Α2: ΤΕΥΧΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ ΜΕΛΕΤΗ: ΣΧΕΔΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Σ.Β.Α.Κ.) Αριθμός μελέτης: 33/2018 ΧΡΗΜ/ΣΗ: Πράσινο Ταμείο (Άξονας Προτεραιότητας 4 «Αστική Βιώσιμη Κινητικότητα» του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ» ΠΡΟΕΚΤΙΜΩΜΕΝΗ ΑΜΟΙΒΗ: ,57 (με ΦΠΑ) Α2: ΤΕΥΧΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΕΡΡΕΣ ΜΑΡΤΙΟΣ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Β. ΤΕΧΝΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Β.1. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Β.2. ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Β.3. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1

3 Α. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Η αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την πόλη των Σερρών αναλύεται λεπτομερώς στο έγγραφο του φακέλου της δημόσιας σύμβασης με τίτλο: Α1- Τεκμηρίωση της σκοπιμότητας υλοποίησης. Εν συντομία, η σκοπιμότητα της υλοποίησης αφορά στην ανάγκη ύπαρξης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τις μετακινήσεις στο Δήμο Σερρών με όρους βιωσιμότητας σε ορίζοντα δεκαετίας και αποτελεί συμμόρφωση στις ευρωπαϊκές οδηγίες. Στην πόλη των Σερρών έχουν γίνει στο παρελθόν προσπάθειες για τη μελέτη και την αναβάθμιση της κινητικότητας με σημαντικότερη και πιο πρόσφατη τη Μελέτη Αστικής Κινητικότητας η οποία εκπονήθηκε το 2015 με χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ και την πράξη «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ». Η Μελέτη αυτή εντόπιζε στην πόλη των Σερρών (στις 17 πολεοδομικές ενότητες) με έμφαση στην κεντρική περιοχή και τα παραδοτέα της περιλαμβάνουν ενδελεχή δεδομένα μετρήσεων και αναλύσεις τους, αξιολόγηση εναλλακτικών προτάσεων μετά από ανάπτυξη συγκοινωνιακού προτύπου σε ευρέως διαδεδομένο λογισμικό κυκλοφοριακού σχεδιασμού, προτεινόμενες επεμβάσεις σε βραχύ, μέσο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Από την ολοκλήρωση της Μελέτης Αστικής Κινητικότητας-ΜΑΚ το Νοέμβριο 2015 διαμορφώνονται ορισμένες νέες συνθήκες όπως η επέκταση της ανάπλασης της οδού Κ.Καραμανλή και η διαμόρφωση συνθηκών ήπιας κυκλοφορίας στο τμήμα της από την οδό Ιουστινιανού έως την οδό Θεσσαλονίκης, η υπό μελέτη ανάπλαση της οδού Ερμού, η διενέργεια ορισμένων διανοίξεων τοπικών οδών στις περιοχές Αγ.Αναργύρων, η διαμόρφωση και ασφαλτόστρωση οδικών τμημάτων οδών στην περιοχή Σιγής, κ.ά. Πέρα από τις νέες συνθήκες, είναι απαραίτητη η στρατηγική θεώρηση των συνθηκών κινητικότητας διευρύνοντας την περιοχή και το αντικείμενο μελέτης της Μελέτης Αστικής Κινητικότητας, για παράδειγμα μελετώντας τους οικισμούς δορυφόρους του Λευκώνα και του Αγ. Ιωάννη που γεννούν μετακινήσεις λόγω μόνιμης κατοικίας και εργασίας, υλοποιώντας έρευνες μετακινήσεων προέλευσης προορισμού κ.ά. και κυρίως υιοθετώντας για το στρατηγικό σχεδιασμό των μετακινήσεων νέες μεθοδολογίες. Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.) έρχεται να καλύψει τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις όντας ένα στρατηγικό σχέδιο το οποίο βασίζεται σε υφιστάμενες πρακτικές σχεδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη αρχές όπως είναι η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες αποφάσεων, η ολιστική προσέγγιση στην άσκηση πολιτικής καθώς και η συνεχής αξιολόγηση των παρεμβάσεων. Βασικό κριτήριο για την εκπόνηση του σχεδίου είναι η ικανοποίηση των υφιστάμενων και των μελλοντικών αναγκών μετακίνησης προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής στα αστικά κέντρα. Η μεθοδολογία της μελέτης θα βασισθεί στις ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (GUIDELINES, DEVELOPING AND IMPLEMENTING A SUSTAINABLE URBAN MOBILITY PLAN) που έχει εκδώσει η European Platform on Sustainable Urban Mobility Plans. (Ο πλήρης κύκλος βημάτων και δραστηριοτήτων ενός ΣΒΑΚ είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα: Επιπρόσθετα, σύμφωνα και με τις κατευθύνσεις του χρηματοδοτικού προγράμματος του Πράσινου Ταμείου, επισημαίνεται ότι μετά την έκδοση των κατευθυντήριων πλαισίων προδιαγραφών, η εκπονούμενη μελέτη ΣΒΑΚ θα εναρμονιστεί με τα σχετικά κατευθυντήρια 2

4 πλαίσια και θα ακολουθήσει τις διαδικασίες οι οποίες θα προβλέπονται ως προς την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους συναρμόδιους φορείς. Ακολουθεί η περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου της μελέτης, η οποία θα αξιοποιήσει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό την υπάρχουσα Μελέτη Αστικής Κινητικότητας, το υλικό της οποίας θα δοθεί στον ανάδοχο μελετητή. Β. ΤΕΧΝΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Β.1. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Ο Δήμος Σερρών στην τρέχουσα μορφή του δημιουργήθηκε την , με το Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87Α/ ) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πρόγραμμα Καλλικράτης» ύστερα από τη συνένωση των πρώην Δήμων Σερρών, Καπετάν Μητρουσίου, Λευκώνα, Σκουτάρεως καθώς και τις πρώην κοινότητες Άνω Βροντούς και Ορεινής. Ο πληθυσμός του Δήμου σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή (2011) ανέρχεται σε κατοίκους και η έκτασή του σε 600,479 τ.χλμ. Διοικητικά ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών/ Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Έδρα του Δήμου είναι η πόλη των Σερρών με πληθυσμό κατ. (ΕΛΣΤΑΤ, 2011). Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και το μεγαλύτερο περιφερειακό αστικό κέντρο της Κεντρικής Μακεδονία, ενώ προβλέπεται να λειτουργήσει ως πόλος ανάπτυξης της ευρύτερης πεδιάδας των Σερρών, αλλά και ως κέντρο διασυνοριακής συνεργασίας, αξιοποιώντας τη θέσης της, το πληθυσμιακό της μέγεθος και την δυνατότητα ανάπτυξης διοικητικών υποδομών και πρωτοβουλιών διαβαλκανικού χαρακτήρα. Η περιοχής μελέτη (ΠΜ) περιλαμβάνει την πόλη των Σερρών, στα όρια της περιοχής μελέτης της Μελέτη Αστικής Κινητικότητας καθώς και τους οικισμούς Λευκώνα και Αγίου Ιωάννη, λόγω της άμεσης γειτνίασης με την πόλη, της ύπαρξης πόλων έλξης μετακινήσεων και των συνθηκών κινητικότητας. Θα εξεταστούν επίσης και οι συνδέσεις όμορων οικισμών που οι κάτοικοί τους πραγματοποιούν καθημερινές μετακινήσεις προς την πόλη των Σερρών. Β.2. ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Σύμφωνα με τις με τις γενικές κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ΣΒΑΚ 1, η διαδικασία ανάπτυξης ενός ΣΒΑΚ, αποτελείται από 4 Φάσεις (Phases), 11 Βήματα (Steps) και 32 Δραστηριότητες. Όλες αυτές οι διαδικασίες περιγράφονται σχηματικά από τον γνωστό ως "Κύκλο των ΣΒΑΚ", όπως παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα. 1 GUIDELINES Developing and Implementing a Sustainable Urban Mobility Plan, ELtis,

5 Στόχος της μελέτης είναι η εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για το Δήμο Σερρών, μέσω της υλοποίησης των παρακάτω δράσεων, τα οποία αποτελούν δράσεις του κύκλου ΣΒΑΚ: 1. Προετοιμασία ανάλυσης υφιστάμενων προβλημάτων κινητικότητας και ευκαιριών ανάπτυξης ενός βιώσιμου συστήματος μεταφορών, μέσω της καταγραφής των υφιστάμενων κυκλοφοριακών χαρακτηριστικών της περιοχής μελέτης. 2. Ανάπτυξη ενός κοινού οράματος για την κινητικότητα και ενεργή ενημέρωση του ευρύ κοινού για αυτό. 3. Καθορισμός προτεραιοτήτων για την κινητικότητα του Δήμου Σερρών και ανάπτυξη ειδικών (S.M.A.R.T. 2 κατά την ευρωπαϊκή ορολογία) στόχων για την παρακολούθηση της επίτευξης των σκοπών του ΣΒΑΚ. 4. Ανάπτυξη σεναρίων διαχείρισης βιώσιμης κινητικότητας της υπό μελέτη περιοχής. 5. Προσδιορισμός (μέσα από βιβλιογραφική ανασκόπηση βέλτιστων πρακτικών) των μέτρων εκείνων που κρίνονται το δυνατόν αποτελεσματικότερα για την ικανοποίηση των στόχων που τέθηκαν. 6. Προετοιμασία σχεδίου δράσης και προϋπολογισμού των προτεινόμενων μέτρων. Βασικό αντικείμενο της μελέτης είναι η εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου με επίκεντρο την κινητικότητα κατοίκων, εργαζομένων και επισκεπτών που θα υποδεικνύει με σαφήνεια τα μέτρα και τις παρεμβάσεις που θα πρέπει να αναπτύξει ο Δήμος. Τα μέτρα και οι παρεμβάσεις αυτές θα πρέπει να θέτουν τις βάσεις για μια βιώσιμη πόλη, να αναφέρονται τόσο σε βραχυχρόνιο όσο και σε μακροχρόνιο ορίζοντα εφαρμογής και να καλύπτουν όλες τις συνιστώσες του συστήματος αστικών μεταφορών: Δίκτυα (οδικό δίκτυο, ποδηλατόδρομοι, πεζόδρομοι κλπ) 2 SMART-Specific Measurable Achievable Realistic Time-bound: πρόκειται για συγκεκριμένους, μετρήσιμους, εφικτούς, ρεαλιστικούς και χρονικά περιορισμένους στόχους 4

6 Οχήματα (Ι.Χ., λεωφορεία φορτηγά κλπ) Τερματικούς σταθμούς (σταθμοί ΜΜΜ, χώροι στάθμευσης κλπ) Η διαδικασία υλοποίησης του σχεδίου θα ακολουθήσει τρία (3) στάδια: - Στάδιο Ι: Κατά το πρώτο Στάδιο θα πραγματοποιηθεί καταγραφή και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης σε ότι αφορά την κινητικότητα, αλλά και εντοπισμός των υπαρχόντων προβλημάτων και αναγκών. Θα αναπτυχθεί σε συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή ένα κοινό όραμα για την κινητικότητα στο Δήμο. Επιπλέον, θα διαμορφωθεί ένας αριθμός εναλλακτικών σχεδίων κυκλοφοριακής οργάνωσης και διαχείρισης της κινητικότητας της περιοχής μελέτης, η αξιολόγηση των οποίων θα γίνει μέσω συγκοινωνιακού προτύπου και των ειδικών στόχων που έχουν τεθεί. Κατά τη διάρκεια του Σταδίου θα πραγματοποιηθούν δύο διαβουλεύσεις τις οποίες θα οργανώσει ο Ανάδοχος σε συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή. Η πρώτη θα πραγματοποιηθεί στην αρχή με σκοπό την καταγραφή απόψεων φορέων και πολιτών για τον εντοπισμό υπαρχόντων προβλημάτων και την ανάπτυξη του κοινού οράματος και η δεύτερη θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του Σταδίου στην οποία θα παρουσιαστεί η προκαταρκτική πρόταση προκειμένου να ληφθεί υπόψη η γνώμη φορέων και πολιτών. - Στάδιο ΙΙ: Κατά το δεύτερο Στάδιο θα πραγματοποιηθεί λεπτομερέστερη ανάλυση των προκαταρκτικών προτεινόμενων δράσεων, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα της δεύτερης διαβούλευσης και θα διαμορφωθεί το οριστικό σχέδιο κυκλοφοριακής οργάνωσης. Θα προσδιοριστούν τα μέτρα εκείνα που θα επιτρέψουν την υλοποίηση του επιλεχθέντος σεναρίου και το Στάδιο θα ολοκληρωθεί με την πρώτη έκδοση του ΣΒΑΚ. Η ένταξη μιας παρέμβασης στο σχέδιο γίνεται, αφού προηγούμενα έχει γίνει η οριστική εκτίμηση των επιπτώσεών της. Τέλος επιχειρείται η εκτίμηση των επιπτώσεων του συνολικού σχεδίου με αναφορά σε δείκτες. - Στάδιο ΙΙΙ: Το τρίτο Στάδιο θα περιλαμβάνει την ετοιμασία του σχεδίου δράσης για την υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων καθώς και την ενδεικτική κοστολόγηση των προτεινόμενων μέτρων. Στο τέλος του Σταδίου θα υπάρξει ανοικτή εκδήλωση όπου θα παρουσιαστεί η τελική έκδοση του ΣΒΑΚ με στόχο την τελική αποδοχή του από τους συμμετέχοντες φορείς και πολίτες. Β.3. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Το Σχέδιο θα υλοποιηθεί σε τρία (3) στάδια, τα οποία περιλαμβάνουν τις παρακάτω επιμέρους δραστηριότητες: Στάδιο Ι 1.Καταγραφή και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης - Συλλογή και επισκόπηση υφιστάμενων στοιχείων και μελετών της περιοχής μελέτης. Στον Ανάδοχο θα δοθούν όλες οι μελέτες που έχουν εκπονηθεί και σχετίζονται άμεσα ή και έμμεσα με το αντικείμενο της μελέτης όπως (όχι περιοριστικά) μελέτες κυκλοφοριακές, συγκοινωνιακές, πολεοδομικές, κοινωνικοοικονομικές και αναπτυξιακών έργων, χαρτογραφικά υπόβαθρα, κτλ. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε υφιστάμενες μελέτες εφαρμογής που σχετίζονται με την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, αλλά και αναδεικνύουν την ωριμότητα του Δήμου ως προς την κατεύθυνση αυτή. 5

7 Η Αναθέτουσα αρχή θα διαθέσει στον Ανάδοχο επιπλέον όσα στοιχεία κριθούν απαραίτητα για την υλοποίηση του Σχεδίου, για παράδειγμα σχετικά με τα έργα που μελετούν ή έχουν μελετήσει και πρόκειται να τα υλοποιήσουν κατά το άμεσο μέλλον, έργα τα οποία επηρεάζουν την κινητικότητα στην πόλη ενώ διεξοδικά θα συζητηθούν και τα θέματα των αναπτυξιακών στόχων που προωθεί ο Δήμος. Θα γίνουν παράλληλα επαφές και συλλογή στοιχείων από την Περιφέρεια, την ΕΛ.ΣΤΑΤ. (πληθυσμιακή εξέλιξη, εξέλιξη απασχόλησης, εξέλιξη εισοδημάτων, εξέλιξη ιδιοκτησίας ΙΧ και άλλων οχημάτων κλπ. σύμφωνα με τις τελευταίες τρεις απογραφές) το ΤΕΙ Κ.Μακεδονίας και το ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ στις Σέρρες, το Αστικό και το Υπεραστικό ΚΤΕΛ, τα σωματεία των Ταξί και των φορτηγών, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και από όποιους άλλους οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς διαθέτουν στοιχεία που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αρτιότητα της μελέτης. Η καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης θα συνοδεύεται και από αξιολόγηση των επιπτώσεων της μέχρι τώρα εφαρμογής της Μελέτης Αστικής Κινητικότητας και των πρόσφατων παρεμβάσεων στην πόλη (λ.χ. Ολοκλήρωση έργου Βιοκλιματικών αναβαθμίσεων, διαμόρφωση οδού Δορυλαίου με ποδηλατοδρόμο, επέκταση ανάπλασης οδού Καραμανλή κ.ά.) - Απογραφή χαρακτηριστικών οδικού δικτύου, χρήσεων γης, δημογραφικών και κοινωνικοοικονομικών στοιχείων της ΠΜ (λειτουργική ιεράρχηση, κυκλοφοριακή οργάνωση, σηματοδοτούμενοι κόμβοι, ρυθμιστική σήμανση, επικαιροποίηση χρήσεων γης, συλλογή κοινωνικοοικονομικών και δημογραφικών δεδομένων, φόρτοι και σύνθεση κυκλοφορίας σε χαρακτηριστικές διατομές, στρέφουσες κινήσεις σε κόμβους και σύνθεση κυκλοφορίας κλπ). Θα απογραφούν τα χαρακτηριστικά του οδικού δικτύου έτσι ώστε να προκύπτει μια ολοκληρωμένη εικόνα της λειτουργίας του και να μπορεί να τεκμηριωθεί η στάθμη εξυπηρέτησής του. - Έρευνα Π-Π των μετακινήσεων και Έρευνα χαρακτηριστικών των μετακινήσεων με τα ΜΜΜ στο Δήμο. Ο ανάδοχος θα πραγματοποιήσει έρευνα ερωτηματολογίων δηλωμένων και αποκαλυπτόμενων προτιμήσεων στα νοικοκυριά προκειμένου να καταγράψει τις ημερήσιες μετακινήσεις τους. Επιπλέον, θα διεξαχθεί έρευνα χαρακτηριστικών ζήτησης σε χαρακτηριστικές γραμμές διήθησης δημοσίων συγκοινωνιών. Τα στοιχεία των ερευνών αυτών θα αξιοποιηθούν στη δόμηση του συγκοινωνιακού προτύπου. - Απογραφή χαρακτηριστικών στάθμευσης. Από την ανάλυση των στοιχείων της έρευνας αυτής θα υπολογιστεί το ακριβές ισοζύγιο προσφοράς/ ζήτησης στην περιοχή μελέτης και θα επισημανθούν οι ανάγκες στάθμευσης των κατοίκων, των επαγγελματιών και των ΑΜΕΑ. - Καταγραφή του συστήματος μέσων μαζικής μεταφοράς. Θα συλλεχθούν τα στοιχεία που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της στάθμης εξυπηρέτησης του συστήματος των δημόσιων συγκοινωνιών. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην ευκολία ή μη προσβασιμότητας των οχημάτων και προσπέλασης των στάσεων από άτομα με προβλήματα κινητικότητας (ηλικιωμένοι) και ΑΜΕΑ. - Καταγραφή δεδομένων για εναλλακτική μετακίνηση. Συλλογή στοιχείων που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της στάθμης εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας πεζών-ποδηλατών. 6

8 - Οδική ασφάλεια. Συλλογή στοιχείων για την αξιολόγηση του συστήματος μεταφορών όσον αφορά την οδική ασφάλεια. Όλα τα παραπάνω θα εισαχθούν σε βάση δεδομένων (GIS), ενώ θα δημιουργηθεί και στατιστική βάση δεδομένων. Επισημαίνεται ότι η μεθοδολογία της καταγραφής των ανωτέρω στοιχείων λ.χ. σχεδιασμός ερωτηματολογίου, η επιλογή των θέσεων για την έρευνα ερωτηματολογίων, το πλήθος και η δειγματοληψία θα περιγραφούν από τον ανάδοχο στην Τεχνική προσφορά και θα αποτελέσουν στοιχείο αξιολόγησης της. 2. Ανάπτυξη κοινού οράματος για την κινητικότητα Σε αυτή τη φάση θα καθοριστεί επί της ουσίας η επιδίωξη της πόλης των Σερρών μέσα από την εφαρμογή του ΣΒΑΚ και το πώς μπορεί να αυξηθεί η κοινωνική συναίνεση. Το ΣΒΑΚ θα πρέπει να σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο που να περιλαμβάνει τη μακροπρόθεσμη ισόρροπη ανάπτυξη όλων των μέσων και μορφών μεταφοράς. Ο Ανάδοχος σε συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή θα αναπτύξει ένα κοινό όραμα και θα εκπονήσει ένα προσχέδιο αυτού, σε μια εύκολη και κατανοητή για το ευρύ κοινό μορφή και στη συνέχεια αυτό θα εμπλουτιστεί με τη διαβούλευση. Το όραμα αυτό θα αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη των εναλλακτικών σεναρίων. 3. Ανάπτυξη ειδικών στόχων Ακολούθως ο Ανάδοχος σε συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή θα προσχεδιάσουν τις προτεραιότητες και μετρήσιμους στόχους (S.M.A.R.T.) (βλ. παραπάνω) σύμφωνα με το κοινό όραμα, οι οποίοι θα επιτρέψουν τόσο την αξιολόγηση των εναλλακτικών σεναρίων βιώσιμης κινητικότητας όσο και την εκτίμηση των επιπτώσεων των μέτρων που θα προταθούν. Η ανάπτυξη των τελικών στόχων (συγκεκριμένων, μετρήσιμων και ρεαλιστικών) σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς θα συμβάλει στην επισκόπηση της προόδου της επίτευξης των σκοπών του ΣΒΑΚ και μετέπειτα στην αξιολόγηση της αποδοτικότητας των μέτρων. Παρακάτω παρουσιάζονται παραδείγματα ειδικών στόχων για τους οποίους θα διαμορφωθεί μεθοδολογία αξιολόγησης από τον Ανάδοχο. Πίνακας 1: Παραδείγματα ειδικών στόχων του ΣΒΑΚ Περιγραφή Στόχου Ποσοτικοποίηση Στόχου Μονάδα Μέτρησης Αναβάθμιση της αστικής οδικής ασφάλειας Αύξηση της προσβασιμότητας Μείωση των ατυχημάτων που αφορούν στην παράσυρση πεζού στο αστικό οδικό δίκτυο. Αύξηση των διαδρομών που μπορούν να γίνονται ανεμπόδιστα από ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Ατυχήματα Χλμ./αριθμός ραμπών 7

9 Μείωση των περιβαλλοντικών ρύπων Αύξηση των ήπιων μεταφορικών υποδομών Μείωση του CO2 εντός του αστικού κέντρου Αύξηση των πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων χλγρ. χλμ. 4. Ανάπτυξη συγκοινωνιακού προτύπου και προσδιορισμός και αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων κυκλοφοριακής διαχείρισης - Ανάπτυξη και προσαρμογή του συγκοινωνιακού προτύπου. Το συγκοινωνιακό πρότυπο θα πρέπει να αναπτυχθεί σε κατάλληλη πλατφόρμα λογισμικού και να είναι ικανό να ποσοτικοποιήσει δεδομένα μεταβολής προσφοράς π.χ. μονοδρομήσειςαμφιδρομήσεις οδών και ζήτησης τόσο για τα δημόσια όσο και για τα ιδιωτικά μέσα. Τα βήματα που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν από τον Ανάδοχο για τη δημιουργία και χρήση του υποδείγματος είναι τα ακόλουθα: Α) Υπολογισμός της ζήτησης των μετακινήσεων Β) Αναπαράσταση της προσφερόμενης συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης Γ) Ανάπτυξη και προσαρμογή συγκοινωνιακού προτύπου Στο Ανάδοχο θα δοθούν αρχεία GIS από το συγκοινωνιακό πρότυπο που αναπτύχθηκε στη Μελέτη Αστικής Κινητικότητας, 2015 έτσι ώστε να εξετάσει αν ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα και αν είναι κατάλληλο να χρησιμοποιηθεί. Η μεθοδολογία που θα χρησιμοποιηθεί από τον Ανάδοχο για τη δημιουργία και χρήση του συγκοινωνιακού προτύπου. θα περιγραφούν από τον ανάδοχο στην Τεχνική προσφορά και θα αποτελέσουν στοιχείο αξιολόγησης της. - Προσδιορισμός και αξιολόγηση σεναρίων. Ο ανάδοχος καλείται σε πλήρη συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή να διαμορφώσει εναλλακτικά σενάρια διαχείρισης της βιώσιμης κινητικότητας για την περιοχή μελέτης, τα οποία θα αποσκοπούν στη βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης πεζών, ποδηλατιστών και ΑΜΕΑ, καθώς και στη σωστή λειτουργία και εξυπηρέτηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Τα σενάρια αυτά θα περιλαμβάνουν τις τάσεις και τις προοπτικές αειφόρου ανάπτυξης της περιοχής, τις προτάσεις που θα βασίζονται στη προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας και τις προτεινόμενες παρεμβάσεις τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τη γενικότερη ανάπτυξη της πόλης. Τα προτεινόμενα σενάρια θα προσομοιωθούν με το προσομοιωθούν με το συγκοινωνιακό πρότυπο, θα αξιολογηθούν οι επιπτώσεις τους και τα αποτελέσματα της προσομοίωσης θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν στην δεύτερη διαβούλευση φορέων και πολιτών. Στάδιο ΙΙ 5. Διαμόρφωση οριστικού σχεδίου κυκλοφοριακής οργάνωσης Μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης διαβούλευσης ο Ανάδοχος θα αξιολογήσει τις απόψεις και τις προτάσεις που εκφράστηκαν για τα προκαταρκτικά σενάρια, θα λάβει υπόψη του τυχόν προβλήματα και αντιρρήσεις που εκφράστηκαν, καθώς επίσης και τις παρατηρήσεις της Αναθέτουσας Αρχής, και θα προβεί στις κατάλληλες αλλαγές των σεναρίων. Κατόπιν μιας εκ νέου αξιολόγησης μέσω του συγκοινωνιακού προτύπου και των ειδικών στόχων που έχουν τεθεί, θα υποβάλει το οριστικό σχέδιο κυκλοφοριακής οργάνωσης το οποίο θα συνοδεύεται από επαρκή και τεκμηριωμένη αιτιολόγηση. 8

10 6. Προσδιορισμός αποτελεσματικών μέτρων Μετά τον καθορισμό των εναλλακτικών σεναρίων και προκειμένου να ικανοποιηθούν στο μέγιστο οι στόχοι που καθορίστηκαν και να υλοποιηθούν τα επιλεχθέντα σενάρια (σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο) θα πρέπει να επιλεγούν τα κατάλληλα μέτρα. Ο προσδιορισμός των μέτρων αποτελεί ένα από τα βασικότερα ορόσημα υλοποίησης του ΣΒΑΚ. Η αποτελεσματικότητα των μέτρων εξαρτάται πολύ και από το βαθμό της μεταξύ τους συνέργειας και για το λόγο αυτό θα πρέπει να θεωρούνται ως πακέτα και όχι μεμονωμένα. 7. Χρήση συνεργειών και δημιουργία ολοκληρωμένων πακέτων μέτρων Ο προσδιορισμός των μέτρων θα γίνει μετά από ανασκόπηση καλών πρακτικών και ανάλυση κόστους οφέλους (με συνεκτίμηση του κόστους συντήρησης) ώστε να επιλεγούν ρεαλιστικά και οικονομικά εφικτά μέτρα που να εξυπηρετούν τις ιδιαίτερες ανάγκες του Δήμου, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη και τους διαθέσιμους χρηματικούς πόρους. Τα τελικά προς εφαρμογή μέτρα, θα έχουν, όπως αναφέρθηκε, μορφή πακέτου μέτρων με διασφάλιση της σύνδεσής τους με τους προκαθορισμένους στόχους του ΣΒΑΚ, ενώ θα διακρίνονται για τη χρήση συνεργειών και ολοκληρωμένης προσέγγισης (επίτευξη πολλαπλών στόχων και διατροπικότητας ενσωμάτωση στον σχεδιασμό χρήσεων γης). 8. Πρώτη έκδοση ΣΒΑΚ Μετά τον καθορισμό του πακέτου μέτρων, ο Ανάδοχος θα παραδώσει στην Αναθέτουσα Αρχή την πρώτη έκδοση του ΣΒΑΚ. Στάδιο ΙΙΙ 9. Προετοιμασία Σχεδίου Δράσης και προϋπολογισμού Στο Στάδιο αυτό θα σχεδιαστεί ο τεχνικός και οικονομικός προγραμματισμός μέσω ενός λεπτομερούς σχεδίου δράσης. Ο Ανάδοχος έπειτα από συνάντηση με την Αναθέτουσα Αρχή και τους εμπλεκόμενους φορείς θα συντάξει Τεχνική Έκθεση με αναλυτική περιγραφή μέτρων και στοιχεία προϋπολογισμού, καθώς και εκτίμηση της αναμενόμενης συμβολής τους στην επίτευξη των ειδικών στόχων. Θα περιλαμβάνει επίσης τις πηγές χρηματοδότησης, τους πιθανούς κινδύνους καθώς και το χρονοδιάγραμμα σχεδιασμού κι εφαρμογής κάθε μέτρου. Στον χρονοπρογραμματισμό θα ενσωματωθεί σχέδιο παρακολούθησης και αξιολόγησης των επιτευγμάτων του Σχεδίου και προτάσεις παράλληλων μέτρων (εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών, εκπαίδευση κτλ). 10. Οριστική έκδοση ΣΒΑΚ Στο τελικό αυτό Σχέδιο θα έχουν ενσωματωθεί οι παρατηρήσεις της Αναθέτουσας Αρχής και, κατόπιν του ελέγχου ποιότητάς του από αυτήν, θα κατατεθεί για έγκριση και παραλαβή από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σερρών. 11. Οριζόντιες Δράσεις 9

11 Καθ όλη τη διάρκεια του έργου θα λαμβάνουν χώρα δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού (σχεδιασμός, δημιουργία και διάχυση ενημερωτικού υλικού για το ΣΒΑΚ, σύνταξη ενημερωτικών δελτίων για τα ΜΜΕ κλπ) μέσα στις οποίες περιλαμβάνεται και μια ανοιχτή εκδήλωση σε φορείς και πολίτες στο τέλος του Σταδίου ΙΙΙ για την παρουσίασηενημέρωση της τελικής έκδοσης του ΣΒΑΚ, καθώς και για την ενίσχυση της αποδοχής για την υλοποίηση του Σχεδίου. 12. Διαβουλεύσεις Για την υλοποίηση του έργου θα συσταθεί Ομάδα Εργασίας (ΟΕ) ΣΒΑΚ από υπηρεσιακούς παράγοντες και θα γίνει συγκρότηση Δικτύου Φορέων (ΔΦ) που θα αποτελείται από εκπροσώπους φορέων της πόλης οι οποίων οι αρμοδιότητες άπτονται ζητήματα κινητικότητας. Η ΟΕ ΣΒΑΚ, εκπρόσωποι του ΔΦ και πολίτες θα συμμετέχουν και στις διαβουλεύσεις που θα πραγματοποιηθούν: 1 η Διαβούλευση: Παρουσίαση ευρημάτων από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και παρουσίαση συζήτηση ανάπτυξης κοινού οράματος, Καταγραφή απόψεων φορέων και πολιτών με στόχο των εντοπισμό προβλημάτων κινητικότητας. 2 η Διαβούλευση: Παρουσίαση εναλλακτικών σεναρίων (προκαταρκτική πρόταση) Καταγραφή απόψεων φορέων και πολιτών Επισημαίνεται ότι ο Ανάδοχος θα έχει την ευθύνη σχεδιασμού και οργάνωσης των δράσεων ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης του κοινού σε πολλαπλά επίπεδα λ.χ. διαβούλευση με το κοινό μέσω ανακοινώσεων, μέσω κοινωνικών δικτύων, ειδικής διαδραστικής ιστοσελίδας την οποία θα αναπτύξει και θα συντηρεί ο ανάδοχος, έντυπου υλικού, δημοσίων παρουσιάσεων και οτιδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο προτείνει ο ανάδοχος. Η μεθοδολογία της υλοποίησης των ανωτέρω θα περιγραφούν από τον ανάδοχο στην Τεχνική προσφορά και θα αποτελέσουν στοιχείο αξιολόγησης της. ΛΙΣΤΑ ΠΑΡΑΔΟΤΕΩΝ ΜΕΛΕΤΗΣ Π1: Πρακτικά 1 ης Διαβούλευσης Π2: Καταγραφή και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης Π3: Ανάπτυξη Κοινού οράματος Π4: Επισκόπηση Συγκοινωνιακού Προτύπου και αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων κινητικότητας Π5: Πρακτικά 2 ης Διαβούλευσης Π6: Πρώτη Έκδοση ΣΒΑΚ Π7: Σχέδιο Δράσης Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Π8: Οριστική έκδοση ΣΒΑΚ Π9: Δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης κοινού 10

12 Στάδιο Ι 3 1 η Διαβούλευση Καταγραφή και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης Ανάπτυξη Κοινού οράματος Κυκλοφοριακό Μοντέλο Ανάπτυξη και αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων κινητικότητας 2 η Διαβούλευση Στάδιο ΙΙ 4 Οριστικό σχέδιο κυκλοφοριακής οργάνωσης Προσδιορισμός αποτελεσματικών μέτρων Πρώτη έκδοση ΣΒΑΚ 1 ος Μήνας ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΕΛΕΤΗΣ «Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.) Δήμου Σερρών» 2 ος 3 ος 4 ος 5 ος 6 ος 7 ος Μήνας Μήνας Μήνας Μήνας Μήνας Μήνας 8 ος Μήνας 9 ος Μήνας 10 οςς Μήνας Στάδιο ΙΙΙ 5 Σχέδιο Δράσης Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Οριστική έκδοση ΣΒΑΚ 3 Μετά από κάθε Στάδιο ακολουθεί έγκριση και παραλαβή από την Αναθέτουσα Αρχή 4 Μετά από κάθε Στάδιο ακολουθεί έγκριση και παραλαβή από την Αναθέτουσα Αρχή 5 Μετά από κάθε Στάδιο ακολουθεί έγκριση και παραλαβή από την Αναθέτουσα Αρχή 11

13 12