ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ; Η Πρόκληση της Ελεύθερης Βούλησης. Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ; Η Πρόκληση της Ελεύθερης Βούλησης. Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ"

Transcript

1 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ; Η Πρόκληση της Ελεύθερης Βούλησης Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ

2

3 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ; Η Πρόκληση της Ελεύθερης Βούλησης Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ Εκδόσεις Ολιστική Αρμονία Γρίβα 23, Χαλάνδρι, Copyright 2016 Αθήνα, Ελλάδα H μετάφραση και η επιμέλεια του βιβλίου έγιναν με την ευγενική και ανιδιοτελή πρόσφορα της Ματίνας Πάσχου Μακέτα εξωφύλλου από "Ruby Red" Διαφημιστική ISBN

4

5 Περιεχόμενα Κεφάλαιο... Σελίδα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πυρηνική Φιλοσοφία Η Αληθινή Πνευματική Φύση μας Το Αποτέλεσμα και η Απόδειξη των Σωστών Επιλογών Δημιουργώντας μια πιο Φωτισμένη Πραγματικότητα 5 Η Μοναδική μας Ελευθερία Είναι το πώς Επιλέγουμε να Αντιδρούμε Τι είναι Πραγματική Ελευθερία Ποιος Θέλω Να Είμαι Όταν Οι Άλλοι Είναι Ανεύθυνοι, Δεν Είναι Ευσυνείδητοι Ή Δεν Τηρούν Τις Συμφωνίες Τους; Οι Ανάγκες του Εγώ μας Απέναντι στις Ανάγκες της Ψυχής μας Τι Ακριβώς Χρειάζομαι; Ποιος θέλω να είμαι όταν οι αγαπημένοι μου είναι άρρωστοι; Επιλογές και Αποφάσεις Επιλογές της Ψυχής; Ποιος θέλω να είμαι όταν οι άλλοι με κρίνουν ή είναι επιθετικοί μαζί μου; Μοίρα και Ελεύθερη Βούληση Λίγα Ενδιαφέροντα Λόγια για την Μετενσάρκωση Ποιος θέλω να είμαι, όταν το σώμα μου είναι σοβαρά άρρωστο; Ο Νόμος του Κάρμα Τα Δώδεκα Πρωταρχικά Μαθήματα Ζωής Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι βλάπτουν εμένα ή τους αγαπημένους μου; Τι Μπορούμε να Μάθουμε από Αυτά που μας Συμβαίνουν...163

6 21 Τι μπορούμε να μάθουμε από την απώλεια ή το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου Ποιος θέλω να είμαι κατά τη διάρκεια ενός διαζυγίου και μετά απ αυτό; Τι Μπορεί να μας Διδάξει μια Απώλεια Ποιος θέλω να είμαι, όταν ο/η αγαπημένος/η μου αφήνει το φυσικό του/της σώμα; Τι Μπορούμε να Μάθουμε από μια Κατάσταση όπου Νιώθουμε Αδικία Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι με προδίδουν; Βιώστε την Αδιάκοπη Σύνδεσή σας με τη Θεϊκή Αγάπη Ποιος θέλω να είμαι, όταν έχουμε διαφορετικές ή συγκρουόμενες ανάγκες; Ανακαλύπτοντας τα Μαθήματά μας μέσα από το Καθρέφτισμα Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι ζητούν από μένα πράγματα που δεν μου είναι εύκολο να δώσω; H Αντίσταση προς την Ελευθερία στη Θετική Αλλαγή Φόβος της Ευτυχίας Ο Φόβος να Νιώσουμε Ασφάλεια, Ηρεμία και να Αφεθούμε Ποιος θέλω να είμαι, όταν είναι προφανές ότι πρόκειται να αφήσω το φυσικό μου σώμα; Ελεύθερη Βούληση kαι Εσωτερικές Συγκρούσεις Η Ελευθερία από Τάσεις 37 Ανοίγοντας Το Δρόμο Προς Την Θετική Αλλαγή H Εφαρμογή των Πνευματικών Τεχνικών Χωρίς Προσκόλληση Ο Εγκέφαλος Ή Η Συνειδητότητα Οι Κίνδυνοι στο Πνευματικό Δρόμο CD, DVD και Βιβλία Σχετικά με τον Συγγραφέα.. 342

7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Μοναδική μας Ελευθερία Είναι το πώς Επιλέγουμε να Αντιδρούμε Σπάνια μπορούμε να ελέγξουμε το τι θα συμβεί, πώς οι άλλοι θα συμπεριφερθούν ή ακόμη και τι αποτελέσματα θα έχουν οι προσπάθειές μας. Τι θα γίνει στην ζωή μας σε μεγάλο βαθμό είναι καθορισμένο από τις προηγούμενες μας σκέψεις, πράξεις, συμπεριφορές, συναισθήματα και επιλογές μας. Επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο τα μαθήματα που επιλέξαμε να μάθουμε μέσα από διάφορες εμπειρίες. Μπορεί να μάθουμε μέσα από διάφορα ευχάριστα και δυσάρεστα ερεθίσματα, προκλήσεις, καταστάσεις, γεγονότα και συμπεριφορές. Αυτά φαίνονται να είναι τυχαία και πολλές φορές άδικα αλλά είναι όλα δική μας δημιουργία και επιλογή. Η μόνη ελευθερία μας είναι να επιλέξουμε πώς θέλουμε να ερμηνεύουμε, να αισθανόμαστε και να αντιδρούμε προς τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Στην πραγματικότητα, η βάση της ελεύθερης βούλησής μας είναι το πώς αντιμετωπίζουμε αυτά που η ζωή φαίνεται να μας σερβίρει. Φανταστείτε ότι η ζωή είναι ένα χαρτοπαίγνιο και ότι μας δίνει κάθε στιγμή συγκεκριμένα χαρτιά. Αυτά είναι ήδη καθορισμένα από αυτά που αναφερόμαστε πιο πάνω. Αυτό που μπορούμε να ελέγξουμε είναι πώς θα παίξουμε μ αυτά τα χαρτιά. Η ελευθερία μας είναι να επιλέγουμε πώς θέλουμε να αντιλαμβανόμαστε, να αισθανόμαστε και να αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις της ζωής. 7

8 Θα εξετάσουμε στο βιβλίο την ελευθερία αυτή και επίσης μερικά πιθανά ερεθίσματα και, πώς θα μπορούσαμε να επιλέξουμε να αντιδράσουμε προς αυτά. Πολλοί δεν αντιλαμβάνονται ότι έχουμε επιλογή για το πως να νιώθουμε. Πιστεύουν, ότι τα συναισθήματά μας δημιουργούνται από αυτά που συμβαίνουν. Αλλά δεν είναι αλήθεια. Εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε τα συναισθήματά μας όχι τα γεγονότα ή η συμπεριφορά των άλλων. Τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις μας είναι το αποτέλεσμα των πεποιθήσεών μας και των προγραμματισμών της παιδικής μας ηλικίας. Αν αλλάξουμε τις πεποιθήσεις μας σε σχέση με αυτό που συμβαίνει, οι αντιδράσεις μας θα εξελιχθούν. Τότε, η εξωτερική μας πραγματικότητα θα αντανακλά τις νέες μας αντιλήψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις μας. Και τότε, θα προσελκύσουμε διαφορετικά γεγονότα και συμπεριφορές, που τώρα θα αντανακλούν τις νέες μας πεποιθήσεις. Όσο αντιδρούμε με παλιούς εδραιωμένους συναισθηματικούς μηχανισμούς, θα ξαναζήσουμε τα ίδια συναισθήματα και θα προσελκύσουμε τις ίδιες συμπεριφορές και γεγονότα. Θα εξετάσουμε ψυχολογικά και φιλοσοφικά τις διάφορες όψεις της Ελεύθερης βούλησης και θα σας παρουσιάσουμε και μερικές πρακτικές επιλογές για εναλλακτικούς τρόπους να νιώθουμε και να συμπεριφερόμαστε. Προσοχή! Θα μοιραστώ μαζί σας στο βιβλίο αυτό την δική μου αντίληψη μετά από 45 χρόνια πνευματικής μελέτης και άσκησης. Σας παρακαλώ να μην δεχτείτε κάτι μόνο επειδή το γράφω εγώ. Αν σας φαίνεται σωστό, τότε αγκαλιάστε και εφαρμόστε αυτά που διαβάζετε. Αν όχι, συνεχίστε να αναζητάτε την δική σας αλήθεια και ζήστε σύμφωνα με αυτήν. Όμως ψάξτε! Μην αφήνετε την ζωή σας στα χέρια τον παιδικών συμπερασμάτων σας. Σκεφθείτε, αναζητήστε να διαμορφώσετε την δική σας κοσμολογία και ζήστε την. 8 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

9 Αλήθειες και Αρετές που μας Απελευθερώνουν Μαζί με το θέμα της ελεύθερης βούλησης θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες από τις πεποιθήσεις ή για μένα «αλήθειες» που με έχουν βοηθήσει με πολλούς τρόπους στη ζωή μου. Μας δίνουν νόημα λόγο ύπαρξης. Μας επιτρέπουν να αποδεχόμαστε την τωρινή μας, μάλλον χαμηλή κατάσταση συνειδητότητας και συμπεριφοράς σαν ανθρώπινα όντα, ενώ ταυτόχρονα μας δίνουν τη δύναμη να βελτιώσουμε το επίπεδο της συνειδητότητας μας. Μας επιτρέπουν να συγχωρούμε και να αγαπάμε τους άλλους και τον εαυτό μας, όταν δεν μπορούμε να συμπεριφερόμαστε όπως θα θέλαμε. Επίσης, μας δίνουν την δύναμη να αντιμετωπίζουμε πιο αποτελεσματικά και σταθερά την αρνητικότητα γύρω μας. Μας βοηθάνε να κατανοούμε και να αγαπάμε τον εαυτό μας, παρόλο που είμαστε ακόμη μακριά από αυτό που θα θέλαμε να είμαστε. Μας προσφέρουν την ώθηση να βελτιώσουμε τον εαυτό μας σε όλα τα επίπεδα. Μας δίνουν τη δύναμη να αντιμετωπίζουμε πιο εύκολα και άφοβα τις δυσκολίες ή τις αρνητικές καταστάσεις. Μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας και να τους ξεπεράσουμε. Μας δίνουν τη δύναμη να είμαστε ο εαυτός μας, ακόμη κι όταν αυτό σημαίνει να είμαστε διαφορετικοί από αυτό που θέλουν οι άλλοι. Μας επιτρέπουν να είμαστε ευτυχισμένοι, ακόμη κι όταν τα πράγματα δεν γίνονται όπως θα θέλαμε. Μας δίνουν την πίστη ότι βασικά είμαστε όλοι καλοί, ακόμη κι αν Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 9

10 έχουμε αδυναμίες και ελαττώματα. Μας ελευθερώνουν από το φόβο του θανάτου. Μας ελευθερώνουν από το φόβο του θανάτου των αγαπημένων μας, καθώς γνωρίζουμε ότι κι εκείνοι θα συνεχίσουν να υπάρχουν και, επίσης, ότι μπορούμε να συνεχίσουμε χωρίς αυτούς. Μας ελευθερώνουν από πολλά άγχη. Βελτιώνουν τη ζωή, την υγεία και τις σχέσεις μας με πολλούς ακόμα τρόπους. Προβληματίστηκα σχετικά με το πώς ακριβώς να οργανώσω αυτό το βιβλίο, επειδή θα ήθελα να παρουσιάσω αυτές τις έννοιες με κάποιο είδος λογικής τάξης. Το γεγονός είναι ότι το νόημά τους δεν είναι τόσο γραμμικό όσο ακτινικό. Είναι σαν ακτίνες που ξεκινούν από ένα κέντρο. Έχουν την πηγή τους σε μία κοινή αλήθεια. Αυτή η αλήθεια είναι ότι, όλο το Σύμπαν (συμπεριλαμβάνοντας εσάς κι εμένα) είναι έκφραση της μίας οικουμενικής, πανταχού παρούσας και παντοδύναμης ύπαρξης ή συνειδητότητας. Σ αυτό το βιβλίο θα αναζητήσουμε να εκφράσουμε αυτές τις φιλοσοφικές έννοιες πολύ απλά, ενώ ερευνούμε τι σημαίνουν σε σχέση με την καθημερινή μας ζωή. Τι σημαίνουν όσον αφορά τις σχέσεις μας, την εργασία, την ψυχαγωγία, τα χρήματα, τον έρωτα, την υγεία, την ασθένεια τη δύναμη, την ευτυχία και ακόμη τον θάνατο. Για να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος, μερικές έννοιες θα επαναλαμβάνονται με διάφορους τρόπους και σε σχέση με άλλες όψεις της ζωής μας. Αυτό γίνεται για να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στη θεωρητική κατανόηση και την πρακτική εφαρμογή. Συχνά αποτυγχάνουμε να θυμηθούμε μια αλήθεια αναφορικά με την οικογένεια, την εργασία, την υγεία κλπ. Αν θέλετε περισσότερες λεπτομέρειες γι αυτή τη φιλοσοφία, μπορείτε να τις διαβάσετε στα ακόλουθα βιβλία του ίδιου συγγραφέα. Οικουμενική Φιλοσοφία 10 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

11 Θαύματα Αγάπης και Γνώσης Ο Μυστικός Κύκλος της Ζωής Ο Ανώτερος Προορισμός του Ανθρώπου Οι Ρόλοι που Παίζουμε σαν Ψυχές στην Εξέλιξη Θα πρότεινα να διαβάσετε όλο το βιβλίο μεμιάς, ώστε να έχετε μια περίληψη αυτών των εννοιών. Μετά, μπορείτε να διαβάζετε ένα κεφάλαιο την εβδομάδα ή κάθε δύο εβδομάδες, ενώ αναζητάτε να κατανοήσετε και να βιώσετε όσο καλύτερα μπορείτε τις αλήθειες κάθε κεφαλαίου. Επίσης, μπορείτε απλά να εργαστείτε με μία έννοια, μέχρι να νιώσετε ότι την έχετε αφομοιώσει και μετά να προχωρήσετε στην επόμενη επιλογή σας. Ένα άλλο τμήμα του βιβλίου είναι τα μικρότερα κεφάλαια με την ερώτηση, «ποιος θέλω να είμαι», όπου προσπαθούμε να παρουσιάσουμε το γεγονός ότι οι πεποιθήσεις, τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις μας στη ζωή είναι επιλογή μας και η μόνη ελευθερία μας ώστε να δημιουργήσουμε μια νέα εξελιγμένη πραγματικότητα. Εδώ βρίσκεται το μυστικό της Ελεύθερης Βούλησης. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν. Να είστε πάντα καλά. Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 11

12 12 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

13 Κεφάλαιο 1 Πυρηνική Φιλοσοφία Θα ξεκινήσουμε με μια σύντομη επεξήγηση της πυρηνικής φιλοσοφίας πίσω από αυτό το σύστημα της φιλοσοφικής / ψυχολογικής εργασίας. Η ατομική πραγματικότητα δημιουργείται από τις πεποιθήσεις, τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τους φόβους και τις προσδοκίες μας. Έτσι, καθώς αυτά εξελίσσονται, η «αντιληπτή πραγματικότητά» μας βελτιώνεται, ακόμα και αν υπάρχει το ίδιο περιβάλλον. Ο φόβος και η ενοχή μάς αναγκάζουν να αναζητούμε τα μέσα για να εδραιώσουμε κάποιο είδος απατηλής ασφάλειας ή αξίας με τον έλεγχο του εξωτερικού περιβάλλοντος, που συμπεριλαμβάνει ανθρώπους, χρήματα, αγαθά και επαγγελματική ή κοινωνική θέση. Αυτό οδηγεί σε προσκόλληση και αποστροφή, που στη συνέχεια οδηγούν σε μεγαλύτερο φόβο, δυσπιστία, ανταγωνισμό, πόνο, απογοήτευση, ζήλια, πίκρα, θυμό, μίσος, ενοχή και, γενικά, όλα τα αρνητικά συναισθήματα. Μπορούμε να απελευθερωθούμε απ αυτή την παγίδα, αλλάζοντας το σύστημα πεποιθήσεών μας. Η Αντίληψή μας για το πώς Δημιουργείται η Ατομική Συναισθηματική Πραγματικότητά μας Θα είναι χρήσιμο να εξηγήσουμε σύντομα την ψυχολογία πίσω απ αυτή την προσέγγιση. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στα βιβλία Η Ψυχολογία της Ευτυχίας και Οι Ρόλοι που Παίζουμε σαν Ψυχές σε Εξέλιξη. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 13

14 Ένα παιδί γεννιέται. Φέρνει μαζί του ορισμένα χαρακτηριστικά και τάσεις που το κάνουν να ερμηνεύει τα διάφορα γεγονότα και να αντιδρά σ αυτά με μοναδικούς προσωπικούς τρόπους. Ακόμη και στην περίπτωση μονοζυγωτικών διδύμων μπορούμε να δούμε διαφορετικές αντιδράσεις στο ίδιο ερέθισμα. Δεν θα συζητήσουμε εδώ την προέλευση αυτού του ήδη διαμορφωμένου χαρακτήρα στη γέννηση. Καθώς περνά ο καιρός, μεγαλώνοντας, λαμβάνουμε διάφορα μηνύματα από το περιβάλλον μας μέσα από λόγια, συμπεριφορές προς εμάς, συμπεριφορές μεταξύ άλλων, καθώς και προσωπικά και κοινωνικά γεγονότα. Ερμηνεύουμε αυτά τα γεγονότα και μηνύματα και δημιουργούμε ένα «συνειδητό και υποσυνείδητο σύστημα πεποιθήσεων». Αυτό το σύστημα πεποιθήσεων είναι σαν παγόβουνο, όπου μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι «φανερό» ή συνειδητό. Αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο μέσα από το φίλτρο των πεποιθήσεων αυτών. Είναι σαν να φοράμε χρωματιστά γυαλιά και καθετί χρωματίζεται από τις αρχικές πεποιθήσεις μας (παιδικά συμπεράσματα), που διαστρεβλώνουν τα γεγονότα ώστε να ταιριάζουν με αυτό που ήδη πιστεύουμε. Βλέπουμε και έλκουμε τα γεγονότα που περιμένουμε. Τότε διαβεβαιώνονται οι αρχικές μας πεποιθήσεις, καθώς έλκουμε αυτό που πιστεύουμε και τότε ερμηνεύουμε οτιδήποτε συμβαίνει σαν επιβεβαίωση αυτού που ήδη πιστεύουμε. Κι έτσι, βρισκόμαστε πιασμένοι σ ένα φαύλο κύκλο πεποιθήσεων προσδοκιών γεγονότων και διαστρεβλωμένων αντιλήψεων. Για παράδειγμα, αν έχουμε βιώσει απόρριψη, εγκατάλειψη ή έλλειψη αγάπης σαν παιδί, θα βγάλουμε το υποσυνείδητο συμπέρασμα ότι έτσι είναι η ζωή και αυτό θα περιμένουμε για το υπόλοιπο της ζωής μας (εκτός κι αν εργαστούμε για να απελευθερωθούμε από αυτές τις πεποιθήσεις). Επομένως, με τη στάση και τις προσδοκίες μας, θα προσελκύσουμε απόρριψη από ανθρώπους που δεν έχουν καμία πρόθεση να μας απορρίψουν ή που έχουν τουλάχιστον και τις δύο πιθανότητες μέσα τους, να μας αποδεχτούν και να μας απορρίψουν, αλλά ανταποκρίνονται στα δικά μας υποσυνείδητα μηνύματα και μας απορρίπτουν. 14 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

15 Τότε ερμηνεύουμε αυτές τις πράξεις και άλλες (που μπορεί να μην περιέχουν απόρριψη) σαν απόρριψη και δημιουργούμε τη δική μας υποκειμενική πραγματικότητα, η οποία επικυρώνει τα αρχικά συμπεράσματά μας και τις προσδοκίες μας. Αυτό προκαλεί τις αντιδράσεις μας προς τη ζωή που απλώς μας ανταποδίδουν αυτό που περιμένουμε. Άρα: Οι προηγούμενες εμπειρίες δημιουργούν πεποιθήσεις. Οι πεποιθήσεις δημιουργούν τις τωρινές εμπειρίες. Οι πεποιθήσεις δημιουργούν την ερμηνεία μας για το τι συμβαίνει και, επομένως, δημιουργούν τα συναισθήματά μας. Τα συναισθήματά μας δημιουργούν τις αντιδράσεις μας. Οι αντιδράσεις μας επιστρέφουν σ εμάς ενισχύοντας τις αρχικές πεποιθήσεις μας. Ο σκοπός μας είναι να σπάσουμε με διάφορους τρόπους αυτό το φαύλο κύκλο, στον οποίο έχουμε παγιδευτεί: Με την ανακάλυψη των πεποιθήσεων που δημιουργούν τα προβλήματά μας και αλλάζοντάς τες. Με την ανακάλυψη των παιδικών εμπειριών που έχουν προκαλέσει τις πεποιθήσεις και μεταμορφώνοντάς τες. Με την απελευθέρωση των συναισθημάτων μέσα από διάφορες μεθόδους Ενεργειακής Ψυχολογίας. Με διάφορες μεθόδους για επαφή με το υποσυνείδητο και τη θεραπεία του. Με την επικοινωνία με τους άλλους για όσα νιώθουμε και πιστεύουμε. Με την ανάπτυξη ενός νέου συστήματος πεποιθήσεων. Με την γενική τόνωση του σώματος και του νου. Με τεχνικές που μας φέρνουν βαθύτερη επίγνωση της γαλήνης και της αρμονίας που λανθάνουν μέσα μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 15

16 Με θετικές επιβεβαιώσεις που δημιουργούν νέες θετικές πεποιθήσεις. Με την αλλαγή του τρόπου ζωής μας με διάφορους τρόπους, ώστε να είναι πιο συντονισμένη με τους ανώτερους στόχους μας και αυτό που είναι σημαντικό για μας. Με την αποταύτιση από το εγώ μας. Με τον συντονισμό με τον ανώτερο εαυτό μας. Είμαστε Όλοι εδώ για να Εξελίξουμε και να Εκδηλώσουμε την Ύψιστη Φύση μας Σαν αθάνατες ψυχές στη διαδικασία της εξέλιξης, ανακαλύπτουμε και εκδηλώνουμε την εσώτερη θεϊκή φύση μας. Η έννοια της εξέλιξης είναι εξαιρετικά σημαντική και χρήσιμη. Μας επιτρέπει να κατανοήσουμε την αιτία αυτού του κόσμου και τα γεγονότα που συμβαίνουν. Μέσα απ αυτή μπορούμε να καταλάβουμε γιατί εμείς και οι άλλοι δεν είμαστε ακόμη τέλειοι. Μας δίνει απάντηση για το σκοπό της ύπαρξής μας. Σαν οχήματα έκφρασης της μίας οικουμενικής συνειδητότητας στο νοητικό, συναισθηματικό και υλικό επίπεδο, εξελίσσουμε την ικανότητά μας να εκφράζουμε την έμφυτη φυσική εσώτερη αρμονία και τελειότητά μας. Λειτουργούμε προσωρινά μέσα στην υλική διάσταση σαν κύτταρα του οικουμενικού όντος. Είμαστε το μέσο έκφρασης αυτού του όντος. Επομένως, δεν χρειάζεται και δεν μπορούμε να περιμένουμε κάποιον Θεό να λύσει τα προβλήματα του κόσμου. Ο μοναδικός τρόπος που μπορεί το Θείο να εκδηλώσει την αρμονία του πάνω σ αυτό τον πλανήτη είναι μέσα από τις επιλογές, τις συμπεριφορές και τις πράξεις μας. Αυτός είναι ο φυσικός συσχετισμός του νόμου της Ελεύθερης Βούλησης. Έχουμε συν-δημιουργήσει την πραγματικότητά μας ατομικά και ομαδικά, μέσα από τις πεποιθήσεις, τα συναισθήματα, τις πράξεις, τις 16 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

17 προσδοκίες, τις συμπεριφορές και τις επιλογές μας, του παρελθόντος και του παρόντος. Εξελίσσουμε την ικανότητά μας να κάνουμε νέες επιλογές που εκφράζουν τις εσώτερες φυσικές ιδιότητές μας της ειρήνης, της αγάπης, της δύναμης, της σοφίας και της ανιδιοτέλειας. Όλα τα όντα, τα αντικείμενα, οι σχέσεις, οι δραστηριότητες, τα γεγονότα, υπάρχουν αποκλειστικά για το σκοπό της εξέλιξης και της πραγμάτωσής μας σαν ψυχές. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν καθόλου, παρά μέσω της νοητικής προβολής μας όλων αυτών που βλέπουμε πάνω στο ουδέτερο πεδίο ενέργειας που παίρνει τη μορφή που οι σκέψεις μας του δίνουν. Εντούτοις, έχουμε την ελεύθερη βούληση να συνεργαστούμε με τη ροή της εξέλιξης ή όχι. Η διαδικασία της εξέλιξης είναι μια κίνηση από τα βάσανα που προκαλεί ο φόβος, η αποξένωση και ο ανταγωνισμός προς την ειρήνη και την ευτυχία που δημιουργούνται από την αγάπη, την ενότητα και τη συνεργασία. Όταν υποφέρουμε, θα νιώσουμε ευτυχώς την εσωτερική ανάγκη να αναζητήσουμε εναλλακτικούς τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς για να ανακουφιστούμε από τα βάσανά μας. Όμως ναι, μπορούμε να μάθουμε και μέσα από την ευτυχία. Κάθε γεγονός και κατάσταση μάς προσφέρουν μια ευκαιρία να επαναξιολογήσουμε και να αναβαθμίσουμε τις πεποιθήσεις, τις επιλογές και τις συμπεριφορές μας. Έχουμε την ελευθερία να παραμείνουμε με τις παλιές εδραιωμένες αντιλήψεις και συνήθειές μας ή να εξελιχθούμε. Βασικά, έχουμε την επιλογή να εξελιχθούμε τώρα ή να υποφέρουμε περισσότερο και να εξελιχθούμε αργότερα. Μπορούμε να αντισταθούμε, με συνέπεια να υποφέρουμε, αλλά αναπόφευκτα οι δυνάμεις της εξέλιξης θα μας αναγκάσουν να αλλάξουμε. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 17

18 Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν έχει πει κάτι σαν αυτό, «Είναι τρελό να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα». Κι όμως, η πλειονότητα της ανθρωπότητας δεν φαίνεται να μαθαίνει από τα λάθη της. Η ελεύθερη βούλησή μας να κάνουμε επιλογές βασισμένες σε προηγούμενες εμπειρίες είναι η μόνη διαφυγή μας από αυτή την τρέλα. Ποια είναι τα φυσικά λογικά συμπεράσματα που προκύπτουν από την έννοια της εξέλιξης; Σκοπός και στόχος της ζωής μας είναι να εξελιχθούμε. Η κάθε επιλογή μας στη ζωή θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη αν αυτό που σκεφτόμαστε, λέμε ή κάνουμε προωθεί ή αναχαιτίζει αυτό τον ένα βασικό σκοπό της ύπαρξής μας. Όλα τα γεγονότα και οι καταστάσεις συμπεριλαμβάνοντας και τη συμπεριφορά των άλλων υπάρχουν για να διευκολύνουν αυτή τη διαδικασία εξέλιξης. Έχουμε την ελεύθερη βούληση να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα γεγονότα και τις καταστάσεις θετικά για να μάθουμε και να εξελιχθούμε ή όχι. Θα ήταν παράλογο να απαιτούμε από τον εαυτό μας και τους άλλους να είμαστε τέλειοι. Ένα ον σε εξέλιξη εξορισμού δεν είναι ακόμη αυτό που μπορεί να γίνει και που θα γίνει και, επομένως, δεν μπορεί ποτέ να είναι τέλειο. Μπορούμε, λοιπόν, να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε τον εαυτό μας και τους άλλους όπως είμαστε σ αυτό το στάδιο της εξελικτικής πορείας μας συνειδητοποιώντας ότι κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε σύμφωνα με τους τωρινούς υποσυνείδητους προγραμματισμούς μας. Από την άλλη, είναι επίσης φυσικό να αναζητούμε αυτή την τελειότητα. Έχουμε μια εσώτερη ανάγκη να προχωρήσουμε και να εκδηλώσουμε την εσώτερη ομορφιά μας όπως ένα μπουμπούκι χρειάζεται να γίνει λουλούδι. 18 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

19 Χρειάζεται να κατανοήσουμε και να μάθουμε τα μαθήματά μας, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ευτυχία. Κατά τον ίδιο τρόπο, το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στους άλλους είναι να τους βοηθήσουμε να ανακαλύψουν τα δικά τους μαθήματα, ώστε να μπορέσουν κι εκείνοι να δημιουργήσουν ευτυχία. Δεν είμαστε «κακοί» ή «μοχθηροί» ή ανάξιοι λόγω των αδυναμιών και των λαθών μας. Απλώς δεν έχουμε αναπτύξει την ικανότητα να εκδηλώνουμε αυτή την αρμονία, την αγάπη και την ειρήνη. Ένα παράδειγμα που θα μας βοηθήσει να το καταλάβουμε είναι η διαφορά ανάμεσα στο μπουμπούκι και το λουλούδι. Μέχρι να εξελιχθεί τελικά ένα μπουμπούκι και να γίνει λουλούδι ή μια κάμπια να γίνει πεταλούδα, βρίσκονται σε ένα λιγότερο εξελιγμένο στάδιο. Όμως, δεν είναι κακά, μοχθηρά ή ανάξια, επειδή δεν έχουν γίνει ακόμη λουλούδια ή πεταλούδες. Είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται να είναι για να εξελιχθούν σε αυτό που θα γίνουν. Δεν θα γινόντουσαν ποτέ λουλούδια ή πεταλούδες αν δεν ήταν πρώτα μπουμπούκια ή κάμπιες. Κατά τον ίδιο τρόπο κι εμείς και όλοι οι άλλοι είμαστε ακριβώς αυτό που χρειάζεται να είμαστε σ αυτό το στάδιο της εξέλιξής μας, καθώς προχωρούμε προς αυτό που δυνητικά μπορούμε να είμαστε. Επομένως, δεν υπάρχει λόγος να απορρίπτουμε τον εαυτό μας ή τους άλλους για τα λάθη μας. Μπορούμε να αποδεχόμαστε όλους όπως είμαστε, σαν ψυχές στη διαδικασία της εξέλιξης. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι να χρησιμοποιούμε το χρόνο και την ενέργειά μας προς αυτό το σκοπό της βελτίωσης του εαυτού μας. Χρειαζόμαστε ισορροπία ανάμεσα στο να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είμαστε και ταυτόχρονα να αναζητάμε να βελτιώνουμε τον εαυτό μας με κάθε τρόπο. Οι κύριες ενδείξεις εξέλιξης είναι: 1. Σταθερά συναισθήματα αγάπης για τους άλλους ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά τους. 2. Εσωτερική αίσθηση ειρήνης και ασφάλειας, ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω μας. 3. Ανιδιοτέλεια και επιθυμία να βοηθάμε τους άλλους. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 19

20 Μερικές άλλες ενδείξεις μπορεί να είναι: Υπέρβαση των φόβων. Περισσότερη δημιουργικότητα. Περισσότερη κατανόηση. Απελευθέρωση από κοινωνικούς προγραμματισμούς. Αποδοχή και αγάπη για τον εαυτό μας όπως είμαστε. Να νοιαζόμαστε για τους άλλους και να τους βοηθάμε με ανιδιοτέλεια. Να είμαστε τίμιοι και ειλικρινείς σε κάθε περίπτωση. Να τηρούμε τις συμφωνίες μας και να είμαστε ευσυνείδητοι. Να συμπεριφερόμαστε στους άλλους όπως θα θέλαμε να μας συμπεριφέρονται. Να είμαστε ταπεινοί και απλοί. Να συγχωρούμε τους άλλους για οτιδήποτε μπορεί να έχουν κάνει. Να ζούμε την παρούσα στιγμή. Να έχουμε αυτοπεποίθηση σε κάθε περίπτωση. Να αντιλαμβανόμαστε όλες τις καταστάσεις σαν ευκαιρίες να μάθουμε και να εξελιχθούμε. Να νιώθουμε αγάπη και ενότητα με όλο και περισσότερους ανθρώπους, ανεξάρτητα από την εμφάνιση, τις πεποιθήσεις, τη θρησκεία, το ήθος ή την πολιτική τους ομαδοποίηση. Να ενεργούμε με ειρήνη και αρμονία. Να αποταυτιστούμε από υλικές έγνοιες. Να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για όλα όσα έχουμε ακόμη και για τα μικρά πράγματα και ακόμη και για τις δυσκολίες. Να μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς προς τον εαυτό μας. 20 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

21 Κεφάλαιο 2 Η Αληθινή Πνευματική Φύση μας Η μεγαλύτερη πρόκλησή μας σ αυτή τη φυσική διάσταση είναι να θυμόμαστε και να βιώνουμε τη φύση της συνειδητότητάς μας πριν ταυτιστούμε με το σώμα και το νου. Η ψευδαίσθηση του σώματος και του νου είναι εξαιρετικά ισχυρή και δεν μας επιτρέπει να βιώσουμε αυτές τις εσωτερικές ιδιότητες που είναι η βάση της εσώτερης φύσης μας. Η μοναδική ατομική και συλλογική σωτηρία μας από την άγνοια, το φόβο και τους επακόλουθους αμυντικούς μηχανισμούς, είναι να θυμηθούμε και να ευθυγραμμιστούμε με την αληθινή θεϊκή φύση μας εδώ στη φυσική διάσταση. Ποια είναι κάποια από αυτά τα εσωτερικά χαρακτηριστικά; Η πρώτη αμετάβλητη όψη ή ιδιότητα του εσώτερου είναι μας είναι αδιαμφισβήτητη αξία. Ο καθένας από μας αξίζει αγάπη και σεβασμό όπως είμαστε, χωρίς κάποιες προϋποθέσεις ή εξωτερικούς παράγοντες, όπως επιτυχία, χρήματα, αποτελέσματα, τελειότητα, σύγκριση με τους άλλους ή ακόμη και ηθική συμπεριφορά. Σαν θεϊκή ουσία, που εκφραζόμαστε προσωρινά μέσα από αυτό το σώμα και το νου, αξίζουμε αγάπη και σεβασμό. Καταλαβαίνουμε ότι αξίζει αγάπη και σεβασμό ένα μωράκι, που δεν μπορεί να κάνει τίποτα εκτός από το να κλαίει και να κάνει κακά επάνω του. Οι άνθρωποι σε κώμα αξίζουν αγάπη και σεβασμό, απλώς λόγω της ουσίας τους, παρόλο που δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα σε κανένα. Πάνω σ αυτή την ουσία μέσα σε όλους μας βασίζεται το δικαίωμά μας στην αγάπη και το σεβασμό. Αυτή είναι αμετάβλητη, Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 21

22 δεδομένη και δεν μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί με ό,τι έχουμε ή κάνουμε ή με το τι νομίζουν, λένε ή κάνουν οι άλλοι. Η δεύτερη αμετάβλητη όψη του εσώτερου είναι μας είναι ασφάλεια. Η ασφάλειά μας σχετίζεται με τη μη φυσική αθάνατη φύση μας σαν συνειδητότητα. Η συνειδητότητα δεν μπορεί να καεί, να μαχαιρωθεί, να πέσει θύμα ληστείας, να μειωθεί, να σκοτωθεί ή να τραυματιστεί με οποιοδήποτε τρόπο. Είναι σαν το νερό, που όταν περνάς ένα μαχαίρι μέσα του, ανταποκρίνεται και μετά επιστρέφει στην αρχική του κατάσταση. Η αιώνια, μη φυσική, φύση μας είναι η βάση της αμετάβλητης ασφάλειάς μας. Η τρίτη αμετάβλητη όψη του εσώτερου εαυτού μας είναι ελευθερία. Είμαστε πάντοτε ελεύθεροι να επιλέξουμε πώς θα ανταποκριθούμε σε καταστάσεις, σε ανάγκες, στις προσκολλήσεις, τους φόβους, τις συνήθειές μας και τις απαιτήσεις των άλλων. Συνήθως, δεν βιώνουμε αυτή την ελευθερία, επειδή ελεγχόμαστε από τους παιδικούς προγραμματισμούς μας και τους φόβους, τις προσκολλήσεις και τις συνήθειες. Το κλειδί προς την ελευθερία μας είναι η εσωτερική μας ικανοποίηση και πληρότητα. Χάνουμε την ελευθερία μας, όταν χρειαζόμαστε κάτι. Οι άλλοι δεν μπορούν να μας ελέγχουν, αν δεν χρειαζόμαστε τίποτα απ αυτούς. Συνήθως, χάνουμε την ελευθερία μας επειδή φοβόμαστε να κάνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε ή επειδή είμαστε προσκολλημένοι σε κάποια ανάγκη που μας ελέγχει και μας αναγκάζει να κάνουμε κάτι που συνειδητά προτιμούμε να μην κάνουμε, όπως να καπνίζουμε ή να τρώμε κάποιες τροφές. Χάνουμε την ελευθερία μας, όταν χρειαζόμαστε την αποδοχή, τη συμφωνία, την αγάπη και την επιβεβαίωση των άλλων ή όταν φοβόμαστε τη σύγκρουση. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, έχουμε ανταλλάξει την ελευθερία μας με κάποια μορφή ασφάλειας ή αξίας. Χρησιμοποιούμε την ελευθερία μας να εγκαταλείπουμε την ελευθερία μας να κάνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε. Είμαστε πάντοτε ελεύθεροι να επιλέξουμε κάτι άλλο, όσο μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι από τους φόβους, τις ανάγκες, τις προσκολλήσεις και τις συνήθειές μας. 22 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

23 Η τέταρτη αμετάβλητη όψη του εσώτερου εαυτού μας είναι αγάπη. Σαν ψυχές, αγαπάμε όλες τις άλλες ψυχές και μας αγαπούν όλες οι άλλες ψυχές. Λόγω των ψευδαισθήσεων του διαχωρισμού μας που δημιουργούν τους φόβους μας, ο νους και το εγώ μας δεν βιώνουν πάντοτε αυτή την αγάπη, η οποία είναι η αμετάβλητη φύση μας. Γι αυτό και αναζητούμε να βιώσουμε αγάπη, συνήθως προσπαθώντας να προσελκύσουμε αγάπη από τους άλλους. Αυτό, σε γενικές γραμμές, δεν δημιουργεί τα ικανοποιητικά αποτελέσματα που επιθυμούμε. Λίγοι από μας αισθανόμαστε ότι μας αγαπούν χωρίς όρους όσο θα θέλαμε. Μια καλύτερη προσέγγιση είναι να αποφασίσουμε να αγαπάμε τους άλλους, τον εαυτό μας και τη Θεϊκή Πηγή μας. Μ αυτό τον τρόπο, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι βιώνουμε αγάπη, επειδή εμείς αγαπάμε. Το αντίθετο της αγάπης είναι ο φόβος, ο οποίος βασίζεται στο διαχωρισμό και τον κίνδυνο. Η αγάπη βασίζεται στην ενότητα και την ασφάλεια. Όταν νιώθουμε ασφαλείς και σίγουροι, μπορούμε να αγαπάμε. Όταν φοβόμαστε, υποπίπτουμε σε αμυντικούς μηχανισμούς, χάνοντας τη σύνδεσή μας με την αμετάβλητη αγάπη μέσα μας. Βρίσκεται εκεί, όμως τα άλλα συναισθήματά μας την καλύπτουν και δεν μας επιτρέπουν να τη νιώσουμε. Αυτό ισχύει για όλες τις αμετάβλητες όψεις του εσώτερου εαυτού μας. Είναι πάντοτε εκεί, αλλά σπάνια τις βιώνουμε. Αναζητούμε να δημιουργήσουμε εξωτερικούς παράγοντες μέσα στην ψευδαίσθηση του χρόνου και του χώρου, που λανθασμένα πιστεύουμε πως μας προσφέρουν αξία, ασφάλεια ή ελευθερία. Όταν αυτοί οι εξωτερικοί παράγοντες δεν ικανοποιούνται, χάνουμε την αίσθηση της αξίας, της ασφάλειας και, επομένως, την ελευθερία και την αγάπη μας. Αυτή είναι η πρόκλησή μας και η βάση της ελεύθερης βούλησής μας. Χρειάζεται να μάθουμε να βιώνουμε την αξία και την ασφάλειά μας σε όλες τις καταστάσεις και χωρίς τις προϋποθέσεις, τις οποίες μάθαμε να θέτουμε πάνω τους. Μπορούμε να επιλέξουμε να νιώθουμε ελευθερία και αγάπη, ακόμη και σ εκείνες τις καταστάσεις, όπου οι εξωτερικές συνθήκες δεν εκπληρώνονται. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι, σε κάποιο σημείο στην εξελικτική διαδικασία μας, έρχεται μια στιγμή που, σαν ψυχές (όχι συνειδητά σαν Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 23

24 εγώ), προτιμούμε αυτές οι εξωτερικές συνθήκες να μην εκπληρώνονται, ώστε να μπορέσουμε να έχουμε την ανάγκη και την ευκαιρία να στραφούμε προς τα μέσα και να ανακαλύψουμε την ομορφιά του εσώτερου είναι μας. Αυτό είναι βασικό για την εκπλήρωση του σκοπού μας σ αυτή τη φυσική διάσταση. Είμαστε εδώ για να εκδηλώσουμε την εσώτερη ομορφιά και αρμονία μας, καθώς εκφραζόμαστε μέσα από αυτό το σώμα και το νου. Άλλες αμετάβλητες όψεις του εσώτερου εαυτού μας είναι η ειρήνη και η ευτυχία. Αυτές είναι επιλογές που μπορούμε να κάνουμε, μόνον όταν νιώθουμε ασφάλεια και αξία. Όσο είμαστε πεπεισμένοι ότι η αξία και η ασφάλεια βασίζονται σε εξωτερικούς παράγοντες, σπάνια θα μπορούμε να επιλέξουμε ειρήνη και ευτυχία. Καθώς σταδιακά απελευθερωνόμαστε από αυτές τις προσκολλήσεις σε εξωτερικές πηγές, θα μπορούμε να νιώθουμε ειρήνη, ευτυχία και αγάπη σε ακόμη περισσότερες καταστάσεις. Άλλες αμετάβλητες όψεις του εσώτερου εαυτού μας είναι η δημιουργικότητα και η εσωτερική δύναμη. Σαν πνεύματα, έχουμε απεριόριστη εσωτερική δύναμη να αντιμετωπίσουμε κάθε πιθανή κατάσταση που μπορεί να μας παρουσιαστεί σ αυτή τη φυσική πραγματικότητα. Δεν υπάρχει καμία πιθανή ανθρώπινη εμπειρία που κάποιοι από τους συνανθρώπους μας να μην έχουν συναντήσει, αντιμετωπίσει, υπερβεί, ακόμη και χρησιμοποιήσει πολύ θετικά στη ζωή τους. Αυτό συμπεριλαμβάνει απώλεια της εργασίας μας, χρημάτων, πόρων, σπιτιού, μελών του σώματος, όρασης, ακοής, ακόμη και των αγαπημένων μας. Όλες αυτές οι απώλειες μπορούν να γίνουν είτε απροσπέλαστες αιτίες κατάθλιψης και θυμού είτε μεταμφιεσμένες ευλογίες, οι οποίες μας επιτρέπουν να συνειδητοποιήσουμε και να εκδηλώσουμε την απεριόριστη δύναμη μέσα μας. Συνήθως επιλέγουμε αυτά τα γεγονότα σαν ψυχές. Εντούτοις, το εγώ έχει την ελεύθερη βούληση να τα αποδεχτεί και να τα χρησιμοποιήσει ή όχι. Αυτό είναι επιλογή μας. Η δημιουργικότητα είναι η βασική φύση της συνειδητότητας και, επομένως, όλων των όντων, από τους μικρότερους μονοκύτταρους οργανισμούς μέχρι την ανθρωπότητα και όλους τους γαλαξίες και τα σύμπαντα. Είμαστε εκφράσεις της οικουμενικής συνειδητότητας, η 24 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

25 οποία φαίνεται να έχει μια ακόρεστη ανάγκη να δημιουργεί και να εκφράζεται με χιλιάδες τρόπους. Είμαστε όλοι συν-δημιουργοί με το θείο και είμαστε εδώ για να δημιουργήσουμε ζωή ομορφιάς, αρμονίας, αφθονίας, ευημερίας και αγάπης. Αυτό είναι μέρος της εξελικτικής διαδικασίας μας. Όταν δεν ερευνούμε, δεν παίζουμε και δεν εκφράζουμε τη δημιουργική φύση μας, αρνούμαστε την πρόσβαση σε μία από τις πιο απολαυστικές και όμορφες όψεις της εσώτερης φύσης μας. Όλες οι πνευματικές αξίες και ιδιότητες είναι όψεις της πρωταρχικής εσώτερης φύσης μας: αγάπη, ειρήνη, αλήθεια, ταπεινοφροσύνη, συμπόνια, φροντίδα, υπηρεσία, ανιδιοτέλεια, κατανόηση και ο κατάλογος συνεχίζεται. Αυτός είναι ο λόγος που τις θαυμάζουμε και αναζητούμε να τις εκδηλώσουμε στη ζωή μας. Αυτό είναι το ποιοι πραγματικά είμαστε. Αναζητούμε να βιώσουμε νοητικά και συναισθηματικά αυτό που ήδη είμαστε πνευματικά. Αναζητούμε τον ίδιο τον εσώτερο εαυτό μας. Αυτός, επίσης, είναι ο λόγος που αναζητούμε να βιώσουμε αγάπη και ενότητα με τους άλλους. Είναι ο λόγος που η μοναξιά είναι τόσο οδυνηρή, επειδή είναι το αντίθετο από το ποιοι πραγματικά είμαστε. Αυτός είναι ο λόγος που μας έλκουν εκείνοι που εκδηλώνουν αυτές τις ιδιότητες και ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά, των οποίων η απλότητα, η ειλικρίνεια και η αγνότητα μάς θυμίζουν, ίσως, τη δική μας καλά κρυμμένη απλότητα, ειλικρίνεια και αγνότητα. Αυτός είναι ο σκοπός της ζωής μας και το γιατί ο Ιησούς είπε, «δεν μπορείτε να εισέλθετε στον παράδεισο εκτός κι αν γίνετε σαν αυτά τα παιδιά». Είμαστε εδώ για να μάθουμε να αφήνουμε το φόβο και να επιλέγουμε ειρήνη και αγάπη σε όλες τις καταστάσεις. Έχουμε πάντοτε αυτή την επιλογή. Είμαστε πάντοτε ελεύθεροι να επιλέξουμε συγχώρεση, αγάπη και ειρήνη. Αυτό είναι που ο Σωκράτης και ο Ιησούς επέλεξαν ανεξάρτητα από το τι έκαναν οι άλλοι. Αυτός είναι ο λόγος που θυμόμαστε και τιμούμε τον Γκάντι, τη Μητέρα Τερέζα, τον Νέλσον Μαντέλα και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 25

26 Τους θυμόμαστε για το μεγαλείο της εσώτερης δύναμής τους να συνεχίσουν να αγαπούν και να δρουν με ειρηνικούς τρόπους, ακόμη και μπροστά στην απόρριψη, την αδικία και τον κίνδυνο. Στο επόμενο κεφάλαιο θα κοιτάξουμε κάποιες από τις επιλογές μας. Αν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για την επιλογή της αγάπης ή και της ελευθερίας, διαβάστε τα βιβλία μου Η Αγάπη Είναι Επιλογή και Η Ελευθερία να Είσαι ο Εαυτός σου. 26 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

27 Κεφάλαιο 3 Το Αποτέλεσμα και η Απόδειξη των Σωστών Επιλογών Όπως έχουμε ήδη αναφέρει οι βασικές αμετάβλητες όψεις ή ιδιότητες της εσώτερης ύπαρξής μας είναι, η εσωτερική μας αξία, ασφάλεια, ελευθερία, αγάπη, ειρήνη, ευτυχία, ενότητα, δημιουργία και δύναμη, καθώς και όλες οι πνευματικές αξίες. Έχουμε την επιλογή και, επομένως, την ελεύθερη βούληση να αναγνωρίσουμε και να εκδηλώσουμε ή όχι αυτές τις εσώτερες ιδιότητες. Γενικά, η απόδειξη της σωστής επιλογής είναι υγεία, ειρήνη, ευτυχία, σχέσεις αγάπης, ευημερία, αφθονία, δημιουργική ελευθερία, ικανοποίηση, αγάπη για ζωή, συμπόνια και αγάπη για τους άλλους, καθώς και πνευματική εξέλιξη. Υπάρχουν, επίσης, καρμικές επιλογές και επιλογές ψυχής, που θα επηρεάσουν αυτές τις όψεις της ζωής και του νου μας. Εντούτοις, η δύναμή μας να τις βελτιώσουμε, συμπεριλαμβάνοντας την υγεία, τις σχέσεις και την αφθονία μας, εξαρτάται από την ικανότητά μας να κάνουμε πιο εξελιγμένες επιλογές στο παρόν. Οι «σωστές» επιλογές για τον καθένα μας εξαρτώνται από τα συγκεκριμένα μαθήματα που χρειάζεται να μάθουμε. Πολλοί άνθρωποι με φαινομενικά το «ίδιο πρόβλημα» ενδέχεται να έχουν διαφορετικά μαθήματα να μάθουν και να χρειάζεται να κάνουν διαφορετικές επιλογές σ αυτές τις «ίδιες καταστάσεις». Αυτός είναι ένας λόγος να μην επιβάλουμε τις δικές μας λύσεις σε άλλους. Καλύτερα να τους καθοδηγήσουμε με ερωτήσεις, όπως έκανε ο Σωκράτης, στις δικές τους εσωτερικές απαντήσεις. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 27

28 Αν δεν βιώνουμε υγεία, ευτυχία, ειρήνη, αφθονία και τις σχέσεις αγάπης που επιθυμούμε, θα χρειαστεί να αναρωτηθούμε ποια είναι τα μαθήματά μας σε σχέση μ αυτές τις όψεις της ζωής μας. Σε μερικές περιπτώσεις το μάθημά μας είναι απλώς να αφήσουμε τις αυτοπεριοριστικές προσκολλήσεις, φόβους και πεποιθήσεις μας, που μας εμποδίζουν να είμαστε ευτυχισμένοι. Το μάθημά μας είναι να είμαστε ευτυχισμένοι με τα πράγματα όπως είναι. Μπορούμε να το κάνουμε συνδεόμενοι με τις εσώτερες ιδιότητές μας και αφήνοντας την ανάγκη για εξωτερικές καταστάσεις που θα μας κάνουν να νιώσουμε αυτό που ήδη υπάρχει μέσα μας. Η νέα επιλογή μας εδώ είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε πλήρεις μέσα μας και να πάψουμε να αναζητούμε από έξω αυτό που είναι ήδη δικό μας. Σε άλλες περιπτώσεις, το μάθημά μας μπορεί να είναι να γίνουμε πιο δραστήριοι στη δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας. Όταν έχουμε αυτό το μάθημα, πιθανόν να χρειαστεί να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε, δρούμε, αντιδρούμε και συμπεριφερόμαστε, ώστε να δημιουργήσουμε μια νέα πραγματικότητα. Θα χρειαστεί να κάνουμε διαφορετικές επιλογές, πιο ευθυγραμμισμένες με αυτά που είναι πιο αποτελεσματικά στη δημιουργία της πραγματικότητας που θέλουμε να δημιουργήσουμε. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να δημιουργήσουμε καλύτερη υγεία, μπορεί να χρειαστεί να κάνουμε διαφορετικές επιλογές στη διατροφή, την άσκηση, τη χαλάρωση ή, ίσως, στο τσιγάρο, το ποτό, κλπ. Αυτά όλα είναι επιλογές που χρειάζεται να κάνουμε. Αν θέλουμε σχέσεις αγάπης, θα χρειαστεί να εργαστούμε για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και να αναπτύξουμε την ικανότητά μας να αποδεχόμαστε και να αγαπάμε τους άλλους και τον εαυτό μας και να επικοινωνούμε πιο αποτελεσματικά. Θα χρειαστεί να αφήσουμε πολλές εγωιστικές άμυνες και να μάθουμε να ακούμε με την καρδιά μας. Αυτές είναι επιλογές που είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ή να μην κάνουμε. Αν θέλουμε μεγαλύτερη αφθονία, θα χρειαστεί να πάρουμε την ευθύνη για την πραγματικότητά μας και να μάθουμε να βιώνουμε ευγνωμοσύνη για την αφθονία που έχουμε ήδη και να δίνουμε στους 28 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

29 άλλους αυτό που θα θέλαμε να προσελκύσουμε. Θα χρειαστεί να εργαζόμαστε με αγάπη και να δεχόμαστε με αξιοπρέπεια αυτά που έχει να μας προσφέρει το σύμπαν, αφήνοντας τις πεποιθήσεις που περιορίζουν την ικανότητά μας να προσελκύουμε και να αποδεχόμαστε την αφθονία σε όλα τα επίπεδα. Αυτά όλα είναι επιλογές. Όμως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μας που δεν θέλει να έχουμε όλα αυτά τα θετικά και ευχάριστα και λέγεται το πονόσωμα. Το Πονόσωμα Η λέξη πονόσωμα χρησιμοποιήθηκε από το συγγραφέα Έκαρτ Τόλλε, για να περιγράψει το μέρος του υποσυνειδήτου μας που έχει συνηθίσει να νιώθει δυσάρεστα συναισθήματα, όπως πόνο, πλήγωμα, άγχος, φόβο, αδικία, πίκρα, προδοσία, απόρριψη, ενοχή, θυμό και, ίσως, ακόμη και πανικό ή οργή. Θεωρεί ότι αυτό το μέρος της ύπαρξής μας έχει πραγματικά εθιστεί σ αυτά τα συναισθήματα και ότι αναζητά να βρίσκει τρόπους να τα βιώνει σε τακτική βάση. Μπορεί να το κάνουμε, αναγκάζοντας τους άλλους σε αλληλεπιδράσεις, οι οποίες μάς επιτρέπουν να νιώθουμε αυτά τα συναισθήματα που έχουμε συνηθίσει. Μερικοί καταφέρνουν να νιώθουν αυτά τα συναισθήματα, ακόμη κι όταν οι άλλοι δεν συμπεριφέρονται με τρόπο που συνήθως προκαλεί τέτοια συναισθήματα. Μπορούμε, επίσης, να καταφέρουμε να νιώσουμε αυτά τα συναισθήματα μόνοι μας, χωρίς την παρουσία άλλων. Αυτή η θεωρία της ανάγκης μας να πάρουμε τη «δόση» μας από γνώριμα συναισθήματα επιβεβαιώνεται από τη βιολόγο Candace Pert, η οποία μελέτησε συγκεκριμένες ορμόνες που ονομάζονται πεπτίδια, όπως δημοσιεύτηκε στο βιβλίο της «Μόρια Συναισθημάτων». Η Candace Pert, μαζί με άλλους μελετητές, ανακάλυψαν ότι, κάθε φορά που βιώνουμε ένα συναίσθημα, εκκρίνονται από τον υποθάλαμό μας συγκεκριμένα πεπτίδια που σχετίζονται μ αυτό το συναίσθημα και μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτά τα πεπτίδια είναι παρόμοια με εθιστικές ουσίες, όπως η ηρωίνη, η καφεΐνη και η νικοτίνη και γίνονται αποδεκτά από τους ίδιους υποδοχείς των κυττάρων μας όπως και οι εθιστικές ουσίες. Βρήκε ότι, στην πραγματικότητα, εθιζόμαστε Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 29

30 χημικά σ αυτά τα πεπτίδια και οδηγούμαστε χημικά να δημιουργήσουμε τα συναισθήματα που προκαλούν την έκκρισή τους, για να πάρουμε τη «δόση» μας του θυμού, του πόνου, της ενοχής, ακόμη και της ευτυχίας και της ευγνωμοσύνης. Υπάρχει ένας άλλος παράγοντας. Κάθε φορά που βιώνουμε την ίδια νοητική ή συναισθηματική αντίδραση σ ένα συγκεκριμένο ερέθισμα, οι συνάψεις των νευρώνων μας ενεργοποιούνται με τον ίδιο τρόπο, δημιουργώντας αυτό που ονομάζουμε «δίκτυο νευρώνων». Μια συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων συνδέονται πιο ισχυρά και έτσι μάς προδιαθέτουν προς τις ίδιες αντιλήψεις, προκαταλήψεις και συναισθήματα. Είμαστε καλωδιωμένοι να βιώνουμε τα ίδια συναισθήματα, τα οποία έχουμε συνηθίσει. Το πονόσωμά μας, ο χημικός εθισμός μας σε γνώριμα συναισθήματα και η νευρική προδιάθεσή μας σε αντιδράσεις, χρειάζεται να μεταβληθούν για να βιώσουμε την ελευθερία μας να κάνουμε νέες επιλογές. Μέχρι τώρα έχουν περιορίσει σοβαρά την ικανότητά μας να κάνουμε νέες επιλογές. Αυτό είναι το μεγαλύτερο εμπόδιό μας και η πρόκλησή μας, να υπερβούμε αυτές τις μορφές συναισθηματικής αδράνειας και να μεταβάλουμε τον τρόπο που ερμηνεύουμε, βιώνουμε, αισθανόμαστε και αντιδρούμε προς τις καταστάσεις της ζωής. Όλα όσα έχουν ήδη συμβεί και πολλά από αυτά που συμβαίνουν σήμερα είναι ήδη προκαθορισμένα από τις προηγούμενες επιλογές μας, αλλά το μέλλον μας εξαρτάται, επίσης, από τις τωρινές επιλογές μας. Θα συζητήσουμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια στην συνέχεια τις μορφές της αντίστασης προς τη θετική αλλαγή. 30 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

31 Κεφάλαιο 4 Δημιουργώντας μια πιο Φωτισμένη Πραγματικότητα Ο σκοπός της ζωής είναι να δημιουργήσουμε ατομικά και ομαδικά μια φωτισμένη και γεμάτη αγάπη πραγματικότητα. Παρόλο που θεωρητικά έχουμε ελεύθερη βούληση να επιλέξουμε τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις και τις συμπεριφορές μας, από την άλλη είμαστε προγραμματισμένοι από τις εμπειρίες του παρελθόντος. Αυτός ο προγραμματισμός κυρίως από την οικογένεια και το περιβάλλον του σχολείου είναι σαν τα μηνύματα που έχουν εγγραφεί σε CD. Όταν εγγραφούν, είναι εκεί και παίζονται ξανά και ξανά. Όσο αυτοί οι προγραμματισμοί ελέγχουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις συμπεριφορές και τις αντιδράσεις μας, έχουμε ελάχιστη ελεύθερη βούληση. Μέχρι να συνειδητοποιήσουμε και να αλλάξουμε αυτούς τους προγραμματισμούς, η πραγματικότητά μας είναι, ως επί το πλείστον, αποτέλεσμα όσων έχουμε βιώσει (σαν)(ως) παιδιά. Έχουμε την τάση να ερμηνεύουμε τα γεγονότα και τη συμπεριφορά των άλλων με βάση αυτές τις προηγούμενες εμπειρίες, δημιουργώντας για τον εαυτό μας αυτό που πιστεύουμε ότι συμβαίνει, παρά αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα. Συχνά, προβάλλουμε λανθασμένα πάνω στους άλλους κίνητρα που δεν έχουν. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 31

32 Αυτοί οι προγραμματισμοί μάς κάνουν να δίνουμε στον καθένα και στο καθετί τη σημασία και τη δύναμη να μας επηρεάζει με διάφορους τρόπους. Εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε μέσα στο νου μας την ιδέα ότι πρέπει να έχουμε την αγάπη, την αποδοχή ή την έγκριση συγκεκριμένων ατόμων, για να νιώθουμε ότι αξίζουμε. Ή ότι δεν μπορούμε να νιώσουμε ασφαλείς ή ευτυχισμένοι χωρίς κάποια άτομα ή αντικείμενα κλπ. Μ αυτό τον τρόπο, χάνουμε την ικανότητά μας να δημιουργούμε ή να ελέγχουμε την ίδια την ευτυχία μας, τη γαλήνη μας ή τα συναισθήματα αγάπης, επειδή έχουμε δώσει τον έλεγχο σ αυτά τα άτομα και άλλους εξωτερικούς παράγοντες, μέσα από τη σημασία που τους δίνουμε. Κάθε σκέψη μας βασίζεται είτε στην αλήθεια της αθάνατης θεϊκής μας φύσης και ενότητας με τα πάντα είτε στην αντίληψη ότι είμαστε αυτά τα διαχωρισμένα και τρωτά σώματα και προσωπικότητες. Στη δεύτερη περίπτωση, βιώνουμε φόβο για τους άλλους και τον κόσμο. Το ένα σύστημα πεποιθήσεων δημιουργεί φόβο και αρνητικούς μηχανισμούς αυτοσυντήρησης, ενώ το άλλο δημιουργεί συναισθήματα εσωτερικής ασφάλειας, γαλήνης και αγάπης. Όλα τα αρνητικά συναισθήματά μας είναι αποτέλεσμα της πεποίθησης ότι είμαστε αυτά τα διαχωρισμένα σώματα και προσωπικότητες και ότι κινδυνεύουμε και χρειαζόμαστε προστασία. Η άγνοια, ο φόβος και η ενοχή ευθύνονται για τα περισσότερα από τα αρνητικά μας συναισθήματα. Οι σκέψεις μας είναι ενεργειακά πεδία, που εκτείνονται γύρω μας επηρεάζοντας σωματικά και συναισθηματικά όσους βρίσκονται κοντά μας. Αυτό σημαίνει ότι οι σκέψεις μας, και ιδιαίτερα οι συναισθηματικά φορτισμένες, επηρεάζουν τα άτομα που βρίσκονται κοντά μας, αλλά και τα άτομα που συνδέονται συναισθηματικά μαζί μας (σύντροφο, γονείς, παιδιά, αδέλφια), όπου κι αν βρίσκονται ακόμη και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Αυτές οι σκέψεις-ενεργειακά πεδία αλληλεπιδρούν μέσα από το νόμο της συμπαθητικής δόνησης. Αυτό σημαίνει ότι επηρεάζουμε άλ- 32 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

33 λους και επηρεαζόμαστε απ αυτούς στο βαθμό που εμείς κι εκείνοι έχουμε παρόμοιες τάσεις. Εμείς και οι άλλοι επηρεαζόμαστε από τα πεδία σκέψης, που μας περιβάλλουν, μέσα από τους δικούς μας φόβους, την ενοχή, τις επιθυμίες, τις προσκολλήσεις, τον ανταγωνισμό και την τάση να κρίνουμε και να απορρίπτουμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Έλκουμε αυτό που εκπέμπουμε και επηρεαζόμαστε από τους άλλους στο βαθμό που η συμπεριφορά τους ξυπνάει μέσα μας κάποιον υποβόσκοντα φόβο, ενοχή ή πόνο. Όμως, σε όλες τις περιπτώσεις, η συμπεριφορά τους, όπως και άλλα γεγονότα, μας προσφέρουν πάντοτε ευκαιρίες να ανακαλύψουμε τους βαθύτερους φόβους και τις προσκολλήσεις μας και να απελευθερωθούμε απ αυτά. Η άγνοια της αληθινής θεϊκής φύσης μας μάς κάνει να επιθυμούμε και να αναζητούμε στόχους και καταστάσεις που δεν αποτελούν την ύψιστη δυνατή πραγματικότητα για την ευτυχία και την εξέλιξή μας. Συχνά αναζητούμε κάτι που δεν μας δίνει ευτυχία διαρκείας. Μπορούμε να το ονομάσουμε εξέλιξη των επιθυμιών. Καθώς ικανοποιούμε τις τωρινές επιθυμίες μας και συνειδητοποιούμε ότι είμαστε ακόμη ανικανοποίητοι, προχωρούμε προς άλλες επιθυμίες και στόχους. Αυτό γίνεται μέχρι να αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε πως τίποτα έξω από τον εαυτό μας δεν μπορεί να μας δώσει την ευτυχία και την ικανοποίηση που αναζητούμε. Τότε αρχίζουμε να αναπτύσσουμε εσωτερική ικανοποίηση μέσα από μια διαφορετική σχέση με τον εαυτό μας, το Θείο και τον κόσμο. Αυτή η εσωτερική αναζήτηση μάς φέρνει πιο κοντά στην αλήθεια της εσώτερης θεϊκής φύσης μας, που στη συνέχεια μάς οδηγεί προς την αυτοπραγμάτωση, τη φώτιση ή τη θέωσή μας (Εκδήλωση του Θείου μέσα μας). Αυτή η ατομική και ομαδική διαδικασία αυτοτελείωσης εκδηλώνει τη Βασιλεία του Θεού πάνω στο υλικό, συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο. Επομένως, σαν συν-δημιουργοί (μαζί με το θείο και όλους τους άλλους) της πραγματικότητάς μας, μπορούμε να κάνουμε επιλογές σχετικά με την πραγματικότητα που θα θέλαμε να δημιουργήσουμε. Ο Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 33

34 καθένας μας, ως άτομο, δημιουργεί τη δική του πραγματικότητα. Και ως ομάδα δημιουργούμε τη συλλογική μας πραγματικότητα μέσα στην οποία βιώνουμε την ατομικά δημιουργημένη πραγματικότητά μας. Η πραγματικότητά μας είναι αποτέλεσμα των ακόλουθων τεσσάρων παραγόντων: Όσα έχουμε κάνει, πει, σκεφτεί και επιλέξει στο παρελθόν. Το είδος του ενεργειακού πεδίου που εκπέμπουμε σήμερα. Όσα εμείς σαν ψυχές έχουμε επιλέξει να μάθουμε αυτή τη στιγμή στη διαδικασία της εξέλιξής μας. Ο τρόπος που ερμηνεύουμε αυτό που έχει συμβεί και αυτό που συμβαίνει. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι, πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε τη θετική πραγματικότητα που όλοι επιθυμούμε; Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν και τις επιδράσεις του στο παρόν. Αλλά το παρόν είναι το παρελθόν του μέλλοντος και, έτσι, η παρούσα στιγμή είναι το δυνατό μας σημείο. Μπορούμε να αλλάξουμε την πραγματικότητά μας στο παρόν, αλλάζοντας τον τρόπο που ερμηνεύουμε την κατάσταση της ζωής μας και, επομένως, τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις μας. Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια πιο ευτυχισμένη και πιο ειρηνική πραγματικότητα με διάφορους τρόπους: Να αντιλαμβανόμαστε κάθε γεγονός, συμπεριφορά και κατάσταση σαν ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε σαν ψυχές σε εξέλιξη για τα επόμενα μαθήματά μας. Να αναζητούμε σε κάθε κατάσταση να αντιληφθούμε τι μπορούμε να μάθουμε. Συνήθως τα μαθήματα έχουν να κάνουν με συναισθήματα εσωτερικής ασφάλειας, αξίας, ελευθερίας και ικανοποίησης. 34 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

35 Να μάθουμε αυτά τα μαθήματα και να προχωρήσουμε προς μεγαλύτερη ευτυχία και δημιουργικότητα. Να αναπτύξουμε την πίστη ότι είμαστε ικανοί να αντιμετωπίσουμε οποιοδήποτε γεγονός ή κατάσταση. Φυσικά, θα υπάρχουν περιστασιακές «δοκιμασίες» που θα ελέγχουν την πνευματική μας πίστη και δύναμη. Θα γινόμαστε σταθερά δυνατότεροι συναισθηματικά και πνευματικά. Σταδιακά θα έχουμε αποκτήσει συναισθηματική απόσταση από τις «δοκιμασίες» μας, καθώς τώρα θα έχουμε επίγνωση ότι αυτές οι καταστάσεις έρχονται και φεύγουν και ότι εμείς καταφέρνουμε πάντα να τις αντιμετωπίζουμε και να επιβιώνουμε. Θα τις αντιλαμβανόμαστε σαν ευκαιρίες για μάθηση και εξέλιξη. Θα χρειαστεί να ενισχύσουμε την πίστη μας στην πνευματική μας φύση στο γεγονός ότι η ύπαρξή μας είναι πέρα, πριν και μετά από αυτά τα προσωρινά σώματα. Μπορούμε, επίσης, να συνειδητοποιήσουμε το ίδιο για τους αγαπημένους μας. Και εκείνοι είναι αθάνατοι και υπήρχαν πριν από τα σώματά τους και θα υπάρχουν μετά από αυτά. Μπορούμε να ωφεληθούμε με το να έχουμε πίστη στην ικανότητα των αγαπημένων μας να χρησιμοποιούν τις καταστάσεις της ζωής τους σαν εμπειρίες μάθησης και εξέλιξης και να μην φοβόμαστε ή ανησυχούμε γι αυτούς. Μπορούμε να αναπτύξουμε αυτές τις εσωτερικές ιδιότητες με την προσευχή, το διαλογισμό, την πίστη, τις πνευματικές αλήθειες, και, φυσικά με τις εμπειρίες της ζωής. Τότε θα βιώνουμε μεγαλύτερη εσωτερική γαλήνη και αγάπη και θα αντιδρούμε τελείως διαφορετικά. Αυτές οι πιο θετικές αντιδράσεις θα μας φέρουν πιο θετική ανταπόκριση από τους άλλους και τη ζωή την ίδια. Μπορεί να χρειάζεται να απελευθερωθούμε από εμπειρίες του παρελθόντος που διαστρεβλώνουν την αντίληψή μας, εφαρμόζοντας τεχνικές όπως αναδρομές στην παιδική ηλικία, κάθαρση και ενεργειακή ψυχολογία. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 35

36 Η αγάπη χωρίς όρους για τον εαυτό μας και τους άλλους είναι το βασικό κλειδί για τη δημιουργία μιας πιο ευτυχισμένης, υγιούς και αρμονικής πραγματικότητας. Καθώς γινόμαστε πιο θετικοί άνθρωποι πιο ευτυχισμένοι, με περισσότερη αγάπη και γαλήνη, και οι άλλοι θα αρχίσουν να νιώθουν περισσότερη σιγουριά και ασφάλεια και πως είναι πιο αποδεχτοί και αγαπητοί. Η ατομική και ομαδική πραγματικότητά μας θα αλλάξει προς το καλύτερο επειδή θα έλκουμε πιο θετικές καταστάσεις και, επίσης, επειδή θα τις ερμηνεύουμε πιο θετικά. Η ουσία είναι πως μόνον εμείς οι ίδιοι έχουμε την ελεύθερη βούληση να δημιουργήσουμε μια πιο θετική πραγματικότητα για τον εαυτό μας. Η Αγάπη Είναι το Ύψιστο Μάθημα Το κύριο και πιο ουσιαστικό μάθημά μας είναι η αγάπη. Ψάχνοντας για ευτυχία ή για πνευματική εξέλιξη, συνειδητοποιούμε τελικά ότι το κύριο μάθημά μας είναι να μπορούμε να αγαπάμε χωρίς όρους τους άλλους και τον εαυτό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι επιτρέπουμε σ εκείνους ή στον εαυτό μας να φέρεται ανεύθυνα, άδικα ή ανήθικα. Σημαίνει ότι αγαπάμε και σεβόμαστε τους άλλους και τον εαυτό μας, ακόμη κι αν κατά καιρούς χρειάζεται να τους αντιμετωπίσουμε σταθερά και δυναμικά σε σχέση με τη συμπεριφορά τους. Γιατί είναι η αγάπη το ύψιστο μάθημά μας; Επειδή μόνον όταν είμαστε σε κατάσταση αγάπης βιώνουμε την αληθινή εσώτερη φύση μας. Σαν ψυχές είμαστε αγάπη. Η αγάπη είναι το βίωμα της έμφυτης σύνδεσης και ενότητάς μας με όλα τα όντα και τη φύση. Αυτή είναι η αληθινή πραγματικότητα πίσω από τον απατηλό κόσμο των διαχωρισμένων και αποξενωμένων όντων. Το αντίθετο της αγάπης είναι άγνοια και φόβος. Χάνουμε την αίσθηση ενότητας όταν φοβόμαστε. Τότε οι διάφοροι αμυντικοί μηχανισμοί καλύπτουν την αγάπη με φόβο, πόνο, πίκρα, θυμό, μίσος, ζήλια κλπ. 36 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

37 Η αναζήτηση της αγάπης χωρίς όρους για τους άλλους και τον εαυτό μας δεν θα έπρεπε να ταυτίζεται με το καλό και το κακό ή το σωστό και το λάθος. Δεν είμαστε καλύτεροι άνθρωποι επειδή αγαπάμε. Ο Θεός δεν μας αγαπά περισσότερο ή λιγότερο επειδή αγαπάμε ή δεν αγαπάμε. Απλώς είμαστε ελεύθεροι από την άγνοια και το φόβο και πιο κοντά στην ευτυχία και την ειρήνη. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να αγαπάμε. Η αγάπη είναι επιλογή και ευκαιρία να βιώσουμε τη χαρά και την ειρήνη της ενότητας με τον εαυτό μας και τους άλλους. Όταν δεν βιώνουμε αγάπη, χάνουμε την ειρήνη μας επειδή είμαστε κλεισμένοι στην αίσθηση και την ψευδαίσθηση του διαχωρισμού. Δεν νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας, όταν έχουμε αρνητικά συναισθήματα. Μπορούμε να αγνοούμε τη συνείδησή μας για λίγο καιρό, αλλά βαθιά μέσα μας είμαστε σε δυσαρμονία με τον αληθινό εαυτό μας, όταν δεν αγαπάμε τους άλλους. Αλλά η αγάπη για τους άλλους εξαρτάται από το πόσο αγαπάμε και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είμαστε και πόσο νιώθουμε την εσώτερη αξία μας. Όταν δεν αγαπάμε τον εαυτό μας, τότε ζούμε μέσα στο φόβο της απόρριψης και της μοναξιάς. Επομένως, χρειαζόμαστε περισσότερη επιβεβαίωση και έγκριση από τους άλλους. Όταν δεν μπορούν να μας τα δώσουν, αισθανόμαστε πληγωμένοι, απογοητευμένοι και θυμωμένοι μαζί τους. Χάνουμε την αγάπη μας προς τους άλλους επειδή αμφιβάλλουμε για τον εαυτό μας. Άρα το μάθημα της αγάπης έχει δύο πτυχές αγάπη για τον εαυτό μας και αγάπη για τους άλλους. Το κλειδί εδώ είναι να μπορούμε να αποδεχτούμε τον εαυτό μας και τους άλλους όπως είμαστε στη διαδικασία της εξέλιξής μας και όχι να απαιτούμε από τον εαυτό μας ή τους άλλους να είμαστε τέλειοι. Όταν κατανοούμε, συγχωρούμε και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους για τις αδυναμίες και τα λάθη μας και κατορθώνουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας και τους άλλους παρόλα αυτά τα λάθη, τότε είμαστε πολύ πιο κοντά στο να μάθουμε τα μαθήματα της ζωής μας και να βρούμε αληθινή ειρήνη με τον εαυτό μας και τους άλλους. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 37

38 Η συγχώρεση των άλλων και του εαυτού μας μάς επιτρέπει να απελευθερωθούμε από το παρελθόν το οποίο δεν υπάρχει έτσι κι αλλιώς και να ζήσουμε στο παρόν χωρίς το φορτίο όσων έχουν συμβεί μέχρι τώρα. Το να ζούμε στο παρόν είναι, επίσης, ένα βασικό μάθημα ζωής. Όλα τα όντα έχουν δημιουργηθεί κατ εικόνα και ομοίωση του Θεού. Είναι ουσιαστικά θεϊκά και αξίζουν την αγάπη και το σεβασμό μας. Αυτό ισχύει για το σύντροφό μας, τα παιδιά, τους γονείς, τα αδέλφια, τους φίλους, τους συνεργάτες και, φυσικά, για τον εαυτό μας. Μπορούμε να αγαπάμε αγνά, μόνον όταν βιώνουμε την αληθινή πνευματική φύση μας, η οποία είναι πάντα ασφαλής και αξίζει. Η αγάπη απαιτεί εσωτερική δύναμη και αρμονική σχέση με τον εαυτό μας. Η αγάπη, λοιπόν, είναι πάντοτε το μάθημα. Να μπορούμε να αγαπάμε τον εαυτό μας και τους άλλους σε όλες τις καταστάσεις. Η ακόλουθη άσκηση μπορεί αν βοηθήσει: Παρατηρήστε τον εαυτό σας και κάντε έναν κατάλογο από όλες τις στιγμές που χάνετε το αίσθημα ενότητας και αγάπης για τα κοντινά σας άτομα. Επιλέξτε μία από αυτές τις περιπτώσεις, όπου χάνετε την αγάπη σας και έχετε αρνητικά συναισθήματα. Ανακαλύψτε τι φοβάστε σ αυτή την περίπτωση. Τι φοβάστε να χάσετε; Απελευθερωθείτε από το φόβο με διάφορες μεθόδους που αναφέρονται σ αυτό το βιβλίο και σε άλλα βιβλία. (Ιδιαίτερα στα βιβλία Ενεργειακή Ψυχολογία, Η Ψυχολογία της Ευτυχίας και Σχέσεις Συνειδητής Αγάπης) Οραματιστείτε τον εαυτό σας με αρκετή εσωτερική αξία και ασφάλεια ώστε να μπορείτε να αγαπάτε αυτό το άτομο, ακόμη κι αν ή όταν ενεργεί μ αυτό τον τρόπο. 38 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

