Οργάνωση Λειτουργία Εκπαίδευση Νοσηλεία - Έρευνα

Transcript

1 Β ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Γ.Π.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Κ. ΣΑΚΑΝΤΑΜΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Οργάνωση Λειτουργία Εκπαίδευση Νοσηλεία - Έρευνα Θεσσαλονίκη 2009

2 2

3 Περιεχόμενα Η Β ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ... 5 Αποστολή... 7 Στόχοι... 7 Ιστορική καταγραφή... 8 Η ταυτότητα της Β Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής... 9 Διεύθυνση της Κλινικής Γραμματειακή υποστήριξη φοιτητών ΔΕΠ και λοιπό επιστημονικό προσωπικό Καταμερισμός έργου Αρμοδιότητες Μέλη ΔΕΠ Ειδικοί Χειρουργοί Άμισθοι Επιστημονικοί Συνεργάτες Ειδικευόμενοι: Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Αρμοδιότητες και υπεύθυνοι Κλινικό έργο Λειτουργία της Κλινικής Καθημερινή λειτουργία της Κλινικής Προσέλευση Πρωινή Συγκέντρωση Επίσκεψη ιατρών Εσωτερική εφημερία ιατρών της Κλινικής Το επισκεπτήριο των ασθενών Λειτουργία τακτικών (Τ.Ε.Ι.) και Ειδικών Εξωτερικών Ιατρείων Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (Τ.Ε.Π.) Γενικές εφημερίες Χειρουργεία Εκπαιδευτικό έργο Προπτυχιακό εκπαιδευτικό έργο Σκοπός και στόχοι της εκπαίδευσης Υποδοχή, πληροφόρηση φοιτητών Διαδικασία εκπαίδευσης Αίθουσα διδασκαλίας Εκπαίδευση φοιτητών τριμήνου Εκπαίδευση φοιτητών ΣΤ και Ζ εξαμήνου Αποτίμηση, έλεγχος, πρόοδος, εξετάσεις Μεταπτυχιακό εκπαιδευτικό έργο Συνεχιζόμενη εκπαίδευση Εκπαίδευση ειδικευομένων Εκπόνηση διδακτορικής διατριβής Συνεχιζόμενη εκπαίδευση Ερευνητικό έργο Προδιαγραφές έρευνας Ερευνητικά πεδία Εργαστήριο έρευνας και πειραματικής Χειρουργικής

4 4

5 Η Β ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 5

6 6

7 Αποστολή Αποστολή της Κλινικής είναι η προπτυχιακή εκπαίδευση στο μάθημα της Χειρουργικής των φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ των Στ, Ζ και ΙΑ-ΙΒ εξαμήνων που της αναλογούν, η μεταπτυχιακή εκπαίδευση με τη μορφή εκπόνησης διδακτορικών διατριβών υπό την επίβλεψη μελών ΔΕΠ της Κλινικής, η εκπαίδευση ειδικευομένων στη Γενική Χειρουργική και η παροχή πλήρους ειδικότητας Γενικής Χειρουργικής, η διενέργεια κλινικών και πειραματικών ερευνητικών μελετών τόσο από τα μέλη ΔΕΠ όσο και από τους υπόλοιπους γιατρούς της Κλινικής καθώς επίσης και η προσφορά τριτοβάθμιας περίθαλψης σε όλο το φάσμα της Γενικής Χειρουργικής. Στόχοι Η παροχή υψηλού επιπέδου προπτυχιακής εκπαίδευσης στο μάθημα της Χειρουργικής, η υψηλού επιπέδου και κατά το δυνατόν πρωτοποριακή - πειραματική και κλινική- έρευνα, η εκπόνηση ανταγωνιστικών και υψηλής επιστημονικής αξίας διδακτορικών διατριβών, η συνεχής επιμόρφωση τόσο των μελών ΔΕΠ όσο και των υπόλοιπων μελών της Κλινικής, η συνεχής παρακολούθηση των επιτευγμάτων της σύγχρονης Χειρουργικής και η υιοθέτησή τους για την παροχή υψηλού επιπέδου περίθαλψης στους ασθενείς της Κλινικής, η προσπάθεια συμβολής στην πρόοδο της Χειρουργικής επιστήμης με την εκπόνηση κλινικών και πειραματικών ερευνητικών μελετών, η παροχή υψηλού επιπέδου θεωρητικής και πρακτικής κατάρτισης στους ειδικευόμενους στη χειρουργική γιατρούς, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των κλινικών και πειραματικών μελετών σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια καθώς και η δημοσίευσή τους σε έγκριτα ελληνικά και διεθνή περιοδικά, η διοργάνωση ή και συμμετοχή των μελών της Κλινικής σε συνέδρια, ημερίδες, συμπόσια και μετεκπαιδευτικά μαθήματα. 7

8 Ιστορική καταγραφή Η Β Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική ιδρύθηκε το 1977 και για μία τριετία λειτούργησε στο Β Νοσοκομείο του ΙΚΑ «Παναγία». Στη συνέχεια, το Νοέμβριο του 1979 εγκαταστάθηκε στο Νοσοκομείο τέως «Αγία Σοφία» και τώρα «Ιπποκράτειο» όπου και λειτουργεί μέχρι σήμερα. Πρώτος διευθυντής της ήταν ο αείμνηστος καθηγητής Χειρουργικής Κ. Σφουγγάρης, ο αιφνίδιος θάνατος του οποίου σχεδόν μετά την εγκατάσταση της Κλινικής στο Ιπποκράτειο, το Μάρτιο του 1980, διέκοψε το φιλόδοξο σχέδιό του για την ανάπτυξή της. Επόμενος, κατ ανάθεση, Διευθυντής για ένα έτος έγινε ο εντεταλμένος Υφηγητής Α. Αντωνιάδης. Τον Απρίλιο του 1981, μετά την εκλογή του ως Τακτικού Καθηγητού Χειρουργικής, τη Διεύθυνση της Κλινικής ανέλαβε ο αείμνηστος Καθηγητής Χ.Ν.Σμπαρούνης, που τη διατήρησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του τον Αύγουστο του Τον διαδέχτηκε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Μ. Βρεττός, ενώ, μετά τη συνταξιοδότησή του το 2000, Διευθυντής της Κλινικής εξελέγη ο Καθηγητής Α.Κ.Σακαντάμης ο οποίος και τη διευθύνει μέχρι σήμερα. Σε όλη την περίοδο της λειτουργίας της η Β Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική παρήγαγε αξιολογότατο επιστημονικό, ερευνητικό, εκπαιδευτικό και νοσηλευτικό έργο σε συνθήκες κτιριακές και υποδομής- όχι άριστες. Ωστόσο, πέτυχε μέσα από το πλούσιο έργο που παρουσίασε να καθιερωθεί στη συνείδηση των Βορειοελλαδιτών, και όχι μόνο, ενώ μετά την πλήρη ανακατασκευή της Κλινικής με όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές- στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η κλινική εισήλθε στην περίοδο της ωριμότητας και της προσφοράς ποιοτικών, σύγχρονων και εξειδικευμένων ιατρικών υπηρεσιών, που την εδραίωσαν ως μια από τις πιο σύγχρονες χειρουργικές κλινικές του ελλαδικού χώρου. 8

