Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΑΣ ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΧΩΡΟ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ

Transcript

1

2 Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΑΣ Να εργαστούμε από κοινού στις οικο-διαδρομές και να συνεισφέρουμε δυναμικά στη βιώσιμη περιβαλλοντική ανάπτυξη των λιμενικών περιοχών Να προσφέρουμε στους φορείς λήψης αποφάσεων χρήσιμα εργαλεία και πολιτικές που θα τους βοηθήσουν να σχεδιάσουν το μελλοντικό κοινό μοντέλο για την αποτελεσματικότητα των διαδρόμων του Διευρωπαϊκού Δικτύου ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΧΩΡΟ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ Το Πρόγραμμα Διακρατικής Συνεργασίας «Νοτιοανατολική Ευρώπη» (SEE Programme) στοχεύει στην αναβάθμιση της διαδικασίας εδαφικής, οικονομικής και κοινωνικής ολοκλήρωσης και στη συμβολή στη συνοχή, στη σταθερότητα και στην ανταγωνιστικότητα μέσω της ανάπτυξης διακρατικών εταιρικών σχέσεων σε άξονες προτεραιότητας στρατηγικής σημασίας για την περιοχή, όπως είναι η καινοτομία, το περιβάλλον, η προσβασιμότητα και η βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Η σταθερότητα, η ευημερία και η ασφάλεια της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης έχουν τεράστια σημασία για την ΕΕ. Για τον λόγο αυτό, το Πρόγραμμα Διακρατικής Συνεργασίας «Νοτιοανατολική Ευρώπη» παρέχει κοινοτική υποστήριξη σε περιφέρειες από 16 χώρες-κράτη μέλη, υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, καθώς και τρίτες χώρες και επιδιώκει την υλοποίηση έργων στρατηγικού χαρακτήρα υψηλής ποιότητας, τα οποία προωθούν την περιφερειακή συνεργασία. TEN ECOPORT, ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Το περιβάλλον αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ, όπως ορίζεται στις προτεραιότητες της στρατηγικής του Γκέτεμποργκ, υπογραμμίζοντας την περιβαλλοντική διάσταση των παρεμβάσεων της ΕΕ και την ανάγκη προστασίας και ενίσχυσης των περιβαλλοντικών πόρων ως προαπαιτούμενων για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Νοτιοανατολική (ΝΑ) Ευρώπη χαρακτηρίζεται από πλούσια βιοποικιλότητα, από φυσικούς πόρους υψηλής περιβαλλοντικής αξίας και ποικιλία τοπίων, αλλά επηρεάζεται και πολύ από την εκβιομηχάνιση. Στόχος αυτού του Άξονα Προτεραιότητας είναι να αρθούν οι περιορισμοί που επιβάλλονται από τα εθνικά σύνορα, να προβλεφθούν οι μελλοντικές περιβαλλοντικές απειλές και ευκαιρίες, και να αναπτυχθεί κοινή διακρατική δράση για την προστασία της φύσης και των ανθρώπων στη ΝΑ Ευρώπη.