39 Βάλτε στόχο να είστε καλοί μ αυτό το άτομο ενεργήστε όπως θα κάνατε αν είχατε πραγματικά αγάπη χωρίς όρους γι αυτό. Προσευχηθείτε για την ευτυχία, επιτυχία και την ευημερία του καθημερινά. Αγαπήστε και αποδεχτείτε τον εαυτό σας όπως είστε. Επιβεβαιώσεις: Απελευθερώνομαι από λανθασμένες αντιλήψεις, φόβους και προσδοκίες που περιορίζουν την ειρήνη, την ευτυχία και την αγάπη μου. Επιλέγω ενότητα και αγάπη. Η αγάπη είναι πάντοτε το μάθημα. Επικοινωνώ τίμια και ειλικρινά δημιουργώντας συνδέσεις ενεργοποιημένης αγάπης με τους άλλους. Όταν αγαπώ, νιώθω δύναμη και ασφάλεια. Επιλέγω να αγαπώ όλους χωρίς όρους μαζί και τον εαυτό μου. Είναι ασφαλές να αγαπώ όλους χωρίς όρους μαζί και τον εαυτό μου. Είναι προς όφελός μου να αγαπώ όλους χωρίς όρους μαζί και τον εαυτό μου. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 39

40 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 40 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

41 Κεφάλαιο 5 Η Μοναδική μας Ελευθερία Είναι το πώς Επιλέγουμε να Αντιδρούμε Ποιος θέλω να είμαι, όταν... Μέρος 1 Σπάνια μπορούμε να ελέγξουμε το τι θα συμβεί, πώς οι άλλοι θα συμπεριφερθούν ή ακόμη και τι αποτελέσματα θα έχουν οι προσπάθειές μας. Αλλά μπορούμε να επιλέξουμε πώς θέλουμε να αισθανόμαστε και να αντιδρούμε προς τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Στην πραγματικότητα, η βάση της ελεύθερης βούλησής μας είναι το πώς αντιδρούμε προς αυτά που η ζωή μάς φέρνει. Θα εξετάσουμε εδώ μερικά πιθανά ερεθίσματα και πώς θα μπορούσαμε να επιλέξουμε να αντιδράσουμε προς αυτά. Έχουμε επιλογή για τα συναισθήματά μας. Εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε τα συναισθήματά μας όχι τα γεγονότα ή η συμπεριφορά των άλλων. Μπορούμε να αλλάξουμε τις πεποιθήσεις μας σε σχέση με αυτό που συμβαίνει. Τότε οι αντιδράσεις μας θα εξελιχθούν. Τότε η εξωτερική μας πραγματικότητα θα αντανακλά τις νέες μας αντιλήψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις μας. Και τότε θα προσελκύσουμε διαφορετικά γεγονότα και συμπεριφορές, που τώρα θα αντανακλούν τις νέες πεποιθήσεις μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 41

42 Όσο αντιδρούμε με παλιούς εδραιωμένους συναισθηματικούς μηχανισμούς, θα ξαναζήσουμε τα ίδια συναισθήματα και θα προσελκύσουμε τις ίδιες συμπεριφορές και γεγονότα. Έτσι, η ερώτηση είναι «ποιος θέλω να είμαι, όταν» Θα βρείτε μέσα στο βιβλίο αυτό κεφάλαια με το τίτλο αυτό, που αναφέρονται σε διάφορα ερεθίσματα και προτείνοντας διάφορους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης ή ανταπόκρισης προς τα ερεθίσματα αυτά. Μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό από τις πιο κάτω πιθανότητες και να προσθέσουμε και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν ο άλλος διαφωνεί μαζί μου; Θέλω να νιώθω απόρριψη; Θέλω να νιώθω πόνο και αδικία; Θέλω να διαπληκτίζομαι μέχρι να τον ή την πείσω ότι έχω δίκιο; Θέλω να αποφεύγω τον άλλον; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να κουτσομπολεύω τον άλλο σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να ειρωνεύομαι ή να πληγώνω τον άλλον; Θέλω να τιμωρήσω τον άλλον; Θέλω να θυμώνω και να γίνομαι επιθετικός; Θέλω να φωνάζω και ίσως να υποβιβάζω τον άλλον; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί του ή να τον αγνοώ; 42 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

43 Θέλω να εξηγώ πιο καθαρά στον άλλον τι πιστεύω και γιατί το πιστεύω; Θέλω να δώσω στον άλλον μια γραπτή εξήγηση τού τι πιστεύω και γιατί; Θέλω να αποδέχομαι ότι είναι εντάξει να πιστεύει ο άλλος κάτι διαφορετικό; Θέλω να νιώθω ότι αξίζω και είμαι ασφαλής, όταν ο άλλος δεν συμφωνεί; Θέλω να ρωτήσω περισσότερα για το τι πιστεύει ο άλλος, ώστε να κατανοήσω τη θέση του; Θέλω να νιώθω καλά με τις διαφορετικές γνώμες μας; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση και ότι, στην πραγματικότητα, κανείς δεν αντιλαμβάνεται την αλήθεια; Θέλω να θυμάμαι ότι η αλήθεια έχει πολλές όψεις ανάλογα με το πού στέκομαι; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο εγώ προσελκύω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ότι αξίζω και να είμαι ασφαλής και ευτυχισμένος, ανεξάρτητα από το τι πιστεύει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω στην αγάπη και την ενότητα; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φανταστώ ότι είμαι ο άλλος και να κατανοήσω τι αισθάνεται; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 43

44 Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Ποιος θέλω να είμαι; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; ======================== Αυτό είναι το ερώτημα. Ποια είναι η απάντησή σου; 44 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

45 Κεφάλαιο 6 Τι είναι Πραγματική Ελευθερία Ελευθερία είναι η απουσία εσωτερικών ή εξωτερικών εμποδίων προς την ικανοποίηση των ύψιστων πιθανών αναγκών μας ή της ευτυχίας μας. Ευτυχία είναι μια κατάσταση που βιώνουμε όταν οι ανάγκες μας ικανοποιούνται και δεν νιώθουμε την πίεση ή τον πόνο μιας ανικανοποίητης ανάγκης. Μία ανάγκη μπορεί να είναι σωματική, υλική, συναισθηματική, κοινωνική, νοητική ή πνευματική. Μπορούμε να είμαστε το ίδιο δυστυχισμένοι από την έλλειψη ικανοποίησης των συναισθηματικών ή πνευματικών αναγκών όσο και των σωματικών αναγκών μας. Οι ανάγκες μας μπορεί να αφορούν και σ αυτά που θέλουμε για άλλους, όπως για την οικογένεια, τους φίλους, την κοινωνία, το περιβάλλον και τον πλανήτη. Οι ανάγκες μας μπορεί να ικανοποιηθούν από μας τους ίδιους, τους άλλους ή από το «Σύμπαν», το Θεό ή τη «Ζωή». Όταν δεν ικανοποιούνται οι ανάγκες μας, νιώθουμε πόνο, πλήγωμα, δυστυχία, αδικία, πίκρα, απογοήτευση, αποθάρρυνση, προδοσία, καταπίεση, θυμό, ακόμη και μίσος και εκδικητικότητα προς αυτούς που πιστεύουμε ότι μας εμποδίζουν. Όταν οι ανάγκες μας ικανοποιούνται νιώθουμε ευτυχισμένοι, ασφαλείς, ευγνώμονες και γεμάτοι αγάπη προς αυτούς που μας βοηθούν. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 45

46 Ελευθερία είναι η ικανότητα να κατευθύνουμε τις ενέργειές μας χωρίς εμπόδια προς την ικανοποίηση όλων των κατηγοριών αναγκών που αναφέρονται παραπάνω. Ελευθερία είναι επίσης η ικανότητα να είμαστε καλά ακόμα αν δεν γίνονται όλα όσα θέλουμε. Μπορούμε να χωρίσουμε τα εμπόδια της ελευθερίας σε εξωτερικά και εσωτερικά. Εντούτοις, θα δούμε τελικά πως όλα είναι εσωτερικά εμπόδια, γιατί ένα εξωτερικό εμπόδιο μπορεί να περιορίσει την ελευθερία μας μόνον εφόσον φοβόμαστε τις συνέπειες αυτής της εξωτερικής πίεσης ή απειλής, όπως τη γνώμη των άλλων ή το να χάσουμε τη δουλειά μας. Στην πραγματικότητα τα μοναδικά εμπόδιά μας προς την ελευθερία, την ευτυχία και την αγάπη είναι ο φόβος και η ενοχή και, φυσικά, η πεποίθησή μας ότι δεν είμαστε ελεύθεροι. Ελευθερία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ένα είδος ελευθερίας που όλοι αναζητούμε είναι η ελευθερία για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάθε ανθρώπινης ύπαρξης χωρίς εξαίρεση. (Εκτός ίσως από εκείνους που χάνουν προσωρινά κάποια από αυτά τα δικαιώματα επειδή έχουν κάνει κατάχρηση της ελευθερίας τους με τρόπο επικίνδυνο για τους άλλους και βρίσκονται στη φυλακή.) Ελευθερία κίνησης από τόπο σε τόπο χωρίς εμπόδια από τις κρατικές αρχές. Ελευθερία να σκεφτόμαστε, να πιστεύουμε και να εκφραζόμαστε σύμφωνα με την εσωτερική μας καθοδήγηση. Θρησκευτική, πνευματική και πολιτική ελευθερία. Ελευθερία να έχουμε ίσες ευκαιρίες στην εργασία, στη δημιουργία και στην έκφραση του εαυτού μας. Ίσες ευκαιρίες για εκπαίδευση, εργασία, οικονομική ανάπτυξη και έκφραση. Ίσες ευκαιρίες ικανοποίησης βασικών αναγκών όπως τροφή, νερό, στέγη και μεταφορά. 46 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

47 Ελευθερία συνάθροισης με άλλους με σκοπό την εξερεύνηση κοινών ενδιαφερόντων. Ίση αντιμετώπιση και προστασία από το νομικό, υγειονομικό και εκπαιδευτικό σύστημα. Ελευθερία έκφρασης. Ελευθερία αντιμέτωπη με τα δικαιώματα και τις ανάγκες των άλλων Είναι λογικό και νόμιμο οι ελευθερίες μας να μην βλάπτουν τους άλλους. Επομένως όλες οι ελευθερίες μας υπόκεινται στη βασική προϋπόθεση ότι δεν θα κάνουμε ποτέ σε κάποιον αυτό που δεν θα θέλαμε να κάνει αυτός σε μας. Άρα είμαστε ελεύθεροι να εκφραζόμαστε όπως νιώθουμε, αλλά με την προϋπόθεση ότι δεν θα συμπεριφερόμαστε στους άλλους με τρόπο που δεν θα θέλαμε να συμπεριφέρονται εκείνοι σε μας. Αυτό μάς φέρνει στο βασικό ερώτημα του αν αναφερόμαστε στην «ελευθερία της προσωπικότητας ή στην ελευθερία της ψυχής». Υπάρχουν φορές που η ψυχή μας έχει διαφορετικές ανάγκες από την προσωπικότητα. Μερικές από τις ανάγκες της προσωπικότητας είναι: ασφάλεια, ικανοποίηση, επιβεβαίωση, δύναμη, αποδοχή, αναγνώριση, πλούτος, υλικά αγαθά, ανωτερότητα και άλλες. Η προσωπικότητά μας χρειάζεται αυτά τόσο πολύ, που συχνά είναι πρόθυμη να αγνοήσει τις πιθανές συνέπειες στους άλλους και στο περιβάλλον. Η προσωπικότητά μας είναι πολύ απομονωμένη και μερικές φορές ξεχωρισμένη και εύκολα ξεχνάει την ύψιστη ενότητά μας με όλα. Επομένως είναι ικανή στο όνομα της «ελεύθερης ικανοποίησης των αναγκών της» να πάρει αποφάσεις που βλάπτουν τους άλλους και το περιβάλλον και τελικά κι αυτήν την ίδια. Γι αυτόν το λόγο η ανθρώπινη ελευθερία μόνον τώρα μετά από τόσους πολλούς αιώνες εμφανίζεται βαθμιαία σαν ένας σημαντικός παράγοντας στην ανθρώπινη συνειδητότητα. Η ιστορία μας μέχρι τώρα ήταν η ιστορία πολύ λίγης ελευθερίας για τον κοινό άνθρωπο. Αυτή η ελευθερία λείπει ακόμη σε πολλά μέρη του κόσμου που τα κυβερνούν δικτάτορες. Ένας άλλος παράγοντας που οδηγεί στη σημερινή ελευ- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 47

48 θερία είναι αυτός της οικονομικής ελευθερίας, που επιτρέπει σε πολλούς ανθρώπους να ικανοποιούν πολλές ανάγκες που δεν είχαν ποτέ ικανοποιηθεί στο παρελθόν. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε τη συναισθηματική, νοητική και πνευματική ωριμότητα να χρησιμοποιήσουμε την ελευθερία μας με τρόπο που είναι ωφέλιμος ταυτόχρονα σε μας, στους άλλους και στο περιβάλλον. Αυτό απαιτεί πνευματική διαύγεια, λιγότερη ξεχωριστότητα και μεγαλύτερη ταύτιση με τους άλλους και το σύνολο. Μόνον τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ελευθερία μας με τρόπο που θα μας αποφέρει πραγματικά την ευτυχία που αναζητούμε. Μας δίνεται τώρα η ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε σοφά αυτό το νέο δώρο της ελευθερίας με διαύγεια, αγάπη και σοφία. «Αντιδραστική Ελευθερία» Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι έχουμε προγραμματιστεί να πιστεύουμε ότι οι άλλοι η κυβέρνηση, οι σύντροφοί μας, οι γονείς μας και άλλες εξωτερικές δυνάμεις - μάς περιορίζουν, μάς καταπιέζουν και μάς εμποδίζουν να έχουμε ό,τι χρειαζόμαστε. Αυτό είναι ιδιαίτερα αληθινό αν έχουμε υποστεί καταπίεση ή περιορισμό (σαν)(ως) παιδιά. Τότε έχουμε την τάση να συσχετίζουμε την ελευθερία με συγκεκριμένες δραστηριότητες όπως: Να είμαστε «ελεύθεροι» να τρώμε ό,τι θέλουμε και όποτε το θέλουμε. Να είμαστε «ελεύθεροι» να ξοδεύουμε όσα χρήματα θέλουμε. Να είμαστε «ελεύθεροι» να καπνίζουμε και να πίνουμε όσο θέλουμε. Να είμαστε «ελεύθεροι» να κάνουμε ό,τι θέλουμε ανεξάρτητα από το πώς αυτό επιδρά στους άλλους. Να είμαστε «ελεύθεροι» να έχουμε σεξουαλική επαφή με οποιονδήποτε θέλουμε. Να είμαστε «ελεύθεροι» να αγνοούμε τις ανάγκες των άλλων. Να είμαστε «ελεύθεροι» να παραβαίνουμε τους κανόνες και να αγνοούμε τους νόμους. 48 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

49 Να είμαστε «ελεύθεροι» να μην εργαζόμαστε όταν το φιλότιμο θα ήταν να εργαστούμε. Να είμαστε «ελεύθεροι» από ευθύνες και τις πιθανές τους συνέπειες. Σύγχυση σχετικά με την Ελευθερία Αυτές οι «αντιδραστικές ελευθερίες» προφανώς δεν είναι πραγματικές ελευθερίες. Η πραγματική ελευθερία σε πολλές περιπτώσεις θα ήταν το αντίθετο. Για παράδειγμα: Ελευθερία να τρώμε αυτό που εξυπηρετεί πραγματικά την υγεία μας. Ελευθερία να χρησιμοποιούμε τα χρήματά μας με τρόπο που πραγματικά μας φέρνει μακρόχρονη ευτυχία. Ελευθερία να μην καπνίζουμε και να μην πίνουμε, ώστε να δημιουργήσουμε περισσότερη υγεία και ευτυχία. Ελευθερία από υποσυνείδητες αντιδραστικές ενέργειες που βασίζονται στο παρελθόν, ώστε να μπορούμε να νιώθουμε ενότητα με τους άλλους και να συμπεριφερόμαστε με τρόπο που ωφελεί τον εαυτό μας και τους άλλους ταυτόχρονα. Ελευθερία να χρησιμοποιούμε τη σεξουαλικότητά μας με τρόπο που δημιουργεί σχέσεις αγάπης γεμάτες νόημα και διάρκεια. Ελευθερία να μπορούμε να πούμε «ναι» όταν θα θέλαμε πραγματικά να ανταποκριθούμε στην ανάγκη κάποιου. Ελευθερία να σεβόμαστε τις ανάγκες των άλλων με τον τρόπο που θα θέλαμε και αυτοί να σέβονται τις δικές μας. Ελευθερία να σεβόμαστε και να ζούμε σύμφωνα με τους νόμους, που υπάρχουν για να προστατεύουν το σύνολο και να δημιουργούν κοινωνική ισότητα και αρμονία. Ελευθερία να εργαζόμαστε ευσυνείδητα με αγάπη, όπως θα θέλαμε να κάνουν και οι άλλοι αν εργάζονταν για μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 49

50 Ελευθερία να ανταποκριθούμε με αγάπη προς όσους ζητούν κάτι από μας. Ελευθερία να αναλάβουμε ευθύνες και να απολαύσουμε τις δημιουργικές μας ικανότητες χωρίς το φόβο της αποτυχίας ή των συνεπειών. Η Πραγματικότητα της Ελευθερίας Η πραγματικότητα είναι ότι είμαστε και πάντα ήμασταν ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι έχουμε επιλέξει σε κάθε περίπτωση. Κι αυτό επειδή κάθε στιγμή πήραμε και παίρνουμε αποφάσεις βασισμένες στις ανάγκες, τους φόβους και τους προγραμματισμούς μας. Στην πραγματικότητα ποτέ δεν καταπιεστήκαμε από τους άλλους. Καταπιεστήκαμε από τις ανάγκες, τους φόβους, τις πεποιθήσεις, τους προγραμματισμούς και τις προσκολλήσεις μας. Αυτές είναι οι δυνάμεις που μας καταπιέζουν και μας αναγκάζουν να κάνουμε επιλογές από ενοχή ή φόβο και μετά να νιώθουμε ότι δεν είμαστε ελεύθεροι και έχουμε καταπιεστεί. Μπορούμε να «εξαναγκαστούμε» ή να «πιεστούμε» να κάνουμε κάτι που δεν θέλουμε, ή να μην κάνουμε κάτι που θέλουμε, μόνον αν φοβόμαστε τις πιθανές συνέπειες της μη συμμόρφωσής μας. Μπορεί να φοβόμαστε ότι θα μας απορρίψουν ή ότι θα χάσουμε την αγάπη κάποιου. Ή ίσως ότι θα χάσουμε τη δουλειά μας ή κάποια πηγή εσόδων. Μπορεί να φοβόμαστε την αντεκδίκηση των άλλων αν κάνουμε ή δεν κάνουμε ό,τι θέλουν. Ή μπορεί να νιώθουμε ότι δεν είμαστε καλοί αν κάνουμε ή δεν κάνουμε ό,τι θα «έπρεπε». Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, έχουμε την ελευθερία να επιλέξουμε να χάσουμε την αγάπη τους, τη δουλειά μας ή να διακινδυνεύσουμε να μας βλάψουν, παρά να κάνουμε κάτι με το οποίο δεν συμφωνούμε ή το οποίο δεν συμπίπτει με τις αξίες, τις πεποιθήσεις ή τις ανάγκες μας. Το γεγονός ότι επιλέγουμε να πράξουμε διαφορετικά είναι «ελεύθερη επιλογή». «Θυσιάσαμε την ελευθερία μας» ή «ανταλλάξαμε την ελευθερία μας» για να προστατεύσουμε την «αξία», την «ασφάλεια» ή κάποια άλλη ανάγκη. Θα μπορούσαμε να επιλέξουμε διαφορετικά. Με κάποιον τρόπο χρησιμοποιούμε τους άλλους όσο μας χρησιμοποιούν κι εκείνοι. Συμπεριφερόμαστε έτσι ώστε να πάρουμε ό,τι χρειαζόμαστε ή επιθυμούμε ή έχουμε εθιστεί να παίρνουμε απ αυτούς. Συμβαίνει μια αμοιβαία «ανταλλαγή». Τους δίνουμε ό,τι θέλουν για να πάρουμε αυτό που θέλουμε. 50 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

51 Ο Χριστός και ο Σωκράτης διατάχτηκαν να σταματήσουν να διδάσκουν, αλλιώς θα πέθαιναν. Δεν συμμορφώθηκαν. Επέλεξαν να συνεχίσουν να διδάσκουν επειδή δεν φοβήθηκαν τις συνέπειες. Επέλεξαν το θάνατο παρά τον περιορισμό. Έχουμε κι εμείς αυτό το είδος της ελευθερίας όταν απομακρύνουμε τους διάφορους φόβους μας και άλλα συναισθήματα που μας κάνουν στην πραγματικότητα να «καταπιέζουμε τον εαυτό μας». Ένα σημαντικό αποτέλεσμα της συνειδητοποίησης πως είμαστε ελεύθεροι να μην κάνουμε αυτό που οι δυνάμεις γύρω μας (γονείς, σύντροφος, παιδιά, επαγγελματικό περιβάλλον, θρησκείες, κυβέρνηση) μάς υπαγορεύουν είναι η ικανότητα να επιλέγουμε τότε να κάνουμε αυτό που μας ζητήθηκε από αγάπη και κατανόηση παρά από φόβο. Όταν νιώθουμε εσωτερική σύγκρουση επειδή «έπρεπε» να κάνουμε ή να μην κάνουμε κάτι, έχουμε δύο πιθανά μαθήματα. Ένα πιθανό μάθημα θα μπορούσε να είναι να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και την έλλειψη αυτοαξίας και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ελεύθεροι να πράξουμε σύμφωνα με την εσωτερική μας ώθηση. Σ αυτήν την περίπτωση μπορούμε να εργαστούμε με διάφορες μεθόδους όπως EFT*, Σεντόνα*, Ακούγοντας την Καρδιά* κλπ. για να αλλάξουμε την αντίληψή μας σε σχέση μ αυτό και να νιώθουμε ασφαλείς να ακολουθήσουμε την καρδιά μας. Μια άλλη πιθανότητα είναι να χρειάζεται να αφήσουμε τους εθισμούς, προγραμματισμούς, πεποιθήσεις και φόβους που αφορούν την ελευθερία μας και να μπορούμε να κάνουμε ό,τι μας ζητείται με αγάπη χωρίς ίχνος καταπίεσης ή μνησικακίας. Σ αυτήν την περίπτωση η εξέλιξή μας βρίσκεται στην υπέρβαση ίσως με κάποιες τεχνικές όλων των εμποδίων, ώστε να μπορούμε να κάνουμε με αγάπη ό,τι μας ζητείται. Και οι δύο δρόμοι είναι ισάξιοι και χρειάζεται να μπορούμε να καθορίσουμε ποιο είναι το μάθημά μας σε κάθε περίπτωση. Ένας τρόπος να το κάνουμε είναι να φανταστούμε τον εαυτό μας να κάνει ξεχωριστά την πρώτη επιλογή και μετά τη δεύτερη και να παρατηρήσουμε πώς νιώθουμε μέσα μας. Να ξεκαθαρίσουμε με ποια επιλογή νιώθουμε καλύτερα με περισσότερη ευτυχία, χαρά και αγάπη. Ένας άλλος Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 51

52 τρόπος είναι να αναζητήσουμε να κατανοήσουμε τα κίνητρα και τις ανάγκες που μας οδηγούν σε κάθε επιλογή. Ο φόβος δεν είναι καλός οδηγός. Η αγάπη και η ευτυχία είναι. Συχνά και μόνο η συνειδητοποίηση ότι είμαστε ελεύθεροι να μην κάνουμε «αυτό που πρέπει ή θα έπρεπε να κάνουμε» μάς επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ελευθερία μας για να το κάνουμε. Ένα παράδειγμα είναι μια γυναίκα την οποία γνωρίζω που δεν ήθελε να επισκεφτεί τους συγγενείς του άνδρα της μετά από το θάνατό του. Πιεζόταν απ αυτούς πως σαν καλή χήρα, θα έπρεπε να τους επισκέπτεται κάθε Κυριακή. Το μισούσε και αγανακτούσε τόσο πολύ αλλά φοβόταν για το τι θα έλεγε ο καθένας τους αν δεν συμμορφωνόταν. (Επίσης την θεωρούσαν υπεύθυνη, επειδή ο άνδρας είχε αυτοκτονήσει). Μετά από περίπου πέντε λεπτά EFT πάνω στο φόβο της να μην πάει, ελευθερώθηκε από το φόβο της και ένιωσε ελεύθερη να μην τους επισκεφτεί. Έπειτα από πέντε λεπτά συζήτησης, της ζήτησα να κλείσει τα μάτια και να αποφασίσει αν ήθελε να κάνει τώρα αυτό που ήταν ελεύθερη να μην κάνει. Απάντησε, «Ξέρεις, τώρα θέλω να πάω, επειδή νιώθω τον πόνο τους και θέλω να τους βοηθήσω». Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός. Όταν νιώθουμε ότι δεν έχουμε επιλογή ότι «πρέπει» να κάνουμε κάτι - αισθανόμαστε πίεση, καταπίεση και θυμό. Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ελεύθεροι, μπορούμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα με αγάπη και αίσθηση ελευθερίας. Έτσι το γεγονός ότι καθετί που κάνουμε είναι στην πραγματικότητα ελεύθερη επιλογή είναι μια εξαιρετικά σημαντική αλήθεια για να θυμόμαστε. Σε όλη μας τη ζωή κάναμε ελεύθερες επιλογές είτε ανταλλάσσοντας την ελευθερία μας για να πάρουμε ό,τι θέλουμε από τον άλλον είτε κρατώντας την ελευθερία μας και πράττοντας όπως πραγματικά πιστεύουμε και χρειαζόμαστε. 52 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

53 Κανένας άλλος δεν ήταν ποτέ υπεύθυνος γι αυτές τις επιλογές. Κανένας σήμερα εκτός από τον εαυτό μας δεν είναι υπεύθυνος γι αυτές τις επιλογές. Όταν το καταλάβουμε αυτό, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας συναινώντας ή μη συναινώντας. Ποιοι είναι αυτοί οι φόβοι και κάποια άλλα εμπόδια; Αυτά είναι οι πραγματικοί καταπιεστές μας: Φόβος για το τι σκέφτονται οι άλλοι για μας και μας. τους αγαπημένους Φόβος να είμαστε διαφορετικοί από τους άλλους. Φόβος να χάσουμε τα χρήματά μας ή την πηγή των εσόδων μας. Φόβος αποτυχίας σε κάποια προσπάθεια. Φόβος να κάνουμε λάθος. Φόβος να μείνουμε μόνοι στη ζωή. Φόβος του θανάτου. Φόβος απόρριψης ή κριτικής. Φόβος ότι δεν αξίζουμε και φόβος ότι δεν αξίζουμε να έχουμε ό,τι χρειαζόμαστε ή θέλουμε. Εθισμοί σε συγκεκριμένες πράξεις ή ουσίες όπως το κάπνισμα, το ποτό, ορισμένα είδη τροφής. Εθισμοί σε συγκεκριμένες συναισθηματικές καταστάσεις ή εμπλοκές όπως σύγκρουση, απόρριψη, θυμό, πόνο όντας θύμα και πολλά άλλα. Ανάγκη αποδοχής και αγάπης από συγκεκριμένα άτομα και πρότυπα ρόλων. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 53

54 Διάφορες πεποιθήσεις, προγραμματισμοί και ταμπού για το τι μάς επιτρέπεται να κάνουμε και να έχουμε. Πεποιθήσεις για το τι είμαστε ικανοί να πραγματοποιήσουμε. Ο ρόλος του θύματος και του δυστυχισμένου, που δεν μας επιτρέπει να έχουμε ό,τι θέλουμε, γιατί τότε δεν θα είμαστε το θύμα ή ο δυστυχισμένος. Φόβος τιμωρίας αν δεν κάνουμε αυτό που θέλουν οι άλλοι. Φόβος ότι θα χάσουμε την αξία μας αν κάνουμε ό,τι θέλουν οι άλλοι. Φόβος ότι αν κάνουμε ό,τι ζητούν οι άλλοι από μας, τότε δεν θα είμαστε ελεύθεροι. Φόβος να πούμε «όχι». Φόβος να πούμε «ναι». Φόβος να εκφράσουμε ανάγκες και επιθυμίες. Αίσθημα αδυναμίας και απαξίας αν εκφράσουμε ανάγκες ή επιθυμίες. Η αληθινή ελευθερία μας μπορεί να αποκτηθεί με την υπέρβαση αυτών των εσωτερικών εμποδίων. Τότε μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και ελεύθεροι είτε να πούμε «όχι» σε εξωτερικές δυνάμεις χωρίς φόβο ή ενοχή ή να πούμε «ναι» με αγάπη και κατανόηση. Ποια είναι η πιθανή «κατανόηση» που μπορεί να μας βοηθήσει. Ζούμε σε μια οικογένεια/κοινωνία στην οποία κάθε πράξη και συμπεριφορά έχει επιπτώσεις στο σύνολο. Μπορούμε να επιλέξουμε να υπακούμε στους νόμους και κανόνες που θεωρούμε και συμφωνούμε ότι είναι για το ευρύτερο καλό, ακόμη κι όταν δεν συμπίπτουν με τις προσωρινές ανάγκες ή επιθυμίες μας τη δεδομένη στιγμή. Αυτό είναι μια μορφή συναισθηματικής, νοητικής και πνευματικής ωριμότητας. 54 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

55 Πολλαπλασιάζουμε αυτό που θα θέλαμε να κάνουμε επί ένα εκατομμύριο και ρωτάμε, αν σήμερα ένα εκατομμύριο άνθρωποι έκαναν το ίδιο, ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα. Όπως να πετάξουμε σκουπίδια από ένα αυτοκίνητο, να διπλοπαρκάρουμε, να μπούμε μπροστά από άλλους σε μια ουρά, να μην πληρώσουμε τους φόρους μας, να κτίσουμε παράνομα.) Η ελευθερία απαιτεί ωριμότητα και κοινωνική συνείδηση. Αποφεύγουμε με αγάπη να κάνουμε σε κάποιον αυτό που δεν θα θέλαμε να κάνει σε μας. Βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου και φανταζόμαστε πώς θα αισθανόταν ή τι χρειάζεται αυτή τη στιγμή. Θυμόμαστε ότι είμαστε ψυχές στη διαδικασία της εξέλιξης και ότι υπάρχουν φορές που η προσωπικότητά μας θέλει ή φοβάται κάτι, το οποίο σαν ψυχές αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά. Αυτό φέρνει και πάλι το ερώτημα, «ελευθερία για την ψυχή ή για την προσωπικότητα». Ως προσωπικότητες επιθυμούμε ικανοποίηση των προσωρινών αναγκών του σώματος και του νου συνήθως για να μπορούμε να νιώθουμε ασφάλεια, αξία, απόλαυση, δύναμη ή έλεγχο. Σαν ψυχές επιθυμούμε ελευθερία από αυτές τις ανάγκες και αίσθηση εσωτερικής αξίας, ασφάλειας και δύναμης που μας επιτρέπει να έχουμε πραγματική ελευθερία να είμαστε και να κάνουμε αυτό που πραγματικά μάς οδηγεί στην ανάπτυξη και στην εξέλιξή μας. Εσωτερικές συγκρούσεις και Ελευθερία Το πρόβλημα εσωτερικής σύγκρουσης υπάρχει όταν ένα μέρος του εαυτού μας θέλει να κάνει κάτι και ένα άλλο μέρος του δεν το θέλει. Για παράδειγμα ένα μέρος του εαυτού μας θέλει να κάνει δίαιτα, να σταματήσει να καπνίζει, να ικανοποιήσει κάποιον άλλον, να αφήσει μια δουλειά, να διαλογίζεται καθημερινά, να ξυπνάει νωρίτερα, να φτιάξει μια σχέση, να συγχωρήσει κάποιον, να ξεκινήσει ένα νέο επάγγελμα, να μετακομίσει σ ένα νέο σπίτι, ή οτιδήποτε άλλο, ενώ ένα άλλο μέρος του εαυτού μας φοβάται ή νιώθει καταπιεσμένο απ αυτές τις πιθανές πράξεις. Σε τέτοια περίπτωση είμαστε συγχρόνως ο καταπιεσμένος και ο καταπιεστής. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 55

56 Παρόμοιες συγκρούσεις αναγκών έλκουν επίσης συμπεριφορές, σχόλια και πιέσεις από άλλους, οι οποίοι απλά καθρεφτίζουν τις δυνάμεις που συγκρούονται μέσα μας. Σ αυτήν την περίπτωση αισθανόμαστε ότι οι άλλοι μάς πιέζουν ή συγκρούονται μαζί μας, όταν στην πραγματικότητα είναι απλώς εξωτερικές εκδηλώσεις των δικών μας εσωτερικών συγκρούσεων. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η φαινομενική εξωτερική πίεση θα εξαφανιστεί όταν λύσουμε την εσωτερική μας σύγκρουση. Το πώς γίνεται αυτό εξηγείται στο τέλος του βιβλίου αλλά και με λεπτομέρεια στο βιβλίο μου «Σαράμ». Σαν αρχή θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε, να κατανοήσουμε, να αποδεχτούμε και να αγαπήσουμε και τις δύο πλευρές του εαυτού μας και να τις επιτρέψουμε να επικοινωνήσουν σε μια προσπάθεια να βρουν μια κοινή λύση. Η απελευθέρωση από παιδικές εμπειρίες και συμπεράσματα θα βοηθήσει σ αυτή τη διαδικασία, με τρόπους όπως το EFT, Σεντόνα, Θεραπευτικός κώδικας * και άλλες τεχνικές. Είμαστε ελεύθερες ψυχές και δημιουργούμε τη ζωή μας με τις επιλογές μας. Όταν κάνουμε επιλογές βασισμένες σε προγραμματισμούς, εθισμούς, ενοχή και φόβο, τότε ανταλλάσσουμε την ελευθερία μας για την αίσθηση ασφάλειας και αξίας. Όταν εσωτερικεύουμε αυτές τις ανάγκες και νιώθουμε εσωτερική ασφάλεια και εσωτερική αξία, τότε θα κάνουμε επιλογές βασισμένες στην αγάπη και την αληθινή ελευθερία. «Όχι» και «Ναι» με Αγάπη Όπως φαίνεται στο παράδειγμα πιο πάνω, για να μπορούμε να πούμε «ναι» με αγάπη, κάποιοι από μας χρειάζεται να μπορούν πρώτα να πουν «όχι». Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να μπορούμε να νιώθουμε ασφάλεια και αξία, με την ιδέα το να πούμε «όχι». Για να γίνει αυτό σημαίνει απελευθέρωση από την πεποίθηση ότι θα χάσουμε την αγάπη και την αποδοχή των άλλων αν δεν κάνουμε ό,τι ζητούν. Αυτή είναι πολύ κοινή πεποίθηση που έχει αναπτυχθεί λογικά από την παιδική μας ηλικία. 56 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

57 Αλλά ας αναρωτηθούμε, «θέλουμε οι άλλοι να κάνουν αυτό που ζητούμε επειδή φοβούνται ότι θα χάσουν την αγάπη μας; Θέλουμε να καταπιέσουν τον εαυτό τους και να είναι δυστυχισμένοι κάνοντας αυτό που εμείς θέλουμε και όχι αυτό που θέλουν οι ίδιοι; Θα χάσουμε την αγάπη μας γι αυτούς αν δεν κάνουν αυτό που θέλουμε;» Αν η απάντηση είναι ναι, τότε είναι λογικό να φοβόμαστε ότι θα χάσουμε την αγάπη τους. Αν μπορούμε εμείς να συνεχίζουμε να αγαπάμε τους άλλους ακόμη κι όταν δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν αυτό που θέλουμε, τότε αξίζουμε να συνεχίσουν και αυτοί να μας αγαπούν όταν, από καιρό σε καιρό, δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες τους. Σκεφτείτε το. Θέλουμε την αγάπη και την αποδοχή τους, αν μπορούμε να την έχουμε μόνο καταπιέζοντας τον εαυτό μας και κάνοντας μόνο αυτό που θέλουν; Θέλουμε τέτοια αγάπη; Είναι αυτό αγάπη; Στην πραγματικότητα στις περισσότερες περιπτώσεις, οι άλλοι θα συνεχίσουν να μας αγαπούν ίσως μετά από μια περίοδο έντασης επειδή νιώθουν πληγωμένοι που δεν συμμορφωθήκαμε με τις ανάγκες τους. Η αγάπη πολύ συχνά υπερισχύει. Είναι μόνο ο φόβος της απόρριψης και ίσως η έλλειψη αγάπης και αποδοχής για τον εαυτό μας που μας καταπιέζουν σε τέτοια περίπτωση. Έτσι, μπορούμε να μάθουμε να νιώθουμε ελεύθεροι να λέμε «όχι» με αγάπη, παρά με θυμό επειδή αισθανόμαστε αμυντικά και περιμένουμε απόρριψη ή επίθεση από τον άλλον. Όσο πιο ήμερα και με αγάπη μπορούμε να πούμε «όχι», τόσο λιγότερες πιθανότητες υπάρχουν να αντιδράσει ο άλλος αρνητικά. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι επίσης πολύ σημαντικό να εκφράσουμε στον άλλον ότι τον αγαπάμε και θέλουμε να είναι ευτυχισμένος και θα θέλαμε να του δώσουμε αυτό που χρειάζεται, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε ή επιλέγουμε να μην το κάνουμε αυτή τη στιγμή για τους ακόλουθους λόγους Εντούτοις, το να νιώθουμε άνετα να πούμε «όχι» με αγάπη βασίζεται στην ικανότητά μας να μπορούμε να ακούσουμε «όχι» με αγάπη. Αν δεν μπορούμε, θα είναι δύσκολο να μάθουμε αυτό το μάθημα. Τότε είμαστε πολύ περισσότερο ελεύθεροι να λέμε «ναι» με αγάπη, επειδή, όπως είδαμε, το να μπορούμε να λέμε «όχι» με αγάπη μάς δίνει τη δυνατότητα να λέμε «ναι» με αγάπη. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 57

58 Τότε τι είναι η Ελευθερία; Η ελευθερία είναι η απουσία φόβου. Η ελευθερία είναι η απουσία εθισμών. Η ελευθερία είναι η απουσία προσκόλλησης, ελπίδας και ανάγκης. Η ελευθερία είναι βασισμένη στην εσωτερική ασφάλεια, αξία και ικανοποίηση. Η ελευθερία γεννιέται από την αγάπη και επιτρέπει την αγάπη. Επομένως ελευθερία είναι η ικανότητα να κάνουμε επιλογές βασισμένες σ αυτό που πραγματικά εξυπηρετεί τις ανάγκες μας σαν ψυχές στη διαδικασία της εξέλιξης. Αυτό είναι δυνατόν όταν συνειδητοποιούμε ότι στην πραγματικότητα είμαστε πάντοτε ελεύθεροι και ότι κάθε πράξη, θυσία και αυτοκαταπίεση ήταν ελεύθερη επιλογή. 58 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

59 Κεφάλαιο 7 Ποιος Θέλω Να Είμαι Όταν Οι Άλλοι Είναι Ανεύθυνοι, Δεν Είναι Ευσυνείδητοι Ή Δεν Τηρούν Τις Συμφωνίες Τους; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 2 Σπάνια μπορούμε να ελέγξουμε τι θα συμβεί, πώς θα συμπεριφερθούν οι άλλοι ή ακόμη και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας. Αλλά μπορούμε να επιλέξουμε πώς θέλουμε να αισθανόμαστε και να αντιδρούμε προς αυτά τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό από τις πιο κάτω πιθανότητες και να προσθέσουμε και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι όταν οι άλλοι είναι ανεύθυνοι, δεν είναι ευσυνείδητοι ή δεν τηρούν τις συμφωνίες τους; Θέλω να ταράζομαι και να θυμώνω; Θέλω να τους απορρίπτω; Θέλω να ερμηνεύω τη συμπεριφορά τους σαν έλλειψη σεβασμού για μένα; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 59

60 Θέλω να φοβάμαι ότι κάτι δυσάρεστο θα συμβεί, αν δεν είναι ευσυνείδητοι; Θέλω να νιώθω ότι με απορρίπτουν; Θέλω να αμφιβάλω για την αξία μου; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Θέλω να γίνομαι επικριτικός/η και επιθετικός/η προς αυτούς; Θέλω να τους πληγώνω ή να τους μισώ; Θέλω να φοβάμαι να τους μιλήσω γι αυτό; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τους κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός/η ή να τους προκαλώ πόνο; Θέλω να τους τιμωρήσω; Θέλω να κρατώ το θυμό μου; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου και να τους φοβερίζω; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους ή να τους αγνοώ; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά τους; Θέλω να μάθω να εκφράζω τις ανάγκες μου με Εγώ-μήνυμα*; Θέλω να μάθω να βάζω όρια και να εφαρμόζω ακόμη και συνέπειες, αν δεν τηρούν το λόγο τους; 60 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

61 Θέλω να μάθω πώς να γίνω πιο σταθερός/η στην έκφραση των αναγκών μου; Θέλω να μάθω να βοηθώ τους άλλους να κατανοούν γιατί είναι τόσο σημαντικό για μένα να τηρούν το λόγο τους; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς τους; Θέλω να τους συγχωρήσω; Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζουν κάποια μέρη του εαυτού μου; Θέλω να θυμάμαι ότι η «πραγματικότητα» αυτή είναι ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι εκείνοι απλώς παίζουν ένα ρόλο που εγώ τους έχω υποσυνείδητα δώσει; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι λέει ή κάνει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο* για τη συμπεριφορά τους; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει; Θέλω να οραματίζομαι τον άλλον μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 61

62 Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους, ενώ ταυτόχρονα βάζω όρια αποδεκτής συμπεριφοράς; Ποιος θέλω να είμαι; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; ==================== Αυτές είναι οι ερωτήσεις. Ποια είναι η απάντησή σου; Στην πραγματικότητα, αυτή είναι η βάση της ελεύθερης βούλησης: πώς θα αντιδράσουμε προς αυτό που μας φέρνει η ζωή. Φανταστείτε ότι η ζωή είναι σαν χαρτοπαίγνιο και ότι μας μοιράζει κάθε στιγμή ορισμένα χαρτιά. 62 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

63 Κεφάλαιο 8 Οι Ανάγκες του Εγώ μας Απέναντι στις Ανάγκες της Ψυχής μας Από το Βιβλίο «Οι Ρόλοι που παίζουμε σαν Ψυχές στην Εξέλιξη» Όταν παίρνουμε αποφάσεις για το τι επιλέγουμε, κατά καιρούς θα χρειαστεί να επιλέξουμε μεταξύ των αναγκών μας σαν ψυχές και των αναγκών του εγώ μας. Αυτές οι αποφάσεις είναι συχνά οι πιο δύσκολες και επιδρούν με καθοριστικό τρόπο στην μακρόχρονη ευτυχία και ηρεμία μας. Ως ψυχές, κατά τη διάρκεια της ενσάρκωσης, μαθαίνουμε, δημιουργούμε και εκφραζόμαστε μέσα από το σώμα, το νου και το εγώ μας. Όμως, αυτά τα οχήματα αναπτύσσουν το δικό τους σύστημα πεποιθήσεων, ταύτισης και δράσης, βασισμένο στις ανάγκες τους, που συχνά διαφέρουν από τις ανάγκες μας ως ψυχές, και μερικές φορές συγκρούονται μαζί τους. Το εγώ μας δεν έχει εσωτερική πηγή αξίας, ασφάλειας, ελευθερίας ή ικανοποίησης και θέλει να ικανοποιήσει αυτές τις ανάγκες μέσα από εξωτερικές πηγές. Οι ανάγκες του εγώ είναι συχνά ακριβώς αντίθετες από τις ανάγκες της ψυχής. Το εγώ προσκολλάται σε ανθρώπους και καταστάσεις για να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της αξίας και της ασφάλειας, αλλά ποτέ δεν φθάνει να νιώσει αξία και ασφάλεια. Ακολουθούν μερικές διαφορές ανάμεσα στις ανάγκες της ψυχής και στις ανάγκες του εγώ. Το εγώ έχει την ανάγκη από πρόσωπα και εξωτερικούς παράγοντες για να νιώθει ασφάλεια και αξία. Ως ψυχές, επιθυμούμε να απελευθερωθούμε από αυτές τις περιοριστικές προσκολλήσεις και να βιώσουμε εσωτερική ελευθερία, αξία και ασφάλεια. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 63

64 Το εγώ δεν έχει αυτοεκτίμηση και χρειάζεται να το αγαπούν. Συχνά παραποιεί την αλήθεια για να γίνει αποδεκτό ή ελκυστικό στους άλλους. Ως ψυχές, η εσωτερική μας ασφάλεια μάς επιτρέπει να είμαστε αληθινοί και φυσικοί και να εστιάζουμε στο να αγαπάμε τους άλλους και να συμβάλλουμε στην ευτυχία τους. Το εγώ μας έχει έλλειψη εσωτερικής ασφάλειας και θέλει οι άλλοι να το στηρίζουν, να του προσφέρουν και να το φροντίζουν. Ως ψυχές, είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας και απολαμβάνουμε να στηρίζουμε τους άλλους, όταν μας χρειάζονται. Το εγώ μας φοβάται την αλλαγή, ακόμη κι όταν είναι για το καλύτερο. Ως ψυχές, αγκαλιάζουμε την αλλαγή και την εξέλιξη από το παλιό στο καινούριο. Το εγώ μας εύκολα αισθάνεται πόνο, πίκρα και θυμό, όταν οι άλλοι δεν του δίνουν αυτό που θέλει. Ως ψυχές, έχουμε προτιμήσεις, αλλά δεν είμαστε προσκολλημένοι σε τίποτα και, όταν οι άλλοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες μας, νιώθουμε ευγνωμοσύνη για την ευκαιρία να γίνουμε ακόμα πιο ελεύθεροι. Το εγώ μας φοβάται την εγκατάλειψη και την απώλεια σε κάθε επίπεδο. Ως ψυχές, είμαστε ασφαλείς γνωρίζοντας ότι κάθε γεγονός και αλλαγή είναι ευκαιρία ανάπτυξης και ότι θα είμαστε καλά, ανεξάρτητα από τις αλλαγές στη ζωή μας. Το εγώ μας μπορεί να «αγαπά» μόνον εκείνους που ικανοποιούν τις ανάγκες του και αυτή η «αγάπη» μετατρέπεται σε αρνητικά συναισθήματα, όπως πόνο και μίσος, όταν οι άλλοι δεν ικανοποιούν αυτές τις ανάγκες. Ως ψυχές, είμαστε αρκετά ασφαλείς να αγαπάμε χωρίς όρους, ανεξάρτητα από το αν οι άλλοι ικανοποιούν τις ανάγκες μας ή όχι. Το εγώ μας χρειάζεται συνεχή επιβεβαίωση από τους άλλους, συνήθως μιλώντας και προβάλλοντας τον εαυτό του ή κάνοντας πράγματα για να κερδίσει την έγκρισή τους. 64 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

65 Ως ψυχές, βιώνουμε την εσωτερική αξία μας ως θεία συνειδητότητα και δεν χρειάζεται να προβάλλουμε τον εαυτό μας ή να κερδίσουμε την προσοχή των άλλων. Είμαστε σε θέση να ενθαρρύνουμε τους άλλους να αγκαλιάσουν τον εαυτό τους. Το εγώ μας ζηλεύει την ευτυχία και την επιτυχία των άλλων. Ως ψυχές, είμαστε ευτυχισμένοι με την ευτυχία και την επιτυχία των άλλων. Το εγώ μας μπορεί να εθιστεί στον πόνο, την ενοχή, το φόβο, το θυμό και άλλα αρνητικά συναισθήματα και αναζητά υποσυνείδητα να τα ξανά βιώσει. Ως ψυχές, είμαστε ελεύθεροι να βιώσουμε τη χαρά της θεϊκής μας ύπαρξης και δεν έχουμε ανάγκη τέτοια συναισθήματα. Το εγώ μας αντιστέκεται, απορρίπτει και καταδικάζει τον εαυτό του, τους άλλους και τη ζωή. Ως ψυχές, αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή όπως είναι. Το εγώ μας εξαρτάται από τους άλλους για να νιώθει καλά. Ως ψυχές, είμαστε συνδεδεμένοι με την εσωτερική μας πηγή της ευημερίας. Το εγώ μας ζει στο παρελθόν και το μέλλον. Ως ψυχές, ζούμε ευτυχισμένοι στο παρόν. Το εγώ μας θυμώνει όταν οι άλλοι δεν συμφωνούν. Ως ψυχές, συνεχίζουμε να κατανοούμε και να αγαπάμε εκείνους που δεν συμφωνούν. Το εγώ μας ζει μέσα στην αυτοαμφισβήτηση και το φόβο. Ως ψυχές, βιώνουμε τη θεϊκή μας αξία και αθανασία. Το εγώ μας αμφιβάλλει αν μπορεί να αντιμετωπίσει καταστάσεις και να πετύχει. Ως ψυχές, γνωρίζουμε ότι μπορούμε να πραγματοποιήσουμε αυτό που είναι αναγκαίο και απαραίτητο για το σκοπό της ζωής μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 65

66 Το εγώ μας χρειάζεται να κρύβει την αλήθεια. Ως ψυχές, νιώθουμε αρκετά ασφαλείς να ζήσουμε μέσα στην αλήθεια. Το εγώ μας πιστεύει ότι η ζωή είναι δύσκολη. Ως ψυχές, γνωρίζουμε ότι είμαστε θεϊκοί και ότι η ζωή είναι απλή. Το εγώ μας κατά καιρούς προτιμά να ζει από την ενέργεια των άλλων, επιτρέποντας τους να εργάζονται και να μας στηρίζουν. Ως ψυχές, προτιμούμε να συμμετέχουμε υπεύθυνα με τη δική μας ενέργεια στη δημιουργία αυτού που χρειαζόμαστε και να μην επιβαρύνουμε τους άλλους. Το εγώ μας θα ήθελε να ζει μια ζωή χωρίς δοκιμασίες ή δυσκολίες. Ως ψυχές, προτιμούμε μια ζωή χωρίς δυσκολίες, αλλά καλωσορίζουμε κάθε κατάσταση σαν ευκαιρία για εξέλιξη. Το εγώ μας θα ήθελε τα παιδιά του και οι αγαπημένοι του να ζουν χωρίς δοκιμασίες ή δυσκολίες. Ως ψυχές, προτιμούμε τα παιδιά μας και οι αγαπημένοι μας να ζουν χωρίς δυσκολίες, αλλά αντιλαμβανόμαστε κάθε κατάσταση σαν ευκαιρία για εξέλιξη. Το εγώ μας φοβάται το θάνατο. Ως ψυχές, γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει θάνατος και απολαμβάνουμε την επιστροφή μας στο σπίτι, στην αληθινή μας βάση. Το εγώ μας φοβάται για το θάνατο των αγαπημένων του. Ως ψυχές, γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει θάνατος και απελευθερώνουμε τους αγαπημένους μας, ώστε να απολαύσουν την επιστροφή τους στο σπίτι, στην αληθινή τους βάση. Το εγώ μας πιστεύει ότι η γη είναι το σπίτι του. Ως ψυχές, γνωρίζουμε ότι το σπίτι μας είναι στην πνευματική διάσταση και ότι μόνο προσωρινά βρισκόμαστε εδώ. Το εγώ μας θα πει ψέματα και θα εξαπατήσει, όταν νιώθει ανασφάλεια ή θέλει κάτι πάρα πολύ. Ως ψυχές, δεν είμαστε ποτέ ανασφαλείς ούτε έχουμε ανάγκη να πούμε ψέματα ή να εξαπατήσουμε. 66 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

67 Το εγώ μας αντιλαμβάνεται το να καπνίζει, να πίνει και να κάνει ό,τι θέλει, σαν μια μορφή ελευθερίας. Ως ψυχές, κατανοούμε ξεκάθαρα ότι η αληθινή ελευθερία είναι στην πραγματικότητα η ελευθερία να μην βλάπτουμε το σώμα μ αυτούς τους τρόπους. Το εγώ μας είναι προσκολλημένο στις απολαύσεις και τις ανάγκες του και χάνει τη γαλήνη και τη διαύγειά του χωρίς αυτές. Μπορεί να πει ψέματα, να εξαπατήσει και ακόμα να κλέβει για να τις αποκτήσει. Ως ψυχές, χαιρόμαστε τις απολαύσεις μας, αλλά μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι χωρίς αυτές. Το εγώ μας αντιλαμβάνεται την πειθαρχία σαν μια μορφή καταπίεσης της ελευθερίας του. Ως ψυχές, αντιλαμβανόμαστε την πειθαρχία σαν ένα μέσο για αληθινή ελευθερία από προσκολλήσεις και παλιές αυτοπεριοριστικές συνήθειες. Το εγώ μας δυσκολεύεται να συγχωρήσει όταν πληγώνεται και μπορεί ακόμα να θέλει να εκδικηθεί και να δει τους άλλους να υποφέρουν. Ως ψυχές, προτιμούμε να βοηθήσουμε να θεραπευτούν εκείνες οι ψυχές, που μπορεί να μας έχουν πληγώσει, από οτιδήποτε μπορεί να τις έκανε να φερθούν έτσι. Παίρνουμε την ευθύνη για την πραγματικότητά μας και δεν βρίσκουμε καμία χαρά να τους βλέπουμε να υποφέρουν. Το εγώ μας φοβάται τη σύγκρουση με τους άλλους επειδή φοβάται ότι θα το απορρίψουν, θα το αποδοκιμάσουν και θα χάσει την αγάπη των άλλων. Ως ψυχές, νιώθουμε άνετα να αντιμετωπίσουμε τους άλλους με δικαιοσύνη, αγάπη και σταθερότητα, όταν η συμπεριφορά τους είναι ανήθικη ή άδικη. Το εγώ μας αντιλαμβάνεται τους άλλους σαν ένα μέσο να ικανοποιεί τις ανάγκες του. Ως ψυχές, ενδιαφερόμαστε να βοηθάμε τους άλλους και τον εαυτό μας να ικανοποιούμε αμοιβαία τις ανάγκες μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 67

68 Το εγώ μας δυσκολεύεται να αγαπά. Ως ψυχές, αγαπάμε χωρίς προσπάθεια είναι στη φύση μας. Το εγώ μας εμμένει στο τι σκέφτονται και κάνουν οι άλλοι. Ως ψυχές, εστιάζουμε στο πώς μπορούμε να βελτιώσουμε αυτό που κάνουμε εμείς. Προφανώς μπορείτε να προσθέσετε πολλά ακόμη παραδείγματα σ αυτόν τον κατάλογο. Μπορείτε να καταλάβετε ότι για να κάνουμε όλο και πιο σοφές επιλογές θα χρειαστεί να αξιολογήσουμε αν οι επιλογές μας βασίζονται στις ανάγκες του εγώ μας ή στην ανώτερη πνευματική μας φύση. Αφήνοντας το εγώ Το εγώ μας είναι το κυριότερο εμπόδιο για την επαφή μας με τον ανώτερο εαυτό μας. Είναι δύσκολο να είμαστε ευτυχισμένοι, όταν είμαστε κλεισμένοι μέσα στο εγώ μας, επειδή είναι πολύ ανασφαλές, χωρίς δικό του εσωτερικό πλούτο. Ψάχνει συνεχώς εξωτερικά για να βρει ασφάλεια, αξία και ευτυχία. Για να απελευθερωθούμε σταδιακά από το εγώ, μπορούμε να το παρατηρούμε και να επιλέγουμε να απέχουμε από τις κυριότερες δραστηριότητές του όπως: Κριτική, απόρριψη, κατηγορία και καταδίκη. Διαφωνία για να αποδείξει ότι έχει δίκιο και οι άλλοι άδικο. Αίσθηση προσβολής ή και απόρριψης. Σύγκριση με τους άλλους. Φόβος και άγχος. Αίσθηση ενοχής. Να ζει στο παρελθόν. Να ζει στο μέλλον. Θυμός με τους άλλους. Προσκόλληση σε εξωτερικές πηγές αξίας, ασφάλειας, αγάπης, νοήματος κλπ. 68 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

69 Αυτά είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά του εγώ. Θα παρατηρήσετε, φυσικά, ότι έχουμε περιγράψει το 95% της ανθρώπινης συμπεριφοράς, επειδή στην πραγματικότητα ελεγχόμαστε βασικά από το εγώ μας. Η ελευθερία μας να είμαστε ευτυχισμένοι, γαλήνιοι, γεμάτοι αγάπη και δυναμική δημιουργικότητα βρίσκεται στο να παρατηρούμε το εγώ, συνειδητοποιώντας ότι δεν είμαστε αυτό και επιτρέποντας του σταδιακά να συρρικνωθεί με την αποφυγή των δραστηριοτήτων που προαναφέραμε. Αγαπώντας το εγώ μας Δεν είμαστε το εγώ μας, ακριβώς όπως δεν είμαστε το αυτοκίνητό μας, ο υπολογιστής μας, ή οποιοδήποτε άλλο μηχάνημα εξυπηρετεί τις ανάγκες μας. Δεν θέλουμε να απορρίψουμε ή να συγκρουστούμε με το εγώ μας. Αυτό δεν θα ήταν παραγωγικό, ακριβώς όπως δεν θα ήταν χρήσιμο να μισούμε ή να συγκρουόμαστε με το αυτοκίνητο ή τον υπολογιστή μας. Χρειάζεται να αγαπήσουμε και να εκπαιδεύσουμε το εγώ μας. Το πρώτο βήμα είναι να το παρατηρήσουμε, χωρίς κριτική ή αρνητικά συναισθήματα, βλέποντας και μαθαίνοντας πώς λειτουργεί. Πότε φοβάται, πληγώνεται ή θυμώνει; Κάτω από ποιες συνθήκες γίνεται εγωκεντρικό και ιδιοτελές; Τι φοβάται που το κάνει να αδιαφορεί ή να θυμώνει ή να μισεί; Ποιες ανάγκες το κάνουν να συγκρούεται με άλλα εγώ; Σε ποια συναισθήματα έχει εθιστεί και αναζητά συχνά να τα ξανά βιώσει; Ποιες εμπειρίες του παρελθόντος δεν έχει ακόμη ξεπεράσει; Σε ποιον και σε τι είναι προσκολλημένο; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 69

70 Ποια είναι τα «κουμπιά» του που το κάνουν είτε να αποσύρεται είτε να ξεσπά θυμωμένα; Τι απορρίπτει στον εαυτό του; Γιατί νιώθει την ανάγκη να κριτικάρει τους άλλους; Τι φοβάται περισσότερο; Πότε αμφιβάλλει περισσότερο για τον εαυτό του; Πώς αναζητά να πάρει έγκριση από τους άλλους; Από ποιον χρειάζεται περισσότερο έγκριση; Σε ποιον έχει δώσει τη δύναμη να το αποδέχεται ή να το απορρίπτει; Ποιες είναι οι δυνατότερες προσκολλήσεις του; Πώς μετρά την αξία του; Με ποιον συγκρίνει τον εαυτό του και σε σχέση με τι; Πότε νιώθει ασφάλεια και πότε ανασφάλεια; Σε ποιους ρόλους είναι περισσότερο προσκολλημένο; Πού έχει χάσει την αντικειμενικότητά του; Πού προβάλλει τη δική του υποκειμενική πραγματικότητα πάνω στους άλλους και τη ζωή; Πότε αντιδρά παράλογα επειδή φοβάται ότι η ελευθερία του κινδυνεύει; Ποιες συνήθειες έχει αναπτύξει που βλάπτουν το ίδιο ή τους άλλους; Πού αντιστέκεται στην αλλαγή και την εξέλιξη; Τι χρειάζεται για να αποδεχτεί και να αγαπήσει τον εαυτό του; Τι χρειάζεται για να νιώθει ασφάλεια; 70 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

71 Αυτή η παρατήρηση χρειάζεται να γίνει με απόλυτη αποδοχή και χωρίς απόρριψη ή κριτική. Μπορούμε να φανταζόμαστε ότι παρατηρούμε το αγαπημένο μας παιδί που δεν είναι ακόμη ώριμο. Το αγαπάμε αυτό το παιδί. Θέλουμε να είναι ευτυχισμένο και παρατηρούμε πώς λειτουργεί ώστε να μπορέσουμε να το βοηθήσουμε. Κι αν βρούμε ότι το παιδί μας είναι δυστυχισμένο ή ότι μαλώνει με τα άλλα παιδιά, κοιτάμε να το βοηθήσουμε να ωριμάσει. Το επόμενο βήμα θα είναι να εκπαιδεύσουμε και να θεραπεύσουμε το εγώ μας. Αυτή η διαδικασία θα απαιτήσει μια σφαιρική προσέγγιση που περιλαμβάνει παρατήρηση, ανάλυση, αυτοαποδοχή, ενεργειακή ψυχολογία για να απελευθερωθούμε από την επίδραση των εμπειριών του παρελθόντος, μελέτη της αληθινής πνευματικής φύσης μας και υπέρβαση του νου μέσα από διαλογισμό. Αυτά είναι το υλικό των σεμιναρίων αυτογνωσίας. Η πρώτη όψη αυτής της εργασίας είναι να κατανοήσουμε πώς το εγώ μας ταυτίζεται με συγκεκριμένους ρόλους και μετά χάνεται μέσα σ έναν ιστό προσκολλήσεων, φόβων και αρνητικών συναισθημάτων. (Αυτό το θέμα αναλύεται στο βιβλίο «Οι Ρόλοι Που Παίζουμε σαν Ψυχές στην Εξέλιξη».) Αναφερόμαστε στο θέμα εδώ για να καταλάβουμε τι χρειάζεται να προσέχουμε όταν κάνουμε επιλογές. Ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας αν η επιλογή μας υπηρετεί την εξέλιξη μας ή την ασφάλεια του εγώ μας. Μια τέτοια εξέλιξη των αναγκών και επιλογών είναι γενικά καλύτερο να γίνει σταδιακά και ομαλά ώστε να μην δημιουργήσουμε δυσάρεστες αντιδράσεις από το εγώ, το πονόσωμα και το υποσυνείδητο μας που καταλήγουν σε πισωγυρίσματα. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 71

72 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 72 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

73 Κεφάλαιο 9 Τι Ακριβώς Χρειάζομαι; Η ζωή μάς δίνει κάθε στιγμή αυτό που χρειαζόμαστε για να δημιουργήσουμε «αληθινή ευτυχία» και να συνεχίσουμε την εξέλιξή μας. Αν και αυτή η έννοια έχει καλυφθεί, ως σε κάποιο βαθμό, σε άλλα κεφάλαια, θα ήθελα να αναφέρω σύντομα κάποιες επιπτώσεις αυτής της αλήθειας και πώς μπορούμε να την εφαρμόσουμε. «Αληθινή ευτυχία» είναι η ευτυχία που δεν βασίζεται σε κάποια εξωτερικά γεγονότα ή παράγοντες, όπως το κέρδος ή η εκπλήρωση ή η επιτυχία σε κάτι. Βασίζεται σε εσωτερική ευτυχία. Επομένως, για να βιώσουμε και να αναπτύξουμε αυτή την εσωτερική ευτυχία, θα υπάρχουν στιγμές στην πορεία της εξέλιξής μας όπου είναι, στην πραγματικότητα, πιο ωφέλιμο να μην πάρουμε αυτό που θέλουμε εξωτερικά, ώστε να ενθαρρυνθούμε να στραφούμε προς τα μέσα για να βρούμε αυτό που χρειαζόμαστε. Έχουμε την ελεύθερη βούληση να χρησιμοποιήσουμε ή όχι αυτές τις ευκαιρίες για το μακροπρόθεσμο όφελός μας. Οι βασικές έννοιες είναι: Κάθε γεγονός και κατάσταση είναι το τέλειο ερέθισμα για το επόμενο μάθημα στην πορεία της εξέλιξής μας. Επομένως, οτιδήποτε συμβαίνει δεν είναι τυχαίο, αλλά μια ακριβής και σοφή ανταπόκριση από το σύμπαν σε όλες τις προηγούμενες επιλογές μας, δίνοντάς μας τη δυνατότητα εξέλιξης και αλλαγής στο παρόν. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 73

74 Ο πόνος και η ευτυχία μάς οδηγούν στα επόμενα βήματα της εξέλιξής μας. Μαθαίνουμε από ό,τι είναι οδυνηρό, καθώς αναζητούμε να αποφύγουμε τον πόνο ή να απομακρυνθούμε από αυτόν. Η επιθυμία για ευτυχία είναι δύναμη, όπως το καρότο μπροστά από το άλογο, που μας τραβά προς τις κατευθύνσεις που χρειάζεται να ερευνήσουμε και να βιώσουμε. Προχωράμε μπροστά, καθώς αναζητούμε να αποφύγουμε τον πόνο και να βρούμε ευτυχία. Εντούτοις, αυτό που μας κάνει ευτυχισμένους αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε και εξελισσόμαστε. Αυτό, που θα μπορούσε να είναι πηγή ευτυχίας σήμερα, μπορεί να γίνει πηγή πόνου αργότερα, όταν έρχεται ο καιρός να συνεχίσουμε. Κατά τον ίδιο τρόπο, μία κατάσταση που είναι δυσάρεστη ή βαρετή για μας σήμερα, μπορεί να γίνει πηγή νοήματος και ευτυχίας στο μέλλον. Η ζωή αντικατοπτρίζει πίσω σ εμάς τις σκέψεις, τα λόγια, τις προσδοκίες, τα συναισθήματα, τις επιλογές, τις επιθυμίες, τις πράξεις, τις συμπεριφορές και τις αντιδράσεις μας του παρελθόντος και του παρόντος. Το υλικό σύμπαν ελέγχεται από υλικούς νόμους όπως η βαρύτητα. Παρόμοιοι νόμοι κυβερνούν το νοητικό, συναισθηματικό, διαπροσωπικό και πνευματικό μας κόσμο. Ένας βασικός νόμος είναι πως οτιδήποτε εκπέμπουμε επιστρέφει πίσω σ εμάς. Οι άνθρωποι, τα γεγονότα, το σώμα μας και οι καταστάσεις της ζωής μας, όλα αντικατοπτρίζουν πίσω σ εμάς τις προηγούμενες και τις τωρινές μας σκέψεις, λόγια, συναισθήματα και συμπεριφορές. Περιβαλλόμαστε από τις δικές μας ενέργειες που αντανακλούν πίσω σ εμάς το εσωτερικό μας περιεχόμενο. Αυτό είναι καλό και χρήσιμο, επειδή μάς επιτρέπει να βλέπουμε τον εαυτό μας πιο αντικειμενικά και να αφήσουμε εκείνες τις όψεις της ύπαρξής μας που αντικατοπτρίζονται με δυσάρεστους τρόπους. Είναι ένας ιδανικός μηχανισμός εξέλιξης. Όλα τα γεγονότα και οι καταστάσεις είναι ευκαιρίες για αυτογνωσία και πνευματική εξέλιξη. Όταν αντιλαμβανόμαστε όλα τα γεγονότα μ αυτό τον τρόπο, δεν μπορούμε να φοβόμαστε ή να ανησυχούμε για πολύ. Θα θυμόμαστε πως οτιδήποτε συμβαίνει όσο δύσκολο ή οδυνηρό είναι μακροπρόθεσμα μια μεγάλη ευκαιρία να ανακαλύψουμε εσωτερικές δυνάμεις και ικανότητες που ποτέ δεν γνωρίζαμε ότι είχαμε. Μας δίνει τη δυνατότητα να υπερβούμε την προσωρινή δοκιμασία και να συνεχίσουμε στη ζωή με αυξημένη αυτοπεποίθηση, αγάπη, σοφία και αυτογνωσία. 74 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

75 Κάθε «πρόβλημα» είναι ευκαιρία να καλλιεργήσουμε μεγαλύτερη εσωτερική δύναμη και ελευθερία. Το μάθημα στις περισσότερες καταστάσεις είναι να συνειδητοποιήσουμε την απεριόριστη εσωτερική μας δύναμη και να ελευθερωθούμε από φόβους και λανθασμένες αντιλήψεις για τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή. Το «πρόβλημα» διεγείρει την ανάγκη μας να αντλήσουμε εσωτερική δύναμη και, επίσης, να απελευθερωθούμε από πεποιθήσεις που περιορίζουν την ευτυχία και την ελευθερία μας να είμαστε αυτοί που είμαστε. Εξελισσόμαστε ανακαλύπτοντας και απελευθερώνοντας τον εαυτό μας από οτιδήποτε προβάλλουμε ή καθρεφτίζουμε σε κάθε κατάσταση. Μόλις ανακαλύψουμε τις όψεις του εαυτού μας που αντικατοπτρίζονται ή έλκουν μια συγκεκριμένη συμπεριφορά ή κατάσταση, τότε θέλουμε να απελευθερωθούμε από αυτές τις όψεις. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να απελευθερωθούμε. Οι περισσότεροι συμπεριλαμβάνουν τη μεταμόρφωση των πεποιθήσεων και των αυτόματων αντιδράσεων προς συγκεκριμένα ερεθίσματα, ώστε να είμαστε ελεύθεροι να αντιλαμβανόμαστε, να αισθανόμαστε και να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά. Αυτή είναι η βάση της ελεύθερης βούλησης. Τότε είμαστε ελεύθεροι να βιώσουμε τον αληθινό εαυτό μας. Υπάρχουν τέσσερεις κύριοι τομείς μάθησης Μαθήματα σχετικά με το σώμα και την υγεία μπορεί να αναφερόμαστε εδώ στην εμφάνιση ή και στην υγεία, στον πόνο ή σε θέματα σωματικής ικανότητας. Μαθήματα σχετικά με την εργασία μπορεί να συμπεριλαμβάνουν άγχος, διαχείριση του χρόνου, να μην μας αρέσει η εργασία μας, να νιώθουμε καταπίεση, να φοβόμαστε κάποιες όψεις της εργασίας μας, να έχουμε προσκόλληση σε συγκεκριμένα αποτελέσματα, να ταυτίζουμε την αξία μας με τα αποτελέσματα ή την επαγγελματική θέση ή εικόνα μας ή ίσως να χρειάζεται να συνεργαζόμαστε με δύσκολους ανθρώπους. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 75

76 Μαθήματα σχετικά με τις σχέσεις. Είναι ίσως τα πιο κοινά. Οι σχέσεις για τους περισσότερους από μας είναι η υπ αριθμόν ένα πηγή πόνου και ευχαρίστησης, ασφάλειας και φόβου. Εδώ μαθαίνουμε άφθονα μαθήματα, καθώς σπάνια παίρνουμε ακριβώς αυτό που θέλουμε από τους άλλους. Βρισκόμαστε συχνά σε καταστάσεις όπου οι ανάγκες μας δεν ικανοποιούνται ή αντιμετωπίζουμε συμπεριφορές που μας πληγώνουν ή μας απογοητεύουν. Τι χρειάζεται να μάθουμε σε τέτοιες καταστάσεις; Αυτά τα μαθήματα θα συζητηθούν παρακάτω. (Πολλά παραδείγματα δίνονται στο βιβλίο «Σχέσεις Συνειδητής Αγάπης») Μαθήματα που μαθαίνουμε όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με αλλαγές της ζωής, όπως διαζύγιο, θάνατος αγαπημένων, ατυχήματα, φυσικές καταστροφές, απόλυση από την εργασία κλπ. Ποτέ δεν γνωρίζουμε πότε εμείς ή ένας αγαπημένος μας πρόκειται να έχουμε ένα «ατύχημα» ή κάποιο άλλο γεγονός αλλαγής της ζωής, το οποίο μας αναγκάζει να έρθουμε αντιμέτωποι με θέματα ασφάλειας, αξίας και συναισθήματα εκπλήρωσης ή ελευθερίας. Τέτοια γεγονότα αρχικά δεν είναι σχεδόν ποτέ καλοδεχούμενα από εμάς. Τελικά καταφέρνουμε να αντιληφθούμε τη σοφία του συμβάντος στη ζωή μας. Η ύστατη ερώτηση σε κάθε ψυχολογική έρευνα είναι «Ποιο είναι το μάθημά μου εδώ;» «Τι χρειάζεται να μάθω από αυτή την κατάσταση που περιορίζει την ευτυχία μου ή την αποτελεσματική λειτουργία μου;» Τα είδη των μαθημάτων που έχουμε την ελευθερία να μάθουμε ή όχι Τα μαθήματα που μπορούμε να μάθουμε σ αυτούς τους τομείς είναι πολλά και διάφορα, αλλά εμπίπτουν στις ακόλουθες γενικές κατηγορίες: Να μεταμορφώσουμε τις συνειδητές και υποσυνείδητες πεποιθήσεις. Οι πεποιθήσεις μας δημιουργούν την πραγματικότητά μας με δύο βασικούς τρόπους. Κατ αρχή λειτουργούν σαν φίλτρα που μας κάνουν να ερμηνεύουμε γεγονότα και καταστάσεις με πολύ προσωπικούς και υποκειμενικούς τρόπους. Στην πραγματικότητα δεν είναι αυτό το οποίο συμβαίνει που δημιουργεί την πραγματικότητά 76 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

77 μας αλλά αυτό το οποίο πιστεύουμε και αισθανόμαστε γι αυτό που συμβαίνει. Ο δεύτερος τρόπος που οι πεποιθήσεις μας δημιουργούν την πραγματικότητά μας είναι ότι τελικά έλκουν αυτό που πιστεύουμε ότι θα συμβεί. Οι πεποιθήσεις μας είναι, στην πραγματικότητά, ενεργειακά πεδία ή ίσως ακόμη και «μαγνήτες» που αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον μας, δημιουργώντας βασικά αυτό που πιστεύουμε σαν αληθινό. Έλκουμε αυτό που περιμένουμε (θετικά και αρνητικά), αυτό που πιστεύουμε, αυτό που φοβόμαστε, αυτό που αγαπάμε και αυτό που επιθυμούμε. Να αλλάξουμε τη στάση και τη συμπεριφορά μας. Προφανώς αυτό επηρεάζει τους γύρω μας κάνοντάς τους να ανταποκριθούν σ εμάς με συγκεκριμένους τρόπους. Μπορεί να έχουμε συγκεκριμένη στάση και συμπεριφορά που κάνει τους άλλους να αντιδρούν προς εμάς με τρόπο οδυνηρό για εμάς ίσως ανταγωνιστικό, εγωιστικό, αντιδραστικό, μη συνεργάσιμο, απόμακρο ή γεμάτο θυμό κλπ. Να επικοινωνήσουμε πιο καθαρά, σταθερά και αποτελεσματικά. Συχνά βιώνουμε καταστάσεις και πραγματικότητες που είναι αποτέλεσμα της έλλειψης καθαρής και σταθερής επικοινωνίας. Υπάρχουν δύο βασικά λάθη στην επικοινωνία. Ένα είναι ότι αποφεύγουμε να εκφράσουμε καθαρά και ειλικρινά τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις πεποιθήσεις μας. Το άλλο είναι ότι επικοινωνούμε με τρόπους που κάνουν τον άλλο να μας φοβάται ή να αισθάνεται ότι τον απορρίπτουμε. Και τα δύο είναι αναποτελεσματικά. Χρειάζεται να μάθουμε να επικοινωνούμε καθαρά, ειλικρινά, ενώ σεβόμαστε ταυτόχρονα τον εαυτό μας και τον άλλο. Να αλλάξουμε τρόπο ζωής. Δημιουργούμε, επίσης, την πραγματικότητά μας με τον τρόπο που ζούμε αυτό που τρώμε, το πόσο ασκούμαστε ή χαλαρώνουμε, η ψυχαγωγία, οι συνήθειες του ύπνου, οι δραστηριότητες και οι ουσίες στις οποίες είμαστε εθισμένοι όλα συμβάλλουν με θετικό ή αρνητικό τρόπο στην πραγματικότητά μας. Να κάνουμε προσπάθεια να βελτιώσουμε τον κόσμο γύρω μας. Υπάρχουν φορές που το μάθημά μας είναι να κάνουμε πιο αποτελεσματική προσπάθεια να αλλάξουμε την υλική, κοινωνική ή οικογενειακή μας Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 77

