ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

Transcript

1 Ref. Ares(2017) /01/2017 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, C(2017) 352 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της Οδηγίες για την αξιολόγηση των βοηθητικών στρατηγικών εκπομπών και της παρουσίας συστημάτων αναστολής σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007 που αφορά την έγκριση τύπου μηχανοκινήτων οχημάτων όσον αφορά εκπομπές από ελαφρά επιβατηγά και εμπορικά οχήματα (ευρώ 5 και ευρώ 6) EL EL

2 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Οδηγίες για την αξιολόγηση των βοηθητικών στρατηγικών εκπομπών και της παρουσίας συστημάτων αναστολής σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007 που αφορά την έγκριση τύπου μηχανοκινήτων οχημάτων όσον αφορά εκπομπές από ελαφρά επιβατηγά και εμπορικά οχήματα (ευρώ 5 και ευρώ 6) ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Η παρούσα ανακοίνωση οδηγιών αντανακλά τις συζητήσεις κατά τις συνεδριάσεις εμπειρογνωμόνων της υποομάδας TAAEG (ομάδα εμπειρογνωμόνων των αρχών έγκρισης τύπου) για την εποπτεία της αγοράς. Οι συνεδριάσεις έγιναν με συμμετοχή υπηρεσιών της Επιτροπής και εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη. Η ανακοίνωση αποσκοπεί στο να διευκολύνει την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007. Δεν είναι από μόνη της νομικά δεσμευτική. Οποιαδήποτε αυθεντική ερμηνεία του νόμου πρέπει να προκύπτει μόνο από τον ίδιο τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 715/2007 και άλλα ισχύοντα νομικά κείμενα ή αρχές, όπως ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 692/2008 της Επιτροπής περιλαμβανομένων όλων των τροποποιητικών πράξεών του. Παρότι η παρούσα ανακοίνωση αποσκοπεί στο να συνδράμει τις αρχές και τους φορείς εκμετάλλευσης παρουσιάζοντας ορθές πρακτικές για την αποτελεσματική εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, μόνο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρμόδιο να προβαίνει σε αυθεντική ερμηνεία της ενωσιακής νομοθεσίας. Εισαγωγή Η έννοια του συστήματος αναστολής αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις εκπομπές αυτοκινήτων. Τόσο ο ορισμός όσο και η απαγόρευση (περιλαμβανομένων ορισμένων εξαιρέσεων) των συστημάτων αναστολής προβλέπονται ρητά στο άρθρο 3 παράγραφος 10 και στο άρθρο 5 παράγραφος 2 αντίστοιχα του κανονισμού 715/ Οι εν λόγω διατάξεις είναι πολύ παρόμοιες με εκείνες που προβλέπονται από τη νομοθεσία περί εκπομπών για τα βαρέα εμπορικά οχήματα (βλ. παράρτημα I). Μέχρι πρόσφατα ούτε οι εθνικές αρχές έγκρισης τύπου (AET) ούτε η βιομηχανία ούτε άλλοι ενδιαφερόμενοι είχαν ζητήσει από την Επιτροπή να παράσχει συμπληρωτικές διευκρινίσεις σχετικά με την έννοια του συστήματος αναστολής,. Ωστόσο, η Επιτροπή, θέλοντας να συνδράμει τα κράτη μέλη και να συμβάλει στην αποτελεσματική εφαρμογή των τεχνικών πτυχών της υφιστάμενης νομοθεσίας, εκπόνησε τις παρούσες οδηγίες. Το παρόν έγγραφο αποσκοπεί στην καθιέρωση ορθών πρακτικών για την αξιολόγηση των σκοπούμενων στρατηγικών προστασίας των κινητήρων και την αποτροπή της χρήσης παράνομων συστημάτων αναστολής. Για τον σκοπό αυτό, παρέχει οδηγίες σχετικά με τα κριτήρια που πρέπει να εφαρμόζονται από τις ΑΕΤ για την αξιολόγηση μιας βοηθητικής στρατηγικής εκπομπών (AES).. Περιλαμβάνει επίσης παραδείγματα AES που πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά σύμφωνα με την προτεινόμενη μεθοδολογία. Τα εν λόγω παραδείγματα θα επανεξετάζονται και θα επικαιροποιούνται βάσει των νέων πληροφοριών. 1 ΕΕ L 171 της , σ.1. 2

3 Οι υφιστάμενοι κανόνες σχετικά με τα συστήματα αναστολής έχουν συμπληρωθεί από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/646 2 (κανονισμός RDE2), ο οποίος τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 692/ ο κανονισμός RDE 2 θέσπισε την έννοια των βοηθητικών στρατηγικών εκπομπών (AES 4 ) και των βασικών στρατηγικών εκπομπών (BES) για τους σκοπούς της έγκρισης τύπου ελαφρών εμπορικών οχημάτων. Και οι δύο έννοιες είχαν ήδη ρυθμιστεί για την έγκριση τύπου βαρέων εμπορικών οχημάτων (βλ. παράρτημα I). Ως αποτέλεσμα, από την 10η Μαΐου 2016 οι κατασκευαστές πρέπει να περιγράφουν τις εν λόγω στρατηγικές στο πλαίσιο ενός διευρυμένου πακέτου τεκμηρίωσης, το οποίο παραδίδεται στις αρχές έγκρισης τύπου (ΑΕΤ) ως μέρος της αίτησης για έγκριση τύπου. Μέσω της τρίτης νομοθετικής πράξης (του 3ου κανονισμού) για τις εκπομπές υπό πραγματικές συνθήκες οδήγησης (RDE), η Επιτροπή σκοπεύει να αποσαφηνίσει τις απαιτήσεις για τις AES/BES. Το πρόσφατο σκάνδαλο σχετικά με τις εκπομπές οδήγησε τις αρχές έγκρισης τύπου της ΕΕ στη λήψη μέτρων για την εποπτεία της αγοράς Για να καθοδηγήσει και να κατευθύνει αυτές τις δραστηριότητες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη στήριξη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC), εκπόνησε πρωτόκολλο δοκιμών το οποίο μπορεί να ανιχνεύει την πιθανή παρουσία ενός συστήματος αναστολής. Το πρωτόκολλο ορίζει τα κριτήρια επιλογής των κατάλληλων συνθηκών δοκιμής (ή κατηγοριών συνθηκών δοκιμής) υπό τις οποίες μπορεί να εντοπιστεί η παρουσία συστήματος αναστολής. Το πρωτόκολλο δοκιμών αποτελεί μέρος της παρούσας ανακοίνωσης οδηγιών. Η ανακοίνωση συζητήθηκε με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της τεχνικής επιτροπής για τα μηχανοκίνητα οχήματα (TCMV), στην ομάδα εμπειρογνωμόνων των αρχών έγκρισης τύπου (TAAEG) και στην υποομάδα για την εποπτεία της αγοράς. Η παρούσα ανακοίνωση διαιρείται σε δύο μέρη: και Το μέρος A αφορά τη διαδικασία και τα εργαλεία αξιολόγησης των βοηθητικών στρατηγικών εκπομπών κατά την έγκριση τύπου, περιλαμβανομένων των πληροφοριών που πρέπει να παρέχει ο κατασκευαστής στην αρχή έγκρισης τύπου και του τρόπου με τον οποίο πρέπει να χρησιμοποιούνται αυτές οι πληροφορίες προκειμένου να αξιολογείται εάν η AES είναι αποδεκτή ή όχι, λαμβανομένης υπόψη της απαγόρευσης των συστημάτων αναστολής, το μέρος B αφορά τους τρόπους εντοπισμού πιθανών περιπτώσεων συστημάτων αναστολής μέσω στοχευμένων δοκιμών εκπομπών στο πλαίσιο των υποχρεώσεων 2 Κανονισμός (ΕΕ) 2016/646 της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 692/2008 όσον αφορά τις εκπομπές από ελαφρά επιβατηγά και εμπορικά οχήματα (ΕΕ L 109 της , σ. 1). 3 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 692/2008 της Επιτροπής για την εφαρμογή και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την έγκριση τύπου μηχανοκινήτων οχημάτων όσον αφορά εκπομπές από ελαφρά επιβατηγά και εμπορικά οχήματα (ευρώ 5 και ευρώ 6) και σχετικά με την πρόσβαση σε πληροφορίες επισκευής και συντήρησης οχημάτων (ΕΕ L 199 της , σ. 1). 4 Το ισοδύναμο μιας AES στις ΗΠΑ είναι η λεγόμενη «βοηθητική διάταξη ελέγχου εκπομπών» (AECD). Κώδικας Ομοσπονδιακών Κανονισμών, τίτλος 40 μέρος 86 Έλεγχος νέων και χρησιμοποιούμενων οχημάτων και κινητήρων για χρήση σε αυτοκινητοδρόμους

