Κατά τα έτη 1903 και 1905 η Βαυαρική Ακαδηµία

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κατά τα έτη 1903 και 1905 η Βαυαρική Ακαδηµία"

Transcript

1 17 Η µεσοελλαδική κεραµική του Ορχοµενού της Βοιωτίας από τις ανασκαφές Καλλιόπη Σαρρή Κατά τα έτη 1903 και 1905 η Βαυαρική Ακαδηµία Επιστηµών ανέλαβε υπό την εποπτεία των Α. Furtwängler, Η. Bulle, W. Rietzler και Ρ. Reinecke περαιτέρω ανασκαφές στον Ορχοµενό της Βοιωτίας, στον χώρο, όπου ο Ε. Σλήµαν είχε ανασκάψει το έτος 1880 τον ονοµαζόµενο «Θησαυρό του Μινύου». 2 Κύριοι στόχοι αυτής της αποστολής ήταν η αποκάλυψη και άλλων θολωτών τάφων στο λόφο της Σκριπούς ή ίσως ακόµη και ο εντοπισµός του ίδιου του ανακτόρου του µυθικού ηγεµόνα του Ορχοµενού Μινύα. Και ενώ οι συγκεκριµένες προσδοκίες των Γερµανών ανασκαφέων δεν εκπληρώθηκαν στα πλαίσια αυτών των ερευνών, αυτό που αποζηµίωσε τις προσπάθειές τους ήταν η αποκάλυψη µιας πυκνής αλληλουχίας οικιστικών φάσεων, προ πάντων της Εποχής του Χαλκού, µε ενδιαφέροντα οικοδοµικά λείψανα και ένα πλούσιο σύνολο ευρηµάτων που για πρώτη φορά στο ελληνικό έδαφος προσέφερε ικανοποιητικά στοιχεία για τον συσχετισµό µε την στρω- µατογραφική ακολουθία της Τροίας. 3 Από το σύνολο της µεσοελλαδικής κεραµικής του Ορχοµενού µόνο η λεγόµενη «µινυακή» έγινε έµµεσα γνωστή κυρίως µέσα από την ανίχνευση των πρώτων ινδοευρωπαϊκών στοιχείων στον ελληνικό χώρο. 4 Η ση- µερινή της έρευνα επιδιώκει την αξιοποίηση του υλικού των παλαιών ανασκαφών στα πλαίσια της συζήτησης γύρω από την κατά τόπους διαφορετική δηµιουργία και εξέλιξη της µεσοελλαδικής κεραµικής και τον προσδιορισµό των διαφόρων κέντρων παραγωγής της. Από τις παλαιές ανασκαφές δεν έχουν σωθεί πολλά στοιχεία για την συσχέτιση των ευρηµάτων µε την στρωµατογραφική ακολουθία, γι αυτό και η χρονολογική κατάταξη του υλικού µπορεί να βασισθεί προς το παρόν µόνο στην συγκριτική µελέτη. Σε γενικές γραµµές η µεσοελλαδική κεραµική του Ορχοµενού ανταποκρίνεται στην εικόνα που έχουµε ήδη σχηµατίσει για την µεσοελλαδική κεραµική της Στερεάς Ελλάδας: 5 το µεγαλύτερο ποσοστό του υλικού ανήκει στη γκρίζα µινυακή, ενώ το υπόλοιπο είναι µοιρασµένο στις κατηγορίες: καστανή, κίτρινη, ερυθρή µινυακή και αµαυρόχρωµη. Ένα µεγάλο µέρος αποτελούν τα χονδροειδή µαγειρικά και αποθηκευτικά σκεύη, των οποίων όµως η χρονολόγηση παραµένει προβληµατική, εφ όσον ο πηλός, τα σχήµατα και ο τρόπος κατασκευής των αγγείων αυτών παραµένουν πανοµοιότυπα και κατά τις τρεις περιόδους της Εποχής του Χαλκού. Από το σύνολο της κεραµικής ξεχωρίζουν µικρότερες οµάδες ή µεµονωµένα παραδείγµατα των οποίων η διαφορετική κατασκευή φανερώνει ότι είναι εισηγµένα από άλλες περιοχές. Στον πίνακα 1 παρουσιάζεται το σύστηµα ταξινό- µησης της µεσοελλαδικής κεραµικής του Ορχοµενού ανάλογα µε την εµφάνιση και τον τρόπο κατασκευής της. Βλέπουµε ότι διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες: την λεπτότεχνη και την αδρή. Οι επί µέρους κατηγορίες της λεπτότεχνης είναι η µινυακή, χωρισµένη σε γκρίζα, καστανή, κίτρινη και ερυθρή, και η αµαυρόχρωµη. Οι µινυακές κατηγορίες φέρουν συχνά εγχάρακτη, αυλακωτή και πλαστική διακόσµηση, ενώ απ' αυτές µόνο η κίτρινη και η ερυθρή µπορούν λόγω του ανοικτού χρώµατος της επιφάνειάς τους να φέρουν επίσης γραπτή αµαυρόχρωµη διακόσµηση. Κάθε µία από τις βασικές κατηγορίες υποδιαιρείται σε µικρότερες έτσι ώστε να αναλύονται µεν τα επί µέρους χαρακτηριστικά όλου του φάσµατος της κεραµικής, να αποφεύγεται δε η δηµιουργία µιας ατελείωτης σειράς µικρών 1. Το περιεχόµενο και η βιβλιογραφία του άρθρου έχουν τελευταίο στάδιο ενηµέρωσης το 1990, έτος διοργάνωσης του συνεδρίου. Για πρόσφατες µελέτες που αφορούν τη µεσοελλαδική κεραµική, βλ. Felten et al. (eds) Schliemann Bulle 1907, Forsdyke 1914 Childe 1915, Haley και Blegen 1928 Μυλωνάς 1930, 15 Συριόπουλος 1968, 354 Howell 1970, Wace και Blegen 1918, Caskey 1966 Συριόπουλος 1968, Ηowell 1970, French 1972, 24.

2 H µεσοελλαδική κεραµική του Oρχοµενού της Bοιωτίας από τις ανασκαφές Πίν. 1. Tαξινόµηση της µεσοελλαδικής κεραµικής του Oρχοµενού. οµάδων µε ελάχιστες διαφοροποιήσεις. 6 Τα κριτήρια για την ταξινόµηση στις βασικές κατηγορίες είναι αφ ενός µεν οι διαφορές στις δυνατότητες χρήσης των διαφόρων οµάδων (π.χ. λεπτότεχνη - χονδροειδής κεραµική), αφ ετέρου δε τα αισθητικά κριτήρια που απορρέουν από την ζήτηση και την αγοραστική της δύναµη (π.χ. διακοσµηµένη - αδιακόσµητη). Κριτήρια της επί µέρους ταξινόµησης είναι οι λεπτές κατασκευαστικές διαφορές, περισσότερο ή λιγότερο εσκεµµένες από τον κεραµέα που αντικατοπτρίζουν τα διαφορετικά µέσα, την ειδίκευση και την ποιότητα της παραγωγής διαχρονικά ή στα πλαίσια της ίδιας χρονικής περιόδου. Ι. Η γκρίζα µινυακή Η γκρίζα µινυακή κεραµική του Ορχοµενού (Πίν. 1, οµάδα Α) είναι κατά κανόνα λεπτότεχνη από καθαρό 6. Furtwängler και Loeschke 1879, Wace και Thomson 1914 Buck 1964, French 1972, πηλό, µε προσµίξεις ασβεστίου, χαλαζία και λεπτής άµµου. Το χρώµα του πηλού είναι γκρίζο τόσο στην επιφάνεια, όσο και στον πυρήνα, λόγω των αναγωγικών συνθηκών όπτησης. Η επιφάνεια του αγγείου έχει στιλβωθεί µε αιχµηρό εργαλείο, που δίνει στον πηλό µια θαµπή λάµψη και την λεγόµενη «σαπωνοειδή» αφή. Σε υστερότερες φάσεις φαίνεται ότι αντί του στιλβωτικού εργαλείου χρησιµοποιήθηκε µόνο ένα υδαρές επίχρισµα που έδινε περισσότερη διαφάνεια και στιλπνότητα στην επιφάνεια του αγγείου. Η µονοχρωµία της επιφάνειας αναδεικνύει την λιτή, γωνιώδη φόρµα των µινυακών σχηµάτων, που συχνά διακοσµούνται από σειρές εγχαράξεων, αυλακώσεων και πλαστικών δακτυλίων (Πίν. 2: 6, 7, 9, 11), οι οποίοι κατασκευάζονται µε την πίεση ενός βοηθητικού εργαλείου επάνω στην επιφάνεια του αγγείου, κατά την διάρκεια της περιστροφής του στον κεραµικό τροχό. Zerner 1978,

