Δήμητρα Νικολάου _Δημήτρης Παπαλεξόπουλος. Σύνθεση _Μάρτιος _2015 _Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο. ntua ACADEMIC OPEN COURSES

Transcript

1 ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 7-8 7ο -8ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΤΟΜΕΑΣ Ι: Νικολάου Δήμητρα, επίκ. καθηγήτρια ΤΟΜΕΑΣ ΙV: Παπαλεξόπουλος Δημήτρης, καθηγητής ntua ACADEMIC OPEN COURSES Κτήριο σύνθετων λειτουργιών Δημόσιου χαρακτήρα. Επιμέλεια παρουσίασης :Δήμητρα Νικολάου

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 7-8 7ο -8ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΤΟΜΕΑΣ Ι: Νικολάου Δήμητρα, επίκ. καθηγήτρια ΤΟΜΕΑΣ ΙV: Παπαλεξόπουλος Δημήτρης, καθηγητής Κτήριο σύνθετων λειτουργιών Δημόσιου χαρακτήρα. Επιμέλεια παρουσίασης :Δήμητρα Νικολάου

4 ΤΟ ΘΕΜΑ: ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΧΟΛΗ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ στον Ταύρο Το θέμα είναι μια αρκετά σύνθετη ως προς τη λειτουργία της μεσαίου μεγέθους κτιριακή εγκατάσταση με σκοπό την στέγαση των δραστηριοτήτων μιας δημόσιας σχολής για την εκπαίδευση σπουδαστών στη Θεατρική Τέχνη. Πρόκειται για ένα δημόσιο χώρο με ισχυρό πολιτισμικό εκπαιδευτικό χαρακτήρα, η επίλυση του ΕΠΙΒΑΛΕΙ διπλό αρχιτεκτονικό προβληματισμό. 1.ενσωμάτωση και στην πολλαπλή επίδραση του δημόσιου κτηρίου στη σύγχρονη πόλη, 2.συνθετική επεξεργασία πυκνού, ως προς τη δομή του, πολυώροφου κτηρίου δηλαδή εκείνου που συγκροτείται κυρίως κατά την κατακόρυφη και όχι την οριζόντια έννοια) και του οποίου η ειδική χρήση οδηγεί στην αντιμετώπιση του εσωτερικού χώρου ως ιδιαίτερα κεντρικού αντικειμένου της Σύνθεσης.

5 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ Η περιοχή μελέτης βρίσκεται στον Ταύρο, στη συμβολή των οδών Πειραιώς και Χαμοστέρνας. Ο Δήμος Ταύρου είναι ένας από τους δήμους του Ελαιώνα της Αθήνας. Η δόμηση της περιοχής παρουσιάζει σχετικά μικρή πυκνότητα για τα μέτρα του Λεκανοπεδίου και οφείλεται στην ύπαρξη βιομηχανικών, βιοτεχνικών και σιδηροδρομικών οικοπέδων του Ελαιώνα. Ο Ταύρος δημιουργήθηκε ως οικισμός προσφύγων μετά το Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν σε συγκροτήματα παραπηγμάτων. Ένα πρόγραμμα οργανωμένης δόμησης του ΟΕΚ, η κατασκευή του οποίου διήρκεσε σχεδόν τέσσερις δεκαετίες ( 60 έως μέσα 90), αντικατέστησε τα παραπήγματα με πολυώροφα κτίρια κατοικιών. Η υπόλοιπη περιοχή γύρω από τον πυρήνα των εργατικών-προσφυγικών κατοικιών είχε καταληφθεί ήδη από την περίοδο του Μεσοπολέμου από βιομηχανίες και βιοτεχνίες(υφαντουργίες, μετάλλου, χημικές βιομηχανίες.

