουν τα ψάρια του βυθού και να τα οδηγούν στο εσωτερικό της τράτας. Συνήθως το δίχτυ αυτό δεν έρχεται σε επαφή με το βυθό εκτός εάν βρίσκεται σε πολύ ρηχά νερά, όπου η αρχή του είναι στην επιφάνεια της θάλασσας και τα σχοινιά του τελειώματος σύρονται στο βυθό. Το δίχτυ είναι σχετικά ελαφρύ και έτσι χρησιμοποιείται πιο πολύ από τα σκάφη για ρυμούλκηση απ ότι τα δίχτυα του βυθού που είναι βαρύτερα. Οι δοκότρατες καλάρονται συνήθως κατά ζεύγη μία σε κάθε πλευρά του πλοίου. Μία τέτοια μέθοδος μπορεί να μειώσει σοβαρά τη σταθερότητα του πλοίου και να γίνει επικίνδυνη, εκτός και αν το πλοίο είναι ειδικά ναυπηγημένο για αυτόν το σκοπό. Υπάρχουν διάφορα σχέδια για τέτοια δίχτυα αλλά γενικά μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο τύπους:

25 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 20 α) Σε αυτά που έχουν ίδιο σχήμα πάνω και κάτω από την κεντρική γραμμή του διχτύου, τελειώνοντας σε μικρά φτερά σε οποιαδήποτε πλευρά. β) Σε αυτά που είναι ιδανικά φτιαγμένα από τέσσερα πλαίσια από δίχτυ ενωμένα έτσι ώστε να φτιάχνουν ένα κουτί, με μικρές προεκτάσεις ή φτερά σε κάθε γωνία. Σύμφωνα με μία άλλη μέθοδο χρησιμοποιούνται δύο πλοία που τεντώνουν οριζόντια το στόμιο της τράτας μεταξύ τους. Δύο πλοία έχουν αρκετή δύναμη ώστε να σύρουν μία μεγαλύτερη τράτα με μεγαλύτερη ταχύτητα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η ισπανική μέθοδος αλιείας ρ3γογα, που σε μερικές χώρες ονομάζεται ταυρότρατα. Οι κυβερνήτες των δύο σκαφών πρέπει να συνεργάζονται πολύ στενά. Η πιο σύγχρονη και πιο αποτελεσματική μέθοδος για το άνοιγμα του στομίου της τράτας στηρίζεται στη χρησιμοποίηση δύο μεγάλων σανίδων ή μεταλλικών πλακών (πόρτες). Αυτές έχουν σχήμα ορθογωνίου παραλληλογράμμου ή - ελλειψοειδούς προσαρμόζονται στην κάθε πλευρά του διχτύου και το ανοίγουν διάπλατα με την πίεση του νερού. Η αλιεία στα μεσόνερα σημαίνει σύρση της τράτας με ένα ή δύο πλοία στη ζώνη που περιλαμβάνεται ανάμεσα στον πυθμένα της θάλασσας και στην επιφάνεια ώστε να αλιεύονται πελαγικά ψάρια και καβούρια. Το βάθος στο οποίο αλιεύει η τράτα ρυθμίζεται από το μήκος των συρματόσχοινων έλξης και από την ταχύτητα του πλοίου που σύρει την τράτα. Με συρματόσχοινα μεγαλύτερου μήκους και μικρότερη ταχύτητα, η τράτα βυθίζεται ενώ με πιο κοντά συρματόσχοινα και μεγαλύτερη ταχύτητα ανεβαίνει. Ένας ειδικός τύπος τράτας για μέση αλιεία είναι η ημι-πελαγική τράτα, που αρχικά επινοήθηκε στην Ισλανδία. Με την τεχνική αυτή, οι πόρτες που προκαλούν το άνοιγμα του στομίου παραμένουν στον πυθμένα ενώ η τράτα αιωρείται σε κάποιο ύψος από αυτόν. Οι ήμι-πελαγικές τράτες

26 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 21 κατασκευάστηκαν γιατί τα ψάρια πολλές φορές συγκεντρώνονται σε κάποια μικρή σχετικά απόσταση από τον πυθμένα, έξω από το πεδίο συλλογής της συνηθισμένης τράτας βυθού που έχει χαμηλό κάθετο άνοιγμα. Για να υπερνικηθεί αυτή η δυσκολία χρειάζεται τράτα με μεγαλύτερο κατακόρυφο άνοιγμα. Αν και το στόμιο μίας τράτας βυθού μπορεί να τεντωθεί κατακόρυφα με διάφορα μέσα, το τέντωμα αυτό μειώνει το οριζόντιο πλάτος του. Μερικές σύγχρονες τράτες βυθού κατασκευάζονται με μεγάλο κάθετο και οριζόντιο άνοιγμα και πολλοί τις θεωρούν ως τα καλλίτερα διαθέσιμα εργαλεία για αλιεία στον πυθμένα με τράτες.

27 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 22 ΣΤΑΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ Υπάρχει ένας αριθμός από στατικές μεθόδους αλιείας πελαγικών ψαριών, από τις οποίες οι πιο γνωστές είναι τα παρασυρόμενα δίχτυα, επιπλέουσες μακριές γραμμές και ανασυρόμενα δίχτυα. Παρασυρόμενα δίχτυα (δίχτυα αφρού) Η μέθοδος αυτή είναι από τις παλαιότερες που χρησιμοποιείται για αλιεία ψαριών που ζουν στα ανώτερα επίπεδα της θάλασσας. Τα παρασυρόμενα δίχτυα είναι πολύ επιλεκτικά ως προς το είδος και το μέγεθος του ψαριού που θα αλιευθεί. Ο εξοπλισμός τους, καθώς και το άνοιγμα του "ματιού εξαρτώνται από αυτούς τους παράγοντες. Το δίχτυ αποτελείται από μία "κουρτίνα" από ελαφρύ διχτύωμα με ένα τελείωμα από χοντρό διχτύωμα, οι άκρες τελειώνουν ομοιόμορφα σε λεπτό κορδόνι, και διαθέτει μια κύρια γραμμή η οποία έχει μικρούς φελλούς (μερικές φορές ενωμένους κατά μήκος με ένα δεύτερο σχοινί έτστ ώστε να παρεμποδίζεται η δημιουργία κόμπων) οι οποίοι είναι χωρισμένοι από το επάνω μέρος του διχτύου με λεπτά σχοινιά, σε κανονικές καμπύλες κατά μήκος και το κάτω μέρος παρομοίως συνδέεται σε ένα σχοινί στο οποίο έχει προστεθεί βάρος (βαρίδια). Το μέγεθος των διχτύων για αλιεία ρέγκας είναι περίπου 35ιη μακρύ και 15πι ύψος. Το άνοιγμα του "ματιού" διαλέγεται έτσι ώστε να αλιεύονται μόνο οι ρέγκες που έχουν οικονομική αξία ως προς το μέγεθος. Οι ρέγκες που αλιεύονται καθώς περνούν μέσα από το δίχτυ μπλέκονται τα βραγχιακά επικαλύμματα στο δίχτυ και αγκιστρώνονται σε αυτό. Τα παραδοσιακά δίχτυα φτιάχνονταν από βαμβάκι και επεξεργαζόντουσαν με διάφορες ουσίες για να τα

28 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 23 διατηρήσουν. Τώρα πλέον δε χρησιμοποιούνται αυτές οι μέθοδοι κατασκευής τέτοιων διχτυών, αλλά δίχτυα από nylon. Σε μερικές χώρες η τεχνολογία πάνω σε αυτά τα δίχτυα έχει αναπτυχθεί ώστε περισσότεροι μηχανισμοί που εφευρέθηκαν μειώνουν την εργατική συμμετοχή στην αλιεία. Η αλιεία ρέγκας με αυτά τα δίχτυα γίνεται μόλις αρχίζει να νυχτώνει. Τα δίχτυα βυθίζονται μόλις εντοπιστεί το κοπάδι και κατά τη μετακίνηση του πλοίου. Τα δίχτυα δένονται με σχοινί στο πλοίο και η θέση τους μαρκάρεται με πλωτήρες. Συνήθως χρησιμοποιούνται πολλά τέτοια δίχτυα μαζί τα οποία είναι όλα δεμένα μεταξύ τους με σχοινιά καθώς επίσης και με το πλοίο. Η συνολική διάρκεια του ψαρέματος ποικίλλει από μία έως τέσσερις ώρες εξαρτώμενη από τις συνθήκες και τη πυκνότητα του κοπαδιού. Επιπλέουσες μακριές γραμμές Υπάρχει μεγάλη ποικιλία ως προς τις διαστάσεις τον εξοπλισμό και τη λειτουργία των εργαλείων αυτών που εξαρτώνται από τα αλιεύματα, την περιοχή και την τοπική παράδοση. Η κατασκευή του μηχανισμού είναι όμοια με εκείνη που χρησιμοποιείται στις γραμμές βυθού.

