ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ
|
|
- Ανάκλητος Σπηλιωτόπουλος
- 6 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Εισαγωγικό Μάθημα Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΓΠΧ
2 Τι περιλαμβάνει το μάθημα- τι θα διδαχτείτε φέτος Ανατομία των γνάθων, των μαλακών ιστών, του τριδύμου ν. και των κλάδων του. Τοπικά αναισθητικά, τεχνικές χορήγησης. Η τοπική αναισθησία κατά Οδοντιατρική Ειδικότητα. Η σημασία του ιστορικού (ασθενείς με γενικά νοσήματα, φοβίες κλπ). Τοπικές και συστηματικές επιπλοκές από την τοπική αναισθησία. Άλλες αναισθητικές μέθοδοι (Καταστολή και αναλγησία με πρωτοξείδιο του αζώτου, με ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων, γενική αναισθησία).
3 Εισαγωγή- η σημασία της τοπικής αναισθησίας Σκεφτείτε πως θα ήταν να υποστείτε ένα σύνθετο σφράγισμα ή μία ενδοδοντική θεραπεία χωρίς τοπική αναισθησία. Σίγουρα δεν θέλετε να το σκεφτείτε καν! Επίσης σε λίγα χρόνια ως οδοντίατροι, σας διαβεβαιώνω δεν θα θέλετε να υποβάλλετε κανέναν ασθενή σας σε τέτοια δοκιμασία.
4 Σήμερα η τοπική αναισθησία: Πραγματοποιείται για την πλειονότητα των οδοντιατρικών πράξεων. Επιτρέπει την διενέργεια επώδυνων οδοντια- τρικών πράξεων χωρίς την αίσθηση πόνου. Αυτό επιτυγχάνεται με την προσωρινή διακοπή της διαδρομής του ερεθίσματος που προξενεί τον πόνο.
5 Τα τοπικά αναισθητικά Είναι φάρμακα που προκαλούν τοπική αναισθησία αναστέλλοντας προσωρινά την διεγερσιμότητα και την αγωγιμότητα των νευρικών ινών, στην περιοχή που εφαρμόζονται. Η δράση τους έχει συγκεκριμένη διάρκεια και με την αποδρομή της η νευρική λειτουργία της περιοχής επανέρχεται πλήρως.
6 Το Παρελθόν Δεν ήταν πάντα αυτονόητη η τοπική αναισθησία με τον τρόπο που την γνωρίζουμε σήμερα, παρόλο που προσπάθειες για αντιμετώπιση του πόνου γίνονταν ανέκαθεν. Οι Κινέζοι χρησιμοποίησαν τον βελονισμό για τοπική αναισθησία. Οι Έλληνες (Όμηρος, Ιπποκράτης) προκαλούσαν αναισθησία με τοπική ψύξη των ιστών, ενώ οι Αιγύπτιοι με την μέθοδο της συμπίεσης που οδηγούσε σε ισχαιμία. Ο Γαληνός (ιατρός και φιλόσοφος), το 165 μ.χ. προκειμένου για εξαγωγή δοντιού, χρησιμοποίησε τοπικά για αναισθησία ένα καυστικό μείγμα από ξύδι και ρίζες πυρεριθρίνης. Για μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι την Αναγέννηση, δεν υπήρξε εξέλιξη. Στην συνέχεια επανήλθαν σε χρήση οι παλιές μέθοδοι για έλεγχο του πόνου.
7 Παρελθόν και σήμερα- η σύριγγα Την σύγχρονη εποχή, σημαντικά βήματα στην τοπική αναισθησία έγιναν μετά την ανακάλυψη και τελειοποίηση της σύριγγας για έγχυση φαρμάκου υποδερμικά. Οι απόπειρες χορήγησης φαρμάκου στους ιστούς με χρήση διαφόρων σχεδίων σύριγγας ξεκίνησαν μετά το 1820 και βελτιώθηκαν αισθητά μετά το Μεταξύ άλλων αφορούσαν και σε χορήγηση φαρμάκων για την αντιμετώπιση νευραλγίας. Ο Γάλλος κτηνίατρος Pravaz το 1853, κατασκεύασε και χρησιμοποίησε υποδερμική μεταλλική σύριγγα. Την ίδια εποχή ο Άγγλος Wood χρησιμοποιούσε υποδερμική σύριγγα από γυαλί και μέταλλο για την υποδόρια έγχυση οπιούχων για την αντιμετώπιση νευραλγιών. Το 1917 o H. Cook πρότεινε την σύριγγα και την βελόνα με δύο άκρα μαζί με την αναισθητική φύσιγγα, που κυκλοφόρησαν στο εμπόριο το 1921.
8 Παρελθόν και σήμερα- τα αναισθητικά φάρμακα Το 1855 ο Γάλλος χημικός Gaedcke εξήγαγε εκχύλισμα κοκαΐνης από φυτό της Νότιας Αμερικής (Erythroxylum coca), το οποίο για αιώνες χρησιμοποιούσαν οι ιθαγενείς της Βολιβίας και του Περού, μασώντας τα φύλλα του, για τοπική αναλγησία και ευφορία. Το 1860 ο Niemann απομόνωσε καθαρή κοκαΐνη στο εργαστήριο, το 1880 ο Ρώσος χειρουργός vonanrep ανέφερε ότι η κοκαΐνη μούδιαζε τους βλεννογόνους και το 1884 ο Αυστριακός Koeller απέδειξε την αποτελεσματικότητα της κοκαΐνης ως τοπικού αναισθητικού, δημοσιεύοντας σχετική εργασία. Το 1884 επίσης εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η τοπική αναισθησία στην οδοντιατρική από τον R. Hall σε νοσοκομείο στην Νέα Υόρκη, ενώ ο W. Halsted, περίφημος Αμερικανός χειρουργός, εφάρμοσε την στελεχιαία αναισθησία του κάτω φατνιακού νεύρου, ενίοντας 4% κοκαΐνη. Και οι δύο (ο Hall ήταν βοηθός του Halsted) μετά τις εφαρμογές αναισθησίας με κοκαΐνη στον εαυτό τους, απέκτησαν εξάρτηση.
9 Παρελθόν και σήμερα- τα αναισθητικά φάρμακα Το 1897 ο Braun πρότεινε συνδυασμό κοκαΐνης με αγγειοσυσπαστικό, για παράταση του χρόνου δράσης της τοπικής αναισθησίας. Η έρευνα οδήγησε στην παρασκευή της προκαΐνης από τον Γερμανό χημικό A. Einhorn, η οποία χρησιμοποιήθηκε ευρέως για πολλά χρόνια, σαν τοπικό αναισθητικό. Το 1917, όπως ειπώθηκε, o H. Cook εισήγαγε την ιδέα της αναισθητικής φύσιγγας. Το 1943 παρασκευάστηκε η λιδοκαΐνη από τον Σουηδό χημικό N. Loefgren, η οποία μέχρι σήμερα έχει ευρεία χρήση.
10 Χημικοί τύποι τοπικών αναισθητικών
11 Παρελθόν και σήμερα- τα αναισθητικά φάρμακα Η έρευνα συνεχίστηκε με εντατικό ρυθμό, παρασκευάστηκαν νεότερα αναισθητικά και έγινε η προσθήκη των αγγειοσυσπαστικών. Ενδεικτικά, παρασκευάστηκαν η μεπιβακαΐνη και η βουπιβακαΐνη το 1957, η πριλοκαΐνη το 1960, η αρτικαΐνη το 1969, η ετιδοκαΐνη το 1971 κ.α. Εξάλλου εξελίχθηκαν οι βελόνες (μιας χρήσης, διαστάσεις κλπ), καθώς και άλλοι τύποι σύριγγας.
12 Η ανατομία των νεύρων Το νευρικό σύστημα κατανέμεται σε όλο το σώμα. Υπολογίζεται ότι αποτελείται από 10 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα. Διακρίνεται σε κεντρικό (εγκέφαλος, νωτιαίος μυελός) και περιφερικό (νευρικές ίνες, γάγγλια). Ο νευρικός ιστός περιλαμβάνει: τα νευρικά κύτταρα ή νευρώνες (είναι η μονάδα του νευρικού συστήματος) και τα νευρογλοιακά κύτταρα (που συμμετέχουν στην θρέψη, την άμυνα και την νευρική δραστηριότητα).
