Happy Valentine's Day...February 14th

Transcript

1 Saints Constantine and Helen Greek Orthodox Churc h of Washington, DC Sunday of the Prodigal Son February 12, 2017 Happy Valentine's Day...February 14th Lord, Can I be YOUR Valentine? I know I am YOURS! THEREFORE, Lord, I want everyone to HEAR Your Word! I, am willing to donate the Sound System for our Church in the amount of $70k. Thank You Lord for allowing me to buy You this Valentine s Day gift. Church Service Schedule: 02/13/17-02/19/17 All Church Services will be at Chapel unless otherwise specified 02/15//17 Paraklesis to the Theotokos: 6:00pm 02/18/17 1st Saturday of Souls: Divine Liturgy Only: St. Andrew 02/18/17 Great Vespers: 5:00pm 02/19/17 Judgment Sunday: Orthros: 7:00am & Divine Liturgy: St. Andrew

2 HOW TO FOLLOW THE CHURCH SERVICES ON YOUR SMART PHONE/IPAD Matins. Tap on GR-EN Text/Music. Step 1: Open your smart phone/ipad. Step 2: Turn on WiFi. Step 3: Select WiFi name: Greek Orthodox Step 4: Use password: greekwireless Step 5: Launch a browser. Type in Step 6: Select the date of the service. You will see Step 7: When Matins is completed go back to the Table of Contents and tap on Divine Liturgy. Tap on GR-EN Text/Music. You re done Follow the Divine Liturgy complete in either Greek or English!! 2

3 YMNOI THΣ ΗΜΕΡΑΣ Ἀπολυτίκιον Ἀναστάσιμον./Ἦχος αʹ Τοῦ λίθου σφραγισθέντος ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, καὶ στρατιωτῶν φυλασσόντων τὸ ἄχραντόν σου Σῶμα, ἀνέστης τριήμερος Σωτήρ, δωρούμενος τῷ κόσμῳ τὴν ζωήν διὰ τοῦτο αἱ Δυνάμεις τῶν οὐρανῶν ἐβόων σοι ζωοδότα. Δόξα τῇ Ἀναστάσει σου Χριστέ, δόξα τῇ βασιλείᾳ σου, δόξα τῇ οἰκονομίᾳ σου, μόνε φιλάνθρωπε. HYMNS OF THE DAY Resurrectional Apolytikion./Mode 1. The stone had been secured with a seal by the Judeans, * and a guard of soldiers was watching Your immaculate body. You rose on the third day, O Lord and Savior, granting life unto the world. For this reason were the powers of heaven crying out to You, O Life-giver: Glory to Your resurrection, O Christ; glory to Your kingdom; glory to Your dispensation, only One who loves mankind. Aπολυτίκιον Αγ. Κωνσταντίνου & Ελένης Τοῦ Σταυροῦ σου τὸν τύπον ἐν οὐρανῷ θεασάμενος, καὶ ὡς ὁ Παῦλος τὴν κλήσιν οὐκ ἐξ ἀνθρώπων δεξάμενος, ὁ ἐν βασιλεύσιν, Ἀπόστολός σου Κύριε, Βασιλεύουσαν πόλιν τὴ χειρί σου παρέθετο ἣν περίσωζε διὰ παντὸς ἐν εἰρήνῃ, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, μόνε Φιλάνθρωπε. Apolytikion of Saints Constantine & Helen Having seen the image of Thy Cross in Heaven, and like Paul, having received the call not from men, Thine apostle among kings entrusted the commonwealth to Thy hand, O Lord. Keep us always in peace, by the intercessions of the Theotokos, O only Friend of man. Aπολυτίκιον Αγ. Ανδρέα Ὡς τῶν Ἀποστόλων Πρωτόκλητος, καὶ τοῦ Κορυφαίου αὐτάδελφος, τὸν Δεσπότην τῶν ὅλων Ἀνδρέα ἱκέτευε, εἰρήνην τὴ οἰκουμένη δωρήσασθαι, καὶ ταὶς ψυχαὶς ἡ μῶν τὸ μέγα ἔλεος. Κοντάκιον/Ἠχος γʹ. Τῆς πατρῴας, δόξης σου, ἀποσκιρτήσας ἀφρόνως, ἐν κακοῖς ἐσκόρπισα, ὅν μοι παρέδωκας πλοῦτον ὅθεν σοι τὴν τοῦ Ἀσώτου, φωνὴν κραυγάζω Ἥμαρτον ἐνώπιόν σου Πάτερ οἰκτίρμον, δέξαι με μετανοοῦντα, καὶ ποίησόν με, ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου. Apolytikion of St. Andrew As first of the Apostles to be called, O Andrew, brother of him (Peter) who was foremost, beseech the Master of all to grant the world peace and our souls great mercy. Kontakion/Mode 3. I revolted senselessly * out of Your fatherly glory; * I have squandered sinfully * all of the riches You gave me.* Hence to You, using the Prodigal's words, I cry out,* I have sinned before You, merciful loving Father.* O receive me in repentance, * I pray, and treat me * as one of Your hired hands. 3

4 Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Πρὸς Κορινθίους α' 6:12-20 Ἀδελφοί, πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλʼ οὐ πάντα συμφέρει πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλʼ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος. Τὰ βρώματα τῇ κοιλίᾳ, καὶ ἡ κοιλία τοῖς βρώμασιν ὁ δὲ θεὸς καὶ ταύτην καὶ ταῦτα καταργήσει. Τὸ δὲ σῶμα οὐ τῇ πορνείᾳ, ἀλλὰ τῷ κυρίῳ, καὶ ὁ κύριος τῷ σώματι ὁ δὲ θεὸς καὶ τὸν κύριον ἤγειρεν καὶ ἡμᾶς ἐξεγερεῖ διὰ τῆς δυνάμεως αὐτοῦ. Οὐκ οἴδατε ὅτι τὰ σώματα ὑμῶν μέλη Χριστοῦ ἐστιν; Ἄρας οὖν τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ ποιήσω πόρνης μέλη; Μὴ γένοιτο. Οὐκ οἴδατε ὅτι ὁ κολλώμενος τῇ πόρνῃ ἓν σῶμά ἐστιν; Ἔσονται γάρ, φησίν, οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν. Ὁ δὲ κολλώμενος τῷ κυρίῳ ἓν πνεῦμά ἐστιν. Φεύγετε τὴν πορνείαν. Πᾶν ἁμάρτημα ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄνθρωπος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει. Ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι τὸ σῶμα ὑμῶν ναὸς τοῦ ἐν ὑμῖν ἁγίου πνεύματός ἐστιν, οὗ ἔχετε ἀπὸ θεοῦ; Καὶ οὐκ ἐστὲ ἑαυτῶν, ἠγοράσθητε γὰρ τιμῆς δοξάσατε δὴ τὸν θεὸν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν, καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστιν τοῦ θεοῦ. Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Πρὸς Κορινθίους α' 6:12-20 Ολα μου επιτρέπεται να τα κάμω, όπως π.χ. να τρώγω και να πίνω χωρίς διακρίσεις, αλλά δεν είναι συμφέρον να πράττω όλα. Ολα μου επιτρέπονται, αλλ' εγώ δεν θα εξουσιασθώ και δεν θα υποδουλωθώ εις τίποτε. Τα φαγητά είναι δια την κοιλίαν και η κοιλία δια τα φαγητά. Ο δε Θεός θα καταργήση και αυτά και εκείνην εις την μέλλουσαν ανάστασιν των σωμάτων. Δεν είναι η τροφή, που μας κάνει αμαρτωλούς ενώπιον του Θεού. Αυτό όμως δεν ισχύει προκειμένου περί της ηθικής καθαρότητος, διότι το σώμα δεν έχει γίνει δια την πορνείαν και τας σαρκικάς επιθυμίας, αλλά δια τον Κυριον, που είναι κεφαλή του πνευματικού σώματος της Εκκλησίας και ο Κυριος είναι δια το σώμα, δια να κατοική εις αυτό και το αγιάζη. Αφού δε ο Θεός και τον Κυριον ανέστησεν εκ νεκρών, και ημάς όλους, που αποθνήσκομεν και το σώμα μας διαλύεται, θα μας αναστήση εκ νεκρών με την παντοδυναμίαν του. Δεν γνωρίζετε ότι τα σώματά σας είναι μέλη του Χριστού, (ο οποίος είναι κεφαλή του σώματος της Εκκλησίας); Να αποτραβήξω, λοιπόν, και να πάρω τα μέλη του Χριστού και να τα κάνω μέλη πόρνης; Μη γένοιτο. Η δεν γνωρίζετε, ότι εκείνος ο οποίος προσκολλάται και ενώνεται με την πόρνην είναι ένα σώμα με αυτήν; Διότι αυτό λέγει η Γραφή θα γίνουν, λέγει, οι δύο, άνδρας και γυναίκα, μια σάρκα, εν σώμα. Εκείνος όμως που προσκολλάται και ενώνεται με τον Κυριον, γίνεται κατά μυστηριώδη τρόπον ένα πνεύμα με αυτόν, γεμίζει ολόκληρος και αγιάζεται από αυτόν. Αποφεύγετε πάντοτε με όλην σας την δύναμιν τον μολυσμόν της πορνείας. Καθε άλλο αμάρτημα, που ήθελε πράξει ο άνθρωπος, είναι αμάρτημα που διαπράττεται έξω από το σώμα και δεν το βλάπτει αμέσως και κατ' ευθείαν τόσον πολύ. Ενώ εκείνος που πορνεύει, αμαρτάνει εναντίον αυτού τούτου του σώματος, το οποίον και μολύνει και βλάπτει κατά τρόπον άμεσον και ταχύν. Η δεν γνωρίζετε ότι το σώμα σας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος, που κατοικεί μέσα σας, και το έχετε λάβει από τον Θεόν και άρα δεν ανήκετε στον εαυτόν σας; Διότι έχετε εξαγορασθή με πολύτιμον τίμημα, δηλαδή με το ανεκτίμητον αίμα του Χριστού. Αποφεύγετε, λοιπόν, κάθε σαρκικήν εκτροπήν, που μολύνει το σώμα, και δοξάσατε τον Θεόν με όλην σας την προσωπικότητα, με το σώμα σας και με το πνεύμα σας, τα οποία είναι του Θεού. ΤΗΕ EPISTLE St. Paul's First Letter to the Corinthians 6:12-20 Brethren, "all things are lawful for me," but not all things are helpful. "All things are lawful for me," but I will not be enslaved by anything. "Food is meant for the stomach and the stomach for food" -- and God will destroy both one and the other. The body is not meant for immorality, but for the Lord, and the Lord for the body. And God raised the Lord and will also raise us up by his power. Do you not know that your bodies are members of Christ? Shall I therefore take the members of Christ and make them members of a prostitute? Never! Do you not know that he who joins himself to a prostitute becomes one body with her? For, as it is written, "The two shall become one flesh." But he who is united to the Lord becomes one spirit with him. Shun immorality. Every other sin which a man commits is outside the body; but the immoral man sins against his own body. Do you not know that your body is a temple of the Holy Spirit within you, which you have from God? You are not your own; you were bought with a price. So glorify God in your body and in your spirit which belong to God. 4

