Εφαρμογή Arduino μετρήσεων και καταγραφής μετεωρολογικών μεγεθών

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εφαρμογή Arduino μετρήσεων και καταγραφής μετεωρολογικών μεγεθών"

Transcript

1 Εφαρμογή Arduino μετρήσεων και καταγραφής μετεωρολογικών μεγεθών Πτυχιακή εργασία Διομήδης Παναγιώτης (ΑΜ: ) Μέγα Αναστασία (ΑΜ: ) Επιβλέπων Καθηγητής: Δρ. Χαϊκάλης Κωνσταντίνος, Καθηγητής Εφαρμογών Λάρισα, Μάιος 2015

2 Εφαρμογή Arduino Σελίδα 2

3 Πίνακας Περιεχομένων Πίνακας Περιεχομένων... 3 Κατάλογος εικόνων... 5 Πρόλογος... 7 Περίληψη... 8 Abstract... 9 Ευχαριστίες Η Γεωργία στην Ελλάδα Εισαγωγή στα Ενσωματωμένα Μικροϋπολογιστικά Συστήματα Μέρη ενός Μικροϋπολογιστικού Συστήματος Μικροελεγκτές Εισαγωγή Διαφορές μικροελεγκτή με μικροεπεξεργαστή Ο μικροελεγκτής ATMEL ATiny Γενικα χαρακτηριστικά του ATtiny Η αρχιτεκτονική του ATtiny Η μνήμη τους συστήματος Αναπτυξιακά συστήματα Freescale Freescale Tower Συναρμολόγηση του Tower System Προγραμματισμός του Tower με το Code Warrior Intel Galileο Το αναπτυξιακό Leap FPT Τα χαρακτηριστικά των CPLDs της σειράς MAX7000S της Altera Διαδικασία προγραμματισμού του FPT Raspberry Pi Arduino Εισαγωγή στο Arduino Επιλογή του Arduino Arduino Family Arduino Uno Τεχνικά χαρακτηριστικά Τροφοδοσία Εφαρμογή Arduino Σελίδα 3

4 Μνήμη Είσοδος/Έξοδος Επικοινωνία Προγραμματισμός Αυτόματη Επανεκκίνηση Λογισμικού Προστασία υπερέντασης USB Φυσικά Χαρακτηριστικά Arduino Ethernet Shield Γενικά Αναλυτική Περιγραφή Το λογισμικό Arduino IDE Αισθητήρες Αισθητήρας Θερμοκρασίας/Υγρασίας DHT Αισθητήρας Βαρομετρικής Πίεσης BMP Εξωτερικό ρολόι DS Αισθητήρας φωτός (Photo Resistor) Εφαρμογή Σκοπός Περιγραφή Σχηματικό Προγραμματισμός Παρουσίαση αποτελεσμάτων Ανασκόπηση βιβλιογραφίας ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Παράθεμα Μετρήσεων Παράθεμα Κώδικα Εφαρμογή Arduino Σελίδα 4

5 Κατάλογος εικόνων Εικόνα 1 Αρχιτεκτονική ενός μικροϋπολογιστικού συστήματος (Πηγή Freescale M68HC05 Applications Guide) Εικόνα 2 Διάταξη Ακροδεκτών Εικόνα 3 Διάγραμμα μπλοκ της αρχιτεκτονικής του ATtiny Εικόνα 4 Memory Map Εικόνα 5 To TWR K70F120M Εικόνα 6 Το αναπτυξιακό Galileo Εικόνα 7 Σχηματικό του Galileo Εικόνα 8 Απεικόνιση της πλακέτας FPT Εικόνα 9 Ο μικροελεγκτής της πλακέτας Εικόνα 10 Οργάνωση του μικροελεγχτή EMP7064S Εικόνα 11 Κύκλωμα ενός Macrocell Εικόνα 12 Rasberry pi B Εικόνα 13 Arduino Uno Front Εικόνα 14 Arduino Uno back Εικόνα 15 Arduino Mega front Εικόνα 16 Arduino Mega back Εικόνα 17 Arduino Micro back Εικόνα 18 Arduino Micro Front Εικόνα 19 Arduino Due front Εικόνα 20 Arduino Due back Εικόνα 21 Arduino Mini front Εικόνα 22 Arduino Mini back Εικόνα 23 Arduino Uno επεξήγηση πλακέτας Εικόνα 24 Σχηματικό Arduino Uno R Εικόνα 25 Arduino Ethernet Shield Εικόνα 26 Wiznet Ethernet W5100 chip Εικόνα 27 Arduino Ethernet Shield κάτω όψη Εικόνα 28 Στιγμιότυπο του λογικισμού Arduino Εικόνα 29 Αισθητήρας Θερμοκρασίας/Υγρασίας DHT Εικόνα 30 Διαδικασία επικοινωνίας Arduino-DHT Εικόνα 31 Αισθητήρας Ατμοσφαιρικής Πίεσης BMP Εικόνα 32 Γράφημα ακολουθίας του BMP Εικόνα 33 DS3231 clock Εικόνα 34 Αισθητήρας Φωτός Εικόνα 35 Σχηματικό συστήματος Εικόνα 36 Στιγμιότυπο αποσφαλμάτωσης προγράμματος Εικόνα 37 Στιγμιότυπο αποσφαλμάτωσης προγράμματος Εικόνα 38 Απεικόνιση real-time στην οθόνη του χρήστη Εικόνα 39 Στιγμιότυπο log entries σε αρχείο κειμένου Εικόνα 40 Στιγμιότυπο μετήσεων σε excel Εικόνα 41 Ραβδόγραμμα μέσων τιμών Εικόνα 42 Γράφημα τύπου πίτα μέσων τιμών Εικόνα 43 Ραβδόγραμμα μέσων τιμών Εικόνα 44 Παρακολούθηση τιμών αισθητήρων Εικόνα 45 Στιγμιότυπο εφαρμογής data logging Εικόνα 46 Ο ηλεκτρονικός έλεγχος εξοικονομεί νερό αποτρέποντας τόσο το άσκοπο πότισμα όσο και το «πνίξιμο» του φυτού (αριστερά) Εφαρμογή Arduino Σελίδα 5

6 Εικόνα 47 Το γραφικό περιβάλλον του μετεωρολογικού σταθμού Εφαρμογή Arduino Σελίδα 6

7 Πρόλογος Η παρούσα πτυχιακή ασχολείται με την σχεδίαση και κατασκευή ενός ενσωματωμένου συστήματος απεικόνισης μηνυμάτων, στηριζόμενο στην αρχιτεκτονική του Arduino στο τομέα της γεωργίας. Τα δεδομένα που θα προκύψουν με την χρήση των διάφορων ακροδεκτών θα τα δέχεται ο χρήστης στην προκειμένη περίπτωση ο εκάστοτε αγρότης στον κινητό του με απώτερο σκοπό την καλύτερη διαχείριση τους για την βιώσιμη εκμετάλλευση του χωραφιού. Υλοποιήθηκε μια εφαρμογή με χρήση της πλακέτας Arduino και διαφορετικών αισθητήρων όπως θερμοκρασίας και υγρασίας ώστε να καταγραφούν μετρήσεις κατά την διάρκεια της ημέρας παρακολούθηση χωραφιού. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 7

8 Περίληψη Η συνεχόμενη ζήτηση τροφίμων ενός παγκόσμιου πληθυσμού που αναμένεται να φθάσει 9,1 δις το 2050 και πάνω από 10 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα θα απαιτήσει σημαντικές αλλαγές στα συστήματα γεωργικής παραγωγής και γενικότερα του πρωτογενούς τομέα. Η βελτίωση της διαχείρισης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων αποτελεί το κλειδί για την αύξηση της παραγωγικότητας των καλλιεργειών, χωρίς περαιτέρω υποβάθμιση του εδάφους και των υδάτινων πόρων. Σε αυτήν την πτυχιακή θα ασχοληθούμε με ένα αναπτυξιακό σύστημα το Arduino στον τομέα της γεωργίας και της μετρολογίας. Θα ήταν ελλιπές αν δεν γινόταν αναφορά στα ενσωματωμένα συστήματα, μικροελεγκτές και αισθητήρες αφού βασιζόμαστε σε τέτοια συστήματα Στην συνέχεια αναφέρουμε κάποια αναπτυξιακά προγράμματα και τέλος γίνεται λεπτομερής περιγραφή του αναπτυξιακού μας προγράμματος του Arduino καθώς ανάλυση της εφαρμογής που αναπτύχθηκε με σκοπό την μέτρηση και παρουσίαση διάφορων μετεωρολογικών μεγεθών. (θερμοκρασία, υγρασία, βαρομετρικό) Επίσης παρέχονται τα αποτελέσματα της ανασκόπησης της βιβλιογραφικής αναφοράς βάση διαφορετικών πρακτικών βιώσιμης διαχείρισης της γης και εφαρμογών καταγραφής μετεωρολογικών μεγεθών που έχουν πραγματοποιηθεί ως σήμερα αλλά και την αδήριτη ανάγκη της χρήσης της τεχνολογίας (ασύρματοι αισθητήρες) στην γεωργία για την εξοικονόμηση νερού, ενέργειας και για την αύξηση της ανθεκτικότητας του συστήματος σε ξηρές περιοχές. Λέξεις Κλειδιά: γεωργία, ενσωματωμένο σύστημα, Arduino, ακροδέκτης, αισθητήρας υγρασίας, αισθητήρας θερμοκρασίας, φωτεινότητα, βαρομετρικό, αισθητή θερμοκρασία Εφαρμογή Arduino Σελίδα 8

9 Abstract The continuous demand for food of a world population expected to reach 9.1 billion in 2050 and over 10 billion by the end of the century will require significant changes in agricultural production systems and the primary sector. By improving the management of cropland we increase the productivity of crops, without further degradation of soil and water resources. In this thesis we cope with an Arduino development system for agriculture and meteorology. It would be incomplete if no mention was made in embedded systems, microcontrollers and sensors since we rely on such systems. Τhen it is mentioned some development boards existing for such purposes and finally a detailed description of our development program with Arduino and sensors for meteorological measurements. Also literature review is provided which is based on different reporting practices sustainable management of land and meteorology. Index words: agriculture, embedded system, Arduino, pin, humidity sensor, temperature sensor, barometric pressure, photocell. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 9

10 Ευχαριστίες Με την ευκαιρία της διπλωματικής εργασίας θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο Κωνσταντίνο Χαϊκάλη, τον υπεύθυνο για την εκπόνηση της εργασίας, για όλη του την καθοδήγηση και βοήθεια. Επίσης θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις οικογένειές μας που τόσα χρόνια είναι δίπλα μας και μας στηρίζουν πάντα και τους συμφοιτητές - φίλους για τα χρόνια που περάσαμε μαζί. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 10

11 1. Η Γεωργία στην Ελλάδα Γεωργία ονομάζουμε το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την καλλιέργεια του εδάφους και την παραγωγή φυτικών προϊόντων. Αποτελεί παραγωγικό κλάδο του πρωτογενούς τομέα και η ανάπτυξή της εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Μερικοί από αυτούς είναι: Η καταλληλότητα του εδάφους για την καλλιέργεια του επιλεγόμενου φυτού. Η έκταση της καλλιεργούμενης περιοχής και η μορφολογία της. Το κλίμα (θερμοκρασία, βροχοπτώσεις). Η βιομηχανική υποδομή. Η επάρκεια των καυσίμων και το κόστος τους. Η ανάπτυξη των δικτύων μεταφοράς προϊόντων. Η κατανομή και η συγκέντρωση του πληθυσμού. Οι προτιμήσεις των κατοίκων και οι αποφάσεις των κυβερνήσεων. Η Ελλάδα μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1960 ήταν κυρίως αγροτική χώρα και οι γεωργικές δραστηριότητες ασκούνταν κυρίως παραδοσιακά (όργωμα με βόδια ή άλογα, ντόπιοι σπόροι κτλ.). Σήμερα η ελληνική γεωργική παραγωγή χαρακτηρίζεται από εκμηχάνιση (τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές κ.ά.), χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, επιλογή βελτιωμένων σπόρων, γεωπονική υποστήριξη, χρήση θερμοκηπίων και αρδευτικών συστημάτων κτλ. Εννοείται ότι το μεσογειακό κλίμα καθορίζει σε σημαντικό βαθμό το είδος των φυτών που μπορούν να καλλιεργηθούν. Χαρακτηριστικές καλλιέργειες προσαρμοσμένες σ' αυτές τις συνθήκες είναι η ελιά και το αμπέλι. [1] Όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν την ανάγκη για εξέλιξη στην γεωργία και μια νέα τάση που τα τελευταία χρόνια άρχισε να επικρατεί την γεωργία ακριβείας (Precision Agriculture). Είναι μία σύγχρονη μεθοδολογία, που σχετίζεται με την καλλιέργεια και με διεργασίες, όπως η παροχή δεδομένων και πληροφοριών, η παρατήρηση και εκτίμηση της κατάστασης της καλλιέργειας και ο έλεγχος και διαχείριση των διεργασιών. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 11

12 Σκοπός της είναι: Να οδηγήσει σε καλύτερη επιλογή των γεωργικών πρακτικών, σε συνάρτηση με τις ανάγκες των καλλιεργειών. Παράδειγμα αποτελεί η προσαρμοσμένη εφαρμογή λίπανσης (π.χ. διαφορετικές ποσότητες σε διαφορετικά σημεία του αγρού). Να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της καλλιέργειας. Να μειώσει δηλαδή την υπερβολική χρήση χημικών και την υπέρμετρη χρήση γεωργικών μηχανημάτων Να μπορέσει να δώσει, τελικά, αυξημένη παραγωγή καλύτερης ποιότητας και ποσότητας, αυξάνοντας το εισόδημα του καλλιεργητή Να εξαλείψει τυχόν ζημιές-καταστροφές από καιρικά φαινόμενα και τον ανθρώπινο παράγοντα. Στο παρελθόν ο γεωργός, που καλλιεργούσε πολύ μικρές εκτάσεις, μπορούσε να μάθει καλά τα χαρακτηριστικά της γης του και να τροποποιήσει τις επεμβάσεις του, ανάλογα με τη θέση στο χωράφι. Στις μέρες μας όμως, που οι εκτάσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά, είναι σχεδόν αδύνατο να θυμάται τα χαρακτηριστικά όλης της έκτασής του, και πώς αυτά έχουν μεταβληθεί (για παράδειγμα την τελευταία πενταετία). [2] Η βασική τεχνολογία στην οποία βασίζεται η γεωργία ακριβείας είναι τα ασύρματα δίκτυα αισθητήρων (Wireless Sensor Networks). Η χρήση ασύρματων αισθητηρίων αποτελεί σημαντικό μέρος της συνολικής προσπάθειας για τη χρήση μοντέρνων μεθόδων ελέγχου και αξιοποίησης πληροφορίας, για την επίτευξη του στόχου της γεωργίας ακριβείας. Είναι ουσιαστικά η μέθοδος, με την οποία λαμβάνουμε μετρήσεις από διαφορετικά σημεία σε έναν χώρο καλλιέργειας και στη συνέχεια η καλύτερη αξιοποίησή τους.[2] Ο μικροελεγκτής που θα χρησιμοποιηθεί στην παρούσα πτυχιακή θα δέχεται στις εισόδους του, αισθητήρες καταγραφής μετεωρολογικών μεγεθών οι οποίοι είναι: αισθητήρας θερμότητας αισθητήρας υγρασίας αισθητήρας ατμοσφαιρικής πίεσης αισθητήρας φωτός Εφαρμογή Arduino Σελίδα 12

13 Οι μετρήσεις δηλαδή που θα υλοποιηθούν αφορούν τα παραπάνω μετεωρολογικά μεγέθη που κρίνεται απαραίτητο να αναλυθούν από άποψη θεωρητικού υπόβαθρου. Θερμοκρασία ατμόσφαιρας ονομάζεται η θερμοκρασία την οποία έχει ο ατμοσφαιρικός αέρας πάνω από μια περιοχή. Η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας μετριέται με τα θερμόμετρα και υπάρχουν διάφορες κλίμακες μέτρησης, με συνηθισμένες κλίμακες τις Κελσίου (Celsius, σύμβολο Cº ), Κέλβιν (Kelvin, σύμβολο Κº) και Φαρενάιτ (Fahrenheit, σύμβολο Fº). Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται η κλίμακα Κελσίου και ορίζεται ως «Το σημείο βρασμού του νερού είναι στους 100 Cº και το σημείο παγιοποίησης του, στους 0 Cº».[3] Η ατμοσφαιρική πίεση είναι ένα από τα πιο σημαντικά μετεωρολογικά στοιχεία, γιατί οι καιρικές καταστάσεις και οι μεταβολές τους συνδέονται άμεσα μαζί της. Ατμοσφαιρική πίεση ή «Βαρομετρική πίεση» ονομάζεται η πίεση που ασκεί η ατμόσφαιρα, με το βάρος της, στην επιφάνεια της Γης. Στην επιφάνεια της Γης η ατμοσφαιρική πίεση ισούται κατά μέσον όρο με το βάρος στήλης ύδατος ύψους 11 μ.(m) περίπου, ή 1 εκατομμύριοδύνες ανά cm 2. Στην μετεωρολογία 1000 δύνες/cm 2 αντιστοιχούν σε ένα χιλιοστόμετρο (milibar). Κατά μέσο όρο στην επιφάνεια της γης η ατμοσφαιρική πίεση είναι 1000 milibar. [4] Υγρασία: Ο ατμοσφαιρικός αέρας περιέχει υδρατμούς με διαφορετική ποσότητα από τόπο σε τόπο και από ώρα σε ώρα. Ο αέρας όμως δεν είναι δυνατόν να περιέχει απεριόριστη ποσότητα υδρατμών, αλλά για κάθε θερμοκρασία υπάρχει μια μέγιστη δυνατή περιεκτικότητα υδρατμών. Όταν ο αέρας περιέχει τη μέγιστη τέτοια ποσότητα ονομάζεται κορεσμένος. Όσο ψυχρότερος είναι ο αέρας τόσο μικρότερη ποσότητα υδρατμών μπορεί να συγκρατήσει. Αν λοιπόν μια μάζα υγρού και θερμού αέρα ψυχθεί θα φτάσει σε μια θερμοκρασία όπου δεν είναι δυνατόν πλέον να συγκρατήσει άλλους τους υδρατμούς από τους οποίους περιέχει. Οι υδρατμοί που περισσεύουν θα συμπυκνωθούν ως σταγονίδια πάνω στα αιωρούμενα μικροσωματίδια και θα δημιουργήσουν το νέφος. Αν δε, συμπυκνωθούν πάνω σε ψύχρα αντικείμενα θα δημιουργήσουν τη δρόσο. Η θερμοκρασία στην οποία ο ακόρεστος αέρας καθώς ψύχεται φτάνει στο κορεσμό, ονομάζεται σημείο δρόσου. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 13

14 Η υγρασία παίζει σημαντικό ρόλο στην μορφή του κλίματος, τη βλάστηση και τη ζωή ενός τόπου. Μετράμε την υγρασία με τα υγρόμετρα, τα οποία δείχνουν πόσους υδρατμούς περιέχει η ατμόσφαιρα επί της εκατό (%) (όπου 100 θεωρούνται οι υδρατμοί οι οποίοι θα περιέχονταν για την ιδία θερμοκρασία αν είχαμε κορεσμό).[5] Δείκτης Δυσφορίας ή Δείκτης Θερμότητας Ο δείκτης δυσφορίας δεν αφορά ένα αμιγές μετεωρολογικό φαινόμενο, αλλά παρουσιάζει «πόσο ζέστη αισθανόμαστε πραγματικά» με το συνδυασμό της τρέχουσας θερμοκρασίας και της σχετικής υγρασίας. Σε συνθήκες αυξημένης θερμοκρασίας το ανθρώπινο σώμα ρυθμίζει τη θερμοκρασία του μέσω της εφίδρωσης του σώματος. Αποβάλλει θερμότητα με την εξάτμιση του ιδρώτα. Σε συνθήκες αυξημένης σχετικής υγρασίας, η εξάτμιση του ιδρώτα περιορίζεται, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε τη θερμοκρασία υψηλότερη από ό,τι πραγματικά είναι. [6] Ο υπολογισμός των τιμών του δείκτη δυσφορίας μετριέται σε βαθμούς Κελσίου ( C) και προκύπτει από την παρακάτω σχέση: = (2) Όπου: ΗΙ= δείκτης δυσφορίας Τ= θερμοκρασία σε βαθμούς Fahrenheit R= Η σχετική υγρασία σε ποσοστό % και οι σταθερές 1 = 42,379 2 =2, =10, = 0, = 6, = 5, =1, =8, = 1, [6] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 14