3 Το έργο TEN ECOPORT στόχο έχει να κεφαλαιοποιήσει τα αποτελέσματα του έργου ECOPORT 8. Το ECOPORT 8 διαχειρίστηκε το πρόβλημα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αφορούν στις λιμενικές περιοχές και τις πέριξ περιοχές αυτών, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι όλες οι λιμενικές περιοχές που εξετάστηκαν έχουν υψηλή πυκνότητα πληθυσμού. Οι δράσεις του ECOPORT 8 εδραίωσαν ένα πρώτο δίκτυο λιμένων για την ανάπτυξη, ενδυνάμωση και μεταφορά συντονισμένων πρωτοβουλιών συνεργασίας για την οικολογική διαχείριση των θαλάσσιων οδών. Ταυτοχρόνως, το ECOPORT 8 ανέδειξε τα εμπόδια που παρουσιάστηκαν κατά την προσπάθεια να καθοριστεί κοινή περιβαλλοντική πολιτική, εξαιτίας των διαφορετικών κανονιστικών συστημάτων των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όπως έγινε φανερό από το ECOPORT 8, οι Λιμενικές Αρχές από μόνες τους δεν μπορούν να δράσουν πάνω στην Περιβαλλοντική Διαδικασία χωρίς τη στήριξη των Φορέων Εκμετάλλευσης Λιμένων. Ωστόσο, η βελτιωμένη περιβαλλοντική απόδοση μέσω της σταδιακής εφαρμογής ενός Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (EMS) θα μπορούσε να βελτιώσει τη συμμετοχή των Φορέων Εκμετάλλευσης Λιμένων στη διαχείριση περιβαλλοντικών θεμάτων και να βελτιώσει τις σχέσεις με τις αντίστοιχες Λιμενικές Αρχές. Πηγή έμπνευσης για το έργο TEN ECOPORT υπήρξε η εκτενής διαδικασία αναθεώρησης της πολιτικής του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΤΕΝ-Τ) κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Η βασική καινοτομία στη νέα πολιτική των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΤΕΝ) ήταν η έννοια ενός κεντρικού δικτύου ( core network ) και συνεπώς η ενίσχυση του Κεντρικού Περιφερειακού Θαλάσσιου Δικτύου (Core Regional Sea-Network) ως προάγγελου των Διευρωπαϊκών Δικτύων (ΤΕΝ) οδήγησε στην ενίσχυση του εταιρικού σχήματος του ECOPORT 8, καθιστώντας το ευρύτερο και πιο επικαιροποιημένο όσον αφορά στους στόχους και στο όραμά του. ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ-ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ Λιμενικές Αρχές στην περιοχή της NA Ευρώπης Διαμορφωτές πολιτικής και υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων από τις 7 συμμετέχουσες χώρες Όσοι επηρεάζονται από τις περιβαλλοντικές πολιτικές των λιμένων και συμμετέχουν στις λιμενικές δραστηριότητες, όπως είναι Φορείς Εκμετάλλευσης Λιμένων, Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, και άλλες σχετικές αρχές Τελικοί χρήστες λιμένων Ειδικοί και τεχνικοί που εργάζονται με Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (EMS)

4 ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ TEN ECOPORT ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Τα διαφορετικά νομικά συστήματα στις εμπλεκόμενες χώρες δημιουργούν δυσκολίες στην τυποποίηση των διαδικασιών που μπορούν να εγγυηθούν υψηλή περιβαλλοντική ποιότητα. Το έργο TEN ECOPORT στόχο έχει να καταστεί η κινητήριος δύναμη ανταγωνιστικότητας και συνεργασίας μεταξύ όλων των συνεργαζομένων λιμένων με έναν κοινό στόχο: την ισόρροπη περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα των θαλάσσιων δικτύων. Οι Λιμενικές Αρχές θα μπορούσαν να έρθουν αντιμέτωπες με υψηλά κόστη για την εφαρμογή μιας σωστής περιβαλλοντικής πολιτικής που θα επηρέαζε σημαντικά τα οικονομικά τους συμφέροντα, αν λάβουμε υπόψη τον διττό τους ρόλο: επιχειρήσεις λόγω της εμπορικής τους δραστηριότητας και Αρχές με ρυθμιστικό ρόλο, και επομένως ελεγκτές και διαχειριστές των Περιβαλλοντικών Πολιτικών εντός της περιοχής του λιμένα τους. Στο πλαίσιο αυτό, το έργο TEN ECOPORT πρόκειται να: ενθαρρύνει τη σταδιακή εφαρμογή μιας περιβαλλοντικής πολιτικής, ώστε να καταστεί δυνατή η μείωση των αρχικών επενδύσεων, χωρίς όμως να χάνεται το μακροπρόθεσμο όραμα εισαγάγει δραστηριότητες εντατικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε δύο επίπεδα: ένα που να εμπλέκει όλες τις Λιμενικές Αρχές, και ένα εσωτερικό σε κάθε λιμένα που να εμπλέκει τη Λιμενική Αρχή και τα ενδιαφερόμενα μέρη δημιουργήσει μια μόνιμη πλατφόρμα συζήτησης, πάλι σε δύο επίπεδα: μία μεταξύ των Λιμενικών Αρχών και μία μεταξύ κάθε λιμένα & των ενδιαφερομένων μερών ως θεμελιώδες στοιχείο για την ταχεία επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν. Οι δράσεις του έργου TEN ECOPORT υλοποιούνται στη βάση μιας μεθοδολογικής προσέγγισης «κλειστής αλυσίδας», που σημαίνει ότι κάποιες από τις δράσεις του έργου χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση και επικύρωση των αρχικών εκτιμήσεων ή τη διόρθωση προγραμματισμένων δράσεων διαχείρισης. Οι διαφορετικές φάσεις του κύκλου κλειστής αλυσίδας μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: Προσδιορισμός όσων θα έχουν ρόλο-κλειδί εντός του εταιρικού σχήματος προσδιορισμός των δράσεων-κλειδιών για την επίτευξη των προβλεπόμενων στόχων εφαρμογή περιβαλλοντικού πρωτοκόλλου παρακολούθηση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν προσδιορισμός των εμποδίων που δεν επιτρέπουν την επίτευξη των στόχων προσδιορισμός των πιθανών λύσεων και αναθεώρηση της αρχικής υπόθεσης. Το TEN ECOPORT καθίσταται κινητήριος δύναμη ανταγωνιστικότητας και συνεργασίας μεταξύ των λιμένων ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ να ενισχύσουμε τη διασυνοριακή και διευρωπαϊκή εταιρική σχέση μεταξύ των λιμενικών περιοχών της ΝΑ Ευρώπης, αναπτύσσοντας τη συνεργασία και τις αποτελεσματικές σχέσεις μεταξύ των ενδιαφερομένων (ήτοι Λιμενικών Αρχών, τοπικών φορέων και Αρχών, επιχειρήσεων, εξωτερικών φορέων, πολιτών των συνεργαζομένων χωρών) προκειμένου να ενθαρρύνουμε μια ενιαία πολιτική για την περιβαλλοντική προστασία και την ανάπτυξη των διαδρόμων του Διευρωπαϊκού Δικτύου (ΤΕΝ), να αναπτύξουμε και να υλοποιήσουμε έξυπνη περιβαλλοντική λιμενική διαχείριση και πληροφοριακά συστήματα, χρησιμοποιώντας ολοκληρωμένες τεχνολογίες για την προστασία ενάντια στους περιβαλλοντικούς κινδύνους, προκειμένου να μειώσουμε τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, τη βιοποικιλότητα και άλλες περιβαλλοντικές πτυχές.

5 ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Μέσω της κοινής εργασίας των τοπικών ομάδων εργασίας, οι οποίες αποτελούνται από εκπροσώπους των Λιμενικών Αρχών, από ενδιαφερόμενα μέρη, τοπικές Αρχές και ερευνητικά ιδρύματα, πραγματοποιήθηκε καταγραφή των κρίσιμων θεμάτων εντός των λιμένων. Ο έλεγχος για τον προσδιορισμό των σημαντικότερων εξ αυτών επέτρεψε τον ορισμό ενός συνόλου Κοινών κρίσιμων θεμάτων και τη διατύπωση προτάσεων περιβαλλοντικών στόχων, λύσεων και σχεδίων δράσης σχετικών με αυτά. Όλα τα αποτελέσματα της δράσης αυτής παρουσιάζονται μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής TEN ECOPORT WebGIS ( ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΧΑΡΤΕΣ: Το χρώμα του κύκλου στο πάνω τμήμα δείχνει την πηγή της ρύπανσης: Κόκκινο για τη ρύπανση από το έδαφος Γαλάζιο για τη ρύπανση από το νερό Το χρώμα του κύκλου στο κάτω τμήμα δείχνει το κρίσιμο θέμα: Γαλάζιο για το ΝΕΡΟ Καφέ για ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Γκρι για ΑΕΡΑ, ΟΣΜΕΣ, ΣΚΟΝΗ και ΘΟΡΥΒΟ Κίτρινο για ΕΝΕΡΓΕΙΑ/ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ Πράσινο για ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΛΙΜΕΝΩΝ Περιοχές εμπορικών δραστηριοτήτων Περιοχές Αγοραπωλησιών Τουριστικές Περιοχές Ιστορικό Κέντρο Παλιές Βιομηχανικές Περιοχές Διαδραστικοί χάρτες: π.χ. με «κλικ» στα πολύγωνα, τους κύκλους και τις κίτρινες βούλες εμφανίζονται πληροφορίες για τις λιμενικές περιοχές (επιλεγμένα πολύγωνα), τα σημεία περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (eco-mapping) και τα ιστορικά κτίρια (κίτρινα σημεία) ΟΙΚΟ-ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ (ECO-MAPPING) Υλοποιήθηκαν 10 οικο-χάρτες, κάνοντας απογραφή των πρακτικών και προβλημάτων στη χρήση συστηματικής μεθόδου για τη διεξαγωγή μιας επιτόπιας περιβαλλοντικής έκθεσης, μέσω της συλλογής πληροφοριών που εμφανίζουν την τρέχουσα κατάσταση, με χρήση φωτογραφιών και δεδομένων, που επιτρέπουν τη συμμετοχή και ανάμειξη των ενδιαφερόμενων. Τα βασικά περιβαλλοντικά ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ που αναδείχθηκαν σχετίζονται με: Την ατμοσφαιρική ρύπανση (που οφείλεται κυρίως στις εκπομπές αερίων και σωματιδίων/σκόνης που προκαλούνται από την κυκλοφορία οχημάτων, τους χώρους στάθμευσης, τη φόρτωση/εκφόρτωση αγαθών, βιομηχανικές εγκαταστάσεις -εάν υπάρχουν) Τη ρύπανση των υδάτων (λόγω εκροής ρύπων από επιφανειακή διαρροή, απόβλητα πλοίων, ευτροφισμό θαλάσσιων υδάτων) Τη ρύπανση εδάφους (που προκαλείται από πετρέλαιο, κάρβουνο, στρόφιγγες, σίδηρο, μεταλλεύματα, λιπάσματα, κατεστραμμένο τσιμέντο, και άλλα κατάλοιπα) Τη διαχείριση αποβλήτων (στερεών και υγρών αποβλήτων) Τις καταναλώσεις (κυρίως ενέργειας και φυσικών πόρων) Άλλα (θόρυβος, τυχαία ρύπανση, κτλ.) Για κάθε Κρίσιμο Θέμα οι ομάδες εργασίας βρήκαν τις βασικές αιτίες, τον περιβαλλοντικό στόχο που πρέπει να επιτευχθεί, τους ενδιαφερόμενους που θα αναμειχθούν και τις περιβαλλοντικές Δράσεις που πρέπει να υλοποιηθούν προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Η βιώσιμη ανάπτυξη των λιμενικών περιοχών θα πρέπει να πάει πιο πέρα από τους θεσμικούς στόχους για την προστασία του περιβάλλοντος, την ανθρώπινη υγεία και τη βιοποικιλότητα και να βρει περαιτέρω προκλήσεις για τη διασφάλιση του τοπίου, την προστασία της ιστορικής κληρονομιάς και τη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας των τόπων. Υπό αυτό το πρίσμα, η χαρτογράφηση επεκτάθηκε και στις ιστορικές κατασκευές των Λιμένων, και περαιτέρω ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ αποκαλύφθηκαν στους λιμένες της NA Ευρώπης, τα οποία είναι: διαχωρισμός λιμενικών και αστικών περιοχών απώλεια ταυτότητας των χώρων διεπαφής και σύνδεσης προοδευτική εγκατάλειψη και μαρασμός των ιστορικών κατασκευών και υποδομών. Τα αποτελέσματα αυτών των επιπρόσθετων μελετών επέτρεψαν την εμβάθυνση της Ανάλυσης των σχέσεων μεταξύ λιμένα και πόλης και υπό το πρίσμα της ιστορικής τους εξέλιξης, καθώς και τη διεξαγωγή μιας Αξιολόγησης της λειτουργικής, τεχνολογικής και δομικής απαξίωσης των χώρων και των κτιρίων, με παράλληλη αναφορά στη διαδικασία μετασχηματισμού των λιμενικών δραστηριοτήτων.

6 ΕΝΑ ΚΟΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ (ΔΣΔ) ΓΙΑ ΔΥΟ ΠΙΛΟΤΙΚΟΥΣ ΛΙΜΕΝΕΣ Ο λιμένας του Μπάρι (Ιταλία) και ο λιμένας του Δυρραχίου (Αλβανία), που είναι οι δύο Πιλοτικοί Λιμένες του TEN ECOPORT, όρισαν κοινές δράσεις και διαδικασίες αναφορικά με το ίδιο περιβαλλοντικό θέμα, τη ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, και ειδικότερα για τη διαχείριση των αποβλήτων που παράγονται από πλοία. Οι βασικοί στόχοι του ΔΣΔ είναι: η ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των λιμένων του Μπάρι και του Δυρραχίου για τη μείωση των παράνομων απορρίψεων στη θάλασσα κάθε τύπου αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου από πλοία η έναρξη δράσεων συντονισμού μεταξύ των δύο λιμένων για τον καθορισμό κοινών πρωτοκόλλων και διαδικασιών για τη διαχείριση των αποβλήτων που προκαλούνται από τα πλοία η βελτίωση του συστήματος διαχείρισης των αποβλήτων του λιμένα μέσω της προώθησης της συλλογής τους ανάλογα με τον τύπο των αποβλήτων. Οι δράσεις συνεργασίας μεταξύ των Λιμένων του Μπάρι και του Δυρραχίου συνίστανται: στη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τη Marpol V και της εφαρμογής της συλλογής των αποβλήτων επί των πλοίων ανάλογα με τον τύπο τους (χαρτί, πλαστικό, γυαλί, μέταλλο κοκ.) σε μια κοινή διαδικασία για τη συνέχιση της διαχωρισμένης συλλογής στις εγκαταστάσεις παραλαβής του λιμένα στη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων, στην οποία οι φορείς διαχείρισης της εγκατάστασης παραλαβής αποβλήτων καταγράφουν δεδομένα (τύπο και ποσότητα) σχετικά με τα απόβλητα που πραγματικά απορρίπτονται από τα πλοία (αμφότεροι οι Λιμένες έχουν πρόσβαση στη βάση δεδομένων ώστε να ελέγχουν αν κάποιο πλοίο σκοπεύει να παραδώσει απόβλητα στον λιμένα τους). Το έργο TEN ECOPORT εγγυάται την ισορροπημένη περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα των θαλάσσιων δικτύων

7 ΠΡΟΗΓΜΕΝΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ WEBGIS ( Το Διαδικτυακό Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (WebGIS) είναι μια εφαρμογή, η οποία: παρέχει σημαντικά, από περιβαλλοντική άποψη, «σημεία υψηλού ενδιαφέροντος» (eco-mapping) στις περιοχές των λιμένων που συμμετέχουν στο έργο. Παρέχει επίσης πληροφορίες για ιστορικά κτίρια και μνημεία (με σύντομες περιγραφές) που σχετίζονται στενά με τους συγκεκριμένους λιμένες παρέχει μακροπρόθεσμες διακυμάνσεις (ετήσιες και ενδο-ετήσιες) των θαλάσσιων παραμέτρων σε όλο το ανατολικό τμήμα της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, με