5 ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ Κατὰ Λουκᾶν 15:11-32 Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολὴν ταύτην Ἄνθρωπός τις εἶχε δύο υἱούς. καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον. καὶ μετ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα ὁ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὸς κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι. καὶ πορευθεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους. καὶ ἐπεθύμει γεμίσαι τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ. εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν εἶπε πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι! ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ ἐρῶ αὐτῷ πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου. οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου. καὶ ἀναστὰς ἦλθε πρὸς τὸν πατέρα αὐτοῦ. ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη, καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ υἱός πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου. εἶπε δὲ ὁ πατὴρ πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ ἐξενέγκατε τὴν στολὴν τὴν πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματα εἰς τοὺς πόδας, καὶ ἐνέγκαντες τὸν μόσχον τὸν σιτευτὸν θύσατε, καὶ φαγόντες εὐφρανθῶμεν, ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη. καὶ ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι. Ην δὲ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ὁ πρεσβύτερος ἐν ἀγρῷ καὶ ὡς ἐρχόμενος ἤγγισε τῇ οἰκίᾳ, ἤκουσε συμφωνίας καὶ χορῶν, καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα τῶν παίδων ἐπυνθάνετο τί εἴη ταῦτα. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἥκει καὶ ἔθυσεν ὁ πατήρ σου τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ὅτι ὑγιαίνοντα αὐτὸν ἀπέλαβεν. ὠργίσθη δὲ καὶ οὐκ ἤθελεν εἰσελθεῖν. ὁ οὖν πατὴρ αὐτοῦ ἐξελθὼν παρεκάλει αὐτόν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ πατρί ἰδοὺ τοσαῦτα ἔτη δουλεύω σοι καὶ οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον, καὶ ἐμοὶ οὐδέποτε ἔδωκας ἔριφον ἵνα μετὰ τῶν φίλων μου εὐφρανθῶ ὅτε δὲ ὁ υἱός σου οὗτος, ὁ καταφαγών σου τὸν βίον μετὰ πορνῶν, ἦλθεν, ἔθυσας αὐτῷ τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ τέκνον, σὺ πάντοτε μετ ἐμοῦ εἶ, καὶ πάντα τὰ ἐμὰ σά ἐστιν εὐφρανθῆναι δὲ καὶ χαρῆναι ἔδει, ὅτι ὁ ἀδελφός σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη. ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ Στα Νεα Ελληνικα Κατὰ Λουκᾶν 15:11-32 Είπε δε ακόμη και την εξής παραβολήν ένας άνθρωπος είχε δύο υιούς. Και είπε ο νεώτερος από αυτούς στον πατέρα πατέρα, δος μου το μερίδιο της περιουσίας που μου ανήκει. Και ο πατέρας εμοίρασε εις αυτούς την περιουσίαν του. Και ύστερα από ολίγας ημέρας ο νεώτερος υιός εμάζευσεν όλα ανεξαιρέτως όσα του είχε δώσει ο πατέρας και εταξίδεψε εις μακρυνήν χώραν. Και εκεί εσπατάλησε την περιουσίαν του. Οταν δε εξώδευσε όλα όσα είχε, έπεσε μεγάλη πείνα εις την χώραν εκείνην και αυτός ήρχισε να στερήται και να πεινά. Και από την πείναν πλέον ζαλισμένος επήγε και προσκολλήθηκε σαν δούλος εις ένα από τους κατοίκους της χώρας εκείνης. Και αυτός τον έστειλε εις τα χωράφια του, να βόσκη χοίρους. Και επιθυμούσε να γεμίση την κοιλίαν του από τα ξυλοκέρατα, που έτρωγαν οι χοίροι, αλλά κανείς δεν του έδιδε, διότι οι υπηρέται τα προώριζαν δια τους χοίρους. Καποιαν όμως ημέραν συνήλθεν από την ζάλην και το κατάντημα της αμαρτωλής ζωής του και είπε Ποσοι μισθωτοί του πατέρα μου έχουν με το παραπάνω ψωμιά και φαγητά, εγώ δε χάνομαι από την πείναν; Και αμέσως επήρε την απόφασιν της επιστροφής και είπε Θα σηκωθώ, θα υπάγω προς τον πατέρα μου και θα του πω πατέρα μου, ημάρτησα στον ουρανόν εμπρός στον Θεόν και τους αγγέλους του ημάρτησα και ενώπιόν σου, διότι περιφρόνησα την πατρικήν σου αγάπην και δεν ελογάριασα την λύπην, που θα σου προξενούσα με την φυγήν μου. Δεν είμαι πλέον άξιος να ονομασθώ υιός σου και να φέρω το τιμημένο όνομά σου κάμε με σαν ένα από τους υπηρέτας σου. Και έθεσε εις εφαρμογήν την καλήν του απόφασιν. Εσηκώθη και ήλθε προς τον πατέρα του. Ενώ δε ακόμη ευρίσκετο εις μακρυνήν απόστασιν, ο πατέρας του, που από καιρόν τώρα τον επερίμενε και παρατηρούσε πάντοτε με λαχτάρα στον δρόμον, τον είδε και τον εσπλαγχνίσθη, έτρεξε εις προϋπάντησίν του, έπεσε με στοργήν απέραντον στον τράχηλον του παιδιού του, το αγκαλιασε και το εγέμισε φιλήματα. Συντετριμμένος ο υιός από την απέραντον αυτήν στοργήν είπε στον πατέρα του Πατέρα, ημάρτησα στον ουρανόν και ενώπιόν σου και δεν είμαι άξιος να ονομασθώ υιός σου. Ο δε πατέρας τον διέκοψε, εστράφη προς τους 5

6 δούλους, που είχαν μαζευθή εκεί, και είπε Βγάλτε την πιο καλή φορεσιά και ενδύσατέ τον, και δώστε του το δακτυλίδι εις τα χέρια, σαν αυτό που φορούν οι ελεύθεροι και οι κύριοι. Δώστε του υποδήματα εις τα πόδια, δια να μη περπατή ξυπόλητος όπως οι δούλοι. Και φέρτε το θρεφτό μοσχάρι, σφάξτε το και ετοιμάστε το πιο πλούσιο τραπέζι, δια να πανηγυρίσωμε το εξαιρετικά χαρμόσυνο αυτό γεγονός. Και αφού φάμε, ας ευφρανθούμε όλοι. Διότι ο υιός μου αυτός ήτο νεκρός και αναστήθηκε, χαμένος ήτο και ευρέθηκε. Και ήρχισαν να ευφραίνωνται. (Αγγελοι και δίκαιοι καλούνται από τον Θεόν να χαρούν και να ευφρανθούν, όταν ένας αμαρτωλός, που εγκατέλειψε τον Θεόν και εσπατάλησε τα θεία δώρα εις την αμαρτίαν και εβυθίσθη στον εξευτελισμόν και την κοινήν περιφρόνησιν, μετανοήση ειλικρινώς, επανέλθη προς τον Πατέρα και ξαναπάρη την υιοθεσίαν και την πρώτην του θέσιν). Αλλά ο μεγαλύτερος υιός ευρίσκετο στο χωράφι και καθώς την ώραν που ήρχετο επλησίασε στο σπίτι, ήκουσε μουσικά όργανα και τραγούδια και χορούς. Και αφού εκάλεσε ένα από τους υπηρέτας, τον ηρώτησε τι άραγε είναι αυτά που γίνονται. Εκείνος δε του είπε ότι Ηλθε ο αδελφός σου και ο πατέρας σου έσφαξε το θρεπτό μοσχάρι, διότι με μεγάλην χαράν τον είδε και τον υπεδέχθη υγιή. Εθύμωσε δε αυτός και δεν ήθελε να εισέλθη στο σπίτι και να παρακαθίση στο χαρμόσυνο τραπέζι. Οταν ο πατέρας επληροφορήθη αυτό, εβγήκε έξω προς τον μεγαλύτερον υιόν και με στοργήν πολλήν τον παρακαλούσε. Εκείνος όμως πικραμένος απεκρίθη με δυσφορίαν μεγάλην και του είπε Ιδού τόσα χρόνια σε υπηρετώ και ποτέ δεν κατεπάτησα την εντολή σου. Και όμως εις εμέ δεν έδωσές ποτέ ένα κατσίκι, δια να εφρανθώ με τους φίλους μου. Οταν δε ήλθε το παιδί σου αυτό, που κατέφαγε το βιο σου με πόρνας, έσφαξες προς χάριν του το θρεπτό μοσχάρι. Είπε δε εις αυτόν ο πατέρας Παιδί μου, συ πάντοτε είσαι μαζή μου και όλα τα υπάρχοντά μου είναι δικά σου και ποτέ από τίποτε δεν σε εστέρησα. Επρεπε δε και συ να ευρανθής και να χαρής, διότι ο αδελφός σου αυτός ήτο νεκρός και αναστήθηκε, χαμένος και ξαναβρέθηκε. (Αγανακτούσαν οι υψηλόφρονες Φαρισαίοι, όταν έβλεπαν τον Κυριον να δέχεται με στοργήν τους μετανοούντας αμαρτωλούς και να τους ανακηρύσση πολίτας της βασιλείας του. Εγωπαθείς και ιδιοτελείς, καθώς ήσαν οι Φαρισαίοι και οι όμοιοι με αυτούς, τυπικώς μόνον και εξωτερικώς τιμώντες τον Θεόν, απεξένωσαν τον ευατόν των από την αγάπην του Θεού και από την χαρμόσυνον επικοινωνίαν με τους πολίτας της βασιλείας των ουρανών). THΕ GOSPEL Luke 15:11-32 The Lord said this parable: "There was a man who had two sons; and the younger of them said to his father, 'Father, give me the share of the property that falls to me.' And he divided his living between them. Not many days later, the younger son gathered all he had and took his journey into a far country, and there he squandered his property in loose living. And when he had spent everything, a great famine arose in that country, and he began to be in want. So he went and joined himself to one of the citizens of that country, who sent him into his fields to feed swine. And he would gladly have fed on the pods that the swine ate; and no one gave him anything. But when he came to himself he said, 'How many of my father's hired servants have bread enough and to spare, but I perish here with hunger! I will arise and go to my father, and I will say to him, 'Father, I have sinned against heaven and before you; I am no longer worthy to be called your son; treat me as one of your hired servants.' And he arose and came to his father. But while he was yet at a distance, his father saw him and had compassion, and ran and embraced him and kissed him. And the son said to him, 'Father, I have sinned against heaven and before you; I am no longer worthy to be called your son.' But the father said to his servants, 'Bring quickly the best robe, and put it on him; and put a ring on his hand, and shoes on his feet; and bring the fatted calf and kill it, and let us eat and make merry; for this my son was dead, and is alive again; he was lost, and is found.' And they began to make merry. Now his elder son was in the field; and as he came and drew near to the house, he heard music and dancing. And he called one of the servants and asked what this meant. And he said to him, 'Your brother has come, and your father has killed the fatted calf, because he has received him safe and sound.' But he was angry and refused to go in. His father came out and entreated him, but he answered his father, 'Lo, these many years I have served you, and I never disobeyed your command; yet you never gave me a kid, that I might make merry with my friends. But when this son of yours came, who has devoured your living with harlots, you killed for him the fatted calf!' And he said to him, 'Son, you are always with me, and all that is mine is yours. It was fitting to make merry and be glad, for this your brother was dead, and is alive; he was lost, and is found.'" 6

7 ΣΥΜΒΟΛΟΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων. Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων φῶς ἐκ φωτός, Θεὸν ἀληθινὸν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι' οὗ τὰ πάντα ἐγένετο. Τὸν δι' ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καὶ σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου καὶ ἐνανθρωπήσαντα. Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα. Καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρα κατὰ τὰς Γραφάς. Καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός. Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος. Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ Κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν. Εἰς μίαν, Ἁγίαν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν. Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν. Καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν. THE NICENE CREED I believe in one God, Father Almighty, Creator of heaven and earth and of all things visible and invisible. And in one Lord Jesus Christ, the only-begotten Son of God, begotten of the Father before all ages. Light of Light, true God of true God, begotten not created, of one essence with the Father through Whom all things were made. Who for us men and for our salvation came down from heaven and was incarnate of the Holy Spirit and the Virgin Mary and became man. He was crucified for us under Pontius Pilate. He suffered and was buried. And He rose on the third day, according to the Scriptures. He ascended into heaven and is seated at the right hand of the Father. And He will come again with glory to judge the living and dead. His kingdom shall have no end. And in the Holy Spirit, the Lord, the Creator of life, Who proceeds from the Father, Who together with the Father and the Son is worshipped and glorified, Who spoke through the prophets. In one, holy, catholic, and apostolic Church. I confess one baptism for the forgiveness of sins. I look for the resurrection of the dead and the life of the age to come. Amen. ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου. Ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου. Γενηθήτω τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς. Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον. Καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν. Καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. THE LORD S PRAYER Our Father, who art in heaven, hallowed be Thy name. Thy kingdom come, Thy will be done, on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us. And lead us not into temptation, but deliver us from evil. ΕΥΧΕΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Πιστεύω, Κύριε, και ομολογώ ότι συ ει αληθώς ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος, ο ελθών εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ων πρώτος ειμί εγώ. Έτι πιστεύω, ότι τούτο αυτό εστί το αχράντον Σώμα σου και τούτο αυτό εστί το τίμιον Αίμα σου. Δέομαι ουν σου, ελέησόν με και συγχώρησον μοι τα παραπτώματά μου, τα εκούσια και τα ακούσια, τα εν λόγω, τα εν έργω, τα εν γνώσει και αγνοία, και αξίωσόν με ακατακρίτως μετασχείν των αχράντων σου μυστηρίων, εις άφεσιν αμαρτιών, και εις ζωήν αιώνιον. Αμήν. Ιδού βαδίζω προς Θείαν Κοινωνίαν, Πλαστουργέ, μη φλέξης με τη μετουσία, Πυρ γαρ υπάρχεις τους αναξίους φλέγον. Αλλ ουν κάθαρον εκ πάσης με κηλίδος. Του Δείπνου σου του μυστικού, σήμερον, Υιέ Θεού, κοινωνόν με παράλαβε, ου μη γαρ τοις εχθροίς σου το μυστήριον είπω, 7

8 ου φίλημα σοι δώσω, καθάπερ ο Ιούδας, αλλ ως ο Ληστής ομολογώ σοι. Μνήσθητι μου Κύριε, εν τη βασιλεία σου. Θεουργόν Αίμα φρίξον, άνθρωπε βλέπων, Άνθραξ γαρ εστί τους αναξίους φλέγων, Θεού το Σώμα, και θεοί με, και τρέφει, Θεοί το πνεύμα, τον δε νουν τρέφει ξένως. Έθελξας πόθω με Χριστέ, και ηλλοίωσας τω θείω έρωτι, αλλά κατάφλεξον πυρί αϋλω τας αμαρτίας μου, και εμπλησθήναι της εν σοι τρυφής καταξίωσον, ίνα τας δύο σκιρτών μεγαλύνω, Αγαθέ, παρουσίας σου. Εν ταις λαμπρότησι των αγίων σου, πως εισελεύσομαι ο ανάξιος; Εάν γαρ τολμήσω συνεισελθείν εις τον νυμφώνα, ο χιτών με ελέγχει. Ότι ουκ έστι του γάμου, και δέσμιος εκβαλούμαι υπό των Αγγέλων, καθάρισον, Κύριε, τον ρύπον της ψυχής μου, και σώσον με, ως φιλάνθρωπος. Δέσποτα φιλάνθρωπε, Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός μου, μη εις κρίμα μοι γένοιτο τα Άγια ταύτα, δια το ανάξιον είναι με, αλλ εις κάθαρσιν και αγιασμόν ψυχής τε και σώματος, και εις αρραβώνα μελλούσης ζωής και βασιλείας. Εμοί δε το προσκολλάσθαι τω Θεώ αγαθόν εστί, τίθεσθαι εν τω Κυρίω την ελπίδα της σωτηρίας μου. Του Δείπνου σου του μυστικού, σήμερον, Υιέ Θεού, κοινωνόν με παράλαβε, ου μη γαρ τοις εχθροίς σου το μυστήριον είπω, ου φίλημα σοι δώσω, καθάπερ ο Ιούδας, αλλ ως ο Ληστής ομολογώ σοι. Μνήσθητι μου Κύριε, εν τη βασιλεία σου. PRAYERS BEFORE HOLY COMMUNION I believe, Lord, and I confess, that You are truly the Christ, the Son of the living God, Who came into the world to save sinners, of whom I am the first. Moreover, I believe that this is Your immaculate Body, and that this is Your precious Blood. Wherefore, I pray to You: have mercy on me, and forgive me my transgressions, those voluntary and involuntary, those in word, those in deed, those in knowledge and those in ignorance; and make me worthy to partake of Your immaculate Mysteries without condemnation, for the remission of sins and life everlasting. Amen. Behold, I approach for divine Communion; Creator, burn me not as I partake; For You are Fire, which burns the unworthy. But, rather, cleanse me from every impurity. Of Your Mystical Supper, Son of God, receive me today as a communicant; for I will not speak of the Mystery to Your enemies; nor will I give You a kiss, as did Judas, but like the thief I confess You: Remember me, Lord, when You come into Your Kingdom! Be awe-stricken, O man, beholding the deifying Blood; For it is a lighted Coal that burns the unworthy. The divine Body both deifies and nourishes me; It deifies the spirit, and wondrously nourishes the mind. You have smitten me with yearning, O Christ, and by Your divine zeal You have changed me; but burn away my sins with immaterial Fire, and make me worthy to be filled with delight in You; that, leaping for joy, O good One, I may magnify Your two comings. Into the brilliant company of Your saints, how shall I the unworthy enter? For if I dare to enter into the bridal chamber, my garment betrays me, for it is not a wedding garment, and I shall be bound and cast out by the Angels; Lord, cleanse my soul of pollution, and save me, for You love mankind. Master, Who loves mankind, Lord Jesus Christ my God, do not let these Holy Things be to me for judgment because of my unworthiness, but rather may they be for the purification and sanctification of soul and body, and as a pledge of the life and Kingdom to come. For it is good for me to cleave to God, to put my hope of salvation in the Lord. Of Your Mystical Supper, Son of God, receive me today as a communicant; for I will not speak of the Mystery to Your enemies; nor will I give You a kiss, as did Judas, but like the thief I confess You: Remember me, Lord, when You come into Your Kingdom! Remember me, Master, when You come into Your Kingdom! Remember me, Holy One, when You come into Your Kingdom! 8

9 CONFESSION Prayer of Confession Given by the Blessed Father Nicholas Pekatoros to his spiritual children I confess to the Lord my God and before you, Holy Father, all my innumerable sins, which I have committed to the present day and hour, in deed, word and thought. Daily and hourly I commit the sin of ingratitude toward the Lord for his great and innumerable blessings and gracious providence toward me, a sinner. These are my sins: Empty, foolish words Criticizing and verbally abusing others Defiance Pride Lack of mercy Envy Vengeful anger Slander against others Inattention Neglect where my salvation is concerned Carelessness A carefree attitude Rudeness Irritability Despondency Returning evil for evil Hardness of heart Disobedience Complaining Self-righteousness Contradictoriness Willfulness Conduct that is blameworthy or disgraceful Speaking evil Lying Excessive laughter Yielding to temptation Love of self Ambition Gluttony Drunkenness Vanity Laziness Thinking impure thoughts Heaping up worldly goods Lusting after others Missing Divine Liturgy and other church services because of laziness and carelessness Wandering of mind during prayer in church and at home Sins of deed Sins of word Sins of thought Sins of sight, hearing, smell, taste, touch and my other senses, both physical and spiritual I repent of all my sins and I ask forgiveness. (State here other sins that may be on one's soul.) I also repent and ask forgiveness for sins I did not confess because of their multitude or because of my forgetfulness. Forgive and release me, Holy Father, and give me your blessing to partake of Christ's Holy and Life-Giving Mysteries, to the renunciation of sin and the receiving of Life Eternal. Amen 9

10 Returning to God's Ever-Present Love By: Henri Nouwen We often confuse unconditional love with unconditional approval. God loves us without conditions but does not approve of every human behavior. God doesn't approve of betrayal, violence, hatred, suspicion, and all other expressions of evil, because they all contradict the love God wants to instill in the human heart. Evil is the absence of God's love. Evil does not belong to God. God's unconditional love means that God continues to love us even when we say or think evil things. God continues to wait for us as a loving parent waits for the return of a lost child. It is important for us to hold on to the truth that God never gives up loving us even when God is saddened by what we do. That truth will help us to return to God's everpresent love. ******************************************************************** By: Henri Nouwen Beyond Jealousy Jealousy arises easily in our hearts. In the parable of the prodigal son, the elder son is jealous that his younger brother gets such a royal welcome even though he and his loose women swallowed up his father s property (Luke 15:30). And in the parable of the labourers in the vineyard, the workers who worked the whole day are jealous that those who came at the eleventh hour receive the same pay as they did (see Matthew 20:1-16). But the Father says to the older son: You are with me always and all I have is yours (Luke 15:31). And the landowner says: Why should you be envious because I am generous? (Matthew 20:15). When we truly enjoy God s unlimited generosity, we will be grateful for what our brothers and sisters receive. Jealousy will simply have no place in our hearts. 10

11 40-DAYS BABY BLESSING For your convenience we are letting you know that you can make an appointment to church your baby on the 40th day after its birth, no matter what day that might be. There is no reason that you have to inconvenience the mom and the baby, waiting in the back of the Narthex until the priest is available on a Sunday ONLY. Make an appointment to come to church when it is convenient for you at a time that will not disrupt the baby's routine. ANY day you would like. 9am through 6pm by appointment. Bring the entire family or come just with your husband and the baby. Whatever you want. No waiting no inconvenience. More private time with the priest to talk about the future baptism if you wish. Call, /7 ARTOKLASIA The Blessing of Five Loaves of Bread is a brief service of thanksgiving through which we express our gratitude for all the blessings of life. Oil, wine, wheat, and the loaves of bread which are used in the service, are viewed as the most basic elements necessary for life. The Blessing reminds us of the miracle of the multiplication of the bread and fish by which Christ fed the multitude. FUTURE MEMORIALS Aristomenis G. & Paulette J. Mantzouranis February 19, 2017 John W. Cheakalos February 19, 2017 Please call the church office at to schedule a memorial service. Memorial Services may not be chanted from the Saturday of Lazarus through the Sunday of Thomas, on any Feastday of the Lord or any Feastday of the Theotokos. PRAYER LIST If you would like us to remember you or your loved one in our prayers, please contact the church office. Kiriaki, Gregory, Chemayne, Cathy, Stelios, Phillipos, Anna, Kosta, Aliyah, Kostas, Irene, Michael, Panagiota, Jennifer, Panayiotis, Vicky, Andrianna, Louis, Maria, Aspasia, Irene, Panagiota, Maria, George, Eleftheria, Ames, Demetra, Constantine, Anastasia & Zoe. PRAYER FOR A SICK PERSON Heavenly Father, physician of our souls and bodies, who have sent Your only-begotten Son and our Lord Jesus Christ to heal every sickness and infirmity, visit and heal me Your servant from all physical and spiritual ailments through the grace of Your Christ. Grant me patience in this sickness, strength of body and spirit, and recovery of health. Lord, You have taught us through Your word to pray for each other that we may be healed. I pray that You heal me as Your servant and grant me the gift of complete health. For You are the source of healing and to You I give glory, Father, Son and Holy Spirit. Amen. 11

