Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Κεφάλαιο 4 ο Δικτύωση και Διαδίκτυο

Transcript

1 Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Κεφάλαιο 4 ο Δικτύωση και Διαδίκτυο 1

2 Ορισμός Δικτύου Ένα δίκτυο υπολογιστών (computer network) είναι ένας συνδυασμός υπολογιστικών συστημάτων (μηχανών, κόμβων), τα οποία συνδέονται μεταξύ τους μέσω κάποιου μέσου μετάδοσης (ενσύρματο ή ασύρματο). 2

3 Κατηγορίες Δικτύων 1) Ως προς τη γεωγραφική κάλυψη Δίκτυα Τοπικά Δίκτυα Local Area Networks Ομάδα υπολογιστών σε ένα κτίριο ή κτιριακό συγκρότημα Δίκτυα ευρείας περιοχής Wide Area Networks Συνδέει υπολογιστές γειτονικών πόλεων, χωρών ημισφαιρίων 3

4 Κατηγορίες Δικτύων 2) Ως προς την εκμετάλλευση Δίκτυα Ανοιχτό Κλειστό Βασίζεται σε σχεδιασμούς και τεχνολογίες που είναι δημόσια διαθέσιμοι π.χ. Internet TCP/IP Ελέγχεται από συγκεκριμένη μονάδα (άτομο ή οργανισμός) Π.χ. Novell

5 Κατηγορίες Δικτύων 3) Ως προς την τοπολογία (τρόπος διασύνδεση κόμβων) Ι. Δίαυλος ΙΙ. Δακτύλιος

6 Κατηγορίες Δικτύων 3) Ως προς την τοπολογία (τρόπος διασύνδεση κόμβων) ΙΙΙ. Αστέρας ΙV. Άτακτη τοπολογία

7 Η τοπολογία διαύλου Η τοπολογία διαύλου έγινε δημοφιλής τη δεκαετία του 1990, όταν υλοποιήθηκε με βάση ένα σύνολο προτύπων γνωστό ως Ethernet. Το δίκτυο Ethernet παραμένει σήμερα ένα από τα δημοφιλέστερα συστήματα δικτύωσης σε λειτουργία.

8 Η τοπολογία αστέρα Έχει τις ρίζες πίσω στη δεκαετία του Αποτελεί εξέλιξη του μοντέλου όπου ένας μεγάλος κεντρικός υπολογιστής εξυπηρετεί πολλούς χρήστες.

9 Δίαυλος ή αστέρας; Η διαφορά ενός διαύλου και ενός αστέρα δεν είναι πάντα προφανής. Οι Η/Υ επικοινωνούν απευθείας ο ένας με τον άλλο ή έμμεσα με τη βοήθεια μιας ενδιάμεσης κεντρικής μηχανής; Ένα δίκτυο διαύλου δεν είναι απαραίτητο να έχει την εμφάνιση ενός επιμήκους διαύλου στον οποίο συνδέονται υπολογιστές με μικρούς συνδέσμους. Μπορεί να διαθέτει έναν πολύ μικρό δίαυλο με μεγάλα καλώδια προς κάθε Η/Υ, ώστε το δίκτυο να μοιάζει περισσότερο με αστέρα.

10 Δίαυλος ή αστέρας; Μερικές φορές ένα δίκτυο διαύλου δημιουργείται με τη χρήση συνδέσμων από κάθε υπολογιστή προς μια κεντρική θέση, όπου κάθε σύνδεσμος συνδέεται σε μια συσκευή που ονομάζεται διανομέας (hub). Ο διανομέας έχει το ρόλο ενός πολύ μικρού διαύλου. Αναμεταδίδει οποιοδήποτε σήμα λαμβάνει (ίσως με ενίσχυση) σε όλες τις μηχανές που συνδέονται μαζί του. Το αποτέλεσμα είναι ένα δίκτυο που μοιάζει με δίκτυο αστέρα αλλά λειτουργεί ως δίκτυο διαύλου.