4 των κρατών μελών σχετικά με την εποπτεία της αγοράς. 1. ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ: Η έννοια του συστήματος αναστολής ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007: «σύστημα αναστολής»: κάθε στοιχείο σχεδιασμού το οποίο αισθάνεται τη θερμοκρασία, την ταχύτητα του οχήματος, τις στροφές του κινητήρα (RPM), τη σχέση μετάδοσης του κιβωτίου ταχυτήτων, την υποπίεση της πολλαπλής εισαγωγής ή οποιαδήποτε άλλη παράμετρο με στόχο την ενεργοποίηση, την αυξομείωση, την καθυστέρηση ή την απενεργοποίηση της λειτουργίας οιουδήποτε μέρους του συστήματος ελέγχου των εκπομπών, που μειώνει την αποτελεσματικότητα του συστήματος ελέγχου των εκπομπών υπό συνθήκες που είναι εύλογα αναμενόμενες κατά την κανονική χρήση και λειτουργία του οχήματος Η απαγόρευση και οι εξαιρέσεις προβλέπονται από το άρθρο 5 παράγραφος 2 του ίδιου κανονισμού: Η χρήση συστημάτων αναστολής που μειώνουν την αποτελεσματικότητα των συστημάτων ελέγχου των εκπομπών απαγορεύεται. Η απαγόρευση δεν ισχύει: α) όταν η ανάγκη χρήσης των συστημάτων αιτιολογείται για λόγους προστασίας του κινητήρα από ζημία ή ατύχημα και για την ασφαλή λειτουργία του οχήματος β) όταν το σύστημα δεν λειτουργεί πέραν των απαιτήσεων εκκίνησης του κινητήρα ή γ) όταν οι συνθήκες έχουν στην ουσία τους περιληφθεί στις διαδικασίες δοκιμής για τον έλεγχο των εξατμιστικών εκπομπών και των μέσων εκπομπών από τον αγωγό εξαγωγής. Οι έννοιες της AES και της BES θεσπίστηκαν νωρίτερα στο πλαίσιο της νομοθεσίας περί εκπομπών για τα βαρέα εμπορικά οχήματα και από τον Μάιο του 2016 περιλαμβάνονται επίσης στη νομοθεσία για τα ελαφρά εμπορικά οχήματα (βλ. παράρτημα I). Το άρθρο 2 σημεία 43 και 42 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 692/2008 της Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/646 της Επιτροπής, ορίζει την AES 5 και την BES ως εξής: «43. «βασική στρατηγική εκπομπών (BES)»: στρατηγική εκπομπών που είναι ενεργή σε όλη τη διάρκεια της κλίμακας στροφών και φορτίου λειτουργίας του οχήματος, εκτός αν έχει ενεργοποιηθεί η βοηθητική στρατηγική εκπομπών 44. «βοηθητική στρατηγική εκπομπών (AES)»: στρατηγική εκπομπών που ενεργοποιείται και αντικαθιστά ή τροποποιεί μια BES για έναν συγκεκριμένο σκοπό και 5 Το ισοδύναμο μιας AES στις ΗΠΑ είναι η λεγόμενη «βοηθητική διάταξη ελέγχου εκπομπών» (AECD). Κώδικας Ομοσπονδιακών Κανονισμών, τίτλος 40 μέρος 86 Έλεγχος νέων και χρησιμοποιούμενων οχημάτων και κινητήρων για χρήση σε αυτοκινητοδρόμους

5 ως απόκριση σε ένα συγκεκριμένο σύνολο συνθηκών περιβάλλοντος ή λειτουργίας και η οποία παραμένει σε λειτουργία μόνο για όσο διάστημα υφίστανται αυτές οι συνθήκες.». Επιπλέον, το άρθρο 5 παράγραφοι 11 και 12 το ίδιου κανονισμού ορίζει τα εξής: «11. Ο κατασκευαστής παρέχει επίσης διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης με τις ακόλουθες πληροφορίες: α) πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία όλων των AES και BES, περιλαμβανομένης και μιας περιγραφής των παραμέτρων που τροποποιούνται από οποιαδήποτε AES και των οριακών συνθηκών με βάση τις οποίες λειτουργεί η AES, καθώς και προσδιορισμό των AES ή BES που είναι πιθανό να ενεργοποιηθούν υπό τις συνθήκες των διαδικασιών δοκιμής που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό β) περιγραφή της λογικής ελέγχου του συστήματος καυσίμων, των μεθόδων χρονισμού και των σημείων μεταγωγής για όλους τους τρόπους λειτουργίας. 12. Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 11 παραμένει αυστηρώς εμπιστευτικό. Μπορεί να παραμείνει στην κατοχή της αρχής έγκρισης ή, κατά τη διακριτική ευχέρεια της αρχής έγκρισης, στην κατοχή του κατασκευαστή. Εάν ο κατασκευαστής κρατήσει το πακέτο τεκμηρίωσης, αποδίδεται στο πακέτο αυτό αναγνωριστικός αριθμός και ημερομηνία από την αρχή έγκρισης μετά τον έλεγχο και την έγκρισή του από αυτήν. Παραμένει διαθέσιμο για έλεγχο από την αρμόδια αρχή κατά τον χρόνο έγκρισης ή οποιαδήποτε στιγμή κατά την περίοδο ισχύος της έγκρισης.» Αλλαγές στις απαιτήσεις περί AES-BES που προτείνονται στον τρίτο κανονισμό της Επιτροπής σχετικά με τις εκπομπές σε συνθήκες πραγματικής οδήγησης (RDE3) Στο τρίτο κανονισμό της Επιτροπής που αφορά τις εκπομπές σε συνθήκες πραγματικής οδήγησης από ελαφρά εμπορικά οχήματα (RDE 3), όπως ψηφίστηκε στην επιτροπή TCMV στις 20 Δεκεμβρίου 2016, οι απαιτήσεις περί AES/BES ρυθμίστηκαν περαιτέρω, ως εξής: α) Νέα διατύπωση του άρθρου 5 παράγραφος 11: 11. Για να έχουν οι αρμόδιες για την έγκριση τύπου αρχές τη δυνατότητα να αξιολογούν την ορθή χρήση των βοηθητικών στρατηγικών εκπομπών, λαμβάνοντας υπόψη την απαγόρευση των συστημάτων αναστολής που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007, ο κατασκευαστής προσκομίζει επίσης διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης, όπως περιγράφεται στο παράρτημα Ι προσάρτημα 3α του παρόντος κανονισμού. Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 11 παραμένει αυστηρώς εμπιστευτικό. Η αρμόδια για την έγκριση τύπου αρχή χορηγεί αριθμό έγκρισης και αναγράφει την ημερομηνία στο πακέτο και το φυλάσσει τουλάχιστον για δέκα έτη μετά τη χορήγηση της έγκρισης. Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης διαβιβάζεται στην Επιτροπή κατόπιν αιτήματος. β) Νέα διατύπωση του προσαρτήματος 3α: Προσάρτημα 3α: Διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης περιλαμβάνει τις εξής πληροφορίες σχετικά με όλες τις βοηθητικές στρατηγικές εκπομπών (AES): 5

