Χηµικά και Βιολογικά Όπλα

Transcript

1 Χηµικά και Βιολογικά Όπλα Υπαρκτή Ασύµµετρη Απειλή Περιεχόµενα Πρόλογος Γεωργίου Πατούλη 15 Πρόλογος Βασιλείου Μαρτζούκου 16 Εισαγωγή 17 Κεφάλαιο 1: Ασύµµετρες Απειλές και Όπλα Μαζικής Καταστροφής Ασύµµετρες απειλές 21 Ασύµµετρος πόλεµος 23 Πιθανοί δρώντες 25 Μαθηµατική προσέγγιση µιας ασύµµετρης απειλής 25 Βασικές µορφές ασύµµετρων απειλών 27 Όπλα Μαζικής Καταστροφής 27 Κεφάλαιο 2: Χηµικά όπλα Ορισµοί 31 Χηµική απειλή 33 Κατηγορίες χηµικών παραγόντων 34 Ασφυξιογόνοι χηµικοί παράγοντες 34 Φωσγένιο (Phosgene CG) 36 Χλώριο (Chlorine CL) 37 Χλωροπικρίνη (Chloropicrin - PS) 37 Καυστικοί ή φλυκταινογόνοι χηµικοί παράγοντες 38 Χηµικοί παράγοντες µουστάρδας 39 Θειοµουστάρδα ή αέρια µουστάρδα (Sulfur Mustard H, HD, HT) 41 Νιτροµουστάρδα ή µουστάρδα αζώτου (Nitrogen Mustard - HN) 42 Λεβισίτης (Lewisite L) 43 Μείγµα µουστάρδας-λεβισίτη (Mustard-Lewisite Mixture - HL) 44 Οξίµη φωσγενίου (Phosgene Oxime - CX) 45 Αιµατοξικοί χηµικοί παράγοντες 46 Υδροκυάνιο (Hydrogen Cyanide AC) 46 Χλωροκυάνιο (Cyanogen Chloride - CK) 47 Αρσίνη (Arsine SA) 48 Χηµικοί παράγοντες νεύρων ή νευροτοξικοί χηµικοί παράγοντες 49 Ταµπούν (Tabun - GA) 51 Σαρίν (Sarin - GB) 52

2 Σοµάν (Soman GD) 53 VX 53 Ψυχοτρόποι χηµικοί παράγοντες 54 Καινουκλιδινυλβενζύλιο (3-Quinuclidinyl Benzilate ΒΖ) 55 ιαιθυλαµίδιο του λυσεργικού οξέος (LSD) 55 Φαινοκυκλιδίνη (Phencyclidine - PCP) 59 Χηµικοί παράγοντες καταστολής ταραχών ή ερεθιστικοί χηµικοί παράγοντες 59 ακρυγόνα 62 Χλωροακετοφαινόνη (Chloroacetophenone CN) 62 Ο-χλωροβενζυλιδενεµηλονονιτρίλιο (Οrthochlorobenzalmalononitrile - CS) 65 ιβενζοξαζαπίνη (CR) 65 Εµετικοί χηµικοί παράγοντες 66 ιφαινυλχλωραρσίνη και διφαινυλκυαναρσίνη 66 Αδαµσίτης (Adamsite DM) 67 Λοιπές κατηγορίες χηµικών παραγόντων - όπλων 67 Αποφυλλωτικοί χηµικοί παράγοντες 67 υαδικά χηµικά όπλα 68 ιαφορές µεταξύ χηµικών και συµβατικών όπλων 69 Κεφάλαιο 3: Χρήση και εξέλιξη των χηµικών όπλων Από την αρχαιότητα µέχρι τον Πρώτο Παγκόσµιο Πόλεµο 71 Συµβάσεις της Χάγης (1899 και 1907) 73 Πρώτος Παγκόσµιος Πόλεµος 75 Συνθήκη των Βερσαλλιών (1919) 80 Ναυτική Συνθήκη της Ουάσιγκτον ( ) 80 Πρωτόκολλο της Γενεύης του Περίοδος του Μεσοπολέµου 82 Σινο-Ιαπωνικός Πόλεµος 84 εύτερος Παγκόσµιος Πόλεµος 85 Περίοδος Ψυχρού Πολέµου 88 Πόλεµος του Βιετνάµ 90 Εµφύλιος της Υεµένης 91 Πόλεµος του Yom Kippur 93 Χηµικός πόλεµος στη νοτιοανατολική Ασία και το Αφγανιστάν 94 Πόλεµος Ιράκ-Ιράν 94 Οµάδα της Αυστραλίας (1985) 96 Εισβολή της Λιβύης στο Τσαντ 97 Καθεστώς Ελέγχου Πυραυλικής Τεχνολογίας (1987) 98 Επίθεση µε χηµικά όπλα στη Halabja 100 Μνηµόνιο Κατανόησης ΗΠΑ- ΕΣΣ για τα χηµικά όπλα (1989) 101

3 Μεταψυχροπολεµική Περίοδος 101 Πόλεµος του Περσικού Κόλπου 102 Πειράµατα σε στρατιωτικό προσωπικό των Ηνωµένων Πολιτειών 104 Πόλεµος της Γιουγκοσλαβίας 105 Εµφύλιος της Αγκόλας 106 Τροµοκρατικές χηµικές επιθέσεις στην Ιαπωνία 107 Σύµβαση για τα Χηµικά Όπλα (1997) 108 Οργανισµός για την Απαγόρευση των Χηµικών Όπλων 109 ηλητηριάσεις µαθητριών στο Αφγανιστάν 110 Λιβυκός εµφύλιος 111 Συριακός εµφύλιος 113 Κεφάλαιο 4: Βιολογικά όπλα Ορισµοί 127 Κύρια χαρακτηριστικά των βιολογικών παραγόντων - τοξινών 128 Κατηγορίες βιολογικών παραγόντων, τοξινών και νόσων 131 Βακτηριακοί βιολογικοί παράγοντες 133 Άνθρακας (Anthrax) 134 Βρουκέλλωση ή µελιταίος πυρετός (Brucellosis) 136 Χολέρα (Cholera) 139 Βλέννα των ίππων (Glanders) 142 Μελιοείδωση (Melioidosis ή Whitmore's disease) 144 Πανώλης ή πανούκλα (Plague) 145 Τουλαραιµία (Tularemia) 148 Πυρετός Q (Q fever) 149 Βιολογικοί παράγοντες µε ιούς 152 Ευλογιά (Smallpox ή Variola) 153 Εγκεφαλίτιδα της Βενεζουέλας (Venezuelan Equine Encephalitis - VEE) 156 Ιογενείς αιµορραγικοί πυρετοί (Viral Hemorrhagic Fevers) 158 Βιολογικές τοξίνες (δηλητήρια) 163 Αλλαντίαση (Botulism) 163 Σταφυλοκοκκική εντεροτοξίνη-β (Staphylococcal enterotoxin B - SEB) 167 Ρικίνη ή ρισίνη (Ricin) 168 Κεφάλαιο 5: Χρήση και εξέλιξη των βιολογικών όπλων Βιολογικά όπλα στην αρχαιότητα 173 Η πολιορκία της Κάφφα και ο «Μαύρος Θάνατος» 175 Η εξόντωση των Αµερικανών ιθαγενών από ευλογιά 176 Τέλη 19 ου - αρχές 20 ου αιώνα 177

4 Πρώτος Παγκόσµιος Πόλεµος 178 Περίοδος Μεσοπολέµου 179 Unit εύτερος Παγκόσµιος Πόλεµος 182 Πρόγραµµα βιολογικών όπλων των ΗΠΑ στην περίοδο του Ψυχρού Πολέµου Πρόγραµµα βιολογικών όπλων της πρώην ΕΣΣ στην περίοδο του Ψυχρού Πολέµου Σύµβαση για τα Βιολογικά Όπλα (1972) 193 Ερευνητικό πρόγραµµα βιολογικών παραγόντων της Νότιας Αφρικής 194 Η αλλαντική τοξίνη και ο Pinochet 194 «Ασπίδα της Ερήµου» και «Καταιγίδα της Ερήµου» 195 Βιοτροµοκρατία 199 Βιοεγκλήµατα 204 Κεφάλαιο 6: Βιοχηµικά όπλα και τροµοκρατία Χρήση βιοχηµικών όπλων από τροµοκράτες 207 Επιλογή βιοχηµικών παραγόντων από τροµοκράτες 210 Σύγκριση χηµικών παραγόντων 211 Σύγκριση βιολογικών παραγόντων 215 Σύγκριση βιολογικών τοξινών 224 Αξιολόγηση των χαρακτηριστικών της έρευνας 229 Κεφάλαιο 7: Χηµικά και βιολογικά οπλοστάσια Παγκόσµια κατάσταση χηµικών και βιολογικών οπλοστασίων 231 Συριακό χηµικό, βιολογικό και βαλλιστικό οπλοστάσιο 259 Χηµικό οπλοστάσιο 259 Βιολογικό οπλοστάσιο 263 Βαλλιστικό οπλοστάσιο 265 Καταστροφή δηλωθέντων χηµικών οπλοστασίων ( ) 270 Κεφάλαιο 8: Προστασία από τα χηµικά και βιολογικά όπλα Προστασία των πολιτών 273 Ενηµέρωση 274 Εκπαίδευση 274 Μέσα προστασίας εξοπλισµός 275 Οδηγίες του OPCW 278 Ανίχνευση χηµικών παραγόντων 279 Χηµική βιοµηχανία και χηµικά όπλα 280 Εθνική Αρχή Χηµικών Όπλων 281

5 Κεφάλαιο 9: Συµπεράσµατα και εκτιµήσεις Παγκόσµιο περιβάλλον πολλαπλών ασύµµετρων απειλών 283 Η απειλή των όπλων µαζικής καταστροφής 284 Η υπαρκτή και συνεχώς αυξανόµενη απειλή των βιοχηµικών όπλων 285 Τροµοκτατική βιοχηµική απειλή 287 Βιοχηµικά όπλα και κρατικοί δρώντες 293 Βιοχηµική απειλή πέραν των χηµικών και βιολογικών όπλων 294 Παραρτήµατα Παράρτηµα Α 305 Παράρτηµα Β 308 Παράρτηµα Γ 310 Παράρτηµα 312 Παράρτηµα Ε 319 Παράρτηµα ΣΤ 320 Βιβλιογραφία και λοιπές πηγές 329