Κινητική Μάθηση σε Δεξιότητες Αναψυχής»

Transcript

1 ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ MK 0966 «Εφαρμοσμένη Κινητική Μάθηση σε Δεξιότητες Αναψυχής» 10η Διάλεξη: Χρονική Χρονική οργάνωση των κινήσεων Η έννοια του σχετικού ρυθμού-1 Ελιζάνα Πολλάτου, επίκουρος καθηγήτρια Τ.Ε.Φ.Α.Α.,., Π.Θ

2 Περιεχόμενα μαθήματος Χρονική οργάνωση των κινήσεων Σχέση ρυθμού και χώρου για τη δημιουργία προγραμμάτων Γ.Γ.

3 Ο ρυθμός στη φύση και στη ζωή του ανθρώπου Η έννοια του ρυθμού είναι ταυτόσημη με εκείνη της ζωής Οι φυσιολογικές ανθρώπινες λειτουργίες ακολουθούν δικό τους ρυθμό (Kenyon, Schauer, McIntosh,1999) H οργάνωση του χρόνου γίνεται μέσω του ρυθμού (η υπαγόρευση ρυθμικού ηχητικού προτύπου κάνει τον άνθρωπο να βηματίζει, ναχτυπάταχέρια, κ.λ.π.)

4 Εσωτερικός και εξωτερικός ρυθμός Οι εσωτερικές λειτουργίες παραμένουν ανεπηρέαστες από τα εξωτερικά ρυθμικά ερεθίσματα. Η ικανότητα συγχρονισμού των μελών του σώματος μεταξύ τους ή με κάποιο εξωτερικό ερέθισμα είναι γενετικά καθορισμένη (Fleishman,1964,1967) και εμφανίζεται σε παρεμφερείς δεξιότητες.

5 Γενικευμένα κινητικά προγράμματα Αποθηκευμένα σχέδια κίνησης που περιλαμβάνουν μια κατηγορία παρόμοιων κινήσεων (π.χ. βάδισμα έως και βάδην ή τρέξιμο 3-6 χλμ/ώρα) Οι παράμετροι που διαφοροποιούν τις κινήσεις σε ένα γενικευμένο κινητικό πρόγραμμα είναι: ποικιλία στο χρόνο κίνησης, στο πλάτος κίνησης και στα χρησιμοποιούμενα μέλη (Schmidt,1991).

6 Τα γενικευμένα κινητικά προγράμματα δίνουν λύση στο πρόβλημα της αποθήκευσης των κινήσεων Από ένα και μόνο Γ.Κ.Π. μπορεί να παραχθεί ένας απεριόριστος αριθμός π.χ. κινητικών δεξιοτήτων ή κινήσεων χειρισμού -manipulative skills- παρά ένας απεριόριστος αριθμός προγραμμάτων

7

8

9 Σχετικός ρυθμός Αποτελεί ένα από τα αμετάβλητα χαρακτηριστικά σε ένα γενικευμένο κινητικό πρόγραμμα Ο σχετικός ρυθμός είναι μια σταθερά Είναι η βασική χρονική διάρθρωση, οργάνωση ή ρυθμός σχεδίου κίνησης, ο οποίος είναι ανεξάρτητος από την όλη ταχύτητα ή το πλάτος της κίνησης.

10 Τι ορίζει τον σχετικό ρυθμό Η εσωτερική διαίρεση-κατανομή των επιμέρους στοιχείων που αποτελούν την κίνηση (π.χ. φάσεις αιώρησης και στήριξης στη βάδιση διαφορετικές από τις αντίστοιχες του τρεξίματος), (Shapiro,Zernick,Gregor,Diestel, 1981).

11

12 Συνοψίζοντας Κάθε κατηγορία κινήσεων χαρακτηρίζεται από ένα ιδιαίτερο σχετικό ρυθμό Οι κινήσεις της ίδιας κατηγορίας έχουν τον ίδιο σχετικό ρυθμό ενώ διαφορετικών κατηγοριών έχουν διαφορετικό σχετικό ρυθμό

13 Ο συγκεκριμένος σχετικός ρυθμός επιτρέπει στην κίνηση να αναγνωρισθεί σαν είδος της συγκεκριμένης κατηγορίας κινήσεων (π.χ. αλματάκια στους βράχους και άλμα τριπλούν, ή απλά ανεπιτήδευτα χοροπηδητά και άλμα σε μήκος).