3 144 Kαλλιόπη Σαρρή Το συχνότερο σχήµα της κατηγορίας είναι η µινυακή κύλικα (Goblet) (Πίν. 2: 1-9). Είναι κατά κανόνα τροχήλατο, κατασκευασµένο από δύο διαφορετικά τµήµατα: από την φιάλη που είναι έντονα γωνιώδης και το πόδι που είναι υψηλό, διακοσµηµένο συνήθως µε αλλεπάλληλους πλαστικούς δακτυλίους. Τα τοιχώµατα του αγγείου κοσµούν συχνά ένας έως τρεις πλαστικοί δακτύλιοι. Το σχήµα παρουσιάζει τόσες παραλλαγές στον Ορχοµενό, ώστε µπορεί να υποτεθεί ότι το αγγείο προέρχεται από την εντόπια παραγωγή. Το αυστηρό, γωνιώδες περίγραµµα της κλασικής µινυακής φάσης καταλήγει προς το τέλος της εποχής σε περισσότερο «µαλακά» περιγράµµατα µε σφαιρικό σώµα και αδιακόσµητο πόδι. Άλλο συχνό σχήµα της γκρίζας µινυακής είναι η δίωτη φιάλη (Πίν. 2: 14, 18), ένα σχήµα, που εµφανίζεται κατά την ΠΕ ΙΙΙ και είναι πιθανότατα ο πρόγονος του προηγούµενου σχήµατος. Αρχικά είναι χειροποίητο µε σφαιρικό σώµα, ενώ αργότερα στην κλασική «µινυακή» περίοδο εµφανίζεται τροχήλατο, µε λεπτά τοιχώµατα και γωνιώδη περιγράµµατα. Συχνή διακόσµηση των δίωτων φιαλών είναι οι οριζόντιες εγχαράξεις στο ύψος των ώµων και κατά το µήκος των λαβών. Ένα παρόµοιο και µάλλον σύγχρονο σχήµα είναι η υψίποδη καλαθόσχηµη φιάλη (Πίν. 2: 10, 17). Το αγγείο αυτό είναι µικρότερο, µε χοανοειδές σώµα και παρουσιάζει µια χαρακτηριστική γωνίωση κάτω από το χείλος, απ όπου ξεκινούν δύο καλαθόσχηµες λαβές. Στο σηµείο στερέωσης των λαβών επάνω στο χείλος υπάρχουν συχνά πλαστικές αποφύσεις (Πίν. 2: 13). Οι παραλλαγές ως προς την διαµόρφωση του χείλους είναι άφθονες. Το πόδι των αγγείων αυτών είναι υψηλό, σχεδόν αµφικωνικό και διακοσµείται συνήθως στο µέσο από έναν έως 3 δακτυλίους (Πίν. 2: 15-17). Ο κάνθαρος είναι το δεύτερο σε συχνότητα µινυακό σχήµα (Πίν. 3: 8, 11, 16). Τα περιγράµµατα ακολουθώντας την µινυακή εξέλιξη είναι αρχικά σφαιρικά, αργότερα δε γωνιώδη. Εγχαράξεις ή αυλακώσεις κοσµούν συχνά τους ώµους και τις λαβές (Πίν. 3: 10-16). Στην ίδια κατηγορία ανήκει και µια σειρά από µικρογραφικούς κανθάρους (Πίν. 3: 10). Τα κύπελλα αποτελούν µια πολύ µικρότερη οµάδα. Στην κατηγορία αυτή κατατάσσεται και ένα παράδειγµα κυπέλλου του τύπου του Βαφειού (Πίν. 3: 14). Οι δύο γκρι µινυακοί κρατήρες (Πίν. 3: 17) ανήκουν στα σπάνια σχήµατα της κατηγορίας, ενώ τα κλειστά γκρίζα µινυακά αγγεία αντιπροσωπεύονται από ελάχιστα παραδείγµατα αµφορίσκων (Πίν. 3: 9). Η καστανή µινυακή κεραµική (Πίν. 1, οµάδα Β), που διακρίνεται σε 5 υποκατηγορίες, ακολουθεί την γκρίζα στην τεχνοτροπία και τα σχήµατα. ιακρίνονται δίωτες και υψίποδες φιάλες, κάνθαροι και αµφορίσκοι. ΙΙ. Η κίτρινη µινυακή κεραµική Η κατασκευή της κίτρινης µινυακής κεραµικής (Πίν. 1, οµάδα Γ) εκτός από τις συνθήκες όπτησης, που είναι σ αυτήν την περίπτωση οξειδωτική, είναι επίσης πανο- µοιότυπη µε εκείνη της γκρίζας. Κατά τις πρώιµες φάσεις αντιπροσωπεύεται από ελάχιστα παραδείγµατα. Τα σχήµατα των αγγείων είναι επίσης παρόµοια αλλά η κίτρινη, όπως φαίνεται από τα υστερότερα παραδείγ- µατα, µπορεί να φέρει εκτός από τις συνήθεις εγχαράξεις και τις αυλακώσεις επίσης γραπτή αµαυρόχρωµη διακόσµηση (Πίν. 5: 1-10). 7 Γενικά η κατηγορία συγχέεται συχνά µε την πρώιµη αµαυρόχρωµη κεραµική της υστεροελλαδικής περιόδου. 8 Στην τυπολογία της κίτρινης µινυακής ανήκουν υψίποδες, καλαθόσχηµες και δίωτες φιάλες, κάνθαροι, κύπελλα, κρατήρες και ένα µικρό σύνολο από πρόχους (Πίν. 4: 1-6). Τα κλειστά αγγεία της κατηγορίας είναι κατά κανόνα χειροποίητα και µαζί µε τους κρατήρες και τις λεκάνες µπορούν να θεωρηθούν µόνο κατά την τεχνοτροπία µεσοελλαδικά, εφ όσον χρονολογικά ανήκουν στον ορίζοντα των λακκοειδών τάφων των Μυκηνών. 9 Παρόµοια εξέλιξη φαίνεται ότι έχει και η κόκκινη µινυακή κεραµική (Πίν. 1, οµάδα ), η οποία εµφανίζεται µε τυπικά σχήµατα της ώριµης µινυακής, όπως οι υψίποδες φιάλες (Πίν. 4: 7) και οι κάνθαροι (Πίν. 4: 8,9) και καταλήγει στις υστερότερες φάσεις σε χαρακτηριστικά σχήµατα αγγείων της Υστεροελλαδικής Ι-ΙΙ που διατηρούν την µεσοελλαδική παράδοση, όπως οι µεγάλοι προχυτικοί κρατήρες (Πίν. 4: 2), οι πρόχοι και οι υδρίες. ΙΙΙ. ιακοσµηµένη κεραµική Η διακόσµηση των ανοικτόχρωµων µινυακών αγγείων (Πίν. 5) µπορεί να είναι µελανή, ερυθρή, καστανή ή δίχρωµη. Τα συνηθέστερα κοσµήµατα των αµαυρό- 7. Η ορολογία της Η. Goldmann «κίτρινη µινυακή µε αµαυρόχρωµη διακόσµηση», η οποία δεν έγινε ευρύτερα αποδεκτή, φαίνεται ιδιαίτερα επιτυχηµένη, για την περιγραφή αµαυρόχρωµης κεραµικής µε ισχυρή «µινυακή» επίδραση, πράγµα που ισχύει για περιοχές της Στερεάς Ελλάδας (Goldmann 1931, ). 8. Η Mountjoy επισηµαίνει την ύπαρξη ισχυρής µεσοελλαδικής παράδοσης στην πρώιµη αδιακόσµητη υστεροελλαδική κεραµική του Ορχοµενού (Mountjoy 1983, 32). 9. Μυλωνάς 1973, πίν. 230, O-189, πιν. 220, Λ-116.

4 H µεσοελλαδική κεραµική του Oρχοµενού της Bοιωτίας από τις ανασκαφές χρωµων αγγείων είναι ευθείες, κυµατιστές ή ζικ-ζακ ταινίες διατεταγµένες οριζόντια, κάθετα ή πλάγια που συνδυάζονται µεταξύ τους ανοίγοντας ένα είδος «µετόπης» για ελεύθερα διακοσµητικά θέµατα, όπως εγγεγραµµένα τρίγωνα και ρόµβους, ηµικύκλια, διάστικτες επιφάνειες και σπανιότερα παραστατικά θέµατα, όπως σχηµατοποιηµένα πουλιά και ψάρια (Πίν. 5: 17). Μια µικρή αλλά χαρακτηριστική οµάδα αµαυρόχρωµης οµάδας ταυτίζεται ίσως µε την 1β των Wace και Thompson, 10 που αντιπροσωπεύεται επίσης αρκετά καλά στην γειτονική Φωκίδα και την Θεσσαλία. Είναι διακοσµηµένη µε καστανή σκούρα βαφή επάνω σε καλά στιλβωµένο καστανέρυθρο πηλό. Η διακόσµηση αποτελείται από πυκνά διατεταγµένα γραµµικά κοσµήµατα, ενώ το σχήµα πoυ προτιµάται περισσότερο είναι η λοξότµητη πρόχους (Πίν. 5: 14). IV. Η αµαυρόχρωµη κεραµική Η λεπτότεχνη αµαυρόχρωµη κεραµική (Πίν. 1, οµάδα Ε) µε τρεις υποκατηγορίες αποτελεί µόνο ένα µικρό τµήµα του συνόλου της κεραµικής, µοιάζει δε µε εκείνη της Αίγινας και της Αργολίδας. 11 Η τεχνική της κατασκευής της και ίσως και η επιλογή του πηλού είναι διαφορετικές από εκείνες της µινυακής. Ο πηλός είναι πορώδης, διάφανος και µαλακός, οι χρωµατισµοί από υπόλευκο µέχρι ανοικτό καστανό ή πρασινωπό και η στίλβωση ελαφρή, έτσι, ώστε να µένει η επιφάνεια θαµπή και πορώδης. Η διακόσµησή της είναι σχεδόν πάντοτε µελανή αµαυρόχρωµη. V. Η χονδροειδής κεραµική Από το σύνολο της χονδροειδούς κεραµικής µπορούν να εξετασθούν για λόγο που προαναφέραµε µόνο εκείνες οι κατηγορίες, οι οποίες παρουσιάζουν οµοιότητες µε την λεπτότεχνη. Μια κατηγορία απ αυτές είναι η αδρή γκρίζα µινυακή (σχεδιάγραµµα: οµάδα ΧΑ), η οποία είναι συχνά χειροποίητη, µε χονδροειδέστερη κατασκευή από αυτήν της λεπτότεχνης και αµελέστερη στίλβωση (Πίν. 3: 1-6). Μια άλλη κατηγορία αδρής κεραµικής, που αποδίδεται µε ευκολία στην µεσοελλαδική περίοδο είναι η χονδροειδής αµαυρόχρω- µη. Η κατασκευή της θυµίζει την αµαυρόχρωµη χονδροειδή κεραµική της Αίγινας. 12 Ορισµένα δείγµατα παρουσιάζουν επιπλέον τις χαρακτηριστικές χρυσόχρωµες προσµίξεις της λεγόµενης Gold mica κεραµικής. 13 H διακόσµηση των αγγείων αυτών, που είναι συνήθως µεγάλα αποθηκευτικά σκεύη, είναι γραπτή µε µελανά συνήθως ευθύγραµµα κοσµήµατα σε υπόλευκο βάθος. Συµπεράσµατα Από την µέχρι τώρα µελέτη µεσοελλαδικής κερα- µικής του Ορχοµενού προκύπτουν τα εξής συµπεράσµατα: α) Η εµφάνιση της µινυακής κεραµικής και η χρήση του κεραµικού τροχού πρέπει να τοποθετηθεί και στον Ορχοµενό στην ΠΕ ΙΙΙ εποχή, όπως δείχνουν οι «πρωτοµινύειες» φιάλες που απαντούν στις αντίστοιχες φάσεις του Λευκαντί και της Λέρνας. 14 β) Με την είσοδο στην Μέση Εποχή του Χαλκού παρατηρείται στον τοµέα της κεραµικής µια τεράστια παραγωγική δραστηριότητα, η οποία διοχετεύεται σχεδόν αποκλειστικά στην κατασκευή της µινυακής. Η προτίµηση στην συγκεκριµένη κατηγορία φαίνεται, ότι διατηρείται καθ όλη τη διάρκεια της Μέσης Χαλκοκρατίας. Οι συγκρίσεις µε την κεραµική άλλων θέσεων, οι οποίες προσφέρουν µια ακριβέστερη στρωµατογραφία δείχνουν, ότι στον Ορχοµενό αντιπροσωπεύονται επίσης όλες οι φάσεις της µεσοελλαδικής. 15 γ) Η µελέτη του συγκριτικού υλικού εντάσσει τον Ορχοµενό στον κύκλο των παραγωγικών κέντρων της Στερεάς Ελλάδας, 16 µιας περιοχής από την οποία λείπουν ακόµη τα νέα στοιχεία, που θα µπορούσαν να ανασυνθέσουν την εικόνα της κεραµικής παραγωγής κατά την µεσοελλαδική περίοδο. δ) Η οµοιογένεια και ο πλούτος των σχηµάτων δείχνουν προέλευση της κεραµικής από ένα συγκεκριµένο ντόπιο εργαστήριο. Τα εισηγµένα προϊόντα περιορίζονται σε µερικούς κυκλαδικούς ασκούς, αµαυρόχρωµη και κόκκινη στιλβωτή κεραµική από την Αίγινα, χονδροειδή δοχεία µε εγχάρακτη διακόσµηση, αλλά διαπιστώ- 10. Wace και Thomson 1914, Wünsche 1977, Kat. 8 Walter 1983, 129, Fig. 71 Dietz et al. 1988, Nordquist 1987, Walter 1983,129, πίν Zerner 1978, 156 Zerner 1986, Dickinson 1977, Caskey 1966 (πίν. 70, a-i) Popham και Sackett 1968, 8-9 Zerner 1978 Rutter 1983, 327 Rutter 1986, 48-49, ΧΙ, ΧΙΙ. 15. Tην άποψη ενισχύουν τα τρία βασικά ΜΕ στρώµατα (ältermykenische Schichten) των ανασκαφών (Bulle 1907, 53). 16. Goldmann 1931 Mountjoy 1980, 139 ηµακοπούλου και Κόνσολα 1975, Κόνσολα 1985,