29 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 24 ΣΥΡΟΜΕΝΑ ΠΕΛΑΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Τα εργαλεία αυτά ανήκουν στην κατηγορία των δυναμικών εργαλείων και αλιεύουν συνήθως κοπάδια ψαριών που ζουν και τρέφονται στα νερά μεταξύ επιφάνειας και βυθού. Αυτού του είδους τα δίχτυα δεν έρχονται σε επαφή με το βυθό εκτός και αν αλιεύουν σε σχετικά ρηχά νερά, οπότε εργάζονται ως τράτες βυθού. Η τράτα αυτή διακρίνεται σε δύο κατηγορίες : > στο δίχτυ δύο τμημάτων, και > στο δίχτυ τεσσάρων τμημάτων. Το δίχτυ έχει σχήμα κώνου με στοματικό άνοιγμα σχήματος oval ή τετράγωνο ή κυκλικό ανάλογα με τις ανάγκες του διχτύου. Το άνοιγμα του ματιού μειώνεται από τις πλευρές προς το κατώτερο σημείο του σάκου. Το δίχτυ διατηρεί τα τρία βασικά τμήματα της κοινής «τράτας» που είναι: ο σάκος, οι γούλες και οι πλευρές. Στα μπροστινά τμήματα το δίχτυ έχει λεπτό νήμα ώστε να εξασφαλίζεται η καλή ροή του νερού διαμέσου _ του διχτύου κατά την αλιεία. Στα σύγχρονα δίχτυα το μεσαίο τμήμα του διχτύου αντικαταστάθηκε από ένα δίχτυ με μεγάλα μάτια. Αργότερα κατασκευάστηκε το δίχτυ των τεσσάρων τμημάτων το οποίο αποτελείται από δύο ίσα άνω και κάτω τμήματα και δύο ίσα μικρότερα πλαϊνά τμήματα, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ομοιόμορφο άνοιγμα. Επίσης με τον τρόπο αυτό δημιουργείται μεγάλο κάθετο άνοιγμα. Η αλιεία με τράτα μεσόνερων μπορεί να διεξαχθεί είτε από ένα, είτε από δύο σκάφη. Στον τύπο της συρόμενης τράτας από ένα σκάφος, είναι αναγκαίο να χρησιμοποιούνται πόρτες για να κρατείται το δίχτυ οριζόντια ανοιχτό. Οι πιο συνηθισμένες πόρτες είναι οι καμπυλωτές

30 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 25 πόρτες. Καθώς η ταχύτητα σύρσης αυξάνεται οι πόρτες ανεβαίνουν (σχήμα 80). Κατά την αλιεία πελαγικών ειδών με δύο σκάφη χρησιμοποιείται δίχτυ το οποίο αποτελείται από τέσσερα τριγωνικά τμήματα και τέσσερα σχοινιά (καλαμέτα) : το καλαμέτο των φελλών (επάνω σχοινί στο οποίο προσαρμόζονται πλωτήρες), το καλαμέτο του μολύβδου (κάτω σχοινί στο οποίο προσαρμόζονται τα βαρίδια), και δύο πλάγια καλαμέτα. Τα δύο σκάφη που μεταξύ τους μοιάζουν σέρνουν το καθένα με δύο σχοινιά το δίχτυ. Το ένα σχοινί καταλήγει στην επάνω τριγωνική κατασκευή, ενώ το άλλο στην κάτω. Το οριζόντιο άνοιγμα εξασφαλίζεται, από τα δύο σκάφη, ενώ το κάθετο από δύο μεγάλα βάρη που τοποθετούνται στα σχοινιά σύρσης. Και οι δύο μέθοδοι αλιείας είτε με ένα σκάφος, είτε με δύο είναι εξίσου σημαντικό. Περισσότερο χρησιμοποιείται η μέθοδος του ενός σκάφους, αλλά περισσότερο αποτελεσματική είναι η μέθοδος των δύο σκαφών. Η καταλληλότερη ταχύτητα σύρσης του μέσο-πελαγικού διχτύου είναι 2 έως 5 μίλια ανά ώρα. Όμως είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το μέγεθος του διχτύου πρέπει να προσαρμόζεται στην ιπποδύναμη του σκάφους.

31 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 26 ΣΤΑΤΙΚΑ ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Μία άλλη μέθοδος αλιείας πελαγικών ειδών είναι η χρήση διχτυών. Τα δίχτυα αυτά είναι φτιαγμένα είτε από βαμβάκι, είτε από συνθετική ύλη κυρίως nylon και αλιεύουν ψάρια που ζουν την ενήλικη ζωή τους στα ανώτερα επίπεδα της θάλασσας. Εν τούτοις τα δίχτυα αυτά είναι πολύ επιλεκτικά ως προς τα είδη που αλιεύουν. Το άνοιγμα των ματιών και το αρμάτωμα των διχτύων προσδιορίζουν το είδος που θα αλιευθεί. Τα δίχτυα αυτά έχουν σχήμα ορθογωνίου παραλληλογράμμου και για να σταθούν κάθετα μέσα στο νερό έχουν πλωτήρες και βαρίδια. Οι πλωτήρες (φελλοί) προσδένονται κατά μήκος της μίας των μεγάλων πλευρών του διχτύου και σε ειδικό σχοινί το οποίο ονομάζεται «καζίλι» ή καλαμέτο του μολύβδου. Τα δίχτυα αυτά, ανάλογα με την κατασκευή τους διακρίνονται σε : Μονωμένα, Απλάδια, και Σύνθετα ( ημιμανωμένα). Τα μονωμένα δίχτυα εγκλωβίζουν τα ψάρια σαν σε σάκο (εικόνα 107). Τα απλάδια δίχτυα «πιάνουν» τα ψάρια από το βραγχιακό επικάλυμμα ή από τα πτερύγια. Τα σύνθετα είναι συνδυασμός των δύο προηγούμενων με το ανώτερο να αποτελείται από απλάδι, ενώ το κατώτερο από μονωμένο. Αυτά διαθέτουν τρία καλαμέτα. Ο τρόπος αλιείας με τα δίχτυα αυτά γίνεται συνήθως κατά τη διεύθυνση του ανέμου ή κατά τη διεύθυνση της παλίρροιας. Η αλιεία διαρκεί από 1 έως 4 ώρες ανάλογα με τις συνθήκες και την προς.αλιεία

32 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 27 ψαριά. Κατά την αλιεία ένα σκάφος κινείται κατά μήκος των διχτύων και δύο άντρες σηκώνουν τα δίχτυα με τα χέρια. Τα αλιεύματα είναι συνήθως σαρδέλες, ρέγκες, τόνους, σολομούς, μελανούρια αλλά και καλαμάρια και σουπιές. Στα στατικά αλιευτικά εργαλεία ανήκουν και εκείνα τα οποία βυθίζονται και σηκώνονται αλλά και εκείνα που κατασκευάζονται χρησιμοποιώντας ξύλα, τα οποία δημιουργούν πλαίσιο. Αυτού του είδους τα εργαλεία χρησιμοποιούνται για αλιεία καβουριών και άλλων καρκινοειδών, αλλά και μικρών πελαγικών ειδών όπως σαρδέλες. Τα δίχτυα που βυθίζονται χρησιμοποιούνται κυρίως από τη στεριά. Μοιάζουν με πολύ μεγάλες απόχες και παραλλαγή των εργαλείων αυτών χρησιμοποιείται στην Ελλάδα και ονομάζεται «σταφνοκάρι». Η λειτουργία των διχτύων μπορεί να γίνει και από βάρκα. Η λειτουργίας τους βασίζεται στη δημιουργία ενός «κουτιού» μέσα στο οποίο εγκλωβίζονται τα ψάρια που θα αλιευθούν. Τα αλιεύματα συλλέγονται, σηκώνοντας το δίχτυ. Όταν το εργαλείο χρησιμοποιείται από βάρκα, συχνά χρησιμοποιούνται και δοκάρια στήριξης αυτών. Τα εργαλεία αυτά με ορισμένες τροποποιήσεις έχουν προσαρμοσθεί στην αλιεία από βάρκες. Υπάρχουν δύο τύποι τέτοιων αλιευτικών εργαλείων, ο ένας χρησιμοποιείται στις Φιλιππίνες και ο άλλος στην Ιαπωνία. Στις Φιλιππίνες έχει υιοθετηθεί το δίχτυ που αλιεύει από μία βάρκα, το οποίο καλείται «basiling» (εικόνα). Στην Ιαπωνία χρησιμοποιείται δίχτυ μεγάλης αλιευτικής ικανότητας που ονομάζεται «bouke ami». Σε αυτό το εργαλείο το δίχτυ κρατιέται με δοκούς από τη μία πλευρά του σκάφους. Το εργαλείο χρησιμοποιείται με τη βοήθεια φωτός και δολώματος, διασκορπισμένο στο δίχτυ (εικόνα).

