ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΓ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΓ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Επιβλέπων: Αλεξόπουλος Παναγιώτης Σπουδάστρια: Νάνου Σωτηρία ΑΘΗΝΑ

2 2 Η συμμετοχή του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης στην πειθαρχική διαδικασία Αθήνα 2015

3 3 Περίληψη Οι κανόνες του Πειθαρχικού Δικαίου υπηρετούν την ανάγκη συμμόρφωσης των δημοσίων υπαλλήλων στις υποχρεώσεις τους και διασφαλίζουν την αρχή της νομιμότητας. Οι εν λόγω κανόνες αναπτύσσουν προληπτική και κατασταλτική λειτουργία, αφενός διότι οι δημόσιοι υπάλληλοι γνωρίζουν εκ των προτέρων το κανονιστικό πλαίσιο, και αφετέρου διότι στην περίπτωση που υποπέσουν σε πειθαρχικό παράπτωμα τίθεται σε κίνηση η πειθαρχική διαδικασία, ώστε να εξακριβωθεί η τέλεσή του και να επιβληθεί η δέουσα ποινή. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη και κριτική αξιολόγηση της συμμετοχής του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ) στην πειθαρχική διαδικασία. Ο ΓΕΔΔ είναι ένα μονοπρόσωπο όργανο της διοίκησης με χαρακτηριστικά Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής, με ελεγκτικές, συντονιστικές, πειθαρχικές και άλλες αρμοδιότητες. Οι σελίδες που ακολουθούν εστιάζουν στις πειθαρχικές αρμοδιότητες που διαθέτει. Αξιολογείται η συμμετοχή του στην πειθαρχική διαδικασία διαχρονικά, από το 2004 έως το 2014, και παρατίθενται στατιστικά στοιχεία που αφορούν στη δράση του. Η ανάπτυξη και συγγραφή της πτυχιακής εργασίας στηρίχθηκαν στη μελέτη και ανάλυση πρωτογενών και δευτερογενών πηγών. Πρωτογενείς πηγές αποτέλεσαν οι Ετήσιες Εκθέσεις του ΓΕΔΔ και τα στατιστικά στοιχεία, οι νόμοι, τα διατάγματα και τα σχετικά συγγράμματα, ενώ δευτερογενείς, τα επιστημονικά βιβλία, τα άρθρα, τα δημοσιεύματα στον Τύπο, κ.ά. Το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι ο ΓΕΔΔ αποτελεί εγγυητή της ορθής απονομής πειθαρχικού δικαίου. Ωστόσο, μπορούν ακόμα να γίνουν βελτιώσεις που θα ενισχύσουν τη συμμετοχή του στην πειθαρχική διαδικασία. Προς την κατεύθυνση αυτή παρατίθεται στο τελευταίο κεφάλαιο μία σειρά προτάσεων που έχουν ως στόχο τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου και την διεύρυνση των πειθαρχικών αρμοδιοτήτων του ΓΕΔΔ. Λέξεις - κλειδιά Δημόσιοι υπάλληλοι, έναρξη/επίσπευση πειθαρχικής διαδικασίας, ένσταση, παράσταση πολιτικής αγωγής, πειθαρχική αρμοδιότητα, Πειθαρχικό Δίκαιο, πειθαρχική δίωξη, πειθαρχικό όργανο, πειθαρχικές ποινές, προσφυγή.

4 4 Abstract The rules of the Disciplinary Law target to the compliance of public servants to their obligations and also, ensure the principle of Legality. These rules develop preventive and repressive function, partly because civil servants have prior knowledge of the regulatory framework, and secondly, because, if they commit a breach of discipline, the disciplinary process initializes, in order to determine whether it was committed and impose the appropriate penalty. The objective of this thesis is to study and critically assess the participation of the General Inspector of Public Administration (GΙPA) in the disciplinary process. GIPA is a distinguished person of public administration with characteristics of an Independent Administrative Authority, with supervisory, auditory, disciplinary and other responsibilities. On the following pages we focus on disciplinary powers GIPA has. We assess the participation in the disciplinary process through time, from 2004 to 2014, and present statistics of GIPA s activity. The elaboration and writing of thesis were based on the study and analysis of primary and secondary sources were based on the study and analysis of primary and secondary sources. Primary sources were the Annual Reports of GIPA and statistics, laws, decrees and relevant literature and secondary, scientific books, articles and publications in Press. The paper draws to the conclusion that the GIPA guarantees the appropriate proper apply of the disciplinary law. However, improvements can still be made in order to enhance the participation of GIPA in the disciplinary process. In the last chapter, a number of proposals aiming to the improvement of the legislative framework and the expansion of GIPA s field of action is laid out. Keywords Civil servants, starting / accelerating disciplinary process, objection, civil action attendance, disciplinary jurisdiction, Disciplinary Law, disciplinary prosecution, disciplinary body, disciplinary penalties, appeal.

5 5 Περιεχόμενα Περίληψη Abstract Πίνακας συντομογραφιών/συντμήσεων Πίνακες εικονογράφησης Πρόλογος Κεφάλαιο 1: Πειθαρχικό Δίκαιο 1.1 Το Πειθαρχικό Δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων Βασικές αρχές Πειθαρχικού Δικαίου Διάκριση Πειθαρχικού και Ποινικού Δικαίου Σχέση πειθαρχικής και ποινικής δίκης Πειθαρχική διαδικασία και πειθαρχικά όργανα Κεφάλαιο 2: O θεσμός του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης 2.1 Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Η πειθαρχική αρμοδιότητα του ΓΕΔΔ Θεσμικό πλαίσιο πειθαρχικής αρμοδιότητας ΓΕΔΔ Ο σκοπός της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία Κεφάλαιο 3: Η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία 3.1 Η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στη πειθαρχική διαδικασία από το 2004 έως το 2014 σε απόλυτους αριθμούς Παρουσίαση των ενστάσεων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το Λόγοι ένστασης του ΓΕΔΔ κατά πειθαρχικών αποφάσεων Χαρακτηριστικές υποθέσεις για τις οποίες ο ΓΕΔΔ άσκησε ένσταση από το 2004 έως το Παρουσίαση των προσφυγών του ΓΕΔΔ από το 2008 έως το Χαρακτηριστικές υποθέσεις για τις οποίες ο ΓΕΔΔ άσκησε προσφυγή Παρουσίαση των πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2005 έως το Χαρακτηριστικές υποθέσεις όπου ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη Εντολή παράστασης πολιτικής αγωγής από τον ΓΕΔΔ Παρέμβαση του ΓΕΔΔ ως προς την εξέλιξη της πειθαρχικής διαδικασίας 60

6 6 Κεφάλαιο 4: Συμπεράσματα και προτάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση του θεσμού του ΓΕΔΔ 4.1 Αποτίμηση της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία Προτάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία Επίλογος Βιβλιογραφία Παράρτημα

7 7 Πίνακας συντομογραφιών/συντμήσεων Α.Δ.Α. Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή αρ. αρθμ. Α.ΤΕ.Ι Άρθρο Αριθμός Ανώτατο Τεχνολογικό Ίδρυμα Α.Υ.Ε. Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Γ.Ε.Δ.Δ. Γ.Σ. Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Γενικό Νοσοκομείο Δ.Ε. Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Δ.Ε.Α. Διοικητικό Εφετείο Αθηνών Δ/νση Διεύθυνση Δ.Σ. Διοικητικό Συμβούλιο Ε.Δ.Ε. Ένορκη Διοικητική Εξέταση ΕΛ.ΑΣ. Ελληνική Αστυνομία Ε.Π.ΑΝ. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» Ε.Σ.Υ. Εθνικό Σύστημα Υγείας Η/Υ Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Κ.Π.Δ. Κώδικας Ποινικής Δικονομίας Κ.Π.Σ.Ι.ΕΣΥ Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ Κ.Π.Σ. Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης ν. Νόμος Ν.Π.Δ.Δ. Ν.Π.Ι.Δ. Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου Ν.Σ.Κ. Νομικό Συμβούλιο του Κράτους Ο.Τ.Α. Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης παρ. Παράγραφος Π.Δ. Προεδρικό Διάταγμα Πε.Σ.Υ.Π. Περιφερειακό Σύστημα Υγείας & Πρόνοιας Π.Κ. Ποινικός Κώδικας Π.Υ.Σ.Δ.Ε. Περιφερειακό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

8 8 Π.Υ.Σ.Π.Ε. Σ.τ.Ε. Τ.Ε. Τ.Ε.Ε. Υ.Κ. ΥΠ.ΕΣ. Φ.Ε.Κ. Περιφερειακό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Συμβούλιο της Επικρατείας Τεχνολογική Εκπαίδευση Τεχνολογική Επαγγελματική Εκπαίδευση Υπαλληλικός Κώδικας Υπουργείο Εσωτερικών Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως

9 9 Πίνακες εικονογράφησης Πίνακες Πίνακας 1: Πλήθος και ποσοστό ενστάσεων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το Πίνακας 2: Προσφυγές που ασκήθηκαν από τον ΓΕΔΔ, όργανο που εξέδωσε την πράξη και δικαστήριο Πίνακας 3: Σύνολο προσφυγών που ασκήθηκαν από τον ΓΕΔΔ από το 2008 έως το Πίνακας 4: Σύνολο πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2005 έως το Πίνακας 5: Εντολές παράστασης πολιτικής εντολής που έχει εκδώσει ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το Πίνακας 6: Παρέμβαση ΓΕΔΔ για επίσπευση πειθαρχικής διαδικασίας από το 2008 έως το Γραφήματα Γράφημα 1: Πλήθος και ποσοστό ενστάσεων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το Γράφημα 2: Ποσοστό ενστάσεων κατά λόγο ένστασης για το έτος Γράφημα 3: Σύνολο προσφυγών που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το Γράφημα 4: Σύνολο πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2005 έως το Γράφημα 5: Εντολές παράστασης πολιτικής εντολής που έχει εκδώσει ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το Γράφημα 6: Παρέμβαση ΓΕΔΔ για επίσπευση πειθαρχικής διαδικασίας από το 2008 έως το

10 10 Πρόλογος Η προσήκουσα απονομή Πειθαρχικού Δικαίου συνδέεται άρρηκτα με την ανάγκη προστασίας του εννόμου αγαθού της δημόσιας υπηρεσίας ως φορέα του δημοσίου συμφέροντος. Η νόμιμη και εύρυθμη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών πλήττεται από τα κρούσματα μη ορθής απονομής ή και ατιμωρησίας υπαλλήλων που παραβιάζουν με τις πράξεις τους το πειθαρχικό δίκαιο. Η δέουσα απονομή ποινών αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς συνδέεται άμεσα τόσο με το κύρος των φορέων του Δημοσίου όσο και με τους σκοπούς του δημοσίου συμφέροντος. Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ), ως οιονεί Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή που απολαμβάνει πλήρους προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, συμμετέχει στην πειθαρχική διαδικασία, ασκώντας την πειθαρχική του αρμοδιότητα με γνώμονα την προάσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου, μέσω του περιορισμού της πιθανότητας μη επιβολής της ορθής πειθαρχικής ποινής ή της ατιμωρησίας των υπαλλήλων που έχουν υποπέσει σε πειθαρχικά παραπτώματα. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να γίνει μια συνολική αποτίμηση της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία. Η εργασία χωρίζεται σε τρία κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στο Πειθαρχικό Δίκαιο, εστιάζοντας στις βασικές αρχές που το διέπουν, στη σχέση της πειθαρχικής με την ποινική διαδικασία και στα πειθαρχικά όργανα. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται μια σύντομη παρουσίαση του θεσμού του ΓΕΔΔ και στη συνέχεια περιγράφεται η πειθαρχική του αρμοδιότητα, το θεσμικό και διοικητικό πλαίσιο λειτουργίας του και ο σκοπός της συμμετοχής του στην πειθαρχική διαδικασία. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται ορισμένα διαχρονικά στατιστικά στοιχεία σχετικά με την πειθαρχική αρμοδιότητα του ΓΕΔΔ, αποτιμάται η δράση του από το 2004 έως και το 2014 και τέλος, κατατίθενται προτάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση της συμμετοχής του στην απονομή πειθαρχικού δικαίου. Για την εκπόνηση της εν λόγω εργασίας, σε πρώτο στάδιο μελετήθηκε η σχετική βιβλιογραφία και σε δεύτερο στάδιο συγκεντρώθηκε υλικό από επισκέψεις στο Γραφείο του ΓΕΔΔ. Ιδιαίτερα χρήσιμο για την εξαγωγή συμπερασμάτων ήταν το πρωτογενές υλικό που συγκεντρώθηκε, όπως οι Ετήσιες Εκθέσεις πεπραγμένων του ΓΕΔΔ και τα στατιστικά στοιχεία για τη δράση του. Σε συνέχεια της μελέτης του

11 11 υλικού που συγκεντρώθηκε, ακολούθησε η οργάνωση των πληροφοριών και η αποτύπωση του γραπτού κειμένου.

12 12 Κεφάλαιο 1: Πειθαρχικό Δίκαιο 1.1 Το Πειθαρχικό Δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων Το Πειθαρχικό Δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων αποτυπώνεται στον ν.3528/2007 «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ», όπως αυτός τροποποιήθηκε από τις διατάξεις του ν.4057/2012 «Πειθαρχικό Δίκαιο Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου» και από τις διατάξεις του ν.4325/2015 «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης - Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις». Το Πειθαρχικό Δίκαιο καθορίζει τη συμπεριφορά των εν λόγω υπαλλήλων εντός και εκτός υπηρεσίας, καθώς και τις υποχρεώσεις τους απέναντι στη Διοίκηση και τους πολίτες. Για τους δημοτικούς υπαλλήλους ισχύουν οι διατάξεις του ν.3584/2007 «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων», όπως αυτός τροποποιήθηκε από τον ν.4057/2012 και από μεταγενέστερες διατάξεις. Για ειδικές κατηγορίες δημοσίων λειτουργών όπως οι ιατροί του ΕΣΥ και οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ισχύουν οι διατάξεις του ν.3528/2007, όπως και ειδικές διατάξεις με τις οποίες καθορίζονται τα πειθαρχικά τους όργανα. Ειδικότερα, για τους ιατρούς του ΕΣΥ ισχύουν οι διατάξεις του ν.2071/1992 «Εκσυγχρονισμός και Οργάνωση Συστήματος Υγείας», όπως τροποποιήθηκαν με τον ν.3418/2005 «Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας», ενώ για τους εκπαιδευτικούς της πρώτης και δεύτερης βαθμίδας εκπαίδευσης ισχύουν οι ειδικές διατάξεις του ν.1566/1985 «Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις» και του ν.2517/1997 «Εκλογή Διδακτικού Προσωπικού των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και άλλες διατάξεις». Γενικότερα, υποκείμενα του Πειθαρχικού Δικαίου του ΥΚ είναι οι δημόσιοι πολιτικοί διοικητικοί υπάλληλοι και οι υπάλληλοι των ΝΠΔΔ που υπάγονται στον ΥΚ. Με τις ρυθμίσεις του ν.4057/2012 υποκείμενα του Πειθαρχικού Δικαίου είναι

13 13 και το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ Α και Β βαθμού. Το Πειθαρχικό Δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων αποτελεί τμήμα του Διοικητικού Δικαίου. Δεν έχει συστηματική αυτοτέλεια από το υπόλοιπο Δημοσιοϋπαλληλικό Δίκαιο, αλλά αντίθετα, συνδέεται με αυτό, με άμεση οργανική σχέση (Σπηλιωτόπουλος και Χρυσανθάκης, 2007, σελ. 129). Οι διατάξεις του αποτελούν το Ε Μέρος του Κώδικα Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ. 1.2 Βασικές αρχές Πειθαρχικού Δικαίου Πειθαρχικό Δίκαιο καλείται το σύνολο των νομικών κανόνων, με τους οποίους ασκείται πειθαρχική εξουσία, για τον προσδιορισμό της πειθαρχικής ευθύνης των δημοσίων υπαλλήλων και επιβολής της αρμόζουσας ποινής (Φθενάκης, 2000, σελ. 150). Πρόκειται για κανόνες του Διοικητικού Δικαίου, του οποίου γενικός σκοπός είναι η ρύθμιση της καλής και σύννομης λειτουργίας των Δημοσίων Υπηρεσιών, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ Α και Β βαθμού. Το Πειθαρχικό Δίκαιο αποτελείται από το ουσιαστικό ή συστηματικό Πειθαρχικό Δίκαιο και το διαδικαστικό-τυπικό-δικονομικό Πειθαρχικό Δίκαιο. Στο πρώτο περιλαμβάνονται οι κανόνες που καθορίζουν και ρυθμίζουν τα πειθαρχικά παραπτώματα και οι πειθαρχικές ποινές, και στο διαδικαστικό-τυπικό-δικονομικό Πειθαρχικό Δίκαιο περιλαμβάνονται οι κανόνες που καθορίζουν τα πειθαρχικά όργανα και τη διαδικασία επιβολής των πειθαρχικών ποινών και κυρώσεων. Όσον αφορά στο διαδικαστικό Πειθαρχικό Δίκαιο η διαδικασία εξελίσσεται ενώπιον των πειθαρχικών οργάνων και όχι ενώπιον των δικαστηρίων και επιπλέον, η απόφαση που εκδίδεται αποτελεί κατ ουσίαν διοικητική πράξη (Παναγόπουλος, 2008, σελ. 159). Το τυπικό Πειθαρχικό Δίκαιο εξασφαλίζει ταυτόχρονα και την προστασία του υπαλλήλου που διώκεται πειθαρχικά από τυχόν αυθαίρετη κρίση κατά την άσκηση της πειθαρχικής διαδικασίας από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα (Καίσαρη, 2013, σελ ). Με τους κανόνες του Πειθαρχικού Δικαίου διασφαλίζεται αφενός η τήρηση της αρχής της νομιμότητας από τους υπαλλήλους κατά την τέλεση των καθηκόντων τους και διαμορφώνεται, αφετέρου ένα σύνολο κανόνων σχετικά με τη συμπεριφορά τους

14 14 όχι μόνο εντός, αλλά και εκτός υπηρεσίας. Οι κανόνες που αφορούν στην εξωϋπηρεσιακή τους συμπεριφορά συνδέονται άρρηκτα με το κύρος της δημοσιοϋπαλληλικής τους ιδιότητας. Το Πειθαρχικό Δίκαιο έχει διττή λειτουργία, προληπτική και κατασταλτική. Αναφορικά με την προληπτική λειτουργία, αυτή συνίσταται στο ότι οι υπάλληλοι έχουν γνώση του κανονιστικού πλαισίου εντός του οποίου οφείλουν να δρουν εντός και εκτός υπηρεσίας (εφόσον αυτή συνάπτεται με την υπαλληλική τους ιδιότητα). Η κατασταλτική λειτουργία του Πειθαρχικού Δικαίου, από την άλλη, εφαρμόζεται όταν ο υπάλληλος υποπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα. 1.3 Διάκριση Πειθαρχικού και Ποινικού Δικαίου Το Πειθαρχικό Δίκαιο εμφανίζει ομοιότητες με το Ποινικό Δίκαιο, αλλά διαφοροποιείται από αυτό ως προς τον σκοπό, το είδος των κυρώσεων και τη διαδικασία επιβολής τους (Σπηλιωτόπουλος και Χρυσανθάκης, 2007, σελ ). Συγκεκριμένα, σκοπός του Πειθαρχικού Δικαίου είναι η επιδίωξη της αποτελεσματικής και της εύρυθμης λειτουργίας των δημόσιων διοικητικών υπηρεσιών. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τη συμμόρφωση υπαλλήλων στα καθήκοντά τους και τη διασφάλιση της νομιμότητας της διοικητικής δράσης και των αρχών του κράτους δικαίου. Σκοπός του Ποινικού Δικαίου, αντίθετα, είναι η διασφάλιση του κοινωνικού συμφέροντος και της ομαλής κοινωνικής συμβίωσης, που επιτυγχάνεται μέσω της τήρησης των ποινικών νόμων από τους πολίτες (Σπηλιωτόπουλος και Χρυσανθάκης, 2007). Αναφορικά με τις κυρώσεις, η πειθαρχική ποινή αποτελεί διοικητική κύρωση, επιβάλλεται με διοικητική πράξη και αναφέρεται αποκλειστικά στην ειδική νομική σχέση που αναπτύσσει ο υπάλληλος με το Δημόσιο. Αντίθετα, οι αποφάσεις του ποινικού δικαστηρίου εκδίδονται σύμφωνα τους κανόνες του Ποινικού Δικαίου και της Ποινικής Δικονομίας. Μια άλλη διαφοροποίηση είναι ότι αρμόδια για την επιβολή ποινών στο Ποινικό Δίκαιο είναι τα δικαστήρια (η δικαστική εξουσία), ενώ στο Πειθαρχικό Δίκαιο οι πειθαρχικές ποινές και οι διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται από τα αρμοδιότητα πειθαρχικά όργανα της διοίκησης (από την εκτελεστική εξουσία). Εκτός από τις διαφορές που εντοπίστηκαν παραπάνω υπάρχουν και ομοιότητες. Έτσι, και στο Πειθαρχικό και στο Ποινικό Δίκαιο δεν

15 15 επιτρέπεται να εγκληθεί κανείς δύο φορές για το ίδιο παράπτωμα (αρχή του non bis idem). Στο Πειθαρχικό Δίκαιο κατοχυρώνεται με αυτόν τον τρόπο ότι ο υπάλληλος δεν κινδυνεύει να διωχθεί δύο φορές για την ίδια πράξη ή παράλειψη (Πικραμένος, 2013, σελ. 252). Σε αυτό το σημείο επισημαίνεται ότι οι αρχές και κανόνες του Ποινικού Δικαίου και της Ποινικής Δικονομίας εφαρμόζονται ανάλογα και στο Πειθαρχικό Δίκαιο, εφόσον δεν αντίκεινται στις ρυθμίσεις του και συνάδουν με τη φύση και το σκοπό της πειθαρχικής διαδικασίας. Έτσι, εκτός από την αρχή του non bis idem, ισχύουν η προηγούμενη κλήση σε απολογία, η ταχεία κίνηση της πειθαρχικής δίωξης, το τεκμήριο της αθωότητας του πειθαρχικά διωκομένου και η αρχή του in dubio pro reo (οι αμφιβολίες είναι υπέρ του κατηγορουμένου), και τέλος, η αρχή της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολόγησης των πειθαρχικών αποφάσεων (Καίσαρη, 2013, σελ. 38) Σχέση πειθαρχικής και ποινικής δίκης Στο άρθρο 114 του ΥΚ διευκρινίζεται ότι η πειθαρχική διαδικασία είναι ανεξάρτητη από την ποινική δίκη (ή άλλη δίκη) και ότι η ποινική δίκη δεν αναστέλλει υποχρεωτικά την πειθαρχική διαδικασία. Για μία πράξη ή παράλειψη υπαλλήλου μπορεί να γεννηθεί ταυτόχρονα πειθαρχική και ποινική ευθύνη και να υπάρξει τόσο ποινική καταδίκη όσο και πειθαρχική τιμωρία αυτού (Καίσαρη, 2013, σελ. 39). Με αυτόν τον τρόπο κατοχυρώνεται η δυνατότητα παράλληλης εξέλιξης των δύο διαδικασιών. Με την παρ.3 του ίδιου άρθρου, επιπρόσθετα, το πειθαρχικά αρμόδιο όργανο δεσμεύεται από την κρίση της αμετάκλητης ποινικής απόφασης, μόνο ως προς την ύπαρξη ή την ανυπαρξία πραγματικών περιστατικών που στοιχειοθετούν την αντικειμενική υπόσταση του πειθαρχικού παραπτώματος. Με το άρθρο 19 του ν.4210/2013 «Ρυθμίσεις Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» το άρθρο 114 τροποποιήθηκε ως ακολούθως: «Με την επιφύλαξη των καταδικαστικών αποφάσεων όπου η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης είναι υποχρεωτική, τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα οφείλουν εντός είκοσι ημερών μετά την ως άνω ενημέρωσή τους να αποφαίνονται αιτιολογημένα για την άσκηση ή μη πειθαρχικής δίωξης σε βάρος του υπαλλήλου».