6 ΤΟ ΘΕΜΑ: το ΟΙΚΟΠΕΔΟ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΧΟΛΗ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟΝ ΤΑΥΡΟ

7 το ΟΙΚΟΠΕΔΟ Το οικόπεδο προς Νότο εφάπτεται στην οδό Πειραιώς ενώ συνορεύει Ανατολικά με περιοχή που κατά την άσκηση θεωρείται ελεύθερος χώρος διαμόρφωσης πρασίνου Στο πίσω δυτικό όριο και όχι καθ όλο το μήκος του υπάρχει διαμορφωμένος μικρός δρόμος πεζόδρομος

8 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Κατά το 7ο εξάμηνο : -Διερευνάται η σχέση του προτεινόμενου κτιριακού κελύφους με τον άμεσο και τον ευρύτερο αστικό ιστό. -Διατυπώνονται οι βασικές συνθετικές δομικές επιλογές, οι οποίες αφορούν στην ταυτόχρονη λειτουργική, μορφολογική και κατασκευαστική επίλυση του θέματος.

9 Σύμφωνα με το περιεχόμενο της άσκησης 1.-Στην έννοια της Δημόσιας Σχολής Θεατρικών Σπουδών. 2.-Στη σχέση του κτηρίου με την πόλη. λειτουργική, χωρική, μορφολογική 3.-Στην κατασκευαστική δομή του κτηρίου και την υλική του ποιότητα. Καθορίζεται, ο φέρων οργανισμός, τα βασικά υλικά δομής και ο τρόπος κατασκευής, με κριτήριο επιλογής τη συμβολή τους στη διαμόρφωση των επιθυμητών χωρικών σχέσεων και αισθήσεων.

10 Η Μεθοδολογία : Κατά την διάρκεια του εξαμήνου και μέσα από μία σειρά διαλέξεις και παρουσιάσεις αναλύθηκαν τα βασικά ζητήματα που θέτει η άσκηση: 1. Η φυσιογνωμία της πόλης στην ευρύτερη και άμεση περιοχή του οικοπέδου Εντοπισμός, καταγραφή και ανάλυση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της περιοχής σε σχέση με : την πυκνότητα δόμησης τα ύψη των κτιρίων της περιοχής τις προσβάσεις,κινήσεις και βασικούς άξονες ΤΑ ΟΡΙΑ 2. Ιεράρχηση των χαρακτηριστικών της ανάλυσης και σύνταξη των βασικών ερωτημάτων στα οποία καλείται να απαντήσει η άσκηση. Σύνθεση 07 Νοέμβριος 2014 Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο Δήμητρα Νικολάου επίκουρη καθηγήτρια

11 Ανάλυση της περιοχής -Φυσιογνωμία αστικού ιστού- όρια Καψάλη-Πομώνη-Γιαλέσα Μπαλής Μαρκονίκου- Ξηρόκωστας Γόγολου-Κιούση-Χιωτοπούλου Boutin-Morice

12 Ανάλυση της περιοχής -Φυσιογνωμία αστικού ιστού Οπτικές φυγές όρια Ανδριανόπουλος-Παπουτσής-Saez Martin Σύνθεση 07 Νοέμβριος 2014 Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο Δήμητρα Νικολάου επίκουρη καθηγήτρια

13 Η Μεθοδολογία : 3.Διερεύνηση του ρόλου του Δημόσιου κτιρίου στην φυσιογνωμία της πόλης τοπόσημο - αστικός πυκνωτής. 4.Ο ρόλος του θεάτρου στην συγκρότηση της ταυτότητας της σχολής θεατρικών σπουδών Ματσάκας-Σταματίου-Τζαβέλλα Στα πλαίσια αυτής της διερεύνησης οι σπουδαστές ανέλυσαν και παρουσίασαν ένα κτίριο της επιλογής τους με αντίστοιχο η συναφές πρόγραμμα από την ελληνική και την διεθνή βιβλιογραφία. Boutin-Morice

14 Στην β φάση επεξεργασίας του θέματος και με στόχο: την σύνταξη μιας αφήγησης / σεναρίου / πορείας που θα απαντάει στα ερωτήματα που τέθηκαν στην προηγούμενη φάση αναλύεται : Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

15 Μεθοδολογία Στην μεθοδολογία που ακολουθήσαμε αναφερθήκαμε στα τυπολογικά χαρακτηριστικά του υπαίθριου δημόσιου χώρου της πόλης όπως αυτά εμφανίζονται διαχρονικά προσπαθώντας να τα συσχετίσουμε με τα αντίστοιχα του δημόσιου χώρου των κτιρίων και ειδικότερα των κτιρίων με δημόσια χρήση και δραστηριότητες.