33 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 28 ΑΛΛΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΛΙΕΙΑΣ ΠΕΛΑΠΚΩΝ ΕΙΔΩΝ Η πιο συνηθισμένη μέθοδος αλιείας ψαριών που ζουν σχετικά κοντά στις ακτές και κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας είναι η μέθοδος της σύρτης. Κατά την αλιεία με συρτή χρησιμοποιούμε πετονιά στην οποία έχουμε προσαρμόσει αγκίστρια και το εργαλείο σύρεται πίσω από βάρκα, η οποία μπορεί να είναι χειροκίνητη (κουπιά) ή με μηχανή. Τα κύρια αλιεύματα της συρτής είναι σαφρίδια, κολιοί, σκουμπριά, παλαμίδες, τόνοι, μαγιάτικα, λαβράκια κ.α.. Χρησιμοποιείται για αλιεία ψαριών με μεγάλη αξία και η ποιότητα τους πρέπει να είναι άριστη. Μία τυπική συρτή αποτελείται από αρκετές σειρές πετονιών με προσαρμοσμένα αγκίστρια, οι οποίες σύρονται πίσω από το σκάφος. Συνήθως στο σκάφος προσαρμόζονται δοκοί στους οποίους επάνω προσδένονται οι πετονιές, οι οποίες ονομάζονται η κάθε μία «μεσηνέζα», και σύρονται παράλληλα προς την κίνηση του σκάφους. Προσαρμόζοντας βαρίδια στο εργαλείο μπορεί, αυτό, να αλιεύσει σε διάφορα βάθη, έτσι μπορεί η συρτή ν αλιεύσει σε μία μόνο ψαριά σε διαφορετικά βάθη (εικόνα). Η κατάλληλα ταχύτητα σύρσης είναι 1 με 2 μίλια ανά ώράγ

34 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΕΛΑΓΙΚΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 29 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

35 30

36 Bunt I FLOAT LINE Bel ty Length: 462 metres Depth: 61 metres r-h m t Float line length.62 m V. 3 0 V. 30 V. 3 0 V m 7 0 m 2B0 m 7 0 m 1 40 m 1 25 V V. ; 25 V. 45m 75m 300m 75m Sinker line len glh m 3.6 I

37 32 Pelagic fish (a) 1 ]IC Net '2 Net \P y tit /, U Net (b) o

38 33

39 34 Catching methods fo r pelagic fish C (d) SECONO.VESSEL KEEPS FIRST BOAT OFF OF THE NET i T 11«-. 2,? niiii If)

40 Μ Ε Σ Σ0 Ν Ε Ρ2 Ν

41 Π Ο Ρ Τ Ε Σ

42 36

43 37

44 38 Δ l KT o) T ê. Ê>(ÔCX ^U 3\) ^CLcfcoOV ex) Anù ζ:\ία 6t bo^ (o) Ano δύο 6»=Λφυ\ ^ ι ν τ υ α δ δ ^ pcxtoùw a n o μ ικρ ό, **c, ^ e to - ic v e ^ á í w Ano 4ϊΌ. fotàjjûs. 6) Από SoO >ΚθνΦη

45 9

46 ( QA3t{ γπλ t>r u, -) n x v >o g \ n ^> Γ Ί \ ' 5 OP

47 41 1 HERRING 'DRIFT NET' FISHING Silers.

48 < ρ,α. 8 ο 42

49 43 >\ XtoQ. (Jt V CA>.c* ya\csv. Πώυ κοον- η ρθ θ.ρ pofcrrira <bg CTu tn cx [xe v-a. CXvU, \ a

50 44 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ 1. ΒΛΑΧΟΣ Γ,Ν (1987). Σημειώσεις εργαστηρίου Αλιευτική Τεχνολογία I, Τμήμα Ιχθυοκομίας-Αλιείας. Τ.Ε.Ι ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ. 2. Cathing methods for pelagic fish, H.R. English and F.E. Tumilty. 3. F.A.0(1978).Catalogue of fishing gear designs. 4. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ Δ (1988) ΑΛΙΕΥΜΑΤΑ Εκδόσεις ΙΩΝ.

Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Μαθηματικά της υποχρεωτικής εκπαίδευσης

Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Μαθηματικά της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ΕΣΠΑ 2007-13\Ε.Π. Ε&ΔΒΜ\Α.Π. 1-2-3 «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450 Με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε. Κ. Τ.) Το νέο Πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ. 131 Τελική εξέταση: 10-Δεκεμβρίου-2005

ΦΥΣ. 131 Τελική εξέταση: 10-Δεκεμβρίου-2005 ΦΥΣ. 131 Τελική εξέταση: 10-Δεκεμβρίου-2005 Πριν αρχίσετε συμπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοματεπώνυμο και αριθμό ταυτότητας). Ονοματεπώνυμο Αριθμός ταυτότητας Σας δίνονται 20 ισότιμα προβλήματα (10 βαθμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΩΤΟΙ ΓΕΡΑΝΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ - ΜΟΝΤΕΛΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΠΛΩΤΟΙ ΓΕΡΑΝΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ - ΜΟΝΤΕΛΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΛΩΤΟΙ ΓΕΡΑΝΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ - ΜΟΝΤΕΛΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Οι πλωτοί γερανοί είναι ικανοί να πραγµατοποιήσουν ειδικές εργασίες ανέγερσης και εκφόρτωσης.

Διαβάστε περισσότερα

Παίκτης λιγότερο. Αμυντική κατάσταση που επαναλαμβάνεται συχνά στο παιχίδι. Αποβολή παίκτη

Παίκτης λιγότερο. Αμυντική κατάσταση που επαναλαμβάνεται συχνά στο παιχίδι. Αποβολή παίκτη Παίκτης λιγότερο Παίκτης λιγότερο Αμυντική κατάσταση που επαναλαμβάνεται συχνά στο παιχίδι. Αποβολή παίκτη Παίκτης λιγότερο Ενέργειες της άμυνας εξαρτώνται από: Παίκτες που διαθέτει η ομάδα που επιτίθεται

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Προγράμματος Παρακολούθησης Θαλασσίων Υδάτων στο πλαίσιο υλοποίησης της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική

Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Προγράμματος Παρακολούθησης Θαλασσίων Υδάτων στο πλαίσιο υλοποίησης της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Προγράμματος Παρακολούθησης Θαλασσίων Υδάτων στο πλαίσιο υλοποίησης της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική 2008/56/EK 1 Οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική (2008/56/ΕΚ)

Διαβάστε περισσότερα

Και το Βορειοανατολικό Αιγαίο την περιοχή που προσδιορίζουν τα στίγματα

Και το Βορειοανατολικό Αιγαίο την περιοχή που προσδιορίζουν τα στίγματα Ref. Ares(2014)1496263-12/05/2014 Ονομάζομαι Μανιάτης Ερμόλαος,είμαι ψαράς από την Ελλάδα και στέλνω αυτό το έγγραφο προς την Ευρωπαική Επιτροπή, σχετικά με τη διαβούλευση που θα γίνει για να συγκεντρωθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ 111 Γενική Φυσική Ι 6 η Εργασία Επιστροφή: Μάζα είναι δεµένη στο ένα άκρο ενός νήµατος αµελητέας µάζας. Το άλλο άκρο του νήµατος

ΦΥΣ 111 Γενική Φυσική Ι 6 η Εργασία Επιστροφή: Μάζα είναι δεµένη στο ένα άκρο ενός νήµατος αµελητέας µάζας. Το άλλο άκρο του νήµατος ΦΥΣ 111 Γενική Φυσική Ι 6 η Εργασία Επιστροφή: 26.10.18 1. Μάζα είναι δεµένη στο ένα άκρο ενός νήµατος αµελητέας µάζας. Το άλλο άκρο του νήµατος είναι δεµένο σε ένα πολύ λεπτό, λείο κατακόρυφο στύλο. Το

Διαβάστε περισσότερα

Οι ποντικοί και το τυρί Δεξιότητες: Τρέξιμο σε διάφορες κατευθύνσεις και με διάφορες ταχύτητες. Σταμάτημα και αλλαγή κατεύθυνσης.