13 Τα νευρικά κύτταρα ή νευρώνες Είναι κύτταρα υψηλής διαφοροποίησης, με πολύπλοκα μορφολογικά χαρακτηριστικά και ενδοκυτταρικά σωματίδια. Διακρίνονται σε αισθητικά και κινητικά. Συνδέονται μεταξύ τους μέσω των συνάψεων (είναι δομές που εξασφαλίζουν την μεταβίβαση των ερεθισμάτων από κύτταρο σε κύτταρο).
14 Τα νευρικά κύτταρα ή νευρώνες Αποτελούνται από α) τους δενδρίτες (πολλαπλές επιμήκεις αποφυάδες που δέχονται τα ερεθίσματα από το περιβάλλον), β) το κυτταρικό σώμα (περιέχει τον πυρήνα και το κυτταρόπλασμα, δέχεται τα ερεθίσματα και αποτελεί το τροφικό κέντρο του κυττάρου) και γ) τον νευράξονα ή νευρίτη (είναι μία κυλινδρική αποφυάδα που μεταφέρει την διέγερση σε άλλα κύτταρα).
15 Οι νευρικές ίνες Μία ή περισσότερες δεσμίδες νευρικών ινών δημιουργούν το νεύρο. Ένα νεύρο μεσαίου μεγέθους μπορεί να περιλαμβάνει νευρικές ίνες. Διακρίνονται σε εμμύελες και αμύελες (περιβάλλονται από μυελώδη έλυτρα ή στερούνται μυελίνης). Στις εμμύελες νευρικές ίνες του περιφερικού νευρικού συστήματος, η μυελίνη που περιβάλλει τον νευράξονα σχηματίζεται από τα κύτταρα του Schwann.
16 Οι νευρικές ίνες Κάθε δεσμίδα νευρικών ινών περιβάλλεται από το περινεύριο, ενώ κάθε νεύρο περιβάλλεται από το επινεύριο.
17 Φυσιολογία του πόνου Ο πόνος σε περιοχή του σώματος, είναι μία αίσθηση που πυροδοτείται από τον ερεθισμό των νευρικών απολήξεων στην περιοχή αυτή. Οι νευρικές απολήξεις αποτελούν τους υποδοχείς του πόνου και είναι διάσπαρτες στους διάφορους ιστούς. Η ένταση του πόνου, η ανοχή και η αντίδραση σε αυτόν είναι υποκειμενική.
18 Η αγωγή της νευρικής διέγερσης Σε κυτταρικό επίπεδο, η διαδικασία της αγωγής του ερεθίσματος στην νευρική ίνα εξαρτάται από τις αλλαγές στην ηλεκτροφυσιολογική κατάσταση της μεμβράνης που την περιβάλλει. Αδρά, σε διέγερση της νευρικής ίνας από ερέθισμα, ενεργοποιείται η λειτουργία της αντλίας ιόντων K +, Na + στην κυτταρική μεμβράνη, μεταβάλλεται το ηλεκτρικό δυναμικό (εκπόλωση- επαναπόλωση δημιουργία δυναμικού ενεργείας) και επιτυγχάνεται η αγωγή της νευρικής ώσης κατά μήκος του νεύρου.
19 Η αγωγή της νευρικής διέγερσης A) Στην εμμύελη νευρική ίνα οι μεταβολές του ηλεκτρικού δυναμικού και η αγωγή της νευρικής ώσης γίνονται αντιληπτές στις περισφίξεις του Ranvier και η ώση μεταφέρεται υπό μορφή αλμάτων από την μία περίσφιξη στην επόμενη. B) Στην αμύελη νευρική ίνα δεν υπάρχουν περισφίξεις και η ώση μεταφέρεται συνεχόμενα.
20 Ο πόνος Διαφόρων ειδών φυσικοχημικές επιδράσεις διεγείρουν τους περιφερικούς αισθητικούς υποδοχείς και μετατρέπονται σε νευρικές ώσεις. Αυτές μεταφέρονται μεταδίδονται κατά μήκος των νευραξόνων και καταλήγουν σε συγκεκριμένες περιοχές του τελικού εγκεφάλου, όπου μεταφράζονται και αξιολογούνται.
21 Ο πόνος Προκαλείται όταν ένα μηχανικό, θερμικό ή χημικό ερέθισμα επιδρά στους ιστούς. Το ερέθισμα μπορεί να ξεκινά από το δέρμα, τον μυϊκό ιστό, τον συνδετικό ιστό, το περιόστεο και γενικά από όπου υπάρχουν αισθητικές νευρικές απολήξεις. Στην γναθοπροσωπική περιοχή το νεύρο που προσλαμβάνει και μεταφέρει το ερέθισμα είναι το τρίδυμο νεύρο (η 5 η εγκεφαλική συζυγία).
22 Στο τρίδυμο νεύρο συγκεκριμένα: Η νευρική ώση μεταδίδεται από τον κυρίως νευράξονα στο γασσέριο γάγγλιο, από όπου μέσω της γέφυρας περνά στον προμήκη μυελό και καταλήγει στον αισθητικό πυρήνα του τριδύμου, ο οποίος φτάνει μέχρι το 2 ο ή 3 ο αυχενικό νευροτόμιο. Από εκεί ξεκινούν οι δευτερεύοντες νευράξονες, που καταλήγουν στον θάλαμο και από κει μέσω του 3 ου κατά σειρά νευράξονα, η αισθητική ώση καταλήγει στον αισθητικό φλοιό του εγκεφάλου.
23 Η πορεία του τρίδυμου νεύρου Το τρίδυμο είναι η μεγαλύτερη εγκεφαλική συζυγία: αποτελείται από μία μεγάλη αισθητική ρίζα και μία μικρότερη κινητική. Από το γασσέριο γάγγλιο εκπορεύονται οι 3 κλάδοι του τριδύμου νεύρου: το οφθαλμικό, το άνω και το κάτω γναθικό.
24 Η λειτουργία του τρίδυμου νεύρου Το οφθαλμικό είναι ο μικρότερος κλάδος και είναι αμιγώς αισθητικό. Το άνω γναθικό νεύρο είναι επίσης αμιγώς αισθητικό και νευρώνει όλη την άνω γνάθο, το άνω χείλος, την μύτη, το δέρμα τμήματος της παρειάς, του κάτω βλεφάρου. Το κάτω γναθικό είναι μεικτό νεύρο. Η αισθητική του μοίρα νευρώνει την κάτω γνάθο, το δέρμα τμήματος της παρειάς, του κάτω χείλους, το έδαφος του στόματος, την γλώσσα. Η κινητική μοίρα είναι μικρή: το μασητήριο ν, το έξω πτερυγοειδές, τα εν τω βάθει κροταφικά.
25 Πως μετράται ο πόνος Το σύνολο των αντιδράσεων που προκαλούνται από διεγέρσεις των ελευθέρων νευρικών απολήξεων, καταλήγει στον πόνο. Ο πόνος, που είναι πολυδιάστατο φαινόμενο και υποκειμενικός, μπορεί να καταγραφεί μόνο με έμμεσους τρόπους. Χαρακτηριστικά του πόνου: Ένταση: Ήπιος, Μέτριος, Ήπια σοβαρός, Σοβαρός, Πολύ σοβαρός Προέλευση: Περι- και μετεγχειρητικός, φλεγμονής, μετατραυματικός
26 Η κλίμακα Wong-Baker FACES Scale: βοηθάει στην συνεννόηση και την καταμέτρηση του πόνου Wong et al., 1999* Pain is a subjective phenomenon. It is an unpleasant sensory and emotional experience associated with actual or potential tissue damage, or described in terms of such damage. IASP, International Association for the Study of Pain, 1994
27 Ο οδοντικός πόνος Μία οδοντιατρική πράξη επιδρά άμεσα ή έμμεσα στον πολφό, το περιοδόντιο, την γνάθο προξενώντας ΠΟΝΟ. Σκεφτείτε: έμφραξη, παρασκευή δοντιού για προσθετική, ενδοδοντική θεραπεία, εξαγωγή, τοποθέτηση εμφυτεύματος, οδοντικό απόστημα. Το τοπικό αναισθητικό επιτρέπει την ανώδυνη θεραπευτική αντιμετώπιση.