78 κατάσταση. Το μάθημά μας μπορεί να είναι να αποκτήσουμε περισσότερα χρήματα ή να ξοδεύουμε λιγότερα ή να αλλάξουμε δουλειά ή τόπο διαμονής ή ακόμη να εργαστούμε για κοινωνική αλλαγή. Να αποδεχτούμε καταστάσεις που αυτή τη στιγμή εμποδίζουν την ευτυχία μας. Υπάρχουν φορές που το μάθημά μας είναι απλά να αποδεχτούμε οτιδήποτε συμβαίνει ακριβώς όπως είναι και να αισθανόμαστε εσωτερική ασφάλεια, αξία, ελευθερία και ευτυχία ακριβώς όπως είναι τα πράγματα απλώς επειδή δεν μπορούν ή δεν θα έπρεπε να αλλάξουν προς το παρόν. Συχνά χρειάζεται να αποδεχτούμε τον εαυτό μας, τους άλλους και τις καταστάσεις πριν μπορέσει να γίνει η αλλαγή. Τα περισσότερα μαθήματά μας θα εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες. Σκεφτείτε ένα πρόβλημα ή θέμα και αναλογιστείτε ποιο από τα παραπάνω μαθήματα μπορεί να έχετε σε σχέση με αυτό. Διαβάστε τις κατηγορίες ξανά με το συγκεκριμένο θέμα στο νου σας. Γενικά, τα μαθήματά μας συμπεριλαμβάνουν τη μεταμόρφωση των πεποιθήσεων, οι οποίες εμπίπτουν σε κατηγορίες: Πεποιθήσεις που χρειάζεται να αλλάξουμε για να πάψουμε να έλκουμε ή να δημιουργούμε μια κατάσταση που μας ενοχλεί. Πεποιθήσεις που χρειάζεται να μεταμορφώσουμε για να μπορούμε να αποδεχτούμε την κατάσταση ακριβώς όπως είναι. Πεποιθήσεις που χρειάζεται να αλλάξουμε για να επικοινωνήσουμε πιο αποτελεσματικά με τους άλλους σχετικά με αυτό που συμβαίνει. Πεποιθήσεις που χρειάζεται να μεταμορφώσουμε για να μπορούμε να βελτιώσουμε ενεργά την εξωτερική κατάσταση. Για να συζητήσουμε τι χρειάζεται να μάθουμε και να μεταμορφώσουμε, πρέπει πρώτα να ανακαλύψουμε τι υπάρχει μέσα στη δική μας φύση που αντικατοπτρίζεται ή προβάλλεται σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Αυτοί οι αντικατοπτρισμοί και οι προβολές είναι συχνά πολλαπλοί, αλλά εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες. 78 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

79 Όψεις του εαυτού μας (πεποιθήσεις, συμπεριφορές, συναισθήματα) που έλκουν και συντηρούν αυτή την κατάσταση, συμπεριφορά ή γεγονός. Τι είναι αυτό που πιστεύουμε ή κάνουμε που έλκει αυτή την κατάσταση; Πεποιθήσεις που κάνουν αυτές τις συγκεκριμένες συμπεριφορές, γεγονότα ή συνθήκες απαράδεκτες και οδυνηρές για εμάς. Αποφάσεις Ψυχής Εκτός από τις προηγούμενες και τωρινές πεποιθήσεις και συμπεριφορές που δημιουργούν την πραγματικότητά μας, μπορεί εμείς, σαν ψυχές, να έχουμε επιλέξει να περάσουμε μέσα από συγκεκριμένες καταστάσεις για να μάθουμε σημαντικά πνευματικά μαθήματα. Τέτοιες αποφάσεις ψυχής συνήθως δεν τις γνωρίζει ή δεν τις θυμάται ο συνειδητός νους μας. Επομένως, παρόλο που τις έχουμε επιλέξει σε ένα ανώτερο επίπεδο, συχνά νιώθουμε αδικία και πίκρα γι αυτό που συμβαίνει. Σε σχέση με πιθανά μαθήματα που έχουμε επιλέξει σαν ψυχές να μάθουμε, ακολουθούν κάποιες πιθανότητες: Αν, σαν ψυχή, χρειάζεται να μάθω την αυτοπεποίθηση, θα ήταν φυσικό να προσελκύσω μια κατάσταση, στην οποία η προσωπικότητά μου δεν θα μπορούσε να βρει εξωτερική στήριξη, αναγκάζοντάς με να στηρίζομαι στον εαυτό μου. Αν χρειάζεται να μάθω την αυτοπαραδοχή, τότε θα ήταν φυσικό για μένα, σαν ψυχή, να δημιουργήσω μια κατάσταση, όπου περνώ μια περίοδο μη αποδοχής μου από τους άλλους, ώστε να αναπτύξω μια εσωτερική βάση για την αυτοπαραδοχή μου. Αν έχω ενσαρκωθεί για να υπερβώ το φόβο, τότε ο προφανής τρόπος για να γίνει αυτό θα ήταν να δημιουργήσω υποσυνείδητα ή να προσελκύσω ακριβώς αυτό που φοβάμαι, ώστε να μπορέσω να το ξεπεράσω. Αν χρειάζεται να υπερβώ μια όψη του χαρακτήρα μου, όπως ο εγωισμός, ο καλύτερος τρόπος να δω τον εγωισμό μου θα ήταν να τον αντιμετωπίσω στους άλλους. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 79

80 Θα πούμε περισσότερα για το θέμα αυτό σε άλλο κεφάλαιο. Καθρέφτισμα και Προβολή Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο καθρέφτισμα και την προβολή. Όταν η συμπεριφορά ενός άλλου «καθρεφτίζει» κάτι από μέσα μας, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας συντονισμός και ότι ο άλλος συμπεριφέρεται με τρόπο που αντικατοπτρίζει κάποιες πεποιθήσεις, συναισθήματα ή προσδοκίες μας. Υπάρχει ένας σιωπηλός συντονισμός ανάμεσά μας που κάνει τον ένα να καθρεφτίζει τις όψεις του άλλου. «Προβολή» σημαίνει ότι βλέπουμε στη συμπεριφορά του άλλου πράγματα που δεν υπάρχουν, τουλάχιστον όχι στην έκταση που τα βλέπουμε. Υποκειμενικά ερμηνεύουμε και συχνά μεγαλοποιούμε όψεις της συμπεριφοράς του άλλου, ώστε να «προβάλουμε» πάνω στη συμπεριφορά του τις δικές μας πεποιθήσεις, ανάγκες, φόβους, συναισθήματα, προσδοκίες και ενοχές. Θα συζητήσουμε σε άλλο κεφάλαιο πώς να ανακαλύψουμε τι ακριβώς μπορεί να υπάρχει μέσα μας, που αντικατοπτρίζεται από τους άλλους και τη ζωή, δημιουργώντας τις καταστάσεις που μας απασχολούν. 80 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

81 Κεφάλαιο 10 Ποιος θέλω να είμαι όταν οι αγαπημένοι μου είναι άρρωστοι; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 3 Σπάνια μπορούμε να ελέγξουμε τι θα συμβεί, πώς θα συμπεριφερθούν οι άλλοι ή ακόμη και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας. Μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό από τις πιο κάτω πιθανότητες και να προσθέσουμε και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι όταν οι αγαπημένοι μου είναι άρρωστοι; Θέλω να φοβάμαι για την υγεία ή τη ζωή τους; Θέλω να ανησυχώ και να έχω άγχος; (Θα ήθελα εκείνοι να ανησυχούν και να έχουν άγχος για μένα;) Θέλω να νιώθω οίκτο γι αυτούς; (Θα ήθελα εκείνοι να με λυπούνται;) Θέλω να θυμώνω μαζί τους, επειδή δεν κάνουν ό,τι μπορούν για να είναι καλά; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 81

82 Θέλω να νιώθω υπεύθυνος/η για την υγεία τους ή για τη θεραπεία τους; Θέλω να αρνούμαι να είμαι ευτυχισμένος/η, μέχρι εκείνοι να είναι καλά; Θέλω να τιμωρώ τον εαυτό μου, επειδή εκείνοι δεν είναι καλά; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η από αυτή την κατάσταση; Θέλω να τσακώνομαι, μέχρι να τους πείσω να κάνουν ό,τι πρέπει για να είναι καλά; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους; Θέλω να νιώθω υπεύθυνος/η και ένοχος/η, επειδή δεν είναι καλά; Θέλω να τους ελέγχω και να αναλαμβάνω τον έλεγχο της κατάστασης; Θέλω να εξηγήσω πιο καθαρά ό,τι πιστεύω πως είναι προς όφελός τους; Θέλω να αποδέχομαι ότι είναι εντάξει γι αυτούς να «επιλέγουν» (σε κάποιο επίπεδο) να είναι άρρωστοι ή ακόμα να φύγουν από το σώμα τους; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ακόμη κι όταν εκείνοι δεν είναι καλά; Θέλω να επιτρέπω στον εαυτό μου να είναι καλά και ευτυχισμένος/η, ακόμη κι όταν εκείνοι δεν είναι; 82 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

83 Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση και ότι οι άλλοι είναι καλά στο κέντρο της ύπαρξής τους; Θέλω να θυμάμαι ότι η αρρώστια είναι εμπειρία μάθησης για όλους μας; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο εγώ έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από ό,τι συμβαίνει; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα γαλήνης και ασφάλειας; Θέλω να βοηθώ με όλους τους δυνατούς τρόπους, σωματικά, συναισθηματικά και πνευματικά; Θέλω να νιώθω ήρεμος/η και ασφαλής, ώστε να μπορώ να βοηθώ πιο αποτελεσματικά; Θέλω να αγκαλιάζω και να αγαπώ τον άλλον; Θέλω να φαντάζομαι τον άλλον μέσα σε θεραπευτικό φως; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Ποιος θέλω να είμαι; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Αυτές είναι οι ερωτήσεις. Ποια είναι η απάντησή σου; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 83

84 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 84 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

85 Κεφάλαιο 11 Επιλογές και Αποφάσεις Στην πραγματικότητα ο μόνος μας σκοπός σ αυτή τη φυσική διάσταση είναι να κάνουμε επιλογές. Είναι η μοναδική μας δύναμη, η μοναδική μας ικανότητα να επιδράσουμε στη ζωή μας, στο μέλλον μας και στον κόσμο γύρω μας. Οι επιλογές μας δημιουργούν την πραγματικότητά μας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο ως έθνη και ως πλανήτης. Δεν βιώνουμε αυτές τις επιλογές, όταν ελεγχόμαστε από υποσυνείδητους προγραμματισμούς και περιοριστικές πεποιθήσεις, που μας κάνουν να δρούμε και να αντιδρούμε από συνήθεια και με μηχανικούς τρόπους. Η από συνήθεια συμπεριφορά που προκαλείται από παιδικούς προγραμματισμούς, μαζί με το φόβο και την προσκόλληση, είναι αυτά που περιορίζουν περισσότερο την ελευθερία των επιλογών μας. Οι φόβοι, οι προσκολλήσεις και οι συνήθειές μας μάς εμποδίζουν να βιώσουμε την ελευθερία να επιλέξουμε εναλλακτικές πεποιθήσεις, συναισθήματα, συμπεριφορές και αντιδράσεις. Υποσυνείδητα δημιουργούμε περιορισμένες πραγματικότητες με λιγότερη υγεία, ευτυχία, αγάπη και αφθονία απ όσο επιθυμούμε και αξίζουμε. Πραγματικά εκπλήσσομαι από πολλές επιλογές που κάνουμε σαν(ως) ανθρωπότητα, ενώ υπάρχουν συγκεκριμένοι γνωστοί σε μας οικου- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 85

86 μενικοί νόμοι που οδηγούν στην υγεία, στην ευτυχία, στην αγάπη και στην αφθονία, συχνά επιλέγουμε το αντίθετο ατομικά και συλλογικά. Είναι σημαντικό να κάνουμε σοφότερες και πιο εξελιγμένες επιλογές, βασισμένες στην αγάπη για τον εαυτό μας και τους άλλους. Αυτές οι επιλογές χρειάζεται να βασίζονται στην αγάπη και τη σοφία παρά στο φόβο της τιμωρίας ή τους ρόλους με τους οποίους αναζητούμε αξία ή ασφάλεια. Όταν κάνουμε επιλογές βασισμένες στην αγάπη και τη σοφία παρά στο φόβο, την προσκόλληση, τους ρόλους και τις συνήθειες, δημιουργούμε μια νέα εξελιγμένη πραγματικότητα, πιο ευθυγραμμισμένη με τον αληθινό πνευματικό εαυτό μας. Ακόμη κι αν πάρουμε ακριβώς τις ίδιες αποφάσεις, αλλά βασισμένες στο φόβο ή τη συνήθεια, θα διαιωνίζουμε τις παλιές μας πεποιθήσεις και τη λιμνάζουσα πραγματικότητά μας. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να επιλέξουμε να τρώμε υγιεινά για διάφορους λόγους όπως: Από αγάπη και ευγνωμοσύνη για το σώμα μας. Για να δημιουργήσουμε ένα υγιές και γεμάτο ενέργεια σώμα, ώστε να εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας ή και να υπηρετήσουμε τους άλλους. Επειδή είμαστε άρρωστοι και χρειάζεται να θεραπευτούμε. Επειδή οι άλλοι κάνουν το ίδιο. Ίσως είναι μόδα. Επειδή φοβόμαστε ότι θα αρρωστήσουμε ή θα χάσουμε τη γοητεία μας. Επειδή έχουμε ταυτίσει τον εαυτό μας με τη σωματική μας εμφάνιση και αναζητούμε να προσελκύσουμε την προσοχή και την αποδοχή. Είμαστε στο ρόλο του πνευματικού αναζητητή ή ίσως στο ρόλο του γυμναστή και αναζητούμε να βρούμε την αξία μας μέσα σ αυτό το ρόλο. Επειδή έχουμε ταυτίσει το να τρώμε λάθος τροφές με κάποιο είδος αμαρτίας ή απαξίας. 86 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

87 Μπορούμε να δούμε ότι η ίδια επιλογή μπορεί να γίνει για πολλούς λόγους. Η αξία της επιλογής είναι στο κίνητρο. Σχεδόν πάνω από τα μισά κίνητρα έχουν να κάνουν με φόβο και ταύτιση με το σώμα και την εικόνα μας για τους άλλους. Επομένως, όχι μόνο έχουμε επιλογές, αλλά χρειάζεται, επίσης, να κατανοούμε το κίνητρο γι αυτές τις επιλογές. Κάποιες ερωτήσεις που θα μπορούσαμε να θέσουμε είναι: (Μπορεί η πραγματικότητα μας να περιγράφεται με πάνω από μια απάντηση. Πάρτε το χρόνο σας και σκεφθείτε για να απαντήσετε.) Οι επιλογές μας μάς πλησιάζουν ή μας απομακρύνουν από την υγεία, ευτυχία, αγάπη, γαλήνη και αφθονία που επιθυμούμε και είμαστε εδώ για να δημιουργήσουμε; Οι επιλογές μας βοηθάνε άλλους ή τους απομακρύνουν από την υγεία, ευτυχία, αγάπη, γαλήνη και αφθονία που επιθυμούν και είναι εδώ για να δημιουργήσουν; Θα θέλαμε οι άλλοι να κάνουν τις ίδιες επιλογές; Οι επιλογές μας βασίζονται στην αγάπη ή ίσως στην ανασφάλεια και το φόβο; Είναι οι επιλογές μας σε αρμονία με τη συνείδησή μας; Έχουμε κάνει την ίδια επιλογή στο παρελθόν και, αν ναι, μας άρεσε το αποτέλεσμα; Ποιο είναι το κίνητρο γι αυτές τις επιλογές: αγάπη, συμπόνια, ευγνωμοσύνη, ενδιαφέρον, δημιουργικότητα, συνήθεια, ανάγκη για αποδοχή ή ασφάλεια, φόβος, προσκόλληση, ανασφάλεια, πίκρα, ζήλια, αδικία, θυμός, εκδικητικότητα; Αυτή η επιλογή βασίζεται σε κάποια μόδα ή σ αυτό που κάνουν οι άλλοι; Προσπαθούμε να είμαστε όπως οι άλλοι; Κινούμαστε προς κάτι θετικό ή απομακρυνόμαστε από κάτι οδυνηρό; Είναι αυτή η επιλογή ένα βήμα εξέλιξης ή μια επανάληψη των επιλογών του παρελθόντος; Μοιάζει να καθοδηγούμαστε από μέσα μας; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 87

88 Βασίζεται σε μια εμπεριστατωμένη απόφαση ή είναι αντίδραση προς κάτι που δεν μας αρέσει; Πώς νιώθω γι αυτή την επιλογή; Βασίζεται σε εσωτερική καθοδήγηση ή σ αυτά που λένε ή κάνουν οι άλλοι; Ποια επιλογή φαντάζομαι ότι θα έκανε ένα φωτισμένο ον σαν τον Σωκράτη ή τον Ιησού σ αυτή την περίπτωση; Θα συζητήσουμε τις πιθανές επιλογές σε διάφορες όψεις της ζωής σε παρακάτω κεφάλαια. Παίρνοντας αποφάσεις και ζητώντας καθοδήγηση Αναπτύσσοντας ένα σύστημα εσωτερικής καθοδήγησης Ακολουθούν μερικές προτάσεις για το πώς να πάρουμε εσωτερική καθοδήγηση σχετικά με αποφάσεις και επιλογές. Α. Χρησιμοποιήστε το μυαλό σας. Μερικοί πιστεύουν ότι χρειάζεται να ακούμε κάποια θεϊκή φωνή από τον ουρανό να μας λέει τι να κάνουμε και να αγνοούμε την απλή λογική. Χρειάζεται να χρησιμοποιούμε σαν οδηγό το νου μας και την κοινή λογική, τουλάχιστον μέχρι ένα συγκεκριμένο σημείο. Προφανώς, θα υπάρχουν θέματα που δεν μπορούν να αποφασιστούν μόνο με τη λογική και θα απαιτηθεί μια μορφή εσωτερικής καθοδήγησης πέρα από τη λογική. Θα φθάσουμε σ αυτό. Το πρώτο βήμα είναι να καταγράψουμε τις πιθανές επιλογές μας. Η επιλογή που θα ήθελα να κάνω αφορά Οι εναλλακτικές μου είναι εδώ: 88 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

89 Ερωτήσεις για εσωτερική καθοδήγηση. Σημείωσε τις πιθανές επιλογές σου, και μετά απάντησε για την κάθε επιλογή τις ακόλουθες ερωτήσεις Επιλογή 1 Επιλογή 2 Επιλογή 3 1. Αυτή η επιλογή με πλησιάζει ή με απομακρύνει από την υγεία, ευτυχία, αγάπη και γαλήνη; 2. Αυτή η επιλογή πλησιάζει ή απομακρύνει τους άλλους από την υγεία, ευτυχία, αγάπη και γαλήνη; 3. Θα ήθελα οι άλλοι να κάνουν την ίδια επιλογή; 4. Αυτή η επιλογή βασίζεται στην αγάπη ή σε ανασφάλεια και φόβο; 5. Αυτή η επιλογή είναι σε αρμονία με τη συνείδησή μου; 6. Έχω κάνει την ίδια επιλογή στο παρελθόν και, αν ναι, μου άρεσε το αποτέλεσμα; 7. Ποιο είναι το κίνητρο γι αυτή την επιλογή: αγάπη, συμπόνια, ευγνωμοσύνη, ενδιαφέρον, δημιουργικότητα, συνήθεια, ανάγκη για αποδοχή, (ή) ασφάλεια (ή) φόβος, προσκόλληση, ανασφάλεια, πίκρα, ζήλια, αδικία, θυμός, εκδικητικότητα; 8. Αυτή η επιλογή βασίζεται στο τι κάνουν οι άλλοι; 9. Κινούμαι προς κάτι θετικό ή απομακρύνομαι από κάτι οδυνηρό; 10. Είναι αυτή η επιλογή ένα βήμα εξέλιξης ή μια επανάληψη των επιλογών του παρελθόντος; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 89

90 11. Μοιάζει να καθοδηγούμαι από μέσα μου; 12. Βασίζεται σε μια εμπεριστατωμένη απόφαση ή είναι αντίδραση προς κάτι που δεν μου αρέσει; 13. Πώς νιώθω γι αυτή την επιλογή; 14. Βασίζεται σε εσωτερική καθοδήγηση ή σ αυτά που λένε ή κάνουν οι άλλοι; 15. Ποια επιλογή φαντάζομαι ότι θα έκανε ένα φωτισμένο ον σαν τον Σωκράτη ή τον Ιησού σ αυτή την περίπτωση; 16. Οι θετικές όψεις (τα συν) αυτής της επιλογής είναι. 17. Οι αρνητικές όψεις (τα πλην) αυτής της επιλογής είναι. 18. Τα συναισθήματά μου γι αυτή την επιλογή είναι. Τώρα μπορούμε να προχωρήσουμε σε πιο διαισθητικές προσεγγίσεις. Β. Ζητήστε καθοδήγηση. Αφιερώστε καθημερινά λίγο χρόνο να καθίσετε σιωπηλά, ίσως πριν ή μετά την προσευχή ή το διαλογισμό σας ή πριν κοιμηθείτε ή όταν ξυπνάτε, και ζητήστε καθοδήγηση από το Θείο ή το σύμπαν ή από οποιαδήποτε ανώτερη δύναμη στην οποία πιστεύετε, συμπεριλαμβάνοντας τον ανώτερο εαυτό σας. Υπάρχουν τρία πιθανά είδη ερωτήσεων εδώ. Συγκεκριμένα, «Θα έπρεπε να κάνω Α ή Β ή Γ;» (Καθορίζοντας τις επιλογές που έχετε στο νου σας σ αυτό το σημείο) Λιγότερο συγκεκριμένα, «Τι θα έπρεπε να κάνω σε σχέση μ αυτό το θέμα;» (Καθορίζοντας το θέμα γενικά, αλλά όχι τις πιθανές επιλογές) Γενικά, «Τι θα έπρεπε να κάνω με τη ζωή μου γενικά;» (Ζητώντας γενική καθοδήγηση χωρίς να καθορίζετε κάποιο θέμα) 90 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

91 Εκφράστε στην ανώτερη πηγή, που επιλέγετε, μία απ αυτές τις ερωτήσεις αργά, συνειδητά και καθαρά, τρεις φορές, με ειλικρίνεια και εμπιστοσύνη ότι αξίζετε και θα λάβετε γρήγορα μια απάντηση. Μετά, έχετε επίγνωση των απαντήσεων που σας έρχονται με διάφορους τρόπους, όπως: Δικές σας σκέψεις που φαίνεται να σας ευχαριστούν. Όνειρα και οι πρώτες σας σκέψεις όταν ξυπνάτε. Συζητήσεις με άλλους. Άρθρα, βιβλία, διαλέξεις, τραγούδια, ακόμη και ταινίες ή πινακίδες στους δρόμους. Γεγονότα και καταστάσεις που προκύπτουν. Να έχετε επίγνωση ότι το σύμπαν σάς μιλάει μέσα από το καθετί γύρω σας, συμπεριλαμβανομένου του νου σας. Εκτός από το να ζητήσουμε καθοδήγηση, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη μέθοδο της σφαίρας του φωτός, όπου τοποθετούμε το θέμα μας μέσα σε μια σφαίρα από φως που οραματιζόμαστε μπροστά μας, και στη συνέχεια προσφέρουμε τη σφαίρα με το θέμα μας στο σύμπαν με την πίστη ότι θα εμφανιστεί γρήγορα μια απάντηση. Αν έχουμε προτίμηση σε μια συγκεκριμένη επιλογή, μπορούμε, επίσης, να την τοποθετήσουμε μέσα στη σφαίρα του φωτός και να την προσφέρουμε πάνω. Αυτή η νοερή άσκηση, από τη μια, μας συνδέει με ανώτερες πηγές και κινητοποιεί τη διαδικασία λήψης απαντήσεων και, από την άλλη, τοποθετώντας την προτιμώμενη επιλογή μας, κάνει δύο πράγματα: πρώτα, αυξάνει την πιθανότητα να γίνει πραγματικότητα αυτή η επιλογή και, δεύτερο, μας επιτρέπει να αποταυτιστούμε απ αυτή την επιλογή και να ανοιχτούμε σε οποιοδήποτε πιθανό καλό μπορεί να συμβεί. «Ας γίνει το θέλημά σου». Αφού θέσουμε την ερώτησή μας, χρειάζεται να παρατηρήσουμε ό,τι φαίνεται ευχάριστο, όμορφο ή ελκυστικό. Παρατηρήστε οτιδήποτε συναντάτε, αν σας δημιουργεί μια αίσθηση γαλήνης ή ευτυχίας. Τα θετικά σας συναισθήματα για διάφορες «συμπτώσεις» και «σημάδια» είναι μια ένδειξη ότι θα έπρεπε να ερευνήσετε σοβαρά αυτές τις πιθανότητες. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 91

92 Τα ίδια ερεθίσματα μπορεί να αφήσουν άλλους αδιάφορους και, φυσικά, ερεθίσματα που μπορεί να ενθουσιάσουν εκείνους, μπορεί να αφήσουν εσάς αδιάφορους. Δεν είναι τυχαίο που ένα συγκεκριμένο εσωτερικό ή εξωτερικό ερέθισμα έλκει την προσοχή μας και φαίνεται θετικό σε μας. Είναι ένα σημάδι να ερευνήσουμε αυτή την εκδοχή. Γ. Μπορούμε, επίσης, να κάνουμε έρευνα στο διαδίκτυο και να ρωτήσουμε άλλους για τη γνώμη τους ή και να ψάξουμε για ένα θέμα. Μπορούμε να ακούσουμε προσεκτικά τον καθένα, αλλά στο τέλος πρέπει να ακολουθήσουμε τη δική μας εσωτερική καθοδήγηση. Ακόμη κι ένα μικρό παιδί μπορεί να πει κάτι που θα μας συνδέσει με ιδέες και λύσεις, με τις οποίες δεν θα συνδεόμασταν. Ακόμη και μια «ανόητη» ιδέα, μπορεί να δράσει σαν καταλύτης προς αυτή την αντίληψη. Αποδεχτείτε όλες τις γνώμες και αντιλήψεις, αλλά ακολουθήστε μόνο τις δικές σας. Δ. Επικοινωνία με τον ανώτερο εαυτό μας. Υπάρχει ένα είδος διαλογισμού ή εσωτερικής άσκησης, όπου μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας να ανέρχεται σε ανώτερα επίπεδα της ύπαρξής μας και, στη συνέχεια, να ζητήσουμε από ένα ανώτερο κομμάτι του εαυτού μας να μας δώσει καθοδήγηση πάνω σ αυτό το θέμα. Αυτή και η επόμενη άσκηση βρίσκονται σ ένα CD στην ιστοσελίδα μας: Επικοινωνία με τον ανώτερο εαυτό σας. Τι μηνύματα ή συναισθήματα έχετε; 92 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

93 Ε. Η άσκηση με τις τρεις πόρτες είναι ένας άλλος τρόπος να πάρουμε αποφάσεις. Επιλέξτε μια απόφαση που έχετε να πάρετε στη ζωή σας. Καταγράψτε τις πιθανές επιλογές και κάντε έναν κατάλογο με τα συν και τα πλην της κάθε επιλογής. Εφαρμόστε την τεχνική χαλάρωσης και πρόσβασης στο υποσυνείδητο. Οραματιστείτε τον εαυτό σας μέσα στη φύση, δίπλα σ ένα καθαρό και γάργαρο ποτάμι (πραγματικό ή φανταστικό). Παρατηρήστε τις όμορφες κινήσεις του νερού. Μπείτε στο νερό και αφήστε το να σας καθαρίσει σωματικά και συναισθηματικά. Τώρα βγείτε στην απέναντι όχθη του ποταμού και προχωρήστε σ ένα όμορφο και γαλήνιο μονοπάτι μέσα στη φύση, παρατηρώντας τα δένδρα και τα λουλούδια δεξιά και αριστερά του. Φθάνετε σ ένα σημείο του μονοπατιού, όπου υπάρχουν πόρτες (οι οποίες αντιπροσωπεύουν τις τρεις πιθανές επιλογές σας. Θα μπορούσε η μία να είναι άγνωστη). Ανοίγετε την πόρτα στ αριστερά και μπαίνετε μέσα, οραματιζόμενοι ότι έχετε επιλέξει την πρώτη πιθανότητα. Παρατηρείτε πώς νιώθετε σωματικά και συναισθηματικά μ αυτή την επιλογή. Οραματίζεστε τον εαυτό σας όπως θα μπορούσε να είναι και να νιώθει μετά από πέντε χρόνια. Και μετά από δέκα χρόνια. Έπειτα βγαίνετε έξω και στέκεστε μπροστά από τις τρεις πόρτες. Ανοίγετε την κεντρική πόρτα και μπαίνετε μέσα, οραματιζόμενοι ότι έχετε επιλέξει τη δεύτερη πιθανότητα. Παρατηρείτε πώς νιώθετε σωματικά και συναισθηματικά μ αυτή την επιλογή. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 93

94 Οραματίζεστε τον εαυτό σας όπως θα μπορούσε να είναι και να νιώθει μετά από πέντε χρόνια. Και μετά από δέκα χρόνια. Έπειτα βγαίνετε έξω και στέκεστε μπροστά από τις τρεις πόρτες. Ανοίγετε την πόρτα στα δεξιά και μπαίνετε μέσα, οραματιζόμενοι ότι έχετε επιλέξει την τρίτη πιθανότητα (την οποία μπορεί να έχετε καθορίσει ήδη ή μπορεί και όχι). Παρατηρείτε πώς νιώθετε σωματικά και συναισθηματικά μ αυτή την επιλογή. Οραματίζεστε τον εαυτό σας όπως θα μπορούσε να είναι και να νιώθει μετά από πέντε χρόνια. Και μετά από δέκα χρόνια. Έπειτα βγαίνετε έξω και στέκεστε μπροστά από τις τρεις πόρτες. Τώρα, καθώς στέκεστε μπροστά από τις τρεις πόρτες, αποφασίστε ποια είναι η λαμπρότερη ή η πιο ελκυστική σ εσάς. Γυρίστε πίσω στο ποτάμι, περάστε απέναντι και επιστρέψτε στην εγρήγορση. ===================== Τώρα σημειώστε τις παρατηρήσεις σας για κάθε πόρτα ξεχωριστά. Εκδοχή Α Εκδοχή Β Εκδοχή Γ Πώς αντιδρά το σώμα μου Μετά από πέντε χρόνια Μετά από δέκα χρόνια Ποια πόρτα ήταν λαμπρότερη ή πιο ελκυστική; 94 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

95 Στ. Γράψτε ένα γράμμα στον Θεό, εξηγώντας το δίλημμά σας και ζητώντας καθοδήγηση. Το γράμμα μου στον Θεό σχετικά μ αυτό το θέμα και τη ζωή μου γενικά: Αγαπημένε Θεέ, Το θέμα / δίλημμά μου είναι Επομένως, η ερώτησή μου είναι Τώρα (ίσως μετά από 24 ώρες), φανταστείτε ότι είστε ο Θεός και απαντήστε το γράμμα σας από εκεί που φαντάζεστε ότι θα μπορούσε να είναι η θεϊκή αντίληψη. (Μην σας απασχολεί αν είστε απόλυτα ταυτισμένοι με την ανώτερη όψη του εαυτού σας. Απλά γράψτε και θα εκπλαγείτε από τη σαφήνεια της απάντησής σας). Η απάντηση του Θεού προς αυτή την αγαπημένη προέκταση του Θείου: Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 95

96 Αγαπημένε/η Ζ. Μην φοβάστε. Μην επιτρέπετε στο φόβο να σας εμποδίσει να πάρετε αποφάσεις. Στο τέλος κάθε επιλογής που κάνετε, θα υπάρχει μια εμπειρία μάθησης. Φυσικά, κάθε επιλογή θα έχει ένα διαφορετικό, περισσότερο ή λιγότερο ευχάριστο, αποτέλεσμα και, επομένως, χρειάζεται να είμαστε ευφυείς και σοφοί στις επιλογές μας. Αλλά τελικά, αυτό που είμαστε παραμένει θεϊκό και, πέρα απ αυτό και από κάθε αποτέλεσμα, υπάρχουν εμπειρίες μάθησης. Αυτά που ονομάζουμε λάθη, εκ των υστέρων είναι απλά ευκαιρίες να μάθουμε πού δεν βρίσκεται η ευτυχία μας. Και τώρα είμαστε πιο κοντά στη γνώση τού πού βρίσκεται. Άρα, σε κάποιο σημείο μπορεί να είναι καλύτερα να κάνουμε μια λιγότερο τέλεια επιλογή, παρά να μην επιλέξουμε καθόλου. Η καθυστέρηση στις επιλογές είναι μια επιλογή από μόνη της και συχνά καταλήγει σε λιγότερο ευτυχή αποτελέσματα, λόγω της αναβλητικότητάς μας. Και αυτό, επίσης, είναι μια ευκαιρία μάθησης. Όλες οι καταστάσεις είναι ευκαιρίες μάθησης, αλλά δεν είμαστε αναγκασμένοι να μάθουμε κάτι. Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε τα ίδια λάθη ξανά και ξανά. Είμαστε ελεύθεροι να υποφέρουμε όσο χρειάζεται, ώστε να κουραστούμε να υποφέρουμε και να κάνουμε άλλες επιλογές. Αυτή είναι η εξελικτική διαδικασία, με την οποία μαθαίνουμε να εξελισσόμαστε μέσα από τα αποτελέσματα των επιλογών μας. Έχουμε ελεύθερη βούληση να χρησιμοποιήσουμε τις εμπειρίες μας και να εξελιχθούμε ή όχι. 96 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

97 Κεφάλαιο 12 Επιλογές της Ψυχής Με το «Επιλογές της Ψυχής» εννοούμε ότι εμείς, ως ψυχές, μπορούμε να επιλέξουμε να βιώσουμε ορισμένα γεγονότα και καταστάσεις σαν ευκαιρίες να μάθουμε συγκεκριμένα μαθήματα. Πολλοί μπορεί να συγχέουν αυτές τις επιλογές της ψυχής με το κάρμα. Όμως, η έννοια του κάρμα έχει συνδεθεί με την τιμωρία ή με την ιδέα ότι, αν υποφέρουμε αρκετά, ίσως κάποια λάθη του παρελθόντος να ξεπληρωθούν ή να εξισορροπηθούν. Αυτό μοιάζει με ξεπερασμένη αντίληψη όπως και η ιδέα του θυμωμένου Θεού τιμωρού της Παλαιάς Διαθήκης, αντί για το Θεό της συγχώρεσης και της αγάπης της Καινής Διαθήκης. Όταν εμείς, ως ψυχές, είμαστε έτοιμοι να ενσαρκωθούμε ξανά στην υλική διάσταση, χρειάζεται να καθοριστούν οι συνθήκες αυτής της ενσάρκωσης. Οι κατάλληλες συνθήκες για την εξέλιξή μας θα υπαγορευτούν από τις προηγούμενες πράξεις μας και τα μαθήματα που δεν έχουμε μάθει. Καρμικοί παράγοντες θα επηρεάσουν πολλές όψεις της γέννησής μας και τις κυριότερες εμπειρίες της ζωής μας. Αλλά με κανένα τρόπο δεν θα έπρεπε να ερμηνευτούν σαν κάποιο είδος τιμωρίας ή ότι αν υποφέρουμε αρκετά θα ξεπληρωθεί αυτό το «χρέος». Δεν έχει αξία ο πόνος. Ο πόνος δεν μας εξιλεώνει. Η μάθηση, η αγάπη, η υπηρεσία και η εξέλιξη αυξάνουν την πνευματικότητά μας. Έτσι, η επίδραση του κάρμα είναι να μας προσφέρει τις καλύτερες ευκαιρίες να μάθουμε αυτό που ήρθαμε να μάθουμε σ αυτή τη ζωή. Σε ποιο βαθμό αυτό είναι μια συνειδητή επιλογή εκ μέρους μας ως ψυχές μπορεί να συζητηθεί, αλλά δεν είναι σημαντικό. Κάποιο μέρος της ύπαρξής μας έχει αποφασίσει σ αυτή τη ζωή να αντιμετωπίσει ορισμένες καταστάσεις σαν ευκαιρίες να μάθουμε συγκεκριμένα πνευματικά μαθήματα. Αυτό είναι που αποκαλούμε επιλογές της ψυχής. Μερικά από Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 97

98 αυτά τα μαθήματα είναι καρμικά, με την έννοια ότι έχουν δημιουργηθεί από προηγούμενες πράξεις και επιλογές μας. Άλλα μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με προηγούμενες πράξεις, αλλά να είναι επιλογές της ψυχής βασισμένες σε αυτό που θα θέλαμε να μάθουμε συγκεκριμένα σ αυτή τη ζωή. Ένας φοιτητής που θέλει να πετύχει ένα υψηλό επίπεδο ειδίκευσης σε οποιοδήποτε πεδίο γνώσης μπορεί να «υποφέρει» πολλά χρόνια σπουδάζοντας και μαθαίνοντας για να φθάσει σ αυτό το στόχο. Δεν το κάνει λόγω κάποιων λαθών του παρελθόντος, για τα οποία πληρώνει, αλλά επειδή έχει επιλέξει να φθάσει σ αυτό το στόχο. Έτσι, σ αυτή την περίπτωση θα μπορούσαμε να πούμε ότι το μέλλον και όχι το παρελθόν είναι η αιτία της τωρινής εμπειρίας. Αυτό βρίσκεται σε συμφωνία με τους νόμους της κβαντικής φυσικής και τη συμμετρία του χρόνου, όπου θεωρητικά το μέλλον μπορεί να είναι η αιτία του παρελθόντος όσο και το παρελθόν μπορεί να είναι η αιτία του μέλλοντος που είναι ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε το χρόνο. Στην πραγματικότητα, τώρα που γνωρίζουμε ότι ο χρόνος είναι δημιουργία του νου, χρειάζεται να χαλαρώσουμε την αντίληψή μας για το κάρμα και ιδιαίτερα για το πόσο άκαμπτο είναι. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να μάθουμε αυτοπαραδοχή, μπορεί να επιλέξουμε να κάνουμε «συμφωνίες ψυχής» ή «συμβόλαια ψυχής» με αγαπημένες αδελφές ψυχές, όπου θα συμφωνήσουμε να μας απορρίπτουν και, γενικά, να μας αρνούνται κάθε εξωτερική επιβεβαίωση, ώστε να μπορούμε να έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε να βασίζουμε την αξία μας στην εσωτερική θεϊκή φύση μας και όχι σε εξωτερικές επιβεβαιώσεις. Μπορεί να έχουμε «επιλέξει» διάφορες εξωτερικές συνθήκες ζωής που θα αποκλείσουν εξωτερικές πηγές αξίας, ώστε να μάθουμε αυτό το μάθημα. Παρόμοιες συνθήκες μπορεί να είναι ή καρμικές ή και επιλογές της ψυχής. Μπορεί, επίσης, να έχουμε επιλέξει να μάθουμε αυτάρκεια και έτσι να έχουμε κάνει «συμφωνίες» με άλλες ψυχές να μας εγκαταλείψουν και να αρνηθούν να μας στηρίξουν, ώστε να μπορούμε να έχουμε την ευκαιρία να ανακαλύψουμε τη δύναμη και τη καθοδήγηση μέσα μας, που δεν θα είχαμε ανακαλύψει αν μπορούσαμε να εξαρτιόμαστε από τους άλλους. 98 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

99 Μπορεί να έχουμε αποφασίσει να μάθουμε τη συγχώρεση και την αγάπη χωρίς όρους και έτσι κάναμε συμφωνίες ψυχής με αγαπημένες αδελφές ψυχές να μας προδώσουν και να μας αδικήσουν, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε αυτές τις πολύτιμες ψυχικές ιδιότητες της αγάπης και της συγχώρεσης. Μπορεί να έχουμε αποδεχτεί να είμαστε σωματικά ή νοητικά ανάπηροι ή άρρωστοι για να προσφέρουμε στις αγαπημένες αδελφές ψυχές την ευκαιρία, καθώς μας φροντίζουν και μας υπηρετούν, να μάθουν τη θυσία, την αφοσίωση και την αγάπη. Μπορεί να έχουμε επιλέξει να αφήσουμε το σώμα μας σε πρώιμη ηλικία για να προσφέρουμε στην αγαπημένη μας οικογένεια την ευκαιρία να ερευνήσει ακόμη πιο βαθιά τη φύση της ζωής, του θανάτου και του πνευματικού εαυτού. Μπορεί να έχουμε συμφωνήσει να είμαστε μέλη οικογένειας ψυχών που θα πεθάνουν νωρίς ή ακόμη και θα αυτοκτονήσουν, προσφέροντας μας την ευκαιρία να αναπτυχθούμε μέσα από τέτοιες έντονες εμπειρίες. Μπορεί να έχουμε συμφωνήσει να γεννηθούμε σε μια οικογένεια όπου οι γονείς δεν μπορούν να μας φερθούν με αγάπη και τρυφερότητα ή έχουν αναγκαστεί να μας εγκαταλείψουν, ώστε να μπορούμε να βιώσουμε αυτή την εμπειρία σαν μια ευκαιρία για εξέλιξη. Έτσι, ο καθένας μπορεί σύμφωνα με τα πιστεύω του να θεωρήσει τις αιτίες των παραπάνω καταστάσεων σαν μία ή περισσότερες από τις πιο κάτω πιθανότητες: Τυχαίες καταστάσεις μέσα σε ένα σύμπαν χωρίς Θεό, έλεγχο, νόμους και νόημα. Αποφάσεις του Θεού για το τι συμβαίνει στον καθένα. Σε τέτοια περίπτωση, οι αποφάσεις Του δεν έχουν σχέση με τις πράξεις μας, εφόσον δεν υπάρχει ύπαρξη πριν από αυτή τη ζωή. Για κάποιο λόγο κάνει κάποιους να υποφέρουν και άλλους όχι. Καρμική αντίδραση σε προηγούμενες πράξεις, σχεδιασμένη για να μάθουμε και να εξελιχτούμε. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 99

100 Τωρινές σκέψεις, πεποιθήσεις, συναισθήματα και συμπεριφορές μας που έλκουν αυτές τις καταστάσεις μέσα από το νόμο της έλξης. Επιλογές της ψυχής που μας προσφέρουν ευκαιρίες για αυτοπραγμάτωση. Στην πρώτη περίπτωση, θα νιώθουμε θύματα των τυχαίων περιστάσεων μέσα σε έναν άδικο κόσμο χωρίς Θεό. Στην δεύτερη περίπτωση, νιώθουμε αδικία από το Θεό και ανήμποροι να κατανοήσουμε γιατί «Εκείνος» το επιτρέπει να συμβαίνει ή τι μπορεί να έχουμε κάνει για να το αξίζουμε ή γιατί μας «τιμωρεί». Στην τρίτη, τέταρτη και πέμπτη περίπτωση, οι επεξηγήσεις δεν μας αφήνουν χώρο να πιστέψουμε ότι είμαστε θύματα. Στην τρίτη επεξήγηση, βιώνουμε το αποτέλεσμα των προηγούμενων πράξεών μας, κατά τα λόγια του Χριστού, «Όπως σπείρεις, έτσι θα θερίσεις». Αυτό είναι το κάρμα. Η τέταρτη επεξήγηση του γιατί συμβαίνει κάτι στη ζωή μας είναι ότι εμείς το έλκουμε με τις πεποιθήσεις μας, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές μας. Ο νόμος της έλξης μάς φέρνει πραγματικότητες που ανταποκρίνονται στις συνειδητές και υποσυνείδητες πεποιθήσεις μας για τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή. Όταν έχουμε την πεποίθηση ότι οι άλλοι δεν μας αγαπούν, ότι δεν είμαστε αξιαγάπητοι, ότι οι άλλοι θα μας απορρίψουν, ή θα προσπαθήσουν να μας χρησιμοποιήσουν, να μας εγκαταλείψουν, να μας ελέγξουν ή να μας καταπιέσουν, θα προσελκύσουμε παρόμοιες πραγματικότητες. Αν πιστεύουμε το αντίθετο από αυτές τις αρνητικές αντιλήψεις, θα προσελκύσουμε μια θετική πραγματικότητα. Αν πιστεύουμε ότι θα αποτύχουμε, θα το κάνουμε. Ο Χένρι Φορντ είπε: «Είτε πιστεύετε ότι μπορείτε είτε πιστεύετε ότι δεν μπορείτε, έχετε δίκιο». Αυτό που πιστεύουμε ιδιαίτερα υποσυνείδητα θα γίνει πραγματικότητα. Αν δεν μπορούμε να δούμε τη σχέση ανάμεσα στις πεποιθήσεις μας και την πραγματικότητα, χρειάζεται να κοιτάξουμε μέσα στο υποσυνείδητο. Αλλάζοντας τις πεποιθήσεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας, μπορούμε να αλλάξουμε την πραγματικότητά μας. 100 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

101 Η πέμπτη επεξήγηση προσφέρει ένα αίσθημα συμμετοχής και μια διέξοδο. Προφανώς αν έχουμε επιλέξει μια εμπειρία για να μάθουμε κάτι, και όχι απλά για να υποφέρουμε, τότε αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να μάθουμε το μάθημα και τότε δεν χρειαζόμαστε πια αυτή την κατάσταση. Ακόμη κι αν δεν εξαφανιστεί, δεν αποτελεί πια πρόβλημα. Όταν αντιλαμβανόμαστε τη ζωή μ αυτόν τον τρόπο, δεν υπάρχουν πια προβλήματα, υπάρχουν μόνο ευκαιρίες για εξέλιξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άδικες πράξεις και καταστάσεις. Όταν ταυτιζόμαστε με το εγώ μας, μπορούμε εύκολα να δράσουμε άδικα. Μπορούμε να βλάψουμε, να κλέψουμε, να εξαπατήσουμε, να προδώσουμε, να πούμε ψέματα, ακόμη και να σκοτώσουμε. Ως ψυχές, δεν θα μπορούσαμε ποτέ να κάνουμε κάτι απ αυτά. Ως ψυχές, είμαστε συνδεδεμένοι με την αλήθεια και την αγάπη και συμπεριφερόμαστε στους άλλους με τον τρόπο που θα θέλαμε να συμπεριφέρονται εκείνοι σε μας. Όταν, όμως, το εγώ είναι ικανό να βλάψει κάποιον, το σύμπαν το επιτρέπει επειδή το «θύμα» έχει δημιουργήσει τις συνθήκες για να συμβεί αυτό μέσα από τις αιτίες που αναφέραμε προηγουμένως: Προηγούμενες πράξεις και επιλογές. (Νόμος του Κάρμα) Τωρινές πεποιθήσεις, συναισθήματα και συμπεριφορές που το έλκουν. (Νόμος της Έλξης) Επιλογές της ψυχής που αναφέραμε πιο πάνω. (Επιλογές της Ψυχής) Επομένως, ενώ υπάρχουν άδικες πράξεις, δεν υπάρχουν θύματα, επειδή τα θύματα έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες για να μπορέσει να τους συμβεί αυτό και έχουν τώρα την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν αυτή την «αδικία» για την εξέλιξή τους. Από την άλλη μεριά, ως ψυχές που είμαστε αποδέκτες ή και παρατηρητές αυτών των άδικων πράξεων, είμαστε υποχρεωμένοι να τις εμποδίσουμε και να τις σταματήσουμε με κάθε ηθικό και ειρηνικό μέσο. Και αυτό επίσης είναι μέρος της εξελικτικής πορείας μας: να αγωνιστούμε για ισότητα, δικαιοσύνη, σωστή δράση, ειρήνη και αλήθεια. Όμως, να το κάνουμε χωρίς μίσος. Πίσω από κάθε αρνητική συμπε- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 101

102 ριφορά υπάρχουν θεϊκές ψυχές που κάνουν το καλύτερο που μπορούν με τις τραυματικές εμπειρίες που τις οδηγούν σ αυτή τη συμπεριφορά. Και πρέπει να θυμόμαστε ότι μπορεί να μην έχουν έλεγχο των πράξεών τους (ακόμη κι ο νόμος το αναγνωρίζει σε περίπτωση νοητικής ασθένειας) και μπορεί στην πραγματικότητα να παρέχουν σε μας μια υπηρεσία, την οποία είχαμε συμφωνήσει πριν να μπούμε στη φυσική διάσταση. Μπορεί να έχουμε κάνει μια ψυχική συμφωνία μ αυτήν την ψυχή να συμπεριφερθεί σ εμάς με ανήθικο τρόπο. Αυτό δεν σημαίνει ότι το μάθημά μας είναι να επιτρέπουμε σ αυτές τις ψυχές να συμπεριφέρονται τελικά μ αυτούς τους τρόπους. Είναι δικαίωμα και υποχρέωσή μας να κάνουμε ηθικά ό,τι μπορούμε για να τις εμποδίσουμε και να τις βοηθήσουμε να θεραπευτούν από τη σύγχυσή τους. Από την άλλη, το μάθημά μας είναι πάντοτε να τις συγχωρούμε και να τις αγαπάμε ακόμη κι όταν τις αντιμετωπίζουμε, και να έχουμε πάντοτε επίγνωση ότι είμαστε απέναντι σε μια αιώνια θεϊκή συνειδητότητα, με την οποία έχουμε συμφωνήσει γι αυτή την εμπειρία αμοιβαίας εξέλιξής μας. Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη συμπεριφορά τους, ενώ διατηρούμε αγάπη και κατανόηση για την ψυχή μέσα τους. Το βασικό κλειδί εδώ είναι να θυμόμαστε ότι είμαστε 100% υπεύθυνοι για την πραγματικότητά μας και ότι αυτές οι ψυχές δεν θα μπορούσαν να φερθούν μ αυτούς τους τρόπους, αν κάτι μέσα μας δεν είχε συμφωνήσει γι αυτή την εμπειρία σαν ευκαιρία μάθησης. Σε κάθε περίπτωση θα χρειαστεί να καθορίσουμε αν το μάθημά μας είναι να εμποδίσουμε και να αλλάξουμε τη συμπεριφορά τους. Άλλο μάθημα μπορεί να είναι να απομακρυνθούμε από αυτές τις ψυχές, ενώ ευχόμαστε πάντοτε να είναι καλά. Ανεξάρτητα από το τι επιλέγουμε να κάνουμε, πάντα επιθυμούμε να αγαπάμε. Και πάντα χρειάζεται να ρωτάμε τον εαυτό μας, γιατί έλκουμε αυτή τη συμπεριφορά. «Τι μπορώ να μάθω εδώ;» Η αρχαία xαβανέζικη μέθοδος του Ho oponopono είναι ένας εξαιρετικός τρόπος αντιμετώπισης παρόμοιων καταστάσεων. Σε ένα άλλο κεφάλαιο θα εξηγήσουμε περισσότερα πάνω σ αυτό. 102 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

103 Οι Αποφάσεις Της Ψυχής Και Η Επίδραση Της Προσκόλλησης Στην Ευτυχία Και Στην Επιτυχία Όταν είμαστε έτσι προσκολλημένοι, βιώνουμε πολλά αρνητικά συναισθήματα όπως: 1. Φόβο ότι δεν θα μπορούμε να έχουμε αυτό που θέλουμε. 2. Φόβο ότι, ακόμη κι αν το έχουμε, μπορεί να το χάσουμε ή κάποιος να το πάρει ή να το κλέψει από μας. 3. Αποτυχία, αυτοαπόρριψη, ντροπή και ανημπόρια αν δεν μπορούμε να το δημιουργήσουμε. 4. Ζήλια και φθόνο προς αυτούς που έχουν αυτό που θέλουμε. 5. Θυμό και μίσος προς αυτούς που θεωρούμε υπεύθυνους που δεν παίρνουμε αυτό που θέλουμε. 6. Ένοχη για το θυμό αλλά και για την προσκόλληση μας. Χρειάζεται να κατανοήσουμε ότι, πάνω και πέρα από όλα όσα αναζητούμε να δημιουργήσουμε, ο τελικός σκοπός της ζωής μας είναι να συνειδητοποιήσουμε την εσωτερική μας αξία, ασφάλεια, ηρεμία, ελευθερία, ευτυχία και πληρότητα. Τι μπορούμε να κερδίσουμε όταν έχουμε όλα τα υλικά αγαθά που θέλουμε, αν αυτό αυξάνει μόνο την ψευδαίσθηση ότι δεν μπορούμε να είμαστε καλά χωρίς όλα αυτά και δεν έχουμε ποτέ την ευκαιρία να βιώσουμε το αληθινό πνευματικό μεγαλείο μας; Τότε όλα αυτά τα εξωτερικά αντικείμενα και καταστάσεις θα χρησιμεύουν μόνο για να αυξάνουν την άγνοιά μας. Επομένως, όσο παράξενο κι αν φαίνεται, μπορούμε να πετυχαίνουμε πολύ πιο εύκολα αυτό που θα θέλαμε να απολαύσουμε, όταν γνωρίζουμε επίσης ότι μπορούμε να έχουμε αξία, ασφάλεια και ευτυχία χωρίς αυτό. Για παράδειγμα, αν έχετε επιλέξει σαν ψυχή, πριν την γέννηση σας να μάθετε να βιώνετε την αξία σας χωρίς εξωτερική επιβεβαίωση, αποδοχή ή αγάπη, τότε μπορεί να έχετε κάνει «πνευματικές συμφωνίες» με τις ψυχές εκείνες, οι οποίοι παίζουν τους ρόλους των μελών της οικογένειας ή των κοντινών σας ανθρώπων, να μην σας δίνουν επιβεβαίωση μέχρι να μάθετε αυτό το μάθημα, ώστε να μπο- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 103

104 ρείτε να συνειδητοποιήσετε την αξία σας και να απελευθερωθείτε από την ανάγκη για εξωτερική επαλήθευση. Αυτοί που έχουν πάρει μια τέτοια «απόφαση ψυχής» θα έχουν θέσει ένα εμπόδιο στο να πάρουν εξωτερική επιβεβαίωση μέχρι να μην τη χρειάζονται πια για να αγαπούν τον εαυτό τους και τους άλλους και για να ζουν ευτυχισμένη και δημιουργική ζωή. Όταν έχουμε μάθει αυτό το μάθημα, το εμπόδιο μπορεί να απομακρυνθεί ιδιαίτερα με Ho oponopono και μπορούμε να λάβουμε απεριόριστη αγάπη, επιβεβαίωση, ακόμη και θαυμασμό, επειδή δεν εξαρτιόμαστε πια από αυτό και δεν αποτελεί πια εμπόδιο στην πορεία της εξέλιξής μας. Μερικοί μπορεί να έχουν θέσει ένα παρόμοιο εμπόδιο όσον αφορά στα χρήματα ή την υλική αφθονία ή ίσως την υποστήριξη από τους άλλους. Η απόφαση της ψυχής μας (όχι η θέληση του Θεού για μας αλλά η δική μας θέληση για μας) μπορεί να είναι να ζήσουμε χωρίς χρήματα μέχρι να μπορούμε να νιώθουμε ασφάλεια, ηρεμία, αξία και ευτυχία χωρίς αυτά. Όταν το μάθουμε, το εμπόδιο δεν χρειάζεται πια. Η λύση τότε είναι να αναβαθμίσουμε όλες τις προσκολλήσεις και τους εθισμούς σε προτιμήσεις. Μια προτίμηση είναι κάτι που θέλουμε και δίνουμε όλη την ενέργειά μας να το δημιουργήσουμε, αλλά, όμως, γνωρίζουμε ότι είμαστε και μπορούμε να είμαστε καλά χωρίς αυτό. Επιλέγουμε να είμαστε με κάποιον επειδή τον αγαπάμε και χαιρόμαστε μαζί του και όχι επειδή έχουμε την ψευδαίσθηση ότι δεν μπορούμε να έχουμε αξία, ασφάλεια και ευτυχία χωρίς αυτόν. Αυτό είναι ψευδαίσθηση. Δεν έχουν πάρει όλες οι ψυχές παρόμοιες αποφάσεις ψυχής και έτσι μπορεί να μην έχουν εμπόδια στο να πραγματοποιήσουν αυτό που θέλουν. Μερικοί λένε ότι τέτοια συμβόλαια ψυχής μπορούν να απομακρυνθούν με το να το ζητήσουμε. Αλλά το πιο αποτελεσματικό μέσο να τα ξεπεράσουμε είναι να μάθουμε τα μαθήματα, για τα οποία τα επιλέξαμε. Επομένως χρειάζεται να βιώσουμε τη δική μας εσωτερική δύναμη, ασφάλεια, αξία, ευτυχία και πληρότητα, ενώ ταυτόχρονα οραματιζόμαστε την πραγματικότητα που προτιμούμε και να βιώνουμε όλα τα θετικά συναισθήματα που έχουμε τώρα πια που αυτή έχει γίνει η νέα μας πραγματικότητα. 104 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

105 Κατ αυτόν τον τρόπο, έχουμε πολλά θετικά συναισθήματα για τη νέα μας πραγματικότητα χωρίς κανέναν από τους φόβους που δημιουργούνται από προσκολλήσεις, οι οποίες είναι άρνηση αυτού που πραγματικά είμαστε. Το πεδίο όλων των πιθανοτήτων Όλη η δημιουργία προέρχεται από το «κβαντικό πεδίο» ή το «πεδίο καθαρής συνειδητότητας», «τη συνεπτυγμένη διάταξη» σύμφωνα με το Ντέιβιντ Μπομ ή το «πεδίο καθαρής δυνατότητας» όπως εκφράζεται από το Ντίπακ Τσόπρα. Όλα όσα υπάρχουν προέρχονται από το «τίποτα». Η συνειδητότητα μορφοποιείται σε ενέργεια, η οποία στη συνέχεια γίνεται «ύλη». Μπορούμε να το κατανοήσουμε με το παράδειγμα της τηλεόρασης ή του μηχανήματος προβολής. Όλες οι εικόνες στην οθόνη της τηλεόρασης είναι προσωρινές εκφράσεις του ενός λευκού άμορφου φωτός που παραμένει στην οθόνη ακόμη κι όταν δεν υπάρχει κανένα σήμα που δημιουργεί τις προσωρινές εικόνες. Όλες οι εικόνες, οι «καλές» και οι «κακές», οι ειρηνικές και οι βίαιες, είναι απλά μεταβολές αυτού του ενός άμορφου φωτός. Με τον ίδιο τρόπο, ολόκληρο το εκδηλωμένο σύμπαν είναι εκδήλωση της μίας οικουμενικής συνειδητότητας που μας εμπεριέχει όλους. Δεν υπάρχει τίποτα που δεν είναι εκδήλωση της μίας συνειδητότητας, η οποία είναι στην πραγματικότητα ο αληθινός εαυτός μας. Επομένως, είναι φυσικό και λογικό ότι, αν μπορούμε να βιώσουμε αυτή την άμορφη όψη του εαυτού μας, τότε θα είμαστε σε επαφή με την πηγή όλων των πραγματικοτήτων που αναζητούμε να δημιουργήσουμε επειδή προέρχονται από την ίδια άμορφη πηγή. Παρόλο που αυτό αξίζει μια μεγάλη και λεπτομερή επεξήγηση, μπορούμε να πούμε απλά εδώ ότι μπορούμε να αυξήσουμε τη δημιουργική μας δύναμη με το καθημερινό βίωμα αυτού του άμορφου και χωρίς σκέψεις μέρους της ύπαρξής μας. Αυτό γίνεται συνήθως με το διαλογισμό, όπου επιτρέπουμε στις σκέψεις μας να επιβραδυνθούν, ίσως με τη συγκέντρωση στην αναπνοή μας ή σε κάποια θετικά αρχέτυπα ή αξίες. Μαθαίνουμε έπειτα να εστιαζόμαστε στο χώρο ή στο κενό μεταξύ των σκέψεων. Μπορούμε να έχουμε επίγνωση της σιωπής που, Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 105

106 όσο μικρή κι αν είναι, βρίσκεται στο νου μας εκεί που μια σκέψη τελειώνει και πριν ξεκινήσει η επόμενη. Με εξάσκηση μπορούμε να μάθουμε να διευρύνουμε αυτό το χώρο και να βιώνουμε καθαρή συνειδητότητα χωρίς σκέψεις. Αυτός είναι ο χώρος από τον οποίο γίνεται η εκδήλωση όλων. Όταν οραματιζόμαστε ότι αναζητούμε να εκδηλώσουμε από αυτήν την κατάσταση, η δύναμη της σκέψης μας είναι πολύ μεγαλύτερη. Φανταστείτε τη διαφορά ανάμεσα στο να ζωγραφίζετε πάνω σε ένα μουσαμά ήδη ζωγραφισμένο από το να ζωγραφίζετε πάνω σε έναν κενό. Αντί να οραματιστούμε την επιθυμητή πραγματικότητά μας πάνω στην παλιά, περιορισμένη πραγματικότητα, μαθαίνουμε να την οραματιζόμαστε πάνω σε καθαρή συνειδητότητα, που δεν έχει προϋπάρχουσες καταστάσεις ή όρια. Ένας νέος ορισμός της αφθονίας Χρειάζεται να διευρύνουμε την αντίληψή μας για την αφθονία. Οι περισσότεροι άνθρωποι μετρούν την αφθονία τους αποκλειστικά με το πόσα χρήματα και αγαθά έχουν. Αυτά μπορεί σε κάποιο βαθμό να συντελούν στην αφθονία μας, αλλά εξίσου σημαντικά είναι η υγεία, η ικανότητα να περπατάμε, να ακούμε και να βλέπουμε, οι αγαπημένες σχέσεις, οι φιλίες, η γνώση, η εργασία με νόημα, οι ανθρώπινες αξίες, οι τεχνικές, η ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης, η φύση, ο ήλιος, τα λουλούδια, η μουσική, ο χορός και τόσες πολλές άλλες όψεις της ζωής μας που την κάνουν, πλούσια, γεμάτη νόημα και πληρότητα. Καλλιεργήστε την ευτυχία Τακτοποιήστε τη ζωή σας ώστε να έχετε πολλές ευκαιρίες να απολαύσετε ήρεμες κι ευτυχισμένες στιγμές. Αφήστε χώρο και χρόνο για το γέλιο, το τραγούδι, το χορό και μοιραστείτε τα με τους αγαπημένους σας. Καθορίστε συγκεκριμένο χρόνο για να μοιραστείτε και να απολαύσετε με την οικογένεια και τους φίλους σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει να φάτε μαζί, να τραγουδήσετε, να χορέψετε, να πείτε αστεία και ιστορίες, να παρακολουθήσετε κωμωδίες στην τηλεόραση, να περπατήσετε στη φύση, να κολυμπήσετε, να ψωνίσετε, να βγείτε έξω μαζί. 106 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

107 Μπορείτε, ακόμη, να απολαύσετε μόνοι σας διαβάζοντας, ακούγοντας μουσική, χαλαρώνοντας, περπατώντας, διαλογιζόμενοι, κάνοντας ασκήσεις, προσευχόμενοι, ζωγραφίζοντας, γράφοντας, δουλεύοντας στον κήπο ή κάνοντας οποιαδήποτε άλλη απολαυστική ή δημιουργική δραστηριότητα που σας έλκει. Δεν υπάρχει λόγος να μην μπορούμε να διασκεδάσουμε, να γελάσουμε και να είμαστε ευτυχισμένοι σε «καιρούς δοκιμασίας» όπως και σε κάθε άλλη χρονική στιγμή. Αυτό είναι μέρος του μαθήματός μας να είμαστε ευτυχισμένοι σε όλες τις καταστάσεις. Τότε η ευτυχία θα μας γίνει συνήθεια και θα προσελκύσουμε ακόμη περισσότερη από το σύμπαν αντί για λύπη, άγχος, πίκρα ή φόβο. Είναι δική μας επιλογή. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 107

108 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 108 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

109 Κεφάλαιο 13 Ποιος θέλω να είμαι όταν οι άλλοι με κρίνουν ή είναι επιθετικοί μαζί μου; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 4 Μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό από τις πιο κάτω πιθανότητες και να προσθέσουμε και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι με κρίνουν ή είναι επιθετικοί μαζί μου; Θέλω να νιώθω φόβο για την ασφάλειά μου; Θέλω να νιώθω απόρριψη; Θέλω να αμφιβάλω για την αξία μου; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η ή αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Θέλω να τους κρίνω ή να τους επιτίθεμαι; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 109

110 Θέλω να τους αποφεύγω; Θέλω να τους μισώ; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τους κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός ή να τους προκαλώ πόνο; Θέλω να τους τιμωρήσω; Θέλω να κρατώ το θυμό μου; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου και να τους φοβερίζω; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους ή να τους αγνοώ; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ακόμη κι όταν με κρίνουν και είναι επιθετικοί; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς τους; Θέλω να τους συγχωρήσω; Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζουν κάποια μέρη του εαυτού μου; Θέλω να θυμάμαι ότι όλη αυτή η διάσταση είναι μια προσωρινή ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι εκείνοι απλώς παίζουν ένα ρόλο που εγώ τους έχω υποσυνείδητα δώσει; 110 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

111 Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι λέει ή κάνει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο για τη συμπεριφορά τους; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει; Θέλω να τους οραματίζομαι μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Ποιος θέλω να είμαι; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; =============== Αυτές είναι οι ερωτήσεις. Ποια είναι η απάντησή σου; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 111

112 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 112 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

113 Κεφάλαιο 14 Μοίρα και Ελεύθερη Βούληση Άραγε είμαστε μαριονέτες που μας κινεί κάποιο θεϊκό χέρι; Είναι η κάθε σκέψη και πράξη μας προκαθορισμένες; Ή είμαστε ανεξάρτητες ψυχές, που μπορούν να πάρουν αποφάσεις και να δημιουργήσουν οι ίδιες το μέλλον τους; Ή μήπως πάλι, μπορεί να βρει κανείς την αλήθεια εκεί που αυτά τα δύο αντίθετα συναντιόνται; Θα εξετάσουμε μερικές πιθανές απαντήσεις σ αυτά τα ερωτήματα. A. MΠOPEI NA EINAI AΛHΘEIA KAI TA ΔYO; Έχουμε μάθει να πιστεύουμε ότι δύο αντίθετα πράγματα δεν μπορεί να είναι και τα δύο αλήθεια. Όμως, οι καινούργιες ανακαλύψεις στη σύγχρονη φυσική, μας αναγκάζουν να δεχτούμε ότι είναι πιθανό δύο φαινομενικά αντίθετες ιδέες, όπως είναι το κενό και η συνειδητότητα, η ενέργεια και η ύλη, να ενώνονται σε κάποιο επίπεδο και ότι ο χρόνος και ο χώρος είναι ανάλογοι με τη θέση και την ταχύτητα της κίνησης του παρατηρητή. Mε τον ίδιο τρόπο μπορεί να είναι αλήθεια και η ταυτόχρονη λειτουργία της ίδιας της μοίρας και της ελεύθερης βούλησης. Aπό τη μια πλευρά είναι φανερό ότι σκεφτόμαστε, παίρνουμε αποφάσεις και κινούμαστε προς κάποιους σκοπούς, που εμείς έχουμε διαλέξει, δρώντας ανάλογα. Φαίνεται να υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στην προσπάθεια και το αποτέλεσμα. Aποφασίζουμε τι θα γίνουμε: ζωγράφοι, δικηγόροι, μηχανικοί, μουσικοί ή έμποροι και προσπαθώντας το πετυχαίνουμε. Αποφασίζουμε να παντρευτούμε και να κάνουμε παιδιά και τα κάνουμε. Αποφασίζουμε να σταματήσουμε το κάπνισμα ή ν αδυνατίσουμε και αρκετές φορές το καταφέρνουμε. Για να πάρει κάποιος αυτές τις αποφάσεις, χρειάζεται διάκριση, θέληση και μια Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 113

114 προσπάθεια, για να πετύχει το σκοπό του. Έτσι, τα πράγματα δείχνουν ότι υπάρχει ελεύθερη βούληση. Από την άλλη μεριά, πολλοί από μας παίρνουμε αποφάσεις που δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε, γιατί δε μας το επιτρέπουν διάφορα γεγονότα ή οι συνθήκες της ζωής. Mερικοί ίσως να μην είχαν ούτε την ευκαιρία ν αποφασίσουν. Γεννήθηκαν φτωχοί, τυφλοί, παράλυτοι ή σα μειονότητα σ ένα εχθρικό περιβάλλον, με πολύ λίγα πράγματα για να διαλέξουν ανάμεσα σ αυτά. Άλλοι πάλι μπορεί να έκαναν την εκλογή τους, αλλά να μην μπόρεσαν να την πραγματοποιήσουν εξαιτίας διαφόρων «ατυχημάτων» ή κάποιας φυσικής καταστροφής - σεισμοί, πλημμύρες, ξηρασία, πυρκαγιά - ή κάποιας καταστροφής κοινωνικής - οικονομική κρίση, βία, πόλεμος. Άλλοι πάλι χάνουν έναν αγαπημένο τους πολύ νωρίς στη ζωή ή παθαίνουν ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα ή ασθένεια, που τους αφήνει ανάπηρους και τους περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την ελευθερία των κινήσεών τους. Δέκα άνθρωποι μπορεί να κάνουν την ίδια προσπάθεια για να πετύχουν κάποιο σκοπό: να ξεκινήσουν μία επιχείρηση, να παντρευτούν, να κάνουν παιδιά και να τα μεγαλώσουν αρμονικά, ν αποκτήσουν χρήματα, να μάθουν να παίζουν ένα μουσικό όργανο, να μάθουν χορό ή κάποιο σπορ, να μάθουν να χαλαρώνουν και να διαλογίζονται. Αυτοί οι δέκα όμως, παρόλο που μπορεί να έχουν προσπαθήσει το ίδιο διάστημα, με την ίδια αφοσίωση, δεν έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Άλλοι δε συναντούν παρά μονάχα αποτυχία, ενώ για άλλους είναι όλα απλά και εύκολα στην αρχή. Kάποιοι πορεύτηκαν με διαφορετικό ρυθμό και βαθμό επιτυχίας. Αφού έκαναν όλοι την ίδια προσπάθεια, ποιος είναι ο παράγοντας που άλλους τους εμπόδισε και άλλους τους βοήθησε; Ποιος παράγοντας καθορίζει αυτόν που θα γεννηθεί τυφλός κι αυτόν που θα χει το φως του; Ποιος θα είναι υλικά πλούσιος και ποιος φτωχός; Ποιος αδύναμος και ασθενής και ποιος γεμάτος δύναμη; Ποιος θα είναι αυτός που θα μαθαίνει εύκολα μουσική και ποιος θα είναι παράφωνος; Ποιος θα έχει προδιάθεση για ευτυχία και ποιος για κατάθλιψη; Ποιος για τέχνη και ποιος για επιστήμη; Ποιος λοιπόν είναι αυτός ο άγνωστος παράγοντας που φαίνεται να ελέγχει τη ζωή μας τόσο πολύ; Ή μας κάνει να πιστεύουμε πως έχουμε ελεύθερη βούληση να κάνουμε επι- 114 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

115 λογές και να προσπαθούμε να τις πραγματοποιήσουμε; Αν καθόμασταν και δεν κάναμε τίποτε, θα πεθαίναμε της πείνας και ασφαλώς δε θα εξελισσόμασταν σε κανέναν τομέα. Θ αδρανούσαμε σωματικά, συναισθηματικά, νοητικά και πνευματικά. Kαι όμως οι προσπάθειές μας δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που ρυθμίζει το αποτέλεσμα των προσπαθειών αυτών. Ποιος είναι ο άλλος παράγοντας; B. TO ΠAPEΛΘON Αυτός ο αόρατος παράγοντας είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος, το Παρελθόν. Το παρελθόν μας βρίσκεται καταγεγραμμένο σ ένα μορφογενετικό πεδίο, αυτό το λεπτό πεδίο ενέργειας και συνειδητότητας που καθορίζει την κατάσταση του υλικού μας σώματος και την συγκινησιακή και νοητική μας πραγματικότητα. Αυτό το πεδίο, τα αρχαία φιλοσοφικά συστήματα το ονόμασαν αιτιατό σώμα. Είναι η αιτία της νοητικής και της υλικής μορφής μας. Όχι η αιτία της δημιουργίας, αλλά της μορφής που θα πάρει αυτή η δημιουργία. H αιτία της δημιουργίας είναι το πνεύμα, ο Θεός. Το μορφογενετικό πεδίο σχηματίζει αυτή την πνευματική συνειδητότητα, καθώς προβάλλεται μέσα απ αυτό το πεδίο, στη υλική διάσταση με τον ίδιο τρόπο που το φιλμ δίνει μορφή στο φως που περνάει από αυτό και εμφανίζεται στην οθόνη του σινεμά. Αυτό το αιτιατό σώμα, έχει διάφορα είδη πληροφοριών αποτυπωμένα πάνω του από προηγούμενες εμπειρίες, σκέψεις, λόγια και πράξεις. Έτσι το παρόν σκιάζεται από το παρελθόν. Προχωράμε προς το μέλλον με τα πόδια μας αλυσοδεμένα απ το παρελθόν, που μας εμποδίζει να κινηθούμε ελεύθεροι. Σε μερικές όμως περιπτώσεις, το παρελθόν μας μπορεί να είναι ένας παράγοντας βοήθειας στην προσπάθεια που κάνουμε. H ιδέα ότι αυτό που μας συμβαίνει σήμερα είναι αποτέλεσμα κάποιας πράξης που κάναμε στο παρελθόν, είναι κοινή σε όλες τις θρησκείες. Όταν ο Xριστός θεράπευσε τον παράλυτο του είπε να σηκωθεί και να περπατήσει, γιατί οι αμαρτίες του έχουν συγχωρεθεί. Είναι φανερό πως εννοούσε ότι η παράλυσή του ήταν αποτέλεσμα προηγούμενων πράξεών του. Σε μια άλλη περίπτωση οι μαθητές ρώτησαν το Xριστό αν κάποιος γεννήθηκε τυφλός εξαιτίας των αμαρτιών των γονιών του Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 115

116 ή των δικών του. Για να ρωτήσουν αν είχε γεννηθεί τυφλός από τις δικές του, πρέπει να είχαν συμπεράνει πως αυτό ήταν κάτι που μπορούσε να συμβεί κι ότι ένας άνθρωπος μπορούσε να κάνει λάθη ή ν αμαρτήσει πριν από τη γέννησή του. Στην Kαινή Διαθήκη βρίσκουμε επίσης τις φράσεις: «Όπως σπείρεις θα θερίσεις», «Συγχώρεσε για να συγχωρεθείς», «Αυτός που ζει απ το σπαθί, θα πεθάνει απ το σπαθί». Φαίνεται λοιπόν ότι οι προηγούμενές μας πράξεις, σκέψεις και λόγια αποτελούν το κύριο μέρος του άγνωστου αυτού παράγοντα, που μέχρι τώρα ονομάζουμε μοίρα. Είναι όμως μια αυτοδημιούργητη μοίρα και όχι μια μοίρα που μας επιβάλλει κάποια άλλη δύναμη στα τυφλά ή για να παίξει μαζί μας. Γ. H ΘEΩPIA THΣ METENΣAPKΩΣHΣ Παραμένουμε πάντως σε ορισμένα βασικά ερωτήματα. Από πού έρχονται αυτές οι παλιές εντυπώσεις ή τάσεις; Πώς μπορεί ένας άνθρωπος που γεννήθηκε τυφλός, παράλυτος, φτωχός ή βαριά άρρωστος, να έχει κάνει επιλογές ή λάθη πριν από τη γέννησή του; Πώς μπορεί να είναι αληθινά τα λόγια του Xριστού, «Όποιος ζει με το σπαθί, θα πεθάνει απ το σπαθί», όταν βλέπουμε τόσους αθώους ανθρώπους, που δεν έκαναν ποτέ καμιά βίαιη πράξη, να πεθαίνουν μ ένα θάνατο φαινομενικά χωρίς νόημα, άδικο και βίαιο απ τα χέρια κάποιων άλλων; Kαι από την άλλη πλευρά μερικούς που έζησαν μία βίαιη ζωή, βλάπτοντας άλλους, να φτάνουν στα γεράματα χωρίς προβλήματα; Πώς μπορούμε να το καταλάβουμε και να το δεχτούμε αυτό; Αφού όλοι είμαστε παιδιά του Θεού, πώς γίνεται μερικοί να έχουν ταλέντο και ικανότητα στη μουσική, στο χορό, στα μαθηματικά, στο εμπόριο και σε άλλους να δίνονται λίγες ή και καμιά απ αυτές τις ιδιότητες; Ποιος παράγοντας, στην κρίση του Θείου, κάνει τον έναν τυχερό και τον άλλον άτυχο; Mήπως δεν υπάρχει αυτό που ονομάζουμε τύχη; Mήπως το Θείο δεν ανακατεύεται καθόλου στη διαδικασία και είμαστε εμείς αυτοί που δημιουργούμε ή όχι τα ταλέντα μας; Mήπως την τύχη ή την ατυχία μας; 116 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

