1) 1.Να συμπληρώσετε τα κενά στο κείμενο που ακολουθεί με τη λέξη που ταιριάζει:

Transcript

1 ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ 1) 1.Να συμπληρώσετε τα κενά στο κείμενο που ακολουθεί με τη λέξη που ταιριάζει: Ο άνθρακας είναι από τα σημαντικότερα στοιχεία και στο σύγχρονο περιοδικό πίνακα βρίσκεται στη περίοδο και στη ομάδα. Το και ο είναι δύο μορφές του άνθρακα και οι διαφορές που εμφανίζουν οφείλονται στο τρόπο με τον οποίο συνδέονται τα άτομα του άνθρακα μεταξύ τους. Οι περιέχουν άνθρακα με διάφορες και διαφέρουν στην τους σε άνθρακα. Η πιο πλούσια μορφή σε άνθρακα είναι ο. 2. α. Ποια στοιχεία ονομάζονται αλογόνα; β. Να συμπληρώσετε τον μοριακό τύπο των αλογόνων στη Στήλη Α κα στη συνέχεια να αντιστοιχίσετε τα αλογόνα της στήλης Α του ακόλουθου πίνακα με το χρώμα τους στη στήλη Β και με την φυσική τους κατάσταση στη στήλη Γ: Στήλη Α Στήλη Β Στήλη Γ 1. Φθόριο ( ) α. Καστανοκόκκινο i. Αέριο 2. Χλώριο (.) β. Ιώδες ii. Αέριο 3. Βρόμιο (.) γ. Κιτρινοπράσινο iii. Υγρό 4. Ιώδιο (.) δ. Κίτρινο iv. Στερεό 3. a. Να σημειώσετε τις σωστές απαντήσεις: 1. Οργανική ένωση δεν είναι η ένωση: α. CO 2 β. CH 3 CH 2 OH γ. CH 4 δ. CH 2 =CH 2 2. Ακόρεστος υδρογονάνθρακας είναι η οργανική ένωση, η οποία: α. περιέχει διπλό δεσμό. β. αποτελείται από άτομα άνθρακα και υδρογόνου και μεταξύ των ατόμων του άνθρακα υπάρχει τουλάχιστον ένας διπλός ή τριπλός δεσμός. γ. περιέχει τριπλό δεσμό. δ. αποτελείται από άτομα άνθρακα και υδρογόνου και μεταξύ των ατόμων του άνθρακα υπάρχουν μόνο διπλοί ή τριπλοί δεσμοί. β. Τι ονομάζεται καύση; γ. Να συμπληρώσετε τις εξισώσεις καύσης που δίνονται παρακάτω (προϊόντα, συντελεστές): α. CH 4 + O θερμότητα (τέλεια καύση) β. C 2 H 4 + O 2 CO + + θερμότητα (ατελής καύση) γ. C 2 H 6 + O 2 C + + θερμότητα (ατελής καύση) 4. Αντιστοιχίστε τα διαλύματα με τις τιμές ph. Διάλυμα ph Διάλυμα NaCl 12 Αραιό διαλ. HCl 9 Πυκνό διαλ. NaOH 4 Πυκνό διαλ. HCl 2 Αραιό διαλ. NaOH 7 5. α. Τι ονομάζεται όξινος χαρακτήρας των οξέων και που οφείλεται; β. Αναφέρετε τις ιδιότητες που αποτελούν τον όξινο χαρακτήρα. 6. a. Ποια αντίδραση ονομάζουμε εξουδετέρωση; Δώστε ένα παράδειγμα. β. Ένα διάλυμα οξέως έχει pη ίσο με 4. Στο διάλυμα αυτό προσθέτουμε μια ποσότητα

2 διαλύματος μιας βάσης. Ποια από τις παρακάτω τιμές αποκλείεται να είναι η τιμή του ph του διαλύματος που θα προκύψει; Να δικαιολογηθεί η απάντησή σας. Α) 11 Β)7 Γ)3 Δ)8 Ε)5,5 7. α. Τι είναι οι περίοδοι και τι οι ομάδες του Περιοδικού Πίνακα. β. Διατυπώστε τον νόμο της Περιοδικότητας. γ. Τι είναι αλκάλια, αλκαλικές γαίες και ευγενή αέρια; 8. α. Να αναφέρετε τις κοινές χαρακτηριστικές ιδιότητες των μετάλλων. β. Τι είναι τα κράματα ; Δώστε 3 παραδείγματα κραμάτων,τη σύσταση και τις χρήσεις τους. 9. α. Ποιες αντιδράσεις ονομάζονται αντιδράσεις απλής αντικατάστασης; β. Να συμπληρωθούν όσες από τις παρακάτω αντιδράσεις πραγματοποιούνται. Δίνεται η ηλεκτροχημική σειρά των μετάλλων: Li,K,Ca,Na,Mg,Al,Zn,Fe,H 2,Cu,Ag,Pt,Au Cu (s) + Ag + (aq) Fe (s) + Cu 2+ (aq) Ag (s) + H + (aq) 2) ΘΕΜΑ 1º A. Πού οφείλεται ο όξινος χαρακτήρας των οξέων; Να γράψετε δύο ιδιότητες των οξέων. B. Ένα καθαριστικό περιέχει διάλυμα HCl. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθαριστεί ένα μαρμάρινο άγαλμα; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ΘΕΜΑ 2º Στο εργαστήριο, μια ομάδα μαθητών μέτρησε το ph ενός διαλύματος και το βρήκε ίσο με 4,5 στους 25 ο C. Να αιτιολογήσετε πλήρως τις απαντήσεις σας στις ακόλουθες ερωτήσεις: Α. Με ποιο τρόπο μέτρησε η ομάδα το ph του διαλύματος; Β. Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις για την ποσότητα Η + του διαλύματος είναι σωστή; α) πλήθος Η + = πλήθος ΟΗ β) πλήθος Η + > πλήθος ΟΗ - γ) πλήθος Η + < πλήθος ΟΗ - Γ. Είναι σωστό ή λάθος ότι αν στο διάλυμα αυτό προστεθεί ορισμένη ποσότητα νερού, το ph του διαλύματος που θα προκύψει μπορεί να γίνει 3,5 στους 25 ο C; ΘΕΜΑ 3º Α. Ποια αντίδραση ονομάζεται εξουδετέρωση και ποια χημική εξίσωση (με ιοντική μορφή) την περιγράφει; Β. Να συμπληρώσετε τις χημικές εξισώσεις των επόμενων αντιδράσεων εξουδετέρωσης και να ονομάσετε τα άλατα που προκύπτουν: α) H 2 SO 4 + KOH β) HCl + Ca(OH) 2 ΘΕΜΑ 4º Α. Να αναφέρετε τρία μέταλλα και τα σύμβολά τους. Ένα από αυτά να είναι το μέταλλο που είναι κοινό συστατικό των κραμάτων "μπρούντζος" και "ορείχαλκος". Β. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες αυτών των μετάλλων; (φυσική κατάσταση, χρώμα, πυκνότητα, σημείο τήξης, ηλεκτρική και θερμική αγωγιμότητα) ΘΕΜΑ 5º A. Ποια είναι τα βασικά στάδια επεξεργασίας του αργού πετρελαίου και πού αποσκοπεί το καθένα από αυτά;

3 Β. Να αναφέρετε έξι από τα κυριότερα κλάσματα διύλισης του αργού πετρελαίου και τις πιο σημαντικές χρήσεις τους. ΘΕΜΑ 6º Α. Πότε η καύση μιας οργανικής ένωσης είναι τέλεια και πότε ατελής; Ποια είναι τα πιθανά προϊόντα μιας τέλειας και μιας ατελούς καύσης; Β. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις που αναπαριστούν: α) την τέλεια καύση του μεθανίου (CH 4 ) β) δύο πιθανές ατελείς καύσεις του μεθανίου (CH 4 ) ΘΕΜΑ 7º Να παρατηρήσετε το παρακάτω τμήμα του σύγχρονου Περιοδικού Πίνακα και να ερωτήσεις που ακολουθούν: απαντήσετε στις Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Κ α) Ποια από τα γράμματα που αντιστοιχούν σε χημικά στοιχεία ανήκουν στις αλκαλικές γαίες; β) Να γράψετε τον ατομικό αριθμό του χημικού στοιχείου Δ. γ) Ποια από τα στοιχεία Ε, Ζ, Η, Κ έχουν παρόμοιες ιδιότητες; δ) Ποιο είναι το όνομα της ομάδας στην οποία ανήκουν τα στοιχεία Β και Θ; ε) Να γράψετε τα γράμματα που αντιστοιχούν στα χημικά στοιχεία των αλκαλίων. στ) Να γράψετε τα γράμματα που αντιστοιχούν σε μέταλλα. ΘΕΜΑ 8º Α. Τι είναι η βενζίνη και πώς καθορίζεται η ποιότητά της; Β. Γιατί πλέον δεν χρησιμοποιούνται ως πρόσθετα για τη βελτίωση της ποιότητας της βενζίνης ενώσεις του μολύβδου; ΘΕΜΑ 9º Σ ένα βαρέλι που περιέχει μούστο πραγματοποιείται αλκοολική ζύμωση. Α. Να περιγράψετε το χημικό φαινόμενο της αλκοολικής ζύμωσης, αναφέροντας ποιο είναι το αντιδρών, τα προϊόντα και το ένζυμο που είναι απαραίτητο. Ποια είναι η χημική εξίσωση που την περιγράφει; Β. Μετά την ολοκλήρωση της ζύμωσης του μούστου σχηματίστηκαν 200 L κρασιού 11 αλκοολικών βαθμών. Πόσα λίτρα (L) αιθανόλης περιέχονται στο βαρέλι με το κρασί; 3) ΘΕΜΑ 1 ο Να γραφούν αναφορικά οι ιδιότητες των οξέων (όξινος χαρακτήρας ) ΘΕΜΑ 2 ο Α. Δώστε τον ορισμό κατά Αrrhenius των βάσεων Β. Ένα διάλυμα έχει στους 25 0 C PH= 6. Πως χαρακτηρίζεται το διάλυμα αυτό ως προς την οξύτητά του ;