Οι ποντικοί και το τυρί Δεξιότητες: Τρέξιμο σε διάφορες κατευθύνσεις και με διάφορες ταχύτητες. Σταμάτημα και αλλαγή κατεύθυνσης. Οι ποντικοί και το τυρί Τρέξιμο σε διάφορες κατευθύνσεις και με διάφορες ταχύτητες. Οργάνωση: Εργασία σε ζευγάρια. Τα δυο παιδιά είναι οι ποντικοί και η μπάλα το τυρί. Ο ένας ποντικός κρατά το τυρί Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ. 111 Τελική Εξέταση: 17-Δεκεµβρίου-2017

ΦΥΣ. 111 Τελική Εξέταση: 17-Δεκεµβρίου-2017 ΦΥΣ. 111 Τελική Εξέταση: 17-Δεκεµβρίου-2017 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά σας. Σας δίνονται

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΜΑΘΗΜΑ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ

1 ο ΜΑΘΗΜΑ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ 1 ο ΜΑΘΗΜΑ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ-ΚΑΤΑΡΡΙΧΗΣΗΣ 2012-2013 ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Η αναρρίχηση και η καταρρίχηση ανήκουν στην μεγαλύτερη οικογένεια της ορειβασίας.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ η Πρόοδος: 21-Οκτωβρίου-2012

ΦΥΣ η Πρόοδος: 21-Οκτωβρίου-2012 Σειρά Θέση ΦΥΣ. 131 1 η Πρόοδος: 21-Οκτωβρίου-2012 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός Ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά σας. Η εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΡΒΙΣ ΒΑΤΣΑΚΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΣΕΡΒΙΣ ΒΑΤΣΑΚΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΠΟΝΗΤΩΝ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΣΕΡΒΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένα καλό σέρβις είναι ένα από τα πιο σημαντικά χτυπήματα επειδή μπορεί να δώσει ένα μεγάλο πλεονέκτημα στην αρχή του πόντου. Το σέρβις είναι το πιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ-----ΛΕΣΒΙΑΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ-----ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ-----ΛΕΣΒΙΑΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ-----ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΚΑΦΟΣ Η μορφή των ιστιοφόρων σκαφών όπως εξελίχθηκε από τα αρχαία ξύλινα εμπορικά και πολεμικά πλοία έως τα σύγχρονα αγωνιστικά επηρεάζονταν από τους ίδιους παράγοντες. Είναι συνάρτηση της χρήσης τους,

Διαβάστε περισσότερα

Χωρικές σχέσεις ΠΛΑΤΑΚΗ ΔΗΜΗΤΡΑ. ΕΝΝΟΙΑ: Χωρικές σχέσεις. Εμπλεκόμενοιτομείς. Ενότητα. Στόχοι. Υλικά 1 / 17

Χωρικές σχέσεις ΠΛΑΤΑΚΗ ΔΗΜΗΤΡΑ. ΕΝΝΟΙΑ: Χωρικές σχέσεις. Εμπλεκόμενοιτομείς. Ενότητα. Στόχοι. Υλικά 1 / 17 ΠΛΑΤΑΚΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΝΝΟΙΑ: Χωρικές σχέσεις Εμπλεκόμενοιτομείς Ενότητα Στόχοι Υλικά 1 / 17 -Ψυχοκινητικός 2 / 17 - Οι σχέσεις στο χώρο που δημιουργεί το νήπιο ανάμεσα στο σώμα του και τ? αντικείμενα Τα νήπια

Διαβάστε περισσότερα

Yπεραλίευση. Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδώσει ζωή στις θάλασσες

Yπεραλίευση. Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδώσει ζωή στις θάλασσες Yπεραλίευση Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδώσει ζωή στις θάλασσες Στοιχεία και στατιστικά Τα εννέα στα δέκα Ευρωπαϊκά ιχθυαποθέματα υπεραλιεύονται (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2009). Η υπεραλίευση κοστίζει παγκοσμίως

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. = 2r, τότε:

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. = 2r, τότε: ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Άσκηση 1. (Διατήρηση της στροφορμής) Η Γη στρέφεται σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Το κοντινότερο σημείο στον Ήλιο ονομάζεται Περιήλιο (π) και το πιο απομακρυσμένο Αφήλιο (α).

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ο Κεφάλαιο: Στατιστική ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Πληθυσμός: Λέγεται ένα σύνολο στοιχείων που θέλουμε να εξετάσουμε με ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά. Μεταβλητές X: Ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

10 + αλήθειες που μάθαμε συζητώντας με ψαράδες

10 + αλήθειες που μάθαμε συζητώντας με ψαράδες 10 + αλήθειες που μάθαμε συζητώντας με ψαράδες Ο Παγασητικός είναι μια κλειστή θάλασσα που τα νερά της αλλάζουν κάθε 8-9 μέρες χάρη στα ρεύματα Οι παλιές, μεγάλες πληγές Ελλιπής βιολογικός καθαρισμός Τα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 Το εκπαιδευτικό υλικό αυτό στην αρχική του μορφή δημιουργήθηκε και

Διαβάστε περισσότερα

Η τεχνική του Τερματοφύλακα. Η βασική τεχνική του τερματοφύλακα καθορίζεται από τα παρακάτω:

Η τεχνική του Τερματοφύλακα. Η βασική τεχνική του τερματοφύλακα καθορίζεται από τα παρακάτω: Ο ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ Η τεχνική του Τερματοφύλακα Η βασική τεχνική του τερματοφύλακα καθορίζεται από τα παρακάτω: Η βασική τεχνική του τερματοφύλακα 1. Θέση του τερματοφύλακα Mισό περίπου μέτρο μπροστά από

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 2009: ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 2009: ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 2009: ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ST 006 ΜΠΟΥΛΟΝΙ ΑΓΚΥΡΩΣΗΣ Μπουλόνι αγκύρωσης σε μορφή βίδας που προσδένει την κατασκευή, χωρίς να γίνονται ορατές οι αλυσίδες (ενώνονται κάτω από την κατασκευή). Με

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΥΝΑΜΕΙΣ Μέρος 1ο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΥΝΑΜΕΙΣ Μέρος 1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΥΝΑΜΕΙΣ Μέρος 1ο Φυσική Β Γυμνασίου Βασίλης Γαργανουράκης http://users.sch.gr/vgargan Εισαγωγή Στο προηγούμενο κεφάλαιο μελετήσαμε τις κινήσεις των σωμάτων. Το επόμενο βήμα είναι να αναζητήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΊΕΣ Μακρυά τα παιδιά από τέτοιες εργασίες!!!!!.

ΟΔΗΓΊΕΣ Μακρυά τα παιδιά από τέτοιες εργασίες!!!!!. ΟΔΗΓΊΕΣ Ξεκινώντας τα υλικά που θα χρειαστούμε είναι σανίδες από κρεβάτι οι οποίες έχουν πλάτος συνήθως 10 εκατοστά και πάχος περίπου 2 εκατοστά, επέλεξα αυτό το υλικό γιατί είναι εύκολο να το βρείτε καθώς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΚΥΜΑΤΑ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΚΥΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΚΥΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ : Κύμα διαδίδεται κατά μήκος χορδής με ταχύτητα 8. Ποια θα είναι η ταχύτητα αν αντικατασταθεί η χορδή από μία άλλη που είναι φτιαγμένη από το ίδιο υλικό και βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

1.Η δύναμη μεταξύ δύο φορτίων έχει μέτρο 120 N. Αν η απόσταση των φορτίων διπλασιαστεί, το μέτρο της δύναμης θα γίνει:

1.Η δύναμη μεταξύ δύο φορτίων έχει μέτρο 120 N. Αν η απόσταση των φορτίων διπλασιαστεί, το μέτρο της δύναμης θα γίνει: ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ Ηλεκτρικό φορτίο Ηλεκτρικό πεδίο 1.Η δύναμη μεταξύ δύο φορτίων έχει μέτρο 10 N. Αν η απόσταση των φορτίων διπλασιαστεί, το μέτρο της δύναμης θα γίνει: (α)

Διαβάστε περισσότερα

Για τις παραπάνω ροπές αδράνειας ισχύει: α. β. γ. δ. Μονάδες 5

Για τις παραπάνω ροπές αδράνειας ισχύει: α. β. γ. δ. Μονάδες 5 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ Α (ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01-03-2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΑΡΧΩΝ M-ΑΓΙΑΝΝΙΩΤΑΚΗ ΑΝ.-ΠΟΥΛΗ Κ. ΘΕΜΑ Α Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΠΥΡΙΔΩΝΑ ΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕ ΕΞΕΤΑΕΙ ΦΥΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31-05-2012 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 07.45 10.15 Οδηγίες 1. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από 9 σελίδες.