117 Στην Kαινή Διαθήκη ο Xριστός μεταχειρίζεται ξανά και ξανά παραβολές, για να δώσει στους ανθρώπους να καταλάβουν ότι πρέπει να χρησιμοποιούν και να εξελίσσουν τις ικανότητές τους, ότι πρέπει να γίνουν παραγωγικοί και δημιουργικοί, γιατί αλλιώς θα τις χάσουν. Με άλλα λόγια έχουμε το χρέος να αξιοποιήσουμε την ελεύθερη βούληση μας μέσα από επιλογές και προσπάθειες. Θα μπορούσε ν απαντήσει κανείς με διάφορους τρόπους σ αυτά τα ερωτήματα. Εγώ θ απαντήσω με τον τρόπο που εμένα μου φαίνεται λογικότερος. Kαι η πιο λογική εξήγηση που έχω ακούσει μέχρι τώρα, είναι η θεωρία της μετενσάρκωσης. H ιδέα ότι η ψυχή δεν πεθαίνει πραγματικά όταν εγκαταλείπει το υλικό της σώμα, αλλά ξαναγυρίζει δημιουργώντας ένα καινούργιο ανθρώπινο σώμα, για να συνεχίσει την εξέλιξή της προς την ένωση με το Θείο. Αυτή η θεωρία εξηγεί τόσα ανεξήγητα, κατά τα άλλα, φαινόμενα. Δεν υπάρχει χώρος για να το συζητήσουμε αυτό εδώ, αλλά όσοι ενδιαφέρονται, μπορούν να μελετήσουν το βιβλίο μου «O Mυστικός Κύκλος της Zωής». Επειδή το 95% όσων διαβάσουν αυτό το κείμενο έχουν γεννηθεί Χριστιανοί, θ άξιζε να πούμε μερικά λόγια για τη μετενσάρκωση και τον Χριστιανισμό πριν προχωρήσουμε. Πιστεύω στον Ιησού Xριστό. Τον αγαπώ και τον ευγνωμονώ για τη διδασκαλία του, τη ζωή του, το παράδειγμά του. Αλλά δεν αρνούμαι τους άλλους πνευματικούς δρόμους. Τους δέχομαι, τους σέβομαι και τους ευγνωμονώ. Δεν αισθάνομαι καμιά σύγκρουση ανάμεσα στη Χριστιανική μου πίστη και την ιδέα της μετενσάρκωσης. Έχοντας διαβάσει και μελετήσει την Kαινή Διαθήκη πολλές φορές, δεν έχω βρει καμιά φράση που να λέει ότι δεν υπάρχει μετενσάρκωση ή πως η ψυχή δεν υπήρχε πριν από αυτήν τη ζωή. Από την άλλη μεριά υπάρχουν αρκετές φράσεις που δεν μπορώ να εξηγήσω, παρά μόνο με τη θεωρία της μετενσάρκωσης. Δεν έχουμε χώρο εδώ για περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά ο αναγνώστης μπορεί να συμβουλευτεί τις πηγές που ήδη αναφέραμε. Mη δεχτείτε την άποψή μου χωρίς να ερευνήσετε ψάξτε την αλήθεια με διάφορους τρόπους και πιστέψτε στο τέλος μόνο αυτό που η καρδιά σας λέει πως είναι αληθινό, όχι αυτό που σας λέει ο γράφων ή οποιοσδήποτε άλλος. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 117

118 Τελικά αυτό που έχει σημασία, δεν είναι αν πιστεύει κανείς στη μετενσάρκωση ή όχι, αλλά αν συμπεριφέρεται με αγάπη κι αν αισθάνεται ενότητα με τους συνανθρώπους του. Τα ακόλουθα παραδείγματα θα βοηθήσουν να καταλάβουμε την ισορροπία ανάμεσα στη μοίρα και την ελεύθερη βούληση. Γάνωνα παράδειγμα όμως δεν μπορεί να είναι τέλειο στην προσπάθεια του να περιγράψει μία πραγματικότητα που στην αλήθεια βρίσκεται πέρα από το χώρο και το χρόνο. Τα παραδείγματα ίσως δε θα είναι τέλεια, αλλά το καθένα θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε από μια άλλη οπτική γωνία αυτό το αίνιγμα από μία διαφορετική άποψη. H ZΩH EINAI ENA ΣXOΛEIO Το πρώτο παράδειγμα είναι του σχολείου. Όταν πρωτοπηγαίνουμε στο σχολείο, δεν έχουμε μεγάλα περιθώρια επιλογής, ως προς τα μαθήματα που πρόκειται να κάνουμε. Δεν έχουμε περιθώρια επιλογής, ούτε καν για το αν θα πάμε σχολείο ή όχι. Είμαστε υποχρεωμένοι ν αρχίσουμε το φθινόπωρο και να τελειώσουμε το καλοκαίρι, είμαστε υποχρεωμένοι να μελετάμε ακριβώς ό, τι μας δίνεται και όποτε μας δίνεται, σ όλο αυτό το διάστημα. Δεν έχουμε καμιά ελευθερία εκλογής. Kαθώς μεγαλώνουμε και ωριμάζουμε, μας επιτρέπεται να παίρνουμε αποφάσεις ως προς το τι θέλουμε και πότε θέλουμε να μελετάμε. Yπάρχουν βέβαια ακόμη περιορισμοί. Είμαστε ακόμη υποχρεωμένοι να μελετάμε, αλλά υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία στην επιλογή και στο χρόνο και ακόμη μπορούμε καμιά φορά ν αλλάξουμε προτίμηση. Φανταστείτε ότι η ζωή είναι ένα σχολείο. Kι εμείς είμαστε ψυχές που έχουμε εγγραφεί στο «σχολείο της ζωής». Kαθώς περνά ο καιρός και γινόμαστε πιο ικανοί, πιο ανεπτυγμένοι πνευματικά, έχουμε μεγαλύτερη ελευθερία εκλογής, ως προς την πορεία που θ ακολουθήσουμε. O τελικός μας σκοπός, η αυτοπραγμάτωση και η ένωση με το Θεό, είναι σταθερός ο τρόπος όμως που θα φτάσουμε στον προορισμό μας, αλλάζει από άνθρωπο σε άνθρωπο, ο καθένας παίρνει το δικό του δρόμο. 118 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

119 Προχωρώντας στο σχολείο, όμως, η ελευθερία να διαλέγουμε ανάμεσα σε επαγγέλματα και τρόπους ζωής, εξαρτάται από το πόσο έχουμε μελετήσει, πόσο έχουμε δουλέψει στα προηγούμενα στάδια. Αυτά που έχουμε μάθει και που δεν έχουμε μάθει θα καθορίσουν τα περιθώρια των επιλογών που θα έχουμε αργότερα στη ζωή. Mε τον ίδιο τρόπο, η συμπεριφορά μας στο παρελθόν, θα περιορίσει ή θ αυξήσει την ελευθερία εκλογής. Αν έχουμε συμπεριφερθεί εγωιστικά ή αν δεν έχουμε κάνει καμιά προσπάθεια ν αναπτύξουμε τις εσωτερικές μας ικανότητες, τότε έχουμε πολύ περιορισμένη ελευθερία. Έτσι, δεν έχουμε όλοι την ίδια δυνατότητα ελεύθερης βούλησης. Mερικοί περιορίζονται περισσότερο από το παρελθόν τους από άλλους. Αυτό εξαρτάται εν μέρει από το παρελθόν, εν μέρει από τον τρόπο που σκέπτονται σήμερα και το βαθμό που είναι πραγματικά συνειδητοποιημένοι ή λειτουργούν μηχανικά, βασιζόμενοι σε προηγούμενους ή παιδικούς προγραμματισμούς. O κάθε άνθρωπος λοιπόν, θα έχει μια διαφορετική σύνθεση μοίρας και ελεύθερης βούλησης στη ζωή του, που θα εξαρτάται από τις προηγούμενες επιλογές του, την τωρινή στάση του απέναντι στη ζωή, τη θέλησή του και το βαθμό απελευθέρωσής του από τους παιδικούς προγραμματισμούς του. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ακόμη και ο παράγοντας μοίρα, είναι κάτι που εμείς δημιουργούμε και όχι κάποια άλλη δύναμη. Επίσης χρειάζεται να θυμηθούμε έναν άλλο παράγοντα που περιορίζει τα αποτελέσματα μας και αυτό είναι ποια μαθήματα έχουμε επιλέξει να μάθουμε σε αυτό το στάδιο της εξέλιξης μας. H ZΩH EINAI ΣAN ENA AYTOKINHTO ΠOY KINEITAI H ζωή μας είναι σαν ένα κινούμενο αυτοκίνητο που έχει μια καθορισμένη κατεύθυνση και κεκτημένη ταχύτητα, ανάλογη με το βάρος και την ταχύτητα. Αν το αυτοκίνητο τρέχει πολύ γρήγορα και είναι πολύ βαρύ, θα είναι δύσκολο ν αλλάξει κατεύθυνση. Αν δεν κρατάμε καλά το τιμόνι, μπορεί να μην καταφέρουμε να του αλλάξουμε την κατεύθυνση, ακόμη και σε περίπτωση κινδύνου. Kαι αν δε βλέπουμε καθαρά, δεν μπορούμε να οδηγήσουμε, έτσι ώστε ν αποφύγουμε τα εμπόδια και να φτάσουμε στον προορισμό μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 119

120 Εμείς είμαστε σαν αυτό το αυτοκίνητο. Το σώμα μας είναι σαν την καρότσα του αυτοκινήτου, το ενεργειακό μας σώμα είναι η μηχανή, ο νους είναι το τιμόνι, η ανώτερη διάνοια είναι ο οδηγός και το πνεύμα είναι ο ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου. Οι περισσότεροι από μας ελέγχουμε ελάχιστα πού πάει το αυτοκίνητό μας, γιατί ο οδηγός (η ανώτερη διάνοια) δεν έχει τον έλεγχο του τιμονιού. Εμείς ακολουθούμε τις αισθήσεις μας, αποφεύγουμε οτιδήποτε χρειάζεται προσπάθεια και χάνουμε τον προορισμό μας. Ψάχνουμε ό, τι είναι επιφανειακά ευχάριστο και αποφεύγουμε τα δυσάρεστα, παρόλο που μπορεί να μας φέρουν μεγαλύτερη χαρά και υγεία στο μέλλον. Mας λείπει η πειθαρχία, η διάκριση και η θέληση. Έτσι το τιμόνι είναι αφημένο και στρίβει σε κάθε λακκούβα, ακολουθώντας τον κατήφορο όπου το αυτοκίνητο κυλάει πιο εύκολα. H φόρα και η κατεύθυνση της ζωής μας ελέγχονται από τις συνήθειές μας, τον τρόπο που τρώμε, που φερόμαστε, σκεπτόμαστε, αντιδράμε κι αισθανόμαστε. Αυτά είναι σταθερά και μας οδηγούν σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Αν μας αρέσει αυτή η κατεύθυνση, τότε όλα είναι εντάξει. Αν όμως δε μας αρέσει, αν θα θέλαμε ν αλλάξουμε τον τρόπο που φερόμαστε, ζούμε και σκεπτόμαστε, αλλά δεν μπορούμε, τότε δεν έχουμε ελεύθερη βούληση. Γιατί; Γιατί δεν έχουμε βούληση. Δύο είναι οι παράγοντες που καθορίζουν πόσο ελεύθερη βούληση έχουμε, πόσο ελεύθεροι είμαστε στ αλήθεια. O ένας είναι το μέγεθος της πνευματικής μας διάκρισης. Δηλαδή αν βλέπουμε τον δρόμο καθαρά, αν μπορούμε να διακρίνουμε αυτό που είναι πραγματικά ωφέλιμο για μας και τους άλλους μακροπρόθεσμα. Διάκριση σημαίνει να είσαι σε θέση να καταλαβαίνεις τι αξίζει πραγματικά και τι όχι. Αν, για παράδειγμα, θα δώσει κάποιος μεγαλύτερο βάρος στην εμφάνιση, στο χρήμα, τα υλικά αγαθά, τις αισθησιακές απολαύσεις, την επαγγελματική και κοινωνική αναγνώριση ή αν θα δώσει προτεραιότητα στην αγάπη, την ενότητα, τη βοήθεια για τους άλλους, την αυτογνωσία και την πνευματική ανάπτυξη. Διάκριση σημαίνει να έχεις την ικανότητα να βλέπεις μακριά στο δρόμο, να καταλαβαίνεις πού οδηγεί και να μπορείς ν αποφασίσεις αν πραγματικά είναι εκεί που θέλεις να πας ή όχι. 120 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

121 O δεύτερος παράγοντας είναι η θέληση. Θέληση είναι η ικανότητα να στρίψουμε το τιμόνι, όταν η διάκριση έχει καθορίσει ότι ο δρόμος αυτός δε μας πάει εκεί που θέλουμε. Είναι η ικανότητα ν αλλάξουμε τον τρόπο που σκεπτόμαστε και ζούμε, έτσι ώστε να πάρουμε μια καινούργια κατεύθυνση, που ταιριάζει περισσότερο με τις αληθινές, εσωτερικές μας επιθυμίες. Xωρίς διάκριση είμαστε πνευματικά τυφλοί και δεν μπορούμε να δούμε το δρόμο. Έτσι, δεν ελέγχουμε πού πηγαίνουμε. Δεν έχουμε ελεύθερη βούληση. Xωρίς θέληση δεν έχουμε τη δύναμη ν αλλάξουμε την κατεύθυνση της ζωής μας. Δεν έχουμε ελεύθερη βούληση. Τελικά το αν θα έχουμε ή όχι ελεύθερη βούληση εξαρτάται από την ανάπτυξη της πνευματικής μας διάκρισης και της θέλησής μας. MIA KATΣIKA ΔEMENH ΣE ENA ΔENTPO Φανταστείτε μια κατσίκα ή ένα σκύλο, που τον έχουν δέσει σ ένα δέντρο. O βαθμός της ελευθερίας του ζώου αυτού εξαρτάται από το μήκος του σκοινιού που είναι δεμένο. Αν το σκοινί είναι μακρύ, τότε μπορεί και κινείται με αρκετά μεγάλη ελευθερία. Αν το σκοινί είναι απεριόριστα μεγάλο, τότε μπορεί να πάει σχεδόν παντού, φτάνει να μην το μπερδέψει. Αν το σκοινί είναι κοντό, έχει περιορισμένο βαθμό ελευθερίας. Kι εμείς είμαστε σαν το ζώο αυτό που είναι δεμένο. Γεννιόμαστε μ ένα συγκεκριμένο μήκος σκοινιού. Το μήκος εξαρτάται από τον τρόπο που ζήσαμε πριν και τα μαθήματα που θέλουμε να μάθουμε. Αν έχουμε ζήσει πολύ εγωιστικά ή πολύ τεμπέλικα, χωρίς ν αναπτύσσουμε τις ικανότητές μας και τη γνώση μας, τότε το σκοινί μας θα είναι κοντό. Αν έχουμε βλάψει άλλους ανθρώπους, τότε θα είμαστε αλυσοδεμένοι, θα μπορούσε να πει κανείς, σε ορισμένες εμπειρίες, όπως κακή μεταχείριση από άλλους, δυσκολίες ή αρρώστια, που είναι αποτέλεσμα προηγούμενων επιλογών μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 121

122 Έτσι η ελευθερία εκλογής θα είναι περιορισμένη, τουλάχιστον μέχρι να ωριμάσουμε και μάθουμε τα μαθήματα για τα οποία επιλέξαμε τους περιορισμούς. Tότε μπορούμε να ελευθερώσουμε τον εαυτό μας από μερικές ψευδαισθήσεις και το σκοινί μακραίνει. Aν έχουμε επιλέξει την αγάπη και έχουμε συμπεριφερθεί στους άλλους όπως θα θέλαμε αυτοί να συμπεριφέρονται σε μας, έχουμε μάθει τα μαθήματα μας και το σκοινί θα είναι πιο μακρύ. Τότε αισθανόμαστε την ελευθερία να παίρνουμε διάφορες κατευθύνσεις που μας ενδιαφέρουν. Το μήκος του σκοινιού λοιπόν, εξαρτάται σ ένα μεγάλο βαθμό από τις προηγούμενες επιλογές μας, τα μαθήματα που επιλέξαμε να μάθουμε και τις τωρινές πεποιθήσεις, τα συναισθήματα, τους φόβους και τις προσκολλήσεις μας. Ένας άλλος παράγοντας είναι το μέγεθος της εσωτερικής μας δύναμης, θέλησης και η έλλειψη του φόβου να προχωρήσουμε σε καινούργιες κατευθύνσεις. Αν δεν πιστεύουμε στον εαυτό μας, μικραίνουμε το σκοινί. Αν φοβόμαστε την αποτυχία ή την απόρριψη, μικραίνουμε το σκοινί και είμαστε καταδικασμένοι σε μια πολύ περιορισμένη ζωή. Μας περιορίζει ο ίδιος μας ο φόβος, η έλλειψη κουράγιου και αυτοπεποίθησης. Mας περιορίζει η άγνοια της αληθινής απεριόριστης φύσης μας. Το σήμερα είναι το παρελθόν του αύριο. Σήμερα έχουμε τη δύναμη ν αλλάξουμε το μέλλον. H ελεύθερη βούληση δεν υπάρχει στο παρελθόν ούτε στο μέλλον. H παρούσα στιγμή στο χρόνο είναι η μόνη δύναμη που διαθέτουμε. Είμαι ελεύθερος, αν μπορώ αυτήν τη στιγμή να ελευθερώσω τον εαυτό μου από τις περιοριστικές πεποιθήσεις και τις συνήθειες που με περιορίζουν. Όταν βλάπτω, το σκοινί μου κονταίνει. Mπορεί να βρεθώ ακόμη και στη φυλακή, όπου βέβαια η ελεύθερη βούλησή μου θα είναι ακόμη περισσότερο περιορισμένη. Aς αποφασίσουμε να μακραίνουμε το σκοινί μας καθημερινά με το ν αναπτύσσουμε τον εαυτό μας συναισθηματικά, νοητικά και πνευματικά και με το να ζούμε μια ζωή αγάπης και υπηρεσίας προς τους άλλους. M αυτόν τον τρόπο θ αναπτύξουμε την ελευθερία μας. 122 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

123 TO KOΣMIKO MAΣ TAMIEYTHPIO Οι περισσότεροι από μας έχουμε κάποιο λογαριασμό στην τράπεζα. Κάνουμε καταθέσεις και αναλήψεις. Όταν το σύνολο των καταθέσεών μας είναι μεγαλύτερο από το ποσό που αποσύρουμε, έχουμε υπόλοιπο και μπορούμε να μεταχειριστούμε τα χρήματα μας, για να κινηθούμε ελεύθερα. Όσα περισσότερα έχουμε στον λογαριασμό μας, τόσα περισσότερα χρήματα έχουμε για να κινηθούμε και τόση μεγαλύτερη ελευθερία έχουμε να δοκιμάσουμε, να δημιουργούμε και να προσφέρουμε. Αν από την άλλη μεριά παίρνουμε περισσότερα απ ό,τι καταθέτουμε ή δανειζόμαστε, τότε ο λογαριασμός μας δεν πάει καλά. Όχι μόνο δεν έχουμε χρήματα στο λογαριασμό μας για να κινηθούμε, αλλά είναι πιθανό να χρωστάμε και να πνιγόμαστε να τα ξεπληρώσουμε. Έτσι αναγκαζόμαστε να περιορίσουμε τα έξοδά μας και ίσως να αυξήσουμε τις ώρες εργασίας μας, ώστε να εξοικονομήσουμε αυτά που χρωστάμε και να τα δώσουμε πίσω. H ελευθερία μας είναι περιορισμένη. Αν αυτό συνεχιστεί για μεγάλο διάστημα και για μεγάλα χρηματικά ποσά, τότε μπορεί να μας κάνουν κατάσχεση στα πράγματά μας ή ακόμη και να μας βάλουν φυλακή. Τότε σίγουρα έχουμε πολύ μικρή ελευθερία κίνησης. Έτσι η σχετική ελευθερία κίνησης που έχουμε, εξαρτάται από το πώς χειριζόμαστε το λογαριασμό μας, από τη σχέση ανάμεσα στις καταθέσεις και τις αναλήψεις. H ίδια σχέση ισχύει και ανάμεσα στην ελεύθερη βούληση και το «κοσμικό μας ταμιευτήριο». Το κοσμικό μας ταμιευτήριο είναι ένα αρχείο όλων μας των επιλογών, σκέψεων, λόγων και πράξεων. Είναι επίσης ένα μέρος όπου βρίσκονται όλες μας οι προσπάθειες, κάθε βελτίωση που καταφέραμε, τα ταλέντα και οι ικανότητες που αναπτύξαμε, καθώς και κάθε τι που έχουμε μάθει. Αυτός είναι ένας άλλος τρόπος για να περιγράψουμε το μορφογενετικό πεδίο ή το αιτιατό σώμα. Οι καταθέσεις μας είναι οι αλτρουιστικές σκέψεις, λόγια και πράξεις μας οι προσπάθειές μας να εξελιχθούμε και να βελτιωθούμε σωματικά, συγκινησιακά, νοητικά και πνευματικά. Οι καταθέσεις μας είναι οι προσπάθειές μας ν αναπτύξουμε πνευματική διάκριση και δύναμη θέλησης. H αγάπη είναι η μεγαλύτερή μας κατάθεση. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 123

124 Οι αναλήψεις μας είναι οι εγωιστικές μας σκέψεις, τα λόγια, οι πράξεις μας, το κακό που έχουμε κάνει σε άλλους, οι ώρες που σπαταλήσαμε τεμπελιάζοντας χωρίς προσπάθεια να καλυτερέψουμε τον εαυτό μας, ν αναπτύξουμε τη διάκριση και τη δύναμη της θέλησης. Το μίσος, ο θυμός, η πικρία, η ζήλια, ο φόβος και ο εγωισμός, όλα αυτά είναι αναλήψεις. Ένας βασικός παράγοντας που καθορίζει λοιπόν το μέγεθος της ελεύθερης βούλησης είναι η κατάσταση του κοσμικού μας λογαριασμού. Aν έχουμε συνολικά ένα μεγάλο έλλειμμα, θα αναγκαστούμε να καταθέτουμε συνεχώς χωρίς ν πάρουμε τίποτε, για να ισορροπήσουμε το λογαριασμό μας για να έχουμε τελικά μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεως. Για παράδειγμα, αν έχουμε ένα μεγάλο έλλειμμα στο λογαριασμό μας στην αγάπη, αν ήμασταν εγωιστές και χωρίς αγάπη στο παρελθόν, τότε θα χρειαστεί ίσως να δίνουμε αγάπη για πολλά χρόνια πριν αρχίσουμε να δεχόμαστε κι εμείς αγάπη σαν αντάλλαγμα. Άλλοι γύρω μας μπορεί να δίνουν πολύ λιγότερα και να δέχονται περισσότερα από την αρχή. O λογαριασμός τους μπορεί να είναι πολύ πιο θετικός από το δικό μας. Mπορεί να έχουμε ένα μεγάλο έλλειμμα στο λογαριασμό μας σχετικά με την αυτογνωσία, τη βελτίωση και την εξέλιξη του εαυτού μας. Έτσι μπορεί να χρειαστούμε χρόνια για να μάθουμε να χαλαρώνουμε ή να διαλογιζόμαστε, να κόψουμε το τσιγάρο, ν αδυνατίσουμε ή να ξεπεράσουμε το φόβο μας, το θυμό ή τις ενοχές μας. Mπορεί να μην προοδεύσουμε τόσο όσο κάποιοι που έχουν μεγάλες καταθέσεις πειθαρχίας στο λογαριασμό τους. Απλούστατα έχουν δουλέψει αυτή την πλευρά του εαυτού τους περισσότερο από μας, όπως κι εμείς έχουμε δουλέψει μια άλλη πλευρά περισσότερο απ αυτούς. Αυτό δε σημαίνει ότι θα πρεπε να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια να πειθαρχήσουμε τον εαυτό μας. Αντίθετα, θα χρειαστεί να εργαστούμε περισσότερο από τους άλλους στο θέμα της πειθαρχίας του εαυτού μας, μέχρι να ισορροπήσουμε με τον καιρό τον κοσμικό μας λογαριασμό και ν αρχίσουμε να έχουμε τ αποτελέσματα που θέλουμε. Είναι κάτι που θα χρειαστεί ειλικρινή προσπάθεια και υπομονή. Φαίνεται λοιπόν, πως είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε οποιαδήποτε προσπάθεια επιθυμούμε στη ζωή για να πετύχουμε τους σκοπούς μας. 124 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

125 H ελευθερία να διαλέξουμε και να προσπαθήσουμε δεν είναι περιορισμένη, αλλά τα αποτελέσματα που θα έχουμε είναι περιορισμένα, τουλάχιστον προσωρινά, εξαιτίας της αδράνειάς μας στο παρελθόν. Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε, ότι τα γεγονότα που συμβαίνουν ή δε συμβαίνουν, είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα του παρελθόντος. Όμως το πώς θ αντιδράσουμε σ αυτά στο παρόν, είναι η ελεύθερη βούλησή μας. Mπορούμε ν απορρίψουμε ή ν αντισταθούμε σ αυτά που μας στέλνει ο κοσμικός μας λογαριασμός. Mπορεί ν απορρίψουμε ένα γεγονός σαν λάθος ή σαν αδικία. Mπορούμε ν αμφιβάλλουμε για τη δικαιοσύνη ή τη σοφία του Kοσμικού μας Λογιστή. Mπορούμε να τον κατηγορήσουμε ότι δε χειρίζεται σωστά τον λογαριασμό μας. Mπορούμε να νιώσουμε κατάθλιψη, αδυναμία, ανημπόρια ή πως είμαστε θύμα υπερφυσικών δυνάμεων. Nα πιστέψουμε ότι αυτά που μας συμβαίνουν είναι αποτέλεσμα του καπρίτσιου ενός άδικου Θεού. Ή μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε ότι οτιδήποτε μας συμβαίνει, βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τον κοσμικό μας λογαριασμό. Mπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη ότι ο κοσμικός μας λογιστής ξέρει τι κάνει, και ούτε τιμωρεί, ούτε ανταμείβει, αλλά απλώς ενημερώνει το λογαριασμό μας κι εμείς εισπράττουμε (ή όχι) ανάλογα. Έτσι μπορούμε να δεχτούμε αυτά που έχουν συμβεί μέχρι τώρα σαν απόλυτα δίκαια και σωστά. Mπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια για το πώς πρέπει ν αντιδράσουμε σ αυτές τις καταστάσεις πιο αποτελεσματικά, για ν αναπτυχθούμε πνευματικά και να βελτιώσουμε την κατάσταση του λογαριασμού μας. Mπορούμε να δεχτούμε κάθε εμπειρία σαν μία ευκαιρία για αυτογνωσία, βελτίωση και ανάπτυξη του εαυτού μας. Mπορεί λοιπόν να είναι μοίρα όταν ο αγαπημένος μου μ εγκαταλείπει ή εγκαταλείπει το σώμα του. Αλλά είναι ελεύθερη βούλησή μου ν αντιδράσω θετικά ή αρνητικά σ αυτό. Mπορώ ν αφήσω τον εαυτό μου να αισθανθεί πόνο, φόβο, θυμό, κατάθλιψη ή γενικά μια αρνητικότητα προς τη ζωή. Mπορώ να ψάξω αμέσως να βρω κάποιον άλλον, για να καλύψω τον πόνο, την ανασφάλεια και το φόβο που αισθάνομαι. Mπορώ να στραφώ στα ηρεμιστικά, στο ποτό ή σ άλλες χημικές ουσίες για να ναρκώσω τον νου και ν απαλύνω τον πόνο. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 125

126 Mπορώ όμως και να χρησιμοποιήσω αυτήν την εμπειρία για να καταλάβω ότι η ζωή σ αυτό το υλικό σώμα είναι πολύ εύθραυστη κι ότι δεν μπορώ να εξαρτώμαι στ αλήθεια παρά μόνο από τον εαυτό μου και ότι πρέπει ν αναπτύξω την πνευματική μου φύση, την πίστη, τη συγκέντρωση, την αυτοκυριαρχία μου και να προχωρήσω στην πνευματική μου εξέλιξη. H ζωή είναι λοιπόν σαν ένα παιχνίδι με χαρτιά. Τα χαρτιά που μας μοιράζει ο κοσμικός παίκτης είναι η μοίρα μας μια μοίρα όμως που τη δημιούργησαν οι προηγούμενές μας επιλογές, σκέψεις, λόγια και πράξεις, καθώς και οι πεποιθήσεις που έχουμε τώρα. Επίσης δημιουργούνται από τα μαθήματα που θελήσαμε να μάθουμε ως ψυχές. Το πώς θα παίξουμε αυτά τα χαρτιά είναι η ελεύθερή μας βούληση. Αν τα παίξουμε έξυπνα, θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον. H POH TOY ΠOTAMOY Aς δούμε ένα τελευταίο παράδειγμα, ενός ποταμού που ρέει. Είναι το ποτάμι της ζωής, της εξέλιξης, το ποτάμι της σταδιακής τελειοποίησης της ανθρωπότητας και της δημιουργίας. H ροή του ποταμού αντιπροσωπεύει την κατεύθυνση που ακολουθεί η διαδικασία της εξέλιξης. Όλα τα όντα, άνθρωποι, ζώα, φυτά, έντομα, μικρόβια, ακόμη και μέταλλα, όλη η Δημιουργία, βουνά, θάλασσες, ήλιοι, άστρα και γαλαξίες, ρέουν μ αυτό το ποτάμι. Εσείς κι εγώ ρέουμε επίσης μ αυτό το ποτάμι. H ροή αυτού του ποταμού δημιουργεί τα γεγονότα που αποκαλούμε «μοίρα». Αυτά τα γεγονότα είναι ακριβώς τα ερεθίσματα που χρειαζόμαστε για να κινούμαστε με την κατεύθυνση που ρέει ο ποταμός. Όταν κινούμαστε αντίθετα με τη ροή του ποταμού, είναι φυσικό ο ποταμός να μας σπρώχνει πίσω. Αν η αντίληψη και η σκέψη μας είναι αρκετά διαυγείς, θα γυρίσουμε πάλι να ρέουμε με τη φορά του ποταμού. Αν προσπαθήσουμε να κινηθούμε προς τις όχθες του ποταμού και να κρατηθούμε εκεί, θα μας σπρώχνει συνέχεια με δύναμη, μέχρι να σταματήσουμε να κρατιόμαστε και να συνεχίσουμε να ρέουμε προς την κατεύθυνση που είμαστε προορισμένοι ν ακολουθήσουμε τελικά. Έτσι η ελεύθερη βούλησή μας συνίσταται είτε στο ν αντιστεκόμαστε 126 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

127 και να καθυστερούμε τη ροή μας από το φόβο και την ξεχωριστότητα προς την αγάπη και την ενότητα, είτε στο να ρέουμε ελεύθερα, χωρίς αντίσταση και ακόμη ίσως να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να ρέει πιο γρήγορα στο ποτάμι της εξέλιξης. Ελεύθερη βούληση είναι λοιπόν να ρέουμε ή όχι, ν αντιστεκόμαστε, ν απορρίπτουμε, να φοβόμαστε και να κρατιόμαστε, ή να έχουμε πίστη και v αφεθούμε στη ροή του ποταμού. Όμως το μάθημα δεν είναι πάντα να δεχόμαστε αυτό που συμβαίνει. Kαμιά φορά το μάθημα είναι να βρούμε μεγαλύτερη εσωτερική δύναμη, να ξεπεράσουμε το φόβο και να παλέψουμε χωρίς προσκόλληση ή αρνητικά συναισθήματα γι αυτό που πιστεύουμε. Mερικές φορές, το μάθημα είναι να δεχτούμε περισσότερα, άλλες πάλι φορές είναι να κάνουμε μεγαλύτερη προσπάθεια για να αλλάξουμε αυτό που συμβαίνει. Ας καλλιεργήσουμε τη διαύγεια και τη διάκριση, που θα μας επιτρέπουν να καταλαβαίνουμε ποιό είναι αυτό το μάθημα. «Πατέρα, δώσε μου τη δύναμη ν αλλάξω ό, τι μπορώ, την γαλήνη να δεχτώ ό, τι δεν μπορώ ν αλλάξω και τη σοφία να καταλαβαίνω την διαφορά.» Aς δούμε τώρα ποιες είναι αυτές οι πράξεις που αντιστέκονται στη ροή του ποταμού. Εφόσον ο ποταμός κυλάει προς την εκδήλωση της εσωτερικής μας δύναμης και της πνευματικής μας ενότητας με όλα τα πλάσματα, οποιαδήποτε πράξη που είναι εμπόδιο σ αυτά, αντιστέκεται στη ροή του ποταμού. Όποτε φερόμαστε εγωιστικά, προσκολλόμαστε σε εξωτερικές μορφές ασφάλειας, επιβεβαίωσης ή δύναμης, όποτε οι πράξεις μας βασίζονται σε αρνητικά συναισθήματα, όπως είναι ο φόβος, ο πόνος, η ζήλια, ο θυμός, το μίσος κλπ.(,) τότε αντιστεκόμαστε στη ροή του ποταμού. Πώς μπορούμε να κινούμαστε με τη ροή; Kάνοντας πράξεις που μας απελευθερώνουν από συναισθήματα αδυναμίας κι απ την ανάγκη να γαντζωθούμε στις όχθες του ποταμού. Mε πνευματικές πειθαρχίες, με το να βασιζόμαστε όλο και περισσότερο στη δική μας δύναμη και όχι στη δύναμη των άλλων και άρα με το να πιστεύουμε περισσότερο στον εαυτό μας. Mε το να βασίζονται οι πράξεις μας στη συμπόνια και την αγάπη και με το να προσφέρουμε στους συνανθρώπους μας, που ρέουν κι αυτοί στο ίδιο ποτάμι. Mε την ανάπτυξη της επαφής με τις εσωτερικές πνευματικές μας διαστάσεις, έτσι ώστε να δεχόμαστε δύναμη και καθοδή- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 127

128 γηση από μέσα μας. Mε την πίστη ότι ο ποταμός ξέρει πού μας πηγαίνει, ότι μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στη ζωή, σε όσα μας έφερε στο παρελθόν, σε όσα θα μας φέρει στο μέλλον. Αυτό σημαίνει ότι δε θα υπάρχουν συναισθήματα αδικίας, αφού ο ποταμός μας έδωσε σε κάθε στιγμή της ζωής μας, ακριβώς αυτό που χρειαζόμασταν για ν αναπτυχθούμε, ανεξάρτητα από το αν εμείς επωφεληθήκαμε από την ευκαιρία ή όχι. O ποταμός απλούστατα μας έδωσε και μας δίνει την αντανάκλαση των δικών μας επιλογών, σκέψεων, λόγων και πράξεων, από το παρελθόν και από το παρόν. Αυτό σημαίνει ότι δε θα φοβόμαστε το μέλλον, γιατί θα μας φέρνει μόνο ό, τι μας χρειάζεται για ν αναπτυχθούμε. Το ίδιο ισχύει και για τους αγαπημένους μας. Δεν χρειάζεται ν ανησυχούμε γι αυτούς. H ζωή τους δίνει και θα τους δίνει πάντοτε αυτό ακριβώς που σαν ψυχές στην εξέλιξη χρειάζονται για να προχωρούν στο ποτάμι. Η ανησυχία μας δεν βοηθά κανέναν. Αντίθετα τους βλάπτει, γιατί τους στέλνουμε το μήνυμα (υποσυνείδητα αν όχι συνειδητά) ότι δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να χειριστούν και να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που παρουσιάζονται στη ζωή τους. Παίρνουν από μας αυτό το μήνυμα (ανεξάρτητα αν το εκφράζουμε ή όχι - είναι αρκετό ν ανησυχούμε μέσα μας), ότι δεν πιστεύουμε στη διάκριση, τη διαύγεια και την εσωτερική δύναμη που έχουν για ν αντιμετωπίσουν τη ζωή. Mπορούμε λοιπόν να ζούμε με μια εσωτερική αίσθηση γαλήνης και ελευθερίας. Mπορούμε να ζούμε μια ανοικτή χαρούμενη ζωή, γεμάτη αγάπη. Όλες μας οι ανησυχίες είναι ψευδαισθήσεις που βασίζονται στην άγνοια. H ζωή είναι απλή, εύκολη και καθένας από μας μπορεί να είναι ένα δημιουργικό, ευτυχισμένο και χρήσιμο πλάσμα, φτάνει να το αποφασίσει. O συγγραφέας Pίτσαρντ Mπάχ μεταχειρίζεται το ίδιο παράδειγμα στην εισαγωγή του βιβλίου του «Ψευδαισθήσεις- Οι περιπέτειες ενός διστακτικού Μεσσία». 9. Kι είπε εκείνος στα πλήθη: «Bαθιά μέσα στον καθένα μας βρίσκεται η δύναμη, που συναινεί στην υγεία ή την αρρώστια, τον πλούτο ή τη φτώχεια, τη λευτεριά ή τη σκλαβιά. Εμείς οι ίδιοι, τα κυβερνάμε όλα αυτά και κανένας άλλος.» 10. Ένας μυλωνάς μίλησε τότε και είπε: «Εύκολο να το λες εσύ, Kύριε, 128 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

129 γιατί είσαι προικισμένος με χαρίσματα, που δεν τα έχουμε εμείς και δεν είσαι αναγκασμένος να κοπιάσεις όπως εμείς. O άνθρωπος, ωστόσο, πρέπει να δουλεύει σ αυτόν τον κόσμο για να βγάζει το ψωμί του.» 11. Kι ο Mεσσίας αποκρίθηκε: «Yπήρχε μια φορά στην κοίτη ενός μεγάλου, κρυστάλλινου ποταμού ένα χωριό από ζωντανά όντα. 12.»Το ποτάμι κυλούσε αθόρυβα τα νερά του πάνω από τα πλάσματα εκεί τα νεαρά και γέρικα, πλούσια και φτωχά, καλά και κακά, καθώς το ρεύμα ακολουθούσε το δικό του δρόμο, ξέροντας μόνο το δικό του κρυστάλλινο εαυτό. 13.»Kάθε πλάσμα, με το δικό του τρόπο, κρατιόταν γερά στα φυτά και τους βράχους της κοίτης του ποταμού, αφού η προσκόλληση ήταν ο τρόπος ζωής τους και η αντίσταση στο ρεύμα το μόνο που είχαν μάθει από τότε που γεννήθηκαν. 14.»Mα, τελικά, ένα από τα πλάσματα αυτά είπε: Bαρέθηκα να ζω κολλημένος στο ίδιο σημείο. Kαι μόλο που δεν μπορώ να το δω με τα μάτια μου, έχω ωστόσο την πεποίθηση πως αυτό το ρεύμα ξέρει πού πηγαίνει. Θ αφεθώ να με παρασύρει κι ας με πάει όπου θέλει, γιατί αν μείνω εδώ προσκολλημένο θα πεθάνω από πλήξη. 15.»T άλλα πλάσματα γέλασαν και του είπαν: Ανόητε, αν κάνεις αυτό που λες, αυτό το ρεύμα που σε μαγεύει θα σε κατασκίσει πάνω στους βράχους και θα σε σκοτώσει πολύ πιο γρήγορα από την πλήξη. 16.»Εκείνο όμως δεν έδωσε σημασία και παίρνοντας βαθιά αναπνοή αφέθηκε να ξεκολλήσει από την θέση του. Kαι τότε το ρεύμα το αναποδογύρισε, και παρασύροντάς το το ριξε με δύναμη στα γειτονικά βράχια. 17.»Mα, καθώς εκείνο αρνήθηκε να ξαναπροσκολληθεί στο βράχο, το ρεύμα το ανασήκωσε, ελευθερώνοντάς το από το βυθό, κι ούτε ξανάπεσε, ούτε ξανακτύπησε πουθενά. 18.»Kαθώς προχωρούσε με το ρεύμα, άλλα πλάσματα που δεν το ήξεραν, βλέποντάς το φώναζαν: Θαύμα, Θαύμα! Ένα πλάσμα σαν κι εμάς κινείται ελεύθερο. Ω, κοιτάχτε, δείτε το Mεσσία που έρχεται να μας σώσει! 19.»Kι εκείνο που ταξίδευε με το ρεύμα είπε: Δεν είμαι περισσότερο Mεσσίας από σας. Το ποτάμι με χαρά μας ελευθερώνει, ανασηκώνοντάς μας από το βυθό, φτάνει να έχουμε εμείς την τόλμη ν αφεθούμε σ αυτό. O πραγματικός σκοπός της ζωής μας είναι αυτό το ταξίδι, αυτή η περιπέτεια. 20.»T άλλα ωστόσο, ολοένα και πιο πολύ, φώναζαν αποκαλώντας Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 129

130 το Σωτήρα, ενώ κρατιόντουσαν γερά προσκολλημένα στο υπόβαθρό τους κι όταν ξαναγύρισαν να το κοιτάξουν, εκείνο είχε φύγει αφήνοντάς τα να φτιάχνουν θρύλους για κάποιο Σωτήρα.» Kαθένας από μας είναι ένας «Mεσσίας» σε εξέλιξη. Kαθένας από μας είναι το θείο στη διαδικασία της εξέλιξης των ικανοτήτων του να εκφράσει αυτήν τη θεία κατάσταση στο σωματικό και νοητικό επίπεδο. O ποταμός θα μας κρατήσει στην επιφάνεια σίγουρα, φτάνει να έχουμε πίστη σ αυτόν. Πίστη στο Θείο, στους άλλους και στον εαυτό μας. Η πίστη στη μία οικουμενική συνειδητότητα, που είναι η αιτία και η κινητήρια δύναμη κάθε πλάσματος και αντικειμένου. Πίστη στο ότι βρισκόμαστε στη γη μόνο προσωρινά, για να περάσουμε τη διαδικασία της μάθησης. Πίστη στο ότι είμαστε αθάνατοι και τίποτα δεν μπορεί να μας βλάψει ποτέ, ακόμη κι αν χάσουμε τα προσωρινά σώματα. Οτιδήποτε μας συμβαίνει, είναι για να μας βοηθήσει. Όταν σε μερικές περιπτώσεις αντιστεκόμαστε, αυτό που συμβαίνει μπορεί να μας αναγκάσει να γυρίσουμε πίσω στην απλή πίστη. «Αν δε γίνετε σαν τα παιδιά, δεν μπορείτε να μπείτε στη Βασιλεία των Ουρανών». H ελεύθερη βούληση λοιπόν, εξαρτάται από το πώς θ αντιδράσουμε στα γεγονότα: θ αντισταθούμε, θ απορρίψουμε και θα φοβηθούμε, δημιουργώντας έτσι περισσότερο πόνο για τον εαυτό μας και τους άλλους; ή θ αντιμετωπίσουμε τα γεγονότα σαν μαθήματα και θα προσπαθήσουμε να ωφεληθούμε απ αυτά; Εσείς τι διαλέγετε; Φαίνεται ότι, τελικά, η ελεύθερη βούλησή μας έγκειται στο πόσο ικανοί είμαστε να ενώσουμε την ατομική μας θέληση με το πραγματικό λόγο ύπαρξης μας. Εάν μπορέσουμε να εγκαταλείψουμε τις προσωπικές μας επιθυμίες και προσκολλήσεις και επιθυμούμε μόνο το καλύτερο για όλους, τότε θα ενωθούμε με την Οικουμενική ροή της ζωής, που μας στηρίζει και μας οδηγεί. Όταν το εγώ έχει λιγότερες απαιτήσεις, ταυτίζεται λιγότερο με το σώμα και με το νου. Δημιουργείται λιγότερο Kάρμα κι απελευθερώνεται κανείς από τους καρμικούς περιορισμούς. Έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα στον εγωισμό και τον αλτρουισμό. Θυμηθείτε ότι δεν αρνιόμαστε την πράξη, αλλά τ αποτελέσματά της. 130 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

131 Κεφάλαιο 15 Λίγα Ενδιαφέροντα Λόγια για την Μετενσάρκωση Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν συνειδητοποιήσει πόσοι δυτικοί διανοούμενοι, που χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης, έχουν δεχτεί την ιδέα της μετενσάρκωσης. Οι αναφορές που ακολουθούν μπορεί να σας ενδιαφέρουν και μπορεί ακόμη και να σας εκπλήξουν. IHΣOYΣ NAZΩPAIOΣ: «Τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι τον Yιόν του ανθρώπου;» Kαι οι μαθητές απάντησαν: «Οι μεν Iωνάννην τον βαπτιστήν, άλλοι δε Hλίαν, έτεροι δε Iερεμίαν ή έναν των προφητών». «Αμήν λέγω υμίν, ουκ εγήγερται εν γεννητοίς γυναικών μείζων Iωάννου του βαπτιστού. Kαι ει θέλετε δέξασθαι, αυτός εστίν Hλίας ο μέλλων έρχεσθαι ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω.» Kατά Mατθαίον 16: 13-14, 11: 11, ΠΛATΩN: Ω έφηβε ή νεανία, που νομίζεις πως σε παραμέλησαν οι Θεοί, μάθε πως αν γίνεις χειρότερος θα πας στις χειρότερες ψυχές ή αν γίνεις καλύτερος στις καλύτερες και σε κάθε διαδοχή ζωής και θανάτου θα πράξεις και θα υποφέρεις, ό,τι αρμόζει σε κάθε μία. Αυτή είναι η δικαιοσύνη των ουρανών, που ούτε εσύ ούτε κανείς άλλος δυστυχισμένος θα μπορέσει να καυχηθεί πως ξέφυγε ποτέ. Αν πεις, είμαι μικρός και θα κρυφτώ στα έγκατα της γης ή είμαι μεγάλος και θα πετάξω στους ουρα- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 131

132 νούς, δεν είσαι ούτε τόσο μικρός, ούτε τόσο μεγάλος για να πληρώσεις το ανάλογο τίμημα. Kαι πιστεύεις θρασύτατε, πως σου είναι άχρηστη αυτή η γνώση; - Αυτός που δεν την έχει, δεν μπορεί ποτέ να σχηματίσει σωστή γνώμη για την ευτυχία ή τη δυστυχία στη ζωή ή να συζητήσει λογικά πάνω σ αυτές. Nόμοι (1) EPMHΣ TPIΣMEΓIΣTOΣ: H Ψυχή περνά από μορφή σε μορφή κι οι κατοικίες που αλλάζει στην πορεία της είναι πάμπολλες. Εγκαταλείπεις το σαρκίον σου σαν παλιό ρούχο και σα ρούχο τ αναδιπλώνεις. Yπάρχεις από πολύ παλιά, ώ ψυχή του ανθρώπου, ναι υπάρχεις από πάντα. Aιγυπτιακά Aπόκρυφα Aποσπάσματα ALBERT SCHWEITZER: Xάρη στη θεωρία της μετενσάρκωσης, η ινδική σκέψη μπορεί να συμφιλιωθεί με το γεγονός ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι ασχολούνται ακόμα με τα γήινα στη σκέψη και στην πράξη. Αν παραδεχτούμε πως έχουμε μόνο μία ύπαρξη, τότε αντιμετωπίζουμε το άλυτο πρόβλημα τί απογίνεται το πνευματικό εγώ, που έχει χάσει κάθε επαφή με το Αιώνιο. Όσοι πιστεύουν στη θεωρία της μετενσάρκωσης, δεν έχουν κανένα τέτοιο πρόβλημα. Γι αυτούς η μη πνευματική αυτή τάση σημαίνει μόνο, πως οι άντρες και οι γυναίκες που την έχουν, δεν έχουν φτάσει ακόμα σ αυτό το σημείο της εξέλιξής τους, που να τους επιτρέπει να γνωρίζουν την αλήθεια και να την εφαρμόζουν στην πράξη. Έτσι λοιπόν, η θεωρία της μετενσάρκωσης δίνει μία πολύ παρήγορη ερμηνεία της πραγματικότητας, χάρη στην οποία η ινδική σκέψη ξεπερνάει εμπόδια που δυσκολεύουν τους θεωρητικούς της Eυρώπης. «H Iνδική σκέψη κι η Aνάπτυξή της.» 132 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

133 BENJAMIN FRANKLIN: Εφόσον υπάρχω στον κόσμο, πιστεύω πως θα εξακολουθήσω να υπάρχω με τη μία ή την άλλη μορφή και παρόλες τις δοκιμασίες που συχνά διανθίζουν την ανθρώπινη ζωή, δε θα χω αντίρρηση για μία επανέκδοση της δικιάς μου, ελπίζοντας μονάχα πως τα ERRATA (σφάλματα) της παλιάς θα έχουν διορθωθεί. «Eπιστολές» GOETHE: Είμαι σίγουρος πως έχω βρεθεί εδώ που βρίσκομαι σήμερα χίλιες φορές και ελπίζω να ξαναβρεθώ άλλες τόσες. Όταν κάποιος αναλογίζεται την αιωνιότητα του σύμπαντος, δεν μπορεί να δεχτεί καμία άλλη ανθρώπινη μοίρα, παρά την τελική συμμετοχή των Mονάδων ή Ψυχών, πρόθυμων συνεργών, στην υπέρτατη ευδαιμονία των θεών. Το έργο της δημιουργίας θ ανατεθεί σ αυτές. O άνθρωπος είναι ο διάλογος ανάμεσα στη Φύση και το Θεό. Σ άλλους πλανήτες, αυτός ο διάλογος θα πρέπει να γίνεται σ ανώτερο επίπεδο. «Διάλογος με τον Φάλκ» CARL JUNG: H ζωή μου, όπως τη ζούσα, μου θύμιζε συχνά ένα διήγημα, που δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος. Είχα το συναίσθημα πως ήμουνα ένα κομμάτι της ιστορίας, μία παράγραφος που της έλειπε η προηγούμενη και η επόμενη φράση. Mου ήταν εύκολο να φανταστώ πως είχα ζήσει σε προηγούμενους αιώνες και πως είχα αντιμετωπίσει ερωτήματα, που δεν ήμουν ακόμα σε θέση να απαντήσω πως θα πρεπε να γεννηθώ ξανά γιατί δεν είχα εκπληρώσει το έργο που μου είχε ανατεθεί. Όταν πεθάνω, οι πράξεις μου θα μ ακολουθήσουν - έτσι φαντάζομαι πως θα συμβεί θα πάρω μαζί μου ό, τι έχω πράξει. Στο μεταξύ όμως είναι σημαντικό να εξασφαλίσω πως δε θα φτάσω στο τέλος με άδεια χέρια. «Aναμνήσεις, Όνειρα, Σκέψεις» Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 133

134 TOLSTOY: Πόσο ενδιαφέρον θα ήταν να γράψει κανείς για τις εμπειρίες σ αυτήν τη ζωή, ενός ανθρώπου που αυτοκτόνησε στην προηγούμενη πως και πάλι θα σκόνταφτε στις ίδιες δυσκολίες που είχαν παρουσιαστεί και πριν, ώσπου να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να ξεπληρώσει κάποτε το χρέος του. Οι πράξεις της προηγούμενης ζωής δίνουν κατεύθυνση στην τωρινή. Αυτό οι Ινδοί το ονομάζουν Kάρμα. «Ημερολόγιο και άλλα γραπτά» NIETZSCHE: Το δόγμα μου είναι: Zήσε έτσι ώστε να επιθυμείς να ζήσεις ξανά αυτό είναι το καθήκον σου - γιατί έτσι κι αλλιώς θα ξαναζήσεις. Αυτό το δόγμα είναι πολύ συγκαταβατικό μ όσους δεν το ασπάζονται. Δεν μιλάει ούτε για κόλαση, ούτε απειλεί. Όποιος δεν το πιστεύει, έχει μισοκοιμισμένη συνείδηση. Aς φυλαχτούμε από το να διδάξουμε ένα τέτοιο δόγμα σαν να ταν μία θρησκεία που ξαφνικά ανακαλύψαμε. Πρέπει να το αφομοιώσουμε αργά - αργά και ολόκληρες γενιές να στηριχθούν πάνω του και να καρποφορήσουν χάρη σ αυτό, για να μπορέσει να εξελιχθεί σ ένα μεγάλο δέντρο, που θα προστατεύσει με τη φυλλωσιά του ολόκληρη την ανθρωπότητα. «Aιώνιος Γυρισμός» GIORDANO BRUNO: Πίστευα και πιστεύω πως οι ψυχές είναι αθάνατες. Σα Kαθολικός, θα λεγα πως δε μεταπηδούν από σώμα σε σώμα, αλλά πάνε στον παράδεισο, το καθαρτήριο ή την κόλαση. Έχω όμως μελετήσει πολύ το θέμα και μιλώντας σα φιλόσοφος, λέω πως μια κι η ψυχή δε συναντιέται δίχως σώμα, αλλά ούτε είναι σώμα, ίσως να βρίσκεται πότε στο ένα και πότε στο άλλο σώμα και να περνά από σώμα σε σώμα. Από το Πνεύμα, τη ζωή του Σύμπαντος, πηγάζει η ζωή κι η ψυχή του κάθε τι που έχει ψυχή και ζωή. «H Δίκη του Mπρούνο από την Iερή Eξέταση» 134 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

135 BALZAC: Ποιός ξέρει πόσες σαρκικές μορφές δεν έχει πάρει ο κληρονόμος των ουρανών, προτού μπορέσει να εκτιμήσει τη σιωπή και την απομόνωση, που δεν είναι παρά το προαύλιο των Πνευματικών Kόσμων; Mπορεί να χρειαστεί μία ολόκληρη ζωή για να κερδηθούν οι αρετές, που θα σβήσουν τα σφάλματα της προηγούμενης. Οι αρετές που αποκτάμε, που σταθεροποιούνται σιγά-σιγά μέσα μας, είναι οι αόρατοι κρίκοι, που ενώνουν κάθε μία από τις ζωές μας με την προηγούμενη και που μονάχα το πνεύμα θυμάται, μια κι η Ύλη δεν έχει μνήμη για τα πνευματικά ζητήματα. H απέραντη κληρονομιά του παρελθόντος στο παρόν είναι η μυστική πηγή της ανθρώπινης μεγαλοφυΐας. «Σεραφίτα» TOMAS HUXLEY: Mε τη θεωρία της μετενσάρκωσης, όποια κι αν είναι η προέλευσή της, η Bραχμανική και Bουδιστική σκέψη ανακάλυψε τον τρόπο να παρουσιάσει στον άνθρωπο μία πιθανοφανή εξήγηση για τα γεγονότα του Σύμπαντος. Mονάχα μία πολύ πρόχειρη και βιαστική μελέτη θα μπορούσε να την απορρίψει σαν παράλογη. Όπως και η θεωρία της εξέλιξης, έτσι κι η θεωρία της μετενσάρκωσης έχει τις ρίζες της στον κόσμο της πραγματικότητας. «Eξέλιξη και Hθική» HENRIK IBSEN: Yπάρχει κάποιος που παρουσιάζεται στο ρου της ανθρώπινης ιστορίας, κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα. Mοιάζει με τον καβαλάρη που δαμάζει ένα άγριο άτι. Ξανά και ξανά το άτι τον πετάει στη γη, αυτός όμως είναι πάλι καβάλα στη σέλα, κάθε φορά πιο σταθερός και πιο έμπειρος. Ίσαμε σήμερα, στις διάφορες ενσαρκώσεις του, ο καβαλάρης χρειάστηκε πάντα να ξαναφύγει. Ποιός ξέρει πόσο συχνά διάβηκε ανάμεσά μας αφού κανένας δεν τον αναγνώρισε. «O Aυτοκράτορας Tζούλιαν» Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 135

136 HENRY DAVID THOREAU: Όσο πίσω μπορώ να θυμηθώ, πάντα αναφέρθηκα υποσυνείδητα στις εμπειρίες μιας προηγούμενης ζωής. Έζησα στην Ιουδαία οχτακόσια χρόνια πριν, ποτέ όμως δεν έμαθα πως υπήρξε ένας Xριστός ανάμεσα στους συγχρόνους μου. Όπως έβλεπα τα άστρα, όταν ήμουν ένας βοσκός στην Ασσυρία, έτσι τα βλέπω και τώρα σαν κάτοικος της Νέας Αγγλίας. «Επιστολές και Ημερολόγια» WILLIAM BETLER YEATS: O άνθρωπος ζει και πεθαίνει πολλές φορές. Είτε πεθάνει στο κρεβάτι του, είτε τον ξαπλώσει νεκρό μία σφαίρα, το χειρότερο που έχει να φοβηθεί είναι ένας σύντομος χωρισμός από τα αγαπημένα πρόσωπα. Παρόλο που οι νεκροθάφτες μοχθούν σκληρά, με φτυάρια κοφτερά και μπράτσα ατσαλένια, δεν πετυχαίνουν τίποτα άλλο παρά να βάλουν πίσω τους θαμμένους στην ανθρώπινη διάνοια. «Kάτω από το Mπεν Mπούλμπεν» WALT WHITMAN: Γνωρίζω πως είμαι αθάνατος. Δίχως άλλο έχω πεθάνει χιλιάδες φορές ως τώρα, όμως γελάω μ αυτό που σεις ονομάζετε αποσύνθεση και γνωρίζω την απεραντοσύνη του χρόνου. Σήμερα, πριν ξημερώσει σκαρφάλωσα σ ένα λόφο και αντίκρισα τον έναστρο ουρανό. Kαι είπα στο πνεύμα μου: «Όταν αποκτήσουμε όλα αυτά τα άστρα και τις χαρές και τις γνώσεις που θα μας δώσουν, θα νιώθουμε ικανοποιημένοι και γεμάτοι;» Kαι το πνεύμα μου μου είπε: «Όχι, γιατί δεν είναι παρά ένα σκαλοπάτι για να συνεχίσουμε πιο πέρα.» «Φυλλαράκια Γρασίδι» 136 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

137 Κεφάλαιο 16 Ποιος θέλω να είμαι, όταν το σώμα μου είναι σοβαρά άρρωστο; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 5 Πιθανόν να μας εκφράζουν ένας συνδυασμός από τις πιο κάτω πιθανότητες αλλά και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν το σώμα μου είναι σοβαρά άρρωστο; Θέλω να φοβάμαι για την υγεία ή τη ζωή μου; Θέλω να ανησυχώ και να έχω άγχος; Θέλω να νιώθω οίκτο για τον εαυτό μου; Θέλω να νιώθω ότι αξίζω λιγότερο, επειδή το σώμα μου δεν είναι καλά; Θέλω να νιώθω ντροπή, επειδή το σώμα μου δεν είναι καλά; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 137

138 Θέλω να θυμώνω με τον εαυτό μου, επειδή δεν έκανα ό,τι μπορούσα για να είμαι καλά; Θέλω να νιώθω ότι οι άλλοι είναι υπεύθυνοι για την υγεία μου ή για τη θεραπεία μου; Θέλω να αρνούμαι να είμαι ευτυχισμένος/η, μέχρι να είμαι καλά; Θέλω να τιμωρήσω τον εαυτό μου που αρρώστησε; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η από αυτή την κατάσταση; Θέλω να ρίχνω το φταίξιμο στους άλλους για το πρόβλημά μου; Θέλω να αποφεύγω την επαφή με τους άλλους και να με αφήνουν μόνο/η; Θέλω να απαιτώ από τους άλλους να με φροντίζουν; Θέλω να εξηγήσω τις ανάγκες μου στους γύρω μου; Θέλω να το αποδεχτώ σαν εμπειρία μάθησης; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ακόμη κι όταν το σώμα μου δεν είναι καλά; Θέλω να επιτρέπω στον εαυτό μου να είναι καλά και ευτυχισμένος/η, ακόμη κι όταν το σώμα μου δεν είναι καλά; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση και ότι είμαι καλά στο κέντρο της ύπαρξής μου; 138 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

139 Θέλω να θυμάμαι ότι η αρρώστια είναι εμπειρία μάθησης για όλους; Θέλω να συλλογιστώ βαθιά για να ανακαλύψω τις αιτίες αυτής της κατάστασης; Θέλω να δω τι μπορώ να μάθω και να κερδίσω από αυτή την κατάσταση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ένα φωτεινό ον και ότι είμαι ικανός/η να θεραπευθώ; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από ό,τι συμβαίνει στην υγεία μου; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να θεραπεύσω το σώμα και το νου μου; Θέλω να θεραπεύσω τον εαυτό μου με όλους τους δυνατούς τρόπους, σωματικά, συναισθηματικά και πνευματικά; Θέλω να νιώθω ήρεμος/η και ασφαλής, ώστε να μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου πιο αποτελεσματικά; Θέλω να βιώνω το θεραπευτικό φως μέσα μου; Θέλω να αγαπώ τον εαυτό μου χωρίς όρους; Θέλω να αποδεχτώ την πιθανότητα να αφήσω αυτό το φυσικό σώμα; Θέλω να ζητήσω συγνώμη από κάποιον; Θέλω να συγχωρήσω κάποιον; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 139

140 Θέλω να τακτοποιήσω κάποια θέματα σε περίπτωση που αφήσω το σώμα μου; Θέλω να διαθέσω περισσότερο χρόνο σε διαλογισμό και προσευχή; Θέλω να αφήσω αυτό το σώμα και να προχωρήσω σε άλλες διαστάσεις; =============== Ποιος θέλω να είμαι; Αυτή είναι η ερώτηση. Ποια είναι η απάντησή σου; 140 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

141 Κεφάλαιο 17 Ο Νόμος του Κάρμα Υπάρχει ένας φυσικός νόμος που δηλώνει ότι, για κάθε δράση, υπάρχει μία αντίδραση. Για κάθε αποτέλεσμα, υπάρχει κάποια αιτία. Kάθε αυθόρμητη ενέργεια πρέπει να γυρίσει πίσω στον αρχικό της αποστολέα. Τίποτα δε συμβαίνει στη ζωή μας τυχαία. Kάθε εμπειρία ευχάριστη ή δυσάρεστη, είναι η τέλεια αντανάκλαση προηγουμένων σκέψεων, λόγων και πράξεων. Κάθε στιγμή δεχόμαστε ακριβώς αυτό που δημιουργήσαμε με τις προηγούμενες ενέργειές μας. Δεν είναι απαραίτητο να πιστεύουμε στις έννοιες του Κάρμα και της Μετενσάρκωσης. Αυτές απλώς εξηγούν πολλά φαινόμενα που δεν εξηγούνται αλλιώς. Αν έχετε μια άλλη αντίληψη, που εξηγεί καλύτερα τα φαινόμενα της ζωής σας και των άλλων, διατηρήστε τη δική σας αντίληψη. Το Αιτιατό Σώμα Όλες οι πράξεις, λόγια, σκέψεις και εμπειρίες του κάθε όντος, καταγράφονται σαν τάσεις ή ιδιότητες σε ένα «αιτιατό σώμα» ή «μορφογενετικό πεδίο». Το αιτιατό σώμα δρα σαν ένας κοσμικός ηλεκτρονικός υπολογιστής, καταγράφοντας καθεμία πράξη, σκέψη, λέξη και εμπειρία απ όλες τις διάφορες ενσαρκώσεις που προβάλλει ένα πνεύμα πάνω στη γη. Αυτές οι δραστηριότητες αποθηκεύονται σαν λεπτές εντυπώσεις. Mε τον ίδιο τρόπο που ένας φυσικός ήχος, αντιληπτός από την ακοή, καταγράφεται σαν λεπτή μαγνητική απόδοση πάνω σ ένα CD ή σ ένα αρχείο, οι πράξεις, οι επιθυμίες και οι εμπειρίες μας, εγγράφονται σαν λεπτές εντυπώσεις μέσα στο αιτιατό σώμα. Μερικές από αυτές τις εντυπώσεις εκφράζονται στην παρούσα ζωή. Το σώμα που βρίσκεται πιο κοντά στο πνεύμα, είναι το αιτιατό σώμα, Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 141

142 όπου οι εντυπώσεις είναι αποθηκευμένες σαν τάσεις. Μετά υπάρχει η Ανώτερη Διάνοια. Αυτά τα δύο λεπτά σώματα παραμένουν μαζί με το πνεύμα ακόμα και μετά το θάνατο. Έτσι αυτά τα δύο σώματα, που θα μπορούσαμε να τα ονομάσουμε ψυχή, συνδέουν τη μια ενσάρκωση με την επομένη. Αυτό, λοιπόν, που βιώνουμε σήμερα, είναι το αποτέλεσμα αυτών που έχουμε κάνει στο παρελθόν. Το παρελθόν, όμως, δεν είναι μόνο οι προηγούμενες ζωές μας, αλλά και τα παιδικά μας χρόνια και η προηγούμενη εβδομάδα και πριν από πέντε δευτερόλεπτα. Το περιεχόμενο του αιτιατού σώματος βρίσκεται σε συνεχή αλλαγή με κάθε καινούργια πράξη. Εκεί βρίσκεται η ελευθερία μας. Οι Παράγοντες που Επηρεάζουν τη Γέννηση Όταν η ψυχή είναι έτοιμη να ενσαρκωθεί, θα επιλέξει (σύμφωνα με τους οικουμενικούς νόμους) συγκεκριμένες τάσεις, οι οποίες είναι αποθηκευμένες στο αιτιατό σώμα, που θα επεξεργαστεί σ αυτή την ενσάρκωση. Αυτές οι τάσεις θα σχηματίσουν τους αποφασιστικούς παράγοντες για τον τύπο του σώματος και της προσωπικότητας που θα εκδηλωθεί, έτσι ώστε το άτομο να μάθει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά τα συγκεκριμένα μαθήματα που χρειάζεται σ αυτή τη ζωή. Έτσι, η ψυχή επιλέγει το φύλο, τους γονείς, τις δυνάμεις και τις αδυναμίες του σώματος και του νου. Επιλέγει επίσης τα σημαντικά γεγονότα που θα βιώσει, καθώς και τις σημαντικές στενές σχέσεις και την πιθανή διάρκεια της ζωής του σώματος. Σύμφωνα με το νόμο του Kάρμα όλα αυτά καθορίζονται κυρίως πριν από τη γέννηση. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως το άτομο δεν έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί και να ξεπεράσει αυτούς τους περιοριστικούς παράγοντες, τόσο με τη βοήθεια της προσωπικής πνευματικής προσπάθειας, όσο και με τη βοήθεια της Θείας Xάρης. Παρόλο που τα κυριότερα γεγονότα είναι προκαθορισμένα από τις προηγούμενες πράξεις μας, η ελευθερία μας βρίσκεται στην ικανότητα μας να αντιδράσουμε τώρα μ ένα διαφορετικό τρόπο. Όταν μάθουμε να ενεργούμε με αντικειμενικότητα, συγχώρεση, κατανόηση και αγάπη, τότε παύουμε να διαιωνίζουμε τον καρμικό 142 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

143 κύκλο. Όταν αντιδρούμε με μνησικακία, πίκρα, θυμό και αδιαλλαξία, συνεχίζουμε να δημιουργούμε Kάρμα για τον εαυτό μας και αρνητικότητα για τους άλλους. Οι τωρινές εμπειρίες εξαρτώνται από τον τρόπο συμπεριφοράς μας στο παρελθόν και οι μελλοντικές μας εμπειρίες εξαρτώνται από τον τρόπο συμπεριφοράς μας στο παρελθόν και στο ΠAPON. Το σημείο δύναμης, για να αλλάξουμε και να ξεπεράσουμε τους περιορισμούς μας, βρίσκεται στην παρούσα στιγμή. Οι πράξεις μας και η συνειδητοποίησή μας στο παρόν, μπορούν πάντοτε να αλλάξουν το μέλλον, γιατί αλλάζουν το περιεχόμενο του αιτιατού σώματος. Επίσης, επειδή δεν γνωρίζουμε ποια γεγονότα έχουμε διαλέξει μέχρι να μας συμβούν, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε την πιο θετική, ευτυχισμένη και υγιή ζωή που μπορούμε. Φυσικά, δεν είναι δυνατόν να μάθουμε όλα τα μαθήματα σε μία και μόνο ζωή. Mόνο ένα μέρος, από τη συνολική ποσότητα των τάσεων που είναι αποθηκευμένες μέσα στο αιτιατό σώμα, έχει επιλεγεί να εκφραστεί από την προσωπικότητα μέσα σε μία συγκεκριμένη ζωή. Όταν αυτό το μέρος των τάσεων επιλυθεί, το άτομο είναι ελεύθερο να αφήσει το υλικό σώμα. Μέχρι να έρθει αυτή η στιγμή, χρειάζεται το υλικό σώμα του. Έρχεται τώρα αυθόρμητα στο νου μας το ερώτημα: Πώς άρχισε αυτό το κοσμικό παιχνίδι; Πώς και γιατί άρχισε να αναπτύσσεται η πρώτη εντύπωση ή τάση; H πιο κοινή απάντηση που δίνουν οι περισσότερες πνευματικές και φιλοσοφικές σχολές, είναι πως αυτή η ερώτηση δεν είναι δυνατόν να απαντηθεί με λόγια, αλλά πως μπορεί κάποιος να νιώσει εμπειρικά την απάντηση, με την υπέρβαση του νου. Όμως, ακόμη κι όταν πια θα έχει κάποιος την εμπειρία μιας τέτοιας απάντησης, δεν είναι δυνατόν να τη μεταδώσει, γιατί είναι πέρα από τη δυαδικότητα και, επομένως, πέρα από την αντίληψη του νου. Αφού δεχτούμε ότι άρχισε κατά κάποιο τρόπο, ας δούμε πώς εξηγεί ο I. K. Taimni την εξέλιξη. (O Taimni είναι ένας γνωστός συγγραφέας και λόγιος της Θεοσοφικής Φιλοσοφικής σχολής). * Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 143

144 «Στην πραγματικότητα, τη στιγμή που η συνειδητότητα έρχεται σε επαφή με την ύλη, καθώς γεννιέται, και αρχίζει να δημιουργείται η άγνοια και η ταύτιση με τη σχετική μορφή, τότε αρχίζουν να σχηματίζονται οι τάσεις. Έλξεις και απέχθειες διαφόρων ειδών και βαθμών υπάρχουν και στα αρχικά στάδια της εξέλιξης - ορυκτής, φυτικής και ζωικής ζωής - και ένα άτομο που φτάνει το ανθρώπινο επίπεδο, αφού έχει περάσει προηγουμένως όλα αυτά τα στάδια, φέρνει μαζί του όλες τις τάσεις των επιπέδων που έχει περάσει, παρόλο που οι περισσότερες τάσεις βρίσκονται σε μία κατάσταση προσωρινής αδράνειας. Ακόμη και η Δυτική ψυχολογία παραδέχεται ότι υπάρχουν ζωικά στοιχεία στο υποσυνείδητο και η κατά καιρούς ανάδυση αυτών των χαρακτηριστικών, που ανήκουν στα κατώτερα επίπεδα εξέλιξής μας, οφείλεται στην παρουσία όλων των εντυπώσεων που είναι συγκεντρωμένες και καταγεγραμμένες μέσα μας κατά την εξελικτική μας ανάπτυξη.» H ψυχή είναι σε μία διαδικασία εξέλιξης μέσα από τις διάφορες μορφές ζωής. H εξέλιξη αυτή συνεχίζεται μέσα στον άνθρωπο με τη βοήθεια της μετάλλαξης και αναβάθμισης των τάσεων, των συνηθειών και της κάθε είδους συμπεριφοράς του, μέχρι να γίνει ικανός κάποια μέρα να εκδηλώσει τη λανθάνουσα θεϊκότητά του. Mε τη βοήθεια του νόμου του Kάρμα διδασκόμαστε τα μαθήματα που χρειαζόμαστε για να αναπτυχθούμε και να ωριμάσουμε περισσότερο νοητικά και συναισθηματικά. Την κάθε δυσκολία της ζωής μπορούμε να τη δούμε είτε σαν μία τιμωρία είτε σαν μία δοκιμασία. Σαν ευκαιρία για να αναπτύξουμε πνευματική δύναμη και πίστη. O αληθινός πνευματικός αναζητητής, παρόλο που δεν επιζητά να υποφέρει, δεν αισθάνεται πικρία για τις δυσκολίες που έρχονται στο δρόμο του, γιατί γνωρίζει πως είναι σταλμένες από την ίδια τη ζωή για να τον βοηθήσουν να κάνει το επόμενο βήμα μπροστά. Θα μπορούσαμε να δεχτούμε σαν γενικό κανόνα πως η ζωή μάς δίνει πάντα, ακριβώς ό,τι χρειαζόμαστε σε κάθε στιγμή για να διδαχτούμε αυτά που πρέπει. Ίσως αυτά να μην είναι οι εμπειρίες ή τα μαθήματα που θα μας άρεσε να μάθουμε, αλλά είναι σίγουρα αυτά που χρειαζόμαστε να μάθουμε. Αυτό μου θυμίζει μία ιστορία που αφορά την Αγία Τερέζα. Την κάλεσαν να πάει να βοηθήσει έναν πολύ άρρωστο άνθρωπο, ένα βράδυ 144 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

145 που είχε μια τρομερή καταιγίδα. Στη μέση του δρόμου τα άλογα γλίστρησαν και το αμάξι της αναποδογύρισε στη λάσπη. Kαθώς βρέθηκε πεσμένη μέσα στη λάσπη, βρεγμένη μέχρι το κόκαλο, γύρισε το βλέμμα της προς τον ουρανό και ρώτησε: Θεέ μου, πήγαινα να βοηθήσω ένα από τα παιδιά σου. Γιατί μου το έκανες αυτό; Άκουσε μία φωνή να της απαντάει: Mα Tερέζα, έτσι φέρομαι σε όλους τους φίλους μου. Με μια σπίθα χιούμορ στα μάτια γύρισε και απάντησε: Ναι, Θεέ μου, γι αυτό έχεις τόσο λίγους φίλους. Όχι Τιμωρία, αλλά Ευκαιρία Είναι ατυχές ότι ερμηνεύουμε τις δυσκολίες της ζωής σαν τιμωρία. Ένας πατέρας δεν θέλει να τιμωρεί το παιδί του. Πονάει όταν τιμωρεί το παιδί του. Το κάνει μόνο όταν πιστεύει ότι αυτό θα διδάξει το παιδί του κατά κάποιο τρόπο. O σκοπός του είναι πάντα η εκπαίδευση του παιδιού, η ανάπτυξη, η ωρίμανση, η εξέλιξη και η βελτίωσή του. Τώρα που καταλαβαίνουμε το νόμο του Kάρμα, μπορούμε να αντιληφθούμε ότι το Θείο δεν είναι υπεύθυνο για τα γεγονότα που μας συμβαίνουν. Είναι απλούστατα οι δικές μας σκέψεις, λόγια και πράξεις, που επιστρέφουν σ εμάς σαν αποτελέσματα και ευκαιρίες να μάθουμε. Είμαστε οι δημιουργοί αυτού που μας συμβαίνει. Η Οικουμενική Συνειδητότητα είναι ο αντικειμενικός παρατηρητής όλων αυτών. Όταν καταλάβουμε ότι είμαστε στ αλήθεια αυτοί οι παρατηρητές, τότε θα απελευθερωθούμε από το παιχνίδι. Έτσι, όταν μας δοκιμάζει η ζωή, ας θυμόμαστε ότι αυτό που μας συμβαίνει μας προσφέρει μια ευκαιρία να αναπτυχθούμε και να μάθουμε περισσότερα για τον εαυτό μας και τη φύση της πραγματικότητας. Αντί να ανησυχούμε, να φοβόμαστε, να αισθανόμαστε ανήμποροι, αδικημένοι ή θυμωμένοι, μπορούμε να διοχετεύσουμε την ενέργειά μας στο να ανακαλύψουμε αυτό που προσπαθεί η ζωή να μας μάθει μ αυτό το γεγονός ή την κατάσταση. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 145