12 SAINTS AND FEASTS Sunday of the Prodigal Son Through the parable of today's Gospel, our Saviour has set forth three things for us: the condition of the sinner, the rule of repentance, and the greatness of God's compassion. The divine Fathers have put this read- ing the week after the parable of the Publican and Pharisee so that, seeing in the person of the Prodigal Son our own wretched condition - - inasmuch as we are sunken in sin, far from God and His Mysteries -- we might at last come to our senses and make haste to return to Him by repentance during these holy days of the Fast. Furthermore, those who have wrought many great iniquities, and have persisted in them for a long time, oftentimes fall into despair, thinking that there can no longer be any forgiveness for them; and so being without hope, they fall every day into the same and even worse iniquities. Therefore, the divine Fathers, that they might root out the passion of despair from the hearts of such people, and rouse them to the deeds of virtue, have set the present parable at the forecourts of the Fast, to show them the surpassing goodness of God's compassion, and to teach them that there is no sin -- no matter how great it may be -- that can over- come at any time His love for man. Resurrectional Apolytikion in the First Tone: When the stone had been sealed by the Jews and the sol- diers were guarding Thine immaculate Body, Thou didst arise on the third day, O Saviour, granting life unto the world. Wherefore, the powers of the Heavens cried out to Thee, O Lifegiver: Glory to Thy Resurrection, O Christ. Glory to Thy Kingdom. Glory to Thy dispensa- tion, O only Friend of man. Seasonal Kontakion in the Third Tone O Father, foolishly I ran away from Your glory, and in sin, squandered the riches You gave me. Wherefore, I cry out to You with the voice of the Prodigal, "I have sinned before You Compassionate Father. Receive me in repentance and take me as one of Your hired servants." Κυριακή του Ασώτου Η δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην πολύ διδακτική παραβολή του ασώτου υιού (Λουκ.15,13-32). Η παραβολή ομιλεί για ένα πλούσιο νέο ο όποιος άσωτα κατασπατάλησε την περιουσία του σε χώρα μακρινή και στο τέλος κατάντησε να βόσκει χοίρους. Τότε μετανόησε και επέστρεψε στον πατέρα του, που τον δέχθηκε με άπειρη αγάπη και στοργή. Ο ευαγγελιστής Λουκάς μας διέσωσε την παραβολή αυτή ως εξής: «Εἶπε δέ ἄνθρωπός τις εἶχε δύο υἱούς. Καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον. Καὶ μετ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα ὁ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. Δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὸς κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι. Καὶ πορευθεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους. Καὶ ἐπεθύμει γεμίσαι τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ. Εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν εἶπε πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι! ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ ἐρῶ αὐτῷ πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου. Οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου. Καὶ ἀναστὰς ἦλθε πρὸς τὸν πατέρα αὐτοῦ. ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη, καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ υἱός πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου. Εἶπε δὲ ὁ πατὴρ πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ ἐξενέγκατε τὴν στολὴν τὴν πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματα εἰς τοὺς πόδας, καὶ ἐνέγκαντες τὸν μόσχον τὸν σιτευτὸν θύσατε, καὶ φαγόντες εὐφρανθῶμεν, ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη. καὶ ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι. Ην δὲ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ὁ πρεσβύτερος ἐν ἀγρῷ καὶ ὡς ἐρχόμενος ἤγγισε τῇ οἰκίᾳ ἤκουσε συμφωνίας καὶ χορῶν, καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα τῶν παίδων ἐπυνθάνετο τί εἴη ταῦτα. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἥκει καὶ ἔθυσεν ὁ πατήρ σου τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ὅτι ὑγιαίνοντα αὐτὸν ἀπέλαβεν. ὠργίσθη δὲ καὶ οὐκ ἤθελεν εἰσελθεῖν. ὁ οὖν πατὴρ αὐτοῦ ἐξελθὼν παρεκάλει αὐτόν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ πατρί ἰδοὺ τοσαῦτα ἔτη δουλεύω σοι καὶ οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον, καὶ 12

13 SAINTS AND FEASTS ἐμοὶ οὐδέποτε ἔδωκας ἔριφον ἵνα μετὰ τῶν φίλων μου εὐφρανθῶ ὅτε δὲ ὁ υἱός σου οὗτος, ὁ καταφαγών σου τὸν βίον μετὰ πορνῶν, ἦλθεν, ἔθυσας αὐτῷ τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ τέκνον, σὺ πάντοτε μετ ἐμοῦ εἶ, καὶ πάντα τὰ ἐμὰ σά ἐστιν εὐφρανθῆναι δὲ καὶ χαρῆναι ἔδει, ὅτι ὁ ἀδελφός σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη». (Λουκ. 15, 11-32) Απόδοση: «Υπήρχε κάποιος πατέρας που είχε δυο γιους. Ο δεύτερος, κάποια στιγμή, ζήτησε το μερίδιο της κληρονομιάς του και έφυγε σε μακρινές χώρες, όπου σπατάλησε την περιουσία του σε ασωτίες. Τα χρήματα κάποτε τελείωσαν και στην περιοχή έπεσε μέγας λιμός. Αναγκάστηκε να γίνει χοιροβοσκός και να προσπαθεί να χορτάσει από τις βρωμερές και ευτελείς τροφές των χοίρων. Μέσα στη δίνη του θυμήθηκε την αρχοντική ζωή στο πατρικό σπίτι. Θυμήθηκε πως ακόμα και οι δούλοι του πατέρα του ζούσαν ασύγκριτα καλλίτερη ζωή από τη δική του. Τότε πήρε τη μεγάλη απόφαση να γυρίσει στο σπίτι του και να ζητήσει από τον πατέρα του να τον συγχωρήσει και να τον προσλάβει ως δούλο του. Όμως ο στοργικός πατέρας του τον δέχτηκε ως γιο του και τον περιποιήθηκε δεόντως, παρά τις διαμαρτυρίες του μεγάλου γιου του, διότι «νεκρός ην και ανέζησε, και απολωλώς ήν και ευρέθη». Η παραβολή είναι ανεξάντλητη σε νοήματα, αφού, όπως λέγεται, ολόκληρο το έργο της Θείας Οικονομίας ευρίσκεται μέσα σ' αυτή. Το βαθύτερο νόημα της παραβολής είναι τετραπλό: α. Η απελπιστική κατάσταση στην οποία φθάνει ο αμαρτωλός. β. Η ανάγκη μετανοίας και τα σωτήρια αποτελέσματα της. γ. Το μέγεθος της θείας Ευσπλαχνίας στην οποία μπορούν να στηρίζονται και οι πλέον αμαρτωλοί, ώστε να μη φθάνουν ποτέ στην απελπισία. Κανένα αμάρτημα, όσο μεγάλο κι αν θεωρείται, δεν μπορεί να υπερνικήσει τη φιλάνθρωπη γνώμη του Θεού και δ. Η αποφυγή του αισθήματος της αυτάρκειας του δικαιωμένου, όπως θεωρούσε τον εαυτό του ο πρεσβύτερος υιός. Εάν λοιπόν συναισθανθούμε την πραγματική πνευματική μας κατάσταση και με ειλικρίνεια ομολογήσουμε τα λάθη μας και την κατασπατάληση των ταλάντων πού μας χάρισε ο Θεός, θα καταλάβουμε ότι αυτή την Κυριακή όλοι μας εορτάζουμε και όλοι, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε άσωτοι υιοί, απομακρυνθέντες από τον «Οίκον του Ουρανίου Πατρός μας». Κοντάκιον Ἦχος γ. Τῆς πατρῴας δόξης σου, ἀποσκιρτήσας ἀφρόνως, ἐν κακοῖς ἐσκόρπισα, ὅν μοι παρέδωκας πλοῦτον ὅθεν σοι τὴν τοῦ Ἀσώτου, φωνὴν κραυγάζω Ἥμαρτον ἐνώπιόν σου, Πάτερ οἰκτίρμον δέξαι με μετανοοῦντα, καὶ ποίησόν με, ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου. Theodore the Tyro, Great Martyr Saint Theodore who was from Amasia of Pontus, contested during the reign of Maximian ( ). He was called Tyro, from the Latin Tiro, because he was a newly enlisted recruit. When it was reported that he was a Christian, he boldly confessed Christ; the ruler, hoping that he would repent, gave him time to consider the matter more completely and then give answer. Theodore gave answer by setting fire to the temple of Cybele, the "mother of the gods," and for this he suffered a martyr's death by fire. See also the First Saturday of the Fast. Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ο Τηρών Τηρών σημαίνει νεοσύλλεκτος. Σ' αυτό το στράτευμα κατετάγη και ο Θεόδωρος. Ήταν από ένα χωριό της Άμάσειας στη Μαύρη Θάλασσα, Χουμιαλών λεγόμενο. Κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού αναγκάζεται να φύγει από το στράτευμα, διότι ήταν χριστιανός. Πηγαίνει στην πόλη Εύχάιτα. Εκεί στο πυκνό δάσος, πού ήταν κοντά στην πόλη, είχε τη φωλιά του πελώριος και φοβερός δράκος, πού έκανε απλησίαστο το δάσος και ήταν πραγματική μάστιγα για την περιοχή. Τότε ο Θεόδωρος, με την τόλμη και τη σωματική δύναμη πού τον διέκρινε, καθώς και με την ελπίδα στο Χριστό ότι θα τον βοηθήσει, εισχωρεί στην καρδιά του δάσους. Συναντάει το δράκοντα, τον σκοτώνει και απαλλάσσει την πόλη απ' αυτό το φόβητρο. Μετά το γεγονός αυτό, ο Θεόδωρος μαθαίνει ότι συστρατιώτες του χριστιανοί άρχισαν να χάνουν το θάρρος τους και, προκειμένου να πεθάνουν, πολλοί θυσίαζαν στα είδωλα. Αποφασίζει, λοιπόν, και επιστρέφει στο τάγμα του. Αγανακτεί όταν βλέπει τα βασανιστήρια των χριστιανών και μια νύκτα καίει ένα ξύλινο είδωλο της θεάς Ρέας. Έπειτα, φανερά πλέον, ενθαρρύνει τους συστρατιώτες του με τα λόγια του Απ. Παύλου: "Στήκετε εν τη πίστει, άνδρίζεσθε, κραταιοϋσθε"1. Δηλαδή, μένετε στερεοί και όρθιοι στην πίστη. Αγωνιστείτε σαν άνδρες γενναίοι. Πάρτε δύναμη και θάρρος, πού προσφέρει ο μεγαλοδύναμος Θεός μας. Βέβαια, παράδειγμα έγινε ο ίδιος ο Θεόδωρος, όταν με καρτερία και ψυχική ευφροσύνη αντιμετώπισε το μαρτυρικό του θάνατο, μέσα σε πυρακτωμένο καμίνι. 1. Α' προς Κορινθίους, ιστ'13. Απολυτίκιο. Ήχος β'. Μεγάλα τα της πίστεως κατορθώματα! εν τη πηγή της φλογός, ως επί ύδατος αναπαύσεως, ο Άγιος Μάρτυς Θεόδωρος ήγάλλετο πυρί γαρ όλοκαυτωθείς, ως άρτος ηδύς, τη Τριάδι προσήνεκται. Ταις αυτού ίκεσίαις, Χριστέ ο Θεός, σώσον τάς ψυχάς ήμών. 13