16 16 Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι το πειθαρχικά αρμόδιο όργανο και ο ποινικός δικαστής οφείλουν να σέβονται τη σχέση και τις ιδιαιτερότητες που αναπτύσσονται μεταξύ των δύο αυτών πεδίων του Δικαίου και να στοχεύουν στην κατά το δυνατόν ευσυνείδητη και αμερόληπτη απονομή της δικαιοσύνης. Σκοπός θα πρέπει να είναι αφενός η απρόσκοπτη και εύρυθμη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών και αφετέρου η ομαλή κοινωνική συμβίωση (Γιαρένη, 2006). 1.4 Πειθαρχική διαδικασία και πειθαρχικά όργανα Στην πειθαρχική διαδικασία περιλαμβάνονται κανόνες που ρυθμίζουν, πρώτον, τα όργανα που είναι αρμόδια για τη δίωξη και την εξακρίβωση της τέλεσης ενός πειθαρχικού παραπτώματος, την επιβολή των πειθαρχικών ποινών και την εκτέλεση των πειθαρχικών αποφάσεων και, δεύτερον, τις πράξεις που είναι αναγκαίες για τις ενέργειες αυτές καθώς και τις σχετικές πράξεις του διωκομένου (Σπηλιωτόπουλος και Χρυσανθάκης, 2007). Στο άρθρο 116 του ΥΚ ορίζονται τα πειθαρχικά όργανα που έχουν αρμοδιότητα για την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας στους υπαλλήλους που υφίστανται αυτών. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι πειθαρχική εξουσία έχουν οι πειθαρχικά προϊστάμενοί τους, το ΔΣ ΝΠΔΔ για τους υπαλλήλους του νομικού προσώπου, το πειθαρχικό συμβούλιο του οικείου φορέα, το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, ο ΓΕΔΔ, το Διοικητικό Εφετείο και το ΣτΕ. Στο άρθρο 117 του ΥΚ προσδιορίζονται τα μονομελή πειθαρχικά όργανα. Συγκεκριμένα, πειθαρχικά προϊστάμενοι είναι οι Υπουργοί, οι Ειδικοί και οι Γενικοί Γραμματείς, ο Ελεγκτής Νομιμότητας, οι Γενικοί Διευθυντές και οι Διευθυντές, ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και των γενικών επιτελείων, οι αρχηγοί των σωμάτων ασφαλείας και του λιμενικού σώματος, οι διοικητές των μονάδων και σχολών των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, ο διοικητής του Αγίου Όρους, οι προϊστάμενοι των ΑΔΑ, κ.λπ. Επιπλέον, αναφέρονται στο ίδιο άρθρο και οι πειθαρχικά προϊστάμενοι υπαλλήλων που εργάζονται σε ΝΠΔΔ. Στον ΥΚ οι αρμοδιότητες των μονομελών πειθαρχικών οργάνων αναφέρονται στο άρθρο 118 και των συλλογικών πειθαρχικών οργάνων, δηλαδή των διοικητικών συμβουλίων των ΝΠΔΔ και των πειθαρχικών συμβουλίων στα άρθρα 119 και 120. Η πειθαρχική αρμοδιότητα συνίσταται στην εντολή διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης και ΕΔΕ, στην έναρξη της πειθαρχικής διαδικασίας με την κλήση σε

17 17 απολογία και την εκδίκαση της υπόθεσης ή την παύση της πειθαρχικής δίωξης ή με την παραπομπή στο αμέσως ανώτερο πειθαρχικό όργανο, στην περίπτωση που κριθεί ότι το παράπτωμα που υπέπεσε ο υπάλληλος επισύρει ποινή ανώτερη από αυτή που έχει δυνατότητα να επιβάλλει το αρμόδιο όργανο το οποίο επιλαμβάνεται της υπόθεσης σε πρώτο στάδιο. Η υπόθεση μπορεί να παραπεμφθεί έως και στον Υπουργό, ο οποίος μπορεί να παραπέμψει εάν κρίνει σκόπιμο την υπόθεση στο πειθαρχικό συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 123 του ΥΚ. Στο άρθρο 118 ορίζεται ακόμη, ότι όλοι οι πειθαρχικά προϊστάμενοι μπορούν να επιβάλλουν την ποινή της έγγραφης επίπληξης, ενώ μόνο ορισμένοι την ποινή του προστίμου, όπως ο Υπουργός, ο οποίος μπορεί να επιβάλλει την καταβολή προστίμου έως και τριών μηνών αποδοχών, ο Γενικός Διευθυντής, ο οποίος μπορεί να επιβάλλει πρόστιμο έως και τα δύο τρίτα των μηνιαίων αποδοχών κ.ά. Τα πειθαρχικά συμβούλια επιβάλλουν οποιαδήποτε πειθαρχική ποινή. Στις αρμοδιότητές τους περιλαμβάνεται η κλήση του υπαλλήλου που διώκεται σε απολογία και η πειθαρχική ανάκριση. Κατά το στάδιο της κύριας διαδικασίας, στις αρμοδιότητές τους περιλαμβάνονται τόσο η συζήτηση και εκδίκαση της υπόθεσης όσο και η έκδοση της πειθαρχικής απόφασης (Σπηλιωτόπουλος και Χρυσανθάκης, 2007). Στο άρθρο 120 του ΥΚ διευκρινίζεται ότι το πειθαρχικό συμβούλιο ασκεί την αρμοδιότητά του, σε πρώτο βαθμό, έπειτα από παραπομπή της υπόθεσης σε αυτό και σε δεύτερο βαθμό, εφόσον έχει ασκηθεί ένσταση κατά της απόφασης.

18 18 Κεφάλαιο 2: Ο θεσμός του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης 2.1 Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Ο θεσμός του ΓΕΔΔ καθιερώθηκε με το ν.3074/2002 σε συμμόρφωση με τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας για την ίδρυση επιτελικού συντονιστικού οργάνου της δράσης των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου του Δημόσιου Τομέα. O ΓΕΔΔ αναφέρεται ρητά ως πειθαρχικό όργανο της δημόσιας διοίκησης στον Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ και στον Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, οι οποίοι κυρώθηκαν με τον ν.3584/2007. Η νομολογιακή αντιμετώπιση του θεσμού οριστικοποιήθηκε με τη με αριθμό 1849/2008 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία κρίθηκε η συνταγματικότητα των διατάξεων του άρθρου 10 «Λήξη θητείας συλλογικών οργάνων και οργάνων διοίκησης» του ν.3260/2004 «Ρυθμίσεις του συστήματος προσλήψεων και θεμάτων δημόσιας διοίκησης». Σύμφωνα με αυτήν, ο ΓΕΔΔ ανήκει στην κατηγορία των εκτός της υπαλληλικής ιεραρχίας θέσεων μετακλητών ανωτάτων διοικητικών υπαλλήλων. Στη θέση του ΓΕΔΔ τοποθετείται πρόσωπο εγνωσμένου κύρους που διαθέτει υψηλή επιστημονική κατάρτιση και απολαμβάνει ευρείας κοινωνικής αποδοχής (άρ. 1 του ν.3074/2002). Ο Γενικός Επιθεωρητής επιλέγεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από εισήγηση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και διορίζεται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του ίδιου υπουργού. Η θητεία του είναι πενταετής και ανανεώνεται με την ίδια διαδικασία. Τόσο ο ίδιος ο ΓΕΔΔ όσο και τα μέλη του απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας (άρ. 9, ν.3094/2003). Ο ΓΕΔΔ έχει ως αποστολή τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, την παρακολούθηση και αξιολόγηση του έργου του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και όλων των ιδιαίτερων Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου της δημόσιας διοίκησης, καθώς και τον εντοπισμό φαινομένων διαφθοράς και κακοδιοίκησης (Ετήσια Έκθεση 2004).

19 19 Ο ΓΕΔΔ είναι ένας μηχανισμός εσωτερικού ελέγχου με ελεγκτικές, πειθαρχικές, συντονιστικές και άλλες αρμοδιότητες. Οι αρμοδιότητές του ορίζονται από το άρθρο 1 του ν.3074/2002, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Συγκεκριμένα, Ο ΓΕΔΔ κατά την άσκηση των αμιγώς ελεγκτικών του καθηκόντων μπορεί να: Διεξάγει επιθεωρήσεις, ελέγχους, επανελέγχους και έρευνες ή να διατάσσει τη διενέργειά τους από τα Σώματα και τις υπάρχουσες Υπηρεσίες Επιθεώρησης και Ελέγχου στο Δημόσιο, στα ΝΠΔΔ, στους ΟΤΑ Α και Β βαθμού, στις επιχειρήσεις τους, στα κρατικά ΝΠΙΔ και στις δημόσιες επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις, τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος (ΠΔ 77/05) Εξετάζει καταγγελίες ή αναφορές που υποβάλλονται στο γραφείο του Ασκεί από τους ελεγχόμενους φορείς των προβλεπόμενων από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας το δικαίωμα του πολιτικώς ενάγοντος (παράσταση πολιτικής αγωγής) για την ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που μπορεί να τους έχει προκαλέσει, με αξιόποινες πράξεις του, οποιοσδήποτε υπάλληλος, λειτουργός ή όργανό τους Αίρει το τραπεζικό, φορολογικό και χρηματιστηριακό απόρρητο των ελεγχόμενων προσώπων Ζητάει τον διορισμό εμπειρογνωμόνων, δημοσίων υπαλλήλων ή λειτουργών ή και ιδιωτών, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο Ζητάει τη συγκρότηση μικτού κλιμακίου ελέγχου αποτελούμενου από επιθεωρητές-ελεγκτές δύο ή περισσότερων σωμάτων ή υπηρεσιών επιθεώρησης και ελέγχου. Η συνεργασία με τον ΓΕΔΔ ή με τα ελεγκτικά σώματα ή υπηρεσίες, στις οποίες έχει αναθέσει ελεγκτικό έργο, είναι υποχρεωτική για τους υπαλλήλους και λειτουργούς των ελεγχόμενων φορέων, και τυχόν άρνηση των τελευταίων να συμπράξουν, να συνεργασθούν ή να χορηγήσουν στοιχεία κατά τον έλεγχο συνιστά αυτοτελές πειθαρχικό παράπτωμα (ν.3528/2007). Η διαπίστωση πειθαρχικών παραπτωμάτων υπαλλήλων ή λειτουργών των ελεγχόμενων φορέων κατά τον έλεγχο ή επιθεώρηση που διενεργείται από τον ΓΕΔΔ ή κατ εντολή του, δεσμεύει τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα για την άσκηση πειθαρχική δίωξης.

20 20 Επισημαίνεται ότι όλοι οι έλεγχοι που διενεργούνται από τον ΓΕΔΔ ή κατ εντολή του: Στοχεύουν στην αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς και στον καταμερισμό τυχόν ευθυνών, στον έλεγχο της διαχείρισης του δημοσίου χρήματος και στον εντοπισμό των τομέων της δημόσιας διοίκησης που χρειάζονται βελτίωση με σκοπό την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και Πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές της ακεραιότητας, της εχεμύθειας και της ουδετερότητας (Ετήσια Έκθεση 2013). Άλλωστε, κατά τη διενέργεια των ελέγχων όλοι οι εμπλεκόμενοι οφείλουν να ενεργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2472/1997 «περί προστασίας ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων». Ο ΓΕΔΔ κατά την άσκηση των πειθαρχικών του αρμοδιοτήτων μπορεί να: Ασκεί ή να διατάσσει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης ή τη λήψη άλλων διοικητικών μέτρων σε βάρος δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών και να διενεργεί ΕΔΕ Εξετάζει αποφάσεις πειθαρχικών οργάνων και να τις παραπέμπει στο ανώτερο κατά περίπτωση πειθαρχικό όργανο Προσφεύγει κατά όλων των τελεσίδικων αποφάσεων των πειθαρχικών συμβουλίων για πειθαρχικά αδικήματα που επισύρουν την ποινή της προσωρινής παύσης ή του υποβιβασμού. Στις συντονιστικές αρμοδιότητες του ΓΕΔΔ ανήκουν: Η σύγκληση και η προεδρία του Συντονιστικού Οργάνου Επιθεώρησης και Ελέγχου (άρ. 8 του ν.3074/2002) Η εποπτεία της δράσης και η αξιολόγηση του έργου των Σωμάτων Επιθεώρησης και Ελέγχου. Στον ΓΕΔΔ έχει ανατεθεί επίσης: Ο έλεγχος των ετήσιων δηλώσεων οικονομικής κατάστασης (πόθεν έσχες) όλων των μελών των Σωμάτων Επιθεώρησης και Ελέγχου Ο έλεγχος των ετήσιων δηλώσεων οικονομικής κατάστασης όλων των προϊσταμένων των Δημοσίων Οικονομικών Υπηρεσιών και των λοιπών ελεγκτικών υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών και των υπαλλήλων (ελεγκτών) που υπηρετούν σε αυτές καθώς και των

21 21 προϊσταμένων και των υπαλλήλων των πολεοδομικών γραφείων και υπηρεσιών των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης Η εξέταση προσφυγών κατά αποφάσεων φορέων του δημόσιου τομέα με τις οποίες απορρίπτονται, στο σύνολό τους ή εν μέρει, αιτήσεις χορήγησης δημοσίων εγγράφων για περαιτέρω χρήση (άρ. 5 του ν.3448/2006) Η υποβολή νομοθετικών και οργανωτικών προτάσεων για την πάταξη της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης στην ελληνική δημόσια διοίκηση Ο έλεγχος της προσβασιμότητας Ατόμων Με Ειδικές Ανάγκες σε δημόσιες υπηρεσίες (εγκύκλιος Υπουργού Εσωτερικών, αρθμ. ΔΙΑΔΠ/Π.ΑμεΑ/Φ.3/6/1537/ ). 2.2 Η πειθαρχική αρμοδιότητα του ΓΕΔΔ Ο ΓΕΔΔ μπορεί να διεξάγει ο ίδιος ή με τους ειδικούς επιθεωρητές που υπηρετούν στο Γραφείο του ή τα αρμόδια όργανα των φορέων όπως αυτά ορίζονται από το νόμο, ΕΔΕ και σε κάθε περίπτωση μπορεί να ασκήσει ή να διατάξει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης ή και τη λήψη άλλων διοικητικών μέτρων. Η δυνατότητα διεξαγωγής ΕΔΕ από τον ΓΕΔΔ και τους ειδικούς επιθεωρητές του Γραφείου του, οι οποίοι ασκούν καθήκοντα ειδικών ανακριτικών υπαλλήλων, ενισχύει τον ελεγκτικό του ρόλο και την αποτελεσματικότερη διενέργεια επιθεωρήσεων, ελέγχων, επανελέγχων και ερευνών (Ετήσια Έκθεση 2013). Ο ΓΕΔΔ έχει δικαίωμα ένστασης κατά όλων των αποφάσεων όλων των μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων. Επίσης, ο νομοθέτης του παρέχει τη δυνατότητα προσφυγής ενώπιον του ΣτΕ κατά τελεσίδικων αποφάσεων, αλλά μόνο για αυτές με τις οποίες επιβάλλονται οι πειθαρχικές ποινές της προσωρινής παύσης και του υποβιβασμού με αίτημα την επιβολή της πειθαρχικής ποινής της οριστικής παύσης. Ένσταση ενώπιον του υπηρεσιακού ή του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου δικαιούνται να ασκήσουν: α) ο υπάλληλος που τιμωρήθηκε και β) υπέρ της διοίκησης ή υπέρ του υπαλλήλου κάθε ανώτερος πειθαρχικώς προϊστάμενος, οι πρόεδροι των συλλογικών οργάνων όπως ορίζονται από τον νόμο και ο Υπουργός ή ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας που ασκεί εποπτεία στο νομικό πρόσωπο (άρ. 141

22 22 του ΥΚ). Τα υπηρεσιακά συμβούλια και το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, όταν κρίνουν μετά από ένσταση του υπαλλήλου ή υπέρ του, δεν μπορούν να χειροτερεύουν τη θέση του. Όταν κρίνουν ένσταση υπέρ της διοίκησης, δεν μπορούν να επιβάλουν ελαφρύτερη ποινή από αυτήν που επιβλήθηκε. Όταν ασκούνται ενστάσεις τόσο από τον υπάλληλο όσο και υπέρ της διοίκησης, το οικείο συμβούλιο τις κρίνει από κοινού και δεν δεσμεύεται ως προς την ποινή που θα επιβάλει. Σύμφωνα με το άρθρο 114 του ΥΚ, στην περίπτωση όπου έχει ασκηθεί προσφυγή κατά απόφασης η οποία επιβάλλει την ποινή της προσωρινής ή οριστικής παύσης ή του υποβιβασμού, η εκδίκαση της προσφυγής γίνεται μέσα σε προθεσμία έξι μηνών από την άσκησή της, αλλιώς η πειθαρχική απόφαση εκτελείται από την οικεία υπηρεσία ή το ΝΠΔΔ, κατά τα οριζόμενα στον νόμο. Το ΣτΕ ή το Διοικητικό Εφετείο, όταν κρίνουν μετά από προσφυγή, δεν δύνανται να χειροτερεύουν τη θέση του υπαλλήλου. Η προθεσμία για την άσκηση των προαναφερόμενων ενστάσεων και προσφυγών αρχίζει από την υποχρεωτική κοινοποίηση των σχετικών πειθαρχικών αποφάσεων στο Γραφείο του ΓΕΔΔ. Η κοινοποίηση των πειθαρχικών αποφάσεων από τις δημόσιες υπηρεσίες, τα ΝΠΔΔ και τους ΟΤΑ Α και Β βαθμού στο Γραφείο του είναι υποχρεωτική. Η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του τότε Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, προκειμένου να ενημερώσει για τις νέες αρμοδιότητες του ΓΕΔΔ και με στόχο να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική άσκησή τους, απέστειλε τις εγκυκλίους ΔΙΔΑΔ/Φ.58/194/οικ. 4371/ και ΔΙΔΑΔ/Φ.58/ 213/οικ.25927/ Με τις εγκυκλίους αυτές, γνωστοποιήθηκε στους παραπάνω φορείς η υποχρέωσή τους να κοινοποιούν στον ΓΕΔΔ όλες τις πειθαρχικές αποφάσεις των πειθαρχικά προϊσταμένων και στους προέδρους των υπηρεσιακών συμβουλίων τις αποφάσεις των οικείων υπηρεσιακών συμβουλίων, ενημερώνοντας παράλληλα για την πορεία των εκκρεμών πειθαρχικών υποθέσεων. Οι φορείς παρακλήθηκαν να κοινοποιούν τις πειθαρχικές αποφάσεις σε όσο το δυνατόν συντομότερο χρόνο, ώστε ο ΓΕΔΔ να λαμβάνει γνώση εγκαίρως, προκειμένου να ασκεί τα ένδικα μέσα που διαθέτει. Η έγκαιρη κοινοποίηση των πειθαρχικών αποφάσεων στο γραφείο του ΓΕΔΔ είναι αποφασιστικής σημασίας για την αποτελεσματική άσκηση της δικαιοδοσίας του αυτής. Με αυτόν τον τρόπο καθίσταται επιπλέον δυνατή ή εξαγωγή συμπερασμάτων

23 23 σχετικά με τη διαδικασία απονομής πειθαρχικού δικαίου με στόχο τη συνεχή βελτίωσή της. Ειδικότερα, όσον αφορά στην κοινοποίηση των αποφάσεων των υπηρεσιακών συμβουλίων, πρέπει να πραγματοποιείται ταυτόχρονα τόσο στον οικείο υπουργό ή το μονομελές όργανο, το οποίο έχει δικαίωμα υποβολής ένστασης στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, όσο και στον ΓΕΔΔ, για να περατώνεται ταυτόχρονα για όλους η προβλεπόμενη προθεσμία από τη διάταξη της παρ.3 του άρθρου 142 του ν.2683/1999. Σημειώνεται ότι η Γραμματεία του Γραφείου του ΓΕΔΔ ανέπτυξε ειδική μηχανογραφική εφαρμογή για την καταχώρηση όλων των πειθαρχικών αποφάσεων που κοινοποιούνται, για την αποτελεσματική επεξεργασία και στατιστική αξιοποίησή τους. Ένα μεγάλο μέρος της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία αφορά στην παρέμβασή του για την έναρξη ή την επίσπευση της πειθαρχικής διαδικασίας. Ο ΓΕΔΔ παρεμβαίνει είτε έπειτα από πορίσματα ή εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου των Σωμάτων και των Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου, στα οποία διαπιστώνεται η διάπραξη πειθαρχικών παραπτωμάτων, είτε κατόπιν ενημέρωσης από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας για τη σύλληψη υπαλλήλων, λειτουργών ή οργάνων δημοσίων φορέων για ποινικά αδικήματα, είτε κατόπιν της κοινοποίησης από τους Εισαγγελείς Πρωτοδικών της άσκησης ποινικής δίωξης κατά αυτών σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3528/2007. Επίσης, ο νόμος δίνει το δικαίωμα στον ΓΕΔΔ να ζητάει από το Δημόσιο, νόμιμα εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό Οικονομίας ή από τους φορείς της προηγούμενης παραγράφου με υποχρέωση συμμόρφωσης των τελευταίων: 1) να παρίστανται κατά τη διαδικασία που προηγείται και την κύρια ακροαματική διαδικασία ως πολιτικώς ενάγοντες και για χρηματική ικανοποίηση εξαιτίας της ηθικής βλάβης που υπέστησαν από τις αξιόποινες πράξεις του υπαλλήλου, λειτουργού ή του οργάνου τους, 2) να ασκούν υπό την ιδιότητα του πολιτικώς ενάγοντος όλα τα ένδικα μέσα που παρέχονται σε αυτούς κατά αποφάσεων ή βουλευμάτων, 3) να ζητούν από τον αρμόδιο Εισαγγελέα υπό την ιδιότητα του πολιτικώς ενάγοντος να ασκήσει τα ένδικα μέσα που παρέχονται σε αυτόν εκ του νόμου κατά βουλευμάτων και αποφάσεων, καθώς και την επίσπευση της ποινικής διαδικασίας και την κατά προτίμηση εκδίκαση των υποθέσεων.