146 Ισορροπώντας τους Λογαριασμούς O Ralph Waldo Emerson έχει πει: «Αν βάλετε μια αλυσίδα γύρω από το λαιμό ενός σκλάβου, η άλλη άκρη της δένεται γύρω από το δικό σας λαιμό.» O Αβραάμ Λίνκολν συμφωνεί πως: «Αυτός είναι ένας κόσμος ανταμοιβής και αυτός που δεν θα ήθελε να είναι σκλάβος πρέπει να συμφωνεί να μην έχει σκλάβους.» Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάρμα με κάποιον άλλον άνθρωπο. Όλο το κάρμα εμπεριέχεται μέσα στον ίδιο άνθρωπο. H καρμική επιστροφή της καλοσύνης ή του κακού δεν χρειάζεται να επιστρέψει από το ίδιο άτομο προς το οποίο έχει εκφραστεί. Mπορούμε να βοηθήσουμε έναν άνθρωπο και να βοηθηθούμε από έναν άλλον. Mπορεί να βλάψουμε κάποιον και να μας βλάψει κάποιος άλλος. Το κάρμα μας είναι με τον εαυτό μας. Αν βλάψουμε κάποιον και μας συγχωρήσει, μπορεί να χρειαστεί να δουλέψουμε αυτό το κάρμα με κάποιον άλλον. Mε τον ίδιο τρόπο, όταν συγχωρούμε κάποιον γι αυτό που μας κάνει, ελευθερωνόμαστε από το νόμο της δράσης και της αντίδρασης μ αυτόν τον άνθρωπο. Αν τώρα αυτός θέλει να συνεχίσει να παίζει αυτό το παιχνίδι, κάποιος άλλος θα πάρει τη θέση μας, κάποιος που ακόμη χρειάζεται αυτό το μάθημα. Κανένας άλλος δεν δημιουργεί το κάρμα μας (ούτε καν οι γονείς μας). Ούτε εμείς δημιουργούμε κάρμα για κανέναν άλλον. Επειδή ο νους μας δεν είναι αρκετά δυνατός για να εισχωρήσει στα ανώτερα επίπεδα του είναι μας, όπου οι αναμνήσεις από παλιές ζωές είναι προσιτές, πρέπει να δεχτούμε τυφλά, πως υπάρχει ένας δίκαιος νόμος που καθορίζει τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας στη ζωή. Μπορούμε να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα: 1) Όλες οι εμπειρίες είναι αποτέλεσμα καρμικών παραγόντων. 2) O μέσος άνθρωπος είναι ανίκανος να δει τη σχέση ανάμεσα στη δράση του παρελθόντος και την αντίδραση του παρόντος. 3) Εγωκεντρικές, εγωιστικές πράξεις, φέρνουν πόνο και βάσανα. Ανιδιοτελείς, αλτρουιστικές πράξεις, φέρνουν χαρά. 146 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

147 4) Mε τη βοήθεια της καρμικής ανταπόδοσης, μπορούμε να μάθουμε και να εξελισσόμαστε. 5) Έχουμε την ελεύθερη επιλογή να μάθουμε ή να μην μάθουμε από αυτό που συμβαίνει. 6) Αν μάθουμε το μάθημα το κάρμα μπορεί να μην χρειάζεται πια. 7) Όλα τα πλάσματα είναι από τη φύση τους καλά, μόνο οι πράξεις τους μπορεί να είναι βλαβερές. 8) Δεν υπάρχει αυτό που λέμε αδικία. Συσσωρευτική Γνώση Αυτή η γνώση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας, τόσο στην υλική όσο και στην πνευματική ζωή. Δύο άνθρωποι μπορεί να κάνουν την ίδια προσπάθεια και να έχουν διαφορετικό βαθμό επιτυχίας, ανάλογα με τις προσπάθειες που έχουν κάνει σε προηγούμενες ζωές τους. Mπορεί πραγματικά να κάνει κάποιος μεγάλη προσπάθεια και να μην πετύχει τόσο, όσο ένας άλλος που κάνει μικρή προσπάθεια. Το αποτέλεσμα δεν εξαρτάται από την προσπάθεια αυτής της ζωής μόνο, αλλά ακόμα περισσότερο από τη συνολική προσπάθεια πολλών ζωών. Έτσι μπορούμε να πάρουμε πάνω μας ολόκληρη την ευθύνη για τις εμπειρίες της ζωής μας, γιατί τις έχουμε δημιουργήσει με τις ίδιες μας τις πράξεις στο παρελθόν. Ακόμα και όταν λέμε «είναι θέλημα Θεού», είναι σαν να αποφεύγουμε την ευθύνη πως εμείς οι ίδιοι είμαστε η αιτία αυτής της κατάστασης. Aς θυμόμαστε, λοιπόν, ότι αυτά που συμβαίνουν σ εμάς και τους αγαπημένους μας, καθώς και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας, δεν είναι αποτέλεσμα προσπαθειών αυτής της ζωής μόνο. Οι προσπάθειες αυτής της ζωής είναι σημαντικές και πρέπει να γίνονται και για την υλική επιβίωσή μας και για την πνευματική μας ανάπτυξη, αλλά δεν είναι οι μόνοι παράγοντες που θα καθορίσουν τα αποτελέσματα. Yπάρχουν κι άλλοι παράγοντες και ένας από αυτούς είναι το παρελθόν μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 147

148 Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν συνειδητοποιήσει τις ικανότητες και τα ταλέντα που έχουν ήδη αναπτυχθεί και περιμένουν μέσα τους μια πολύ μικρή προσπάθεια να τα ξυπνήσει. Έχουμε πολύ περισσότερο εσωτερικό δυναμικό απ ό,τι φανταζόμαστε. Εκτός από την πνευματική μας φύση, έχουμε και τις εμπειρίες και τις προσπάθειες από προηγούμενες ζωές. H επίδραση του κάρμα δεν είναι μόνο δυσάρεστη. Είναι επίσης η μεταφορά των παλαιών θετικών δραστηριοτήτων μας στο παρόν και στο μέλλον. Κάτι που μαθαίνουμε δεν χάνεται ποτέ. Οτιδήποτε έχουμε μάθει βρίσκεται καταγραμμένο στο αιτιατό μας σώμα. Ο Πλάτων πίστευε ότι δεν μαθαίνουμε στην πραγματικότητα, αλλά θυμόμαστε απλώς αυτά που ήδη γνωρίζουμε. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα: «Έτσι, λοιπόν, η ψυχή που είναι αθάνατη, έχει γεννηθεί πολλές φορές κι έχει δει ό,τι υπάρχει, είτε σ αυτό τον κόσμο είτε στον κάτω κόσμο, γνωρίζει τα πάντα. Kαι δεν είναι περίεργο που μπορεί να θυμηθεί όλα όσα έχει γνωρίσει για την αρετή και για όλα τ άλλα. Επειδή, εφόσον όλη η φύση μοιάζει και η ψυχή έχει μάθει για όλα τα πράγματα, δεν έχει καμία δυσκολία να φέρει στο φως ή, όπως λένε οι άνθρωποι, να μάθει από μια ενθύμηση όλα τα άλλα, αν ο άνθρωπος είναι επίμονος και δεν λιποψυχήσει, γιατί κάθε αναζήτηση και κάθε μάθηση δεν είναι παρά ενθύμηση.» Οι Τρεις Αιτίες της Προσωπικής Πραγματικότητας Ας κάνουμε εδώ μια σύντομη διευκρίνιση. Yπάρχουν τρεις παράγοντες που δημιουργούν την πραγματικότητά μας στο παρόν. Προέρχονται βασικά από την ίδια πηγή, αλλά εκδηλώνονται λίγο διαφορετικά μέσα από τη διάσταση του χρόνου (που ας θυμόμαστε δεν είναι παρά ένα δημιούργημα του νου). Όταν ο χρόνος εξαφανίζεται, αυτά τα τρία γίνονται πάλι ένα. Αυτά τα τρία, αποτελούν την έκφραση της συνειδητότητάς μας που βρίσκεται σε μια διαδικασία εξέλιξης. H αιτία της πραγματικότητάς μας είναι η συνειδητότητά μας. H ίδια η επίγνωσή μας προβάλλει την πραγματικότητα που αντιλαμβανόμαστε, όπως ένα μηχάνημα προβολής προβάλλει εικόνες στην οθόνη. 148 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

149 Ποιοι όμως είναι αυτοί οι τρεις παράγοντες; Έχουμε ήδη αναφερθεί σε αυτούς. O ένας είναι το παρελθόν, όπως ήδη αναφέραμε. Οι παλιές μας σκέψεις, τα λόγια και οι πράξεις, προβάλλονται τώρα στην οθόνη της ζωής, δημιουργώντας την τωρινή πραγματικότητα. O δεύτερος είναι το σύστημα πεποιθήσεων που έχουμε τώρα. Οι πεποιθήσεις, σκέψεις, αξίες, συναισθήματα, προκαταλήψεις, προσδοκίες, επιθυμίες και συνήθειες που καταδυναστεύουν το νου μας τώρα, προβάλλονται, επίσης, πάνω στην οθόνη αυτής της ζωής μας. Έτσι, αυτό που βιώνουμε μπορεί να μην είναι «κάρμα» από το παρελθόν, αλλά αποτέλεσμα του σημερινού συστήματος πεποιθήσεών μας. Για παράδειγμα, μπορεί να βιώνουμε μια απόρριψη ή μια ανταγωνιστική συμπεριφορά από κάποιον. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να μην είναι αποτέλεσμα κάποιας παλιάς συμπεριφοράς μας, αλλά μια αντανάκλαση των σημερινών πεποιθήσεών μας σχετικά με τον εαυτό μας, τους άλλους και τη φύση της πραγματικότητας. Αν πιστεύουμε πως δεν αξίζουμε να μας σέβονται ή ότι υπάρχει πολλή αδικία στη ζωή ή ότι οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να μας αγαπήσουν και να μας φερθούν σωστά, τότε θα προσελκύσουμε ακριβώς αυτή τη συμπεριφορά από τους ανθρώπους. Mπορεί να προσελκύσουμε την έλλειψη σεβασμού, την αποτυχία και μια ποικιλία από καταστροφές, όχι γιατί είναι το κάρμα μας, αλλά γιατί είναι το προϊόν των σημερινών συνειδητών και υποσυνείδητων πεποιθήσεών μας. Γι αυτό το λόγο, δεν πρέπει να δεχόμαστε πολύ απλά αυτό που συμβαίνει στη ζωή μας, χωρίς εσωτερική διερεύνηση και προσπάθεια να το αλλάξουμε. Έχουμε υποχρέωση να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε την καλύτερη δυνατή ζωή για τον εαυτό μας και τους άλλους. Σ αυτή την προσπάθεια, όμως, χρειάζεται να είμαστε αποταυτισμένοι από το αποτέλεσμα της προσπάθειας, γιατί γνωρίζουμε ότι θα είναι πάντοτε το τέλειο αποτέλεσμα του συνδυασμού των παλαιών και σημερινών πράξεών μας. Mπορούμε να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας, αν πιστεύουμε σ αυτές, δεχόμενοι πάντα ότι είναι σωστά τα αποτελέσματα. O τρίτος παράγοντας που δημιουργεί τη σημερινή μας πραγματικότητα, είναι οι στόχοι που έχουμε βάλει για τη διαδικασία της εξέλιξης σ αυτή τη ζωή. Έχουμε ήδη αναφερθεί σε αυτό αρκετές φορές. Αν θέλουμε να μάθουμε πώς να έχουμε εσωτερική ασφάλεια, θα «φρον- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 149

150 τίζουμε» να μην έχουμε κανέναν, πάνω στον οποίο να μπορούμε να βασιστούμε. Έτσι θα έχουμε την ευκαιρία να αναπτύξουμε εσωτερική ασφάλεια. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι οι ανώτεροι στόχοι της πνευματικής εξέλιξης εξυπηρετούνται καμιά φορά από ειδικές διδακτικές καταστάσεις, που οι περισσότεροι θα θεωρούσαν τιμωρία ή αδικία. Ασφαλώς όμως δεν είναι. Ακριβώς όπως και ο γιατρός δεν τιμωρείται με τα διαγωνίσματα και τις προσπάθειες που χρειάζεται να κάνει, έτσι και ο πνευματικός αναζητητής δεν τιμωρείται. Αυτές είναι απλώς οι διδακτικές καταστάσεις που χρειάζεται κάποιος, ο οποίος θέλει να πετύχει έναν υψηλό στόχο. Θα μπορούσαμε λοιπόν να υποθέσουμε, ότι αυτές οι δύσκολες εμπειρίες της ζωής δεν είναι τόσο αποτέλεσμα παλιού Kάρμα, όσο η επιλογή της ψυχής για περισσότερη ανάπτυξη. Το πιθανότερο είναι βέβαια η ψυχή να έχει ξεχάσει αυτές τις επιλογές της. Mπορεί να αισθάνεται κάποιος αδικημένος στην αρχή, αλλά σταδιακά βρίσκει τον τρόπο να βγει «έξω από τη σπηλιά και μέσα στο φως». Mετά, βλέπει πολύ καθαρά ότι όλα αυτά είναι για το πνευματικό του όφελος. Τι Σημαίνουν Όλα Αυτά; Πώς θα ήταν η ζωή μας, αν μπορούσαμε να συνειδητοποιούμε πραγματικά αυτές τις αλήθειες, συνεχώς; 1) Δεν θα αισθανόμαστε ποτέ αδικημένοι. Θα θυμόμαστε πάντοτε ότι είμαστε οι μοναδικοί δημιουργοί της προσωπικής μας πραγματικότητας. Δημιουργούμε αυτό που μας συμβαίνει με έναν από τους τρεις τρόπους που αναφέραμε πιο πάνω. Ευθυνόμαστε ακόμα και για τον τρόπο που ερμηνεύουμε αυτά τα γεγονότα και τα αντίστοιχα συναισθήματα που δημιουργούμε μέσα μας μ αυτά τα ερεθίσματα. Είναι σαν να γράφουμε ένα σενάριο, να παίζουμε το ρόλο και να αισθανόμαστε αδικημένοι από το ρόλο που εμείς δώσαμε στον εαυτό μας. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι το μάθημα δεν είναι πάντα να αποδεχόμαστε μία δυσάρεστη κατάσταση. Πολύ συχνά το μάθημα είναι να μην αποδεχόμαστε, αλλά να αποκτήσουμε την εσωτερική δύναμη και 150 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

151 το θάρρος που χρειαζόμαστε, για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση πιο δυναμικά και να την αλλάξουμε. Δεν βοηθάμε τους ανθρώπους να αναπτυχθούν, όταν τους επιτρέπουμε να μας φέρονται χωρίς σεβασμό. Mπορεί να είναι το κάρμα μας ή μπορεί να είναι μια δοκιμασία για την αληθινή αγάπη, να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση χωρίς φόβο και να κερδίσουμε τον σεβασμό του άλλου δυναμικά. Yπάρχουν καταστάσεις που μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε και άλλες που μαθαίνουμε να προσπαθούμε δυναμικά. Τις περισσότερες φορές χρειάζεται ένας συνδυασμός και των δύο. 2) Δεν θα φοβόμαστε ποτέ το μέλλον ή πώς θα έρθουν τα πράγματα, γιατί θα γνωρίζουμε ότι όλα θα συμβούν ακριβώς όπως πρέπει για τη διαδικασία της πνευματικής μας εξέλιξης. Θα προσπαθούμε να καλυτερεύσουμε τη ζωή μας, αλλά θα έχουμε εμπιστοσύνη ότι αυτό που θα γίνει θα είναι το «καλύτερο». 3) Θα αισθανόμαστε σιγουριά για το μέλλον των αγαπημένων μας. Δε θα ανησυχούμε γι αυτούς, γιατί θα γνωρίζουμε ότι είναι αθάνατες ψυχές στη διαδικασία της εξέλιξης. Θα θυμόμαστε ότι αυτοί έχουν γράψει το σενάριό τους και πρέπει να το παίξουν. Θα τους βοηθάμε μ όποιον τρόπο μπορούμε, αλλά δεν θα ανησυχούμε ούτε θα φοβόμαστε γι αυτούς. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί όταν φοβόμαστε για κάποιον, του δίνουμε το υποσυνείδητο μήνυμα ότι δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην εσωτερική του δύναμη και διάκριση. Αυτό συμβαίνει ανεξάρτητα από το αν εκφραζόμαστε ανοιχτά ή όχι. 4) Δεν θα μπορούμε να κρατάμε μέσα μας πόνο, θυμό ή μίσος, γιατί θα συνειδητοποιούμε ότι κανείς δεν μας έχει κάνει ποτέ τίποτα που δεν δημιουργήσαμε μόνοι μας. Ακόμη κι αν κάποιος ήθελε να μας βλάψει, δεν θα μπορούσε να το κάνει, αν εμείς οι ίδιοι δεν δημιουργούσαμε το γεγονός μ έναν από τους τρεις τρόπους που είπαμε. Πρέπει να θυμόμαστε πως οι άλλοι είναι απλώς το όργανο μέσα από το οποίο γίνονται τα πράγματα. Δεν είναι ποτέ η αιτία. Το παλιό, τωρινό και μελλοντικό περιεχόμενο του νου μας είναι η μοναδική αιτία της προσωπικής μας πραγματικότητας. 5) Δεν θα φοβόμαστε ποτέ να ξεκινήσουμε μία καινούργια δραστηριότητα, γιατί θα έχουμε συνειδητοποιήσει ότι δεν χάνεται ποτέ ό,τι μαθαίνουμε. Θα γνωρίζουμε πια ότι όλα καταγράφονται στο Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 151

152 αιτιατό σώμα και ότι τα ταλέντα και η γνώση συσσωρεύονται από ζωή σε ζωή. Έτσι δεν είναι παράλογο να αρχίσει κάποιος πιάνο στα ογδόντα. 6) Δεν θα αισθανόμαστε ποτέ ζήλια η φθόνο, γιατί θα γνωρίζουμε ότι ο καθένας μας έχει ακριβώς αυτό που χρειάζεται για την εξέλιξή του. Δεν θα μπορούσαμε να αναπτυχθούμε ικανοποιητικά με τις συνθήκες ζωής ενός άλλου. Θα θυμόμαστε, επίσης, ότι αυτές οι καταστάσεις δεν είναι τυχαίες, ούτε μοιράζονται από έναν άδικο Θεό, αλλά είναι προσωπικές μας δημιουργίες. Αν δεν μας αρέσει η προσωπική μας κατάσταση, δεν έχουμε παρά να αρχίσουμε να δημιουργούμε μία άλλη. 7) Θα αναπτύξουμε υπομονή με τις προσπάθειές μας σ όλα τα επίπεδα, υλικά, κοινωνικά, οικονομικά και πνευματικά, γιατί θα γνωρίζουμε ότι τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας εξαρτώνται επίσης από προηγούμενους και άλλους παράγοντες, που δεν συνειδητοποιούμε. Θα εξακολουθούμε, λοιπόν, να προσπαθούμε όσο καλύτερα μπορούμε, ενώ θα είμαστε χαλαροί και υπομονετικοί για τα αποτελέσματα. Δεν θα χάνουμε την εμπιστοσύνη μας ούτε θα παραιτούμαστε από την προσπάθεια. 8) Θα μάθουμε να είμαστε πιο εκλεκτικοί στην επιλογή των πράξεων και των δραστηριοτήτων μας. Επειδή θα γνωρίζουμε, πως οτιδήποτε κάνουμε δημιουργεί μία αντίδραση, θα προτιμούμε οι πράξεις μας να είναι σύμφωνες με τους βασικούς νόμους του σύμπαντος. 9) Θα αγαπάμε και θα χαιρόμαστε τη ζωή πολύ περισσότερο, εξαιτίας όλων αυτών των αλλαγών. Δεν θα φοβόμαστε το θάνατο, γιατί θα γνωρίζουμε ότι είναι μια συνέχεια σε άλλο επίπεδο. Θα χαιρόμαστε τη ζωή χωρίς να φοβόμαστε το θάνατο! Και ξανά, δεν είναι απαραίτητο να πιστεύουμε στις έννοιες του κάρμα και της μετενσάρκωσης. Αυτές απλώς εξηγούν πολλά φαινόμενα που δεν εξηγούνται αλλιώς. Αν έχετε μια άλλη αντίληψη, που εξηγεί καλύτερα τα φαινόμενα της ζωής σας και των άλλων, διατηρήστε τη δική σας αντίληψη. 152 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

153 Κεφάλαιο 18 Τα Δώδεκα Πρωταρχικά Μαθήματα Ζωής Πληροφορίες για Διευκόλυνση της Ανθρώπινης Εξέλιξης Εδώ σας παρουσιάζουμε μια σύντομη εξήγηση των βασικών μαθημάτων της ψυχής σύμφωνα με τον Steve Rother στο βιβλίο του «Πνευματική Ψυχολογία». Πρόκειται για μια επικοινωνία του με «Την Ομάδα» ψυχών, συγκεκριμένα σε σχέση με τα δώδεκα βασικά μαθήματα στη διαδικασία της εξέλιξής μας. Εστιάζεται στο να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τα συγκεκριμένα μαθήματα ζωής που έχει ο καθένας μας μοναδικά επιλέξει στη διάρκεια της ζωής του. Σύμφωνα με την «Ομάδα», στην πραγματικότητα επιλέγουμε τα γεγονότα και τις συνθήκες της γέννησής μας και των πρώτων παιδικών χρόνων μας για να προκαλέσουμε τον εαυτό μας να αναπτύξει ορισμένες πνευματικές ποιότητες. Επιλέγουμε αυτές τις καταστάσεις και ακόμη και ορισμένα σωματικά, συναισθηματικά και νοητικά «εμπόδια» προς αυτές τις πνευματικές ποιότητες μέσα από «πνευματικά ή υποσυνείδητα συμβόλαια» με την οικογένειά μας, τους άλλους, ακόμη και με το σώμα και το νου μας, για να δημιουργήσουμε τις «συνθήκες» που επιλέγουμε για να συνεχίσουμε την πορεία της εξέλιξής μας. Ακολουθεί ένας κατάλογος αξιωμάτων που αναφέρονται από τον Rother σ αυτό το βιβλίο: Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 153

154 Στην πραγματικότητα είμαστε πνευματικά όντα που βιώνουν τη ζωή με ανθρώπινη μορφή. Είμαστε απλά ενέργεια, η οποία δεν μπορεί ποτέ να πεθάνει, αλλά μπορεί μόνο να αλλάζει μορφές. Επομένως, σ αυτή την εργασία υπάρχουν πολλές αναφορές στη μετενσάρκωση. Βιώνουμε τη ζωή μέσα σ ένα πεδίο πολικότητας, κι έτσι βλέπουμε τον εαυτό μας διαχωρισμένο από τους άλλους, όταν στην πραγματικότητα είμαστε αδιαχώριστοι. Επομένως, έννοιες του καλού και του κακού, του σωστού και του λάθους, του μαύρου και του άσπρου, της αγάπης και του φόβου κλπ, είναι όλες ψευδαισθήσεις της πολικότητας. Η ανθρωπότητα υφίσταται ένα κβαντικό άλμα στην εξέλιξή της, που μας κάνει να αναζητούμε υψηλότερες αλήθειες για να υποστηρίξουμε την πρόσφατα ανυψωμένη κατάσταση της ύπαρξής μας. Το ανθρώπινο πνεύμα είναι μια απίστευτα ισχυρή δύναμη δημιουργίας, κι έτσι η ζωή είναι απλά μια αυτοπραγματοποιούμενη προφητεία. Θα πρόσθετα σ αυτά τις ακόλουθες έννοιες που επαναλαμβάνονται συχνά στο βιβλίο και με τις οποίες συμφωνώ. Σαν ψυχές, κάνουμε «συμφωνίες με τα μέλη της οικογένειάς μας και άλλους σημαντικούς ανθρώπους, ώστε να μας δώσουν, χωρίς να το ξέρουν, τις εμπειρίες που χρειαζόμαστε. Μπορεί να «υπογράψουμε» μαζί τους συμβόλαιο να μας αγαπούν, να μας φροντίζουν και να μας στηρίζουν, να αγαπάμε ο ένας τον άλλο, να πάρουμε διαζύγιο, να αρρωστήσουμε, να μας απορρίψουν, να μας βλάψουν ή να βλάψουν τον εαυτό τους, ή να αφήσουν το σώμα τους σ ένα πρώιμο στάδιο της ανάπτυξής μας. Τέτοιες επιλογές προκαλούν αυτό που αποκαλούμε «ενεργειακές σφραγίδες» που επηρεάζουν την προσωπικότητά μας σε αρχικά στάδια της ανάπτυξής μας. Αυτές οι ενεργειακές σφραγίδες μπορούν να θεραπευτούν, αν χρησιμοποιήσουμε την ελεύθερη βούλησή μας. Αυτό είναι το μάθημα που έχουμε στήσει, αλλά δεν είμαστε αναγκασμένοι να το μάθουμε. 154 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

155 Επιλέγουμε, επίσης, να φέρουμε μαζί μας σωματικά ή νοητικά εμπόδια, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να αναπτύξουμε πνευματικές ποιότητες για την αντιμετώπισή τους. Τέτοια εμπόδια, με τα οποία ενσαρκωνόμαστε ονομάζονται «ενεργειακές μήτρες», ώστε να είμαστε «δεμένοι» κατ αυτό τον τρόπο με ή χωρίς παιδικές εμπειρίες που μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξή τους. Σύμφωνα με τον Rother και την «Ομάδα», αυτές οι ενεργειακές μήτρες μερικές φορές δεν μπορούν να αλλάξουν ή να θεραπευτούν, αλλά μόνο να υποταχτούν. Και αυτό, επίσης, απαιτεί την ελεύθερη βούλησή μας. Επομένως, οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή μας προκαλείται από τις επιλογές μας. Αυτό είναι δύσκολο να το δεχτούμε οι περισσότεροι από μας. Προτιμούμε να νιώθουμε ότι είμαστε θύματα των ανθρώπων και των δυνάμεων γύρω μας, συμπεριλαμβάνοντας τη φύση και το Θεό. Δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε ότι επιλέγουμε να γεννηθούμε με σωματικά ή συναισθηματικά προβλήματα ή ευαισθησίες για να δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να μάθει ορισμένα πνευματικά μαθήματα, που το σπουδαιότερο είναι ότι είμαστε πολύ πιο μεγαλοπρεπείς, πιο ισχυρές και πολύ ομορφότερες υπάρξεις απ όσο μπορούμε να φανταστούμε. Οι περισσότεροι από μας απορρίπτουμε την ιδέα ότι επιλέγουμε τους γονείς μας και κάνουμε μαζί τους συγκεκριμένες συμφωνίες ή συμβόλαια ψυχής να συμπεριφέρονται με ορισμένους τρόπους, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να αναπτύξουμε καταρχήν κάποια συναισθηματικά, νοητικά και σωματικά προβλήματα και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα προβλήματα σαν βάσεις προς μια υψηλότερη, καθαρότερη αντίληψη του ποιοι είμαστε και ποιος είναι ο σκοπός της ζωής μας. Σε όλο αυτό έχουμε απόλυτα ελεύθερη βούληση να μάθουμε ή όχι οποιοδήποτε από αυτά τα προγραμματισμένα μαθήματα. Δεν αναγκαζόμαστε να αποδεχτούμε κάποια μαθήματα. Έχουμε ελεύθερη βούληση να μην δεχτούμε αυτό που έχουμε αρχικά επιλέξει και να καλλιεργήσουμε πόνο, φόβο, αδυναμία, αδικία, θυμό, πίκρα και μίσος αντί για αποδοχή, κατανόηση, υπευθυνότητα, συγχώρεση, ευγνωμοσύνη και αγάπη. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 155

156 Γενικά μαθήματα Ακολουθούν οι ποιότητες των μαθημάτων ζωής που η ψυχή θέλει να αναπτύσσει, σύμφωνα με την Ομάδα. Σε μεγάλο βαθμό αυτές οι ποιότητες είναι παρόμοιες με εκείνες τις πνευματικές ποιότητες που προτείνονται από το βιβλίο «The Healing Code» του Alex Loyd, που επίσης καταγράφονται πιο κάτω. Καθώς οι δύο κατάλογοι καλύπτουν εν μέρει ο ένας τον άλλο, έχουμε αριθμήσει τις ποιότητες του ενός καταλόγου που σχετίζονται με τις ποιότητες του άλλου: Σύμφωνα με την Πνευματική Ψυχολογία του Rother Αποδοχή (1) Προσαρμοστικότητα (7, 10) Είναι (12, 6) Επιείκεια (8, 9) Επικοινωνία Δημιουργία (5) Καθορισμός (4) Ακεραιότητα (3) Αγάπη (1, 2) Εμπιστοσύνη (10) Αλήθεια (3) Χάρη (11, 12) Σύμφωνα με το Θεραπευτικό Κώδικα του Alex Loyd Αγάπη (9, 1) Συγχώρεση (1) Αλήθεια (11) Μη βλαπτικότητα (9, 12) Χαρά (6) Ειρήνη (3, 12) Υπομονή (2) Καλοσύνη (4) Ηθικότητα (4) Εμπιστοσύνη (10, 2) Ταπεινοφροσύνη (12) Αυτοέλεγχος (3, 8, 12) 156 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

157 Σε σχέση με καθένα από τα 12 βασικά μαθήματα ζωής, όπως περιγράφονται από την «Ομάδα» ή από τον Alex Loyd, μπορεί να έχουμε στήσει καταστάσεις ζωής για να μάθουμε κάποια από τα ακόλουθα μαθήματα: Όταν έχουμε επιλέξει μια ενεργειακή σφραγίδα από παιδικές εμπειρίες, τότε το μάθημα μας θα είναι: Να μάθουμε να θεραπεύουμε και να υπερβαίνουμε όλες τις προηγούμενες εμπειρίες και να αφήνουμε φόβους, λανθασμένες πεποιθήσεις και αρνητικές κυτταρικές μνήμες που εμποδίζουν τη σύνδεσή μας με τη συγκεκριμένη πνευματική ποιότητα που θέλουμε να αναπτύξουμε. Όταν έχουμε φέρει μια ενεργειακή μήτρα μαζί μας από το αιτιατό σώμα μας και τις προηγούμενες ζωές μας, τότε τα μαθήματά μας μπορεί να είναι κάποια από τα ακόλουθα: Μπορεί να χρειάζεται απλά να μάθουμε να αποδεχόμαστε αυτό το κομμάτι του εαυτού μας που έχει δυσκολία να εκδηλώσει αυτή την ποιότητα και να μάθουμε να αγαπάμε και να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και να ζούμε παράλληλα με αυτή την αναπηρία. Ένα παράδειγμα μπορεί να είναι να ζούμε μ ένα φόβο ή αμφιβολία και να προχωρούμε μπροστά κάνοντας αυτό που φοβόμαστε ή αμφισβητούμε. Το αποκαλώ να ζεις παράλληλα με το φόβο. Μπορούμε να του μιλάμε και να του εξηγούμε ότι θέλουμε να εκφράσουμε αυτή την ποιότητα που φοβάται, επειδή είναι πολύ σημαντική για μας. Αυτό μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε άλλο εμπόδιο. Να βρούμε ένα τρόπο ζωής ή ένα είδος εργασίας που μας επιτρέπει να χρησιμοποιούμε θετικά τις τάσεις μας και να ωφεληθούν ο εαυτός μας και οι άλλοι από αυτά τα «αρνητικά» χαρακτηριστικά. Να αναπτύξουμε κατανόηση και ίσως να σχετιστούμε με τους ανθρώπους εκείνους που έχουν παρόμοια δυσκολία να εκδηλώσουν αυτές τις θετικές ή άλλες θετικές ποιότητες. Μπορούμε να καταλάβουμε πώς οι άλλοι είναι περιορισμένοι και να τους σεβόμαστε και να τους αγαπάμε με τους περιορισμούς τους, τους οποίους τώρα αποδεχόμαστε στον εαυτό μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 157

158 Αυξάνοντας την κατανόησή μας για τον εαυτό μας και τους άλλους, καθώς ανακαλύπτουμε τις εσωτερικές διεργασίες τέτοιων περιοριστικών συναισθημάτων, προχωράμε μπροστά στην αυτογνωσία μας. Αφού υποτάξουμε το συγκεκριμένο εμπόδιο, μπορούμε να αφοσιωθούμε στη βοήθεια των άλλων να κάνουν το ίδιο. 158 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

159 Κεφάλαιο 19 Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι βλάπτουν εμένα ή τους αγαπημένους μου; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 6 Πιθανόν να μας εκφράζουν ένας συνδυασμός από τις πιο κάτω πιθανότητες αλλά και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι βλάπτουν εμένα ή τους αγαπημένους μου; Θέλω να νιώθω φόβο για την ασφάλειά μου ή των αγαπημένων μου; Θέλω να τους βλάψω; Θέλω να τους κάνω να υποφέρουν; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 159

160 Θέλω να τους κρίνω ή να τους επιτίθεμαι; Θέλω να τους μισώ; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τους κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός ή να τους προκαλώ πόνο; Θέλω να τους τιμωρήσω; Θέλω να κρατώ το θυμό μου; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου και να τους πληγώνω ή να τους φοβερίζω; Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης; Θέλω να κάνω ένα Εγώ-μήνυμα σ αυτούς εξηγώντας πώς νιώθω και τι θέλω; Θέλω να τους ζητήσω να διορθώσουν ό,τι έχουν κάνει αν είναι δυνατό; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους ή να τους αγνοώ; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ανεξάρτητα από ό,τι έχουν κάνει; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς τους; 160 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

161 Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζουν κάποιο μέρος του εαυτού μου; Θέλω να τους συγχωρήσω; Θέλω να θυμάμαι ότι όλα αυτά είναι ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι εκείνοι απλώς παίζουν ένα ρόλο που εγώ τους έχω υποσυνείδητα δώσει; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι λέει ή κάνει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο για τη συμπεριφορά τους; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει; Θέλω να τους οραματίζομαι μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους, ενώ ταυτόχρονα ζητώ να αποδοθεί δικαιοσύνη; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 161

162 Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; ================ Ποιος θέλω να είμαι; Αυτή είναι η ερώτηση. Ποια είναι η απάντησή σου; 162 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

163 Κεφάλαιο 20 Τι Μπορούμε να Μάθουμε από Αυτά που μας Συμβαίνουν Σύμφωνα μ αυτά που έχουμε πει μέχρι τώρα, τα διάφορα γεγονότα στη ζωή μας είναι ακριβώς αυτά που εμείς έχουμε δημιουργήσει και επιλέξει, με τις αποφάσεις μας να μάθουμε μερικά μαθήματα και με δικές μας προηγούμενες επιλογές, σκέψεις και πράξεις. Η ιδέα είναι, πως είναι ακριβώς αυτά που χρειαζόμαστε για να συνεχίσουμε τη διαδικασία της εξέλιξης. Είναι πιο αποτελεσματικό να δούμε αυτά τα γεγονότα σαν πιθανές εμπειρίες μάθησης, παρά σαν κάποιο είδος ατυχίας ή τιμωρίας. Θα ήταν καλύτερα, αντί να βλέπουμε αυτά τα γεγονότα σαν κάτι που πρέπει να υποστούμε, για «να πληρώσουμε γι αυτά που έχουμε κάνει», να τα δούμε σαν ευκαιρίες που μας προσφέρει η ζωή, για να ωριμάσουμε συναισθηματικά, νοητικά και πνευματικά. Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, μπορούμε να επιλέξουμε πώς θα αντιδράσουμε. Μπορούμε να αντιδράσουμε με φόβο, με άρνηση, με επιθετικότητα ή με κάποιο είδος φυγής. Μπορούμε, όμως, να αντιδράσουμε ψάχνοντας για την εσωτερική δύναμη που χρειαζόμαστε για να ξεπεράσουμε το συγκεκριμένο πρόβλημα. H ελευθερία που έχουμε να αντιδράσουμε θετικά ή αρνητικά σε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός, θα εξαρτηθεί από το πόσο έχουμε απελευθερωθεί από τους φόβους μας και από το αν πιστεύουμε οι ίδιοι ότι είμαστε αδύναμοι και ο κόσμος γύρω μας γεμάτος κινδύνους. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 163

164 Βλέπουμε, λοιπόν, πάλι ότι η «ελεύθερη βούλησή» μας εξαρτάται απόλυτα από το βαθμό στον οποίο έχουμε αναπτύξει ελευθερία από τους προγραμματισμούς μας και τους συγκινησιακούς μηχανισμούς, από τους φόβους και τις προσδοκίες που μας αναγκάζουν να γινόμαστε ρομπότ, ανίκανα να συλλάβουν καν μια διαφορετική αντίδραση σ ένα συγκεκριμένο ερέθισμα. Έχουμε «ελεύθερη βούληση» μόνο αν έχουμε εργαστεί για να αναπτύξουμε αυτή τη «βούληση» ενάντια στη μηχανική και συνηθισμένη συναισθηματική, νοητική και σωματική λειτουργία. Αυτή την ελευθερία μπορεί να την αποκτήσει κανείς με την αυτοανάλυση και τη σοβαρή πνευματική προσπάθεια, μέσα από διάφορα συστήματα και τεχνικές. Αυτό που μπορούμε να μάθουμε από μια αρρώστια Ας πάρουμε μερικά παραδείγματα: H αρρώστια είναι ένα απ αυτά τα «μοιραία» συμβάντα στη ζωή μας που μοιάζει άλλες φορές να έχει σχέση με το πώς ζούμε τη ζωή μας και άλλες φορές να μην έχει. Ακόμη κι αυτοί που κάνουν ό,τι είναι σωστό για το σώμα και το νου τους, αρρωσταίνουν καμιά φορά ή παθαίνουν ατυχήματα. Άρα είναι κάτι που μπορούμε να ελέγξουμε κάπως, αλλά που δεν έχουμε τη δύναμη να ελέγξουμε τελείως. Μπορούμε, λοιπόν, να υποθέσουμε ότι μια αρρώστια έχει κάτι να μας διδάξει στις περισσότερες περιπτώσεις. Είτε για το τι κάνουμε, το οποίο δημιουργεί την έλλειψη ισορροπίας που αποκαλούμε αρρώστια είτε για τη συμπεριφορά και τις δυνάμεις που μπορούμε να αναπτύξουμε αντιμετωπίζοντάς την. Ας δούμε μερικά παραδείγματα από τα μαθήματα που μπορούμε να διδαχτούμε αντιμετωπίζοντας μια αρρώστια. 1. Μπορεί να μάθουμε πώς να διορθώσουμε τη διατροφή μας. Μπορεί να ανακαλύψουμε ότι ο τρόπος που τρώμε είναι η αιτία που το σώμα μας (άρα και ο νους μας) χάνει την ισορροπία ή τη ζωτικότητά του, οπότε θα είναι απαραίτητο να αλλάξουμε τις διατροφικές μας συνήθειες. Αυτές οι αλλαγές μπορούν μετά να αλλάξουν τη δόνηση ή την ποιότητα του σώματος και του νου, ώστε να γίνουν πιο ευαίσθητα σε ανώτερες πνευματικές ενέργειες, ευαίσθητες δυνάμεις και αλήθειες. M αυτό τον τρόπο βοηθάμε την εξέλιξή μας γενικά από την αντιμετώπιση μιας αρρώστιας. 164 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

165 2. Μπορεί να μάθουμε να χαλαρώνουμε και να πάψουμε να τρέχουμε συνεχώς. Να βρούμε έναν πιο αρμονικό ρυθμό ζωής, όπου δεν θα είμαστε ούτε υπερκινητικοί, ούτε αδρανείς. Αυτή η επανεκτίμηση της καθημερινότητας και του επιπέδου της δραστηριότητάς μας, θα χρησιμεύσει στη δημιουργία ενός μεγαλύτερου βαθμού γενικής αρμονίας, που θα ωφελήσει όλα τα επίπεδα και τις πλευρές της ζωής μας, συμπεριλαμβανομένων και των πνευματικών μας ικανοτήτων και των σχέσεών μας και όχι μόνο την κατάσταση του υλικού σώματος. Έτσι η αρρώστια έρχεται για να μας μάθει την αρμονία και τον ρυθμό, κάτι που μέχρι τώρα είχαμε αγνοήσει. 3. Είναι γνωστό ότι οι αρνητικές μας σκέψεις και αισθήματα όπως η ανησυχία, ο φόβος, η πικρία, η μεμψιμοιρία, η ζήλια, η αγωνία και η αδυναμία ή η ανικανότητα, παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στο βαθμό της αντίστασης που θα έχει το σώμα και ο νους απέναντι στην αρρώστια. Έτσι μια αρρώστια μπορεί να μας αναγκάσει να παρατηρήσουμε, να αναλύσουμε και να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε αυτές τις συναισθηματικές και νοητικές συνήθειες, ώστε να μπορέσουμε να γίνουμε καλά και να μείνουμε καλά. Αυτή η αλλαγή στο σχήμα των σκέψεών μας, βοηθάει πολύ να εξελιχτούμε συναισθηματικά, νοητικά και πνευματικά. 4. Μερικοί από μας χρειάζονται αυτό το μάθημα ταπεινοφροσύνης. Το γεγονός ότι ένα μικρόβιο τόσο μικρό, που δεν μπορούμε καν να δούμε, μας οριζοντιώνει, μας βάζει στη θέση μας, η ανάγκη να δεχτούμε βοήθεια από άλλους και η συνειδητοποίηση ότι αυτό το σώμα δεν είναι παρά μια προσωρινή ύπαρξη και μια εύθραυστη πραγματικότητα εδώ πάνω στη γη, μπορεί να δημιουργήσει μια πιο καθαρή αντίληψη της υλικής μας υπόστασης. Έτσι μπορούμε να μάθουμε την ταπεινοφροσύνη και να δούμε τη σχέση της προσωπικότητάς μας με το σύμπαν και τη ζωή από μια πιο σωστή προοπτική. 5. Μπορούμε να μάθουμε να δεχόμαστε την αγάπη και τη φροντίδα από τους άλλους. Μερικοί από μας είμαστε προγραμματισμένοι να δίνουμε μόνο και να μη δεχόμαστε. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι αλτρουισμός, αλλά μπορεί να είναι και εγωισμός. Μπορεί να μη θέλουμε να βρεθούμε σε θέση να «χρωστάμε» κάτι σε κάποιον. Μπορεί να αισθανόμαστε ότι πρέπει να δίνουμε περισσότερο απ όσο παίρνουμε, για να είμαστε «καλύτεροι» από τους άλλους ή να αξίζουμε την Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 165

166 εκτίμηση και την αγάπη τους. Έτσι, μέσα από μια αρρώστια, μερικοί μπορούν να μάθουν να δέχονται από τους άλλους βοήθεια ή ότι αξίζουν την αγάπη και την αποδοχή, ακόμη κι αν δεν μπορούν να ανταποδώσουν τίποτα. 6. Μια αρρώστια μπορεί να μας αναγκάσει να σταματήσουμε κάθε δραστηριότητα για ένα χρονικό διάστημα. Αυτή η ησυχία μπορεί να γίνει ένα ερέθισμα για βαθύτερη σκέψη γύρω από τη ζωή, γύρω από το τι κάνουμε, πού πάμε και αν κάνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε. Πολλοί άνθρωποι εμπλέκονται σ ένα τρόπο ζωής που βασίζεται σε ορισμένες ανάγκες για μια δεδομένη χρονική περίοδο, αλλά ενώ, με τα χρόνια που περνούν, καινούριες ανάγκες παίρνουν τη θέση των παλιών, δεν βρίσκουν το χρόνο να κάνουν τις αντίστοιχες αλλαγές στη ζωή τους. Έτσι η αρρώστια μάς δίνει συχνά την ευκαιρία να σταθούμε και να σκεφτούμε πιο σοβαρά γι αυτό που ζητάμε στη ζωή, και να αναρωτηθούμε αν προχωράμε σωστά προς αυτό το σκοπό. 7. Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί κι αναπτυχθεί πολλά συστήματα προβολής θετικής σκέψης. Αυτές οι τεχνικές νοητικής προβολής έχουν με επιτυχία δημιουργήσει αγωγές και θεραπείες για μια μεγάλη ποικιλία σωματικών προβλημάτων, από αρθριτικά μέχρι καρκίνο και υπέρταση. Τις τελευταίες δεκαετίες, χιλιάδες άνθρωποι σ όλο τον κόσμο παρακινήθηκαν, από την ανάγκη να γιατρέψουν τον εαυτό τους από κάποια αρρώστια ή πρόβλημα, να μάθουν να διοχετεύουν αυτές τις θετικές δυνάμεις. Και, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει με την αρρώστια, αυτή η καινούρια θετική δύναμη παραμένει σαν ένα διανοητικό χαρακτηριστικό, που μόλις αποκτήσαμε. Πολλοί άνθρωποι δεν θα είχαν ποτέ αναπτύξει αυτή τη νοητική δύναμη χωρίς το κίνητρο της αρρώστιας. 8. Χρειάζεται όλοι να παίξουμε έναν πιο δραστήριο ρόλο στη δημιουργία της υγείας και της ευτυχίας μας. Λίγοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι αυτοί οι ίδιοι είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για την υγεία, την ευτυχία, την αρμονία και την επιτυχία στη ζωή τους και ότι κανένας άλλος δεν μπορεί ούτε να τους τα δώσει, αλλά ούτε και να έχει την ευθύνη για το αν θα τα έχουν ή όχι στη ζωή τους. Κανένας άλλος δεν μπορεί να δημιουργήσει τη δική μας υγεία ή ευτυχία. Είναι δική μας ευθύνη. Μπορεί, λοιπόν, μια αρρώστια να είναι μια ευκαιρία για να συνειδητοποιήσουμε αυτό και να αναλάβουμε τελικά ένα δρα- 166 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

167 στήριο ρόλο στη δημιουργία της υγείας, της ευτυχίας και της αρμονίας μας. 9. Μια αρρώστια μπορεί να είναι μια ευκαιρία να εξετάσουμε και να επανεκτιμήσουμε τις αξίες μας στη ζωή. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν η αρρώστια μάς οδηγεί στη συνειδητοποίηση ότι αυτό το σώμα είναι μόνο προσωρινό και ότι οι μέρες μας εδώ σ αυτό τον πλανήτη είναι μετρημένες. Αυτή η καινούρια αντίληψη της ζωής γίνεται αιτία να εξετάσουμε βαθύτερα το σκοπό της ζωής γενικά, άρα και το σκοπό της δικής μας ζωής και πώς θα θέλαμε να τον πραγματοποιήσουμε. Πολλοί είναι οι άνθρωποι που μέσα από μια σοβαρή αρρώστια, ή μια εμπειρία που τους έφερε πολύ κοντά στο θάνατο, έκαναν ριζικές αλλαγές στη ζωή τους. 10. Όταν υπάρχει σοβαρός πόνος λόγω της αρρώστιας, μας δίνεται η ευκαιρία να μάθουμε να χειριζόμαστε τον πόνο. Ένας τρόπος να τον αντιμετωπίσουμε είναι να αποταυτιστούμε από την περιοχή που πονά. Όταν στρέφουμε την προσοχή μας αλλού, το μήνυμα του πόνου δεν κατακλύζει τη συνειδητότητά μας. Όταν μπορέσουμε να καταλάβουμε, και ακόμη περισσότερο να βιώσουμε, το γεγονός ότι η συνειδητότητά μας είναι ξεχωριστή από το σώμα μας, τότε θα μπορέσουμε να υπερβούμε τον πόνο. H εμπειρία αυτή, η ικανότητα να αισθανθούμε τη συνειδητή μας ύπαρξη σαν ανεξάρτητη από το υλικό μας σώμα, είναι ένα μεγάλο βοήθημα στον πνευματικό μας δρόμο. Αυτό το γεγονός εξετάζεται επιστημονικά τώρα, στις περιπτώσεις που οι άνθρωποι φτάνουν πολύ κοντά στο θάνατο και φεύγουν από το σώμα τους, το οποίο είναι συχνά κλινικά νεκρό, ενώ συγχρόνως έχουν απόλυτη αίσθηση του τι γίνεται και λέγεται. H συνειδητότητά τους λειτουργεί ανεξάρτητα από το νου, το νευρικό σύστημα και τις αισθήσεις. Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά πνευματικά μαθήματα: είμαστε πνεύμα και όχι ύλη. Είναι, επίσης, κάτι που μπορούμε να μάθουμε από την επαφή μας με την αρρώστια. 11. Πολλοί άνθρωποι στρέφονται στο Θείο όταν έχουν προβλήματα. Είναι λυπηρό ότι χρειάζεται να έχουμε προβλήματα για να αισθανθούμε την ανάγκη να επικοινωνήσουμε με μια τόσο σημαντική πλευρά της πραγματικότητάς μας, όπως είναι η δημιουργική δύναμη, η δύναμη που στηρίζει όλα όσα υπάρχουν. Μερικοί, όμως, χρειάζονται ένα σοβαρό πρόβλημα για να κοιτάξουν τα πράγματα πιο σοβαρά. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 167

168 Μια αρρώστια, λοιπόν, μπορεί να γίνει η αιτία για να αποκτήσει κάποιος μια βαθύτερη επαφή με το Θείο και να αναπτύξει αυτή τη σχέση πιο σοβαρά και συνειδητά. Μπορεί να ελπίζει κανείς ότι αυτή η συνήθεια θα συνεχιστεί και μετά, όταν δεν θα υπάρχει πια πρόβλημα. 12. Το να παραδίνεται κάποιος, όπως και το να προσπαθεί δυναμικά, είναι ποιότητες που πρέπει να μάθει και να τελειοποιήσει. Υπάρχουν στιγμές που χρειάζεται να συγκεντρώσουμε όλη μας την ενέργεια και ικανότητα για να αλλάξουμε ή να διορθώσουμε κάτι. Υπάρχουν, όμως, στιγμές που χρειάζεται να μάθει κάποιος να παραδίνεται. Τις περισσότερες φορές χρειαζόμαστε ένα συνδυασμό. Χρειάζεται να κάνουμε τη μεγαλύτερη προσπάθεια που μπορούμε, ενώ συγχρόνως παραδίνουμε το αποτέλεσμα στον Θεό ή τη ζωή. Αυτό είναι το μυστικό της ζωής: να προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο και να μπορούμε να δεχτούμε οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι θα έπρεπε να επιδιώξουμε να αρρωστήσουμε για να διδαχτούμε αυτά τα μαθήματα. Σημαίνει όμως ότι, όταν έχουμε ένα πρόβλημα, αντί να φοβόμαστε, να πικραινόμαστε, να ανησυχούμε και να παραπονιόμαστε, είναι πολύ πιο αποτελεσματικό να το εξετάσουμε, για να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι μπορούμε να μάθουμε απ αυτό και πώς θα το λύσουμε. Αυτή είναι η ελεύθερη βούλησή μας: η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε και να μαθαίνουμε από τα γεγονότα στη ζωή μας. Είναι, λοιπόν, στο χέρι μας. Είναι δική μας επιλογή. 168 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

169 Κεφάλαιο 21 Τι μπορούμε να μάθουμε από την απώλεια ή το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου Aς εξετάσουμε τώρα τι μπορούμε να μάθουμε σε σχέση με το χωρισμό από κάποιον που αγαπάμε, είτε γιατί χωρίζουν οι δρόμοι μας, είτε γιατί εγκατέλειψε το υλικό του σώμα. Aς πάρουμε το παράδειγμα ενός (ή μιας) συζύγου, στον οποίο έχουμε συνηθίσει να βασιζόμαστε και στον οποίο είμαστε πιθανότατα προσκολλημένοι. Tι μπορούμε να μάθουμε στην περίπτωση που χωρίζουν οι δρόμοι μας, δηλαδή πήραμε διαζύγιο ή βρισκόμαστε σε διάσταση; Aν κάναμε ό,τι ήταν δυνατό για να σώσουμε την κατάσταση και παρόλα αυτά περνάμε την εμπειρία του χωρισμού (έστω και προσωρινά), τι μπορούμε να μάθουμε; 1. Mπορούμε μ αυτή την ευκαιρία να εξετάσουμε τη συμπεριφορά μας και τις πεποιθήσεις μας για τον εαυτό μας, τον άλλο και τη σχέση γενικά, ώστε να καταλάβουμε κατά πόσο συμβάλαμε κι εμείς στη δυσαρμονία. Θα ανακαλύψουμε σίγουρα αδυναμίες, ελαττώματα και επαναλαμβανόμενες αρνητικές σκέψεις, που μπορούμε να αναλύσουμε και από τις οποίες να προσπαθήσουμε να απαλλαγούμε. Έτσι, στην περίπτωση που ξαναβρεθούμε μαζί ή φτιάξουμε μια άλλη σχέση, δεν θα ξανακάνουμε τα ίδια λάθη. Θα έχουμε επίσης αποκτήσει περισσότερη αυτογνωσία και συναισθηματική και πνευματική ωριμότητα. 2. Μπορούμε να μάθουμε να αγαπάμε τον άλλο ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά του ή το γεγονός ότι μας εγκατέλειψε. Mπορούμε να μάθουμε να συγχωρούμε. Nα μάθουμε να ευχόμαστε για τον άλλον να είναι καλά και ευτυχισμένος, ό,τι κι αν κάνει, όπου κι αν βρίσκεται, μ όποιον κι αν βρίσκεται. H αγάπη χωρίς όρους είναι ένα δύσκολο, αλλά Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 169

170 αναπόφευκτο μάθημα στον πνευματικό δρόμο. Δεν χρειάζεται ασφαλώς να το μάθει κάποιος απαραίτητα μ αυτό τον τρόπο. Είναι, όμως, ένας από τους πολλούς τρόπους για να μάθει κανείς. 3. Καθώς μένουμε μόνοι να αντιμετωπίσουμε τη ζωή, θα αισθανθούμε κάποιο κενό, ίσως και φόβο ή ανασφάλεια. Σ αυτή την περίπτωση υπάρχουν διάφορες λύσεις. Mερικοί προσπαθούν να βρουν κάποιον αμέσως, για να καλύψουν το εσωτερικό κενό και την ανασφάλειά τους. Άλλοι παθαίνουν κατάθλιψη και αποσύρονται από τη ζωή, καμιά φορά με τη βοήθεια ηρεμιστικών, ναρκωτικών ή αλκοόλ. Yπάρχει όμως και άλλη λύση. Mπορούμε να αντιμετωπίσουμε το φόβο της μοναξιάς, να περάσουμε αυτή την εμπειρία και να ανακαλύψουμε την πληρότητα και τη δύναμη που υπάρχουν μέσα μας. Aυτή η προσπάθεια, που κάνει κανείς για να αναπτύξει την εσωτερική του δύναμη, συχνά τον οδηγεί σε μια πνευματική αναζήτηση, που τον ωφελεί σε όλα τα επίπεδα της ζωής του και, φυσικά, και στις μελλοντικές του σχέσεις, όπου θα μπορεί πια να δημιουργήσει μια σχέση από αγάπη και όχι από ανάγκη ή εξάρτηση. Ένα μάθημα λοιπόν, είναι ότι μπορούμε να ζήσουμε μόνοι μας, ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη ζωή μόνοι μας, ότι έχουμε τη δύναμη να το κάνουμε. Aυτό δεν σημαίνει ότι θα ήταν καλό να διακόψουμε μια σχέση που έχουμε, μόνο και μόνο για να ανακαλύψουμε αυτό το γεγονός. Mπορούμε να το μάθουμε διατηρώντας την τωρινή μας σχέση. Eίναι πολύ περισσότερα τα μαθήματα που παίρνουμε βελτιώνοντας τον εαυτό μας, ώστε η σχέση να είναι ομαλή, γεμάτη αγάπη και αρμονία. Αν, όμως, παρά τις προσπάθειες να βελτιώσουμε τον εαυτό μας και τη σχέση μας, δεν υπάρχει ελπίδα, τότε καλό θα είναι μ αυτή την ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε το φόβο της μοναξιάς και να δουλέψουμε μ αυτόν και την ανασφάλειά μας, πριν σπεύσουμε να δημιουργήσουμε μια νέα σχέση. 4. Όταν δημιουργούμε σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω μας, αναζητάμε την ασφάλεια, την ευτυχία, την ολοκλήρωση, την επιβεβαίωση και την απόλαυση. Αργά ή γρήγορα, όμως, συνειδητοποιούμε ότι δεν μπορούν οι άλλοι να μας βοηθήσουν πραγματικά να δημιουργήσουμε αυτά τα συναισθήματα. Όταν το καταλάβουμε αυτό καλά, θα προσπαθήσουμε να βρούμε αυτό που ζητάμε μέσα από την πνευματική σχέση με τον εσώτερο εαυτό ή τον Θεό. Πολλοί άνθρωποι, μετά από μια απογοήτευση ή πολλές απογοητεύσεις στρέφονται τελικά στην ανάπτυξη μιας βαθύτερης πνευματικής ζωής, βρίσκοντας μέσα τους ή στη 170 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

171 σχέση τους με τον Θεό αυτό που μέχρι τώρα αναζητούσαν στους άλλους ανθρώπους. Aυτό δεν σημαίνει ότι δεν αγαπούν ή δεν φροντίζουν τους άλλους. Σημαίνει ότι δεν ελπίζουν να κερδίσουν κάτι από τους άλλους, αλλά είναι ευτυχισμένοι να δίνουν στους άλλους. Mπορούν να δέχονται από τους άλλους, αλλά να μην προσδοκούν τίποτα απ αυτούς. Tότε μπορούν να είναι στ αλήθεια ευτυχείς και για πρώτη φορά να αγαπούν τον άλλον αληθινά, ανεξάρτητα από το τι θα κάνει. Υπάρχουν και άλλα πιθανά μαθήματα, όταν ο αγαπημένος μας άνθρωπος εγκαταλείπει το υλικό του σώμα. =============== 5. H αντιμετώπιση ενός θανάτου είναι συνήθως μια δύσκολη και θλιβερή εμπειρία. Mπορεί όμως να είναι ένα χτύπημα που χρειαζόμαστε, για να σκεφτούμε πιο σοβαρά για τη ζωή και να συνειδητοποιήσουμε πως βρισκόμαστε εδώ μόνο προσωρινά. Ότι αυτά τα υλικά σώματα και όλα τα αντικείμενα και οι υλικές απολαύσεις που αναζητάμε, δεν είναι παρά προσωρινές πηγές μιας επιφανειακής και βραχύβιας ασφάλειας απ όπου τελικά θα αποσυρθούμε. Aυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να χαιρόμαστε τη ζωή και όλες τις απολαύσεις που μας προσφέρει, αλλά σημαίνει ότι χρειάζεται να ασχοληθούμε πιο πολύ με το να κοιτάζουμε πιο προσεχτικά αυτό που βρίσκεται πίσω από την υλική πραγματικότητα. Σημαίνει ότι καλό θα ήταν να ερευνήσουμε τη φύση της ανθρώπινης ψυχής, τι συμβαίνει τη στιγμή του θανάτου και πώς μπορούμε να ζήσουμε τη ζωή μας, έτσι ώστε, ταυτόχρονα, να την ευχαριστιόμαστε όσο γίνεται περισσότερο και να ετοιμαζόμαστε για την αναπόφευκτη στιγμή της αναχώρησης, της δικής μας ή ενός αγαπημένου μας. Έτσι, ο θάνατος ενός αγαπημένου μας είναι μια ευκαιρία να σκεφτούμε πιο σοβαρά για τη ζωή, να αναθεωρήσουμε τις αξίες και τον τρόπο ζωής μας και να δώσουμε μεγαλύτερη σημασία στη συναισθηματική, νοητική και πνευματική ωριμότητα και εξέλιξη. 6. Όταν συμβαίνει κάτι που δεν θέλουμε να συμβεί, συχνά αισθανόμαστε ότι γίνεται κάποια αδικία και θυμώνουμε μ αυτόν που θεωρούμε υπεύθυνο. Στην περίπτωση ενός θανάτου κάποιου αγαπημένου προσώπου μπορεί να αισθανόμαστε ότι ο Θεός είναι υπεύθυνος, αφού μας έχουν πει ότι Eκείνος ελέγχει αυτά τα θέματα. Mπορούμε βέβαια να μείνουμε μ αυτό το συναίσθημα της αδικίας και το παράπονο ή το θυμό Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 171

172 που συνεπάγεται, για την υπόλοιπη ζωή μας. Μπορούμε, όμως, να ξεπεράσουμε αυτή τη δοκιμασία της πίστης μας και να πιστέψουμε στη σοφία του συμπαντικού σχεδίου, να πιστέψουμε ότι κάθε πνεύμα έχει αποφασίσει πότε θα εγκαταλείψει το σώμα του και ότι δεν υπάρχουν λάθη, ατυχήματα ή αδικία. Aν μπορέσουμε να αναπτύξουμε μια τέτοια πίστη από αυτή την εμπειρία, τότε θα μάθουμε να έχουμε την ίδια πίστη και σε άλλες περιπτώσεις. Aυτή η ικανότητα μάς επιτρέπει να παραμένουμε ελεύθεροι από το φόβο τού τι θα συμβεί. Γιατί συμβαίνει μόνον αυτό που χρειάζεται να γίνει. Aυτό δεν μας απαλλάσσει, όμως, από την ανάγκη να σκεφτούμε, να αναλύσουμε, να αποφασίσουμε και να δράσουμε. Δεν μας απαλλάσσει από τη δράση, αλλά από την αγωνία του αποτελέσματος, από το φόβο της αποτυχίας των πράξεών μας. Έτσι είμαστε πολύ πιο ελεύθεροι να δράσουμε σύμφωνα μ αυτό που πιστεύουμε, που αισθανόμαστε, παρά από φόβο για το αποτέλεσμα ή τι θα πουν οι άλλοι. H πίστη στη σοφία και στην αγάπη των νόμων του σύμπαντος μάς απελευθερώνει από την πικρία, το παράπονο και το θυμό απέναντι σε ανθρώπους που μας «έβλαψαν» στο παρελθόν. Eίναι πολύ πιο χρήσιμο να δεχτούμε ένα γεγονός, που για κάποιο λόγο έπρεπε να συμβεί, και να αποδεσμευτούμε από τα αρνητικά συναισθήματα. Δεν σημαίνει ότι αφήνουμε τους ανθρώπους να μας κάνουν ό,τι θέλουν στο παρόν, αλλά αποδεσμευόμαστε από την αρνητικότητα του παρελθόντος. Yπάρχουν λοιπόν πολλά μαθήματα που μπορούμε να διδαχτούμε όταν χάνουμε έναν αγαπημένο μας από χωρισμό ή θάνατο. H επιλογή είναι δική μας. Mπορούμε να κάνουμε ό,τι βρίσκεται μέσα στις δυνατότητές μας για να εμποδίσουμε ένα τέτοιο γεγονός και, φυσικά, έχουμε και την ελεύθερη βούληση και το καθήκον να το κάνουμε. Aν όμως, παρά τις προσπάθειες, χάσουμε την παρουσία αυτού του ανθρώπου από τη ζωή μας, τότε είναι ελεύθερη βούλησή μας αν θα αντιδράσουμε αρνητικά με παράπονο, φόβο ή θυμό, ή θετικά και εποικοδομητικά με δύναμη και αγάπη. O καθένας μπορεί να επιλέξει για τον εαυτό του. 172 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

173 Κεφάλαιο 22 Ποιος θέλω να είμαι κατά τη διάρκεια ενός διαζυγίου και μετά απ αυτό; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 7 Σπάνια μπορούμε να ελέγξουμε τι θα συμβεί, πώς θα συμπεριφερθούν οι άλλοι ή ακόμη και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας. Πιθανόν να μας εκφράζουν ένας συνδυασμός από τις πιο κάτω πιθανότητες αλλά και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι κατά τη διάρκεια ενός διαζυγίου και μετά απ αυτό; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και προδομένος/η; Θέλω να νιώθω ότι με απορρίπτουν και ότι δεν αξίζω; Θέλω να φοβάμαι για την ασφάλειά μου; Θέλω να νιώθω ανασφαλής που είμαι μόνος/η; Θέλω να κατηγορώ τον εαυτό μου γι αυτό; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 173

174 Θέλω να πιστεύω ότι είμαι ένα άτυχο θύμα; Θέλω να αμφιβάλω για όσους ανήκουν στο αντίθετο φύλο; Θέλω να νιώθω απογοήτευση και κατάθλιψη; Θέλω, τελικά, να φοβάμαι να δημιουργήσω μια νέα σχέση αγάπης; Θέλω να κάνω τον άλλο να νιώθει ένοχος; Θέλω οι κοινοί μας φίλοι να μην του/της μιλούν; Θέλω να πληγώσω ή και να τιμωρήσω τον άλλον; Θέλω να θυμώνω και να μισώ τον άλλον; Θέλω να συγκρούομαι έντονα μέχρι να αποδείξω ότι έχω δίκιο; Θέλω να κριτικάρω τον άλλον που ήταν κακός; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου ή και να τον/την τρομοκρατώ; Θέλω να τον/την τρομοκρατώ ή και να τον/την πληγώσω σωματικά, συναισθηματικά, οικονομικά; Θέλω να τον/την βλάψω; Θέλω να κάνω τον άλλον να υποφέρει; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Θέλω να τον/την κρίνω και να του/της επιτίθεμαι; 174 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

175 Θέλω να τον/την μισώ; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τον/την κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα και ίσως ακόμη και στα παιδιά μας; Θέλω να εμποδίσω τον άλλον να έχει επαφή με τα παιδιά; Θέλω να κερδίσω την επιβεβαίωση των φίλων και των συγγενών μας; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός/η ή να προκαλώ πόνο στον άλλον; Θέλω να κρατώ τον πόνο ή και το θυμό μου; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί του/της ή να τον/την αγνοώ; Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης; Θέλω να κάνω ένα Εγώ-μήνυμα, εξηγώντας πώς νιώθω και τι θέλω; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ανεξάρτητα από το τι έχει κάνει ή τι θα μπορούσε να κάνει; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς του/της σε κάποιο επίπεδο; Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζει κάποιο μέρος του εαυτού μου; Θέλω να τον/την συγχωρήσω και να συνεχίσουμε να έχουμε μια φιλική σχέση τουλάχιστον μετά από κάποιο καιρό; Θέλω να θυμάμαι ότι όλα αυτά είναι ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγ- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 175

176 ματικότητάς μου και ότι εκείνος/η απλώς παίζει ένα ρόλο που εγώ του/της έχω υποσυνείδητα δώσει; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι κάνει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο για τη συμπεριφορά του/της; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει ή τι χρειάζεται; Θέλω να τον/την οραματίζομαι μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους, ενώ ταυτόχρονα διαπραγματεύομαι για μια δίκαιη λύση; ====================== Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Ποιος θέλω να είμαι; Αυτή είναι η ερώτηση. Ποια είναι η απάντησή σου; 176 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

177 Κεφάλαιο 23 Τι Μπορεί να μας Διδάξει μια Απώλεια Ο φόβος της απώλειας, ο πόνος και η αναστάτωση που την ακολουθούν είναι από τα πιο καταστροφικά ανθρώπινα συναισθήματα. Καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες συναισθηματικής, νοητικής και σωματικής ενέργειας και δημιουργούν οδύνη σε κάθε επίπεδο. Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι βασικές ανάγκες μας στη ζωή είναι η ασφάλεια, η απόλαυση και η επιβεβαίωση του εαυτού µας ως προσωπικότητα. Είναι δύσκολο να νιώσουμε σιγουριά, ικανοποίηση, αυτοπαραδοχή ή αγάπη, αν δεν έχουμε ικανοποιήσει αυτές τις βασικές ανάγκες. Επειδή μας κυριαρχεί η ψευδαίσθηση πως οι ανάγκες αυτές μπορούν να ικανοποιηθούν εξωτερικά, προσπαθούμε να αγκιστρωθούμε σε κάτι και να αποκτήσουμε υλικά αντικείμενα, θέσεις, χρήματα ή σχέσεις. Στηριζόμαστε σ αυτά, πιστεύοντας πως θα μας χαρίσουν τη ασφάλεια, την ικανοποίηση και το αίσθημα της αξίας του εαυτού μας και της επιτυχίας. Φοβόμαστε πως, αν δεν τα έχουμε, θα γίνουμε ευάλωτοι, στο έλεος του περιβάλλοντος γύρω μας. Έτσι γαντζωνόμαστε στα υλικά μας αγαθά, τις σχέσεις μας, την περιουσία μας και την κοινωνική μας θέση, με ένα αίσθημα φόβου και απόγνωσης, πιστεύοντας πως πρέπει να τα υπερασπιστούμε γιατί, αν τα χάσουμε, θα κινδυνεύσουμε ή θα μειωθούμε. Η ανάγκη λοιπόν να προσκολληθούμε σε κάτι έξω από τον εαυτό μας και να στηριχθούμε πάνω του οφείλεται στην άγνοια του πραγματικού µας πνευματικού εαυτού, που είναι αθάνατος, άτρωτος και παντοδύναμος. Επειδή δεν συνειδητοποιούμε πως, στην πραγματικότητα, είμαστε πνεύμα που υπάρχει πριν και μετά από τη γέννηση και το θάνατο Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 177

178 αυτού του πρόσκαιρου σώματος και της προσωπικότητας, ταυτιζόμαστε με το σώμα και την προσωπικότητα, τα οποία είναι ευάλωτα, και νιώθουμε ανασφάλεια και φόβο. Αποζητάμε τότε κάποια σταθερότητα στις σχέσεις μας με άλλους ανθρώπους, με τον πλούτο και άλλα αντικείμενα του υλικού κόσμου. Το πρόβλημα είναι πως όλα αυτά, τα χρήματα, οι σχέσεις και η κοινωνική θέση, είναι επίσης πρόσκαιρα και στο έλεος της συνεχούς αλλαγής και φθοράς του υλικού κόσμου. Κανένα από αυτά δεν είναι αρκετά σταθερή πηγή ασφάλειας, γιατί υπόκειται στους βασικούς νόμους του υλικού κόσμου: γέννηση, ανάπτυξη, φθορά και θάνατο. Ζωή σημαίνει αλλαγή και όλα, όσα αντικρίζουμε ή βασιζόμαστε επάνω τους, έχουν την πιθανότητα να μεταβληθούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Μπορεί ακόμα και να πάψουν να υπάρχουν μέσα σε δευτερόλεπτα. Η περιουσία μας, η δουλειά μας, ο σύζυγος ή η σύζυγός μας, οι γονείς ή τα παιδιά μας, είναι όλα πρόσκαιρα. Το ποτάμι του χρόνου παρασύρει κάθε τι στο πέρασμά του και δεν κάνει εξαιρέσεις. Μέσα στο φόβο μας, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε το αίσθημα της ασφάλειας με το να στηριχτούμε σε ανθρώπους, χρήματα, περιουσίες, αντικείμενα και θέσεις, που και αυτά, όμως, με τη σειρά τους θα αλλάξουν και, ίσως, και να αφανιστούν με το χρόνο. Η μόνη λύση για την πραγματική ασφάλεια είναι να στηριχτούμε σε κάτι που δεν θα αλλάξει: σε αλήθειες, στον εαυτό μας και στο Θείο. Είμαστε εξαρτημένοι από πρόσωπα, καταστάσεις ή πράγματα, ή ακόμα και ιδέες και πεποιθήσεις, και βιώνουμε ξανά και ξανά την οδύνη της απώλειας, μέχρι να πάρουμε το μάθημα πως δεν υπάρχει διαρκής εξασφάλιση έξω από το εαυτό μας. Το παλιό παραχωρεί τη θέση του στο νέο για να του επιτρέψει να αναπτυχθεί. Αυτός είναι νόμος του υλικού και πνευματικού κόσμου. Αν το αίμα αρνηθεί να κυκλοφορήσει στο σώμα, το σώμα θα καταστραφεί. Το στάσιμο νερό χάνει τη ζωτικότητά του. Ένα δοχείο πρέπει να αδειάσει για να δεχθεί το νέο περιεχόμενο. Αν το σώμα και ο νους μας μένουν προσκολλημένα σε διάφορα πράγματα και αρνούνται να τα εγκαταλείψουν, τότε δεν υπάρχει η δυνατότητα της εξέλιξης σε νέες καταστάσεις συνειδητότητας. Αν η τροφή που 178 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

179 μπαίνει στο σώμα δεν αποβληθεί, το σώμα θα αρρωστήσει. Το παιδί πρέπει να πεθάνει για να μεταβληθεί σε έφηβο. Ο σπόρος πρέπει να σκάσει και να διαλυθεί, προτού γίνει δέντρο. Το αυγό πρέπει να σπάσει για να μετατραπεί σε κότα ή σε κάμπια και η κάμπια πρέπει να πεθάνει για να μεταμορφωθεί σε χρυσαλλίδα. Η ζωή, λοιπόν, μας βοηθά κάθε φορά που μας στερεί κάτι που μας υποβαστάζει, γιατί έτσι μας δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψουμε πως αυτό το κάτι δεν μας ήταν πραγματικά απαραίτητο και πως είμαστε πολύ πιο πλήρεις από ό,τι πιστεύαμε αρχικά. Θυμηθείτε την παραβολή που μας βοηθάει να το καταλάβουμε. Υπάρχει ένα πουλί που στηρίζεται σε ένα κλαδί και ξεκουράζεται, τρώει και κελαηδάει. Όταν έρχεται ένας ισχυρός άνεμος και το κλαδί είναι έτοιμο να σπάσει, το πουλί δεν φοβάται, επειδή ξέρει δυο πράγματα: ότι έχει φτερά για να πετάξει και ότι υπάρχουν και άλλα κλαδιά. Ας θυμόμαστε ότι έχουμε τη δική μας εσωτερική δύναμη και ότι επίσης υπάρχουν και άλλες πηγές στήριξης από αυτές που έχουμε συνηθίσει και στις όποιες είμαστε εξαρτημένοι. Ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες μερικών προσκολλήσεών Η προσκόλληση σε εξωτερικές πηγές ασφάλειας είναι καταστροφική για μας, για πολλούς λόγους: Είναι μία συνεχής πηγή φόβου, αγωνίας και άγχους, πώς να αποκτήσουμε τους ανθρώπους ή τα αντικείμενα της εξάρτησής μας. Αυτή η συγκινησιακή τριβή καταστρέφει σταδιακά τη ζωτικότητα και την ανοσολογική αντοχή του οργανισμού μας. Η ορμονική ισορροπία διαταράσσεται και το άτομο γίνεται ευάλωτο σε διάφορες οργανικές διαταραχές. Ο κλονισμός, που νιώθουμε χάνοντας κάτι πολύτιμο, μπορεί να δημιουργήσει μία μόνιμη έλλειψη εμπιστοσύνης στη ζωή, τον Θεό και τους άλλους ανθρώπους και μπορεί να μας μπλοκάρει συναισθηματικά στην έκφραση αγάπης, ευτυχίας και διαφόρων άλλων συναισθημάτων μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 179

180 Τότε, αυτός ο φόβος της απώλειας, μπορεί να μετατραπεί σε υποσυνείδητο προγραμματισμό του νου και να υλοποιηθεί στην εξωτερική πραγματικότητα, δημιουργώντας ακόμη περισσότερες απώλειες στο μέλλον. Κάθε προσκόλληση μετατρέπεται σε μία πιθανή πηγή σύγκρουσης με τους άλλους, που ίσως στέκονται εμπόδιο, συνειδητά ή ασυνείδητα, στη διατήρηση των εξαρτήσεών μας. Η ζωή μας περιορίζεται και γίνεται μηχανική, όταν γινόμαστε σκλάβοι των εξωτερικών καταστάσεων, τις οποίες μπορεί να απολαμβάνουμε πραγματικά, μπορεί όμως και όχι. Ωστόσο, εξακολουθούμε να μένουμε γαντζωμένοι επάνω τους με το φόβο μήπως δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτές. Αυτό μπορεί να ισχύει για ένα επάγγελμα, για μία αισθηματική σχέση, ακόμα και για τόπους, που δεν μας ικανοποιούν ή που μας κάνουν πραγματικά να υποφέρουμε. Εμείς, όμως, συνεχίζουμε να αποζητάμε αυτές τις καταστάσεις όχι από αγάπη ή από δύναμη, αλλά από συνήθεια και το φόβο του άγνωστου και της αλλαγής. Θυμηθείτε με ποιον τρόπο πιάνουν τους πιθήκους στην Ινδία. Δένουν σ ένα δέντρο ένα βάζο με στενό άνοιγμα που έχει μέσα μια μπανάνα ή φιστίκια. Ο πίθηκος πλησιάζει, περνά το χέρι του μέσα στο βάζο και αρπάζει τα φιστίκια ή τη μπανάνα. Η παλάμη του, ανοιχτή, χωράει να περάσει από το άνοιγμα, η κλεισμένη όμως γροθιά του γύρω στη μπανάνα ή τα φιστίκια, δεν περνά από το στόμιο. Σε λίγο καταφθάνει ο κυνηγός και συλλαμβάνει εύκολα τον πίθηκο, που δεν έχει την εξυπνάδα να εγκαταλείψει τα φιστίκια του για να κερδίσει την ελευθερία του. Είμαστε κι εμείς σαν τον πίθηκο. Γαντζωνόμαστε σε κάτι, που βαθμιαία αρχίζει να μας ταλαιπωρεί και να μας δημιουργεί προβλήματα, που μας κάνει να υποφέρουμε. Φοβόμαστε, όμως, να το εγκαταλείψουμε, πιστεύοντας πως η δύναμη, αξία, ασφάλεια, ευτυχία ή το νόημά μας βρίσκονται σ αυτό το αντικείμενο, σ αυτή την κατάσταση ή σ αυτό το πρόσωπο. Πιστεύουμε, επίσης, πως αυτό το πρόσωπο ή αυτή η κατάσταση έχουν κάποια δύναμη πάνω μας. Έχουν την ίδια δύναμη που έχουν τα φιστίκια ή η μπανάνα πάνω στον πίθηκο, τη δύναμη της επιθυμίας ή της εξάρτησης. Εμείς δίνουμε τη δύναμη στα 180 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