6 α) δήλωση του κατασκευαστή ότι το όχημα δεν περιέχει σύστημα αναστολής το οποίο δεν υπάγεται σε μία από τις εξαιρέσεις του άρθρου 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007 β) περιγραφή του κινητήρα, των στρατηγικών ελέγχου εκπομπών και των διατάξεων είτε πρόκειται για λογισμικό είτε για υλισμικό που χρησιμοποιούνται, καθώς και των συνθηκών υπό τις οποίες οι στρατηγικές και διατάξεις δεν θα λειτουργούν όπως κατά τη διάρκεια των δοκιμών έγκρισης τύπου γ) δήλωση των εκδόσεων λογισμικού που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των AES/BES, περιλαμβανομένων των κατάλληλων αθροισμάτων ελέγχου των συγκεκριμένων εκδόσεων και οδηγιών προς την αρχή έγκρισης σχετικά με την ερμηνεία των αθροισμάτων ελέγχου η δήλωση επικαιροποιείται και αποστέλλεται στην αρχή έγκρισης τύπου η οποία τηρεί στην κατοχή της το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης κάθε φορά που προκύπτει νέα έκδοση λογισμικού η οποία έχει αντίκτυπο στις AES/BES δ) αναλυτική τεχνική αιτιολόγηση για κάθε AES περιλαμβάνονται αναλυτικά οι λόγοι για τους οποίους ισχύει οποιαδήποτε ρήτρα εξαίρεσης από την απαγόρευση της χρήσης συστημάτων αναστολής δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007, ανάλογα με την περίπτωση περιλαμβάνεται(ονται) στοιχείο(α) συσκευών που πρέπει να προστατεύονται από την AES, ανάλογα με την περίπτωση και/ή στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο κινητήρας θα υποστεί ξαφνική και αναπανόρθωτη ζημία που δεν μπορεί να προβλεφθεί από την τακτική συντήρηση εάν δεν εφαρμοστεί η βοηθητική στρατηγική εκπομπών, σε συνδυασμό με αξιολόγηση κινδύνου στην οποία εκτιμάται ο κίνδυνος που υπάρχει με την AES και χωρίς αυτή περιλαμβάνεται επίσης αιτιολογημένη εξήγηση σχετικά με την ανάγκη χρήσης AES για την εκκίνηση του κινητήρα ε) περιγραφή της λογικής του συστήματος ελέγχου των καυσίμων, των μεθόδων χρονισμού και των σημείων μεταγωγής για όλους τους τρόπους λειτουργίας στ) περιγραφή των ιεραρχικών σχέσεων μεταξύ των AES (ήτοι, όταν μπορούν να εφαρμόζονται παράλληλα περισσότερες από μία AES, προσδιορισμός της AES που έχει προτεραιότητα, μέθοδος με την οποία αλληλεπιδρούν οι στρατηγικές, συμπεριλαμβανομένων διαγραμμάτων ροής δεδομένων και λογικών διαγραμμάτων αποφάσεων, καθώς επίσης και ο τρόπος με τον οποίο η ιεραρχία διασφαλίζει τον έλεγχο των εκπομπών από όλες τις AES στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο ζ) κατάλογο παραμέτρων που μετρώνται και/ή υπολογίζονται με την AES, καθώς επίσης και τον σκοπό κάθε παραμέτρου που μετράται και/ή υπολογίζεται και με ποιον τρόπο η καθεμία από τις εν λόγω παραμέτρους συνδέεται με βλάβη του κινητήρα περιλαμβάνεται η μέθοδος υπολογισμού και αναφέρεται αν οι παράμετροι που υπολογίζονται συσχετίζονται με την πραγματική κατάσταση της παραμέτρου που ελέγχεται, καθώς επίσης και η ενδεχόμενη αντοχή σε βλάβες ή ο συντελεστής ασφάλειας που έχει ενσωματωθεί στην ανάλυση η) κατάλογο παραμέτρων ελέγχου κινητήρα/εκπομπών, οι οποίες διαμορφώνονται ανάλογα με την παράμετρο ή τις παραμέτρους που έχουν μετρηθεί ή υπολογιστεί, καθώς και το εύρος τιμών κάθε παραμέτρου ελέγχου κινητήρα/εκπομπών αναφέρεται επίσης η σχέση μεταξύ των παραμέτρων ελέγχου κινητήρα/εκπομπών και των παραμέτρων που έχουν μετρηθεί ή υπολογιστεί θ) αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο η βοηθητική στρατηγική εκπομπών θα ελέγχει τις εκπομπές σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, η οποία περιλαμβάνει λεπτομερή ανάλυση της αναμενόμενης αύξησης του συνόλου των εκπομπών 6

7 ρυθμιζόμενων ρύπων και CO2 μέσω της χρήσης της βοηθητικής στρατηγικής εκπομπών, σε σύγκριση με τη βασική στρατηγική εκπομπών. 2. ΜΕΡΟΣ Α: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΒΟΗΘΗΤΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ 2.1. Απαγόρευση των συστημάτων αναστολής και σύνδεση με τις AES Οι πληροφορίες που παρέχονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 11 του κανονισμού 692/2008 της Επιτροπής (όπως τροποποιείται από το σχέδιο του κανονισμού RDE3) θα δίνουν τη δυνατότητα στις αρχές έγκρισης τύπου να αξιολογούν καλύτερα κατά πόσον μια AES είναι αποδεκτή ή συνιστά ενδεχομένως απαγορευμένο σύστημα αναστολής σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού αριθ. 715/2007. Κατά την έκδοση έγκρισης τύπου, η αρχή έγκρισης τύπου πρέπει να αξιολογεί, βάσει των τεχνικών πληροφοριών που περιέχονται στο διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης, εάν i) η στρατηγική ελέγχου των εκπομπών συνιστά σύστημα αναστολής σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 10 του κανονισμού 715/2007 και, εφόσον συμβαίνει αυτό, εάν ii) η εν λόγω AES δικαιολογείται σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού 715/2007 ή iii) εάν η έγκριση πρέπει να απορριφθεί λόγω της ύπαρξης απαγορευμένου συστήματος αναστολής. Όταν εντοπίζεται σύστημα αναστολής κατά την έννοια του άρθρου 3 του κανονισμού 715/2007, οι κατασκευαστές επικαλούνται συνήθως τις εξαιρέσεις που συνδέονται με την προστασία του κινητήρα ή την εκκίνηση του κινητήρα [σημεία α) και β) του άρθρου 5 παράγραφος 2 του κανονισμού 715/20071] προκειμένου να δικαιολογήσουν μια στρατηγική ελέγχου εκπομπών που μειώνει την αποτελεσματικότητα του συστήματος ελέγχου εκπομπών υπό συνθήκες που είναι εύλογα αναμενόμενες κατά την κανονική χρήση και λειτουργία του οχήματος και οδηγεί επομένως σε υψηλές πραγματικές εκπομπές. Επιπλέον, όταν διαπιστώνεται σε μετέπειτα στάδιο η χρήση άλλης AES η οποία δεν είχε δηλωθεί κατά τη στιγμή της έγκρισης τύπου, αυτό μπορεί να υποδηλώνει έλλειψη συμμόρφωσης προς τον εγκριθέντα τύπο και να συνεπάγεται, επομένως, παραβίαση των υποχρεώσεων του κατασκευαστή στο πλαίσιο της έγκρισης τύπου Μεθοδολογία για την τεχνική αξιολόγηση των AES Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης, το οποίο περιέχει τα στοιχεία που χρειάζεται η ΑΕΤ ώστε να κρίνει την εγκυρότητα της AES όπως περιγράφεται ανωτέρω, αποτελεί τη βάση για τη λεπτομερή τεχνική αξιολόγηση της στρατηγικής ελέγχου των εκπομπών από την αρχή έγκρισης τύπου. Δεν αποκλείεται να χρειάζεται να ζητήσει η ΑΕΤ συμπληρωματικές πληροφορίες από τον κατασκευαστή (πρβλ. άρθρο 6 παράγραφος 7 της οδηγίας 2007/46), όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Πέραν της εξέτασης του διευρυμένου πακέτου τεκμηρίωσης, η αξιολόγηση της AES από την ΑΕΤ πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τις ακόλουθες επαληθεύσεις: α) Η αύξηση των εκπομπών που προκαλούνται από την AES πρέπει να διατηρείται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο. Η αύξηση των συνολικών εκπομπών κατά την εφαρμογή μιας AES πρέπει να 7