24 Θεσμικό πλαίσιο πειθαρχικής αρμοδιότητας ΓΕΔΔ Ο ΓΕΔΔ ασκεί την πειθαρχική του αρμοδιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.3613/2007 με τον οποίο τροποποιήθηκαν προγενέστερες σχετικές διατάξεις, και με τις διατάξεις των νόμων 4057/2012, 4111/2013, 4152/2013, ν.4210/2013, σε συνδυασμό με τις σχετικές περί Πειθαρχικού Δικαίου διατάξεις των νόμων 3528/2007 και 3584/2007 όπως ισχύουν. Ακόμη, ο τρόπος άσκησης των αρμοδιοτήτων του ΓΕΔΔ και η λειτουργία του Γραφείου του ρυθμίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν.3074/2002 όπως αυτές έχουν συμπληρωθεί και τροποποιηθεί με τις διατάξεις των άρθρων του ν.3801/2009, 26 του ν.3536/2007, 3 του ν.3613/2007, 6 του ν. 3491/2006, 14 του ν.3345/2005, 26 του ν.3200/2003, 5 του ν.3146/2003 και 9 του ν.3094/2003. Τέλος, με τις διατάξεις του ΠΔ77/05 ορίζονται οι προϋποθέσεις και ο τρόπος διενέργειας των ελέγχων από το ΓΕΔΔ, καθώς και η οργάνωση και η λειτουργία του γραφείου του. O πρώτος νόμος που αφορούσε στη σύσταση και λειτουργία του ΓΕΔΔ ήταν ο ν.3074/2002 «Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και του Συντονιστικού Οργάνου Επιθεώρησης και Ελέγχου και άλλες διατάξεις». Ο νόμος του 2002 συμπληρώθηκε από τον ν.3200/2003 και όριζε τα ακόλουθα: «Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης διεξάγει ο ίδιος ή με τους Βοηθούς του ή τους Ειδικούς Επιθεωρητές που υπηρετούν στο Γραφείο του ή τα αρμόδια όργανα των ιδιαίτερων Σωμάτων και των Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου ή και των δημόσιων φορέων του εδαφίου α της παρ.2 του άρθρου 1 του ν.3074/02 ΕΔΕ και σε κάθε περίπτωση μπορεί να ασκήσει ή να διατάξει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης ή τη λήψη άλλων διοικητικών μέτρων. Μπορεί επίσης να παραπέμπει υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί απόφαση πειθαρχικού οργάνου στο αμέσως ανώτερο πειθαρχικό όργανο ασκώντας τα προβλεπόμενα από το νόμο ένδικα μέσα. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα όπως ισχύουν κάθε φορά». Οι ρυθμίσεις του ν.3200/2003 διεύρυναν το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ως προς τη δυνατότητα συμμετοχής του στην πειθαρχική διαδικασία και στο πειθαρχικό δίκαιο ειδικότερα, και τον κατέστησαν σημαντικό εγγυητή της ορθής εφαρμογής του πειθαρχικού δικαίου και του περιορισμού της πιθανότητας ατιμωρησίας υπαλλήλων που έχουν υποπέσει σε

25 25 πειθαρχικά παραπτώματα. Η διασφάλιση της αποτελεσματικής διαδικασίας απονομής του πειθαρχικού δικαίου αποτελεί εχέγγυο αποτελεσματικής αλλά και εύρυθμης λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης (Ετήσια Έκθεση 2004). Με το άρθρο 3 του ν.3613/2007 δόθηκε το δικαίωμα στον ΓΕΔΔ να ασκεί προσφυγή ενώπιον του ΣτΕ κατά όλων των τελεσίδικων αποφάσεων όλων των πειθαρχικών συμβουλίων των φορέων του πρώτου εδαφίου για πειθαρχικά αδικήματα που επισύρουν την ποινή της οριστικής παύσης ή του υποβιβασμού και ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου κατά όλων των άλλων τελεσίδικων αποφάσεων μονομελών ή πειθαρχικών οργάνων. Με τη διάταξη αυτή ο ΓΕΔΔ ενισχύθηκε σημαντικά, καθόσον του παρασχέθηκε το δικαίωμα να προσφεύγει ενώπιον του ΣτΕ ή του Διοικητικού Εφετείου κατά όλων των τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων όλων των πειθαρχικών συμβουλίων και των μονομελών ή συλλογικών πειθαρχικών οργάνων των φορέων του δημόσιου τομέα. Η προσφυγή υπογράφεται από τον ΓΕΔΔ και κατά τη συζήτηση παρίσταται ο ίδιος ή το υπ αυτού οριζόμενο πρόσωπο από τους υπηρετούντες στο Γραφείο του. Με το νέο Πειθαρχικό Δίκαιο που θεσπίστηκε με το ν.4057/2012 και συγκεκριμένα με το άρθρο 141 παρ.3 θεσμοθετήθηκε δραστικός περιορισμός της δυνατότητας του ΓΕΔΔ να ασκεί ένσταση κατά όλων των πειθαρχικών αποφάσεων η οποία περιορίστηκε μόνο στις περιπτώσεις που έχει ασκήσει ο ίδιος πειθαρχική δίωξη. Όμως, με τον ν.4152/2013 τροποποιήθηκαν εκ νέου οι διατάξεις που αφορούν στο πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων πολιτικών υπαλλήλων, υπαλλήλων ΝΠΔΔ και δημοτικών υπαλλήλων και επανήλθε η δυνατότητα του ΓΕΔΔ να ασκεί ενστάσεις κατά όλων των πειθαρχικών αποφάσεων μονομελών και συλλογικών οργάνων στον αμέσως επόμενο βαθμό. Επίσης με το άρθρο 142 του ΥΚ όπως τροποποιήθηκε με τον ν.4057/2012 ορίστηκε ότι ο ΓΕΔΔ δύναται να ασκήσει προσφυγή μόνο κατά των αποφάσεων του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου και μόνο για αυτές με τις οποίες επιβάλλονται οι πειθαρχικές ποινές της προσωρινής παύσης και του υποβιβασμού, αιτούμενος την επιβολή της πειθαρχικής ποινής της οριστικής παύσης. Περιορίστηκε έτσι η δυνατότητα προσφυγής του ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Διοικητικού Εφετείου κατά όλων των τελεσίδικων αποφάσεων του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου μόνο κατά αποφάσεων του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου που επιβάλλουν τις πειθαρχικές ποινές της προσωρινής παύσης και του

26 26 υποβιβασμού με αίτημα την επιβολή της πειθαρχικής ποινής της οριστική παύσης. Με την ρύθμιση αυτή η οποία ισχύει μέχρι σήμερα ουσιαστικά ακυρώνεται η δυνατότητα άσκησης προσφυγής από τον ΓΕΔΔ κατά τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων (Ετήσια Έκθεση 2014). Συρρικνώνεται έτσι δραστικά το πεδίο δράσης του ΓΕΔΔ στο συγκεκριμένο αντικείμενο τόσο σε ό,τι αφορά στο πειθαρχικό όργανο κατά των αποφάσεων του οποίου μπορεί να στραφεί, όσο και σε ό,τι αφορά το είδος των αποφάσεων αυτών. Πράγματι, με τη διάταξη αυτή ο ΓΕΔΔ δεν μπορεί πλέον να προσβάλλει οποιαδήποτε τελεσίδικη πειθαρχική απόφαση που εκδίδεται από οποιοδήποτε πειθαρχικό όργανο του ευρύτερου δημόσιου τομέα όπως ίσχυε πριν από τη διάταξη του ν.4047/2012, εφόσον η αρμοδιότητά του περιορίζεται πλέον μόνο για τις αποφάσεις του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου. Επιπλέον, ακόμη και οι αποφάσεις του τελευταίου δεν μπορούν να προσβληθούν παρά μόνο αν με αυτές επιβάλλονται οι ποινές της προσωρινής παύσης ή του υποβιβασμού αποκλείοντας έτσι τις απαλλακτικές αποφάσεις ή τις αποφάσεις με τις οποίες επιβάλλεται ελαφρύτερη ποινή. Ακόμη όμως και στην περίπτωση που συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις (ήτοι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει εκδοθεί από το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, με αυτήν έχει αποφασιστεί η επιβολή της ποινής της προσωρινής παύσης ή του υποβιβασμού στον πειθαρχικά διωκόμενο και από τον ΓΕΔΔ κρίνεται αναγκαία η επιβολή της οριστικής παύσης), το παραδεκτό της προσφυγής και κυρίως η κατ ουσίαν βασιμότητά της, υπονομεύονται περαιτέρω από την ίδια διάταξη. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 142 του νόμου ορίζεται ότι «το αίτημα (της προσφυγής) πρέπει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία του πειθαρχικού φακέλου». Οι πειθαρχικές αποφάσεις όμως που κοινοποιούνται στο Γραφείο του ΓΕΔΔ δεν συνοδεύονται για πρακτικούς λόγους από τον πειθαρχικό φάκελο, και οι λόγοι της προσφυγής προκύπτουν σε κάθε περίπτωση από το περιεχόμενο της ίδιας της απόφασης. Συνεπώς, με την ισχύουσα νομοθετική ρύθμιση, ακόμη και στις περιπτώσεις που δύναται να ασκεί ο ΓΕΔΔ προσφυγή, είναι πιθανό αυτή να μην είναι πλήρης, εφόσον δεν στηρίζεται σε στοιχεία του πειθαρχικού φακέλου, εκτός και αν αυτά προκύπτουν ρητά από το περιεχόμενο της απόφασης, και η προσφυγή του ενδεχομένως να απορρίπτεται γι αυτόν ακριβώς το λόγο ως απαραδέκτως ασκηθείσα ή αόριστη.

27 Ο σκοπός της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία Σκοπός της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία είναι η αποτελεσματικότερη απονομή του πειθαρχικού δικαίου, όπως και ο περιορισμός της πιθανότητας μη επιβολής της αρμόζουσας πειθαρχικής ποινής ή και της ατιμωρησίας των δημοσίων υπαλλήλων που έχουν διαπράξει πειθαρχικά παραπτώματα. Η διασφάλιση της απονομής πειθαρχικού δικαίου αποτελεί ουσιώδη προϋπόθεση για την αποτελεσματική και εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Επίσης, μέσω της πειθαρχικής δικαιοδοσίας του ΓΕΔΔ καθίσταται ευκολότερος ο συσχετισμός των διαπιστώσεων των πορισμάτων και των εκθέσεων επιθεώρησης και ελέγχου σχετικά με την τέλεση πειθαρχικών παραπτωμάτων υπαλλήλων με την πειθαρχική διαδικασία και τις πειθαρχικές αποφάσεις των οικείων πειθαρχικών οργάνων, συνεπώς και με την πειθαρχική τιμωρία τους (Ετήσια Έκθεση 2013). Ο συσχετισμός αυτός καθίσταται απαραίτητος για την παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής των οριζόμενων στο άρθρο 14 του ν.3345/2005, σύμφωνα με την οποία όταν στα πορίσματα και τις εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου διαπιστώνεται ότι υπάλληλοι του δημοσίου έχουν τελέσει πειθαρχικά παραπτώματα, τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα δεσμεύονται για την άσκηση πειθαρχικής δίωξης κατ αυτών. Η κατά γράμμα εφαρμογή του νόμου, σε συνδυασμό με την έγκαιρη κοινοποίηση όλων των πειθαρχικών αποφάσεων είναι νευραλγικής σημασίας για την αποτελεσματική άσκηση ενστάσεων και προσφυγών από τον ΓΕΔΔ. Επιπρόσθετα, η κοινοποίηση των πειθαρχικών αποφάσεων στο Γραφείο του καθιστά δυνατή την εξαγωγή και ανάλυση χρήσιμων συμπερασμάτων αναφορικά με τη διαδικασία που ακολουθείται για την απονομή πειθαρχικού δικαίου, με απώτερο στόχο τη βελτίωσή της (Ετήσια Έκθεση 2004). Προς τη κατεύθυνση του περιορισμού της πιθανότητας μη πειθαρχικού ελέγχου έχει θεσπιστεί και η δυνατότητα του ΓΕΔΔ να ασκεί πειθαρχική δίωξη κατά υπαλλήλων, οργάνων και λειτουργών του δημόσιου τομέα. Σκοπός της αρμοδιότητάς του αυτής είναι η ταχεία έναρξη της πειθαρχικής διαδικασίας, ιδίως όταν από τις επιθεωρήσεις, τους ελέγχους, τους επανελέγχους και τις έρευνες που διεξάγει ο ίδιος ή τα Σώματα και οι Υπηρεσίες Επιθεώρησης και Ελέγχου διαπιστώνονται πειθαρχικά παραπτώματα, αλλά και η απρόσκοπτη ολοκλήρωσή της διαδικασίας. Επίσης, η αρμοδιότητα αυτή αποσκοπεί στον περιορισμό της πιθανότητας να μην εκκινηθεί η

28 28 πειθαρχική διαδικασία από τα κατά περίπτωση αρμόδια πειθαρχικά όργανα, μονομελή ή συλλογικά, ειδικά στις περιπτώσεις που αυτή είναι υποχρεωτική, εφόσον έχουν διαπιστωθεί πειθαρχικά παραπτώματα σε πόρισμα ΕΔΕ ή εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου Σώματος ή Υπηρεσίας Επιθεώρησης και Ελέγχου. Με την αρμοδιότητα άσκησης πειθαρχικών διώξεων ο ΓΕΔΔ δεν έχει σκοπό να υποκαταστήσει τα κατά περίπτωση οικεία πειθαρχικά όργανα αλλά να δράσει συμπληρωματικά αυτών. Αυτό προκύπτει σύμφωνα με τα παρατεθέντα στις ετήσιες εκθέσεις του από το μικρό αριθμό πειθαρχικών διώξεων που έχει ασκήσει από το 2004 μέχρι σήμερα. Στο πλαίσιο της παρακολούθησης της δράσης των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου και της εξέλιξης των ελέγχων που διενεργούνται από αυτά όπως και της υλοποίησης των προτάσεων των πορισμάτων και των εκθέσεων επιθεώρησης και ελέγχου, ο ΓΕΔΔ ενημερώνεται για την πορεία των πειθαρχικών διώξεων κατά υπαλλήλων, λειτουργών ή οργάνων της διοίκησης στις περιπτώσεις που έχουν διαπιστωθεί παραπτώματα ή παραβάσεις. Η ανάγκη για την επιτυχή ολοκλήρωση της πειθαρχικής διαδικασίας, μέσω της άσκησης πειθαρχικής δίωξης από τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα ώστε να αποδοθούν ευθύνες και οι δέουσες πειθαρχικές ποινές, καθίσταται επιτακτική, όχι μόνο από τις οικείες πειθαρχικές διατάξεις και τις αρχές της χρηστής διοίκησης, αλλά και από ειδική διάταξη νόμου, και συγκεκριμένα την παρ.7 του άρθρου 14 του ν.3345/2005), σύμφωνα με την οποία: «Η διαπίστωση, ύστερα από διενέργεια επιθεώρησης και ελέγχου,από τον ΓΕΔΔ και τα Σώματα και τις Υπηρεσίες Επιθεώρησης και Ελέγχου της παρ.2 α του άρθρου 1 του ν.3074/2002 πειθαρχικών παραπτωμάτων υπαλλήλων, λειτουργών ή οργάνων των φορέων της προηγούμενης διάταξης δεσμεύει τα αρμόδια όργανα των φορέων αυτών για την άσκηση πειθαρχικής δίωξης». Η διάταξη αυτή καθιστά την παραπομπή των εμπλεκομένων υπαλλήλων σε πειθαρχικά παραπτώματα, τα οποία διαπιστώθηκαν σε εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου, καθώς και την εκδίκαση των υποθέσεων αυτών υποχρεωτικές (δέσμια αρμοδιότητα), με συνέπεια να μην είναι δυνατή η μη άσκηση πειθαρχικής δίωξης. Ο ΓΕΔΔ ενημερώνει εγγράφως τους φορείς που δεν προχωρούν στον πειθαρχικό έλεγχο ως όφειλαν, ότι ο έλεγχος είναι υποχρεωτικός και ότι η ληφθείσα απόφαση για τη μη άσκηση πειθαρχικού ελέγχου δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και πρέπει να ανακληθεί. Προκύπτει όμως προκειμένου να αποφεύγεται η

29 29 ακολουθούμενη πρακτική της μη ολοκλήρωσης της πειθαρχικής διαδικασίας και η ανάγκη διατύπωσης της αναζήτησης των ευθυνών από τους συντάκτες των εκθέσεων επιθεώρησης και ελέγχου με μεγαλύτερη σαφήνεια και κατά το δυνατόν με ενιαίο και ομοιόμορφο τρόπο. Συχνά τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα δεν ολοκληρώνουν την πειθαρχική διαδικασία όπως υποχρεούνται να κάνουν. Ειδικότερα, απαντούν ότι κατά την άποψή τους και κατόπιν δικής τους περαιτέρω διερεύνησης δεν συντρέχουν λόγοι πειθαρχικού ελέγχου των υπαλλήλων, και θέτουν την υπόθεση στο αρχείο (Ετήσια Έκθεση 2008). Αποτέλεσμα της πρακτικής αυτής είναι να ακυρώνεται στην πράξη ο έλεγχος αναφορικά με την απόδοση των ευθυνών που αναλογούν στο παράπτωμα, που πραγματοποιείται από Σώματα και τις Υπηρεσίες Επιθεώρησης και Ελέγχου. Ο συνηθέστερος λόγος που επικαλούνται τα πειθαρχικά όργανα είναι ότι η διατύπωση των συντακτών των πορισμάτων ή εκθέσεων ελέγχου (ειδικότερα για τις πειθαρχικές ευθύνες) αφήνει στα αρμόδια πειθαρχικά όργανα περιθώρια διακριτικής ευχέρειας ως προς τον πειθαρχικό έλεγχο των υπαλλήλων, οργάνων ή λειτουργών που διώκονται, παρά το γεγονός ότι, σε άλλο σημείο της έκθεσης (στις «διαπιστώσεις») διαπιστώνονται τα πειθαρχικά παραπτώματα στα οποία υπέπεσαν με σαφήνεια. Η δεσμευτική αυτή διάταξη νόμου όμως δεν είναι δυνατόν να αναστέλλεται εξ αιτίας του τρόπου διατύπωσης της αναζήτησης ευθυνών από τους συντάκτες της σχετικής έκθεσης. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο σκοπός της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία είναι αφενός να διαφυλάσσει την τήρηση των κανόνων του Πειθαρχικού Δικαίου και αφετέρου την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας απονομής πειθαρχικής δικαιοσύνης. Έτσι, ο ΓΕΔΔ καθίσταται εγγυητής του κράτους νομιμότητας.

