Οι ιταλικζσ Ένοπλεσ Δυνάμεισ ςτο ευρωπαϊκό πλαίςιο: Ιδζεσ για αλλαγή

Transcript

1 Οι ιταλικζσ Ένοπλεσ Δυνάμεισ ςτο ευρωπαϊκό πλαίςιο: Ιδζεσ για αλλαγή Κοινι Ευρωπαϊκι Άμυνα-αναγκαιότθτα πολιτικι και κοινωνικι και όχι μόνον ςτρατιωτικι Ημερίδα του Assodipro Ο Ιταλικόσ φνδεςμοσ Αλλθλεγγφθσ, Δικαιωμάτων και Προόδου - ASSOCIAZIONE SOLIDARIETA DIRITTO E PROGRESSO (AS.SO.DI.PRO), τθν 27θ Φεβρουαρίου, διοργάνωςε θμερίδα με κεντρικό κζμα «Οι ιταλικζσ Ζνοπλεσ Δυνάμεισ ςτο ευρωπαϊκό πλαίςιο: ιδζεσ για αλλαγι» ςτο κτίριο του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου ςτθ Ρϊμθ. Μια θμερίδα με πολφ ενδιαφζροντα κζματα που ζχουν προκαλζςει ςθμαντικό προβλθματιςμό ςχετικά με το ρόλο των ενόπλων δυνάμεων ςτα πλαίςια ενόσ ευρωπαϊκοφ ςχεδίου άμυνασ, τα δεδομζνα και τισ προτάςεισ ςχετικά με τισ προοπτικζσ τθσ ιταλικισ αμυντικισ βιομθχανίασ, τθσ απόκτθςθσ νζων οπλικϊν ςυςτθμάτων που εγείρουν μείηονα ηθτιματα τόςο ςε τεχνικό επίπεδο όςο και για τθν πραγματικι χρθςιμότθτα απόκτθςι τουσ για τθν άμυνα, και τισ δαπάνεσ... Αλλά και θ καταγγελία ότι θ μεταρρφκμιςθ του ςτρατοφ δεν κα φζρει πραγματικι μείωςθ του κόςτουσ, αλλά ςθμαντικζσ επιπτϊςεισ ςτθ μείωςθ του προςωπικοφ και των αποδοχϊν τουσ... και τζλοσ, ο ρόλοσ τθσ εκπροςϊπθςθσ των ςτρατιωτικϊν και θ ανάγκθ να εξεταςκοφν τα μζςα προςταςίασ των που δίνουν ςυγκεκριμζνεσ απαντιςεισ ςτισ ανάγκεσ τθσ ςτρατιωτικισ οικογζνειασ ςτθν Ιταλία. Ειςθγθτισ για το κφριο κζμα ιταν ο Πρόεδροσ του Assodipro, Emilio Ammiraglia Ομιλθτζσ ιταν: Ο Guido Bottacchiari, Αντιςμιναρχοσ, αντιπρόεδροσ του κεντρικοφ ςυμβουλίου εκπροςϊπων τθσ Αεροπορίασ (CoCer Aeronautica), με κζμα - Η μεταρρφκμιςθ του ςτρατοφ: τα δικαιϊματα και θ λειτουργία του ανκρϊπινου παράγοντα ςτισ ζνοπλεσ δυνάμεισ. Ο Maurizio Simoncelli, Αντιπρόεδροσ του Αρχείου για τον αφοπλιςμό από το Ινςτιτοφτο Διεκνϊν Ερευνϊν, με κζμα - Η Ευρωπαϊκι Πολιτικι Άμυνασ και Αςφάλειασ.