28 Επιθυμητές ιδιότητες τοπικού αναισθητικού Να προκαλεί τοπική αναισθησία χωρίς να βλάπτει τους ιστούς. Να αναισθητοποιεί τους ιστούς γρήγορα και η αναισθησία να διαρκεί. Να είναι χημικά σταθερό και να μην αλλοιώνεται εύκολα. Να μη προκαλεί αλλεργική αντίδραση, να μη είναι τοξικό. Να μπορεί να συνδυαστεί με τα άλλα συστατικά του διαλύματος, κυρίως με το αγγειοσυσπαστικό.
29 Φαρμακολογία τοπικών αναισθητικών Επιθυμητές ιδιότητες Χημική δομή Φυσικοχημικές ιδιότητες Φαρμακοκινητική Φαρμακοδυναμική
30 Φαρμακολογία τοπικών αναισθητικών Τα τοπικά αναισθητικά είναι φάρμακα που αναστέλλουν προσωρινά την διεγερσιμότητα και την αγωγιμότητα των νευρικών ινών, στην περιοχή που εφαρμόζονται. Η δράση τους έχει συγκεκριμένη διάρκεια και με την αποδρομή της η νευρική λειτουργία της περιοχής επανέρχεται πλήρως.
31 Επιθυμητές ιδιότητες τοπικού αναισθητικού Να προκαλεί τοπική αναισθησία χωρίς να βλάπτει τους ιστούς. Να αναισθητοποιεί τους ιστούς γρήγορα και η αναισθησία να διαρκεί. Να είναι χημικά σταθερό και να μην αλλοιώνεται εύκολα. Να μη προκαλεί αλλεργική αντίδραση, να μη είναι τοξικό. Να μπορεί να συνδυαστεί με τα άλλα συστατικά του διαλύματος, κυρίως με το αγγειοσυσπαστικό.
32 Χημική δομή τοπικού αναισθητικού Το μόριο του τοπικού αναισθητικού αποτελείται από 3 τμήματα: Ένα λιπόφιλο αρωματικό δακτύλιο που έχει την αναισθητική δράση επιτρέποντας την διείσδυση δια μέσου της νευρικής κυτταρικής μεμβράνης, Μία ενδιάμεση αλειφατική άλυσο Μία υδρόφιλη αμίνη που χρησιμεύει για την διάχυση του αναισθητικού στο διάμεσο υγρό των ιστών ώστε να φτάνει στο προς αναισθητοποίηση νεύρο.
33 Γενική μοριακή δομή τοπικών αναισθητικών
34 Ταξινόμηση τοπικών αναισθητικών Ανάλογα με τη χημική τους δομή ταξινομούνται σε: Εστερικού τύπου (συνδυασμός αρωματικού οξέος και μιας αμινοαλκοόλης, αντιπροσωπευτική η προκαΐνη) Αμιδικού τύπου (συνδυασμός αρωματικής αμίνης και ενός αμινοξέος, αντιπροσωπευτική η λιδοκαΐνη) Η ενδιάμεση αλειφατική αλυσίδα μπορεί να είναι εστέρας ή αμίδιο (καθορίζοντας ανάλογα τον τρόπο μεταβολισμού καθώς και την αλλεργιογόνο δράση και την τοξικότητα).
35 Φυσικοχημικές ιδιότητες τοπικού αναισθητικού Η λιποδιαλυτότητα (όσο πιο λιποδιαλυτό, τόσο πιο εύκολα διαπερνά την πλούσια σε λιποπρωτεΐνες κυτταρική μεμβράνη και επιφέρει αναισθησία). Η σταθερά διάσπασης pk a του τοπικού αναισθητικού (ορίζεται ως το ph στο οποίο το 50% του φαρμάκου υπάρχει ως μη φορτισμένη βάση και το άλλο 50% ως οξύ, δηλαδή σε χημική ισορροπία). Η δίοδος του τοπικού αναισθητικού δια μέσου της νευρικής κυτταρικής μεμβράνης εξαρτάται από το ph του περιβάλλοντος των ιστών και το pk a του τοπικού αναισθητικού. Το σύνηθες ph των ιστών είναι 7,4 και επομένως τα αναισθητικά με pk a μικρότερο εισέρχονται πιο εύκολα στο νευρικό κύτταρο. Σε χαμηλό ph των ιστών, όπως επί φλεγμονής, η αναισθητική δράση μειώνεται.
36 Φυσικοχημικές ιδιότητες τοπικού αναισθητικού Η σύνδεση με πρωτεΐνες (η χρονική διάρκεια που παραμένει το τοπικό αναισθητικό συνδεδεμένο με την νευρική κυτταρική μεμβράνη σχετίζεται με τον βαθμό της πρωτεϊνικής του σύνδεσης και όσο αυξάνει ο βαθμός τόσο αυξάνει η αναισθητική του ικανότητα). Η αγγειοδραστικότητα (είναι η ενδογενής ικανότητα των τοπικών αναισθητικών να προκαλούν διαφόρου βαθμού αγγειοδιαστολή και σε ορισμένες περιπτώσεις αγγειοσύσπαση).
37 Κλινικά χαρακτηριστικά τοπικού αναισθητικού Η αναισθητική ισχύς (η ικανότητα να δρα σε χαμηλή συγκέντρωση. Σχετίζεται και εξαρτάται από την λιποδιαλυτότητα του μορίου) Ο χρόνος έναρξης της δράσης του φαρμάκου (από την χορήγηση μέχρι την έναρξη της δράσης του. Σχετίζεται με την σταθερά διάσπασης pk a και εξαρτάται από την συγκέντρωση του τοπικού αναισθητικού). Η διάρκεια δράσης (καθορίζεται από την δυνατότητα σύνδεσης με τις πρωτεΐνες και από την αγγειοδραστικότητα του αναισθητικού).
38 Φαρμακοκινητική τοπικών αναισθητικών Απορρόφηση (σημαντικό ρόλο παίζει η αγγειοδιαστολή που προκαλούν τα τοπικά αναισθητικά, η αγγειοβρίθεια της περιοχής, η προσθήκη αγγειοσυσπαστικού, η οδός χορήγησης, η παρουσία ή όχι φλεγμονής στην περιοχή). Κατανομή: μετά την απορρόφησή τους από τους ιστούς κατανέμονται μέσω της κυκλοφορίας σε όλο το σώμα (ταχύτερα στα αγγειοβριθή όργανα: εγκέφαλο, πνεύμονες, νεφρούς, καρδιά). Επίσης διέρχονται και από τον πλακούντα και εισέρχονται στην κυκλοφορία του εμβρύου.
39 Φαρμακοκινητική τοπικών αναισθητικών Μεταβολισμός: κυρίως στο ήπαρ, το πλάσμα και λιγότερο σε άλλα όργανα. Ο τρόπος μεταβολισμού εξαρτάται από την χημική τους δομή. Απέκκριση: γίνεται κυρίως από τους νεφρούς και διαφοροποιείται ανάλογα με την δομή τους. Σε ασθενείς με σημαντικού βαθμού νεφρική ανεπάρκεια αντενδείκνυται η χρήση τους.
40 Μεταβολισμός τοπικών αναισθητικών Τα εστερικού τύπου μεταβολίζονται από διάφορες εστεράσες στο ήπαρ και το πλάσμα όπου και υδρολύονται σε παράγωγα του παρα-άμινο-βενζοϊκού οξέος. Σε παθήσεις του ήπατος περιορίζεται ο μεταβολισμός τους και αυξάνονται τα επίπεδα του τοπικού αναισθητικού στο αίμα με κίνδυνο εμφάνισης τοξικών φαινομένων στο καρδιαγγειακό και το ΚΝΣ. Τα αμιδικού τύπου μεταβολίζονται επίσης στο ήπαρ με την βοήθεια μικροσωμιακών ενζύμων με ρυθμό πιο αργό, και η δράση τους είναι μεγαλύτερης διάρκειας. Χρόνος ημίσειας ζωής του φαρμάκου: ο χρόνος που απαιτείται για να μεταβολιστεί- απομακρυνθεί από την κυκλοφορία το φάρμακο.