30 30 Κεφάλαιο 3: Η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία 3.1 Η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στη πειθαρχική διαδικασία από το 2004 έως το 2014 σε απόλυτους αριθμούς Ο ΓΕΔΔ από το 2004 έως το 2014 έχει ασκήσει συνολικά ενστάσεις, και από το 2008 έως το 2014, 46 προσφυγές. Έχει ασκήσει από το 2005 έως το 2014 συνολικά 447 πειθαρχικές διώξεις, και από το 2008 έως το 2014 έχει εκδώσει 293 εντολές παράστασης πολίτικης αγωγής. Ακόμη, έχει ενημερώσει, από το 2008 έως το 2014, με έγγραφά του τους φορείς για τις ποινικές διώξεις, τα παραπεμπτικά βουλεύματα και τις καταδικαστικές αποφάσεις κατά υπαλλήλων, οργάνων και λειτουργών που κοινοποιούνται αρμοδίως στο Γραφείο του, ζητώντας ενημέρωση ως προς την έναρξη της πειθαρχικής διαδικασίας. 3.2 Παρουσίαση των ενστάσεων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το 2014 Από τα επίσημα στοιχεία που παρατίθενται στις Ετήσιες Εκθέσεις του ΓΕΔΔ (για τα έτη 2004 έως και 2014) προκύπτει ότι κατά το έτος 2004, το πρώτο έτος εφαρμογής της δικαιοδοσίας του ΓΕΔΔ για την άσκηση ένδικων μέσων κατά αποφάσεων πειθαρχικών οργάνων, οι φορείς του δημόσιου τομέα κοινοποίησαν στον ΓΕΔΔ τις πειθαρχικές αποφάσεις που εξέδωσαν τα αρμόδια όργανά τους και ανέρχονται στον αριθμό των 713. Σε 42 περιπτώσεις (ποσοστό 5,89%) ο ΓΕΔΔ υπέβαλε ένσταση για να κριθεί ξανά η υπόθεση από το ανώτερο αρμόδιο πειθαρχικό όργανο, βασικότερα επειδή οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν ιδιαίτερα επιεικείς συγκριτικά με τη βαρύτητα του πειθαρχικού παραπτώματος που τελέστηκε. Οι 671 υποθέσεις τέθηκαν στο αρχείο. Οι περισσότερες πειθαρχικές αποφάσεις που εστάλησαν στον ΓΕΔΔ προέρχονταν από τους ΟΤΑ Α και Β βαθμού (259 αποφάσεις), εν συνεχεία προέρχονταν από ΝΠΔΔ (257 αποφάσεις) και τέλος από δημόσιες υπηρεσίες (197 αποφάσεις). Στις 20 επί συνόλω 42 ενστάσεων υποβλήθηκε ένσταση κατά πειθαρχικών οργάνων δημοσίων υπηρεσιών, στις 14 κατά οργάνων ΝΠΔΔ και στις υπόλοιπες 8 κατά οργάνων των ΟΤΑ Α και Β βαθμού.

31 31 Κατά το 2005 κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων. Οι αποφάσεις αυτές αφορούσαν σε όλο το φάσμα των φορέων της δημόσιας διοίκησης, δηλαδή υπουργεία, Περιφέρειες, ΝΠΔΔ (νοσοκομεία, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.) Δήμους, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και των κατηγοριών/κλάδων και ειδικοτήτων των υπαλλήλων (διοικητικοί υπάλληλοι, εφοριακοί, τελωνειακοί, μηχανικοί, ιατροί, δασοπόνοι, σωφρονιστικοί υπάλληλοι κ.λπ.). Ο ΓΕΔΔ άσκησε 146 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων στον αμέσως ανώτερο βαθμό/αρμόδιο πειθαρχικό όργανο. Ο βασικότερος λόγος που ασκήθηκε η ένσταση κατά των αποφάσεων αυτών ήταν η επιβολή υπερβολικά επιεικών ποινών σε σχέση με τη βαρύτητα των παραπτωμάτων. Λοιποί λόγοι ήταν η μη ορθή εκτίμηση αποδεικτικών στοιχείων, όπως ΕΔΕ και πορίσματα των Σωμάτων και των Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου με τα οποία προτεινόταν ο πειθαρχικός έλεγχος υπαλλήλων, για ενέργειες ή παραλήψεις τους, και η ανεπαρκής και μη ειδική αιτιολόγηση των πειθαρχικών αποφάσεων. Κατά το 2006 κοινοποιήθηκαν στον ΓΕΔΔ αποφάσεις μονομελών και συλλογικών οργάνων. Ο ΓΕΔΔ άσκησε 173 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων σύμφωνα με την προβλεπόμενη νομοθεσία. Λόγοι που επέβαλαν την άσκηση ένστασης κατά των αποφάσεων αυτών ήταν κυρίως η επιβολή υπερβολικά επιεικών ποινών σε σχέση με τη βαρύτητα των παραπτωμάτων, η μη ορθή εκτίμηση αποδεικτικών στοιχείων όπως ΕΔΕ και πορίσματα των Σωμάτων και των Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου με τα οποία προτεινόταν ο πειθαρχικός έλεγχος υπαλλήλων, η ανεπαρκής αιτιολόγηση των πειθαρχικών αποφάσεων σε αντίθεση με όσα οι κείμενες διατάξεις, η πάγια νομολογία του ΣτΕ και των διοικητικών δικαστηρίων αλλά και οι θεμελιώδεις αρχές του διοικητικού δικαίου επιτάσσουν. Ειδικά για τους ΟΤΑ Α βαθμού δεν προβλεπόταν στις οικείες διατάξεις Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, όπως προβλεπόταν για την υπόλοιπη δημόσια διοίκηση. Κατά το 2007 κοινοποιήθηκαν στον ΓΕΔΔ 995 αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων. Οι αποφάσεις αυτές αφορούσαν σε όλο το φάσμα των φορέων της δημόσιας διοίκησης. Ο ΓΕΔΔ άσκησε 194 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

32 32 Κατά το 2008 κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων που εκδίκασαν πειθαρχικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό. Ο ΓΕΔΔ άσκησε 212 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, σύμφωνα με την προβλεπόμενη νομοθεσία. Με τον νέο κώδικα κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, ο οποίος κυρώθηκε με τον ν.3584/2007, και συγκεκριμένα με το άρθρο 6, συστάθηκε και λειτούργησε Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο για τους δημοτικούς και κοινοτικούς υπαλλήλους. Κατά το 2009 κοινοποιήθηκαν στον ΓΕΔΔ πειθαρχικές αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων που εκδίκασαν πειθαρχικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό. Από τις αποφάσεις αυτές οι αφορούσαν το στενό δημόσιο τομέα, δηλαδή δημόσιες υπηρεσίες, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ Α και Β βαθμού και οι τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλαδή, ΝΠΔΔ (δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς). Ο ΓΕΔΔ άσκησε 195 ενστάσεις συνολικά κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Οι 183 από αυτές αφορούσαν στο στενό δημόσιο τομέα και οι 12 τον ευρύτερο. Κατά το 2010 κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ, σε εφαρμογή της πειθαρχικής δικαιοδοσίας του για την άσκηση ένδικων μέσων κατά αποφάσεων πειθαρχικών οργάνων, πειθαρχικές αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων που εκδίκασαν αποφάσεις σε πρώτο βαθμό. Από τις αποφάσεις αυτές οι αφορούσαν το στενό δημόσιο τομέα, και οι 8 τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ο ΓΕΔΔ άσκησε συνολικά 149 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, σύμφωνα με την προβλεπόμενη νομοθεσία. Οι 148 από αυτές αφορούσαν στο στενό δημόσιο τομέα και η μία στον ευρύτερο. Ο βασικότερος λόγος ένστασης ήταν η επιβολή επιεικών ποινών από το αρμόδιο όργανο που εξέτασε σε πρώτο βαθμό την υπόθεση. Κατά το 2011 κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ πειθαρχικές αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων που εκδίκασαν πειθαρχικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό. Από τις αποφάσεις αυτές οι αφορούσαν το στενό δημόσιο τομέα και 655 τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, Ο ΓΕΔΔ άσκησε 186 συνολικά ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, οι οποίες αφορούσαν στο στενό δημόσιο τομέα.

33 33 Κατά το 2012 κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ 236 πειθαρχικές αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων που εκδίκασαν πειθαρχικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό που αφορούσαν το στενό δημόσιο τομέα. Να σημειωθεί ότι το 2012, από τον Μάρτιο, εφαρμόστηκε το νέο πειθαρχικό δίκαιο (ν.4057/2012) που ουσιαστικά αφαίρεσε το δικαίωμα άσκησης ενστάσεων από τον ΓΕΔΔ. Τους μήνες πριν από την εφαρμογή του ν.4057/2012, όταν είχε το δικαίωμα ένστασης, άσκησε συνολικά 25. Κατά το 2013, με τον ν.4152/2013 τροποποιήθηκαν εκ νέου διατάξεις που αφορούν στο Πειθαρχικό Δίκαιο των δημοσίων πολιτικών υπαλλήλων, υπαλλήλων ΝΠΔΔ και δημοτικών υπαλλήλων, και επανήλθε η δυνατότητα του ΓΕΔΔ να ασκεί ενστάσεις κατά όλων των πειθαρχικών αποφάσεων μονομελών και συλλογικών οργάνων στον αμέσως επόμενο βαθμό. Έτσι, από τον Μάιο του 2013, όπου και τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος, και έως τη λήξη του έτους κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ πειθαρχικές αποφάσεις. Ο ΓΕΔΔ άσκησε 91 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, οι οποίες αφορούσαν στο στενό δημόσιο τομέα και 5 ενστάσεις που αφορούσαν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Κατά το 2014 κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ πειθαρχικές αποφάσεις μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων που εκδίκασαν πειθαρχικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό. Ο ΓΕΔΔ άσκησε 128 ενστάσεις κατά αποφάσεων συλλογικών ή μονομελών πειθαρχικών οργάνων, σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, οι οποίες αφορούσαν στο στενό δημόσιο τομέα και 21 ενστάσεις οι οποίες αφορούσαν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται το σύνολο των αποφάσεων που κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ και το πλήθος των ενστάσεων που άσκησε ανά έτος και συνολικά από το 2004 έως το Στην τελευταία στήλη παρουσιάζεται το ποσοστό των ενστάσεων που ασκήθηκαν επί του συνόλου των αποφάσεων που κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του 1. 1 Τα στοιχεία του πίνακα αντλήθηκαν από αρχεία που διατηρούνται στο Γραφείο του ΓΕΔΔ.

34 34 ΠΛΗΘΟΣ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ Γ.Ε.Δ.Δ. ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ Γ.Ε.Δ.Δ. ΣΥΝΟΛΟ ΕΤΟΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ % % % % % % % % % % % ΣΥΝΟΛΙΚΑ % Πίνακας 1: Πλήθος και ποσοστό ενστάσεων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το 2014 ΠΛΗΘΟΣ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ Γ.Ε.Δ.Δ. ΠΛΗΘΟΣ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ Γ.Ε.Δ.Δ Γράφημα 1: Πλήθος και ποσοστό ενστάσεων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το Λόγοι ένστασης του ΓΕΔΔ κατά πειθαρχικών αποφάσεων Ο βασικότερος λόγος που ασκεί ένσταση ο ΓΕΔΔ κατά πειθαρχικών αποφάσεων, σύμφωνα με τις Ετήσιες Εκθέσεις για τα έτη , είναι η επιβολή υπερβολικά επιεικών ποινών σε σχέση με τη σοβαρότητα των πειθαρχικών παραπτωμάτων. Άλλοι λόγοι είναι η μη ορθή εκτίμηση αποδεικτικών στοιχείων, όπως ΕΔΕ και πορίσματα ή

35 35 εκθέσεις επιθεώρησης και Ελέγχου των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου, με τα οποία διαπιστώνεται η τέλεση πειθαρχικών παραπτωμάτων και προτείνεται ο πειθαρχικός έλεγχος υπαλλήλων για ενέργειες ή παραλείψεις τους ως εμπλεκόμενων στις εν λόγω υποθέσεις, η ανεπαρκής αιτιολόγηση, η μη νόμιμη αιτιολόγηση, η παντελής απουσία αιτιολόγησης των πειθαρχικών αποφάσεων σε αντίθεση με όσα οι κείμενες διατάξεις, η πάγια νομολογία του ΣτΕ και των διοικητικών δικαστηρίων, αλλά και οι θεμελιώδεις αρχές του διοικητικού δικαίου επιτάσσουν και η εσφαλμένη ερμηνεία νόμου κατά την εκτίμηση των αποδεικτικών στοιχείων. Από το 2004 έως το 2014, αυτό που παρατηρείται από τις Ετήσιες Εκθέσεις πεπραγμένων είναι ότι, κατά κανόνα και κυριότερα, ασκείται ένσταση από τον ΓΕΔΔ λόγω υπερβολικά επιεικούς μεταχείρισης των πειθαρχικά διωκόμενων υπαλλήλων από τα μονομελή ή συλλογικά αρμόδια όργανα. Ο ΓΕΔΔ σε αυτές τις περιπτώσεις επεμβαίνει προκειμένου να αποδοθούν ορθά οι ποινές, οι οποίες δεν συνάδουν με τη βαρύτητα των παραπτωμάτων. ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΛΟΓΟ ΕΝΣΤΑΣΗΣ 83,90% ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΛΟΓΟ ΕΝΣΤΑΣΗΣ 5,40% 5,40% 2,70% 2,00% 0,70% Γράφημα 2: Ποσοστό ενστάσεων κατά λόγο ένστασης για το έτος 2014 (Ετήσια Έκθεση 2014)

36 Χαρακτηριστικές υποθέσεις για τις οποίες ο ΓΕΔΔ άσκησε ένσταση από το 2004 έως το 2014 Από τις ετήσιες εκθέσεις πεπραγμένων του ΓΕΔΔ από το 2004 έως το 2014 παρουσιάζονται χαρακτηριστικές υποθέσεις για τις οποίες ο ΓΕΔΔ άσκησε ένσταση σε ανώτερο βαθμό: Με απόφαση του ΠΥΣΔΕ του νομού Καβάλας, επιβλήθηκε σε εκπαιδευτικό που υπηρετούσε στο 2ο Γυμνάσιο Καβάλας, η ποινή της προσωρινής παύσης πέντε μηνών, με πλήρη στέρηση αποδοχών. Ο συγκεκριμένος εκπαιδευτικός παραπέμφθηκε με έγγραφο της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κατ εφαρμογή απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής, η οποία ακύρωσε προηγούμενη απόφαση του ΠΥΣΔΕ και ανέπεμψε την υπόθεση για νέα κρίση από νομίμως συγκροτημένο Συμβούλιο. Κατά του εκπαιδευτικού έχει ασκηθεί ποινική δίωξη από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Καβάλας για αποπλάνηση παιδιού κατ εξακολούθηση και κατάχρηση ανηλίκου σε ασέλγεια κατ εξακολούθηση σε βάρος μαθήτριας του γυμνασίου, στο οποίο υπηρετούσε και έχει ήδη παραπεμφθεί σε δίκη. Τα προαναφερόμενα εγκλήματα προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια αλλά και τις θεμελιώδεις αρχές της κοινωνικής ηθικής και είναι αντίθετες στη δεοντολογία των δημοσίων λειτουργών, πλήττοντας σοβαρά το κύρος του ιδιαίτερα ευαίσθητου τομέα της εκπαίδευσης. O ΓΕΔΔ υπέβαλε ένσταση κατά της προαναφερόμενης απόφασης, διότι η επιβολή της ποινής της προσωρινής παύσης πέντε μηνών δεν συνάδει με τη σοβαρότητα των πράξεων του εκπαιδευτικού. Mε απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Α ΠεΣΥΠ Αττικής δεν επιβλήθηκε ποινή σε υπάλληλο κλάδου ΤΕ Τεχνολογικών Εφαρμογών που εργαζόταν σε νοσοκομείο. Ο υπάλληλος παραπέμφθηκε για το πειθαρχικό παράπτωμα της χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς ή ανάξιας για υπάλληλο διαγωγή εντός υπηρεσίας, γιατί σκοπίμως παραποίησε τους τίτλους σπουδών του στα οποία βασίστηκε η απόφαση μετατάξεώς του σε ανώτερη κατηγορία, δηλαδή από τον κλάδο ΔΕ Τεχνικού στον κλάδο ΤΕ Τεχνικού, και επεδίωξε να παραπλανήσει τρίτους και την υπηρεσία του,

37 37 με σκοπό να αποκομίσει ο ίδιος παράνομο όφελος, βλάπτοντας έτσι το Ελληνικό Δημόσιο. Σημειώνεται ότι ο εν λόγω υπάλληλος κρίθηκε ένοχος τόσο από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών όσο και από το Τριμελές Εφετείο Αθηνών και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης είκοσι μηνών με τριετή αναστολή για τα αδικήματα της πλαστογραφίας μετά χρήσεως κατ εξακολούθηση και απάτη κατ εξακολούθηση σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου. Ο ΓΕΔΔ υπέβαλε ένσταση κατά της τελείως αναιτιολόγητης παραπάνω απόφασης, εκτιμώντας ότι δεν ελήφθησαν υπόψη ή εσφαλμένως εκτιμήθηκαν τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία. Ο ΓΕΔΔ υπέβαλε ένσταση κατά απόφασης ΠΥΣΔΕ με την οποία επιβλήθηκε η ποινή της προσωρινής παύσης 4,5 μηνών με πλήρη στέρηση αποδοχών, σε εκπαιδευτικό που παραπέμφθηκε για το πειθαρχικό παράπτωμα της αναξιοπρεπούς για δημόσιο υπάλληλο συμπεριφοράς εκτός υπηρεσίας, καθόσον κατείχε, εν γνώσει του, εικόνες παιδικής πορνογραφίας στον Η/Υ του κατά τη χρονική περίοδο από Μάιο 2004 μέχρι και Οκτώβριο Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τύπου και το κατηγορητήριο της ποινικής δικογραφίας, ο εγκαλούμενος εκπαιδευτικός μαζί με άλλα 15 άτομα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, διακινούσαν από κοινού στο διαδίκτυο υλικό παιδικής πορνογραφίας. Κατά τη διενεργηθείσα ΕΔΕ ο εκπαιδευτικός παραδέχθηκε την αποθήκευση των εικόνων, αποδίδοντάς τη στην απειρία του και δικαιολόγησε τη διατήρησή τους στον Η/Υ του, προκειμένου να κάνει καταγγελία σε απροσδιόριστο χρόνο στον Εισαγγελέα και παράλληλα να δημιουργήσει ένα πρόγραμμα αγωγής υγείας κατά των εικόνων αυτών, χωρίς όμως να προσδιορίσει το χρόνο των προαναφερόμενων ενεργειών του. Όπως προέκυψε από τη διενεργηθείσα ΕΔΕ, ο εγκαλούμενος εκπαιδευτικός δεν ήταν αρχάριος όπως ισχυρίστηκε, αλλά γνώστης τουλάχιστον επί τετραετία χειρισμού Η/Υ και ίντερνετ και γνώριζε ότι αποθήκευε εικόνες με περιεχόμενο παιδικής πορνογραφίας. Από τον ΓΕΔΔ ασκήθηκε ένσταση κατά απόφασης του ΠΥΣΔΕ Ανατολικής Αττικής, με την οποία επιβλήθηκε η ποινή του προστίμου ίσου με τις αποδοχές δύο μηνών σε εκπαιδευτικό για τα πειθαρχικά παραπτώματα της παράβασης καθήκοντος και της χαρακτηριστικώς

38 38 αναξιοπρεπούς ή ανάξιας για υπάλληλο διαγωγής εντός και εκτός υπηρεσίας. Ο εγκαλούμενος εκπαιδευτικός: 1) Αμέσως μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων (σχολικό έτος ) στο χώρο του ηλεκτρολογικού εργαστηρίου ΤΕΕ, κατά τη διάρκεια του μαθήματος «Ηλεκτρολογικό Εργαστήριο» το οποίο δίδασκε, επέτρεψε στους μαθητές της Α τάξης του Ηλεκτρολογικού Τομέα να κόψουν την πρωτοχρονιάτικη πίτα, μόνο με την έγκρισή του και χωρίς προηγούμενη άδεια από το Δ/ντή του σχολείου. Επίσης επέτρεψε στους μαθητές του τμήματος να παίξουν χαρτιά με χρήματα σε ιδιαίτερο χώρο του εργαστηρίου και μάλιστα συμμετείχε και ο ίδιος. 2) Επανειλημμένως κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς , όπως προκύπτει από καταθέσεις μαρτύρων, έπαιξε με τους μαθητές της Α τάξης του Ηλεκτρολογικού Τομέα του ΤΕΕ χαρτιά, σε ιδιαίτερο χώρο του ηλεκτρολογικού εργαστηρίου και σε άλλους χώρους του σχολείου. 3) Επέτρεψε στους μαθητές του να καπνίζουν ενώπιων του στην αίθουσα του ηλεκτρολογικού εργαστηρίου και σε άλλους χώρους του σχολείου. Κατά τη διενεργηθείσα για την υπόθεση ΕΔΕ διαπιστώθηκε ότι προβλήθηκε από τηλεοπτικό σταθμό βιντεοταινία που τράβηξε μαθητής του ΤΕΕ, στην οποία φαίνεται ότι ο εγκαλούμενος εκπαιδευτικός συμμετείχε στο παιχνίδι, γεγονός που παραδέχθηκε και ο ίδιος σε συνέντευξή του, και μάλιστα με χρήματα. Όπως προέκυψε από τις καταθέσεις έπαιξε και άλλες φορές, ενώ οι σχέσεις του με τους μαθητές του φαίνεται ότι ξεπερνούσαν τα επιτρεπτά όρια οικειότητας μεταξύ μαθητή και καθηγητή. Από τον ΓΕΔΔ ασκήθηκε ένσταση κατά απόφασης του Πειθαρχικού Συμβουλίου του Υπουργείου Υγείας με την οποία επιβλήθηκε η πειθαρχική ποινή της προσωρινής παύσης δώδεκα μηνών με πλήρη στέρηση αποδοχών σε υπάλληλο του Γενικού Νοσοκομείου Πειραιά «Τζάνειο» για τα πειθαρχικά αδικήματα α) της παράβασης του υπαλληλικού καθήκοντος που προσδιορίζεται από τις υποχρεώσεις που επιβάλλουν στον υπάλληλο οι κείμενες διατάξεις, εντολές και οδηγίες, β) της απόκτησης οικονομικού οφέλους ή ανταλλάγματος προς όφελος του ιδίου του υπαλλήλου ή τρίτου προσώπου, κατά την άσκηση των

39 39 καθηκόντων του ή εξ αφορμής αυτών και γ) της αμέλειας ή ατελούς εκπλήρωσης του υπηρεσιακού καθήκοντος. Η εγκαλούμενη υπάλληλος υπηρετούσε στο Τμήμα Κίνησης Ασθενών του Νοσοκομείου και όπως προέκυψε από το πόρισμα της διενεργηθείσας για την υπόθεση ΕΔΕ προέβη σε πλημμελή τήρηση του Ταμείου του ως άνω Τμήματος με συνολική ζημία για το Νοσοκομείο του ποσού των ,81 ευρώ, στο οποίο δεν περιλαμβάνονται τα αδιευκρίνιστα ποσά. Ειδικότερα, η υπάλληλος εκτελούσε καθήκοντα είσπραξης εσόδων από εργαστηριακές εξετάσεις εξωτερικών μη νοσηλευόμενων ασθενών, με αντίστοιχη έκδοση μηχανογραφημένης απόδειξης, στην είσπραξη χρημάτων μετρητών που αφορούσαν έξοδα νοσηλείας σε διάφορα τμήματα του Νοσοκομείου, ανασφάλιστων ασθενών, ιδιωτών ή ασφαλιστικών εταιρειών καθώς και υλικών που χρεώνονταν σε αυτούς τους ασθενείς με έκδοση χειρόγραφου τριπλότυπου Απόδειξης Παροχής Υπηρεσιών (ΑΠΥ), είτε με προκαταβολή επί του οφειλόμενου ποσού νοσηλείας, ή με δόσεις είσπραξης αυτού ή εφάπαξ εξόφλησης. Επίσης, η εγκαλούμενη, στο τέλος κάθε ημέρας συνέτασσε και εξέδιδε χειρόγραφη συγκεντρωτική κατάσταση με το σύνολο των μετρητών και στη συνέχεια αρχειοθετούσε τις συγκεντρωτικές καταστάσεις που αποδίδονταν στο Κεντρικό Ταμείο, τις ΑΠΥ καθώς και τις μηχανογραφημένες αποδείξεις. Σύμφωνα με το πόρισμα της ΕΔΕ η εγκαλούμενη υπάλληλος απέδιδε στο κεντρικό ταμείο του Νοσοκομείου ποσά μικρότερα των εισπραχθέντων χρημάτων, παραποιούσε τις ημερήσιες συγκεντρωτικές καταστάσεις, παραποίησε και απώλεσε μπλοκ αποδείξεων και παρέβη τα υπηρεσιακά της καθήκοντα. Ασκήθηκε ένσταση κατά απόφασης ΠΥΣΔΕ με την οποία επιβλήθηκε η ποινή της προσωρινής παύσης έξι μηνών με πλήρη στέρηση των αποδοχών σε εκπαιδευτικό για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους. Ο εγκαλούμενος εκπαιδευτικός κατά την , πρώτη μέρα των Γενικών Πανελλαδικών εξετάσεων σχολικού έτους , διακίνησε θέματα του μαθήματος των Νέων Ελληνικών στις 9.15 π.μ. περίπου. Τα θέματα του μαθήματος τα πήρε με τη βοήθεια ενός εξωτερικού δίσκου (flash drive stick) σε χρόνο που έμεινε μόνος του στο

40 40 χώρο όπου λαμβάνονται ηλεκτρονικά τα θέματα των Γενικών Εξετάσεων. Στη συνέχεια, συνέδεσε τον εξωτερικό δίσκο στο φορητό του Η/Υ και χρησιμοποιώντας κάρτα σύνδεσης μέσω του δικτύου GPRS, τον τοποθέτησε στον υπολογιστή του και συνδέθηκε στο δίκτυο, μέσω δικτύου κινητής τηλεφωνίας, διακινώντας έτσι τα θέματα προς φροντιστήριο Μέσης Εκπαίδευσης. Στόχος της πράξης του ήταν να παραλάβει τα θέματα το φροντιστήριο, όπου εργαζόταν για έντεκα χρόνια πριν διορισθεί στο Δημόσιο ως εκπαιδευτικός. Από τον ΓΕΔΔ ασκήθηκε ένσταση κατά απόφασης του Πρωτοβάθμιου υπηρεσιακού-πειθαρχικού Συμβουλίου Υπαλλήλων των Καταστημάτων Κράτησης με την οποία απαλλάχθηκε υπάλληλος Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων που παραπέμφθηκε για το πειθαρχικό παράπτωμα της χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς ή ανάξιας για υπάλληλο διαγωγή εντός ή εκτός υπηρεσίας. Συγκεκριμένα, κρατούμενοι σε φυλακή εκμεταλλευόμενοι την αδράνεια σωφρονιστικών υπαλλήλων, πέτυχαν να εισάγουν διαδοχικά στη φυλακή ποσότητα ναρκωτικής ουσίας (ηρωίνης) για δική τους χρήση, αλλά και για πώληση μέρους αυτής σε συγκρατούμενούς τους αντί χρημάτων ή άλλων ανταλλαγμάτων. Ο εγκαλούμενος σωφρονιστικός υπάλληλος όταν πληροφορήθηκε ότι ο υπάλληλος εξωτερικής φρούρησης είχε κληθεί να καταθέσει ενώπιον του Εισαγγελέως Πρωτοδικών Πειραιά, σχετικά με την ως άνω υπόθεση, προσπάθησε να τον πείσει να μην καταθέσει όλη την αλήθεια και πριν καταθέσει να συνεννοηθεί μαζί με αυτόν και άλλους κατηγορούμενους σωφρονιστικούς, ώστε να καταθέσουν όλοι τα ίδια. Ασκήθηκε ένσταση κατά πράξης ΠΥΣΔΕ με την οποία επιβλήθηκε η ποινή της προσωρινής παύσης έξι μηνών με πλήρη στέρηση αποδοχών σε εκπαιδευτικό ο οποίος παραπέμφθηκε για τα πειθαρχικά παραπτώματα της χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς για υπάλληλο διαγωγή εντός υπηρεσίας, της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους. Η πειθαρχική δίωξη του εγκαλούμενου ασκήθηκε μετά την ασκηθείσα ποινική δίωξη σε βάρος του καθόσον: Από την έως την με περισσότερες από μία πράξεις, που συνιστούν εξακολούθηση του ίδιου εγκλήματος

41 41 μαγνητοσκοπούσε με τη χρήση του κινητού του τηλεφώνου μαθητές, κατά την ώρα που άλλαζαν των αποδυτηρίων του γυμναστηρίου του Γυμνάσιου, στο οποίο εργαζόταν ως καθηγητής φυσικής αγωγής. Με πρόθεση παρήγαγε και απέκτησε ή κατείχε υλικό παιδικής πορνογραφίας, καθώς αποτύπωσε ηλεκτρονικά το σώμα ή μέρος του σώματος ανηλίκου, χρησιμοποιώντας το κινητό του τηλέφωνο, που είχε τοποθετήσει εντός τσάντας φαρμακευτικού υλικού, στην οποία είχε δημιουργήσει μικρή οπή. Βιντεοσκοπούσε ανήλικες μαθήτριες του γυμνασίου την ώρα που άλλαζαν την ενδυμασία τους στα αποδυτήρια του γυμναστηρίου του σχολείου. Ο ΓΕΔΔ άσκησε ένσταση κατά απόφασης του ΠΥΣΔΕ Ανατ. Θεσ/νίκης, με την οποία επιβλήθηκε σε εκπαιδευτικό με Α βαθμό η πειθαρχική ποινή της στέρησης του δικαιώματος για προαγωγή έως δύο έτη για το πειθαρχικό παράπτωμα της χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς για υπάλληλος διαγωγής εκτός υπηρεσίας καθώς με απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθήνας καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης επτά ετών για τις πράξεις της κλοπής ιδιαίτερα μεγάλης αξία τελεσθείσα κατ εξακολούθηση και της πλαστογραφίας μετά χρήσεως. Ένσταση ασκήθηκε κατά απόφασης του Υπηρεσιακού-Πειθαρχικού Συμβουλίου Υπαλλήλων της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, με την οποία αποφασίστηκε η παύση της πειθαρχικής δίωξης και η μη επιβολή πειθαρχικής ποινής σε υπάλληλο, η οποία είχε παραπεμφθεί για τα πειθαρχικά παραπτώματα της παράβασης καθήκοντος, της αμέλειας και της ατελούς εκπλήρωσης του καθήκοντος μετά από έκθεση Επιθεώρησης- Ελέγχου των Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας - Γενική Διεύθυνση Βιομηχανικής Πολιτικής και Εποπτείας Φορέων - Δ/νση Βιομηχανικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με αντικείμενο ελέγχου της νομιμότητας διαδικασιών χορήγησης των ενισχύσεων του ν.3299/2004. Συγκεκριμένα, η εγκαλούμενη ως μέλος της Επιτροπής Εποπτείας για την παρακολούθηση της υλοποίησης των ενταγμένων έργων στα πλαίσια της δράσης «Ενίσχυση της Νεανικής Επιχειρηματικότητας» του Ε.Π.ΑΝ. προώθησε προς υπογραφή πρακτικά

42 42 της επιτροπής, η οποία όμως δεν συνεδρίασε για την εξέταση των διαλαμβανομένων θεμάτων και συνεπώς δεν θα μπορούσε να έχει συνταχθεί και υπογραφεί οποιοδήποτε πρακτικό. Επίσης, η πρόεδρος της Επιτροπής συνέταξε υπηρεσιακό σημείωμα με το οποίο ενημέρωσε το Γενικό Γραμματέα για το γεγονός, αλλά διερευνώντας το γεγονός ανακάλυψε πως υπήρχε πρακτικό συνεδρίασης την , με υπογραφή μελών της Επιτροπής, χωρίς όμως να την έχει συγκαλέσει. Τα πρακτικά προωθήθηκαν προς υπογραφή ενώ δεν είχαν προσυπογράψει όλα τα μέλη. Ασκήθηκε ένσταση κατά της πειθαρχικής απόφασης του Β Πειθαρχικού Συμβουλίου Περιφέρειας Αττικής, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου η οποία απάλλαξε λόγω αμφιβολιών υπάλληλο, ο οποίος παραπέμφθηκε για τα πειθαρχικά παραπτώματα α) της απόκτησης οικονομικού οφέλους ή ανταλλάγματος προς όφελος του ιδίου του υπαλλήλου ή τρίτου προσώπου, κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή εξ αφορμής αυτών, β) της αναξιοπρεπούς ή ανάρμοστης ή ανάξιας για υπάλληλο συμπεριφοράς εντός ή εκτός υπηρεσίας και γ) της χρησιμοποίησης της υπαλληλικής ιδιότητας ή πληροφοριών που κατέχει ο υπάλληλος λόγω της υπηρεσίας ή της θέσης του, για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων του ίδιου ή τρίτων προσώπων κατά τον Ποινικό Κώδικα και άλλους ποινικούς νόμους. Συγκεκριμένα ο εγκαλούμενος υπάλληλος ως εργάτης νεκροταφείου ασκούσε τα καθήκοντα της καθαριότητας και συντήρησης του χώρου του νεκροταφείου και της αφής των καντηλιών. Κατά την περίοδο Μαρτίου και Ιουνίου 2012 κατατέθηκαν καταγγελίες κατά του εγκαλούμενου με θέμα την απαίτηση εκ μέρους του καταβολής χρηματικών ποσών προκειμένου να συντηρεί και να ανάβει τα καντήλια στους τάφους συγγενών των καταγγελλόντων. Ένσταση κατά απόφασης του Πειθαρχικού Συμβουλίου Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας Θράκης με την οποία επιβλήθηκε η ποινή της προσωρινής παύσης δώδεκα μηνών με πλήρη στέρηση αποδοχών σε υπάλληλο του Δήμου Ξάνθης για το πειθαρχικό παράπτωμα της αναξιοπρεπούς ή ανάρμοστης ή ανάξιας για υπάλληλο συμπεριφοράς εντός και εκτός υπηρεσίας. Ο εγκαλούμενος υπάλληλος εισήλθε σε αρτοπωλείο της περιοχής και με την απειλή όπλου το οποίο έφερε

43 43 παράνομα μαζί του επιχείρησε να εξαναγκάσει την υπάλληλο να του παραδώσει τις εισπράξεις. Επειδή η ανωτέρω υπάλληλος αρνήθηκε να ανταποκριθεί στο παράνομο αίτημά του και αντιστάθηκε, την χτύπησε στο κεφάλι προκαλώντας της απλή σωματική βλάβη. Για τις πράξεις αυτές που συνιστούν τα ποινικά αδικήματα της απόπειρας ληστείας και της παράνομης οπλοφορίας και οπλοχρησίας ο εγκαλούμενος κηρύχθηκε ένοχος και του επιβλήθηκε η ποινή της φυλάκισης τεσσάρων ετών για την 1η πράξη και ποινή φυλάκισης έξι μηνών για την 2η πράξη βάσει καταδικαστικής απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Κακουργημάτων Θράκης. 3.3 Παρουσίαση των προσφυγών του ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014 Από τις Ετήσιες Εκθέσεις του ΓΕΔΔ για τα έτη 2008 έως 2014 προκύπτει ότι το σύνολο των προσφυγών που άσκησε ο ΓΕΔΔ είναι 45. Ειδικότερα, το 2008 ο ΓΕΔΔ άσκησε την αρμοδιότητα που του παρασχέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. του ν.3613/2007 σε 3 περιπτώσεις. Το 2009, 11 φορές, το 2010 και 2011, 13, το 2012 και το 2013 από μία, και το 2014, 3 φορές. Σημειώνεται ότι με την έναρξη ισχύος του ν.4057/2012 ο ΓΕΔΔ έχει το δικαίωμα προσφυγής ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας μόνο κατά των αποφάσεων του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου που επιβάλλουν τις πειθαρχικές ποινές της προσωρινής παύσης και του υποβιβασμού με αίτημα την επιβολή της πειθαρχικής ποινής της οριστική παύσης. Τέλος, το 2014 ο ΓΕΔΔ άσκησε 3 προσφυγές κατά τελεσίδικων αποφάσεων δευτεροβάθμιων πειθαρχικών οργάνων και συγκεκριμένα κατά αποφάσεων του Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών ΕΣΥ. Στον Πίνακα 2 παρουσιάζονται οι προσφυγές που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014, το όργανο που εξέδωσε την πράξη και το δικαστήριο ενώπιον του οποίου ασκήθηκαν 2. Στον Πίνακα 3 παρουσιάζεται ο αριθμός των προσφυγών ανά έτος και συνολικά. 2 Τα στοιχεία του πίνακα αντλήθηκαν από αρχεία που διατηρούνται στο Γραφείο του ΓΕΔΔ.

44 44 ΑΡ. ΦΑΚΕΛΟΥ Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π ΟΡΓΑΝΟ ΠΟΥ ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Β' Υπηρεσιακό Συμβούλιο ΙΚΑ ΕΤΑΜ Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Αττικής Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΓΝ Ασκληπιείο Βούλας Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ Πενταμελές Υπηρεσιακό Συμβούλιο (επί πειθαρχικών θεμάτων) της ΥΠΑ Πειθαρχικό Συμβούλιο ΤΕΙ Πατρών Πειθαρχικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Υπ. Εξωτερικών Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου του ως άνω φορέα Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Υπ. Εσωτερικών Υπηρεσιακό Συμβούλιο της Ν.Α. Αρκαδίας Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (Β Τμήμα) Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (Β Τμήμα) Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΕΑ ΔΕΑ ΔΕΑ ΔΕΑ ΣΤΕ ΔΕΑ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΔΕΑ ΔΕΑ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ Διοικητικό Εφετείο Τριπόλεως ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ

45 45 Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Π Πειθαρχικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Υπ. Εξωτερικών Συμβούλιο της Δ/νσης Της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Αν. Αττικής Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ Δευτεροβαθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών ΕΣΥ Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ ΣΤΕ ΔΕΑ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΣΤΕ ΔΕΑ ΣΤΕ ΔΕΑ ΣΤΕ ΣΤΕ

46 46 Π Π Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών ΕΣΥ ΣΤΕ ΣΤΕ Πίνακας 2: Προσφυγές που ασκήθηκαν από τον ΓΕΔΔ, όργανο που εξέδωσε την πράξη και δικαστήριο ενώπιον του οποίου ασκήθηκαν ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 45 Πίνακας 3: Σύνολο προσφυγών που ασκήθηκαν από τον ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014 ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Γράφημα 3: Σύνολο προσφυγών που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014

47 Χαρακτηριστικές υποθέσεις για τις οποίες ο ΓΕΔΔ άσκησε προσφυγή Από τις ετήσιες εκθέσεις πεπραγμένων του ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014 παρουσιάζονται οι υποθέσεις για τις οποίες ο ΓΕΔΔ άσκησε προσφυγή κατά τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων σε ανώτερο βαθμό. Παρατίθενται παρακάτω χαρακτηριστικές υποθέσεις που ο ΓΕΔΔ άσκησε προσφυγή για τα έτη Ο ΓΕΔΔ προσέφυγε κατά απόφασης του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου του Υπουργείου Εσωτερικών με την οποία απορρίφθηκε ένσταση του ΓΕΔΔ κατά απόφασης πρωτοβάθμιου πειθαρχικού συμβουλίου, με την οποία απαλλάχθηκαν από τις πειθαρχικές τους ευθύνες εκπαιδευτικοί, σε βάρος των οποίων είχε ασκήσει πειθαρχική δίωξη ο ίδιος ο ΓΕΔΔ. Ειδικότερα οι εκπαιδευτικοί αυτοί, μετέχοντες ως αιρετά μέλη υπηρεσιακού συμβουλίου κατά την εκδίκαση πειθαρχικής υπόθεσης, αρνήθηκαν να προτείνουν ποινή σε βάρος ελεγχόμενου εκπαιδευτικού, ο οποίος είχε προηγουμένως κριθεί κατά πλειοψηφία ένοχος, με τη δικαιολογία ότι είχαν διαφωνήσει με την αναγνώριση πειθαρχικών ευθυνών. Τόσο το πρωτοβάθμιο πειθαρχικό συμβούλιο, όσο και το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΥΠΕΣ, αν και έκριναν ως μη νόμιμη την άρνηση των αιρετών εκπροσώπων να προτείνουν ποινή, τους απάλλαξαν λόγω συγγνωστής πλάνης. Ο ΓΕΔΔ έκρινε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις συγγνωστής πλάνης στην προκειμένη περίπτωση και προσέφυγε στο αρμόδιο δικαστήριο για την ακύρωση της απόφασης του Δευτεροβαθμίου Συμβουλίου. Ο ΓΕΔΔ προσέφυγε στο ΣτΕ για την ποινή που επιβλήθηκε σε γιατρό του ΕΣΥ. Η γιατρός, αν και καταδικάστηκε για ιατρική αμέλεια, συνεπεία της οποίας ήταν ότι απεβίωσε ανήλικος ασθενής της, ελέγχθηκε πειθαρχικά και της επεβλήθη η ποινή της προσωρινής παύσης διάρκειας ενός έτους. Ο ΓΕΔΔ έκρινε ότι η συγκεκριμένη ποινή είναι αδικαιολόγητα επιεικής και ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση, λαμβανομένων υπόψη και των υπολοίπων πραγματικών δεδομένων, προσήκει η ποινή της οριστικής παύσης.

48 48 Ο ΓΕΔΔ προσέφυγε κατά απόφασης του Δευτεροβαθμίου Πειθαρχικού Συμβουλίου με την οποία επιβλήθηκε η ποινή της προσωρινής παύσης έξι μηνών σε βάρος εκπαιδευτικού στην κατοχή του οποίου βρέθηκε πορνογραφικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή. Με την προσφυγή του ο ΓΕΔΔ ζήτησε την επιβολή της οριστικής παύσης, λαμβάνοντας υπόψη τόσο την προφανώς απαράδεκτη προς την ιδιότητα του εκπαιδευτικού συμπεριφορά όσο και το γεγονός ότι ο ελεγχόμενος εκπαιδευτικός δίδασκε πληροφορική και άρα ήταν σε πλήρη γνώση των συνεπειών της κατοχής και επεξεργασίας παρόμοιου υλικού. Ο ΓΕΔΔ προσέφυγε κατά απόφασης του Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών ΕΣΥ με την οποία επιβλήθηκε η ποινή της προσωρινής παύσης ενός έτους σε βάρος ιατρού, ο οποίος ενώ εφημέρευε σε ενεργό εφημερία με συνάδελφο ιατρό στο Κέντρο Υγείας Σταυρούπολης, βρισκόταν σε διατεταγμένη υπηρεσία και έπρεπε να βρίσκεται καθ όλη τη διάρκεια της ενεργού εφημερίας στο κέντρο υγείας, απουσίαζε και σε περιστατικό ασθενούς με ισχαιμία μυοκαρδίου αποφασίστηκε από τον εφημερεύοντα ιατρό η διακομιδή του στο ΓΝ Ξάνθης χωρίς τη συνοδεία ιατρού, δεδομένου ότι εν απουσία του εγκαλούμενου ιατρού αδυνατούσε να εγκαταλείψει το κέντρο υγείας προκειμένου να συνοδέψει τον ασθενή, με αποτέλεσμα κατά τη διακομιδή με το ασθενοφόρο ο ασθενής να καταλήξει. Με την προσφυγή του ο ΓΕΔΔ ζήτησε την επιβολή της οριστικής παύσης, λαμβάνοντας υπόψη αφενός το γεγονός ότι ανεξαρτήτως του ατυχούς περιστατικού στο οποίο ενεπλάκη, ο εγκαλούμενος ιατρός όφειλε να βρίσκεται ανελλιπώς στο χώρο του κέντρου υγείας κατά τη διάρκεια της εφημερίας του, καθήκον το οποίο εν γνώσει του δεν εκπλήρωσε και αφετέρου τις συστηματικές και αναιτιολόγητες απουσίες αυτού κατά τη διάρκεια εφημεριών του τα προηγούμενα έτη. Ως μια από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις με τις οποίες ασχολήθηκε ο ΓΕΔΔ και αξίζει να αναφερθεί είναι η περίπτωση εκπαιδευτικού ο οποίος αποδεδειγμένα είχε αναπτύξει ανάρμοστη σχέση με μαθήτριά και σε βάρος του οποίου επιβλήθηκε κατόπιν ενστάσεώς του η ποινή της προσωρινής παύσης έξι μηνών. Ο ΓΕΔΔ στη συγκεκριμένη

49 49 περίπτωση προσέφυγε ενώπιον του ΣτΕ για την επιβολή της ποινής της οριστικής παύσης κρίνοντας ότι η παραμονή του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού στον χώρο της εκπαίδευσης είναι αδύνατη μετά τη συμπεριφορά που επέδειξε. Χαρακτηριστική περίπτωση προσφυγής αφορά σε απαλλαγή ιατρού διευθυντή ΕΣΥ που αν και είχε απολυθεί κατόπιν τελεσίδικης απόφασης του ΚΠΣΙΕΣΥ για αναξιοπρεπή συμπεριφορά, λόγω χρήσης πλαστών στοιχείων στη διαδικασία απόκτησης της ιατρικής ειδικότητας, στη συνέχεια σχετικού απαλλακτικού βουλεύματος που αφορούσε στην ποινική αξιολόγηση των πράξεων του επανήλθε στο ΚΠΣΙΕΣΥ το οποίο και αποφάσισε την πλήρη απαλλαγή του. Στην προσφυγή του ο ΓΕΔΔ επισήμανε, μεταξύ άλλων κενών και παραλείψεων στο αιτιολογικό της απαλλακτικής απόφασης, το γεγονός ότι το απαλλακτικό βούλευμα που επικαλέσθηκε ο ελεγχόμενος ιατρός ενώ διαπίστωνε την πλαστότητα των επίμαχων πιστοποιητικών, έπαυε την ποινική δίωξη λόγω παραγραφής. Κατά συνέπεια δεν υφίστατο λόγος επανεξέτασης της πειθαρχικής υπόθεσης, πολύ δε λιγότερο απαλλαγής του ελεγχόμενου ιατρού από την απόδοση πειθαρχικών ευθυνών. Ο ΓΕΔΔ προσέφυγε κατά απόφασης του ΚΠΣΙΕΣΥ με την οποία, αν και επιβλήθηκε σε βάρος ιατρού διευθυντή ΕΣΥ για το πειθαρχικό αδίκημα της απόκτησης οικονομικού οφέλους ή ανταλλάγματος του ιδίου του υπαλλήλου ή τρίτου προσώπου κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή εξ αφορμής αυτών η ποινή της αργίας ενός έτους, στη συνέχεια κρίθηκε ότι η επιβαλλόμενη ποινή είχε εκτιθεί καθόσο διάστημα αυτός βρισκόταν σε αναγκαστική αργία. Κατά την άποψη του ΓΕΔΔ η κρίση αυτή του ΚΠΣΙΕΣΥ ήταν εσφαλμένη δεδομένης της αυτοτελούς φύσης του αναγκαστικού μέτρου της αναγκαστικής αργίας και της έλλειψης αρμοδιότητας του πειθαρχικού οργάνου να αποφαίνεται σε ζητήματα εκτέλεσης της πειθαρχικής ποινής.

50 Παρουσίαση των πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2005 έως το 2014 Από τις Ετήσιες Εκθέσεις πεπραγμένων για τα έτη 2005 έως 2014 προκύπτουν τα ακόλουθα: κατά το 2005 ο ΓΕΔΔ άσκησε ο ίδιος ή μέσω των αρμοδίων πειθαρχικών οργάνων πειθαρχική δίωξη κατά 13 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα. Το 2006 άσκησε ο ίδιος μέσω των αρμοδίων πειθαρχικών οργάνων πειθαρχική δίωξη κατά 26 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα. Το 2007 άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά 18 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα, ενώ το 2008 κατά 39 υπαλλήλων ή λειτουργών. Το επόμενο έτος ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά 292 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα. Οι 255 από αυτές αφορούσαν στη μη υποβολή δήλωσης περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) των υπόχρεων υπαλλήλων στο Γραφείο του ΓΕΔΔ, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (περίπτωση ε της παρ.2 του άρθρου 1 του ν.3074/2002 όπως αντικαταστάθηκε από την παρ.4 του άρθρου 6 του ν.3491/2006 και όπως το δεύτερο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε από την παρ.2 του άρθρου 3 του ν.3613/2007) καθόσον η μη υποβολή δήλωσης περιουσιακής κατάστασης συνιστά τα πειθαρχικά παραπτώματα της παράβασης του υπαλληλικού καθήκοντος κατά τις διατάξεις του άρθρου 106 και παρ.1, περ. β του άρθρου 107 του ν. 3528/2007 (ΥΚ). Το 2010 ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά 14 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα με την παραπομπή τους στα αρμόδια υπηρεσιακά - πειθαρχικά συμβούλια. Το 2011 ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά 8 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα με την παραπομπή τους στα αρμόδια υπηρεσιακά πειθαρχικά συμβούλια. Κατά το 2012 ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά 11 υπαλλήλων ή λειτουργών του δημόσιου τομέα, το 2013 κατά 4 υπαλλήλων και τέλος, το 2014 κατά 22 υπαλλήλων. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται το πλήθος των πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ κατά υπαλλήλων ή λειτουργών του δημοσίου τομέα ανά έτος και συνολικά. Η χρονική περίοδος των συλλεχθέντων δεδομένων εκτείνεται από το 2005 έως το 2014.

51 51 ΣΥΝΟΛΟ ΕΤΟΣ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΩΝ ΔΙΩΞΕΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 447 Πίνακας 4: Σύνολο πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2005 έως το 2014 ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΩΝ ΔΙΩΞΕΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΩΝ ΔΙΩΞΕΩΝ Γράφημα 4: Σύνολο πειθαρχικών διώξεων που άσκησε ο ΓΕΔΔ από το 2005 έως το Χαρακτηριστικές υποθέσεις όπου ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη Χαρακτηριστικές περιπτώσεις που ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη παρουσιάζονται παρακάτω, σύμφωνα με τις Ετήσιες Εκθέσεις του ΓΕΔΔ: ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη ενώπιον του αρμοδίου Υπηρεσιακού Συμβουλίου της ΔΥΠΕ Θεσσαλίας κατά α) ιατρών του Γενικού

52 52 Νοσοκομείου Καρδίτσας και β) υπαλλήλου του κλάδου ΤΕ Μαιών με Α βαθμό, επειδή υπέπεσαν στο πειθαρχικό παράπτωμα της αμέλειας και της ατελούς εκπλήρωσης του υπηρεσιακού τους καθήκοντος. Συγκεκριμένα, δεν έκαναν αντιπαραβολή των στοιχείων με τα Ιδρύματα που χορηγούν τις βεβαιώσεις (ιατρικές γνωματεύσεις) και με τους ίδιους τους υπεύθυνους ιατρούς, ώστε να αποφευχθεί η χρήση πλαστών βεβαιώσεων και κατ ακολουθία η έκδοση αποφάσεων της ΑΥΕ για επιδοτήσεις «αναπήρων», χωρίς ύπαρξη πραγματικής αναπηρίας, δεν τεκμηρίωναν τις σχετικές αποφάσεις με στοιχεία (π.χ. νοσηλεία, κλινικές εξετάσεις κ.λπ.), αλλά στηριζόταν μόνο σε απλές βεβαιώσεις του αρμόδιου ιατρού οι οποίες δεν έφεραν τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν τη νομιμότητα των δημοσίων εγγράφων (π.χ. αρθμ. πρωτοκόλλου, στοιχεία ταυτότητας του πολίτη, ευκρίνεια σφραγίδων, υπογραφών κ.λπ.). Ο ΓΕΔΔ άσκησε ενώπιον του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του αρμόδιου Πειθαρχικού Συμβουλίου πειθαρχική δίωξη για παράβαση καθήκοντος κατά των μελών του ΚΠΣΙΕΣΥ που με την πλειοψηφική ψήφο τους απάλλαξαν γιατρό που είχε συλληφθεί αυτόφωρα να δωροδοκείται και που οι ίδιοι είχαν ήδη τιμωρήσει με προηγούμενη απόφασή με την ποινή της οριστικής παύσης. Την απόφαση αυτή ανακάλεσαν παρά τη μειοψηφία δύο μελών μεταξύ των οποίων του Προέδρου του Συμβουλίου (αντιπροέδρου του ΝΣΚ) λόγω προδήλου παρανομίας της αποφάσεως αυτής που οι ίδιοι εξέδωσαν. Η αιτιολογία αυτή στηρίζονταν σε αναληθή πραγματικά περιστατικά προηγούμενα της αποφάσεως και εκδόθηκε με πρόθεση απαλλαγής του γιατρού. Συνεπώς αυτοί υπέπεσαν στο πειθαρχικό και ποινικό αδίκημα της παραβάσεως καθήκοντος, η δε υπόθεση απεστάλη στον αρμόδιο εισαγγελέα. Ανεξάρτητα δε της πειθαρχικής και ποινικής ευθύνης των πλειοψηφισάντων μελών ο ΓΕΔΔ εισηγήθηκε και τη λήψη κατ αυτών διοικητικών μέτρων και την αντικατάστασή των ως μελών του ΚΠΣ διότι η ενέργειά τους αντίκειται στη σοβαρότητα του λειτουργήματός τους. Ο ΓΕΔΔ άσκησε πειθαρχική δίωξη ενώπιον ΠΥΣΠΕ κατά εκπαιδευτικού για παράβαση καθήκοντος κατά το άρθρο 107 παρ. 1β του ν.3528/2007 (ΥΚ) διότι έκανε χρήση των διατάξεων του άρθρου 9 του ν.2986/2002 και

53 53 έλαβε εκπαιδευτική άδεια 4 ετών, απουσιάσας των καθηκόντων του από έως , προκειμένου να εκπονήσει διδακτορική διατριβή, αντίγραφο της οποίας ουδέποτε κατέθεσε, ως όφειλε, στην Υπηρεσία του. Άσκησε επίσης πειθαρχικές διώξεις σε βάρος: Οκτώ ιατρών της Ωτορυνολαρυγγολογικής Κλινικής για παράβαση καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους (παρ. β ) κατά την εκπλήρωση του καθήκοντος (παρ. στ ) κατά τα προβλεπόμενα στο άρ. 107 του ν.3528/2007. Ενός ιατρού της Ουρολογικής Κλινικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος και άρνησης σύμπραξης, συνεργασίας και χορήγησης στοιχείων κατά την διεξαγωγή έρευνας του άρ. 107 (παρ. κγ ) του ν.3528/2007 σε συνδυασμό με την παρ.11 του άρ. 6 του ν.3491/2006. Δύο ιατρών της Αγγειοχειρουργικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους του άρθρ. 107 παρ. β του ν.3528/2007. Τριών ιατρών της Α Ορθοπεδικής Κλινικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους του άρ. 107 παρ. β του ν.3528/2007. Τριών ιατρών της Β Ορθοπεδικής Κλινικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους του άρ. 107 παρ. β του ν.3528/2007. Τριών ιατρών της Νευροχειρουργικής Κλινικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους του άρθρ. 107 παρ. β του ν.3528/07. Τεσσάρων ιατρών της Α Χειρουργικής Κλινικής για τα πειθαρχικά παραπτώματα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους του άρ. 107 παρ. β του ν.3528/2007. Δύο ιατρών της Β Χειρουργικής Κλινικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους του άρ. 107 παρ. β του ν.3528/2007. Τεσσάρων ιατρών της Γ Χειρουργικής Κλινικής για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τα προβλεπόμενα στο άρ. 107 παρ. β του ν.3528/2007, διότι από τον έλεγχο των ιατρικών φακέλων

54 54 όλων των χειρουργικών Κλινικών του Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» των ασθενών, οι οποίοι υπεβλήθησαν σε χειρουργικές επεμβάσεις κατά το χρονικό διάστημα από έως και , προκειμένου να διαπιστωθεί, εάν τηρήθηκαν όλες οι διοικητικές και λοιπές προϋποθέσεις για την τέλεση αυτών των επεμβάσεων διαπιστώθηκαν τα εξής: α) Διενέργεια εισαγωγών ασθενών στο Νοσοκομείο κατά την διάρκεια των Γενικών Εφημεριών, σαν έκτακτα και επείγοντα περιστατικά, τα οποία απεδείχθησαν ότι ήταν προγραμματισμένα εκ των προτέρων και κάθε άλλο παρά επείγοντα. Η περίπτωση αυτή αφορούσε τις Κλινικές ωτορινολαρυγγολογική, Αγγειοχειρουργική, Α Ορθοπεδική, Β Ορθοπεδική, Νευροχειρουργική, Α Χειρουργική, Β Χειρουργική και Γ Χειρουργική. β) Πλαστογραφημένες εργαστηριακές εξετάσεις. Στους φακέλους πολλών ασθενών δεν υπήρχαν προεγχειρητικές εργαστηριακές εξετάσεις στο όνομά τους. Αντ αυτών ανευρέθηκαν εξετάσεις στο όνομα άλλων ασθενών, το οποίο χειρόγραφα έχει αντικατασταθεί με αυτό του πραγματικού ασθενούς. Κατά συνέπεια, ουδείς μπορεί να αποδείξει ότι ο ασθενής που εγχειρίστηκε υπεβλήθη σε εξετάσεις. Πέραν της πλαστογραφίας αυτής σε όλες ανεξαιρέτως τις διαπιστωθείσες περιπτώσεις, όλοι οι πραγματικοί ασθενείς ανήκαν σε διαφορετικό ασφαλιστικό φορέα από αυτόν που κάλυπτε τους εικονικούς. Με τον τρόπο αυτό κάποιο ασφαλιστικό ταμείο πλήρωσε για εξετάσεις ασθενών άλλων ταμείων, ενώ σε πολλές περιπτώσεις το νοσοκομείο δεν θα αποζημιωθεί γι αυτές λόγω του συστήματος του κλειστού νοσηλίου. Η περίπτωση αυτή αφορούσε τις Κλινικές: Ωττορινολαρυγγολογική, Α Χειρουργική και Γ Χειρουργική. γ) Ανευρέθηκαν φάκελοι χωρίς το ιστορικό των ασθενών ή χωρίς εξετάσεις, με αποτέλεσμα να μην είναι γνωστό από τι έπασχαν αυτοί, για το εάν και πότε διενεργήθηκαν επεμβάσεις, σε τι είδους επεμβάσεις, εξετάσεις ή θεραπείες υπεβλήθησαν και πότε εξήλθαν από το νοσοκομείο. Η περίπτωση αυτή των ελλιπών φακέλων αφορούσε τις Κλινικές: Ουρολογική και Γ Χειρουργική, ενώ η περίπτωση των επεμβάσεων

55 55 χωρίς εξετάσεις αφορούσε τις Κλινικές: Ωτορυνολαρυγγολογική, Αγγειοχειρουργική, Α Χειρουργική και Γ Χειρουργική. δ) Παροχή άδειας εξόδου από το νοσοκομείο σε ασθενείς, που είχαν εισαχθεί για επείγουσα κατάσταση, ακόμη και για έξι ημέρες. Άδεια εξόδου χορηγείται νομίμως σε ασθενή για μία ημέρα συνήθως σε περιπτώσεις θανάτου συγγενούς ή για εμφάνιση σε δικαστήριο. Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις οι ασθενείς αποχωρούσαν, επειδή δεν ήταν δυνατή η άμεση εγχείρησή τους για λόγους διαδικαστικούς. Το εισιτήριο της εισαγωγής τους όμως παραμένει ανοικτό, το ασφαλιστικό τους ταμείο καταβάλλει ανύπαρκτα έξοδα νοσηλείας και το κρεβάτι στο οποίο είναι εγγεγραμμένοι διατίθεται σε άλλο ασθενή ή παραμένει κενό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το νοσοκομείο. Η περίπτωση αυτή αφορούσε τις Κλινικές: Α Χειρουργική και Γ Χειρουργική. Άσκησε πειθαρχική δίωξη σε βάρος Οικονομικού Επιθεωρητή όταν, μετά από παραγγελία του ΓΕΔΔ, έλαβε εντολή για τη διενέργεια Προκαταρκτικής Εξέτασης-ΈΔΕ κατά εποπτευόμενης από τον ίδιο Προϊσταμένης Κτηματικής Υπηρεσίας και υπαλλήλου της ίδιας Υπηρεσίας για τη διερεύνηση καταγγελιών ότι οι εν λόγω υπάλληλοι παρανομούν προς ίδιον όφελος και κατά των συμφερόντων του Δημοσίου, απέκρυψε την στενή και μακρά φιλική του σχέση με την Προϊσταμένη και τον σύζυγό της, σημερινό Προϊστάμενο της ίδιας Υπηρεσίας και δεν ζήτησε την εξαίρεσή του, ως είχε υποχρέωση. Ο ελεγχόμενος στην πορισματική έκθεση που υπέβαλε και η οποία κοινοποιήθηκε στο Γραφείο ΓΕΔΔ δεν καταλόγιζε ευθύνες στους ελεγχόμενους υπαλλήλους, ενώ επιφυλασσόταν για την ολοκλήρωση του ελέγχου μετά την γνωμοδότηση επί του θέματος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Δημοσίων Κτημάτων & Ανταλλάξιμης Περιουσίας. Μετά από παρέμβαση άλλων υπηρεσιακών παραγόντων οι οποίοι θεώρησαν την πορισματική έκθεση ελλιπή και τα περί γνωμοδότησης ως μη βάσιμα, ο ΓΕΔΔ ζήτησε την ολοκλήρωση του ελέγχου το ταχύτερο δυνατόν από τον εν λόγω Οικονομικό Επιθεωρητή. Ο εν λόγω Οικονομικός Επιθεωρητής, ενάμισι έτος μετά την ανάθεση σε αυτόν του ελέγχου και ελάχιστο χρονικό διάστημα πριν την εκπνοή της προθεσμίας παραγραφής τυχόν

56 56 ευθυνών εμπλεκομένων υπαλλήλων ζήτησε την εξαίρεσή του από τη συνέχιση της Ε.Δ.Ε., επικαλούμενος στενή και μακροχρόνια φιλική σχέση με τους προαναφερθέντες. Κατόπιν αυτού ο ΓΕΔΔ άσκησε ο ίδιος πειθαρχική δίωξη κατά του εν λόγω Οικονομικού επιθεωρητή, υποστηρίζοντας ότι με την προπεριγραφείσα συμπεριφορά του, α) αποσιώπησε τη στενή και μακροχρόνια φιλική σχέση του με την ελεγχόμενη στο πλαίσιο της ΕΔΕ προϊσταμένη, β) κωλυσιέργησε αδικαιολογήτως την ολοκλήρωση του ελέγχου, με πρόδηλο τον κίνδυνο παραγραφής τυχόν ευθυνών εμπλεκομένων υπαλλήλων, γ) στέρησε από την υπηρεσία το τεκμήριο του αμερόληπτου χειρισμού της υπόθεσης, καθόσον τα χρονικά περιθώρια για εξαρχής ανάθεση του ελέγχου σε άλλον επιθεωρητή κατέστησαν ασφυκτικά. Σε βάρος Οικονομικού Επιθεωρητή της Δ/νσης Οικονομικής Επιθεώρησης Θεσσαλονίκης ασκήθηκε πειθαρχική δίωξη ενώπιον του αρμοδίου Πειθαρχικού Συμβουλίου, για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους, διότι ως διενεργήσας ΕΔΕ, εκ προθέσεως και με σκοπό να απαλλάξει τους εμπλεκόμενους υπαλλήλους του Περιφερειακού σε βάρος των οποίων είχε ασκηθεί ποινική δίωξη για παθητική δωροδοκία από κοινού, απόπειρα εκβίασης κατ εξακολούθηση και σύσταση συμμορίας, παραβίασε τα υπηρεσιακά του καθήκοντα. Σε βάρος υπαλλήλου της Περιφέρειας Πελοποννήσου ασκήθηκε πειθαρχική δίωξη για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον ποινικό ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους καθώς, όντας Προϊστάμενος της Δ/νσης Ελέγχου Κατασκευής Έργων κατά παράβαση των υπηρεσιακών του καθηκόντων δεν άσκησε τη δέουσα εποπτεία στον υφιστάμενό του επιβλέποντα μηχανικό δημόσιου έργου, με συνέπεια από πράξεις και παραλείψεις του τελευταίου κατά παράβαση της νομοθεσίας Κατασκευής Δημοσίων Έργων να ωφεληθεί παράνομα ο ανάδοχος του έργου με το ποσό των και να ζημιωθεί το Ελληνικό Δημόσιο. Πειθαρχική δίωξη ασκήθηκε κατά υπαλλήλου της Διεύθυνσης Δασών Ηλείας για το πειθαρχικό παράπτωμα της αναξιοπρεπούς ή ανάρμοστης ή

57 57 ανάξιας για υπάλληλο συμπεριφοράς. Με αφορμή δημοσίευμα της εφημερίδας «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» της 27ης Ιανουαρίου 2013, σχετικά με εμπιστευτικό πόρισμα για το Δασαρχείο Ηλείας, ο εγκαλούμενος απηύθυνε προς το ΓΕΔΔ προσωπική επιστολή στην οποία ανακριβώς επικαλείται ότι το ως άνω πόρισμα συντάχθηκε από το ΓΕΔΔ και η οποία περιείχε αναξιοπρεπείς χαρακτηρισμούς και εκφράσεις προς το ΓΕΔΔ που καταδείκνυαν την παντελή έλλειψη του προσήκοντος σεβασμού του εγκαλουμένου στο πρόσωπο του ΓΕΔΔ και στο θεσμό τον οποίο υπηρετεί, ενώ παράλληλα αποτελούσαν ανεπίτρεπτους υπαινιγμούς για υποκρυπτόμενη δοσοληψία του ΓΕΔΔ με εκπροσώπους του τύπου. Η πειθαρχική δίωξη εκδικάστηκε από το Κοινό Πειθαρχικό Συμβούλιο Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και Εποπτευόμενων Φορέων, με αθωωτικό αποτέλεσμα. Κατά της απόφασης αυτής ασκήθηκε ένσταση από τον ΓΕΔΔ στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο. Πειθαρχική δίωξη ασκήθηκε κατά εκπαιδευτικού πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για τα πειθαρχικά παραπτώματα α) της αναξιοπρεπούς ή ανάρμοστης ή ανάξιας για υπάλληλο συμπεριφοράς και β) της άσκησης κριτικής των πράξεων της προϊσταμένης αρχής που γίνεται δημοσίως, γραπτώς ή προφορικώς, με σκόπιμη χρήση εν γνώσει εκδήλως ανακριβών στοιχείων ή με χαρακτηριστικά απρεπείς εκφράσεις. Συγκεκριμένα με αφορμή τη διερεύνηση καταγγελίας, η εκπαιδευτικός απηύθυνε προς τον ΓΕΔΔ εξώδικη γνωστοποίηση, χρησιμοποιώντας με ύφος οξύ, εριστικό και απαξιωτικό αναξιοπρεπείς χαρακτηρισμούς και εκφράσεις προς το πρόσωπό του επιδεικνύοντας συμπεριφορά που ουδόλως συνάδει με την ιδιότητά της ως εκπαιδευτικού. 3.5 Εντολή παράστασης πολιτικής αγωγής από τον ΓΕΔΔ Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3200/2005 (άρ. 12), όπως τροποποιήθηκε από τον ν.3491/2006, ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών και ο γραμματέας του δικαστηρίου ή του δικαστικού συμβουλίου επίσης υποχρεούνται να ανακοινώνουν στον ΓΕΔΔ ο μεν πρώτος την ποινική δίωξη που ασκείται με κάθε μορφή συμμετοχής κατά υπαλλήλου,

58 58 λειτουργού ή οργάνου των φορέων της παρ. 2α του άρθρου 1 του ν.3074/2002 για εγκλήματα περί την υπηρεσία (άρ Α ΠΚ), περί τα υπομνήματα (άρ. 216, 217, 218, 220, 222 ΠΚ), κατά της ιδιοκτησίας (άρθρα 372, 375, 381, 382 ΠΚ) και κατά περιουσιακών δικαιωμάτων (άρ. 386, 386Α, 389, 390, 394) που στρέφονται κατά του Δημοσίου και των ως άνω φορέων, ο δε δεύτερος τα παραπεμπτικά ή απαλλακτικά βουλεύματα, σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας, όπως και τις εκδιδόμενες σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας καταδικαστικές ή αθωωτικές αποφάσεις κατά των ως άνω προσώπων και για τις αξιόποινες αυτές πράξεις. Ο ΓΕΔΔ έχει το δικαίωμα να ζητήσει από το Δημόσιο, νόμιμα εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό Οικονομίας ή από τους φορείς της προηγούμενης παραγράφου με υποχρέωση συμμόρφωσης των τελευταίων: α) να παρίστανται κατά την προδικασία και την κύρια ακροαματική διαδικασία ως πολιτικώς ενάγοντες και για χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστησαν από τις ως άνω αξιόποινες πράξεις του υπαλλήλου, λειτουργού ή του οργάνου τους, β) να ασκούν υπό την ιδιότητα του πολιτικώς ενάγοντος όλα τα παρεχόμενα σε αυτούς ένδικα μέσα κατά αποφάσεων ή βουλευμάτων και γ) να ζητούν από τον αρμόδιο Εισαγγελέα υπό την ιδιότητα του πολιτικώς ενάγοντος να ασκήσει τα παρεχόμενα σε αυτόν ένδικα μέσα κατά βουλευμάτων και αποφάσεων, όπως και την επίσπευση της ποινικής διαδικασίας και την κατά προτίμηση εκδίκαση των υποθέσεων. Έτσι, καθίσταται δυνατή η ενημέρωση του ΓΕΔΔ για τις ποινικές διώξεις οι οποίες ασκούνται από τους αρμόδιους εισαγγελείς κατά υπαλλήλων, οργάνων ή λειτουργών της δημόσιας διοίκησης, όπως και για τα παραπεμπτικά βουλεύματα και τις καταδικαστικές αποφάσεις που εκδίδονται, ώστε να υπάρχει μια σφαιρική εικόνα για την παραβατικότητα αυτών. Μετά την κοινοποίηση των ασκηθεισών ποινικών διώξεων, των παραπεμπτικών βουλευμάτων και των καταδικαστικών αποφάσεων, στις περιπτώσεις όπου τα ποινικά αδικήματα αποτελούν ταυτόχρονα και πειθαρχικά παραπτώματα, ο ΓΕΔΔ παρεμβαίνει εγγράφως ως προς τον πειθαρχικό έλεγχο των διωκομένων και την παράσταση, όταν κρίνεται αναγκαίο, του Δημοσίου ή των δημοσίων φορέων ως πολιτικώς εναγόντων. Επίσης, ο ΓΕΔΔ παρεμβαίνει για τον ίδιο λόγο αποστέλλοντας έγγραφα και στους αρμόδιους για τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών Γενικούς Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, στις αρμόδιες υπηρεσίες του αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ.

59 59 και του πυροσβεστικού σώματος, του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, των Πρυτανικών Αρχών και των Προέδρων των ΑΤΕΙ. Συνολικά ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014 έχει εκδώσει 293 εντολές παράστασης πολιτικής αγωγής από το ΝΣΚ ή από τη διοίκηση των νομικών προσώπων. Τα παραπάνω αποτυπώνονται στον ακόλουθο πίνακα: ΕΝΤΟΛΕΣ ΕΤΟΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΥΝΟΛΟ 293 Πίνακας 5: Εντολές παράστασης πολιτικής εντολής που έχει εκδώσει ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014 ΕΝΤΟΛΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Γράφημα 5: Εντολές παράστασης πολιτικής εντολής που έχει εκδώσει ο ΓΕΔΔ από το 2008 έως το 2014

60 Παρέμβαση του ΓΕΔΔ ως προς την εξέλιξη της πειθαρχικής διαδικασίας O ΓΕΔΔ ενημερώνεται για την πορεία των πειθαρχικών και των ποινικών διώξεων, στο πλαίσιο της παρακολούθησης της δράσης των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου, της πορείας των ελέγχων που διενεργούνται και της υλοποίηση των προτάσεων των πορισμάτων και των εκθέσεων επιθεώρησης και ελέγχου. Παρατηρείται ότι σε αρκετές περιπτώσεις τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα δεν προχωρούν στη άσκηση πειθαρχικής δίωξης, αλλά θέτουν την υπόθεση στο αρχείο. Ο ΓΕΔΔ ενημερώνει εγγράφως όσους φορείς δεν προχωρούν στον πειθαρχικό έλεγχο ότι αυτός είναι υποχρεωτικός. Ο ΓΕΔΔ παρεμβαίνει στην πειθαρχική διαδικασία για την έναρξη ή την επίσπευσή της είτε κατόπιν πορισμάτων/εκθέσεων επιθεώρησης και ελέγχου των Σωμάτων και των Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου είτε κατόπιν ενημέρωσης από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ για τη σύλληψη υπαλλήλων, λειτουργών ή οργάνων δημοσίων φορέων για ποινικά αδικήματα είτε κατόπιν της γνωστοποίησης από τους Εισαγγελείς Πρωτοδικών της άσκησης ποινικής δίωξης κατά αυτών (ν.3528/2007). Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται το σύνολο των υποθέσεων όπου ο ΓΕΔΔ παρενέβη για την επίσπευση της πειθαρχικής διαδικασίας: ΕΠΙΣΠΕΥΣΗ ΕΤΟΣ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ 4654 Πίνακας 6: Παρέμβαση ΓΕΔΔ για επίσπευση πειθαρχικής διαδικασίας από το 2008 έως το 2014

61 61 ΕΠΙΣΠΕΥΣΗ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΠΙΣΠΕΥΣΗ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Γράφημα 6: Παρέμβαση ΓΕΔΔ για επίσπευση πειθαρχικής διαδικασίας από το 2008 έως το 2014

62 62 Κεφάλαιο 4: Συμπεράσματα και προτάσεις για περαιτέρω ενίσχυση του θεσμού του ΓΕΔΔ 4.1 Αποτίμηση της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία Όπως καταδεικνύουν πολλά δημοσιογραφικά άρθρα και δηλώσεις πολιτικών και θεσμικών παραγόντων της χώρας, η ασυδοσία, η ατιμωρησία και η αδιαφάνεια διαβρώνουν τον δημόσιο τομέα. Συχνά οι παρανομούντες δημόσιοι υπάλληλοι εκμεταλλεύονται κενά και παγιωμένες παθογένειες της δημόσιας διοίκησης. Η διαστρεβλωμένη αίσθηση συναδελφικότητας, η μη ορθή απονομή της δικαιοσύνης που συνεπάγεται την ατιμωρησία ή τη μη επιβολή προσηκουσών ποινών σε σχέση με τη βαρύτητα των παραπτωμάτων είναι ορισμένα από τα προβλήματα και τις παθογένειες της Δημόσιας Διοίκησης. Τα πειθαρχικά όργανα της διοίκησης, ως κομμάτι της, τείνουν να δείχνουν επιλεκτική επιείκεια σε βάρος όχι μόνο της αξιοπιστίας των οργάνων αυτών, αλλά κυρίως του δημοσίου συμφέροντος. Η ασυνέπεια μεταξύ των αποφάσεων και η ατιμωρησία ζημιώνουν οικονομικά το δημόσιο και πλήττουν το κύρος του. Οι οικονομικές παρατυπίες που ο ΓΕΔΔ, ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή, δρώντας έξω και πάνω από μικροπολιτικές που αναπτύσσονται στους κόλπους της διοίκησης, αναλαμβάνει να διορθώσει τις ζημιογόνες αυτές τακτικές και να διαφυλάσσει τις Αρχές του Κράτους Δικαίου. Το κύρος του θεσμού, όπως έχει διαμορφωθεί μέσα από την δωδεκαετή πορεία του μέσα στο χρόνο και τη δράση του σε όλο το φάσμα των αρμοδιοτήτων του, είναι αναμφισβήτητα ένα από τα μεγαλύτερα εχέγγυα αποτελεσματικότητας. Κατά κοινή ομολογία η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία μέσω της άσκησης ένστασης κατά πειθαρχικών αποφάσεων στον αμέσως ανώτερο βαθμό, ήταν η αποτελεσματικότερη απονομή του πειθαρχικού δικαίου και ο περιορισμός της πιθανότητας μη επιβολής της δέουσας πειθαρχικής ποινής ή της ατιμωρησίας των υπαλλήλων της δημόσιας διοίκησης που έχουν υποπέσει σε πειθαρχικά παραπτώματα. Η διασφάλιση της απονομής πειθαρχικού δικαίου αποτελεί αφενός ουσιώδη προϋπόθεση για την αποτελεσματική και εύρυθμη λειτουργία της

63 63 δημόσιας διοίκησης, αφετέρου χωρίς την άριστη απονομή της πειθαρχικής δικαιοσύνης δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει το κράτος δικαίου. Ο ΓΕΔΔ είναι το μοναδικό όργανο της Διοίκησης, στο οποίο κοινοποιούνται υποχρεωτικά όλες οι εκδιδόμενες πειθαρχικές αποφάσεις των μονομελών και των συλλογικών οργάνων και έχει δυνατότητα άσκησης ένδικων μέσων. Η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία ήταν και παραμένει αναμφίβολα σημαντική, κάτι που επαληθεύεται από τον απολογισμό της δράσης του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου. Από τα Ετήσια Στατιστικά Δελτία Λειτουργίας του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου προκύπτει ότι η πλειονότητα των ενστάσεων εκ μέρους της Διοίκησης, κατά αποφάσεων υπηρεσιακών συμβουλίων αλλά και κατά αποφάσεων μονομελών ή άλλων συλλογικών πειθαρχικών οργάνων, έχει ασκηθεί από τον ΓΕΔΔ. Το μεγαλύτερο μέρος των ενστάσεων του ΓΕΔΔ γίνονται δεκτές και επιβάλλονται ποινές στις αθωωτικές αποφάσεις και βαρύτερες ποινές στις καταδικαστικές. Έχει σημασία επίσης να τονιστεί ότι σε αρκετές περιπτώσεις ορισμένα μονομελή όργανα δεν παραπέμπουν σοβαρές υποθέσεις που επισύρουν ποινή μεγαλύτερη της αρμοδιότητάς τους στα οικεία υπηρεσιακά συμβούλια, αλλά επιλαμβάνονται τα ίδια, με αποτέλεσμα να επιβάλλονται ελαφρές ποινές. Δύο θεσμικές παρεμβάσεις είχαν ουσιαστικό αποτέλεσμα στην προσπάθεια πάταξης της διαφθοράς, η σύσταση του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου και η πρόβλεψη του νομοθέτη να ασκεί ο ΓΕΔΔ ενστάσεις επί των αποφάσεων των πειθαρχικών οργάνων. Άλλωστε, ο φόβος του ελέγχου σε ανώτερο επίπεδο αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την έκδοση απαλλακτικών αποφάσεων από τα πρωτοβάθμια πειθαρχικά συμβούλια. Επίσης, από τη στιγμή που ο Γενικός Επιθεωρητής άρχισε να ασκεί ενστάσεις, η πλειονότητα των υποθέσεων σε δευτεροβάθμιο επίπεδο έκλεινε με την επιβολή αυστηρών κυρώσεων στους παραβάτες. Να σημειωθεί ότι από το 2004 έως το 2014, σε σύνολο πειθαρχικών αποφάσεων ο ΓΕΔΔ άσκησε ένσταση σε 1.532, ζητώντας να επιβληθεί αυστηρότερη ποινή από την επιβληθείσα. Η σημασία της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία καταφάνηκε, ακόμη, και με τον δραστικό περιορισμό της δυνατότητάς του να ασκεί ένσταση κατά όλων των πειθαρχικών αποφάσεων αλλά και προσφυγή κατά των τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων με τον ν.4057/2012. Με τον εν λόγω νόμο

64 64 θεσπίστηκε η δυνατότητα ένστασης μόνο κατά των αποφάσεων των πειθαρχικών συμβουλίων και μόνο στις περιπτώσεις που είχε προηγηθεί πειθαρχική δίωξη από τον ΓΕΔΔ, ενώ δεν παρεχόταν η δυνατότητα ένστασης κατά πειθαρχικών αποφάσεων των μονομελών οργάνων αλλά και άλλων συλλογικών οργάνων, όπως Διοικητικά Συμβούλια, Εκτελεστικές Επιτροπές ΟΤΑ, Διοικούσες Επιτροπές κ.λπ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του νόμου, δεν υφίστατο πλέον ουσιαστικά λόγος παροχής στον ΓΕΔΔ δυνατότητας ένστασης, όχι μόνο διότι στα πειθαρχικά συμβούλια θα μετείχαν στο εξής αντικειμενικοί κριτές (πλειοψηφία δικαστών), πράγμα που θα εξασφάλιζε ορθή και δίκαια κρίση, αλλά και γιατί η δυνατότητα ένστασης παρείχετο στον αρμόδιο Υπουργό. Ωστόσο, η αιτίαση αυτή έμοιαζε να είναι εσφαλμένη καθώς από τη στιγμή που ο ΓΕΔΔ στερήθηκε του δικαιώματος ένστασης δεν υπήρχε άλλο όργανο της διοίκησης που να μπορεί να ασκεί ένσταση κατά όλων των πειθαρχικών αποφάσεων. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτήν την διαπίστωση και αποδείκνυαν την αναγκαιότητα διατήρησης της δυνατότητας άσκησης ένστασης από το ΓΕΔΔ είναι οι ακόλουθοι: Η δυνατότητα ένστασης στον Υπουργό παρείχετο, ούτως ή άλλως, και με το μέχρι τότε ισχύον πειθαρχικό δίκαιο Εκτός από τον Υπουργό, δυνατότητα ένστασης παρείχετο και σε κάθε πειθαρχικώς προϊστάμενο καθώς και στους Προέδρους των συλλογικών οργάνων με εξαίρεση το ΓΕΔΔ Στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, αν και αρχικά είχε σχεδιαστεί να μετέχουν και δικαστές, τελικά κάτι τέτοιο δεν ίσχυσε Διατηρήθηκε, σε κάθε περίπτωση, η δυνατότητα άσκησης ένστασης εκ μέρους κάποιων οργάνων της Διοίκησης, παρά το ότι στα πειθαρχικά συμβούλια θα μετείχαν δικαστές Για δεκαπέντε περίπου μήνες ο νομοθέτης είχε στερήσει από τον ΓΕΔΔ το δικαίωμα ένστασης. Κατά το χρονικό αυτό διάστημα και μέχρι να συγκροτηθούν τα νέα πειθαρχικά συμβούλια, τα οποία άρχισαν να λειτουργούν έως και ένα χρόνο μετά, τις μέχρι τότε υποθέσεις εξέταζαν τα παλιά πειθαρχικά συμβούλια. Αυτά, αποτελούμενα από εκπροσώπους των υπαλλήλων, συνέχιζαν να εξετάζουν τις εκκρεμείς υποθέσεις με κριτήριο περισσότερο τη συναδελφική αλληλεγγύη παρά την ορθή εφαρμογή του πειθαρχικού δικαίου. Σαφώς η μη δυνατότητα ένστασης από τον ΓΕΔΔ επέτεινε τη δυσλειτουργία του μηχανισμού ορθής απονομής δικαίου.

65 65 Επιπλέον, με τη ρύθμιση του άρθρου 142 του ν.4057/2012, περιορίστηκε κατά πολύ και ουσιαστικά ακυρώθηκε η δυνατότητα του ΓΕΔΔ να ασκεί προσφυγή κατά τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων. Με τη διάταξη αυτή, ο ΓΕΔΔ δεν μπορεί πλέον να προσβάλλει οποιαδήποτε τελεσίδικη πειθαρχική απόφαση που εκδίδει οποιοδήποτε πειθαρχικό όργανο του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως ίσχυε πριν την εφαρμογή του ν.4057/2012. Η αρμοδιότητά του αυτή περιορίστηκε μόνο στις αποφάσεις του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου. Επιπρόσθετα, ακόμη και οι αποφάσεις του Δευτεροβάθμιου δεν μπορούν να προσβληθούν, παρά μόνο αν με αυτές επιβάλλονται οι ποινές της προσωρινής παύσης ή του υποβιβασμού, αποκλείοντας έτσι τις απαλλακτικές αποφάσεις ή τις αποφάσεις με τις οποίες επιβάλλεται ελαφρότερη ποινή. Με τον ν.4152/2013 «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής των νόμων 4046/2012, 4093/2012 και 4127/2013» χορηγήθηκε εκ νέου στο ΓΕΔΔ η δυνατότητα να ασκεί ένσταση κατά των πειθαρχικών αποφάσεων που λαμβάνονται σε πρώτο βαθμό. Ωστόσο, δεν έχει ακόμα επαναθεσπιστεί η αρμοδιότητά του να ασκεί προσφυγή κατά πάσης τελεσίδικης πειθαρχικής αποφάσεως (Ετήσια Έκθεση 2012). Επισημαίνεται ότι από τότε που θεσμοθετήθηκε για τον ΓΕΔΔ η δυνατότητα άσκησης προσφυγής κατά τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων, το δικαίωμα αυτό ασκήθηκε επιτυχώς. Συγκεκριμένα, από το 2008 μέχρι σήμερα, έχουν ασκηθεί 45 προσφυγές, εκ των οποίων οι 35 ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι 9 ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και μία ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Τριπόλεως. Με τη με αριθμό 82/2011 απόφαση του Γ Τμήματος του ΣτΕ, κρίθηκε ως συνταγματικά αποδεκτή η δυνατότητα που δόθηκε στον ΓΕΔΔ να προσβάλει τις τελεσίδικες πειθαρχικές αποφάσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.3613/2007 και να ζητά από το ΣτΕ την επιβολή της ποινής του υποβιβασμού ή της οριστικής παύσης. Σημειώνεται ότι με την ίδια απόφαση κρίνεται και το ζήτημα της παράλληλης προσφυγής του εγκαλουμένου υπαλλήλου στο αρμόδιο Διοικητικό Εφετείο και αποφασίζεται ότι αρμόδιο για τη συνεκδίκαση και των δύο προσφυγών είναι το ΣτΕ. Σε γενικές γραμμές η άσκηση της συγκεκριμένης αρμοδιότητας συνάντησε την αποδοχή της νομολογίας των διοικητικών δικαστηρίων τα οποία έκριναν τις προσφυγές ως τυπικώς βάσιμες και στις περισσότερες των περιπτώσεων αποδέχθηκαν τις αιτιάσεις του ΓΕΔΔ προχωρώντας στην επιβολή βαρύτερων ποινών.