4 Γ. Μεταξύ δυο διαλυμάτων Α και Β με ΡΗ= 10 και ΡΗ= 13 αντίστοιχα, ποιο χαρακτηρίζεται ως πιο βασικό; ΘΕΜΑ 3 ο Α. Τι θα χρησιμοποιούσατε για ν αντιμετωπίσετε τσίμπημα μέλισσας (όξινο δηλητήριο): Αμμωνία ή ξύδι και γιατί; Να αιτιολογήσετε παραθέτοντας τη γενική μορφή της αντίστοιχης χημικής αντίδρασης Β. i. Τι μεταβολή θα υποστεί το ΡΗ ενός διαλύματος που έχει αρχικά ΡΗ= 4, αν προσθέσουμε επιπλέον νερό; ii. Ποια τιμή ενδέχεται να έχει το ΡΗ του μετά την αραίωση ; Επιλέξτε: α. ΡΗ= 2 β.ρη= 8 γ. ΡΗ= 5 δ. ΡΗ= 14 ΘΕΜΑ 4 ο Α. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω χημικές ενώσεις ως οξέα, βάσεις η άλατα: α. ΝaOH β. ΝΗ 3 γ. ΗCl δ. ΝαCl ε. CaCO 3 στ. Η 2 SO 4 Β. Ποιες ενώσεις είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία της όξινης βροχής; ΘΕΜΑ 5 ο Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές η λάθος: α. Tα στοιχεία της 17 ης ομάδας του περιοδικού πίνακα λέγονται αλκάλια β. Ο περιοδικός πίνακας έχει 7 οριζόντιες γραμμές που ονομάζονται περίοδοι γ. Τα στοιχεία που βρίσκονται στην ίδια ομάδα του Π.Π έχουν παρόμοιες χημικές ιδιότητες δ. Τα μέταλλα είναι λιγότερα από τα αμέταλλα ΘΕΜΑ 6 ο Να συμπληρωθούν τα κενά: Α. Ο σχηματισμός των γαιανθράκων έγινε από φυτική ύλη με τη διαδικασία της. Β. Ο άνθρακας ανήκει στη ομάδα του περιοδικού πίνακα και στη φύση βρίσκεται ελεύθερος σε σχεδόν κρυσταλλική μορφή ως..και ως,ενώ μαζί με προσμείξεις συναντάται στους Γ. Το πετρέλαιο είναι ένα υγρό καύσιμο και αποτελείται κυρίως από..υδρογονάνθρακες. Το πετρέλαιο που αντλείται απ το υπέδαφος ονομάζεται.και η πρώτη διαδικασία που υφίσταται ονομάζεται Δ. Η βενζίνη είναι ένα κλάσμα του πετρελαίου που περιέχει με 5-12 άτομα άνθρακα, ενώ τα απορρυπαντικά ανήκουν στα..

5 ΘΕΜΑ 7 ο α. Για ποιο φαινόμενο ενοχοποιείται το CO 2 και σε ποια αντίδραση συμμετέχει στα φυτά; Αναφέρετε επιπλέον και δυο χρήσεις του β. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα καυσαέρια ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην ατμοσφαιρική ρύπανση; Δώστε ένα παράδειγμα από κάθε κατηγορία. ΘΕΜΑ 8 ο Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις της τέλειας καύσης του CH 4 και του C 4 H 10 ΘΕΜΑ 9 ο Αναφέρετε δυο πλεονεκτήματα και δυο μειονεκτήματα των πλαστικών 4) ΘΕΜΑ 1 Ο Α) διατύπωσε το νόμο της περιοδικότητας του Μoseley. Β) Πως λέγονται τα στοιχεία που βρίσκονται : α) στη πρώτη ομάδα του Π.Π β)στη δεύτερη ομάδα του Π.Π γ)στη 17 η ομάδα του Π.Π δ) στη 18 η ομάδα του Π.Π ΘΕΜΑ 2 Ο Α) τι λέγονται οξέα σύμφωνα με τον Arrhenious; Β) γράψε τις κοινές ιδιότητες των οξέων. ΘΕΜΑ 3 Ο Α) τι εκφράζει το ph ενός διαλύματος; Β) με ποιους τρόπους μετράμε το ph ενός διαλύματος; Γ) συμπλήρωσε τα κενά στον πίνακα με τις λέξεις βασικό, όξινο ή ουδέτερο στη κατάλληλη θέση στους 25 ο C : ph< 7 ph=7 ph>7 ΘΕΜΑ 4 Ο Γράψτε τις βασικές διαφορές ανάμεσα στον άνθρακα διαμάντι και στο άνθρακα γραφίτη. ΘΕΜΑ 5 Ο Γράψε δυο πλεονεκτήματα και δυο μειονεκτήματα της χρήσης των συνθετικών πολυμερών(πλαστικών). ΘΕΜΑ 6 Ο Α) τι σημαίνει διάλυμα 12 αλκοολικών βαθμών; Β) πόσα ml καθαρή αιθανόλη περιέχει διάλυμα όγκου 750ml και περιεκτικότητας 11 αλκοολικών βαθμών; ΘΕΜΑ 7 Ο Α) Τι λέγονται κράματα; Β) ποιος είναι ο λόγος που τα κατασκευάζουμε; Γ) από ποια στοιχεία αποτελείται ο χάλυβας;

6 ΘΕΜΑ 8 Ο Α)Τι λέγεται καύση ; Β) πότε χαρακτηρίζεται τέλεια η καύση και ποια είναι τα προϊόντα της; Γ) πότε χαρακτηρίζεται ατελής και ποια είναι τα προϊόντα της; ΘΕΜΑ 9 ο Γράψε τις χρησιμότητες του διοξειδίου του άνθρακα. 5) 1) Α) Να γίνει η αντιστοίχιση στα παρακάτω: I. Λεμονάδα α. Γαλακτικό οξύ II. Ξύδι β.ασκορβικό οξύ III. Χυμός φρούτων γ. Οξικό οξύ IV. Coca-Cola δ. Κιτρικό οξύ V. Γιαούρτι ε. Φωσφορικό οξύ Β) Να αναφέρετε το αέριο το οποίο θα παραχθεί σε καθεμιά από τις επόμενες περιπτώσεις: 1) Διάλυμα υδροχλωρίου αντιδρά με ψευδάργυρο 2) Διάλυμα θειικού οξέος αντιδρά με μικρά κομμάτια μάρμαρου 2) Να γράψετε τους μοριακούς τύπους των χημικών ενώσεων: α.υδροχλώριο β. Νιτρικό οξύ γ. Υδροξείδιο του ασβεστίου δ. Αμμωνία ε. Χλωριούχο κάλιο στ. Νιτρικό νάτριο ζ. θειικό ασβέστιο η. θειικό οξύ 3) Ι). Αναμειγνύουμε ένα διάλυμα κάποιου οξέος, που έχει ph=2 με ένα διάλυμα βάσης που έχει ph=10. To ph του διαλύματος που θα προκύψει ΔΕΝ μπορεί να είναι: α) 8. β) 7. γ) 1. δ) 5. ΙΙ). Τα εσπεριδοειδή, ευδοκιμούν σε εδάφη με Ph που κυμαίνεται από 6 έως 7. Ένας αγρότης θέλει να καλλιεργήσει εσπεριδοειδή και ελέγχει την οξύτητα του εδάφους του χωραφιού του. Το Ph του εδάφους βρέθηκε ίσο με 5. Για να καταφέρει να καλλιεργήσει εσπεριδοειδή με επιτυχία πρέπει να προσθέσει: α).νιτρικό οξύ β). φωσφορικό οξύ γ). υδροξείδιο του ασβεστίου. ΙΙΙ). Αν σας τσιμπήσει μια μέλισσα, ποιο από τα επόμενα διαλύματα θα χρησιμοποιήσετε για να αντιμετωπίσετε το τσίμπημα; α). ξύδι β). χυμό λεμονιού γ). διάλυμα αμμωνίας. 4) Να χαρακτηρίσεις με Σ για το σωστό και με Λ για το λάθος, τις παρακάτω προτάσεις: 1).Όταν νιώθουμε ξινίλες στο στομάχι, μπορούμε να ανακουφιστούμε πίνοντας λεμονάδα.