16 διάλεξη με θέμα : δημόσιος χώρος / χωρικές σχέσεις από την κλίμακα της πόλης - στην κλίμακα του κτιρίου Η τυπολογία του δημόσιου χώρου της πόλης ως αφορμή για την δημιουργία της τυπολογίας του κτιρίου

17 Σε αναφορά με την πόλη ο υπαίθριος χώρος δημιουργεί ένα σύστημα που συγκροτεί την πόλη, την ιεραρχεί, προσδίδοντάς της μορφή, διαφορετικότητα και νόημα. Mέσω αυτού του συστήματος βιώνεται και αναγνωρίζεται η πόλη. Με τη μορφή ενός δρόμου μίας πλατείας ενός πάρκου Σύνθεση 07 Νοέμβριος 2014 Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο Δήμητρα Νικολάου επίκουρη καθηγήτρια

18 συσχετίσεις Θεωρούμε μία αντιστοιχία μεταξύ ενός δημόσιου κτιρίου και της πόλης. Αναζητούμε όλες τις προηγούμενες ιδιότητες στα βασικά χαρακτηριστικά ενός δημόσιου κτιρίου. Δίνουμε έμφαση στα "κενά" του «δημόσιου» ανοιχτού η κλειστού χώρου που συγκροτούν ένα κτίριο, υποδέχονται -οργανώνουν προσβάσεις, κινήσεις, διευκολύνουν την λειτουργία, συμβάλλουν στην συνολική αντίληψη του χώρου, δημιουργούν την αίσθηση της οικειοποίησης του χώρου. από τους χρήστες.

19 συσχετίσεις Τα "κενά" αυτά, αναγνωρίζονται με βάση την τυπολογική - χωρική τους έκφραση, την μορφή τους, την σχέση τους με το κτίριο και την τομή του, την σχέση τους με το έδαφος και την κίνηση. ανατρέχουμε, τόσο ιστορικά σε περιπτώσεις, όσο και σε σύγχρονα κτίρια, με βάση μια κατηγοριοποίηση σε αναφορά με της πρωταρχικές μορφές των χώρων αυτών στην πόλη εντάσσοντας τα ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΑ σε ενότητες. Σύνθεση Μάρτιος 2015 Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο

20 διαμόρφωση σεναρίου αφήγησης Για την διαμόρφωση αρχών και κανόνων κατά την διαδικασία επεξεργασίας του θέματος αναφερόμαστε στις βασικές τυπολογίες 1.Τυπολογία της πλατείας 2.Τυπολογία του δρόμου Συσχετίζουμε την τυπολογία του δημόσιου αυτού χώρου μ ε τρεις βασικές παραμέτρους ανάλυσης : τις προσβάσεις τα όρια την τομή Σύνθεση 07 Νοέμβριος 2014 Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο Δήμητρα Νικολάου επίκουρη καθηγήτρια

21 βασικές τυπολογίες Α. η Αγορά η Πλατεία 1.Τυπολογία της πλατείας Β. Περίκλειστη πλατεία : υπαίθρια δωμάτια σαφή όρια η ΑΓΟΡΑ, η ΠΛΑΤΕΙΑ της αρχαίας Αθήνας το ρωμαϊκό FORUM Η μεσαιωνική πλατεία: Piazza del Campo Sienna, Italy,1349 Placa Reial, Barcelona, Spain 1850, F. Daniel I. Molina