15 2. Εισαγωγή στα Ενσωματωμένα Μικροϋπολογιστικά Συστήματα Με τον όρο ενσωματωμένα υπολογιστικά συστήματα [7] (embedded systems) αναφερόμαστε συνήθως σε υπολογιστές ειδικού σκοπού που σχεδιάζονται και βελτιστοποιούνται για συγκεκριμένες εφαρμογές (πχ, οικιακές, δικτυακές συσκευές, αυτοματισμοί κλπ) και δεν αποτελούν γενικές πλατφόρμες ανάπτυξης οποιονδήποτε εφαρμογών όπως είναι οι Προσωπικοί Υπολογιστές (Personal Computers-PCs). Συχνά, τα ενσωματωμένα συστήματα έχουν απαιτήσεις «Πραγματικού Χρόνου» και μικρού Σφάλματος Πολυπλοκότητα: Απλοί μικροελεγκτές έως Πολυεπεξεργαστικά Συστήματα (ομογενή ή ετερογενή) «ενσωματώνουν» Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας (ΚΜΕ), μνήμη και περιφερειακά κυκλώματα σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα (System on a Chip-SoC). Με τον τρόπο αυτό ελαχιστοποιείται η ανάγκη χρήσης εξωτερικής λογικής και κατά συνέπεια μειώνεται το κόστος, η κατανάλωση και οι διαστάσεις του συστήματος ενώ αυξάνεται η ταχύτητα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί και με τη χρήση επαναδιαμορφώσιμου υλικού (reconfigurable hardware) όπως είναι οι Field Programmable Gate Arrays (FPGAs). Συχνά τα συστήματα αυτά «ενσωματώνονται» σε μεγαλύτερες εφαρμογές όπως υπολογιστές, οχήματα, ηλεκτρομηχανικά συστήματα κλπ. Δύο τύποι περιφερειακών κυκλωμάτων υπάρχουν συχνά σε ένα ενσωματωμένο σύστημα: (α) εκείνα που λύνουν το πρόβλημα επικοινωνίας του συστήματος με άλλα κυκλώματα ή υπολογιστές (σειριακές/παράλληλες θύρες, ADC/DAC, ακροδέκτες γενικού σκοπού κλπ) και (β) κυκλώματα που υλοποιούν χρονοβόρες αριθμητικές πράξεις πρωτοκόλλων (πχ, αθροίσματα ελέγχου/διόρθωση λαθών σε δικτυακά πρωτόκολλα, MAC επίπεδο 802.3, πρωτοκόλλων, μετασχηματισμοί Fourier σε συστήματα ψηφιακής επεξεργασίας σήματος κ.α.). Για την πρώτη περίπτωση ενσωματωμένων συστημάτων διατίθεται ένα πλήθος εμπορικών μικροελεγκτών με διάφορους συνδυασμούς περιφερειακών κυκλωμάτων. Για τη δεύτερη περίπτωση (ενσωματωμένα συστήματα Υλικού/Λογισμικού) οι έτοιμες λύσεις είναι συχνά περιορισμένες και απαιτείται η ανάπτυξη εξειδικευμένων Εφαρμογή Arduino Σελίδα 15

16 περιφερειακών κυκλωμάτων είτε σε επαναδιαμορφώσιμο υλικό (FPGAs) είτε και σε ειδικού σκοπού ολοκληρωμένα κυκλώματα (ASIC). Υπάρχει μια σειρά από εφαρμογές στις οποίες απευθύνονται τα ενσωματωμένα συστήματα. Σαν τέτοιες εφαρμογές μπορεί να αναφέρει κανείς τους ενσωματωμένους μικροϋπολογιστές σε οικιακές συσκευές, κινητά τηλέφωνα, συστήματα ασφαλείας, συστήματα ελέγχου αυτοκινήτων, ρομποτικά συστήματα, παραγωγικές μονάδες όπως θερμοκήπια και βιοτεχνίες, όργανα μετρήσεων όπως ιατρικά και ηλεκτρονικά όργανα, μετεωρολογικοί σταθμοί, παιχνιδομηχανές κλπ. Σε τέτοιες εφαρμογές η χρήση ισχυρότερων επεξεργαστών από αυτούς που πραγματικά χρειάζονται προσθέτει όχι μόνο κόστος που μπορεί να είναι πολύ κρίσιμο αλλά και ανεπιθύμητη αύξηση πολυπλοκότητας, κατανάλωσης, διαστάσεων κλπ. Για το λόγο αυτό διατίθεται σήμερα μια πλειάδα μικροελεγκτών που ενσωματώνουν στο ίδιο ολοκληρωμένο κύκλωμα την ΚΜΕ μαζί με έναν αριθμό περιφερειακών (μνήμη, χρονιστές/μετρητές, ακροδέκτες γενικής χρήσης, DAC και ADC, σειριακές και παράλληλες θύρες επικοινωνίας κα). Διαλέγοντας τον κατάλληλο μικροελεγκτή για μία εφαρμογή μπορεί να ελαχιστοποιηθεί το πλήθος των απαιτούμενων εξωτερικών εξαρτημάτων. Σε εφαρμογές που οι ανάγκες μνήμης ξεφεύγουν πολύ από τα μεγέθη που διαθέτουν οι ενσωματωμένες μνήμες σε μικροελεγκτές, είναι δυνατή η χρήση κάποιου μικροεπεξεργαστή στους διαύλους του οποίου μπορούν να συνδεθούν μνήμη κατάλληλου μεγέθους και τα απαραίτητα περιφερειακά.[7] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 16

17 3. Μέρη ενός Μικροϋπολογιστικού Συστήματος Αν ξεκινήσουμε από τα πιο στοιχειώδη τμήματα ενός υπολογιστή, μπορούμε να πούμε ότι ανεξάρτητα από τα μεγέθη όλα τα μικροϋπολογιστικά συστήματα καθώς και οι μεγαλύτεροι υπολογιστές αποτελούνται από τα ίδια βασικά τμήματα: KME, μονάδες Ι/Ο, μνήμη, και σύστημα χρονισμού (ρολόι). Εικόνα 1 Αρχιτεκτονική ενός μικροϋπολογιστικού συστήματος (Πηγή Freescale M68HC05 Applications Guide) Η ΚΜΕ διαχειρίζεται πληροφορία σύμφωνα με τις οδηγίες ενός προγράμματος εντολών. Διαχειρίζεται επίσης ένα πλήθος γραμμών ελέγχου που της δίνουν τη δυνατότητα να ελέγξει τα περιφερειακά και να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο. Μερικά περιφερειακά εισόδου χρειάζεται να μετατρέψουν αναλογικά σήματα σε δυαδικά ψηφία που σε επίπεδο κυκλώματος αντιστοιχούν σε 0 και 5V τάση (πχ ένας Εφαρμογή Arduino Σελίδα 17

18 αισθητήρας θερμοκρασίας ή το σήμα μιας κεραίας). Άλλες μονάδες εισόδου που στηρίζονται στη χρήση διακοπτών μπορούν να παράσχουν κατευθείαν τις δύο αυτές καταστάσεις όπως ένα πληκτρολόγιο. Τις καταστάσεις αυτές τις δέχεται η ΚΜΕ σαν είσοδο. Στις συσκευές εξόδου η ΚΜΕ αποστέλλει ψηφιακά δεδομένα τα οποία οι συσκευές αυτές μπορούν να μετατρέψουν σε άλλης μορφής σήματα για να δώσουν στον έξω κόσμο τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των δεδομένων εισόδου. Τέτοιες συσκευές μπορεί να είναι οθόνες, beeper, κεραίες, ρελέ κλπ. Ένα υπολογιστικό σύστημα διαθέτει συνήθως περισσότερες από μία μονάδες εισόδου/εξόδου. Υπάρχει συχνά σημαντική διαφορά μεταξύ των μονάδων εισόδου και εξόδου ενός ενσωματωμένου μικροϋπολογιστικού συστήματος και των άλλων υπολογιστών όπως πχ ενός προσωπικού υπολογιστή. Σε έναν προσωπικό υπολογιστή η βασική μονάδα εισόδου είναι το πληκτρολόγιο και το ποντίκι ενώ συμπληρωματική είσοδος μπορεί να δοθεί από συσκευές όπως ο σαρωτής, το μικρόφωνο κλπ. Επίσης σε ένα PC η κύρια έξοδος είναι η οθόνη και ο εκτυπωτής. Δεδομένου όμως ότι ένα μικροϋπολογιστικό σύστημα προορίζεται σήμερα κυρίως για εφαρμογές ελέγχου, οι είσοδοι και έξοδοί του είναι σήματα από αισθητήρες (sensors) και ενεργοποιητές (actuators) ή διακόπτες. Πχ, σε ένα σύστημα συναγερμού ο ενσωματωμένος μικροεπεξεργαστής δέχεται είσοδο από αισθητήρες υπερύθρων ακτίνων, θορύβου, καπνού, υγρασίας κλπ για να ανιχνεύσει αν εισήρθε κάποιος ή αν έχει εκδηλωθεί πυρκαγιά/πλημμύρα στον προστατευόμενο χώρο. Η κύρια έξοδος ενός τέτοιου συστήματος είναι η σειρήνα, ο φάρος και η κλήση τηλεφώνου (dialer). Στα περισσότερα συστήματα συναγερμού υπάρχει ένα στοιχειώδες πληκτρολόγιο (keypad) και μια LCD οθόνη, των οποίων όμως η χρήση είναι περισσότερο βοηθητική. [7] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 18

19 4. Μικροελεγκτές 4.1 Εισαγωγή Ο μικροελεγκτής είναι ένας τύπος επεξεργαστή, ουσιαστικά μια παραλλαγή μικροεπεξεργαστή, ο οποίος μπορεί να λειτουργήσει με ελάχιστα εξωτερικά εξαρτήματα, λόγω των πολλών ενσωματωμένων υποσυστημάτων που διαθέτει. Όπως προ αναφέραμε χρησιμοποιείται ευρύτατα σε όλα τα ενσωματωμένα συστήματα ελέγχου χαμηλού και μεσαίου κόστους, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται σε αυτοματισμούς, ηλεκτρονικά καταναλωτικά προϊόντα (από ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές έως παιχνίδια), ηλεκτρικές συσκευές και κάθε είδους αυτοκινούμενα τροχοφόρα οχήματα.[8] 4.2 Διαφορές μικροελεγκτή με μικροεπεξεργαστή Όπως έχουμε αναφέρει η κύρια διαφορά μεταξύ των δύο, είναι ότι ο επεξεργαστής χρησιμοποιείται στα κοινά υπολογιστικά συστήματα (Προσωπικός Υπολογιστής) σε αντίθεση με τον μικροελεγκτή που θα τον βρούμε κυρίως σε μικροϋπολογιστικά συστήματα. Ποιο αναλυτικά όμως: Στους σύγχρονους μικροεπεξεργαστές για μη ενσωματωμένα συστήματα δίνεται έμφαση στην υπολογιστική ισχύ. Η ευελιξία ανάπτυξης διαφορετικών εφαρμογών είναι μεγάλη, καθώς η λειτουργικότητα του τελικού συστήματος καθορίζεται από τα εξωτερικά περιφερειακά τα οποία διασυνδέονται τον μικροεπεξεργαστή ο οποίος δεν είναι εξειδικευμένος. Αντίθετα, στους μικροελεγκτές, οι οποίοι έχουν μικρότερες ή και μηδαμινές δυνατότητες συνεργασίας με εξωτερικά περιφερειακά, αυτού του είδους, η ευελιξία είναι περιορισμένη, καθώς και η υπολογιστική ισχύς. Οι μικροελεγκτές δίνουν έμφαση στο μικρό αριθμό ολοκληρωμένων κυκλωμάτων που απαιτείται για τη λειτουργία μιας συσκευής, το χαμηλό κόστος και την εξειδίκευση.[8] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 19

20 4.3 Ο μικροελεγκτής ATMEL ATiny2313 Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σύγχρονων μικροελεγκτών είναι οι μικροελεγκτές της οικογένειας AVR της εταιρείας ATMEL. Οι απλούστεροι από αυτούς αποτελούνται από μικρά και φτηνά ολοκληρωμένα κυκλώματα των 8 ακροδεκτών, κατάλληλα για εφαρμογές πολύ χαμηλού κόστους με περιορισμένες απαιτήσεις σε πλήθος προγραμματιζόμενων ακροδεκτών γενικού σκοπού. Στο εσωτερικό ενός μικροελεγκτή, όπως ο AVR, υπάρχει ένα πλήθος από διαφορετικούς τύπους μνήμης, όπως η Flash για την εγγραφή του υλικολογισμικού συστήματος (firmware), EEPROM για την αποθήκευση διάφορων παραμέτρων διευθέτησης, καθώς και ένα πλήθος θέσεων μνήμης RAM για τις μεταβλητές λογισμικού. Οι μικροελεγκτές AVR δεν εξάγουν σε ακροδέκτες τους εσωτερικούς διαύλους διευθύνσεων ή δεδομένων όπως κάνουν οι μικροεπεξεργαστές παρά μόνο σε ακροδέκτες γενικού σκοπού. Προφανώς με όλα τα παραπάνω περιφερειακά είναι φανερό ότι ο αριθμός των εξωτερικών στοιχείων που απαιτούνται για την δημιουργία ενός συστήματος με μικροελεγκτή AVR είναι ελάχιστος. Το βασικό μειονέκτημα μιας τέτοιας αρχιτεκτονικής μικροελεγκτή είναι η δυσκολία επεκτασιμότητας. Για παράδειγμα, αν οι απαιτήσεις σε μνήμη RAM είναι μεγάλες, ο μικροελεγκτής δεν είναι εύκολο να συνδεθεί με εξωτερική μνήμη αφού δεν διαθέτει εξωτερικό δίαυλο διευθύνσεων και δεδομένων.[8] Γενικα χαρακτηριστικά του ATtiny2313 Αρχιτεκτονική RISC με 120 εντολές που εκτελούνται σε έναν κύκλο ρολογιού με ελάχιστες εξαιρέσεις. 20 MIPS στα 20ΜΗz. Καταχωρητές γενικού σκοπού 32x8bit. Μνήμη Flash 2 Kbyte. Μνήμη RAM 128 byte. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 20

21 Μνήμη EEPROM 128 byte. Ένας 8άμπιτος και ένας 16άμπιτος χρονιστής/μετρητής (timer/counter), και ένας χρονιστής Watchdog. Ένας αναλογικός συγκριτής (analog comparator). Ενσωματωμένο ρολόι. Δίαυλος SPI για τον προγραμματισμό της μνήμης. USART διπλής κατευθύνσεως. Universal Serial Interface (USI). 18 ακροδέκτες γενικής χρήσης ομαδοποιημένοι σε 3 θύρες (PORT A, B και D). Τροφοδοσία V [8] Εικόνα 2 Διάταξη Ακροδεκτών Η αρχιτεκτονική του ATtiny2313 Στο σχήμα μπορούμε να διακρίνουμε τα βασικότερα τμήματα που υπάρχουν στο εσωτερικό ενός ATiny2313. Οι 32 καταχωρητές γενικής χρήσης των 8bit συνδέονται στην αριθμητική και λογική μονάδα (ΑΛΜ) και κατά συνέπεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν απευθείας ως ορίσματα, καθώς και ως θέσεις αποτελέσματος στις εντολές του μικροελεγκτή. Όπως είναι αναμενόμενο, υπάρχει ο καταχωρητής κατάστασης (status), ο μετρητής προγράμματος των 10 bit, καθώς και κάποιοι καταχωρητές ειδικής χρήσης, όπως για τον προγραμματισμό της μνήμης Flash ή την αποκωδικοποίηση των εντολών. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 21

22 Στον εσωτερικό δίαυλο των 8 bit, ο οποίος προσπελάζει τους καταχωρητές γενικής χρήσης και ειδικής χρήσης, συνδέονται επίσης και τα περιφερειακά που αναφέρθηκαν νωρίτερα, όπως οι μετρητές/χρονιστές, η EEPROM, η μονάδα χειρισμού διακοπών (interrupt unit), οι σειριακές θύρες SPI και USART, και η λογική για τις θύρες Α, Β και D οι οποίες παρέχουν τους ακροδέκτες γενικού σκοπού.[8] Εικόνα 3 Διάγραμμα μπλοκ της αρχιτεκτονικής του ATtiny2313 Εφαρμογή Arduino Σελίδα 22

23 4.3.3 Η μνήμη τους συστήματος Το υλικολογισμικό (ή λογισμικό συστήματος firmware) αποθηκεύεται στη μνήμη προγράμματος τεχνολογίας Flash. Η μνήμη Flash μπορεί να σβηστεί, να εγγραφεί, η απλώς να διαβαστεί από ένα εξωτερικό κύκλωμα προγραμματισμού (Flash Programmer) με σειριακό ή παράλληλο τρόπο. Επειδή το μέγεθος της Flash είναι 2048 byte και κάθε θέση έχει εύρος 16 bit, η μνήμη προγράμματος αποτελείται από 1024 διευθύνσεις, από τη 0 εώς και την 3FFh. Οι θέσεις της μνήμης προγράμματος δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση προσωρινών μεταβλητών όπως ισχύει στην αρχιτεκτονική Von Neumann. Όσον αφορά τη μνήμη δεδομένων, αυτή καταλαμβάνει τις διευθύνσεις από 0 έως FDh. Οι πρώτες 32 θέσεις καταλαμβάνονται από τους καταχωρητές γενικού σκοπού (R0-R31). Αυτοί μπορούν να προσπελαστούν είτε μέσω των διευθύνσεων 0-1Fh είτε μέσων των ονομάτων τους. Οι επόμενες 64 θέσεις καταλαμβάνονται από εδικούς καταχωρητές που ελέγχουν τα περιφερειακά τα οποία είναι ενσωματωμένα στον μικροελεγκτή.[8] Εικόνα 4 Memory Map Εφαρμογή Arduino Σελίδα 23

24 5. Αναπτυξιακά συστήματα Υπάρχουν πολλά αναπτυξιακά συστήματα στην αγορά. Διάφορες εταιρείες έχουν τις δικιές τους πλακέτες που διαφέρουν η μία με την άλλη όσο αναφορά τον μικροελεγκτή, την μνήμη, τον αριθμό ακροδεκτών και σε άλλες λειτουργίες. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικά από τα αναπτυξιακά που είναι πιο διαδεδομένα και έχουμε ασχοληθεί εκτενώς. 5.1 Freescale Το Freescale Tower System είναι μια βαθμωτή πλατφόρμα ανάπτυξης που επιτρέπει την γρήγορη ανάπτυξη πρωτοτύπων και επανα-χρησιμοποίηση τμημάτων υλικού και λογισμικού. Κάποιες από τις υποστηριζόμενες κάρτες επέκτασης αφορούν την σειριακή επικοινωνία, την επικοινωνία μέσω Ethernet, ασύρματα δίκτυα, οδήγηση οθόνης LCD, κάρτας ήχου, κλπ. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα σύνδεσης γενικής πλακέτας πρωτοτυποποίησης πάνω στην οποία μπορεί να συνδέσει ο σχεδιαστής τα δικά του εξαρτήματα Freescale Tower Το σύστημα Freescale Tower αποτελείται από 2 κάθετες πλακέτες στήριξης (και διασύνδεσης) που ονομάζονται elevators (τον primary και τον secondary). Ανάμεσα σε αυτές τις πλακέτες στήριξης τοποθετούνται η κύρια πλακέτα με τον ελεγκτή (MCU/MPU board) και η πλακέτα με τις σειριακές διασυνδέσεις και τη διασύνδεση δικτύου. Οι δύο πλακέτες στήριξης (elevators) έχουν 4 PCI-E connectors για διασύνδεση μέχρι 4 πλακετών που μπορεί να περιλαμβάνουν κάρτες με οθόνη LCD, κάρτες ήχου κλπ. Κάθε υποδοχή διασυνδέεται με τις υπόλοιπες και για το λόγο αυτό δεν παίζει ρόλο η θέση τοποθέτησης της κάθε κάρτας. Ο primary elevator διαθέτει ένα μικρό κύκλωμα που επιτρέπει την τροφοδοσία του Tower system από USB. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 24

25 5.1.2 Συναρμολόγηση του Tower System Το σύστημα μπορεί να συναρμολογηθεί τοποθετώντας την κάρτα επεξεργαστή στην πρωτεύουσα υποδοχή του (primary connector που σηματοδοτείται από μια άσπρη γραμμή ή τη λέξη Primary) του TWR-K70F120M στην κορυφαία υποδοχή του primary elevator (προτεινόμενη θέση). Εισαγωγή του TWR-SER στην κάτω υποδοχή του primary elevator. Στο τέλος τοποθετείται ο secondary elevator ολοκληρώνοντας τη στήριξη των 2 καρτών. [9] Εικόνα 5 To TWR K70F120M Η κάρτα επεξεργαστή που χρησιμοποιείται σε αυτό το σετ εργαστηριακών ασκήσεων είναι το TWR-K70F120M. Στην κάρτα αυτή διατίθενται ο επεξεργαστής Kinetis PK70FN1M0, επιταχυνσιόμετρο, 2 διακόπτες (pushbuttons), 4 touch sensitive διακόπτες, 4 LEDs, και onboard programmer που επιτρέπει τον γρήγορο προγραμματισμό μέσω του USB port. Εκτός από τους elevators και την κάρτα επεξεργαστή, το TWR-K70F120M - KIT περιλαμβάνει και την κάρτα TWR-SER. Αυτή η κάρτα παρέχει διασύνδεση USB, Ethernet, CAN, και RS232/485 στο Tower system. [9] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 25