8 διατηρείται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο καθ' όλη τη διάρκεια της κανονικής χρήσης των οχημάτων Κάθε φορά που εμφανίζεται στην αγορά μια καλύτερη τεχνολογία ή σχεδιασμός που επιτρέπει καλύτερο έλεγχο των εκπομπών, πρέπει να χρησιμοποιείται στον μέγιστο τεχνικά δυνατό βαθμό (δηλαδή χωρίς αδικαιολόγητη αυξομείωση) β) Ο κίνδυνος ξαφνικής και ανεπανόρθωτης ζημίας του κινητήρα. όταν χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει μια AES, πρέπει να καταδεικνύεται και να τεκμηριώνεται καταλλήλως Αποδείξεις καταστροφικής (δηλ. ξαφνικής και ανεπανόρθωτης) ζημίας του κινητήρα πρέπει να παρέχονται από τον κατασκευαστή, μαζί με αξιολόγηση κινδύνου που περιλαμβάνει εκτίμηση της πιθανότητας εκδήλωσης του κινδύνου και της σοβαρότητας των πιθανών συνεπειών, περιλαμβανομένων των δοκιμών που διενεργούνται για αυτό τον σκοπό. Κάθε φορά που εμφανίζεται στην αγορά μια τεχνολογία ή σχεδιασμός που αποτρέπει ή περιορίζει αυτό τον κίνδυνο, πρέπει να χρησιμοποιείται στον μέγιστο τεχνικά δυνατό βαθμό (δηλαδή χωρίς αδικαιολόγητη αυξομείωση). Η αντοχή και η μακροπρόθεσμη προστασία του κινητήρα ή των εξαρτημάτων του συστήματος ελέγχου των εκπομπών από τη φθορά και την αντικανονική λειτουργία (π.χ. με σκοπό τον περιορισμό του κόστους συντήρησης και την επίτευξη των απαιτήσεων αντοχής) δεν πρέπει να θεωρείται αποδεκτός λόγος για τη χορήγηση εξαίρεσης από την απαγόρευση χρήσης συστήματος αναστολής. γ) Μια επαρκής τεχνική περιγραφή πρέπει να τεκμηριώνει τους λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητη η χρήση AES για την ασφαλή λειτουργία του οχήματος Αποδείξεις αυξημένου κινδύνου για την ασφαλή λειτουργία του οχήματος πρέπει να παρέχονται από τον κατασκευαστή, μαζί με αξιολόγηση κινδύνου που περιλαμβάνει εκτίμηση της πιθανότητας εκδήλωσης του κινδύνου και της σοβαρότητας των πιθανών συνεπειών, περιλαμβανομένων των δοκιμών που διενεργούνται για αυτό τον σκοπό. Κάθε φορά που εμφανίζεται στην αγορά μια διαφορετική τεχνολογία ή σχεδιασμός που επιτρέπει τον περιορισμό του κινδύνου, πρέπει να χρησιμοποιείται στον μέγιστο τεχνικά δυνατό βαθμό (δηλαδή χωρίς αδικαιολόγητη αυξομείωση). γ) Μια επαρκής τεχνική περιγραφή πρέπει να τεκμηριώνει τους λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητη η χρήση AES κατά την εκκίνηση του κινητήρα Κάθε φορά που εμφανίζεται στην αγορά μια διαφορετική τεχνολογία ή σχεδιασμός που επιτρέπει τον καλύτερο έλεγχο εκπομπών κατά την εκκίνηση του κινητήρα, πρέπει να χρησιμοποιείται στον μέγιστο τεχνικά δυνατό βαθμό (δηλαδή χωρίς αδικαιολόγητη αυξομείωση). Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να επεξεργάζεται την ως άνω μεθοδολογία. 8

9 2.3. Παραδείγματα AES στα οποία πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή 6 : AES Παρατηρούμενη συμπεριφορά: Πιθανοί ισχυρισμοί του κατασκευαστή: ΑΚ 7 ή αυξομείωση μετεπεξεργασίας κατά την εκκίνηση με θερμό κινητήρα 8 Αυξομείωση ΑΚ σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος υψηλότερες των -4 C 11 Αυξομείωση ΑΚ σε υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος 11 Παράμετροι που δεν συνδέονται με φαινόμενα, όπως λειτουργία χρονοδιακόπτη, στροφές του κινητήρα, ταχύτητα του οχήματος, ροπή στρέψης του κινητήρα κλπ., και οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωση των συστημάτων ελέγχου των εκπομπών Μεταβολή του μεγέθους των σωματιδίων σε μικρότερο των 23 nm Υψηλότερες εκπομπές κατά την εκκίνηση με θερμό κινητήρα έναντι ψυχρού κινητήρα 9 Υψηλότερες εκπομπές στο χαμηλότερο άκρο του «θερμικού παραθύρου» όπου ο ρυθμός ΑΚ ενδέχεται να μειώνεται ώστε να αποφεύγεται η συμπύκνωση ή/και η επικάθιση αιθάλης 10 Υψηλότερες εκπομπές στο υψηλότερο άκρο του «θερμικού παραθύρου» όπου ο ρυθμός ΑΚ ενδέχεται να μειώνεται ώστε να αποφεύγεται η υπερθέρμανση του κινητήρα 12 Ζημία κινητήρα Ζημία κινητήρα Ζημία κινητήρα Χρήση δείκτη ο οποίος δεν συνδέεται Ζημία κινητήρα άμεσα με φυσικό φαινόμενο (δηλ. υψηλή ταχύτητα οχήματος με σκοπό τον περιορισμό της αποτελεσματικότητας ενός συστήματος ΑΚ ή SCR, ή ΑΚ με σβηστό κινητήρα ώστε να αποφεύγεται η συμπύκνωση) ώστε να περιορίζεται η χρήση συστήματος ελέγχου των εκπομπών Σκόπιμη μεταβολή του μεγέθους των σωματιδίων σε μικρότερο (δηλ. κάτω των 23 nm), ώστε να μη μπορούν να ανιχνευθούν από τα τρέχοντα Άγνωστο 6 Αναμένεται ότι αυτός ο κατάλογος θα επικαιροποιείται τακτικά συμπεριλαμβάνοντας νέες περιπτώσεις καθώς αυτές θα εμφανίζονται, και σύμφωνα με τις τεχνικές πληροφορίες που παρέχονται από τις εθνικές αρχές, όπως προκύπτουν από τη δική τους εμπειρία. 7 Ανακυκλοφορία καυσαερίων 8 Ορίζεται ως δοκιμή με θερμό κινητήρα 9 Σημαντική μείωση των εκπομπών πρέπει να αναμένεται από έναν θερμό κινητήρα σε σύγκριση με έναν ψυχρό (EPA, 2016). Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όσον αφορά τα συστήματα περιοδικής αναγέννησης ώστε να διασφαλίζεται ότι η αύξηση των εκπομπών κατά τη δοκιμή εν θερμώ δεν προκαλείται από το γεγονός της αναγέννησης. 10 Η αυξομείωση της ΑΚ ή η απενεργοποίηση κατά τα πρώτα λίγα δευτερόλεπτα μετά την εκκίνηση με ψυχρό κινητήρα σε χαμηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος είναι αποδεκτή προκειμένου να αποτρέπεται η συμπύκνωση και η επικάθιση αιθάλης. Σε συνθήκες διαφορετικές από αυτές, θα απαιτούνταν περαιτέρω έρευνα σχετικά με τους λόγους για τους οποίους οι συγκεκριμένες διαδικασίες παρουσιάζονται ως απαραίτητες. 11 Εφόσον δεν αντισταθμίζεται από άλλο σύστημα/τα μετεπεξεργασίας καυσαερίων. 12 Πρέπει να εξετάζεται η ύπαρξη εναλλακτικών τεχνικών μέτρων για την αντιμετώπιση προβλημάτων υπερθέρμανσης σε υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος. 9