7 2). Βάσεις θεωρούνται όλες οι ενώσεις που αλλάζουν το χρώμα των δεικτών. 3). Το γαστρικό υγρό, περιέχει υδροχλωρικό οξύ. 4). Αφού φάμε ένα γλυκό, το ph των υγρών του στόματός μας ελαττώνεται. 5). Τα οξέα πρέπει να φυλάσσονται σε μεταλλικά δοχεία. 6). Άλας ονομάζεται κάθε χημική ένωση που αποτελείται από ιόντα και μπορεί να προκύψει από την αντίδραση ενός οξέος με μία βάση. 7). Όταν προσθέσουμε νερό στη λεμονάδα μας,το ph της ελαττώνεται. 8). Η αλόγιστη χρήση των λιπασμάτων, προκαλεί το φαινόμενο του ευτροφισμού. 5) Α). Γιατί τα ΝΟ Χ και τα SO X είναι υπεύθυνα για την όξινη βροχή, εφόσον δεν έχουν άτομα υδρογόνου που είναι το χαρακτηριστικό των οξέων; Β). Ποιές είναι οι επιπτώσεις της όξινης βροχής, στα δάση και στο έδαφος; 6) Να συμπληρώσεις τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις: Ο περιοδικός πίνακας στη σημερινή του μορφή αποτελείται από 1 οριζόντιες σειρές που ονομάζονται 2.και από 3..κατακόρυφες στήλες που ονομάζονται 4. Τα στοιχεία με παρόμοιες ιδιότητες τοποθετούνται στην ίδια 5.. Τα στοιχεία της 1 ης ομάδας του περιοδικού πίνακα, ονομάζονται 6 Τα στοιχεία της 17 ης ομάδας του περιοδικού πίνακα, ονομάζονται 7 7) Να αναφέρετε επτά ιδιότητες των μετάλλων. 8) Να περιγράψετε τη διαδικασία σχηματισμού των γαιανθράκων καθώς και τα είδη αυτών. 9) Α). Να γράψετε τον συντακτικό και τον μοριακό τύπο του αιθανίου Β). Να γράψετε την τέλεια και την ατελή καύση του μεθανίου. 6) Θέμα 1 ο Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις ( σε κάθε κενό αντιστοιχεί μία λέξη). Το σύνολο των κοινών ιδιοτήτων των οξέων ονομάζεται...(1)......(2)... Τα υδατικά διαλύματα των οξέων έχουν χαρακτηριστική...(3)... γεύση. Αν προσθέσουμε λίγες σταγόνες του δείκτη μπλε της βρομοθυμόλης στο διάλυμα οποιουδήποτε οξέος, το διάλυμα θα πάρει...(4)... χρώμα. Τα διαλύματα των οξέων αντιδρούν με τα...(5)......(6)... και παράγεται διοξείδιο του άνθρακα. Τα διαλύματα των οξέων αντιδρούν με πολλά...(7)... και παράγεται υδρογόνο. Το...(8)... κάθε υδατικού διαλύματος οξέος παίρνει τιμές...(9)... από 7. Θέμα 2 ο Α. Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται βάσεις κατά Arrhenius; Β. Να συμπληρώσετε τις χημικές εξισώσεις που περιγράφουν τη διάλυση των επόμενων βάσεων στο νερό. NaOH (s) Ca(OH) 2 (s) Θέμα 3 ο Α. Να αντιστοιχίσετε τα διαλύματα της πρώτης στήλης με τις τιμές ph της δεύτερης. I (Διάλυμα) II (ph)

8 1. Αραιό διάλυμα HCl α Πυκνό διάλυμα NaOH β Αραιό διάλυμα NaOH γ Πυκνό διάλυμα HCl δ. 14 Β. Στα κενά των παρακάτω προτάσεων να συμπληρώσεις μια από τις παρακάτω εκφράσεις: θα μεγαλώσει, θα μικρύνει, δεν θα αλλάξει. 1. Αν το ph ενός διαλύματος είναι ίσο με 10 και προσθέσουμε νερό σ αυτό, τότε το ph του διαλύματος 2. Αν το ph ενός διαλύματος είναι ίσο με 4 και προσθέσουμε νερό σ αυτό, τότε το ph του διαλύματος 3. Αν το ph ενός διαλύματος είναι ίσο με 7 και προσθέσουμε νερό σ αυτό, τότε το ph του διαλύματος Θέμα 4 ο Α. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στα μέταλλα με σωστό (Σ) ή λάθος (Λ): 1. Τα μέταλλα είναι τοποθετημένα στο δεξιό και πάνω τμήμα του περιοδικού πίνακα. 2. Είναι στερεά, με εξαίρεση τον υδράργυρο που είναι υγρός. 3. Όλα τα μέταλλα βρίσκονται στη φύση σε ελεύθερη κατάσταση. 4. Μερικά μέταλλα είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού. 5. Όλα τα μέταλλα είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας. 6. Έχουν γενικά αργυρόλευκο χρώμα, εκτός από τον χρυσό και τον χαλκό. 7. Είναι όλκιμα, δηλαδή μπορούν να μετατραπούν σε φύλλα. 8. Έχουν γενικά μεγάλες πυκνότητες. Θέμα 5 ο Α. Ποια χημική αντίδραση ονομάζεται καύση; Β. Να συμπληρώσετε τις αντιδράσεις τέλειας καύσης των παρακάτω ενώσεων α. CH β. C 5 H Θέμα 6 ο Να αντιστοιχίσετε κάθε υλικό της πρώτης στήλης με μια χρήση του, που αναφέρεται στη δεύτερη στήλη. 1. Διαμάντι α) Καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας 2. Γραφίτης β) Στο κόψιμο του γυαλιού 3. Λιγνίτης γ) Στους πυροσβεστήρες για την κατάσβεση πυρκαγιών 4. Κοκ δ) Στην κατασκευή φίλτρων για αντιασφυξιογόνες μάσκες, φριτέζες κ.λ.π. 5. Ενεργός άνθρακας ε) Στην παρασκευή μελάνης χρωμάτων 6. Αιθάλη στ) Στην μεταλλουργία 7. Διοξείδιο του άνθρακα ζ) Στην κατασκευή ηλεκτροδίων και μολυβιών Θέμα 7 ο Α. Από τι αποτελείται το φυσικό αέριο; Β. Να αναφέρετε τρία πλεονεκτήματα από τη χρήση του φυσικού αερίου. Να τα αναπτύξετε σε μια παράγραφο. Θέμα 8 ο Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι χημικοί τύποι κάποιων ενώσεων.

9 α) CH 3 -CH 2 OH β) H 2 O γ) CH 2 =CH-CH 3 δ) Na 2 CO 3 ε) CH 3 CH 2 NH 2 στ) CO 2 ζ) CH 4 η) CH 3 COOH Α. Ποιες από τις χημικές ενώσεις του πίνακα είναι οργανικές; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας και να μεταφέρετε τους χημικούς τύπους των ενώσεων στην κόλλα σας. Β. Ποιες από τις χημικές ενώσεις του πίνακα είναι υδρογονάνθρακες; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας και να μεταφέρετε τους χημικούς τύπους των ενώσεων στην κόλλα σας. Θέμα 9 ο Παρακάτω δίνεται ένα τμήμα του περιοδικού πίνακα των στοιχείων. Με βάση τα δεδομένα του πίνακα να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν. Α. Ποιο ή ποια από τα στοιχεία ανήκει στα ευγενή αέρια; Β. Ποιο ή ποια από τα στοιχεία του πίνακα ανήκει στα αλογόνα; Γ. Ποιο ή ποια είναι στοιχεία της τέταρτης περιόδου; Δ. Ποιος είναι ο ατομικός αριθμός του στοιχείου Γ; 7) ΘΕΜΑ 1 Ο α) Τι είναι το ph ενός διαλύματος; Τι μας δείχνει; Τι τιμές παίρνει; β) Πώς μετράμε το ph ενός διαλύματος; ΘΕΜΑ 2 Ο α) Τι είναι τα κονιάματα; Ποια κονιάματα ονομάζονται αεροπαγή και ποιά υδατοπαγή; β) Τι είναι ο ενεργός άνθρακας; Ποια χαρακτηριστική ιδιότητα έχει; Γνωρίζεις κάποιες εφαρµογές του; ΘΕΜΑ 3 Ο α) Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται υδρογονάνθρακες; β) Τι είναι τα καυσαέρια; Ποιες είναι οι δύο κατηγορίες καυσαερίων και τι γνωρίζετε γι αυτές; ΘΕΜΑ 4 Ο Να απαντήσετε τις ερωτήσεις με τα στοιχεία που υπάρχουν στον παρακάτω περιοδικό πίνακα.