2 Ο Accame Falco, Πρόεδροσ του εκνικοφ ςυνδζςμου υποςτιριξθσ κυμάτων και των οικογενειϊν των πεςόντων ςτισ ιταλικζσ Ζνοπλεσ Δυνάμεισ (Ana - Vafaf), με κζμα - Η προςταςία του ςτρατιωτικοφ προςωπικοφ. Ο Fulvio Gagliardi, πρϊθν αξιωματοφχοσ τθσ ιταλικισ Πολεμικισ Αεροπορίασ, με κζμα - οπλικά ςυςτιματα και ςτρατιωτικι βιομθχανία. Ο Luciano Silvestri, από τθν Ιταλικι Γενικι υνομοςπονδία Εργαςίασ (CGIL), επικεφαλισ του Χϊρου Νομιμότθτασ και Αςφάλειασ, με κζμα - Οι ςτρατιωτικοί ωσ εργαηόμενοι ςτθ μεταρρφκμιςθ των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο Emmanuel Jacob, Πρόεδροσ του Euromil (Ευρωπαϊκοφ Οργανιςμοφ τρατιωτικϊν Οργανϊςεων), με κζμα - Μια ματιά ςε άλλεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ: Είμαςτε ζτοιμοι για μια ευρωπαϊκι άμυνα; Παρεμβάςεισ ζκαναν ο κ. Massimo Artini, Αντιπρόεδροσ τθσ Επιτροπισ Άμυνασ του ιταλικοφ κοινοβουλίου. Σα μζλθ τθσ Επιτροπι Άμυνασ Donatella Duranti και Domenico Rossi, κακϊσ και ο Angelo Rughetti Γενικόσ Γραμματζασ τθσ Επιτροπισ για τον προχπολογιςμό και τον οικονομικό προγραμματιςμό. Ακολουκεί ςφντομθ περίλθψθ ειςθγιςεων οι οποίεσ μποροφν να βρεκοφν ςτον ιςτότοπο του Assodipro, Ο Emilio Ammiraglia τόνιςε πωσ θ Κοινι Ευρωπαϊκι Άμυνα, πριν να είναι μια ςτρατιωτικι αναγκαιότθτα είναι ανάγκθ ενότθτασ πολιτικισ, κοινωνικισ και πολιτιςμοφ. Μια ενότθτα που ζχει αρχίςει να αναδφεται ωσ κεντρικό κζμα των πολιτικϊν τθσ ΕΕ ςτον τελευταίο αιϊνα και με μεγαλφτερθ ςθμαςία κατά τα ζτθ αμζςωσ μετά το δεφτερο Παγκόςμιο Πόλεμο. Ο Ευρωπαϊκόσ Οργανιςμόσ Άμυνασ εργάηεται για να προωκιςει τθν ανάπτυξθ τθσ αμυντικϊν δυνατοτιτων, για τθν προϊκθςθ τθσ ζρευνασ και των τεχνολογιϊν για τθν άμυνα, για τθν δθμιουργία μιασ ευρωπαϊκισ αγοράσ εξοπλιςμϊν για τθν άμυνα και για τθν ενίςχυςθ τθσ τεχνολογικισ και βιομθχανικισ βάςθσ τθσ ευρωπαϊκισ άμυνασ. Αναφζρκθκε ςτθ ςυνζχεια ςτθν απόκλιςθ ςυμφερόντων του ΝΑΣΟ και τθσ Ε.Ε. και πωσ αυτι θ απόκλιςθ κα ομαλοποιθκεί. τθ ςυνζχεια ζκανε αναφορζσ ςτθν ιταλικι Λευκι Βίβλο και τον τρόπο που προςεγγίηει τθ ςυνεργαςία με τθν Ε.Ε. και το ΝΑΣΟ. Η προςαρμογι αυτι δθμιουργεί προβλιματα ςτθν εκνικι ςυγκρότθςθ των ενόπλων δυνάμεων τθσ Ιταλίασ που ςχετίηονται με το προςωπικό και τον εξοπλιςμό τουσ και μάλιςτα αυτι τθν εποχι τθσ κρίςθσ. Ζκλειςε τθν ομιλία του λζγοντασ πωσ ενϊ όλα τα παραπάνω επθρεάηουν τισ ςυνκικεσ εργαςίασ των ςτρατιωτικϊν, τθν αμοιβι, τθν κοινωνικι αςφάλιςθ και τισ οικογζνειζσ τουσ, δεν λαμβάνονται υπόψθ από τθν πολιτεία οι κζςεισ τουσ. «Ο εκδθμοκρατιςμόσ τθσ εκπροςϊπθςθσ των ςτρατιωτικϊν με τθν ταυτόχρονθ άρςθ των απαγορεφςεων, θ προςαρμογι τθσ νομοκεςίασ με το ευρωπαϊκό κεκτθμζνο προςταςίασ των δικαιωμάτων των ςτρατιωτικϊν, αποτελεί άμεςθ ανάγκθ», κατζλθξε. Ο Guido Bottacchiari, αντιςμιναρχοσ και εκπρόςωποσ του CoCer, μίλθςε για τθ μεταρρφκμιςθ που απαιτείται ςτισ ιταλικζσ ε.δ. κακϊσ και για τον ανκρϊπινο παράγοντα ςε αυτζσ. τθν αρχι τόνιςε πωσ κάκε μεταρρφκμιςθ κα πρζπει να εςτιάηει ςτθν αξία του ανκρϊπινου παράγοντα ςαν τον πιο πολφτιμο πόρο κάκε οργανιςμοφ και ςτα δικαιϊματα

3 του ςτρατιωτικοφ εργαηόμενου υπό το φωσ τθσ τρζχουςασ ευρωπαϊκισ νομοκεςίασ. τθ ςυνζχεια ζκανε μια αναδρομι, μζςω τθσ Λευκισ Βίβλου, ςτθν προςπάκεια μεταρρφκμιςθσ του ςτρατοφ, που αφοροφςε τα μζςα και το προςωπικό των ιταλικϊν ε.δ. και ςε ςχζςθ με τισ διεκνείσ τουσ δεςμεφςεισ. Τπογράμμιςε ακόμα ότι ο προςανατολιςμόσ ςτθν εξωτερικι «προβολι» των ε.δ. υπεριςχφει τθσ εςωτερικισ «προςταςίασ» τθσ εκνικισ ακεραιότθτασ τθσ χϊρασ. Ακολοφκωσ και λόγω τθσ τρζχουςασ οικονομικισ και χρθματοπιςτωτικισ κρίςθσ, ςθμείωςε πωσ οδθγικθκε θ Ιταλία, ςτθν ανάγκθ για επαναλαμβανόμενεσ παρεμβάςεισ μείωςθσ των δθμοςίων δαπανϊν που ζχουν επίςθσ επθρεάςει τουσ πόρουσ που διατίκενται για τθν αμυντικι λειτουργία. «ιμερα ςτθν πραγματικότθτα θ χϊρα μπορεί να αφιερϊςει ςτθν αμυντικι λειτουργία πόρουσ ςτο όριο του 0,84 του ΑΕΠ, ςε ςφγκριςθ με το 1,01% που ιταν το 2004 και ςε άλλεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ είναι κατά μζςο όρο ςε τθσ τάξθσ του 1,61%. Από τουσ πόρουσ αυτοφσ, ωςτόςο, το 70% απορροφάται από το κόςτοσ προςωπικοφ, αφινοντασ για δαπάνεσ που ςχετίηονται με τθ λειτουργία του ςτρατοφ και των επενδφςεων ςε 12 και 18% αντίςτοιχα. Μια προφανι ανιςορροπία ςε ςχζςθ με αυτό που κεωρείται θ βζλτιςτθ κατανομι των πόρων μεταξφ των τομζων αυτϊν των δαπανϊν, που προςδιορίηονται ςτο 50% για το προςωπικό και 25% για κακζνα από τα υπόλοιπα πεδία», ςυμπλιρωςε. Σάχκθκε κατά τθσ μεγάλθσ μείωςθσ του προςωπικοφ των ε.δ. και προζτρεψε τθ ςτρατθγικι εναςχόλθςθ με τουσ νζουσ τφπουσ πολζμου τθσ εποχισ μασ, αλλά και τθ ςυνειςφορά των ε.δ. ςτισ περιβαλλοντικζσ καταςτροφζσ τθσ χϊρασ και τθ βοικεια για τθ λειτουργία τθσ εςωτερικισ αςφάλειασ. «Μια χϊρα που δεν φιλοδοξεί να κακορίςει τθν άμυνά τθσ με όρουσ γεωςτρατθγικοφσ, αλλά εξακολουκεί να διακζτει πόρουσ ςτον τομζα τθσ Άμυνασ /Αςφάλειασ με τθ μοναδικι μζκοδο τθ λογιςτικι, είναι χϊρα χωρίσ ςυνείδθςθ και μζλλον», είπε. το τζλοσ ζκανε μια αναδρομι ςτθν ςωματειακι εκπροςϊπθςθ των ςτρατιωτικϊν από το 1978, με ενδιάμεςο ςτακμό το 2010, μζχρι ςιμερα. Σόνιςε το αναχρονιςτικό και επικίνδυνο μοντζλο που είναι δομθμζνθ θ ςτρατιωτικι εκπροςϊπθςθ και τθν άμεςθ ανάγκθ μεταρρφκμιςθσ και προςαρμογισ ςτθ ςφγχρονθ εργατικι ευρωπαϊκι νομοκεςία και ςτο ιταλικό ςφνταγμα. «Η παραδοχι τθσ ιδιαιτερότθτασ τθσ εργαςίασ των ςτρατιωτικϊν χρθςιμοποιικθκε για τθν απομόνωςθ του προςωπικοφ των ε.δ. από τθν κοινότθτα των πολιτϊν και τθν ςταδιακι αλλά ςτακερι μείωςθ των δικαιωμάτων του προςωπικοφ. Ο πζλεκυσ των πολλαπλϊν περικοπϊν, μαηί με το προςωπικό του δθμόςιου τομζα, ζπεςε και ςτουσ ςτρατιωτικοφσ. Επιβαρφνκθκαν με το νόμο περί ιεραρχίασ και προαγωγϊν και όχι μόνον, ο μιςκόσ και θ κοινωνικι αςφάλιςθ των ςτρατιωτικϊν με τθν κλοπι ςχεδόν ενόσ διςεκατομμυρίου ευρϊ. Ο κίνδυνοσ απομονωτιςμοφ των ςτρατιωτικϊν από τθν υπόλοιπθ κοινωνία μασ οδθγεί πίςω ςτον 19ο αιϊνα», κατζλθξε. Ο Fulvio Gagliardi άρχιςε τθν ομιλία του λζγοντασ πωσ το κζμα που παρουςιάηει «οπλικά ςυςτιματα και ςτρατιωτικι βιομθχανία», κα πρζπει να λαμβάνει υπόψθ πτυχζσ όχι μόνο τθσ ςτρατιωτικισ και τεχνολογικισ βιομθχανίασ, αλλά είναι και κζμα πολιτικό, οικονομικό και πάνω απ' όλα ςτρατθγικισ. «Η εκνικι προςζγγιςθ, ελλείψει μιασ κοινισ ςτρατθγικισ με άλλεσ χϊρεσ και όςο θ Ευρϊπθ δεν ζχει ενιαία πολιτικι άμυνασ, μπορεί να είναι μόνο για τισ χϊρεσ τθσ Μεςογείου και τισ απειλζσ που αντιμετωπίηουν και τουλάχιςτον για τϊρα ευτυχϊσ, περιορίηονται για τθν προςταςία τθσ ειρινθσ υπό τθν αιγίδα των Ηνωμζνων Εκνϊν και του ΝΑΣΟ, ςτουσ πολζμουσ ςτισ χϊρεσ τθσ Μζςθσ Ανατολισ και μεταξφ των εκνοτικϊν ομάδων, κακϊσ και τθν καταπολζμθςθ τθσ παράνομθσ μετανάςτευςθσ»...