5 146 Kαλλιόπη Σαρρή νονται και ορισµένες κατηγορίες του βορειότερου ελλαδικού χώρου, όπως η αµαυρόχρωµη κεραµική από τη Φωκίδα και τη Θεσσαλία. 17 ε) Η µετάβαση στην Υστεροελλαδική Εποχή επέρχεται αργά και σταδιακά µε την εµφάνιση των τυπικών σχηµάτων της ΥΕ Ι και ΥΕ ΙΙ, 18 που αρχικά διατηρούν έντονη την µεσοελλαδική παράδοση, όπως φανερώνουν τα γκρίζα µινυακά κύπελλα του τύπου του Βαφειού και οι αµαυρόχρωµοι κρατήρες. Το υστερότερο υλικό εµφανίζει µεγάλη οµοιότητα µε εκείνο του Ταφικού Περιβόλου Β των Μυκηνών, που σε συνδυασµό µε την αρχιτεκτονική και την τοπογραφία στερεώνει την εικόνα της οµοιογένειας κατά τις πρώιµες φάσεις της ΥΕ ανάµεσα στα µεγάλα µυκηναϊκά κέντρα. 17. Dor et al. 1960, XLII Hanschmann 1981, Taf Davis 1979, fig. 5. BIBΛIOΓPAΦIA Buck, R.J., Middle Helladic mattpainted pottery, Hesperia 33: Bulle, Η., Orchomenos I. Die älterer Ansiedelungsschichten, Munchen: Akademie der Wissenschaften. Caskey, J.L., Greece and the Aegean Islands in the Middle Bronze Age, CAH 3, ΙΙ, 1: Childe, V.G., Οn the date and the origin of Minyan ware, JHS 35: 196. Davis, V.G., Late Helladic pottery from Korakou, Hesperia 48: ηµακοπούλου, Κ. και Κόνσολα,., Λείψανα Πρωτοελλαδικού, Μεσοελλαδικού και Υστεροελλαδικού οικισµού στην Θήβα, Α 30: Dickinson, Ο.Τ.Ρ.K., The Origins of Mycenaean Civilisation, Göteborg: P. AÆström Förlag. Dietz, S., Asine ΙΙ. Results of the Excavations East of the Acropolis The Middle Helladic Cemetery, The Middle Helladic and Early Mycenaean Deposits, Stockholm: P. AÆström Förlag. Dietz, S., Νordquist, G. και Zerner, C., Concerning the classifications of Late Middle Helladic wares in the Argolid, Hydra 5: Dor, L., Jannoray, J. και van Effenterre, Η. & Μ., Κirrha. Étude de Préhistoire Phocidienne, Paris: E. de Boccard. Felten, F., Gauss, W. και Smetana, R. (eds), Middle Helladic Pottery and Synchronisms. Proceedings of the International Workshop held at Salzburg October 31 st - November 2 nd 2004, Ägina-Kolonna, Forschungen und Egebnisse I, DenkchrWien 42, Wien. French, D.Η., Notes on Prehistoric Pottery Groups from Central Greece, Athens. Forsdyke, Ε.J., The pottery called minyan ware, JHS 34: Furtwängler, A. και Löschcke, G., Mykenische Thongefässe. Festschrift zur feier des fünfzigjährigen Bestehens des Deutschen Archaeologischen Institutes in Rom im Auftrage des Institutes in Athen herausgegeben, Berlin: A. Asher and Co. Goldmann, Η., Excavations at Eutresis in Boeotia. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. Haley, J.Β. και Blegen, C.W., The coming of the Greeks, AJA 32: Hanschmann, Ε., Die deutschen Ausgrabungen auf der Argissa-Magoula in Thessalien IV. Die mittlere Bronzezeit, Beiträge zur ur- und frühgeschichtlichen Archäologie des Mittelmeer-Kulturraumes Howell, R., The origins of the Middle Helladic culture, in R.A. Crossland and A. Birchall (eds), Bronze Age Migrations in the Aegean: Archaeological and Linguistic Problems in Greek Prehistory, London: Duckworth. Κόνσολα,., Προµυκηναϊκή Θήβα. Χωροταξική και οικιστική ιάρθρωση, Αθήνα. Κόνσολα,., Preliminary remarks οn the Middle Helladic pottery from Boetia, Hydra 1: Mountjoy, Ρ., Some Early and Middle Helladic pottery from Boeotia, BSA 75: Mountjoy, Ρ., Orchomenos V. Mycenaean Pottery from Orchomenos, Eutresis and other Boeotian Sites, München: Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften. Μυλωνάς, Γ., Οι προϊστορικοί κάτοικοι της Ελλάδος και τα ιστορικά ελληνικά φύλα, ΑΕ: Μυλωνάς, Γ., Ο Ταφικός Κύκλος Β των Μυκηνών, Αθήνα: Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Nordquist, G.C., Α Middle Helladic Village. Asine in the Argolis, Uppsala: Academia Ubsaliensis. Nordquist, G.C., The Middle Helladic Pottery from the Southern Argolis, Hydra 5: Popham, Μ.R. και Sackett, L.Η., Excavations at Lefkandi, Euboea : a Preliminary Report, London: Thames and Hudson.

6 H µεσοελλαδική κεραµική του Oρχοµενού της Bοιωτίας από τις ανασκαφές Rutter, J.Β., Fine gray-burnished pottery of the Early Helladic ΙΙ Period. The ancestry of gray Minyan, Hesperia 52: Rutter, J.Β., Some comments of the nature and significance of the ceramic tradition from Early Helladic ΙΙI to Middle Helladic, Hydra 2: Schliemann, Η., Orchomenos: Bericht über meine Ausgrabungen im böotischen Orchomenos, Leipzig: F.A. Brockhaus. Συριόπουλος, Κ., Η προϊστορία της Στερεάς Ελλάδος, Αθήνα: Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Wace, Α.J.Β. και Thomson, M.S., Prehistoric Thessaly, being some Account of Recent Excavations and Explorations in North-Eastern Greece from Lake Kopais to the Borders of Macedonia, Cambridge: University Press. Wace, A.J.Β και Blegen, C., The pre-mycenaean pottery of the mainland, BSA 22: Walter, Η., Die Leute im alten Ägina v. Chr., Stuttgart: Urachhaus. Wünsche, R., Studien zur äginetischen Keramik der frühen und mittleren Bronzezeit, München: Deutscher Kunstverlag. Zerner, C.W The Beginning of the Middle Helladic Period at Lerna, PhD thesis, University of Cincinnati. Zerner, C.W., Middle Helladic and Late Helladic Ι pottery from Lerna, Hydra 4: 1-10.

7 148 Kαλλιόπη Σαρρή Πίν. 2. Γκρί µινυακή κεραµική (οµάδα Α).

8 H µεσοελλαδική κεραµική του Oρχοµενού της Bοιωτίας από τις ανασκαφές Πίν. 3. Γκρι λεπτότεχνη και χονδροειδής µινυακή κεραµική (οµάδες Α και ΧΑ).