26 Προγραμματισμός του Tower με το Code Warrior Το CodeWarrior 10.3 Integrated Development Environment (IDE) είναι η τελευταία έκδοση του CodeWarrior που βασίζεται στο Eclipse IDE. Μπορεί να υποστηρίξει εκσφαλμάτωση σε επίπεδο εντολών, disassembly, πρόσβαση σε καταχωρητές κατά τη διάρκεια της εκσφαλμάτωσης, χρήση του Processor Expert για παραγωγή του κώδικα αρχικοποίησης που είναι συνήθως κοινός σε όλες τις εφαρμογές, και πολλά άλλα. Το CodeWarrior 10.3 είναι διαθέσιμο σε πολλές εκδόσεις και σουίτες (suites). Professional, Standard, Basic, Special Edition (free), και evaluation version 30- ημερών. Η Special Edition που χρησιμοποιούμε έχει περιορισμού στο μέγιστο επιτρεπτό μέγεθος κώδικα και δεδομένων. Για την οικογένεια Kinetis, ο περιορισμός είναι 128KB. Η Special Edition μπορεί να ληφθεί από τη σελίδα της Freescale 5.2 Intel Galileο Το Galileo είναι μια πλακέτα μικροελεγκτή που βασίζεται στον επεξεργαστή Intel Quark SoC X1000, ένα 32-bit Intel Pentium system-on-chip. Είναι η πρώτη πλακέτα με βάση την αρχιτεκτονική Intel σχεδιασμένη για να είναι συμβατή τόσο ως υλικό τόσο και ως λογισμικό συμβατή με Arduino shields που έχουν σχεδιαστεί για το Uno R3. Ψηφιακούς ακροδέκτες 0-13 (AREF και GND ακροδέκτες), αναλογικές είσοδοι 0-5, power header, ICSP header, και UART port ακροδέκτες (0 και 1), είναι όλα στις ίδιες θέσεις όπως στο Arduino Uno R3. Το Galileo έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει shields που λειτουργούν είτε σε 3.3V ή 5V. Η βασική τάση λειτουργίας του Galileo είναι 3.3V. Ωστόσο, ένα jumper στην πλακέτα επιτρέπει το πέρασμα της τάσης σε 5V στους ακροδέκτες I / O. Αυτό παρέχει υποστήριξη για 5V Uno shields. Με την αλλαγή της θέσης του jumper, η μετατροπή της τάσης μπορεί να απενεργοποιηθεί για να παρέχει τη λειτουργία 3.3V στους ακροδέκτες I / O. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 26

27 Εικόνα 6 Το αναπτυξιακό Galileo Φυσικά, το αναπτυξιακό Galileo είναι επίσης συμβατό με το λογισμικό Arduino Software Development Environment (IDE), με αποτέλεσμα να καθιστά τη χρηστικότητα της πλακέτας ως παιχνίδι. Εκτός της συμβατότητα υλικού και λογισμικού του Arduino, το αναπτυξιακό Galileo έχει αρκετές κλασικές PC Standard I / O θύρες και λειτουργίες για να επεκτείνουν την χρήση και τις δυνατότητες της πέρα από τη συμβατότητα με την οικογένεια Arduino. Μια πλήρους μεγέθους υποδοχή mini-pci Express υποδοχή, 100Mb Ethernet, υποδοχή Micro-SD, RS-232 σειριακή θύρα, USB host port, USB client port, και 8MByte NOR flash έρχονται μαζί με την πλακέτα.[10] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 27

28 Εικόνα 7 Σχηματικό του Galileo Αναλυτικά Τεχνικά Χαρακτηριστικά: [11] Λογισμικό Σύστημα: Επεξεργαστής: Μνήμη: Διαστάσεις: Βάρος: GPIO: Networking: Expansion Θύρες: Yocto Project-based Linux Single-Core 400MHz Intel Quark X MB RAM 107mm x 74mm x 23mm 50g (excluding PSU) 14x Digital Input/Output Ακροδέκτες, 6x Analogue Input Ακροδέκτες 1x Wired 10/100 Ethernet, Optional PCIe Wireless USB 2.0 Host, Micro-SD Card Εφαρμογή Arduino Σελίδα 28

29 5.3 Το αναπτυξιακό Leap FPT-3 Το αναπτυξιακό FPT-3 plus είναι ένα απλό αναπτυξιακό κύκλωμα της εταιρείας Leap Electronic Co., που βασίζεται στη χαμηλού κόστους CPLD (Complex Programmable Logic Device) MAX7064LC44-10 chip της εταιρείας Altera. Το αναπτυξιακό σύστημα διαθέτει: 1. seven-segment display (για αναπαράσταση 6-ψήφιων αριθμών), 2. 8 LED, 3. 8 DIP switches 4. 4 διακόπτες 5. 1 βομβητή 6. Οδηγό Ηλεκτρικού Μοτέρ Εικόνα 8 Απεικόνιση της πλακέτας FPT-3 Εφαρμογή Arduino Σελίδα 29

30 5.3.1 Τα χαρακτηριστικά των CPLDs της σειράς MAX7000S της Altera Η διάταξη των ακροδεκτών του CPLD EPM7064SLC44-10 της Altera που χρησιμοποιείται στο αναπτυξιακό FPT-3 φαίνεται στην παραπάνω εικόνα. Τα τελευταία 2 νούμερα στον τύπο του ολοκληρωμένου αυτού κυκλώματος δηλώνουν τον αριθμό των ακροδεκτών (44) και τη μέγιστη συχνότητα λειτουργίας (10MHz).[12] Εικόνα 9 Ο μικροελεγκτής της πλακέτας Τα μοντέλα της σειράς MAX7000S βασίζονται σε EEPROM με υψηλή πυκνότητα και αποδοτικότητα. Ο προγραμματισμός τους γίνεται μέσω IEEE JTAG interface. Ο JTAG αυτοέλεγχος περιλαμβάνει 128 η περισσότερα macrocells. Συνολικά κάθε ολοκληρωμένο κύκλωμα της σειράς αποτελείται από 600 μέχρι 5000 πύλες και συχνότητα μέτρησης που μπορεί να φτάσει τα 175.4MHz έχοντας τη δυνατότητα διασύνδεσης με PCI συσκευές.[12] Ειδικά το μοντέλο EPM7064S που διαθέτει το αναπτυξιακό FPT-3 παρατηρούμε ότι περιέχει 1250 πύλες οργανωμένες 64 macrocells και 4 Logic Array Blocks (LABs). Η οργάνωση αυτή απεικονίζεται στο επόμενο σχήμα: Εφαρμογή Arduino Σελίδα 30

31 Εικόνα 10 Οργάνωση του μικροελεγχτή EMP7064S Εφαρμογή Arduino Σελίδα 31

32 Το κύκλωμα ενός Macrocell παρουσιάζεται παρακάτω: Εικόνα 11 Κύκλωμα ενός Macrocell Διαδικασία προγραμματισμού του FPT-3 Σε υπολογιστή με λειτουργικό σύστημα όχι μεταγενέστερο των Window XP που έχει εγκατεστημένο το Altera MaxPlus II και συνδεδεμένο το FPT-3 στην παράλληλη πόρτα του με την τροφοδοσία (9V) συνδεδεμένη ανάβει το LED τροφοδοσίας στην πάνω αριστερή γωνία της πλακέτας. Αν δε συνδεθεί η τροφοδοσία αλλά η πλακέτα είναι συνδεδεμένη στην παράλληλη πόρτα τα LEDs μπορεί να είναι αναμμένα αχνά αλλά η πλακέτα υπολειτουργεί και η κατάσταση αυτή πρέπει να αποφευχθεί. Να αναφέρουμε ότι γράφουμε το πρόγραμμά μας σε γλώσσα περιγραφής υλικού VHDL.[12] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 32

33 5.4 Raspberry Pi Το Raspberry Pi είναι μια πλακέτα μεγέθους πιστωτικής κάρτας που συνδέεται στην τηλεόραση και σε ένα πληκτρολόγιο. Είναι μια μικρογραφία ARM-based υπολογιστή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλά από τα πράγματα που κάνει και ένας κανονικός υπολογιστής, όπως τα λογιστικά φύλλα, επεξεργασία κειμένου και παιχνίδια. Έχει τη δυνατότητα να αναπαράγει βίντεο υψηλής ανάλυσης (HD). Το Raspberry Pi model B board είναι μόνο η πλακέτα και συνοδεύεται με λειτουργικό σύστημα, κάρτα SD, τροφοδοτικό, πληκτρολόγιο, θήκη ή καλώδια. Είστε πλέον σε θέση να αγοράσετε όσα Raspberry Pi επιθυμείτε. Ο «υπολογιστής τσέπης» όπως αναφέρεται [13] που λανσάρισε τον Φεβρουάριο του 2012 το αγγλικό κοινωφελές ίδρυμα Raspberry Pi Foundation είχε στόχο να δώσει σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους από όλον τον κόσμο την ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που δίνει η πληροφορική. Κάτι που φαίνεται πως κατάφερε και με το παραπάνω, καθώς τα λιλιπούτεια κομπιούτερ που έχουν διατεθεί έφτασαν τα 2 εκατομμύρια, τέσσερις μήνες νωρίτερα από τις προβλέψεις του Raspberry Pi Foundation. Κάτι το οποίο οφείλεται σίγουρα και στην τιμή του, η οποία στην Αγγλία κινείται στις 30 λίρες και στις ΗΠΑ ξεκινά από τα 35 δολάρια.[13] Εικόνα 12 Rasberry pi B+ Εφαρμογή Arduino Σελίδα 33

34 Ο υπολογιστής συνδέεται ακόμη και στην τηλεόραση, ενώ διαθέτει θύρα Ethernet για ενσύρματη πρόσβαση στο ίντερνετ και δύο θύρες USB για την προσθήκη πληκτρολογίου και ποντικιού. Στη βασική του έκδοση είναι εξοπλισμένος με επεξεργαστή 700 MHz και μνήμη RAM 256 MB. Δύο εξαρτήματα που είναι αρκετά για να επιτελεί τις βασικές λειτουργίες ενός κομπιούτερ επιτρέποντας έτσι στον χρήστη του να πλοηγείται στο ίντερνετ, να αναπαράγει βίντεο HD, να γράφει κείμενα ή να παίζει βιντεοπαιχνίδια. Ο Raspberry Pi κυκλοφορεί επίσης και σε μια αναβαθμισμένη παραλλαγή, με μνήμη RAM 512 ΜΒ. Επίσης, πλέον υπάρχουν στην αγορά αρκετά αξεσουάρ (π.χ. θήκες) και συμβατά περιφερειακά - όπως κάμερες. Το κομπιούτερ τσέπης κυκλοφορεί και στην Ελλάδα, σε τιμές που ξεκινούν από τα 28 ευρώ.[13] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 34

35 6. Arduino 6.1 Εισαγωγή στο Arduino O Arduino θα λέγαμε ότι είναι ένα εργαλείο για να κατασκευάσουμε ένα υπολογιστικό σύστημα με την έννοια ότι αυτό θα ελέγχει συσκευές του φυσικού κόσμου, σε αντίθεση με τον κοινό σας Ηλεκτρονικό Υπολογιστή. Είναι ανοιχτού υλικού και λογισμικού και βασίζεται σε μια αναπτυξιακή πλακέτα που ενσωματώνει επάνω έναν μικροελεγκτή και συνδέεται με τον Η/Υ για να τον προγραμματίσουμε μέσα από ένα απλό περιβάλλον ανάπτυξης. Ένας Arduino μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναπτύξουμε διαδραστικά αντικείμενα, να δεχτούμε εισόδους από πληθώρα αισθητηρίων οργάνων και διακόπτες, αλλά και να ελέγχουμε διάφορα φώτα, κινητήρες και άλλες συσκευές εξόδου του φυσικού κόσμου. Τα Projects στον εν λόγω Μικροελεγκτή μπορούν να είναι αυτόνομα (σε επίπεδο hardware) ή να επικοινωνούν με κάποιο software στον Η/Υ του προγραμματιστή (προγράμματα όπως τα Flash, Processing, MaxMSP). Οι πλακέτες μπορούν εύκολα να συναρμολογηθούν ακόμη και από έναν αρχάριο ή να αγοραστούν μονταρισμένες. Το περιβάλλον ανάπτυξης του λογισμικού βασίζεται στην γλώσσα προγραμματισμού Processing και την γλώσσα προγραμματισμού Wiring, οι οποίες είναι ανοιχτού κώδικα (οpen source) και μπορεί κάποιος να τις "κατεβάσει δωρεάν". Η Γλώσσα προγραμματισμού του Arduino αποτελεί μια εφαρμογή σε software επίπεδο της καλωδίωσης. Εξομοιώνει θα λέγαμε απόλυτα το φυσικό περιβάλλον του μικροελεγκτή.[14] 6.2 Επιλογή του Arduino Υπάρχει πληθώρα άλλων μικροελεγκτών και αναπτυξιακών στο εμπόριο για να ασχοληθεί κάποιος εκεί έξω. Όλα αυτά τα εργαλεία που προαναφέραμε είναι απλά και για τον αρχάριο χρήστη καθώς "κρύβουν" τις δύσκολες λεπτομέρειες της αρχιτεκτονικής και επιτρέπουν τον άμεσο προγραμματισμό του μικροελεγκτή, προσφέροντας τα πάντα σε ένα και μόνο "πακέτο" έτοιμο για χρήση. Το Arduino διαφέρει από τα προηγούμενα γιατί απλοποιεί την διαδικασία να δουλεύει κάποιος με μικροελεγκτές, αλλά κάποια πλεονεκτήματα που προσφέρει σε σχέση με άλλους μικροελεγκτές για χρήση από δασκάλους, μαθητές και άλλους είναι τα παρακάτω: Εφαρμογή Arduino Σελίδα 35

36 Φθηνός: Οι πλακέτες του Arduino είναι εξαιρετικά φθηνές σε σχέση με άλλες πλατφόρμες μικροελεγκτών. Ειδικά δε μπορεί με τα σχηματικά που κυκλοφορούν στο Internet να κατασκευάσει κάποιος την φθηνότερη εκδοχή ενός Arduino. Ωστόσο ακόμα και αν προμηθευτεί την έτοιμη αυτή θα κοστίσει το μέγιστο 50 euro ανάλογα με την έκδοση. Πληθώρα Λειτουργικών Συστημάτων: Το περιβάλλον προγραμματισμού του Arduino είναι για Windows, Machinstoh OSX και για λειτουργικά συστήματα Linux. Απλό, ξεκάθαρο προγραμματιστικό περιβάλλον: Το περιβάλλον προγραμματισμού ενός Arduino ενδείκνυται για αρχάριους, αλλά είναι ταυτόχρονα και ευέλικτο και για πιο προχωρημένους χρήστες. Ανοιχτού λογισμικού και λογισμικού που επεκτείνεται και παραμετροποιείται: Το software του Arduino διανέμεται με την μορφή εργαλείων ανοιχτού λογισμικού και είναι διαθέσιμο προς επέκταση για έμπειρους προγραμματιστές. Η γλώσσα προγραμματισμού του μπορεί να επεκταθεί διαμέσου των βιβλιοθηκών την C++ και οι άνθρωποι που θέλουν να ασχοληθούν περισσότερο με τους μικροελεγκτές μπορούν να μεταβούν από τον Arduino στην AVR C που είναι για προγραμματισμό των Atmel Μικροελεγκτών και η γλώσσα στην οποία βασίστηκε το λογισμικό του Arduino. Ομοίως μπορεί κάποιος να προσθέσει κώδικα της AVR-C στο πρόγραμμα που έχει γράψει για τον Arduino του. Ανοιχτού Υλικού το οποίο μπορεί να επεκταθεί: Το Arduino βασίζεται στους μικροελεγκτές της Atmel. Τα σχηματικά για τα αναπτυξιακά είναι κάτω από την άδεια της Creative Commons, επιτρέποντας σε έμπειρους σχεδιαστές να κατασκευάσουν το δικό τους αναπτυξιακό, εξελίσσοντας το ήδη υπάρχον χωρίς να έχουν νομικά προβλήματα. Η ακόμη καλύτερα όχι τόσο έμπειροι χρήστες μπορούν να επιδιώξουν την αντιγραφή και κατασκευή της πλακέτας σε ράστερ για να καταλάβουν την λειτουργία ενός Arduino. Επίσης υπάρχουν Εφαρμογή Arduino Σελίδα 36

37 πλακέτες επέκτασης, λεγόμενες ως shields για μεγαλύτερη επεκτασιμότητα σε αυτό που προσπαθούμε να φτιάξουμε. Μερικές shields που υπάρχουν είναι η Ethernet, Bluetooth, gsm, sd card και άλλες. Ενδεικτικά θα αναφερθούμε στην Ethernet shield την οποία και χρησιμοποιούμε στο υλικό μας για την συγκεκριμένη πτυχιακή. [14] 6.3 Arduino Family Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εκδόσεις πλακετών του Arduino, κάθε μία από αυτές έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και χρησιμοποιείται αναλόγως για διάφορους σκοπούς. Προτού επιλέξουμε την πλακέτα που θα ασχοληθούμε, θα δούμε ενδεικτικά στις φωτογραφίες μερικά από τα πιο δημοφιλή και στον παρακάτω πίνακα όλες τις διαφορετικές εκδόσεις με τα χαρακτηριστικά τους.[15] To Arduino Uno R3, η νεότερη έκδοση της γενίας Uno μετά από τις R2 και SMD. Εικόνα 13 Arduino Uno Front Εικόνα 14 Arduino Uno back Εφαρμογή Arduino Σελίδα 37

38 Εικόνα 15 Arduino Mega front Εικόνα 16 Arduino Mega back Εικόνα 18 Arduino Micro Front Εικόνα 17 Arduino Micro back Εικόνα 19 Arduino Due front Εικόνα 20 Arduino Due back Εικόνα 21 Arduino Mini front Εικόνα 22 Arduino Mini back Εφαρμογή Arduino Σελίδα 38

39 Name Process Operatin CP Anal Digit EEPR SR Fla US UA or g U og al OM AM sh B RT Voltage/ Spe IN/O IO/P [KB] [KB [K Input ed UT WM ] B] Voltage Uno ATmega V/7-12 V 16 Mhz 6/0 14/ Reg ular 1 Due AT91SA M3X8E 3.3 V/7-12 V 84 Mhz 12/2 54/ Micr o 4 Leonar do ATmega 32u4 5 V/7-12 V 16 Mhz 12/0 20/ Micr o 1 Mega 2560 ATmega V/7-12 V 16 Mhz 16/0 54/ Reg ular 4 Mega ADK ATmega V/7-12 V 16 Mhz 16/0 54/ Reg ular 4 Micro ATmega 32u4 5 V/7-12 V 16 Mhz 12/0 20/ Micr o 1 Mini ATmega V/7-9 V 16 Mhz 8/0 14/ ATmega Nano 168 ATmega 5 V/7-9 V 16 Mhz 8/0 14/ Mini- B Ethern et ATmega V/7-12 V 16 Mhz 6/0 14/ Reg ular - Esplor a ATmega 32u4 5 V/7-12 V 16 Mhz Micr o - Arduin obt ATmega V/ V 16 Mhz 6/0 14/ Fio ATmega 328P 3.3 V/3.7-7 V 8 Mhz 8/0 14/ Mini 1 Pro (168) ATmega V/ V 8 Mhz 6/0 14/ Pro (328) ATmega V/5-12 V 16 Mhz 6/0 14/ Pro Mini ATmega 168 V/ V Mhz 16M 6/0 14/ V/5-12 hz Εφαρμογή Arduino Σελίδα 39

40 LilyPad ATmega 168V ATmega 328V V/ V 8 Mhz 6/0 14/ LilyPad USB ATmega 32u4 3.3 V/3.8-5V 8 Mhz 4/0 9/ Micr o - LilyPad Simple ATmega V/ V 8 Mhz 4/0 9/ LilyPad Simple Snap ATmega V/ V 8 Mhz 4/0 9/ [16] Arduino Uno Το Arduino Uno είναι μία πλακέτα που βασίζεται στον μικροελεγκτή ATmega328. Έχει 14 ψηφιακές εισόδους/εξόδους (από τις οποίες οι 6 μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως Pulse width Modulation έξοδοι), 6 αναλογικές εισόδους, έναν 16MHz κεραμικό ταλαντωτή, USB, θύρα υποδοχής ρεύματος, ICSP και κουμπί επανεκκίνησης. Περιέχει όσα χρειάζονται για να υποστηριχτεί ο μικροελεγκτής, το ενώνουμε μέσω USB με τον υπολογιστή μας ή μέσω του ρεύματος μέσω ενός AC-to- DC αντάπτορα ή σε μία μπαταρία για να ξεκινήσουμε. Το Uno διαφέρει από όλες τις προηγούμενες πλακέτες στο γεγονός ότι δεν χρησιμοποιεί FTDI USB-to-serial driver τσιπ, αντ αυτού χρησιμοποιεί το ATmega16U2 που είναι προγραμματισμένο ως USB-to-serial μετατροπέας. Τα πλεονεκτήματα του καινούριου Revision 3 της πλακέτας που χρησιμοποιούμε είναι: Προστέθηκαν τα SDA και SCL ακροδέκτες που είναι κοντά στο AREF ακροδέκτες, και δύο καινούρια ακροδέκτες που βρίσκονται δίπλα στο RESET ακροδέκτες, το IOREF που επιτρέπει στις πλακέτες που μπαίνουν πάνω από το Uno (shields) να χρησιμοποιούν την ίδια τάση που προέρχεται από το Uno. Καλύτερο RESET κύκλωμα Εφαρμογή Arduino Σελίδα 40