10 Συστήματα διπλής έγχυσης για βενζινοκίνητο όχημα τα οποία δεν έχουν λάβει έγκριση τύπου ως συστήματα GDI συστήματα μέτρησης Χρήση απευθείας εγχυτήρα όταν το όχημα δεν έχει λάβει έγκριση τύπου με εγχυτήρα, δηλ. χωρίς να τηρούνται τα όρια σχετικά με τα σωματίδια Άγνωστο 3. ΜΕΡΟΣ Β: ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ 3.1. Ιστορικό Όσον αφορά τις εκπομπές από τον αγωγό εξαγωγής και μέχρις ότου τεθεί σε εφαρμογή ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2016/646 (RDE 2), η συμμόρφωση προς τα όρια εκπομπών ρύπων ελέγχεται μέσω των δοκιμών τύπου I και τύπου VI που προβλέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 692/2008. Μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2016/646 (RDE 2), τα επίπεδα εκπομπών θα υπάγονται στις δοκιμές και τις υποχρεώσεις συμμόρφωσης που προβλέπονται από τις συνθήκες δοκιμών RDE. Αυτό σημαίνει ότι, εάν οι οριακές συνθήκες RDE είναι αρκετά ευρείες, αναμένεται να περιοριστεί ο κίνδυνος χρήσης συστημάτων αναστολής στο μέλλον, καθώς τα οχήματα είτε θα συμμορφώνονται είτε όχι με τις οριακές τιμές RDE. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο έλεγχος για συστήματα αναστολής πρέπει επίσης να περιλαμβάνει άλλους τύπους δοκιμών εκπομπών, όπως εκείνη για τις εξατμιστικές εκπομπές (δοκιμή τύπου 4) Πώς ανιχνεύονται τυχόν συστήματα αναστολής Για να συνδράμει τα κράτη μέλη στις δραστηριότητές τους για εποπτεία της αγοράς και, ειδικότερα, για την ανίχνευση τυχόν συστημάτων αναστολής, το JRC πρότεινε ένα πρωτόκολλο δοκιμών για συστήματα αναστολής. Οι βασικοί στόχοι του πρωτοκόλλου είναι: Να διασφαλίζεται μια συνεπής επιλογή οχημάτων και «διαδικασία δοκιμών για τα συστήματα αναστολής» Να ορίζονται οι συνιστώμενες συνθήκες δοκιμών (ή κατηγορίες συνθηκών δοκιμών) που μπορούν να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υφίσταται σύστημα αναστολής ή/και AES Επιλογή των οχημάτων Λόγω του αριθμού των οχημάτων που θα μπορούσαν δυνητικά να υποβληθούν σε δοκιμές στο πλαίσιο ευρωπαϊκού προγράμματος δοκιμών, μπορούν να λαμβάνονται υπόψη διάφορα κριτήρια για τη συγκρότηση δείγματος οχημάτων προς έλεγχο: Μερίδιο αγοράς: Κατά προτίμηση πρέπει να χρησιμοποιούνται στοιχεία πωλήσεων που είναι άμεσα διαθέσιμα σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ. Εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιούνται δεδομένα πωλήσεων από την πιο πρόσφατη βάση δεδομένων παρακολούθησης των εκπομπών CO 2 στο cars-emission-8 (ή την τελευταία ετήσια έκδοσή της). Συνιστάται να ξεκινούν οι δοκιμές από τα οχήματα με τις υψηλότερες πωλήσεις σε επίπεδο ΕΕ. 10

11 Τεχνικός ορισμός: Τα πρότυπα εκπομπών, το καύσιμο και η μετεπεξεργασία μπορούν να λαμβάνονται υπόψη ως δεύτερο κριτήριο Περιβαλλοντικές επιδόσεις: πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις ως προς τις πραγματικές εκπομπές των οχημάτων δεν διατίθεντο συστηματικά για τα οχήματα προ RDE και δεν πρέπει, ως εκ τούτου, να συνιστούν βάση για τη διαπίστωση της παρουσίας συστήματος αναστολής, αλλά να χρησιμοποιούνται ως απλή ένδειξη. Ωστόσο, εφόσον είναι αποτέλεσμα εμπεριστατωμένης μεθόδου (αυστηρά καθορισμένα πρωτόκολλα δοκιμών, μεγάλος αριθμός οχημάτων που υποβάλλονται σε δοκιμές σύμφωνα με το ίδιο πρωτόκολλο), μπορούν ενδεχομένως να αποτελούν μια καλή βάση για τον προσδιορισμό των περιβαλλοντικών επιδόσεων των υπό δοκιμή οχημάτων και πρέπει να χρησιμοποιούνται για την περαιτέρω εξέταση αυτών των οχημάτων. Διάφορες τεχνικές και πηγές δεδομένων αυτού του τύπου μπορούν να χρησιμοποιούνται. Δύο από αυτές παρουσιάζονται εν συντομία στη συνέχεια: Για την εξέταση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του εν χρήσει στόλου, συνιστώνται δύο κύριες τεχνικές ως οι πλέον οικονομικές: Εξ αποστάσεως παρακολούθηση στόλου με αισθητήρες τοποθετημένους επί των οχημάτων από τον χρήστη (π.χ. NOx, κινητήρας), οι οποίοι αναφέρονται και ως «απλοποιημένα συστήματα μέτρησης εκπομπών» (SEMS). Η συγκεκριμένη επιλογή ενδέχεται να αποτελεί ενδιάμεσο τρόπο συσχέτισης των υψηλών εκπομπών με τις παραμέτρους λειτουργίας του κινητήρα και του οχήματος αλλά μένουν να οριστούν οι στρατηγικές αξιολόγησης των δεδομένων. Διατάξεις τηλεσκόπησης (RSD), οι οποίες παρακολουθούν μεγάλο αριθμό οχημάτων σε σταθερή θέση ή εν κινήσει (chase test). Τα δεδομένα RSD πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων ταξινόμησης ώστε να προσδιορίζεται η σχέση με τον τύπο οχήματος και το εφαρμοζόμενο πρότυπο εκπομπών. Ουσιαστικές πληροφορίες προκύπτουν εφόσον ένας επαρκής αριθμός οχημάτων του ίδιου τύπου έχουν εντοπιστεί ως ιδιαίτερα ρυπογόνα. Μπορούν να λαμβάνονται επίσης υπόψη άλλες τεχνικές, υπό την προϋπόθεση ότι οι περιβαλλοντικές επιδόσεις του οχήματος αξιολογούνται υπό τις ίδιες συνθήκες δοκιμών (π.χ. διενέργεια δοκιμών σε εργαστήριο με κύκλους οδήγησης ή/και συνθήκες που διαφέρουν από την κανονιστική διαδικασία δοκιμών). Για τη διασφάλιση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών και την αποφυγή της διενέργειας άσκοπα επαναλαμβανόμενων δοκιμών και, ως εκ τούτου, για τη διασφάλιση της βέλτιστης δυνατής χρήσης των διαθέσιμων πόρων, οι πληροφορίες οχήματος που παρατίθενται στο παράρτημα II πρέπει να παρέχονται από τους κατασκευαστές σε όλες τις αρχές έγκρισης τύπου. Επισημαίνεται ότι μία και μόνη δοκιμή σε ένα και μόνο όχημα δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτική ολόκληρου του τύπου εκπομπών και ενδέχεται να απαιτούνται περαιτέρω έλεγχοι Πρωτόκολλο δοκιμών για συστήματα αναστολής Επί του παρόντος, τα οχήματα ελέγχονται κατά κύριο λόγο με βάση τα όρια εκπομπών που ισχύουν δυνάμει της πρότυπης δοκιμής εκπομπών, δηλ. του κανονιστικού κύκλου στο εργαστήριο όπως ορίζεται από τον κανονισμό WLTP. 11