14 Τά Ψυχοσάββατα Η Αγία μας Εκκλησία όρισε και κάποια ιδιαίτερα Σάββατα να είναι αφιερωμένα εξαιρετικά στις μνήμες των κεκοιμημένων μας και μάλιστα «των απανταχού της Οικουμένης», τα όποια ονομάζει Ψυχοσάββατα1. Η «δέησις υπέρ των κεκοιμημένων τω Σαββάτω των ψυχών» είναι γνωστή ως Ψυχοσάββατο. Η δέησις γίνεται κατά τον εσπερινό της Παρασκευής στον όποιο μνημονεύονται όλες οι ψυχές των κεκοιμημένων μας «απ αρχής και μέχρι των έσχατων» όπως αναφέρει και η εκτενής συναπτή.ο άγιος Νεκτάριος αναφέρει σχετικά: «Η ημετέρα Εκκλησία από της ιεράς ταύτης διδαχθείσης παραδόσεως μακράν του να νομίζη τα εαυτής τέκνα καθαρά από παντός ρύπου, ειδυϊά την άνθρωπίνην ασθένειαν, ου γαρ έστιν άνθρωπος, ος ζήσεται και ουχ αμαρτήσει, εύχεται, παρακαλεί, καθικετεύει τον φιλάνθρωπον Θεόν υπέρ των κοιμηθέντων τέκνων αυτής, θεωρεί δε τα μνημόσυνα ως αναπόφευκτον υποχρέωσιν των ζώντων προς τους κεκοιμημένους. διό ου μόνον δι ένα έκαστον επιτελεί μνημόσυνα, αλλά και δύο γενικά ενιαύσια μνημόσυνα περί τε των εν ξένη γη αποθανόντων, και περί των μη νενομισμένων τυχόντων» 2.Στο Τυπικό της μονής Σωτήρος Χριστού Μεσσήνης3 υπάρχει η σημείωσις σχετικά με τα Ψυχοσάββατα: «Πρέπει λοιπόν να γνωρίζωμε ότι το εσπέρας της Παρασκευής κατά το οποίο ψάλλομε τον εσπερινό του Σαββάτου της Απόκρεω μετά την ακολουθία του εσπερινού και την ευχή που δίνει ο ιερέας κατά την απόλυση, βγαίνουμε από το ναό ψάλλοντας τον ψαλμό: «Ο κατοικών εν βοήθεια του Υψίστου». κι αφού όλοι οι αδελφοί φτιάξομε ένα χορό προ του Τιμίου Σταυρού ψάλλομε τον νεκρώσιμο κανόνα κατά τον όποιο εναλλάσσονται ο ιερέας με το διάκονο. Και μετά το πέρας ολοκλήρου της ακολουθίας κατά το σύνηθες, μαζί με την απόλυση, τρώγομε και τα κόλλυβα. Και μετά από αυτά αρχίζουμε την προσευχή. Το ίδιο κάνουμε και το Σάββατο προ της Πεντηκοστής». Η αγάπη προς τους κεκοιμημένους οδήγησε την Ορθόδοξη Εκκλησία στην καθιέρωση ιδιαίτερης ημέρας της εβδομάδας σ αυτούς4. Έτσι το Σάββατο, ως επίσης και τα δύο Ψυχοσάββατα αφιερώνονται στη μνήμη τους. Όλες αυτές οι ημέρες οι προς τιμή των κεκοιμημένων συνδέονται με προσευχές υπέρ αναπαύσεως αυτών. «Το Ψυχοσάββατο μας υπενθυμίζει τη διάσταση της αιώνιας ζωής, που φωτίζει και την επίγεια. Το Ψυχοσάββατο μάς υπενθυμίζει την υποχρέωση να θυμόμαστε τους νεκρούς μας και να προσευχόμαστε γι αυτούς». Επίσης μας φέρνει στο νου και τους επίκαιρους στίχους του νεοέλληνα ποιητή Γεωργίου Δροσίνη: Μήπως ό,τι θαρρούμε βασίλεμα γλυκοχάραμα αυγής είναι πέρα; Κι αντί να έρθει μια νύχτ αξημέρωτη ξημερώνει μια αβράδιαστη μέρα; Μήπως ειν αλήθεια στο θάνατο κι η ζωή μήπως κρύβει την πλάνη; ό,τι λέμε πως ζει μήπως πέθανε κι είν αθάνατο ό,τι έχει πεθάνει; 1 Στο συναξάρι του Ψυχοσαββάτου του Σαββάτου προ της Απόκρεω στο Τριώδιον, διαβάζουμε το εξής σημείωμα: «Επειδή πολλοί κατά καιρούς απέθανον άωρα, ή εις ξενητείαν, ή εις θάλασσαν, ή εις όρη και κρημνούς, ίσως δε και πένητες όντες ουκ ηξιώθησαν των διατεταγμένων μνημοσυνών διά τούτο φιλανθρώπως οι θείοι Πατέρες κινούμενοι εθέσπισαν να γίνεται το Σάββατον προ της Απόκρεω και προ της Πεντηκοστής κοινόν μνημόσυνον πάντων των απ αιώνος ευσεβώς τελευτησάντων χριστιανών ίνα και όσοι των μερικών μνημοσυνών ουκ έτυχον συμπεριλαμβάνονται εις τον κοινόν τούτο μνημόσυνον». 2 ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, σ. 101.; 3 ARRANZ, , Πρωτ. Κείμενο: «Χρη μέντοι γινώσχειν ότι Παρασκευή εσπέρας εν η ψάλλομεν τον εσπερινόν του Σαββάτου της Απόκρεω, μετά το ψάλλειν τον εσπερινόν, και της ευχής δούναι τον ιερέα της απολύσεως, εξερχόμεθα ψάλλοντες το: «Ο κατοικών εν βοήθεια του Υψίστου και ποιήσαντες χορού προ του Τιμίου Σταυρού άπαντες οι αδελφοί, ψάλλομεν τον νεκρώσιμον κανόνα, του ιερέως και του διακόνου όντων ηλλαγμένων. Και μετά το τελειωθήναι άπασαν την ακολουθίαν κατά το σύνηθες, και δοθήναι την απόλυσιν, τρώγομεν τα κόλλυβα. Και μετά ταύτα, αρχόμεθα της πρεσβείας. Ομοίως δε ποιούμεν και τω Σαββάτω της Πεντηκοστής». 4 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, σ. 15. Πόσα και ποια είναι τα Ψυχοσάββατα; Ψυχοσάββατα στην εκκλησιαστική μας παράδοση υπάρχουν δύο. Το ένα είναι το Σάββατο προ των Απόκρεω και το δεύτερο, το Σάββατο προ της Πεντηκοστής. Επίσης στη Βόρειο Ελλάδα υπάρχει κι ένα τρίτο καθιερωμένο ως Ψυχοσάββατο που πιθανόν έχει να κάμει με τους εορτασμούς του πολιούχου της πόλεως Θεσσαλονίκης, Αγίου Δημητρίου. Στη λειτουργική μας Παράδοση έχουμε εκτός της Μεγάλης Εβδομάδας του Κυρίου μας κι άλλες εβδομάδες, ή άλλους κύκλους μεγάλων εορτών που τείνουν να μοιάσουν προς τη Μεγάλη Εβδομάδα του Πάσχα. Αυτή είναι μία μιμητική καλή πράξη που άρχισε πολύ παλαιά και είναι θα λέγαμε η γενεσιουργός μητέρα όλων των άλλων μεγάλων εορτών, σε υμνογραφία και νηστεία. Έτσι της εορτής του Αγίου Δημητρίου προηγείται Μεγάλη Εβδομάδα που καθιερώθηκε τελευταίως ανελλιπώς, κάθε χρόνο στην αγιοτόκο Θεσσαλονίκη, προνοία του οικείου Παναγιωτάτου Μητροπολίτου. Το Σάββατο που προηγείται της Εβδομάδας του Αγίου Δημητρίου, υπάρχει ως τρίτο Ψυχοσάββατο για το οποίο κάναμε λόγο παραπάνω. Επίσης εκτός των παραπάνω ψυχοσαββάτων σε ορισμένα μέρη, κυρίως στην κεντρική Ελλάδα και σ αυτή την πρωτεύουσα των Αθηνών συνηθίζονται και άλλα δύο Σάββατα να αφιερώνονται στους κεκοιμημένους, αποκαλούμενα κι αυτά ως Ψυχοσάββατα. Αυτά είναι το Σάββατο μετά το Ψυχοσάββατο της Απόκρεω δηλ. Το Σάββατο της Τυρινής κι επίσης το αμέσως επόμενο Σάββατο της πρώτης εβδομάδος των Νηστειών, το λεγόμενο Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων. Το πρώτο Ψυχοσάββατο. το μετά την Κυριακή του Ασώτου Σάββατον λέγεται «Σάββατον των ψυχών» ή 14