9 Η ταυτότητα της Β Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής Η κλινική στεγάζεται στον 5 ο όροφο του κτιρίου Α του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου και πληροί μετά την πλήρη ανακατασκευή της στις αρχές της δεκαετίας του όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για το χαρακτηρισμό της ως σύγχρονης μονάδας νοσηλείας τόσο από άποψη ξενοδοχειακού όσο και μηχανολογικού-ιατροτεχνικού εξοπλισμού. Ταυτόχρονα με τη δημιουργία χώρων γραφείων, εργασίας και ανάπαυσης του προσωπικού αποτελεί ένα περιβάλλον με ανθρώπινες συνθήκες εργασίας προάγοντας την παραγωγικότητα και την αφοσίωση προς τον ασθενή του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Η κλινική έχει δύναμη 37 κλινών. Ο βασικός κορμός της έχει δύναμη 26 κλινών, σε 7 δίκλινους, 1 τρίκλινο, 2 τετράκλινους και 1 μονόκλινο θαλάμους. Όλοι τους είναι πλήρως εξοπλισμένοι με ό,τι είναι απαραίτητο σε ένα σύγχρονο θάλαμο νοσηλείας, με κλιματισμό και ατομική τουαλέταλουτρό. Η Κλινική υποστηρίζεται από τη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης Χειρουργημένων Ασθενών 11 κλινών που αποτελεί ξεχωριστό τμήμα, βρίσκεται στην προέκταση της Κλινικής, είναι εξοπλισμένη με σύγχρονο ιατρομηχανολογικό εξοπλισμό και στελεχωμένη με εξειδικευμένο προσωπικό. Εκτός του χώρου της Κλινικής και στον ίδιο όροφο υπάρχουν χώροι όπου στεγάζονται η γραμματεία της Κλινικής, τα γραφεία του Διευθυντή, των μελών ΔΕΠ και των επιμελητών του ΕΣΥ καθώς και αίθουσα συσκέψεων των μελών της Κλινικής που επιτελεί και ρόλο βιβλιοθήκης. Στο χώρο των γραφείων των ιατρών της Κλινικής υπάρχει κοινόχρηστος ηλεκτρονικός υπολογιστής με πρόσβαση υψηλής ταχύτητας στο διαδίκτυο, ενώ σε όλα τα γραφεία υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο με υψηλές ταχύτητες. Η Κλινική διαθέτει επίσης κλιματιζόμενη αίθουσα διδασκαλίας 9

10 εξοπλισμένη με όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα και δυνατότητα τηλεδιάσκεψης καθώς και απευθείας μετάδοσης σε οθόνη χειρουργικών επεμβάσεων από την αίθουσα του χειρουργείου. Η αίθουσα χρησιμοποιείται τόσο για τα μαθήματα των φοιτητών όσο και για επιστημονικές παρουσιάσεις. Οι χειρουργικές αίθουσες της Κλινικής βρίσκονται στο χώρο των Χειρουργείων του 5 ου ορόφου του Κτιρίου Α του Νοσοκομείου. Στη Β Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική διατίθενται τρία χειρουργικά τραπέζια κάθε Δευτέρα και Πέμπτη και δύο κάθε Τρίτη, ενώ το Σηπτικό Χειρουργείο είναι επίσης στη διάθεση της Κλινικής τις παραπάνω ημέρες. Στον 6 ο όροφο του Κτιρίου Α και σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στεγάζεται το Εργαστήριο Επιστημονικής Έρευνας και Πειραματικής Χειρουργικής της Κλινικής το οποίο είναι επισήμως καταχωρημένο στο ειδικό βιβλίο καταχωρήσεως εγκαταστάσεων πειραματισμού της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με αριθμό καταχώρησης 19 ΕΠ 16, και υπόκειται στον έλεγχο της αρμόδιας Διεύθυνσης Κτηνιατρικής για την τήρηση του Π.Δ. 160/91. Το Εργαστήριο αποτελείται από μία αποθήκη, το χώρο εκτροφής των πειραματόζωων, δύο αίθουσες πειραματισμού-χειρουργείου και ένα γραφείο. Το ανθρώπινο δυναμικό της Κλινικής αποτελείται από πέντε (5) μέλη ΔΕΠ τα οποία κατανέμονται ως εξής: ένας (1) καθηγητής/διευθυντής, δύο (2) καθηγητές, ένας (1) αναπληρωτής καθηγητής, (1) επίκουρος καθηγητής, ένας (1) αναπληρωτής διευθυντής ΕΣΥ, ένας (1) επιμελητής Β ΕΣΥ, ένας (1) επικουρικός Επιμελητής Β ΕΣΥ και ένας Επιστημονικός Συνεργάτης. Το ιατρικό δυναμικό της Κλινικής συμπληρώνεται από 10 (δέκα) ειδικευόμενους στη Χειρουργική γιατρούς. 10

11 Διεύθυνση της Κλινικής Ο διευθυντής της Κλινικής είναι υπόλογος στη Γ.Σ. του Χειρουργικού Τομέα, τη Γ.Σ. της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. και τη Διοίκηση του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου. Έχει την ευθύνη για τη λειτουργία της Κλινικής σε όλα τα επίπεδα (διδασκαλία, έρευνα, νοσηλεία ασθενών). Είναι υπεύθυνος για το συντονισμό των δραστηριοτήτων της Κλινικής καθορίζοντας τις προτεραιότητες στην απασχόληση του προσωπικού και στη χρησιμοποίηση των μέσων (διδακτικών, ερευνητικών, διαγνωστικώνθεραπευτικών), των οργάνων και των χώρων της Κλινικής. Έχει επίσης την ευθύνη για το συντονισμό του διδακτικού και ερευνητικού έργου της Κλινικής καθώς και για την κατάρτιση και υποβολή του ετήσιου προγράμματος λειτουργίας της Κλινικής, την κατανομή των χώρων της Κλινικής και τη στελέχωσή της με το απαραίτητο προσωπικό, την οικονομική διαχείριση των πόρων της, την τήρηση των βιβλίων της Κλινικής και την υποβολή του ετήσιου απολογισμού των δραστηριοτήτων της. Γραμματειακή υποστήριξη φοιτητών Η γραμματειακή υποστήριξη της Κλινικής για θέματα φοιτητών παρέχεται από την κ. Φιλώνη Φιλίτσα. Τηλέφωνο γραμματείας: Fax:

12 ΔΕΠ και λοιπό επιστημονικό προσωπικό Χειρουργοί Μέλη ΔΕΠ Αθανάσιος Σακαντάμης Δημήτριος Καρβουνάρης Γεώργιος Μαράκης Θεόδωρος Παυλίδης Κων/νος Μπαλλάς Καθηγητής, Διευθυντής της Κλινικής Καθηγητής Καθηγητής Αναπληρωτής Καθηγητής Επίκουρος Καθηγητής Χειρουργοί Επιμελητές ΕΣΥ Νικόλαος Μαυρουδής Σάββας Ραφαηλίδης Κυριάκος Ψαρράς Αναπληρωτής Δ/ντής ΕΣΥ Επιμελητής Β ΕΣΥ Επικουρικός Επιμελητής Β ΕΣΥ Χειρουργοί Επιστημονικοί Συνεργάτες Νικόλαος Συμεωνίδης Διδάκτωρ Α.Π.Θ. Ειδικευόμενοι Απόστολος Τριανταφύλλου Δημήτριος Πίσσας Θεόδωρος Κοντούλης Ιωάννης Ντάμπος Αναστασία Κούρτη Μιλτιάδης Λαλούντας Χρήστος Σκούρας Οδυσσέας Ουρουμίδης Μηνάς Μπαλτατζής Πέτρος Ζήκος 12

13 Καταμερισμός έργου Αρμοδιότητες Μέλη ΔΕΠ Ειδικοί Χειρουργοί Τόσο τα μέλη ΔΕΠ της Κλινικής όσο και οι ειδικοί χειρουργοί του ΕΣΥ πέρα από το κλινικό έργο- συμμετέχουν στην οργάνωση και επίτευξη ορισμένων εκπαιδευτικών και ερευνητικών στόχων. Σε τακτά χρονικά διαστήματα συνέρχονται παρουσία του Διευθυντή- και συζητούν οργανωτικά θέματα, κάνουν τον ερευνητικό σχεδιασμό της Κλινικής και τον προγραμματισμό για συμμετοχή σε συνέδρια, δημοσιεύσεις και εκπονήσεις διδακτορικών διατριβών. Όλα τα μέλη ΔΕΠ καθώς και οι ειδικοί χειρουργοί συμμετέχουν ενεργά στις επιστημονικές εκδηλώσεις της Κλινικής, ενώ θεωρείται αυτονόητο πως οφείλουν να είναι ενήμεροι για τις τελευταίες εξελίξεις του γνωστικού τους αντικειμένου. Άμισθοι Επιστημονικοί Συνεργάτες Σύμφωνα με τις οδηγίες της υπ αριθμ.4/ απόφασης του Δ.Σ. της Ιατρικής Σχολής, οι Άμισθοι Επιστημονικοί Συνεργάτες (Α.Ε.Σ.) παρέχουν άμισθη επιστημονική συνεργασία χωρίς υποχρέωση παροχής έργου. Η θητεία τους είναι διετής με δικαίωμα ανανέωσης και η ηλικία τους δεν πρέπει να υπερβαίνει κατά την αρχική τους θητεία το 40 ο έτος. Αρμόδια όργανα για την επιλογή τους είναι ο Διευθυντής σε συνεργασία με τα μέλη του ΔΕΠ, ο οποίος εισηγείται το διορισμό τους στο Χειρουργικό Τομέα. Οι υποψήφιοι διδάκτορες και οι συμμετέχοντες σε ερευνητικά πρωτόκολλα απασχολούνται ως υπεράριθμοι. Για κάθε Επιστημονικό Συνεργάτη ορίζεται από τη Διεύθυνση της Κλινικής μέλος του ΔΕΠ ως σύμβουλοςεπιβλέπων, ενώ τους υποψήφιους διδάκτορες επιβλέπουν τα υπεύθυνα για τη διατριβή τους μέλη ΔΕΠ. Οι Επιστημονικοί Συνεργάτες της Κλινικής μπορούν να συμμετέχουν σε πειραματική ή κλινική έρευνα, υπό την 13

14 εποπτεία των μελών ΔΕΠ. Επίσης, μπορούν να συμμετέχουν επώνυμα σε ερευνητικό πρόγραμμα ή διαδικασία της Μονάδας καθώς και να στηρίζουν και να επωφελούνται από τη λειτουργία συγκεκριμένης ερευνητικής υποομάδας (εργαστηρίου, προγραμμάτων). Συμμετέχουν στην προετοιμασία και στήριξη των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων της Κλινικής και παρακολουθούν τις μεταπτυχιακές εκπαιδευτικές δραστηριότητές της. Παράλληλα, υποχρεούνται κατά τη διάρκεια της διετούς θητείας τους να δημοσιεύσουν τουλάχιστον 2 επιστημονικές εργασίες. Η συνεργασία τους με τη Μονάδα δεν έχει συγκεκριμένο εργασιακό ωράριο καθώς δεν υπάρχει εργασιακή υποχρέωση αλλά αυτή καθορίζεται σε συνεννόηση με το Διευθυντή και το υπεύθυνο μέλος ΔΕΠ. Στο Χειρουργικό Τομέα τηρείται μητρώο Α.Ε.Σ. και καταγράφονται οι δραστηριότητές τους. Η ανανέωση, τέλος, της θητείας των Επιστημονικών Συνεργατών γίνεται από το Χειρουργικό Τομέα, με βάση σχετική έκθεση του μέλους ΔΕΠ συμβούλου-επιβλέποντος και του Διευθυντή της Κλινικής. Ειδικευόμενοι: Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Οι ειδικευόμενοι οφείλουν: Να τηρούν και να αξιοποιούν το ωράριό τους στην Κλινική Να συμπεριφέρονται με βάση την Ιατρική Δεοντολογία προς τους ασθενείς, το ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό Να μην καλλιεργούν σχέσεις ανταγωνισμού μεταξύ τους, αλλά σχέσεις συναδελφικής και εποικοδομητικής συνεργασίας Να συνεργάζονται παραγωγικά με ειδικευόμενους και ειδικούς άλλων Κλινικών και ειδικοτήτων Να συνεργάζονται αρμονικά με το νοσηλευτικό προσωπικό της Κλινικής 14

15 Να διατηρούν με επιμέλεια και πλήρως ενημερωμένο το φάκελο ιστορικού και πορείας νόσου των ασθενών Να μεριμνούν για τη σωστή προεγχειρητική ετοιμασία των ασθενών Να παρακολουθούν επιμελώς την μετεγχειρητική πορεία των ασθενών Να διενεργούν ιατρικές πράξεις πάντοτε υπό την κάλυψη ή την παρουσία ειδικού ιατρού Να συμμετέχουν στις διδακτικές επισκέψεις των μελών ΔΕΠ Να δίδουν θεραπευτικές αγωγές με τη σύμφωνη γνώμη του υπεύθυνου ειδικού του θαλάμου Να συμπληρώνουν το ενημερωτικό σημείωμα και την επίκριση στο φάκελο του ασθενούς Να είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν στο χειρουργείο οποιαδήποτε ώρα τους ζητηθεί Να επιδιώκουν από τους ειδικούς χειρουργούς τη μετάδοση των γνώσεων και της εμπειρίας τους Να φροντίζουν για τον εμπλουτισμό της προσωπικής τους βιβλιοθήκης και να μελετούν κάθε περίπτωση που είναι υπό την υπευθυνότητά τους αλλά και κάθε ενδιαφέρουσας περίπτωσης της Κλινικής Να ενημερώνονται βιβλιογραφικά για θέματα της ειδικότητάς τους ή που τους ενδιαφέρουν Να συμμετέχουν ενεργά στη διεξαγωγή κλινικών και πειραματικών ερευνητικών εργασιών καθώς και στη συγγραφή επιστημονικών εργασιών Να συμμετέχουν ενεργά στις επιστημονικές συγκεντρώσεις της Κλινικής Να συμμετέχουν ενεργά στη λειτουργία των εξωτερικών ιατρείων και των χειρουργείων 15

16 Αρμοδιότητες και υπεύθυνοι Εσωτερικοί ασθενείς: Υπεύθυνος είναι ο Διευθυντής της Κλινικής και οι επιμέρους ειδικοί και ειδικευόμενοι ιατροί των θαλάμων. Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών: Υπεύθυνοι είναι ο Διευθυντής της Κλινικής και οι εφημερεύοντες, σύμφωνα με το αναρτώμενο πρόγραμμα, ειδικοί και ειδικευόμενοι ιατροί κατά σειρά αρχαιότητας. Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία: Υπεύθυνοι είναι οι ειδικοί ιατροί που πραγματοποιούν τα αντίστοιχα Εξωτερικά Ιατρεία, ειδικά και γενικά Εργαστήριο Έρευνας και Πειραματικής Χειρουργικής: Υπεύθυνος είναι ο Διευθυντής της Κλινικής και ο ανά διαστήματα οριζόμενος ειδικός χειρουργός-μέλος ΔΕΠ Πρόγραμμα Χειρουργείου: Υπεύθυνος για την κατάρτιση του είναι ο Διευθυντής της Κλινικής 16

17 Κλινικό έργο Λειτουργία της Κλινικής Από την αρχή η Κλινική προσπάθησε να εφαρμόσει, να τηρήσει και να διατηρήσει μερικές αρχές που τη βοήθησαν να υπερνικήσει πολλές δυσκολίες, όπως τη στενότητα του χώρου, το μικρό αριθμό κλινών, την ισχνή σύνθεση του προσωπικού κ.α., χωρίς ωστόσο να την εμποδίσουν να καλλιεργεί τις φιλοδοξίες της για υψηλή ποιότητα του παρεχόμενου ιατρικού, νοσηλευτικού, εκπαιδευτικού και ερευνητικού της έργου. Καθημερινή λειτουργία της Κλινικής Προσέλευση Πρωινή Συγκέντρωση Όλοι ανεξαιρέτως οι ιατροί της Κλινικής προσέρχονται στις 7.50π.μ και είναι παρόντες στην πρωινή συγκέντρωση που λαμβάνει χώρα στην αίθουσα συσκέψεων της Κλινικής στις 8.00πμ. Της συγκέντρωσης προΐσταται ο Διευθυντής της Κλινικής και γίνεται παρουσίαση των περιστατικών από τους εφημερεύοντες ιατρούς της προηγουμένης. Αρχικά παρουσιάζονται τα περιστατικά που χειρουργήθηκαν την προηγουμένη. Η παρουσίαση γίνεται από τον εκάστοτε υπεύθυνο χειρουργό και έχει σκοπό τόσο την ενημέρωση των υπολοίπων ιατρών της Κλινικής όσο και το σχολιασμό από τους συναδέλφους χειρουργούς, διαδικασία που είναι ιδιαίτερα εποικοδομητική για τους νεότερους ειδικευομένους ιατρούς της Κλινικής. Ακολουθεί η ενημέρωση για τυχόν προβλήματα των νοσηλευομένων ασθενών, τόσο στη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης όσο και στην υπόλοιπη Κλινική. Κάθε Παρασκευή αφιερώνεται επιπλέον χρόνος για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων των ιστοπαθολογικών εξετάσεων από τον υπεύθυνο 17

18 ειδικευόμενο και συναποφασίζεται και σχεδιάζεται η περαιτέρω αντιμετώπιση των ασθενών. Κατά διαστήματα και εφόσον υπάρχει χρόνος ο Διευθυντής ενημερώνει τους ιατρούς για γενικότερα θέματα που αφορούν τις σχέσεις εργασίας τους ή τη συμμετοχή τους στις διάφορες ενδοκλινικές ή άλλου είδους επιστημονικές δραστηριότητες. Επίσκεψη ιατρών Καθημερινά μετά την πρωινή συγκέντρωση, στις 9 π.μ., ο εφημερεύων ειδικός χειρουργός με τους δύο εφημερεύοντες ειδικευομένους, όσους από τους υπόλοιπους ειδικευόμενους δεν είναι στο χειρουργείο ή στα Τακτικά ή Επείγοντα Εξωτερικά Ιατρεία καθώς και με τους εκτοετείς φοιτητές που ασκούνται στο τρίμηνο της Χειρουργικής επισκέπτονται όλους τους ασθενείς της Κλινικής με σκοπό την καθημερινή εκτίμηση της κατάστασής τους και τον καθορισμό της θεραπευτικής αγωγής. Κατά τις 7 μ.μ. πραγματοποιείται η απογευματινή επίσκεψη από τον εφημερεύοντα ειδικό, τους δύο εφημερεύοντες ειδικευόμενους καθώς και δύο εκτοετείς φοιτητές που παραμένουν στην κλινική κατά τις απογευματινές ώρες. Εσωτερική εφημερία ιατρών της Κλινικής Η εσωτερική εφημερία της Κλινικής καλύπτεται με κυκλικό πρόγραμμα από έναν υπεύθυνο επιμελητή και δύο ειδικευόμενους, έναν παλαιότερο που είναι και υπεύθυνος και έναν νεότερο που είναι επικουρικός. Όλοι οι εφημερεύοντες διανυκτερεύουν στην Κλινική και έτσι έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν επιτυχώς σε κάθε έκτακτη περίπτωση που προκύπτει. 18

19 Το επισκεπτήριο των ασθενών Είναι γνωστό το πρόβλημα της παρουσίας συγγενών στους θαλάμους των ασθενών σχεδόν όλο το 24ωρο με όλες τις δυσλειτουργίες που αυτό προκαλεί. Γι αυτό, από την αρχή της λειτουργίας της, δεν επιτρέπεται στην Κλινική η παραμονή συγγενών ή φίλων κοντά στο νοσηλευόμενο άνθρωπό τους, παρά μόνο η επίσκεψη για μια ώρα κάθε απόγευμα (4-5 μ.μ.). Οποιαδήποτε στιγμή του 24ώρου παρέχονται πληροφορίες για την κατάσταση του ασθενούς ή ο ίδιος, όταν το επιτρέπει η κατάστασή του, ειδοποιείται και τους συναντά στο χώρο αναμονής εκτός της Κλινικής. Εξαίρεση του κανόνα αποτελεί το επισκεπτήριο των νοσηλευόμενων στη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης Χειρουργημένων Ασθενών. Ένας, κατά προτίμηση στενός συγγενής, κάθε πρωί π.μ., μετά από κλήση της αδελφής, επισκέπτεται για λίγα λεπτά τον ασθενή του. Η τακτική αυτή βοήθησε στην καλύτερη και ανετότερη ανταπόκριση του νοσηλευτικού προσωπικού στην παρακολούθηση και περιποίηση των ασθενών, στην πρωιμότερη κινητοποίησή τους, στη μείωση των περιεγχειρητικών λοιμώξεων αλλά και του χρόνου νοσηλείας τους. Παράλληλα ο ιατρός, ειδικός ή ειδικευόμενος, ασχολείται περισσότερο με τον ασθενή και τα προβλήματά του και δημιουργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης από την παρουσία του. Λειτουργία τακτικών (Τ.Ε.Ι.) και Ειδικών Εξωτερικών Ιατρείων Τα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία της Κλινικής λειτουργούν κάθε Δευτέρα Τετάρτη Παρασκευή. Σε αυτά παρέχεται πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη σε ασθενείς που μεμονωμένα προσέρχονται αυτοβούλως ή παραπέμπονται από άλλες Κλινικές ή άλλους ιατρούς. Καλύπτονται από έναν ειδικό χειρουργό και έναν ειδικευόμενο που είναι υπεύθυνοι για τον προγραμματισμό και τις εισαγωγές, την εξέταση των ασθενών που προσέρχονται με ραντεβού καθώς και για τη μετεγχειρητική ή 19

20 μετανοσηλευτική παρακολούθηση των ασθενών που έχουν νοσηλευτεί στην Κλινική. Επίσης κάθε Τετάρτη γίνονται τα Ειδικά Εξωτερικά Ιατρεία Μαστού και Ενδοκρινών Αδένων τα οποία στελεχώνονται από ειδικούς της Κλινικής. Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (Τ.Ε.Π.) Γενικές εφημερίες Στεγάζονται σε ειδικό χώρο του Γ.Π.Ν.Θ. «Ιπποκράτειο» και κατά την ημέρα της γενικής εφημερίας στελεχώνονται από δύο ειδικούς χειρουργούς της Κλινικής οι οποίοι ορίζονται ως υπεύθυνοι εφημερίας εκ περιτροπής, σύμφωνα με μηνιαίο πρόγραμμα, και από έξι (6) ειδικευόμενους, τρεις παλαιότερους και τρεις νεότερους. Όλοι οι εφημερεύοντες παραμένουν στην Κλινική όλο το 24ωρο και καλύπτουν εκ περιτροπής το Τ.Ε.Π. και τα χειρουργεία σύμφωνα με πρόγραμμα που καταρτίζει ο υπεύθυνος ειδικός της εφημερίας. Επίσης, ένας Καθηγητής ή Αναπληρωτής Καθηγητής είναι σε εφημερία ετοιμότητας. Οι ειδικοί χειρουργοί και δύο ειδικευόμενοι εφημερεύουν και την επόμενη ημέρα ώστε να διεκπεραιωθούν οι εκάστοτε εκκρεμότητες. Την ημέρα της γενικής εφημερίας δεν γίνεται καμία προγραμματισμένη εισαγωγή. Έτσι, εξασφαλίζεται η επιλογή αυτών που έχουν πραγματική ανάγκη εισαγωγής για νοσηλεία και διατηρείται ανόθευτη και η έννοια της εφημερίας της Κλινικής. Η εφημερία συνήθως αρχίζει με όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό κενών κλινών για να αποφεύγονται οι συμφορήσεις ή η απαράδεκτη θαλαμοποίηση των διαδρόμων. Η αυστηρή τήρηση των παραπάνω αρχών επιτρέπει στην Κλινική να εισάγει κατ εξαίρεση και να φροντίζει ανά πάσα στιγμή ασθενείς που παρουσιάζουν οξύ πρόβλημα και προηγούμενη νοσηλεία στην Κλινική ή είναι εργαζόμενοι της Κλινικής ή του Νοσοκομείου. Κατά τις ημέρες των εφημεριών πρωινής λειτουργίας το Τ.Ε.Π. στελεχώνεται από έναν ειδικό χειρουργό και δύο ειδικευόμενους, έναν 20

21 παλαιότερο και ένα νεότερο, σύμφωνα με μηνιαίο πρόγραμμα που καταρτίζεται από το Διευθυντή της Κλινικής. Το Τ.Ε.Π. της Β Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής πραγματοποιεί (κατά μέσο όρο) ανά μήνα: Τέσσερις έως πέντε εφημερίες πρωινής λειτουργίας ( ) των Τ.Ε.Π. του Νοσοκομείου Τρεις γενικές εφημερίες (κατά τις αντίστοιχες ημέρες γενικής εφημερίας του Νοσοκομείου) με ωράριο λειτουργίας από έως της επόμενης ημέρας κατά τις καθημερινές ή ωράριο έως της επόμενης ημέρας κατά τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες Οι ασθενείς που προσέρχονται ή διακομίζονται στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών της Β Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής μέσω των Τ.Ε.Π. του Νοσοκομείου αντιμετωπίζονται ανάλογα με την πάθηση ή την κάκωση που εμφανίζουν και: ή εισάγονται στην Κλινική για νοσηλεία και θεραπευτική αντιμετώπιση (χειρουργική- συντηρητική). Οι ασθενείς που χρήζουν άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης χειρουργούνται αυθημερόν ή μόλις η γενική τους κατάσταση το επιτρέψει ή αντιμετωπίζονται θεραπευτικά στο Τ.Ε.Π. και αποχωρούν παραπεμπόμενοι στα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία για περαιτέρω παρακολούθηση Χειρουργεία Η Β Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική χρησιμοποιεί τις χειρουργικές αίθουσες των Χειρουργείων του 5 ου ορόφου του Κτιρίου Α του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Πέμπτη για τις προγραμματισμένες χειρουργικές επεμβάσεις, ενώ οι ίδιες αίθουσες διατίθενται για τα επείγοντα χειρουργεία στη διάρκεια των γενικών 21

22 εφημεριών. Η Κλινική διαθέτει τρία χειρουργικά τραπέζια κάθε Δευτέρα και Πέμπτη και δύο κάθε Τρίτη, ενώ το Σηπτικό Χειρουργείο είναι επίσης στη διάθεση της Κλινικής τις παραπάνω ημέρες. 22

23 Εκπαιδευτικό έργο Προπτυχιακό εκπαιδευτικό έργο Σκοπός και στόχοι της εκπαίδευσης Σκοπός του μαθήματος της Χειρουργικής είναι η προσφορά στους φοιτητές γνώσεων και εμπειρίας Χειρουργικής Παθολογίας και βασικών αρχών Εγχειρητικής. Τόσο με τα θεωρητικά μαθήματα όσο και με την κλινική και πρακτική άσκηση καταβάλλεται προσπάθεια ο φοιτητής να εξοικειωθεί και να μπορεί να αναγνωρίζει τις συχνότερες χειρουργικές παθήσεις, να αντιμετωπίζει επείγουσες καταστάσεις ή να τις παραπέμπει, αφού προβεί στις στοιχειώδεις και απαραίτητες ενέργειες, να γνωρίζει την εγχειρητική ορολογία και το μηχανισμό παρέμβασης της εγχείρησης στην παθοφυσιολογία της νόσου και να μπορεί να καθορίζει την απαραίτητη διαγνωστική διαδικασία για την αποκάλυψη ή τον αποκλεισμό κακοήθους νόσου. Η διδασκαλία του μαθήματος της Χειρουργικής γίνεται από τα μέλη ΔΕΠ της Κλινικής, που ασκούν αυτοδύναμο διδακτικό και εκπαιδευτικό έργο σύμφωνα με το νόμο. Υποδοχή, πληροφόρηση φοιτητών Οι φοιτητές που ανήκουν στην Κλινική προσέρχονται την ημέρα και ώρα που προβλέπεται από το πρόγραμμα της Σχολής. Ένα μέλος ΔΕΠ τους υποδέχεται, τους καταγράφει και τους ενημερώνει για το μάθημα και για ό,τι έχει σχέση με αυτό. Στη συνέχεια οι φοιτητές κατανέμονται σε μικρές ομάδες που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους θαλάμους της Κλινικής. Το πρόγραμμα διδασκαλίας (για κάθε εξάμηνο) είναι αυτό που προβλέπεται από τις διατάξεις του Οδηγού Σπουδών της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. και 23

24 αναρτάται τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν από την έναρξη του εξαμήνου. Διαδικασία εκπαίδευσης Η εκπαίδευση των φοιτητών περιλαμβάνει: θεωρητική διδασκαλία με μορφή διάλεξης στην αίθουσα διδασκαλίας της Κλινικής φροντιστηριακή και πρακτική διδασκαλία στους θαλάμους ασθενών και στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία παρακολούθηση και συμμετοχή στις γενικές εφημερίες παρακολούθηση και συμμετοχή σε εγχειρήσεις παρακολούθηση και συμμετοχή στο νοσηλευτικό έργο παρακολούθηση και συμμετοχή σε μετεκπαιδευτικά μαθήματα των ειδικευόμενων της Κλινικής εκπόνηση στο τέλος του τριμήνου (μόνο για τους φοιτητές του ΙΑ και ΙΒ εξαμήνου) εργασίας με τη μορφή «πτυχιακής εργασίας», και ανάπτυξη και παρουσίασή της σε ειδική διημερίδα ενώπιον ακροατηρίου στο τέλος κάθε τριμήνου παρακολούθηση και συμμετοχή με εργασίες σε φοιτητικά συνέδρια, καθώς επίσης και άλλες επιστημονικές εκδηλώσεις και συνέδρια Χειρουργικής που διοργανώνονται στην πόλη μας Αίθουσα διδασκαλίας Η κλινική διαθέτει αίθουσα διδασκαλίας εξοπλισμένη με όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα και δυνατότητα τηλεδιάσκεψης καθώς και απευθείας μετάδοσης σε οθόνη χειρουργικών επεμβάσεων από την αίθουσα του χειρουργείου. Η αίθουσα χρησιμοποιείται τόσο για τα μαθήματα των φοιτητών όσο και για επιστημονικές παρουσιάσεις. 24

25 Εκπαίδευση φοιτητών τριμήνου Σκοπός της τρίμηνης εκπαίδευσης των φοιτητών είναι τόσο η θεωρητική τους κατάρτιση όσο και η άμεση επαφή με την κλινική πράξη. Οι υποχρεώσεις τους είναι συγκεκριμένες και περιλαμβάνουν την καθημερινή προσέλευση τους από τις 8.30 έως τις Είναι καταμερισμένοι τόσο στους θαλάμους της Κλινικής και της Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης όσο και στα τακτικά και επείγοντα εξωτερικά ιατρεία. Είναι υποχρεωμένοι κατά τη διάρκεια της τρίμηνης παραμονής τους να απασχοληθούν με κυκλικό πρόγραμμα σε όλα τα τμήματα της Κλινικής. Σε καθημερινή βάση επισκέπτονται και καταγράφουν την πορεία των ασθενών για τους οποίους είναι υπεύθυνοι και παρακολουθούν την επίσκεψη των εφημερευόντων ιατρών της Κλινικής μετέχοντας ενεργά σε αυτήν. Κάθε μεσημέρι απασχολούνται στην αίθουσα διδασκαλίας από τον εφημερεύοντα ειδικό χειρουργό, όπου ένας εκ των φοιτητών παρουσιάζει ένα ενδιαφέρον περιστατικό που νοσηλεύεται στην κλινική. Ακολουθεί συζήτηση μεταξύ διδάσκοντος και διδασκομένων με σκοπό την εισαγωγή των φοιτητών στο διαγνωστικό τρόπο σκέψης και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τον τρόπο αντιμετώπισης των ασθενών. Καθημερινά δύο εκ των φοιτητών είναι υποχρεωμένοι να παρευρίσκονται στην κλινική το απόγευμα 6-8μμ με σκοπό να παρακολουθήσουν την απογευματινή επίσκεψη των εφημερευόντων ιατρών και να συμμετέχουν σε όποιες αρμοδιότητες τους ανατεθούν. Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή στις 11.30πμ γίνεται επίσκεψη από το Διευθυντή της Κλινικής και όλους τους ειδικούς και ειδικευομένους ιατρούς η οποία πέραν του κλινικού της ρόλου έχει και καθαρά εκπαιδευτικό χαρακτήρα για τους φοιτητές. Επιπλέον σε όλους τους φοιτητές κατά την αρχή της τρίμηνης εκπαίδευσής τους ανατίθεται σε ομάδες των τριών ατόμων η εκπόνηση εργασίας σε κάποιο θέμα της γενικής Χειρουργικής. Οι εργασίες παρουσιάζονται από 25

26 τους φοιτητές στο τέλος του τριμήνου σε ειδική διημερίδα παρουσία ευρέος ακροατηρίου. Η διαδικασία αυτή έχει ως σκοπό να τους εισαγάγει στον τρόπο εκπόνησης και παρουσίασης μίας επιστημονικής εργασίας και να τους βοηθήσει στην υιοθέτηση του ομαδικού πνεύματος εργασίας σε επιστημονικούς χώρους. Εκπαίδευση φοιτητών ΣΤ και Ζ εξαμήνου Η εκπαίδευση των φοιτητών ΣΤ και Ζ εξαμήνου περιλαμβάνει την από αμφιθεάτρου παράδοση μαθημάτων από τα μέλη ΔΕΠ της Κλινικής, σύμφωνα με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Σχολής, καθώς και φροντιστηριακά μαθήματα στους θαλάμους των ασθενών με σκοπό την εξοικείωση με τους ασθενείς και τις βασικές μεθόδους προσέγγισης και εξέτασης των ασθενών. Αποτίμηση, έλεγχος, πρόοδος, εξετάσεις Ο φοιτητής που ασκείται στην Κλινική έχει κάρτα ελέγχου και προόδου, όπου απεικονίζεται η επίδοσή του, ο βαθμός που έλαβε στις εξετάσεις κάθε εξαμήνου, η βαθμολογία της πτυχιακής του εργασίας και η άποψη των διδασκόντων. Οι εξετάσεις σε κάθε εξεταστική περίοδο γίνονται σύμφωνα με το Ενιαίο Πρόγραμμα Εξετάσεων της Ιατρικής Σχολής, γραπτά για τους φοιτητές του Στ και Ζ εξαμήνου και γραπτά και ακολούθως προφορικά για εκείνους του ΙΑ -ΙΒ εξαμήνου. Οι φοιτητές βαθμολογούνται ξεχωριστά για το ΣΤ και Ζ εξάμηνο, ενώ στις εξετάσεις του ΙΑ εξαμήνου συμψηφίζονται οι βαθμολογίες της γραπτής και προφορικής εξέτασης καθώς και της πτυχιακής τους εργασίας. Ως κύριο σύγγραμμα χρησιμοποιείται το βιβλίο «Γενικής Χειρουργικής» (2 τόμοι) του Χειρουργικού Τομέα καθώς και τα βοηθήματα που εγκρίνονται κάθε χρόνο από τον Τομέα. 26

27 Μεταπτυχιακό εκπαιδευτικό έργο Συνεχιζόμενη εκπαίδευση Εκπαίδευση ειδικευομένων Η Β Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική διαθέτει δέκα (10) οργανικές θέσεις ειδικευομένων στη Γενική Χειρουργική. Υπεύθυνος για την εκπαίδευση των ειδικευομένων είναι ο Διευθυντής της Κλινικής. Στη θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των ειδικευομένων συμμετέχουν όλοι οι ειδικευμένοι γιατροί της Κλινικής (πανεπιστημιακοί και ΕΣΥ). Οι ειδικευόμενοι στη Χειρουργική γιατροί είναι υπεύθυνοι για την εισαγωγή των ασθενών, τη λήψη του ιστορικού, την κλινική εξέταση, την ενημέρωση του υπεύθυνου ειδικού χειρουργού, την προεγχειρητική ετοιμασία του ασθενούς για το χειρουργείο. Συμμετέχουν υποχρεωτικά στις εγχειρήσεις, είτε ως χειρουργοί είτε ως α ή β βοηθοί και συμμετέχουν στη μετεγχειρητική φροντίδα και παρακολούθηση των ασθενών. Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή στις π.μ. γίνεται διδακτική επίσκεψη του Καθηγητή-Διευθυντή της Κλινικής κατά τη διάρκεια της οποίας συζητούνται όλα τα θέματα που αφορούν στους ασθενείς της Κλινικής (θνητότητα, νοσηρότητα, ενδιαφέροντα περιστατικά), ενώ λαμβάνονται αποφάσεις και δίνονται οδηγίες για την αντιμετώπιση αμφιλεγόμενων περιστατικών. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα γίνονται στην αίθουσα διδασκαλίας ή στην αίθουσα συσκέψεων της Κλινικής μετεκπαιδευτικά μαθήματα ειδικευομένων με θέματα αυστηρά επιλεγμένα και ομιλητές τους ίδιους τους ειδικευομένους, έτσι ώστε να εξασκούνται στην αναζήτηση βιβλιογραφίας, στην καταγραφή των σύγχρονων απόψεων και στην παρουσίασή τους ενώπιον ακροατηρίου. Ταυτόχρονα αποτελεί τρόπο ενεργητικής συλλογής της σύγχρονης γνώσης και όχι έτοιμης προσφοράς της από τρίτους. Επίσης, ανά δεκαπενθήμερο πραγματοποιείται στην 27

28 αίθουσα συσκέψεων βιβλιογραφική ενημέρωση σύμφωνα με τριμηνιαίο προγραμματισμό. Είναι ευνόητο πως οι ειδικευόμενοι εκπαιδεύονται πρακτικά στην αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων μιας Χειρουργικής Κλινικής με τη συμμετοχή τους στην ιατρική επίσκεψη στους θαλάμους και στις εσωτερικές εφημερίες της Κλινικής. Επίσης, εκπαιδεύονται σε χειρουργικές επεμβάσεις μικρής, μεσαίας και μεγάλης χειρουργικής ως χειρουργοί, α βοηθοί και β βοηθοί, υπό την επίβλεψη και ευθύνη των ειδικευμένων και έμπειρων χειρουργών της Κλινικής, σύμφωνα με το πρόγραμμα χειρουργείου. Συμμετέχουν ακόμη στην εξέταση και αντιμετώπιση των ασθενών που προσέρχονται στα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία και στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Τέλος, οι ειδικευόμενοι της Κλινικής παροτρύνονται να συμμετέχουν στην εκπόνηση κλινικών, ερευνητικών και πειραματικών εργασιών, με ανακοινώσεις σε συνέδρια και συμμετοχή στη συγγραφή και δημοσίευση εργασιών σε περιοδικά. Εκπόνηση διδακτορικής διατριβής Με βάση τον ισχύοντα εσωτερικό κανονισμό εκπόνησης Διδακτορικών Διατριβών της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. (όπως τροποποιήθηκε από την Επιτροπή Διδακτορικών Διατριβών, που συγκροτήθηκε με το αριθμ. Α4138/ έγγραφο του Προέδρου της Ιατρικής Σχολής, σύμφωνα με το νόμο 3685/2008, άρθρο 9, και εγκρίθηκε από τη ΓΣΕΣ αριθμ.1/ ) ο αριθμός των υπό εκπόνηση Διδακτορικών Διατριβών σε κάθε Κλινική εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα των μελών ΔΕΠ (κάθε μέλος ΔΕΠ από τις βαθμίδες κσθηγητή, αναπληρωτή καθηγητή και επίκουρου καθηγητή μπορεί να επιβλέπει μέχρι πέντε (5) το πολύ διδάκτορες). Η εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής (ΔΔ) γίνεται μέσα από τα προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) της Ιατρικής Σχολής και σύμφωνα με τον 28

29 Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής. Σύμφωνα δε με το άρθρο 9, δικαίωμα υποβολής αίτησης για την εκπόνηση ΔΔ έχουν οι κάτοχοι Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ), ενώ σε εξαιρετικές περιπτώσεις που προβλέπονται από τον Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών και μετά από αιτιολογημένη απόφαση της ΓΣΕΣ μπορεί να γίνει δεκτός ως υποψήφιος διδάκτορας και μη κάτοχος ΜΔΕ. Σε κάθε διδακτορική διατριβή ακολουθείται αυστηρά η διαδικασία, όπως ορίζεται από τον Κανονισμό της Ιατρικής Σχολής. Η χρονική διάρκεια εκπόνησης της Διδακτορικής Διατριβής δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 3 ημερολογιακά έτη, από την ημερομηνία ορισμού της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής για τους κατέχοντες ΜΔΕ. Εφόσον ο υποψήφιος γίνει δεκτός από τη ΓΣΕΣ δίχως ΜΔΕ, η χρονική διάρκεια της ΔΔ είναι 4 έτη. Στην περίπτωση αυτή ο υποψήφιος υποχρεούται εκ του νόμου να παρακολουθήσει τον κύκλο μαθημάτων που θα οριστεί από τη ΓΣΕΣ στο πλαίσιο του ΠΜΣ, για υποψήφιους Διδάκτορες. Το όριο αποπεράτωσης δυνατόν να παραταθεί για δύο τρίμηνα το μέγιστο, ύστερα από αίτηση του υποψηφίου, η οποία εγκρίνεται από το Δ.Σ. της Σχολής. Η προφορική δοκιμασία γίνεται εντός εξαμήνου, το αργότερο, από τον ορισμό της επταμελούς επιτροπής. Ο υποψήφιος Διδάκτορας καθόλη τη διάρκεια της διατριβής του καθοδηγείται από τα μέλη ΔΕΠ που έχουν καθοριστεί επιβλέποντες της Διδακτορικής Διατριβής του. Ο υποψήφιος υποχρεούται να υποβάλει, μετά τον ορισμό του θέματος και πριν τη λήξη του 1 ου έτους εκπόνησης της Διατριβής, μονογραφία-ανασκόπηση σχετική με το θέμα της εκπονούμενης Διατριβής. Από την τριμελή επιτροπή υποβάλλεται ετήσια έκθεση προόδου μέσω του Τομέα στη Γ.Σ. της Σχολής, όπου βεβαιώνεται η ενεργός συμμετοχή του υποψηφίου στις διαδικασίες εκπόνησης της Διατριβής. Με την περάτωση της Διατριβής και πριν την παρουσίασή της, ο υποψήφιος πρέπει να έχει μία εργασία τουλάχιστον, από τη Διατριβή του 29

30 δημοσιευμένη σε Διεθνές περιοδικό με δείκτη εμβέλειας (IF) όπου ο υποψήφιος θα πρέπει να είναι πρώτος συγγραφέας. Επιπρόσθετα των καθοριζόμενων από τον Κανονισμό της Σχολής έχει καθοριστεί από τον καθηγητή και διευθυντή της Κλινικής η παρουσίαση κατά διαστήματα της προόδου της Διδακτορικής Διατριβής από τον υποψήφιο διδάκτορα ενώπιον των μελών ΔΕΠ, των υπόλοιπων ειδικών και των ειδικευομένων της Κλινικής καθώς επίσης και των φοιτητών του τριμήνου. Σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι ο έλεγχος της προόδου της Διδακτορικής Διατριβής καθώς και η εξοικείωση του υποψήφιου διδάκτορα με την παρουσίαση ενώπιον ακροατηρίου, την άσκηση κριτικής και την απάντηση ερωτήσεων. Συνεχιζόμενη εκπαίδευση Οι γιατροί της Κλινικής μετέχουν ενεργά σε όλα τα προγράμματα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης είτε διοργανώνονται από την Κλινική, είτε από το Νοσοκομείο, είτε από τη Σχολή, είτε από άλλα Πανεπιστήμια, είτε από επιστημονικές εταιρείες (ΧΕΒΕ, Ιατρική Εταιρεία Θεσσαλονίκης, κλπ) 30

31 Ερευνητικό έργο Ο σχεδιασμός, η πραγματοποίηση και η δημοσίευση κλινικών, κλινικοεργαστηριακών και πειραματικών ερευνών πραγματοποιείται από τα μέλη της Κλινικής αυτοτελώς ή σε συνεργασία με άλλα τμήματα του Α.Π.Θ. ή άλλων Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων της Ελλάδας ή του εξωτερικού. Σημαντικό τμήμα του ερευνητικού έργου της Κλινικής πραγματοποιείται μέσω της εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, ενώ η πρόσφατη ανακαίνιση και ο νέος υλικοτεχνολογικός εξοπλισμός του Εργαστηρίου Έρευνας και Πειραματικής Χειρουργικής έδωσαν νέα ώθηση στο ερευνητικό έργο της Β Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής. Προδιαγραφές έρευνας Οι ερευνητικές εργασίες που γίνονται στην Κλινική έχουν ως σκοπό την πρόοδο της επιστήμης και είναι πάντοτε σύμφωνες με την ελληνική νομοθεσία και τις διεθνείς συνθήκες. Οι ανασκοπικές εργασίες φιλοδοξούν να προβάλλουν το κλινικό έργο της Κλινικής στην ελληνική και διεθνή ιατρική κοινότητα. Φιλοδοξία τόσο των μελών ΔΕΠ όσο και των υπόλοιπων ιατρών της Κλινικής είναι η δημοσίευση των κλινικών, κλινικοεργαστηριακών και πειραματικών μελετών της σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά υψηλού κύρους. Ερευνητικά πεδία Η έρευνα που γίνεται στην Κλινική αφορά σε όλα τα ερευνητικά πεδία της Γενικής Χειρουργικής. Προσφιλή ερευνητικά πεδία αποτελούν η αντιμετώπιση της πυλαίας υπέρτασης, η χειρουργική ήπατος-χοληφόρωνπαγκρέατος, η χειρουργική του γαστρεντερικού σωλήνα, η χειρουργική των ενδοκρινών αδένων, η χειρουργική ογκολογία, η χειρουργική των κηλών 31

32 του κοιλιακού τοιχώματος, η επούλωση του τραύματος, η τραυματιολογία. Οι εργασίες που εκπονούνται μπορούν να είναι κλινικές, πειραματικές, κλινικοεργαστηριακές ή και ανασκοπικές. Για κάθε εργασία που προγραμματίζεται, συγκροτείται η ερευνητική ομάδα, προσδιορίζεται η μεθοδολογία της έρευνας, συζητούνται οι στόχοι και πιθανά αποτελέσματα και τελικά καταρτίζεται το ερευνητικό πρωτόκολλο, με βάση το οποίο η ερευνητική ομάδα θα εργαστεί. Εργαστήριο έρευνας και πειραματικής Χειρουργικής Η Κλινική από την αρχή καλλιέργησε την εξοικείωση και την αγάπη του ειδικευόμενου αλλά και του ειδικού προς την έρευνα και το πειραματικό χειρουργείο. Σ αυτό εργάζονται κατά διαστήματα όλοι οι ειδικευόμενοι, οι υποψήφιοι διδάκτορες και οι επιστημονικοί συνεργάτες της Κλινικής και από αυτό προέρχονται όλες σχεδόν οι διδακτορικές διατριβές που έχει παρουσιάσει η Κλινική. Ταυτόχρονα σ αυτό απασχολούνται και οι φοιτητές για να εξοικειωθούν σε απλές εγχειρητικές πράξεις. Πεποίθηση μας είναι ότι το εργαστήριο αυτό είναι καθοριστικής σημασίας για μια ακαδημαϊκή μονάδα, εντούτοις όμως δεν έχουμε φτάσει στο επιθυμητό σημείο οργάνωσης και απόδοσής του παρά τις σημαντικές βελτιώσεις των τελευταίων χρόνων σε υλικοτεχνική και κτιριακή υποδομή. Για την απρόσκοπτη λειτουργία του εργαστηρίου έχει οριστεί ένα μέλος ΔΕΠ ως υπεύθυνο, συνεπικουρούμενο από τους επιστημονικούς συνεργάτες της Κλινικής. Καταρτίζεται ανά μήνα εβδομαδιαίο πρόγραμμα φροντίδας των πειραματοζώων (καθαριότητα-τροφή-νερό), ενώ οι ενδιαφερόμενοι για τη διεξαγωγή πειραμάτων καταθέτουν την πρότασή τους στον υπεύθυνο του εργαστηρίου, ο οποίος και προγραμματίζει τις εν εξελίξει πειραματικές εργασίες καθώς και το διαθέσιμο αριθμό πειραματόζωων. 32

33 33