12 Επομένως, κάθε διαδικασία δοκιμής πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τη δοκιμή του οχήματος σύμφωνα με την κανονιστική μεθοδολογία. Αυτό συνιστά ένα σημαντικό βήμα προκειμένου να διασφαλίζεται ότι δεν συντρέχει για το όχημα περίπτωση αντικανονικής λειτουργίας, κακής συντήρησης ή άλλα παρόμοια ζητήματα που θα προκαλούσαν υπέρβαση των ορίων εκπομπών κατά τη διενέργεια της κανονιστικής δοκιμής. Αυτό προϋποθέτει ότι οποιοδήποτε όχημα χρησιμοποιείται σε δοκιμές για την ανίχνευση συστημάτων αναστολής πρέπει να συμμορφώνεται και με τα όρια της κανονιστικής δοκιμής. Επιπλέον, για να διαπιστώνεται η παρουσία τυχόν συστημάτων αναστολής, τα οχήματα πρέπει να υποβάλλονται σε δοκιμές με διάφορες παραλλαγές των πρότυπων συνθηκών δοκιμής, οι οποίες αναφέρονται ως «τροποποιημένες συνθήκες δοκιμής». Το σύνολο των τροποποιημένων συνθηκών δεν είναι σταθερό αλλά διατηρείται ανοιχτό λόγω της ανάγκης ανίχνευσης συμπεριφορών συγκεκριμένων τεχνολογιών σε απόκριση προς ένα περίπλοκο σύνολο παραμέτρων, καθώς και λόγω της ανάγκης διατήρησης μη προβλέψιμου χαρακτήρα. Τροποποιώντας μία ή περισσότερες από τις παραμέτρους σε ό,τι αφορά τη δομική εκπομπών, μπορεί κανείς να ενεργοποιήσει ένα από τα εξής στοιχεία: Σύστημα αναστολής AES Τροποποιημένη φυσική απόκριση του κινητήρα ή/και των τεχνολογιών ελέγχου των εκπομπών, η οποία προκαλείται φυσικά από την αλλαγή των συνθηκών (π.χ. θερμοκρασία περιβάλλοντος που επηρεάζει την άνοδο της θερμοκρασίας εξαρτημάτων) αλλά δεν ελέγχεται από το λογισμικό σε απάντηση προς τα ανιχνευόμενα σήματα/παραμέτρους 13. Ο συνδυασμός των δύο (σύστημα αναστολής ή AES και φυσικές συνέπειες) μπορεί να οδηγήσουν σε συνολική αλλαγή των εκπομπών. Το πρωτόκολλο του JRC πρότεινε τη θέσπιση τεσσάρων κατηγοριών διαδικασιών ώστε να καλύπτονται όλες οι πιθανές περιπτώσεις. Στην κατηγορία 1, οι δοκιμές διενεργούνται σε εργαστήριο και υπό ελεγχόμενο περιβάλλον με περιορισμένες μόνο αλλαγές σε σύγκριση με τον κανονιστικό κύκλο και οι τροποποιημένες παράμετροι μπορούν να ελέγχονται. Η τροποποίηση των συνθηκών δοκιμής δεν πρέπει να επιφέρει σημαντική αλλαγή της φυσικής απόκρισης του συστήματος του κινητήρα 14. Παραδείγματα τέτοιων τροποποιήσεων περιλαμβάνουν τη διενέργεια δοκιμών σε οχήματα με ανοιχτή μία πόρτα ή κατεβασμένα τζάμια. Στην κατηγορία 2, οι δοκιμές διενεργούνται σε εργαστήριο ή στον δρόμο με συνθήκες διαφορετικές από εκείνες του κανονιστικού κύκλου και η τιμή των τροποποιημένων παραμέτρων μπορεί να ελέγχεται (π.χ. διενέργεια κανονιστικού κύκλου σε πίστα δοκιμών). Η τροποποίηση των συνθηκών δοκιμής ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να επιφέρει περιορισμένη μόνο αλλαγή της φυσικής απόκρισης του συστήματος του κινητήρα. Παραδείγματα τέτοιων τροποποιήσεων περιλαμβάνουν παραλλαγές της θερμοκρασίας 13 Επισημαίνεται ότι, ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, οι εκπομπές πρέπει παρά ταύτα να βρίσκονται εντός των ορίων. 14 Σύστημα(τα) κινητήρα και ελέγχου των εκπομπών 12

13 δοκιμής, εκτέλεση δοκιμών με θερμό κινητήρα και επανάληψη επιλεγμένων φάσεων του κύκλου δοκιμής. Στην κατηγορία 3, οι δοκιμές διενεργούνται στον δρόμο και οι τιμές των τροποποιημένων παραμέτρων είναι -σε μεγάλο βαθμό- μη ελεγχόμενες (π.χ. ταχύτητα του οχήματος λόγω οδικής κυκλοφορίας, θερμοκρασία κλπ.). Η τροποποίηση των συνθηκών δοκιμής ενδέχεται να επιφέρει σημαντική αλλαγή της φυσικής απόκρισης του συστήματος(των) του κινητήρα. Ο βαθμός της αλλαγής των εκπομπών εξαρτάται ενδεχομένως από τη δριμύτητα των συνθηκών δοκιμής. Παραδείγματα τέτοιων τροποποιήσεων περιλαμβάνουν δοκιμές σε διάφορες διαδρομές που χαρακτηρίζονται από διαφορετικό υψομετρικό προφίλ, όπως οι δοκιμές που συμμορφώνονται με τις συνθήκες RDE. Πολλαπλές δοκιμές υπό συνθήκες RDE θα επέτρεπαν επίσης την ανίχνευση τυχόν συστημάτων αναστολής. Μια κατηγορία 4 προστίθεται ώστε να δίνεται η δυνατότητα διενέργειας «έκτακτων δοκιμών» και να καλύπτονται περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν σε καμία από τις ανωτέρω κατηγορίες αλλά ενδέχεται να είναι απαραίτητες προκειμένου να ανιχνεύεται τυχόν σύστημα αναστολής, για παράδειγμα στην περίπτωση των δοκιμών για εξατμιστικές εκπομπές. Η ταξινόμηση των δοκιμών μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών είναι ευθύνη των ΑΕΤ και πρέπει να υποστηρίζεται από τις δηλώσεις AES που παρέχονται κατά την έγκριση τύπου. Παράδειγμα πρωτοκόλλου δοκιμών παρατίθεται στο παράρτημα III Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων δοκιμών για τις διάφορες κατηγορίες Για να διευκολύνεται η αξιολόγηση των δοκιμών υπό τις διάφορες κατηγορίες, συνιστάται η εκπόνηση κατώτατων τιμών δοκιμής που να αντιστοιχούν σε αποδεκτές αυξήσεις εκπομπών ανά συνδυασμό ρύπων, τεχνολογιών και συνθηκών. Οποιαδήποτε δοκιμή εκπομπών υπερβαίνει τις κατώτατες αυτές τιμές πρέπει να ταξινομείται ως «ύποπτη» περίπτωση. Υπό την κατηγορία 1, οι εκπομπές που υπερβαίνουν τις συνιστώμενες κατώτατες τιμές αποτελούν ισχυρή ένδειξη τυχόν παρουσίας συστήματος αναστολής, καθώς δεν μπορεί να υπάρχει εύλογη εξήγηση της αύξησης των εκπομπών ρύπων μόνο ως αποτέλεσμα απλών τροποποιήσεων οι οποίες δεν επηρεάζουν τις επιδόσεις του κινητήρα. Σε τέτοια περίπτωση, είναι βέβαιο ότι το όχημα έχει αναγνωρίσει ότι δεν υποβάλλεται σε κανονιστικό κύκλο δοκιμής και, ως εκ τούτου, έχει μεταβάλει το επίπεδο εκπομπών του, δηλ. ανιχνεύεται απαγορευμένο σύστημα αναστολής. Υπό τις κατηγορίες 2 έως 4, οι εκπομπές που υπερβαίνουν τις συνιστώμενες κατώτατες τιμές ενδέχεται να είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης συστήματος αναστολής ή/και των φυσικών συνεπειών του ελέγχου εκπομπών μιας AES. Περαιτέρω έρευνες και διευκρινίσεις απαιτούνται από τους κατασκευαστές. Στην παρούσα φάση, συνιστάται η εκπόνηση και περαιτέρω προσαρμογή των κατώτατων αυτών τιμών κατά περίπτωση και πρωτίστως για τις εκπομπές NO x. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ακόλουθες ενδεικτικές τιμές: Αναπαραγωγή της δοκιμής τύπου 1 Κατηγορία 1 (όπως στο Κατηγορία 2 (όπως στο Κατηγορία 3 (όπως στο 13