Διαβάστε περισσότερα

3.2. Διατήρηση της Ορμής. Ομάδα Γ.

3.2. Διατήρηση της Ορμής. Ομάδα Γ. 3.2. Διατήρηση της Ορμής. Ομάδα Γ. 3.21. Η ορμή και ένα σύστημα σωμάτων. Δυο σώματα Α και Β με μάζες m 1 =2kg και m 2 =1kg αντίστοιχα, ηρεμούν σε λείο οριζόντιο επίπεδο, έχοντας συμπιέσει ένα ιδανικό ελατήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΘΕΩΡΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ o ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΘΕΩΡΙΑ.) Τ ι γνωρίζετε για την αρχή της ανεξαρτησίας των κινήσεων; Σε πολλές περιπτώσεις ένα σώμα εκτελεί σύνθετη κίνηση, δηλαδή συμμετέχει σε περισσότερες από μία κινήσεις. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ)

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΝΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝ) 3/3/019 ΤΖΓΚΡΚΗΣ ΓΙΝΝΗΣ ΘΕΜ A Να γράψετε στην κόλλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ Τελική Εξέταση: 11-Δεκεµβρίου Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας).

ΦΥΣ Τελική Εξέταση: 11-Δεκεµβρίου Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). ΦΥΣ. 131 Τελική Εξέταση: 11-Δεκεµβρίου-2011 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά σας. Σας δίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ Όποτε χρησιμοποιείτε το σταυρό ή το κλειδί της εργαλειοθήκης σας για να ξεσφίξετε τα μπουλόνια ενώ αντικαθιστάτε ένα σκασμένο λάστιχο αυτοκινήτου, ολόκληρος ο τροχός αρχίζει να στρέφεται και θα πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Απάντηση: α) 16,0 Ν, β) 10,2 Ν

Απάντηση: α) 16,0 Ν, β) 10,2 Ν Σώμα με μάζα m 1 τοποθετείται πάνω σε κεκλιμένο επίπεδο με γωνία κλίσεως α και είναι δεμένο με σχοινί με δεύτερο σώμα μάζας m 2 το οποίο κρέμεται, το σχοινί περνά, από μικρή άτριβη τροχαλία. Ο συντελεστής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΟΥΣΕΙΣ. γ) Δ 64 J δ) 64%]

ΚΡΟΥΣΕΙΣ. γ) Δ 64 J δ) 64%] 1. Μικρή σφαίρα Σ1, μάζας 2 kg που κινείται πάνω σε λείο επίπεδο με ταχύτητα 10 m/s συγκρούεται κεντρικά και ελαστικά με ακίνητη σφαίρα Σ2 μάζας 8 kg. Να υπολογίσετε: α) τις ταχύτητες των σωμάτων μετά

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΠΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

ΡΟΠΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΡΟΠΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Ροπή Δύναμης Θα έχετε παρατηρήσει πως κλείνετε ευκολότερα μια πόρτα, αν την σπρώξετε σε μια θέση που βρίσκεται σχετικά μακρύτερα από τον άξονα περιστροφής της (τους μεντεσέδες

Διαβάστε περισσότερα

Bάτραχοι στη λίμνη. Παιχνίδια Συνεργασίας 2014. Επίπεδο 1,2

Bάτραχοι στη λίμνη. Παιχνίδια Συνεργασίας 2014. Επίπεδο 1,2 Bάτραχοι στη λίμνη 1,2 Οργάνωση: Εργασία με όλη την τάξη. Τα παιδιά είναι γύρω από το αλεξίπτωτο, τη λίμνη και το κρατούν στο ύψος της μέσης. Τα σακουλάκια πάνω στο αλεξίπτωτο είναι οι βάτραχοι. Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. α.

ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. α. ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Σώμα μάζας m=2kg εκτοξεύεται από τη θέση Α οριζόντιου επιπέδου με ταχύτητα υ 1 =15m/s. Φτάνοντας στη βάση λείου κεκλιμένου επιπέδου έχει ταχύτητα υ 2 =10m/s. Η απόσταση ΑΒ=10m. Το

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες για το CABRI - GEOMETRY II Μωυσιάδης Πολυχρόνης - Δόρτσιος Κώστας

Οδηγίες για το CABRI - GEOMETRY II Μωυσιάδης Πολυχρόνης - Δόρτσιος Κώστας Οδηγίες για το CABRI - GEOMETRY II Μωυσιάδης Πολυχρόνης - Δόρτσιος Κώστας Εκτελώντας το πρόγραμμα παίρνουμε ένα παράθυρο εργασίας Γεωμετρικών εφαρμογών. Τα βασικά κουμπιά και τα μενού έχουν την παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΟΡΕΙΝΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΣΕ ΚΑΘΕΤΟ ΠΕΔΙΟ. Γιάννης Πετρομιανός Δημήτρης Κάραλης

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΟΡΕΙΝΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΣΕ ΚΑΘΕΤΟ ΠΕΔΙΟ. Γιάννης Πετρομιανός Δημήτρης Κάραλης ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΟΡΕΙΝΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΣΕ ΚΑΘΕΤΟ ΠΕΔΙΟ Γιάννης Πετρομιανός Δημήτρης Κάραλης 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ... 3 1.1. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΟΜΑΔΩΝ... 3 1.2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΡΑΣΗΣ... 4 2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΟΜΑΔΑΣ ΚΑΘΕΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ

ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ 144 ΦΕ1: ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Ο ΗΧΟΣ Παρατήρησε τις εικόνες. Πώς παράγεται ο ήχος; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Πείραμα Στήριξε με το χέρι σου στην άκρη του θρανίου

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ. ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - Σχολική χρονιά

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ. ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - Σχολική χρονιά ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - Σχολική χρονιά 2014-15 ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 3, 16451 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ,

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις του τύπου Σωστό /Λάθος

Ερωτήσεις του τύπου Σωστό /Λάθος Ερωτήσεις του τύπου Σωστό /Λάθος Οδηγία: Για να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις, αρκεί να γράψετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δεξιά απ αυτόν το γράμμα Σ αν την κρίνετε σωστή ή το

Διαβάστε περισσότερα

2) Βάρος και κυκλική κίνηση. Β) Κυκλική κίνηση

2) Βάρος και κυκλική κίνηση. Β) Κυκλική κίνηση Β) Κυκλική κίνηση 1) Υπολογισμοί στην ομαλή κυκλική κίνηση. Μια μικρή σφαίρα, μάζας 2kg, εκτελεί ομαλή κυκλική κίνηση, σε κύκλο κέντρου Ο και ακτίνας 0,5m, όπως στο σχήμα. Τη χρονική στιγμή t=0 η σφαίρα

Διαβάστε περισσότερα

ONOMA/ΕΠΩΝΥΜΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

ONOMA/ΕΠΩΝΥΜΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΥΣΙΚΗ KATΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 180min ONOMA/ΕΠΩΝΥΜΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΤΜΗΜΑ:. ΘΕΜΑ 1 ο ΘΕΜΑ 2 ο ΘΕΜΑ 3 ο ΘΕΜΑ 4 ο ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΕΣ ΘΕΜΑ Α: 1. Δύο σύγχρονες πηγές δημιουργούν στην επιφάνεια υγρού εγκάρσια

Διαβάστε περισσότερα

Περισσότερα Πέμπτη, 30 Απρίλιος :02 - Τελευταία Ενημέρωση Σάββατο, 13 Ιούνιος :25

Περισσότερα Πέμπτη, 30 Απρίλιος :02 - Τελευταία Ενημέρωση Σάββατο, 13 Ιούνιος :25 Είδη ιστών: -κεντρικός ιστός : το διαχρονικό σχήμα ομπρέλας. Τύποι ομπρέλας: Riviera Samara Bajazzo Big Ben -σκίαση «εκκρεμές»: η παρέα μπορεί να καθίσει κατευθείαν κάτω από την ομπρέλα χωρίς ο ιστός να

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΠΛΟΥ ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ

ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΠΛΟΥ ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΠΛΟΥ ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ Καθηγήτρια ΦΕΡΦΥΡΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΒΑΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΧΩΡΩΝ ΣΠΙΤΙΟΥ ΚΟΥΖΙΝΑ O χώρος της κουζίνας, διαιρείται σε τρεις βασικές λειτουργικές

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ. 111 Κατ οίκον εργασία # 6 - Επιστροφή Τετάρτη 25/10/2017. Οι ασκήσεις στηρίζονται στο κεφάλαιο 7 και 8 των βιβλίων των Young και Serway

ΦΥΣ. 111 Κατ οίκον εργασία # 6 - Επιστροφή Τετάρτη 25/10/2017. Οι ασκήσεις στηρίζονται στο κεφάλαιο 7 και 8 των βιβλίων των Young και Serway ΦΥΣ. 111 Κατ οίκον εργασία # 6 - Επιστροφή Τετάρτη 25/10/2017 Οι ασκήσεις στηρίζονται στο κεφάλαιο 7 και 8 των βιβλίων των Young και Serway 1. Ένα τούβλο πάγου µάζας 6.0kg βρίσκεται αρχικά σε! ηρεµία πάνω

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία στερεού. 3.2.8. Ποιες είναι οι δυνάμεις που ασκούνται; 3.2.9. Ένας Κύλινδρος Πάνω σε μια Σφήνα. Υλικό Φυσικής Χημείας

Ισορροπία στερεού. 3.2.8. Ποιες είναι οι δυνάμεις που ασκούνται; 3.2.9. Ένας Κύλινδρος Πάνω σε μια Σφήνα. Υλικό Φυσικής Χημείας 3.2.. 3.2.1. Ροπές και ισορροπία. Πάνω σε λείο οριζόντιο επίπεδο βρίσκεται μια ράβδος μήκους l=4m, η οποία μπορεί να στρέφεται γύρω από κατακόρυφο άξονα, ο οποίος διέρχεται από το μέσον της Ο. Ασκούμε

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ η Πρόοδος: 14-Οκτωβρίου-2017

ΦΥΣ η Πρόοδος: 14-Οκτωβρίου-2017 ΦΥΣ. 111 1 η Πρόοδος: 14-Οκτωβρίου-2017 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός Ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά σας. Η εξέταση αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ η Πρόοδος: 14-Οκτωβρίου-2017

ΦΥΣ η Πρόοδος: 14-Οκτωβρίου-2017 ΦΥΣ. 111 1 η Πρόοδος: 14-Οκτωβρίου-2017 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός Ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά σας. Η εξέταση αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη ΌΡΑΣΗ Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη Τι ονομάζουμε όραση; Ονομάζεται μία από τις πέντε αισθήσεις Όργανο αντίληψης είναι τα μάτια Αντικείμενο αντίληψης είναι το φως Θεωρείται η

Διαβάστε περισσότερα

3 η εργασία Ημερομηνία αποστολής: 28 Φεβρουαρίου ΘΕΜΑ 1 (Μονάδες 7)

3 η εργασία Ημερομηνία αποστολής: 28 Φεβρουαρίου ΘΕΜΑ 1 (Μονάδες 7) 3 η εργασία Ημερομηνία αποστολής: 28 Φεβρουαρίου 2007 ΘΕΜΑ 1 (Μονάδες 7) Η θέση ενός σωματίου που κινείται στον άξονα x εξαρτάται από το χρόνο σύμφωνα με την εξίσωση: x (t) = ct 2 -bt 3 (1) όπου x σε μέτρα

Διαβάστε περισσότερα

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. / ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΜΑΘΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗ Ι Μαρούσι Καθηγητής Σιδερής Ε.

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. / ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΜΑΘΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗ Ι Μαρούσι Καθηγητής Σιδερής Ε. Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. / ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 Μαρούσι 04-02-2014 Καθηγητής Σιδερής Ε. ΘΕΜΑ 1 ο (βαθμοί 4) (α) Θέλετε να κρεμάσετε μια ατσάλινη δοκό που έχει

Διαβάστε περισσότερα

Οι ασκήσεις είναι από το βιβλίο: Στατική, 11η Εκδοση, Beer Ferdinand P., Johnston Russell E., Mazurek F. David

Οι ασκήσεις είναι από το βιβλίο: Στατική, 11η Εκδοση, Beer Ferdinand P., Johnston Russell E., Mazurek F. David Οι ασκήσεις είναι από το βιβλίο: Στατική, 11η Εκδοση, Beer Ferdinand P., Johnston Russell E., Mazurek F. David ΑΣΚΗΣΗ 3.7 Μια δύναμη μεγέθους 90 Ν εφαρμόζεται στη ράβδο ελέγχου ΑΒ, όπως φαίνεται στο σχήμα.

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2: Εντολές Επανάληψης

Ενότητα 2: Εντολές Επανάληψης Ενότητα 2: Εντολές Επανάληψης Όταν κάποια εντολή ή ολόκληρη ομάδα εντολών επαναλαμβάνεται τότε δεν είναι απαραίτητο να τις γράψουμε πολλές φορές αλλά χρησιμοποιούμε την εντολή ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ Συντάσσεται ως

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV Ασκήσεις για το Robolab

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV Ασκήσεις για το Robolab ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV Παρακάτω παραθέτουμε μία σειρά ασκήσεων για το Robolab ομαδοποιημένων σε κατηγορίες : Επιμέλεια : Κυριακού Γεώργιος 1 Φύλλο Ασκήσεων (πρόκληση με κινητήρες) ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική Στερεού Ασκήσεις Εμπέδωσης

Μηχανική Στερεού Ασκήσεις Εμπέδωσης Μηχανική Στερεού Ασκήσεις Εμπέδωσης Όπου χρειάζεται, θεωρείστε δεδομένο ότι g = 10m/s 2. 1. Μία ράβδος ΟΑ, μήκους L = 0,5m, περιστρέφεται γύρω από σταθερό άξονα που περνάει από το ένα άκρο της Ο, με σταθερή

Διαβάστε περισσότερα

Το μικρό εγχειρίδιο για. Κόμπους και Συνδέσεις

Το μικρό εγχειρίδιο για. Κόμπους και Συνδέσεις Το μικρό εγχειρίδιο για Κόμπους και Συνδέσεις Κλάδος Οδηγών Μάρτιος 2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΣΧΟΙΝΙΑ Τα σχοινιά, τα δεσίματά τους, τους κόμπους τους και γενικά τη χρήση τους τη συναντάμε από τα παιδικά μας χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Physics by Chris Simopoulos

Physics by Chris Simopoulos ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ - ΤΡΙΒΗ 1. Σώμα με μάζα m=10 kgr κινείται με ταχύτητα υ 0 =10 m/sec. Στη μάζα ενεργεί κατά την διεύθυνση της κίνησης σταθερή δύναμη για χρόνο t=4 sec οπότε αυξάνει την ταχύτητα του

Διαβάστε περισσότερα

2. Μια μοτοσυκλέτα τρέχει με ταχύτητα 108 km/h. α) Σε πόσο χρόνο διανύει τα 120 m; β) Πόσα μέτρα διανύει σε 5 s;

2. Μια μοτοσυκλέτα τρέχει με ταχύτητα 108 km/h. α) Σε πόσο χρόνο διανύει τα 120 m; β) Πόσα μέτρα διανύει σε 5 s; 1. Αυτοκίνητο κινείται σε ευθύγραμμο δρόμο με σταθερή φορά και το ταχύμετρο του (κοντέρ) δείχνει συνεχώς 36 km/h. α) Τι είδους κίνηση κάνει το αυτοκίνητο; β) Να μετατρέψετε την ταχύτητα του αυτοκινήτου

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ. Παπαδοπούλου Σοφιάννα. Περίληψη

ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ. Παπαδοπούλου Σοφιάννα. Περίληψη ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ Παπαδοπούλου Σοφιάννα Περίληψη Οι δορυφόροι είναι ουράνια σώματα τα οποία μπορεί να μεταφέρουν είτε μια εικόνα ή οτιδήποτε άλλο. Το παρακάτω κείμενο έχει γραφτεί για να εξηγήσει σε τι περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Για τις παραπάνω ροπές αδράνειας ισχύει: α. β. γ. δ. Μονάδες 5

Για τις παραπάνω ροπές αδράνειας ισχύει: α. β. γ. δ. Μονάδες 5 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ-A ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01-03-2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΑΡΧΩΝ M-ΑΓΙΑΝΝΙΩΤΑΚΗ ΑΝ.-ΠΟΥΛΗ Κ. ΘΕΜΑ Α Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 5: ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ

Ενότητα 5: ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Ενότητα 5: ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Οι Μεταβλητές στον Προγραμματισμό Οι μεταβλητές είναι θέσεις μνήμης που έχουν κάποιο όνομα. Όταν δίνω τιμή σε μία μεταβλητή, ουσιαστικά, αποθηκεύουμε στη μνήμη αυτή τον αριθμό που

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ι Ν Η Σ Ε Ι Σ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Κ Ι Ν Η Σ Ε Ι Σ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Κ Ι Ν Η Σ Ε Ι Σ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Αυτοκίνητο κινείται σε ευθύγραμμο δρόμο με σταθερή φορά και το ταχύμετρο του (κοντέρ) δείχνει συνεχώς 72km/h. α) Τι είδους κίνηση κάνει το αυτοκίνητο; β) Να μετατρέψετε την

Διαβάστε περισσότερα

3.2. Ισορροπία στερεού.