10 1. Ποια χημικά στοιχεία ανήκουν στις αλκαλικές γαίες; 2. Να γράψετε τα χημικά στοιχεία που αντιστοιχούν στα αλογόνα. 3. Να υπολογίσετε τον ατομικό αριθμό του χημικού στοιχείου του σιδήρου (Fe). 4. Ποια από τα στοιχεία ανήκουν στα ευγενή αέρια; 5. Να γράψετε τα χημικά στοιχεία των αλκαλίων. ΘΕΜΑ 5 Ο α) Ποιες είναι οι κοινές ιδιότητες των οξέων; β) Ποιές ουσίες ονομάζονται δείκτες; Αναφέρετε παραδείγματα δεικτών. ΘΕΜΑ 6 Ο Να συμπληρώσετε τις λέξεις που λείπουν στις παρακάτω προτάσεις: 1) Το αργό πετρέλαιο υφίσταται ειδική κατεργασία για την απομάκρυνση των προσμίξεων του... Η κατεργασία αυτή ονομάζεται.. Κατόπιν το πετρέλαιο οδηγείται στην στήλη και υποβάλλεται σε... 2) Βενζίνη είναι το κλάσμα του... το οποίο περιέχει... με 5-12 άτομα... και χρησιμοποιείται ως... στους περισσότερους... εσωτερικής καύσης. 3) Η ποιότητα της βενζίνης προσδιορίζεται από τον αριθμό Όσο (μεγαλύτερος/μικρότερος) είναι ο αριθμός. τόσο καλύτερη είναι η καύση της βενζίνης αυτής στον πρότυπο βενζινοκινητήρα. 4) Σε ορισμένους τύπους βενζίνης, για τη βελτίωσή της ως καύσιμο, προστίθενται ενώσεις του 5) Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αερίων.. και κυρίως αποτελείται από ΘΕΜΑ 7 Ο α) Ποιες είναι οι χαρακτηριστικές ιδιότητες των μετάλλων; β) Τι είναι τα κράματα; Να αναφέρετε δύο κράματα με σημαντικό τεχνολογικό και οικονομικό ενδιαφέρον.

11 ΘΕΜΑ 8 Ο α) Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται άλατα και τι γνωρίζετε γι αυτά; β) Να αντιστοιχήσετε τις παρακάτω στήλες : 1) ΗΝΟ 3 2) KCl 3) NH 3 i) οξύ 4) KOH 5) HCl 6) KNO 3 ii) βάση 7) H 2 SO 4 8) NaOH 9) Na 2 SO 4 iii) άλας ΘΕΜΑ 9 Ο α) Τι ονομάζεται βασικός χαρακτήρας; Να αναφέρετε τις κοινές ιδιότητες των διαλυμάτων των βάσεων. β) Σε υδατικό διάλυµα βάσης µε ph=10 προσθέτουµε ποσότητα οξέος. Το τελικό διάλυµα µπορεί να είναι: i) Βασικό µε ph=8. ii) Βασικό µε ph=13. iii) Ουδέτερο. iv) Όξινο. Μια από τις παραπάνω περιπτώσεις απορρίπτεται. Ποια είναι αυτή; Να αιτιολογήσεις την επιλογή σου. 8) 1. Σε τρία ποτήρια Α, Β, Γ περιέχονται τα υγρά: απιονισμένο νερό στο Α, διάλυμα θειικού οξέος στο Β και διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου στο Γ. Να διατάξετε τα υγρά των τριών ποτηριών κατά σειρά αυξανόμενου ph. 2. Να συμπληρώσετε με τους κατάλληλους όρους τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Α. Το οξύ με μοριακό τύπο. ονομάζεται υδροχλώριο και όταν διαλυθεί στο νερό δίνει...(.) και ανιόντα χλωρίου (.). Στο διάλυμα του υδροχλωρίου, όταν προστεθούν σταγόνες του δείκτη βάμμα του.., το χρώμα του διαλύματος γίνεται Όταν στο διάλυμα του υδροχλωρίου προστεθούν ρινίσματα σιδήρου, δημιουργούνται φυσαλίδες, που είναι μόρια αερίου Β. Το οξύ με μοριακό τύπο HNO 3 ονομάζεται.. και η βάση με μοριακό τύπο NaOH ονομάζεται. Όταν το οξύ (HNO 3 ) διαλυθεί στο νερό δίνει.. και το διάλυμα έχει ph του 7 στους 25 ο C. Όταν η βάση (NaOH) διαλυθεί στο νερό δίνει. και το διάλυμα έχει ph.. του 7 στους 25 ο C. 3. Τα τσιμπήματα των εντόμων είναι οδυνηρά, γιατί διοχετεύουν δηλητήριο κάτω από το δέρμα. Ως γνωστόν, με το τσίμπημα η μέλισσα αποβάλλει δηλητήριο που περιέχει οξύ, ενώ η σφήκα δηλητήριο που περιέχει βάση. Ποιο από τα διαλύματα του παρακάτω πίνακα θα χρησιμοποιήσετε κάθε φορά για να αντιμετωπίσετε το τσίμπημα: α. της μέλισσας; β. της σφήκας; Είδος διαλύματος ph i. διάλυμα Α 5 ii. διάλυμα Β 9 iii. διάλυμα Γ 7

12 4. Α) Το πυρίτιο (Si) στη φύση βρίσκεται κυρίως με τη μορφή: α. καθαρού πυριτίου (Si). β. διοξειδίου του πυριτίου (SiO 2 ). γ. χλωριδίου του πυριτίου. δ. πυριτίου που περιέχει και προσμίξεις. Β) Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του κοινού γυαλιού είναι: α. SiO 2, K 2 CO 3, CaCO 3 β. SiO 2, Na 2 CO 3, MgCO 3 γ. SiCl 4, Na 2 CO 3, CaCO 3 δ. SiO 2, Na 2 CO 3, CaCO 3 5. Ποιες από τις παρακάτω ενώσεις είναι οξέα και ποιες βάσεις; KOH HCl H 2 SO 4 Ca(OH) 2 6. Τι συμβαίνει, όταν αναμειγνύουμε τυχαίες ποσότητες ενός διαλύματος οξέος με ένα διάλυμα βάσης; 7. Να συμπληρώσετε τις αντιδράσεις που δίνονται παρακάτω: CaCO 3 (s) (s) +.(g) (παρασκευή ασβέστη) Ca(OH) 2 (aq) + CO 2 (g). +. (αεροπαγές κονίαμα) 8. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις σωστές ( Σ ) ή λάθος ( Λ ). a) Αν το διάλυμα περιέχει περισσότερα κατιόντα υδρογόνου ( Η + ) από τα ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ), το διάλυμα είναι όξινο. b) Ένα υδατικό διάλυμα οξέος περιέχει μόνο κατιόντα υδρογόνου ( Η + ) και όχι ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). c) Το pη ενός διαλύματος παίρνει μόνο ακέραιες τιμές. d) Με την προσθήκη ποσότητας υδροχλωρίου ( HCl ) σε διαφορετικό διάλυμα υδροχλωρίου ( HCl ) προκαλείται μείωση του ph του διαλύματος. e) Όλα τα μέταλλα αντιδρούν με διάλυμα υδροχλωρίου. f) Με την προσθήκη δραστικού μετάλλου σε διάλυμα υδροχλωρίου εκλύεται θερμότητα. g) Τα δραστικά μέταλλα δεν αντιδρούν με την ίδια ένταση με διάλυμα υδροχλωρίου. h) Τα μέταλλα, όπως ο χαλκός, που είναι λιγότερο δραστικά από το υδρογόνο δεν αντιδρούν ούτε με διάλυμα υδροχλωρίου ούτε με αραιό διάλυμα θειικού οξέος. i) Τα μέταλλα είναι ανανεώσιμοι φυσικοί πόροι. 9. Να αντιστοιχίσετε το είδος του γαιάνθρακα της πρώτης στήλης με την αντίστοιχη % w/w περιεκτικότητα σε άνθρακα της δεύτερης στήλης. Α Τύρφη % w/w σε άνθρακα Β Λιθάνθρακας 2. έως 65 % w/w σε άνθρακα Γ Λιγνίτης % w/w σε άνθρακα Δ Ανθρακίτης % w/w σε άνθρακα 9) 1. Να γράψετε τους χημικούς τύπους των παρακάτω ουσιών και την χημική εξίσωση για την διάλυση τους σε νερό. α) υδροξείδιο του νατρίου, β) υδροξείδιο του καλίου, γ)φωσφορικό οξύ δ) υδροχλωριο. 2. Α)Να αντιστοιχίσετε τα διαλύματα της πρώτης γραμμής με τα ΡΗ της δεύτερης. α)αραιό διάλυμα HCl β)πυκνό διάλυμα ΚΟΗ γ)αραιό διάλυμα ΚΟΗ δ)πυκνό διάλυμα ΗCl ε) νερό ΡΗ : 1)12 2)10 3)7 4)5 5)1 Β)Το δηλητήριο της τσουκνίδας είναι όξινο. Ποιό από τα παρακάτω υγρά είναι κατάλληλο για την εξουδετέρωση του και γιατί: α)λεμόνι β)διάλυμα αμμωνίας γ)διάλυμα θειικού οξέος