14 (NEDC/WLTP) σημείο 2.2. ανωτέρω) σημείο 2.2. ανωτέρω) σημείο 2.2. ανωτέρω) ΝΟx 1,0 1,1 1,5 2 έως 5 (Μένει να καθοριστεί, διαφορετικό για ντίζελ και βενζίνη) THC 1,0 Μένει να καθοριστεί CO 1,0 Μένει να καθοριστεί PM/PN 1,0 Μένει να καθοριστεί Μένει να καθοριστεί Μένει να καθοριστεί Μένει να καθοριστεί Μένει να καθοριστεί Μένει να καθοριστεί Μένει να καθοριστεί 14

15 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I: Σύγκριση ζητημάτων AES/BES και συστημάτων αναστολής μεταξύ βαρέων εμπορικών οχημάτων και ελαφρών εμπορικών οχημάτων (προ RDE3) Ελαφρά εμπορικά οχήματα Βαρέα εμπορικά οχήματα Ενοποιημένος κανονισμός 715/2007 Ενοποιημένος κανονισμός 595/2009 Ορισμός Απαιτήσεις «σύστημα αναστολής»: κάθε στοιχείο σχεδιασμού το οποίο αισθάνεται τη θερμοκρασία, την ταχύτητα του οχήματος, τις στροφές του κινητήρα (RPM), τη σχέση μετάδοσης του κιβωτίου ταχυτήτων, την υποπίεση της πολλαπλής εισαγωγής ή οποιαδήποτε άλλη παράμετρο με στόχο την ενεργοποίηση, την αυξομείωση, την καθυστέρηση ή την απενεργοποίηση της λειτουργίας οιουδήποτε μέρους του συστήματος ελέγχου των εκπομπών, που μειώνει την αποτελεσματικότητα του συστήματος ελέγχου των εκπομπών υπό συνθήκες που είναι εύλογα αναμενόμενες κατά την κανονική χρήση και λειτουργία του οχήματος Η χρήση συστημάτων αναστολής που μειώνουν την αποτελεσματικότητα των συστημάτων ελέγχου των εκπομπών απαγορεύεται. Η απαγόρευση δεν ισχύει: α) όταν η ανάγκη χρήσης των συστημάτων αιτιολογείται για λόγους προστασίας του κινητήρα από ζημία ή ατύχημα και για την ασφαλή λειτουργία του οχήματος β) η διάταξη δεν λειτουργεί πέραν των απαιτήσεων εκκίνησης του κινητήρα ή γ) όταν οι συνθήκες έχουν στην ουσία τους περιληφθεί στις διαδικασίες δοκιμής για τον έλεγχο των εξατμιστικών εκπομπών και των μέσων εκπομπών από «στρατηγική αναστολής» η στρατηγική ελέγχου των εκπομπών η οποία μειώνει την αποτελεσματικότητα του ελέγχου των εκπομπών υπό συνθήκες περιβάλλοντος ή λειτουργίας του κινητήρα, οι οποίες προκύπτουν είτε κατά τη συνήθη λειτουργία του οχήματος, είτε εκτός των διαδικασιών δοκιμής για την έγκριση τύπου 9) 3. Η χρήση στρατηγικών αναστολής που περιορίζουν την αποτελεσματικότητα του εξοπλισμού ελέγχου των εκπομπών απαγορεύεται. 15

16 τον αγωγό εξαγωγής. AES/BES Εκτελεστικός κανονισμός 692/2008 όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/646 «βασική στρατηγική εκπομπών (BES)»: στρατηγική εκπομπών που είναι ενεργή σε όλη τη διάρκεια της κλίμακας στροφών και φορτίου λειτουργίας του οχήματος, εκτός αν έχει ενεργοποιηθεί η βοηθητική στρατηγική εκπομπών «βοηθητική στρατηγική εκπομπών (AES)»: στρατηγική εκπομπών που ενεργοποιείται και αντικαθιστά ή τροποποιεί μια BES για έναν συγκεκριμένο σκοπό και ως απόκριση σε ένα συγκεκριμένο σύνολο συνθηκών περιβάλλοντος ή λειτουργίας και η οποία παραμένει σε λειτουργία μόνο για όσο διάστημα υφίστανται αυτές οι συνθήκες.». Εκτελεστικός κανονισμός αριθ. 582/2011 ως «βοηθητική στρατηγική ελέγχου των εκπομπών (εφεξής AES)» νοείται μια στρατηγική εκπομπών που καθίσταται ενεργός και αντικαθιστά ή τροποποιεί μια βασική στρατηγική εκπομπών για ένα συγκεκριμένο σκοπό ή σκοπούς και σε απόκριση σε ένα ειδικό σύνολο συνθηκών περιβάλλοντος ή/και λειτουργίας και παραμένει λειτουργική μόνον εφόσον υφίστανται οι εν λόγω συνθήκες ως «βασική στρατηγική ελέγχου των εκπομπών (εφεξής BES)» νοείται μια στρατηγική ελέγχου των εκπομπών που είναι ενεργός σε όλη τη διάρκεια της κλίμακας στροφών και φορτίου λειτουργίας του κινητήρα, εκτός αν έχει ενεργοποιηθεί η AES Σύμφωνα με τις απαιτήσεις επιδόσεων του κανονισμού ΟΕΕ/ΟΗΕ αριθ. 49, ο οποίος ισχύει δυνάμει της ίδιας οδηγίας (βλ. παρακάτω). Κανονισμός ΟΕΕ/ΟΗΕ αριθ. 49 Απαιτήσεις για βοηθητικές στρατηγικές ελέγχου εκπομπών (AES) Μια AES δεν μειώνει την αποτελεσματικότητα του ελέγχου των εκπομπών σχετικά με μια BES υπό συνθήκες που μπορεί να αναμένεται ευλόγως ότι θα σημειωθούν σε κανονική λειτουργία και χρήση του οχήματος, εκτός και αν η AES ικανοποιεί μία από τις ακόλουθες ειδικές εξαιρέσεις: α) η λειτουργία του περιλαμβάνεται ουσιαστικά στις εφαρμοστέες δοκιμές έγκρισης τύπου, περιλαμβανομένων και των διαδικασιών δοκιμής εκτός κύκλου σύμφωνα με το σημείο 6 του παραρτήματος 16