41 Ο ATmega16U2 αντικατέστησε τον 8U2. Uno σημαίνει ένα στα Ιταλικά και ονομάστηκε έτσι για να τονιστεί η νέα πλακέτα που θα δημιουργήσει η εταιρεία, το Arduino 1.0. Το Uno είναι από τα τελευταία μοντέλα με USB.[17] Εικόνα 23 Arduino Uno επεξήγηση πλακέτας Εφαρμογή Arduino Σελίδα 41

42 Τεχνικά χαρακτηριστικά Microcontroller ATmega328 Operating Voltage 5V Input Voltage (recommended) 7-12V Input Voltage (limits) 6-20V Digital I/O Ακροδέκτες 14 (of which 6 provide PWM output) Analog Input Ακροδέκτες 6 DC Current per I/O Ακροδέκτες 40 ma DC Current for 3.3V Ακροδέκτες 50 ma Flash Memory 32 KB (ATmega328) of which 0.5 KB used by bootloader SRAM 2 KB (ATmega328) EEPROM 1 KB (ATmega328) Clock Speed 16 MHz Στην επόμενη σελίδα ακολουθεί το σχηματικό του Arduino Uno όπως το δίνει ο κατασκευαστής: Εφαρμογή Arduino Σελίδα 42

43 Εικόνα 24 Σχηματικό Arduino Uno R3 Εφαρμογή Arduino Σελίδα 43

44 Τροφοδοσία Το Arduino Uno μπορεί να τροφοδοτηθεί μέσω USB καλωδίωσης ή με εξωτερικό τροφοδοτικό. Η πηγή τροφοδοσίας επιλέγεται αυτόματα. Η εξωτερική τροφοδοσία χωρίς USB μπορεί να προέλθει είτε από έναν AC-to-DC αντάπτορα είτε από μπαταρία. Ο αντάπτορας μπορεί να ενωθεί με ένα 2.1mm κεντρικό θετικό βύσμα στην υποδοχή ρεύματος (power jack) της πλακέτας. Οι οδηγοί από την μπαταρία μπορούν να τοποθετηθούν στο Gnd και Vin ακροδέκτες της πλακέτας. Η πλακέτα μπορεί να λειτουργήσει από εξωτερική πηγή των 6 εώς 20 volts. Παρ όλα αυτά αν τροφοδοτηθεί με λιγότερο από 7V, ο 5V ακροδέκτης ίσως τροφοδοτήσει με λιγότερο από πέντε volt και η πλακέτα θα είναι ασταθής. Αν χρησιμοποιηθούν περισσότερα από 12V, ο ρυθμιστής τάσης μπορεί να υπερθερμανθεί και να ζημιώσει την πλακέτα. Το προβλεπόμενο εύρος τιμών είναι 7 με 12 volts. Οι ακροδέκτες της τροφοδοσίας είναι τα εξής: VIN. Η εισερχόμενη τάση του Arduino όταν αυτή τροφοδοτείται από εξωτερική πηγή. Μπορούμε να τροφοδοτήσουμε τάση μέσω αυτού του ακροδέκτη, αν τροφοδοτούμε μέσω της υποδοχής ρεύματος (power jack) μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτήν την τάση μέσω του ακροδέκτη. 5V. Αυτός ο ακροδέκτης εξάγει 5V από τον ρυθμιστή τάσης της πλακέτας. Η πλακέτα μπορεί να τροφοδοτηθεί είτε με τάση από τον DC υποδοχέα (7-12V), τον USB υποδοχέα (5V) είτε το VIN ακροδέκτη (7-12V). Τροφοδοτώντας τάση μέσω των 5V ή 3.3V ακροδεκτών παρακάμπτει τον ρυθμιστή και μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην πλακέτα. 3.3V. Μια 3.3 volt τάση παράγετε από τον ρυθμιστή που βρίσκετε πάνω στην πλακέτα. Η μέγιστη κατανάλωση ρεύματος είναι 50mA. GND. Ακροδέκτης γείωσης IOREF. Αυτός ο ακροδέκτης παρέχει στην πλακέτα την τάση αναφοράς με την οποία ο μικροελεγκτής λειτουργεί. Μια πλακέτα που θα προσθέσουμε (shield) θα μπορεί να διαβάσει την τάση από τον IOREF ακροδέκτη και να Εφαρμογή Arduino Σελίδα 44

45 επιλέξει την κατάλληλη πηγή τάσης ή να ενεργοποιήσει τους επιλογείς τάσης για τις εξόδους δουλεύοντας με 5V ή 3.3V.[17] Μνήμη Ο ATmega328 έχει 32 KB (με 0.5 KB να χρησιμοποιούνται για τον bootloader). Επίσης έχει 2KB SRAM και 1KB EEPROM (η οποία μπορεί να διαβαστεί και να γραφεί μέσω της EEPROM βιβλιοθήκης) Είσοδος/Έξοδος Κάθε ένα από τους 14 ψηφιακούς ακροδέκτες στο Uno μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν είσοδοι και έξοδοι κάνοντας χρήση των μεθόδων pinmode(), digitalwrite() και digitalread(). Λειτουργούν στα 5 volts. Κάθε ακροδέκτης μπορεί να διαθέσει ή να δεχτεί μέγιστο ρεύμα των 40mA και έχουν μια εσωτερική pull-up αντίσταση των kohms. Σε αντίθεση κάποιοι ακροδέκτες έχουν διαφορετικές ιδιότητεςλειτουργίες: Serial: 0 (RX) and 1 (TX). Χρησιμοποιείτε για λήψη (RX) και εκπομπή (TX) TLL σειριακών δεδομένων. Αυτοί οι ακροδέκτες είναι συνδεδεμένοι με τα αντίστοιχους του ATmega8U2 USB-to-TTL Serial chip. External Interrupts: 2 and 3. Αυτοί οι ακροδέκτες μπορούν να τροποποιηθούν για να προκαλούν διακοπές σε μία χαμηλή τιμή, σε μία ανοδική η καθοδική ακμή ή σε μία αλλαγή μίας τιμής. PWM: 3, 5, 6, 9, 10, και 11. Παρέχουν 8-bit PWM έξοδο με την analogwrite() μέθοδο. SPI: 10 (SS), 11 (MOSI), 12 (MISO), 13 (SCK). Αυτοί οι ακροδέκτες υποστηρίζουν SPI επικοινωνία μέσω της βιβλιοθήκης SPI. LED: 13. Υπάρχει ένα ενσωματωμένο led ενωμένο με το ψηφιακό ακροδέκτη 13. Όταν θέτουμε στον ακροδέκτη την τιμή HIGH, το led είναι ανοικτό, ενώ όταν είναι LOW, τότε είναι κλειστό[17] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 45

46 Το UNO έχει 6 αναλογικές εισόδους, με τις ετικέτες Α0 μέχρι Α5, κάθε μια από αυτές παρέχει 10bit ανάλυση (π.χ 1024 διαφορετικές τιμές). Είναι προεπιλεγμένες να μετρούν από την γείωση μέχρι 5 volts, παρόλο που είναι εφικτό να αλλάξουμε την εμβέλεια (άνω των 5volts) χρησιμοποιώντας τον AREF ακροδέκτη και την analogreference() μέθοδο. Διαφορετικά κάποιοι άλλοι ακροδέκτες έχουν διαφορετική λειτουργικότητα: WI: A4 ή SDA και A5 ή SCL ακροδέκτες. Υποστηρίζουν TWI επικοινωνία χρησιμοποιώντας την Wire βιβλιοθήκη. Υπάρχουν και άλλοι ακροδέκτες στην πλακέτα όπως: AREF. Τάση αναφοράς για τις αναλογικές εισόδους. Χρησιμοποιείτε με την analogreference(). Reset. Κατεβάζουμε αυτή την γραμμή LOW για να κάνουμε επανεκκίνηση του μικροελεγκτή. Τυπικά χρησιμοποιείται για να δημιουργούμε ένα κουμπί επανεκκίνησης όταν έχουμε κάποιο shield τοποθετημένο και δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό του UNO.[17] Επικοινωνία Το Arduino Uno έχει διάφορους τρόπους να επικοινωνήσει με έναν υπολογιστή, με ένα άλλο Arduino ή έναν άλλο μικροελεγκτή. Ο ATmega328 παρέχει UART TTL (5V) σειριακή επικοινωνία, η οποία είναι διαθέσιμη στους ψηφιακούς ακροδέκτες 0 (RX) και 1 (ΤΧ). Ένας ATmega16U2 μεταφέρει αυτή τη σειριακή επικοινωνία μέσω USB ενώ παρουσιάζετε σαν εικονική com πόρτα στο λογισμικό του υπολογιστή. Το 16U2 firmware χρησιμοποίει τους κλασικούς USB COM οδηγούς και έτσι δεν χρειάζονται εξωτερικοί. Παρόλα αυτά στα Windows ένα.inf αρχείο χρειάζεται. Το λογισμικό του Arduino περιέχει μία εικονική οθόνη η οποία απλά με εμφανίζει τα δεδομένα που στέλνονται από και προς την πλακέτα. Τα RX και TX leds αναβοσβήνουν όταν δεδομένα μεταφέρονται μέσω USB-to-serial chip και USB ένωσης στον υπολογιστή. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 46

47 Η βιβλιοθήκη SoftwareSerial επιτρέπει την σειριακή επικοινωνία για κάθε ένα από τους ακροδέκτες της πλακέτας. Ο ATmega328 επίσης υποστηρίζει I2C (TWI) και SPI επικοινωνία. Το λογισμικό του Arduino περιέχει την βιβλιοθήκη Wire για να απλοποιήσει την χρήση του I2C διαύλου.[17] Προγραμματισμός Το Arduino Uno μπορεί να προγραμματιστεί μέσω του λογισμικού Arduino IDE. Ο Atmega328 έρχεται με προ εγκατεστημένο bootloader ο οποίος μας επιτρέπει να ανεβάσουμε το κώδικα μας χωρίς την χρήση εξωτερικού προγραμματιστή. Επικοινωνεί χρησιμοποιώντας το STK500 πρωτόκολλο. Μπορούμε επίσης να παρακάμψουμε τον bootloader και να προγραμματίσουμε τον μικροελεγκτή μέσω της ICSP (In-Circuit Serial Programming) επικεφαλίδας χρησιμοποιώντας το Arduino ISP ή κάτι παρόμοιο. Ο firmware κώδικας του ATmega16U2 είναι διαθέσιμος. Ο ATmega16U2 είναι φορτωμένος με έναν DFU bootloader, ο οποίος μπορεί να ενεργοποιηθεί από την αντίσταση που τραβάει ο 8U2/16U2 HWB στην γείωση, κάνοντας το έτσι πιο εύκολο να μπαίνει σε DFU λειτουργία. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το λογισμικό Flip της Atmel για Windows ή το DFU programmer για Mac OS X και Linux για να φορτώσουμε firmware. Διαφορετικά μπορούμε να κάνουμε χρήση της ISP επικεφαλίδας με εξωτερικό προγραμματιστή.[17] Αυτόματη Επανεκκίνηση Λογισμικού Αντί να απαιτείτε το πάτημα του πλήκτρου της επανεκκίνησης πριν από ένα ανέβασμα προγράμματος, το Arduino Uno είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο που επιτρέπει την επανεκκίνηση από το λογισμικό που τρέχει στον συνδεδεμένο υπολογιστή. Μία από τις γραμμές ελέγχου ροής υλικού (DTR) του Εφαρμογή Arduino Σελίδα 47

48 ATmega8U2/16U2 συνδέεται με τη γραμμή επαναφοράς των ATmega328 μέσω ενός πυκνωτή 100 nanofarad. Όταν αυτή η γραμμή είναι χαμηλή, η γραμμή επανεκκίνησης πέφτει τόσο όσο το chip να κάνει επανεκκίνησης. Το λογισμικό μας επιτρέπει να ανεβάσουμε κώδικα απλός πατώντας ένα κουμπί στο περιβάλλον του λογισμικού. Αυτό σημαίνει ότι ο bootloader μπορεί να έχει μικρότερο χρονικό όριο, όπως η μείωση του DTR μπορεί να είναι καλά συντονισμένη με την έναρξη του ανεβάσματος του κώδικα. Αυτή η επιλογή έχει και άλλες επιπτώσεις. Όταν η πλακέτα μας είναι ενωμένη με έναν υπολογιστή που τρέχει Mac OS X ή Linux, κάνει επανεκκίνηση κάθε φορά που γίνετε μια σύνδεση σε αυτό από το λογισμικό (μέσω USB). Για το επόμενο μισό δευτερόλεπτο ο bootloader τρέχει στο Uno. Αν και είναι προγραμματισμένο να αγνοεί τα άσχετα δεδομένα (οτιδήποτε εκτός του κώδικα που ανεβάζουμε) θα παρακολουθήσει τα πρώτα bytes δεδομένων που στέλνονται στην πλακέτα αφότου έχει γίνει σύνδεση. Αν ένα πρόγραμμα τρέχει στην πλακέτα λαμβάνει μια απλή διαμόρφωση ή δέχεται νέα δεδομένα όταν αρχικά ανοίγει, πρέπει να σιγουρευτούμε ότι το λογισμικό με το οποίο επικοινωνεί περιμένει ένα δευτερόλεπτο για να ανοίξει η επικοινωνία προτού στείλει αυτά τα δεδομένα.[17] Προστασία υπερέντασης USB To Arduino Uno έχει μία επανεκκινήσιμη αντίσταση η οποία προστατεύει τις USB θύρες του υπολογιστή μας από υπερένταση. Παρόλο που κάθε υπολογιστής παρέχει την δική του εσωτερική προστασία, η αντίσταση παρέχει μία επιπλέον προστασία. Αν περισσότερα από 500mA εφαρμοστούν στην USB πόρτα, η αντίσταση αυτόματα θα σπάσει την σύνδεση μέχρι να απομακρυνθεί η υπερφόρτωση.[17] Φυσικά Χαρακτηριστικά Το μέγιστο μήκος και πλάτος της πλακέτας του Uno είναι και εκατοστά αντίστοιχα, με την USB πόρτα και την υποδοχή ρεύματος να εκτείνονται πέρα των αρχικών διαστάσεων. Τέσσερις τρύπες για βίδες επιτρέπουν στην πλακέτα να μπορεί να τοποθετηθεί σε μία ξεχωριστή επιφάνεια ή ένα κουτί.[17] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 48

49 6.3.2 Arduino Ethernet Shield Όπως αναφερθήκαμε στην επιλογή του συγκεκριμένου αναπτυξιακού, ένα από τα θετικά του Arduino, είναι η υλική επεκτασιμότητα. Και λέγοντας αυτό εννοούμε το γεγονός ότι μπορούμε στην πλακέτα που έχουμε (Arduino Uno) να τοποθετήσουμε πάνω από αυτήν μια άλλη πλακέτα (shield) της εταιρείας αλλά και πλακέτα που μπορούμε να σχεδιάσουμε μόνοι μας (prototype). Συγκεκριμένα, μιας και χρησιμοποιούμε το συγκεκριμένο shield θα το αναλύσουμε σε αυτό το υποκεφάλαιο. Εικόνα 25 Arduino Ethernet Shield Γενικά H Arduino Ethernet Shield μπορεί πολύ εύκολα να ενώσει το αναπτυξιακό μας στο διαδίκτυο. Πολύ γρήγορα μπορούμε να την τοποθετήσουμε πάνω από την πλακέτα του Uno και με ένα RJ45 καλώδιο θα είμαστε πλέον δικτυωμένοι. Για άλλη μια φορά τα αναπτυξιακά Arduino μας επιδεικνύουν γιατί τα επιλέξαμε για αυτό το project, καθώς υπάρχει έτοιμη βιβλιογραφία με ακριβή στοιχεία της υλοποίησης της Ethernet Shield επομένως στην περίπτωση μας έχουμε ότι γνώση μας χρειάζεται για να φτιάξουμε κάτι καινούριο. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 49

50 Λίγο πιο αναλυτικά η πλακέτα: Χρειάζεται ένα Arduino Board για να λειτουργήσει. Λειτουργεί με τροφοδοσία 5V τα οποία τα προμηθεύετε από την πλακέτα που είναι συνδεδεμένη. (Εδώ να πούμε ότι υπάρχει έκδοση Ethernet Shield με POE module ενσωματωμένο.) Παρέχει Ethernet Controller, W5100 με ενσωματωμένο 16K buffer. Ταχύτητα σύνδεσης 10/100Mb Σύνδεση με την SPI πόρτα του Arduino Board Αναλυτική Περιγραφή Όπως είπαμε και προηγουμένως η Ethernet Shield μας παρέχει την δυνατότητα να ενώσουμε το Arduino μας με το διαδίκτυο. Βασίζετε στο μικροτσίπ της Wiznet W5100. Αυτό το τσιπ μας παρέχει στοίβα δικτύου IP ικανή να ανταποκριθεί τόσο σε TCP όσο και σε UDP αλλά και Pv4, ICMP, ARP, IGMP, PPPoE. Υποστηρίζει τέσσερις ταυτόχρονες συνδέσεις. Η Ethernet Shield έχει στάνταρ RJ-45 σύνδεση, με την καινούρια έκδοση της πλακέτας να παρέχει και POE, power over Ethernet. Στην ασπίδα που θα Εικόνα 26 Wiznet Ethernet W5100 chip χρησιμοποιήσουμε εμείς δεν υπάρχει αυτή η λειτουργία. Υπάρχει και ένας διακόπτης επανεκκίνησης (reset button) για να διασφαλίσει ότι το Ethernet τσιπ της πλακέτας λειτούργει σωστά κατά την εκκίνηση. Αυτός ο διακόπτης εφόσον η πλακέτας μας λειτουργεί και είναι συνδεδεμένη με το Arduino σε περίπτωση χρήσης του θα κάνει reset και το δεύτερο. Τεχνικά η σύνδεση μεταξύ των πλακετών γίνεται με μεγάλους συρμάτινους ακροδέκτες που έχει στο κάτω μέρος η Ethernet Shield και ενώνετε με τις υποδοχές Εφαρμογή Arduino Σελίδα 50

51 των ακροδεκτών της από κάτω πλακέτας. Έτσι η διάταξη παραμένει ίδια και κατά συνέπεια μπορούμε να συνδέσουμε εκ νέου πλακέτα από πάνω. Εικόνα 27 Arduino Ethernet Shield κάτω όψη Επίσης υπάρχει πάνω στο shield υποδοχή για κάρτα αποθήκευσης δεδομένων micro sd την οποία μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε για να αποθηκεύσουμε δεδομένα που μεταφέρουμε στο διαδίκτυο. Στην συγκεκριμένη εργασία θα δούμε παρακάτω ότι θα το χρησιμοποιήσουμε ως datalogger για να αποθηκεύουμε πληροφορίες από τους αισθητήρες μας. Το Arduino επικοινωνεί με το Wiznet W510 ethernet chip τόσο και με την SD κάρτα από τον δίαυλο SPI διαμέσου της ICSP επικεφαλίδας. Η πρώτη σύνδεση μας δεσμεύει τους ψηφιακούς ακροδέκτες 10,11,12 και 13 για το UNO και αυτή της SD κάρτας τον ακροδέκτη 4. Έτσι αυτοί οι ακροδέκτες δεν μπορούν να είναι διαθέσιμοι για χρήση γενικού σκοπού. Για αυτό το λόγο πρέπει μέσα στο πρόγραμμα μας με τις κατάλληλες εντολές και βιβλιοθήκες να επιλέξουμε τους συγκεκριμένους ακροδέκτες για να υποδηλώσουμε ότι χρησιμοποιούμε το Ethernet τσιπ αλλά και την λειτουργία Εφαρμογή Arduino Σελίδα 51