14

15 π.χ. βήματα στο aerobic και κινήσεις χεριών που μπορούν να προσαρμοστούν και να ενταχθούν σε πρόγραμμα Γ.Γ. προσθέτοντας όργανα χειρισμού

16

17 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ 1. Ο ασκούμενος πρέπει πρώτα να αποκτήσει τον σχετικό ρυθμό της κίνησης και μετά να αλλάξει την ταχύτητα ή το πλάτος. 2. Η τροποποίηση των σχετικών ρυθμών είναι δύσκολη γι αυτό τα λάθη πρέπει να διορθώνονται όσο γίνεται πιο νωρίς στην εξάσκηση (π.χ. στην κολύμβηση, μπέρδεμα της αναλογίας χεριών-ποδιών στο ελεύθερο στυλ και στην πεταλούδα).

18 3. Διαφορετικές κατηγορίες κινήσεων έχουν διαφορετικό σχετικό ρυθμό( π.χ. περπάτημα 3-6 χλμ./ώρα και τρέξιμο 7-12 χλμ./ώρα) 4. Η ταξινόμηση των κινήσεων γίνεται σύμφωνα με τα γενικευμένα κινητικά προγράμματα και τον αμετάβλητο σχετικό ρυθμό (π.χ. ρίψη σφαίρας, σφύρας και δίσκου)

19 5. Εάν μία κίνηση φαίνεται πιο αργή ή πιο γρήγορη μιας άλλης, τότε ανήκουν στη ίδια κατηγορία (π.χ. είδη ντρίπλας, διαφορά πλάτους και ταχύτητας). 6. Εάνδυοκινήσειςέχουνδιαφορετικήσειράενεργειών τότε ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες (π.χ. ρυθμικό βήμα hop και βήμα πόλκα).

20 7. Ο σχεδιασμός της εξάσκησης πρέπει να γίνεται βάσει της ομοιότητας των κινήσεων ώστε να διευκολύνεται ο ασκούμενος και να υπάρχει αποτελεσματική μάθηση, έστω σε κάποια από τις εκδοχές της κίνησης, αν όχι στις περισσότερες (π.χ. στο μπαλέτο, στροφή passe και attitude μπροστά, en dedans). 8. Ο διδάσκων οφείλει να γνωρίζει το κινητικό φάσμα των δεξιοτήτων που περιλαμβάνεται σε μια κατηγορία κινήσεων ώστε να τις παρουσιάζει στην ίδια διδακτική ενότητα και με σειρά προοδευτικής δυσκολίας.

21 Θέματα προς συζήτηση Πώς ξεχωρίζουμε τις κατηγορίες κινήσεων σε σχέσημετοσχετικόρυθμό; Σε τι μας βοηθά αυτός ο διαχωρισμός;

22 Σε τι μας χρησιμεύουν οι προαναφερθείσες πληροφορίες σχετικά με την χρησιμοποίηση του σχετικού ρυθμού για τη μάθηση κινήσεων ίδιας κατηγορίας; χρησιμότητα

23 επίλογος Κινήσεις που μοιάζουν μεταξύ τους, είναι πιθανό να έχουν τον ίδιο σχετικό ρυθμό και επομένως να ανήκουν στην ίδια κατηγορία κινήσεων Η κατηγοριοποίηση των κινήσεων βοηθά στην εκμάθησή τους

24 βιβλιογραφία Κυνηγού-Φλάμπουρα Μ. (1992). Ρυθμική και κινητική αγωγή, ρυθμικά μοτίβα. Εκδόσεις Σάλτος, Θεσ/κη. Humphrey,J. (1987). Child development and learning through dance. AMS Press, Inc. Schmidt, R. (1993). Κινητική μάθηση και απόδοση. Εκδόσεις Αθλότυπο, Αθήνα. Schmidt, R, Lee, T. (1999). Motor control and learning.human Kinetics Rose D. (1997). Κινητική μάθηση και κινητικός έλεγχος, Μεταφ. Τζέτζης, Γ., Μιχαλοπούλου Μ., Δέρρη, Β., Κουρτέσης Θ., Επιμ. Ε.Κιουμουρτζόγλου, εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη Schmidt R., Wrisberg C. (2004). Motor Learning and Performance, Human Kinetics Publishers, Champaign, IL