3.2. Ισορροπία στερεού. 3.2.. 3.2.1. Ροπές και ισορροπία. Πάνω σε λείο οριζόντιο επίπεδο βρίσκεται μια ράβδος μήκους l=4m, η οποία μπορεί να στρέφεται γύρω από κατακόρυφο άξονα, ο οποίος διέρχεται από το μέσον της Ο. Ασκούμε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΑΣ ΚΙ 2014

ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΑΣ ΚΙ 2014 ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΕΧΕΙ ΑΝΤΛΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ http://www.study4exams.gr/ ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ψάρεμα με σκάφος. αφιέρωμα Σκάφος & Ψάρεμα

Ψάρεμα με σκάφος. αφιέρωμα Σκάφος & Ψάρεμα Ψάρεμα με σκάφος Η επαφή με τη φύση, ιδιαίτερα εν όψει διακοπών, συμβάλλει στην ξεκούραση, στην ηρεμία και στη χαλάρωση, που όλοι χρειαζόμαστε. Τι καλύτερο λοιπόν από το ψάρεμα, μια ευχάριστη ασχολία για

Διαβάστε περισσότερα

1 η ΟΜΑΔΑ. ΦΥΣ η Πρόοδος: 10-Οκτωβρίου-2009

1 η ΟΜΑΔΑ. ΦΥΣ η Πρόοδος: 10-Οκτωβρίου-2009 1 η ΟΜΑΔΑ Σειρά Θέση ΦΥΣ. 131 1 η Πρόοδος: 10-Οκτωβρίου-2009 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη και έλεγχος της διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη πτώση σώματος. (Ανάλυση video μέσω του Σ.Σ.Λ.Α, LoggerPro της Vernier)

Μελέτη και έλεγχος της διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη πτώση σώματος. (Ανάλυση video μέσω του Σ.Σ.Λ.Α, LoggerPro της Vernier) Μελέτη και έλεγχος της διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη πτώση σώματος. (Ανάλυση video μέσω του Σ.Σ.Λ.Α, LoggerPro της Vernier) Στόχοι Να μελετήσουμε τις μεταβολές της κινητικής και της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΑΣ ΚΙ 2014

ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΑΣ ΚΙ 2014 ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΕΧΕΙ ΑΝΤΛΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ http://www.study4exams.gr/ ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΕΡΩΤΗΣΗ 1. Το φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

2) Ορμή και ρυθμός μεταβολής της στην κυκλική κίνηση. 3) Ένα σύστημα σωμάτων σε πτώση. 4) Ένα σύστημα επιταχύνεται. Γ) Ορμή και διατήρηση ορμής

2) Ορμή και ρυθμός μεταβολής της στην κυκλική κίνηση. 3) Ένα σύστημα σωμάτων σε πτώση. 4) Ένα σύστημα επιταχύνεται. Γ) Ορμή και διατήρηση ορμής Γ) Ορμή και διατήρηση ορμής 1) Στο ταβάνι, στον τοίχο ή στο πάτωμα; Βρισκόμαστε σε ένα δωμάτιο όπου ταβάνι τοίχος και δάπεδο έχουν φτιαχτεί από το ίδιο υλικό και κάνουμε το εξής πείραμα. Εκτοξεύουμε μπαλάκι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ KAI ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΕΛ-ΕΠΑΛ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ & ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ ΑΝΕΜΟΣ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ & ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ ΑΝΕΜΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ & ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Ο άνεμος τον οποίο αντιλαμβάνεται ένας ακίνητος παρατηρητής ή ένα ακίνητο ανεμόμετρο λέγεται πραγματικός άνεμος γιατί τα χαρακτηριστικά του δεν διαφέρουν από αυτά του ανέμου

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Οδηγιών Διαβάστε προσεκτικά πριν από την πρώτη χρήση

Εγχειρίδιο Οδηγιών Διαβάστε προσεκτικά πριν από την πρώτη χρήση Εγχειρίδιο Οδηγιών Διαβάστε προσεκτικά πριν από την πρώτη χρήση 1 ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟ ΔΙΧΤΥ 1. Λίστα εξαρτημάτων Αριθμός Περιγραφή 6/8 10/12/13/14 15 1 Eπάνω στύλος A 6τμχ 8 τμχ 12

Διαβάστε περισσότερα

2.1. Κυκλική κίνηση Κυκλική κίνηση. Ομάδα Β.

2.1. Κυκλική κίνηση Κυκλική κίνηση. Ομάδα Β. 2.1.. 2.1.. Ομάδα Β. 2.1.Σχέσεις μεταξύ γραμμικών και γωνιακών μεγεθών στην ΟΚΚ. Κινητό κινείται σε περιφέρεια κύκλου ακτίνας 40m με ταχύτητα μέτρου 4m/s. i) Ποια είναι η περίοδος και ποια η συχνότητά

Διαβάστε περισσότερα

Η μπάλα στο σημείο Δεξιότητες: Ρίξιμο κάτω από τον ώμο σε ύψος. Πιάσιμο της μπάλας στον αέρα ή μετά από μια αναπήδηση.

Η μπάλα στο σημείο Δεξιότητες: Ρίξιμο κάτω από τον ώμο σε ύψος. Πιάσιμο της μπάλας στον αέρα ή μετά από μια αναπήδηση. Η μπάλα στο σημείο Ρίξιμο κάτω από τον ώμο σε ύψος. Πιάσιμο της μπάλας στον αέρα ή μετά από μια αναπήδηση. Στέλνω το αντικείμενο στον κενό χώρο. Ξεκινώ και επανατοποθετούμαι κάθε φορά στην Παίζω με διαφορετικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Ορμή

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Ορμή ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Ον/μο:.. B Λυκείου Ύλη: Ορμή 13-11-2016 Θέμα 1 ο : 1) Κατά την πλαστική κρούση δύο σωμάτων: α) η κινητική ενέργεια και η ορμή του συστήματος των σωμάτων παραμένουν σταθερές β) η κινητική

Διαβάστε περισσότερα

10 ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΑ ΣΤΥΛ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ

10 ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΑ ΣΤΥΛ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ 10 ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΑ ΣΤΥΛ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΑ ΣΤΥΛ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ 11 ΜΕΡΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ 62 ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ 63 λάκτισμα" τα γόνατα

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδια. 2. Το σπίτι

Παιχνίδια. 2. Το σπίτι Παιχνίδια 1. Τα καπέλα Οδηγίες: Τα παιδιά σχεδιάζουν διάφορα καπέλα και γράφουν τα πρόσωπα που τα φοράνε στην πραγματικότητα. Στη συνέχεια ένα παιδί προσποιείται ότι φοράει ένα καπέλο και μιμείται κινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

10 ασκήσεις τεχνικής εφαρμογής σε συνθήκες αγώνα

10 ασκήσεις τεχνικής εφαρμογής σε συνθήκες αγώνα Τοκπασίδης Παναγιώτης Προπονητής Ποδοσφαίρου UEFA A 10 ασκήσεις τεχνικής εφαρμογής σε συνθήκες αγώνα Χαλκίδα, 2019 Όταν άρχισα να ασχολούμαι με την προπονητική πριν από 15 χρόνια περίπου, ήμουν πρόθυμος

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς.

Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς. Μ2 Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς. 1 Σκοπός Η εργαστηριακή αυτή άσκηση αποσκοπεί στη μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας σε ένα τόπο. Αυτή η μέτρηση επιτυγχάνεται

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0381/320. Τροπολογία. Gabriel Mato εξ ονόματος της Ομάδας PPE

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0381/320. Τροπολογία. Gabriel Mato εξ ονόματος της Ομάδας PPE 11.1.2018 A8-0381/320 320 Άρθρο 10 παράγραφος 3 Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή 3. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, αλιευτικά σκάφη απαγορεύεται να φέρουν ή να χρησιμοποιούν παρασυρόμενα δίχτυα στη

Διαβάστε περισσότερα

21ο Μάθημα ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ

21ο Μάθημα ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ 21ο Μάθημα ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ Μια πίεση που ασκεί το υγρό στον πυθμένα και στα τοιχώματα του δοχείου Σε προηγούμενο μάθημα (13ο) γνωρίσαμε την έννοια της πίεσης που ασκούν τα στερεά σώματα. Τώρα είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο»

Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο» Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο» Οήχος«ταξιδεύει» με κύματα. Μπορούμε να αναπαραστήσουμε τα πυκνώματα και τα αραιώματα των κυμάτων με ένα πλαστικό παιχνίδιελατήριο

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός κατασκευής φ/β πάνελ

Οδηγός κατασκευής φ/β πάνελ Οδηγός κατασκευής φ/β πάνελ Η κατασκευή του φωτοβολταικου πάνελ βήμα προς βήμα Η κατασκευή αυτή προϋποθέτει κάποιες βασικές γνώσεις ηλεκτρολογίας και χρήση ενός ηλεκτρικού κολλητηριού οπωσδήποτε 40 ή 60

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Τζιόλας Χρήστος. και Α 2

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Τζιόλας Χρήστος. και Α 2 ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Τζιόλας Χρήστος 1. Ένα σύστημα ελατηρίου σταθεράς = 0 π N/ και μάζας = 0, g τίθεται σε εξαναγκασμένη ταλάντωση. Αν είναι Α 1 και Α τα πλάτη της ταλάντωσης

Διαβάστε περισσότερα

Κρόουλ. Ανάλυση τεχνικής

Κρόουλ. Ανάλυση τεχνικής Κρόουλ Ανάλυση τεχνικής (di Prampero 1986; Toussaint and Hollander 1994; Vilas-Boas et al., 2011) Γιατί είναι το crawl το γρηγορότερο στιλ; Είναι και το οικονομικότερο Περιεχόμενα Περιγραφή τεχνικής χεριών

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ η Πρόοδος: 5-Νοεμβρίου-2006

ΦΥΣ η Πρόοδος: 5-Νοεμβρίου-2006 Σειρά Θέση ΦΥΣ. 131 η Πρόοδος: 5-Νοεμβρίου-006 Πριν αρχίσετε συμπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοματεπώνυμο και αριθμό ταυτότητας). Ονοματεπώνυμο Αριθμός ταυτότητας Σας δίνονται 10 ισότιμα προβλήματα (0 βαθμοί

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Τμήμα ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΩΝ & ΥΔΡΟΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ Εργαστηριακές Ασκήσεις Υδροδυναμικών Μηχανών Τμήμα ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Άσκηση 6η ΕΜΒΟΛΟΦΟΡΟΣ ΑΝΤΛΙΑ & ΣΠΗΛΑΙΩΣΗ ΤΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ. ΕΝΟΤΗΤΑ 1η. ΚΕ Φ ΑΛ ΑΙ Ο 3 :Η έννοια της δ ύναμ ης

ΜΗΧΑΝΙΚΗ. ΕΝΟΤΗΤΑ 1η. ΚΕ Φ ΑΛ ΑΙ Ο 3 :Η έννοια της δ ύναμ ης Σκοπός 1 Να αποκτήσουν οι μαθητές τη δυνατότητα να απαντούν σε ερωτήματα που εμφανίζονται στην καθημερινή μας ζωή και έχουν σχέση με την δύναμη, μάζα και αδράνεια. Λέξεις κλειδιά Δύναμη, αδράνεια, μάζα

Διαβάστε περισσότερα

Κρούσεις. 1 ο ΘΕΜΑ.

Κρούσεις. 1 ο ΘΕΜΑ. ο ΘΕΜΑ Κρούσεις Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στην παρακάτω ερώτηση να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.. Σε κάθε κρούση ισχύει

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Ημερομηνία:. Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Στο σχολείο, στο μάθημα των φυσικών, οι μαθητές παρατηρούν, ενδιαφέρονται, ερευνούν και, με πειράματα, ανακαλύπτουν.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 26.05 ΣΥΝΘΕΤΟ ΒΥΘΟΣ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 26.05 ΣΥΝΘΕΤΟ ΒΥΘΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 26.05 ΣΥΝΘΕΤΟ ΒΥΘΟΣ Ενδεικτικές διαστάσεις οργάνου Απαιτήσεις ασφαλείας Πλάτος 6400mm Απαιτούμενος χώρος 9550Χ8700mm Μήκος 7850mm Μέγιστο Ύψος Πτώσης 2100 mm Ύψος 3300mm Ηλικία χρήστη

Διαβάστε περισσότερα

[50m/s, 2m/s, 1%, -10kgm/s, 1000N]

[50m/s, 2m/s, 1%, -10kgm/s, 1000N] ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο - ΜΕΡΟΣ Α : ΚΡΟΥΣΕΙΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΚΡΟΥΣΕΙΣ 1. Σώμα ηρεμεί σε οριζόντιο επίπεδο. Βλήμα κινούμενο οριζόντια με ταχύτητα μέτρου και το με ταχύτητα, διαπερνά το σώμα χάνοντας % της κινητικής του

Διαβάστε περισσότερα

R 2. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

R 2. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. 1. Δύο τροχοί συνδέονται με ιμάντα, όπως φαίνεται στο σχήμα. Οι συχνότητες περιστροφής του συνδέονται με τη σχέση: A R 2 Γ R 1 B Δ 2. Ο ωροδείκτης και ο λεπτοδείκτης ενός ρολογιού δείχνουν ακριβώς 12h.

Διαβάστε περισσότερα

H Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Μ Α Γ Ν Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΓΝΗΤΕΣ

H Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Μ Α Γ Ν Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΓΝΗΤΕΣ H Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Μ Α Γ Ν Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΓΝΗΤΕΣ Οι Μαγνήτες έχουν την ιδιότητα να έλκουν ορισμένα υλικά όπως ο σίδηρος, το κοβάλτιο και το νικέλιο, και σύνθετα αυτών όπως ο χάλυβας(ατσάλι),

Διαβάστε περισσότερα

Δυναμική στο επίπεδο. Ομάδα Γ.

Δυναμική στο επίπεδο. Ομάδα Γ. .3.2. Η τριβή και η κίνηση. στο επίπεδο. Ομάδα Γ. Ένα σώμα μάζας 2kg ηρεμεί σε οριζόντιο επίπεδο με το οποίο παρουσιάζει συντελεστές τριβής μ=μ s =0,2. Σε μια στιγμή t 0 =0 στο σώμα ασκείται μεταβλητή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΣΠΑ η Γυμνασίου Κωνσταντίνος Βασιλάκος

ΠΣΠΑ η Γυμνασίου Κωνσταντίνος Βασιλάκος ΠΣΠΑ 2016-17 1 η Γυμνασίου Κωνσταντίνος Βασιλάκος Γήπεδο Futsal-2016-17- Επιβλέποντας Δημήτριος Μανωλάς ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ i. ΠΡΟΛΟΓΟΣ ii. ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ iii. Ετυμολογία της λέξεως futsal iv. Τεχνολογική

Διαβάστε περισσότερα

Αλιεία στην περιοχή της συμφωνίας ΓΕΑΜ (Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο) Πρόταση κανονισμού (COM(2018)0143 C8-0123/ /0069(COD))

Αλιεία στην περιοχή της συμφωνίας ΓΕΑΜ (Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο) Πρόταση κανονισμού (COM(2018)0143 C8-0123/ /0069(COD)) 20.3.2019 A8-0381/ 001-019 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 001-019 κατάθεση: Επιτροπή Αλιείας Έκθεση Linnéa Engström A8-0381/2018 Αλιεία στην περιοχή της συμφωνίας ΓΕΑΜ (Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο) (COM(2018)0143

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 ο Δυναμική σε μια διάσταση

Κεφάλαιο 2 ο Δυναμική σε μια διάσταση 1 Σκοπός Να αποκτήσουν οι μαθητές τη δυνατότητα να απαντούν σε ερωτήματα που εμφανίζονται στην καθημερινή μας ζωή και έχουν σχέση με την δύναμη, μάζα και αδράνεια. Λέξεις κλειδιά Δύναμη, αδράνεια, μάζα,

Διαβάστε περισσότερα