4 Ζκανε μια αναδρομι ςτισ διεκνείσ υποχρεϊςεισ των ιταλικϊν ε.δ. και κατζλθξε ςτθν ανάγκθ να μειωκεί θ δζςμευςθ τθσ χϊρασ ςε αυτζσ τισ ξζνεσ αποςτολζσ. «Η εμφάνιςθ πικανϊν απειλϊν ςτο κοντινό μασ πεδίο, ςτθ Μεςόγειο, είναι το πεδίο που πρζπει να οικοδομιςουμε τισ επιχειρθςιακζσ απαιτιςεισ των τριϊν όπλων μασ ςε ςυντονιςμό και εναρμόνιςθ μαηί, ςε ζνα ενιαίο όραμα όπωσ αυτό εγκρίκθκε από τθν εκτελεςτικι εξουςία»... «Παρεμβάςεισ ςτθν αμυντικι πολιτικι, ςτθν τεχνολογικι και επιχειρθςιακι ικανότθτα των ε.δ. μποροφν να προγραμματιςτοφν μόνο ςε ζνα ευρφτερο ευρωπαϊκό πλαίςιο, ςτο οποίο τόςο οι ε.δ. όςο και οι βιομθχανίεσ όπλων πρζπει να εργαςτοφν από κοινοφ, κάτω από τθν ομπρζλα μιασ ςτρατθγικισ που κα ςυμφωνθκεί από όλεσ τισ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ», είπε. τθ ςυνζχεια αναφζρκθκε ςτισ ςτρατθγικζσ ανάπτυξθσ των ςτρατιωτικϊν τουσ μζςων και των ςυναφϊν οπλικϊν ςυςτθμάτων κάνοντασ μια ςυνοπτικι εξζταςθ τθσ ςτρατιωτικισ κατάςταςθσ των άλλων μεγάλων χωρϊν, τισ ΗΠΑ, τθσ Κίνασ, τθσ Ινδίασ και τθσ Ρωςίασ. «ε αυτό το πλαίςιο, ποφ είναι θ Ευρϊπθ; Πϊσ κα μποροφςε να διαμορφωκεί θ κατάςταςθ ςτον τομζα τθσ αμυντικισ βιομθχανίασ κατά τα επόμενα χρόνια;», διερωτικθκε. «Αντ' αυτοφ τι ςυμβαίνει ςτθν Ευρϊπθ ςιμερα; Κάκε μία από τισ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ ζχει τθ δικι τθσ πολιτικι για τθν άμυνα, θ κάκε χϊρα προςπακεί να προςτατεφςει τθν εγχϊρια βιομθχανία τθσ, ζχει το δικό τθσ ςενάριο με βάςθ το οποίο ςχεδιάηει τισ δικζσ τθσ απαιτιςεισ, με διαφορετικά οπλικά ςυςτιματα τα οποία είναι απίκανο να ςυνεργάηονται μεταξφ τουσ και απαιτοφν μεγάλεσ δαπάνεσ για τισ ανάγκεσ διαχείριςθσ. Είναι μια πλθκϊρα διαφορετικϊν ςτρατθγικϊν πρωτοβουλιϊν χωρίσ μια κοινι πολιτικι», απάντθςε. τθ ςυνζχεια μιλϊντασ για τθν κατάςταςθ τθσ πολεμικισ βιομθχανίασ ςτθν Ιταλία και τθν υπεράςπιςθ των μεγάλων εκνικϊν οπλικϊν ςυςτθμάτων τθσ, τθ ςυςχζτιςε με τισ αντίςτοιχεσ βιομθχανίεσ ςτισ ΗΠΑ, τθ Ρωςία και τισ αναδυόμενεσ χϊρεσ τθσ Ανατολικισ Αςίασ. Καταλιγοντασ ιςχυρίςτθκε πωσ θ Ιταλία δεν χρειάηεται το stealth για να υπεραςπιςτεί τον εαυτό τθσ, να προςανατολιςτεί με βάςθ τισ αμυντικζσ τθσ ανάγκεσ πρϊτιςτα και ότι το υπάρχον πολεμικό υλικό για το ςκοπό τθσ «διατιρθςθσ τθσ ειρινθσ» είναι επαρκζσ και για τα επόμενα χρόνια. Παίρνοντασ τον λόγο ςτο τζλοσ ο Emmanuel Jacob, Πρόεδροσ του Euromil, πρϊτα απ' όλα τόνιςε τθν ανάγκθ να διατθρθκεί θ άμυνα ςτθν θμεριςια διάταξθ. Και ςυνζχιςε, «Φυςικά κανείσ δεν μπορεί να αρνθκεί ότι θ κρίςθ ζχει αρνθτικι επίδραςθ ςτουσ αμυντικοφσ προχπολογιςμοφσ και τθ λειτουργία των ε.δ. ςτθν Ευρϊπθ. Αλλά δεν είναι μόνο θ οικονομικι κρίςθ που φταίει για αυτό. ε αρκετζσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ οι δαπάνεσ για το ςτρατό ιταν μειοφμενεσ εδϊ και ςχεδόν 20 χρόνια. Οι δαπάνεσ για τθν υπεράςπιςθ των 26 κρατϊν μελϊν του Ευρωπαϊκοφ Οργανιςμοφ Άμυνασ (ΕΟΑ), θ Δανία δεν είναι μζλοσ του ΕΟΑ και θ Κροατία ζγινε μζλοσ το 2013, ανιλκαν το 2012 ςε 189,6 δισ. ευρϊ. Αλλά αυτό ιταν ακόμα μια μείωςθ 1,1 δις. ςε ςχζςθ με το Από το 2006 ζωσ 2011, οι ςυνολικζσ αμυντικζσ δαπάνεσ μειϊκθκαν κατά 21 διςεκατομμφρια ευρϊ, ςχεδόν 10 % και μεταξφ 2011 και 2012 περαιτζρω κατά ςχεδόν 3%. Ζνα δεφτερο πρόβλθμα που ζχει οδθγιςει τουσ περιςςότερουσ εμπειρογνϊμονεσ ςτο ςθμείο να δθλϊςουν ότι θ κατάςταςθ τθσ αμυντικισ πολιτικισ τθσ Ευρϊπθσ είναι κρίςιμθσ ςθμαςίασ, είναι θ απϊλεια τθσ βοφλθςθσ οριςμζνων ευρωπαϊκϊν κυβερνιςεων να χρθςιμοποιιςουν ςτρατιωτικι δφναμθ ςε ςχζςθ με το παρελκόν. Επίςθσ, ςφμφωνα με τον ΕΟΑ, τα κράτθ μζλθ τθσ ΕΕ διζκεταν περιςςότερουσ

5 από ςτρατιϊτεσ που υπθρετοφςαν ςτισ εξωτερικζσ επιχειριςεισ το Ο αρικμόσ αυτόσ μειϊκθκε ςε το 2012 και κα μειωκεί περαιτζρω όταν τα ςτρατεφματα κα αποςυρκοφν από το Αφγανιςτάν από το 2014 και μετά. Η ανάπτυξθ τθσ ευρωπαϊκισ ςτρατιωτικισ ςυνεργαςίασ κα πρζπει να είναι περιςςότερο από μια επικυμία, ϊςτε να βρεκεί μια λφςθ για να δαπανοφν λιγότερα για ςτρατιωτικοφσ προχπολογιςμοφσ. Ο Εuromil ζχει μια ολοκλθρωμζνθ άποψθ για τθν αςφάλεια, θ οποία περιλαμβάνει, μεταξφ άλλων, μια ανκρϊπινθ διάςταςθ. Οι ςτρατιωτικοί αξίηουν καλφτερεσ ςυνκικεσ ηωισ και εργαςίασ, όπωσ ςυμβαίνει και με όλουσ τουσ άλλουσ πολίτεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Επιπλζον, πάρα πολλζσ παραβιάςεισ των βαςικϊν ανκρωπίνων δικαιωμάτων των ςτρατιωτικϊν, ανδρϊν και γυναικϊν, εξακολουκοφν να αναφζρονται ςε ευρωπαϊκζσ χϊρεσ. Ωσ εκ τοφτου, ο EUROMIL καλεί όλα τα κράτθ μζλθ να ςυμμορφωκοφν με το διεκνζσ δίκαιο και να ςζβονται τα δικαιϊματα και τισ κεμελιϊδεισ ελευκερίεσ, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ ελευκερίασ του ςυνεταιρίηεςκαι των μελϊν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μαηί είμαςτε θ καλφτερθ εγγφθςθ ότι το προςωπικό των ε.δ. κα προςτατεφεται ςε κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο», κατζλθξε. Επιμζλεια κειμζνων: Ευκ. Γκιτζρςοσ Ακινα 4/3/2014