52 της κάρτας sd. (Θα αναφερθούμε σε ξεχωριστό κεφάλαιο για βιβλιοθήκες και συναρτήσεις-εντολές που υπάρχουν και κάθε ένα από τους σκοπούς αυτούς) Τέλος να αναφέρουμε ότι η ασπίδα μας έχει διάφορα λαμπάκια για συγκεκριμένες ενδείξεις: PWR: Μας δείχνει ότι η ασπίδα και το Arduino έχουν τροφοδοσία LINK: Υποδεικνύει την ύπαρξη σύνδεσης με το δίκτυο και αναβοσβήνει όταν η ασπίδα δέχεται ή αποστέλνει δεδομένα. FULLD: Μας αναφέρει ότι η σύνδεση στο δίκτυο είναι πλήρης αμφίδρομη ταυτόχρονη (full duplex). 100M: Υποδεικνύει την ύπαρξη 100Mb/s σύνδεσης στο δίκτυο. RX: Λάμπει όταν η ασπίδα δέχεται δεδομένα. TX: Λάμπει όταν η ασπίδα στέλνει δεδομένα. COLL: Λάμπει όταν υπάρχουν συγκρούσεις μέσα στο δίκτυο Το λογισμικό Arduino IDE Το Ολοκληρωμένο Περιβάλλον Ανάπτυξης (Intergraded Development Environment IDE) με το οποίο θα προγραμματίσουμε το λογισμικό των παρακάτω εργασιών, έχει υλοποιηθεί με την γλώσσα Java η οποία εκτελείται ανεξάρτητα από το λειτουργικό ή υλικό του υπολογιστή, είναι ευρέως διαδεδομένη, και έχει πολλές ομοιότητες με την γλώσσα C. Κατά συνέπεια, το συγκεκριμένο IDE είναι πολλαπλού λειτουργικού (multi-platform) και μπορεί να δουλεύει άψογα σε κάθε λειτουργικό σύστημα (windows, Linux, OSX). Ένα πρόγραμμα ή κώδικας που γράφτηκε για Arduino ονομάζεται σκίτσο (sketch). Τα Arduino προγράμματα είναι γραμμένα σε C ή C++. Επίσης το λογισμικό έρχεται με μια βιβλιοθήκη λογισμικού που ονομάζεται "Wiring" από το πρωτότυπο σχέδιο Wiring γεγονός που καθιστά πολλές κοινές λειτουργίες εισόδου/εξόδου πολύ πιο εύκολες. Η γλώσσα wiring είναι μια παραλλαγή της C++ και όπως και το ΙDE, είναι μια πλατφόρμα ανοιχτού λογισμικού που χρησιμοποιείται για προγραμματισμό μικροελεγκτών. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 52

53 Εικόνα 28 Στιγμιότυπο του λογικισμού Arduino Γενικά η λειτουργία του προγράμματος είναι πολύ εύκολη, αφού ο χρήστης γράψει το σκίτσο έχει τη δυνατότητα να το ελέγξει για τυχόν συντακτικά λάθη και στην συνέχεια να το στείλει στο μικροελεγκτή της εκάστοτε πλακέτας. Ακόμα δίνει την δυνατότητα με συγκεκριμένες συναρτήσεις που υπάρχουν να παρουσιάσουμε στο Serial Monitor που είναι ενσωματωμένο με το λογισμικό αποτελέσματα αισθητήρων ή γενικά εξόδους. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 53

54 7 Αισθητήρες 7.1 Αισθητήρας Θερμοκρασίας/Υγρασίας DHT-11 Ο αισθητήρας DHT-11 είναι ένας φθηνός και αξιόπιστος αισθητήρας. Χρησιμοποιεί έναν πυκνωτή για την υγρασία και ένα θερμίστορ για να μετρήσει τον περιβάλλων αέρα. Όλα αυτά συνδέονται με έναν υψηλής επίδοσης 8-bit μικροελεγκτή που προσφέρει πολύ καλή ποιότητα και ταχύτητα στα αποτελέσματα. Εικόνα 29 Αισθητήρας Θερμοκρασίας/Υγρασίας DHT-11 Γενικά ο αισθητήρας είναι μικρός σε μέγεθος, έχει αρκετά χαμηλή κατανάλωση ισχύος και είναι αρκετά ακριβής στις μετρήσεις. Έχει τρεις ακροδέκτες, έναν για την τροφοδοσία, για την γείωση και για τα δεδομένα. Τεχνικά Χαρακτηριστικά: Υγρασία Θερμοκρασία Τάση 3-5.5Volt Έξοδος Ψηφιακή Αισθητήρας Resistive-Type Humidity NTC temperature component Εύρος 20-80% Rh 0-50 C Ακρίβεια 5% ±2 C Δειγματοληψία 1Hz Εφαρμογή Arduino Σελίδα 54

55 Η διαδικασία της επικοινωνίας ξεκινάει όταν το Arduino στέλνει πρώτο σήμα, ο αισθητήρας μεταβαίνει από την χαμηλής-κατανάλωσης λειτουργία σε κανονική λειτουργία περιμένοντας το Arduino να τελειώσει με την αποστολή. Μόλις αυτό πραγματοποιηθεί ο αισθητήρας στέλνει πίσω στο Arduino ένα σήμα δεδομένων απάντησης των 40bit που περιλαμβάνουν τις ανάλογες πληροφορίες για την υγρασία και την θερμοκρασία. Συγκεκριμένα: 8 bit για την τιμή της υγρασίας 8 bit για την ακέραια τιμή της υγρασίας 8 bit για την τιμή της θερμοκρασίας 8 bit για την ακέραια τιμή της θερμοκρασίας 8 bit για το bit ελέγχου ισοτιμίας των δεδομένων. Χωρίς το αρχικό σήμα από το Arduino ο αισθητήρας δεν στέλνει δεδομένα. Όταν τα δεδομένα σταλθούν από τον αισθητήρας αυτός μεταβαίνει και πάλι στην χαμηλήςκατανάλωσης λειτουργία και περιμένει νέο σήμα.[18] Εικόνα 30 Διαδικασία επικοινωνίας Arduino-DHT11 Εφαρμογή Arduino Σελίδα 55

56 7.2 Αισθητήρας Βαρομετρικής Πίεσης BMP180 Ο αισθητήρας βαρομετρικής πίεσης BMP180 της εταιρίας Bosch, υπολογίζει την βαρομετρική πίεση της ατμόσφαιρας και την θερμοκρασία. Επίσης επειδή η πίεση αλλάζει σύμφωνα με το υψόμετρο, με τον κατάλληλο κώδικα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν μετρητής υψομέτρου. Ο αισθητήρας είναι αρκετά μικρός σε μέγεθος και είναι κολλημένος σε PCB με ρυθμιστή τάσης 3.3V, I2C level shifter και pull-up αντίσταση στο I2C ακροδέκτη. Στο εσωτερικό του υπάρχει ένας αισθητήρας πιεζοηλεκτρικής αντίστασης, ένας αναλογικός σε ψηφιακός μετατροπέας και μία μονάδα ελέγχου με EEPROM και σειριακή Ι2C διεπαφή. Η EEPROM αποθηκεύει 176 bit από ξεχωριστά δεδομένα που υπάρχουν για το setup. (UP = δεδομένα πίεσης 16 εώς 19 bit, UT = δεδομένα θερμοκρασίας 16 bit) Εικόνα 31 Αισθητήρας Ατμοσφαιρικής Πίεσης BMP180 Τεχνικά χαρακτηριστικά: Vin: 3 εώς 5VDC Λογικό: 3 με 5V συμβατότητα Εύρος Μετρήσιμης πίεσης: hpa (9000m to -500m above sea level) Πάνω από 0.03hPa / 0.25m ανάλυση -40 to +85 C εύρος λειτουργίας, +-2 C ακρίβεια θερμοκρασίας Η πλακέτα χρησιμοποιεί I2C 7-bit διεύθυνση 0x77. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 56

57 Για όλες τις μετρήσεις του αισθητήρα παρέχετε από την εταιρία έτοιμη βιβλιοθήκη σε γλώσσα C. Το Arduino στέλνει μία αρχική ακολουθία για να ξεκινήσει o αισθητήρας να μετράει την πίεση και την θερμοκρασία. Μετά από τον χρόνο μετατροπής, τα ορίσματα των αποτελεσμάτων (UP ή UT αντίστοιχα) μπορούν να διαβαστούν μέσω του I2C. Για να μετατρέψουμε τις μετρήσεις σε γνωστές μονάδες μέτρησης (Celsius την θερμοκρασία και hpa την πίεσης υπάρχουν έτοιμες βιβλιοθήκες. Ο χρόνος που παίρνουμε μετρήσεις μπορεί να αυξηθεί σε 128 μετρήσεις ανά δευτερόλεπτο. [19] Εικόνα 32 Γράφημα ακολουθίας του BMP180 Εφαρμογή Arduino Σελίδα 57

58 7.3 Εξωτερικό ρολόι DS3231 Το DS3231 είναι ένα χαμηλού κόστους και ακριβές I2C real time ρολόι (RTC) με ενσωματωμένο αντιρροπούμενης θερμοκρασίας κρύσταλλο ταλαντωτή (TCXO) και κρύσταλλο. Η συσκευή με την βοήθεια μπαταρίας μπορεί να συγκρατήσει τον χρόνο όταν ακόμα και η τροφοδοσία στην κύρια συσκευή σταματήσει. Η ενσωμάτωση του κρυσταλλικού αντηχείου (resonator) εγγυάται την μακροχρόνια ακρίβεια της συσκευής καθώς και την μείωση του κόστους. Εικόνα 33 DS3231 clock Το RTC κρατάει πληροφορίας για δευτερόλεπτα, λεπτά, ώρες, ημέρα, ημερομηνία, μήνα και έτος. Η ημερομηνία ρυθμίζετε αυτόματα για μήνες με λιγότερες από 31 ημέρες. Το ρολόι λειτουργεί σε μορφή είτε 12 είτε 24 ωρών με ΜΜ/ΠΜ δείκτη. Οι διευθύνσεις και τα δεδομένα μεταφέρονται σειριακά μέσω του I2C διαύλου. Ο TCXO κρύσταλλος. Για την σύνδεση του με το Arduino, ενώνουμε τον ακροδέκτη Vcc με την τροφοδοσία 5V, το GND με την γείωση και στην συνέχεια του ακροδέκτες SDA, SCL με αναλογικούς ακροδέκτες της πλακέτας.[20] Εφαρμογή Arduino Σελίδα 58

59 7.4 Αισθητήρας φωτός (Photo Resistor) Ο αισθητήρας φωτός η αλλιώς photoresistor ή light-dependent resistor (LDR) ή photocell είναι μία μεταβλητή αντίσταση, ελεγχόμενη από το φως. Η αντίσταση του αισθητήρα μειώνετε με αυξανόμενη ένταση του φωτός, με άλλα λόγια είναι αγώγιμο στο φως. Εικόνα 34 Αισθητήρας Φωτός Ο αισθητήρας φωτός είναι φτιαγμένος από υψηλής αντίστασης ημιαγωγό. Στο σκοτάδι ο αισθητήρας μπορεί να έχει αντίσταση της τάξης των megaohms (MΩ), σε αντίθεση με συνθήκες φωτεινότητας όπου ο αισθητήρας έχει αντίσταση της τάξης των λίγων εκατοντάδων ohms. Γενικά ο αισθητήρας είναι πολύ μικρός σε μέγεθος, έχει γρήγορη απόκριση και μεγάλη ευαισθησία. [21] Τεχνικά Χαρακτηριστικά: Μέγεθος Στρογγυλό, 5mm διάμετρος Εύρος αντίστασης 200KΩ(σκοτάδι) έως 10ΚΩ(10 lux φωτεινότητα Εύρος ευαισθησίας Απόκριση σε φως με φάσμα 400nm και 600nm με peak 520nm Τάση τροφοδοσίας Οτιδήποτε μέχρι τα 100V, χρησιμοποιεί λιγότερο από 1mA. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 59

60 8 Εφαρμογή 8.1 Σκοπός Σκοπός της συγκεκριμένης εφαρμογής είναι ο συνδυασμός ενός αναπτυξιακού συστήματος μαζί με αισθητήρες για την δημιουργία μιας έξυπνης εφαρμογής. Υλοποιήθηκε ένα μοντέλο, μικρού μεγέθους, μετεωρολογικού σταθμού με συγκεκριμένους αισθητήρες που προαναφέραμε στα παραπάνω κεφάλαια και αναπτυξιακό Arduino. Απώτερος στόχος της όλης εφαρμογής είναι ο προγραμματισμός του Arduino, η συνδεσμολογία αισθητήρων και η μέτρηση-καταγραφή real-time τιμών που αφορούν μετεωρολογικά φαινόμενα καθώς και η γραφική παρουσίασή τους. Θα ήταν ελλιπές αν δεν αναφέραμε ότι η συγκεκριμένη εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από αγρότες για έλεγχο στα χωράφια τους κυρίως όταν πρόκειται για μεγάλες εκτάσεις. Είναι γενικά παραδεκτό ότι μήνα με μήνα διαφορετικών ετών αλλά και μέρα με μέρα ακόμη και ώρα με ώρα τα χωράφια έχουν διαφορετικές απαιτήσεις όσων αφορά το πότισμα και γενικά την περιποίηση των εκτάσεων. Η καταγραφή των μετρήσεων υγρασίας, θερμοκρασίας αλλά και ηλιοφάνειας θα αποτελεί μια διευκόλυνση στην δουλειά τους. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 60

61 8.2 Περιγραφή Πιο συγκεκριμένα στο σύστημα χρησιμοποιήθηκαν τα εξής εξαρτήματα: Το αναπτυξιακό Arduino Uno Arduino Ethernet Shield Πλακέτα τοποθέτησης εξαρτημάτων (breadboard) Καλώδια συνδεσμολογίας Αισθητήρας Υγρασίας-Θερμοκρασίας DHT11 Αισθητήρας Βαρομετρικής πίεσης BMP180 Αισθητήρας φωτός μεταβλητής αντίστασης (photocell) Real Time Clock (RTC) DS3231 Αντίσταση 10KΩ Κάρτα μνήμης micro sd Καλώδιο τροφοδοσίας Οι αισθητήρες που χρησιμοποιήθηκαν είναι αρκετά χαμηλού κόστους καθώς και ενεργειακής κατανάλωσης χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι ακριβής στις μετρήσεις. Αφού οι αισθητήρες πάρουν τα δεδομένα, αυτά στέλνονται στο Arduino και αυτό με την σειρά του σύμφωνα με τον κώδικα μας, τα παρουσιάζει στην οθόνη του υπολογιστή ζωντανά (real time) καθώς επίσης αυτά καταγράφονται και στην SD κάρτα μνήμης για αποθήκευση με σκοπό την ανάλυσή τους. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 61

62 8.3 Σχηματικό Μετά από την σύνδεση όλων των αισθητήρων με το αναπτυξιακό το μοντέλο παίρνει την εξής μορφή: Εικόνα 35 Σχηματικό συστήματος Εφαρμογή Arduino Σελίδα 62

63 Αρχικά το Arduino Uno βρίσκεται κάτω από την Arduino Ethernet Shield η οποία όμως έχει ακριβώς τους ίδιους ακροδέκτες που επικοινωνούν με το πρώτο. Η χρήση του Arduino Ethernet Shield έγινε συγκεκριμένα για την υποδοχή SD κάρτας μνήμης που προσφέρει καθώς το Uno δεν διαθέτει. Για την χρήση της υποδοχή της SD δεσμεύονται από το αναπτυξιακό σύστημα οι ψηφιακοί ακροδέκτες 10,11,12,13 καθώς και ο SPI δίαυλος. Σαφώς υπάρχει εξάρτημα που με συγκεκριμένη συνδεσμολογία μας προσφέρει αυτήν την υποδοχή. Όπως παρουσιάζεται στο σχηματικό, στην σειρά ένα (1) συνδέουμε ένα καλώδιο από τον ακροδέκτη της γείωσης GND του Arduino. Έτσι κάθε φορά που θέλουμε να συνδέσουμε κάποιο εξάρτημα με γείωση θα ενώνουμε τον ακροδέκτη του εξαρτήματος με την σειρά ένα (1). Ομοίως με την τροφοδοσία συνδέουμε ένα καλώδιο από τον ακροδέκτη 5V του Arduino με την σειρά δύο (2). Πάλι για τροφοδοσία των εξαρτημάτων θα ενώνουμε το εξάρτημα με την συγκεκριμένη σειρά. Αυτό γίνεται διότι υπάρχουν στο συγκεκριμένο κύκλωμα πολλοί αισθητήρες οι οποίοι χρειάζονται πάντα υποχρεωτικά τροφοδοσία και γείωση. Αφού η τροφοδοσία και η γείωση έχουν συνδεθεί για κάθε εξάρτημα, καθένα από αυτά έχει ακροδέκτες και επικοινωνία με το Arduino. Συγκεκριμένα: Αισθητήρας υγρασίας/θερμοκρασίας: Τα δεδομένα του αισθητήρα είναι ψηφιακά σαφώς λοιπόν ο τρίτος ακροδέκτης (out) θα συνδεθεί σε μία από τις ψηφιακές υποδοχές 0-13 του αναπτυξιακού.(εκτός των 10,11,12,13) Αισθητήρας βαρομετρικής πίεσης BMP180: Ο αισθητήρας χρησιμοποιεί το I2C πρωτόκολλο έτσι λοιπόν ενώνουμε τον ακροδέκτη SCL,που είναι για τον χρονισμό, με τον αναλογικό ακροδέκτη Α5 του Arduino και τον ακροδέκτη SDA που είναι για την μεταφορά δεδομένων στον αναλογικό ακροδέκτη Α4 αντίστοιχα. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 63

64 Real Time Clock (RTC) DS3231: Ομοίως και το ρολόι χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο I2C επομένως στους ακροδέκτες SCL και SDA έγιναν οι ίδιες συνδέσεις όπως στον BMP180. (Για την λειτουργία I2C οι ακροδέκτες SCL και SDA κάθε αισθητήρα που την χρησιμοποιεί είναι απαραίτητο να συνδέονται με τους αναλογικούς ακροδέκτες Α5 και Α4 αντίστοιχα διότι μόνο αυτοί προσφέρονται για αυτόν τον σκοπό.) Αισθητήρας Φωτός: Ο αισθητήρας φωτός ενώθηκε με τον αναλογικό ακροδέκτη Α0 αφού πρώτα χρησιμοποιήθηκε μια αντίσταση 10KΩ. 8.4 Προγραμματισμός Για τον προγραμματισμό του συστήματος χρειαζόμαστε το λογισμικό της εταιρίας του Arduino IDE. Στην αρχή του προγράμματος γίνονται κάποιες δηλώσεις βιβλιοθηκών, μεταβλητών και άλλες λειτουργίες. Στην συνέχεια το πρόγραμμά μας χωρίζεται σε δύο απλούστερες συναρτήσεις: I. Void Setup(): Η συνάρτηση καλείται μόλις το πρόγραμμα τρέχει για να αρχικοποιήσει μεταβλητές, ακροδέκτες, να χρησιμοποιηθούν οι βιβλιοθήκες. Αυτή η συνάρτηση τρέχει μόνο μια φορά και θα επαναληφθεί όταν επανεκκινήσουμε την συσκευή και τρέχει από την αρχή. II. Void Loop(): Η συνάρτηση καλείται αφού η setup έχει καλεστεί και ολοκληρωθεί, και πραγματοποιεί συνέχεια επαναλήψεις στον κώδικα που έχει αυτή δίνοντας την δυνατότητα στο πρόγραμμα να τρέχει συνεχώς και να δίνει ή παίρνει δεδομένα. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 64

65 Ξεκινώντας: Ο κώδικας (sketch όπως ονομάζονται τα προγράμματα στο Arduino) όπως αναφέρθηκε ξεκινάει με την εισαγωγή των βιβλιοθηκών για κάθε ένα εξάρτημα ή λειτουργία που χρησιμοποιήσουμε. #include <SFE_BMP180.h> //βιβλιοθήκη αισθητήρα βαρομετρικού #include <DHT.h> //βιβλιοθήκη αισθητήρα υγρασίας #include <Wire.h> //βιβλιοθήκη για την λειτουργία του Ι2C #include "ds3231.h" //βιβλιοθήκη RTC #include <SD.h> //βιβλιοθήκη για την λειτουργία SD κάρτας. #include <SPI.h> //βιβλιοθήκη για την επικοινωνία Arduino-Shield Με την λέξη #include εισάγουμε βιβλιοθήκη βάζοντάς την σε εισαγωγικά ή αποσιωπητικά όταν αυτή βρίσκετε σε αρχείο. Οι βιβλιοθήκες είτε παρέχονται από το λογισμικό για τις πιο γνωστές λειτουργίες είτε υπάρχουν στο διαδίκτυο για κάθε ένα από τα επιπρόσθετα υλικά χρησιμοποιούμε., Στη συνέχεια δηλώνονται-ορίζονται = μεταβλητές που θα χρειαστούν στο πρόγραμμα: #define DHTPIN 3 //ο ακροδέκτης του DHT11 ενώνεται με τον ψηφιακό ακροδέκτη 3 #define DHTTYPE DHT11 //χρησιμοποιείται τον DHT11 και όχι κάποιον άλλο τύπο #define BUFF_MAX 128 SFE_BMP180 pressuresensor; //δηλώθηκε BMP180 int CS_PIN = 4; int LDRpin = 0; DHT dht(dhtpin, DHTTYPE); //συνάρτηση DHT11 για ορισμό τύπου και σε ποιον ακροδέκτη βρίσκεται. File file; //δημιουργία αρχείου που θα καταγράφονται οι μετρήσεις Εφαρμογή Arduino Σελίδα 65