41 Φαρμακοδυναμική τοπικών αναισθητικών Μηχανισμός δράσης: δρουν στην κυτταρική μεμβράνη επεμβαίνοντας στην φάση εκπόλωσης, παρεμποδίζοντας την είσοδο Na + στο εσωτερικό του κυττάρου. Αποτέλεσμα αυτής της δράσης είναι η αναστολή της μεταβίβασης της νευρικής ώσης κατά μήκος της νευρικής ίνας. Διάχυση: είναι η διαδικασία συνεχούς μετακίνησης των μορίων μιας ουσίας εκατέρωθεν της κυτταρικής μεμβράνης. Η ταχύτητα διάχυσης του τοπικού αναισθητικού εξαρτάται κυρίως από την αρχική συγκέντρωσή του.
42 Η διάχυση του τοπικού αναισθητικού Με την έγχυση του φαρμάκου στους ιστούς, γίνε- ται κυκλική μετακίνηση μορίων τοπικού αναισθητικού.
43 Φαρμακοδυναμική: Διάχυση τοπικών αναισθητικών Με την έγχυση του φαρμάκου αρχίζει η μετακίνηση των μορίων του κυκλικά προς όλες τις κατευθύνσεις. Μόλις έρθει σε επαφή με το νευρικό στέλεχος, διαχέεται πρώτα στην περιφέρεια του νεύρου (περιφερικές νευρικές δεσμίδες) και μετά στο κέντρο του. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι αναισθητοποιούνται πρώτα οι περιφερικές ίνες που είναι και οι πλησιέστερες στην περιοχή έγχυσης του φαρμάκου και στην συνέχεια οι κεντρικές που είναι και οι πιο απομακρυσμένες. Ελλιπής ποσότητα αναισθητικού οδηγεί σε πλημμελή αναισθησία. Αντίστοιχη είναι και η αποδρομή της αναισθησίας που αρχίζει και πάλι από τις περιφερικές νευρικές δεσμίδες.
44 Απεικόνιση της διάχυσης σε διατομή του νεύρου α) μετά την αρχική έγχυση, γίνεται διάχυση προς το εσωτερικό του νεύρου, β) επιτυγχάνεται η ισορροπία στην μεμβράνη, γ) αρχίζει διάχυση από το εσωτερικό του νεύρου προς τα έξω και δ) το αναισθητικό φεύγει από τις περιφερικές πρώτα και μετά από τις κεντρικές νευρικές δεσμίδες.
45 Η κατανομή των νευρικών ινών στην κάτω γνάθο ανάλογα με την περιοχή έκφυσής τους από το νευρικό στέλεχος Πρώτα αναισθητοποιούνται οι περιφερικές ίνες που είναι και οι πλησιέστερες στην περιοχή έγχυσης του φαρμάκου (κόκκινες στο σχήμα) και στην συνέχεια οι κεντρικές που είναι και οι πιο απομακρυσμένες (κίτρινες).
46 Φαρμακολογική δράση- συνέπειες τοπικής αναισθησίας Εκτός από την τοπική αναισθησία τα αναισθητικά μπορεί να επηρεάσουν την λειτουργία οργάνων στα οποία υπάρχει αγωγιμότητα ή μεταβίβαση ερεθισμάτων, όπως το κεντρικό νευρικό και το καρδιαγγειακό σύστημα (εφόσον γίνει πολύ γρήγορη απορρόφησή τους και αργή απέκκρισή τους). Συμπτώματα: διέγερση, ανησυχία, υπνηλία, υπόταση και τρόμος, κλωνικοί σπασμοί, ακόμα και θάνατος, καταστολή μυοκαρδίου
47 Φαρμακολογία αγγειοσυσπαστικών Χημική δομή Ταξινόμηση Δράση αγγειοσυσπαστικών Φαρμακοκινητική
48 Φαρμακολογία αγγειοσυσπαστικών Τα αγγειοσυσπαστικά φάρμακα προκαλούν αγγειοσύσπαση των αιμοφόρων αγγείων και επομένως μείωση της αιματικής ροής. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τα τοπικά αναισθητικά ώστε να αντιρροπήσουν την αγγειοδιασταλτική τους δράση. Τι μειονεκτήματα έχει η αγγειοδιαστολή; α) Το τοπικό αναισθητικό απομακρύνεται γρήγορα από την επίμαχη περιοχή και μειώνεται ο χρόνος δράσης του, β) με την ταχεία είσοδό του στην κυκλοφορία μπορεί να προκαλέσει υπερδοσολογική αντίδραση και γ) λόγω της αγγειοδιαστολής μπορεί να υπάρξει αυξημένη αιμορραγία στην περιοχή.
49 Ο ρόλος του αγγειοσυσπαστικού στην παράταση της διάρκειας της αναισθησίας
50 Φαρμακολογία αγγειοσυσπαστικών Τα περισσότερα αγγειοσυσπαστικά που συνδυάζονται με τα τοπικά αναισθητικά είναι χημικά ανάλογα ή σχεδόν όμοια με τους νευροδιαβιβαστές του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Η δράση τους είναι όμοια με εκείνη που προκαλείται από την διέγερση των αδρενεργικών απολήξεων και γι αυτό τα αγγειοσυσπαστικά αναφέρονται και σαν συμπαθητικομιμητικά ή αδρενεργικά φάρμακα.
51 Χημική δομή αγγειοσυσπαστικών Ως πρόδρομη ουσία των συμπαθητικομιμητικών φαρμάκων θεωρείται η φαινυλ-αιθυλ-αμίνη (που αποτελείται από ένα βενζενικό δακτύλιο και μία αιθυλαμινική πλευρική άλυσο). Με υποκαταστάσεις στο μόριο προκύπτουν οι κατεχολαμίνες (ονομάζονται έτσι γιατί έχουν στο μόριό τους τον δακτύλιο της κατεχόλης).
52 Ταξινόμηση αγγειοσυσπαστικών Ενδογενείς κατεχολαμίνες: νοραδρεναλίνη, αδρεναλίνη, ντοπαμίνη. Συνθετικά παράγωγα. Συμπαθητικομιμητικά φάρμακα χωρίς κατεχολικό πυρήνα στο μόριό τους: εφεδρίνη, φαινυλεφρίνη αμφεταμίνη, μεθαμφεταμίνη κ.α. Αγγειοπρεσσίνη (βαζοπρεσσίνη) ή αντιδιουρητική ορμόνη και το συνθετικό της παράγωγο.
53 Δράση αγγειοσυσπαστικών Τα αγγειοσυσπαστικά ή συμπαθητικομιμητικά φάρμακα δρουν είτε άμεσα στους αδρενεργικούς υποδοχείς, είτε έμμεσα εκλύοντας κατεχολαμίνες από τις νευρικές απολήξεις, ή μπορεί να έχουν μικτή δράση (άμεση και έμμεση). Οι αδρενεργικοί υποδοχείς που βρίσκονται στα τελικά αυτόνομα όργανα, διακρίνονται σε α και β υποδοχείς, οι οποίοι διαφοροποιούνται στην συνέχεια σε α 1, α 2 και β 1, β 2.
54 Δράση αγγειοσυσπαστικών Οι α υποδοχείς είναι διεγερτικοί δηλαδή κατά την σύνδεσή τους με τις κατεχολαμίνες προκαλούνται διεγερτικά φαινόμενα. Οι λειτουργίες που συνδέ- ονται με τους α υποδοχείς είναι η αγγειοσύσπαση, η μυδρίαση και η εντερική χάλαση. Δράση μέσω των α υποδοχέων έχουν η νοραδρεναλίνη, η φαινυλεφρίνη και η μεθοξαμένη. Σε μικρό βαθμό δρα και η αδρεναλίνη.
55 Δράση αγγειοσυσπαστικών Οι β υποδοχείς είναι κυρίως ανασταλτικοί (με εξαίρεση εκείνους του μυοκαρδίου). Κατά την σύνδεσή τους με τις κατεχολαμίνες προκαλούνται ανασταλτικές ενέργειες που προκαλούν αγγειοδιαστολή, βρογχοδιαστολή και εντερική χάλαση. Δράση μέσω των β υποδοχέων έχουν η αδρεναλίνη και η ισοπροτερενόλη.