22 βασικές τυπολογίες - σχηματοποίηση 1.Τυπολογία της πλατείας περίκλειστος /εσωστρεφής το αίθριο Α. η Αγορά η Πλατεία το κτίριο περιβάλλει τον ανοικτό δημόσιο χώρο Γ. Αίθριο-στοά Β. Περίκλειστη πλατεία : υπαίθρια δωμάτια σαφή όρια

23 βασικές τυπολογίες 2.Τυπολογία του δρόμου Ο σύγχρονος δημόσιος αστικός χώρος Το Κτήριο διαδρομή Morphosis Los Angeles, USA

24 βασικές τυπολογίες - σχηματοποίηση διαδρομή πλατεία Ο δημόσιος χώρος περιβάλλει το κτίριο Ο σύγχρονος δημόσιος αστικός χώρος Το Κτήριο διαδρομή

25 σε σχέση με την κίνηση και την τομή.ο δημόσιος χώρος διεισδύει στο δώμα ανοδικά στο κτίριο. ο δημόσιος χώρος βυθίζεται στο έδαφος. συνδυασμός Ο σύγχρονος δημόσιος αστικός χώρος.ο δημόσιος χώρος διεισδύει στο κτίριο στο επίπεδο του εδάφους

26 πορεία δουλειάς- αρχικές προσεγγίσεις Kαθορίζεται η σχέση του προτεινόμενου κτιριακού κελύφους με τον άμεσο και τον ευρύτερο αστικό ιστό. -Διατυπώνονται οι βασικές συνθετικές -δομικές επιλογές, οι οποίες αφορούν στην ταυτόχρονη λειτουργική, μορφολογική και κατασκευαστική επίλυση του θέματος. Καθορίζονται τα επίπεδα ανάγνωσης του «τοπίου» ( φυσικού και ανθρωπογενούς) και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. η διαβάθμιση των ορίων Το όριο με την Πειραιώς Το όριο με την γειτονιά η κίνηση από και προς το κτίριο / η κίνηση διαμέσου/η κίνηση απ έξω Καθορίζονται οι βασικές αποφάσεις για την διαχείριση των ορίων την κίνηση στο χώρο σε σχέση και με τις κινήσεις στον περιβάλλοντα χώρο. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην καθ ύψος ανάπτυξη του κτιρίου όπως αυτό περιγράφεται στο πρόγραμμα σπουδών για το συγκεκριμένο εξάμηνο Ερωτήματα που τέθηκαν: Το θέατρο ανεξάρτητο/ μαζί με το κτίριο Διαχωρισμός η μείξης των λειτουργιών θεάτρου και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων /η τομή του κτιρίου σε σχέση με το έδαφος

27 πορεία δουλειάς- αρχικές προσεγγίσεις - λειτουργική ανάλυση Μπαλής Μαρκονίκου- Ξηρόκωστας -εργαλεία μακέτα/σκίτσα/διαγράμματα Ανδριανόπουλος-Παπουτσής-Saez Martin Ματσάκας-Σταματίου-Τζαβέλλα

28 ΤΕΛΙΚΕΣ Προτάσεις Σταματίου-Τζαβέλλα- Ματσακά Δερμιτζάκη Στρίκη-Τσιτσιβά Λελούδα Μαράσι-Μάντακα Γόγολου-Κιούση-Χιωτοπούλου Καγιάφας- Κουλουθρός Δεμερτζή-Μητροπούλου Αρχοντάκη-Βλάχος- Γεωργίου

29 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες πλατεία τα όρια: το κυρίως κτίριο ορίζει το μέτωπο της οδού Πειραιώς πλατεία η τομή: Σταματίου-Τζαβέλλα- Ματσακά ο δημόσιος χώρος βυθίζεται στο έδαφος

30 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Σταματίου-Τζαβέλλα- Ματσακά

31 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Σταματίου-Τζαβέλλα- Ματσακά

32 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Η πλατεία Σύνθεση 07 Νοέμβριος 2014 Δημόσια Σχολή Θεατρικών Σπουδών στον Ταύρο