181 αντικείμενα ή τα πρόσωπα να μας κάνουν να νιώθουμε ασφάλεια ή ευτυχία. Τα ίδια τα πράγματα από μόνα τους δεν διαθέτουν καμία δύναμη. Το ίδιο περιστατικό που κάνει κάποιον να νιώθει ασφάλεια μπορεί να σημαίνει απειλή για κάποιον άλλο. Έχουμε, λοιπόν, πολλές μπανάνες και φιστίκια στη ζωή μας, τα οποία μας παγιδεύουν σε καταστάσεις που μας κάνουν δυστυχισμένους και πολλές φορές άρρωστους σωματικά και ψυχικά. Η ζωή μάς κάνει χάρη όταν μας τα στερεί πότε-πότε, για να έχουμε τουλάχιστον την ευκαιρία να ανακαλύψουμε την ευτυχία και την ελευθερία χωρίς αυτά. Αν θα τη βρούμε πραγματικά, εξαρτάται από το πώς θα αντιδράσουμε και πώς θα χρησιμοποιήσουμε αυτή την εμπειρία. Η ελευθερία μας βρίσκεται στο πως αντιμετωπίζουμε και αξιοποιούμε την απώλεια. Χρήσιμα διδάγματα που μπορούν να µας διδάξουν οι απώλειες στη ζωή µας Ας εξετάσουμε τώρα μερικά από τα πιθανά διδάγματα που μπορούμε να αποκομίσουμε από την απώλεια. Αυτό μπορεί να ισχύει για μια μεγάλη ποικιλία πραγμάτων, όπως ένα ρολόι, ένα πορτοφόλι, σημαντικά έγγραφα, χρυσαφικά, ένα επάγγελμα, μία κοινωνική θέση, χρήματα, μισθός, σύνταξη, σπίτι, γη, αυτοκίνητα, φωτογραφική μηχανή, επίπλωση κ.λ.π. (Έχουμε συζητήσει ξεχωριστά την απώλεια αγαπημένων) Ένα πιθανό μάθημα που μπορούμε να πάρουμε χάνοντας κάτι ή διακινδυνεύοντας να το χάσουμε, είναι να ανακαλύψουμε την αξία που έχει αυτό για μας. Συχνά δεν συνειδητοποιούμε πόσο σημαντικό ή πολύτιμο είναι κάτι, αν δεν το χάσουμε ή δεν κινδυνεύσουμε να το χάσουμε. Ένα δεύτερο μάθημα μπορεί να είναι να ανακαλύψουμε πως, στην πραγματικότητα, δεν μας είναι τόσο απαραίτητο όσο νομίζαμε πως ήταν. Ίσως να διαπιστώσουμε πως έχουμε πραγματικά τη δύναμη να αντιμετωπίσουμε τη ζωή και χωρίς αυτό. Κάθε προσκόλληση μάς κάνει λίγο πιο αδύναμους. Όταν χάνουμε το αντικείμενο της εξάρτησής μας, έχουμε την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε πιο δυνατοί από ό,τι πιστεύαμε. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 181

182 Μπορεί να διδαχθούμε πως αυτά τα εξωτερικά αντικείμενα δεν χαρίζουν αληθινή και μόνιμη ασφάλεια, ικανοποίηση ή επιβεβαίωση. Πως όλα επηρεάζονται από τη ροή του χρόνου και υπόκεινται στη μεταβολή και τον αφανισμό, που φέρνει σε κάθε αντικείμενο, άτομο ή κατάσταση. Μπορεί να διδαχθούμε πώς να έχουμε, να χρησιμοποιούμε και να απολαμβάνουμε κάτι χωρίς προσκόλληση, χωρίς να γινόμαστε σκλάβοι του. Το παράδειγμα του πουλιού πάνω στο κλαδί ταιριάζει απόλυτα. Μπορούμε να απολαμβάνουμε τα αγαθά, γνωρίζοντας ταυτόχρονα πως έχουμε την εσωτερική δύναμη να ζήσουμε και να ευτυχήσουμε χωρίς αυτά. Μπορεί να διδαχθούμε πως πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί, πιο ενήμεροι και συνειδητοί, για να μην χάνουμε τα αγαθά μας άσκοπα, από έλλειψη προσοχής και φροντίδας. Μπορεί να πρέπει να αναλύσουμε τη βαθύτερη έννοια κάθε απώλειας. Τι προσπαθεί να μας διδάξει η ζωή με αυτήν; Τι σημαίνει αυτό το μήνυμα για την ύπαρξή μας, για τις πράξεις μας και τον τρόπο διαβίωσής μας. Μπορεί να πρέπει να διδαχθούμε ποιες προσπάθειες πρέπει να κάνουμε για να επανακτήσουμε κάτι που χάσαμε ή ακόμα και πώς να παλέψουμε γι αυτό, αλλά με αντικειμενικότητα, αγάπη και αποδοχή για το αποτέλεσμα του αγώνα μας. Αυτό σημαίνει πως, ενώ καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για να επανακτήσουμε αυτό που χάσαμε, είμαστε ταυτόχρονα ικανοί να δεχθούμε και την αποτυχία αυτής της προσπάθειας. Αν και μας ανήκει, πρέπει να το προστατεύουμε και να το διατηρούμε με κάθε σωστό και μη βίαιο τρόπο. Αν, όμως, παρά τους κόπους μας, το χάσουμε, τότε χρειάζεται να μάθουμε να δεχόμαστε ότι αυτή είναι η καλύτερη δυνατή λύση. Να μάθουμε να προστατεύουμε και να φροντίζουμε την ιδιοκτησία ή την θέση μας δίχως αγωνία και φόβο. Μπορεί να εξαναγκασθούμε να ανακαλύψουμε και να αποδεχτούμε το νόμο του κάρμα. Αυτό σημαίνει πως, παρόλο που μπορεί να προσπαθούμε, να φροντίζουμε και να προστατεύουμε την θέση ή τα αγαθά μας, ίσως έρθει η στιγμή να τα χάσουμε. Τότε μπορεί να έχουμε 182 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

183 να μάθουμε να το δεχτούμε σαν το κάρμα μας ή την επιλογή μας σαν ψυχή. Να νιώθουμε ικανοποίηση και να συνεχίζουμε την πορεία μας ελεύθεροι από κάθε περιορισμό. Μπορούμε να αναπτύξουμε την πίστη μας στους νόμους του σύμπαντος και να δεχθούμε πως όλα γίνονται σύμφωνα με αυτό που είναι καλύτερο για την εξέλιξή μας. Η ίδια απώλεια μπορεί να κρύβει εντελώς διαφορετικά μηνύματα και να απαιτεί διαφορετική αντίδραση από τον καθένα. Γυμνοί φθάνουμε σ αυτό τον κόσμο και γυμνοί θα τον εγκαταλείψουμε. Ό,τι αποκτήσουμε ενδιάμεσα είναι ένα δώρο που μας δανείζει το σύμπαν για να το χρησιμοποιήσουμε για την επίγεια πνευματική μας ανάπτυξη. Όλα όμως, αργά ή γρήγορα, πρέπει να επιστραφούν στην πηγή. Αυτό θα γίνει την κατάλληλη στιγμή για την εξέλιξή μας. Μπορεί να αναγκασθούμε να ανακαλύψουμε, να αντιμετωπίσουμε και να μεταβάλουμε τα πιστεύω μας, που ίσως έχουν σαν συνέπεια την ίδια την απώλεια. Ίσως ανάμεσα στα πιστεύω μας να υπάρχει και η πεποίθηση πως «ο κόσμος είναι κακός» ή «δεν είμαι άξιος να κρατήσω μια δουλειά» ή «δεν είμαι ικανός να υπερασπιστώ τον εαυτό μου» «δεν με αγαπάει κάνεις» ή άλλα πιστεύω που μπορούν να δημιουργήσουν άσκοπες απώλειες, μόνο και μόνο γιατί είναι εκδηλώσεις του συστήματος των πεποιθήσεών μας. Οι απώλειες γίνονται επειδή τις δημιουργούμε ή τις επιλέγουμε σε κάποιο, πιθανόν άγνωστο σε μας, επίπεδο του εαυτού μας, επειδή εξυπηρετούν την εξέλιξή μας. Έχουμε την επιλογή να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες αυτές ή όχι. Εκεί βρίσκεται η ελευθερία μας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 183

184 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 184 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

185 Κεφάλαιο 24 Ποιος θέλω να είμαι, όταν ο/η αγαπημένος/η μου αφήνει το φυσικό του/της σώμα; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 8 Πιθανόν να μας εκφράζουν ένας συνδυασμός από τις πιο κάτω πιθανότητες αλλά και άλλες που δεν είναι γραμμένες. ==================================== Θέλω να μείνω για πάντα στον αβάσταχτο πόνο του χωρισμού; Θέλω να παραμείνω στην αίσθηση της εγκατάλειψης και της μοναξιάς; Θέλω να νιώθω αδικημένος/η; Θέλω να νιώθω απελπισία και κατάθλιψη; Θέλω να θυμώνω με τον Θεό και τη Ζωή; Θέλω να νιώθω ένοχος/η που δεν μπόρεσα να τον/την κρατήσω σ αυτή τη ζωή; Θέλω να νιώθω δυστυχισμένος/η που δεν απολαμβάνει πια αυτή τη ζωή; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 185

186 Θέλω να νιώθω θλίψη για τον εαυτό μου που δεν τον/την έχω πια κοντά μου σ ένα φυσικό σώμα; Θέλω να θυμώνω μ εκείνους που θεωρώ υπεύθυνους για την αποχώρησή του/της; Θέλω να ζηλεύω ή να θυμώνω μ εκείνους που συνεχίζουν να ζουν και να είναι ευτυχισμένοι; Θέλω να νιώθω ότι δεν μπορώ ή δεν θα έπρεπε να είμαι τώρα ευτυχισμένος/η χωρίς τον/η αγαπημένο/η μου; Θέλω να νιώθω ότι δεν έχω πια σκοπό στη ζωή μου χωρίς τον/η αγαπημένο/η μου; Θέλω να αφήσω το σώμα μου και να «ενωθώ» με τον/η αγαπημένο/η μου στην άλλη πλευρά; Θέλω να νιώθω οίκτο για εκείνον/η; (Θα ήθελα εκείνος/η να με λυπάται;) Θέλω οι άλλοι να με λυπούνται; Θέλω να θυμώνω μαζί του/της, επειδή με άφησε για την άλλη πλευρά; Θέλω να νιώθω υπεύθυνος/η για τη ζωή και το θάνατό του/της; Θέλω να αρνούμαι να είμαι ευτυχισμένος/η από τώρα και πέρα; Θέλω να τιμωρήσω τον εαυτό μου; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η από αυτή την κατάσταση; Θέλω να εκδικηθώ εκείνους που θεωρώ υπεύθυνους; Θέλω να νιώθω υπεύθυνος/η και ένοχος/η, επειδή έφυγε; 186 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

187 Θέλω να αποδέχομαι ότι είναι εντάξει που εκείνος/η «επέλεξε» (σε κάποιο επίπεδο) να αφήσει αυτή τη διάσταση; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω ακόμη και χωρίς εκείνον/η; Θέλω να επιτρέψω στον εαυτό μου να είναι καλά και ευτυχισμένος/η ακόμη και χωρίς εκείνον/η; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση και ότι εκείνοι που έχουν αφήσει αυτή τη διάσταση είναι πολύ καλά στη νέα διάσταση ύπαρξής τους; Θέλω να θυμάμαι ότι αυτό είναι μία εμπειρία μάθησης για όλους μας; Θέλω να θυμάμαι ότι εκείνος/η είναι ένα φωτεινό ον κι ότι έχουμε κάνει αυτή τη συμφωνία, εκείνος/η να φύγει και εγώ να παραμείνω και να συνεχίσω να εξελίσσομαι μέχρι τελικά να φύγω; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να τον/την συγχωρήσω για κάτι; Θέλω να του/της ζητήσω συγγνώμη για κάτι; Θέλω να θυμάμαι ότι δεν είμαστε αυτά τα προσωρινά φυσικά σώματα και ότι έχουμε όλοι ήδη αποφασίσει σε μεγάλο βαθμό τη στιγμή και τον τρόπο που θα αφήσουμε αυτή τη διάσταση; Θέλω να θυμάμαι ότι αυτό το έχω επιλέξει σαν εμπειρία μάθησης; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 187

188 Θέλω να θυμάμαι ότι ο/η αγαπημένος/η μου βιώνει και απολαμβάνει μια πολύ πιο όμορφη και ελεύθερη πραγματικότητα από αυτήν όπου είμαι εγώ; Θέλω να το αποδεχτώ σαν μια επιλογή ψυχής που κάναμε ακόμη πριν γεννηθούμε; Θέλω να νιώθω ήρεμος/η και ασφαλής, ώστε να μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου και άλλους πιο αποτελεσματικά; Θέλω να τον/την ευλογήσω με αγάπη σ αυτή την άλλη διάσταση; Θέλω να τον/την οραματίζομαι μέσα σε θεραπευτικό φως; Θέλω να του/της εξηγήσω ότι έχει αφήσει τη φυσική διάσταση και να προχωρήσει προς το θείο φως; Θέλω να τον/την αφήσω και να του/της επιτρέψω να προχωρήσει προς ανώτερες διαστάσεις; Θέλω να χρησιμοποιήσω αυτή την εμπειρία μάθησης και να αυξήσω τη γνώση μου για τη ζωή και το θάνατο και για το σκοπό μας εδώ σ αυτή τη διάσταση και σε άλλες διαστάσεις; Θέλω να συνεχίσω να βιώνω την αγάπη μου για τον άλλον, σαν ψυχή χωρίς φυσικό σώμα στο παρόν; ================ Ποιος θέλω να είμαι; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Αυτές είναι οι ερωτήσεις. Ποια είναι η απάντησή σου; 188 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

189 Κεφάλαιο 25 Τι Μπορούμε να Μάθουμε από μια Κατάσταση όπου Νιώθουμε Αδικία Υπάρχουν λόγοι που μπορεί να συμβαίνει κάτι «άδικο» στη ζωή μας. Μερικά παραδείγματα μπορεί να είναι: 1. Να μας κατηγορούν άδικα σε άλλους ή στο δικαστήριο ή να χάσουμε ένα δικαστήριο ή μια υπόθεση όπου είμαστε σίγουροι ότι έχουμε δίκιο. 2. Να λένε ψέματα σε μας ή για μας. 3. Να μας κλέβουν ή να μας αδικούν (άνθρωποι, εταιρίες, το δημόσιο, η κυβέρνηση, οι τράπεζες). 4. Να μας κοροϊδεύουν. 5. Να μας επιτίθενται. 6. Να μην τηρούν το λόγο τους ή να μην είναι συνεπείς στις συμφωνίες μας. 7. Να κάνουν κακό σε μας ή άλλους σημαντικούς για μας. 8. Να έχουμε αποτυχίες σε κάτι, παρόλο που κάναμε μια πολύ καλή Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 189

190 προσπάθεια, ίσως αντικειμενικά καλύτερη από άλλους που έχουν καλύτερα αποτελέσματα. 9. Γενικά να συμβαίνει κάτι άδικο ή να μας «αδικούν» με κάποιο τρόπο. Αν όντως ζούμε σε ένα σύμπαν αγάπης και δικαιοσύνης, πώς μπορεί να συμβαίνουν τέτοιες αδικίες; Ποιες είναι μερικές πιθανές Αιτίες για το Φαινόμενο αυτό; Ο νόμος του Κάρμα ή της αιτίας και του αποτελέσματος μπορεί να λειτουργεί εδώ. Παραδείγματος χάρη. 1. Μπορεί στην πραγματικότητα να έχουμε παραβεί κάποιο νόμο στο παρελθόν. 2. Μπορεί να είμαστε αθώοι σύμφωνα με τους νόμους των ανθρώπων, αλλά να έχουμε παραβεί το βασικό πνευματικό νόμο: να φέρεσαι στους άλλους όπως θα ήθελες και οι άλλοι να φέρονται σε σένα, ή αντίθετα να μην κάνεις σε κανέναν και σε τίποτα κάτι που δεν θα ήθελες να κάνουν σε σένα. Αυτό συμπεριλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία πράξεων όπως: α. Να χρεώνουμε για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία πιο πολλά από ό,τι αξίζει κάτι που δεν θα μας άρεσε να συμβεί σε εμάς. β. Να μην πληρώνουμε αρκετά αυτούς που δουλεύουν για μας ή να συσσωρεύουμε χρήματα για τον εαυτό μας για υπερβολικές πολυτέλειες όταν οι άλλοι ίσως δεν καταφέρνουν να καλύψουν την επιβίωσή τους - ασφαλώς δεν θα θέλαμε να βρισκόμαστε στη θέση του άλλου. γ. Να αγνοούμε τη δυσάρεστη θέση των δυστυχισμένων, των φτωχών, των ανάπηρων, των τυφλών, των εγκαταλειμμένων. δ. Να σπαταλάμε τους φυσικούς πόρους της γης, χωρίς να προσφέρουμε τίποτα στο σύνολο. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλές άλλες πιθανότητες. Σ όλες αυτές τις περιπτώσεις δεν είμαστε ένοχοι απέναντι σε κανένα νόμο που έχουν φτιάξει οι άνθρωποι. Αλλά έχουμε παραβεί τους φυσικούς 190 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

191 πνευματικούς νόμους που εξασφαλίζουν αρμονική διαβίωση για όλα τα όντα πάνω στη Γη. Έτσι η ίδια η Ζωή μάς φέρνει γεγονότα και καταστάσεις όπου νιώθουμε αδικημένοι, επειδή δεν βλέπουμε αιτία και αποτέλεσμα. 3. Η τρίτη πιθανότητα έχει να κάνει με τη θεωρία της μετενσάρκωσης και το νόμο του Κάρμα (ο νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος), πως όποια πράξη κάνουμε θα επιστρέψει σε μας. Αυτή η αλήθεια επιβεβαιώνεται πολλές φορές κι από τη Βίβλο, όπου η δυστυχία του ανθρώπου συσχετίζεται με παλιές «αμαρτίες» ή γενικά με προηγούμενες πράξεις ή επιλογές του. Η μόνη διαφορά εδώ είναι ότι λόγω της μετενσάρκωσης δεν είναι απαραίτητο να δεχτούμε τα αποτελέσματα των πράξεων, λόγων και σκέψεων αμέσως, ούτε καν στην ίδια ζωή. Μπορεί να βρεθούμε στα δικαστήρια τώρα, γιατί αγνοήσαμε κάποιο ανθρώπινο ή πνευματικό νόμο σε µια προηγούμενη ζωή μας. Κι έτσι ενώ αισθανόμαστε αθώοι, στην πραγματικότητα μπορεί να μην είμαστε. Τώρα μπορεί να ρωτήσετε, πώς γίνεται να είμαι εγώ υπεύθυνος για κάτι που έκανε κάποιος άλλος άνθρωπος εκατό ή και χίλια χρόνια πριν; Η απάντηση είναι ότι δεν ήταν κάποιος άλλος άνθρωπος, αλλά εσείς οι ίδιοι με ένα άλλο σώμα. Ίσως βοηθήσει το ακόλουθο παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι πριν από ένα χρόνο οδηγώντας το αυτοκίνητό σας απρόσεκτα, σκοτώσατε έναν άνθρωπο και καταστρέψατε το αυτοκίνητό σας. Τώρα μετά από ένα χρόνο φτάνει η υπόθεση στα δικαστήρια και η κατηγορία είναι ότι ένα αυτοκίνητο, με την περιγραφή του παλιού σας αυτοκινήτου, πήρε τη ζωή του ανθρώπου αυτού. Στο μεταξύ έχετε αγοράσει άλλο αυτοκίνητο και συγχρόνως πάσχετε από αμνησία και δεν θυμόσαστε το παλιό σας αυτοκίνητο. Αισθάνεστε ότι σας αδικούν. Δεν θυμόσαστε τίποτα από το παλιό σας αυτοκίνητο ούτε αυτή καθαυτή την πράξη της οδήγησης που προκάλεσε το ατύχημα. Το μόνο που ξέρετε είναι ότι έχετε ένα καινούριο αυτοκίνητο τώρα που δεν ταιριάζει με την περιγραφή που δίνεται στο δικαστήριο. Εσείς είσαστε η αθάνατη ψυχή που δεν πεθαίνει ποτέ, αλλά αφήνει το ένα σώμα και μετά από ένα διάστημα ενσωματώνεται αρχίζοντας τη ζωή σ αυτή τη γη ξανά, ξεχνώντας το παλιό σώμα και τις πράξεις και τις σκέψεις του. Σ αυτό το παράδειγμα το σώμα είναι το αυτοκίνητο που είναι το όχημα της έκφρασης. Όπως αλλάζουμε αυτοκίνητα, Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 191

192 έτσι αλλάζουμε και σώμα. Είμαστε, βέβαια, υπεύθυνοι για όλη τη σειρά αυτοκινήτων που οδηγήσαμε. Κατά τον ίδιο τρόπο είμαστε υπεύθυνοι για τις σκέψεις, τα λόγια και τις πράξεις κάθε σώματος που είχαμε και χρησιμοποιήσαμε πάνω στη γη. Έτσι η τρίτη πιθανότητα είναι αυτή στην οποία μπορεί να αισθανόμαστε αθώοι αλλά έχουμε καταπατήσει κάποιο νόμο των ανθρώπων σε μια προηγούμενη ζωή μας. 4. Η τέταρτη πιθανότητα είναι ότι ενώ πάλι πιστεύουμε ότι είμαστε αθώοι, έχουμε καταπατήσει κάποιο φυσικό ή πνευματικό νόμο που αναφέραμε στη δεύτερη πιθανότητα σε µια προηγούμενη ζωή μας. Μπορεί να ήμασταν εγωιστής, ψεύτης, ασυνεπής, να εκμεταλλευόμασταν τους άλλους, να ήμασταν αδιάφορος στις ανάγκες των άλλων, κλπ. Έτσι παρόλο που δεν έχουμε παραβεί κανένα νόμο των ανθρώπων, αγνοήσαμε τους βασικούς νόμους της ανθρώπινης αρμονίας. Μπορεί βέβαια σ αυτή τη ζωή να είμαστε «αγγελούδια» και να αναρωτιόμαστε πώς έγινε και βρεθήκαμε ανακατεμένοι με τα δικαστήρια. 5. Η πέμπτη πιθανότητα είναι ότι μπορεί να είμαστε πραγματικά αθώοι και να μην έχουμε παραβεί κανένα φυσικό, πνευματικό ή ανθρώπινο νόμο ούτε σ αυτή ούτε σε προηγούμενη ζωή. Οπότε σ αυτή την περίπτωση μπορεί σαν ψυχές πριν από την ενσάρκωσή μας να έχουμε επιλέξει να περάσουμε αυτή την εμπειρία είτε για να αναπτύξουμε ορισμένες πνευματικές ιδιότητες και δυνάμεις είτε για να γίνουμε παράδειγμα και να περάσουμε σημαντικά μηνύματα σε άλλους. Οι περιπτώσεις του Ιησού Χριστού, του Σωκράτη και άλλων πνευματικών ανθρώπων, ανήκουν ασφαλώς σ αυτή την κατηγορία. Γιατί βέβαια δεν αγνόησαν κανένα νόμο, αλλά πέρασαν αυτή τη δοκιμασία για να μας δώσουν το παράδειγμα της δύναμης, της πίστης και της αγάπης ώστε να το έχουμε σαν πρότυπο στη ζωή μας όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες. Τι μπορούμε να μάθουμε σ όλες αυτές τις περιπτώσεις Άσχετα με το ποια από αυτές τις αιτίες μάς έχει φέρει τις καταστάσεις ή τα γεγονότα όπου νιώθουμε αδικία, υπάρχουν μερικά βασικά μαθήματα που μπορούμε να μάθουμε από καθεμιά από τις περιπτώσεις αυτές. Αυτά τα μαθήματα δεν θα μας βοηθήσουν μόνο στην πνευμα- 192 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

193 τική μας εξέλιξη, αλλά θα μας κάνουν να είμαστε πιο αντικειμενικοί και πιο αποτελεσματικοί στο χειρισμό των καταστάσεων. Θα μας κάνουν να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση με διαύγεια και διάκριση χωρίς να καταστρέφουμε την εσωτερική μας γαλήνη και ακόμη και την υγεία μας. Είναι μια ευκαιρία να αναπτύξουμε τις σωματικές, συναισθηματικές και διανοητικές μας δυνάμεις αντιμετωπίζοντας την κατάσταση. Μπορούμε να ζητήσουμε συμβουλές από ειδικούς, αλλά να μην χάσουμε την ευκαιρία να αναπτύξουμε γνώσεις και δυνάμεις. Είναι δική µας η ζωή όπως και η ευθύνη να πληροφορηθούμε όσο το δυνατόν καλύτερα από τους άλλους, αλλά να πάρουμε εμείς την τελική απόφαση. Είναι μια δοκιμασία για να αντιμετωπίσουμε την αδικία μόνο με δίκαιες και ηθικές ενέργειες και όχι να ανταποδώσουμε με άλλη αδικία. Είναι σημαντικό να προστατεύσουμε τον εαυτό μας μόνο με την αλήθεια, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να μην γίνει αυτό που θέλουμε. Οι δυνάμεις του σύμπαντος προστατεύουν πνευματικά αυτούς που συντηρούν την αλήθεια. Για να προστατευτεί κανείς, μπορεί να δοκιμαστεί ως προς το πόσο είναι διατεθειμένος να προστατεύσει την αλήθεια. Δηλαδή είναι έτοιμος να λειτουργεί με την αλήθεια έστω κι αν αυτό σημαίνει ότι θα βγάλει λιγότερα χρήματα ή ότι μπορεί να χάσει τη θέση του ή τα χρήματά του ή την οικογένειά του ή ακόμη και τη ζωή του; Η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα ανθρώπων που υπέστησαν μεγάλες απώλειες μέσα από τη δοκιμασία αυτή. Σήμερα στην κοινωνία, το δημόσιο και το δικαστικό σύστημα, όπου η αλήθεια συχνά θυσιάζεται για χάρη αυτών των λίγων που έχουν τη δύναμη και τις σωστές επαφές, μας προσφέρουν μια θαυμάσια ευκαιρία για να δοκιμάσουμε κατά πόσον η ψυχική δύναμη και αποφασιστικότητά μας λειτουργούν τίμια και σωστά μέσα σ ένα σύνολο που έχει χάσει την ηθική του υπόσταση. Η ζωή είναι αιώνια. Μπορεί να καταφέρουμε να προστατεύσουμε τα μικρά και προσωρινά συμφέροντά μας με ψέματα, αλλά τελικά θα βρεθούμε υπόδικοι γι αυτά στο μελλοντικό «δικαστήριο της ζωής». Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 193

194 3. Έχουμε την ευκαιρία να ξεπεράσουμε όποια αρνητικά συναισθήματα έχουμε προς αυτούς που μας αδικούν. Μπορούμε να το κάνουμε αν μπορούμε να πιστεύουμε πως όλα όσα μας συμβαίνουν στη ζωή, μας συμβαίνουν για τρεις λόγους: α. Καρμικούς λόγους. β. Για να περάσουμε ορισμένες εμπειρίες που θα μας υποκινήσουν να αναπτύξουμε περισσότερες πνευματικές δυνάμεις και ιδιότητες όπως είναι η πίστη, η αγάπη, η συγνώμη, η ειρήνη, η καλοσύνη και η γνώση των ανώτερων νόμων της ζωής. γ. Επειδή το υποσυνείδητο σύστημα πεποιθήσεών μας έλκει τέτοιες καταστάσεις για να έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε τα μαθήματα που χρειαζόμαστε να μάθουμε. Πιθανόν να αισθανόμαστε ότι μια μεγάλη αδικία γίνεται σε βάρος μας, γιατί εμείς είμαστε εντάξει και αθώοι. Όμως αυτοί που μας αδικούν δεν είναι υπεύθυνοι γι αυτά που μας συμβαίνουν. Αν δεν ήταν αυτοί, θα ήταν άλλοι. Η ίδια η ζωή είναι που μας φέρνει την κατάσταση σαν ευκαιρία να μάθουμε κάτι. Έχουμε κάνει «σύμβαση ψυχής» για τις εμπειρίες αυτές. Είναι οι δικές μας σκέψεις, λέξεις και πράξεις που μας έφεραν σ αυτή την κατάσταση, άσχετα με το αν τις θυμόμαστε ή αν τις έχουμε συνειδητοποιήσει. Δεν υπάρχει αδικία στο πνευματικό επίπεδο. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι πρέπει να αφήσουμε μια άδικη ή ανήθικη πράξη να περάσει χωρίς μια προσπάθεια να τη διορθώσουμε. Γιατί τότε η κοινωνία θα διαλυόταν ηθικά, οικονομικά, συναισθηματικά, διανοητικά και πνευματικά. Είναι υποχρέωσή μας να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διορθωθεί η αδικία. Αλλά αυτό πρέπει να γίνεται χωρίς μίσος, φόβο, πικρία ή αισθήματα εκδίκησης. Όλοι είναι εκφράσεις του Θείου, απλώς οι πράξεις τους χρειάζονται διόρθωση. Αυτοί που αδικούν τους άλλους είναι θύματα της άγνοιας και της ανασφάλειας που τους έφεραν σε μια τέτοια κατάσταση ώστε να βλάψουν έναν συνάνθρωπό τους. Είναι χαμένοι και χρειάζονται βοήθεια. Η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους και η στάση τους απέναντι στη ζωή και την κοινωνία είναι λανθασμένες και πρέπει να διορθωθούν. Όχι βέβαια ότι το σύστημα των φυλακών είναι αποτελεσματικό για τέτοιες 194 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

195 αλλαγές συμπεριφοράς, αλλά είναι το μόνο κοινωνικό σύστημα που έχουμε για την ώρα για τέτοιες περιπτώσεις. Ίσως σύντομα, στο μέλλον, να μπορέσουμε να στρέψουμε την ενέργειά μας στην πραγματική θεραπεία των ανθρώπων αυτών και όχι απλώς να τους περιορίζουμε, να τους τιμωρούμε και να τους κακομεταχειριζόμαστε. Άρα θέλουμε, από τη μια μεριά, να υπερασπιστούμε τη δικαιοσύνη με δύναμη και διαύγεια, αλλά από την άλλη μεριά να δράσουμε αντικειμενικά - απρόσωπα, χωρίς πάθος και αρνητικά συναισθήματα για τον άλλον. 4. Κάτι άλλο, που μπορούμε να μάθουμε, είναι να υπερασπιζόμαστε την αλήθεια σε όλες τις περιπτώσεις, άσχετα με το τι μπορεί να μας κοστίσει σε άλλες πλευρές της ζωής μας. Αυτό μπορεί να έχει διαφορετικό νόημα σε κάθε περίπτωση. Το αποτέλεσμα θα το αποφασίσει ο «κοσμικός λογιστής». Κάθε απόφαση, όσο άδικη και να μας φαίνεται, θα είναι δίκαιη σύμφωνα με τους νόμους του σύμπαντος. Βέβαια, έχουμε πάντα το δικαίωμα να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας για μια έκβαση που θεωρούμε πιο δίκαια. Το κλειδί για την ηρεμία και την υγεία είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να δημιουργούμε και να παράγουμε χωρίς αγωνία για το αποτέλεσμα. Αυτή η αντιμετώπιση θα μας σώζει σ όλες τις προσπάθειες. 5, Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία για να αναπτύξουμε εμπιστοσύνη στη σοφία και την αγάπη των συμπαντικών νόμων. Είναι εύκολο να πιστεύεις όταν όλα πάνε καλά. Όταν, όμως, τα πράγματα δυσκολεύουν, τότε αρχίζουν οι αμφιβολίες και τα παράπονα. Αισθανόμαστε αδικημένοι. Διαισθανόμαστε ότι κινδυνεύουμε και ότι δεν θα μπορέσουμε να το ξεπεράσουμε. Χάνουμε την ηρεμία και την πίστη μας. Στην περίπτωση που οι προσπάθειες μας δεν έχουν το αποτέλεσμα που θα θέλαμε Έχουμε ακούσει ότι δεν έχει σημασία αν θα κερδίσουμε ή αν θα χάσουμε, αλλά πώς παίζουμε το παιχνίδι. Όμως πολύ σπάνια το θυμόμαστε. Θέλουμε πάντα να κερδίζουμε, αισθανόμαστε πολύ δυστυχισμένοι και μάλιστα μπορεί να αντιδρούμε άσχημα όταν χάνουμε. Μερικοί από μας είμαστε έτοιμοι να παίξουμε το παιχνίδι με Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 195

196 οποιονδήποτε τρόπο χρειάζεται για να κερδίσουμε, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να πούμε ψέματα. Αυτό όμως που πραγματικά έχει σημασία είναι πώς έχουμε παίξει, αν παίξαμε τίμια, σωστά και με αξιοπρέπεια, χωρίς να κάνουμε τίποτα που δεν θα θέλαμε οι άλλοι να κάνουν σε μας. Από την πνευματική πλευρά τουλάχιστον δεν έχει σημασία αν θα κερδίσουμε ή όχι. Αυτό μας φέρνει στο νου την προσευχή της Γαλήνης: «Θεέ μου, δώσε μου την ηρεμία να δεχτώ ό,τι δεν μπορώ ν αλλάξω, Το κουράγιο ν αλλάξω ό,τι μπορώ Και τη διάκριση να ξεχωρίσω το ένα από το άλλο» Στην περίπτωση που δεν γίνεται στο τέλος αυτό που θέλουμε, υπάρχουν πάλι μερικά μαθήματα που μπορούμε να μάθουμε κι από αυτή την εμπειρία. 1. Nα δεχτούμε το αποτέλεσμα, παρόλο που δεν έγινε αυτό που θέλαμε. Να πιστέψουμε ότι για κάποιο λόγο, αυτό είναι το καλύτερο για την πνευματική μας ανάπτυξη. Να συνειδητοποιήσουμε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να ζούμε ευτυχισμένοι και χωρίς αυτό που θέλαμε. 2. Η κατανόηση, η αγάπη, και η συγχώρεση για τους άλλους, που έχουν παίξει το ρόλο τους στην υπόθεση αυτή, θα μας απελευθερώσουν από την ανάγκη τέτοιων μαθημάτων στο μέλλον. Να συνειδητοποιήσουμε ότι οι άλλοι δεν είναι η αιτία των γεγονότων, αλλά το μέσο. Εμείς οι ίδιοι έχουμε δημιουργήσει αυτή την πραγματικότητα με τις προηγούμενες σκέψεις, λόγια και πράξεις μας. Στην πραγματικότητα έχουμε «συμφωνήσει», για να δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία γι αυτά τα μαθήματα. 3. Να αγαπάμε και να σεβόμαστε τον εαυτό μας αμετάβλητα και ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα. 4. Αν πιστεύουμε ότι είναι δίκαιο και σημαντικό, να συνεχίσουμε με κάθε ηθικό τρόπο την προσπάθεια προς αυτό που είναι για μας το σωστό. 196 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

197 Κεφάλαιο 26 Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι με προδίδουν; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 9 Μπορούμε να επιλέξουμε πώς θέλουμε να αισθανόμαστε και να αντιδρούμε προς αυτά τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Προφανώς μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό πιθανών αντιδράσεων. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι με προδίδουν; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και προδομένος/η; Θέλω να νιώθω ότι με απορρίπτουν και ότι δεν αξίζω; Θέλω να φοβάμαι για την ασφάλειά μου; Θέλω να πληγώσω ή και να τιμωρήσω τον άλλον για την προδοσία του; Θέλω να θυμώνω και να μισώ τον άλλον; Θέλω να συγκρούομαι έντονα μέχρι να αποδείξω ότι έχω δίκιο; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 197

198 Θέλω να τους κάνω να νιώθουν ένοχοι για ό,τι έχουν κάνει; Θέλω να τους κριτικάρω που ήταν κακοί; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου ή και να τους τρομοκρατώ; Θέλω να τους τρομοκρατώ σωματικά, συναισθηματικά, οικονομικά; Θέλω να τους βλάψω; Θέλω να τους κάνω να υποφέρουν; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Θέλω να τους κρίνω και να τους επιτίθεμαι; Θέλω να τους μισώ; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τους κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός/η ή να τους προκαλώ πόνο; Θέλω να κρατώ τον πόνο ή και το θυμό μου; Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης; Θέλω να κάνω ένα Εγώ-μήνυμα σ αυτούς, εξηγώντας πώς νιώθω και τι θέλω; 198 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

199 Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους ή να τους αγνοώ; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ανεξάρτητα από το τι έχουν κάνει ή τι θα μπορούσαν να κάνουν; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς τους σε κάποιο επίπεδο; (Εγώ έχω ποτέ προδώσει κάποιον άλλον ή τον εαυτό μου;) Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζουν κάποιο μέρος του εαυτού μου; Θέλω να τους συγχωρήσω; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι εκείνοι απλώς παίζουν ένα ρόλο που εγώ τους έχω υποσυνείδητα δώσει; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι κάνει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο για τη συμπεριφορά τους; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 199

200 Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει ή χρειάζεται; Θέλω να τους οραματίζομαι μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους, ενώ ταυτόχρονα διαπραγματεύομαι για δικαιοσύνη; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Ποιος θέλω να είμαι; Αυτή είναι η ερώτηση. Ποια είναι η απάντησή σου; 200 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

201 Κεφάλαιο 27 Βιώστε την Αδιάκοπη Σύνδεσή σας με τη Θεϊκή Αγάπη Ας νιώσουμε τη συνεχή αδιαχώριστη σύνδεσή μας με το θείο μέσα και γύρω μας. Μπορούμε να βιώσουμε κάθε γεγονός, κατάσταση και εμφάνιση (ευχάριστη ή δυσάρεστη) σαν μια έκφραση της θεϊκής αγάπης για μας και τους αγαπημένους μας. Η βάση αυτής της κατάστασης του νου έχει αναφερθεί σε πολλά από τα προηγούμενα κεφάλαια. Εδώ θα ήθελα να ξαναδώσω έμφαση: Πως είμαστε αδιαχώριστα συνδεδεμένοι με το θείο, όπως η ακτίνα του φωτός είναι συνδεδεμένη με την πηγή της. Πως οτιδήποτε έχει συμβεί, συμβαίνει και θα συμβεί, είναι έκφραση της θεϊκής αγάπης. Η σύνδεσή μας Χρειάζεται να επαναξιολογήσουμε την έννοια της δημιουργίας. Δυστυχώς, πολλοί από μας έχουμε μεγαλώσει με την αντίληψη ότι έχουμε δημιουργηθεί (σαν αντικείμενα) από ένα θεϊκό ον που ονομάζουμε Θεό και ότι από κει και πέρα είμαστε ξέχωροι από αυτό το Ον, το οποίο τώρα μας παρατηρεί, μας κρίνει και μας ανταμείβει ή μας τιμωρεί. Αλλά δεν είμαστε αντικείμενα. Είμαστε συνειδητότητα. Είμαστε προεκτάσεις της θεϊκής συνειδητότητας και έτσι δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε αποξενωμένοι από την πηγή μας. Η δημιουργία μας, σ αυτήν την περίπτωση, μοιάζει περισσότερο με τη δημιουργία των εικόνων πάνω στην οθόνη. Οι εικόνες υπάρχουν μόνο επειδή είναι συνεχώς Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 201

202 συνδεδεμένες με το φως που τις προβάλλει. Δεν μπορούν να υπάρχουν χωρίς αυτό το φως που τις προβάλλει κάθε στιγμή. Υπάρχουν μόνο σαν προβολές αυτού του φωτός που είναι πάντοτε απευθείας συνδεδεμένο μαζί τους. Με τον ίδιο τρόπο, εμείς υπάρχουμε σαν φυσικά όντα, μόνον εφόσον η θεϊκή συνειδητότητα προβάλλεται σαν εμείς όντας μοναδικές εκφράσεις αυτής. Επομένως το αίσθημα ξεχωριστότητας από το θείο μπορεί μόνο να είναι μια ψευδαίσθηση που έχουμε δημιουργήσει. Δημιουργούμαστε αυτή τη στιγμή από το θείο. Δεν μπορούμε ποτέ να υπάρξουμε ξεχωριστά από αυτό, ακριβώς όπως δεν μπορεί να υπάρξει καμία εικόνα πάνω στην οθόνη εκτός κι αν το φως τη δημιουργεί αυτήν ακριβώς τη στιγμή. Είμαστε σε απευθείας σύνδεση με το θείο αυτήν ακριβώς τη στιγμή, και όλες τις στιγμές και σε όλους τους τόπους, οπουδήποτε μπορεί να είμαστε, στο σπίτι, το υπνοδωμάτιο, την κουζίνα, την τουαλέτα, το γραφείο, οδηγώντας το αυτοκίνητο, περπατώντας στη φύση, πίνοντας σε μπαρ κλπ. Δημιουργούμαστε ξανά από το θείο μέσα σε κάθε χιλιοστό του δευτερολέπτου. Είναι ανόητο να φανταζόμαστε ότι είμαστε συνδεδεμένοι με τον Θεό μόνο μέσα στην εκκλησία, το τζαμί ή τη συναγωγή, ή μόνο όταν έχουμε ευχάριστες ή ιερές σκέψεις. Μπορεί να νιώθουμε περισσότερο συνδεδεμένοι με το θείο μέσα σ αυτούς χώρους και σ αυτές τις στιγμές, αλλά αυτό είναι προϊόν των προγραμματισμών μας. Είναι σαν να λέμε ότι κάποιες εικόνες πάνω στην οθόνη δεν δημιουργούνται από το φως ή ότι δημιουργούνται από κάποιο άλλο φως. Υπάρχει μόνο ένα φως Υπάρχει μόνο ένα φως που δημιουργεί όλες τις εικόνες πάνω στην οθόνη, ιερές και ανίερες, και σε όλους τους τόπους και καταστάσεις, συμπεριλαμβάνοντας πολέμους, μίση, πόνο, πείνα, σεισμούς, φωτιές, πλημμύρες, καθώς επίσης κι εκείνες τις στιγμές της ειρήνης, της αγάπης και της ενότητας. Υπάρχει μόνο μία πανταχού παρούσα, πάνσοφη και πανίσχυρη θεϊκή συνειδητότητα που δημιουργεί όλα τα όντα, τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Απλά δεν μπορούμε ποτέ να χωριστούμε από το θείο, οπουδήποτε κι 202 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

203 αν είμαστε και οτιδήποτε μπορεί να κάνουμε. Είμαστε πάντοτε, σε όλες τις καταστάσεις, συν-δημιουργοί με το θείο. Θα υπάρξουν φορές που θα δημιουργήσουμε λιγότερο αρμονική και μη φωτισμένη πραγματικότητα, λόγω της άγνοιας, του εγώ και του φόβου μας. Άλλες φορές θα είμαστε απελευθερωμένοι απ αυτά και θα είμαστε κενά δοχεία, επιτρέποντας στη θεϊκή αρμονία να ρέει μέσα από μας. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο από αγάπη Έχουμε την τάση να αντιλαμβανόμαστε τα ευχάριστα γεγονότα σαν «ευλογία του Θεού» ή σαν μαρτυρία ότι ο Θεός είναι ευχαριστημένος με μας και μας αγαπά. Με τον ίδιο τρόπο, πολλοί αντιλαμβανόμαστε τα δυσάρεστα γεγονότα και καταστάσεις σαν ενδείξεις ότι ή «ο Θεός δεν υπάρχει» ή «είναι δυσαρεστημένος μαζί μας» ή «δεν μας αγαπά». Αρκετοί άνθρωποι μού έχουν πει ότι δεν πιστεύουν ότι υπάρχει Θεός ή ότι είναι πολύ θυμωμένοι με το Θεό, επειδή δεν απάντησε στις προσευχές τους όταν Του ζήτησαν βοήθεια για έναν αγαπημένο τους που πέθαινε. Τέτοιες αντιλήψεις βασίζονται στην πεποίθηση ότι είμαστε αυτό το σώμα και ο νους και ότι ο μοναδικός σκοπός της ζωής μας είναι να ζήσουμε όσο το δυνατόν πιο ευχάριστα και με τις ελάχιστες, κατά το δυνατόν, δύσκολες στιγμές. Με την ίδια λογική, ένα παιδί που μας ζητά επίμονα κάτι, το οποίο πιστεύουμε ότι είναι καλύτερα να μην του δώσουμε, θα συμπέρανε ότι είτε δεν υπάρχουμε είτε δεν το αγαπάμε. Δεν είναι αληθινό κανένα από τα δύο. Απλά γνωρίζουμε τι είναι καλύτερο για το παιδί μακροχρόνια. Όλοι θα θέλαμε να έχουμε ζωή χωρίς δυσκολίες ή δοκιμασίες. Φυσικά, θα θέλαμε το ίδιο για τους αγαπημένους μας και ιδιαίτερα για τα παιδιά μας. Έχουμε συσχετίσει την αγάπη του Θεού με ευχάριστα γεγονότα και καταστάσεις και την έλλειψη αγάπης ή την τιμωρία με δυσάρεστα γεγονότα. Χρειάζεται να το τροποποιήσουμε και να συνειδητοποιήσουμε ότι κάθε γεγονός και κατάσταση σε κάθε ζωή είναι τέλεια έκφραση αγάπης από το σύμπαν. Είναι ακριβώς αυτό που εμείς και οι άλλοι χρειαζόμαστε, αυτό που έχουμε δημιουργήσει και αυτό που έχουμε επιλέξει ως ψυχές σαν ευκαιρία για το σκοπό της ζωής μας, ο οποίος είναι να συνειδητοποιήσουμε την αληθινή πνευματική φύση μας και την απεριόριστη δημιουργική δύναμή μας. Αλλιώς, θα ήταν σαν να πάμε στο πανεπιστήμιο και να θέλουμε να πά- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 203

204 ρουμε το δίπλωμά μας χωρίς να παρακολουθήσουμε τις τάξεις, να μελετήσουμε ή να κάνουμε κάποια προσπάθεια. Δεν δουλεύει μ αυτόν τον τρόπο. Απλά δεν θα μαθαίναμε τίποτα και δεν θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε κάποιες καταστάσεις, για τις οποίες υποτίθεται ότι μας έχει προετοιμάσει η μόρφωσή μας. Είμαστε θεϊκή συνειδητότητα, που λόγω της «πνευματικής αμνησίας» μας πιστεύουμε ότι είμαστε περιορισμένοι σ αυτό το σώμα και το νου. Σίγουρα, δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε την αυτοπραγμάτωσή μας παραμένοντας σ αυτή τη λανθασμένη ταύτιση και τα επακόλουθά της, που είναι ο φόβος, ο εγωισμός και η ιδιοτέλεια. Οι δύσκολες εμπειρίες είναι απλά ένας από τους τρόπους με τους οποίους ωθούμαστε να μάθουμε ποιοι είμαστε πραγματικά και τι μπορούμε να κάνουμε. Μπορούμε, επίσης, να μάθουμε από ευχάριστες και απολαυστικές εμπειρίες. Αλλά πολλοί από μας έχουμε επιλέξει ή δημιουργήσει την αναγκαιότητα (μέσα από τις προηγούμενες επιλογές μας) να μάθουμε ποιοι είμαστε πραγματικά και τι μπορούμε να κάνουμε μέσα από τυχαίες δοκιμασίες. Μια θρησκευτική αντίληψη Παρόλο που δεν νιώθω άνετα με πεποιθήσεις που μας ξεχωρίζουν από το θείο, ας εξετάσουμε αυτό το σημείο από μια παραδοσιακή θρησκευτική άποψη, η οποία σε γενικές γραμμές είναι κοινή στις περισσότερες θρησκείες. Διαβάζοντας τις ζωές των περισσότερων αγίων θα δούμε ότι παρόλο που θα πίστευε κανείς ότι τους «αγαπά ο Θεός», δοκιμάστηκαν πιο πολύ από τους περισσότερους ανθρώπους. Υπάρχει μια χιουμοριστική ιστορία για την Αγία Τερέζα της Ισπανίας όπως αναφέρθηκε και σε άλλο κεφάλαιο. Ταξίδευε με ένα μόνιππο αργά μια νύχτα με καταιγίδα για να επισκεφτεί αρρώστους στο γειτονικό χωριό. Σε κάποιο σημείο το άλογό της γλίστρησε, η άμαξα αναποδογύρισε και βρέθηκε ξαπλωμένη μέσα στη λάσπη κάτω από τη βροχή. Κοίταξε προς τον ουρανό και είπε, «Θεέ, γιατί μου το κάνεις αυτό; Ξέρεις ότι πήγαινα να υπηρετήσω τα παιδιά σου». Τότε άκουσε μια φωνή, «Αυτός είναι ο τρόπος που φέρομαι στους καλύτερους φίλους μου». Κι εκείνη απάντησε, «Ναι, γι αυτό έχεις τόσο λίγους φίλους».} 204 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

205 Η Αγία Γραφή και οι γραφές των άλλων θρησκειών είναι γεμάτες με ιστορίες αφοσιωμένων πνευματικών ανθρώπων, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε δύσκολες δοκιμασίες που χρησίμευαν στην ενίσχυση της εσώτερης δύναμής τους. Ο Αβραάμ και ο Ιώβ είναι απλώς δύο απ αυτούς. Θα ήταν λάθος αντίληψη να θεωρήσουμε τις δύσκολες καταστάσεις σαν έκφραση του θυμού του Θεού ή σαν αποδοκιμασία. Μια καθαρότερη αντίληψη θα ήταν ότι είναι μια πράξη αγάπης που υπηρετεί το σκοπό της ζωής μας και όχι απλά αυτό που θα ήθελε το εγώ μας για να νιώθει ασφάλεια και αξία. Επομένως, αν είμαστε δυσαρεστημένοι με αυτό που συμβαίνει στη ζωή μας, θα μπορούσαμε ίσως να εξετάσουμε τις ακόλουθες γενικές θρησκευτικές πεποιθήσεις. Ο Θεός είναι πανταχού παρών και επομένως είναι παρών εκεί που συμβαίνει αυτό που δεν μου αρέσει. Ο Θεός είναι παντογνώστης και επομένως έχει επίγνωση και πλήρη γνώση αυτού που συμβαίνει. Ο Θεός είναι παντοδύναμος και επομένως επιτρέπει να συμβεί αυτό που συμβαίνει. Ο Θεός είναι αγάπη και απόλυτα δίκαιος και επομένως αυτό που συμβαίνει μπορεί μόνο να ερμηνευτεί σαν μια δίκαιη έκφραση αγάπης από ένα πανταχού παρόν, παντοδύναμο ον που γνωρίζει τα πάντα. Επομένως αυτό δεν μπορεί να είναι λάθος ή αδικία, που δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί. Όταν νιώθουμε ή πιστεύουμε ότι είμαστε θύματα αδικίας, σημαίνει ότι αμφισβητούμε την πανταχού παρουσία, την παντογνωσία, την απεριόριστη δύναμη, αγάπη ή δικαιοσύνη του θείου. Εμείς επιλέγουμε / δημιουργούμε αυτές τις εμπειρίες Πώς προτιμώ εγώ να το αντιλαμβάνομαι; Προτιμώ να πιστεύω ότι εμείς έχουμε την ευθύνη της δημιουργίας της πραγματικότητάς μας και όχι ότι κάποιο θεϊκό ον ξέχωρο από μας δημιουργεί την πραγματικότητά μας ή ότι αυτό που συμβαίνει στη ζωή μας εξαρτάται από το πόσο ευχαριστημένο είναι αυτό το ον από τη συμπεριφορά μας ή από το πόσο μας αγαπάει. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 205

206 Εμείς επιλέγουμε/δημιουργούμε αυτές τις εμπειρίες Πως προτιμώ εγώ να το αντιλαμβάνομαι; Προτιμώ να πιστεύω οτι εμείς έχουμε την ευθύνη της δημιουργίας της πραγματικότητάς μας και όχι οτι κάποιο θεϊκό Ον ξέχωρο από μας δημιουργεί την πραγματικότητα μας ή οτι αυτό που συμβαίνει στη ζωή μας εξαρτάται από το πόσο ευχαριστημένο είναι αυτό το Ον από τη συμπεριφορά μας ή από το πόσο μας αγαπάει. Προτιμώ να αντιλαμβάνομαι ότι το Θείο (μια συνειδητότητα που δεν μπορούμε ούτε καν να αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε) μάς αγαπάει απεριόριστα και ακλόνητα και ότι μας έχει δοθεί ελεύθερη βούληση να δημιουργήσουμε την πραγματικότητά μας και να βρούμε το δρόμο μας πίσω προς την αλήθεια. Για να μας διευκολύνει, το θείο έχει θεσπίσει το νόμο της αιτίας και του αποτελέσματος, ο οποίος αντανακλά πίσω σε μας οτιδήποτε εκπέμπουμε. Συγχρόνως έχουμε μέσα μας την έμφυτη επιθυμία να μάθουμε, να εξελιχθούμε και να δημιουργήσουμε. Ένας συνδυασμός δύο δυνάμεων, από τη μια πλευρά της ανάγκης μας να εξελιχθούμε και να φθάσουμε στην αγνή αγάπη, ειρήνη και ενότητα με όλους και από την άλλη του νόμου της αιτίας και του αποτελέσματος, δημιουργεί τα γεγονότα της ζωής μας. Δεν αποφασίζει ο Θεός, σαν ξεχωριστό ον. Εμείς αποφασίζουμε. Αποφασίζουμε κάθε στιγμή με τη συμπεριφορά, τις πράξεις, τις αντιδράσεις, τις πεποιθήσεις, τα συναισθήματα, τις συνήθειες και τις αποφάσεις της ψυχής μας. Επομένως, όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις, ας συνειδητοποιήσουμε ότι είναι για το ύψιστο καλό μας. Είναι η τέλεια αντίδραση στις προηγούμενες συμπεριφορές και επιλογές μας και στην επιθυμία μας να εξελιχθούμε. Αναζητούμε να έχουμε περισσότερη αγάπη, αλήθεια, σοφία, καλοσύνη, ειρήνη και λιγότερο φόβο. Ένας από τους κυριότερους τρόπους που μπορούμε να το κάνουμε είναι να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις της ζωής μας, οι οποίες μας ωθούν να αντλήσουμε τις διεξόδους από μέσα μας ή να υποφέρουμε. 206 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

207 Γιατί επιλέγουμε δύσκολες καταστάσεις; Θυμηθείτε ότι εδώ δεν λέμε ότι μπορούμε να εξελιχθούμε και να μάθουμε μόνο μέσα από δοκιμασίες. Η επιτυχία, η αγάπη και η απόλαυση είναι το ίδιο χρήσιμες για τη διαδικασία της εξέλιξής μας. Ποια είδη δοκιμασιών θα μπορούσε να έχει επιλέξει να βιώσει η ψυχή για να εξελιχθεί; Κάποια παραδείγματα μπορεί να είναι: αρρώστια, αρρώστια ενός αγαπημένου, χωρισμός, διαζύγιο, απώλεια της εργασίας, κλοπή, απώλεια στέγης, απώλεια υλικών αγαθών ή περιουσίας, απόρριψη από τους άλλους, απώλεια αγαπημένων, απώλεια μέλους του σώματος ή της όρασης κλπ. Έχοντας αυτά στο νου, ας εξετάσουμε μήπως έχουμε επιλέξει σε επίπεδο ψυχής ένα είδος δοκιμασίας για την ανάπτυξη των έμφυτων πνευματικών ιδιοτήτων μας. Μπορεί να το επιλέξαμε για να μάθουμε τη συμπόνια, την οποία δεν είχαμε μέχρι τώρα, γι αυτούς που βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις. Ίσως για να εμπνευστούμε να κάνουμε κάτι για άλλους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες δοκιμασίες. Για να συνειδητοποιήσουμε απλά ότι έχουμε τη δύναμη να το υπερβούμε και να συνεχίσουμε τη ζωή μας. (Κάτι που φοβόμασταν ότι δεν συνέβαινε μέχρι να περάσουμε μέσα απ αυτό.) Για να αναπτύξουμε πνευματικές αξίες όπως αγάπη, συγχώρεση, αυτοσυγχώρεση, εσωτερική δύναμη, αυτάρκεια, πίστη στο σύμπαν και τον εαυτό μας. Να γίνουμε παράδειγμα για άλλους, δείχνοντας πώς μπορεί κάποιος να παραμένει θετικός και να υπερβαίνει παρόμοιες δυσκολίες. Ώστε να κατανοήσουμε τι σημαίνει να βιώνουμε καταστάσεις που κι εμείς έχουμε προκαλέσει σε άλλους στο παρελθόν. Για να αναπτύξουμε σωματικές και νοητικές ικανότητες που δεν θα είχαμε αναπτύξει διαφορετικά. Να απελευθερωθούμε από ψευδαισθήσεις, εθισμούς και προσκολλήσεις που μας οδηγούν στις δύσκολες καταστάσεις. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 207

208 Να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να αφυπνίσουμε απεριόριστες εσωτερικές ικανότητες. Να αναπτύξουμε ταπεινοφροσύνη και να αφήσουμε το εγώ μας και τα αισθήματα ανωτερότητας. Να μάθουμε να δεχόμαστε βοήθεια και να στηριζόμαστε σε άλλους. Να μάθουμε να θυσιάζουμε προσωπικές ανάγκες, όταν οι άλλοι μας χρειάζονται. Να συνειδητοποιήσουμε λάθη που κάνουμε επανειλημμένα και να μάθουμε πού δεν βρίσκεται η ευτυχία μας. Να αφήσουμε προσκολλήσεις και εθισμούς που καταστρέφουν την υγεία ή την ευτυχία μας. Να μάθουμε να παίρνουμε την ευθύνη της πραγματικότητάς μας και να κάνουμε σοφότερες επιλογές. Να αναγκαστούμε να πάρουμε αποφάσεις που φοβόμασταν και καθυστερούσαμε. Να βρούμε χρόνο να επανεξετάσουμε τον τρόπο ζωής και τις αξίες μας. Να συνειδητοποιήσουμε τι είναι πραγματικά σημαντικό για μας και τι θεωρούσαμε δεδομένο. Να αναπτύξουμε εσωτερικά συναισθήματα αξίας, ασφάλειας και πληρότητας. Να μάθουμε να βάζουμε στις σχέσεις μας όρια με αγάπη. Να ανακαλύψουμε χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που χρειάζεται να αφήσουμε. Να μάθουμε να πιστεύουμε και να εμπιστευόμαστε την εσωτερική μας καθοδήγηση. 208 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

209 Να επιλέγουμε να είμαστε ο εαυτός μας ακόμη και μπροστά στην απόρριψη των άλλων. Να αφήσουμε την προσκόλλησή μας και την υπερβολική σημασία που δίνουμε στην εμφάνιση, στη γνώμη των άλλων, στο να είμαστε δυνατοί ή τέλειοι στα μάτια τους. Να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε αυτό το σώμα και ο νους και να γίνουμε παρατηρητής και των δύο. Μπορεί να υπάρχουν πολλά άλλα οφέλη για την ψυχή που περνάει δύσκολες εμπειρίες, τις οποίες σπάνια θεωρούμε θετικές εκφράσεις αγάπης από το σύμπαν. Επίσης, μπορούμε να μάθουμε όλα αυτά τα ίδια μαθήματα χωρίς αναγκαστικά να περάσουμε μέσα από τέτοιες εμπειρίες. Αυτές είναι απλά ένας πιθανός τρόπος μάθησης. Βιώστε την αγάπη Θυμηθείτε να βιώσετε την αγάπη σε καθετί που σας συμβαίνει. Θυμηθείτε ότι όλα όσα συμβαίνουν, ακόμη και η απώλεια ενός αγαπημένου, η οποία είναι αναμφίβολα η πιο δύσκολη ανθρώπινη εμπειρία, είναι μια πράξη αγάπης από το σύμπαν και κάτι που ίσως συμφωνήσατε και οι δύο σαν ψυχές πριν από την είσοδό σας στον φυσικό κόσμο, επειδή ταιριάζει με την αμοιβαία εξέλιξή σας. Ο αγαπημένος σας «αποφοίτησε» από το σχολείο της ζωής πριν από σας και σας περιμένει. Εγώ και εκατομμύρια άλλοι πιστεύουμε ότι όλα αυτά είναι απόλυτα αληθινά. Αλλά, ακόμη κι αν δεν είναι αληθινά, είναι σίγουρα πολύ πιο αποτελεσματικό να κοιτάμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια εμπειρία προς όφελός μας αντί να βουλιάζουμε σε συναισθήματα αυτολύπησης, πόνου, κακίας και ίσως ακόμη και θυμού προς τους άλλους ή τον Θεό, που θεωρούμε υπεύθυνους για την πραγματικότητά μας. Έχουμε ελεύθερη βούληση. Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε τη δική μας επιλογή για το πώς θα θέλαμε να αντιλαμβανόμαστε τα γεγονότα της ζωής μας: σαν χαοτικά τυχαία γεγονότα, σαν θυμό, σαν αποδοκιμασία του Θεού, σαν αδικίες ή σαν εκφράσεις αγάπης και σαν αυτά ακριβώς που έχουμε δημιουργήσει και επιλέξει ως ευκαιρίες εξέλιξης; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 209

210 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 210 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

211 Κεφάλαιο 28 Ποιος θέλω να είμαι, όταν έχουμε διαφορετικές ή συγκρουόμενες ανάγκες; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 10 Προφανώς μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό πιθανών αντιδράσεων. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν έχουμε διαφορετικές ή συγκρουόμενες ανάγκες; Θέλω να φοβάμαι ότι δεν θα πάρω αυτό που θέλω; Θέλω να θυμώνω με τους άλλους, επειδή έχουν διαφορετικές ανάγκες; Θέλω να νιώθω ότι κινδυνεύω εδώ; Θέλω να φοβάμαι για την ασφάλειά μου; Θέλω να συγκρούομαι έντονα μέχρι να πάρω αυτό που θέλω; Θέλω να κάνω τους άλλους να νιώθουν ένοχοι, αν δεν πάρω αυτό που θέλω; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 211

212 Θέλω να τους κριτικάρω που δεν είναι όπως χρειάζομαι να είναι; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου ή και να τους τρομοκρατώ μέχρι να πάρω αυτό που θέλω; Θέλω να ασκώ σωματική βία; Θέλω να τους βλάψω; Θέλω να τους κάνω να υποφέρουν; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Θέλω να τους κρίνω και να τους επιτίθεμαι; Θέλω να τους μισώ; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τους κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός ή να τους προκαλώ πόνο; Θέλω να τους τιμωρήσω; Θέλω να κρατώ τον πόνο ή και το θυμό μου; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους ή να τους αγνοώ; Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης για τον εαυτό μου μόνο; 212 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

213 Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης για εκείνους και για τον εαυτό μου; Θέλω να κάνω ένα Εγώ-μήνυμα σ αυτούς, εξηγώντας πώς νιώθω και τι θέλω; Θέλω να αναζητήσω ένα συμβιβασμό, όπου θα είμαστε και οι δύο ικανοποιημένοι αν αυτό είναι δυνατό; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ανεξάρτητα από οποιοδήποτε τελικό αποτέλεσμα; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς τους; Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζουν κάποιο μέρος του εαυτού μου; Θέλω να τους συγχωρήσω; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι εκείνοι απλώς παίζουν ένα ρόλο που εγώ τους έχω υποσυνείδητα δώσει; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι λέει ή κάνει ο άλλος; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 213

214 Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο για τη συμπεριφορά τους; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει και τι χρειάζεται; Θέλω να συμβιβαστώ για μια αμοιβαία αποδεκτή λύση; Θέλω να τους οραματίζομαι μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους, ενώ ταυτόχρονα διαπραγματεύομαι για τις ανάγκες μου; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Ποιος θέλω να είμαι; Αυτή είναι η ερώτηση. Ποια είναι η απάντησή σου; 214 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

215 Κεφάλαιο 29 Ανακαλύπτοντας τα Μαθήματά μας μέσα από το Καθρέφτισμα Έχοντας εξηγήσει προηγουμένως για τα βασικά μαθήματα ζωής, το επόμενο βήμα είναι να επιλέξουμε μια κατάσταση ζωής που μας ενοχλεί για να δούμε αν μπορούμε πραγματικά να καταλάβουμε ποιο θα μπορούσε να είναι το μάθημά μας σε σχέση μ αυτή. Εδώ θα αναλύσουμε πιθανά μαθήματα που μπορεί να έχουμε, όταν η συμπεριφορά κάποιου άλλου μάς είναι δυσάρεστη. Η ίδια διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί σε μαθήματα που έχουν να κάνουν με το σώμα, την εργασία ή άλλες όψεις της ζωής μας. Συμπεριφορές που Μπορεί να μας Ενοχλούν Πρώτα πρέπει να αποφασίσουμε με ποια από τις ενοχλητικές συμπεριφορές του άλλου θέλουμε να εργαστούμε. Δεν θα αναλύσουμε τον άλλον, αλλά τον εαυτό μας. Χρειάζεται να καθορίσουμε ακριβώς τι κάνει ή δεν κάνει ο άλλος που μας ενοχλεί και μειώνει την γαλήνη και ευτυχία μας και, επομένως, την αρμονία και την ευτυχία της σχέσης μας. Έχουμε κάτι να μάθουμε απ αυτή την κατάσταση. Τώρα έχουμε μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε τι είναι αυτό. Μερικές πιθανές συμπεριφορές που μπορεί να μας ενοχλούν μπορεί να βρεθούν σ αυτό τον κατάλογο. α. Όταν με κριτικάρει. β. Όταν δεν ανταποκρίνεται σ αυτά που ζητώ ή χρειάζομαι. γ. Όταν μου κάνει πολλές ερωτήσεις. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 215

216 δ. Όταν φωνάζει και με κατηγορεί. ε. Όταν παίζει το ρόλο του θύματος και κλαίει. στ. Όταν μου ρίχνει το φταίξιμο για ό,τι έχει συμβεί. ζ. Όταν με αγνοεί. η. Όταν δεν με ακούει. θ. Όταν κοιτάζει άλλες γυναίκες. (Όταν προσέχει άλλους άνδρες) ι. Όταν δεν είναι συνεπής στις συμφωνίες ή τις ευθύνες μας. ια. Όταν δεν συμφωνεί μαζί μου. ιβ. Όταν δεν με προσέχει ενώ μιλάω. ιγ. Όταν αργεί στα ραντεβού μας. ιδ. Όταν δεν με βοηθάει με την καθαριότητα. ιε. Όταν λέει ψέματα. ιστ. Όταν αγνοεί τις ανάγκες μου. ιζ. Όταν κουτσομπολεύει. ιη. Όταν δεν μου λέει τι νιώθει. ιθ. Όταν παραπονιέται πάρα πολύ. κ. Όταν νομίζει ότι τα ξέρει όλα και δεν ακούει την άποψή μου. κα. Όταν μου δίνει συμβουλές που δεν ζήτησα. κβ. Όταν με απειλεί ότι θα φύγει. κγ. Όταν δεν φροντίζει τον εαυτό του ή δεν κάνει αυτό που του αναλογεί. κδ. Όταν είναι αδύναμος και εξαρτημένος. κε. Άλλα Υπάρχουν πολλές άλλες πιθανές συμπεριφορές που μπορεί να μας ενοχλούν και να μειώνουν τη γαλήνη και την αγάπη μας για τον άλλον. Η ανάλυση και η διαδικασία που περιγράφεται πιο κάτω θα μας βοηθήσει να είμαστε ευτυχισμένοι ανεξάρτητα από το τι κάνει ο άλλος 216 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

217 και, επομένως, θα ελευθερώσει την αγάπη μας γι αυτόν. Θα πρότεινα να διαβάσετε πρώτα όλες τις ερωτήσεις και τις εξηγήσεις που ακολουθούν, πριν προχωρήσετε να απαντήσετε τις ερωτήσεις οι ίδιοι. Έχουμε βρει τα πιο εκπληκτικά αποτελέσματα μ αυτό το ερωτηματολόγιο. Οι περισσότεροι έχουν ανακαλύψει ότι πολλοί από αυτούς τους παράγοντες καθρεφτίζουν τον εαυτό τους στη συμπεριφορά του άλλου. Με την άσκηση αυτή βλέπουμε πολύ καθαρά ότι εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε την πραγματικότητά μας και ότι μόνο εμείς μπορούμε να την αλλάξουμε. Ας εξηγήσουμε σύντομα το λόγο για κάθε ερώτηση. Επεξήγηση του Ερωτηματολογίου για την Ανακάλυψη των Μαθημάτων μας Η συγκεκριμένη συμπεριφορά εκ μέρους του άλλου που με ενοχλεί και που θα ήθελα να αναλύσω εδώ είναι:. Τα συναισθήματα που νιώθω όταν ο άλλος συμπεριφέρεται μ αυτό τον τρόπο ή όταν νομίζω ότι συμπεριφέρεται μ αυτό τον τρόπο είναι:. Νιώθω αυτά τα συναισθήματα επειδή έχω τις ακόλουθες πεποιθήσεις που με κάνουν να αισθάνομαι έτσι:. Αυτές οι πρώτες ερωτήσεις έχουν σκοπό να μας βοηθήσουν να καθορίσουμε ακριβώς το ερέθισμα, τα συναισθήματα και τις πεποιθήσεις που μας ενοχλούν. Πρέπει να προσέξουμε η απάντησή μας στην πρώτη ερώτηση να είναι μια συμπεριφορά και όχι μια ερμηνεία της συμπεριφοράς. Το «ο άλλος δεν με αγαπά», «δεν με σέβεται» ή «θέλει να με ελέγχει» δεν είναι συμπεριφορές. Είναι ερμηνείες κάποιας συμπεριφοράς. Όσοι δεν γνωρίζουν τις βασικές αρχές της αυτοανάλυσης, όπου μαθαίνουμε να καθορίζουμε το ερέθισμα, τα συναισθήματα και τις πεποιθήσεις, θα ωφεληθούν από το διάβασμα του βιβλίου «Αυτογνωσία». Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 217

218 Τώρα το ερωτηματολόγιο προχωράει στον καθορισμό των πιθανών όψεων της ύπαρξής μας που μπορεί να καθρεφτίζονται, να απηχούνται ή να προβάλλονται. Μήπως έχω ποτέ συμπεριφερθεί μ αυτό τον τρόπο προς αυτό το άτομο ή προς άλλους στο παρελθόν; Συχνά μας ενοχλούν συμπεριφορές που μας θυμίζουν όψεις της δικής μας συμπεριφοράς, τις οποίες δεν αποδεχόμαστε ή δεν βλέπουμε στον εαυτό μας. Επομένως, χρειάζεται να τις αντιμετωπίσουμε σε άλλους για να έχουμε το ερέθισμα να τις αναγνωρίσουμε στον εαυτό μας και να τις αλλάξουμε. Στην περίπτωση που συνειδητοποιούμε ότι, ναι, πραγματικά, συμπεριφερόμαστε κατά καιρούς μ αυτό τον τρόπο, το μάθημά μας θα μπορούσε να είναι: α. Να ανακαλύψουμε και να μεταμορφώσουμε τις πεποιθήσεις, τις συνήθειες και τις προσκολλήσεις που μας κάνουν να συμπεριφερόμαστε μ αυτό τον τρόπο. β. Να αποδεχτούμε αυτή τη συμπεριφορά στον εαυτό μας και στον άλλον. Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που μπορεί να φοβάται κάτι εδώ; Τι φοβάμαι εδώ; Και γιατί το φοβάμαι; Οποιαδήποτε συμπεριφορά μάς προκαλεί φόβο θα(νομίζω πρέπει να φύγει το θα) είναι, προφανώς, ενοχλητική. Μπορεί να οδηγηθούμε να δημιουργήσουμε ένα κατάλογο των λόγων που η συμπεριφορά του άλλου είναι ανήθικη, άδικη ή όχι σωστή, αλλά συχνότερα η αλήθεια είναι πως μας ενοχλεί επειδή φοβόμαστε ότι αυτή η συμπεριφορά θα έχει κάποιες αρνητικές συνέπειες για μας ή για τους κοντινούς μας ανθρώπους. Ας θυμόμαστε πως όλα τα αρνητικά συναισθήματα γεννιούνται από το φόβο και ας ασχοληθούμε σοβαρά μ αυτή την ερώτηση, κοιτάζοντας, πίσω από το θυμό, το πλήγωμα, την κακία και τη ζήλια, για το φόβο που κρύβεται εκεί. Η ερώτηση συνεχίζει και ρωτάει γιατί φο- 218 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

219 βόμαστε «αυτό», ξανά και ξανά μέχρι να φθάσουμε στο βασικό φόβο που μας κάνει να ενοχλούμαστε απ αυτή τη συμπεριφορά. Το μάθημα εδώ θα μπορούσε να είναι να απελευθερωθούμε από τις πεποιθήσεις που μας κάνουν να φοβόμαστε αυτή τη συμπεριφορά. Η ρίζα αυτών των φόβων βρίσκεται στα βιώματα του παρελθόντος μας. Σημείωση: Οι ερωτήσεις 3 και 4 αποκαλύπτουν την πλειονότητα των αντικατοπτρισμών και προβολών που δημιουργούν την πραγματικότητά μας. Έλκουμε και ενοχλούμαστε από εκείνες τις συμπεριφορές που αντικατοπτρίζουν τη δική μας συμπεριφορά ή εκείνο το οποίο φοβόμαστε. Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που έχει μάθει να περιμένει αυτή τη συμπεριφορά, που έχει φθάσει να πιστεύει ότι αυτός είναι ο τρόπος που αυτό το άτομο ή άλλοι θα συμπεριφέρονται; Οι άνθρωποι συχνά συμπεριφέρονται προς εμάς με τρόπους που καθρεφτίζουν τις θετικές ή αρνητικές προσδοκίες μας ή προκαταλήψεις μας. Αν περιμένουμε απόρριψη ή αδιαφορία, θα το προσελκύσουμε με συμπαθητική δόνηση. Οι άλλοι απλά καθρεφτίζουν πίσω σ εμάς τις δικές μας πεποιθήσεις και προσδοκίες. Το μάθημά μας σε τέτοια περίπτωση θα μπορούσε να είναι να απελευθερωθούμε από τις πεποιθήσεις που μας κάνουν να περιμένουμε αυτή τη συμπεριφορά (ή ίσως να «προβάλουμε» αυτή τη συμπεριφορά εκεί που δεν υπάρχει) και να υιοθετήσουμε νέες πεποιθήσεις που οδηγούν σε πιο θετικές προσδοκίες. Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που πιστεύει πως, για κάποιο λόγο, αξίζω αυτή τη συμπεριφορά; Αν ένα μέρος μας πιστεύει υποσυνείδητα ότι δεν είμαστε καλοί και ότι αξίζουμε να μας φέρονται με αρνητικό τρόπο, τότε, φυσικά, θα προσελκύσουμε αυτή τη συμπεριφορά. Οι άλλοι μπορεί να νιώσουν ακόμη και ένοχοι που μας φέρθηκαν έτσι, ενώ έχουν οδηγηθεί υποσυνείδητα προς αυτή την κατεύθυνση από τις δικές μας πεποιθήσεις για τον εαυτό μας (Φυσικά έχουν την ελεύθερη βούληση να υπερβούν τη δική μας ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση). Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 219