15 «Ψυχοσάββατον», διότι κατ αυτό η αγία μας Εκκλησία τελεί μνημόσυνα υπέρ πάντων των κεκοιμημένων. Σχετικά αναφέρει το εκκλησιαστικόν βιβλίον που λέγεται Τριώδιον: «Εξ αυτών των Αποστολικών Διαταγών εν βιβλίω1, έλαβεν η του Χριστού Εκκλησία την συνήθειαν του επιτελείν τα λεγόμενα τρίτα και ένατα και τεσσαρακοστά και λοιπά μνημόσυνα των κεκοιμημένων. Επειδή δε πολλοί κατά καιρούς απέθανον άωρα ή εις ξενιτείαν, ή εις θάλασσαν, ή εις όρη και κρημνούς, ίσως δε και πένητες όντες ουκ ηξιώθησαν των διατεταγμένων μνημοσυνών. διά τούτο φιλανθρώπως οι θείοι Πατέρες κινούμενοι, εθέσπισαν σήμερον μνημόσυνον κοινόν πάντων των απ αιώνος ευσεβώς τελευτησάντων χριστιανών, ίνα και όσοι των μερικών μνημοσυνών ουκ έτυχον συμπεριλαμβάνωνται εις το κοινόν τούτο κακείνοι. Προς τούτοις, επειδή αύριον ποιούμεν την ανάμνησιν της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού, και επειδή οι κεκοιμημένοι ουδέ εκρίθησαν, ουδέ έλαβον έτι την τελείαν αντάμειψιν2 ευκαίρως ακαίρως μνημονεύει σήμερον των ψυχών η Εκκλησία και, εις το άπειρον έλεος του Θεού θαρρούσα, δέεται ίνα ελεήση τους αμαρτωλούς. Ότι δε απάντων κοινώς των τεθνεώτων η μνήμη ενθυμίζει τον κοινόν θάνατον και εις ημάς εν καιρώ αρμοδίω και διεγείρει προς μετάνοιαν, τούτο έστι τρίτον αίτιον του παρόντος μνημόσυνου». τα ίδια γράφει το Ωρολόγιον και για το Ψυχοσάββατον της Πεντηκοστής. Το δεύτερο Ψυχοσάββατον είναι έτήσιον μνημόσυνον υπέρ των ψυχών των κεκοιμημένων και η Εκκλησία μας το τελεί εννέα ημέρες μετά την Ανάληψη του Σωτήρος Χριστού, δηλ. το Σάββατο προ της Πεντηκοστής του Πάσχα. «Κατά την ημέραν ταύτην μνήμην ποιείται η Εκκλησία πάντων των από Αδάμ ευσεβώς κοιμηθέντων, δέεται υπέρ αυτών και αιτείται παρά.χριστού του θεού του αναληφθέντος εις τους ουρανούς και εν δεξί καθεσθέντος του Πατρός, όπως εν ώρα της κρίσεως απολογίαν αγαθήν δώσωσιν αυτώ τω πάσαν κρίνοντι την γην, τύχωσι της εκ δεξιών αυτού παραστάσεως εν χαρά, εν μερίδι δικαίων και εν κλήρω φωτεινώ αγίων και γίνωσιν άξιοι της ουρανίου βασιλείας κληρονόμοι» 3. Ο άγιος Νεκτάριος σημειώνει σχετικώς4 «Η Εκκλησία δεομένη υπέρ όλων αυτών που κοιμήθηκαν ευσεβώς, από Αδάμ μέχρι σήμερα, εύχεται όχι μόνο βέβαια υπέρ των χριστιανών διότι κανείς χριστιανός δεν υπήρχε από Αδάμ μέχρι του Χρίστου, αλλά δέεται για κάθε ψυχή ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους που έζησε ενάρετα, είτε σύμφωνα με το νόμο, είτε εν ακροβυστία εύχεται (ενν. Η Εκκλησία) στα τροπάρια, ώστε κάθε άνθρωπος που διέπραξε σωστά τα του βίου και προς τον Θεό μετέστη, να τον αξιώσει ο Θεός της ουρανίου Βασιλείας Του». «Διά της παρούσης διατεταγμένης ακολουθίας υπέρ των ευσεβώς κοιμηθέντων, η Εκκλησία διακηρύττει ότι οι τελειωθέντες ενάρετοι άνδρες από Αδάμ μέχρι Χριστού, είναι άξιοι του θείου ελέους και παρακαλεί το Θεό γι αυτούς, ώστε να τους δώσει κατά την ημέρα της κρίσεως «ευπρόσδεκτον απολογίαν». Το φρόνημα αυτό της Εκκλησίας, το όποιο γνωρίζουμε από τους αποστολικούς χρόνους, είναι πολύ ορθό και δίκαιο διότι, αφού ο Κύριος ήλθε για να σώσει τον κόσμο, συνεπάγεται ότι επρόκειτο να σώσει κι όλους, όσους πέρασαν το βίο τους ενάρετα προ της ελεύσεως αυτού (ενν. του Χριστού) διότι η έλλειψις αρετής στον κόσμο δεν προκάλεσε την ανάγκη της ενσάρκου οικονομίας του Υιού του Θεού, αλλά η έλλειψις της αγαθής σχέσεως προς το Θεό και το μεσότοιχο της έχθρας που αποτελούσε διαχωριστικό μεταξύ Θεού και ανθρώπου και το οποίο ο Υιός του Θεού ήλθε να γκρεμίσει. Αιτία λοιπόν της ελεύσεως του Υιού του Θεού στη γη ήταν η συμφιλίωσις του Θεού με τον άνθρωπο κι όχι η έλλειψις αρετής». Ο ίδιος ο άγιος Νεκτάριος για το δεύτερο Ψυχοσάββατο αναφέρει5: «Η ακολουθία των κεκοιμημένων τοποθετήθηκε πολύ κατάλληλα, μετά την Ανάληψη του Σωτήρος, διότι δι αυτής ο Κύριος ανερχόμενος στους κόλπους του Πατρός κι αφού έλαβε κάθε εξουσία στον ουρανό και στη γη, έγινε Κύριος και των ζώντων και των νεκρών. Η Εκκλησία λοιπόν θέλοντας αφ ενός μεν να ομολογήσει τον Ιησού Χριστό ζώντων και νεκρών εξουσιαστή, αφ ετέρου δε (θέλοντας ενν.) να ανακηρύξει την πίστη της στη δευτέρα Παρουσία, συνέταξε την ακολουθία υπέρ των κεκοιμημένων». 1 ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΓΕΣ, Βιβλ. Η, κεφ. 42, ΒΕΠ, τ. 2, σ. 169.; 2 Πραξ. 17,31-2 Πετρ. 2, 9, Εβρ. 11, ; 3 ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, σ ;4 ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, σ. 109, Πρωτ. Κείμενο: «Η Εκκλησία δεομένη υπέρ πάντων των από Αδάμ μέχρι σήμερον ευσεβώς κοιμηθέντων εύχεται ουχί βεβαίως μόνον υπέρ Χριστιανών διότι ουδείς χριστιανός από Αδάμ μέχρι Χριστού, αλλ υπέρ πάσης ψυχής παντός γένους βροτών εναρέτως βιωσάσης, είτε εν νόμω, είτε εν ακροβυστία εύχεται δ εν τοις τροπαρίοις ίνα «άπαντα άνθρωπον τα του βίου λειτουργήσαντα πιστώς και προς Θεόν μεταστάντα πολυειδώς και πολυτρόπως ο Θεός αξιώση της ουρανίου βασιλείας αυτού». «Διά της τοιαύτης υπέρ των ευσεβώς κοιμηθέντων διαταχθείσης ακολουθίας η Εκκλησία κηρύττει ότι οι από Αδάμ μέχρι Χριστού τελειωθέντες ενάρετοι άνδρες εισίν άξιοι του θείου ελέους και δέεται του Θεού υπέρ αυτών, όπως δώση αυτοίς εν τη ημέρα της κρίσεως ευσπρόσδεκτον απολογίαν. Το φρόνημα τούτο της Εκκλησίας, όπερ από των αποστολικών χρόνων γινώσκομεν, είναι λίαν ορθόν και δίκαιον διότι, αφού ο Κύριος ημών ήλθεν ίνα σώση τον κόσμον, έπεται ότι έμελλε να σώση και πάντας τους εναρέτως διαβιώσαντας προ της αφίξεως αυτού, διότι ουχί η έλλειψις αρετής εν τω κόσμω προκάλεσε την ανάγκην της ενσάρκου οικονομίας του Υιού του Θεού, αλλ η έλλειψις της προς τον Θεόν φιλίας και το μεσότοιχον της έχθρας το διαχωρίζον Θεόν και άνθρωπον και όπερ ο Υιός του Θεού ήλθε να καθέλη. Λόγος λοιπόν της αφίξεως του Υιού του Θεού ήτο η συμφιλίωσις του Θεού μετά του ανθρώπου και ουχί η ελλειψις αρετής». 5 ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, σ. 111, Πρωτ. Κείμενο: «Η ακολουθία των κεκοιμημένων ετέθη λίαν καταλλήλως μετά τον χρόνον της Αναλήψεως του Σωτηρος, διότι διά ταύτης γενόμενος ο Κύριος εν τοις κόλποις του Πατρός και λαβών πάσαν έξουσίαν εν ουρανώ και επί γης, εγένετο ζώντων και τεθνεώτων Δεσπότης η Εκκλησία λοιπόν ένθεν μεν θέλοντα να ομολογήση τον Ιησούν Χριστόν ζώντων τε και νεκρών εξουσιαστήν, ένθεν δε να ανακηρύξη την πίστιν αυτής εις την δευτέραν παρουσίαν, την υπέρ των κεκοιμημένων ακολουθίαν συνέταξεν». 15

16 π. Ευέλθων Χαραλάμπους Ψυχοσάββατα Eπειδή έτυχε πολλούς χριστιανούς να τους βρει ό θάνατος στην ξενητειά, ανάμεσα σε αλλόθρησκους, ή στη θάλασσα από ναυάγια, ή σε ακατοίκητους απόκρημνους τόπους χωρίς να τους δεί μάτι ανθρώπου, ή ακόμη γιατί ήσαν φτωχοί και άποροι και έρημοι στον κόσμο και κανείς δεν φρόντισε για τα μνημόσυνα τους, κι έφυγαν δίχως ακολουθία και ψαλμωδίες, από φιλανθρωπία κινούμενοι οι άγιοι Πατέρες όρισαν τα Ψυχοσάββατα. Έτσι όσοι τυχόν στερήθηκαν των νεκρώσιμων προσευχών και ακολουθιών μνημονεύονται μαζί με τους άλλους κεκοιμημένους αδελφούς σε ορισμένη μέρα, αφού είναι γνωστό πόσο μεγάλη ωφέλεια τους προξενεί ή μνημόνευση αυτή. Ορίστηκε το Ψυχοσάββατο μια μέρα πριν από την Κυριακή της Απόκρεω όχι τυχαία. Επειδή η Κυριακή αυτή μας προβάλλει την Κρίση και τη Δευτέρα Παρουσία, έτσι την προηγούμενη μέρα μνημονεύοντας τις ψυχές εκλιπαρούμε το φοβερό Κριτή να επιδείξει όλη τη φιλανθρωπία του και να κατατάξει τα προσφιλή μας πρόσωπα στην ουράνια Βασιλεία του. Επίσης, επειδή πρόκειται την επομένη Κυριακή να πενθήσουμε για την εξορία του Αδάμ από τον Παράδεισο, παρακαλούμε την ήμερα του Ψυχοσαββάτου να μη συμβεί αυτό ξανά με τους δικούς μας. Αφιερώθηκε στις ψυχές η μέρα του Σαββάτου και πάλι όχι τυχαία. Επειδή Σάββατο σημαίνει «κατάπαυση» έτσι τη μέρα αυτή παύοντας οι άνθρωποι τις συνήθεις εργασίες όλης της εβδομάδας, θα πρέπει να θυμηθούν ιδιαίτερα τις ψυχές τους, αφού τελικά πρόκειται όλοι να πεθάνουμε και στη συνέχεια να κριθούμε. Αυτή η καθιέρωση των Ψυχοσαββάτων έγινε πράξη της Εκκλησίας από τα Αποστολικά χρόνια, αφού γνώριζαν οι θείοι Πατέρες μας πόσο ωφελούν τις ψυχές των νεκρών τα μνημόσυνα, οι ελεημοσύνες και οι λειτουργίες. Πραγματικά λαμβάνουν άνεση οι ψυχές πού μνημονεύονται όπως μας βεβαιώνουν πλείστα παραδείγματα από τους βίους των Αγίων μας. Ο άγιος Μακάριος, πού πολύ προσευχόταν για τους νεκρούς, είχε την απορία αν μ' αυτό τους προσφέρει κάτι θετικό. Μια μέρα βρήκε στο δρόμο ένα ξηρό κρανίο, το πήρε στα χέρια του και το ρώτησε για το θέμα αυτό. Και το κρανίο του απάντησε πώς πραγματικά λαμβάνουν μεγάλη άνεση όταν ο Άγιος προσεύχεται γι' αυτούς. Είναι ακόμη γνωστό πώς ή αγία Θεοδώρα ή Βασίλισσα με τις προσευχές και τις δεήσεις ευσεβών ανδρών απάλλαξε από την κόλαση τον εικονομάχο Θεόφιλο. Συστήνει τα Ιερά μνημόσυνα όλη η χορεία των αγίων Πατέρων; Ο άγιος Γρηγόριος ό Θεολόγος στον επιτάφιο λόγο του για τον αδελφό του Καισάριο. Ο ιερός Χρυσόστομος, ερμηνεύοντας την προς Φιλιππησίους Επιστολή. Ο Μέγας Αθανάσιος πού λέγει πώς κι αν είσαι υπερβέβαιος για την αγιότητα του νεκρού σου, μην παραλείψεις τις προσευχές με κερί και λάδι. Είναι αυτά που δέχεται ό Θεός και για αντάλλαγμα ανακουφίζει τον αμαρτωλό και παρέχει μισθό στο δίκαιο. Ωφέλειαν έχει και αυτός που τελεί το μνημόσυνο, αφού έτσι δείχνει αγάπη φροντίζοντας για τη σωτηρία των νεκρών. Συμβαίνει ακριβώς το ίδιο με την περίπτωση που αλείφεις κάποιον με μυρωδικό, πρώτος εσύ ευωδιάζεις. Ενώ όσοι στερούν τους νεκρούς τους από μνημόσυνα τους αδικούν κι έτσι αμαρτάνουν. Π. Ευέλθων Χαραλάμπους Ο χαρισματούχος και αναστάσιμος καλός ποιμένας της Εκκλησίας Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη" 16