56 Φαρμακοκινητική αγγειοσυσπαστικών Η νοραδρεναλίνη και η αδρεναλίνη που είναι τα κυριότερα συμπαθομιμητικά φάρμακα, δρούν ως εξής: Όταν ενίονται τοπικά προκαλούν αγγειοσυστολή, ιδιότητα που μας χρειάζεται στην τοπική αναισθησία, ενώ όταν χορηγούνται ενδοαγγειακά (γεγονός που μπορεί να συμβεί κατά λάθος κατά την έγχυση του φαρμάκου στην τοπική αναισθησία), τότε η συνολική αντίδραση εξαρτάται από την δόση και τον ρυθμό χορήγησης. Η εν λόγω αντίδραση αφορά στο καρδιαγγειακό σύστημα κυρίως στο οποίο επιδρούν και από το οποίο μπορεί να προκύψει συμπτωματολογία και πρόβλημα.
57 Φαρμακοκινητική αγγειοσυσπαστικών Η νοραδρεναλίνη σε τυχαία ενδοφλέβια χορήγηση προκαλεί δράση στους α υποδοχείς και εξ αυτού αύξηση της αρτηριακής πίεσης (συστολικής και διαστολικής) και αντανακλαστική βραδυκαρδία. Η αδρεναλίνη, στις συνήθεις περιεκτικότητες των τοπικών αναισθητικών και σε τυχαία ενδοφλέβια χορήγηση, δρα προκαλώντας αγγειοσύσπαση (διότι υπερτερεί η δράση στους α υποδοχείς). Η εν λόγω περιεκτικότητα αδρεναλίνης είναι 1: , δηλαδή 18μg σε κάθε φύσιγγα των 1,8ml.
58 Εφαρμογή τοπικής αναισθησίας- ο ασθενής Αρχική επικοινωνία με τον ασθενή και ενημέρωσή του. Αποφυγή υποσχέσεων για ανώδυνη αναισθησία. Τοποθέτηση ασθενούς στην οδοντιατρική έδρα ανάλογα με την περιοχή χορήγησης αναισθητικού. Αποφυγή παρουσίασης της διαδικασίας μπροστά στον ασθενή (προετοιμασία σύριγγας, εμφάνιση βελόνας). Παρακολούθηση και αξιολόγηση αντιδράσεων του ασθενή σε όλη την διάρκεια της αναισθησίας. Ειδική αντιμετώπιση ευαίσθητων και μη συνεργάσιμων ασθενών.
59 Εφαρμογή τοπικής αναισθησίας- η σύριγγα Αντισηψία τοπική. Προετοιμασία με επιφανειακό αναισθητικό. Χρησιμοποίηση οξύαιχμης βελόνας μιας χρήσεως. Προώθηση βελόνας και σταδιακή έγχυση αναισθητικού στους ιστούς. Διενέργεια προληπτικής αναρρόφησης στην τελική θέση έγχυσης του φαρμάκου. Αποφυγή πλήρους εισόδου της βελόνας στους ιστούς. Βραδεία έγχυση φαρμάκου.
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ Α. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ Α Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας Ρόλος του νευρικού συστήματος Το νευρικό σύστημα (Ν.Σ.) ελέγχει, ρυθμίζει και συντονίζει όλες τις λειτουργίες του οργανισμού ανάλογα
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα. Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων
Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9 Νευρικό Σύστημα Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων Νευρικό Σύστημα Το νευρικό σύστημα μαζί με το σύστημα των ενδοκρινών αδένων φροντίζουν να διατηρείται σταθερό το εσωτερικό
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Γ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ
ΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Γ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ Ορίζουμε ως διαβιβαστή μια ουσία που απελευθερώνεται από έναν νευρώνα σε μια σύναψη και που επηρεάζει ένα άλλο κύτταρο, είτε έναν νευρώνα είτε ένα κύτταρο
Διαβάστε περισσότεραΠεριγραφή τοπικών αναισθητικών και αγγεισυσπαστικών. Επιφανειακή αναισθησία και εμπότιση: Eνδείξεις, εφαρμογές
Περιγραφή τοπικών αναισθητικών και αγγεισυσπαστικών Επιφανειακή αναισθησία και εμπότιση: Eνδείξεις, εφαρμογές Φώτης Χ. Τζέρμπος Αναπλ. Καθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Οδοντιατρική
Διαβάστε περισσότερα9. ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ. Νευρώνες
9. ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το νευρικό σύστημα μαζί με το σύστημα των ενδοκρινών αδένων συμβάλλουν στη διατήρηση σταθερού εσωτερικού περιβάλλοντος (ομοιόσταση), ελέγχοντας και συντονίζοντας τις λειτουργίες των
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ Hράκλειο, εκέμβριος 2011 ΤΥΠΟΙ ΙΣΤΩΝ 1. Eπιθηλιακός Πολυεδρικά κύτταρα που είναι πάρα πολύ στενά συνδεδεμένα και φέρουν ελάχιστη μεσοκυττάρια ουσία 2. Συνδετικός Κύτταρα
Διαβάστε περισσότεραΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (I)
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (I) Γιάννης Τσούγκος ΓΕΝΙΚΑ:...πολλούς αιώνες πριν μελετηθεί επιστημονικά ο ηλεκτρισμός οι άνθρωποι γνώριζαν
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ. Λιδοκαΐνη Υδροχλωρική Μονοϋδρική 2%+ επινεφρίνη 1:80000Τοπικό αναισθητικό + επινεφρίνη ή νορεπινεφρίνη
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ LIGNOSPAN 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Λιδοκαΐνη Υδροχλωρική Μονοϋδρική 2%+ επινεφρίνη 1:80000Τοπικό αναισθητικό +
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΥΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΥΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Σημειώσεις Ανατομίας - Φυσιολογίας Ι Σκοπός της λειτουργίας του νευρικού συστήματος Προσαρμόζει τις λειτουργίες του ανθρώπινου
Διαβάστε περισσότεραΝΕΥΡΩΝΑΣ ( νευρικό κύτταρο ) x40 x40 Χρώση αιµατοξυλίνης-ηωσίνης Χρώση αργύρου
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ντίνα Τηνιακού Aν. Καθηγήτρια Ιστολογίας-Εµβρυολογίας Mαρίνα Παλαιολόγου Βιολόγος Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα (ΚΝΣ) Εγκέφαλος και νωτιαίος µυελός νευρικά κύτταρα µε τις αποφυάδες τους εξειδικευµένα
Διαβάστε περισσότεραΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΚΤΙΚΗΣ Τοπικά αναισθητικά µε όξινη pka είναι: Η άµεση αντιµετώπιση θυρεοειδικής κρίσης στο οδοντιατρείο περιλαµβάνει: Φροντίδα για άµεση µεταφορά του ασθενή σε νοσηλευτική µονάδα
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ SEPTANEST 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Αρτικαΐνη υδροχλωρική 4% με επινεφρίνη 1:100000 ARTICAINE HYDROCHLORIDE & ADRENALINE
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το Νευρικό Σύστημα έχει δύο μοίρες Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός) Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (Σωματικό και Αυτόνομο τμήμα) ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΣτελεχιαία αναισθησία
ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Στελεχιαία αναισθησία Ενδείξεις και εφαρμογές Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ Στελεχιαία αναισθησία Είναι η τοπική αναισθησία ενός μεγάλου νευρικού στελέχους Συνήθως
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ
Κεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ 1.1. Εισαγωγή Ο ζωντανός οργανισµός έχει την ικανότητα να αντιδρά σε µεταβολές που συµβαίνουν στο περιβάλλον και στο εσωτερικό του. Οι µεταβολές αυτές ονοµάζονται
Διαβάστε περισσότεραΕξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας
Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Εργαστήριο 5 ου εξαμήνου Βασίλης Κ. Πετσίνης Επίκουρος Καθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Άνω γναθικό νεύρο (στρογγύλο
Διαβάστε περισσότεραAΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ
AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ Αισθητικότητα ονομάζεται η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε αφενός το εξωτερικό μας περιβάλλον και το ίδιο μας το σώμα,
Διαβάστε περισσότεραΝευρικό σύστημα - εισαγωγή. Μιχάλης Ζωγραφάκης - Σφακιανάκης Νοσηλευτής ΠΕ, M.Sc. Καθηγητής Εφαρμ. Νοσηλευτικής ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ
Νευρικό σύστημα - εισαγωγή Μιχάλης Ζωγραφάκης - Σφακιανάκης Νοσηλευτής ΠΕ, M.Sc. Καθηγητής Εφαρμ. Νοσηλευτικής ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ Δενδρίτες Κυτταρικό σώμα Προσυναπτικό κύτταρο Πυρήνας Άξονας Κόμβοι Ranvier Μυελώδες
Διαβάστε περισσότεραΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΣυστήµατα Αισθήσεων Σωµατικές Αισθήσεις
Συστήµατα Αισθήσεων Σωµατικές Αισθήσεις ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Φλοιός (Ανώτερος Εγκέφαλος) Κατώτερος Εγκέφαλος Ειδικές Αισθήσεις Εν τω Βάθει Αισθητικότητα Επί πολλής Αισθητικότητα Χυµικά Ερεθίσµατα
Διαβάστε περισσότεραΣκοπός του μαθήματος είναι ο συνδυασμός των θεωρητικών και ποσοτικών τεχνικών με τις αντίστοιχες περιγραφικές. Κεφάλαιο 1: περιγράφονται οι βασικές
Εισαγωγή Ασχολείται με τη μελέτη των ηλεκτρικών, η λ ε κ τ ρ ο μ α γ ν η τ ι κ ώ ν κ α ι μ α γ ν η τ ι κ ώ ν φαινομένων που εμφανίζονται στους βιολογικούς ιστούς. Το αντικείμενο του εμβιοηλεκτρομαγνητισμού