13 3. α)να αναφέρεις ένα οξύ που περιέχουν τα παρακάτω προιόντα. ξίδι λεμόνι. γαστρικό υγρό. γιαούρτι..κόκα κόλα.σταφύλι.. β) Γιατί τα γλυκά προκαλούν τερηδόνα στα δόντια; 4. Από ποιες ουσίες και πως παράγεται το γυαλί και από ποιες και πως τα κεραμικά; 5. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των οπτικών ινών σε σχέση με τους χάλκινους αγωγούς; 6. Ποια είναι η σύσταση του πετρελαίου; Πως σχηματίστηκε το πετρέλαιο; 7. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα των συνθετικών πολυμερών 8. Η Μαρία έχει να διαλέξει μία από τις δύο δίαιτες. α)300 gr άπαχο κρέας, 250gr ψωμί και 50 gr λάδι. β)250 gr άπαχο κρέας, 250gr ψωμί και 100 gr λάδι. Ποια είναι η καλύτερη και γιατι; 9. α) Να γράψετε την αντίδραση της φωτοσύνθεσης. β) Ποιους ολιγοσακχαρίτες γνωρίζετε,από ποιους μονοσακχαρίτες προέρχονται; 10) 1 ο.α)επιλέξτε την σωστή απάντηση της ερώτησης: Όλα τα διαλύματα των βάσεων περιέχουν: α)κατιόντα νατρίου β)ανιόντα υδροξειδίου γ)ανιόντα χλωριου δ)κατιόντα σιδήρου Β)Συμπληρώστε τα κενα των προτάσεων που ακολουθουν: α)η τιμή του ΡΗ ενός διαλύματος βάσης.. όταν συμπυκνώνεται,ενώ..οταν αραιώνεται. β)τα οξέα έχουν γεύση,μεταβάλλουν το χρώμα των..επιδρουν σε ανθρακικά αλατα κ ελευθερώνεται αέριο.. Όταν επιδρούν σε δραστικά μεταλλα,ελευθερώνεται αέριο. 2 ο.προτάσεις σωστού λάθους: α)τα χημικά στοιχεια που έχουν ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική στιβάδα ανήκουν στην ιδια περίοδο. β)χημικά στοιχεία της ίδιας ομάδας εχουν παρόμοιες ιδιότητες. γ)τα μέταλλα είναι λιγότερα από τα αμέταλλα. δ)οι ιδιότητες των στοιχείων στον π.πίνακα είναι περιοδική συνάρτηση του ατομικού τους αριθμου. ε)ο π.πίνακας αποτελείται από 18 περιόδους και 7 ομάδες στ )Οσα στοιχεια εχουν παρόμοιες ιδιότητες ανήκουν στην ίδια περίοδο. 3 ο.α)ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται οξέα και ποιες βάσεις; β)να γράψετε την αντίδραση της εξουδετέρωσης και πότε συμβαίνει αυτή;(δώστε ένα παράδειγμα). γ)οι οικοδόμοι όταν πιάσουν ασβέστη πλένουν τα χέρια τους με ξιδι.ποιός πιστεύετε είναι ο λόγος;

14 4 ο.α ) Σε διάλυμα ενός οξέος ΡΗ=5, ρίχνουμε λίγη αμμωνία.το νέο ΡΗ,δεν μπορεί να είναι 4, 6, 7. (Επιλέξτε την σωστή η τις σωστές τιμές) β )Που οφείλεται η όξινη βροχή; γ )Αν επιδράσει διάλυμα θειικού oξέος (H 2 SO 4 ), σε διάλυμα υδροξειδίου του βαρίου ( Βa(ΟΗ) 2 ),εκτός από νερό τι άλλο θα πάρουμε; 5 ο.α) Γιατί βλάπτει τα δόντια η κατανάλωση γλυκών; β) Πότε χρησιμοποιούμε αντιόξινα χάπια και σε τι αποσκοπεί αυτό; 6 ο. α) Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα: ΦΥΣΙΚΟΙ ΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΡΥΣΤΑΛΙΚΟΙ.. α.. β α. β.. γ.λιγνίτης δ. β) Που οφείλονται οι διαφορές που εμφανίζουν ο γραφίτης και το διαμάντι; 7 ο. α)τι ονομάζεται καύση οργανικών ενώσεων; β) Γράψτε στην κόλλα σας : την τελεια καύση του μεθανίου 8 ο. α) Να αναφέρετε τα τοξικά αέρια που είναι υπεύθυνα για την ρύπανση της ατμόσφαιρας. β) Ποιοι είναι οι βασικοί τρόποι για την μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων; 9 ο. α)πως σχηματίστηκε το πετρέλαιο ; β)ποιες είναι οι χρήσεις του φυσικου αερίου και ποια είναι τα πλεονεκτήματά του; 11) 1) α) Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται οξέα κατά Arrhenius; β) Να αναφέρετε τις κοινές ιδιότητες των οξέων. 2) Μετρήθηκε το ph τεσσάρων υδατικών διαλυμάτων στους 25 ο C και βρέθηκαν τα παρακάτω αποτελέσματα: Διάλυμα Δ1: ph = 1,7 Διάλυμα Δ2: ph = 4,0

15 Διάλυμα Δ3: ph = 7 Διάλυμα Δ4: ph = 12,6 α) Ποιο από τα διαλύματα έχει μεγαλύτερη οξύτητα και ποιο είναι περισσότερο αλκαλικό. β) Ποιο από τα διαλύματα έχει πλήθος 1 H + ( aq) 1 > πλήθος OH. ( aq) γ) Ποιο από τα διαλύματα μπορεί με αραίωση να αποκτήσει ph = 8. 3) Στον παρακάτω πίνακα να αντιστοιχίσετε τη χημική ένωση της στήλης Α με την αντίστοιχη ονομασία της στη στήλη Β. Στήλη Α Στήλη Β Α) HCl 1) χλωριούχο νάτριο Β) CuSO 4 Γ) NaOH 3) αμμωνία 2) υδροξείδιο του νατρίου Δ) Ca ( OH ) 2 4) ανθρακικό ασβέστιο Ε) H 2SO 4 ΣΤ) NH 3 Ζ) HNO 3 5) υδροχλωρικό οξύ 6) υδροξείδιο του ασβεστίου 7) θειικός χαλκός Η) NaCl 8) θειικό οξύ Θ) CaCO 3 9) νιτρικό οξύ 4) Το ξίδι είναι υδατικό διάλυμα οξικού οξέος CH3COOH. α) Να γράψετε τη χημική εξίσωση που περιγράφει τη διάλυση του οξικού οξέος στο νερό. β) Τι θα παρατηρήσουμε να προσθέσουμε στο ξίδι μικρά κομμάτια μαρμάρου; γ) Ποια από τις επόμενες ουσίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να εξουδετερώσουμε το ξίδι; i) HCl ii) Ca ( OH ) 2 iii) HNO 3 iv) H 2SO 4 5) α) Να διατυπώσετε το νόμο της περιοδικότητας που ισχύει στο σύγχρονο Περιοδικό Πίνακα. β) Σε ποια ομάδα του Περιοδικού Πίνακα βρίσκονται: i) τα αλκάλια ii) τα αλογόνα iii) οι αλκαλικές γαιές iv) τα ευγενή αέρια 6) α) Να αναφέρετε τις φυσικές ιδιότητες των μετάλλων. β) Να συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις απλής αντικατάστασης για να είναι σωστές i) Zn + H Zn + H ii) Al + H Al + H ( s) ( aq) ( aq) 2( g ) ( s) ( aq) ( aq) 2( g ) 7) α) Πως ταξινομούνται οι υδρογονάνθρακες με βάση τη μορφή της ανθρακικής αλυσίδας και με βάση τον τρόπο σύνδεσης των ατόμων του άνθρακα μεταξύ τους. β) Στο παρακάτω πίνακα να αντιστοιχίσετε τη χημική ένωση της στήλης Α με την αντίστοιχη ονομασία της που είναι στη στήλη Β. Στήλη Α Στήλη Β Α) CH 2 6 1) προπίνιο Β) CH 2 4 Γ) CH 2 2 2) μεθάνιο 3) προπάνιο