17 We and the Spirits of the Departed By Theodore Riginiotes As Christians we have a very serious relationship with our dead. We often speak to them and we continuously speak to God about them. To be more precise, for us, those who have left their body are not dead, but alive. Metaphorically we describe them as sleeping and this is the way we regard them, as living ones who have simply left and live in another place. The place were we bury their bodies is called a cemetery, from the Greek word κοιμητήριο = sleeping place. On the contrary, we consider dead those people who have taken God, His love and His grace, out of their heart, no matter if they live among us or have moved to the place of the departed souls. This is the real death, the eviction of God from our heart, whereas when we allow Him to enter our heart we are fully alive, either here, or at the place of the departed souls. When we say that God enters our heart, we do not mean that he takes control of us and removes our spirit and abolishes our freedom (God never does that, only devious spirits do that). We mean that God s grace comes into us (His life-giving, uncreated, eternal and luminous energy) and transforms us, bringing us closer to Him. This transformation is closely related to the Mysteries of the Christian Church, as we will see shortly. We will now examine what we know about the dead, or the departed. Jesus and the dead: When Jesus died on the cross, His human soul transferred to the place of the dead ( Hades in Greek), where it talked to the dead, as it had done to the living (one might want to see the relevant Orthodox icon Descent into Hades, as well as the testimony of the great and holy Apostle Peter, Jesus disciple, in his First Epistle, chapter 3, verse 19-20). He then took the souls of the dead from Hades and brought them to the place where souls go now, a place called heaven. There, the souls of those dead before Christ together with the souls of the people who lived after Christ, await the resurrection, so that they will live in God s kingdom after assuming their bodies again, but this time as immortal and luminous bodies. The people who lived in this world, having advanced towards God with pure hearts, foretaste heaven the place of the departed souls the indescribable joy generated by their relationship with Christ, by the sight of His heavenly beauty and His uncreated Light. This joy is proportional to their goodness and will reach its full extent after the resurrection of all people. We call this joy paradise. On the contrary, those who lived in this world, confining their love to their egoistic self, foretaste in heaven the grief generated by the relationship with Christ (whom they do not love), by the sight of His heavenly beauty and His uncreated Light. This grief is proportional to the distortion caused by their egoism and will reach its full extent after the resurrection of all people. We call it hell. A reference to the resurrection and to the final state, in which all people (of all races and ages, as well as of all religions) will live, is found in the words of Christ himself, in the Gospel of Mathew, chapter 25, verses This description must be considered in the context of God s love for all people and for all creatures. God does not send to hell the impenitent sinners, but the state of their own soul is itself the hell. The state that does not allow them to taste the indescribable joy of paradise. The departed saints: By becoming human, Christ united with human nature and offered to every person the ability to unite with Him. But because Christ is also God, the person who unites with Him at the same time unites with God. Thus, the union with Christ makes a person a holy creature, in other words, a saint. We know from the experience of all generations of Christianity, and especially from the experience of our Holy Teachers, that to unite with Christ just being a good person is not enough, but holy grace is required, and this is why the Holy Mysteries were delivered to us (Baptism, Confession, Holy Communion, e.t.c.), with which a person properly prepares oneself and calls God to send him His grace. Every simple person, accepting God s grace inside him and responding to it by loving God and his fellow people and forgiving those who want to harm him, or have already done so, approaches God as much as he has progressed on that road. He becomes, that is, a little saint (he receives a little holiness). Whereas, those who have progressed farther on that road and reach the point of love for God and others, even their enemies, much more than they love themselves, are the real saints, those who are often granted from God the gift to perform even miracles. The fervent, sincere, and persistent prayers of people to the true God are accepted at that time and in the way that He wants. The prayers of the saints are more accepted, not only while they live here, among us, but also when their souls have departed to heaven and are foretasting paradise. This is why, when God reveals that a 17

18 He wants. The prayers of the saints are more accepted, not only while they live here, among us, but also when their souls have departed to heaven and are foretasting paradise. This is why, when God reveals that a departed Christian is saint, we speak to him (through our prayer but also with the Church ceremonies performed at the day of his remembrance) and ask from him to pray to God for us and for all the world. Also, we appeal to him by painting his icon or dedicating a church to his name. There are innumerable cases that reveal that the saints respond from heaven and answer our prayers. This is what I meant above, saying that we often speak with our dead. God has many ways to reveal that a person is saint: for example, his bones may release a fragrance or even sweet oil (holy scented oil), or people may be cured from illnesses, or other miracles may be performed through his relics. The saint may even appear in dreams or visions to people with pure hearts, and so on. Of course, in all such cases we must be alert to make sure that these revelations are true, because it could be a hoax or a trap of the enemy, meaning a trap from devious spirits, who want to mislead people and make them their followers. When it is certain that this is a true revelation of a saint, the Church includes the saint officially in the calendar and assigns a day dedicated to their memory. Usually it is the day the saint passed away, which is called a birthday, since that day the saint was born in heaven. The existence of Saints and their interventions in our life from heaven prove that there is no reincarnation, and that the souls will never perish, but the souls of people are eternal and remain always the souls of specific persons, with the specific name, personality, memories, feelings, and so on. They will remain so until they are resurrected, assuming again their body, incorruptible and eternal, to live eternally as psychosomatic beings, without dying ever again. Even someone who is not an important and miraculous saint, but whose soul is pure and foretastes paradise, can help living people by praying to God about them. One such case is recorded in the Evergetinos, an ancient Orthodox text, where an unknown dead person (obviously having a foretaste of paradise) appeared and cured the injured leg of a traveler, who had found his body lying on the road, and had buried it. The people who foretaste paradise see our own world, because paradise is the strongest relation with all beings. But people who foretaste hell do not see our own world, because hell is a state of solitude, since the egoism of those people essentially isolated them eternally to their own self. We and the souls: We do not worship the souls of the dead, because we know that only the Triadic God we must worship. The souls of people, as we are taught by the Holy Bible and by all the holy Christian teachers, are not from the same substance of God, but are God s creations, created from nothing, like our bodies and all the material and the spiritual world are. Only the Holy Trinity is uncreated. The Father bears the Son before all ages, and from Him proceeds the Holy Spirit He brought Them into existence through His substance, He does not create Them. On the contrary, He creates souls when a person is conceived inside their mother s womb. So, the souls are not divine. They are what we, living people, are: God s creations who worship God and only God. We love people, regardless if they are here or in the heavens, we pray to God for them or address them, if God has revealed that they are saints, but we do not worship them. We do not worship saints either. Only God we worship. So, when a person departs from this world to go to heaven, we immediately start to talk to God about him. In this way we try to help the state of his soul, so if it was not good enough to foretaste paradise, we may comfort it with our prayers. Since hell is associated with total loneliness, it is not strange that living people s interest for the souls, if fervent, sincere, and persistent, has the power to alleviate this loneliness and bring relief to the state of those souls. The vision experienced by St. Makarios of Egypt, written in the Gerontikon (an ancient book narrating the stories of holy hermits of the desert), proves the above. St. Macarios, while walking in the desert, unearthed, by mistake, a skull with his walking stick. He then bent down, buried the skull with respect, and prayed for the person to whom the skull belonged. Then, the soul appeared to him and informed him that, while living, he was a demon worshiper (a priest of Isis) and now he was in hell. And how is it there? asked the Saint. Everything is in the fire, replied the soul. And we are all tied up back to back. But, when you pray for us, we see a little of each other, for as long as the prayer lasts. We know from holy Christian teachers that the fire mentioned by the soul is the Light of God, which illuminates everything in the other world. The sensation experienced by those who see this Light through the distortion of their egoism is described as the fire of hell. St. Makarios of Egypt was so good that when a young woman, who was pregnant by some secret lover, falsely accused him that the child was his, he accepted the accusation, suffered all kinds of insults from the local people, and started to work double in order to support the woman and her child. And when later the truth was revealed, he left secretly and never tried to clear his name. Also, the case of Saint Gregory the Dialogos (as well 18

19 as other cases) prove that the fervent, sincere, and persistent prayer of living people for the dead has the ability to even convert the state of a soul from hell to paradise, at least when that particular soul has the required preconditions for this conversion (that is, if the soul is not totally corrupted). The Saint prayed fervently, shedding rivers of tears, for the salvation of the soul of the Roman emperor Trajan, who had persecuted Christians, when informed of an action of charity that he had performed. And later, he was informed by God that his prayers were accepted. Talking to God about souls: Of course, all of us hope that the souls of our beloved are in the state of foretasting paradise, but only for the saints can we be sure. So, as already mentioned, when a person s soul departs from this world, we immediately start to talk to God about that person. In other words, we immediately start to pray. For us, all people are equal, therefore the following apply to everybody: men, women, or children, irrespective of their social status. If that person is not an Orthodox Christian, the only thing to be done is our personal prayer for him, which may be accompanied by fasting or some other small or big sacrifice, which will make our heart cleaner and in this way more appropriate to send our prayers to God. We do not perform for him any official ceremonies in our churches, because the first step and the necessary condition for these ceremonies to be effective, is Holy Baptism in the name of the Holy Trinity. Holy Baptism transforms the person into the good olive tree, into the real grapevine, into Christ. Therefore, in the absence of Baptism, we can offer prayer, with all the warmth and strength of our souls, and fasting or some other sacrifice, but there are no church ceremonies. They have no effect. If the person departing for heaven is an Orthodox Christian, the first thing we do after his departure is a church ceremony, in which all of us participate, called care of the body of that person. During this ceremony we ask God for the first time (all of us together, as a Church, in other words, as a single body) to give rest to the soul of our brother or sister in the Light of His presence. Next, we bury the body into the ground and place a cross at the burial point, the symbol of the victory of Christ against death. We do not burn the body, because for us, although it is not holy so as to worship it, it is however worthy of respect. It is worth our respect because: a) Christ, the age-old God, Son of the Father, the God, who assumed exactly the same body as ours and because He was the New Adam, the grace His own human body received was conveyed to all mankind, b) every Christian has received personally on his own body the grace of God, since he was Baptized in the name of the Holy Trinity, was Chrismated with sweet oil (holy scented oil), and received the holy body and blood of Jesus during the Mystery of Holy Communion, c) if that person has come very close to God, holy grace is intensely present in his relics (bones), which become holy relics if we burn the body, we will deprive ourselves, society, and the whole world, from a source of holy grace, and it is possible that we will never realize that the person reached a state of sainthood, as sainthood is often revealed through the holy relics (which release scent, holy oil, and perform miracles). After the burial, a series of church ceremonies begin, called commemorations (remembrances ) and in these also we ask God for the repose of our brother or sister. During commemorations, a very small portion from the holy bread of Holy Communion is dedicated by name to the departed brother, who, in this way is commemorated inside of the Holy Mystery. Commemorations are performed at the third day a person died, then at the eighth day, then at the fortieth day, then at the end of the third month, and then every three months until the completion of the first year, and then every year on the date the person died. Besides the commemorations, Christians are in the habit of presenting to the priest the names of our departed ancestors and brethren, so that he can commemorate them during Holy Communion during the Divine Liturgy that he will celebrate on Sunday. Messages sent (with God s permission) by departed people to living people through their dreams, reveal that this commemoration offers significant benefit to the state of the soul. Especially when this commemoration is done during forty consecutive Divine Liturgies, which is called sarantaleitourgo (=forty liturgies, from the Greek word σαράντα = forty). One of the innumerable testimonies that reveal how much benefit to the souls the commemoration during the Divine Liturgy has, is the case of St. Theodosius Chernigov (of Russia). The Saint appeared to Monk Alexios, who had lovingly performed the exhumation of his relics, and told him: I thank you for getting tired for me, but I ask you to mention my parents names, Nikitas and Maria, during the Divine Liturgy. Fr. Alexios was surprised and asked him: You, being a saint and praying directly to God for everybody, you ask from me to commemorate your parents? And the Saint answered him: You are right, but the benefit they will have by commemorating their names during the Divine Liturgy is much greater than the benefit that my prayers will offer. When later the monastery s book of commemorations was found, where Saint Theodosius was abbot, it was proved that his parents names were exactly those he had told Fr. Alexios (and were previously unknown)... [from Fr. Serapheim Rose, The Soul After Death]. The church, besides the prayers for the departed sent to God in every Christian ceremony, has assigned one day 19