Διαβάστε περισσότεραΦλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια
ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια 39 αμινοξέα Μ.Β. 4500 προοπιομελανοκορτίνη(pomc) 1. κορτικοτροπίνη (ACTH), 2. β λιποτροφίνη (β LPH), 3. γ λιποτροφίνη (γ LPH),
Διαβάστε περισσότεραΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ. Απαραίτητος εξοπλισμός για την διενέργεια τοπικής αναισθησίας. Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ
ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Απαραίτητος εξοπλισμός για την διενέργεια τοπικής αναισθησίας Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ Εξοπλισμός Φύσιγγες με αναισθητικό διάλυμα Σύριγγες Βελόνες Επιφανειακό
Διαβάστε περισσότεραΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Page1 ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Μαθητές: Ρουμπάνης Γιάννης και Οικονομίδης Αριστείδης Τάξη: Γ γυμνασίου Κερατέας Τμήμα: Γ 4 Οκτώβριος 2013 Page2 ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το νευρικό σύστημα μαζί
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Α ΣΥΝΑΠΤΙΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ
ΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Α ΣΥΝΑΠΤΙΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ Όπως συμβαίνει με τη συναπτική διαβίβαση στη νευρομυϊκή σύναψη, σε πολλές μορφές επικοινωνίας μεταξύ νευρώνων στο κεντρικό νευρικό σύστημα παρεμβαίνουν άμεσα ελεγχόμενοι
Διαβάστε περισσότεραΕγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα
Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες O εγκέφαλος Ο εγκέφαλος είναι το κέντρο ελέγχου του σώματος μας και ελέγχει όλες τις ακούσιες και εκούσιες δραστηριότητες που γίνονται μέσα σε αυτό. Αποτελεί το
Διαβάστε περισσότεραΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού
ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
Πρότυπο Πειραματικό Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Φασφαλής Νικηφόρος Από τι αποτελείται ΚΝΣ από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό ΠΝΣ από
Διαβάστε περισσότεραΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος:
ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολογία A λυκείου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: 2013-2014 Ένα αισθητικό σύστημα στα σπονδυλωτά αποτελείται από τρία βασικά μέρη: 1. Τους αισθητικούς υποδοχείς,
Διαβάστε περισσότεραΣυστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση
Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας 2018 Συστήματα αισθήσεων Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ
ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ (συγκεντρωμένοι ή διάσπαρτοι) ΝΕΥΡΙΚΕΣ ΟΔΟΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΛΟΙΟΣ Ειδικά κύτταρα - υποδοχείς, ευαίσθητα στις αλλαγές αυτές, είναι τα κύρια μέσα συλλογής
Διαβάστε περισσότεραΣυστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση
Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2017 Συστήματα αισθήσεων Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Β ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΗ ΣΥΝΑΨΗ
ΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Β ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΗ ΣΥΝΑΨΗ Η νευρομυϊκή σύναψη αποτελεί ιδιαίτερη μορφή σύναψης μεταξύ του κινητικού νευρώνα και της σκελετικής μυϊκής ίνας Είναι ορατή με το οπτικό μικροσκόπιο Στην
Διαβάστε περισσότερα1 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΑΪΟΣ 2008 - ΕΞΑΚΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΚΤΙΚΗΣ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΚΤΙΚΗΣ Στα πλεονεκτήµατα της ενδοσυνδεσµικής αναισθησίας περιλαµβάνονται: Η ΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΙΝΑΙ: Εντοπισµένο αναισθητικό αποτέλεσµα Ποια θεωρείται ιδιαίτερα επώδυνη περιοχή
Διαβάστε περισσότεραΝωτιαία αντανακλαστικά
Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών
Διαβάστε περισσότερα3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 9 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Να συμπληρώσετε το παρακάτω διάγραμμα. 2. Ποιος είναι ο ρόλος του
Διαβάστε περισσότεραΝωτιαία αντανακλαστικά
Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών
Διαβάστε περισσότεραΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΑΝΣ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ (λείοι μύες, καρδιακός μυς, αδένες) (Σπλαχνικά Νεύρα)
Διαβάστε περισσότεραΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ. Αναισθησία με Εμπότιση Τεχνικές. Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ
ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Αναισθησία με Εμπότιση Τεχνικές Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ Τοπική δια εμποτίσεως Η έγχυση του αναισθητικού πολύ κοντά στην περιοχή της επέμβασης Γίνεται αποκλεισμός
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ
ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΚΝΣ) ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Είναι το πιο ουραίο τμήμα του Κ.Ν.Σ. Εκτείνεται από τη βάση του κρανίου μέχρι τον 1 ο οσφυϊκό
Διαβάστε περισσότεραΑρχές Ηλεκτροθεραπείας Φυσική του Ηλεκτρισμού Ηλεκτροφυσιολογία Γαλβανικά ρεύματα Παλμικά-εναλλασσόμενα ρεύματα Μαγνητικά πεδία Υπέρηχοι Ακτινοβολιες
Περιεχόμενα μαθήματος Αρχές Ηλεκτροθεραπείας Φυσική του Ηλεκτρισμού Ηλεκτροφυσιολογία Γαλβανικά ρεύματα Παλμικά-εναλλασσόμενα ρεύματα Μαγνητικά πεδία Υπέρηχοι Ακτινοβολιες - Laser Θερμοθεραπεία Υδροθεραπεία
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία. Θετικής κατεύθυνσης. Β λυκείου. ΑΡΓΥΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Βιολόγος 3 ο λύκ. ηλιούπολης
Βιολογία Β λυκείου Θετικής κατεύθυνσης ΑΡΓΥΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Βιολόγος 3 ο λύκ. ηλιούπολης 1. Εισαγωγή Το κύτταρο αποτελεί τη βασική δομική και λειτουργική μονάδα των οργανισμών. 1.1 Το κύτταρο. 3ο λύκ. ηλιούπολης
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ. Γιώργος Ανωγειανάκις Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας (προσωπικό) (γραμματεία)
ΓΕΝΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Γιώργος Ανωγειανάκις Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας 2310-999054 (προσωπικό) 2310-999185 (γραμματεία) anogian@auth.gr Αρχές της ηλεκτρικής διακυτταρικής επικοινωνίας Ή πως το νευρικό
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ
ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΚΑΙ ΦΡΑΓΜΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟΥ ΥΓΡΟΥ Το ΚΝΣ για να λειτουργεί φυσιολογικά χρειάζεται πολύ σταθερό περιβάλλον Η σταθερότητα αυτή
Διαβάστε περισσότεραΕρωτήσεις θεωρίας. 1ο Κεφάλαιο Από το κύτταρο στον οργανισμό
Ερωτήσεις θεωρίας 1ο Κεφάλαιο Από το κύτταρο στον οργανισμό 1. Ποια είναι τα βασικά είδη ιστών του ανθρώπινου οργανισμού; Τα βασικά είδη ιστών του ανθρώπινου οργανισμού είναι ο επιθηλιακός, ο μυικός, ο
Διαβάστε περισσότερα1.4 Φυσιολογικές αντιδράσεις στην αύξηση της θερμοκρασίας
1.4 Φυσιολογικές αντιδράσεις στην αύξηση της θερμοκρασίας Η αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση φυσιολογικών απαντήσεων, η ένταση και η έκταση των οποίων εξαρτάται από
Διαβάστε περισσότεραΝωτιαία αντανακλαστικά
Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών
Διαβάστε περισσότεραΝωτιαία αντανακλαστικά
Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΥΔΩΝ ΤΕΦΑΑ/ΔΠΘ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ. ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Φατούρος Γ. Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής ΣΥΣΠΑΣΗΣ
ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΥΔΩΝ ΤΕΦΑΑ/ΔΠΘ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Φατούρος Γ. Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής ΔΙΑΛΕΞΗ 3 - Η ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΜΥΪΚΗΣ ΣΥΣΠΑΣΗΣ Βιοχημεία των νευρομυϊκών
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ. Γιώργος Ανωγειανάκις Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας 2310-999054 (προσωπικό) 2310-999185 (γραμματεία) anogian@auth.
ΓΕΝΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Γιώργος Ανωγειανάκις Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας 2310-999054 (προσωπικό) 2310-999185 (γραμματεία) anogian@auth.gr Σύνοψη των όσων εξετάσαμε για τους ιοντικούς διαύλους: 1. Διαπερνούν
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β 1. Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι το ένα από τα δύο συστήματα του οργανισμού μας που συντονίζουν και
Διαβάστε περισσότεραΦαρμακοκινητική. Χρυσάνθη Σαρδέλη
Φαρμακοκινητική Χρυσάνθη Σαρδέλη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΑΠΘ Φαρμακοκινητική Η Φαρμακοκινητική είναι η επιστήμη
Διαβάστε περισσότεραΒιοδυναμικά: Ασθενή ηλεκτρικά ρεύματα τα οποία παράγονται στους ιστούς των ζωντανών οργανισμών κατά τις βιολογικές λειτουργίες.
Bιοηλεκτρισμός To νευρικό σύστημα Το νευρικό κύτταρο Ηλεκτρικά δυναμικά στον άξονα Δυναμικά δράσης Ο άξονας ως ηλεκτρικό καλώδιο Διάδοση των δυναμικών δράσης Δυναμικά δράσεις στους μύες Δυναμικά επιφανείας
Διαβάστε περισσότεραΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια
ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια Βασικές έννοιες Εθισμός Μερικές από τις ουσίες που καταναλώνει ο άνθρωπος προκαλούν εθισμό, δηλαδή μεταβάλλουν τη λειτουργία
Διαβάστε περισσότεραΒ. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση αναγράφοντας στον πίνακα της ακόλουθης
Ονοματεπώνυμο:.. Βαθμός: Ωριαία γραπτή εξέταση Α Τετραμήνου στη Βιολογία [Κεφ. 9 ο, σελ. 153-158] Α. Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις με το γράμμα Ο, εφόσον είναι ορθές, ή με το γράμμα Λ, αν είναι
Διαβάστε περισσότεραΣυστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα
Κύτταρο Το κύτταρο αποτελείται από μέρη τα οποία έχουν συγκεκριμένη δομή και επιτελούν μία συγκεκριμένη λειτουργία στην όλη οργάνωση του κυττάρου. Δομή κυτταροπλασματικής μεμβράνης Συστήματα επικοινωνίας
Διαβάστε περισσότεραΕπανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα
Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα 2013-2014 Θέματα πολλαπλής επιλογής Κύτταρα όμοια μορφολογικά και λειτουργικά αποτελούν α. ένα όργανο. β. ένα ιστό. γ. ένα οργανισμό. δ. ένα σύστημα οργάνων.
Διαβάστε περισσότεραΕφαρμογές αρχών φαρμακολογίας
Εφαρμογές αρχών φαρμακολογίας Χριστίνα Δάλλα Λέκτορας Φαρμακολογίας Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών cdalla@med.uoa.gr www.med.uoa.gr/pharmacology Ισχύς (potency) ενός φαρμάκου (συνήθως εκφράζεται σε
Διαβάστε περισσότεραΕνημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων
Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων Προτεινόμενη θεραπεία: Μετά από προσεκτική κλινική και ακτινογραφική εξέταση του στόματος και εκτίμηση της κατάστασης μου, ο
Διαβάστε περισσότερα1. Κεντρικό Νευρικό Σύστημα
1. Κεντρικό Νευρικό Σύστημα 1.1. Νευρικό Σύστημα 1.1.1. Ανατομία του Νευρικού Συστήματος: Το νευρικό σύστημα αποτελείται από ένα κεντρικό και ένα περιφερικό τμήμα (πίνακας 1, σχήμα 1). (α) Το κεντρικό
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΥΨΟΜΕΤΡΟΥ Η ατμοσφαιρική
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 1o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11207, 96ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11303 Ι. Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι το ένα από τα δύο συστήματα του οργανισμού μας που συντονίζουν
Διαβάστε περισσότερα11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ
11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Xylozan, Lidocaine hydrochloride 2 %, ενέσιμο διάλυμα. 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Κάθε 1 ml διαλύματος περιέχει μονοϋδρική
Διαβάστε περισσότεραΦυσιολογία της Άσκησης
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ Φυσιολογία της Άσκησης Λειτουργία καρδιαγγειακού συστήματος Καρδιαγγειακός έλεγχος κατά τη διάρκεια της
Διαβάστε περισσότεραΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Εγκέφαλος Μεγάλη αιµάτωση, πολύ σηµαντική για την λειτουργία του Επικοινωνία µε το περιβάλλον Χρησιµοποιεί το 20% του Ο 2 και ως πηγή ενέργειας γλυκόζη Στις χειρουργικές επεµβάσεις
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ
Από την καρδιοπνευμονική στην καρδιοεγκεφαλική αναζωογόνηση ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Μαρία Ι. Σεφέρου Ειδικευόμενη Καρδιολογίας Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. ΑΝΑΚΟΠΗ Ηλεκτρική Φάση Κυκλοφορική Φάση Μεταβολική Φάση ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΟι Κυριότερες Νευρικές Οδοί
Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Κατιόντα (φυγόκεντρα) δεµάτια Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή φυσιολογικά δεµάτια (κατά τον επιµήκη άξονα) έχουν κοινή έκφυση πορεία απόληξη λειτουργία
Διαβάστε περισσότεραΑπ. Χατζηευθυμίου Αν Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας
Απ. Χατζηευθυμίου Αν Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Το 80% περίπου της γεύσης του φαγητού παρέχεται στην πραγματικότητα από την αίσθηση της όσφρησης. Η μυρωδιά μιας ουσίας σχετίζεται άμεσα με τη χημική
Διαβάστε περισσότεραK. I. Boυμβουράκης Αν. Καθηγητής Νευρολογίας Β Νευρολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ
K. I. Boυμβουράκης Αν. Καθηγητής Νευρολογίας Β Νευρολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ κατάσταση ετοιμότητος του μυός ενός βαθμού μόνιμης σύσπασης που διατηρούν οι μύες στην ηρεμία αποτελεί
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
Διαβάστε περισσότεραΣτέφανος Πατεράκης (Φυσικ/τής)
ΜΥΣ Οι μύες είναι όργανα του ανθρωπίνου σώματος. Σχηματίζονται από μυϊκό ιστό. Μαζί με τους τένοντες συμβάλουν στην κίνηση των οστών. Είδη των μυών Ο μυς της καρδιάς, Οι λείοι, και Οι γραμμωτοί. Ο μυς
Διαβάστε περισσότεραΤο Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ
Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Παρασυµπαθητική Φυγόκεντρος Οδός Κεντρική Μοίρα (Εγκεφαλικό Σκέλος) Ιερή Μοίρα (Ιερό Σκέλος) Προγαγγλιακές Ίνες Τα Παρασυµπαθητικά Γάγγλια και
Διαβάστε περισσότεραΑυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα. Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή
Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή ΑΝΣ ρυθµίζει τη λειτουργία οργάνων & ιστών Συµβάλλει στην προσαρµογή λειτουργιών διατήρηση της οµοιστασίας σε συνεργασία µε
Διαβάστε περισσότεραΑποστολία Χατζηευθυμίου, Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας. Ευφροσύνη Παρασκευά, Αν. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ
2016 Αποστολία Χατζηευθυμίου, Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Ευφροσύνη Παρασκευά, Αν. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ Εισαγωγή Η σύσπαση των σκελετικών μυών ελέγχεται από
Διαβάστε περισσότεραΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ B. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ B Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας Περιφερικό Νευρικό Σύστημα o Τα όργανα του ΠΝΣ είναι τα νεύρα. o Τα νεύρα αποτελούνται από δεσμίδες νευρικών αποφυάδων (μακριών δενδριτών
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΜΟΝΙΜΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται
Διαβάστε περισσότεραΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το νευρικό σύστημα θέτει σε επικοινωνία τον οργανισμό μας με τον έξω κόσμο. Μοιάζει με τηλεφωνικό δίκτυο,
Διαβάστε περισσότεραΠEΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος... 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ
ΠEΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ Ι. Φυσιολογία και παθοφυσιολογία του πόνου... 15 1. Ορισμός και τύποι του πόνου... 15 1.1. Ο ορισμός του πόνου... 15 1.2.