16 Δ) CH 3 4 Ε) CH 3 6 ΣΤ) CH 4 Ζ) CH 3 8 4) αιθάνιο 5) αιθίνιο 6) προπένιο 7) αιθένιο 8) α) Τι ονομάζουμε τέλεια καύση και τι ατελής. β) Να συμπληρώσετε με συντελεστές τις παρακάτω αντιδράσεις ώστε να είναι σωστές. i) CH4( g) + O2( g) CO2( g) + H2 O( g) ii) C3H 6( g) + O2( g) CO( g) + H2 O( g) iii) CH 3 8( g) + O2( g) C( s) + HO 2 ( g) 9) α) Από τι αποτελείται και πως σχηματίστηκε το φυσικό αέριο. β) Το φυσικό αέριο είναι ανανεώσιμος φυσικός πόρος; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. 12) ΘΕΜΑ 1ο Α. Να αναφέρετε τις κοινές ιδιότητες των οξέων. Β. Να αναφέρετε τις κοινές ιδιότητες των βάσεων. ΘΕΜΑ 2ο Α. Πως ονομάζονται τα καύσιμα που εξορύσσονται από τη γη και ποια είναι αυτά; Β. Τι είναι η Πετροχημεία; να αναφέρετε τέσσερα περοχημικά προιόντα που χρησιμοποιείτε στην καθημερινή σας ζωή. ΘΕΜΑ 3ο Α. Να γράψετε τον αριθμό και δίπλα τη λέξη που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: Το...(1)... είναι καθαρή μορφή άνθρακα που χρησιμοποιείται ως πολύτιμος λίθος. Οι...(2)... σχηματίστηκαν στο εσωτερικό της γης πριν από εκατομμύρια χρόνια από φυτική ύλη που καταπλακώθηκε και τελικά...(3)... (μετατράπηκε σε άνθρακα) με την επίδραση υψηλών θερμοκρασιών και πιέσεων χωρίς την παρουσία αέρα. Τα σπουδαιότερα ανθρακικά άλατα είναι το ανθρακικό ασβέστιο με χημικό τύπο...(4)... το οποίο απαντάται στον...(5)... και στο...(6)..., και το ανθρακικό νάτριο με χημικό τύπο...(7)..., δηλαδή η... (8).... Β. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω πρότάσεις με (Σ) αν είναι σωστές ή (Λ) αν είναι λανθασμένες. 1. Τα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια ομάδα του Περιοδικού Πίνακα έχουν ανάλογες ιδιότητες. 2. Τα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια ομάδα του Περιοδικού Πίνακα έχουν τον ίδιο αριθμό στιβάδων. 3. Στο σύγχρονο Περιοδικό Πίνακα τα στοιχεία ταξινομούνται σύμφωνα με το βάρος τους. 4. Τα περισσότερα στοιχεία του Περιοδικού Πίνακα είναι μέταλλα. 5. Το πετρέλαιο είναι ένα μείγμα υδατανθράκων. 6. Με την κλασματική απόσταξη το πετρέλαιο απαλλάσσεται από τις θειούχες προσμείξεις.

17 ΘΕΜΑ 4ο Διαθέτουμε διάλυμα θειϊκού οξέως ph=4. A. Τι χρώμα θα αποκτήσει το διάλυμα αν ρίξουμε μέσα 2 σταγόνες του δείκτη μπλε της βρομοθυμόλης; Β. Ποιο αέριο θα παραχθεί αν μέσα στο παραπάνω διάλυμα προσθέσουμε ρινίσματα σιδήρου; Γ. Τι θα συμβεί αν μέσα στο παραπάνω διάλυμα προσθέσουμε ρινίσματα χαλκού; ΘΕΜΑ 5ο Α. Να αναφέρετε τις ιδιότητες των μετάλλων. Β. Τι είναι τα κράματα; να αναφέρετε δύο παραδείγματα κραμάτων και τα χημικά στοιχεία από τα οποία παρασκευάζονται. ΘΕΜΑ 6ο Α. Τι ονομάζουμε καύση; ποια είναι η διαφορά μεταξύ τέλειας και ατελούς καύσης; Β. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις ατελούς καύσης του μεθανίου και τέλειας καύσης της αιθανόλης. ΘΕΜΑ 7ο Α. Διαλύουμε υδροχλώριο στο νερό και προκύπτει το διάλυμα 1. Να γράψετε τη χημική εξίσωση διάλυσης του οξέως στο νερό. Μεταξύ ποιων τιμών κυμαίνεται η τιμή του ph του διαλύματος 1; Β. Διαλύουμε υδροξείδιο του νατρίου στο νερό και προκύπτει το διάλυμα 2. Να γράψετε τη χημική εξίσωση διάλυσης της βάσης στο νερό.μεταξύ ποιων τιμών κυμαίνεται η τιμή του ph του διαλύματος 2; Γ. Αναμειγνύουμε τα διαλύματα 1 και 2 οπότε πραγματοποιείται αντίδραση. Πως ονομάζεται η αντίδραση αυτή; να γράψετε τη χημική εξίσωση της αντίδρασης που πραγματοποιείται. Ποιο άλας παράγεται από την παραπάνω αντίδραση; ΘΕΜΑ 8ο Δίνονται οκτώ χημικά στοιχεία και η θέση τους στον Περιοδικό Πίνακα. Α. Να αναφέρετε την ομάδα (αριθμός και όνομα για όσα γνωρίζετε) και την περίοδο που ανήκει το κάθε στοιχείο. Β. Να βρείτε τους ατομικούς αριθμούς των στοιχείων αυτών. Γ. Να κατατάξετε τα στοιχεία σε μέταλλα και αμέταλλα. ΘΕΜΑ 9ο Διαθέτουμε 400mL κρασιού 14 αλκοολικών βαθμών. Α. Πόσα ml αιθανόλης περιέχονται στα 400mL κρασιού; Β. Αν στα 400mL κρασιού προσθέσουμε 400mL νερού, πόσους αλκοολικούς βαθμούς θα είναι το αραιωμένο κρασί;

18 13) 1) Τι ονομάζεται όξινος χαρακτήρας; Να αναφέρετε τις κοινές ιδιότητες των οξέων. 2) α. Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται οξέα κατά Arrhenius; β. Να γράψετε τους χημικούς τύπους των οξέων: i) υδροβρώμιο, ii) θειικό οξύ, iii) νιτρικό οξύ. 3) α. Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται βάσεις κατά Arrhenius; β. Να γράψετε τους χημικούς τύπους των βάσεων: i) υδροξείδιο του καλίου, ii) υδροξείδιο του ασβεστίου, iii) αμμωνία. 4) α. Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται άλατα; β. Να γράψετε τη χημική εξίσωση για την αντίδραση ανάμεσα στο ΗCl και στο NaOH. 5) Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; α. Όταν νιώθουμε ξινίλες στο στομάχι, μπορούμε να ανακουφιστούμε πίνοντας λεμονάδα. β. Το ph ενός διαλύματος βάσης παίρνει τιμές από 7 έως 14, στους 25 o C. γ. Τα χημικά στοιχεία των οποίων τα άτομα έχουν τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική στιβάδα έχουν παρόμοιες ιδιότητες. δ. Σε ένα όξινο διάλυμα ισχύει: πλήθος Η + (αq) < πλήθος ΟΗ - (αq). ε. Το αιθένιο (CH 2 =CH 2 ) είναι κορεσμένος υδρογονάνθρακας. 6) Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις γράφοντας στην κόλλα σας τη λέξη που λείπει δίπλα στον αριθμό του κάθε κενού: α. Η εξουδετέρωση είναι μία χημική αντίδραση που πραγματοποιείται όταν αναμειγνύουμε ένα διάλυμα (1) με ένα διάλυμα.(2). β. Η τιμή του ph ενός ουδέτερου διαλύματος είναι..(3).. στους 25 o C. γ. Τα χημικά στοιχεία της 1 ης ομάδας του περιοδικού πίνακα ονομάζονται..(4).., εκτός από το..(5)... δ. Στον περιοδικό πίνακα τα..(6).. καταλαμβάνουν την «επάνω δεξιά περιοχή». ε. Όταν ένας υδρογονάνθρακας καίγεται με ανεπαρκή ποσότητα οξυγόνου η καύση ονομάζεται..(7)...

19 7) α. Με ποιο κριτήριο κατατάσσονται τα χημικά στοιχεία στο σύγχρονο περιοδικό πίνακα; β. Πως ονομάζονται οι οριζόντιες σειρές στο σύγχρονο περιοδικό πίνακα και πόσες είναι; γ. Πως ονομάζονται οι κατακόρυφες στήλες στο σύγχρονο περιοδικό πίνακα και πόσες είναι; 8) α. Ποιες χημικές ενώσεις ονομάζονται υδρογονάνθρακες; β. Ποιοι υδρογονάνθρακες ονομάζονται κορεσμένοι και ποιοι ακόρεστοι; Να δώσετε από ένα παράδειγμα. 9) α. Τι ονομάζεται καύση; β. Να γράψετε τη χημική εξίσωση για την τέλεια καύση του μεθανίου (CH 4 ). 14) θέμα 1. Ποιες είναι οι κοινές ιδιότητες των οξέων. Πως χαρακτηρίζονται όλες μαζί. θέμα 2. Να συμπληρώσετε με τις κατάλληλες λέξεις τα κενά στις παρακάτω προτάσεις; Οι δείκτες είναι.....(1).... ουσίες οι οποίες με την παρουσία.....(2).... αλλάζουν.....(3)..... Έτσι αν προσθέσουμε λίγες σταγόνες του δείκτη μπλε της.....(4)...., στο διάλυμα οποιουδήποτε οξέος, το διάλυμα θα πάρει.....(5).... χρώμα. Οι πιο συνηθισμένοι από τους δείκτες είναι το βάμμα του.....(6)...., η.....(7)...., και η.....(8)..... Δείκτες περιέχονται και στο.....(9).... λάχανο, στο.....(10)...., στα κόκκινα τριαντάφυλλα, και αλλού. θέμα 3. Ποιες είναι οι ιδιότητες των μετάλλων (με τις εξαιρέσεις τους); θέμα 4. Να σημειώσετε τη σωστή απάντηση Α. Αν το ph ενός διαλύματος Αμμωνίας είναι ίσο με 13, τότε το διάλυμα είναι: α) βασικό, β) πολύ όξινο, γ) ουδέτερο, δ) πολύ βασικό, ε) όξινο. Β. Ένα διάλυμα έχει ph = 2,5. Αν στο διάλυμα αυτό προστεθεί μικρή ποσότητα υδροξείδιο του καλίου, τότε το pη του διαλύματος: α) θα αυξηθεί και θα γίνει μεγαλύτερο από 7, β) θα γίνει ίσο με 7, γ) θα μείνει σταθερό, δ) θα αυξηθεί και το διάλυμα θα γίνει λιγότερο όξινο. Να δικαιολογηθεί η απάντηση.

20 θέμα 5. Από τις παρακάτω χημικές ενώσεις ποιο είναι οξύ, ποια είναι βάση και ποιο είναι άλας HNO 3 H 2 0,NaCl NaOH Ca(OH) 2 K 2 SO 4 H 2 SO 4 Αν κάποια από τις παραπάνω βάσεις διαλυθεί σε νερό τι θα προκύψει στο διάλυμα; θέμα 6. Σε τέσσερις δοκιμαστικούς σωλήνες αριθμημένους από το 1 έως το 4 που περιέχουν διάλυμα υδροχλωρίου, προσθέτουμε ρινίσματα χαλκού στον πρώτο, μαγνησίου στο δεύτερο, σιδήρου στον τρίτο και αργιλίου στον τέταρτο. α. Ποια σωματίδια υπάρχουν αρχικά στο διάλυμα HCl; β. Τι παρατηρούμε σε κάθε δοκιμαστικό σωλήνα; γ. Είναι ίδια η ένταση του φαινομένου σε όλους τους σωλήνες; δ. Ποιο από τα παραπάνω υλικά είναι το ποιο ασφαλές για την κατασκευή μαγειρικών σκευών; θέμα 7. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι οπτικές ίνες σε σχέση με τους χάλκινους αγωγούς; θέμα 8. Να γράψετε την αντίδραση της τέλειας καύσης του μεθανίου και τις αντιδράσεις της ατελούς καύσης του C 2 H 2 θέμα 9. Να συνδυάσετε στη μεσαία στήλη τα καυσαέρια της στήλης Α με τις ιδιότητες και τα φαινόμενα που συμμετέχουν της στήλης Β. Α. ΚΑΥΣΑΕΡΙΑ απάντηση Β. ιδιότητες & φαινόμενα 1. CO 1. Α Τοξικό 2. Η Β Αδρανές 3. CO 2 3. Γ Αέριο του θερμοκηπίου 4. Οξείδια του αζώτου 4. Δ Φωτοχημικό νέφος 5. Οξείδια του θείου 5. Ε Όξινη βροχή Ζ Δεσμεύει την αιμοσφαιρίνη 15) ΘΕΜΑ 1 ο Α) Ποιες είναι οι κοινές ιδιότητες των οξέων; Β) Ποιο από τα ακόλουθα οξέα είναι ισχυρότερο και γιατί; Γαστρικό οξύ ( ph 2), σάλιο (ph 6,1), διάλυμα υδροχλωρικού οξέος (ph 3,2).

21 ΘΕΜΑ 2 ο Να συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις εξουδετέρωσης: Α) H 2 SO 4 + NaOH B) HCl + KOH Γ) HCl + Ba(OH) 2 ΘΕΜΑ 3 ο Να ονομάσετε τις παρακάτω χημικές ενώσεις: CaSO 4, NaNO 3, AgCl, BaCl 2. ΘΕΜΑ 4 ο Να αναφέρετε τις ιδιότητες των μετάλλων (10). ΘΕΜΑ 5 ο Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των οπτικών ινών συγκρινόμενες με τους παραδοσιακούς χάλκινους αγωγούς; ΘΕΜΑ 6 ο Α) Ποιο είναι το κύριο συστατικό του φυσικού αερίου και ποιες είναι οι τρεις σημαντικότερες χρήσεις του; Β) Τι ονομάζουμε κλασματική απόσταξη; Αναφέρετε τρία κλάσματα του πετρελαίου. ΘΕΜΑ 7 ο Α) Ποια μείγματα ονομάζονται κονιάματα και ποια είδη κονιαμάτων υπάρχουν; Β) Τι είναι το σκυρόδεμα και τι το οπλισμένο σκυρόδεμα; ΘΕΜΑ 8 ο Ποιες από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος; Α) το οινόπνευμα σύμφωνα με την επίσημη χημική ονομασία ονομάζεται μεθυλική αλκοόλη. Β) το οινόπνευμα έχει χημικό μοριακό τύπο C 2 H 5 OH. Γ) το οινόπνευμα είναι ανόργανη χημική ένωση. Δ) το οινόπνευμα παρασκευάζεται με αλκοολική ζύμωση της γλυκόζης. ΘΕΜΑ 9 ο Να επιλέξετε σε κάθε περίπτωση τη σωστή απάντηση από τις παρακάτω τρεις. Όταν προσθέτουμε νερό σ ένα όξινο διάλυμα, το διάλυμα γίνεται: Α) λιγότερο όξινο Β) παραμένει ως έχει Γ) το ph του αυξάνει Τα στοιχεία της 2 ης ομάδας του περιοδικού πίνακα ονομάζονται: Α) αλκάλια Β) αλκαλικές γαίες Γ) αλογόνα Ο χάλυβας είναι κράμα: Α) χαλκού-ψευδαργύρου Β) σιδήρου-άνθρακα Γ) χαλκού-κασσιτέρου

22 16) 1) Τι ονομάζεται όξινος χαρακτήρας; Να αναφέρετε τις κοινές ιδιότητες των διαλυμάτων των οξέων. Πού οφείλονται αυτές οι ιδιότητες; 2) Ποιες είναι οι χαρακτηριστικές ιδιότητες των μετάλλων; 3) A) Ποια είναι τα είδη των φυσικών ανθράκων; B) Πώς δημιουργήθηκαν οι γαιάνθρακες; 4)Α) Ποια μείγματα ονομάζονται κονιάματα και ποια είδη υπάρχουν; Β) Πώς παράγεται το τσιμέντο και σε ποια κατηγορία κονιαμάτων ανήκει; Γ)Τι είναι το σκυρόδεμα και τι το οπλισμένο σκυρόδεμα; 5) A. Τι ονομάζεται καύση; Β. Πότε η καύση ονομάζεται τέλεια; Γ. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των επόμενων αντιδράσεων: 1. Τέλεια καύση του CH Τέλεια καύση του C 4 H 8. 6) A.Ποιες αντιδράσεις ονομάζονται ζυμώσεις; Β. Τι είναι τα ένζυμα; Γ.Ποιες είναι οι διαφορές των ενζύμων από τους ανόργανους καταλύτες; 7) Τι είναι η βενζίνη; Πώς καθορίζεται η ποιότητα της βενζίνης; 8) Ποιες από τις επόμενες προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες λανθασμένες (Λ) για τα συνθετικά πολυμερή; Α. Είναι μεγαλομοριακές ενώσεις (μακρομόρια). Β. Έχουν χαμηλό κόστος παραγωγής. Γ. Είναι ανθεκτικά στην υπεριώδη ακτινοβολία. Δ. Έχουν μεγάλη πυκνότητα. Ε. Έχουν αντοχή στα συνήθη χημικά αντιδραστήρια. 9) Να αντιστοιχίσετε κάθε διάλυμα της στήλης Α με την τιμή pη της στήλης Β που μπορεί να έχει(θ=25 o C). ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β Α. όξινο διάλυμα 1. pη=9 Β. πολύ όξινο διάλυμα 2. pη=13 Γ. ουδέτερο διάλυμα 3. pη=7 Δ. λίγο βασικό διάλυμα 4. pη=1 Ε. πολύ βασικό διάλυμα 5. pη=3 ΣΤ. βασικό διάλυμα 6. pη=11