20 of the week to be specially dedicated to the commemoration of the departed (meaning the prayer for the repose of their souls), and this day is Saturday. The Church has also assigned some special Saturdays to be dedicated to the commemoration of all the departed, from the beginning of the existence of the mankind on earth until the present day. These Saturdays are named Saturday of Souls. Also, a special prayer for the departed is read during the important church ceremony of the Vespers of Kneeling during the Sunday of Pentecost. Apart from the above, Christians are in the habit of privately lighting a small oil lamp as a symbol of our prayer to God, so that our departed ancestors and brethren will experience His Light with contentment. Also, we burn incense, as a symbol of our prayer, which rises to heaven like the smoke of the incense and which must smell pleasantly (meaning that the prayer must be done with a pure heart, devoid of evilness, hatred, egoism, and without desire of exploitation of other people), as the smoke of the incense smells pleasantly. We dedicate oil lamps and incense to our beloved departed not only at home (near their pictures) but at their graves as well, which we visit whenever we want. Sometimes we call the priest to the grave to perform a small ritual ( trisagion ) for the repose of the departed. Are we afraid of evil souls? Do ghosts exist? As mentioned above, the souls that foretaste paradise, in other words those that have holy grace inside them and possess some holiness (to a bigger or lesser extent), can pray to God for the protection of the living. But the vision of St. Makarios reveals that souls foretasting hell feel completely isolated. Therefore, it is not possible in any way to return to earth and affect the lives of the living. For this reason, Christians do not believe that bad souls are in any way threatening to us. We are not afraid of them, we simply have regret for their grief and suffering and pray to God for them. However, certain places seem to exist that evil spiritual powers have engulfed them with their dark and threatening energy. Such places are mainly those where magic rituals are, or were, performed, by invocation of demonic spirits. These spirits (ghosts) are not souls of departed people, even though sometimes they appear to be such. Similarly, the spirits appearing during spiritual ceremonies, during invocation of spirits by sorcerers, mediums or spiritualists of any kind, are not souls of dead people, either good or bad. Only with prayer, inside the life of the Church, the living address the deceased and always address holy people. All other cases of communication between the dead and the living, that happened and still happen for thousands of years in many civilizations and religions, are at least suspicious. We know from the experience of our holy teachers that the spirits appearing in these cases are not the souls of the dead and that generally they are not what they appear to be, but evil beings seeking to deceive by lying. A proof of the above is the fact that these spirits can become dangerous to those invoking them. Also, in places where such invocations are repeatedly performed, evil energy is accumulated that sooner or later discharges to the lives of people. Because of these cases, the teaching of the Church and the experience of Christians tell us that: a) When a person incorporates himself and his life into the global Body of Christ, the Church, and receives God s grace through the Mystery of Holy Baptism and the other Holy Mysteries and the Christian life (a life that does not include only participation in the religious ceremonies, but also includes love to our fellowmen and especially the forgiveness of our enemies), then with the help of God he can overpower the evil spiritual forces and expel their influence from his life and the life of his beloved ones. b) The Church has special spiritual defenses to offer for this cause, like the fervent prayer invoking Jesus Christ, the placement of the Cross (through which Jesus defeated death) to the place having bad energy, the performing of special ceremonies like exorcism, the sanctification (blessing of water, and then the spraying with it), Holy Unction, and so forth. However, all these are not magic, as if by performing them they will have an automatic effect. We must incorporate them into a true relationship with God: they are petitions to God to come help a person, and He will do that when we will be spiritually ready to accept His therapeutic and saving uncreated Grace. For this reason we must have patience, persistence, trust in God and, even more, repentance for the shortcomings and weaknesses that we surely possess, and ask Him to not only help us, but forgive us for whatever we do, feel, or think against His philanthropist will. The aim of the Church, of the Christian priests, and of the Christian ceremonies is not to serve earthly human needs (like exorcising evil spiritual powers from our lives). Their aim is to help us find and get to know God and help lead us to eternal life near to Him, which is paradise. However, within this scope, all the above provide help to our earthly problems, since these problems often impede our salvation. I conclude this talk, reminding that all spirits are less powerful than Christ (since He created them, and they chose if they want to be good [holy angels] or evil) and more powerful than people. So, the union with Christ is the proper alliance for the protection of people from all malicious spiritual forces. Source: Edited by John Sanidopoulos 20

21 21

22 Λάδι όχι, ελιές ναι γιατί; Λάδι όχι, ελιές ναι γιατί; Απαντά ο αείμνηστος καθηγητής της Λειτουργικής Ιω. Φουντούλης «Γιατί σε καιρό νηστείας νηστεύουμε το λάδι και τα ψάρια και τρώμε ελιές και αυγοτάραχο;» Η παλιά και αληθινή νηστεία συνίσταται στην πλήρη αποχή τροφής ή στην ξηροφαγία. Επειδή όμως αυτή δεν είναι δυνατόν να τηρηθεί στις μεγάλες περιόδους των νηστειών του εκκλησιαστικού έτους, λόγω δύσκολων συνθηκών ζωής ή έλλειψης ζήλου, έχουν στην πράξη επινοηθεί διάφορες διευκολύνσεις, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της νηστείας από όλους τους πιστούς. Στην αρχαία εποχή οι χριστιανοί μετά την ενάτη ώρα (3 μ.μ.) των νηστήσιμων ημερών κατέλυαν μόνο νερό και ψωμί. Σιγάσιγά όμως όχι μόνο η διάρκεια της ολοκληρωτικής αποχής από τροφή περιορίστηκε στα συνηθισμένα και στις άλλες μέρες όρια γι αυτό μετατέθηκαν και οι Εσπερινοί της Τεσσαρακοστής και οι Προηγιασμένες το πρωί αλλά και άλλα είδη τροφών άρχισαν να χρησιμοποιούνται, όπως οι καρποί, τα όσπρια, τα οστρακόδερμα, τα μαλάκια κ.ο.κ. Μέσα στα πλαίσια αυτά μπορεί να κατανοηθεί και το ότι τρώμε ελιές κατά τις ημέρες που δεν τρώμε λάδι, και αυγοτάραχο κατά τις ημέρες που απέχουμε από ψάρια. Για το πρώτο μπορούμε να επικαλεστούμε το λόγο ότι οι ελιές τρώγονται ως καρπός, ενώ η απαγόρευση του λαδιού αφορά στα φαγητά που παρασκευάζονται με λάδι. Για το δεύτερο η δικαιολογία είναι λιγότερο εύλογη, αφού δεν ισχύει το ίδιο για το γάλα ή τα αυγά, αλλά και αυτά απαγορεύονται κατά τις νηστείες μας ως «καρπός... και γεννήματα ων απεχόμεθα» κατά τον 56ο κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου. Γνωρίζω πάντως ευλαβείς χριστιανούς που κατανοούν ότι πρόκειται για «οικονομία», και κατά τις ημέρες των μεγάλων νηστειών, όπως και την παραμονή που θα κοινωνήσουν, απέχουν και από ελιές και από αυγοτάραχο. Είναι αλήθεια πως αυτή την ερώτηση την ακούμε συχνά από καλοπροαίρετους πιστούς και συχνότερα από μερικούς που ειρωνεύονται τις νηστείες. Θα μπορούσε και στις δύο περιπτώσεις να υπογραμμιστεί η ελαστικότητα και το φιλάνθρωπο των σχετικών εθίμων και των κανόνων της Εκκλησίας, που δεν έχουν σκοπό να εξοντώσουν τους ανθρώπους, αλλά να τους βοηθήσουν να ασκηθούν στην εγκράτεια και να κυριαρχήσουν στα πάθη τους. Αν τους σκανδαλίζουν οι τροφές αυτές, μπορούν να απέχουν από αυτές χωρίς κατά τον απόστολο να εξουθενώνουν τους «εσθίοντας» ή να «κρίνουν» (Ρω 14,3) την Εκκλησία για την φιλάνθρωπη τακτική της. Το να αναλάβει η Εκκλησία αγώνα για την εκκαθάριση των σχετικών με τη νηστεία εθίμων και των τροφών που τρώγονται ή όχι σ αυτήν, ούτε του παρόντος είναι ούτε μπορεί να μείνει πάντοτε μέσα στα όρια της σοβαρότητος. Εκείνο που πρωτεύει είναι ο τονισμός της ανάγκης της νηστείας και της πνευματικής ωφέλειας που προέρχεται απ' αυτή, καθώς και η προσπάθεια για την κατά το δυνατόν συμμόρφωση των πιστών στις σχετικές εκκλησιαστικές διατάξεις, που αρκετά έχουν ατονήσει στις μέρες μας. 22

23 WEBSITES OF THE WEEK "The virtue of Internet-abstinence" Hieromonk Symeon Tomachinskiy watch?v=ddrtqz7ah98 *********************************************************************** Η ΑΓΑΠΗ - ΜΟΝΑΧΗ ΓΑΒΡΙΗΛΙΑ Η ΟΜΙΛΙΑ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΓΚΩΜΗΣ, ΚΥΠΡΟΥ v=p1ews5rp-ey 23

24 YOUTH MINISTRY PARENTING How we should deal with difficult children 9 February 2017 (A letter written by Elder Païsios to a family of firm believers who were socially and spiritually aware and in despair over the behaviour of their daughter) My dear brother, Rejoice in the Lord. With regard to the child you wrote to me about, I m of the opinion that a strict attitude will make things worse for her. Tell her what s right in a kind manner and then don t pressurize her, but show that you re worried about the way she s going (which will be apparent anyway, because neither joy nor anxiety can be concealed). Do your duty by giving her advice and then trust in God. I think you ll get better results if you use your pain in prayer, instead of being hurt by the misbehaviour of the child and going on about it, because at the moment she s in turmoil because of the flesh and she s under the influence of the evil one, since she s opened the door to him. It s a storm and will pass. Don t worry, she ll soon come to her senses. Don t take it to heart that she ll lose her purity and what will happen then, because people today have a different rule, and sin is now the fashion. God have mercy on us. Insofar as you can, don t browbeat her, as I said, so that she doesn t cut the cord and leave the family, because when she comes to herself later, she won t want to return, out of pride, and then she ll be lost for good Be patient for a while, overlook her behaviour, so that she ll open up to you a bit more and then you ll find the way to advise her tactfully Anyway, don t worry, God won t abandon us and nor will the sins of young people today be judged in the same way as those of young people in our time. Pray, as I will, and our good God will help your child and all the children in the world. With the love of Christ. Source: agiazoni.gr 24

25 25

26 26

27 Washington Metropolitan Area Annual AHEPA Awards Attention: Graduating High School Seniors Applications Must be Postmarked by March 31, 2017, to be considered! ********************************************************************* GO RED Sunday, February 19th! Men, women and children please show your support of the American Heart Association s Go Red for Women campaign by wearing RED, next Sunday, February 19th. 27

28 Join in the fun at Sts. Constantine and Helen s APOKRIATIKO GLENDI Sunday, February 26 th, :00pm 10:00pm $30 per Adult -$20 Kids 10 & Under Saint Andrew Ukrainian Cathedral Hall New Hampshire Ave. Silver Spring, MD Buffet Dinner-Dessert Cash Bar Live Music Raffle Tickets available after church Or call Terri Karadimas: Voula Vithoulkas:

29 29

30 St. Kosmas Aitolos Bookstore 701 Norwood Road, Silver Spring, MD Hours: Monday thru Friday 10am-4pm THE RETURN OF THE PRODIGAL SON By: Henri J. M. Nouwen Cost: $16.00 A chance encounter with a reproduction of Rembrandt's The Return of the Prodigal Son catapulted Henri Nouwen on a long spiritual adventure. Here he shares the deeply personal and resonant meditation that led him to discover the place within where God has chosen to dwell. In seizing the inspiration that came to him through Rembrandt's depiction of the powerful Gospel story, Henri Nouwen probes the several movements of the parable: the younger son's return, the father's restoration of sonship, the elder son's vengefulness, and the father's compassion. In his reflection on Rembrandt in light of his own life journey, the author evokes a powerful drama of the parable in a rich, captivating way that is sure to reverberate in the hearts of readers. The themes of homecoming, affirmation, and reconciliation will be newly discovered by all who have known loneliness, dejection, jealousy, or anger. The challenge to love as the father and be loved as the son will be seen as the ultimate revelation of the parable known to Christians throughout time, and here represented with a vigor and power fresh for our times. For all who ask, "Where has my struggle led me?" or for those "on the road" who have had the courage to embark on the journey but seek the illumination of a known way and safe passage, this work will inspire and guide each time it is read. "The Return of the Prodigal Son is a beautiful book, as beautiful in the simple clarity of its wisdom as in the terrible beauty of the transformation to which it calls us." --New Oxford Review ************************************************************************* HOME TONIGHT By: Henri J. M. Nouwen Cost: $14.00 Home Tonight follows the path of Henri Nouwen s spiritual homecoming. More than three years prior to writing his great classic, The Return of the Prodigal Son, Nouwen suffered a personal breakdown followed by a time of healing solitude when he encountered Rembrandt s famous painting. Within his solitude he reflected on and identified with the parable s characters and experienced profound and inspiring life lessons. This captivating book was created from never-before-published materials that formed the basis of the small workshop inspired by Nouwen s intimate encounter with Rembrandt s painting. Readers are led to welcome their unique Belovedness through practices of spiritual listening, journaling, and communing with God, thus connecting personally with the unique, unconditional love of the One who created them. Home Tonight is a practical guide for the inner journey home. 30