στόχο την ανάδειξη των ρυθμών αλλαγής τους σε υπο-περιοχές και θαλάσσιους διαδρόμους που συνδέουν εμπορικά τους συμμετέχοντες στο έργο λιμένες παρακολουθεί τη χρονική εξέλιξη των περιβαλλοντικών παραμέτρων εντός των περιοχών των δύο πιλοτικών λιμένων, όπου οι περιβαλλοντικές συνθήκες παρέχονται σε πραγματικό χρόνο. Παράδειγμα κλιματικών χωρικών διακυμάνσεων όσον αφορά μια θαλάσσια παράμετρο (Θερμοκρασία Επιφάνειας Θαλάσσης κατά τον χειμώνα) στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που περιλαμβάνει όλους τους λιμένες του έργου και τους βασικούς θαλάσσιους διαδρόμους τους. ΚΟΙΝΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Το Πρότυπο ISO αξιώνει την εφαρμογή ενός Περιβαλλοντικού Συστήματος Διαχείρισης (EMS), το οποίο θεωρείται ως προαπαιτούμενο στη διαδικασία πιστοποίησης σε συμμόρφωση με το κοινοτικό Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου (EMAS). Αν και οι λιμένες στη NA Ευρώπη έχουν συστήματα (ή στοιχεία τέτοιων συστημάτων) για περιβαλλοντική διαχείριση, μόνο λίγοι πληρούν τα διεθνή πρότυπα για πιστοποίηση. Το έργο TEN ECOPORT ανέπτυξε ένα Κοινό Μοντέλο (Common Model) και Κατευθυντήριες Γραμμές (Guidelines), που μπορούν να δώσουν Διαχειριστικά Σχέδια Δράσης ως βασικό στοιχείο του Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, προκειμένου να βελτιωθεί η διαχείριση των θαλάσσιων λιμένων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών στην περιοχή της NA Ευρώπης. Το Κοινό Μοντέλο αποτελείται από κύκλους Διαχείρισης και Προετοιμασίας/Εκτέλεσης. Εξηγεί ότι οι βασικοί φορείς που είναι υπεύθυνοι για τη βελτίωση της λιμενικής οικολογίας είναι οι Υπεύθυνοι Λήψης Αποφάσεων του Λιμένα, το Περιβαλλοντικό Γραφείο του Λιμένα και οι Φορείς Εκμετάλλευσης Λιμένων/Ενδιαφερόμενοι, και περιγράφει τα σημαντικά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν στη διαδικασία δημιουργίας ενός Διαχειριστικού Σχεδίου Δράσης. Οι Κατευθυντήριες Γραμμές προδιαγράφουν τη δομή του Διαχειριστικού Σχεδίου Δράσης και παρέχουν οδηγίες και συστάσεις που απλοποιούν τη δημιουργία του Διαχειριστικού Σχεδίου Δράσης. Το Κοινό Μοντέλο και οι Κατευθυντήριες Γραμμές διευκολύνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, καθώς οδηγούν σε έναν εφικτό και εποικοδομητικό σχεδιασμό ικανό να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των διοικητικών αρχών για βελτιωμένη περιβαλλοντική επίδοση των θαλάσσιων λιμένων της NA Ευρώπης και διευκολύνουν την ανάπτυξη συγκεκριμένου Διαχειριστικού Σχεδίου Δράσης.

8 ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Πώς θα μεταφερθεί η γνώση που αποκτήθηκε από το TEN ECOPORT Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία των 20 μεταπτυχιακών φοιτητών που εκπαιδεύτηκαν στο Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης κατά τη διάρκεια του έργου ECOPORT8, επτά μελέτες σκοπιμότητας έχουν στόχο να καθορίσουν εάν ένα Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, ή μέρη ενός Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, που πρόκειται να αναπτυχθεί από μια Λιμενική Αρχή με τη συμμετοχή Εξωτερικών Φορέων Εκμετάλλευσης, είναι πράγματι αποτελεσματικό ή όχι. Επιπλέον, δύο ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ (ένα στην Αλβανία τον Απρίλιο 2014 και ένα στη Βουλγαρία τον Σεπτέμβριο 2014) και 10 ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (Info Stands) (ένα σε κάθε λιμενική περιοχή) έχουν ως στόχο τη διάχυση των αποτελεσμάτων του Έργου. Το Έργο TEN ECOPORT θα δημιουργήσει μια Ομάδα Δράσης (Task Force), η οποία θα συγκεντρώσει όλη τη γνώση και την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια της υλοποίησης των έργων TEN ECOPORT και ECOPORT 8, και η οποία θα συνεχίσει να υποστηρίζει και να παρέχει υπηρεσίες σε λιμένες της ΝΑ Ευρώπης και γενικότερα σε Ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Όλες οι δράσεις του Έργου, εστιάζοντας στην ενεργή συμμετοχή όλων των φορέων-κλειδιά, επιδιώκουν αποτελέσματα χρήσιμα και για τους Φορείς Χάραξης Πολιτικής όσον αφορά στον καθορισμό ή στη βελτίωση περιβαλλοντικών πολιτικών και ενεργειών που καλύπτουν όχι μόνο μία ή περισσότερες λιμενικές περιοχές, αλλά ολόκληρη τη ΝΑ Ευρώπη. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα πρώτο βήμα για την εδραίωση των Ευρωπαϊκών Ομίλων Εδαφικής Συνεργασίας (EGTC). Το έργο ΤEN ECOPORT θα συνεισφέρει στην εδραίωση μιας ενιαίας πολιτικής για την περιβαλλοντική προστασία και την ανάπτυξη των διαδρόμων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Διάρκεια Υλοποίησης Συνολικός προϋπολογισμός Συμμετέχουσες χώρες: Παραδοτέα & Αποτελέσματα TO TEN ECOPORT ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 10/2012 9/ , 00 ΕΥΡΩ Ιταλία, Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μαυροβούνιο, Κροατία, Αλβανία 1 Σεμινάριο συγκριτικής αξιολόγησης το οποίο υλοποιήθηκε με τη Μεθοδολογία «Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Συνδιαμόρφωσης Σεναρίων» (EASW) για τον ορισμό των εσωτερικών ή εξωτερικών περιορισμών που εμποδίζουν την επίτευξη της βιωσιμότητας των αποτελεσμάτων 10 Ομάδες εργασίας όπου συμμετέχουν εκπρόσωποι των Λιμενικών Αρχών, τα ενδιαφερόμενα μέρη, οι τοπικές αρχές, περιφερειακοί περιβαλλοντικοί οργανισμοί και ερευνητικά ιδρύματα 1 Πρόγραμμα εκπαίδευσης των ομάδων εργασίας όσον αφορά στα περιστατικά διαρροής πετρελαιοειδών 10 οικο-χάρτες 2 Πιλοτικά Σχέδια για την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης 1 Σχέδιο Δράσης Κοινής Διαχείρισης μεταξύ των δύο Πιλοτικών Λιμένων, Μπάρι και Δυρράχιο 1 Σειρά Κατευθυντήριων Γραμμών για την ανάπτυξη ενός Κοινού Μοντέλου για τη βιώσιμη ανάπτυξη του θαλάσσιου δικτύου 1 Προηγμένο Διαδικτυακό Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (WebGIS) 1 Ηλεκτρονική πλατφόρμα για βιώσιμες ιδέες, καλές πρακτικές και ιστορίες επιτυχίας με τη συνεισφορά ενδιαφερομένων μερών, φορέων εκμετάλλευσης, πανεπιστημίων και άλλων λιμενικών αρχών 10 Τεχνικά σεμινάρια συμβουλευτικών δράσεων για τους Φορείς Εκμετάλλευσης Λιμένα 7 Μελέτες σκοπιμότητας για Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης που σχετίζεται με μια συγκεκριμένη δράση των Φορέων Εκμετάλλευσης Λιμένα 10 Περίπτερα Πληροφοριών (Info stands) εντός των Λιμενικών Περιοχών 2 Διεθνή Συνέδρια για τη διάχυση των αποτελεσμάτων του Έργου.

9 Συντονιστής Εταίρος Polytechnic University of Bari Πολυτεχνείο του Μπάρι Via Orabona, Bari - Italy Τηλ Fax emai: leonardo.damiani@poliba.it ιστοσελίδα: Εταίροι