220 Επίσης, θα αντιληφθούμε προβάλλουμε αυτή την πραγματικότητα ακόμη κι όταν δεν υπάρχει. Για παράδειγμα, θα αντιληφθούμε απόρριψη, αποτυχία ή κίνδυνο, όταν δεν υπάρχουν. Το μάθημά μας εδώ είναι να μάθουμε να αποδεχόμαστε και να αγαπάμε τον εαυτό μας όπως είμαστε και να συνειδητοποιήσουμε ότι αξίζουμε αγάπη, αποδοχή και σεβασμό ακριβώς όπως και οι άλλοι τα αξίζουν από μας. Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που συμπεριφέρεται προς τον ίδιο τον εαυτό μου με τον τρόπο που μου συμπεριφέρεται αυτό το άτομο; Συχνά φερόμαστε με αρνητικό τρόπο προς τον εαυτό μας, κριτικάροντάς τον, αγνοώντας τις ανάγκες μας, ειρωνευόμενοι τον εαυτό μας ή υποβιβάζοντάς τον. Στη συνέχεια, όταν οι άλλοι κάνουν το ίδιο, ενοχλούμαστε και πληγωνόμαστε. Αλλά, εκείνοι απλά αντικατοπτρίζουν πίσω σ εμάς τη δική μας συμπεριφορά προς τον εαυτό μας, είτε το γνωρίζουν είτε όχι. Δεν χρειάζεται να δουν αυτή τη συμπεριφορά μέσα μας. Αυτές οι πεποιθήσεις, στάσεις, συναισθήματα και συμπεριφορές μεταβιβάζονται υποσυνείδητα και σιωπηλά. Το μάθημά μας σε τέτοια περίπτωση είναι να μάθουμε να σεβόμαστε και να καλλιεργούμε θετική συμπεριφορά προς τον εαυτό μας. Χρειάζεται να φερόμαστε στον εαυτό μας όπως θα θέλαμε να μας φέρονται οι άλλοι (Μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή μιας παλιάς αλήθειας, «Κάνε στους άλλους αυτό που θα ήθελες να κάνουν σ εσένα» - «Φέρσου στον εαυτό σου όπως θα ήθελες να σου φέρονται οι άλλοι»). Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που κατά καιρούς θα ήθελε να ενεργεί ή να φέρεται μ αυτό τον τρόπο, αλλά κάτι με σταματά; Μερικές φορές ενοχλούμαστε και κριτικάρουμε συμπεριφορές που ίσως υποσυνείδητα θα θέλαμε τελικά να μπορούμε κατά καιρούς να υιοθετήσουμε. Για παράδειγμα, ένα άτομο, που έχει δυσκολία να εκφράζεται, μπορεί να ενοχλείται από ένα υπερβολικά εκφραστικό άτομο. Ένας άνθρωπος, που δυσκολεύεται να μείνει σιωπηλός, μπορεί να νιώθει άβολα με έναν σιωπηλό τύπο. Ένα άτομο, που συγκρατεί και καταπιέζει τον εαυτό του για να είναι ευσυνείδητο ως προς τις ευ- 220 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

221 θύνες ή τους κανόνες, είναι πιθανό να ενοχλείται και να θυμώνει με κάποιον που δεν κάνει μια τέτοια προσπάθεια. Αλλά, ίσως αυτός που απορρίπτει και κριτικάρει, στην πραγματικότητα, θα ήθελε να είναι ελεύθερος να αφήνεται πότε-πότε και να μην είναι τόσο «υπεύθυνος». Επίσης, προσελκύουμε συμπεριφορές που αντικατοπτρίζουν τη ζήλια μας, την έλλειψη κατανόησης και τον αυτοπεριορισμό μας. Το μάθημά μας εδώ θα μπορούσε να είναι να απελευθερωθούμε, για να φερόμαστε με τρόπο που αντιπροσωπεύει τις πεποιθήσεις και τις αξίες μας. Επίσης, να αφήνουμε τους άλλους να αποφασίζουν πώς θέλουν να φέρονται. Οι άλλοι δεν είναι υποχρεωμένοι να ζήσουν τη ζωή τους σύμφωνα με τις δικές μας ηθικές αξίες, προδιαγραφές ή τους περιορισμούς μας. Μήπως αυτή η συμπεριφορά μού θυμίζει κάτι που βίωσα ως παιδί; Συχνά είμαστε πιο ευάλωτοι σε συμπεριφορές που μας θυμίζουν καταστάσεις που βιώσαμε όταν ήμασταν παιδιά. Αν θα μπορούσαμε να απελευθερωθούμε από τον πόνο ή το φόβο που κρατάμε από τα παιδικά μας χρόνια, η συμπεριφορά που μας ενοχλεί τώρα δεν θα μας επηρέαζε τόσο πολύ. Έλκουμε αυτή τη συμπεριφορά επειδή χρειάζεται να έχουμε επαφή με αυτό το φορτίο του παρελθόντος, μέχρι να απελευθερωθούμε απ αυτό. Είναι το ερέθισμά μας προς την εξέλιξη και την ωριμότητα. Το μάθημα είναι να μεταμορφώσουμε τις παιδικές εμπειρίες. Μήπως παίζω κάποιο ρόλο εδώ, ο οποίος έλκει αυτή τη συμπεριφορά από τους άλλους; Α. Το θύμα Β. Τον τρομοκράτη Γ. Το δάσκαλο Δ. Το γονιό Ε. Το παιδί Στ. Τον έξυπνο Ζ. Το σωστό Η. Τον επαναστάτη Θ. Το δυνατό χωρίς ανάγκες Ι. Το δίκαιο Ια. Τον καλό άνθρωπο Ιβ. Τον υπεύθυνο για όλους Ιγ. Τον υπηρέτη Ιδ. Τον αδύναμο Ιε. Τον πνευματικό άνθρωπο Ιστ. Το δικαστή Ιζ. Τον απόμακρο Ιη. Τον ανακριτή Ιθ. Κάποιον άλλο ρόλο; Καθένας από αυτούς τους ρόλους έχει την τάση να έλκει παρόμοιους ή αντίθετους ρόλους από τους ανθρώπους γύρω μας. Αν παίζουμε το γονιό, ο άλλος θα συμπεριφέρεται σαν παιδί. Αν παίζουμε το παιδί, ο άλλος θα εμφανιστεί σαν γονιός, δάσκαλος ή σωτήρας. Αν νιώθουμε υπεύθυνοι για κάποιον, οι άλλοι θα είναι ανεύθυνοι κλπ. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 221

222 Το μάθημα εδώ είναι να ανακαλύψουμε ποιος από τους ρόλους μας αντικατοπτρίζεται στη συμπεριφορά του άλλου ή κάνει τη συμπεριφορά του ενοχλητική για μας. Μόλις το καθορίσουμε αυτό, θα χρειαστεί να δούμε ποιες ρυθμίσεις χρειάζεται να γίνουν στον τρόπο που ερμηνεύουμε το ρόλο μας. Ποιες είναι οι ανάγκες ή οι προσκολλήσεις μου που απειλούνται απ αυτή τη συμπεριφορά; Τι θα χάσω αν δεν έχω τη συμπεριφορά που θέλω από αυτό το άτομο; Οι ανάγκες και οι προσκολλήσεις μας αντικατοπτρίζονται με πολλούς τρόπους. Τα αρνητικά μας συναισθήματα προέρχονται από την αδυναμία μας να πάρουμε αυτό που θέλουμε ή από το φόβο μας ότι μπορεί να μην μπορούμε να το έχουμε ή ότι μπορεί να το χάσουμε. Όταν η ευτυχία μας εξαρτάται από κάποιον ή κάτι έξω από τον εαυτό μας, και έχει έρθει ο καιρός να υπερβούμε αυτή την προσκόλληση, η ζωή μάς προσφέρει συμπεριφορές και γεγονότα που μας αναγκάζουν να απελευθερωθούμε απ αυτή την προσκόλληση ή αλλιώς να συνεχίσουμε να υποφέρουμε. Όταν έρθει ο καιρός να ξεπεράσουμε την πεποίθηση ότι «Πρέπει να έχω», μπορεί να προκύψει κάποια από τις ακόλουθες πιθανές καταστάσεις: α. Εμφανίζονται εμπόδια στο να το έχουμε. β. Το αποκτούμε, αλλά εις βάρος της υγείας μας. γ. Το έχουμε, αλλά δημιουργεί συγκρούσεις με άλλους. δ. Το έχουμε, αλλά δημιουργεί συγκρούσεις με τον εαυτό μας. ε. Το έχουμε, αλλά το χάνουμε. στ. Καταστρέφουμε την υγεία και την αρμονία μας στην προσπάθεια μας να το αποκτήσουμε. ζ. Κάποιοι γύρω μας πιστεύουν, επίσης, ότι πρέπει να το έχουμε. Δυναμώνουν τις πεποιθήσεις μας. η. Οι άλλοι είναι αντίθετοι στο να το έχουμε. Ένα μάθημα είναι ότι μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι, ασφα- 222 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

223 λείς και ικανοποιημένοι χωρίς αυτή την προσκόλληση. Ένα άλλο μάθημα μπορεί να είναι να γίνουμε πιο θετικοί και ικανοί να πραγματοποιήσουμε αυτό που θέλουμε. Μήπως έχω κάποια αισθήματα ενοχής που μπορεί να καθρεφτίζονται; Είναι τα αισθήματα ενοχής ή ευθύνης για τον άλλον που με κάνουν ευάλωτο σ αυτή τη συμπεριφορά; Τα αισθήματα ενοχής και ντροπής πολύ εύκολα αντικατοπτρίζονται από τους γύρω μας. Έλκουμε από τους άλλους αυτό που μας κάνει να νιώθουμε ενοχή ή ντροπή, μέχρι να μπορούμε να μεταμορφώσουμε τις πεποιθήσεις που δημιουργούν αυτά τα συναισθήματα. Τα αισθήματα ενοχής ή αυτοαμφισβήτησης συχνά κάνουν τη συμπεριφορά του άλλου οδυνηρή για μας, καθώς η συμπεριφορά του μας υπενθυμίζει τις αμφιβολίες μας για την αγνότητα, την ικανότητα και την αξία μας. Το μάθημά μας είναι να ξεκαθαρίσουμε στο νου μας ποιες είναι οι αληθινές ευθύνες μας σχετικά με τους άλλους και πού βασίζεται η αξία μας. Μήπως κρίνω, επικρίνω ή απορρίπτω εδώ; Θα προσελκύσουμε οτιδήποτε κριτικάρουμε και κατηγορούμε, μέχρι να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε τον άλλον. Μπορεί να διαφωνούμε με τη συμπεριφορά του άλλου, χωρίς να απορρίπτουμε το άτομο. Όσο κριτικάρουμε και κατηγορούμε, θα αντιμετωπίζουμε ξανά και ξανά αυτή την ίδια συμπεριφορά. Το μάθημά μας είναι να αναπτύξουμε κατανόηση, αποδοχή, συγχώρεση και αγάπη για τους άλλους και τον εαυτό μας. Μήπως έχω εσωτερικές συγκρούσεις εδώ; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που αμφιβάλλει για τον ίδιο τον εαυτό μου και συμφωνεί με τον άλλον; Οι εσωτερικές μας συγκρούσεις αντικατοπτρίζονται πολύ συχνά από τους άλλους, οι οποίοι καθρεφτίζουν μία από τις συγκρουόμενες υποπροσωπικότητες. Επειδή είμαστε σε σύγκρουση με τον εαυτό μας, η συμπεριφορά του άλλου μάς ενοχλεί φέρνοντας στην επιφάνεια ένα μέρος του εαυτού μας, με το οποίο είμαστε ήδη σε σύγκρουση. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 223

224 Για παράδειγμα, αν ένα μέρος του εαυτού μας μάς λέει ότι θα έπρεπε να κερδίσουμε περισσότερα χρήματα, να παντρευτούμε, να πετύχουμε περισσότερο, να εργαζόμαστε περισσότερο, να τρώμε λιγότερο, να δίνουμε περισσότερο χρόνο στα παιδιά μας, να έχουμε μεγαλύτερη αυτοπειθαρχία ή να χάσουμε βάρος και ο άλλος άνθρωπος μάς δίνει, με οποιοδήποτε τρόπο, κάποιο από αυτά τα μηνύματα, μας ταράζει η συμπεριφορά του επειδή μας θυμίζει μια σύγκρουση που ήδη έχουμε μέσα μας. Σε τέτοια περίπτωση, χρειάζεται να εφαρμόσουμε μια τεχνική εσωτερικού διαλόγου και να ξεκαθαρίσουμε εσωτερικά τι αληθινά θέλουμε και πιστεύουμε. Χρειάζεται, επίσης, να αποδεχτούμε αυτή τη σύγκρουση μέχρι να λυθεί και τότε θα μπορούμε να τη μοιραστούμε με τους άλλους. Αυτή η εργασία περιγράφεται με λεπτομέρεια στο βιβλίο «Σαράμ Οι Περιπέτειες μιας Ψυχής». Μήπως υπάρχουν κάποια συναισθήματα, ανάγκες και πεποιθήσεις που δεν έχω επικοινωνήσει καθαρά στον άλλον; Τα ανέκφραστα συναισθήματα, ανάγκες και πεποιθήσεις μας αντικατοπτρίζονται συχνά από τους άλλους. Αυτό θα συμβαίνει μέχρι να ξεπεράσουμε κάθε εμπόδιο προς τίμια και ειλικρινή επικοινωνία με όσους συμπεριφέρονται με τρόπους που μας ενοχλούν. Αν δεν έχουμε ποτέ εκφράσει, χωρίς κατηγορία και κριτική, σε κάποιον ότι η συμπεριφορά του μας ενοχλεί, πώς περιμένουμε να τη σταματήσει; Το μάθημά μας είναι να μάθουμε να κάνουμε εγώ-μηνύματα, εκφράζοντας πολύ καθαρά τι θέλουμε, χρειαζόμαστε, νιώθουμε και πιστεύουμε, χωρίς να προσπαθούμε να μειώσουμε ή να πληγώσουμε τον άλλον. Ποιο είναι το μάθημά μου εδώ; Τι χρειάζεται να αλλάξω για να σταματήσω να έλκω αυτή τη συμπεριφορά και, σε περίπτωση που εμφανίζεται, να μην με ενοχλεί; Τι χρειάζεται να κάνω για να διατηρώ την ευτυχία μου; Οι ερωτήσεις 17 και 18 μάς ζητούν να κοιτάξουμε τις απαντήσεις που έχουμε δώσει στις προηγούμενες ερωτήσεις και να αποφασίσουμε τι χρειάζεται να αλλάξουμε, για να πάψουμε να έλκουμε τη συμπερι- 224 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

225 φορά που μας ενοχλεί και, στην περίπτωση που εμφανίζεται, να μην ενοχλούμαστε. Η βασική απάντηση σε κάθε περίπτωση είναι να αλλάξουμε τις πεποιθήσεις που δημιουργούν αυτό το καθρέφτισμα και την προβολή. Τώρα φανταστείτε ότι το άλλο άτομο πραγματικά αλλάζει και φέρεται ακριβώς όπως επιθυμείτε, και γίνεται ένας τέλειος φίλος (σύντροφος, γονιός, παιδί, αδελφός) που σέβεται κάθε ανάγκη σας και ότι αυτό το πρόβλημα έχει εξαφανιστεί τελείως. Παρατηρήστε πώς νιώθετε με αυτή την ιδέα. Αυτός ο οραματισμός και η ερώτηση υπάρχουν στο τέλος για δύο λόγους. Πρώτα, μας επιτρέπουν να φανταστούμε αυτή την κατάσταση σαν να έχει λυθεί και μεταμορφωθεί. Αυτή είναι μια ουσιαστική όψη για να πραγματοποιήσουμε την αλλαγή που επιθυμούμε, δηλαδή να είμαστε ικανοί να την οραματιστούμε. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε αυτό που δεν μπορούμε πρώτα να πιστέψουμε. Αν δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι ο άλλος είναι καλός και γεμάτος αγάπη, είναι πολύ πιθανό να μη συμβεί ποτέ. Ο δεύτερος λόγος είναι για να δούμε πώς νιώθουμε εμείς με την ιδέα να λυθεί εντελώς αυτό το πρόβλημα και ο άλλος να φέρεται με τέλειο τρόπο. Είναι ενδιαφέρον ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων έχουν ανακαλύψει μ αυτή την ερώτηση ότι κάτι τους έλειπε όταν εξαφανίστηκε το πρόβλημα. Τότε συνειδητοποίησαν ότι, παρόλο που παραπονιόντουσαν για τη συμπεριφορά αυτού του ατόμου, στην πραγματικότητα εξυπηρετούσε κάποιο σκοπό στη ζωή τους. Για κάποιους το να είναι το θύμα ήταν ένας τρόπος να αποδείξουν την αξία τους. Όσο ο άλλος ήταν λάθος, τόσο εκείνοι ήταν καλοί και άξιζαν. Τώρα, χωρίς αυτό το παιχνίδι, δεν επιβεβαιώνονται πια σε καθημερινή βάση. Σε άλλες περιπτώσεις, το πρόβλημα ήταν μια δικαιολογία για να μην εκδηλώσουν τη δημιουργικότητα και παραγωγικότητά τους, και τώρα δεν θα είχαν καμία δικαιολογία. Ακόμη για άλλους, ήταν ένας λόγος να μην είναι ευτυχισμένοι, και τώρα θα πρέπει να βρουν έναν άλλο λόγο ή να «ρισκάρουν» να είναι ευτυχισμένοι. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 225

226 Αυτό το ερωτηματολόγιο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για να αναλύσουμε τα μαθήματά μας από καταστάσεις ή γεγονότα που μας ενοχλούν, απλά αντικαθιστώντας τη λέξη συμπεριφορά με τις λέξεις γεγονός, περίσταση ή κατάσταση. Επίσης, μπορούμε, με κάποιο τρόπο, να αναλύσουμε τι μπορούμε να μάθουμε από το σώμα μας μέσα από προβλήματα υγείας ή εμφάνισης. Τώρα είναι η σειρά σας να απαντήσετε σ αυτές τις ερωτήσεις. Το ερωτηματολόγιο που ακολουθεί μπορεί να απαντηθεί με διάφορους τρόπους: Γραπτά. Προφορικά με κάποιον να θέτει αυτές τις ερωτήσεις. Νοερά σε κατάσταση βαθιάς χαλάρωσης, ενώ κάποιος θέτει αυτές τις ερωτήσεις. Αν κάποιος μας διαβάζει αυτές τις ερωτήσεις, θα πρέπει να αφήνει τουλάχιστον ένα λεπτό μετά από κάθε ερώτηση, ώστε να μπορούμε να παίρνουμε ενδόμυχα απαντήσεις. Οι απαντήσεις μπορεί να έρχονται στο νου όχι μόνο σαν λέξεις, αλλά επίσης σαν συναισθήματα, σωματικά ή ενεργειακά φαινόμενα, όπως πόνος, ζέστη ή απελευθέρωση κλπ. ή ακόμη και σαν εικόνες, αναμνήσεις. Αυτή η τελευταία μέθοδος συνήθως μας επιτρέπει να πάρουμε βαθύτερες απαντήσεις. Εντούτοις, σε όλες τις περιπτώσεις θα είναι καλύτερο να κάνουμε πιο συνειδητές τις ανακαλύψεις μας γράφοντάς τες. Ερωτηματολόγιο για την Ανακάλυψη των Μαθημάτων μας σε ό,τι μας Ενοχλεί στη Συμπεριφορά ενός Άλλου Η συγκεκριμένη συμπεριφορά εκ μέρους του άλλου που με ενοχλεί και που θα ήθελα να αναλύσω εδώ είναι:. Τα συναισθήματα που νιώθω όταν ο άλλος συμπεριφέρεται μ αυτό 226 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

227 τον τρόπο ή όταν νομίζω ότι συμπεριφέρεται μ αυτό τον τρόπο είναι :. Νιώθω αυτά τα συναισθήματα επειδή έχω τις ακόλουθες πεποιθήσεις που με κάνουν να αισθάνομαι έτσι:. Μήπως έχω ποτέ συμπεριφερθεί μ αυτό τον τρόπο προς αυτό το άτομο ή προς άλλους στο παρελθόν; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που μπορεί να φοβάται κάτι εδώ; Τι φοβάμαι εδώ; Και γιατί το φοβάμαι; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που έχει μάθει να περιμένει αυτή τη συμπεριφορά, που έχει φθάσει να πιστεύει ότι αυτός είναι ο τρόπος που αυτό το άτομο ή άλλοι θα συμπεριφέρονται; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που πιστεύει πως, για κάποιο λόγο, αξίζω αυτή τη συμπεριφορά; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που συμπεριφέρεται προς τον ίδιο τον εαυτό μου με τον τρόπο που μου συμπεριφέρεται αυτό το άτομο; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που κατά καιρούς θα ήθελε να ενεργεί ή να συμπεριφέρεται μ αυτό τον τρόπο, αλλά κάτι με σταματά; Μήπως αυτή η συμπεριφορά μού θυμίζει κάτι που βίωσα ως παιδί; Μήπως παίζω κάποιο ρόλο εδώ, ο οποίος έλκει αυτή τη συμπεριφορά από τους άλλους; Α. Το θύμα Β. Τον τρομοκράτη Γ. Το δάσκαλο Δ. Το γονιό Ε. Το παιδί Στ. Τον έξυπνο Ζ. Το σωστό Η. Τον επαναστάτη Θ. Το δυνατό χωρίς ανάγκες Ι. Το δίκαιο Ια. Τον καλό άνθρωπο Ιβ. Τον υπεύθυνο για όλους Ιγ. Τον υπηρέτη Ιδ. Τον αδύναμο Ιε. Τον πνευματικό άνθρωπο Ιστ. Το δικαστή Ιζ. Τον απόμακρο Ιη. Τον ανακριτή Ιθ. Κάποιον άλλο ρόλο; Ποιες είναι οι ανάγκες ή οι προσκολλήσεις μου που απειλούνται απ αυτή τη συμπεριφορά; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 227

228 Τι θα χάσω αν δεν έχω τη συμπεριφορά που θέλω από αυτό το άτομο; Μήπως έχω κάποια αισθήματα ενοχής που μπορεί να καθρεφτίζονται; Είναι τα αισθήματα ενοχής ή ευθύνης για τον άλλον που με κάνουν ευάλωτο σ αυτή τη συμπεριφορά; Μήπως κρίνω, επικρίνω ή απορρίπτω εδώ; Μήπως έχω εσωτερικές συγκρούσεις που παίζουν εδώ; Μήπως υπάρχει ένα μέρος του εαυτού μου που αμφιβάλλει για τον ίδιο τον εαυτό μου και συμφωνεί με τον άλλον; Μήπως υπάρχουν κάποια συναισθήματα, ανάγκες και πεποιθήσεις που δεν έχω επικοινωνήσει καθαρά στον άλλον; Ποιο είναι το μάθημά μου εδώ; Τι χρειάζεται να αλλάξω για να σταματήσω να έλκω αυτή τη συμπεριφορά και, σε περίπτωση που εμφανίζεται, να μην με ενοχλεί; Τι χρειάζεται να κάνω για να διατηρώ την ευτυχία μου; Τώρα φανταστείτε ότι το άλλο άτομο πραγματικά αλλάζει και φέρεται ακριβώς όπως επιθυμείτε, και γίνεται ένας τέλειος φίλος που σέβεται κάθε ανάγκη σας και ότι αυτό το πρόβλημα έχει εξαφανιστεί τελείως. Παρατηρήστε πώς νιώθετε με αυτή την ιδέα. Θετικές Επιβεβαιώσεις και Αλήθειες που θα μας Απελευθερώσουν Οι ακόλουθες θετικές πεποιθήσεις θα μας απελευθερώσουν από τα προαναφερθέντα εμπόδια. Καθένας είναι υπεύθυνος για τη δική του ευτυχία, υγεία και ικανοποίηση. Θέλω να βοηθάω τους γύρω μου να είναι καλά, χωρίς να αποζητώ την αναγνώριση της αξίας μου μέσα από τα αποτελέσματα της προσπάθειάς μου. 228 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

229 Ζητώ αυτό που χρειάζομαι, χωρίς να ταυτίζω την αξία μου με την ανταπόκριση των άλλων. Είναι φυσικό να με αγαπούν όλοι. Είμαι αξιαγάπητος. Η αξία μου είναι εντελώς ανεξάρτητη από τη γνώμη των άλλων για μένα. Ζω σε ένα δίκαιο κόσμο που μου δίνει ακριβώς αυτό που χρειάζομαι. Εμπιστεύομαι τους άλλους. Είμαι αιώνια ασφαλής. Είμαι ασφαλής όπου και να βρίσκομαι. Θέλω να είναι ευτυχισμένοι αυτοί που αγαπώ, ενώ συνειδητοποιώ ότι μόνον αυτοί μπορούν να είναι υπεύθυνοι για την ευτυχία τους και να τη δημιουργήσουν. Είμαι απόλυτα ικανός να χειριστώ όλες τις καταστάσεις που θα βρεθούν στο δρόμο μου. Είμαι ελεύθερος να είμαι ο εαυτός μου σε όλες τις καταστάσεις. Νιώθω την αγάπη των άλλων, ακόμη κι όταν δεν μπορούν να ανταποκριθούν σ αυτό που τους ζητώ. Αξίζω να με αγαπούν χωρίς να χρειάζεται να είμαι τέλειος. Νιώθω ασφαλής, επιτρέποντας τους άλλους να λειτουργούν σύμφωνα με τη δική τους εσωτερική καθοδήγηση. Αξίζω την αγάπη των άλλων, ακόμη κι όταν δεν μπορώ να ανταποκριθώ στις ανάγκες ή τις πεποιθήσεις τους. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 229

230 Συγχωρώντας τους άλλους και τον εαυτό μου, απελευθερώνομαι και βρίσκω γαλήνη και ευτυχία. Η συγχώρεση των άλλων και του εαυτού μου θεραπεύει τη σχέση μου με τους άλλους και με τον εαυτό μου. Αγαπώ και αποδέχομαι τον εαυτό μου όπως είμαι σ αυτό το στάδιο της εξέλιξής μου. Προτείνω να επιλέξετε τις θετικές επιβεβαιώσεις που σας αρέσουν και να τις χρησιμοποιείτε σε συνδυασμό με διάφορες μορφές ενεργειακής ψυχολογίας ή και να κάνετε πινακίδες ή κάρτες που θα τοποθετήσετε σε σημεία που θα τις βλέπετε συχνά. 230 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

231 Κεφάλαιο 30 Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι ζητούν από μένα πράγματα που δεν μου είναι εύκολο να δώσω; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 11 Προφανώς μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό πιθανών αντιδράσεων. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν οι άλλοι ζητούν από μένα πράγματα που δεν μου είναι εύκολο να δώσω; (Ίσως χρόνο, ενέργεια, χρήματα, αντικείμενα, τρυφερότητα, προσοχή, βοήθεια, να μιλήσουμε ή να μοιραστούμε, να τους δανείσω κάτι, να προσέχω παιδιά ή ζώα, να τους βοηθήσω σε κάποια αγγαρεία, να πάω κάπου μαζί τους κλπ) Θέλω να φοβάμαι ότι θα χάσω την ελευθερία μου; Θέλω να φοβάμαι ότι δεν θα πάρω αυτό που θέλω; Θέλω να φοβάμαι ότι οι άλλοι θα πάρουν αυτό που θέλουν; Θέλω να θυμώνω με τους άλλους, επειδή μου ζητούν κάτι; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 231

232 Θέλω να νιώθω ότι κινδυνεύω εδώ; Θέλω να φοβάμαι για την ασφάλειά μου; Θέλω να συγκρούομαι έντονα μέχρι να πάρω αυτό που θέλω; Θέλω να φοβάμαι ότι θα χάσω την αγάπη τους, αν δεν κάνω αυτό που ζητούν; Θέλω να φοβάμαι τη σύγκρουση, αν δεν κάνω αυτό που θέλουν; Θέλω να νιώθω ένοχος/η, αν δεν κάνω αυτό που ζητούν; Θέλω να τους κάνω να νιώθουν ένοχοι, αν δεν πάρω αυτό που θέλω; Θέλω να γίνομαι επιθετικός/η και να λέω «όχι» με θυμό; Θέλω να τρέφω αρνητικά συναισθήματα προς αυτούς, επειδή με βάζουν σ αυτή τη δύσκολη θέση με το αίτημά τους; Θέλω να φοβάμαι να πω «όχι»; Θέλω να φοβάμαι να πω «ναι»; Θέλω να αντιλαμβάνομαι αυτό σαν σύγκρουση επιθυμιών; Θέλω να προστατεύω τον εαυτό μου με αρνητικότητα; Θέλω να τους κρίνω που ζητούν; Θέλω να υψώνω τη φωνή μου ή και να τους τρομοκρατώ; Θέλω να ασκώ σωματική βία; 232 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

233 Θέλω να τους βλάψω; Θέλω να τους κάνω να υποφέρουν; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η; Θέλω να είμαι στο ρόλο του θύματος; Θέλω να τους κρίνω και να τους επιτίθεμαι; Θέλω να τους μισώ; Θέλω να παραπονιέμαι ή να μιλώ αρνητικά ή να τους κουτσομπολεύω σε τρίτα πρόσωπα; Θέλω να βρίσκω τρόπους να είμαι σαρκαστικός/η ή να τους προκαλώ πόνο; Θέλω να τους τιμωρήσω; Θέλω να κρατώ τον πόνο ή και το θυμό μου; Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης για τον εαυτό μου μόνο; Θέλω να εξετάσω και να εφαρμόσω όλα τα ηθικά μέσα δικαιοσύνης για εκείνους και για τον εαυτό μου; Θέλω να κάνω ένα Εγώ-μήνυμα σ αυτούς, εξηγώντας πώς νιώθω και τι θέλω; Θέλω να αναζητήσω ένα συμβιβασμό, όπου θα είμαστε και οι δύο ικανοποιημένοι αν αυτό είναι δυνατό; Θέλω να αποφεύγω την επαφή μαζί τους ή να τους αγνοώ; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 233

234 Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ανεξάρτητα από οποιοδήποτε τελικό αποτέλεσμα; Θέλω να αναλάβω την ευθύνη για την έλξη της συμπεριφοράς τους; Θέλω να ανακαλύψω πώς μπορεί να αντικατοπτρίζουν κάποιο μέρος του εαυτού μου; Θέλω να τους συγχωρήσω; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι εκείνοι απλώς παίζουν ένα ρόλο που εγώ τους έχω υποσυνείδητα δώσει; Θέλω να θυμάμαι ότι ο άλλος είναι ένα φωτεινό ον, τον οποίο έλκω για να μάθω κάτι; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από την έκβαση; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα αγάπης και ενότητας; Θέλω να εφαρμόσω Χο οπονοπόνο για τη συμπεριφορά τους; Θέλω να αφήσω κάποιες από τις ανάγκες, τους φόβους ή τα εμπόδιά μου και να ικανοποιήσω τις ανάγκες τους; Θέλω να υπερβώ τους φόβους μου και να λέω «όχι» με αγάπη; Θέλω να υπερβώ τα εμπόδιά μου και να λέω «ναι» με αγάπη; 234 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

235 Θέλω να βρω λύση όπου μπορούν να ικανοποιηθούν οι ανάγκες και των δυο μας; Θέλω να απελευθερωθώ από παιδικές εμπειρίες που με κάνουν να φοβάμαι ότι θα χάσω την ελευθερία μου ή με κάνουν να φοβάμαι να πω «όχι» με αγάπη; Θέλω να αγκαλιάσω τον άλλον και να αφήσω όλα τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θέλω να φαντάζομαι ότι είμαι ο άλλος και να κατανοώ τι νιώθει και τι χρειάζεται; Θέλω να συμβιβαστώ για μια αμοιβαία αποδεκτή λύση; Θέλω να τους οραματίζομαι μέσα σε φως και αγάπη; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Θέλω να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους, ενώ ταυτόχρονα διαπραγματεύομαι για τις ανάγκες μου; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Ποιος θέλω να είμαι; Αυτή είναι η ερώτηση. Ποια είναι η απάντησή σου; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 235

236 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 236 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

237 Κεφάλαιο 31 H Αντίσταση προς την Ελευθερία στη Θετική Αλλαγή (Από το Βιβλίο «Η Θεραπεία του Εσωτερικού Παιδιού» Καλό θα ήταν να μιλήσουμε για την «ψυχολογική αντιστροφή», την αντίσταση προς τη θετική αλλαγή ή, όπως λέγεται στην ψυχολογία, τα «ψευδή οφέλη». Όλοι μας έχουμε κατά καιρούς πάρει αποφάσεις σχετικές με τη βελτίωσή μας, που για κάποιο λόγο δεν κρατάμε ή ακόμα σε κάποιο υποσυνείδητο επίπεδο υπονομεύουμε. Ίσως σε σχέση με το φαγητό, καθημερινές ασκήσεις, διαλογισμό ή να αλλάξουμε μια συμπεριφορά προς τους άλλους ή προς τον εαυτό μας. Ίσως να θέλουμε καλύτερη υγεία, πιο αρμονικές σχέσεις ή αυξημένη οικονομική άνεση ή ευημερία. Είναι πολύ σημαντικό να μην δημιουργούνται εσωτερικές συγκρούσεις πάνω σε τέτοια θέματα. Χρειάζεται να αποδεχόμαστε και να αγαπάμε τον εαυτό μας όπως είμαστε συμπεριλαμβανομένου και του μέρους του εαυτού μας που αντιστέκεται ή ακόμα υπονομεύει αποφάσεις και επιλογές για τη βελτίωσή μας. Αυτό που χρειάζεται να θυμόμαστε είναι ότι δεν υπάρχουν «πρέπει», αλλά μόνο επιλογές. Ένα μέρος του εαυτού μας έχει επιλέξει να βελτιώσουμε τη ζωή μας με την εφαρμογή τεχνικών ή τρόπων ζωής που προάγουν τη σωματική, συναισθηματική, νοητική, οικονομική, οικογενειακή ή πνευματική μας κατάσταση. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 237

238 Αυτό είναι επιλογή όχι κάτι που απαιτείται να κάνουμε για να είμαστε «καλοί άνθρωποι» ή για να μας αγαπούν ο Θεός ή οι άλλοι. Είμαστε το ίδιο καλοί και αξιαγάπητοι όταν επιλέγουμε να καπνίζουμε, να τρώμε απρόσεκτα ή να κοιμόμαστε αντί να διαλογιζόμαστε. Δεν είμαστε καλύτεροι ή πιο άξιοι όταν επιλέγουμε να φροντίζουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Είμαστε απλά έξυπνοι και ελεύθεροι να κάνουμε αυτό που είναι πραγματικά για το συμφέρον μας. Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε αυτό που είναι αληθινά καλό για μας σωματικά, συναισθηματικά και νοητικά, αντί να κάνουμε αυτό που ωθούμαστε από τις συνήθειες, τις αντιστάσεις και τους προγραμματισμούς μας να κάνουμε ή να μην κάνουμε. Αυτό είναι σημαντικό να το έχουμε στο νου μας, όταν επιλέγουμε να φροντίσουμε καλύτερα το σώμα, την ενέργεια και το νου μας. Είναι σημαντικό να κάνουμε επιλογές βασισμένες στην αγάπη για τον εαυτό μας και τους άλλους και όχι σε κάποιο πρέπει ή φόβο. Το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στους άλλους είναι μια πιο υγιής, πιο ευτυχισμένη, αρμονικότερη και γεμάτη ενέργεια εκδοχή του εαυτού μας. Η ελευθερία να επιλέγω Μερικές πιθανές δραστηριότητες που μπορεί να θέλουμε να εφαρμόζουμε για καλύτερη υγεία, ζωντάνια, ηρεμία, διαύγεια και αποτελεσματικότητα. α. Υγιεινή διατροφή β. Σωματικές Ασκήσεις γ. Αναπνευστικές Ασκήσεις δ. Τεχνικές Χαλάρωσης ε. Συγκέντρωση, Διαλογισμός στ. Αυτοανάλυση ζ. Τεχνικές της Ενεργειακής Ψυχολογίας 238 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

239 η. Προσευχή ψαλμοί θ. Ανιδιοτελής προσφορά στην οικογένεια και την κοινωνία ι. Απομονώσεις με σιωπή ια. Διάβασμα πνευματικών βιβλίων ιβ. Συμμετοχή σε πνευματικές ομάδες ιγ. Να ακούμε CD και βίντεο για τέτοια θέματα. ιδ. Nα θυμηθούμε πνευματικές αλήθειες στη διάρκεια της ημέρας. Άλλα Λόγοι για τους οποίους μερικές φορές δεν είμαστε σταθεροί στη διαδικασία ενασχόλησης με τη φροντίδα και την ανάπτυξή μας. 1. Νιώθουμε καταπίεση και απώλεια ελευθερίας όταν εφαρμόζουμε μια πειθαρχία ή ένα τακτικό πρόγραμμα. Σ αυτή την περίπτωση, χρειάζεται να εξετάσουμε την πραγματική φύση της ελευθερίας. Ποια είναι η αληθινή ελευθερία: η ικανότητα να καπνίζουμε ή η ελευθερία να μην καπνίζουμε, η ελευθερία να τρώμε γλυκά ή να μην τα τρώμε όταν καταστρέφουν την υγεία και την ενέργειά μας, η ελευθερία να μην ασκούμαστε ή να ασκούμαστε επειδή αυτό βελτιώνει την υγεία και το νου μας. Πού είναι η αληθινή ελευθερία; Είναι ελευθερία η ικανότητα να κάνουμε ό,τι μας υπαγορεύουν οι προγραμματισμοί μας ή να κάνουμε αυτό που είναι αληθινά προς όφελός μας; 2. Νιώθουμε ανία όταν εφαρμόζουμε τεχνικές αυτοβελτίωσης. Ίσως να μην είμαστε εστιασμένοι στο παρόν κι έτσι δεν βιώνουμε την κίνηση της ενέργειας και τη συναισθηματική απελευθέρωση που δημιουργείται. Ίσως να είμαστε χαμένοι σε σκέψεις για το παρελθόν ή το μέλλον. Προφανώς είμαστε εθισμένοι σε εξωτερικές μορφές ενεργειακής διέγερσης και δεν έχουμε ανακαλύψει τη δύναμη και την ανάταση του εσωτερικού μας κόσμου στην παρούσα στιγμή. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 239

240 3. Φοβόμαστε ότι θα αφυπνίσουμε κρυμμένα αρνητικά συναισθήματα. Αυτό είναι σαν να αποφεύγουμε να σβήσουμε μια φωτιά στο υπόγειο, επειδή θα ήταν δυσάρεστο να την αντιμετωπίσουμε. Η φωτιά θα φθάσει τελικά στο καθιστικό μας. Μια άλλη αναλογία είναι να αποφεύγουμε να αποδεχτούμε ότι έχουμε καρκίνο και να μην δεχόμαστε θεραπεία, επειδή δεν θα ήταν ευχάριστη. Αν και όταν αρνητικά συναισθήματα έρθουν στην επιφάνεια, δεν είναι αποτέλεσμα των τεχνικών. Βρίσκονται ήδη μέσα μας και επηρεάζουν την υγεία, τα αισθήματα και τις σχέσεις μας. Έχουμε πολλά να κερδίσουμε από την επαφή, την αποδοχή και το άφημα όλων αυτών των συσσωρευμένων αρνητικών συναισθημάτων. Βέβαια αν έχουμε ένα τέτοιο πρόβλημα είναι σημαντικό να έχουμε έναν οδηγό για τη διαδικασία. 4. Φοβόμαστε ότι θα χάσουμε επαφή ή ενδιαφέρον για τον υλικό κόσμο. Αυτό συμβαίνει σπάνια ούτε ένας σε ανθρώπους δεν χάνει το ενδιαφέρον του για τον κόσμο όπως τον ξέρουμε. Και, αν συμβεί, είναι συνήθως μια προσωρινή κατάσταση, κατά την οποία μεταβάλλεται η αντίληψή μας και μετά επιστρέφουμε για να προσφέρουμε κάτι πολύ πιο όμορφο και ανιδιοτελές στον εαυτό μας και στους ανθρώπους γύρω μας. Θυμηθείτε, όταν ήμασταν παιδιά δεν μπορούσαμε να αντέξουμε τη σκέψη ότι θα αποχωριζόμασταν από την αγαπημένη μας κούκλα ή το αυτοκινητάκι μας, αλλά μια μέρα τα παραμερίσαμε για χάρη νέων ενδιαφερόντων. Τα ενδιαφέροντα και οι ανάγκες μας εξελίσσονται και είναι φυσιολογικό να το επιτρέψουμε να συμβεί. 5. Δυσκολευόμαστε να δώσουμε προτεραιότητα στη «φροντίδα του νου, των συναισθημάτων, της υγείας και της ευεξίας μας» σε σχέση με άλλες ανάγκες και ευθύνες. Ίσως χρειάζεται να κατανοήσουμε ότι, αν δώσουμε χρόνο στη φροντίδα της ενέργειάς μας, θα είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί και θετικοί σε όλους τους τομείς της ζωής μας, όπως στην εργασία μας, τις σχέσεις, τις ευθύνες, ακόμη και την απόλαυση και τη διασκέδασή μας. Από αυτές τις τεχνικές κερδίζουμε πολύ περισσότερο χρόνο και ενέρ- 240 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

241 γεια, επειδή έχουμε ένα υψηλό ενεργειακό επίπεδο. Είμαστε πολύ πιο ευχάριστοι και ελκυστικοί στους άλλους και, φυσικά, έχουμε περισσότερη ενέργεια και ευτυχία μέσα μας. Η ζωή είναι πιο ευχάριστη και ωραία. 6. Φοβόμαστε γι αυτά που θα σκεφτούν ή θα πουν οι άλλοι, αν ασχοληθούμε με τέτοιες δραστηριότητες. Μπορεί να μας θεωρήσουν παράξενους ή να μας κριτικάρουν ή να μας απορρίψουν. Όταν εμείς νιώθουμε άνετα και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, τον τρόπο ζωής και τα ενδιαφέροντά μας, οι άλλοι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να μας δεχτούν. Στην αρχή μπορεί να το σχολιάσουν ή να αστειευτούν, αλλά όταν αντιληφθούν ότι μας αρέσει αυτό που κάνουμε και μας ωφελεί, θα σταματήσουν και θα αποδεχτούν ότι νιώθουμε άνετα μέσα μας. Μπορεί ακόμη και να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας. 7. Τεμπελιάζουμε και δεν θέλουμε να πιέσουμε τον εαυτό μας ή να κάνουμε κάποια προσπάθεια. Αυτή η έλλειψη ενέργειας είναι ακριβώς αυτό που προσπαθούμε να ξεπεράσουμε με αυτό το πρόγραμμα για υψηλότερη ενέργεια και ευεξία. Είμαστε σε κατάσταση αδράνειας και θα χρειαστεί να κάνουμε προσπάθεια για να ξεκινήσουμε. Όταν ξεκινήσουμε, είναι πολύ ευκολότερο να συνεχίσουμε. Σκεφτείτε τι χάνετε, όταν δεν αφιερώνετε χρόνο και προσπάθεια για να καλλιεργήσετε υψηλότερη ενέργεια και καλύτερη υγεία. Φανταστείτε τη ζωή σας μετά από πέντε και δέκα χρόνια, αν φροντίζετε και αν δεν φροντίζετε τον εαυτό σας; Ποιο μέλλον θέλετε; 8. Έχουμε πολλές προσκολλήσεις σε ανέσεις και απολαύσεις, οι οποίες δεν μας επιτρέπουν να ακολουθήσουμε αυτά που θα μας βοηθήσουν. Χρειάζεται να κάνουμε μια επιλογή. Σκεφτείτε τι έχετε να κερδίσετε και τι να χάσετε εφαρμόζοντας ή όχι ένα πρόγραμμα για υψηλότερη ενέργεια. Οι ανάγκες μας εξελίσσονται. Αυτό που μας ευχαριστεί κάποια στιγμή στη ζωή μας μπορεί να μην μας ικανοποιεί καθώς εξελισσόμαστε. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 241

242 9. Αμφιβάλλουμε αν όσα λέγονται για τις τεχνικές είναι αλήθεια και αν αξίζει η προσπάθεια. Ο μόνος τρόπος να το ανακαλύψουμε είναι να πειραματιστούμε. Προσπαθήστε να ακολουθήσετε μια πειθαρχία για δύο μήνες και δείτε αν νιώθετε καλύτερα ή όχι. Ένας επιστήμονας ή ένας ερευνητικός νους δεν απορρίπτουν καμιά ιδέα μέχρι να τη δοκιμάσουν. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν επιβεβαιώσει το γεγονός ότι ορισμένες τεχνικές, τρόποι ζωής και τρόποι σκέψης κάνουν πραγματικά τη ζωή τους πιο υγιή, ευτυχισμένη, γεμάτη νόημα και ικανοποίηση. Αυτό το επιστημονικό γεγονός αποδεικνύει ότι αυτές οι διδασκαλίες είναι αληθινές. 10. Αισθανόμαστε ενοχές όταν κάνουμε κάτι για τον εαυτό μας. Ίσως το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στους άλλους, όπως στην οικογένεια, τους φίλους, τους συνεργάτες και τους εργοδότες μας, είναι υψηλή ποιότητα ενέργειας που θα μας κάνει να αγαπάμε, να είμαστε στο κέντρο μας, θετικοί, γαλήνιοι, γεμάτοι κατανόηση, αποτελεσματικοί, εύστροφοι, δημιουργικοί και πολυμήχανοι. Όταν φροντίζουμε το σώμα μας, την ενέργεια και το νου μας, οι άλλοι ωφελούνται πολύ από την παρουσία μας. Γιατί να νιώθουμε ενοχή γι αυτό; 11. Μας παρασύρουν άλλες δραστηριότητες. Χρειάζεται να βρούμε μια ισορροπία ανάμεσα στις άλλες ανάγκες και δραστηριότητες και την επιθυμία μας να βελτιώσουμε τον εαυτό μας και να αναπτυχθούμε πνευματικά. Υπάρχει χρόνος και για τα δύο. Δεν χρειάζεται να επιλέξουμε το ένα ή το άλλο. Η πνευματική πορεία μας δεν χρειάζεται να αποκλείει τίποτα. Μπορούν να γίνονται όλα με συνειδητή επίγνωση. Αν πρόκειται να δώσουμε χρόνο σε άλλες δραστηριότητες, ας το κάνουμε συνειδητά χωρίς ενοχές και ας το χρησιμοποιήσουμε σαν ευκαιρίες μάθησης. Μπορούμε να ξεκαθαρίσουμε τι κερδίζουμε και τι χάνουμε με την εφαρμογή ενός παρόμοιου προγράμματος και μετά να κάνουμε τις επιλογές μας. Μπορεί να ανακαλύψουμε ότι κάποιες δραστηριότητες που βασίζονται σε παλιές συνήθειες δεν μας προσφέρουν τίποτα πια πραγματικά. 242 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

243 12. Δυσκολευόμαστε να ξυπνήσουμε νωρίς το πρωί για να εφαρμόσουμε τις τεχνικές. Είναι αλήθεια ότι η καλύτερη ώρα για να εφαρμόσουμε τακτικά ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι νωρίς το πρωί, πριν να ξεκινήσουμε με τις ευθύνες και τις δραστηριότητές μας. Η λύση προφανώς θα ήταν να πάμε για ύπνο και να ξυπνήσουμε 40 λεπτά νωρίτερα και να δώσουμε αυτό το χρόνο για να φροντίσουμε το σώμα, την ενέργεια και το νου μας. Είναι ανάγκη να σκεφτούμε τα οφέλη και τις απώλειες κάνοντάς το και να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη σκέψη για να δημιουργήσουμε κίνητρο, συγκέντρωση και πειθαρχία για το συμφέρον μας. Αν δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε το επιθυμητό πρόγραμμα νωρίς το πρωί, τότε ας το κάνουμε μια άλλη ώρα. Και πάλι θα έχουμε μεγάλο όφελος. 13. Νιώθουμε ότι είναι χάσιμο χρόνου ότι δεν υπάρχει τρόπος να βελτιωθεί η πραγματικότητά μας. Μόνο μια προσωπική εμπειρία, μια δοκιμή, θα απαντήσει σ αυτή την ερώτηση. Αν νιώθουμε έτσι, είναι πιθανόν να συμβαίνει επειδή στην πραγματικότητα δεν θέλουμε να αισθανθούμε καλύτερα. Έχουμε την ελεύθερη βούληση να μην αγαπάμε τον εαυτό μας αρκετά για να βελτιώσουμε την πραγματικότητά μας. Είναι επιλογή μας. Δεν μπορεί να είμαστε η εξαίρεση στον κανόνα που τόσοι πολλοί άλλοι έχουν βρει αληθινό. Πολλά εκατομμύρια άνθρωποι έχουν βελτιώσει την πραγματικότητά τους φροντίζοντας καλύτερα το σώμα και το νου τους. Αν αυτό δουλεύει γι αυτούς, γιατί να μην δουλέψει και για μας; Με ποιον τρόπο είμαστε διαφορετικοί από αυτούς; 14. Πιστεύουμε ότι δεν είναι αυτός ο δρόμος μας ο τρόπος μας. Μπορεί να μην είναι. Αυτό μόνον ο καθένας μας μπορεί να το γνωρίζει για τον εαυτό του. Όμως, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι έχουμε το δικαίωμα και την υποχρέωση να δημιουργήσουμε την πιο θετική πραγματικότητα που μπορούμε σε κάθε δεδομένη στιγμή της εξελικτικής πορείας μας. Ίσως μπορείτε να ανακαλύψετε άλλους τρόπους για να κρατήσετε υψηλό επίπεδο ενέργειας. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 243

244 15. Έχουμε μια εσωτερική αντίσταση στη δημιουργία ή την αποδοχή μιας ωραιότερης και πιο γενναιόδωρης πραγματικότητας. Πολλοί από μας έχουμε αυτό που ονομάζεται ψυχολογική αντιστροφή ή τάση να αντιστεκόμαστε υποσυνείδητα ή ακόμη και να υπονομεύουμε κάθε βελτίωση της ζωής μας. Μπορεί να πιστεύουμε ότι δεν αξίζουμε κάτι καλύτερο ή μπορεί να είμαστε στο ρόλο του θύματος και προτιμούμε να έχουμε κάτι για να παραπονιόμαστε. Ίσως να είμαστε απλά παγιδευμένοι στην αδράνεια της κατάστασής μας και φοβόμαστε την αλλαγή. Κάποιοι από μας φοβόμαστε την απόλυτη ευτυχία, επειδή είμαστε «σίγουροι» ότι δεν θα κρατήσει για πολύ και μετά θα νιώθουμε χειρότερα. Έτσι προτιμούμε μια γνωστή δυσάρεστη πραγματικότητα μπροστά στον κίνδυνο να αποδεχτούμε την ευτυχία και τα υψηλότερα ενεργειακά επίπεδα. 244 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

245 Κεφάλαιο 32 Φόβος της Ευτυχίας (Από το Βιβλίο «Η Ευτυχία Είναι στο Χέρι Σου») Δεν είναι δεδομένο ότι όλα τα μέρη της ύπαρξής μας θέλουν την ευτυχία. Αν και όλοι λογικά θέλουμε να είμαστε ευτυχισμένοι, πολλοί από μας έχουμε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε εσωτερικά εμπόδια, αντίσταση, ψυχολογική αντιστροφή ή δευτερεύοντα οφέλη που μας εμποδίζουν να κάνουμε αυτό που θέλουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι ή να το αποδεχτούμε όταν είναι δυνατό. Μερικά από αυτά τα εσωτερικά εμπόδια προς την εκδήλωση ή την αποδοχή της ευτυχίας αναφέρονται παρακάτω. Αν αναγνωρίσετε οποιοδήποτε από τα παρακάτω, τότε θα χρειαστεί να εργαστείτε για την μεταμόρφωση παρόμοιων πεποιθήσεων και συναισθημάτων. Μερικά συναισθήματα ή πεποιθήσεις που μπορεί να μας κάνουν να μην θέλουμε να αφήσουμε ένα συγκεκριμένο δυσάρεστο συναίσθημα Έχουμε νιώσει έτσι (όχι ευτυχισμένοι) για πολύ καιρό και δεν γνωρίζουμε πώς θα ήταν χωρίς αυτό το συναίσθημα. Θα ήταν σαν να χάναμε ένα σημαντικό μέρος του εαυτού μας ή της ζωής μας. Έχουμε προσκολληθεί ή εθιστεί να αισθανόμαστε έτσι. Έχουμε ταυτιστεί με το ρόλο του δυστυχισμένου. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 245

246 Σ αυτή την περίπτωση, η ευτυχία είναι άγνωστη, πράγμα που είναι πραγματικά λιγότερο επιθυμητό από τη γνωστή και οικεία δυστυχία. Δεν είμαστε σίγουροι για πώς θα ήταν και προτιμούμε αυτό που γνωρίζουμε, ακόμη κι αν είναι λιγότερο ευχάριστο. Φοβόμαστε να είμαστε διαφορετικοί από ό,τι είμαστε. Μπορεί, επίσης, να φοβόμαστε ότι οι άλλοι δεν θα μας θέλουν ή δεν θα μας αγαπούν, αν είμαστε διαφορετικοί από αυτό που ήμασταν μέχρι τώρα. Μπορεί να φοβόμαστε ότι δεν θα μας προσέχουν, αν δεν έχουμε πια προβλήματα. Επίσης, αν οι άλλοι δεν είναι ευτυχισμένοι, τότε μπορεί να φοβόμαστε ότι δεν θα ταιριάζουμε ή δεν θα είμαστε αποδεχτοί αν διαφέρουμε απ αυτούς. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Σκοπεύω να είμαι ο ίδιος άνθρωπος μέχρι να αφήσω αυτό το σώμα; Είναι η γνωστή πραγματικότητά μου πραγματικά καλύτερη από την άγνωστη κατάσταση ευτυχίας; Θέλω πραγματικά να περιορίσω την ευτυχία μου επειδή οι άλλοι το κάνουν; Βοηθώ τους άλλους περιορίζοντας την ευτυχία μου, όταν εκείνοι περιορίζουν τη δική τους; Τι επιλέγω; Να ριψοκινδυνέψω να είμαι ευτυχισμένος; Πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε κάποια αρνητικά συναισθήματα, πιθανώς θυμό, κατάθλιψη, αδικία ή πόνο, για να προστατευτούμε από τους άλλους. Μπορεί να φοβόμαστε ότι οι άλλοι θέλουν να μας βλάψουν και ότι χρειαζόμαστε τα αρνητικά συναισθήματα για να προστατευτούμε απ αυτούς. Μπορεί να πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε τα αρνητικά συναισθήματα για να πάρουμε αυτό που θέλουμε από τους άλλους. Σ αυτή την περίπτωση, τα αρνητικά μας συναισθήματα είναι τα «στρατηγικά όπλα» μας στην προσπάθειά μας να πάρουμε αυτό που θέλουμε και να «προστατεύσουμε» τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας από τους άλλους. 246 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

247 Ερωτήσεις για προβληματισμό: Θέλω οι άνθρωποι να κάνουν πράγματα για μένα, λόγω των αρνητικών συναισθημάτων μου; Θέλω οι άνθρωποι να κάνουν πράγματα για μένα, επειδή φοβούνται τα αρνητικά συναισθήματά μου; Θα μπορούσα να μάθω να εκφράζω τις ανάγκες μου με Εγώ-μηνύματα, χωρίς κριτική και παράπονα; Θα ήθελα οι άλλοι να χρησιμοποιούν τα αρνητικά συναισθήματά τους για να προσπαθήσουν να με ελέγξουν; Κι αν εξέφραζα τις ανάγκες μου χωρίς αρνητικά συναισθήματα; Κι αν ήμουν ευτυχισμένος, οτιδήποτε κι αν κάνουν ή δεν κάνουν οι άλλοι; Κι αν ανακάλυπτα πως δεν χρειάζομαι πραγματικά κάτι από τους άλλους; Κι αν ένιωθα ασφάλεια και αξία μέσα μου; Μπορεί να έχουμε τη συνήθεια να χρησιμοποιούμε τα αρνητικά συναισθήματά μας, όπως θυμό, κατάθλιψη και δυσφορία, ως δύναμη ή έλεγχο πάνω στους άλλους. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Θέλω πραγματικά να ελέγχω τους άλλους με τα αρνητικά μου συναισθήματα; Θα ήθελα οι άλλοι να προσπαθούν να με ελέγξουν με τα αρνητικά τους συναισθήματα; Χρειάζομαι πραγματικά κάτι από τους άλλους; Μπορώ να είμαι ευτυχισμένος χωρίς αυτό που αναζητώ από τους άλλους; Κι αν βίωνα την εσωτερική μου πληρότητα; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 247

248 Μια κοινή πεποίθηση για πολλούς είναι πως, αν δεν έχουμε προβλήματα και είμαστε ευτυχισμένοι, μπορεί να χάσουμε την προσοχή των άλλων. Φοβόμαστε ότι δεν έχουμε κάτι άλλο αρκετά ενδιαφέρον για να μας προσέχουν οι άλλοι. Νιώθουμε ότι χρειάζεται να έχουμε προβλήματα και να μην είμαστε ευτυχισμένοι. Μερικές φορές ανταγωνιζόμαστε με τους άλλους για το ποιος έχει τα περισσότερα προβλήματα. Μπορεί να έχουμε την ψευδαίσθηση ότι, αν δεν έχουμε προβλήματα, θα είμαστε μόνοι. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Θέλω πραγματικά να με προσέχουν οι άλλοι λόγω των προβλημάτων μου και όχι λόγω αυτού που είμαι; Είναι αλήθεια ότι δεν θα είμαι ενδιαφέρων και δεν θα με προσέχουν, αν δεν έχω προβλήματα; Μου αρέσει να είμαι με ανθρώπους επειδή έχουν προβλήματα ή το βρίσκω κουραστικό; Τι είναι καλύτερο, να είμαι ευτυχισμένος ή να έχω την προσοχή των άλλων επειδή δεν είμαι ευτυχισμένος; Κι αν ένιωθα την εσωτερική μου αξία όπως είμαι; Μπορεί να πιστεύουμε πως θα χάσουμε την αξία μας, αν δεν νιώθουμε ότι είμαστε θύματα των άλλων και της ζωής. Μπορεί να έχουμε συνηθίσει να νιώθουμε θύματα ή «δίκαιο θυμό» για να βιώσουμε αισθήματα καλοσύνης, δικαιοσύνης ή αξίας. Η πεποίθηση εδώ είναι ότι το θύμα είναι ο καλός και ο θύτης είναι ο κακός κι έτσι αναζητούμε να βρούμε λόγους να είμαστε θύματα. Φυσικά, το θύμα δεν μπορεί να αισθάνεται ευτυχία. Χρειάζεται να νιώθουμε άσχημα για να νιώσουμε ότι «αξίζουμε». Υπάρχει, επίσης, η πεποίθηση ότι ο θυμωμένος έχει δίκιο. Επομένως, όταν παίζουμε το ρόλο του θυμωμένου θύματος, έχουμε την ψευδαίσθηση ότι και «αξίζουμε» και έχουμε «δίκιο». Ερωτήσεις για προβληματισμό: Θέλω πραγματικά να βρω την αξία μου μέσα από το ρόλο του θύματος ή του θυμωμένου; Θα ήθελα οι άλλοι να το κάνουν αυτό σε μένα να με χρησιμοποιούν για να μπορούν να νιώθουν θύματα ή θυμωμένοι; 248 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

249 Έχω εμπειρία από άλλους που το έκαναν σε μένα; Μου άρεσε; Το έχω κάνει σε άλλους; Τους άρεσε; Κι αν μπορούσα να νιώθω την αξία μου ακόμη κι όταν δεν είμαι το θύμα; Κι αν η αξία μου είναι αμετάβλητο γεγονός της εσώτερης ύπαρξής μου και δεν υπάρχει τίποτα που να χρειάζεται να κάνω για να «αξίζω» ή να «έχω δίκιο»; Κι αν συνειδητοποιούσα ότι είμαι ο μοναδικός δημιουργός της πραγματικότητάς μου και ότι είναι αδύνατο να αδικηθώ από κανέναν άλλον εκτός από τον εαυτό μου; Κι αν δεν χρησιμοποιούσα πια το θυμό σε μια προσπάθεια να αποδείξω ότι έχω δίκιο; Μπορεί, επίσης, να θέλουμε να κρατηθούμε από αρνητικά συναισθήματα για να έχουμε τους άλλους να αισθάνονται ένοχοι ή υπεύθυνοι για την πραγματικότητά μας. Φοβόμαστε ότι θα χάσουμε τον έλεγχο πάνω τους. Μπορεί να χρησιμοποιούμε το θυμό γι αυτό το σκοπό και, προφανώς, είναι δύσκολο να είμαστε ταυτόχρονα θυμωμένοι και ευτυχισμένοι. Χρειαζόμαστε να τους κρατάμε στο ρόλο του ένοχου, επειδή πιστεύουμε ότι κάποιος πρέπει να φταίει για το γεγονός ότι δεν νιώθουμε καλά ή δεν έχουμε πραγματοποιήσει τη ζωή που θέλουμε. Προτιμούμε να είναι οι άλλοι υπεύθυνοι για την πραγματικότητά μας και όχι εμείς. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Θέλω πραγματικά να τιμωρήσω έτσι τους άλλους για κάτι που δεν έχουν ευθύνη; Θα ήθελα οι άλλοι να το κάνουν σε μένα; Πώς ένιωσα όταν οι άλλοι προσπάθησαν να με κάνουν να νιώσω ένοχος για την πραγματικότητά τους; Αξίζει να δημιουργώ μια συνεχή κατάσταση δυστυχίας, για να κάνω τους άλλους να νιώθουν ένοχοι; Ποιος υποφέρει περισσότερο από αυτή την τακτική; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 249

250 Κι αν συνεχίσω να παίζω αυτό το παιχνίδι και οι άλλοι πάψουν να νιώθουν ένοχοι; Για πόσο χρόνο θα το συνεχίζω; Τι είναι καλύτερο, να είμαι ευτυχισμένος ή να κάνω τους άλλους να νιώθουν ένοχοι ή υπεύθυνοι; Τι επιλέγω; Μπορεί, επίσης, να προτιμούμε να διατηρούμε αρνητικά συναισθήματα σαν δικαιολογία για να μην πάρουμε την ευθύνη για τη ζωή μας. Μπορεί να φοβόμαστε ότι δεν είμαστε ικανοί να χειριστούμε τη ζωή μόνοι μας. Μπορεί υποσυνείδητα να προτιμούμε να είμαστε δυστυχισμένοι και ίσως σε κατάθλιψη ή κάποια άλλη κατάσταση «ασθένειας» παρά να προσπαθήσουμε να βγούμε στη ζωή. Η μη προσπάθεια σημαίνει μη αποτυχία. Επομένως, βρίσκουμε άλλους για να πάρουν την ευθύνη της ζωής μας και διατηρούμε μια κατάσταση, όπου να μην είμαστε καλά για να «δουλέψει» αυτό. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Είμαι πραγματικά τόσο ανίκανος ώστε να αξίζει να διατηρώ μια αρνητική νοητική κατάσταση για να μην πάρω την ευθύνη της ζωής μου; Αξίζει να διατηρώ μια αρνητική κατάσταση ώστε να μην πρέπει να αντιμετωπίσω τη ζωή; Τι μπορεί να είναι τόσο δύσκολο στο χτίσιμο μιας ζωής, όταν 6,5 δισεκατομμύρια άλλες ψυχές, εκ των οποίων πολλά εκατομμύρια είναι λιγότερο έξυπνοι και ικανοί από μένα, μπορούν να το κάνουν; Κι αν δεν πειράζει να κάνω λάθη; Κι αν τα λάθη είναι μέρος της διαδικασίας μάθησης; Τι επιλέγω, να είμαι ευτυχισμένος ή να με φροντίζουν οι άλλοι; Μερικοί πιστεύουμε ότι, για να είμαστε καλοί άνθρωποι, πρέπει να αισθανόμαστε ενοχή για ό,τι έχουμε κάνει. Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε να αισθανόμαστε εντάξει. Η ιδέα είναι ότι ο καλός άνθρωπος πρέπει να νιώθει ενοχή και επομένως να είναι δυστυχισμένος. Όταν πιστεύουμε ότι είμαστε ένοχοι, πιστεύουμε ότι δεν θα έπρεπε να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να είναι ευτυχισμένος. Θέλουμε υποσυνείδητα να τιμωρήσουμε τον εαυτό μας και αρνούμαστε να επιλέξουμε την ευτυχία. Αν δεν νιώθουμε ενοχή, θα νιώθουμε ενοχή για το 250 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

251 γεγονός ότι δεν νιώθουμε ενοχή. Όταν είμαστε στο ρόλο του ένοχου, γινόμαστε ειδικοί στο να βρίσκουμε αιτίες να νιώθουμε ενοχή, μερικές από τις οποίες είναι πραγματικά εφευρετικές και ανόητες. Όποιος είναι προγραμματισμένος με συναισθήματα ενοχής θα υπονομεύει την ευτυχία του. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Είμαι πραγματικά ένοχος; Είμαι πραγματικά τόσο κακός άνθρωπος που δεν αξίζω την ευτυχία; Είναι η αγάπη του Θεού με ή χωρίς όρους; Αν ο Θεός είναι αγάπη και με αγαπά χωρίς όρους, τότε γιατί κρατάω αυτά τα συναισθήματα ενοχής και εμποδίζω την ευτυχία μου; Υπάρχει πραγματικά κάποια πράξη μου που μπορεί να με απομακρύνει από τη χάρη και την αγάπη του Θεού; Τι θα γινόταν αν συγχωρούσα και αγαπούσα τον εαυτό μου όπως είμαι; Γιατί ο Χριστός λέει να αγαπάμε τους άλλους όπως αγαπάμε τον εαυτό μας; Μήπως εννοεί να αγαπάμε και τον εαυτό μας; Γιατί μας ζητά να συγχωρούμε τους άλλους χωρίς όρια; Μήπως εννοεί και τον εαυτό μας ή μόνο τους άλλους και όχι τον εαυτό μας; Μπορώ πραγματικά να δημιουργήσω την πραγματικότητα κάποιου άλλου; Μπορώ να υπερβώ τους νόμους του κάρμα και της έλξης και να δημιουργήσω την πραγματικότητα κάποιου άλλου; Ποιος είναι ο κίνδυνος αν συγχωρήσω τον εαυτό μου; Έχω συγχωρήσει τους άλλους για το ίδιο πράγμα που δεν συγχωρώ τον εαυτό μου; Κι αν συγχωρούσα τους άλλους και τον εαυτό μου και αγαπούσα τους άλλους και τον εαυτό μου και αποφάσιζα να αποδεχτώ μια ζωή υγείας, ευτυχίας, αγάπης και αφθονίας; Δεν είμαι παιδί του Θεού; Δεν είμαι μια προέκταση της θεϊκής συνειδητότητας εδώ στη φυσική διάσταση; Δεν είναι το κέντρο της ύπαρξής μου αγνό και αθώο, ακριβώς όπως δημιουργήθηκε; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 251

252 Μετά υπάρχει, επίσης, το πρόβλημα του φόβου της ίδιας της ευτυχίας. Φοβόμαστε ότι, αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να νιώθει πραγματικά ευτυχισμένος, τότε κάτι κακό θα συμβεί. Πιστεύουμε ότι κάθε ευχάριστο ή ευτυχισμένο γεγονός ή κατάσταση πρέπει να ακολουθείται από κάτι δυσάρεστο ή οδυνηρό. Γι αυτό λέμε «χτύπα ξύλο», ώστε το «κακό μάτι» να μην αλλάξει τα πράγματα προς το χειρότερο. Ακόμη φοβόμαστε ότι, αν είμαστε ευτυχισμένοι, οι άλλοι δεν θα μας δίνουν πολλή προσοχή. Ότι θα χάσουμε την αξία μας, αν δεν είμαστε θύματα. Μπορεί να φοβόμαστε ότι οι άλλοι θα ζηλέψουν την ευτυχία μας κι έτσι προτιμούμε να περιορίσουμε την ευτυχία ή την επιτυχία μας για να κρατήσουμε την «αγάπη» τους. Μπορεί, επίσης, να φοβόμαστε ότι οι άλλοι θα μας θεωρήσουν επιπόλαιους ή ανόητους, αν είμαστε ευτυχισμένοι. Λίγοι πιστεύουν ότι η ευτυχία είναι πνευματική ιδιότητα, καθώς οι περισσότεροι θεωρούν τα βάσανα και τον πόνο πιο πνευματικά. Σπάνια ακούμε ότι η ευτυχία είναι πνευματική αρετή και ότι η δυστυχία είναι έλλειψη πίστης. Μπορεί ακόμη να πιστεύουμε ότι η ευτυχία δεν είναι φυσική κατάσταση, αλλά κάτι που χρειάζεται σκληρή δουλειά για να επιτευχθεί. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Χρειάζεται να συμβεί κάτι δύσκολο μετά από κάτι ευχάριστο; Είναι αυτό οικουμενικός νόμος; Συμβαίνει πάντοτε; Θα πρέπει να περιορίσω την ευτυχία μου ώστε να μην απογοητευτώ, αν τα πράγματα αλλάξουν; Θα πρέπει να περιορίσω την ευτυχία μου ώστε οι άλλοι να μην ζηλεύουν; Θα πρέπει να περιορίσω την ευτυχία μου ώστε οι άλλοι να με προσέχουν; Ποιο είναι το αποτέλεσμα της πνευματικής πίστης στην εξέλιξη, η ευτυχία ή ο πόνος; Είναι η ευτυχία πνευματική αρετή; Είναι οι σοφοί άνθρωποι πιο ευτυχισμένοι ή πιο λυπημένοι από τους άλλους; Αν ήμουν ο δημιουργός αυτού του κόσμου και όλων των ανθρώπων, 252 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

253 θα ήθελα τα δημιουργήματά μου να είναι ευτυχισμένα ή λυπημένα; Ο Θεός με θέλει ευτυχισμένο ή δυστυχισμένο; Γιατί; Έχω το θάρρος να επιλέξω την ευτυχία αντί για τον πόνο, την ενοχή και το φόβο; Για να νιώθουμε ευτυχισμένοι πρέπει, επίσης, να νιώθουμε την αξία μας. Για κάποιους ανθρώπους αυτό σημαίνει ότι είναι εγωιστές και όχι καλοί ή αγνοί. Φοβούνται ότι η αυτοπαραδοχή είναι λάθος και μια μορφή εγωιστικής συμπεριφοράς. Πιστεύουν, επίσης, ότι δεν αξίζουν την ευτυχία. Μπορεί ακόμη και να φοβούνται τη δύναμη που πηγάζει από το να αισθάνονται καλοί και ευτυχισμένοι. Μπορεί να αισθανόμαστε ότι δεν αξίζουμε για κάποιον από τους ακόλουθους λόγους. Δεν αξίζω (δεν είμαι αρκετά καλός) να είμαι ευτυχισμένος. Επειδή όταν ήμουν παιδί. (επιλέξτε κάποια από τα ακόλουθα) Οι γονείς μου δεν με αγαπούσαν Δεν με πρόσεχαν Δεν ήμουν καλός μαθητής Με απέρριψαν Μου είπαν ότι ήμουν κακό παιδί Με εγκατέλειψαν Δεν ικανοποιούσαν τις ανάγκες μου Οι γονείς μου χώρισαν Οι γονείς μου (ή ένας γονιός μου) πέθαναν Με κακοποιούσαν Με σύγκριναν με άλλους Δεν ικανοποίησα τους γονείς μου Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 253

254 Πολλοί, από αυτούς που έχουν αυτές τις εμπειρίες, φθάνουν στο συμπέρασμα ότι «Δεν είμαι καλός και δεν αξίζω την ευτυχία (υγεία, αρμονικές σχέσεις, αφθονία)». Ερωτήσεις για προβληματισμό: Ποιος αξίζει να είναι ευτυχισμένος; Ποιος δεν αξίζει την ευτυχία; Τι χρειάζεται να κάνει ή να μην κάνει κάποιος για να αξίζει την ευτυχία; Τι έχουν να κάνουν η συμπεριφορά των γονιών μου ή τα προβλήματα με την αξία μου; Έχει η αξία μου σχέση με το ποιος είμαι ή με το τι λένε και κάνουν οι άλλοι; Είναι οι γονείς μου πραγματικά γονείς μου ή αδελφές ψυχές στη διαδικασία της εξέλιξης, με τις οποίες έχουμε συμφωνήσει να παίξουμε αυτούς τους ρόλους; Αξίζω να είμαι ευτυχισμένος; Γιατί; Όπως μπορούμε να δούμε, υπάρχουν διάφοροι λόγοι που αντιστεκόμαστε υποσυνείδητα στην ευτυχία. Μερικοί είναι ισχυρά παγιωμένοι στο υποσυνείδητό μας και φοβόμαστε να τους αφήσουμε και να νιώσουμε αρκετά ασφαλείς, ώστε να αποδεχτούμε την ευτυχία σαν μια σωστή ανταπόκριση σε όλες τις συγκεκριμένες καταστάσεις της ζωής. Θα ερευνήσουμε αυτό το θέμα καθώς προχωράμε. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Επιλέγω να είμαι ευτυχισμένος; Γιατί; Υπάρχουν κάποια μέρη του εαυτού μου που αντιστέκονται στην ευτυχία; Ποια μέρη αντιστέκονται; Γιατί; Τι κερδίζουν; Ποια είναι τα οφέλη από την επιλογή της ευτυχίας αντί για τις προαναφερθείσες μορφές αντίστασης; Αξίζει πραγματικά κάποια από τις παραπάνω μορφές αντίστασης να 254 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

255 περιορίσει την ευτυχία μου; Τι θέλω να εξηγήσω σ αυτά τα μέρη του εαυτού μου που αντιστέκονται στην ευτυχία; Τι χρειάζονται τα μέρη του εαυτού μου που αντιστέκονται στην ευτυχία για να νιώσουν ασφαλή και να επιλέξουν την ευτυχία; Τι θα συνέβαινε αν άφηνα όλες τις αντιστάσεις και το φόβο και ζούσα με χαρά την παρούσα στιγμή; Είναι ασφαλές; Είναι σωστό να το κάνω; Υπάρχει κάποιος λόγος να μην το κάνω; Υπάρχει κάποιος λόγος που κάποιο μέρος του εαυτού μου δεν θέλει να το κάνω; Άρα, τι επιλέγω ευτυχία ή τα προαναφερθέντα παιχνίδια; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 255

256 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 256 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

257 Κεφάλαιο 33 Ο Φόβος να Νιώσουμε Ασφάλεια, Ηρεμία και να Αφεθούμε Από το Βιβλίο «Η Ευτυχία Είναι στο Χέρι Σου» Το υποσυνείδητό μας έχει εκπαιδευτεί να είναι σε συνεχή κατάσταση επαγρύπνησης και να παρατηρεί οτιδήποτε μπορεί να αποτελεί κάποια μορφή κινδύνου. Σαρώνει από κοντά όλες τις όψεις της ζωής μας, συμπεριλαμβάνοντας και τη ζωή των αγαπημένων μας, ψάχνοντας για κάτι που θα μπορούσε να πάει στραβά και να καταλήξει σε κάποια μορφή κινδύνου ή πόνου. Με άλλα λόγια, φοβόμαστε να νιώσουμε ασφάλεια ή ηρεμία. Φοβόμαστε ότι, αν νιώθουμε ήρεμοι και συμπεραίνουμε ότι όλα είναι καλά, ή ακόμη καλύτερα ότι όλα θα είναι πάντοτε εντάξει, τότε μπορεί να μην είμαστε σε κατάσταση συναγερμού, που σ αυτή την περίπτωση σημαίνει κατάσταση φόβου και άγχους, ώστε να προλάβουμε τον πόνο για μας και τους αγαπημένους μας. Φοβόμαστε να αφήσουμε το φόβο και το άγχος και προτιμούμε να είμαστε σε εγρήγορση για πιθανούς κινδύνους. Το να ζούμε με άγχος και φόβο είναι προφανώς ένα εμπόδιο στο να τολμήσουμε θετική αλλαγή και να είμαστε ευτυχισμένοι. Έχουμε τη λανθασμένη πεποίθηση ότι ο φόβος, το άγχος ή η ανησυχία με κάποιο τρόπο μάς προστατεύουν. Ισχύει το αντίθετο. Σαν δημιουργοί, υλοποιούμε καθετί για το οποίο έχουμε δυνατά συναισθήματα. Στην πραγματικότητα αυξάνουμε την πιθανότητα να συναντήσουμε κάτι, όταν το φοβόμαστε. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 257