17 VI του παρόντος κανονισμού και των διατάξεων εν χρήσει που ορίζονται στο άρθρο 12 του παρόντος κανονισμού. (ερμηνεία στον καν. 582) β) ενεργοποιείται με σκοπό την προστασία του κινητήρα και/ή του οχήματος από βλάβη ή ατύχημα γ) ενεργοποιείται μόνο κατά την έναρξη ή προθέρμανση του κινητήρα, όπως ορίζεται στο παρόν παράρτημα δ) η λειτουργία της χρησιμοποιείται για αντιστάθμιση του ελέγχου ενός τύπου εκπομπών που αποτελεί αντικείμενο ρύθμισης ώστε να διατηρηθεί ο έλεγχος ενός άλλου τύπου εκπομπών που αποτελεί αντικείμενο ρύθμισης υπό ειδικές συνθήκες περιβάλλοντος ή λειτουργίας που δεν περιλαμβάνονται ουσιαστικά στις δοκιμές έγκρισης τύπου ή πιστοποίησης. Η γενική επίδραση αυτής της AES είναι η αντιστάθμιση για τις επιδράσεις ακραίων συνθηκών περιβάλλοντος κατά τρόπο που να παρέχει αποδεκτό έλεγχο όλων των εκπομπών που αποτελούν αντικείμενο ρύθμισης. Διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης Ο κατασκευαστής παρέχει επίσης διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης με τις ακόλουθες πληροφορίες: α) πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία όλων των AES και BES, περιλαμβανομένης περιγραφής των παραμέτρων που τροποποιούνται από οποιαδήποτε AES και των οριακών συνθηκών με βάση τις οποίες λειτουργεί η AES, καθώς και προσδιορισμό των AES ή BES που είναι πιθανό να ενεργοποιηθούν υπό τις συνθήκες των διαδικασιών δοκιμής που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό β) περιγραφή της λογικής ελέγχου του συστήματος καυσίμων, των μεθόδων χρονισμού και των σημείων μεταγωγής για όλους τους τρόπους λειτουργίας. Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης που αναφέρεται Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης περιλαμβάνει τις εξής πληροφορίες: α) πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία όλων των AES και BES, περιλαμβανομένης περιγραφής των παραμέτρων που τροποποιούνται από οποιαδήποτε AES και των οριακών συνθηκών με βάση τις οποίες λειτουργεί η AES, καθώς και προσδιορισμό των AES και BES που είναι πιθανό να ενεργοποιηθούν υπό τις συνθήκες των διαδικασιών δοκιμής που ορίζονται στον παράρτημα VI β) περιγραφή της λογικής ελέγχου του συστήματος καυσίμων, των μεθόδων χρονισμού και των σημείων μεταγωγής για όλους τους τρόπους λειτουργίας γ) πλήρη περιγραφή του συστήματος προτροπής που απαιτείται από το παράρτημα ΧΙΙΙ, περιλαμβανομένων και των συνδεόμενων στρατηγικών παρακολούθησης 17

18 στην παράγραφο 11 παραμένει αυστηρώς εμπιστευτικό. Μπορεί να παραμείνει στην κατοχή της αρχής έγκρισης ή, κατά τη διακριτική ευχέρεια της αρχής έγκρισης, στην κατοχή του κατασκευαστή. Εάν ο κατασκευαστής κρατήσει το πακέτο τεκμηρίωσης, αποδίδεται στο πακέτο αυτό αναγνωριστικός αριθμός και ημερομηνία από την αρχή έγκρισης μετά τον έλεγχο και την έγκρισή του από αυτήν. Παραμένει διαθέσιμο για έλεγχο από την αρμόδια αρχή κατά τον χρόνο έγκρισης ή οποιαδήποτε στιγμή κατά την περίοδο ισχύος της έγκρισης.». δ) περιγραφή των μέτρων για την αποτροπή των παρεμβάσεων που εξετάζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 4 στοιχείο β) και στο άρθρο 7 παράγραφος 4 στοιχείο α). Το διευρυμένο πακέτο τεκμηρίωσης παραμένει αυστηρά εμπιστευτικό. Μπορεί να παραμείνει στην κατοχή της αρχής έγκρισης ή, κατά τη διακριτική ευχέρεια της αρχής έγκρισης, στην κατοχή του κατασκευαστή. Εάν ο κατασκευαστής κρατήσει το πακέτο τεκμηρίωσης, αποδίδεται στο πακέτο αυτό αναγνωριστικός αριθμός και ημερομηνία από την αρχή έγκρισης μετά τον έλεγχο και την έγκρισή του από αυτήν. Παραμένει διαθέσιμο για έλεγχο από την αρμόδια αρχή κατά τον χρόνο έγκρισης ή οποιαδήποτε στιγμή κατά την περίοδο ισχύος της έγκρισης. 18

19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙI: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΔΟΚΙΜΗΣ Γραμμ ή Παράμετρος Περιγραφή/μονάδα 1 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΗΣ [κωδικός] 2 Ημερομηνία δοκιμής [ημέρα.μήνας.έτος] 3 Εποπτεύων τη δοκιμή οργανισμός [όνομα του οργανισμού] 4 Τοποθεσία δοκιμής [πόλη, χώρα] 5 Εποπτεύον τη δοκιμή πρόσωπο [όνομα του κύριου εποπτεύοντος] 6 Οδηγός οχήματος [όνομα του οδηγού] 7 Τύπος οχήματος [όνομα οχήματος] 8 Κατασκευαστής οχήματος [όνομα] 9 Αριθμός έγκρισης τύπου οχήματος [Αριθμός έγκρισης τύπου] 10 Αναγνωριστικό οχήματος [κωδικός VIN] 11 Τιμή χιλιομετρητή κατά την έναρξη της δοκιμής [km] 12 Τιμή χιλιομετρητή κατά τη λήξη της δοκιμής [km] 13 Κατηγορία οχήματος [κατηγορία] 14 Όριο εκπομπών έγκρισης τύπου [Euro X] 15 Τύπος κινητήρα [π.χ. ανάφλεξη με σπινθήρα, ανάφλεξη με συμπίεση] 16 Ονομαστική ισχύς κινητήρα [kw] 17 Μέγιστη ροπή [Nm] 18 Κυβισμός κινητήρα [ccm] 19 Μετάδοση της κίνησης [π.χ., χειροκίνητη, αυτόματη] 20 Αριθμός σχέσεων εμπροσθοπορείας [#] 21 Καύσιμο [π.χ. βενζίνη, ντίζελ] 22 Λιπαντικό [όνομα προϊόντος] 23 Διαστάσεις ελαστικών [πλάτος/ύψος/διάμετρος σώτρου] 24 Πίεση ελαστικών εμπρόσθιου και οπίσθιου [bar bar] άξονα 25 Παράμετροι πορείας επί οδού [F 0, F 1, F 2 ] 26 Κύκλος δοκιμής έγκρισης τύπου [NEDC, WLTC] 27 Εκπομπές CO2 έγκρισης τύπου [g/km] 28 Εκπομπές CO2 στη χαμηλή φάση του κύκλου δοκιμής WLTC [g/km] 29 Εκπομπές CO2 στη μεσαία φάση του κύκλου δοκιμής WLTC [g/km] 30 Εκπομπές CO2 στην υψηλή φάση του κύκλου δοκιμής WLTC [g/km] 31 Εκπομπές CO2 στην πολύ υψηλή φάση του κύκλου δοκιμής WLTC [g/km] 32 Μάζα δοκιμής οχήματος (1) [kg % (2) ] 19

20 Χωρίς αύξηση φορτίου κινητήρα Χαμηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος Εκκίνηση με θερμό κινητήρα Φορτία κινητήρα > τύπου 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΔΟΚΙΜΩΝ Παράδειγμα πρωτοκόλλου δοκιμών Δοκιμή Τροποποιημένες παράμετροι/ τύπου 1 Τύπου 1 (NEDC) - Πρότυπη X X X X Τροποποιημένες συνθήκες δοκιμής Τύπου 1 με συστήματα οχήματος που δεν επηρεάζουν το φορτίο του κινητήρα Συστήματα οχήματος (πόρτες, παράθυρα,...) X Τύπου 1 εν θερμώ (επανωτά μετά την πρότυπη δοκιμή) Συνθήκες οχήματος X Τύπου 1 με χαμηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος Θερμοκρασία περιβάλλοντος X Τύπου 1 σε πίστα δοκιμών Πορεία επί οδού, θερμοκρασία περιβάλλοντος,... X X RDE Διάφορες X 20