Διαβάστε περισσότεραΓνωστική-Πειραµατική Ψυχολογία
Γνωστική-Πειραµατική Ψυχολογία ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2018 Μηχανισµοί της ΣΔ à Βάση διεργασιών όπως η αντίληψη, µάθηση, εκούσια κίνηση. 10.000 à Μέσος νευρώνας à 1000 (1011 1014). 2 θεµελιώδεις µηχανισµοί ΣΔς:
Διαβάστε περισσότεραΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων. Ηλιάνα Καρβουντζή Βιολόγος
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων Ρόλος του νευρικού συστήματος Το νευρικό σύστημα μαζί με το σύστημα των ενδοκρινών αδένων συμβάλλουν στη διατήρηση σταθερού εσωτερικού περιβάλλοντος
Διαβάστε περισσότερα9. ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ. Νευρώνες
9. ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το νευρικό σύστημα μαζί με το σύστημα των ενδοκρινών αδένων συμβάλλουν στη διατήρηση σταθερού εσωτερικού περιβάλλοντος (ομοιόσταση), ελέγχοντας και συντονίζοντας τις λειτουργίες των
Διαβάστε περισσότεραΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά συστατικά και να απομακρύνουν τις άχρηστες ουσίες. β. Να
Διαβάστε περισσότεραΙΑΤΡΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ Ι
ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ Ι Φάρµακα του συµπαθητικού Αδρενεργικά Π. ΠΑΠΠΑΣ Εργαστήριο Φαρµακολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Ι. Νευροφαρµακολογία αδρενεργικών συνάψεων Μεταγαγγλιακός νευρώνας του
Διαβάστε περισσότεραΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση.
ΙΣΤΟΙ 1. Τα κύτταρα που αποτελούν τον οργανισµό µας, διακρίνονται σε διάφορους τύπους, παρά το γεγονός ότι όλα, τελικώς, προέρχονται από το ζυγωτό, δηλαδή το πρώτο κύτταρο µε το οποίο ξεκίνησε η ζωή µας.
Διαβάστε περισσότεραΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε Αιμίλιος Τίγκος Χειρουργός Οδοντίατρος - Ενδοδοντολόγος Κάθε δόντι αποτελείται από τη «μύλη», το τμήμα δηλαδή που βρίσκεται έξω από τα ούλα και είναι ορατό
Διαβάστε περισσότεραΗ Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού
Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Ανιόντα Δεµάτια του Νωτιαίου Μυελού Ανιόντα Δεµάτια της Πρόσθιας Δέσµης Ανιόντα Δεµάτια της Πλάγιας Δέσµης Ανιόντα Δεµάτια της Οπίσθιας Δέσµης Κατιόντα
Διαβάστε περισσότερα2 Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Α ΤΑΞΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο. Δ. Αρζουμανίδου
2 Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Α ΤΑΞΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο Δ. Αρζουμανίδου Το νευρικό σύστημα συνεργάζεται με τους ενδοκρινείς αδένες και μαζί ελέγχουν και συντονίζουν τις λειτουργίες των
Διαβάστε περισσότεραΠεπτικό σύστημα Περιγραφή
Πεπτικό Σύστημα Πεπτικό σύστημα Περιγραφή Το γαστρεντερικό σύστημα (ΓΕΣ) αποτελείται από τα κοίλα όργανα που εκτείνονται από το στόμα έως τον πρωκτό και τους επικουρικούς αδένες που ευθύνονται για την
Διαβάστε περισσότερα+ - - εκπολώνεται. ΗΛΕΚΤΡΟMYΟΓΡΑΦΗΜΑ
ΗΛΕΚΤΡΟMYΟΓΡΑΦΗΜΑ Στόχοι Κατανόησης: -Να σας είναι ξεκάθαρες οι έννοιες πόλωση, εκπόλωση, υπερπόλωση, διεγερτικό ερέθισμα, ανασταλτικό ερέθισμα, κατώφλιο δυναμικό, υποκατώφλιες εκπολώσεις, υπερκατώφλιες
Διαβάστε περισσότεραΤροπάνιο: Πυρρολιδίνη Πυρρολιζιδίνη Πυρρολιδίνη + Πιπεριδίνη Νικοτινικό οξύ (Νιασίνη, Β3) Ινδολιζιδίνη Κινολιζιδίνη Γλουταμικό οξύ Ορνιθίνη
COOH Πυρρολιδίνη Πυρρολιζιδίνη Τροπάνιο: Πυρρολιδίνη + Πιπεριδίνη Νικοτινικό οξύ (Νιασίνη, Β3) Ινδολιζιδίνη HOOC COOH H 2 H 2 H 2 COOH Κινολιζιδίνη Γλουταμικό οξύ Ορνιθίνη HOOC COOH HOOC COOH O H 2 Α-κετογλουταρικό
Διαβάστε περισσότεραM.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics
M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics Recording and Processing Brain Signals Μαρία Σαγιαδινού Ο ανθρώπινος εγκέφαλος Πιο πολύπλοκο δημιούργημα της φύσης Προιόν βιολογικής εξέλιξης εκατομμυρίων ετών
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Φαρμακολογία Ι
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Φαρμακολογία Ι Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα Διδάσκοντες: Μ. Μαρσέλος, Μ. Κωνσταντή, Π. Παππάς, Κ. Αντωνίου, Γ. Λεονταρίτης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ
ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΠΩΣ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΥΣΙΕΣ ΣΤΑ ΥΓΡΑ Μεταφορά τροφών και αποβολή μη χρήσιμων ουσιών: Διάχυση (π.χ. το CO 2 που παράγεται κατά τον μεταβολισμό των κυττάρων, διαχέεται από τα κύτταρα
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Βιολογία Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α, Β ΤΑΞΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κορνηλία Πουλοπούλου Αν. Καθ. Νευροφυσιολογίας
ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κορνηλία Πουλοπούλου Αν. Καθ. Νευροφυσιολογίας ΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΣΩΜΑΤΙΚΟ
Διαβάστε περισσότεραΣυνιστώνται για... Οι δονήσεις είναι αποτελεσματικές...
ΠΕΔΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Εκφυλιστικές αλλοιώσεις Αγγειακές παθήσεις Παθολογίες των πνευμόνων Ουρο-γυναικολογικές διαταραχές Καρδιακές παθήσεις Παθολογίες σπονδυλικής στήλης Παθολογίες αρθρώσεων Παθολογίες συνδέσμων
Διαβάστε περισσότεραΛείος μυς. Ε. Παρασκευά Αναπλ. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 2017
Λείος μυς Ε. Παρασκευά Αναπλ. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 2017 1 Λείοι μύες Τοιχώματα κοίλων οργάνων Νεύρωση από ΑΝΣ Ακούσιες κινήσεις Λείες μυϊκές ίνες Ατρακτοειδή κύτταρα (μονοπύρηνα)
Διαβάστε περισσότεραΦαρμακολογία Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α.Π.Θ. Ενότητα 3: Φαρμακοδυναμική Μαρία Μυρωνίδου-Τζουβελέκη Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότερα