Έλεγχος επάρκειας κτιρίου με pilotis και ενίσχυση λόγω π ροσθήκης ορόφου

Transcript

1 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ Έλεγχος επάρκειας κτιρίου με pilotis και ενίσχυση λόγω π ροσθήκης ορόφου Μοιρασγέντης Δημήτρης Διπλ. Μηχανικός Περιβάλλοντος Πολ. Κρήτης Διπλ. Πολ. Μηχανικός Παν. Πατρών MSc «Δομοστατικός Σχεδιασμός και ανάλυση Κατασκευών» ΕΜΠ Η εργασία αυτή παρουσιάστηκε και βραβεύθηκε με την πρώτη θέση στο 13 Ο Φοιτητικό Συνέδριο «Επ ισκευές Κατασκευών 2007» π ου π ραγματοπ οιήθηκε στην Πάτρα στις Φεβρουαρίου 2007 στο πλαίσιο του μαθήματος «Ενισχύσεις Επ ισκευές Κατασκευών απ ό Οπ λισμένο Σκυρόδεμα» Πρέπει να τονισθεί, ότι αρχικά θα γίνει έλεγχος της υπάρχουσας κατασκευής, με τη χρήση των τότε ισχυόντων κανονισμών, δηλ. τον Ε.Α.Κ και του Ε.Κ.Ω.Σ. 1954, ενώ ο έλεγχος επάρκειας με την προσθήκη του ορόφου θα πραγματοποιηθεί, με τον Ε.Α.Κ και τον Ε.Κ.Ω.Σ σύμφωνα με την υπουργική απόφαση της 31/12/1991 ΦΕΚ 1068 περί εγκρίσεως νέου κανονισμού για τη μελέτη και κατασκευή έργων από σκυρόδεμα. Όπως αναφέρθηκε στην περίληψη, το προς μελέτη κτίριο είναι 3οροφο με πυλωτή και υπόγειο, κατασκευασμένο τη δεκαετία του 70. Την εποχή εκείνη η διαστασιολόγιση γινόταν βάση του Ε.Α.Κ1959, ο οποίος είχε μία βασική διαφορά από τους μετέπειτα κανονισμούς. Η κατανομή του σεισμικού φορτίου θεωρείτο ομοιόμορφη καθ ύψος. Από την άλλη μεριά, νεότερος Ε.Α.Κ. του 1985 (Ε.Α.Κ. 1985, Άρθρο 4, Παρ.2β) θεωρεί τη κατανομή της σεισμικής φόρτισης ανεστραμμένη τριγωνική. ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΚΤΙΡΙΟ 1. Υλικά Σκυρόδεμα Β Κινητά φορτία Πλακών γενικά 0.2 tn/m 2 ck 2000 tn/m 2 Πλακών Pilotis 0.5 tn/m 2 Χάλυβας StIΙΙ Κλιμάκων0.35 tn/m 2 γc=1, γs=1 5. Αντισεισμικός Σεισμικότητα 2 Σεισμικός συντελεστής ε Μόνιμα φορτία Σκυροδέματος 2.5 tn/m 3 Πλακών γενικά 0.1 tn/m 2 Πλακών Pilotis 0.16 tn/m 2 Κλιμάκων 0.15 tn/m 2 4 Συντ ασφάλειας φορτίων γg 1 γq 1 6. Έδαφος Ακαμψία ks 7000 tn/m 2 /m σεπιτρεπομενη 20 tn/m 2 ΠΙΝ_2 Παραδοχές υπολογισμού για το υπάρχον κτίριο. [2],[3] ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΚΤΙΡΙΟ [3],[4] Ο οπλισμός των δοκών στις στηρίξει γινόταν με σπαστά σίδερα. Επίσης δεν υπήρχε η απαίτηση max απόστασης ράβδων υποστυλώματος (σήμερα είναι 0.2 m), για αυτό θέτω απαίτηση 0.4m. Ομοίως συνέβαινε και για τη max απόσταση συνδετήρων υποστυλώματος (σήμερα 0.15m), για αυτό θέτω απαίτηση 0.2m. Επιπλέον οι επικαλύψεις ήταν περίπου m, ενώ σήμερα είναι 0.03m 1. Υλικά Σκυρόδεμα C25/50 fck 25 MPa Χάλυβας S500 γc = 1.5, γs = Μόνιμα φορτία Σκυροδέματος 25 KN/m 3 Πλακών γενικά 2 KN/m 2 Πλακών Pilotis 1.6 KN/m 2 Κλιμάκων 1.5 KN/m 2 3. Κινητά φορτία Πλακών γενικά 2 KN/m 2 Πλακών Pilotis 5 KN/m 2 Κλιμάκων 3.5 KN/ m 2 4 Συντ ασφάλειας φορτίων γg 1.35 γq Αντισεισμικός Σεισμικότητα 2 Σεισμικός συντ ε Έδαφος Ακαμψία ks KN/m 2 /m σεπιτρεπομενη 200 KN/m 2 ΠΙΝ_2 Παραδοχές υπολογισμού για το κτίριο προς ενίσχυση. [2],[3] 26 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

2

3 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ Όπως είναι γνωστό, τα κτίρια που διαθέτουν πυλωτή στο ισόγειο, είναι ιδιαιτέρως ευπαθή σε σεισμική φόρτιση, διότι η δυσκαμψία τους μεταβάλλεται απότομα καθ ύψος και συγκεκριμένα η δυσκαμψία της πυλωτής είναι σημαντικά μικρότερη από των υπερκείμενων ορόφων, άρα και οι μετατοπίσεις και παραμορφώσεις είναι σημαντικά μεγαλύτερες. Για το παραπάνω λόγω, στον έλεγχο επάρκειας του κτιρίου, αυξάνω το Συντελεστή Προσαύξησης Εντατικών Μεγεθών των υποστυλωμάτων και των δοκών, της πυλωτής μόνο, από 1 σε 1.5, δηλ. κατά 50%.[2] ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΝ ΕΝΑΠΟΜΕΝΟΥΣΑΣ ΦΕΡΟΥΣΑΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ Για την εκτίμηση της εναπομένουσας φέρουσας ικανότητας του κτιρίου, χρειάζεται να εκτιμήσω 2 μεγέθη, την ηλικία του κτιρίου και το επίπεδο των βλαβών στο κτίριο. Το πρώτο είναι απλό (>25 ετών), το δεύτερο απαιτεί εμπειρία και ανάλυση δεδομένων. Το κτίριο που μελετάω δεν έχει καμία βλάβη, ως έχει, αφού η ποιότητα κατασκευής, καθώς και η συντήρησή του ήταν καλή. Όμως, όπως αναφέρω στη συνέχεια της μελέτης, η προσθήκη του ορόφου, δημιουργεί σημαντικά προβλήματα σε αρκετούς στύλους και δοκάρια της πυλωτής. Για αυτό το λόγο θεωρώ ότι οι βλάβες είναι γενικές και είναι Γ βαθμού. Τελικά, η εναπομένουσας φέρουσας ικανότητας του κτιρίου εκτιμάται [5] ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩ Ν ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩ Ν ΜΟΝΟΛΙΘΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩ Ν ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΩ Ν ΣΤΟΙΧΕΙΩ Ν Στη βιβλιογραφία που αφορά την ενίσχυση και επισκευή κατασκευών έχουν προταθεί διάφορες τιμές. Επειδή στα σενάρια που εξετάζω, ως εναλλακτικές λύσεις, χρησιμοποιώ τη τεχνική του εκτοξευόμενου σκυροδέματος, σε υποστυλώματα και τοιχώματα, οι 3 συντελεστές μονολιθικότητας είναι: Συντελεστής μονολιθικότητας για μανδύα Υπ οστύλωμα Τοίχωμα Ακαμψίας, γ(n,k) Αντοχής σε κάμψη, γ(n,m) Αντοχής σε διάτμηση, γ(n,v) Πίνακας 3: Συντελεστές μονολιθικότητας[6] ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΤΙΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Το κτίριο, όπως έχει προαναφερθεί, είναι 3όροφο με πυλωτή και υπόγειο. Έχει κατασκευαστεί τη δεκαετία του 70, βασιζόμενο στους τότε ισχύοντες κανονισμούς (Ε.Α.Κ. 1959, Ε.Κ.Ω.Σ. 1954). Κάθε όροφος έχει εξόφληση 3m, καταλαμβάνει σε κάτοψη περίπου 130 m2, ενώ όλοι οι όροφοι έχουν τον ίδιο ξυλότυπο με την οροφή της πυλωτής. Στη πυλωτή δεν υπάρχει κανένα τοιχίο, ούτε κάποιος τοίχος φέρων ή πλήρωσης και χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευση των οχημάτων των ενοίκων. Αυτό σημαίνει, εκ των προτέρων ότι πρέπει να αποφευχθεί κατά την ενίσχυση το κλείσιμο των ανοιγμάτων σε τέτοιο βαθμό ώστε να παρεμποδίζεται η αρχική χρήση του χώρου. Στα Σχήματα 1 και 2 απεικονίζεται ο ξυλότυπος και η 3D όψη της πυλωτής. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩ ΓΗ Η διαδικασία που εφαρμόστηκε για τον αρχικό έλεγχο επάρκειας και τελικά την ενίσχυση του κτιρίου είναι η εξής: Πρώτο βήμα ήταν η προσομοίωση του υπάρχοντος φορέα[2] (διατομές, οπλισμός, φορτίσεις) λαμβάνοντας υπόψη τις παραδοχές που ίσχυαν την εποχή της κατασκευής. ΣΧ_1 Ξυλότυπος οροφής πυλωτής ΣΧ_2 3D απεικόνιση πυλωτής Έπειτα τρέχοντας το πρόγραμμα με τον Ε.Α.Κ.1959 και Ε.Κ.Ω.Σ.1954, διαπιστώθηκε επάρκεια της υπάρχουσας κατασκευής. Αυτό σημαίνει ότι η διαστασιολόγηση και κατασκευή του κτιρίου είχε γίνει εφαρμόζοντας πλήρως τους κανονισμούς της εποχής. Στη συνέχεια έγινε ο έλεγχος επάρκειας της κατασκευής, προσθέτοντας τον όροφο και τρέχοντας τον όροφο με τον ίδιο Ε.Α.Κ. 1959, αλλά με τον Ε.Κ.Ω.Σ Σε αυτό το σημείο διαπιστώθηκε ότι η ανεπάρκεια στύλων και δοκών. Το επόμενο βήμα ήταν η ενίσχυση του κτιρίου με διάφορους τρόπους. Είναι σημαντικό να τονισθεί, ότι οι πιθανές εναλλακτικές λύ- σεις στηρίχθηκαν στην αρχή της ενίσχυσης των υποστυλωμάτων, καθώς και στη προσθήκη καθ ύψος τοιχίων. Τέλος, βάση των δεδομένων που προέκυψαν εξήχθησαν συμπεράσματα για το βέλτιστο τρόπο ενίσχυσης του κτιρίου. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΟΡΟΦΟΥ Ο έλεγχος επάρκειας μετά τη προσθήκη του ορόφου, έδειξε ότι 8 στύλοι είναι ανεπαρκής. Οι στύλοι που έχουν ανεπαρκή αντοχή, βρίσκονται όπως ήταν αναμενόμενο στη πυλωτή και φαίνονται στο Σχήμα 3. Επίσης, παρατηρούμε ότι όλοι οι ανεπαρκής στύλοι είναι ακραίοι, βρίσκονται στη περίμετρο της κάτοψης. Ενώ οι 4 από αυτούς είναι οι γωνιακοί. 28 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

4

5 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ Μετά, από πιθανούς συνδυασμούς ενίσχυσης στύλων, ενός κάθε φορά κατέληξα ότι ενισχύοντας με την εξής σειρά τα Κ4 Κ14 Κ13 Κ2, όλοι οι στύλοι ήταν επαρκείς (Σχήμα 4). Όμως, 7 δοκοί είναι ανεπαρκής. Η στρατηγική που ακολουθώ είναι όχι η ενίσχυση των δοκών, αλλά περαιτέρω ενίσχυση υποστυλωμάτων, έως ότου δεν υπάρχει καμία ανεπαρκής δοκό. Τελικά, μετά από συνεχείς ενισχύσεις, καταλήγω στην ενίσχυση όλων των υποστυλωμάτων. Παρόλη την ενίσχυση όλων των στύλων της πυλωτής, εξακολουθούν να υπάρχουν 3 δοκοί ανεπαρκής. Η λύση που ακολουθώ είναι να τις καταστήσω ανενεργής στη παραλαβή φορτίων, θέτοντάς τους ελαστικές αρθρώσεις στα άκρα. Με αυτόν τον τρόπο τα φορτία που παραλάμβαναν ανακατανέμονται στον υπόλοιπο φέροντα οργανισμό. Στο Σχήμα 5 φαίνονται οι ενισχυμένοι στύλοι καθώς και οι δοκοί με τις ελαστικές αρθρώσεις. ΣΧ_3 Θέσεις υποστυλωμάτων ανεπαρκούς αντοχής ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΥΠΟΣΤΥΛΩ ΜΑΤΩ Ν ΜΕ ΜΑΝΔΥΑ Παρατηρώντας το πρόβλημα, με την ανεπάρκεια 8 στύλων, η πρώτη και απλούστερη σκέψη είναι η ενίσχυση τους με μανδύες. Βέβαια, το γεγονός της ανεπάρκειας 8 στύλων δε σημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθούν και οι 8, αφού η ενίσχυση ενός υποστυλώματος μπορεί να αποφορτίσει κάποια άλλα. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΑ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΨΗΣ Στην παρούσα εναλλακτική λύση έγινε έλεγχος επάρκειας με τη τοποθέτηση 4 τοιχωμάτων περιμετρικά, σε βολικές κατασκευαστικά θέσεις. Όμως το πρόβλημα της ανεπάρκειας των στύλων δε λύθηκε. Θεωρώντας ότι στη συγκεκριμένη λύση χρησιμοποιούνται αποκλειστικά τοιχώματα, η επάρκεια της κατασκευής επιτεύχθηκε με την δημιουργία 3 τοιχωμάτων επιπλέον στο εσωτερικό (Σχήμα 6). Όπως και στις προηγούμενες λύσεις η επάρκεια επιτυγχάνεται τόσο όταν τα τοιχώματα φτάνουν στην οροφή της προσθήκης, όσο και όταν σταματάνε στην οροφή της πυλωτής. ΣΧ_4 Ενισχυμένοι στύλοι ΣΧ_6 Θέσεις τοιχωμάτων σε κάτοψη ΣΧ_5 Τελική λύση ΣΧ_7 3D απεικόνιση τοιχωμάτων 30 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

6

7 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΟ ΕΝΔΙΑΜΕΣΟ ΤΩΝ ΠΛΕΥΡΩΝ (Α). Η επόμενη σκέψη είναι η προσθήκη τοιχωμάτων καθ ύψος στο ενδιάμεσο κάθε πλευράς. ΣΧ_9 3D απεικόνιση τοιχωμάτων ΣΧ_8 Θέσεις τοιχωμάτων σε κάτοψη H ενδιάμεση τοποθέτηση φαίνεται ότι θα οδηγήσει σε λύση λόγω της συμμετρίας της κάτοψης. Πραγματικά, η προσθήκη 4 μόνο τοιχωμάτων στις θέσεις που φαίνονται στο Σχήμα 8, λύνει το πρόβλημα τις ανεπάρκειας των 8 στύλων, καθώς και όλων των δοκών, στη πυλωτή. Το επόμενο που μένει να διαπιστωθεί είναι μέχρι ποιον όροφο χρειάζεται να σηκώσω τα τοιχώματα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι αρκεί τα τοιχώματα να φτάσουν ως την οροφή της πυλωτής ώστε η κατασκευή να είναι επαρκής (Σχήμα 9). Εννοείται ότι λύση του προβλήματος έχω και όταν τα τοιχώματα φτάσουν έως την οροφή της προσθήκης. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΑ-ΧΡΗΣΗ ΣΤΎΛΩΝ ΩΣ ΚΡΥΦΟΚΟΛΩΝΕΣ (Β). Στο παρόν σενάριο τοποθετώ 4 τοιχώματα στη περίμετρο, όπως και στο Σενάριο Η διαφορά με το τελευταίο είναι ότι θέλω να εκμεταλλευτώ τους υπάρχοντες στύλους, για να λειτουργήσουν ως κρυφοκολώνες των τοιχωμάτων. Η θέση στην οποία λύνω το πρόβλημα της ανεπάρκειας είναι αυτή που φαίνεται στο Σχήμα 10. Πρέπει να επισημανθεί ότι η αρχική επιδίωξη, δηλ. να χρησιμοποιηθούν οι υπάρχοντες στύλοι ως κρυφοκολώνες δεν επιτεύχθηκε, διότι από την ανάλυση προκύπτει ότι πρέπει να ενισχυθούν. Και στη περίπτωση αυτή, αρκεί να σηκώσω τα τοιχώματα έως την οροφή της πυλωτής ώστε η κατασκευή να είναι επαρκής. Η μόνη διαφορά με το προηγούμενο είναι ότι το Κ12 απαιτείται να ενισχυθεί στον 1ο όροφο (υπερκείμενος της πυλωτής). Στο Σχήμα 11 φαίνεται σε 3D απεικόνιση το ύψος των τοιχωμάτων. Εννοείται ότι λύση του προβλήματος έχω και όταν τα τοιχώματα φτάσουν έως την οροφή της προσθήκης.

8

9 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΣΧ_10 Θέσεις τοιχωμάτων σε κάτοψη. ώθησε να ασχοληθώ με τη συγκεκριμένη μελέτη. Η παράμετρος αυτή δεν είναι άλλη από το κόστος που μπορεί να έχουν διάφορες λύσεις σε μία μελέτη ενίσχυσης, και το πόσο μπορεί αυτό να μας επηρεάσει στη τελική επιλογή μας. Βεβαίως, το τελευταίο αποτελεί ρητορικό ερώτημα, διότι αυτονόητα το κόστος επηρεάζει. Οπότε το σωστό ερώτημα είναι ποιος είναι ο βαθμός των εκπτώσεων στη κρίση μας, ώστε να ισορροπήσουμε το κόστος με την ασφάλεια, πριν τη τελική μας πρόταση. Ένα πρώτο βήμα σύγκρισης είναι να θεωρήσω ότι αποφασίζω να ενισχύσω μόνο τον όροφο που καταπονείται, τη πυλωτή. Άρα τα σενάρια που θα αναλύσω είναι της ενίσχυσης των υποστυλωμάτων(4.3.1) και της κατασκευής 4 περιμετρικών τοιχωμάτων (4.3.3)-(4.3.4). Στα παρακάτω ραβδογράμματα (Διάγρ. 1) φαίνεται ότι η ποσότητα του οπλισμού και του σκυροδέματος των 3 λύσεων σε σχέση με το αρχικό κτίριο. Πρέπει να τονισθεί ότι στις τιμές δεν συμπεριλαμβάνεται ο πρόσθετος όροφος. ΣΧ_11 3D απεικόνιση τοιχωμάτων ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Είναι φανερό ότι υπάρχουν ποικίλοι τρόποι για να ενισχυθεί ένα κτίριο. Η ερώτηση όμως που τίθεται είναι ποια από τις εναλλακτικές λύσεις είναι η καταλληλότερη. Βέβαια, αμέσως προκύπτει ακόμα ένα ερώτημα. Τι σημαίνει καταλληλότερη λύση; Κατά πόσο είναι αντικειμενική η απάντηση; Κάποιος μπορεί να ισχυρισθεί ότι καταλληλότερη κρίνεται η οικονομικότερη λύση, άλλος η ασφαλέστερη. Αλλά τελικά ποια είναι η ασφαλέστερη; Μπορούμε να είμαστε εκ των προτέρων σίγουροι για το ποια είναι η ασφαλέστερη λύση, τι στιγμή που έχει γίνει ένας ικανός αριθμός προσεγγίσεων και παραδοχών και στηριζόμαστε, όχι σε χειροπιαστές βλάβες, αλλά σε βλάβες που σχηματοποιούμε στο μυαλό μας, λόγω των αναλύσεων που παίρνουμε στα χέρια μας. Κατά τη γνώμη μου, στη περίπτωση του έλεγχου επάρκειας και ενίσχυσης κτιρίου με πυλωτή, κατασκευασμένου με τους παλαιούς κανονισμούς, λόγω προσθήκης ορόφου, μπορούμε να καταλήξουμε στη σωστή λύση. Στο παραπάνω θα προσπαθήσω να καταλήξω, χρησιμοποιώντας ως μέσα την ανάλυση του λογισμικού, τεχνικά-κατασκευαστικά χαρακτηριστικά, οικονομικά κριτήρια και τις γνώσεις, τη διαίσθηση και εμπειρία ενός 5ετή φοιτητή Πολιτικού Μηχανικού. Στην ουσία πρέπει να συγκρίνω 4 σενάρια, από τα οποία τα 3 αφορούν στη λύση με τη χρήση τοιχωμάτων καθ ύψος του κτιρίου. Όπότε με μία γρήγορη αρχική σύγκριση μεταξύ των 3 λύσεων με τοιχώματα, πιστεύω ότι είναι εμφανές ότι πρέπει να απορριφθεί αυτή με την τοποθέτηση 4 τοιχωμάτων περιμετρικά, σε βολικές θέσεις, αφού οδήγησε στην προσθήκη 3 ακόμα τοιχωμάτων εσωτερικά της πυλωτής. Η σκέψη και μόνο της κατασκευής μεγαλύτερου αριθμού τοιχωμάτων, δηλ. 7 έναντι 4 στις άλλες δύο περιπτώσεις, δεν αφήνει περιθώρια σκέψης. Ακόμα και αν τα 4 περιμετρικά τοιχώματα της λύσης αυτής έχουν τις μικρότερες διαστάσεις σε σχέση με τις άλλες δυο, άρα μεγαλύτερα ανοίγματα στη περίμετρο, η θεμελίωση 3 επιπλέον τοιχωμάτων τη καθιστά απαγορευτική. Μετά την απόρριψη του ενός μένουν 3 πιθανές λύσεις, που η κάθε μία έχει επί μέρους λύσεις. Στο επόμενο βήμα, κρίνω απαραίτητο να συγκρίνω μία παράμετρο η οποία ήταν και το ερωτηματικό που με ΔΙΑΓ_1 Ραβδογράμματα για την απαίτηση ποσότητας υλικών για την ενίσχυση Παρατηρούμε ότι η ποσότητα του οπλισμού που απαιτείται για την ενίσχυση είναι παρεμφερής, ενώ η ποσότητα του σκυροδέματος είναι μεγαλύτερη για το Σενάριο Με μία γρήγορη ματιά, προκύπτει ότι το μικρότερο κόστος σε υλικά απαιτείται για την ενίσχυση της πυλωτής με μανδύες στους στύλους. Εν τω μεταξύ πρέπει να αναλογιστούμε ότι το κόστος των σεναρίων με προσθήκη τοιχωμάτων αυξάνει ακόμη περισσότερο αφού για να θεμελιωθούν πρέπει να γίνουν επεμβάσεις στο υπόγειο. Το παραπάνω δε πρέπει όμως να μας οδηγήσει στο βεβιασμένο συμπέρασμα, ότι η βέλτιστη λύση βρέθηκε. Το ότι η λύση της ενίσχυσης των στύλων μόνο στη πυλωτή, χωρίς χρήση τοιχωμάτων θα ήταν οικονομικότερη ήταν αναμενόμενο, αφού εκτός των άλλων οι εργασίες είναι ευκολότερο να πραγματοποιηθούν. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αντιταχθεί η απαίτηση για ασφάλεια του κτιρίου, αλλά και δική μας. Πόσο σίγουροι είμαστε ότι η λύση αυτή μας εξασφαλίζει από μελλοντικές σημαντικές βλάβες. Κατά τη γνώμη μου δε πρέπει να στηριχτούμε μόνο στο γεγονός ότι το πρόγραμμα κατέληξε σε κάποιες διατομές και οπλισμούς. Οφείλουμε να σκεφτούμε αν τελικά η λύση αυτή μας εξασφαλίζει έναντι σεισμού, δηλ. αν με αυτή την ενίσχυση δημιουργούμε ένα κτίριο που συμπεριφέρεται σωστά σε ισχυρή σεισμική διέγερση. Για αυτό το λόγο, πρέπει να μελετήσω τη συμπεριφορά του κτιρίου σε σεισμό, αναλύοντας τις μετακινήσεις των ορόφων σε σεισμό. Στο παρακάτω Διάγραμμα 2 παρουσιάζονται συγκριτικά οι μετακινήσεις των ορόφων. Πρέπει να επισημανθεί ότι στο διάγραμμα παριστάνονται οι μετατοπίσεις (δυσμενέστερες) ενός υποστυλώματος καθ ύψος (Κ13), για συγκεκριμένη σεισμική φόρτιση. 34 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

10

11 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΔΙΑΓ_2 Μετακινήσεις ορόφων (Μπλε 4.3.4, Κόκκινο 4.3.3, Μαύρο 4.3.1) ΣΧ_12 Βαθμός σύμπτωσης κ.μ. με κέντρο ελαστικής στροφής στα δύο σενάρια Παρατηρούμε ότι η οικονομικότερη λύση (4.3.1.) παρουσιάζει υπερβολικές μετατοπίσεις, σε σχέση με τα 2 σενάρια της κατασκευής τοιχωμάτων. Σχεδόν 90% μεγαλύτερες από το (4.3.4.) και 50% από το (4.3.3.). Βέβαια κάποιος μπορεί να υποστηρίξει ότι παρά τη μεγάλη διαφορά μετακινήσεων, θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές, σε ότι αφορά στην ενίσχυση των στύλων της πυλωτής με μανδύες. Σε αυτό το σημείο, πιστεύω ότι ισχυρό κίνητρο για να απορρίψουμε το σενάριο αυτό, παρότι το οικονομικότερο και το ευκολότερα υλοποιήσιμο, είναι το γεγονός ότι απαιτείται η ενίσχυση και των 15 στύλων του κτιρίου στη πυλωτή, ενώ παράλληλα στην ανάλυση που πραγματοποίησα, θεώρησα ότι 3 δοκοί λόγω ανεπάρκειας δεν παραλαμβάνουν φορτία. Η εισαγωγή παραδοχών και δεικτών για 15 στύλους, σίγουρα δημιουργεί μία αβεβαιότητα σε σχέση με τη κατασκευή 4 τοιχωμάτων, ως προς την ακρίβεια του αποτελέσματος. Όπως γίνεται κατανοητό, ήρθε η στιγμή να λάβουμε υπόψη μας το βαθμό υλοποίησης των αρχικών παραδοχών του μοντέλου στη πραγματικότητα, στη οικοδομή. Δε πρέπει να ξεχνάμε ότι η θεώρηση συντελεστή μονολιθικότητας 0.8, δε μπορεί να κριθεί ιδιαιτέρως συντηρητική, εάν αναλογιστούμε ότι οι τεχνίτες πρέπει να το επιτύχουν σε 15 στύλους. Εξάλλου, τη στιγμή που ήδη έχω θεωρήσει ελαστικές αρθρώσεις στα άκρα 3 δοκών, ήδη έχω επιβαρύνει τους στύλους με επιπλέον φορτίο. Οπότε σε τυχόν κακοτεχνία το ανακατανεμημένο φορτίο αυξάνει επιπλέον, με κίνδυνο την αστοχία υποστυλώματος. Άρα, απορρίπτοντας και αυτό το σενάριο, πρέπει να επιλέξω μεταξύ 2 φαινομενικά παρόμοιων λύσεων. Στο (4.3.3.) προτείνω τη κατασκευή 4 τοιχωμάτων σχεδόν στο μέσο κάθε πλευρά. Η λογική της τοποθέτησης σε κάτοψη 4 τοιχωμάτων, ανά δύο παράλληλα, έχει να κάνει με τη σύμπτωση του κέντρου μάζας του ορόφου με το κέντρο ελαστικής στροφής, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη συμπεριφορά του κτιρίου (Σχήμα 12). Όπως τελικά γίνεται φανερό από το Σχήμα 12, υπάρχει σύμπτωση και στις δύο περιπτώσεις. Βέβαια μεγαλύτερη στο πρώτο (4.3.3), χωρίς αυτό όμως να αποτελεί ισχυρό κριτήριο για να επιλεχθεί ως το βέλτιστο. Από τη μία το απαιτεί λιγότερα υλικά για την υλοποίησή του, μεγαλύτερη σύμπτωση κ.μ. με το κέντρο ελαστικής στροφής, αλλά δημιουργούνται λίγο μεγαλύτερες μετατοπίσεις ορόφων. Σε αυτό το σημείο όμως, πρέπει να ελέγξουμε τη λειτουργικότητα των δύο λύσεων. Όπως φαίνεται στις κατόψεις, στο ανοίγματα κλείνουν εξ ολοκλήρου, καταργώντας τη πρόσβαση σε θέσεις παρκαρίσματος και ίσως παράθυρα ή πόρτες στους υπερκείμενους ορόφων. Αντιθέτως, στο τα τοιχώματα ούτε κλείνουν κανένα άνοιγμα, ούτε μειώνουν υπερβολικά κάποιο από αυτά. Οπότε, αναμφισβήτητα το είναι η βέλτιστη ανάλυση, μετά την παραπάνω ενδελεχή ανάλυση όλων των παραμέτρων. Τώρα γεννάται το ερώτημα, μετά την επιλογή του τρόπου ενίσχυσης, εάν απαιτείται να σηκώσουμε τα τοιχώματα σε παραπάνω ορόφου. Στο παρακάτω Διάγραμμα 3 συγκρίνεται το κόστος (ανάλογο της ποσότητας των υλικών) κάθε επιμέρους σεναρίου, από το σταμάτημα των τοιχωμάτων στην οροφή της πυλωτής, έως το σταμάτημά τους στην οροφή της προσθήκης ΔΙΑΓ_3 Ραβδογράμματα για την απαίτηση ποσότητας υλικών για την ενίσχυση. 36 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

12

13 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ Στο Διάγραμμα 4, που ακολουθεί, παρουσιάζονται συγκριτικά οι μετακινήσεις των ορόφων για κάθε επί μέρους σενάριο. Αναλύοντας τα αποτελέσματα των Διαγραμμάτων 3-4, διαπιστώνουμε ότι η συνέχιση των τοιχωμάτων στους υπερκείμενους ορόφους μειώνει ~1mm κατά μέσο όρο τις μετακινήσεις, ενώ η ποσότητα σκυροδέματος και οπλισμού αυξάνει περίπου κατά 15%. Βέβαια από την άλλη μεριά βλέπουμε, ειδικά στο διάγραμμα μετακινήσεων ότι ακόμα και αν τα τοιχώματα φτάσουν στην οροφή του 3ου ορόφου, η συμπεριφορά του κτιρίου είναι ίδια, με ελάχιστη απόκλιση, με αυτή όταν τα τοιχώματα φτάσουν στην οροφή του 1ου ορόφου. Άρα θα επιλέξω μεταξύ των επιλογών του να σταματήσουν τα τοιχώματα στην οροφή της πυλωτής ή του 1ου ορόφου. Δηλ. απορρίπτω τη λογική που επικρατεί στις περισσότερες ενισχύσεις κτιρίων με πυλωτή, που είναι να φτιάχνω τοιχώματα σε όλο το ύψος του κτιρίου ώστε να αυξήσω τη δυσκαμψία. Από την ανάλυση προέκυψε ότι τοίχωμα πάνω από την οροφή τουλάχιστον του 1ου ορόφου είναι αχρείαστο. Τελικά η λύση που πρέπει να εφαρμοστεί, μετά από επίπονη, σφαιρική και προσεχτική ανάλυση όλων των δεδομένων που είχα στα χέρια μου, καθώς και αυτών που θεώρησα, ξεφεύγοντας από άψυχους αριθμούς, είναι η κατασκευή 4 τοιχωμάτων, στο ενδιάμεσο κάθε πλευράς το καθένα, μέχρι την οροφή του 1ου ορόφου, αφού όπως αποδείχτηκε με τη λύση αυτή το κτίριο αναπτύσσει τη βέλτιστη συμπεριφορά σε σεισμό, ενώ η υλοποίησή της είναι σε αρμονία με τη γεωμετρία της κατασκευής. Στο παρακάτω Σχήμα 13 απεικονίζεται σε 3D, το αρχικό κτίριο και ο τελικός τρόπος ενίσχυσης μετά τη προσθήκη του ορόφου(2 όψεις). ΔΙΑΓ_4 Μετακινήσεις ορόφων (Μπλε ως Πυλωτή, Καφέ ως 2ορ., Μαύρο ως 3ορ.,Κίτρινο ως 4ορ.) ΣΧ_13 3D απεικόνιση του αρχικού κτιρίου και ο τελικός τρόπος ενίσχυσης μετά τη προσθήκη του ορόφου ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] L.H. Λογισμική, Fespa for Windows 4, Έκδοση , Αθήνα 2006 [2] L.H. Λογισμική, Fespa for Windows 4, Έκδοση Ενισχύσεις, Αθήνα 2006 [3] Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων. Ελληνικός Κανονισμός Οπλισμένου Σκυροδέματος, Αθήνα 1954 [4] Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων. Ελληνικός Κανονισμός Οπλισμένου Σκυροδέματος, Αθήνα 1995 [5] Δρίτσος Σ.Η., Ενισχύσεις/ Επισκευές Κατασκευών από Οπλισμένο Σκυρόδεμα, Εκ δόσεις Παν. Πατρών, Πάτρα [6] Τάσιος Θ., Χρονοπούλου Μ., κ.α., Σύγχρονες Μέθοδοι Σχεδιασμού Κατασκευών Οπλισμένου Σκυροδέματος, Σημειώσεις εκ της έδρας, Ε.Μ.Π., Αθήνα 1990

14

15 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΑ ΑΔΡΑΝΗ Αδρανή Σκυροδέματος: νομοθετικές απαιτήσεις και έλεγχος της αγοράς Η Οδηγία 89/106/ΕΟΚ και η ελληνική νομοθεσία Στα πλαίσια της νέας προσέγγισης για την εξάλειψη των τεχνικών εμποδίων στα προϊόντα θεσπίστηκε το 1989 η ευρωπαϊκή Οδηγία 89/106/ΕΟΚ για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών, που εναρμονίστηκε στην Ελληνική νομοθεσία με το π.δ. 334/94 που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την τοποθέτηση της σήμανσης CE και της επισήμανσης των κύριων χαρακτηριστικών τιμών των προϊόντων. Για τα αδρανή σκυροδέματος εκδόθηκε το εναρμονισμένο πρότυπο EN σύμφωνα με την εντολή Μ125 που αφορά τα αδρανή και την απόφαση 98/598/ΕΟΚ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της επιτροπής 2002/C 320/05 (ΕΕ C320 της ), έχει λήξει η περίοδος συνύπαρξης άλλων αντικρουόμενων εθνικών προτύπων και προδιαγραφών για το πρότυπο από την και άρα έχει υποχρεωτική εφαρμογή στα αδρανή σκυροδέματος. Στις 20/3/2007 δημοσιεύτηκε (στο ΦΕΚ 386/Β/ ) η κοινή Απόφαση 5328/122 των υπουργείων Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σχετικά με τα Αδρανή Δομικών Έργων. Η απόφαση αυτή καθιστά υποχρεωτική τη συμμόρφωση προς το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ των αδρανών υλικών για σκυρόδεμα που προορίζεται για κτίρια, δρόμους και άλλα έργα πολιτικού μηχανικού. Για τη συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό εναρμονισμένο πρότυπο προσδιορίζεται το σύστημα βεβαίωσης της πιστότητας 2+, όπως προδιαγράφεται στο άρθρο 2 του Παραρτήματος ΙΙ του π.δ. 334/1994 και κατ αντιστοιχία στο άρθρο 2 του Παραρτήματος ΙΙΙ της Οδηγίας 89/106/ΕΟΚ. Συγκεκριμένα, για το σύστημα 2+ σύμφωνα με Οδηγία 89/106/ΕΟΚ Παράρτημα ΙΙΙ.2.(ii) Πρώτη δυνατότητα που περιλαμβάνει πιστοποίηση του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο από αναγνωρισμένο φορέα με την αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο καθώς και τη συνεχή επιθεώρηση, αξιολόγηση και αναγνώριση του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο, ισχύει δήλωση πιστότητας του προϊόντος από τον κατασκευαστή, με βάση: α) (καθήκοντα του κατασκευαστή) 1. την αρχική δοκιμή τύπου του προϊόντος, 2. τον έλεγχο της παραγωγής στο εργοστάσιο, 3. ενδεχομένως, τη δοκιμή δειγμάτων λαμβανομένων στο εργοστάσιο βάσει προκαθορισμένου σχεδίου β) (καθήκοντα του αναγνωρισμένου οργανισμού) 4. την πιστοποίηση της εγκυρότητας του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο, με βάση: - την αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο, - τη συνεχή επιθεώρηση, αξιολόγηση και αναγνώριση του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο. Για την περίπτωση των αδρανών σκυροδέματος, ο κατασκευαστής έχει υποχρέωση πριν τη σήμανση CE στα προϊόντα του, να εκδώσει δήλωση πιστότητας του προϊόντος, που συνοδεύεται και από το πιστοποιητικό ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο που εκδίδει ο αναγνωρισμένος φορέας. Με βάση την Απόφαση, τα τυχόν αποθέματα ή και ημιέτοιμα προϊόντα, που υπάρχουν στην Ελλάδα μπορούν να διατίθενται στην αγορά έως τις 20 Μαρτίου Μετά την ημερομηνία αυτή απαγορεύεται η κυκλοφορία και πώληση των σχετικών προϊόντων χωρίς τη σήμανση CE. Σήμανση CE Η σήμανση CE είναι μια δήλωση του κατασκευαστή ότι το προϊόν πληροί όλα τα κατάλληλα μέτρα της σχετικής νομοθεσίας από την εφαρμογή συγκεκριμένων Ευρωπαϊκών Οδηγιών. Η σήμανση CE που φέρουν τα δομικά προϊόντα, υποδηλώνει ότι πληρούν το σύνολο των διατάξεων της Οδηγίας Δομικών Υλικών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι διαδικασίες για την εκτίμηση της πιστότητας που προβλέπονται στο Κεφάλαιο V της Οδηγίας Δομικών Υλικών. Η σήμανση CE αποτελείται από τα γράμματα CE σε καθορισμένη μορφή, ακολουθούμενα από τον τετραψήφιο αριθμό αναγνώρισης του κοινοποιημένου φορέα και συνοδευόμενα από την επωνυμία ή το διακριτικό σήμα του κατασκευαστή, τα δύο τελευταία ψηφία του έτους επίθεσης της σήμανσης CE, τον αριθμό του πιστοποιητικού συμμόρφωσης ΕΚ από τον κοινοποιημένο φορέα, όποιες ενδείξεις απαιτούνται για να αναγνωριστούν τα χαρακτηριστικά του προϊόντος σύμφωνα με την τεχνική προδιαγραφή (όπως αναφέρονται στο Παράρτημα ΖΑ του εναρμονισμένου προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 12620) και την ισχύουσα νομοθεσία. Παράδειγμα του τρόπου σήμανσης απεικονίζεται στα σχήματα ΖΑ.1 και ΖΑ.2 του εναρμονισμένου προτύπου. Η σήμανση πρέπει να είναι ευδιάκριτη και εύκολα αναγνωρίσιμη. Σε περίπτωση σμίκρυνσης ή μεγέθυνσης της σήμανσης CE, πρέπει να διατηρούνται οι αναλογίες. Τα διάφορα στοιχεία της σήμανσης CE πρέπει να έχουν την ίδια ή σχεδόν την ίδια κατακόρυφη διάσταση, που δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 5 mm. Ο κατασκευαστής ή ο εγκατεστημένος στην Κοινότητα αντιπρόσωπός του είναι υπεύθυνος για την επίθεση του σήματος CE στο ίδιο το προϊόν, σε στερεωμένη στο προϊόν ετικέτα, στη συσκευασία του ή στα εμπορικά συνοδευτικά έγγραφα. Για την επίθεση της σήμανσης CE είναι απαραίτητη μια Δήλωση Πιστότητας ΕΚ από τον κατασκευαστή που συνοδεύεται από Πιστοποιητικό Ελέγχου της Ματθαίος Βλαχάκης Μηχανολόγος Μηχανικός. Αν. Διευθ. Κτιριακών- Τεχνικών Έργων TÜV HELLAS Αρετή Κατσούρα Μηχανικός Μεταλλείων. Επιθεωρητής TÜV HELLAS, Επιθεωρητής LGA Μαριάνθη Νικολάου Χημικός Μηχανικός. Επιθεωρητής TÜV HELLAS, Επιθεωρητής LGA Παραγωγής στο Εργοστάσιο που εκδίδεται από κοινοποιημένο φορέα. Το δικαίωμα χρήσης της σήμανσης CE αφορά αποκλειστικά τα προϊόντα και τις εγκαταστάσεις που επιθεωρήθηκαν με θετικό αποτέλεσμα. Δεν επιτρέπεται η σήμανση CE να χρησιμοποιηθεί για προϊόντα παραγόμενα σε άλλες εγκαταστάσεις του κατασκευαστή. Η σήμανση CE πάνω σε προϊόντα δομικών κατασκευών, συνοδευόμενη από τη δήλωση συμμόρφωσης του παραγωγού ή και το πιστοποιητικό του κοινοποιημένο φορέα, υποδηλώνει ότι έχουν τηρηθεί από τον παραγωγό οι απαιτήσεις του εναρμονισμένου προτύπου, ενώ οι δηλωμένες τιμές ή κλάσεις χαρακτηριστικών μεγεθών που συνοδεύουν το CE, βοηθούν τους χρήστεςκαταναλωτές-μελετητές στην ορθή επιλογή των καταλληλότερων υλικών για κάθε χρήση. Πιστοποίηση Ελέγχου της Παραγωγής στο Εργοστάσιο Έλεγχος της παραγωγής στο εργοστάσιο σημαίνει συνεχής εσωτερικός έλεγχος της παραγωγής από τον κατασκευαστή. Όλα τα στοιχεία, απαιτήσεις και μέτρα που ακολουθεί ο κατασκευαστής καταγράφονται συστηματικά με τη μορφή γραπτών συμβάσεων και διαδικασιών. Αυτή η καταγραφή του συστήματος ελέγχου της παραγωγής εξασφαλίζει την κοινή κατανόηση της εγγύησης της ποιότητας και επιτρέπει να παρακολουθείται ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνονται τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του προϊόντος καθώς και η αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος ελέγχου της παραγωγής. (CPD Παράρτημα ΙΙΙ, 1) Επομένως ο έλεγχος της παραγωγής στο εργοστάσιο συνδυάζει τις τεχνικές λειτουργίας και όλα τα μέτρα που επιτρέπουν τη διατήρηση και τον έλεγχο της πιστότητας του προϊόντος με τις τεχνικές προδιαγραφές. Αυτό επιτυγχάνεται με ελέγχους και δοκιμές σε εξοπλισμό μετρήσεων, πρώτες ύλες και συστατικά, διεργασίες, μηχανήματα και εξοπλισμό παραγωγής και τελικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοτήτων του υλικού των προϊόντων και χρησιμοποιώντας τα προκύπτοντα αποτελέσματα. Ο φορέας επιθεώρησης ή πιστοποίησης, μετά από επιτυχή ολοκλήρωση της επιθεώρησης, εκδίδει έκθεση επιθεώρησης, όπου τεκμηριώνει όλες τις αποδείξεις συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του εναρμονισμένου προτύπου σε σχέση με τον έλεγχο της παραγωγής στο εργοστάσιο και εκδίδει Πιστοποιητικό Ελέγχου της Παραγωγής στο Εργοστάσιο. Απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ Το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ περιγράφει το σύνολο των χαρακτηριστικών που μπορεί να διαθέτουν τα αδρανή που προορίζονται για σκυρόδεμα και καθορίζει τους εργαστηριακούς ελέγχους και 40 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

16 δοκιμές που πρέπει να διεξαχθούν ανά περίπτωση. Το ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχουν τα αδρανή, προσδιορίζονται από την προέλευση των αδρανών, το είδος των αδρανών και τις απαιτήσεις για την τελική χρήση. Το κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να καθορίσει τα χαρακτηριστικά και τα επίπεδα τιμών τους. Τα χαρακτηριστικά που απαιτείται κατ ελάχιστο από το πρότυπο να αναγράφονται συνοψίζονται στον πίνακα 1 σύμφωνα με την παράγραφο του εναρμονισμένου προτύπου και το σχετικό πρότυπο δοκιμών. Το κεφάλαιο 4 του προτύπου αφορά τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, το κεφάλαιο 5 τις φυσικές ιδιότητες και το κεφάλαιο 6 τις χημικές ιδιότητες. Παρ. Χαρακτηριστικό Σχετικό πρότυπο 4.3 Κοκκομετρική διαβάθμιση ΕΝ Περιεκτικότητα λεπτόκοκκου κλάσματος ΕΝ Ποιότητα λεπτόκοκκου κλάσματος ΕΝ 933-8, ΕΝ 933-9, ΕΝ Πετρογραφική ανάλυση ΕΝ Η.3 Αποδέσμευση επικίνδυνων ουσιών νομοθεσία Πίνακας 1. Απαιτούμενα ελάχιστα χαρακτηριστικά αδρανών σκυροδέματος βάση ΕΝ Ενδεχόμενη αναθεώρηση του ΚΤΣ θα πρέπει να καθορίσει τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται με βάση τα Ευρωπαϊκά πρότυπα και τα οποία συνοψίζονται στον πίνακα 2. Παρ. Χαρακτηριστικό Σχετικό πρότυπο 4.4 Σχήμα χονδρόκοκκων αδρανών ΕΝ 933-3, ΕΝ Ποσοστό κελυφών σε χονδρόκοκκα αδρανή ΕΝ Αντίσταση σε θρυμματισμό (Los Angeles) ΕΝ Αντίσταση σε θρυμματισμό (αντοχή σε κρούση) 5.3 Αντίσταση σε φθορά ΕΝ Για τελική στρώση επιφάνειας: - Τιμή επιταχυνόμενης στίλβωσης (PSV) ΕΝ Αντίσταση σε επιφανειακή απότριψη (AAV) ΕΝ , Α - Αντίσταση σε απότριψη από ελαστικά αυτοκινήτων ΕΝ Πυκνότητα και απορρόφηση νερού ΕΝ Φαινόμενο βάρος ΕΝ Ανθεκτικότητα - Ανθεκτικότητα σε ψύξη - απόψυξη ΕΝ /2 - Συστολή ξήρανσης ΕΝ Αλκαλο-πυριτική αντίδραση 6.2 Περιεκτικότητα σε χλώριο ΕΝ Ενώσεις θείου - Θειικά διαλυτά σε οξύ - Συνολική περιεκτικότητα θείου ΕΝ Άλλα συστατικά ΕΝ Ανθρακούχες ενώσεις ΕΝ Πίνακας 2. Υπολειπόμενα χαρακτηριστικά αδρανών σκυροδέματος βάση ΕΝ Για την πιστοποίηση των αδρανών απαιτείται να διεξαχθεί αρχική δοκιμή τύπου, η οποία ξαναγίνεται όποτε: α) πρόκειται να χρησιμοποιηθεί νέα πηγή αδρανών β) υπάρχει σημαντική αλλαγή στη φύση των πρώτων υλών ή των συνθηκών παραγωγής που ενδέχεται να επηρεάσει τις ιδιότητες των αδρανών. Κατά τον έλεγχο της παραγωγής στο εργοστάσιο, ο κατασκευαστής υποχρεούται να διεξάγει δοκιμές με βάση συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η ελάχιστη συχνότητα δοκιμών καθώς και η μέθοδος δοκιμής για κάθε περίπτωση, προσδιορίζεται στο Παράρτημα Η του προτύπου. Εμπειρία - Συμπεράσματα από Πιστοποιήσεις Λατομείων σε Ελλάδα και Κύπρο Από τον Μάιο του 2005 ο Φορέας Πιστοποίησης ΤÜV ΕΛΛΑΣ σε συνεργασία με τον Γερμανικό Κοινοποιημένο Φορέα για Πιστοποίηση Αδρανών Υλικώ

17 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΑ ΑΔΡΑΝΗ επιθεωρήσει και πιστοποιήσει (υπό την κοινοποίηση του LGA) σημαντικό αριθμό λατομείων σε Ελλάδα και Κύπρο (επισυνάπτεται σχετικός κατάλογος). Από αυτές τις επιθεωρήσεις προέκυψε ότι, αν και ο αριθμός των λειτουργούντων λατομείων στην Ελλάδα είναι μεγάλος, η πιστοποίηση έχει καθυστερήσει και αναλογικά ο αριθμός των πιστοποιημένων λατομείων είναι μικρός σε σχέση με την Κύπρο. Οι λόγοι αυτής της καθυστέρησης (ας μην ξεχνάμε ότι καταληκτική ημερομηνία εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Προτύπων, των σχετικών με τα Αδρανή ήταν η 01/06/2004), μπορούν να συνοψισθούν ως ακολούθως: Η Υπουργική Απόφαση 5328/122 από που είναι σχετική με την υποχρεωτική πιστοποίηση συμμόρφωσης των αδρανών έχει εκδοθεί τον τελευταίο χρόνο, ενώ δεν έχει διεξαχθεί αναθεώρηση του ΚΤΣ 97 για το προσδιορισμό /τροποποίηση των απαιτούμενων δοκιμών/ορίων (όπως συνέβη παραδείγματος χάριν αντίστοιχα για το Τσιμέντο), με αποτέλεσμα να προκαλείται σύγχυση στους περισσότερους παραγωγούς αδρανών υλικών και τα λατομεία να επιβαρύνονται με την εκτέλεση εργαστηριακών ελέγχων σύμφωνα με διαφορετικά πρότυπα, ώστε να καλύπτουν και τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Προτύπων και εκείνες των πελατών. Το μεγαλύτερο μέρος των σχετικών Προτύπων ( προϊόντων και δοκιμών) δεν είναι διαθέσιμα στην Ελληνική Γλώσσα, πράγμα που προκαλεί μεγάλες δυσκολίες στη κατανόηση και εφαρμογή τους. Δεν έχει καθοριστεί η αρχή επιτήρησης της αγοράς. Αντίθετα το Κράτος της Κύπρου εξέδωσε στις 8 Απριλίου 2006 (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ της Επίσημης Εφημερίδας της Δημοκρατίας, Αρ. 3976, ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ, ΜΕΡΟΣ Ι) τη «Κανονιστική Διοικητική Πράξη» Αρ. 177 περί των «Βασικών Απαιτήσεων (Προϊόντα Δομικών Κατασκευών) Κανονισμοί του 2003» για τον Καθορισμό των Επιπέδων των Βασικών Απαιτήσεων Προϊόντων Δομικών Κατασκευών κατά CYS EN 12620, CYS EN 13043, CYS EN & CYS EN 13242, συνοδευόμενο από τέσσερα Παραρτήματα (ανάλογα με τα υλικά) όπου θέτονται οι απαιτήσεις και τα όρια και υποχρεωτική ημερομηνία ισχύς του Διατάγματος από 1η Μαίου Το αποτέλεσμα είναι σχεδόν το σύνολο των Λατομείων της Κύπρου να εφαρμόσει τα σχετικά Πρότυπα και να προχωρήσει σε πιστοποιήσεις των προϊόντων τους και το σημαντικότερο οι προδιαγράφοντες, οι παραγωγοί και οι χρήστες να διαθέτουν τελικά κοινή «γλώσσα» επικοινωνίας. Πληροφοριακά, παραθέτουμε ακολούθως, σε γενικές γραμμές, τις απαιτήσεις (ελεγχόμενες ιδιότητες και καθορισμένα ή μη όρια με βάση το μέγεθος των κόκκων τους, τη προέλευσή τους και ειδικές χρήσεις) που ισχύουν για τα Αδρανή Σκυροδέματος στη Κύπρο, σύμφωνα με το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι (Παράγραφος 2) του ανωτέρω αναφερομένου Διατάγματος: Σχήμα Αδρανών, Μέγεθος Αδρανών, Πυκνότητα Αδρανών, Περιεκτικότητα σε Παιπάλη, Ποιότητα παιπάλης, Αντοχή σε Κατακερματισμό, Αντοχή σε Ολισθηρότητα, Περιεκτικότητα σε χλώριο, Θειικά Διαλυτά σε Οξύ, Συνολική Περιεκτικότητα Θείου, Απορροφητικότητα σε Νερό, Αντοχή σε Ψύξη Απόψυξη & Αντοχή σε Αλκαλοπυριτικές Αντιδράσεις. Επ ιτήρηση της αγοράς Η επιτήρηση της αγοράς αποτελεί βασικό εργαλείο για την επιβολή των οδηγιών νέας προσέγγισης. Ο σκοπός της επιτήρησης της αγοράς είναι να διασφαλίζει ότι οι διατάξεις των εφαρμοστέων οδηγιών τηρούνται στο σύνολο της Κοινότητας. Οι πολίτες έχουν δικαίωμα σε ισοδύναμο επίπεδο προστασίας παντού ανά την ενιαία αγορά, ανεξάρτητα από την προέλευση του προϊόντος. Επιπλέον, η επιτήρηση της αγοράς είναι σημαντική προς το συμφέρον των οικονομικών παραγόντων, δεδομένου ότι βοηθά στην εξάλειψη του αθέμιτου ανταγωνισμού. Το άρθρο 10 της συνθήκης ΕΚ προβλέπει ότι τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλίζουν τήρηση των υποχρεώσεών τους που προκύπτουν από τη συνθήκη. Επομένως, η επιβολή της νομοθεσίας αποτελεί υποχρέωση των κρατών μελών και η επιτήρηση της αγοράς είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για την επιβολή των οδηγιών νέας προσέγγισης, ιδίως λαμβάνοντας μέτρα ώστε να ελέγχεται ότι τα προϊόντα πληρούν τις απαιτήσεις των εφαρμοστέων οδηγιών, ότι αναλαμβάνεται δράση ώστε τα μη συμμορφούμενα προϊόντα να υποχρεώνονται σε συμμόρφωση και να επιβάλλονται κυρώσεις όταν αυτό είναι απαραίτητο. Οι αρχές επιτήρησης της αγοράς πρέπει να έχουν τους απαραίτητους πόρους και αρμοδιότητες για τις εν λόγω δραστηριότητες επιτήρησης, να διασφαλίζουν την τεχνική αρμοδιότητα και την επαγγελματική ακεραιότητα του προσωπικού τους και να ενεργούν κατά τρόπο ανεξάρτητο και ισότιμο, τηρώντας παράλληλα την αρχή της αναλογίας. Η επιτήρηση της αγοράς περιλαμβάνει δύο βασικά στάδια: 1. οι εθνικές αρχές επιτήρησης πρέπει να παρακολουθούν ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά συμμορφώνονται προς τις διατάξεις της εφαρμοστέας εθνικής νομοθεσίας, η οποία ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο τις οδηγίες νέας προσέγγισης και, 2. κατά συνέπεια, όταν είναι απαραίτητο, να αναλαμβάνουν δράση ώστε να αποκαθίσταται η συμμόρφωση. Η αποτελεσματική εφαρμογή των οδηγιών συνήθως προβλέπει ότι οι αρχές επιτήρησης πρέπει: να ενεργούν σε συνεργασία με τους κατασκευαστές και τους προμηθευτές να αναλαμβάνουν κατάλληλη δράση εναντίον του προσώπου το οποίο τοποθέτησε τη σήμανση CE σε μη συμμορφούμενο προϊόν και εναντίον εκείνων οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τη μη συμμόρφωση του προϊόντος και να έχουν τη δυνατότητα να προειδοποιούν τα άτομα ότι ενδέχεται να ευρίσκονται σε κίνδυνο, να καταστρέφουν επικίνδυνα προϊόντα και να απαγορεύουν την εξαγωγή τους, να απαγορεύουν τη χρήση τέτοιου είδους προϊόντων και να απαιτούν την ανάκληση πιστοποιητικών. Στην περίπτωση προϊόντων που εισάγονται από τρίτες χώρες, οι τελωνειακές αρχές πρέπει να αναστέλλουν την παράδοση των προϊόντων: όταν συναντούν προϊόντα, τα οποία παρουσιάζουν ορισμένα χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σοβαρή αμφιβολία ως προς την ύπαρξη σοβαρού και άμεσου κινδύνου στην υγεία και την ασφάλεια, ή όταν συναντούν προϊόντα, τα οποία δεν συνοδεύονται από έγγραφο ή δεν φέρουν σήμανση σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες για την ασφάλεια των προϊόντων. Στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμα δραστηριοποιηθεί οι εθνικές αρχές επιτήρησης για τα περισσότερα προϊόντα, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν στην αγορά προϊόντα χωρίς τους απαιτούμενους ελέγχους και τα οποία εγκυμονούν κινδύνους στους καταναλωτές. Οι τελευταίες περιπτώσεις με επικίνδυνα προϊόντα επιβεβαιώνουν την παντελή έλλειψη επιτήρησης της αγοράς και την πλημμελή παρουσία του κρατικού μηχανισμού. Παράλληλα το καταναλωτικό κοινό, απαξιεί τα προϊόντα με σήμανση CE μη γνωρίζοντας την κρισιμότητα της ύπαρξης σήμανσης, καθώς δεν είναι ενημερωμένο και ο κρατικός φορέας δεν έχει ευαισθητοποιηθεί ανάλογα. Επομένως, η επιτήρηση της αγοράς είναι σημαντική, δεδομένου ότι βοηθά στην εξάλειψη του αθέμιτου ανταγωνισμού και η ανάγκη δημιουργίας ελληνικού φορέα επιτήρησης της αγοράς στο προϊόντα δομικών κατασκευών κρίνεται ολοένα και περισσότερο επιτακτική, καθώς όλο και περισσότερα προϊόντα εξαγγέλλουν καθημερινά ότι εναρμονίζονται προς τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις. H «ΧΑΛΥΨ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ», τα Λατομεία «Β.ΤΣΟΚΑΝΗ», η «ΤΕΡΝΑ», τα «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ» είναι μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες του κλάδου που εμπιστεύτηκαν την TÜV HELLAS για την πιστοποίηση των λατομείων τους. Ακολουθεί κατάλογος με τις πιστοποιήσεις λατομείων που έχουν εκδοθεί στα πλαίσια της 89/106/ΕΟΚ σε Ελλάδα και Κύπρο. 42 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

18

19 ΕΝΗΜΕΡΩ ΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΛΙΜΕΝΙΚΩ Ν ΕΡΓΩ Ν ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩ ΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩ Ν ΖΩ ΝΩ Ν Μυτιλήνη, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Β ΑΝΑΚΟΙΝΩ ΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ Τμήμα Επιστήμης της Θάλασσας Πανεπιστημίου Αιγαίου Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Σιγρίου ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΩ Ν Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λέσβου Λιμενικού Ταμείου Λέσβου Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας -Τμήμα ΒΑ Αιγαίου Ναυτιλιακής Εταιρείας Λέσβου Δήμου Ερεσού Δήμου Καλλονής Δήμου Μήθυμνας Δήμου Μυτιλήνης Δήμου Πλωμαρίου Δήμου Πολιχνίτου ΟΡΓΑΝΩ ΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ E.M.Π. Αζοράκος Σ. Αναστασάκη Ε. Ανδριάνης Σ. Γιαντσή Θ. Μέμος Κ. Μουτζούρης Κ. Τσουκαλά Β. ΤΟΠΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩ ΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ζούρος Ν., Πανεπιστήμιο Αιγαίου Καραμπάς Θ., Πανεπιστήμιο Αιγαίου Κομβούτης Μ., Μελετητής Λέκκας Θ., Πανεπηστήμιο Αιγαίου Βαρβαγιάννης Δ., Δήμαρχος Πλωμαρίου Γιακαλής Α., Δήμαρχος Μυτιλήνης Καραντώνης Σ., Δήμαρχος Μήθυμνας Καρδαράς Σ., Δήμαρχος Ερεσού Συκάς Ι., Δήμαρχος Πολιχνίτου Φαναραδέλλης Δ., Δήμαρχος Καλλονής ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Αζοράκος Σ., Ε.Μ.Π. Αλεξούλη - Λειβαδίτη Α., Ε.Μ.Π. Αναστασάκης Γ., Πανεπιστήμιο Αθηνών Ανδριάνης Σ., Ε.Μ.Π. και ΤΡΙΤΩΝ Σύμβουλοι Μηχανικοί Αντωνόπουλος Ι., Πανεπιστήμιο Πατρών Αντωνόπουλος Χ., ΜΑΡΝΕΤ Γεωργιάδου Μ., ΥΠΕΧΩΔΕ Δήμας Α., Πανεπιστήμιο Πατρών Δουκάκης Ε., Ε.Μ.Π. Δρέττας Γρ., Α.Δ.Κ. Ευριπίδου Κ., Αρχή Λιμένων Κύπρου Ζούρος Ν., Πανεπιστήμιο Αιγαίου Θεοχάρης Ι., ΟΛΠ Α.Ε. Ιακώβου Ν., Τμήμα Δημοσίων Έργων Κύπρου Καραμπάς Θ., Πανεπιστήμιο Αιγαίου Καρύδης Μ., Πανεπιστήμιο Αιγαίου Κομβούτης Μ., Μελετητής Κουτίτας Χ., Α.Π.Θ. Κυπραίος Ν., M.O.Δ. Α.Ε. Λέκκας Θ., Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ματσούκης Π.-Φ., Δ.Π.Θ. Μέμος Κ., Ε.Μ.Π. Μουτζούρης Κ., Ε.Μ.Π. Παναγιωτίδης Π., ΕΛΚΕΘΕ Παναγόπουλος Ν., ΤΡΙΤΩΝ Σύμβουλοι Μηχανικοί Περισσοράτης Κ., ΙΓΜΕ Πρίνος Π., Α.Π.Θ. Ρογκάν Α., ΡΟΓΚΑΝ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Σιώρης Ι., ΤΡΙΤΩΝ Σύμβουλοι Μηχανικοί Σπυριδάκης Μ., ΜΑΡΝΕΤ Σολομωνίδης Χ., ΡΟΓΚΑΝ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Σπυρόπουλος Κ., ΤΡΙΤΩΝ Σύμβουλοι Μηχανικοί Στείρος Ε., Πανεπιστήμιο Πατρών Τουμαζής Α., Μελετητής Τσαβδάρης Μ., ΥΠΕΧΩΔΕ Τσέκος Χ., Α.Δ.Κ. Τσουκαλά Β., Ε.Μ.Π. Χαραλαμπόπουλος Η., ΥΠΕΧΩΔΕ Χατζημπίρος Κ., Ε.Μ.Π. Οι επιθυμούντες να συμμετάσχουν στο Συνέδριο παρακαλούνται να αποστείλουν συμπληρωμένο το παρακάτω δελτίο συμμετοχής στο:ε.μ.π. Εργαστήριο Λιμενικών Έργων (για το Τέταρτο Πανελλήνιο Συνέδριο ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΖΩΝΩΝ ) Ηρώων Πολυτεχνείου 5 Ζωγράφου Τ.Κ ή στο fax ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩ ΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩ Ν ΖΩ ΝΩ Ν Μυτιλήνη, Σεπτεμβρίου 2008 Προτίθεμαι να παρακολουθήσω τις εργασίες του συνεδρίου Ονοματεπώνυμο:... Ειδικότητα/Θέση:... Οργανισμός/Εταιρία:... Συνοδά πρόσωπα:... Διεύθυνση:... Τηλέφωνο/Fax: Ημερομηνία... Υπογραφή... ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να απευθυνθούν στο Εργαστήριο Λιμενικών Έργων ΕΜΠ. Τηλέφωνα: , , fax , (Αναστασάκη Ε., Γιαντσή Θ., Τσουκαλά Β.). lhw@central.ntua.gr 44 ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩ Ν ΜΗΧΑΝΙΚΩ Ν ΕΛΛΑΔΟΣ

20