23 17) ΘΕΜΑ 1 Καθώς τακτοποιούσαμε τα ντουλάπια του εργαστηρίου Χημείας του σχολείου, βρήκαμε πέντε κουτιά αντιδραστηρίων χωρίς ετικέτες. Το περιεχόμενο και των πέντε ήταν άσπρο λεπτόκοκκο στερεό. Πάνω στο ράφι υπήρχαν οι ξεκολλημένες ετικέτες που έγραφαν: «αποφρακτικό WC», «γύψος», «κιμωλία», «ξινό», «σόδα». Με ποιο τρόπο θα μπορούσατε να ταυτοποιήσετε το περιεχόμενο των κουτιών, χρησιμοποιώντας υλικά που υπάρχουν στο εργαστήριο του σχολείου; Να δικαιολογήσετε πλήρως την απάντηση σας. Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρεται η χημική σύσταση κάθε ουσίας καθώς και η διαλυτότητα της στο νερό. Ουσία Χημική σύσταση Διαλυτότητα Αποφρακτικό WC Υδροξείδιο του νατρίου NaOH Ευδιάλυτο Γύψος Θειϊκό ασβέστιο CaSO 4 Δυσδιάλυτο Κιμωλία Ανθρακικό ασβέστιο CaCO 3 Δυσδιάλυτο Ξινό Κιτρικό οξύ C 6 H 8 O 7 Ευδιάλυτο Σόδα Ανθρακικό νάτριο Na 2 CO 3 Ευδιάλυτο ΘΕΜΑ 2 2.α) Ποιες από τις παρακάτω ουσίες είναι οξέα ή όξινες (Ο) και ποιες βάσεις ή βασικές (Β); Θειϊκό οξύ _, αμμωνία, υδροχλώριο, υδροξείδιο του βαρίου, Simeco (αντιόξινο φάρμακο), λεμόνι, αποφρακτικό σωληνώσεων, νερό της βροχής, δηλητήριο σφήκας, CH 3 COOH, NaOH. 2.β) Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις που περιγράφουν την διάλυση των ακολούθων ουσιών στο νερό: 1. υδροχλώριο 2. θειικό οξύ 3. υδροξείδιο του νατρίου 4. υδροξείδιο του ασβεστίου. ΘΕΜΑ 3 3.α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω ουσίες σαν όξινες, βασικές ή ουδέτερες: Χυμός τομάτας (ρη=4,7), Γάλα μαγνησίας (ρη=10,5), Ξίδι (ρη=2,8), Αλατόνερο (ρη=7,0). 3.β) Να αντιστοιχίσετε τις δύο στήλες. Α ρη διαλύματος 1 Σε διάλυμα με ρη=10 προστίθεται νερό α 10<ρΗ<14 2 Σε διάλυμα με ρη=10 προστίθεται πολύ ισχυρή βάση β 4<ρΗ<14 3 Σε διάλυμα με ρη=10 προστίθεται πολύ ισχυρό οξύ γ 0<ρΗ<4 4 Σε διάλυμα με ρη=4 προστίθεται πολύ ισχυρή βάση δ 0<ρΗ<10 5 Σε διάλυμα με ρη=4 προστίθεται πολύ ισχυρό οξύ ε 7<ρΗ<10 6 Σε διάλυμα με ρη=4 προστίθεται νερό στ 4<ρΗ<7 ΘΕΜΑ 4 Όταν έχουμε καούρες στο στομάχι, λόγω υπερέκκρισης γαστρικού υγρού, με πιο τρόπο μπορούμε να ανακουφιστούμε: πίνωντας λεμονάδα ή γάλα της μαγνησίας (MgΟΗ); Να δικαιολογήσετε πλήρως την απάντηση σας. ΘΕΜΑ 5 Να επιλέξετε την σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις: 5.1) Η καθαρή βροχή έχει ρη περίπου: Α. 7 Β. από 6 έως 7 Γ. από 5 έως 6 Δ. από 3 έως 5 5.2).Η όξινη βροχή περιέχει διαλυμένα κυρίως: Α. CO 2 και SO χ B. SO χ και ΝO χ Γ. Ν 2 και SO χ Δ. CO 2 και ΝO χ 5.3)Τα οξείδια του θείου παράγονται κυρίως από: Α. την καύση γαιανθράκων Β. τις αστραπές Γ. τους κινητήρες των αυτοκινήτων Δ. όλα τα παραπάνω 5.4) Η όξινη βροχή επηρεάζει: Α. την υγεία του ανθρώπου Β. τα δάση και το έδαφος Γ. μαρμάρινα μνημεία Δ. όλα τα παραπάνω

24 ΘΕΜΑ 6 6.α) Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις: Ο περιοδικός πίνακας στη σημερινή μορφή αποτελείται από _(1) οριζόντιες σειρές που ονομάζονται (2) και _(3) κατακόρυφες στήλες που ονομάζονται (4). Η διάταξη των στοιχείων του περιοδικού πίνακα δείχνει ότι οι ιδιότητες των χημικών στοιχείων είναι (5) συνάρτηση του (6) τους αριθμού. 6.β) Το διάγραμμα δείχνει τμήμα του περιοδικού πίνακα με σημειωμένα φανταστικά σύμβολα στοιχείων. Παρατηρείστε το διάγραμμα και χαρακτηρίστε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές (Σ) ή λάθος (Λ) Α Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Π Ρ I. Το στοιχείο Δ έχει παρόμοιες ιδιότητες με το Γ και το στοιχείο Ε με το Ζ. II. Τα στοιχεία Μ,Γ,Δ είναι μέταλλα. III. Το στοιχείο Ι ανήκει στην 2 η ομάδα και στην 16 η περίοδο. IV. Το στοιχείο Μ είναι ευγενές αέριο. V. Το στοιχείο Λ έχει μικρότερο ατομικό αριθμό από το στοιχείο Ν. VI. Το στοιχείο Ζ είναι αλογόνο. VII. Τα στοιχεία Α, Γ, Η είναι αλκάλια. VIII. Το στοιχείο Θ είναι αλκαλική γαία. IX. Το στοιχείο Β έχει ατομικό αριθμό 2. X. Το στοιχείο Ξ ανήκει στην 5 η ομάδα και στην 1 η περίοδο. Β ΘΕΜΑ 7 7.α) Ποιες ενώσεις μελετά η οργανική χημεία; Ποιες από τις ενώσεις που ακολουθούν είναι οργανικές; 1. HCOOH, 2. FeCl 2, 3. CH 2 =CHCH 2, 4. H 2 O, 5. CH 3 CH 2 OH, 6. CO 2 7.β) Από ποια στοιχεία αποτελούνται οι υδρογονάνθρακες; Ποιες από τις ενώσεις που ακολουθούν είναι υδρογονάνθρακες; 1. CH 4, 2. CHCl 3, 3. CH 3 CH 2 OH, 4. CH 3 CH 3, 5. C x H y O, 6. C v H 2v+2 ΘΕΜΑ 8 8.α) Πότε μια καύση ονομάζεται τέλεια και πότε ατελής; 8.β) Να γραφούν οι εξισώσεις I) της τέλειας καύσης του βουτάνιου ΙΙ) της ατελούς καύσης του βουτάνιου προς μονοξείδιο του άνθρακα ΙΙΙ) της ατελούς καύσης του βουτάνιου προς αιθάλη. ΘΕΜΑ 9 9.α) Βάλτε στη σωστή σειρά τις παρακάτω διαδικασίες ώστε να παράγουμε βενζίνη: Α: Άντληση πετρελαίου, Β: Αποθείωση πετρελαίου, Γ: Κλασματική απόσταξη, Δ: Γεωτρήσεις, Ε: Έρευνα για ύπαρξη κοιτάσματος πετρελαίου. 9.β) Να επιλέξετε την σωστή απάντηση. Α. Το πετρέλαιο : 1. είναι χημική ένωση 2.είναι μίγμα που περιέχει κυρίως υγρούς, αέριους και στερεούς υδρογονάνθρακες 3. αποτελείται μόνο από υδρογονάνθρακες 4. περιέχει μόνο υγρούς υδρογονάνθρακες Β. Ποιο από τα επόμενα κλάσματα πετρελαίου είναι πιο πτητικό ( έχει χαμηλότερη θερμοκρασία βρασμού); 1. βενζίνη. 2. παραφίνη. 3. κηροζίνη 4. μαζούτ Γ. το κύριο συστατικό του φυσικού αερίου είναι το 1. αιθάνιο. 2. βουτάνιο. 3. μεθάνιο 4. προπάνιο Δ. Ο αριθμός οκτανίου αποτελεί μέτρο για την ποιότητα 1. του φυσικού αερίου 2. της βενζίνης 3. του πετρελαίου 4. όλων των υγρών καυσίμων Ε. Η κλασματική απόσταξη γίνεται στα διυλιστήρια σε ειδική κατασκευή που ονομάζεται 1. αποστακτική χοάνη 2. διαχωριστική χοάνη 3. συσκευή διήθησης 4. αποστακτική στήλη

25