11 Συνδυασμός δικτύων Μερικές φορές είναι απαραίτητο να συνδέσουμε υπάρχοντα δίκτυα μεταξύ τους έτσι ώστε να αποτελούν μια μεγαλύτερη έκδοση του ίδιου "τύπου" δικτύου. Στην περίπτωση δικτύων διαύλου που βασίζονται σε πρωτόκολλα Ethernet μπορούμε να συνδέσουμε τους διαύλους ώστε να αποτελούν έναν μοναδικό μεγάλο δίαυλο. Αυτό γίνεται με τη βοήθεια συσκευών γνωστών ως επαναλήπτες, γέφυρες και μεταγωγείς. Η απλούστερη από αυτές τις συσκευές είναι ο επαναλήπτης (repeater), ο οποίος απλώς μεταβιβάζει τα σήματα μεταξύ των δύο αρχικών διαύλων (συνήθως με κάποια μορφή ενίσχυσης) χωρίς να ασχολείται με τη σημασία τους.

12 Διασύνδεση Κόμβων / Δικτύων Ε ν σ ύ ρ μ α τ α Διασύνδεση δικτύων Διασύνδεση κόμβων Γέφυρα: Διασυνδέει συμβατά δίκτυα Δρομολογητής: Μετατρέπει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μεταξύ των δικτύων που διασυνδέει

13 Η Γέφυρα Μια γέφυρα (bridge) είναι παρόμοια με έναν επαναλήπτη, αλλά πιο περίπλοκη. Συνδέει δύο διαύλους, αλλά δεν μεταβιβάζει απαραιτήτως όλα τα μηνύματα διαμέσου της σύνδεσης. Αντίθετα, εξετάζει τη διεύθυνση προορισμού που συνοδεύει κάθε μήνυμα και προωθεί το μήνυμα μέσω της σύνδεσης μόνο αν προορίζεται για έναν υπολογιστή ο οποίος βρίσκεται στην άλλη πλευρά. Δύο Η/Υ που βρίσκονται στην ίδια πλευρά μιας γέφυρας μπορούν να ανταλλάσσουν μηνύματα χωρίς να επηρεάζουν ή να επηρεάζονται από επικοινωνία που συμβαίνει στην άλλη πλευρά. Μια γέφυρα δημιουργεί συστήματα πιο αποδοτικά από αυτά που δημιουργεί ένας επαναλήπτης.

14 Ο μεταγωγέας Ένας μεταγωγέας (switch) είναι μια γέφυρα με πολλαπλές συνδέσεις που του επιτρέπουν να συνδέει περισσότερους από δύο διαύλους. Ένας μεταγωγέας δημιουργεί δίκτυα αποτελούμενα από πολλούς διαύλους, οι οποίοι εκτείνονται από το μεταγωγέα όπως οι ακτίνες ενός τροχού.

15 Γέφυρα ή Μεταγωγέας;

16 Ο μεταγωγέας Όπως στην περίπτωση των γεφυρών, οι μεταγωγείς εξετάζουν τις διευθύνσεις προορισμού όλων των μηνυμάτων και προωθούν μόνο τα μηνύματα που προορίζονται για άλλες ακτίνες. Κάθε μήνυμα που προωθείται αναμεταδίδεται μόνο στην κατάλληλη ακτίνα, ελαχιστοποιώντας έτσι την κυκλοφορία.

17 Δρομολογητές

18 Δρομολογητές Μερικές φορές τα δίκτυα που πρέπει να συνδεθούν έχουν ασύμβατα χαρακτηριστικά. Ένα δίκτυου WiFi δεν είναι άμεσα συμβατά με ένα δίκτυο Ethernet. Αυτά τα δίκτυα πρέπει να συνδεθούν έτσι ώστε να σχηματίσουν ένα δίκτυο από άλλα δίκτυα, δηλαδή ένα διαδίκτυο (internet), μέσα στο οποίο τα αρχικά δίκτυα διατηρούν την ατομικότητα τους και συνεχίζουν να λειτουργούν αυτόνομα. Ο γενικός όρος διαδίκτυο/internet διαφέρει από τον όρο Διαδίκτυο/Internet. Το Διαδίκτυο, με κεφαλαίο Δ, αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο παγκόσμιο δίκτυο. Υπάρχουν πολλά άλλα παραδείγματα διαδικτύων.

19 Δρομολογητές Η σύνδεση μεταξύ δικτύων για το σχηματισμό ενός διαδικτύου (routers) και αποτελούν ειδικούς υπολογιστές που χρησιμοποιούνται για την προώθηση των μηνυμάτων. Tο έργο ενός δρομολογητή διαφέρει από αυτό των επαναληπτών, των γεφυρών και των μεταγωγέων. Οι δρομολογητές επιτρέπουν σε κάθε δίκτυο να διατηρήσει τα μοναδικά εσωτερικά χαρακτηριστικά του.