66 #define ALTITUDE 72.0 //Ορίζεται υψόμετρο που χρειάζεται σαν όρισμα για τον υπολογισμό του βαρομετρικού String pressure; //μεταβλητή βαρομετρικής πίεσης String humidity; //μεταβλητή υγρασίας String temperature; //μεταβλητή θερμοκρασίας String timestring; //μεταβλητή ώρας String light; //μεταβλητή φωτεινότητας String datestring; //μεταβλητή ημερομηνίας String HeatIndex; //μεταβλητή αισθητής θερμοκρασίας float temp; //προσωρινή μεταβλητή float hum; int entryid = 0; //μεταβλητή αρχικοποιημένη για εγγραφές uint8_t time[8]; //πίνακας χρόνου char recv[buff_max]; unsigned int recv_size = 0; unsigned long prev, interval = 20000; //μεταβλητή καταγραφής μετρήσεων από τους αισθητήρας σε millisecond. Αφού τελείωσαν οι δηλώσεις και αρχικοποιήσεις το πρόγραμμα συνεχίζει με τη συνάρτηση Void Setup(): void setup() //καλείται η συνάρτηση { Serial.begin(9600); //ξεκινάει σειριακή επικοινωνία μεταξύ υπολογιστή και Arduino στα 9600 bits ανά δευτερόλεπτο. Wire.begin(); //ενημέρωση βιβλιοθήκης και χρησιμοποίηση του Ι2C διαύλου σαν master ή slave. dht.begin(); //έναρξη αισθητήρα dht initializesd(); //αρχικοποίηση sd κάρτας. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 66

67 DS3231_init(DS3231_INTCN); //έλεγχος για διακοπές memset(recv, 0, BUFF_MAX); //μνήμη ρολογιού pressuresensor.begin(); //έναρξη αισθητήρα βαρομετρικού //parse_cmd("t ",16); //Set time Έπειτα ξεκινάει η Void Loop() οι οποία καταλαμβάνει και το μεγαλύτερο κομμάτι κώδικα. Υλοποιείται συνεχώς αφού θα παίρνει τις μετρήσεις και θα τις εμφανίζει-καταγράφει. void loop() //καλείται η συνάρτηση { String logentry; //κάθε log entry θα περιέχει όλα τα δεδομένα που θα γράφονται στην μνήμη sd. char in; char buff[buff_max]; unsigned long now = millis(); //ενημέρωση μεταβλητής now με τα millisecond που τρέχει το πρόγραμμα. // Διαβάζονται οι μετρήσεις από τους αισθητήρες if ((now - prev > interval) && (Serial.available() <= 0)) { gettime(); gettemperature(); gethumidity(); readpressure(); readlight(); calculateheatindex(); logentry = createlogentry(); //δημιουργία νέας εγγραφής writeentrytofile(logentry); //γράφεται αυτή η εγγραφή στο αρχείο.txt της κάρτας prev = now; Εφαρμογή Arduino Σελίδα 67

68 Το παρακάτω κομμάτι κώδικα είναι τυποποιημένο και χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ώρας αλλά και για άλλες λειτουργίας που το εξάρτημα παρέχει και παρέχεται έτοιμο από τον κατασκευαστή της βιβλιοθήκης ds3231.h για το RTC. Επομένως θα ήταν ανώφελο να αναφερθούμε στο συγκεκριμένο κομμάτι κώδικα if (Serial.available() > 0) { in = Serial.read(); if ((in == 10 in == 13) && (recv_size > 0)) { parse_cmd(recv, recv_size); recv_size = 0; recv[0] = 0; else if (in < 48 in > 122) {; // ignore ~[0-9A-Za-z] else if (recv_size > BUFF_MAX - 2) { // drop lines that are too long // drop recv_size = 0; recv[0] = 0; else if (recv_size < BUFF_MAX - 2) { recv[recv_size] = in; recv[recv_size + 1] = 0; recv_size += 1; void parse_cmd(char *cmd, int cmdsize) { uint8_t i; uint8_t reg_val; char buff[buff_max]; struct ts t; // TssmmhhWDDMMYYYY aka set time if (cmd[0] == 84 && cmdsize == 16) { //T t.sec = inp2toi(cmd, 1); Εφαρμογή Arduino Σελίδα 68

69 t.min = inp2toi(cmd, 3); t.hour = inp2toi(cmd, 5); t.wday = inp2toi(cmd, 7); t.mday = inp2toi(cmd, 8); t.mon = inp2toi(cmd, 10); t.year = inp2toi(cmd, 12) * inp2toi(cmd, 14); DS3231_set(t); //Serial.println("OK"); else if (cmd[0] == 49 && cmdsize == 1) { // "1" get alarm 1 DS3231_get_a1(&buff[0], 59); //Serial.println(buff); else if (cmd[0] == 50 && cmdsize == 1) { // "2" get alarm 1 DS3231_get_a2(&buff[0], 59); // Serial.println(buff); else if (cmd[0] == 51 && cmdsize == 1) { // "3" get aging register //Serial.print("aging reg is "); //Serial.println(DS3231_get_aging(), DEC); else if (cmd[0] == 65 && cmdsize == 9) { // "A" set alarm 1 DS3231_set_creg(DS3231_INTCN DS3231_A1IE); //ASSMMHHDD for (i = 0; i < 4; i++) { time[i] = (cmd[2 * i + 1] - 48) * 10 + cmd[2 * i + 2] - 48; // ss, mm, hh, dd byte flags[5] = { 0, 0, 0, 0, 0 ; DS3231_set_a1(time[0], time[1], time[2], time[3], flags); DS3231_get_a1(&buff[0], 59); // Serial.println(buff); else if (cmd[0] == 66 && cmdsize == 7) { // "B" Set Alarm 2 DS3231_set_creg(DS3231_INTCN DS3231_A2IE); //BMMHHDD for (i = 0; i < 4; i++) { time[i] = (cmd[2 * i + 1] - 48) * 10 + cmd[2 * i + 2] - 48; // mm, hh, dd Εφαρμογή Arduino Σελίδα 69

70 byte flags[5] = { 0, 0, 0, 0 ; DS3231_set_a2(time[0], time[1], time[2], flags); DS3231_get_a2(&buff[0], 59); //Serial.println(buff); else if (cmd[0] == 67 && cmdsize == 1) { // "C" - get temperature register //Serial.print("temperature reg is "); //Serial.println(DS3231_get_treg(), DEC); else if (cmd[0] == 68 && cmdsize == 1) { // "D" - reset status register alarm flags reg_val = DS3231_get_sreg(); reg_val &= B ; DS3231_set_sreg(reg_val); else if (cmd[0] == 70 && cmdsize == 1) { // "F" - custom fct reg_val = DS3231_get_addr(0x5); // Serial.print("orig "); //Serial.print(reg_val,DEC); //Serial.print("month is "); //Serial.println(bcdtodec(reg_val & 0x1F),DEC); else if (cmd[0] == 71 && cmdsize == 1) { // "G" - set aging status register DS3231_set_aging(0); Αφού έχουν γίνει από τους αισθητήρες οι μετρήσεις τώρα παίρνονται αυτές οι μετρήσεις και εμφανίζονται στην οθόνη του χρήστη. Κάθε φορά για κάθε αισθητήρα πρώτα λαμβάνεται η τιμή και με την Serial.println εμφανίζουμε αυτήν την τιμή: void gettemperature() //θερμοκρασία { parse_cmd("c",1); Εφαρμογή Arduino Σελίδα 70

71 temperature = String(DS3231_get_treg()); //τιμή θερμοκρασίας Serial.println("Temperature: "+temperature); //εμφάνιση void gethumidity() //υγρασία { humidity = String(dht.readHumidity()); //τιμή υγρασίας Serial.println("Humidity: "+humidity); //εμφάνιση void readpressure() //βαρομετρική πίεση { pressure = String(readPressureFromSensor()); //τιμή βαρομετρικής πίεσης Serial.println("Pressure: "+pressure); //εμφάνιση void readlight() //φωτεινότητα { light = String(readLightIntensity()); //τιμή φωτεινότητας Serial.println("Light: "+light+"%"); //εμφάνιση void calculateheatindex() //υπολογισμός αισθητής θερμοκρασίας { float h = dht.readhumidity(); float f = dht.readtemperature(true); float hi = dht.computeheatindex(f, h); //συνάρτηση υπολογισμού αισθητής θερμοκρασίας με βάσης την υγρασία και την θερμοκρασία hi = float((hi-32)*0.555); HeatIndex = String(hi); Serial.println("Heat Index:"+HeatIndex"+"\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"); //εμφάνιση void gettime() //ώρα Εφαρμογή Arduino Σελίδα 71

72 { String minute; //μεταβλητή λεπτού String hour; //μεταβλητή ώρας struct ts t; DS3231_get(&t); //παίρνεται η ώρα από το RTC if(t.min<10) { minute = "0"+String(t.min); else { minute = String(t.min); timestring = String(t.hour)+":"+minute; //εμφάνιση ώρα,λεπτών datestring = String(t.mday)+"/"+t.mon; //εμφάνιση μέρας,μήνα Μετά αφού οι τιμές έχουν παρθεί από τους αισθητήρες και έχουν εμφανιστεί στην οθόνη καταγράφονται στην κάρτα μνήμης: String createlogentry() //δημιουργία log entry που θα γραφούν όλες οι τιμές { String logentry; entryid ++; //αυξάνω το log entry κάθε φορά δημιουργώντας καινούριο logentry = String(entryId)+","+dateString+","+timeString+","+temperature+","+humidity +","+HeatIndex+","+pressure+","+light; //γράφονται όλες οι τιμές return logentry; void writeentrytofile(string entry) //συνάρτηση εγραφής του log entry στο αρχέιο Εφαρμογή Arduino Σελίδα 72

73 { openfiletowrite("log.txt"); //άνοιγμα του log.txt που βρίσκεται στην κάρτα μνήμης //Serial.println(entry); //εμφάνιση writetofile(entry); //εγγραφή closefile(); //κλείσιμο αρχείου void initializesd() //συνάρτηση κάρτας μνήμης { pinmode(cs_pin, OUTPUT); if (SD.begin(4)) { else { return; int openfiletowrite(char filename[]) //συνάρτηση για το άνοιγμα και εγγραφή αποτελεσμάτων { file = SD.open(filename, FILE_WRITE); //άνοιξε το αρχείο if (file) //αν υπάρχει γράψε διαφορετικά επέστρεψε 0 λάθος { return 1; else { return 0; int writetofile(string text) Εφαρμογή Arduino Σελίδα 73

74 { if (file) { file.println(text); return 1; else { return 0; void closefile() //συνάρτηση κλεισίματος του αρχείου { if (file) { file.close(); Τέλος δύο συναρτήσεις που έχουν καλεστεί για το βαρομετρικό και την φωτεινότητα. Σε αυτό το κομμάτι κώδικα γίνετε ο υπολογισμός της τιμής. float readpressurefromsensor() //συνάρτηση αισθητήρα πίεσης για την τιμή { char status; double T,P,p0,a; status = pressuresensor.starttemperature(); if (status!= 0) { delay(status); status = pressuresensor.gettemperature(t); if (status!= 0) Εφαρμογή Arduino Σελίδα 74

75 { status = pressuresensor.startpressure(3); if (status!= 0) { delay(status); status = pressuresensor.getpressure(p,t); if (status!= 0) { p0 = pressuresensor.sealevel(p,altitude); //συνάρτηση απαραίτητη για τον υπολογισμό της πίεσης, χρειάστηκε το υψόμετρο που βρίσκεται κάθε φορά η συσκευή. return p0; int readlightintensity() //υπολογισμός τιμής φωτεινότητας { int intensity = analogread(ldrpin); intensity = map(intensity, 700, 21, 0, 100); //επειδή ο αισθητήρας φωτός μετράει τάση είτε 0 είτε 1024 ανάλογα με την φωτεινότητα έχουμε καλέσει την συνάρτηση map η οποία αντιστοιχίζει το 700 voltage με 0% φωτεινότητα και το 21 voltage με 100% φωτεινότητα. Ανάλογα με το που βρισκόμαστε μπορούμε να αλλάξουμε το εύρος των τιμών της τάσης. return intensity; Εφαρμογή Arduino Σελίδα 75

76 Έτσι το πρόγραμμα είναι έτοιμο για να τρέξει στο Arduino. Πρώτα γίνεται η απαραίτητη αποσφαλμάτωση (debug). Η λειτουργία του debug γίνεται μέσα στο λογισμικό arduino ide πατώντας το κουμπί της επικύρωσης στα αριστερά της γραμμής εργαλείων. Εικόνα 36 Στιγμιότυπο αποσφαλμάτωσης προγράμματος Το debug εκτελείται και εφόσον δεν υπάρχουν συντακτικά λάθη εμφανίζεται μήνυμα ολοκλήρωσης και πληροφοριών σχετικά με το πρόγραμμα. Εικόνα 37 Στιγμιότυπο αποσφαλμάτωσης προγράμματος Αφού περάσουμε το πρόγραμμα στο Arduino, το σύστημα είναι έτοιμο να τρέξει. Κάθε φορά που το τοποθετείτε στο ρεύμα παίρνει μετρήσεις και καταγράφονται στην κάρτα μνήμης. Το σύστημα μπορεί να είναι συνδεδεμένο είτε με τον υπολογιστή και ταυτόχρονα να εμφανίζει τις μετρήσεις στην οθόνη αλλά και να τις καταγράφει είτε να παίρνει τροφοδοσία από εξωτερική πηγή και απλά να καταγράφει τις τιμές. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 76

77 Στην οθόνη του χρήστη θα εμφανίζονται οι πραγματικές τιμές από τις μετρήσεις όπως στην εικόνα: Εικόνα 38 Απεικόνιση real-time στην οθόνη του χρήστη Εφαρμογή Arduino Σελίδα 77

78 Οι μετρήσεις παράλληλα με την παρουσίαση καταγράφονται και στην κάρτα μνήμης ως εξής: Εικόνα 39 Στιγμιότυπο log entries σε αρχείο κειμένου Όπου κάθε γραμμή του αρχείου είναι ένα καινούριο Log Entry, και γράφετε με σειρά όπως στον κώδικα: (String(entryId)+","+dateString+","+timeString+","+temperature+","+humidity+","+ HeatIndex+","+pressure+","+light;) Επομένως πρώτα γράφετε ένας αύξοντα αριθμός, η ημερομηνία, η ώρα και στην συνέχεια οι μετρήσεις με πρώτη την θερμοκρασία, υγρασία, αισθητή θερμοκρασία, βαρομετρική πίεση και τέλος ποσοστό φωτεινότητας. Το σύστημα μπορεί είτε να είναι συνδεδεμένο μέσω καλωδίου USB στον υπολογιστή και να εμφανίζει τα δεδομένα στον χρήστη σε πραγματικό χρόνο καθώς παράλληλα να τα αποθηκεύει στην κάρτα μνήμης. Εφαρμογή Arduino Σελίδα 78

79 Επίσης υπάρχει η δυνατότητα σε άλλες περιπτώσεις το σύστημα να έχει τροφοδοσία από εξωτερική πηγή ενέργειας (μπαταρία, πρίζα) και απλά να καταγράφει τις τιμές στην κάρτα μνήμης χωρίς όμως να τα εμφανίζει σε κάποια οθόνη. Για το σύστημα κάθε φορά που συνδέεται με την τροφοδοσία ο κώδικας τρέχει από την αρχή επομένως ξεκινάει μετρήσεις από το νούμερο ένα. Έτσι για κάθε νέο μπλοκ μετρήσεων είναι απαραίτητο να σβήνονται από την κάρτα οι παλιές για ευκολία του χρήστη, χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο μιας και υπάρχει αύξοντα αριθμός. 8.5 Παρουσίαση αποτελεσμάτων Εφόσον έγινε η καταγραφή και αποθήκευση των μετρήσεων στην κάρτα μνήμης είναι εύκολο για τον χρήστη να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για να βγάλει τα απαραίτητα συμπεράσματα. Επειδή τα δεδομένα καταγράφονται σε απλό κείμενο στην εφαρμογή του απλού κειμενογράφου (.txt) γίνετε η απαραίτητη μεταφορά σε κατάλληλο πρόγραμμα για επεξεργασία των μετρήσεων δημιουργία γραφικών παραστάσεων και άλλα. Στην προκειμένη περίπτωση χρησιμοποιήθηκε το Microsoft Excel 2010 της εταιρείας Microsoft. Για την εισαγωγή του απλού κειμένου με περιβάλλον Excel με κελία το ένα δίπλα στο άλλο καθώς και κάθε log entry κάτω από το άλλο γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες στην γραμμή εργαλείων του Excel: Στην καρτέλα Δεδομένα- Εισαγωγή από Text. Στην καρτέλα εύρεσης του αρχείου που θέλουμε να πάρουμε τα δεδομένα επιλέγουμε το αρχείο log.txt μέσα από την κάρτα μνήμης. Στην συνέχεια στην καρτέλα επιλογής που θα εμφανιστεί επιλέγουμε ότι το αρχείο μας είναι οριοθετημένο και στην επόμενη καρτέλα οι οριοθετήσεις έχουν γίνει με κόμμα καθώς αυτό προστέθηκε στον κώδικα για τον διαχωρισμό των μετρήσεων. Έτσι λοιπόν οι μετρήσεις από απλό αρχείο κειμένου εμφανίζονται ως εξής: Εφαρμογή Arduino Σελίδα 79

80 Εικόνα 40 Στιγμιότυπο μετήσεων σε excel Εφόσον υπάρχουν οι μετρήσεις στο excel, ο χρήστης μπορεί να τις επεξεργαστεί και να κατασκευάσει γραφήματα σε οποιαδήποτε μορφή δίνοντας έμφαση στα μεγέθη που θέλει. Σημείωση: Ο σκοπός της παρούσας πτυχιακής δεν ήταν η εξαγωγή συμπερασμάτων και αποτελεσμάτων σχετικά με κάποια μετρολογικά μεγέθη αλλά η υλοποίηση μιας εφαρμογής που θα μπορούσε να είναι λειτουργική, εύχρηστη και χαμηλού κόστους ώστε οποιοσδήποτε άνθρωπος να είναι σε θέση να την χειριστεί όπως κρίνει ο ίδιος. Για να κατανοηθεί η λειτουργικότητα του συστήματος χρησιμοποιήθηκαν οι μετρήσεις που πάρθηκαν στα πλαίσια της δοκιμής της εφαρμογής στις: 1 Μαΐου 2015 και για χρονικό διάστημα δέκα (10) ωρών από τις 12:00 μ.μ εώς 22:00 μ.μ. (Περιοχή Αθήνα, Γαλάτσι) 2 Μαΐου 2015 και για χρονικό διάστημα δέκα (10) ωρών από τις 14:00 μ.μ εώς 24:00 π.μ. (Περιοχή Αθήνα, Γαλάτσι) Εφαρμογή Arduino Σελίδα 80

81 6 Μαΐου 2015 και για χρονικό διάστημα δέκα (10) ωρών από τις 10:00 μ.μ εώς 24:00 π.μ. (Περιοχή Λάρισα, Κέντρο) Παρακάτω παραθέτονται τα γραφήματα: ΜΕΤΡΗΣΗ 1 ΜΑΙΟΥ ΩΡΕΣ 12:00-22: ,0 1200,0 1000,0 800,0 600,0 400,0 1202,2 ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΥΓΡΑΣΙΑ ΑΙΣΘΗΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΒΑΡΟΜΕΤΡΙΚΟ ΦΩΤΕΙΝΟΤΗΤΑ 200,0 0,0 27,3 45,8 29,6 1 93,2 Εικόνα 41 Ραβδόγραμμα μέσων τιμών ΜΕΤΡΗΣΗ 2 ΜΑΙΟΥ ΩΡΕΣ: 12:00-24:00 ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 46,4 22,139,1 25,3 1020,2 ΥΓΡΑΣΙΑ ΑΙΣΘΗΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΒΑΡΟΜΕΤΡΙΚΟ ΦΩΤΕΙΝΟΤΗΤΑ Εικόνα 42 Γράφημα τύπου πίτα μέσων τιμών Εφαρμογή Arduino Σελίδα 81

Ενσωµατωµένα Συστήµατα

Ενσωµατωµένα Συστήµατα Ενσωµατωµένα Συστήµατα για εφαρµογές πραγµατικού χρόνου Μικροελεγκτής Arduino Ιωάννης Καλόµοιρος Αναπληρωτής Καθηγητής Τµήµα Μηχανικών Πληροφορικής Μάθηµα 7ο Τι είναι το Arduino... Ένα open-hardware σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

Μετρήσεις και συλλογή δεδομένων (Data acquisition) με μικροελεγκτές. Εισαγωγή στο Arduino. Ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός διεργασιών

Μετρήσεις και συλλογή δεδομένων (Data acquisition) με μικροελεγκτές. Εισαγωγή στο Arduino. Ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός διεργασιών Μετρήσεις και συλλογή δεδομένων (Data acquisition) με μικροελεγκτές Εισαγωγή στο Arduino Ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός διεργασιών Τι είναι Μικροελεγκτής; Ηλεκτρονική συσκευή που διαχειρίζεται ηλεκτρονικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΛΕΠIΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΛΕΠIΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΛΕΠIΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΟΙΚΟΝOΜΟΥ ΧΑΡΗΣ (6424) ΦΩΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ(6592) ΚΑΜΒΥΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ(7178) 2013-2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σκοπός της εργασίας Ανάλυση Arduino Uno Δημιουργία πληροφορίας Αποστολή και

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος με Μικροϋπολογιστές Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων

Έλεγχος με Μικροϋπολογιστές Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων Παρουσίαση 1: Εισαγωγή στα ενσωματωμένα συστήματα (embedded systems) Εργαστήριο Αυτομάτου Ελέγχου Ενσωματωμένα συστήματα (Embedded Systems) Ενσωματωμένα συστήματα (Embedded

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές Arduino Σεμινάριο Ηλεκτρονικού Τομέα

Εφαρμογές Arduino Σεμινάριο Ηλεκτρονικού Τομέα Εφαρμογές Arduino Σεμινάριο Ηλεκτρονικού Τομέα 1ο ΕΠΑΛ Περάματος 7ο ΕΚ Πειραιά Πλακέτα Arduino Το 2005 oι Massimo Banzi και David Cueartielles στο Ivrea Δημιουργούν την υπολογιστική πλατφόρμα Arduino.

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνοντας το hardware του αναπτυξιακού

Μαθαίνοντας το hardware του αναπτυξιακού 1. ΑΣΚΗΣΗ 1 Μαθαίνοντας το hardware του αναπτυξιακού Προϋποθέσεις Το εργαστήριο αυτό προϋποθέτει το διάβασμα και χρήση των εξής: Αρχείο mcbstr9.chm HTML, που δίδεται με τα υπόλοιπα αρχεία του εργαστηρίου.

Διαβάστε περισσότερα

Η δυναμική του Arduino στο μάθημα της Τεχνολογίας. Φάσουρας Δημήτριος Ηλεκτρολόγος ΠΕ 17,03

Η δυναμική του Arduino στο μάθημα της Τεχνολογίας. Φάσουρας Δημήτριος Ηλεκτρολόγος ΠΕ 17,03 Η δυναμική του Arduino στο μάθημα της Τεχνολογίας Φάσουρας Δημήτριος Ηλεκτρολόγος ΠΕ 17,03 dfasouras@gmail.com Τι είναι το Arduino ; Το Arduino είναι μια απλή μητρική πλακέτα ανοικτού κώδικα. Διαθέτει

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή

Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή 1.5.1 Ανάλυση των μερών ενός υπολογιστή Μονάδα συστήματος Είναι το κουτί του υπολογιστή το οποίο φαίνεται αρκετά συμπαγές, αλλά στην πραγματικότητα αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

WIRELESS SENSOR NETWORKS (WSN)

WIRELESS SENSOR NETWORKS (WSN) WIRELESS SENSOR NETWORKS (WSN) Δρ. Ιωάννης Παναγόπουλος Εργαστήριο Υπολογιστικών Συστημάτων Καθ. Γεώργιος Παπακωνσταντίνου Αθήνα 2008 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ WSN Σε συγκεκριμένες εφαρμογές, επιθυμείται η μέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ I: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ I: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ I: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ 1 1.1.1 Αναλογικά σήματα 1 1.1.2 Οι αντιστάσεις 3 1.1.3 Οι πυκνωτές 7 1.1.4 Τα πηνία 11 1.1.5 Οι δίοδοι 13 1.1.6

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με το Arduino

Γνωριμία με το Arduino Γνωριμία με το Arduino Τι είναι το Arduino; Το arduino είναι ένας μικρός υπολογιστής σε μέγεθος παλάμης που περιλαμβάνει ένα μικροελεγκτή (για εκτέλεση εντολών) και ένα σύνολο εισόδων/εξόδων για επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2 Ο ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΙΑ ΠΑΓΓΕ Υπολογιστής Συνοπτικό λεξικό Οξφόρδης -> «ηλεκτρονική υπολογιστική μηχανή»

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών Υλοποίηση δικτύου ασύρματης ραδιοεπικοινωνίας μεταξύ δύο ενσωματωμένων κόμβων (κόμβος ταυτοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ. Τίτλος Μαθήματος. Διαλέξεις - Θεωρητική Διδασκαλία, Εποπτευόμενο Εργαστήριο Επίδειξη, Μελέτες (Projects)

ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ. Τίτλος Μαθήματος. Διαλέξεις - Θεωρητική Διδασκαλία, Εποπτευόμενο Εργαστήριο Επίδειξη, Μελέτες (Projects) ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Τίτλος Μαθήματος Μικροελεγκτές και Ενσωματωμένα συστήματα Ανάπτυξη και Εφαρμογές Κωδικός Μαθήματος Μ2 Θεωρία / Εργαστήριο Θεωρία + Εργαστήριο Πιστωτικές μονάδες 4 Ώρες Διδασκαλίας 2Θ+1Ε

Διαβάστε περισσότερα

ARDUINO ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ

ARDUINO ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ ARDUINO ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ ΤΙ ΕIΝΑΙ ΤΟ ARDUINO; Το Arduino είναι μια «ανοικτού κώδικα» πλατφόρμα βασισμένη σε ευέλικτο και εύκολο στη χρήση hardware και software. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 1 (22 Νοεμβρίου 2017)

ΑΣΚΗΣΗ 1 (22 Νοεμβρίου 2017) ΑΣΚΗΣΗ 1 (22 Νοεμβρίου 2017) Περιγραφή της Άσκησης Ο σκοπός της πρώτης άσκησης είναι κυρίως η εξοικείωση με το περιβάλλον προγραμματισμού του Arduino, γι αυτό και δεν είναι ιδιαίτερα σύνθετη. Αρχικά, θα

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 2

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 2 Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα 2 Τι είναι το PLC ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 Τι είναι το PLC. 2.1 Πλεονεκτήματα των PLC. 2.2 Η δομή ενός PLC. 2.3 Τα PLC της αγοράς. 2.4 Αρχή λειτουργίας ενός PLC.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟN ARDUINO: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ/ΕΞΟΔΟΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟN ARDUINO: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ/ΕΞΟΔΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟN ARDUINO: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ/ΕΞΟΔΟΣ Σκοπός της άσκησης Οι φοιτητές θα εξοικειωθούν με την πλακέτα του μικροελεγκτή και θα αναγνωρίσουν τα βασικά της στοιχεία. Επίσης θα εξοικειωθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ ΜΕ ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΜΕΣΩ GSM CHECK IN TANK PUMPING THROUGH GSM

ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ ΜΕ ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΜΕΣΩ GSM CHECK IN TANK PUMPING THROUGH GSM ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΏΝ ΕΦΑΡΜΟΓΏΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ CHECK IN TANK PUMPING THROUGH GSM Επιβλέπων Καθηγητής: Κόγιας Παναγιώτης Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κόγια Φωτεινή ΚΑΒΑΛΑ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή

Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή - Εισαγωγή - Αρχιτεκτονική προσωπικού υπολογιστή - Βασικά τμήματα ενός προσωπικού υπολογιστή - Η κεντρική μονάδα Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα αυτό θα μπορείς:

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΝΧΤ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ BLUETOOTH, I2C και serial communication

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΝΧΤ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ BLUETOOTH, I2C και serial communication ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΝΧΤ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ BLUETOOTH, I2C και serial communication ΜΠΑΝΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ 533 ΤΣΙΚΤΣΙΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 551 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΡΟΜΠΟΤ LEGO NXT Το ρομπότ

Διαβάστε περισσότερα

Μικροεπεξεργαστές - Μικροελεγκτές Ψηφιακά Συστήματα

Μικροεπεξεργαστές - Μικροελεγκτές Ψηφιακά Συστήματα Μικροεπεξεργαστές - Μικροελεγκτές Ψηφιακά Συστήματα 1. Ποια είναι η σχέση της έννοιας του μικροεπεξεργαστή με αυτή του μικροελεγκτή; Α. Ο μικροεπεξεργαστής εμπεριέχει τουλάχιστο έναν μικροελεγκτή. Β. Ο

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία Σχεδίαση κυκλωμάτων επικοινωνίας με απλές οθόνες, με τη γλώσσα VHDL και υλοποίηση στις αναπτυξιακές πλακέτες LP-2900 και DE2.

Πτυχιακή Εργασία Σχεδίαση κυκλωμάτων επικοινωνίας με απλές οθόνες, με τη γλώσσα VHDL και υλοποίηση στις αναπτυξιακές πλακέτες LP-2900 και DE2. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Τ.Ε. Πτυχιακή Εργασία Σχεδίαση κυκλωμάτων επικοινωνίας με απλές οθόνες, με τη γλώσσα VHDL και υλοποίηση στις αναπτυξιακές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Α Γενικού Λυκείου (Μάθημα Επιλογής)

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Α Γενικού Λυκείου (Μάθημα Επιλογής) ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Α Γενικού Λυκείου (Μάθημα Επιλογής) Σύγχρονα Υπολογιστικά Συστήματα τους υπερυπολογιστές (supercomputers) που χρησιμοποιούν ερευνητικά εργαστήρια τα μεγάλα συστήματα (mainframes)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ARDUINO. Υποψήφιος Διδάκτωρ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ARDUINO. Υποψήφιος Διδάκτωρ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ARDUINO Δημιουργός: Επιβλέπων: Μπακάλη Ιωάννα Πετεινάτος Ηλίας Υποψήφιος Διδάκτωρ 1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ARDUINO; Είναι ένας συνδυασμός Υλικού (πλακέτας, μικροελεγκτή, αντιστάσεων κτλ) και Λογισμικού

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα 29 ΝΟΕ, 2016 ΘΕΜΑ: ΑΙΤΗΜΑ ΑΓΟΡΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Αθήνα 29 ΝΟΕ, 2016 ΘΕΜΑ: ΑΙΤΗΜΑ ΑΓΟΡΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αθήνα 29 ΝΟΕ, 2016 ΘΕΜΑ: ΑΙΤΗΜΑ ΑΓΟΡΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Προς, Ο πειραματικός εξοπλισμός αυτής της πρότασης / σ αυτό το αίτημα, θα μας δώσει τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικές Προδιαγραφές Συστήματος

Τεχνικές Προδιαγραφές Συστήματος Τεχνικές Προδιαγραφές Συστήματος Δομή Παρουσίασης Συνολική Εικόνα Συστήματος Τεχνικές Προδιαγραφές Εξοπλισμού Οχήματος Τεχνικές Προδιαγραφές Λογισμικού Κέντρου Ελέγχου Τελική Επιλογή Εξοπλισμού/ Λογισμικού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΓΙΑ ΤΗΝ ΤEΧΝΗ Η ΕΞAΜΗΝΟ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΓΙΑ ΤΗΝ ΤEΧΝΗ Η ΕΞAΜΗΝΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΓΙΑ ΤΗΝ ΤEΧΝΗ Η ΕΞAΜΗΝΟ ΑΜΑΛIΑ ΦΩΚA ΕΠIΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓHΤΡΙΑ Περιεχόμενο Μαθήματος 2 Arduino Τι είναι το Arduino; 3 μικρή συσκευή (μικροεπεξεργαστής) που συνδέεται με USB στον υπολογιστή μια πλατφόρμα

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 5. Ρυθμίζοντας τη Φορά Περιστροφής. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 5. Ρυθμίζοντας τη Φορά Περιστροφής. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 5 Ρυθμίζοντας τη Φορά Περιστροφής DC Κινητήρα. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front

Διαβάστε περισσότερα

Raspberry PI 3. Στο σχολείο

Raspberry PI 3. Στο σχολείο Raspberry PI 3 Στο σχολείο Τι είναι το Raspberry PI «Το Raspberry Pi είναι ένας υπολογιστής μεγέθους πιστωτικής κάρτας που συνδέεται στην τηλεόρασή σας και ένα πληκτρολόγιο. Είναι ένας ικανός μικρός υπολογιστής

Διαβάστε περισσότερα

Bread Online. Παναγιώτης Ιωαννίδης Επιβλέπων καθηγητής: Μηνάς Δασυγένης

Bread Online. Παναγιώτης Ιωαννίδης Επιβλέπων καθηγητής: Μηνάς Δασυγένης Bread Online Σχεδιασμός και μετατροπή μιας απλής οικιακής συσκευής σε επαναπρογραμματιζόμενη συσκευή IP Παναγιώτης Ιωαννίδης Επιβλέπων καθηγητής: Μηνάς Δασυγένης Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Τμήμα Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο,

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, 2016-2017 Mηχανοτρονική Το Arduino είναι μια «ανοικτού κώδικα» πλατφόρμα «πρωτοτυποποιημένων» ηλεκτρονικών βασισμένη σε ευέλικτο και εύκολο στη χρήση

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος με Μικροϋπολογιστές Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων

Έλεγχος με Μικροϋπολογιστές Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων Παρουσίαση 2: Βασικός Προγραμματισμός Arduino (AVR) Εργαστήριο Αυτομάτου Ελέγχου Η πλατφόρμα Arduino Microcontroller: ATmega328 Operating Voltage: 5V Digital I/O Pins:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 4 ο Μάθημα. Το Υλικό του Υπολογιστή

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 4 ο Μάθημα. Το Υλικό του Υπολογιστή ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 4 ο Μάθημα Το Υλικό του Υπολογιστή Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Πουλιέται οπουδήποτε (ακόμη και σε Super Market) Είναι παντού Ο φορητός έχει τις ίδιες δυνατότητες με τον επιτραπέζιο Γίνονται μικρότεροι

Διαβάστε περισσότερα

Το εσωτερικό ενός PC. Τεχνολογία Η/Υ & Πληροφοριών - 05 Κεντρική μονάδα Χουρδάκης Μανόλης

Το εσωτερικό ενός PC. Τεχνολογία Η/Υ & Πληροφοριών - 05 Κεντρική μονάδα Χουρδάκης Μανόλης Το εσωτερικό ενός PC 1 Το κουτί του PC (περίβλημα) περιέχει όλα τα βασικά μέρη του συστήματος Δύο κατηγορίες κουτιών: Desktop και Tower Mini tower Midi tower Full tower Κεντρική μονάδα Ο τύπος του κουτιού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Γενικό διάγραμμα υπολογιστικού συστήματος Γενικό διάγραμμα υπολογιστικού συστήματος - Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας ονομάζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμο ς σε Arduino

Προγραμματισμο ς σε Arduino Προγραμματισμο ς σε Arduino Arduino UNO & Innoesys Educational Shield www.devobox.com Ηλεκτρονικά Εξαρτήματα & Υλικά Κατασκευής Πρωτοτύπων Λέανδρου 79, 10443, Κολωνός +30 210 51 55 513, info@devobox.com

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις : Χρήστος Μουρατίδης. Κάντε κλικ για έναρξη

Σημειώσεις : Χρήστος Μουρατίδης. Κάντε κλικ για έναρξη Σημειώσεις : Χρήστος Μουρατίδης Κάντε κλικ για έναρξη Γενική εικόνα Στο σχήμα βλέπουμε μία γενική εικόνα του εσωτερικού της Κεντρική Μονάδας του υπολογιστή: Τροφοδοτικό Είναι μία ηλεκτρική μικροσυσκευή,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο Το υπολογιστικό σύστημα Η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε χάρη στην ικανότητά στον χειρισμό εργαλείων.

Κεφάλαιο Το υπολογιστικό σύστημα Η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε χάρη στην ικανότητά στον χειρισμό εργαλείων. Α Γενικού Λυκείου Κεφάλαιο 1 1.1 Το υπολογιστικό σύστημα Η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε χάρη στην ικανότητά στον χειρισμό εργαλείων. Ιδιαίτερη θέση έχουν οι Υπολογιστικές συσκευές. Μηχανισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Αρχιτεκτονική Η/Υ ΗΜΟΣ ΜΠΟΛΑΝΑΚΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Αρχιτεκτονική Η/Υ ΗΜΟΣ ΜΠΟΛΑΝΑΚΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Θέµατα ❸Συστήµατα Η/Υ (αναφορά) ❸Γλώσσα υπολογιστών ❸Γλώσσες προγραµµατισµού (low-high level) ❸Low level VS high level programming ❸Βασικά µέρη Η/Υ ❸Μικροϋπολογιστές (µc µp) ❸Αρχιτεκτονική µικροελεγκτών

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος με Μικροϋπολογιστές Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων

Έλεγχος με Μικροϋπολογιστές Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων Εργαστήριο ενσωματωμένων συστημάτων Παρουσίαση 2: Βασικός Προγραμματισμός Arduino (AVR) Εργαστήριο Αυτομάτου Ελέγχου Η πλατφόρμα Arduino UNO Microcontroller: ATmega328 Operating Voltage: 5V Digital I/O

Διαβάστε περισσότερα

Arduino applications for drone development & programming. 18 th Panhellenic Conference in Informatics 2 nd 4 th of October, 2014

Arduino applications for drone development & programming. 18 th Panhellenic Conference in Informatics 2 nd 4 th of October, 2014 Arduino applications for drone development & programming 18 th Panhellenic Conference in Informatics 2 nd 4 th of October, 2014 Η Ομάδας μας Παπαδόπουλος Παναγιώτης Γουλής Γεώργιος Τσαγκρινός Γεώργιος

Διαβάστε περισσότερα

Τροφοδοσία : 3,3V, 5V Αυτή η πινακίδα επιτρέπει τη σύνδεση και των 8 απολήξεων (pins) μίας θύρας E- blocks με καλώδια με τη χρήση τερματισμών με

Τροφοδοσία : 3,3V, 5V Αυτή η πινακίδα επιτρέπει τη σύνδεση και των 8 απολήξεων (pins) μίας θύρας E- blocks με καλώδια με τη χρήση τερματισμών με ΠΙΝΑΚΙΔΑ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΩΝ ΕΒ002 Αυτή η πινακίδα επιτρέπει τη σύνδεση και των 8 απολήξεων (pins) μίας θύρας E- blocks με καλώδια με τη χρήση τερματισμών με βίδες. ΠΙΝΑΚΙΔΑ ΑΙΣΘΗΤΗΡΩΝ ΕΒ003 Αυτή η πινακίδα E-block

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΗΣ PICAXE 18M2

ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΗΣ PICAXE 18M2 ΘΕΜΑ : ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΗΣ PICAXE 18M2 ΔΙΑΡΚΕΙΑ:? περίοδος Οι μικροελεγκτές είναι υπολογιστές χωρίς περιφερειακά, σε ολοκληρωμένα κυκλώματα. Μπορούν να συνδυάσουν αρκετές από τις βασικές λειτουργίες άλλων ειδικών

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Δεδομένων: Οι τιμές στο κυλικείο, μια λίστα από ονόματα, τα σήματα της τροχαίας.

Παραδείγματα Δεδομένων: Οι τιμές στο κυλικείο, μια λίστα από ονόματα, τα σήματα της τροχαίας. Δεδομένα Πληροφορίες Δεδομένα: Μια ομάδα από σύμβολα, αριθμούς, λέξεις που αντιπροσωπεύουν κάτι και θα χρησιμοποιηθούν σε μια επεξεργασία. Παραδείγματα Δεδομένων: Οι τιμές στο κυλικείο, μια λίστα από ονόματα,

Διαβάστε περισσότερα

Φουκαράκη Χρυσούλα - ΓΕΛ Γαζίου

Φουκαράκη Χρυσούλα - ΓΕΛ Γαζίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Φουκαράκη Χρυσούλα - ΓΕΛ Γαζίου Υπολογιστικά συστήματα σχεδιάστηκαν για να καλύψουν συγκεκριμένες ανάγκες σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και βοηθούν στη συνολική πρόοδο της τεχνολογίας Φουκαράκη

Διαβάστε περισσότερα

Lab 1: Experimenting on Arduino & AI Sense

Lab 1: Experimenting on Arduino & AI Sense Lab 1: Experimenting on Arduino & AI Sense 1. Εισαγωγή A. Arduino Robokit Το Robokit, όπως και όλες οι πλακέτες τύπου Arduino, λειτουργεί χάρη σε έναν μικροελεγκτή. Ως μικροελεγκτή μπορούμε να φανταστούμε

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές Σειριακής Επικοινωνίας

Εφαρμογές Σειριακής Επικοινωνίας Εφαρμογές Σειριακής Επικοινωνίας Εισαγωγή Στο μάθημα αυτό θα μάθουμε πώς να χρησιμοποιούμε την βιβλιοθήκη serial για την επικοινωνία από την πλατφόρμα Arduino πίσω στον υπολογιστή μέσω της θύρας usb. Τι

Διαβάστε περισσότερα

Μαλούτα Θεανώ Σελίδα 1

Μαλούτα Θεανώ Σελίδα 1 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 1η ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 1. Τι ονομάζουμε υλικό και τι λογισμικό ενός υπολογιστικού συστήματος; 2. Τι είναι α) η μητρική πλακέτα ( motherboard), β) η κεντρική μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης 1.6.1 Συσκευές αποθήκευσης Μνήμη τυχαίας προσπέλασης - RAM Η μνήμη RAM (Random Access Memory Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης), κρατεί όλη την πληροφορία (δεδομένα και εντολές)

Διαβάστε περισσότερα

G&K ELECTRONICS AVR ATMEGA DEVELOPMENT BOARD

G&K ELECTRONICS AVR ATMEGA DEVELOPMENT BOARD ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ G&K ELECTRONICS Αυτή η αναπτυξιακή μονάδα (AVR-ATMEGA 28 PIN) είναι σχεδιασμένη να χρησιμοποιηθεί για την εκμάθηση βασικών και προηγμένων δεξιοτήτων που απαιτούνται για τον έλεγχο ενός

Διαβάστε περισσότερα

Λογικά σύμβολα των CPU, RAM, ROM και I/O module

Λογικά σύμβολα των CPU, RAM, ROM και I/O module Μικροϋπολογιστές Λογικά σύμβολα των CPU, RAM, ROM και I/O module Data CPU Data Data Address RAM Control Address Control External Data Data Address Control I/O module External Data External Control ROM

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής

Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Αυτόματη ηλεκτρονική μηχανή που δέχεται, φυλάσσει, επαναφέρει, επεξεργάζεται και παρουσιάζει πληροφορίες σύμφωνα με προκαθορισμένες εντολές. Δεδομένα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Αναλογικά σήματα

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Αναλογικά σήματα ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Αναλογικά σήματα Σκοπός και περίγραμμα της Ενότητας 5 Σκοπός της παρουσίασης Να δώσουμε τις βασικές ιδέες για τα αναλογικά σήματα και την χρήση διαφορετικών ειδών περιφερειακών Σύνοψη Επεξήγηση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Παρακάτω δίνονται μερικοί από τους ακροδέκτες που συναντάμε στην πλειοψηφία των μικροεπεξεργαστών. Φτιάξτε έναν πίνακα που να

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ Άριστος Πασιάς 1 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ Άριστος Πασιάς Σεπτέμβριος 2017 2 Στόχοι: Στο τέλος αυτού του μαθήματος ο μαθητή πρέπει: Να μπορεί να αναφέρει τα κύρια χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 2 USB και Σειριακή Επικοι- νωνία Σ Σειριακή Επικοινωνία

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 2 USB και Σειριακή Επικοι- νωνία Σ Σειριακή Επικοινωνία Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 2 USB και Σειριακή Επικοινωνία. Σειριακή Επικοινωνία USB Σύνδεση / Πρωτόκολλο Σκοπός Εντολή επιλογής (if) Εντολή Επανάληψης (while) Πίνακες 1 Μέρος Α : Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 3 Μέτρηση Θερμοκρασίας Σύστημα Ελέγχου Θερμοκρασίας. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 3 Μέτρηση Θερμοκρασίας Σύστημα Ελέγχου Θερμοκρασίας. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 3 Μέτρηση Θερμοκρασίας Σύστημα Ελέγχου Θερμοκρασίας με Θερμοστάτη. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Πληροφορική

Εισαγωγή στην Πληροφορική Εισαγωγή στην Πληροφορική Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07 ρ. Παναγιώτης Χατζηδούκας (Π..407/80) Εισαγωγή στην Πληροφορική 1 Γενικές πληροφορίες Εισαγωγή στην Πληροφορική ιδασκαλία: Παναγιώτης Χατζηδούκας Email:

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην πληροφορική

Εισαγωγή στην πληροφορική Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Εισαγωγή στην πληροφορική Ενότητα 2: Βασικές αρχές λειτουργίας και χρήσης του υπολογιστή Αγγελίδης Παντελής Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Διαβάστε περισσότερα

Εγκατάσταση του Arduino IDE

Εγκατάσταση του Arduino IDE ΑΣΠΑΙΤΕ Συλλογή και Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Πώς να κατεβάσετε και να εγκαταστήσετε το Ολοκληρωμένο Περιβάλλον Ανάπτυξης (IDE), για το προγραμματισμό του Arduino. Χρησιμοποιώντας το

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.2 Η μητρική πλακέτα

Μάθημα 4.2 Η μητρική πλακέτα Μάθημα 4.2 Η μητρική πλακέτα - Εισαγωγή - Οι βάσεις του επεξεργαστή και της μνήμης - Οι υποδοχές της μητρικής πλακέτας - Άλλα μέρη της μητρική πλακέτας - Τυποποιήσεις στην κατασκευή μητρικών πλακετών Όταν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι υπολογιστές αποτελούνται από πολλά ηλεκτρονικά εξαρτήματα. Κάθε εξάρτημα έχει ειδικό ρόλο στη λειτουργία του υπολογιστή. Όλα όμως έχουν σχεδιαστεί, για να συνεργάζονται,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4. Διδακτικοί Στόχοι. Για την αναγκαιότητα, τον τρόπο συνεργασίας, τις δυνατότητες και τον τρόπο εγκατάστασης των περιφερειακών συσκευών.

Κεφάλαιο 4. Διδακτικοί Στόχοι. Για την αναγκαιότητα, τον τρόπο συνεργασίας, τις δυνατότητες και τον τρόπο εγκατάστασης των περιφερειακών συσκευών. Κεφάλαιο 4 Ένα υπολογιστικό σύστημα εκτός από την ΚΜΕ και την κύρια μνήμη που χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία και προσωρινή αποθήκευση δεδομένων βασίζεται στις περιφερειακές συσκευές για την επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

Ασύρματος αυτοματισμός σε συρόμενη καγκελόπορτα που ελέγχεται από PLC.

Ασύρματος αυτοματισμός σε συρόμενη καγκελόπορτα που ελέγχεται από PLC. Ασύρματος αυτοματισμός σε συρόμενη καγκελόπορτα που ελέγχεται από PLC. Ονόματα μαθητών Γεωργίου Χρίστος Η1β, Γεωργίου Αντώνης Η1β Ονόματα καθηγητών: Αγγελίδης Λουκής, Πετρίδης Πέτρος Περίληψη Σκοπός της

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 4. Εισαγωγή στην Πληροφορική. Αναπαράσταση δεδοµένων. Αναπαράσταση πληροφορίας. υαδικοί αριθµοί. Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07

Ενότητα 4. Εισαγωγή στην Πληροφορική. Αναπαράσταση δεδοµένων. Αναπαράσταση πληροφορίας. υαδικοί αριθµοί. Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07 Ενότητα 4 Εισαγωγή στην Πληροφορική Κεφάλαιο 4Α: Αναπαράσταση πληροφορίας Κεφάλαιο 4Β: Επεξεργαστές που χρησιµοποιούνται σε PCs Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07 ρ. Παναγιώτης Χατζηδούκας (Π..407/80) Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 2 (29 Νοεμβρίου 2016)

ΑΣΚΗΣΗ 2 (29 Νοεμβρίου 2016) ΑΣΚΗΣΗ 2 (29 Νοεμβρίου 2016) Περιγραφή της Άσκησης Στόχος της άσκησης είναι η δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης φωτισμού. Μία φωτομεταβαλλόμενη αντίσταση (LDR) θα διαπιστώνει την ποσότητα του φωτός

Διαβάστε περισσότερα

WDT και Power Up timer

WDT και Power Up timer Ο ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΗΣ PIC O μικροελεγκτής PIC κατασκευάζεται από την εταιρεία Microchip. Περιλαμβάνει τις τρεις βασικές κατηγορίες ως προς το εύρος του δίαυλου δεδομένων (Data Bus): 8 bit (σειρές PIC10, PIC12,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΠΕΓΕΡΓΑΣΙΑ. (Είναι οι σκέψεις και οι πράξεις που κάνουμε για να λυθεί το πρόβλημα) ΕΙΣΟΔΟΥ - ΕΞΟΔΟΥ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΠΕΓΕΡΓΑΣΙΑ. (Είναι οι σκέψεις και οι πράξεις που κάνουμε για να λυθεί το πρόβλημα) ΕΙΣΟΔΟΥ - ΕΞΟΔΟΥ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΡΜΗΣ Μάθημα: Ενότητα: Πληροφορική Α' Γυμν. Το Υλικό του Υπολογιστή ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ (Είναι τα στοιχεία που δίνουμε για λυθεί το πρόβλημα) ΕΠΕΓΕΡΓΑΣΙΑ (Είναι οι σκέψεις και οι πράξεις που

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές μικροελεγκτών

Εφαρμογές μικροελεγκτών Μικροελεγκτές Έναν ορισμό που θα μπορούσαμε να δώσουμε για τους μικροελεγκτές είναι ο εξής: Μικροελεγκτής είναι ένα προγραμματιζόμενο ολοκληρωμένο κύκλωμα το οποίο διαθέτει επεξεργαστή, μνήμη, διάφορα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 ο. Ο Προσωπικός Υπολογιστής

Κεφάλαιο 4 ο. Ο Προσωπικός Υπολογιστής Κεφάλαιο 4 ο Ο Προσωπικός Υπολογιστής Μάθημα 4.3 Ο Επεξεργαστής - Εισαγωγή - Συχνότητα λειτουργίας - Εύρος διαδρόμου δεδομένων - Εύρος διαδρόμου διευθύνσεων - Εύρος καταχωρητών Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Σχεδίαση και ανάπτυξη οχήματος που ακολουθεί μια γραμμή

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Σχεδίαση και ανάπτυξη οχήματος που ακολουθεί μια γραμμή ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχεδίαση και ανάπτυξη οχήματος που ακολουθεί μια γραμμή Σπουδαστές: Ταβλάκης Γεώργιος ΑΕΜ:

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ : ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ DIGITAL ELECTRONICS

ΘΕΜΑ : ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ DIGITAL ELECTRONICS ΘΕΜΑ : ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ DIGITAL ELECTRONICS ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περιόδους 16/11/2011 10:31 (31) καθ. Τεχνολογίας ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΕΓΕΘΩΝ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟ (ANALOGUE) ΨΗΦΙΑΚΟ (DIGITAL) 16/11/2011 10:38 (38) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και υλοποίηση κυκλώματος μέτρησης κατανάλωσης ισχύος

Σχεδιασμός και υλοποίηση κυκλώματος μέτρησης κατανάλωσης ισχύος Σχεδιασμός και υλοποίηση κυκλώματος μέτρησης κατανάλωσης ισχύος Φοιτητής Φετινίδης Αναστάσιος Επιβλέπων Δασυγένης Μηνάς Μάρτιος 2014 1 Περιεχόμενα παρουσίασης Εισαγωγή Θεωρητικό υπόβαθρο Υλικό μέρος του

Διαβάστε περισσότερα

Ηράκλειο 28/10/2016 Αρ. Πρωτ.:

Ηράκλειο 28/10/2016 Αρ. Πρωτ.: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Ταχ. Δ/νση: Ανδρόγεω 2, 4 ος όροφος Τ.Κ: 71202 Πληροφορίες: Γ.Φανταουτσάκης Τηλ.: 2810

Διαβάστε περισσότερα

Πλακέτα Arduino. 1ο ΕΠΑΛ Περάματος - 7ο ΕΚ Πειραιά

Πλακέτα Arduino. 1ο ΕΠΑΛ Περάματος - 7ο ΕΚ Πειραιά Πλακέτα Arduino Το 2005 oι Massimo Banzi και David Cueartielles στο Ivrea Δημιουργούν την υπολογιστική πλατφόρμα Arduino. Το Arduino είναι βασισμένο σε μια απλή μητρική πλακέτα ανοικτού κώδικα, με ενσωματωμένο

Διαβάστε περισσότερα

*Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους.

*Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους. Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους. *Τα φυσικά μέρη που μπορούμε να δούμε και να αγγίξουμε ονομάζονται συνολικά υλικό (hardware). * * υπερυπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ» ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

«ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ» ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ» ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ : 49999,50 ΕΥΡΩ ΜΕ Φ.Π.Α. Κ.Α. : 70.01.7134.001 ΕΤΟΣ : 2015 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι και τεχνικές εμπειρικής έρευνας στο μάθημα της Ερευνητικής Εργασίας. ΓΕΛ Γαβαλούς Τμήμα Α1 Επιβλέπων: Σταύρος Αθανασόπουλος

Μέθοδοι και τεχνικές εμπειρικής έρευνας στο μάθημα της Ερευνητικής Εργασίας. ΓΕΛ Γαβαλούς Τμήμα Α1 Επιβλέπων: Σταύρος Αθανασόπουλος Μέθοδοι και τεχνικές εμπειρικής έρευνας στο μάθημα της Ερευνητικής Εργασίας ΓΕΛ Γαβαλούς Τμήμα Α1 Επιβλέπων: Σταύρος Αθανασόπουλος Θέμα ερευνητικής εργασίας Χρήση αισθητήρων και σχετικών αλγοριθμικών τεχνικών

Διαβάστε περισσότερα

Το καθημερινό μου VAIO

Το καθημερινό μου VAIO Το καθημερινό μου VAIO www.sony-europe.com 1 Τεχνικά Χαρακτηριστικά Λειτουργικό σύστημα Λειτουργικό σύστημα Αυθεντικά Windows 7 Home Premium με Service Pack 1 64bit Αρχιτεκτονική Σετ ολοκληρωμένων Intel

Διαβάστε περισσότερα

μικροελεγκτή και απεικόνιση τους σε πραγματικό χρόνο»

μικροελεγκτή και απεικόνιση τους σε πραγματικό χρόνο» ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Τ.Ε. Πτυχιακή Εργασία «Αναζήτηση πληροφοριών RSS feeds με μικροελεγκτή και απεικόνιση τους σε πραγματικό χρόνο» Γιάννενας Ιωάννης A.M.: 9375 Επιβλέπων

Διαβάστε περισσότερα

Συστήµατα DAQ. 6.1 Εισαγωγή

Συστήµατα DAQ. 6.1 Εισαγωγή 6 Συστήµατα DAQ 6.1 Εισαγωγή Με τον όρο Acquisition (Απόκτηση) περιγράφουµε τον τρόπο µε τον οποίο µεγέθη όπως η πίεση, η θερµοκρασία, το ρεύµα µετατρέπονται σε ψηφιακά δεδοµένα και απεικονίζονται στην

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.7 Θύρες περιφερειακών

Μάθημα 4.7 Θύρες περιφερειακών Μάθημα 4.7 Θύρες περιφερειακών - Εισαγωγή - Η σειριακή θύρα - Η παράλληλη θύρα - Οι θύρες πληκτρολογίου και ποντικιού τύπου PS/2 - Ο διάδρομος USB Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα αυτό θα μπορείς: Να αναφέρεις

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ενότητα 13: (Μέρος Α ) Ενσωματωμένα Συστήματα Δρ. Μηνάς Δασυγένης mdasyg@ieee.org Εργαστήριο Ψηφιακών Συστημάτων και Αρχιτεκτονικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Βασικές αρχές λειτουργίας και χρήσης του υπολογιστή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Βασικές αρχές λειτουργίας και χρήσης του υπολογιστή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Βασικές αρχές λειτουργίας και χρήσης του υπολογιστή Κεφάλαιο 2 2. Βασικές αρχές λειτουργίας και χρήσης του υπολογιστή 2.1 Εισαγωγή Στο σημείο αυτό είστε ήδη εξοικειωμένοι με την κεντρική ιδέα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ Η Ρομποτική είναι ο κλάδος της επιστήμης που κατασκευάζει και μελετά μηχανές που μπορούν να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο στην εκτέλεση μιας εργασίας. Tι είναι το ΡΟΜΠΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο,

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, 2016-2017 ΜΙΚΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΣ Μικροϋπολογιστής Υπολογιστής που χρησιμοποιείται για την είσοδο, επεξεργασία και έξοδο πληροφοριών. Είδη μικροϋπολογιστών:

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 3 : Μια άποψη του κορυφαίου επιπέδου λειτουργίας και διασύνδεσης του υπολογιστή Καρβούνης Ευάγγελος Η έννοια

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική Η/Υ

Εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική Η/Υ Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2017-18 Εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική (θεμελιώδεις αρχές λειτουργίας των υπολογιστών) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση Θερμοκρασίας με τον αισθητήρα TMP36. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων. Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW.

Μέτρηση Θερμοκρασίας με τον αισθητήρα TMP36. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων. Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Σκοπός Μάθημα 2 Δραστηριότητα 1 Μέτρηση Θερμοκρασίας με τον αισθητήρα TMP36. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front panel). Σχεδίαση

Διαβάστε περισσότερα

Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Σητείας. Σχ. έτος

Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Σητείας. Σχ. έτος Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Σητείας Σχ. έτος 2015-2016 Προγραμματισμός μικρο ελεγκτή Arduino για μέτρηση μετεωρολογικών δεδομένων. Υπεύθυνος καθηγητής:τσιφετάκης Μανώλης Οι μαθητές: Αϊλαμάκη Κατερίνα--Αισωπάκη

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 1 ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Ο Αισθητήρας Δύναμης. Επανεξέταση των βασικών εννοιών της C και του προγραμματισμού.

Μάθημα 1 ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Ο Αισθητήρας Δύναμης. Επανεξέταση των βασικών εννοιών της C και του προγραμματισμού. Σκοπός Σχεδίαση Συστημάτων με τον Arduino Μάθημα 1 ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Ο Αισθητήρας Δύναμης. Επανεξέταση των βασικών εννοιών της C και του προγραμματισμού. Κατανόηση των βημάτων στη συστηματική ανάπτυξη ενός προγράμματος.

Διαβάστε περισσότερα

Το καθημερινό μου VAIO

Το καθημερινό μου VAIO Το καθημερινό μου VAIO www.sony-europe.com 1 Τεχνικά Χαρακτηριστικά Λειτουργικό σύστημα Λειτουργικό σύστημα Αυθεντικά Windows 7 Home Premium με Service Pack 1 64bit Αρχιτεκτονική Σετ ολοκληρωμένων Intel

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια από το συγγραφέα... 7. 91 Εισαγωγή στους υπολογιστές... 9. 92 Μονάδες µέτρησης χωρητικότητας... 31. 94 Συσκευές εισόδου...

Λίγα λόγια από το συγγραφέα... 7. 91 Εισαγωγή στους υπολογιστές... 9. 92 Μονάδες µέτρησης χωρητικότητας... 31. 94 Συσκευές εισόδου... Περιεχόµενα Λίγα λόγια από το συγγραφέα... 7 91 Εισαγωγή στους υπολογιστές... 9 92 Μονάδες µέτρησης χωρητικότητας... 31 93 Οι βασικές λειτουργίες ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή... 37 94 Συσκευές εισόδου...

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες Εγκατάστασης GSM-GPRS LINK INTERFACE

Οδηγίες Εγκατάστασης GSM-GPRS LINK INTERFACE Οδηγίες Εγκατάστασης GSM-GPRS LINK INTERFACE Ο ORION-G είναι μία συσκευή η οποία εξομοιώνει την αναλογική τηλεφωνική γραμμή (PSTN), αξιοποιώντας το δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας, και χρησιμοποιείται για

Διαβάστε περισσότερα

«ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΥΡΜΑΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΩΝ» ΒΥΣΑΝΣΙΩΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Α.Μ ΚΑΡΒΟΥΝΙΔΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Α.Μ

«ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΥΡΜΑΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΩΝ» ΒΥΣΑΝΣΙΩΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Α.Μ ΚΑΡΒΟΥΝΙΔΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Α.Μ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΥΡΜΑΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΩΝ» ΒΥΣΑΝΣΙΩΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Α.Μ. 10139 ΚΑΡΒΟΥΝΙΔΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Α.Μ. 10057 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΑΤΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Κατάλογος

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υλικό Υπολογιστών Κεφάλαιο 5ο Οργάνωση υπολογιστών

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υλικό Υπολογιστών Κεφάλαιο 5ο Οργάνωση υπολογιστών Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Υλικό Υπολογιστών Κεφάλαιο 5ο Οργάνωση υπολογιστών 1 Οργάνωση υπολογιστών ΚΜΕ Κύρια Μνήμη Υποσύστημα εισόδου/εξόδου 2 Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ) R1 R2 ΑΛΜ

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις στο μάθημα «Συντήρηση Η/Υ»

Σημειώσεις στο μάθημα «Συντήρηση Η/Υ» Σημειώσεις στο μάθημα «Συντήρηση Η/Υ» Β Τάξη ΕΠΑ.Λ. Τομέας Πληροφορικής 1. Εισαγωγή Υπολογιστικό Σύστημα Ο υπολογιστής είναι μία συσκευή η λειτουργία της οποίας βασίζεται στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες Χρήσεως. Κάτοψη Συσκευής. SOS 100 Elderly Care System. Κύρια χαρακτηριστικά SOS 100

Οδηγίες Χρήσεως. Κάτοψη Συσκευής. SOS 100 Elderly Care System. Κύρια χαρακτηριστικά SOS 100 SOS 100 Elderly Care System Οδηγίες Χρήσεως Κύρια χαρακτηριστικά SOS 100 1. GSM Quad-Band συχνότητες: 850/900/1800/1900MHz. 2. 16 Αιαθητήρες. 3. Περιοχή παρακολούθησης καθημερινών δραστηριοτήτων 4. Ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλωμάτων» Χειμερινό εξάμηνο

Κυκλωμάτων» Χειμερινό εξάμηνο «Σχεδιασμός Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων» Χειμερινό εξάμηνο 2016-2017 Εισαγωγή στα Συστήματα Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Δρ. Παρασκευάς Κίτσος Επίκουρος Καθηγητής http://diceslab.cied.teiwest.gr E-mail: pkitsos@teimes.gr

Διαβάστε περισσότερα