66 66 Από τα όσα προαναφέρθηκαν και τα επίσημα παρατιθέμενα στατιστικά στοιχεία προκύπτει ότι η συμμετοχή του ΓΕΔΔ είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματική. Ο ΓΕΔΔ είναι ανώτατο μονοπρόσωπο όργανο της διοίκησης, αποτελώντας στην ουσία οιονεί Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, και απολαμβάνει πλήρους προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της προσωπικής του ανεξαρτησίας δεν λαμβάνει εντολές, αλλά δεσμεύεται μόνο από το νόμο, ενώ, στο πλαίσιο της λειτουργικής του ανεξαρτησίας, τα άλλα όργανα του κράτους, και κυρίως η εκτελεστική εξουσία δεν μπορούν να παρέμβουν στον τρόπο με τον οποίο ασκεί τα καθήκοντά του. Η επιβολή επιεικών ποινών που συχνά δεν συμφωνούν με το κοινό περί δικαίου αίσθημα, με αποτέλεσμα την εντέλει ατιμωρησία των παρανομούντων, αποτελούν τροχοπέδη στην προσπάθεια για την καταπολέμηση των φαινομένων διαφθοράς στους κόλπους της δημόσιας διοίκησης. Μόνο το κύρος ενός ανεξάρτητου θεσμού, όπως ο ΓΕΔΔ αποτελεί εγγύηση ορθής απονομής πειθαρχικής δικαιοσύνης. Ο ΓΕΔΔ εγγυάται την ουδετερότητα στην πειθαρχική διαδικασία, σε αντίθεση με τα οικεία πειθαρχικά όργανα διοίκησης, τα οποία εκ των πραγμάτων τελούν σε υπηρεσιακή σχέση με τους πειθαρχικά ελεγχόμενους. Μέσω της δυνατότητας παρέμβασης εξασφαλίζεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο η ισότητα των «όπλων», τόσο της διοίκησης όσο και του διοικουμένου παρέχοντας δικονομική εγγύηση ως προς την εξασφάλιση αφενός των δικαιωμάτων του διοικουμένου, αφετέρου δε των συμφερόντων της διοίκησης ενώπιον των κατά τόπο και καθ ύλην αρμόδιων πειθαρχικών οργάνων. Ως εκ τούτου και λόγω του επί σειρά ετών θετικού έργου που έχει επιδείξει, έχει εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το θεσμό και αποτελεί τον πλέον αξιόπιστο μηχανισμό ελέγχου φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς, όπως καταδεικνύεται και από τον μεγάλο αριθμό καταγγελιών που υποβάλλονται στο Γραφείο του. 4.2 Προτάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία Από την προηγηθείσα ανάλυση καταφάνηκε η αναγκαιότητα της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία, τόσο για την δίκαιη απονομή πειθαρχικών ποινών όσο και για την ομαλή εν γένει λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Για την

67 67 περαιτέρω ενίσχυση της συμμετοχής του αυτής, προτείνονται οι εξής αλλαγές στον ν.3528/2007, όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει: Η περίπτωση β της παραγράφου 3 του άρθρου 141 να αντικατασταθεί ως εξής: β) υπέρ της διοίκησης ή υπέρ του υπαλλήλου κάθε πειθαρχικός προϊστάμενος, οι πρόεδροι των συλλογικών οργάνων του άρθρου 119 του παρόντος, ο Υπουργός. γ) υπέρ της διοίκησης και για οποιαδήποτε πειθαρχική ποινή ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Η παράγραφος 3 του άρθρου 142 να αντικατασταθεί ως εξής: «Δικαίωμα προσφυγής ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά όλων των τελεσίδικων αποφάσεων όλων των πειθαρχικών συμβουλίων για πειθαρχικά αδικήματα τα οποία επισύρουν τις ποινές της οριστικής παύσης ή του υποβιβασμού, καθώς και ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Εφετείου κατά όλων των άλλων τελεσίδικων αποφάσεων μονομελών ή πειθαρχικών οργάνων, έχει ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής αρχίζει από την υποχρεωτική κοινοποίηση των πειθαρχικών αποφάσεων στο Γραφείο του. Η προσφυγή υπογράφεται από τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και κατά τη συζήτηση της μπορεί να παρίσταται είτε ο ίδιος είτε μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Στην περίπτωση που η προσφυγή ασκείται ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και ο εγκαλούμενος υπάλληλος έχει ασκήσει ήδη προσφυγή κατά της προσβαλλόμενης από τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης τελεσίδικης αποφάσεως ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού εφετείου, ή την ασκεί ενόσω εκκρεμεί η ανωτέρω προσφυγή του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, το εν λόγω δικαστήριο οφείλει να παραπέμψει την υπόθεση στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς συνεκδίκαση». Επίσης προτείνεται να αναμορφωθούν οι κάτωθι διατάξεις του ίδιου νόμου προκειμένου η πειθαρχική διαδικασία να καταστεί ταχύτερη και πλέον δεσμευτική: Άρθρο 114 Η παρ.2 του άρθρου 114 προτείνεται να επαναδιατυπωθεί ως εξής: «Η ποινική δίκη δεν αναστέλλει την πειθαρχική διαδικασία. Το πειθαρχικό όργανο μπορεί με απόφασή του, η οποία είναι ελευθέρως ανακλητή, να διατάξει για εξαιρετικούς λόγους την

68 68 αναστολή εκτέλεσης της πειθαρχικής διαδικασίας, η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει το ένα έτος». Επίσης, προτείνεται η εξής επαναδιατύπωση: «Στις ποινικές διώξεις για κακούργημα ή για τα αδικήματα της κλοπής, υπεξαίρεσης (κοινής και στην υπηρεσία) απάτης, εκβίασης, πλαστογραφίας, δωροδοκίας, καταπίεσης, απιστίας περί την υπηρεσία, καθώς και για οποιοδήποτε έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή έγκλημα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης είναι υποχρεωτική. Για οποιοδήποτε άλλο ποινικό αδίκημα τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα οφείλουν εντός είκοσι ημερών μετά την ως άνω ενημέρωσή τους να αποφαίνονται με ειδική αιτιολογία για την άσκηση ή μη πειθαρχικής δίωξης σε βάρος των υπαλλήλων. Η απόφαση αυτή αποστέλλεται υποχρεωτικά στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, ο οποίος μπορεί να ζητά την ανάκλησή της σε περίπτωση που είναι ανεπαρκώς αιτιολογημένη ή να ασκεί σε κάθε περίπτωση τις πειθαρχικές αρμοδιότητές του. Επίσης, η πειθαρχική δίωξη είναι υποχρεωτική στις περιπτώσεις των καταδικαστικών αποφάσεων για τα προαναφερόμενα παραπτώματα καθώς και για το παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους». Άρθρο 126 Έχει διαπιστωθεί στην πράξη ότι μετά τη γνωστοποίηση άσκησης ποινικής δίωξης σε βάρος υπαλλήλου για ποινικό αδίκημα το οποίο είναι συγχρόνως και πειθαρχικό παράπτωμα, το πειθαρχικό όργανο διατάσσει τη διενέργεια ΕΔΕ, παρόλο που έχει προηγηθεί προανάκριση ή ανάκριση κατά τον ΚΠΔ ή έχει συλληφθεί επ αυτοφώρω ο υπάλληλος και από τα στοιχεία της ποινικής δικογραφίας προκύπτουν τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι παρόλο που από την έκθεση ελέγχου ή επιθεώρησης του ΓΕΔΔ ή των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου προκύπτουν τα πραγματικά περιστατικά τα οποία στοιχειοθετούν την τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος, εν τούτοις, το πειθαρχικό όργανο διατάσσει την διενέργεια ΕΔΕ και ο διενεργών αυτήν ανατρέπει πραγματικά περιστατικά τα οποία αποδείχτηκαν κατά τον έλεγχο. Για το λόγο αυτό κρίνεται σκόπιμο να προστεθεί παρ.7 ως εξής: «Όταν ο υπάλληλος συλλαμβάνεται επ αυτοφώρω κατά τη διάπραξη ποινικού αδικήματος που αποτελεί συγχρόνως και πειθαρχικό παράπτωμα ή όταν έχει προηγηθεί ανάκριση ή προανάκριση σύμφωνα με

69 69 τις διατάξεις του ΚΠΔ για ποινικό αδίκημα που αποτελεί και πειθαρχικό παράπτωμα παρέλκει η διεξαγωγή ΕΔΕ. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που η διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος διαπιστώνεται σε πόρισμα ή έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ή των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου.». Άρθρο 127 Για τους ίδιους λόγους που αναφέρονται στην τροποποίηση του άρθρου 126, το εν λόγω άρθρο μπορεί να επαναδιατυπωθεί ως εξής: «Πειθαρχική ανάκριση διεξάγεται υποχρεωτικά κατά τη διαδικασία ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου, εκτός εάν: α) τα πραγματικά περιστατικά που συνιστούν την αντικειμενική υπόσταση του πειθαρχικού παραπτώματος προκύπτουν από το φάκελο κατά τρόπο αναμφισβήτητο, β) ο υπάλληλος ομολογεί με την απολογία του ότι διέπραξε το πειθαρχικό παράπτωμα, γ) ο υπάλληλος συλλαμβάνεται επ αυτοφώρω κατά τη διάπραξη ποινικού αδικήματος που αποτελεί συγχρόνως και πειθαρχικό παράπτωμα, δ) έχει προηγηθεί ανάκριση ή προανάκριση συμφώνως με τις διατάξεις του ΚΠΔ για ποινικό αδίκημα που αποτελεί και πειθαρχικό παράπτωμα, ε) έχει διαπιστωθεί διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος από συγκεκριμένο υπάλληλο, από έκθεση δικαστικού οργάνου ή πόρισμα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ή των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης & Ελέγχου.».

70 70 Επίλογος Το Πειθαρχικό Δίκαιο αποτελεί μία ιδιαίτερη εκδήλωση της οργάνωσης της δημόσιας υπηρεσίας και η διασφάλιση της απονομής πειθαρχικού δικαίου συνεπάγεται την εύρυθμη λειτουργία της. Η πιστή εφαρμογή των αρχών και κανόνων του πειθαρχικού δικαίου εγγυάται την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία της διοίκησης, αλλά και την τήρηση εν γένει των αρχών του κράτους δικαίου. Από την άλλη, η ατιμωρησία και η επιβολή ποινών κατώτερων της βαρύτητας του παραπτώματος, σπιλώνουν την εικόνα των δημόσιων φορέων και δημιουργούν έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τους μηχανισμούς απονομής πειθαρχικού δικαίου. Με την εν λόγω εργασία παρουσιάστηκε η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία και έγινε μια προσπάθεια αποτίμησης της δράσης του, μέσα από την παράθεση και αξιολόγηση στατιστικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν από το 2004 έως το Από τον συνολικό αριθμό των ενστάσεων και προσφυγών που άσκησε κατά αποφάσεων, τις πειθαρχικές διώξεις που άσκησε κατά υπαλλήλων ή λειτουργών του δημοσίου τομέα, τις εντολές για παράσταση πολιτικής αγωγής και έναρξης/επίσπευσης πειθαρχικής διαδικασίας, όπως και τις χαρακτηριστικές υποθέσεις αυτών, καταφάνηκε αφενός η αναγκαιότητα της συμμετοχής του ΓΕΔΔ για την ορθή απονομή των πειθαρχικών ποινών και αφετέρου η σημαντικότητα της ύπαρξης ενός ανεξάρτητου φορέα εγνωσμένου κύρους για τη διαφύλαξη των αρχών του κράτους δικαίου. Συνοψίζοντας, ο ΓΕΔΔ, όπως φάνηκε από τον απολογισμό της δράσης του, όχι μόνο επιλαμβάνεται περιστατικών ατιμωρησίας και μη επιβολή δεουσών ποινών, αλλά δρα και προληπτικά, καθώς οι αρμοδιότητες που διαθέτει και η ενεργός του δράση αποθαρρύνουν τα μονομελή ή συλλογικά πειθαρχικά όργανα των δημοσίων φορέων από την μη προσήκουσα άσκηση των καθηκόντων τους σε περίπτωση παράβασης του πειθαρχικού δικαίου από υπαλλήλους του Δημοσίου. Για τους άνωθεν λόγους προτείνεται η διεύρυνση της συμμετοχής του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία, μέσω της επέκτασης των αρμοδιοτήτων του.

71 71 Βιβλιογραφία Βιβλία Καίσαρη, Α. (2013). Το Πειθαρχικό Δίκαιο των Υπαλλήλων του Δημοσίου (μετά τις τροποποιήσεις των ν.4057/2012 και 4093/2012) Κατ άρθρο, ερμηνεία νομολογία, τόμος Α, Αθήνα, Εκδόσεις Νομόραμα Σπηλιωτόπουλος, Ε. και Χρυσανθάκης, Χ. (2007). Βασικοί Θεσμοί Δημοσιοϋπαλληλικού Δικαίου, Ζ Έκδοση, Αθήνα-Κομοτηνή, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα Φθενάκης, Χ. (2000). Η Πολιτεία και το δίκαιο των Δημοσίων Υπαλλήλων, Αθήνα- Κομοτηνή, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα Παναγόπουλος, Θ.Ι. (2008). Δημόσιο Υπαλληλικό Δίκαιο, Ζ Έκδοση, Αθήνα, Εκδόσεις Σταμούλη Αλεξόπουλος, Π. και Πανηγυράκη, Ε. (2012). Πειθαρχικό Δίκαιο δημοσίων πολιτικών διοικητικών υπαλλήλων και υπαλλήλων νομικών πρόσωπων δημοσίου δικαίου (ν.4057/2012, φ.54/ τ. Α ), Σημειώσεις για το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης, Αθήνα, ΕΚΔΔΑ Άρθρα Γιαρένη, Ι.Α. (2006). Η σχέση ποινικής και πειθαρχικής δίκης-η σχέση ποινικού και πειθαρχικού αδίκου και γενικότερα η σχέση Ποινικού και Διοικητικού Δικαίου, Νομικό Βήμα, τ.54, σελ , Αθήνα, Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών Πικραμένος, Μ. (2013). Η σχέση πειθαρχικής και ποινικής δίκης εν όψει του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ, Εφαρμογές Δημοσίου Δικαίου (2-2013), σελ , Αθήνα, Νομική Βιβλιοθήκη Νόμοι και Προεδρικά Διατάγματα Ν.1566/1985 (ΦΕΚ 167/Α/ ) «Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις» Ν.2071/1992 (ΦΕΚ 123/Α/ ) «Εκσυγχρονισμός και Οργάνωση Συστήματος Υγείας»

72 72 Ν.2517/1997 (ΦΕΚ 160/Α/ ) «Εκλογή Διδακτικού Προσωπικού των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και άλλες διατάξεις Ν.2683/1999 (ΦΕΚ 19/Α/ ) «Περί κυρώσεως του Κώδικα καταστάσεως Δημοσίων Πολιτικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ και άλλες διατάξεις» Ν.3074/2002 (ΦΕΚ 296/Α/ ) «Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και του Συντονιστικού Οργάνου Επιθεώρησης και Ελέγχου και άλλες διατάξεις» Ν. 3094/2003 (ΦΕΚ 10/Α/ ) «Συνήγορος του Πολίτη και άλλες διατάξεις» Ν.3146/2003 (ΦΕΚ 125/Α/ ) «Οργάνωση και άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των ετεροδημοτών και άλλες διατάξεις» Ν.3200/2003 (ΦΕΚ 281/Α/ ) «Τροποποιήσεις του ν.1388/1983 «Ίδρυση Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης», ίδρυση Εθνικής Σχολής Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις» Ν.3418/2005 (ΦΕΚ 287/Α/ ) «Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας» Π.Δ.77/05 (ΦΕΚ 118/Α/ ) Προϋποθέσεις και τρόπος διενέργειας του ελέγχου Οργάνωση και λειτουργία του Γραφείου του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Ν.3345/2005 (ΦΕΚ 138/Α/ ) «Οικονομικά θέματα Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και ρύθμιση διοικητικών θεμάτων» Ν.3448/2006 (ΦΕΚ 57/Α/ ) «Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα και τη ρύθμιση θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης» Ν.3491/06 (ΦΕΚ 207/Α/ ) «Ρυθμίσεις θεμάτων Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης και λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης» Ν.3613/2007 (ΦΕΚ 263/Α/ ) «Ρυθμίσεις θεμάτων Ανεξαρτήτων Αρχών, Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και λοιπών ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών.» Ν.3528/2007(ΦΕΚ 26/Α/ ) «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ» Ν.3536/2007 (ΦΕΚ 42/Α'/ ) «Ειδικές ρυθμίσεις θεμάτων μεταναστευτικής πολιτικής και λοιπών ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης»

73 73 Ν.3801/2009 (ΦΕΚ 163/Α'/ ) «Ρυθμίσεις θεμάτων προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και άλλες διατάξεις οργάνωσης και λειτουργίας Δημόσιας Διοίκησης» Ν.3861/2010 (ΦΕΚ 112/Α/ ) «Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των Κυβερνητικών, Διοικητικών και Αυτοδιοικητικών Οργάνων στο Διαδίκτυο Πρόγραμμα Διαύγεια και άλλες διατάξεις». Ν.3900/2010 (ΦΕΚ 213/Α/ ) «Εξορθολογισμός διαδικασιών και επιτάχυνση της διοικητικής δίκης και άλλες διατάξεις». Ν.4057/2012 (ΦΕΚ 54/Α/ ) «Πειθαρχικό Δίκαιο Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου» Ν.4111/2013 (ΦΕΚ 18/Α/ ) «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, τροποποιήσεις του ν. 4093/ 2012, κύρωση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου κ.ά.» Ν.4152/2013 (ΦΕΚ 107/Α/ ) «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής των νόμων 4046/2012, 4093/2012 και 4127/2013» Ν.4210/2013 (ΦΕΚ 254/Α/ ) «Ρυθμίσεις Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» Ν.4254/2014 (ΦΕΚ 85/Α/ ) «Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο πλαίσιο εφαρμογής του ν. 4046/2012 και άλλες διατάξεις.» Ν.4325/2015 (ΦΕΚ 47/Α/ ) «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης - Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις» Εγκύκλιοι ΔΙΑΔΠ/Π.ΑμεΑ/Φ.3/6/1537/ «Πρόγραµµα Προσβασιµότητας στους ήµους» Ι Α /Φ.58/267/4169/ «Πειθαρχική αρµοδιότητα του Γενικού Επιθεωρητή ηµόσιας ιοίκησης σύµφωνα µε το ν. 3613/2007» Αποφάσεις Δικαστηρίων Απόφαση ΣτΕ υπ αριθμόν 82/2011

74 74 Εκθέσεις Ετήσιες Εκθέσεις ΓΕΔΔ ( ), Κεφάλαιο «Πειθαρχική Δικαιοδοσία», Αθήνα, Γραφείο ΓΕΔΔ Ετήσια Στατιστικά Δελτία Λειτουργίας του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου ( ) Δημοσιεύματα Αποστολίδης, Γ. και Μπενέκου, Β. (2010). Δημοσία Δαπάνη η... ατιμωρησία, Έθνος «Ε», τεύχος Παπαδόπουλος, Γ. (2012). Δημόσιο: ο παλιός είναι... παραβάτης, Τα Νέα (τεύχος ) Τελίδης, Χ. (2012). Ομερτά Ντροπής-Κάλυπταν επί 2,5 χρόνια τον παιδόφιλο καθηγητή, Έθνος «Ε» (τεύχος ) Τσίτσας, Ν.Β. (2012). Ατιμώρητοι οι 13 εκατομμυριούχοι δημόσιοι υπάλληλοι, Έθνος «Ε» (τεύχος ) Καραμανώλη, Ε. (2013). Συνήγορος του Πολίτη: Παραμένει «βαριά άρρωστη» η Δημόσια Διοίκηση, Η Καθημερινή ( ), Αθήνα, Καθημερινή Α.Ε. Καραμανώλη, Ε. (2014). ΣτΕ: Υπέρ αυτοδίκαιης αργίας υπαλλήλων αυτομάτως μετά τη δίωξη, Η Καθημερινή (τεύχος ), Καθημερινή Α.Ε. Τσίτσας, Ν.Β. (2015). Επιδημία επιείκειας στα πειθαρχικά συμβούλια, Έθνος «Ε» (τεύχος )

75 Παράρτημα 75

76 76 Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση πεπραγμένων του ΓΕΔΔ για το 2014, κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο του ΓΕΔΔ πειθαρχικές αποφάσεις από τον στενό δημόσιο τομέα και 765 αποφάσεις φορέων του ευρύτερου. Ο ΓΕΔΔ υπέβαλε ένσταση σε 128 και 21 περιπτώσεις αντίστοιχα, ώστε να κριθούν εκ νέου οι υποθέσεις από το ανώτερο πειθαρχικό όργανο. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι φορείς στις πειθαρχικές αποφάσεις των οποίων υποβλήθηκαν ενστάσεις, όπως και ο αριθμός των πειθαρχικών αδικημάτων στα οποία αυτά αφορούν, ανά κατηγορία παραπτώματος:

77 77

78 78

79 79 Αριθμός ενστάσεων και ο λόγος που ασκήθηκαν το 2014: (Ετήσια Έκθεση ΓΕΔΔ, 2014) Πειθαρχικές αποφάσεις που αφορούν στο στενό δημόσιο τομέα, για τις οποίες είτε ασκήθηκε ένσταση είτε η υποθεση τέθηκε στο αρχείο, το 2014: (Ετήσια Έκθεση ΓΕΔΔ, 2014)

80 80 Πειθαρχικές αποφάσεις (ποσοστό ενστάσεων και αποφάσεων που τέθηκαν στο αρχείο το 2014) (Ετήσια Έκθεση ΓΕΔΔ, 2014) Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζεται ο αριθμός των ποινικών διώξεων που κοινοποιήθηκαν στο Γραφείο ΓΕΔΔ ανά κατά τόπο αρμόδια Εισαγγελική Αρχή και ανά ιδιότητα διωκομένου (Ετήσια Έκθεση 2014).

81 81