ΧΗΜΙΚΕ ΑΝΣΙΔΡΑΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΙΟΝΣΩΝ

Transcript

1 ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΗ ΑΚΗΗ 6 ΧΗΜΙΚΕ ΑΝΣΙΔΡΑΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΙΟΝΣΩΝ α. ανίχνευση ιόντων χλωρίου Cl Δοκιμαστικοί σωλήνες ( ) διάλυμα υδροχλωρίου HCl 0,01Μ Σταγονόμετρα χλωριούχο νάτριο NaCl, χλωριούχου αργιλίου AlCl και νιτρικό άργυρο AgNO. πυκνό διάλυμα νιτρικού οξέος ΗΝΟ διάλυμα αμμωνίας ΝΗ 1Μ Διαδικασία Σε τρεις δοκιμαστικούς σωλήνες που αριθμούμε 1, και, ρίχνουμε στον 1, 5-6 ml από το διάλυμα υδροχλωρίου HCl 0,01Μ, στον, 5-6 ml απιονισμένο νερό και με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα NaCl και στον, 5-6 ml απιονισμένο νερό και με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα AlCl. Σε τέταρτο δοκιμαστικό σωλήνα (4) ρίχνουμε 10 ml απιονισμένο νερό και με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα AgNO.. Σε καθένα από τους σωλήνες 1, και μεταφέρουμε από τον σωλήνα 4, με σταγονόμετρο μερικές σταγόνες δ. AgNO και παρατηρούμε τη δημιουργία ή μη.. Στο φύλλο εργασίας γράφουμε τις παρατηρήσεις μας καθώς και τις αντίστοιχες χημικές εξισώσεις που γίνονται στους σωλήνες 1, και σε ιοντική μορφή. 4. Προσθέτουμε, στο σωλήνα 1 μερικές σταγόνες από το π. ΗΝΟ, στο μερικές σταγόνες από το διάλυμα αμμωνίας ΝΗ 1Μ και το εκθέτουμε σε άμεσο ηλιακό φως ή στο φως του ανακλαστικού προβολέα. 5. Στο φύλλο εργασίας γράφουμε τις παρατηρούμενες μεταβολές τους τρεις σωλήνες. β. ανίχνευση των ανιόντων Cl,Br, I Δοκιμαστικοί σωλήνες ( ) διαλύματα αμμωνίας ΝΗ 1Μ και 5% Σταγονόμετρα χλωριούχο νάτριο NaCl βρωμιούχο κάλιο KBr ιωδιούχο κάλιο ΚΙ διάλυμα νιτρικού αργύρου AgNO Διαδικασία. 1. Σε τρεις δοκιμαστικούς σωλήνες που αριθμούμε 1, και, ρίχνουμε 5-6 ml απιονισμένο νερό και με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα στον 1, χλωριούχο νάτριο NaCl, στον βρωμιούχο κάλιο KBr και στον, 1

2 ιωδιούχο κάλιο ΚΙ, έτσι έχουμε παρασκευάσει διαλύματα NaCl, KBr και ΚΙ.. Μεταφέρουμε με σταγονόμετρο σε καθένα από τους παραπάνω σωλήνες - σταγόνες αντιδραστηρίου ( διάλυμα νιτρικού αργύρου), αυτό που χρησιμοποιήσαμε και στη διαδικασία (α ).. Παρατηρούμε το ίζημα που δημιουργείται σε καθένα από τους σωλήνες καθώς και το χρώμα του. 4. Προσθέτουμε κατόπιν και στους τρεις σωλήνες, κατά σταγόνες αραιό διάλυμα αμμωνίας ( 1Μ ). Ποια ιζήματα διαλύονται; 5. Στους σωλήνες που δεν διαλύθηκε το ίζημα ρίχνουμε μερικές σταγόνες από πυκνό διάλυμα αμμωνίας (5%). Παρατηρείτε καμιά μεταβολή; γ. ανίχνευση ανιόντων SO 4 Διαδικασία Δοκιμαστικοί. σωλήνες ( ) Σταγονόμετρα διάλυμα υδροχλωρίου HCl 1Μ διάλυμα αμμωνίας ΝΗ 1Μ πυκνό διάλυμα θειικού οξέος Η SO 4 θειικό νάτριο Να SO 4 νιτρικό βάριο Βα(ΝΟ ) 1. Σε τρεις δοκιμαστικούς σωλήνες που αριθμούμε 1, και, ρίχνουμε 5-6 ml απιονισμένο νερό και στον 1, 1- σταγόνες από το πυκνό διάλυμα του θειικού οξέος Η SO 4, ενώ στον, με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα θειικό νάτριο Να SO 4 και στον, μικρή ποσότητα νιτρικού βαρίου Βα(ΝΟ ). Στη συνέχεια σε κάθε σωλήνα από τους 1 και προσθέτουμε με σταγόνες από το περιεχόμενο του σωλήνα ( αντιδραστήριοso 4 ). Τι παρατηρείτε;. Αποβάλουμε το υπερκείμενο διάλυμα από τους σωλήνες 1 και και προσθέτουμε στον 1 μερικές σταγόνες από το διάλυμα υδροχλωρίου HCl και στον μερικές σταγόνες από το διάλυμα αμμωνίας ΝΗ. Υπάρχει καμιά μεταβολή; ( καμιά) Παρατηρήσεις: 1. Δοκιμάστε την περίπτωση, πριν ρίξετε στους σωλήνες το αντιδραστήριο, διαδικασία, να ρίξετε με σταγόνες αμμωνίας στον καθένα, ώστε η αντίδραση που θα ακολουθήσει να γίνει σίγουρα σε αλκαλικό περιβάλλον.. Καλλίτερα αποτελέσματα παρατήρησης του έχουμε αν καταφύγουμε σε φυγοκέντρηση του περιεχομένου των σωλήνων 1 και. δ. ανίχνευση κατιόντων Al Δοκιμαστικοί σωλήνες ( 4 ) Σταγονόμετρα διάλυμα υδροχλωρίου HCl 1Μ διάλυμα αμμωνίας ΝΗ 5% υδροξείδιο του νατρίου ΝαΟΗ χλωριούχο αργίλιο AlCl

3 Διαδικασία Σε τρεις δοκιμαστικούς σωλήνες που αριθμούμε 1, και ρίχνουμε από 5 με 6 ml απιονισμένο νερό και με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα χλωριούχο αργίλιο AlCl στον καθένα.. Στον 4 ρίχνουμε από 10 με 1 ml απιονισμένο νερό και με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα από το υδροξείδιο του νατρίου ΝαΟΗ.. Στη συνέχεια με σταγονόμετρο μεταφέρουμε με σταγόνες, από το περιεχόμενο του σωλήνα 4, αντιδραστήριο κατιόντων Al, σε κάθε σωλήνα από τους 1,,. Τι παρατηρείτε; 4. Στο σωλήνα 1, προσθέτουμε περίσσεια από το αντιδραστήριο δηλ. από το περιεχόμενο του σωλήνα 4 και το μίγμα αναταράσσεται. Παρατηρείτε κάποια αλλαγή; 5. Στο σωλήνα, προσθέτουμε σταγόνες από το διάλυμα υδροχλωρίου HCl 1Μ και το μίγμα αναταράσσεται. Παρατηρείτε κάποια αλλαγή; 6. Στο σωλήνα, προσθέτουμε σταγόνες από το διάλυμα αμμωνίας ΝΗ 5% και το μίγμα αναταράσσεται. Παρατηρείτε κάποια αλλαγή; Παρατηρήσεις: 1. Καλύτερα αποτελέσματα παίρνουμε (φαίνεται καθαρά το πηκτωματώδες ίζημα) αν, αντί διάλυμα υδροξείδιο του νατρίου ΝαΟΗ, ρίξουμε σε κάθε σωλήνα 1,,, με 4 σταγόνες π. διάλυμα αμμωνίας και τους τοποθετήσουμε, για λίγα λεπτά, σε υδατόλουτρο.. Το ίζημα [Al(ΟΗ)]που δημιουργείται στους σωλήνες είναι διαλυτό και στις τρεις περιπτώσεις, επαμφοτερίζον. ε. ανίχνευση κατιόντων Fe Δοκιμαστικοί σωλήνες ( 4 ) Σταγονόμετρα διάλυμα υδροχλωρίου HCl 1Μ χλωριούχος τρισθενής σίδηρος FeCl υδροξείδιο του νατρίου ΝαΟΗ Διαδικασία Σε δύο δοκιμαστικούς σωλήνες που αριθμούμε 1 και, ρίχνουμε από 5 με 6 ml απιονισμένο νερό και στη συνέχεια με τη σπάτουλα μικρή ποσότητα χλωριούχου τρισθενή σιδήρου FeCl.. Στη συνέχεια σε κάθε σωλήνα προσθέτουμε με σταγόνες από το περιεχόμενο του σωλήνα 4, (διαδικασία 4), που είναι και το αντιδραστήριο των κατιόντων Fe και αναταράσσονται οι σωλήνες. Τι παρατηρείτε;. Στο σωλήνα 1, προσθέτουμε περίσσεια από το αντιδραστήριο δηλ. από το περιεχόμενο του σωλήνα 4, (διαδικασία 4), ενώ στο σωλήνα, περίσσεια από το διάλυμα του υδροχλωρίου HCl 1Μ. Σημειώνουμε τις τυχόν μεταβολές.

4 ΧΗΜΙΚΕ ΑΝΣΙΔΡΑΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΙΟΝΣΩΝ α. ανίχνευση ιόντων χλωρίου Cl φύλλο εργασίας περιέχει διάλυμα χρώμα χημικός τύπος κ όνομα χημική εξίσωση σε ιοντική μορφή παρατηρήσεις σωλήνας 1 σωλήνας σωλήνας προσθήκη π. δ. ΗΝΟ... ρίχνουμε σταγόνες δ. AgNO προσθήκη δ. ΝΗ 1Μ... έκθεση στο φως... β. ανίχνευση των ανιόντων Cl,Br, I περιέχει διάλυμα χρώμα χημικός τύπος κ όνομα χημική εξίσωση σε ιοντική μορφή σωλήνας 1 σωλήνας σωλήνας ρ ί χ ν ο υ μ ε σ τ α γ ό ν ε ς δ. AgNO π ρ ο σ θ ή κ η δ. Ν Η 1Μ παρατ/σεις... π ρ ο σ θ ή κ η δ. Ν Η 5% παρατ/σεις... 4

5 γ. ανίχνευση ανιόντων SO 4 σωλήνας 1 σωλήνας περιέχει διάλυμα ρίχνουμε σταγόνες δ. Βα(NO ) χρώμα χημικός τύπος κ όνομα χημική εξίσωση σε ιοντική μορφή αποβάλουμε το υπερκείμενο διάλυμα από τους σωλήνες και προσθέτουμε δ. HCl 1Μ δ. ΝΗ 1Μ παρατηρήσεις δ. ανίχνευση κατιόντων Al περιέχει διάλυμα χρώμα χημικός τύπος κ όνομα χημική εξίσωση σε ιοντική μορφή σωλήνας 1 σωλήνας σωλήνας προσθήκη περίσσιας δ. ΝαΟΗ - αναταράσσετε ρ ί χ ν ο υ μ ε σ τ α γ ό ν ε ς δ. ΝαΟΗ προσθήκη δ. HCl 1Μ - αναταράσσετε προσθήκη δ. ΝΗ 5% - αναταράσσετε παρατ/σεις... 5

6 ε. ανίχνευση κατιόντων Fe περιέχει διάλυμα χρώμα χημικός τύπος κ όνομα χημική εξίσωση σε ιοντική μορφή σωλήνας 1 σωλήνας ρ ί χ ν ο υ μ ε σ τ α γ ό ν ε ς δ. ΝαΟΗ προσθήκη περίσσιας δ. ΝαΟΗ -αναταράσσετε προσθήκη δ. HCl 1Μ - αναταράσσετε παρατηρήσεις Την άσκηση επιμελήθηκε υπεύθυνος του Εκφε Γεράσιμος Κουρούκλης 6