9 150 Kαλλιόπη Σαρρή Πίν. 4. Kίτρινη (1-6) και κόκκινη (7-11) µινυακή κεραµική (οµάδες Γ και ).

10 H µεσοελλαδική κεραµική του Oρχοµενού της Bοιωτίας από τις ανασκαφές Πίν. 5. Κίτρινη και κόκκινη µινυακή κεραµική µε αµαυρόχρωµη διακόσµηση.

11

ΝΕΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΡΤΩΝ. Σχεδιαστικά καρτών και κείμενα περιγραφής σχεδίων ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΧΑΛΚΟΚΡΑΤΙΑ. Master Card Classic Credit

ΝΕΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΡΤΩΝ. Σχεδιαστικά καρτών και κείμενα περιγραφής σχεδίων ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΧΑΛΚΟΚΡΑΤΙΑ. Master Card Classic Credit 1 ΝΕΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΡΤΩΝ Σχεδιαστικά καρτών και κείμενα περιγραφής σχεδίων ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΧΑΛΚΟΚΡΑΤΙΑ Master Card Classic Credit Προχοΐσκη Ερυθροστιλβωτού ΙΙΙ Ρυθμού Προχοΐσκη, δείγμα κεραμικής του Ερυθροστιλβωτού

Διαβάστε περισσότερα

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά 4 Χειροποίητες φιάλες με οριζόντιες λαβές & μία «σαλτσιέρα» [1] Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Πρόκειται για τέσσερα ρηχά και ευρέα χειροποίητα αγγεία,

Διαβάστε περισσότερα

Η Κεραμική της Εποχής του Χαλκού στη Μακεδονία

Η Κεραμική της Εποχής του Χαλκού στη Μακεδονία Η Κεραμική της Εποχής του Χαλκού στη Μακεδονία Κυριακή Ψαράκη, Ιωάννα Μαυροειδή Ιστορία της έρευνας Η συστηματική αρχαιολογική έρευνα για την προϊστορία της Μακεδονίας άρχισε κατά τις πρώτες δεκαετίες

Διαβάστε περισσότερα

2 Τροχήλατοι αμφορίσκοι με οριζόντιες λαβές [1]

2 Τροχήλατοι αμφορίσκοι με οριζόντιες λαβές [1] 2 Τροχήλατοι αμφορίσκοι με οριζόντιες λαβές [1] & ένα όστρακο αμφορέα Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Υπάρχουν δύο παραδείγµατα αµφορίσκων µε οριζόντιες λαβές

Διαβάστε περισσότερα

ANCIENT MACEDONIA SIXTH INTERNATIONAL SYMPOSIUM VOLUME 1 ΕΚΤΟ ΑΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΟΜΟΣ 1 OFFPRINT ΑΝΑΤΥΠΟ

ANCIENT MACEDONIA SIXTH INTERNATIONAL SYMPOSIUM VOLUME 1 ΕΚΤΟ ΑΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΟΜΟΣ 1 OFFPRINT ΑΝΑΤΥΠΟ ANCIENT MACEDONIA SIXTH INTERNATIONAL SYMPOSIUM VOLUME 1 OFFPRINT ΑΡΧΑΙΑ MAKEAONIA ΕΚΤΟ ΑΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΟΜΟΣ 1 ΑΝΑΤΥΠΟ ^ 6 ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΣΟΕΑΛΑΔΙΚΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΜΑ Ιωάννης Ασλάνης

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση Σεμιναρίου: Μαρίζα Μαρθάρη The seminar is organized by Marisa Marthari

Οργάνωση Σεμιναρίου: Μαρίζα Μαρθάρη The seminar is organized by Marisa Marthari CYCLADIC SEMINAR ΚΥΚΛΑΔΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤHE ARCHAEOLOGICAL SOCIETY AT ATHENS, 22 PANEPISTIMIOU ST. Η ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 22 Πέμπτη, 30 Απριλίου 2015, 7 μ.μ. - Thursday, 30 April

Διαβάστε περισσότερα

[IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β

[IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β [IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 30 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Δ. Πλάντζος, Ελληνική τέχνη και αρχαιολογία 1200-30 π.χ. Εκδόσεις Καπόν: Αθήνα, 2016

Διαβάστε περισσότερα

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) Το σχήµα θεωρείται ευβοϊκό, ιδιαίτερα συνδεδεµένο µε το Λευκαντί και την περιοχή του,

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) Το σχήµα θεωρείται ευβοϊκό, ιδιαίτερα συνδεδεµένο µε το Λευκαντί και την περιοχή του, [1] 8 Τροχήλατοι αμφορίσκοι με κάθετες λαβές Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Το σχήµα θεωρείται ευβοϊκό, ιδιαίτερα συνδεδεµένο µε το Λευκαντί και

Διαβάστε περισσότερα

Νεολιθική εποχή στην Ελλάδα - Νεότερη και Τελική Νεολιθική (5300 π.χ π.χ.)

Νεολιθική εποχή στην Ελλάδα - Νεότερη και Τελική Νεολιθική (5300 π.χ π.χ.) Προϊστορικές Κοινωνίες Νεολιθική εποχή στην Ελλάδα - Νεότερη και Τελική Νεολιθική (5300 π.χ. 3200 π.χ.) Ντούσκα Ούρεµ-Κώτσου durem@hist.auth.gr Νεότερη Νεολιθική στην Ελλάδα Η Νεότερη νεολιθική, δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

διάστημα κατασκευής αυτών των αγγείων περιορίζεται σε δύο έως τρεις γενιές. Ως προς τη χρονολόγησή της βασιζόμαστε στα κεραμικά συνευρήματα που

διάστημα κατασκευής αυτών των αγγείων περιορίζεται σε δύο έως τρεις γενιές. Ως προς τη χρονολόγησή της βασιζόμαστε στα κεραμικά συνευρήματα που ΠΕΡΙΛΗΨΗ H διδακτορική διατριβή με θέμα: «Σύγκλιση Απόκλιση. Έρευνα & Συνεισφορά στην τοπική κεραμική της Περιφέρειας Αρμένων-Ρεθύμνου και στην Κεραμική Παραγωγή της Κρήτης κατά τον 14 ο και 13 ο π. Χ.

Διαβάστε περισσότερα

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ)

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) [1] 52 Οπισθότμητες Πρόχοι Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) ΙI. Κατάλογος: 1-25 1.Οπισθότµητη Πρόχους ΜΔ 2177 Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Καρίτσα Γαβριά, τύµβος 1, τάφος Α. Αριστερά από

Διαβάστε περισσότερα

Οικισμός αρχαιότερης και μέσης νεολιθικής στα Ρεβένια Κορινού. Πρώτα αποτελέσματα της μελέτης της κεραμικής.

Οικισμός αρχαιότερης και μέσης νεολιθικής στα Ρεβένια Κορινού. Πρώτα αποτελέσματα της μελέτης της κεραμικής. Ντ. Ούρεμ-Κώτσου, Ά. Παπαϊωάννου, T. Silva, Φ. Αδακτύλου, Μ. Μπέσιος Οικισμός αρχαιότερης και μέσης νεολιθικής στα Ρεβένια Κορινού. Πρώτα αποτελέσματα της μελέτης της κεραμικής. Στην εργασία αυτή επιχειρείται

Διαβάστε περισσότερα

Στο Πλειόκαινο, περ. 3.500.000 χρόνια: πρώτη εμφάνιση ανθρώπου (Αφρική) -Τεταρτογενές - Πλειστόκαινο = από 2 εκατ. χρόνια-10.000 π.χ.

Στο Πλειόκαινο, περ. 3.500.000 χρόνια: πρώτη εμφάνιση ανθρώπου (Αφρική) -Τεταρτογενές - Πλειστόκαινο = από 2 εκατ. χρόνια-10.000 π.χ. Γεωλογικές Χρονολογίες (ιστορία της γης) Καινοζωϊκός Αιών -Τριτογενές = 65-2 εκατ. χρόνια πριν Τα τέλη του Τριτογενούς: Νεογενές = 20-5 εκατ. χρόνια πριν Τέλος Νεογενούς = Πλειόκαινο = 5-2 εκατ. χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΛΑΜΑΡΙ ΤΗΣ ΣΚΥΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ

ΤΟ ΠΑΛΑΜΑΡΙ ΤΗΣ ΣΚΥΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΤΟ ΠΑΛΑΜΑΡΙ ΤΗΣ ΣΚΥΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Όνομα: Χολέβα Βασιλική Εξάμηνο: Η Μάθημα: Το Αιγαίο κατά την 3η χιλιετία π.χ Διδάσκων: Βλαχόπουλος Ανδρέας ΠΑΛΑΜΑΡΙ I ΠΧ II ΠΑΛΑΜΑΡΙ

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Ιστορίας. Ελένη Ζέρβα

Εργασία Ιστορίας. Ελένη Ζέρβα Εργασία Ιστορίας U«Μυκηναϊκός Πολιτισµός» UΜε βάση τις πηγές και τα παραθέµατα Ελένη Ζέρβα Α1 Μελετώντας τον παραπάνω χάρτη παρατηρούµε ότι τα κέντρα του µυκηναϊκού κόσµου ήταν διασκορπισµένα στον ελλαδικό

Διαβάστε περισσότερα

Θ Ε Α Τ Ρ Ο Ο Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Ο Υ Β Ο Ι Ω Τ Ι Α Σ. Χορηγικός φάκελος

Θ Ε Α Τ Ρ Ο Ο Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Ο Υ Β Ο Ι Ω Τ Ι Α Σ. Χορηγικός φάκελος ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Θ ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ & ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Θ Ε Α Τ Ρ Ο Ο Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Ο Υ Β Ο Ι Ω Τ Ι Α Σ Χορηγικός φάκελος ΘΗΒΑ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Ο αρχαιολογικός χώρος

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πρώιμοι και Γεωμετρικοί χρόνοι (1100-700 π.χ.) Οι περίοδοι της αρχαίας ελληνικής τέχνης:

Διαβάστε περισσότερα

MIA ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

MIA ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ MIA ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ ΣΤ. ΑΝ ΡΕΟΥ Κ. ΕΥΚΛΕΙ ΟΥ Α. ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟΥ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ, Α.Π.Θ. ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ-ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, Α.Π.Θ. XEEE

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ02 ΥΣΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ

ΙΑ02 ΥΣΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΙΑ02 ΥΣΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Από τη Μεσοχαλκή στην Υστεροχαλκή Στην αρχή της ΥΧ περιόδου η εικόνα σε κάθε περιοχή παραμένει η ίδια με τη ΜΧ, με εξαίρεση την Ηπειρωτική Ελλάδα. Κρήτη: η ανακτορική κοινωνία,

Διαβάστε περισσότερα

[1] με κρεμάμενα ημικύκλια (ΣΚΗ)

[1] με κρεμάμενα ημικύκλια (ΣΚΗ) 18 Σκύφοι [1] με κρεμάμενα ημικύκλια (ΣΚΗ) Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) Ε. Πουλάκη Παντερµαλή I. Γενικά Στην περιοχή του Μακεδονικού Ολύµπου υπάρχουν µέχρι σήµερα τρία παραδείγµατα

Διαβάστε περισσότερα

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου(ΜΟ)

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου(ΜΟ) [1] 52 Οπισθότμητες Πρόχοι Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου(ΜΟ) ΙI. Κατάλογος: 25-52 26. Οπισθότµητη Πρόχους ΜΔ 2457 Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Καρίτσα Γαβριά, τύµβος 11, τάφος Ε Από το δυτικό

Διαβάστε περισσότερα

Το σύνολο των βραχογραφιών και κάτω λεπτομέρεια

Το σύνολο των βραχογραφιών και κάτω λεπτομέρεια ΠΡΟΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΚΡΗΤΗ Πριν από τις επιφανειακές έρευνες στην περιοχή του Πλακιά και της Πρεβέλης στη νότια Κρήτη, τα μόνα γνωστά προνεολιθικά ευρήματα προέρχονταν από το εσωτερικό του σπηλαίου Ασφέντου στο

Διαβάστε περισσότερα

Η εξέλιξη της κεραμικής τέχνης στον ελλαδικό χώρο

Η εξέλιξη της κεραμικής τέχνης στον ελλαδικό χώρο Θέμα της διδακτικής πρότασης Η εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής κεραμικής τέχνης Τάξη: Α Γυμνασίου Στοχοθεσία Επιδιώκεται οι μαθητές/τριες να προσδιορίσουν τα κυριότερα στοιχεία εξέλιξης της κεραμικής τέχνης

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πρώιμοι και Γεωμετρικοί χρόνοι (1100-700 π.χ.) (συνέχεια) Οι περίοδοι της αρχαίας ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

Η προϊστορική ακρόπολη στο Κορφάρι των Αμυγδαλιών του Πανόρμου της Νάξου

Η προϊστορική ακρόπολη στο Κορφάρι των Αμυγδαλιών του Πανόρμου της Νάξου Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας Ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 Η προϊστορική ακρόπολη στο Κορφάρι των Αμυγδαλιών του Πανόρμου της Νάξου Μάθημα: Το Νησιωτικό Αιγαίο κατά

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για την αρχαία κεραμική. Ευρυδίκη Κεφαλίδου

Λίγα λόγια για την αρχαία κεραμική. Ευρυδίκη Κεφαλίδου Λίγα λόγια για την αρχαία κεραμική Ευρυδίκη Κεφαλίδου Η κεραμική είναι το πολυπληθέστερο και πιο συχνό αρχαιολογικό αντικείμενο. Με τη βοήθεια της κεραμικής: α) εντοπίζουμε μια αρχαιολογική θέση β) χρονολογούμε

Διαβάστε περισσότερα

188 Πρακτικά τής Αρχαιολογικής 'Εταιρείας \ ΕΚ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΡΑΥΡΩΝΟΣ ΒΡΑΧΕΙΑ ΕΚΘΕΣΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

188 Πρακτικά τής Αρχαιολογικής 'Εταιρείας \ ΕΚ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΡΑΥΡΩΝΟΣ ΒΡΑΧΕΙΑ ΕΚΘΕΣΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ 188 Πρακτικά τής Αρχαιολογικής 'Εταιρείας 1950 6\ ΕΚ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΡΑΥΡΩΝΟΣ ΒΡΑΧΕΙΑ ΕΚΘΕΣΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Ό χαμηλός βραχώδης λόφος νοτιοανατολικώς τοΰ Ίεροϋ τής Άρτέ- μιδος εν Βραυρώνι, ό άναδυόμενος

Διαβάστε περισσότερα

που σχετίζεται με συγκεκριμένο και εξειδικευμένο κάθε φορά τομέα (τομέας του επιστητού) που έχει αποκτηθεί με έρευνα και τεκμηριωθεί κατά

που σχετίζεται με συγκεκριμένο και εξειδικευμένο κάθε φορά τομέα (τομέας του επιστητού) που έχει αποκτηθεί με έρευνα και τεκμηριωθεί κατά Επιστήμη : είναι σύνολο γνώσεων που σχετίζεται με συγκεκριμένο και εξειδικευμένο κάθε φορά τομέα (τομέας του επιστητού) που έχει αποκτηθεί με έρευνα και τεκμηριωθεί κατά τρόπο συστηματικό και οργανωμένο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ

ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ Η κεραμική, μια πανάρχαια τέχνη, χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη το αργιλόχωμα. Όταν αναμείξουμε το αργιλόχωμα με νερό θα προκύψει μία πλαστική μάζα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογικός κάνναβος και στρωματογραφία

Αρχαιολογικός κάνναβος και στρωματογραφία Αρχαιολογικός κάνναβος και στρωματογραφία Μετά τον εντοπισμό και καθορισμό των αρχαιολογικών θέσεων, καθώς και τη μεταφορά των απαραίτητων υλικών και εργαλείων, το επόμενο σημαντικό στάδιο είναι η ανασκαφή

Διαβάστε περισσότερα

34 Τροχήλατοι και γραπτοί κάνθαροι. Από τα νεκροταφεία τύµβων του Μακεδονικού Ολύµπου (ΜΟ)

34 Τροχήλατοι και γραπτοί κάνθαροι. Από τα νεκροταφεία τύµβων του Μακεδονικού Ολύµπου (ΜΟ) 34 Τροχήλατοι και γραπτοί κάνθαροι Από τα νεκροταφεία τύµβων του Μακεδονικού Ολύµπου (ΜΟ) Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Ι. Γενικά Ο τροχήλατος κάνθαρος, όπως και η τροχήλατη οπισθότµητη πρόχους, θεωρείται ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΑΡΑΚΤΗ ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΠΕΛΛΑΣ1

ΕΓΧΑΡΑΚΤΗ ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΠΕΛΛΑΣ1 ΕΓΧΑΡΑΚΤΗ ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΠΕΛΛΑΣ1 Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τούμπα του Αρχοντικού βρίσκεται στα νότια του ομώνυμου οικισμού, ανάμεσα στην αρχαία Πέλλα και τα Γιαννιτσά σε απόσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Η Παλαιοανακτορική Κρήτη (ΜΜΙΒ ΜΜΙΙΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Η Παλαιοανακτορική Κρήτη (ΜΜΙΒ ΜΜΙΙΙΑ) ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10 Η Παλαιοανακτορική Κρήτη (ΜΜΙΒ ΜΜΙΙΙΑ) Ίδρυση των πρώτων ανακτορικών κέντρων Κύριο χαρακτηριστικό στην κεραμική η εμφάνιση του καμαραϊκού ρυθμού, ο οποίοςαποτελεί προϊόν των

Διαβάστε περισσότερα

Αναφορά εργασιών για το 2013 του Αρχαιολογικού Προγράμματος Ανατολικής Βοιωτίας (ΑΠΑΒ)

Αναφορά εργασιών για το 2013 του Αρχαιολογικού Προγράμματος Ανατολικής Βοιωτίας (ΑΠΑΒ) Αναφορά εργασιών για το 2013 του Αρχαιολογικού Προγράμματος Ανατολικής Βοιωτίας (ΑΠΑΒ) Το Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Ανατολικής Βοιωτίας (ΑΠΑΒ) (Eastern Boeotia Archaeological Project, EBAP), συνεργασία μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Ο Οικισμός Σκάρκος της Ίου

Ο Οικισμός Σκάρκος της Ίου Ο Οικισμός Σκάρκος της Ίου Εργασία στο μάθημα: Το Νησιωτικό Αιγαίο κατά την 3 η Χιλιετία π.χ. Παναγιώτης Καπλάνης Επιβλέπων Καθηγητής: Βλαχόπουλος Ανδρέας Εαρινό Εξάμηνο 2015 Η Θέση Η Ίος βρίσκεται στο

Διαβάστε περισσότερα

Η κεραμική τέχνη στην αρχαία Ελλάδα

Η κεραμική τέχνη στην αρχαία Ελλάδα Θέμα της διδακτικής πρότασης Η κεραμική τέχνη στην αρχαία Ελλάδα Τάξη: Α Γυμνασίου Στοχοθεσία Επιδιώκεται οι μαθητές/τριες να εξοικειωθούν με τους τύπους, τα ονόματα και τις χρήσεις των αγγείων της αρχαιότητας.

Διαβάστε περισσότερα

Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής

Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής ΑΝΑΓΝΩΣΗ - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής δομής

Διαβάστε περισσότερα

Σα Ζόκηα κεζηά θαηά ηεκ Γπμπή ημο Θίζμο θαη ημο Υαιθμύ. Δηδάζθςκ: A. Bιαπόπμοιμξ

Σα Ζόκηα κεζηά θαηά ηεκ Γπμπή ημο Θίζμο θαη ημο Υαιθμύ. Δηδάζθςκ: A. Bιαπόπμοιμξ Σα Ζόκηα κεζηά θαηά ηεκ Γπμπή ημο Θίζμο θαη ημο Υαιθμύ Δηδάζθςκ: A. Bιαπόπμοιμξ Ηένθονα Ηεθαιμκηά Ζζάθε Zάθοκζμξ Θεοθάδα εηζμηθή δναζηενηόηεηα ζημ κόηηα Ζόκηα κεζηά Ηάης: ηα επίθεκηνα ηςκ ζεηζμώκ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΕΙΑ ΤΟΜΟΣ ΕΚΤΟΣ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΤ ΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ «ΦΕΡΑΙ-ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ-ΡΗΓΑΣ» Βελεστίνο, 4-7 Οκτωβρίου 2012 MEΡΟΣ Α ΦΕΡΑΙ - ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ

ΥΠΕΡΕΙΑ ΤΟΜΟΣ ΕΚΤΟΣ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΤ ΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ «ΦΕΡΑΙ-ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ-ΡΗΓΑΣ» Βελεστίνο, 4-7 Οκτωβρίου 2012 MEΡΟΣ Α ΦΕΡΑΙ - ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ ΥΠΕΡΕΙΑ ΤΟΜΟΣ ΕΚΤΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΤ ΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ «ΦΕΡΑΙ-ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ-ΡΗΓΑΣ» Βελεστίνο, 4-7 Οκτωβρίου 2012 MEΡΟΣ Α ΦΕΡΑΙ - ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ρ. ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΠ. ΚΑΡΑΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πρώιμοι και Γεωμετρικοί χρόνοι (1100-700 π.χ.) (συνέχεια) Οι περίοδοι της αρχαίας ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

To συµβολικό στοιχείο στη χρήση του σπηλαίου Σαρακηνού στην Κωπαΐδα κατά τη Μέση και Νεότερη Νεολιθική

To συµβολικό στοιχείο στη χρήση του σπηλαίου Σαρακηνού στην Κωπαΐδα κατά τη Μέση και Νεότερη Νεολιθική To συµβολικό στοιχείο στη χρήση του σπηλαίου Σαρακηνού στην Κωπαΐδα κατά τη Μέση και Νεότερη Νεολιθική Αδαµάντιος Σάµψων 1 και Στέλλα Κατσαρού-Τζεβελέκη 2 Το σπήλαιο του Σαρακηνού βρίσκεται στον βραχώδη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Εισαγωγικά: ΟΡΙΣΜΟΣ: Με τον όρο μυκηναϊκός πολιτισμός χαρακτηρίζεται ο προϊστορικός πολιτισμός της ΎστερηςΕποχήςτουΧαλκούαπότο1600-1100 π. Χ. που αναπτύχθηκε κυρίως στην κεντρική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ. Δρ Δημήτρης Γ. Μυλωνάς

ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ. Δρ Δημήτρης Γ. Μυλωνάς Π ΜΩΚ Δρ Δημήτρης Γ. Μυλωνάς Π ΜΩΚ ΓΩΜΚ Δρ Δ.Γ. Μυλωνάς 2 Π ΜΩΚ Δρ Δ.Γ. Μυλωνάς 3 Π ΜΩΚ Υπομυκηναϊκή Περίοδος, 1100 1050/1025 π.. Πρωτογεωμετρική Περίοδος, 1050 900 π.. Γεωμετρική Περίοδος, 900 700 π..

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Άντα Καλογήρου 1 και Ντούσκα Ούρεμ-Κώτσου 2 ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Εισαγωγή Πήλινα δοχεία όλων των ειδών και μεγεθών, ψημένα στη φωτιά, σπάνια ολόκληρα, συνήθως σπασμένα σε χιλιάδες κομμάτια

Διαβάστε περισσότερα

Καστρί Σύρου. Τμήμα Ιστορίας- Αρχαιολογίας Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης Μάθημα: Το νησιωτικό Αιγαίο κατά την 3 η χιλιετία π.χ.

Καστρί Σύρου. Τμήμα Ιστορίας- Αρχαιολογίας Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης Μάθημα: Το νησιωτικό Αιγαίο κατά την 3 η χιλιετία π.χ. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ακαδημαϊκό έτος: 2014-2015 Φιλοσοφική Σχολή Εξάμηνο: Η Τμήμα Ιστορίας- Αρχαιολογίας Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης Μάθημα: Το νησιωτικό Αιγαίο κατά την 3 η χιλιετία

Διαβάστε περισσότερα

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ)

Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) 4 Φιάλες με αποφύσεις στο χείλος & 2 μόνωτα κυάθια με αντωπή απόφυση [1] Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) Πρόκειται για ένα αποσπασµατικό ( Ε. Πουλάκη Παντερµαλή 4 Φιάλες με αποφύσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελληνιστική Κεραμική

Η Ελληνιστική Κεραμική Η Ελληνιστική Κεραμική Μικρή Εισαγωγή Πριν από μερικές δεκαετίες η πρόταση μας για ένα φροντιστήριο ελληνιστικής κεραμικής στους φοιτητές αρχαιολογίας απορρίφθηκε πανηγυρικά, αφού η άσκηση των νέων αρχαιολόγων

Διαβάστε περισσότερα

Σφραγίδες και σφραγιστική δραστηριότητα στα νησιά του Αιγαίου κατά την 3 η χιλιετία π.χ. Μαστρογιαννόπουλος Λάμπρος Αρ.

Σφραγίδες και σφραγιστική δραστηριότητα στα νησιά του Αιγαίου κατά την 3 η χιλιετία π.χ. Μαστρογιαννόπουλος Λάμπρος Αρ. Σφραγίδες και σφραγιστική δραστηριότητα στα νησιά του Αιγαίου κατά την 3 η χιλιετία π.χ Μαστρογιαννόπουλος Λάμπρος Αρ.Μητρώου: 10114 Η Νεολιθική Περίοδος Η σφραγιδογλυφία είναι γνωστή στον ελλαδικό χώρο

Διαβάστε περισσότερα

Iδεολογία κατά την Εποχή του Χαλκού. Κική Πιλάλη, Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας (1945-2008)

Iδεολογία κατά την Εποχή του Χαλκού. Κική Πιλάλη, Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας (1945-2008) Iδεολογία κατά την Εποχή του Χαλκού Κική Πιλάλη, Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας (1945-2008) Με την αρχή της ΕΧ παρατηρείται μια αλλαγή στη συμβολική έκφραση των προϊστορικών κοινοτήτων στο βόρειο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΥΡΙΝΑ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 3Η ΧΙΛΙΕΤΙΑ π.χ.

Η ΜΥΡΙΝΑ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 3Η ΧΙΛΙΕΤΙΑ π.χ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ - ΙΣΤΟΡΙΑΣ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Η ΜΥΡΙΝΑ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 3Η ΧΙΛΙΕΤΙΑ π.χ. ΤΟΚΟΥ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΑΜ:8794 6/8/2015 Η Λήµνος

Διαβάστε περισσότερα

Κύπρος Ένα νησί ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση

Κύπρος Ένα νησί ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση Κύπρος Ένα νησί ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση Ο Πολιτισμός της Φιλιάς (2400/2350-2300 π.χ.) Πρωτοκυπριακή Περίοδος (2300-1900 π.χ.) Μεσοκυπριακή Περίοδος (1900-1650/1600 π.χ) Ο Πολιτισμός της Φιλιάς Μετάβαση

Διαβάστε περισσότερα

Ανεμόσπηλια Αρχανών : τα ευρήματα και η ερμηνεία τους

Ανεμόσπηλια Αρχανών : τα ευρήματα και η ερμηνεία τους Ανεμόσπηλια Αρχανών : τα ευρήματα και η ερμηνεία τους Βογιατζόπουλος Σταμάτης Ιστορικό - Αρχαιολογικό Ιωαννίνων Ζ' Εξάμηνο Υπ.Καθ : Αν. Βλαχόπουλος, Μάθημα: Κρητομυκηναϊκή Θρησκεία Δεκέμβριος 2013 Εικόνα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τα φύλλα εργασίας προέρχεται εξολοκλήρου από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Διαβάζουμε: Οι Κυκλάδες οφείλουν το όνομά τους στη γεωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πρώιμοι και Γεωμετρικοί χρόνοι (1100-700 π.χ.) Οι περίοδοι της αρχαίας ελληνικής τέχνης:

Διαβάστε περισσότερα

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΙΣΤΟΡΙΑ 3. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ( 4. ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΙΣΤΟΡΙΑ 3. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ( 4. ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 2013 1/1/2013 : 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΙΣΤΟΡΙΑ 3. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ( 4. ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1 Οι Μυκήνες (Μυκήναι, Μυκήνη) ήταν αρχαία πόλη της Αργολίδας κοντά στο βουνό Τρητός κι απέναντι απ' τον Αργολικό

Διαβάστε περισσότερα

Ποιο από τα δύο κάθετα τµήµατα είναι µεγαλύτερο; Σίγουρα η κόκκινη γραµµή στα δεξιά σας φαίνεται διπλάσια από την αριστερή κι όµως είναι ίσες.

Ποιο από τα δύο κάθετα τµήµατα είναι µεγαλύτερο; Σίγουρα η κόκκινη γραµµή στα δεξιά σας φαίνεται διπλάσια από την αριστερή κι όµως είναι ίσες. Γιατί στράβωσε το συρµατόπλεγµα; Ή µήπως όχι. Οι πλευρές του τριγώνου µοιάζουν σαν να έχουν στραβώσει. Μήπως οι πλευρές του τετραγώνου δεν είναι και τόσο ίσιες; Ποιο από τα δύο κάθετα τµήµατα είναι µεγαλύτερο;

Διαβάστε περισσότερα

Ανάγνωση - Περιγραφή Μνημείου: Ναός του Ηφαίστου

Ανάγνωση - Περιγραφή Μνημείου: Ναός του Ηφαίστου ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής Σχολή Αγρονόμων-Τοπογράφων Μηχανικών Τομές Τοπογραφίας Αποτυπώσεις Μνημείων Υπεύθυνος Διδάσκων: Γεωργόπουλος Ανδρέας Ανάγνωση - Περιγραφή

Διαβάστε περισσότερα

CYCLADIC SEMINAR. Dr. Michael Boyd Senior Research Associate at the McDonald Institute for Archaeological Research, University of Cambridge

CYCLADIC SEMINAR. Dr. Michael Boyd Senior Research Associate at the McDonald Institute for Archaeological Research, University of Cambridge CYCLADIC SEMINAR ΤHE ARCHAEOLOGICAL SOCIETY AT ATHENS, 22 PANEPISTIMIOU STREET Tuesday, 7 February 2017, 7 P.M. Dr. Michael Boyd Senior Research Associate at the McDonald Institute for Archaeological Research,

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές τεχνικές γυάλινων αγγείων: Η τεχνική του πυρήνα και του φυσητού γυαλιού

Βασικές τεχνικές γυάλινων αγγείων: Η τεχνική του πυρήνα και του φυσητού γυαλιού Βασικές τεχνικές γυάλινων αγγείων: Η τεχνική του πυρήνα και του φυσητού γυαλιού Η ιστορία του γυαλιού Η κατασκευή του γυαλιού άρχισε γύρω στο 1500 π.χ στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία. Το πρώτο φυσικό γυαλί

Διαβάστε περισσότερα

και ένα με κάθετες Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά

και ένα με κάθετες Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά [1] 12 Χειροποίητα δίωτα αγγεία με οριζόντιες λαβές και ένα με κάθετες Από τα νεκροταφεία τύμβων του Μακεδονικού Ολύμπου (ΜΟ) I. Γενικά Ε. Πουλάκη Παντερµαλή Στα νεκροταφεία τύµβων του Μακεδονικού Ολύµπου

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Πρίμπας Ααύγουστος 2017

Γιώργος Πρίμπας Ααύγουστος 2017 Γιώργος Πρίμπας Στην περιοχή της πόλης του Άργους έχει διαπιστωθεί αδιάλειπτη ανθρώπινη παρουσία, με σημαντικές πόλεις και οικισμούς, τα τελευταία πεντέμισι με έξι χιλιάδες χρόνια. Αναπόφευκτο λοιπόν να

Διαβάστε περισσότερα

Μυκηναϊκός πολιτισμός η τέχνη Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού. Μετά την παρακμή της μινωικής Κρήτης

Μυκηναϊκός πολιτισμός η τέχνη Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού. Μετά την παρακμή της μινωικής Κρήτης Μυκηναϊκός πολιτισμός η τέχνη Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού. Μετά την παρακμή της μινωικής Κρήτης (αρχές του 14ου αι. π.χ.) διαφαίνεται μια απελευθέρωση

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό

Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό Με τον όρο Μυκηναϊκός Πολιτισμός χαρακτηρίζεται ο προϊστορικός πολιτισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που αναπτύχθηκε την περίοδο 1600-1100 π. Χ., κυρίως στην

Διαβάστε περισσότερα

- Η νεολιθική στην Θεσσαλία -

- Η νεολιθική στην Θεσσαλία - Νεολιθική περίοδος στην Β. Ελλάδα - Η νεολιθική στην Θεσσαλία - Ντούσκα Ούρεμ-Κώτσου durem@hist.auth.gr Χρήστος Τσούντας 1901 Alan Wace 1912 Δημήτριος Ρ. Θεοχάρης 1956-1977 Vladimir Milojčić 1955-1977

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ 6 ο Γυµνάσιο Ν.Ιωνίας Τάξη: A Τµήµα:2 Μάθηµα:Αρχαία Ιστορία ιδάσκουσα:ελ. Σάρδη Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ Εργασία των µαθητριών: Προσόρα Μαρία Ρίζου Ιωάννα Λάµπρου Κατερίνας Απρίλιος 2015 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Lecturer of Prehistoric Archaeology at the University of Athens. 1974: Graduation from the Arsakeion High School with grade excellent.

Lecturer of Prehistoric Archaeology at the University of Athens. 1974: Graduation from the Arsakeion High School with grade excellent. Aphrodite Hassiacou Lecturer of Prehistoric Archaeology at the University of Athens 1956: Born in Athens. 1974: Graduation from the Arsakeion High School with grade excellent. 1978: Graduation from the

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΤΡΟΙΖΗΝΑ Στα ίχνη της μυθικής πατρίδας του Θησέα

Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΤΡΟΙΖΗΝΑ Στα ίχνη της μυθικής πατρίδας του Θησέα Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΤΡΟΙΖΗΝΑ Στα ίχνη της μυθικής πατρίδας του Θησέα ΜΕΣΟΕΛΛΑΔΙΚΗ ΥΣΤΕΡΟΕΛΛΑΔΙΚΗ Περιοδοσ 20ός έως 12ος αι. π.χ. 01 Σφραγιδόλιθος από αχάτη, από τον Τάφο 2. 02 Ο λόφος Μεγάλη Μαγούλα, απέναντι

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνος ηύστερηεποχήτου χαλκού (1600-1100 π.χ.) Χώρος η ηπειρωτική Δ. ΠΕΤΡΟΥΓΑΚΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Χρόνος ηύστερηεποχήτου χαλκού (1600-1100 π.χ.) Χώρος η ηπειρωτική Δ. ΠΕΤΡΟΥΓΑΚΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Χρόνος ηύστερηεποχήτου χαλκού (1600-1100 π.χ.) Χώρος η ηπειρωτική Ελλάδα Δ. ΠΕΤΡΟΥΓΑΚΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Χάρτης με οικισμούς της υστεροελλαδικής περιόδου Είναι ο πρώτος ελληνικός πολιτισμός Προέλευση

Διαβάστε περισσότερα

Πήλινα αγγεία το πιο συχνό εύρηµα

Πήλινα αγγεία το πιο συχνό εύρηµα Πήλινα αγγεία το πιο συχνό εύρηµα Στα περισσότερα Μουσεία της Ελλάδας τα πήλινα αγγεία αποτελούν τα πιο συνηθισµένα εκθέµατα. Αγγεία εξάλλου είναι τα αντικείµενα που έρχονται στο φως µε τη µεγαλύτερη συχνότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ-ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΤΣΑΚΗΣ

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ-ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΤΣΑΚΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ-ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΤΣΑΚΗΣ ΤΟΥΜΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΙΘΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Εισαγωγή 1 Η συζήτηση για τις κοινωνικές,

Διαβάστε περισσότερα

"Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ

Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΜΗΜΑ ΙΑΚΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΟΠΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Α. ΜΑΖΑΡΑΚΗΣ-ΑΙΝΙΑΝ Δ. ΠΑΛΑΙΟΘΟΔΩΡΟΣ ΘΕΜΑ : "Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλαδική τέχνη και σύγχρονη αφηρημένη τέχνη

Κυκλαδική τέχνη και σύγχρονη αφηρημένη τέχνη ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Κυκλαδική τέχνη και σύγχρονη αφηρημένη τέχνη Νάγια Οικονομίδου 2014-2015 1 Περιεχόμενα Πρόλογος...3 1. Γνωρίσματα Κυκλαδικής Τέχνης...4 Πτυόσχημα ειδώλια.5 Βιολόσχημα ειδώλια 6

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογικό µουσείο Κιµώλου

Αρχαιολογικό µουσείο Κιµώλου Αρχαιολογικό µουσείο Κιµώλου εισαγωγή η παρουσίαση φιλοδοξεί να είναι µια παρουσίαση του µουσείου από την πλευρά του επισκέπτη, χωρίς να έχουµε µιλήσει µε τους αρµόδιους για τις προθέσεις και τους στόχους

Διαβάστε περισσότερα

<< ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΩΦΕΛΕΙΕΣ >>

<< ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΩΦΕΛΕΙΕΣ >> 1 Ο ΕΠΑΛ ΝΑΥΠΛΙΟΥ ΤΑΞΗ Α ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2014 : > ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΜΥΚΗΝΩΝ Από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα. Χτισμένη πάνω

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΕΠΟΧΗ ΧΑΛΚΟΥ

ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΕΠΟΧΗ ΧΑΛΚΟΥ ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΕΠΟΧΗ ΧΑΛΚΟΥ Ήταν απόφαση του Heinrich Schliemann να ανασκάψει στον λόφο του Hisarlik το 1870 σε μια προσπάθεια να αποδείξει ότι ο επικός μύθος του Ομήρου

Διαβάστε περισσότερα

2η Συνεδρίαση. Προεδρείο: Παλιαλέξης Ηλίας Τσέλος Μπάμπης ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ - ΘΕΜΑΤΑ

2η Συνεδρίαση. Προεδρείο: Παλιαλέξης Ηλίας Τσέλος Μπάμπης ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ - ΘΕΜΑΤΑ 2η Συνεδρίαση Προεδρείο: Παλιαλέξης Ηλίας Τσέλος Μπάμπης ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ - ΘΕΜΑΤΑ Φρούσσου Ελένη «Εισηγμένες τεχνικές και υλικά κατά τη Μυκηναϊκή Περίοδο στη Φθιώτιδα» Σακκάς Δημήτριος «Η Μυκηναϊκή εποχή στην

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας μία εκπαιδευτική περιήγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών

Σχεδιάζοντας μία εκπαιδευτική περιήγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών Σχεδιάζοντας μία εκπαιδευτική περιήγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών Αθηνά Παπαδάκη Αρχαιολόγος Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας Επιμορφωτικό Σεμινάριο Θήβα 8 Σεπτεμβρίου 2016 Διαχρονικά ο πολιτισμός της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΘΕΣΗ. Ύψος: 20cm Διάμ. σώματος: 10,5cm. Πορσελάνη. αγγείο, τύπου «Τσαγερό», από λευκή πορσελάνη με. Χίου.

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΘΕΣΗ. Ύψος: 20cm Διάμ. σώματος: 10,5cm. Πορσελάνη. αγγείο, τύπου «Τσαγερό», από λευκή πορσελάνη με. Χίου. ΕΚΘΕΜΑΤΑΑ ΤΗΣ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΕΝΑΛΙΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ 1. Ισρικό Ναυάγιο ΑΕ ΘΕΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΟ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 88/22-18 1,5ν.μ. Κλεισύ σχήμας αγγείο, τύπου «Τσαγερό»,

Διαβάστε περισσότερα

Πόσες µαύρες τελείες βλέπετε ; Οι οριζόντιες γραµµές δείχνουν να είναι παράλληλες ;

Πόσες µαύρες τελείες βλέπετε ; Οι οριζόντιες γραµµές δείχνουν να είναι παράλληλες ; Πόσες µαύρες τελείες βλέπετε ; Οι οριζόντιες γραµµές δείχνουν να είναι παράλληλες ; και όµως είναι! 1 Το παρακάτω σχήµα δείχνει για ελικοειδές ; και όµως δεν είναι! Οι κύκλοι είναι ανεξάρτητοι. Πόσα χρώµατα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΛΟΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΩΠΗΣ

ΜΗΛΟΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΩΠΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΗΛΟΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΩΠΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΜΑΡΙΝΑ ΓΑΡΔΙΚΙΩΤΗ Α.Μ: 9185 ΜΑΘΗΜΑ: ΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 3 η ΧΙΛΙΕΤΙΑ ΔΙΔΑΣΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕΡΟΣ Α ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΖΕΛΕΠΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΕΡΕΥΝΩ ΕΚΦΡΑΖΟΜΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙ. Παππά Λυδία Β Έτος Αριθμός Μητρώου : 9957

ΤΟ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙ. Παππά Λυδία Β Έτος Αριθμός Μητρώου : 9957 Παππά Λυδία Β Έτος Αριθμός Μητρώου : 9957 ΤΟ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙ Το Διμήνι είναι ένας από τους σημαντικότερους προϊστορικούς οικισμούς, ο οποίος δίνει την πιο ολοκληρωμένη εικόνα για έναν οργανωμένο νεολιθικό

Διαβάστε περισσότερα

2. οµή πληροφοριακής σήµανσης

2. οµή πληροφοριακής σήµανσης 2. οµή πληροφοριακής σήµανσης 2.1 Συστατικά µέρη του συστήµατος 2.1.1 Γενικά Τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά της κυκλοφοριακής καθοδήγησης στην πληροφοριακή σήµανση των αυτοκινητοδρόµων είναι ο αριθµός

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ. Χρωματίστε τη γραμμή του χρόνου Α.. Β.. Γ...

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ. Χρωματίστε τη γραμμή του χρόνου Α.. Β.. Γ... Χρωματίστε τη γραμμή του χρόνου 1) Καταγράφω τους τρεις (3) σημαντικότερους πολιτισμούς που εμφανίστηκαν στον ελλαδικό χώρο κατά την εποχή του χαλκού: Α.. Β.. Γ... 2) Επιλέξτε ποιες λέξεις της στήλης Β

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΆΨΑΛΟΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΆΨΑΛΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΆΨΑΛΟΣ Η ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΤΟΜΗΣ ΙΓ ΚΑΙ Η ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΜΕ ΚΟΚΚΙΝΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ ΤΩΝ ΟΡΥΓΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Tip 0505-G80Y 2040-B80G 1030-Y10R

Tip 0505-G80Y 2040-B80G 1030-Y10R 0505-G80Y 2040-B80G 1030-Y10R Aνακαινίστε το χώρο σας, αναπαλαιώνοντας τα παλιά σας έπιπλα μεν, προσθέτοντας δε μια μοντερνιστική πινελιά ανανέωσης στους τοίχους σας, δημιουργώντας μια mix & match διάθεση.

Διαβάστε περισσότερα

Μετάβαση από Χαλκολιθική σε Εποχή του Χαλκού ή Πολιτισμός της Φιλιάς: /2300 π.χ. Πρώιμη Χαλκοκρατία ή Πρωτοκυπριακή Περίοδος: π.χ.

Μετάβαση από Χαλκολιθική σε Εποχή του Χαλκού ή Πολιτισμός της Φιλιάς: /2300 π.χ. Πρώιμη Χαλκοκρατία ή Πρωτοκυπριακή Περίοδος: π.χ. Μετάβαση από Χαλκολιθική σε Εποχή του Χαλκού ή Πολιτισμός της Φιλιάς: 2400 2350/2300 π.χ. Πρώιμη Χαλκοκρατία ή Πρωτοκυπριακή Περίοδος: 2300 1900 π.χ. Πρωτοκυπριακή Ι: 2300 2100 π.χ. Πρωτοκυπριακή ΙΙ: 2100

Διαβάστε περισσότερα

EΡΓΑΣΙΑ 5 η Καταληκτική ηµεροµηνία παράδοσης: 20 Ιουλίου 2003

EΡΓΑΣΙΑ 5 η Καταληκτική ηµεροµηνία παράδοσης: 20 Ιουλίου 2003 1 EΡΓΑΣΙΑ 5 η Καταληκτική ηµεροµηνία παράδοσης: 20 Ιουλίου 2003 1. Από την ίδια γραµµή αφετηρίας(από το ίδιο ύψος) ενός κεκλιµένου επιπέδου αφήστε να κυλήσουν, ταυτόχρονα προς τα κάτω, δύο κυλίνδροι της

Διαβάστε περισσότερα

Η μυκηναϊκή παρουσία στην Δύση. Γιάννης Παπαδημητρίου Ιωάννινα 2016

Η μυκηναϊκή παρουσία στην Δύση. Γιάννης Παπαδημητρίου Ιωάννινα 2016 Η μυκηναϊκή παρουσία στην Δύση Γιάννης Παπαδημητρίου Ιωάννινα 2016 Απαρχές Ενδείξεις εμπορικών και πολιτισμικών σχέσεων ήδη από την 4 η χιλιετία π.χ. μεταξύ του αιγαιακού χώρου και του υπόλοιπου κόσμου

Διαβάστε περισσότερα

Αιμιλία Μπάνου Επίκουρος Καθηγήτρια, Προϊστορική Αρχαιολογία

Αιμιλία Μπάνου Επίκουρος Καθηγήτρια, Προϊστορική Αρχαιολογία Αιμιλία Μπάνου Επίκουρος Καθηγήτρια, Προϊστορική Αρχαιολογία Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών Παλαιό Στρατόπεδο Ανατολικό Κέντρο, 24100 Καλαμάτα

Διαβάστε περισσότερα

Η εποχή του Χαλκού Πρώιμη Εποχή του Χαλκού Πολιτισμική εξέλιξη

Η εποχή του Χαλκού Πρώιμη Εποχή του Χαλκού Πολιτισμική εξέλιξη Η εποχή του Χαλκού Ονομάζεται εποχή του Χαλκού ή Χαλκοκρατία επειδή τα περισσότερα όπλα ή και εργαλεία καθημερινής χρήσης ήταν αρχικά από χαλκό και αργότερα από ένα κράμα χαλκού και κασσίτερου που ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΒΡΩΣΗ-ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ. Τα κεραμικά

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΒΡΩΣΗ-ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ. Τα κεραμικά ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΒΡΩΣΗ-ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ Τα κεραμικά Γενικά χρηστικά αντικείμενα που εξυπηρετούν βασικές ανθρώπινες ανάγκες - αποθήκευση υγρών και στερεών,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Φ Ι Λ Ο Σ Ο Φ Ι Κ Η Σ Χ Ο Λ Η ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Φ Ι Λ Ο Σ Ο Φ Ι Κ Η Σ Χ Ο Λ Η ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Φ Ι Λ Ο Σ Ο Φ Ι Κ Η Σ Χ Ο Λ Η ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης ΜΑΘΗΜΑ: Ο πολιτισμός του Β.Α. Αιγαίου κατά την 3 η χιλιετία π.χ. (ΑΠΡ 528)

Διαβάστε περισσότερα

Η Θήρα κατά την 3η Χιλιετία

Η Θήρα κατά την 3η Χιλιετία Η Θήρα κατά την 3η Χιλιετία Εργασία στο μάθημα: Το νησιωτικό Αιγαίο κατά την 3 η xιλιετία π.χ. Αντώνης Τσαντήλας Επιβλέπων καθηγητής: Ανδρέας Βλαχόπουλος Εαρινό Εξάμηνο 2017 Η Μεγάλη Χριστιανή Νησί 15

Διαβάστε περισσότερα

Προϊστορική Αρχαιολογία Γ εξαμήνου. Το Αιγαίο και η Μεσόγειος της 2 ης χιλιετίας π.χ.

Προϊστορική Αρχαιολογία Γ εξαμήνου. Το Αιγαίο και η Μεσόγειος της 2 ης χιλιετίας π.χ. Προϊστορική Αρχαιολογία Γ εξαμήνου Το Αιγαίο και η Μεσόγειος της 2 ης χιλιετίας π.χ. Α Ενότητα: Άνθρωπος και Τοπίο Τροία, πεδιάδα Σκαμάνδρου Ιράκ Ποταμός Ευφράτης Ιορδανία Ιορδάνης και υψίπεδα Μάλτα

Διαβάστε περισσότερα

Το Αρχαιολογικό Έργο οτη Μακεδονία και οτη Θράκη

Το Αρχαιολογικό Έργο οτη Μακεδονία και οτη Θράκη Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Το Αρχαιολογικό Έργο οτη Μακεδονία και οτη Θράκη Επετειακός τόμος Θεσσαλονίκη 2009 Γενική επιμέλεια έκδοσης Πολυξένη Αδάμ-Βελένη

Διαβάστε περισσότερα

Ο προϊστορικός οικισμός της Θερμής στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού

Ο προϊστορικός οικισμός της Θερμής στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού Ο προϊστορικός οικισμός της Θερμής στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού Τριάντος Σπύρος Τμήμα Ιστορίας κ Αρχαιολογίας Πτυχίο Α Α.Μ 6229 Η Λέσβος, το τρίτο μεγαλύτερο σε έκταση, νησί του Αιγαίου Πελάγους με εμβαδόν

Διαβάστε περισσότερα