33 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες η τομή : Το κτίριο αιωρείται Ο δημόσιος χώρος εισέρχεται ανοδικά στο κτίριο τα όρια: το κυρίως κτίριο ορίζει το μέτωπο της οδού Πειραιώς

34 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες πλατεία το κυρίως κτίριο ορίζει το μέτωπο της οδού Πειραιώς Δερμιτζάκη Στρίκη-Τσιτσιβά

35 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες τα όρια: Λελούδα Μαράσι-Μάντακα το κυρίως κτίριο αφήνει ελεύθερη την γωνία της οδού Πειραιώς

36 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες.ο δημόσιος χώρος διεισδύει Εσωστρεφής πλατεία ανοδικά στο κτίριο τα όρια: το κυρίως κτίριο ορίζει το μέτωπο της οδού Πειραιώς

37 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Κτίριο μέσα σε κτίριο Ο δημόσιος χώρος εσωτερικά περιβάλλει το θέατρο Δεμερτζή-Μητροπούλου

38 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Δεμερτζή-Μητροπούλου

39 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Ο δημόσιος χώρος ως μία διαδρομή. ο δημόσιος χώρος βυθίζεται στο έδαφος επεκτείνεται στο δώμα Τα όρια /η τομή πλατεία Γόγολου-Κιούση-Χιωτοπούλου

40 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Ο δημόσιος χώρος ως μία διαδρομή Γόγολου-Κιούση-Χιωτοπούλου. ο δημόσιος χώρος βυθίζεται στο έδαφος επεκτείνεται στο δώμα

41 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Ο δημόσιος χώρος ως διαδρομή πλατεία Καγιάφας-Κουλουθρός

42 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Ο δημόσιος χώρος ως διαδρομή πλατεία τα όρια / η τομή.ο δημόσιος χώρος διεισδύει στο κτίριο στο επίπεδο του εδάφους Καγιάφας-Κουλουθρός

43 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες Ο δημόσιος χώρος ως μία διαδρομή Αρχοντάκη-Βλάχος- Γεωργίου τα όρια πλατεία ανοικτή προς την οδό Πειραιώς

44 δημόσιος χώρος/δημόσιο κτίριο-τυπολογίες η τομή.ο δημόσιος χώρος διεισδύει στο κτίριο στο επίπεδο του εδάφους Αρχοντάκη-Βλάχος- Γεωργίου

45 Αναφορές σε δημιουργούς Οι φωτογραφίες της Σχολής Αρχιτεκτόνων αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ. Οι φωτογραφίες των οικοπέδων ελήφθησαν από τους Διδάσκοντες της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ. Οι αεροφωτογραφίες προέρχονται από το Google Earth. Τα τοπογραφικά των οικοπέδων συντάχθηκαν από τους Διδάσκοντες της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ. Τα θέματα που παρουσιάζονται (σκίτσα, σχέδια, πινακίδες παρουσίασης, φωτογραφίες, τρισδιάστατες αναπαραστάσεις) δημιουργήθηκαν από τους Σπουδαστές της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ. Σημείωση: Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε μαζί μας.

46 Πηγές εικόνων Τίτλος: Archaos Contemporary Circus by Pierrot Bidon, Δημιουργός: Τίτλος: Εναέρια φωτογραφία της Αρχαίας Αγοράς, Δημιουργός / Άδεια: Bing maps Τίτλος: Roman Forum, Δημιουργός: Carla Tavares, Άδεια: CC BY-SA 3.0

47 Τίτλος: A picture taken from the top of the Torre del Magnia of the Campo in Siena, Δημιουργός: Einzelheiten zur Genehmigung, Άδεια: CC-BY-SA-2.0-DE Τίτλος: Barcelona, Plaça Reial, Δημιουργός: Ralf Roletschek, Άδεια: CC BY-SA Τίτλος: Ramblas street. Barcelona, Catalonia, Δημιουργός: Luis Miguel Bugallo Sánchez, Άδεια: CC BY-SA Τίτλος: Diamond Ranch High School, Δημιουργός: J Jakobson, Άδεια: CC BY-NC 2.0

48 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.