20 Πύλη (gateway) Το "σημείο" στο οποίο ένα δίκτυο συνδέεται με ένα διαδίκτυο Χρησιμεύει ως δίοδος μεταξύ του δικτύου και του έξω κόσμου. Σε πολλές περιπτώσεις, η πύλη ενός δικτύου είναι απλώς ο δρομολογητής μέσω του οποίου το δίκτυο αυτό επικοινωνεί με το υπόλοιπο διαδίκτυο. Σε άλλες περιπτώσεις, ο όρος πύλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αναφορά σε κάτι περισσότερο από ένα δρομολογητή. Π.χ. οικιακά δίκτυα WiFi που συνδέονται με το Διαδίκτυο: δύο συσκευές σε μία μονάδα.

21 Διασύνδεση Κόμβων / Δικτύων Α σ ύ ρ μ α τ α Ραδιοκύματα (0-300 ΜHz) Μικροκύματα (300 MHz 300 GHz) Υπέρυθρη ακτινοβολία (300 GHz 400 THz)

22 Διαδιεργασιακή επικοινωνία Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν μεταξύ τους οι διεργασίες (δραστηριότητες) που βρίσκονται στις μηχανές ενός δικτύου Ι. Μοντέλο πελάτη διακομιστή (Client Server) Oι Πελάτες κάνουν αιτήσεις σε διεργασίες του Διακομιστή και αυτός τις ικανοποιεί πχ. εκτυπωτής που εξυπηρετεί τις ανάγκες ενός γραφείου 22

23 Διαδιεργασιακή επικοινωνία Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν μεταξύ τους οι διεργασίες (δραστηριότητες) που βρίσκονται στις μηχανές ενός δικτύου ΙΙ. Ομότιμο Μοντέλο (peer to peer model) Δυο Διεργασίες επικοινωνούν μεταξύ τους ως ισότιμες πχ. Ανταλλαγή μουσικών κομματιών μέσω Διαδικτύου

24 Πρωτόκολλα δικτύων Είναι κανόνες σύμφωνα με τους οποίους διεξάγεται η διαδιεργασιακή επικοινωνία Περιγράφουν: τον τρόπο με τον οποίο κωδικοποιούνται οι πληροφορίες μέσα σε ένα μήνυμα πως οι πληροφορίες ενσωματώνονται σε πακέτα και δρομολογούνται τον τρόπο με τον οποίο γίνεται ο χειρισμός της μετάδοσης και της λήψης μηνυμάτων 24

25 Ethernet Σύνολο προτύπων για τη δημιουργία τοπικών δικτύων με τοπολογία διαύλου Πήρε το όνομά του από το ομοαξονικό καλώδιο το οποίο διασυνδέει τους κόμβους που ονομαζόταν «αιθέρας» Τυποποιήθηκε από τον ΙΕΕΕ ως μέρος της οικογένειας προτύπων IEEE 802 Υπάρχουν πολλές διαθέσιμες εκδόσεις του

26 Διαδίκτυο / Internet Μια συλλογή από περιοχές (domains) κάθε μια από τις οποίες κάθε μια από τις οποίες αποτελεί ένα δίκτυο ή ένα σχετικά μικρό διαδίκτυο Κάθε περιοχή είναι ένα αυτόνομο σύστημα το οποίο μπορεί να διευθυνσιοδοτηθεί όπως επιθυμεί η τοπική αρχή Κάθε περιοχή μπορεί να προσαρτηθεί στο Διαδίκτυο μέσω ενός δρομολογητή που ονομάζεται Πύλη (Gateway)

27 Διευθυνσιοδότηση στο Internet Σε κάθε μηχανή αντιστοιχίζεται μια μοναδική διεύθυνση που ονομάζεται IP διεύθυνση. Είναι ένα σχήμα bit 32 ψηφίων 27

28 Διευθυνσιοδότηση στο Internet Κάθε περιοχή διαθέτει μια και μοναδική μνημονική διεύθυνση πχ. Μια μηχανή του εκδοτικού οίκου Addison-Wesley μπορεί να έχει IP διεύθυνση την Τα 3 πρώτα byte ( ) αποτελούν το αναγνωριστικό του δικτύου που προσδιορίζει την περιοχή του οίκου Addison- Wesley (aw.com) To 4 o byte αποτελεί τη διεύθυνση της συγκεκριμένης μηχανής μέσα στην περιοχή του εκδοτικού οίκου Addison-Wesley. Τι είναι η κατάληξη com????...είναι μια περιοχή ανώτατου Επιπέδου...

29 Περιοχή ανώτατου επιπέδου Αντικατοπτρίζει τον χαρακτηρισμό μιας περιοχής com: Εμπορική περιοχή edu: Περιοχή για εκπαιδευτικά ιδρύματα gov: Περιοχή για κυβερνητικούς σκοπούς org: Περιοχή για μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς au, ca, gr: Διγράμματες περιοχές για συγκεκριμένες χώρες Ελλάδα Αυστραλία Καναδάς

30 Υπηρεσίες Διαδικτύου Ηλεκτρονική Αλληλογραφία Σύστημα μεταφοράς μηνυμάτων μεταξύ των χρηστών του Διαδικτύου Μια συγκεκριμένη μηχανή (Διακομιστής Αλληλογραφίας Mail Server) αναλαμβάνει τον χειρισμό των δραστηριοτήτων που αφορούν την Ηλεκτρονική Αλληλογραφία. πχ Όνομα περιοχής Εμπορική Περιοχή Όνομα Διακομιστή Αλληλογραφίας Άτομο που προσδιορίζεται με το όνομα Shakespear

31 Υπηρεσίες Διαδικτύου Πρωτόκολλο μεταφοράς αρχείων Το τυπικό πρωτόκολλο για τη μεταφορά αρχείων από ένα μηχάνημα σε κάποιο άλλο στο Internet είναι το Πρωτόκολλο Μεταφοράς Αρχείων (File Transfer Protocol, ή FTP) 31

32 Υπηρεσίες Διαδικτύου Προσπέλαση σε μηχανές από μεγάλη απόσταση Το TELNET (TErminal NETwork) είναι ένα πρόγραμμα πελάτη-διακομιστή γενικής χρήσης που επιτρέπει απομακρυσμένη σύνδεση στο Internet 32

33 Παγκόσμιος Ιστός Όταν τα τμήματα διαφόρων υπερμεσικών εγγράφων συνδέονται με άλλα σχετικά έγγραφα, τα οποία μπορεί και να βρίσκονται σε διαφορετικούς υπολογιστές, τότε δημιουργείται ένας Παγκόσμιος διαδικτυακός Ιστός. Τα υπερμεσικά έγγραφα ονομάζονται Ιστοσελίδες (Web pages) Μια συλλογή στενά συνδεδεμένων Ιστοσελίδων ονομάζεται Τοποθεσία Ιστού (Web site)

34 Υλοποίηση Ιστού Η πρόσβαση στα έγγραφα υπερκειμένου μιας μηχανής γίνεται μέσω ενός λογισμικού που ονομάζεται Φυλλομετρητής Ιστού (Web Browser) πχ Internet Explorer, Firefox, Goggle Chrome, Opera κλπ. Η μεταφορά των εγγράφων υπερκειμένου από έναν διακομιστή σε έναν πελάτη γίνεται μέσω του Πρωτόκολλου Μεταφοράς Υπερκειμένου (Hypertext Transfer Protocol, ή HTTP) O εντοπισμός και η ανάκτηση ενός εγγράφου υπερκειμένου γίνεται μέσω ενός ειδικού τύπου διευθυνσιοδότησης που ονομάζεται Ενιαίος Εντοπιστής Πόρων ή URL

35 Ένα τυπικό URL: Υλοποίηση Ιστού To πρωτόκολλο που απαιτείται για την προσπέλαση του εγγράφου. Σε αυτήν την περίπτωση χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο μεταφοράς υπερκειμένου (http) Μνημονικό όνομα του υπολογιστή που φιλοξενεί το έγγραφο Διαδρομή καταλόγων που προσδιορίζει τη θέση του εγγράφου Όνομα εγγράφου

36 HTML Στον παγκόσμιο ιστό χρησιμοποιείται η γλώσσα σήμανσης ή μορφοποίησης HTML. Ένα έγγραφο υπερκειμένου μοιάζει με τα κανονικά έγγραφα με την διαφορά ότι περιέχει επιπλέον ειδικά σύμβολα, που ονομάζονται ετικέτες. Οι ετικέτες περιγράφουν πως θα εμφανιστεί το έγγραφο στην οθόνη. 36

37 Μια απλή Ιστοσελίδα Η σελίδα κωδικοποιημένη σε HTML <html> <head> <title>σελίδα επίδειξης </title> </head> <body> <h1>h ιστοσελίδα μου</h1> <p>πατήστε εδώ για άλλη σελίδα.</p> </body> </html> 37

38 Μια απλή Ιστοσελίδα Η σελίδα όπως θα εμφανιζόταν στην οθόνη του υπολογιστή Η Ιστοσελίδα μου Πατήστε εδώ για άλλη σελίδα 38

39 Έλεγχος προνομίων μετάδοσης Συντονίζουν τα δικαιώματα μετάδοσης μηνυμάτων Ι. Πρωτόκολλο Δακτυλίου με σκυτάλη (token ring protocol) Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με την τοπολογία Δακτυλίου. 39

40 Έλεγχος προνομίων μετάδοσης Συντονίζουν τα δικαιώματα μετάδοσης μηνυμάτων Ι. Πρωτόκολλο δακτυλίου με σκυτάλη (token ring protocol) Για να αποκτήσει μια μηχανή το προνόμιο μετάδοσης μηνυμάτων περιμένει να έρθει στην κατοχή της ένα μοναδικό σχήμα bit που ονομάζεται Σκυτάλη (token). Στην περίπτωση αυτή για όσο χρόνο έχει την σκυτάλη μεταβιβάζει τα μηνύματα που θέλει στο δίκτυο Όταν φτάσει ένα μήνυμα στην μηχανή προορισμού, αυτή κρατάει ένα αντίγραφο και προωθεί το μήνυμα στην επόμενη μηχανή, μέχρι να φτάσει πάλι στην μηχανή προέλευσης, η οποία και το αποσύρει από τον δακτύλιο

41 Έλεγχος προνομίων μετάδοσης Συντονίζουν τα δικαιώματα μετάδοσης μηνυμάτων ΙΙ. Πρωτόκολλο CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection) Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με την τοπολογία Διαύλου. Κάθε μήνυμα που μεταδίδεται από οποιαδήποτε μηχανή εκπέμπεται σε όλες τις μηχανές του διαύλου

42 Έλεγχος προνομίων μετάδοσης Συντονίζουν τα δικαιώματα μετάδοσης μηνυμάτων ΙΙ. Πρωτόκολλο CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection) Για να μεταδώσει μια μηχανή ελέγχει το δίαυλο και αν τον βρει ελεύθερο τότε μεταδίδει. Υπάρχει περίπτωση δύο ή περισσότερες μηχανές να βρουν ταυτόχρονα το δίαυλο ελεύθερο, οπότε αρχίζουν ταυτόχρονα να μεταδίδουν. Αυτό προκαλεί σύγκρουση, οπότε σταματούν όλοι για τυχαίο χρονικό διάστημα και επαναλαμβάνουν την μετάδοση

43 Επίπεδα λογισμικού του Διαδικτύου Εφαρμογής Εφαρμογής Μεταφοράς Μεταφοράς Δικτύου Δικτύου Συνδέσμου Συνδέσμου 43

44 Επίπεδο Εφαρμογής Φιλοξενεί τα προγράμματα μέσω των οποίων επικοινωνούν και διεκπεραιώνουν οι χρήστες του Διαδικτύου Χρησιμοποιεί το επίπεδο μεταφοράς για να στείλει και να λάβει μηνύματα από το Διαδίκτυο 44

45 Επίπεδο Μεταφοράς Αποδέχεται μηνύματα από το επίπεδο Εφαρμογής και εξασφαλίζει ότι είναι κατάλληλα για τη μετάδοσή τους μέσω Διαδικτύου. Αυτό γίνεται μέσω της διάσπασης των μηνυμάτων σε μικρότερα τμήματα που ονομάζονται Πακέτα. Προσθέτει στα πακέτα σειριακούς αριθμούς έτσι ώστε να μπορούν να ανασυναρμολογηθούν στον προορισμό τους Περιέχει τα πρωτόκολλα: TCP: αξιόπιστη μεταφορά πακέτων αλλά πιο αργό UDP: λιγότερο αξιόπιστο άλλα πολύ πιο γρήγορο 45

46 Επίπεδο Δικτύου Είναι υπεύθυνο για να εξασφαλίζει ότι τα πακέτα που λαμβάνει προωθούνται από το ένα δίκτυο του Διαδικτύου στο άλλο μέχρι να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους. Γνωρίζει την τοπολογία του Διαδικτύου μέσω της οποίας προωθεί τα πακέτα Προσδιορίζει τις ενδιάμεσες διευθύνσεις μέσω των οποίων θα περάσουν τα πακέτα 46

47 Επίπεδο Συνδέσμου Μεταφέρει τα πακέτα μεταξύ των ενδιάμεσων διευθύνσεων όπως αυτές προσδιορίζονται από το επίπεδο δικτύου Ασχολείται με τον έλεγχο των προνομίων της μετάδοσης Σκυτάλη CSMA/CD

48 Ασφάλεια Προστασία δεδομένων από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση με την κρυπτογράφηση τους. Μορφές επιθέσεων - πολλοί τρόποι - malware. Τοπικά ή από απόσταση. ιοί, σκουλήκια, δούρειοι ίπποι, και λογισμικό υποκλοπής. 48

49 Ιός (virus) Λογισμικό το οποίο μολύνει έναν υπολογιστή προσθέτοντας τον εαυτό του σε προγράμματα που βρίσκονται ήδη στη μηχανή. Κάθε φορά που εκτελείται το "πρόγραμμα-ξενιστής", εκτελείται και ο ιός. Προσπαθούν να μεταφερθούν σε άλλα προγράμματα μέσα στον υπολογιστή. Ορισμένοι ιοί προβαίνουν σε καταστροφικές ενέργειες όπως η υποβάθμιση τμημάτων του λειτουργικού συστήματος, η διαγραφή μεγάλων μπλοκ από μέσα αποθήκευσης, ή κάποια άλλου είδους αλλοίωση των δεδομένων και των υπόλοιπων προγραμμάτων.

50 Σκουλήκια (worms) Είναι αυτόνομα προγράμματα τα οποία μεταφέρουν τον εαυτό τους μέσω κάποιου δικτύου, βρίσκοντας "στέγη" σε υπολογιστές και προωθώντας αντίγραφα του εαυτού τους σε άλλους υπολογιστές. Όπως στους ιούς, ένα σκουλήκι μπορεί να σχεδιαστεί ώστε είτε απλώς να αναπαράγεται είτε να εκτελεί πιο ακραίους βανδαλισμούς. Χαρακτηριστική ιδιότητα των σκουληκιών είναι η δημιουργία τεράστιου πλήθους αντιγράφων του εαυτού τους, κάτι που υποβαθμίζει την απόδοση των κανονικών εφαρμογών και μπορεί τελικά να υπερφορτώσει ένα ολόκληρο δίκτυο.

51 Δούρειος ίππος (Trojan horse) Είναι πρόγραμμα το οποίο παρεισφρέει στο υπολογιστικό σύστημα μεταμφιεσμένο ως κάποια επιθυμητή εφαρμογή, όπως ένα παιχνίδι ή κάποιο χρήσιμο πακέτο βοηθητικού λογισμικού (utility), η οποία εγκαθίσταται πρόθυμα από το θύμα. Από τη στιγμή που θα διεισδύσει στον υπολογιστή εκτελεί πρόσθετες δραστηριότητες οι οποίες μπορεί να έχουν επιβλαβή αποτελέσματα.

52 Δούρειος ίππος (Trojan horse) Μερικές φορές αυτές οι πρόσθετες δραστηριότητες ξεκινούν άμεσα. Σε άλλες περιπτώσεις, ο Δούρειος ίππος μπορεί να περιμένει αδρανής μέχρι να ενεργοποιηθεί από ένα συγκεκριμένο συμβάν, όπως η έλευση μιας προκαθορισμένης ημερομηνίας. Οι Δούρειοι ίπποι συχνά καταφτάνουν με τη μορφή συνημμένων σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τα οποία προκαλούν το ενδιαφέρον του χρήστη. Όταν το συνημμένο ανοίξει (δηλαδή, όταν ο παραλήπτης ζητήσει να το δει), ενεργοποιείται η κακόβουλη συμπεριφορά του Δούρειου ίππου. Συνεπώς, συνημμένα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από άγνωστες πηγές δεν πρέπει να ανοίγονται ποτέ.

53 Λογισμικό υποκλοπής (spyware) Ονομάζεται και λογισμικό ανίχνευσης (sniffing software). Συλλέγει πληροφορίες σχετικά με δραστηριότητες στον υπολογιστή όπου βρίσκεται. Μερικές εταιρείες χρησιμοποιούν λογισμικό υποκλοπής ως μέσο δημιουργίας προφίλ πελατών. Σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιείται για καταφανώς κακόβουλους σκοπούς, όπως η καταγραφή των χαρακτήρων που πληκτρολογούνται σε κάποιον υπολογιστή προς αναζήτηση κωδικών πρόσβασης ή αριθμών πιστωτικών καρτών.

54 Ψάρεμα (phishing) Κάποιος αποκτά τις πληροφορίες που θέλει ζητώντας τις απλώς με ρητό τρόπο. Ο αγγλικός όρος phishing αποτελεί ένα παιχνίδι με τη λέξη fishing (ψάρεμα), επειδή η μέθοδος που εφαρμόζεται είναι ακριβώς αυτή: ρίχνεις πολλά "δολώματα" και περιμένεις να "τσιμπήσει" κάποιος. Το "ψάρεμα" γίνεται συχνά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο δράστης στέλνει μηνύματα τα οποία φαίνεται ότι προέρχονται από κάποιον χρηματοοικονομικό οργανισμό ή μια δημόσια υπηρεσία. Το μήνυμα ζητάει από το πιθανό θύμα πληροφορίες οι οποίες υποτίθεται ότι χρειάζονται για κάποιο νόμιμο σκοπό. Ωστόσο, οι πληροφορίες που λαμβάνονται χρησιμοποιούνται από το δράστη με κακόβουλο τρόπο.

55 Επιθέσεις από απόσταση Επίθεση άρνησης υπηρεσιών (denial of service, DoS), η οποία υπερφορτώνει τον υπολογιστή με μηνύματα. Έχουν πραγματοποιηθεί εναντίον μεγάλων εμπορικών διακομιστών Ιστού στο Διαδίκτυο. Σκοπός να παρεμποδίσουν τη λειτουργία εταιρειών και κάποιες από αυτές τις επιθέσεις όντως κατάφεραν να διακόψουν την εμπορική δραστηριότητα της εταιρείας που είχαν ως στόχο.

56 Επιθέσεις από απόσταση Απαιτεί την παραγωγή μεγάλου αριθμού μηνυμάτων μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Για να το επιτύχει αυτό ένας επιτιθέμενος, συνήθως τοποθετεί λογισμικό σε μεγάλο πλήθος ανυποψίαστων υπολογιστών, το οποίο δημιουργεί μηνύματα μόλις λάβει ένα σήμα. Κατόπιν, μόλις δοθεί το σήμα, όλοι αυτοί οι υπολογιστές πλημμυρίζουν το στόχο με μηνύματα. Οι χρήστες υπολογιστών πρέπει να αποσυνδέουν τις μηχανές τους από το Διαδίκτυο όταν δεν τις χρησιμοποιούν. Έχει υπολογιστεί ότι μέσα σε 20 λεπτά από τη στιγμή που θα συνδεθεί ένα PC στο Διαδίκτυο, τουλάχιστον ένας εισβολέας θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την παρουσία του. Ένα μη προστατευμένο PC είναι απειλή για την ακεραιότητα του Διαδικτύου.

57 Ανεπιθύμητη ενοχλητική ηλεκτρονική αλληλογραφία (spam) Ο όγκος της ενοχλητικής αλληλογραφίας σπανίως είναι ικανός να κατακλύσει κάποιο υπολογιστικό σύστημα. Το αποτέλεσμα είναι να "κατακλυστεί" το πρόσωπο που λαμβάνει τα μηνύματα. Αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο μέσο για "ψάρεμα" και δούρειους ίππους που θα μπορούσαν να διαδώσουν ιούς και άλλο καταστροφικό λογισμικό.

58 Ασφάλεια Προστασία δεδομένων από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση με την κρυπτογράφησή τους. Δύο προσεγγίσεις για την κρυπτογράφηση δεδομένων. Κρυπτογραφία κρυφού κλειδιού. Κρυπτογραφία δημόσιου κλειδιού. 58

59 Αντιμετώπιση Χρησιμοποιούμε ειδικό λογισμικό αντιμετώπισης ιών (antivirus) Τείχος προστασίας (firewall) Φιλτράρει την κυκλοφορία που εισέρχεται ή διέρχεται από μία μηχανή. 59