258 Η εσωτερική ασφάλεια είναι το κλειδί προς την υγεία, την ευτυχία, την ηρεμία, την αγάπη και όλες τις αρετές. Όταν δεν νιώθουμε ασφαλείς (συνήθως επειδή έχουμε λανθασμένες πεποιθήσεις και αρνητικές κυτταρικές μνήμες), λειτουργούν οι αμυντικοί μηχανισμοί μας που εμποδίζουν την υγεία, την ευτυχία, την αρμονία, τις σχέσεις και ακόμα την αφθονία μας. Συνεπώς δεν βιώνουμε και δεν εκφράζουμε την αληθινή άτρωτη πνευματική μας φύση. Αποσυντονιζόμαστε από το λόγο ύπαρξής μας, που είναι να εκφράσουμε την εσωτερική μας ομορφιά, αγάπη, ηρεμία και ευτυχία. O φόβος, στην κυριολεξία, γεννιέται από την άγνοιά μας για την αληθινή μας φύση, που στη συνέχεια μάς κάνει να ταυτιζόμαστε αποκλειστικά με το σώμα και την προσωπικότητά μας. Αφού πιστεύουμε ότι είμαστε μόνο αυτό το σώμα και αυτή η προσωπικότητα είναι φυσικό να φοβόμαστε, γιατί ξέρουμε ότι αυτά είναι θνητά και ευάλωτα. Και τότε, από το φόβο μας, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε την ψευδαίσθηση της ασφάλειας με ανθρώπους, χρήματα, αντικείμενα, καθώς επίσης με επαγγελματική και κοινωνική θέση. Τότε, βιώνουμε τη δεύτερη βαθμίδα του φόβου, ότι δεν θα μπορέσουμε να τα διατηρήσουμε όλα αυτά. Μερικές πεποιθήσεις που μας κάνουν να επιλέγουμε υποσυνείδητα μια κατάσταση ανησυχίας και άγχους είναι: Κινδυνεύω από... (ανθρώπους, ζώα, μικρόβια, κρύο, ζέστη, φαντάσματα, σκοτάδι.) Θα με απορρίψουν και τότε δεν θα αξίζω, δεν θα με θέλουν, θα είμαι μόνος και δεν θα είμαι ασφαλής. Ο θάνατος είναι το τέλος της ύπαρξής μου. Κινδυνεύω να χάσω τους σημαντικούς για μένα ανθρώπους. Κινδυνεύω αν χάσω οτιδήποτε είναι σημαντικό για μένα. 258 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

259 Είμαι αδύναμος, ανίκανος να αντιμετωπίζω δυσκολίες. Ζω σε έναν επικίνδυνο και εχθρικό κόσμο. Είμαι ένοχος και θα τιμωρηθώ. Δεν υπάρχει Θεός ούτε δικαιοσύνη ούτε προστασία. Είμαι θύμα των δυνάμεων γύρω μου. Οι άλλοι δημιουργούν την πραγματικότητά μου. Δεν είμαι ικανός να προστατεύω τον εαυτό μου σ αυτό τον κόσμο. Δεν θα αντέξω αν συμβεί κάτι δύσκολο. Είμαι μόνο το σώμα και κινδυνεύω. Δεν έχω αρκετά χρήματα για να νιώθω ασφαλής. Ο φόβος, το άγχος και η ανησυχία καταστρέφουν σταδιακά το νευρικό, ενδοκρινικό και ανοσοποιητικό σύστημά μας και στη συνέχεια όλα τα άλλα συστήματα. Τα κύτταρά μας λειτουργούν σε κατάσταση άμυνας και δεν αυτοθεραπεύονται ή αυτοδιορθώνονται όπως θα έπρεπε. Υποφέρουμε σωματικά και συναισθηματικά. Αυτά τα λανθασμένα συναισθήματα φόβου, άγχους και ανησυχίας επιβαρύνουν, επίσης, τις σχέσεις μας και μας κάνουν να συγκρουόμαστε με τους άλλους πολύ πιο συχνά και έντονα. Επίσης είναι επιζήμια για την οικονομική μας κατάσταση, καθώς δημιουργούμε αυτό που φοβόμαστε. Προφανώς ο φόβος να νιώσουμε ασφαλείς και να αφεθούμε είναι βασικό εμπόδιο στην θετική αλλαγή, στην ελευθερία και στην ευτυχία μας. Ερωτήσεις για προβληματισμό: Πώς ο φόβος, η ανησυχία και το άγχος θα λύσουν τα προβλήματά μου ή θα βελτιώσουν τη ζωή μου; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 259

260 Τι θα συμβεί, αν εμπιστευτώ τη ζωή και χαλαρώσω και επιτρέψω να εξελιχθούν τα πράγματα όπως είναι; Είναι ασφαλές να νιώθω ηρεμία; Είναι ασφαλές και σωστό να νιώθω ασφαλής ακόμη και σε καταστάσεις κρίσης; Μπορούν ο φόβος και η ανησυχία να πληρώσουν τους λογαριασμούς μου; Μπορούν ο φόβος, το άγχος και η ανησυχία να με βοηθήσουν να λύσω τα προβλήματα των αγαπημένων μου; Μπορούν ο φόβος, το άγχος και η ανησυχία να μου φέρουν τη συμπεριφορά αγάπης που θέλω; Πόσο τοις εκατό πιθανό είναι να συμβεί αυτό που φοβάμαι; Έχουν ξεπεράσει άλλοι άνθρωποι αυτό που φοβάμαι ότι δεν θα μπορέσω να ξεπεράσω; Αν ναι, τότε πώς μπόρεσαν εκείνοι να το ξεπεράσουν; Μπορεί να συμβεί κάτι σε μένα ή στους αγαπημένους μου που δεν είναι για το ύψιστο καλό μας; Έχω πίστη σε μια ανώτερη διάνοια που με αγαπά χωρίς όρους; Χρειάζεται να είμαι σε κατάσταση φόβου ή άγχους; Με προστατεύει πραγματικά από κάτι; Είναι καλύτερα να φοβάμαι ή να νιώθω ασφαλής; Είναι καλύτερα να ανησυχώ ή να έχω πίστη; Τι χρειάζομαι για να αφεθώ, και να χαλαρώσω και να είμαι ευτυχισμένος; Ο φόβος με βοηθάει να είμαι ευτυχισμένος; Προτιμώ να είμαι φοβισμένος ή ευτυχισμένος; Αν κάνω το καλύτερο που μπορώ, επιτρέπεται να χαλαρώσω και να αφεθώ; Θέλω να αντιμετωπίζω οτιδήποτε από μια κατάσταση ηρεμίας και σιγουριάς; 260 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

261 Είμαι πιο αποτελεσματικός όταν φοβάμαι ή όταν είμαι ήρεμος; Από τις φορές που φοβήθηκα ότι θα συμβεί κάτι, σε τι ποσοστό δικαιώθηκα και σε τι ποσοστό ήταν χάσιμο χρόνου και ευτυχίας; Και από εκείνες τις λίγες φορές που έγινε αυτό που φοβήθηκα, πόσες φορές ήταν ανυπέρβλητο; Αν δεν τις έχω αφήσει ήδη, μπορώ να τις αποδεχτώ τώρα και να τις αφήσω; Θέλω να ζω με τον πόνο ή την ενοχή από το παρελθόν; Θέλω να ζω με το φόβο και το άγχος για το μέλλον; Θέλω να ζω στο χαρούμενο παρόν χωρίς παρεμβάσεις από το παρελθόν και το μέλλον; Μπορώ να σκέφτομαι θετικά, νιώθοντας σιγουριά ότι όλα θα εξελιχθούν όπως προτιμώ και ότι, αν για κάποιο λόγο δεν εξελιχθούν έτσι, θα είναι επειδή αυτό που συμβαίνει είναι καλύτερο για την εξέλιξή μου απ ό,τι αυτό που ήθελα; Τι κάνω για να δημιουργήσω την επιθυμητή πραγματικότητά μου; Η ανησυχία με βοηθάει να τη δημιουργήσω; Αξίζω την αγάπη και το σεβασμό ακριβώς όπως είμαι; Μπορώ να αξίζω περισσότερο ή λιγότερο την αγάπη και το σεβασμό; Με τα μέτρα τίνος; Αγαπώ και αποδέχομαι τους άλλους όπως είναι; Γιατί; Γιατί όχι; Είναι το καθετί μέσα στην πραγματικότητά μου μια ευκαιρία να μάθω και να γίνω ευτυχέστερος και δυνατότερος; Είμαι αθάνατος ή όχι; Είναι οι αγαπημένοι μου αθάνατοι ή όχι; Αξίζω την αγάπη του Θεού όπως είμαι; Ο Θεός με αγαπά ακριβώς όπως είμαι ή όχι; Ο Σωκράτης, ο Χριστός και άλλα φωτισμένα όντα με αγαπούν όπως είμαι; Γιατί; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 261

262 Σημειώσεις / Σκέψεις / Συνειδητοποιήσεις / Αποφάσεις 262 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

263 Κεφάλαιο 34 Ποιος θέλω να είμαι, όταν είναι προφανές ότι πρόκειται να αφήσω το φυσικό μου σώμα; Ποιος θέλω να είμαι; Μέρος 12 Σπάνια μπορούμε να ελέγξουμε τι θα συμβεί, πώς θα συμπεριφερθούν οι άλλοι ή ακόμη και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας. Αλλά μπορούμε να επιλέξουμε πώς θέλουμε να αισθανόμαστε και να αντιδρούμε προς αυτά τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Προφανώς μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό πιθανών αντιδράσεων. ==================================== Ποιος θέλω να είμαι, όταν είναι προφανές ότι πρόκειται να αφήσω το φυσικό μου σώμα; Θέλω να φοβάμαι να αφήσω το σώμα μου; Θέλω να είμαι σε κατάσταση πανικού; Θέλω να αγνοώ νοητικά ή να αρνούμαι την πιθανότητα να αφήσω το σώμα μου; Θέλω να νιώθω αδικημένος/η; Θέλω να νιώθω απελπισία και κατάθλιψη; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 263

264 Θέλω να θυμώνω με τον Θεό και τη ζωή; Θέλω να νιώθω ένοχος/η για πράγματα που θα μπορούσα να έχω κάνει; Θέλω να φοβάμαι πιθανή τιμωρία στη μετά θάνατο ζωή; Θέλω να νιώθω δυστυχία, επειδή δεν θα απολαμβάνω πια αυτή τη γνωστή ζωή; Θέλω να νιώθω θλίψη, επειδή θα αφήσω τους αγαπημένους μου; Θέλω να θυμώνω μ εκείνους που πιστεύω ότι είναι υπεύθυνοι για την αποχώρησή μου; Θέλω να νιώθω ζήλια ή θυμό προς εκείνους που συνεχίζουν να ζουν και να είναι ευτυχισμένοι; Θέλω οι άλλοι να είναι θλιμμένοι και συντετριμμένοι, επειδή φεύγω; Θέλω να νιώθω οίκτο για τον εαυτό μου; Θέλω οι άλλοι να με λυπούνται; Θέλω να αφήσω το σώμα μου και να «ενωθώ» με τους αγαπημένους μου στην άλλη πλευρά; Θέλω να αρνούμαι να είμαι ευτυχισμένος/η από τώρα μέχρι να φύγω; Θέλω να νιώθω πληγωμένος/η και αδικημένος/η από αυτή την κατάσταση; Θέλω να εκδικηθώ εκείνους που θεωρώ υπεύθυνους; Θέλω να αποδεχτώ ότι είναι εντάξει και ότι έχω «επιλέξει» (σε κάποιο επίπεδο) να αφήσω αυτή τη διάσταση; Θέλω να νιώθω ασφαλής και ότι αξίζω, ακόμη και καθώς αφήνω το προσωρινό μου σώμα; 264 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

265 Θέλω να επιτρέψω στον εαυτό μου να είναι καλά και ευτυχισμένος/η, παρόλο που μπορεί να αφήσω αυτή τη διάσταση σύντομα; Θέλω να θυμάμαι ότι όλο αυτό είναι ψευδαίσθηση και ότι θα είμαι πολύ καλά στη νέα διάσταση ύπαρξής μου; Θέλω να θυμάμαι ότι αυτό είναι εμπειρία μάθησης για όλους μας; Θέλω να θυμάμαι ότι είμαι ένα φωτεινό ον κι ότι έχω κάνει αυτή τη συμφωνία να φύγω και οι άλλοι να παραμείνουν και να συνεχίσουν να εξελίσσονται μέχρι τελικά να φύγουν; Θέλω να νιώθω ασφάλεια, αξία και ευτυχία, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει; Θέλω να εφαρμόσω κάποιες τεχνικές που θα μου επιτρέψουν να αφήσω τα αρνητικά μου συναισθήματα και να επιστρέψω σε συναισθήματα γαλήνης και ασφάλειας; Θέλω να έρθω σε επαφή με την εσώτερη θεραπευτική μου δύναμη και να θεραπεύσω το σώμα μου; Θέλω να έρθω σε επαφή με τον εσώτερο ανώτερο εαυτό μου, ώστε να μπορώ να φύγω με γαλήνη και αξιοπρέπεια; Θέλω να βοηθήσω τον εαυτό μου και τους άλλους με όλους τους πιθανούς τρόπους, σωματικά, συναισθηματικά και πνευματικά; Θέλω να συγχωρήσω τους άλλους για κάτι; Θέλω να ζητήσω συγγνώμη από τους άλλους για κάτι; Θέλω να με βοηθήσουν οι άλλοι στη φροντίδα πρακτικών θεμάτων και ευθυνών, όταν εγώ είμαι ανίκανος/η να το κάνω; Θέλω να ζήσω κάποιες απολαύσεις πριν φύγω; Θέλω να εξομολογηθώ ή να μοιραστώ κάτι με κάποιον πριν φύγω; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 265

266 Θέλω να θυμάμαι ότι δεν είμαστε αυτά τα προσωρινά φυσικά σώματα και ότι έχουμε όλοι ήδη αποφασίσει ακριβώς τη στιγμή και τον τρόπο που θα αφήσουμε αυτή τη διάσταση; Θέλω να θυμάμαι ότι αυτό το έχω επιλέξει σαν εμπειρία μάθησης; Θέλω να θυμάμαι ότι έχουμε συμφωνήσει πάνω σ αυτό και ότι οι αγαπημένοι μου θα μπορούν να συνεχίσουν χωρίς εμένα; Θέλω να χρησιμοποιήσω αυτή την εμπειρία μάθησης και να αυξήσω τη γνώση μου για τη ζωή και το θάνατο και για το σκοπό μας εδώ σ αυτή τη διάσταση και σε άλλες διαστάσεις; Θέλω να το αποδεχτώ σαν μια επιλογή ψυχής που κάναμε ακόμη πριν γεννηθούμε; Θέλω να εκφράσω την αγάπη μου στους άλλους τώρα καθώς φεύγω; Θέλω να εκφράσω κάποιες ανάγκες μου στους άλλους; Θέλω να ευλογήσω τους άλλους; Θέλω να συμφιλιωθώ με τους άλλους; Θέλω να κλείσω κάποιους συναισθηματικούς ή άλλους λογαριασμούς; Θέλω να μάθω ό,τι είναι γνωστό για τις διαστάσεις που θα συναντήσω καθώς αφήνω το σώμα; Θέλω να νιώθω ήρεμος/η και ασφαλής, ώστε να μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου και τους άλλους πιο αποτελεσματικά; Θέλω να συνδεθώ με τη Θεϊκή Συνειδητότητα και να της επιτρέψω να ρέει μέσα στο σώμα και το νου μου; Θέλω να βιώσω πνευματικό φως μέσα σε όλο το σώμα και το νου μου; Θέλω να εφαρμόσω το προχώρημα προς το θεϊκό φως; 266 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

267 Θέλω να αφήσω αυτόν τον κόσμο και να προχωρήσω προς ανώτερες διαστάσεις; Ποιος θέλω να είμαι; Ποιος θα ήθελα να είναι ο άλλος, αν αντιστρέφονταν οι ρόλοι; Αυτές είναι οι ερωτήσεις. Ποια είναι η απάντησή σου; Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 267

268 268 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

269 Κεφάλαιο 35 Ελεύθερη Βούληση και Εσωτερικές Συγκρούσεις Τελικά το θέμα της ελεύθερης βούλησης συσχετίζεται με το γεγονός ότι τα διάφορα μέρη του εαυτού μας έχουν διαφορετικές πεποιθήσεις, συναισθήματα και ανάγκες. Αν δεν είχαμε τέτοια διλήμματα, δεν θα υπήρχε λόγος για την άσκηση της ελεύθερης βούλησης. Γενικά οι άνθρωποι που είναι σε ένα δρόμο εξέλιξης και αλλαγής έχουν περισσότερες εσωτερικές συγκρούσεις από αυτούς που δεν ψάχνουν να εξελιχτούν ή να βελτιώσουν τον εαυτό τους. Φυσικά δεν είναι απαραίτητο να συμβεί κάτι τέτοιο, όμως στο 90% των περιπτώσεων συμβαίνει. Σε ορισμένους, οι συγκρούσεις αυτές εκδηλώνονται σα λεπτές εσωτερικές εντάσεις, αλλά σε άλλους σα βαθιά ριζωμένες εσωτερικές συγκρούσεις που οδηγούν στην αυτοαπόρριψη, τη δυστυχία και την έλλειψη σταθερότητας στο πνευματικό μονοπάτι. TO ΠNEYMATIKO EΓΩ KAI TO YΛIKO EΓΩ Για να γίνουμε περισσότερο κατανοητοί ας χωρίσουμε τη δομή του εγώ μας σε δύο μέρη. Το ένα είναι εκείνο που θέλει να βελτιώσει το χαρακτήρα μας και τον τρόπο της ζωής μας και επιθυμεί να προχωρήσει πνευματικά. Το άλλο είναι εκείνο που θέλει να παραμείνει στο γνωστό και προγραμματισμένο τρόπο συμπεριφοράς και δράσης όπου βρίσκει ασφάλεια, ευχαρίστηση και επιβεβαίωση. Aς ονομάσουμε το πρώτο το πνευματικό εγώ και το δεύτερο το υλικό εγώ. Τελικά, εκείνο που επιθυμούμε είναι να συναντηθούν αυτά τα δύο, να ανοιχτούν το ένα στο άλλο και να γίνουν ένα. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 269

270 Δε θέλουμε να πούμε ότι το πνευματικό εγώ είναι καλύτερο από το υλικό. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, καθώς το πνευματικό εγώ ζητάει απλά ασφάλεια, ευχαρίστηση και επιβεβαίωση με άλλους τρόπους. Το πνευματικό εγώ μπορεί μερικές φορές να φοβάται πολύ περισσότερο ή να είναι πιο προσκολλημένο σε πρόσωπα και καταστάσεις από ό,τι το υλικό εγώ. Αυτό όμως δε συμβαίνει πάντα. OPIΣMENA ΔEIΓMATA ΣYΓKPOYΣEΩN Aς δούμε ορισμένα παραδείγματα εσωτερικών συγκρούσεων που μπορεί να βιώσουμε σαν αποτέλεσμα της επιθυμίας μας να βελτιώσουμε τον εαυτό μας και να αναπτυχθούμε πνευματικά: Καθώς διαβάζετε, αν θέλετε, μπορείτε να βάλετε 3 /// για σημαντικές συγκρούσεις σας, 2 // για συγκρούσεις που ενοχλούν κατά καιρούς και 1 / για συγκρούσεις που υπάρχουν αλλά δεν ενοχλούν. 1. Ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να νιώθει ότι χρειάζεται περισσότερο χρόνο για την επαγγελματική ζωή, ενώ ένα άλλο μέρος πιστεύει ότι θα πρέπει να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο στην οικογένειά μας. 2. Από την άλλη μεριά, ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να θέλει να ανοίξει σε μια συνειδητή σχέση αγάπης, ενώ ένα άλλο μέρος φοβάται: την εγκατάλειψη το πλήγωμα, την καταπίεση, ότι δε θα μπορεί να πει όχι. 3. Ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να θέλει να δώσει σ αυτούς που είναι γύρω μας (παιδιά, σύζυγο, φίλους) απόλυτη ελευθερία να αναζητήσουν την ευτυχία τους με το δικό τους τρόπο, και ένα άλλο μέρος μπορεί να φοβάται ότι θα χάσει τον έλεγχο. 4. Tο μέρος εκείνο του εαυτού μας που θέλει να ευχαριστήσει τους άλλους, μπορεί να έρθει σε απευθείας σύγκρουση με τις δικές μας ανάγκες. 270 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

271 5. Μπορεί να θέλουμε, από τη μια, να μας στηρίζουν οι άλλοι αλλά, από την άλλη, να νιώθουμε ότι, με την στήριξη και τη συμβουλή τους, μας περιορίζουν. 6. Ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να θέλει πνευματική εξέλιξη, ενώ κάποιο άλλο, μπορεί να νιώθει την ανάγκη της υλικής ασφάλειας. Όπως και με τις άλλες διαφορετικές ανάγκες δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρχει σύγκρουση, όμως μπορεί να υπάρχει για μερικά άτομα. 7. Aπό τη μια μπορεί να θέλουμε να βοηθήσουμε ένα αγαπημένο πρόσωπο ή ένα φίλο, αλλά από την άλλη, να νιώθουμε ότι τους βλάπτουμε με το να τους γλιτώνουμε συνέχεια, αντί να τους αφήσουμε να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματά τους. 8. Ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να νιώθει την ανάγκη να προστατεύσει τον πλανήτη μέσα από μια πιο απλή ζωή με πολύ λίγη κατανάλωση ενέργειας και αγαθών, ενώ ένα άλλο μέρος μπορεί να θέλει να απολαύσει όλες τις ανέσεις που δίνει ένας τρόπος με κατανάλωση ενέργειας και μόλυνση του περιβάλλοντος. 9. Mπορεί από τη μια να θέλουμε να πάρουμε μια δουλειά ή να αφήσουμε μια δουλειά που έχουμε, ενώ ένα άλλο μέρος του εαυτού μας θέλει το αντίθετο, για διαφορετικούς λόγους. 10. Ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να πιστεύει στη συνεργασία με τους άλλους, ενώ κάποιο άλλο να το βρίσκει οδυνηρό. 11. Mπορεί να έχουμε επιθυμία για διάφορα αντικείμενα ή καταστάσεις που τα θεωρούμε πηγή ευχαρίστησης. Όμως, ένα άλλο μέρος του εαυτού μας μπορεί να νιώθει ότι αυτό είναι αμάρτημα ή ότι δεν θα είμαστε πνευματικοί αν συμμετέχουμε σε τέτοιες απολαύσεις. Ή μπορεί να νιώθουμε ότι αυτού του τύπου η αναζήτηση ευχαρίστησης είναι απώλεια χρόνου και ενέργειας, σε σύγκρουση με τους πνευματικούς μας στόχους. Έτσι συγκρούονται αυτά τα δύο μέρη του εαυτού μας. 12. Ένα μέρος του εαυτού μας μπορεί να νιώθει την ανάγκη να έχει μια αποκλειστική σχέση, όπου η ασφάλεια και η ευτυχία μας εξαρ- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 271

272 τώνται από ένα άλλο πρόσωπο (συνήθως σύντροφο). Ένα άλλο μέρος του εαυτού μας μπορεί να το βρίσκει αυτό σαν εμπόδιο στην ανεξαρτησία, στο να στηριζόμαστε στον εαυτό μας και στην ελευθερία να ακολουθήσουμε τον πνευματικό δρόμο χωρίς εμπόδια. 13. Oμοίως, μπορεί να υπάρξει σύγκρουση ανάμεσα στην ανάγκη για προσωπική αγάπη και στην ανάγκη να αναπτύξουμε οικουμενική αγάπη. 14. H ανάγκη να συγχωρούμε και η ανάγκη να κρατάμε αρνητικά συναισθήματα για κάποιον. 15. H ανάγκη να εφαρμόζουμε διάφορες πειθαρχίες και η ανάγκη να νιώθουμε ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι θέλουμε, όποτε θέλουμε. 16. H ανάγκη να ακολουθούμε την εσωτερική φωνή μας και η ανάγκη να είμαστε όπως οι άλλοι και να είμαστε αποδεκτοί από αυτούς. 17. H ανάγκη να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας όπως είναι και η ανάγκη να μη πληγώνουμε κανέναν. 18. H ανάγκη να εκφράζουμε τα πραγματικά μας αισθήματα και σκέψεις και η ανάγκη να έχουμε την αποδοχή των άλλων γύρω μας. 19. H ανάγκη να ακολουθούμε ένα πνευματικό οδηγό και η ανάγκη να επαναστατούμε εναντίον όλων των μορφών συμβουλής ή ελέγχου. 20. H ανάγκη να ελέγχουμε πρόσωπα και καταστάσεις, ώστε να νιώθουμε ασφαλείς, και η ανάγκη να αφήνουμε τα πράγματα να ρέουν και να αφήνουμε τους άλλους να ενεργούν ελεύθερα. 21. H ανάγκη να μη δείχνουμε ποτέ αδυναμία και η ανάγκη να μοιραζόμαστε τις αδυναμίες μας με τους άλλους. 272 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

273 22. H ανάγκη να μη ζητάμε τίποτα από τους άλλους και η ανάγκη να έχουμε τη βοήθεια και την υποστήριξή τους. 23. H ανάγκη για μια σταθερή ρουτίνα, για την ισορροπία και την εξέλιξή μας, και η ανάγκη για ποικιλία και αλλαγή. 24. H ανάγκη να παίζουμε γνωστά συναισθηματικά παιχνίδια μέσα στις σχέσεις μας και η ανάγκη να ελευθερωθούμε από αυτά. 25. H ανάγκη να αντιμετωπίζουμε και να υπερβαίνουμε τους φόβους και τα μπλοκαρίσματά μας και η ανάγκη να τα αποφεύγουμε και να κρυβόμαστε από αυτά. TI MOPΦH ΠΑΙΡΝΟΥΝ AYTEΣ OI ΣYΓKPOYΣEIΣ; Όπως είπαμε και προηγουμένως, οι συγκρούσεις αυτές εκδηλώνονται με ποικίλους τρόπους. Οι περισσότερες όμως έχουν ένα κοινό στοιχείο. Το πνευματικό εγώ αισθάνεται πιο έντονα την σύγκρουση (αν δεν επιθυμούσαμε την πνευματική ανάπτυξη δε θα είχαμε σύγκρουση) και δημιουργεί συνήθως συναισθήματα αυτοαπόρριψης, αποτυχίας και ενοχής όταν δε μπορούμε να ανταποκριθούμε στην ανάγκη του να αισθάνεται ότι είναι καλό και πνευματικό και ότι αξίζει. Αν δεν αισθανθούμε ότι αξίζουμε τότε δε νιώθουμε ασφαλείς. Έχουμε προγραμματιστεί να πιστεύουμε ότι όποιος δεν είναι «καλός» ή «άξιος» στα μάτια του Θεού, δεν είναι ασφαλής και δεν του αξίζει η προστασία του Θεού. Και ότι επίσης δεν θα έχει την αγάπη των άλλων και θα είναι μόνος του. Αυτοί πάντως δεν είναι λόγοι για να θέλουμε να αλλάξουμε κάτι στον εαυτό μας. Δεν είναι πνευματικά κίνητρα. Αν θέλουμε να αλλάξουμε γιατί μ αυτόν τον τρόπο θα είμαστε ασφαλείς ή οι άλλοι θα μας αποδεχτούν τότε απλά αντικαταστούμε το υλικό εγώ με το πνευματικό. Kαι ουσιαστικά τίποτα δεν έχει αλλάξει. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ανάγκη μας να ικανοποιήσουμε τις πνευματικές αυτές «απαιτήσεις» έχει περισσότερη σχέση με την ανάγκη να είμαστε «πιο πνευματικοί» από τους άλλους. Αντικαθιστούμε δηλαδή την ανάγκη για επιβεβαί- Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 273

274 ωση και ανωτερότητα στο υλικό επίπεδο με την ίδια ανάγκη στο πνευματικό επίπεδο. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η πνευματική μας αξία είναι διαρκής και θεϊκή. Δεν αξίζουμε περισσότερο ή λιγότερο στα μάτια του Θεού. Είμαστε θεϊκές συνειδητότητες στη διαδικασία της ανάπτυξης της ικανότητάς μας να εκφράζουμε αυτήν τη θεϊκότητα στο υλικό επίπεδο. H πνευματική μας αξία δεν αλλάζει από τις πράξεις ή την πνευματική μας ανάπτυξη. Αυτό που αλλάζει είναι η ικανότητά μας να εκφράζουμε αυτήν την αξία νοητικά, συναισθηματικά και σωματικά. Το να προσπαθούμε να είμαστε καλύτεροι επειδή πιστεύουμε ότι έτσι ο Θεός θα μας αγαπάει περισσότερο είναι λάθος. Το να επιθυμούμε να γίνουμε ένας καθαρός αγωγός για αγάπη, ειρήνη και ευτυχία, επειδή αγαπάμε τους άλλους είναι σωστότερο σαν κίνητρο. Το να επιθυμούμε να εξαγνιστούμε ώστε να βιώσουμε έτσι τη Θεία Συνειδητότητα σε κάθε ύπαρξη και γεγονός που συναντάμε είναι ένα χρήσιμο κίνητρο. Το να ζητάμε να μετακινήσουμε κάθε νοητικό, συναισθηματικό και υλικό εμπόδιο ώστε να συγχωνευθούμε σε μια συνεχή επίγνωση της Θεϊκότητας και να φθάσουμε στην απόλυτη φώτιση είναι επίσης ένα χρήσιμο κίνητρο. Τα κίνητρα αυτά δε συνδέονται με το παιχνίδι ποιος είναι πνευματικός και ποιος δεν είναι, ή ποιος είναι πιο πνευματικός, ή ποιος είναι καλός και ποιος όχι, ή ποιόν αγαπά ο Θεός και ποιόν όχι. Bασίζονται στην υπόθεση ότι το Θείο είναι μια υψηλότερης μορφής συνειδητότητα και επομένως είναι αδύνατο να μην τους αγαπάει όλους, ό,τι κι αν κάνουν. Αυτό φαίνεται λογικό από τη στιγμή που ο ίδιος ο Θεός ζήτησε από τους απλούς ανθρώπους να αγαπούν ακόμη και τους εχθρούς τους, ακόμη και αυτούς που τους αγνοούν και τους βλάπτουν. Είναι δυνατό λοιπόν Εκείνος να μη μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο; Το υλικό εγώ από την άλλη, τείνει σ αυτές τις καταστάσεις να αντιδρά στην απόρριψη και την πίεση του πνευματικού εγώ επαναστατώντας και σαμποτάροντας τις προσπάθειες για πειθαρχία και αυτοέλεγχο. Έτσι, όσο περισσότερο πιέζουμε τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο το 274 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

275 υλικό εγώ αντιδρά και επαναστατεί, με αποτέλεσμα να βιώνουμε αστάθεια στην πνευματική μας προσπάθεια. Σ αυτές τις περιπτώσεις παίζουμε συνήθως με τον εαυτό μας τους ρόλους γονιού-παιδιού. O γονιός απορρίπτει το παιδί επειδή δεν είναι «καλό παιδί» και το παιδί αντιδρά υπονομεύοντας την προσπάθεια του γονιού για έλεγχο. Για να προχωρήσουμε πιο αποτελεσματικά στο στόχο μας της πνευματικής αλλαγής, θα πρέπει οι εσωτερικές αυτές συγκρούσεις να αντιμετωπίζονται μ έναν ωριμότερο τρόπο. Αντί να επικοινωνούμε εσωτερικά σα γονιός με παιδί θα ήταν πιο χρήσιμο να αναπτύξουμε έναν ώριμο ενήλικα που συζητά και κάνει διάλογο με ώριμο τρόπο. TI MΠOPOYME NE KANOYME ME TIΣ EΣΩTEPIKEΣ ΣYΓKPOYΣEIΣ 1. Nα γνωρίσουμε τα διάφορα μέρη του εαυτού μας, κρατώντας καθημερινά ημερολόγιο, μέσα στο οποίο να αναφερόμαστε σ αυτά με το όνομά που τους δίνουμε σύμφωνα με τις ανάγκες, συναισθήματα, αντιδράσεις ή πεποιθήσεις τους. 2. Να κρατήσουμε ένα ξεχωριστό κατάλογο για κάθε υποπροσωπικότητα, μέσα στον οποίο να καταγράφουμε τις ιδιαίτερες ανάγκες, επιθυμίες, φόβους, συναισθήματα, αντιδράσεις και πεποιθήσεις τους. 3. Να ανακαλύψουμε για κάθε υποπροσωπικότητα τη βασική πεποίθηση που τη δημιουργεί, τη διατηρεί και την ενεργοποιεί. 4. Να δεχτούμε κάθε υποπροσωπικότητα σαν μια φυσική ανάπτυξη μέσα στην εξελικτική μας διαδικασία. Aνεξάρτητα από το αν υπάρχει χρησιμότητα σήμερα στην ύπαρξή μας, υπηρέτησε κάποτε ένα σκοπό στην αναζήτησή μας για ισορροπία. Να δούμε κάθε υποπροσωπικότητα σαν ένα από τα παιδιά μας, που το δεχόμαστε και το αγαπάμε, ανεξάρτητα από την ανωριμότητά του. O σκοπός μας τώρα είναι να εκπαιδεύσουμε αυτή την υποπροσωπικότητα και να τη βοηθήσουμε να εκδηλώσει την ανώτερη φύση της. 5. Τότε τους αφήνουμε να επικοινωνήσουν μεταξύ τους: Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 275

276 A. Γράφοντας ένα διάλογο, όπως σ ένα θεατρικό έργο, μέσα στο οποίο επικοινωνούν η μία με την άλλη, εκφράζοντας: παράπονα, ανάγκες, συναισθήματα, πεποιθήσεις καθώς και ερωτήσεις που έχουν να κάνουν η μία στην άλλη. O απώτερος σκοπός είναι να δημιουργηθεί μια ατμόσφαιρα επικοινωνίας, κατανόησης και συνεργασίας ανάμεσα στις δύο υποπροσωπικότητες που έχουν συγκρουόμενες ανάγκες. B. H ίδια διαδικασία μπορεί να γίνει μετά και προφορικά, όπως περιγράφεται παρακάτω. Πριν προχωρήσουμε να κάνουμε το διάλογο θα ήταν χρήσιμο, να συμπληρώσουμε το παρακάτω ερωτηματολόγιο, που θα βοηθήσει να σχηματίσουμε καθαρότερη κατανόηση για το ποιες υποπροσωπικότητες θέλουμε να συμφιλιώσουμε. KATANOΩNTAΣ TIΣ ΣYΓKPOYΣEIΣ H ακόλουθη τεχνική γίνεται καλύτερα με την καθοδήγηση ενός ατόμου που έχει εμπειρία στο να διευκολύνει το διάλογο κάποιου με τον εαυτό του. Στην περίπτωση που δε μπορεί κανείς να βρει ένα τέτοιο άτομο μπορεί να κάνει αυτήν την άσκηση γραπτά. Σκοπός μας είναι να δώσουμε την ευκαιρία σ αυτά τα δύο μέρη του εαυτού μας να σκεφτούν τι θέλουν, τι χρειάζονται και τι επιθυμούν και να επικοινωνήσουν το ένα με το άλλο. Είναι καλύτερα να ξεκινήσει κανείς με γραπτή ανάλυση. Eδώ έχουμε μερικές ερωτήσεις που μπορεί να σας βοηθήσουν. Aς πάρουμε για παράδειγμα το Πνευματικό Εγώ. Mπορούμε να ρωτήσουμε: 1. Πως αισθάνεται όταν δεν καταφέρνει να πετύχει ή να διατηρήσει έναν πνευματικό στόχο; 2. Σε ποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις αισθάνεται έτσι; Δώστε παραδείγματα. 276 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

277 3. Tι πιστεύει γι αυτές τις καταστάσεις και ιδιαίτερα για τον εαυτό του που είναι η αιτία να έχει αυτά τα συναισθήματα που ανέφερε σαν απάντηση στην πρώτη ερώτηση; 4. Γιατί έχει αυτές τις πεποιθήσεις και πάνω σε ποιες βασικές πεποιθήσεις βασίζονται αυτές; 5. Ποιες είναι οι ανάγκες και οι επιθυμίες του; 6. Tι ακριβώς ζητάει από το Yλικό Εγώ; 7. Tι μπορεί να κάνει για να έχει καλύτερη σχέση με το Yλικό του Εγώ και να προχωρήσει έτσι στον πνευματικό δρόμο με μεγαλύτερη ενότητα και σταθερότητα; Η ανάλυση των Υποπροσωπικοτήτων Kαι μετά μπορούμε να ρωτήσουμε το Yλικό Eγώ: 1. Tι χρειάζεται και τι επιθυμεί για να αισθάνεται ασφαλές, ευτυχισμένο και αξιαγάπητο; Aς κάνει έναν κατάλογο των πραγμάτων που χρειάζεται (αντικείμενα, ανθρώπους, καταστάσεις, συμπεριφορές από τον εαυτό του και τους άλλους κλπ). 2. Γιατί πιστεύει πως χρειάζεται τα πράγματα που έχει καταγράψει στον κατάλογο; Aς απαντήσει τι πιστεύει πως θα συμβεί αν δε μπορεί να ικανοποιήσει κάποιες από αυτές τις ανάγκες ή επιθυμίες. 3. Ποιες είναι οι βασικές πεποιθήσεις που βρίσκονται πίσω από αυτές τις εξαρτήσεις του, τις ειδικές ανάγκες και επιθυμίες; 4. Tι ειδικά ζητάει από το Πνευματικό Εγώ προκειμένου να αισθανθεί ενότητα μαζί του, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ τους και επομένως μεγαλύτερη ευτυχία και για τους δύο; 5. Tι μπορεί να κάνει το Yλικό Εγώ ώστε να δημιουργήσει μεγαλύτερη ενότητα και αρμονία, αφού και οι δύο ζουν μέσα στο ίδιο σώμα και νου και θα πρέπει να τα μοιράζονται; Απαντήστε όσο πιο καλά μπορείτε αυτές τις ερωτήσεις, δίνοντας στον εαυτό σας αρκετό χρόνο να σκεφτεί και να πάει βαθιά. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 277

278 Υποπροσωπικότητα Α 1. Όνομα 2. Βασικές Ανάγκες & Επιθυμίες 3. Συναισθήματα όταν δεν ικανοποιούνται οι ανάγκες. 4. Πεποιθήσεις που δημιουργούν τις ανάγκες και τα συναισθήματα. 5. Συναισθήματα που έχει προς την υποπροσωπικότητα Β 6. Τι θέλει να εκφράσει στον Β 278 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

279 Υποπροσωπικότητα B 1. Όνομα 2. Βασικές Ανάγκες & Επιθυμίες 3. Συναισθήματα όταν δεν ικανοποιούνται οι ανάγκες. 4. Πεποιθήσεις που δημιουργούν τις ανάγκες και τα συναισθήματα. 5. Συναισθήματα που έχει προς την υποπροσωπικότητα A 6. Τι θέλει να εκφράσει στον A Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 279

280 O ΔIAΛOΓOΣ Όπως είπαμε και πριν, ο διάλογος αυτός μπορεί να γίνει ή προφορικά με την παρουσία ενός έμπειρου καθοδηγητή ή γραπτά, σα θεατρικό σκετς όπου δύο άτομα που βρίσκονται σε σύγκρουση προσπαθούν να επικοινωνήσουν πιο ανοικτά και ειλικρινά. Στην περίπτωση που αυτό γίνεται προφορικά, χρειαζόμαστε δύο καρέκλες τοποθετημένες η μία απέναντι από την άλλη. Kαθόμαστε στη μια καρέκλα και παίρνουμε τον έναν από τους δύο ρόλους. Φανταζόμαστε ότι το άλλο μέρος του εαυτού μας κάθεται στην απέναντι καρέκλα. Ξεκινάμε τη συζήτηση εξηγώντας στο άλλο μέρος του εαυτού μας πώς αισθανόμαστε, ποιες είναι οι ανάγκες και οι επιθυμίες μας και ποιες οι πεποιθήσεις που μας κάνουν να αισθανόμαστε όπως αισθανόμαστε. Στη συνέχεια καθόμαστε στην άλλη καρέκλα και δίνουμε την ευκαιρία στο άλλο μέρος του εαυτού μας να μιλήσει και να πει πώς αισθάνεται και τι χρειάζεται. Τα δύο αυτά μέρη θα μιλούν πότε το ένα και πότε το άλλο, καθώς θα αλλάζουμε θέση, για να αλλάξουμε τη θέση του νου και την ψυχολογία. H συζήτηση αυτή προχωρά όπως κάθε άλλη συζήτηση καθώς κάνουμε ερωτήσεις και αλλάζουμε θέση για να τις απαντήσουμε. Mπορεί να κατηγορήσουμε ή μπορεί να εκφράσουμε συναισθήματα τρυφερότητας και αγάπης. Mπορεί να ικετεύσουμε ή να ζητήσουμε βοήθεια. Mπορεί να κάνουμε ερωτήσεις σε βάθος που βοηθούν το ένα μέρος του εαυτού μας να καταλάβει το άλλο πιο καθαρά και ουσιαστικά. H συζήτηση αυτή συνεχίζεται μέχρι τη στιγμή που δε θα έχουμε τίποτα άλλο να πούμε από καμιά πλευρά. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί μπορεί να μην έχουμε τίποτα να πούμε από την μια πλευρά αλλά να καθίσουμε από την άλλη πλευρά και να κάνουμε μια ερώτηση που να ανοίξει μια νέα συζήτηση που μπορεί να κρατήσει άλλη μισή ώρα με αλλαγές θέσεων. Αν έχουμε κάποιον που μας βοηθάει, δε μιλάμε καθόλου σε αυτόν μέχρι να τελειώσουμε. Αυτός βρίσκεται εκεί μόνο για να μας διευκολύνει στην περίπτωση που θα υπάρξει μπλοκάρισμα ή ξεφεύγουμε από αυτό που θέλουμε να κάνουμε. 280 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

281 Αφού τελειώσουμε το διάλογο, καθόμαστε ανάμεσα στις δύο προηγούμενες θέσεις και φανταζόμαστε ότι είμαστε ο ανώτερος εαυτός μας ή ένας φωτισμένος πνευματικός οδηγός και δίνουμε κάποιες συμβουλές σε κάθε μέρος του εαυτού μας, εξηγώντας του τι μπορεί να κάνει για να έχει μεγαλύτερη αρμονία με το άλλο και για να προχωρήσει πιο αποτελεσματικά και με λιγότερες συγκρούσεις. Είτε κάνετε αυτήν την άσκηση προφορικά, είτε γραπτά είμαι σίγουρος πως θα τη βρείτε πολύ χρήσιμη για την επίλυση συγκρούσεων που πολλές φορές εμποδίζουν την πρόοδό μας. (Σημείωση για ψυχολόγους που μπορεί να παίξουν τον ρόλο του βοηθού.) O βοηθός μπορεί, αν χρειαστεί, να αλλάξει την τεχνική μετά από 20 λεπτά το λιγότερο, υπό την προϋπόθεση ότι το άτομο έχει εξαντλήσει την ικανότητά του να κερδίσει οτιδήποτε άλλο από την άσκηση από μόνο του. Σε αυτή την περίπτωση ο βοηθός μπορεί να οδηγήσει την άσκηση προς μία μορφή ψυχοδράματος, όπου μπορεί να υποδυθεί την μία από τις δύο υποπροσωπικότητες (π.χ. την A ) και το άτομο να παίξει την άλλη (τη B ). O βοηθός τον ρωτά περισσότερες ερωτήσεις, που τον βοηθούν να καταλάβει καλύτερα την υποπροσωπικότητα. Mετά, μπορεί πάλι ο βοηθός να αλλάξει, ζητώντας τώρα από το άτομο να ταυτιστεί με την υποπροσωπικότητα A, ενώ ρωτά πάλι ερωτήσεις που βοηθούν το άτομο να καταλάβει αυτή την υποπροσωπικότητα.) YΠEPBAINONTAΣ TIΣ YΠOΠPOΣΩΠIKOTHTEΣ O απώτερος στόχος είναι να υπερβούμε αυτά τα μέρη και να βιώσουμε ολόκληρο τον εαυτό μας, που περιλαμβάνει όλες τις υποπροσωπικότητες, αλλά δεν περιορίζεται ούτε ελέγχεται από καμία. Mόνο τότε μπορούμε να είμαστε μια ολοκληρωμένη, ενοποιημένη ύπαρξη. Aυτό, τις περισσότερες φορές γίνεται με την αντικειμενική παρατήρηση του νου μας, το διαλογισμό και με μια απλή, ηθική ζωή. Σ αυτό μπορούν να μας βοηθήσουν τεχνικές καθημερινής χαλάρωσης, μέσα από τις οποίες επικοινωνούμε με αγάπη με αυτά τα μέρη της ύπαρξής μας και τα εκπαιδεύουμε με τη βοήθεια πνευματικών αληθειών Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 281

282 Ένας δεύτερος τρόπος να υπερβούμε αυτά τα μέρη, είναι μέσω καθημερινού διαλογισμού. O διαλογισμός μπορεί να μελετηθεί λεπτομερώς στο βιβλίο H τέχνη του διαλογισμού του ιδίου συγγραφέα. Mέσω του διαλογισμού, τελικά αποταυτιζόμαστε και γινόμαστε παρατηρητές όλων αυτών των υποπροσωπικοτήτων. 282 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

283 Κεφάλαιο 36 Η Ελευθερία από Τάσεις Γεννιόμαστε με τάσεις, οι οποίες οφείλονται σε παράγοντες που έχουν την αιτία τους ακόμα πριν από τη σύλληψη και τη γέννηση μας. Καθορίζουν το DNA, τους γονείς, την κατάσταση και τη συμπεριφορά των γονέων και άλλων. Καθορίζουν το φύλο, τη φυλή, την κατάσταση του σώματος και του νου στη γέννησή μας και, επίσης, πώς θα αντιδράσουμε τα πρώτα χρόνια της ζωής μας. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ελεύθερη βούληση μέχρι την ηλικία των 12 ετών. Τα χρόνια αυτά στήνουν το πλαίσιο, ώστε να δημιουργηθούν οι τάσεις μας. Κατόπιν έχουμε την ελεύθερη βούληση να εξελίσσουμε ή όχι τις τάσεις αυτές. Το διάγραμμα στην σελίδα 284 θα μας βοηθήσει. Στο σημείο 1, στην κορυφή του κύκλου, έχουμε τις διάφορες τάσεις, που η ψυχή έχει ήδη συσσωρεύσει και αναπτύξει. Είναι θετικές και αρνητικές και επηρεάζουν όλες τις πλευρές και όλα τα επίπεδα της ύπαρξής μας. Σχηματίζουν τον τρόπο που συνηθίζουμε να σκεφτόμαστε και να αισθανόμαστε τη ροπή μας προς ορισμένα συναισθήματα, πεποιθήσεις ή φόβους. Mπορεί κάποιος να φέρει μαζί του και να αναπτύξει νωρίς στη ζωή του τάσεις για φόβο, κτητικότητα, απροσεξία, θυμό, χαρά, αγάπη, εγωισμό, χορό, ζωγραφική, αριθμητική, γεωγραφία, τη φύση και έναν ατελείωτο κατάλογο από άλλες ιδιότητες, ταλέντα, ενδιαφέροντα και ικανότητες. Οτιδήποτε γνωρίζουμε και κάνουμε χαρακτηρίζεται από αυτούς τους παράγοντες. Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ 283

284 H βασική αιτία ύπαρξής τους, βρίσκεται σε καταστάσεις από προηγούμενες ζωές, αλλά έχουν ενισχυθεί από τις παιδικές εμπειρίες. Όλα αυτά είναι προσχεδιασμένα πριν μπούμε σ αυτά τα υλικά σώματα. Τα παιδικά χρόνια είναι απλά μια συνέχεια προηγούμενων τάσεων και μια σκηνή, που εμείς οι ίδιοι έχουμε στήσει για να δυναμώσουμε ή να φέρουμε στην επιφάνεια ορισμένες τάσεις που θέλουμε να δουλέψουμε αργότερα. Yπάρχουν απεριόριστες πιθανότητες για να διαλέξει μια ψυχή, όταν δημιουργεί ένα παιδικό περιβάλλον, για χάρη της μελλοντικής του ανάπτυξης σ αυτή τη ζωή. Mερικοί απ αυτούς τους παράγοντες θα είναι ευχάριστοι και άλλοι δυσάρεστοι. Δεν είναι πάντως ούτε «τύχη» ούτε αδικία. Είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή για να προχωρήσει στην εξέλιξή της. 284 ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ;

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ. Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ. Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ Στην σελίδα http://www.armonikizoi.com/2016/ek θα βρείτε χρήσιµες πληροφορίες και τεχνικές για την απελευθέρωση από εσωτερικά εµπόδια

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΔΥΝΑΜΩΜΕΝΗ ΨΥΧΗ. του Ρατζίντερ Σινγκ Απόσπασμα από το βιβλίο: «Διαλογισμός για την Ενδυνάμωση της Ψυχής σας»

Η ΕΝΔΥΝΑΜΩΜΕΝΗ ΨΥΧΗ. του Ρατζίντερ Σινγκ Απόσπασμα από το βιβλίο: «Διαλογισμός για την Ενδυνάμωση της Ψυχής σας» Η ΕΝΔΥΝΑΜΩΜΕΝΗ ΨΥΧΗ του Ρατζίντερ Σινγκ Απόσπασμα από το βιβλίο: «Διαλογισμός για την Ενδυνάμωση της Ψυχής σας» Μέσα μας υπάρχουν περισσότερα πλούτη απ ό,τι μπορούμε ποτέ να συσσωρεύσουμε σ αυτή τη Γη.

Διαβάστε περισσότερα

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Πιθανότατα αισθάνεστε πολύ αναστατωµένοι αφού λάβατε µια διάγνωση καρκίνου. Συνήθως είναι δύσκολο να αποδεχθείτε τη διάγνωση αµέσως και αυτό είναι

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτα διάβασε και κατανόησε τις δηλώσεις και μετά κύκλωσε την απάντηση που πιστεύεις ότι ταιριάζει καλύτερα σε εσένα

Πρώτα διάβασε και κατανόησε τις δηλώσεις και μετά κύκλωσε την απάντηση που πιστεύεις ότι ταιριάζει καλύτερα σε εσένα ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Για μαθητές Παράρτημα 1: συναισθήματα που βιώνεις στο σχολείο Στον παρακάτω πίνακα υπάρχουν μερικές δηλώσεις με αρίθμηση από το 1 μέχρι το 5. Πρώτα διάβασε και κατανόησε τις δηλώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας 29.05.2015 Ερωτήματα που μας απασχολούν Τι κάνουμε όταν αμφιβάλλουμε για το αν θα τα καταφέρουμε να κρατήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ. Απόσπασμα από το βιβλίο Ενδυναμώνοντας την Ψυχή Μέσω του Διαλογισμού από τον Ρατζίντερ Σινγκ

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ. Απόσπασμα από το βιβλίο Ενδυναμώνοντας την Ψυχή Μέσω του Διαλογισμού από τον Ρατζίντερ Σινγκ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ Απόσπασμα από το βιβλίο Ενδυναμώνοντας την Ψυχή Μέσω του Διαλογισμού από τον Ρατζίντερ Σινγκ Μέσα μας υπάρχουν περισσότερα πλούτη απ ό,τι μπορούμε ποτέ να συσσωρεύσουμε σ αυτήν τη γη.

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Το να είσαι γονιός δεν είναι εύκολο πράγμα. Δεν υπάρχει ευκαιρία για πρόβα, δεν υπάρχουν σχολεία. Το μόνο που κουβαλάμε

Διαβάστε περισσότερα

H Ελευθερία να Είσαι ο Εαυτός Σου. Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ

H Ελευθερία να Είσαι ο Εαυτός Σου. Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ H Ελευθερία να Είσαι ο Εαυτός Σου Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ H Ελευθερία να Είσαι ο Εαυτός Σου Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ www.holisticharmony.com (English) www.holisticharmony.com/greek (Ελληνικά) 2009 Αφιερώνω

Διαβάστε περισσότερα

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί» Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους Η αυτοεικόνα μας «σχηματίζεται» ως ένα σχετικά σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

Από το εγχειρίδιο για την Εκπαίδευση Συντονιστών της Αρμονικής Ζωής

Από το εγχειρίδιο για την Εκπαίδευση Συντονιστών της Αρμονικής Ζωής Από το εγχειρίδιο για την Εκπαίδευση Συντονιστών της Αρμονικής Ζωής Σήμερα παρατηρούμε πολύ θυμό γύρω μας. Συνήθως, επειδή θεωρούμε ότι κάποιος μας εμποδίζει να έχουμε αυτά που θέλουμε όπως αγάπη, ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1 1 a) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Για το προσωπικό του Πανεπιστημίου Κύπρου Βάσω Σαμανή NHR Solutions Ltd

Για το προσωπικό του Πανεπιστημίου Κύπρου Βάσω Σαμανή NHR Solutions Ltd Θετική Ψυχολογία σε περίοδο «Κρίσης» Για το προσωπικό του Πανεπιστημίου Κύπρου Βάσω Σαμανή NHR Solutions Ltd Εισαγωγή «Δεν είναι τα πιο δυνατά ή έξυπνα είδη που επιβιώνουν, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Οι γνώμες είναι πολλές

Οι γνώμες είναι πολλές Η Ψυχολογία στη Φυσική Αγωγή στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος ΚασταμονίτηςΚωνσταντίνος Ψυχολόγος Οι γνώμες είναι πολλές Πολλές είναι οι γνώμες στο τι προσφέρει τελικά ο αθλητισμός στην παιδική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία 2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία Α Μέρος: ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Τα επίπεδα συνείδησης Ύπνος Μισοξύπνιο Αφύπνιση Ελάχιστη εργασία των εξωτερικών αισθήσεων Με εικόνες

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι. Oscar Wilde 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde Θα ήθελα να σε καλωσορίσω σε αυτό το σεμινάριο. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα να ξέρεις πώς δεσμεύομαι με το πέρας

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογική εξήγηση των δυσκολιών στην ανθρώπινη επικοινωνία - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγ

Βιολογική εξήγηση των δυσκολιών στην ανθρώπινη επικοινωνία - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγ Οι άνθρωποι κάνουμε πολύ συχνά ένα μεγάλο και βασικό λάθος, νομίζουμε ότι αυτό που λέμε σε κάποιον άλλον, αυτός το εκλαμβάνει όπως εμείς το εννοούσαμε. Νομίζουμε δηλαδή ότι ο «δέκτης» του μηνύματος το

Διαβάστε περισσότερα

Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν...

Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν... Σχολείο Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν... ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Πληροφορίες για το φυλλάδιο Το σχολείο αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Η Ουσία και το Δώρο του Ανθρώπινου Σχεδιασμού. Συντάχθηκε απο τον/την Spyraggelos Marketos Vlaikoudis Τρίτη, 11 Οκτωβρίου :27

Η Ουσία και το Δώρο του Ανθρώπινου Σχεδιασμού. Συντάχθηκε απο τον/την Spyraggelos Marketos Vlaikoudis Τρίτη, 11 Οκτωβρίου :27 Μου κάνουν συχνά ερωτήσεις σχετικά με το Ανθρώπινο Σχέδιο. Και μια από τις πιο βασικές ερωτήσεις που κάνει κάποιος που πρωτακούει για το Ανθρώπινο Σχέδιο, είναι το τι κάνει πραγματικά, τι μπορεί να κάνει

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 38. Εμείς, Ψυχές ως Γονείς

Κεφάλαιο 38. Εμείς, Ψυχές ως Γονείς Κεφάλαιο 38 Εμείς, Ψυχές ως Γονείς Όχι όλες, αλλά οι περισσότερες ψυχές επιλέγουν να μάθουν και να υπηρετήσουν μέσα από το ρόλο του γονιού. Όταν ταυτιζόμαστε με το ρόλο του γονιού, λανθασμένα πιστεύουμε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 36. Εμείς, Ψυχές ως Ερωτικοί Σύντροφοι

Κεφάλαιο 36. Εμείς, Ψυχές ως Ερωτικοί Σύντροφοι Κεφάλαιο 36 Εμείς, Ψυχές ως Ερωτικοί Σύντροφοι (Επειδή οι ρόλοι του συντρόφου, του γονιού και του παιδιού είναι από τις πιο σημαντικές πηγές της ευτυχίας αλλά και της δυστυχίας, σας προσφέρουμε σε αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΔΡΟΓΥΝΟ: Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΑΝΔΡΟΓΥΝΟ: Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Το ερωτικό παιχνίδι του άντρα και της γυναίκας είναι μια μικρή εκδήλωση του παιχνιδιού όλης της ζωής. Το ζευγάρι γνωρίζει και ζει τους κραδασμούς που το διαπερνούν, συμμετέχοντας έτσι στις δονήσεις του

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ O σχολικός εκφοβισμός είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που τις τελευταίες δεκαετίες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις στις τάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Κεφάλαιο 1 - Το μυστικό της ιατρικής Σε κάθε θέμα ή επιστήμη υπάρχει πάντα ένα δεδομένο που είναι σημαντικότερο σε σύγκριση με

Διαβάστε περισσότερα

Τους τροµάζει η µοναξιά. Πώς θα κάνουν καινούρια αρχή µετά από τόσα χρόνια συµβίωσης; Τι θα αντιµετωπίσουν;

Τους τροµάζει η µοναξιά. Πώς θα κάνουν καινούρια αρχή µετά από τόσα χρόνια συµβίωσης; Τι θα αντιµετωπίσουν; Διαζύγιο Σύµφωνα µε στατιστικά στοιχεία, στις αναπτυγµένες χώρες υπολογίζεται ότι ένας στους δύο γάµους καταλήγει σε διαζύγιο. Το διαζύγιο είναι µια ψυχικά τραυματική εμπειρία για αυτούς που χωρίζουν.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΔΟΜΕΝΗ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ Ή ΟΧΙ. ΑΝ Ο ΑΛΛΟΣ ΕΧΕΙ ΔΙΚΟ ΕΚΤΟΝΩΝΕΤΑΙ ΠΑΝΩ ΠΟΝΑΕΙ Ή ΦΟΒΑΤΑΙ. ΛΑΘΟΣ & ΚΑΚΟΣ. ΚΙΝΔΥΝΕΥΩ ΝΑ ΜΕΙΝΩ ΜΟΝΟΣ. ΔΕΝ ΑΞΙΖΩ ΑΓΑΠΗ.

ΔΕΔΟΜΕΝΗ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ Ή ΟΧΙ. ΑΝ Ο ΑΛΛΟΣ ΕΧΕΙ ΔΙΚΟ ΕΚΤΟΝΩΝΕΤΑΙ ΠΑΝΩ ΠΟΝΑΕΙ Ή ΦΟΒΑΤΑΙ. ΛΑΘΟΣ & ΚΑΚΟΣ. ΚΙΝΔΥΝΕΥΩ ΝΑ ΜΕΙΝΩ ΜΟΝΟΣ. ΔΕΝ ΑΞΙΖΩ ΑΓΑΠΗ. 73 ΔΕΙΓΜΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΝΟΣ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΟΣ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΕΝΟΣ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΚΑΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΚΡΙΤΙΚΑΡΕΙ, ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ, ΛΕΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΩΣΤΟΙ Ή ΕΝΤΑΞΕΙ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ ΑΚΟΥΩ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΝΑ ΔΩ

Διαβάστε περισσότερα

Eισαγωγή. H μεγαλύτερη ανακάλυψη της γενιάς μου είναι το γεγονός ότι ένας άνθρωπος μπορεί να αλλάξει τη ζωή του αλλάζοντας τη συμπεριφορά του.

Eισαγωγή. H μεγαλύτερη ανακάλυψη της γενιάς μου είναι το γεγονός ότι ένας άνθρωπος μπορεί να αλλάξει τη ζωή του αλλάζοντας τη συμπεριφορά του. Eισαγωγή H μεγαλύτερη ανακάλυψη της γενιάς μου είναι το γεγονός ότι ένας άνθρωπος μπορεί να αλλάξει τη ζωή του αλλάζοντας τη συμπεριφορά του. Oυίλιαμ Tζέϊμς Όποτε βρισκόμαστε αντιμέτωποι με άσχημα νέα,

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1. α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η συχνή επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού εναντίον ενηλίκων και συνομηλίκων, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

«Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη!

«Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη! «Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη! Οι καταπληκτικοί γονείς κάνουν καταπληκτικά πράγματα! Και δεν εννοώ περίπλοκα, δύσκολα, ή κάτι τέτοιο,

Διαβάστε περισσότερα

Ο καθημερινός άνθρωπος ως «ψυχολόγος» της προσωπικότητάς του - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχο

Ο καθημερινός άνθρωπος ως «ψυχολόγος» της προσωπικότητάς του - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχο Έ να πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που αντιμετωπίζουν έντονο άγχος, δυσθυμία, «κατάθλιψη» έχει την «τάση» να αποδίδει λανθασμένα τις ψυχικές αυτές καταστάσεις, σε έναν «προβληματικό εαυτό του», (μία δυστυχώς

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Πουλάω 1 Επαγγελματική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Πουλάω 1 Επαγγελματική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Επαγγελματική Βελτίωση Πουλάω 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Η καταναλωτική συμπεριφορά των πελατών

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Μαρία Στεφανίδη Σχεδιασμός εξωφύλλου: Νάσος Βάγιας Εκτύπωση: Βιβλιοτεχνία Σελιδοποίηση: Κωνσταντίνος Στίνης

Επιμέλεια: Μαρία Στεφανίδη Σχεδιασμός εξωφύλλου: Νάσος Βάγιας Εκτύπωση: Βιβλιοτεχνία Σελιδοποίηση: Κωνσταντίνος Στίνης ΥΜΝΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΘΕΟ Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται από τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας (Ν 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και από τις διεθνείς συμβάσεις περί

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τέταρτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-14 Σημειώσεις... 15 2 Μάθημα Πέμπτο- Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις πώς να διαχειριστείς την λεπτή γραμμή

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τρίτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Τρίτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις τις 7 συνήθειες των πετυχημένων ανθρώπων.

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση και Διαχείριση των Προβλημάτων στην Σύγχρονη Καθημερινή Πραγματικότητα

Αντιμετώπιση και Διαχείριση των Προβλημάτων στην Σύγχρονη Καθημερινή Πραγματικότητα 24 Απριλίου 2018 Αντιμετώπιση και Διαχείριση των Προβλημάτων στην Σύγχρονη Καθημερινή Πραγματικότητα Θρησκεία / Κοινωνικά θέματα Μίνα Μπουλέκου, Συγγραφέας-Ποιήτρια Η διαχείριση των καθημερινών προβλημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Συμπτώματα συνεξάρτησης

Συμπτώματα συνεξάρτησης Συμπτώματα συνεξάρτησης Οι συνεξαρτητικές συμπεριφορές είναι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Το συνεξαρτητικό άτομο προσπαθεί να βοηθήσει τους άλλους καταστρέφοντας τον εαυτό του. Τέτοιου είδους συμπεριφορές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΕΚΧΑΡΤ ΤΟΛΛΕ

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΕΚΧΑΡΤ ΤΟΛΛΕ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΕΚΧΑΡΤ ΤΟΛΛΕ Α) Τα χαριστικά του «εγωικού» εαυτού και του αληθινού εαυτού. 1. Ποιες είναι µερικές από τις ιδιότητες του «εγωικού» εαυτού κατ εσένα; 2. Ποιες

Διαβάστε περισσότερα

20 Θετικοί γονείς Ευτυχισμένα παιδιά

20 Θετικοί γονείς Ευτυχισμένα παιδιά Η ανατροφή των παιδιών ώστε να γίνουν συναισθηματικά υγιείς, ευτυχισμένοι και υπεύθυνοι ενήλικες είναι ένα δύσκολο έργο. Οι γονείς έχουν την τάση να επικεντρώνονται σε εκείνες τις στιγμές κρίσης κατά τις

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Όταν είμαστε παιδιά, στο ξεκίνημα της ζωής μας, έχουμε έντονη σύγχυση σχετικά με τα συναισθήματά μας, νοιώθοντας την ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Χάρτινη αγκαλιά Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Εργασίες 1 α ) Κατά τη γνώμη μου, το βιβλίο που διαβάσαμε κρύβει στις σελίδες του βαθιά και πολύ σημαντικά μηνύματα, που η συγγραφέας θέλει να μεταδώσει

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

Τζιορντάνο Μπρούνο

Τζιορντάνο Μπρούνο http://hallofpeople.com/gr/bio/bruno.php Τζιορντάνο Μπρούνο Αποσπάσματα από έργα του (Την εποχή που εκκλησία και επιστήμη θεωρούσε υποδεέστερο το γυναικείο φύλο, ο Μπρούνο έγραψε): Εξετάστε λίγο την αλήθεια,

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Βασιλειάδης Γρηγόρης, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής, Διδάκτωρ Ψυχολογίας (Ph.D.)

Γράφει: Βασιλειάδης Γρηγόρης, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής, Διδάκτωρ Ψυχολογίας (Ph.D.) Γράφει: Βασιλειάδης Γρηγόρης, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής, Διδάκτωρ Ψυχολογίας (Ph.D.) Ο τρόπος σκέψης και αντιμετώπισης των καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε καθημερινά, είναι καθοριστικό στοιχείο για τη

Διαβάστε περισσότερα

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος.

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Αντιγόνη Συμεωνίδου Ψυχολόγος MA, PgD Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια. Προγεννητική Ψυχολόγος, υπό Πιστοποίηση ΕΚΠΑ Ψυχικές κ συναισθηματικές ανάγκες Επαφή Σύνδεση Αίσθηση

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

Παρακάτω, έχετε μια λίστα με ερωτήσεις για κάθε θέμα, οι οποίες θα σας βοηθήσουν.

Παρακάτω, έχετε μια λίστα με ερωτήσεις για κάθε θέμα, οι οποίες θα σας βοηθήσουν. ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Οδηγός για τον δάσκαλο / εκπαιδευτικό / μέντορα Πριν ξεκινήσετε με τα αναφερόμενα θέματα, πρέπει να ζητήσετε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν τα Ερωτηματολόγια για τους εκπαιδευτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης

Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης 1. Εισαγωγή στη διαμεσολάβηση (30 ) Στόχοι Να εντοπίσουν παρακολουθήσουν τη διαδικασία διαμεσολάβησης. Διαδικασία Έχουμε από πριν καλέσει δυο μέλη (ένα αγόρι Α και ένα κορίτσι

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Επιλέγω τα συναισθήματα που βιώνω, και αποφασίζω για τον στόχο που θέλω να πετύχω.

Επιλέγω τα συναισθήματα που βιώνω, και αποφασίζω για τον στόχο που θέλω να πετύχω. Η ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΤΙ ΒΛΕΠΕΙΣ - Από το Κεφάλαιο 21, II. THE RESPONSIBILITY FOR SIGHT - 1. Έχουμε πει επανειλημμένα το πόσα λίγα σου ζητούνται για να μάθεις αυτά τα μαθήματα. Είναι η ίδια μικρή προθυμία που

Διαβάστε περισσότερα

μαθημα δεύτερο: Βασικοί ορισμοί και κανόνεσ 9 MAΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: Το συναισθηματικό μας υπόβαθρο 16

μαθημα δεύτερο: Βασικοί ορισμοί και κανόνεσ 9 MAΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: Το συναισθηματικό μας υπόβαθρο 16 περιεχόμενα μάθημα πρώτο: αστρολογία & σχέσεις 6 μαθημα δεύτερο: Βασικοί ορισμοί και κανόνεσ 9 MAΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: Το συναισθηματικό μας υπόβαθρο 16 ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ: με ποιον τρόπο αγαπάμε 42 ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΜΠΤΟ: με

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Τερψιχόρη Γκιόκα Μέλος ΠΟΔ Αττικής Η «Συμβουλευτική Ψυχολογία» είναι ο εφαρμοσμένος κλάδος της Ψυχολογίας, ο οποίος διευκολύνει την δια βίου προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχάγγελος Ζακχιήλ. Ανάγκη για Κάθαρση. Προετοιμασία για Εκλογές 17/06/12.

Αρχάγγελος Ζακχιήλ. Ανάγκη για Κάθαρση. Προετοιμασία για Εκλογές 17/06/12. 13/06/12. Αρχάγγελος Ζακχιήλ. Ανάγκη για Κάθαρση. Προετοιμασία για Εκλογές 17/06/12. Υπό την καθοδήγηση και αιγίδα του Άγιου Γερμανού. Εκδόσεις: ΤΟ ΜΩΒ ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ Copyright 2012 Εκδόσεις Το

Διαβάστε περισσότερα

www.thelonaxero.com Η συγκεκριμένη εργασία αφορά την παρουσίαση του βιβλίου «www.thelonaxero.com» με αξιοποίηση του εργαλείου Power Point.

www.thelonaxero.com Η συγκεκριμένη εργασία αφορά την παρουσίαση του βιβλίου «www.thelonaxero.com» με αξιοποίηση του εργαλείου Power Point. www.thelonaxero.com Η συγκεκριμένη εργασία αφορά την παρουσίαση του βιβλίου «www.thelonaxero.com» με αξιοποίηση του εργαλείου Power Point. Συγγραφέας του βιβλίου είναι η Τζακλίν Ουίλσον και απευθύνεται

Διαβάστε περισσότερα

14η εβδομάδα Γίνε διάφανος η εβδομάδα Να τολμάς και πάλι και ξανά η εβδομάδα Κάθε αποτέλεσμα είναι καλό αποτέλεσμα...

14η εβδομάδα Γίνε διάφανος η εβδομάδα Να τολμάς και πάλι και ξανά η εβδομάδα Κάθε αποτέλεσμα είναι καλό αποτέλεσμα... Περιεχόμενα Εισαγωγή...13 Πώς να χρησιμοποιήσεις αυτό το βιβλίο...17 1η εβδομάδα Αφουγκράσου την πληροφόρηση...21 2η εβδομάδα Άδειασε το ποτήρι σου...23 3η εβδομάδα Η μοναξιά είναι ευλογία...25 4η εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ»

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» Δρ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΩΤΣΙΔΗ (PhD, MSc, MA) Κλινικός & Συμβουλευτικός Ψυχολόγος 1 ΔΟΜΗ ΔΙΑΛΕΞΗΣ Ορισμοί, οφέλη,

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης. Μανώλης Ισχάκης. WYS NLP Life Coaching. Ζήσε με Πάθος! Σελίδα 1

Μανώλης Ισχάκης. Μανώλης Ισχάκης. WYS NLP Life Coaching.  Ζήσε με Πάθος!  Σελίδα 1 Μανώλης Ισχάκης WYS NLP Life Coaching www.manolisischakis.gr Όνομα : Επίθετο : Ζήσε με Πάθος! www.manolisischakis.gr Σελίδα 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι."

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Πολύ συχνά, τα άτομα, παρατηρώντας τους άλλους, εντοπίζουν υπερβολές και ακρότητες στις συμπεριφορές τους. Παρατηρούν υπερβολές στους χώρους της εργασίας.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΖΩΗΣ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΖΩΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΖΩΗΣ F T A Method Μανώλης Ισχάκης Οδηγίες Χρήσης & Εφαρμογής Δηλώσεων : Επίλεξε μια από τις Δηλώσεις που περιλαμβάνονται παρακάτω και επανέλαβε τις λέξεις κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος Η απώλεια του «ονειρεμένου παιδιού» Οι γονείς βιώνουν μιαν απώλεια. Βιώνουν την απώλεια του παιδιού που έκτισαν μέσα στο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ Λογικοθυμική προσέγγιση (Rational-Emotive Therapy) Αναπτύχθηκε από τον Albert Ellis τη δεκαετία του 1950. Πεποίθηση πως οι συναισθηματικές δυσκολίες οφείλονται σε λανθασμένες

Διαβάστε περισσότερα

Το Αληθινό, το Όμορφο και η απόλυτη σχέση τους με την Νοημοσύνη και τη Δημιουργία Σελ.1

Το Αληθινό, το Όμορφο και η απόλυτη σχέση τους με την Νοημοσύνη και τη Δημιουργία Σελ.1 Το Αληθινό, το Όμορφο και η απόλυτη σχέση τους με την Νοημοσύνη και τη Δημιουργία Σελ.1 (ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ - ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ) Μια σύνοψη: Κατανοώντας ορισμένες λέξεις και έννοιες προκύπτει μια ανυπολόγιστη αξία διαμορφώνεται

Διαβάστε περισσότερα

Επικοινωνία προπονητή-αθλητών

Επικοινωνία προπονητή-αθλητών Επικοινωνία προπονητή-αθλητών Γιάννης Ζαρώτης Ψυχολόγος-Αθλητικός Ψυχολόγος, MSc-PhD www.psychology.org.gr Επικοινωνία Λεκτική: ό,τι λέμε χρησιμοποιώντας το λόγο Μη λεκτική: ό,τι λέμε χωρίς να το εκφράζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Προσωπο-κεντρική θεωρία (person-centred) [πρώην Πελατο-κεντρική θεωρία ]

Προσωπο-κεντρική θεωρία (person-centred) [πρώην Πελατο-κεντρική θεωρία ] Προσωπο-κεντρική θεωρία (person-centred) [πρώην Πελατο-κεντρική θεωρία ] Φαινομενολογική θεωρητική κατεύθυνση η οποία υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος διαθέτει από μόνος του την ικανότητα για προσωπική ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Προτού ξεκινήσω θα ήθελα να ξέρεις ότι μόλις έκανες μια σημαντική επένδυση. Επένδυσες στον εαυτό σου αποκτώντας αυτό το πρόγραμμα...

Προτού ξεκινήσω θα ήθελα να ξέρεις ότι μόλις έκανες μια σημαντική επένδυση. Επένδυσες στον εαυτό σου αποκτώντας αυτό το πρόγραμμα... Γεια σου, Θα ήθελα να σε συγχαρώ και από εδώ για αυτήν την αγορά. Στην αρχές που είχα δημιουργήσει αυτό το πρόγραμμα μάζευα διάφορες απορίες και σχόλια των ανθρώπων που το είχαν αγοράσει και έτσι δημιουργήθε

Διαβάστε περισσότερα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα παρακαλώ!... ένα βιβλίο με μήνυμα Ένα μήνυμα πού δίνει απάντηση στο βασικό ερώτημα ποιος είναι ο σκοπός της ζωής. Ένα μήνυμα πού ανταποκρίνεται σε κάθε ερωτηματικό και αμφιβολία σου. Η βίβλος μας φανερώνει

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΓΙΟΓΚΑ Atma Darshan Yoga Centre

ΔΕΛΤΙΟ ΓΙΟΓΚΑ Atma Darshan Yoga Centre ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 ΔΕΛΤΙΟ ΓΙΟΓΚΑ Atma Darshan Yoga Centre ΑΓΑΠΗΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ Μέσα σε μία δυνατή ενεργειακά ατμόσφαιρα που μας προσφέρανε οι απαγγελίες πανίσχυρων μάντρας, στολίσαμε το σύμβολο του

Διαβάστε περισσότερα

Για να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τη νέα κατάσταση και να αποδεχτούν πως είναι οριστική, θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες.

Για να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τη νέα κατάσταση και να αποδεχτούν πως είναι οριστική, θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες. Όταν οι γονείς χωρίζουν-οι συνέπειες ενός διαζυγίου στα παιδιά. Ο χωρισμός των δύο γονέων, θεωρείται ένα από τα πιο στρεσσογόνα συμβάντα για όλα τα μέλη που αποτελούν μια οικογένεια. Τα παιδιά βιώνουν

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Η ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ Αμέτρητες γυναίκες! Ανήλικες, ενήλικες, ηλικιωμένες. Γυναίκες παντρεμένες ή ανύπαντρες, μητέρες ή άτεκνες, διαζευγμένες ή χήρες. Άλλες νοικοκυρές, άλλες εργαζόμενες, άλλες συνταξιούχοι. Πολλές

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τέταρτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-14 Σημειώσεις... 16 2 Μάθημα Τέταρτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις τα #7 χαρακτηριστικά που πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη Ατυχημάτων για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Πρόληψη Ατυχημάτων για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Πρόληψη Ατυχημάτων για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Γυθείου 1 Α, 152 31 Χαλάνδρι Τηλ.: 210-6741 933, 210-6740 118, Fax: 210-6724 536 e-mail: info@pedtrauma.gr www.pedtrauma.gr Γιατί Πρόληψη Παιδικών Ατυχημάτων;

Διαβάστε περισσότερα

Είναι «ψυχοσωματική» η καθημερινή μας ζωή και συμπεριφορά; - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγο

Είναι «ψυχοσωματική» η καθημερινή μας ζωή και συμπεριφορά; - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγο Η αξιοθαύμαστη πολυπλοκότητα του ανθρώπινου μυαλού και το «προϊόν» του, η φαινομενικά απλή, καθημερινή ανθρώπινη συμπεριφορά, εκλαμβάνονται από τους ανθρώπους ως δεδομένα Πρόκειται για κάτι λογικό να συμβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης

Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης Η εγκυμοσύνη αποτελεί μια φυσιολογική αναπτυξιακή κρίση που περιλαμβάνει σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές και επηρεάζει όλες τις εγκύους ανεξάρτητα από την ψυχολογική τους υγεία. Όπως κάθε

Διαβάστε περισσότερα

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και

Διαβάστε περισσότερα

Μάχη Νικολάρα: Δεν ακούγεται και πολύ δημιουργικό αυτό, έτσι όπως το περιγράφετε.

Μάχη Νικολάρα: Δεν ακούγεται και πολύ δημιουργικό αυτό, έτσι όπως το περιγράφετε. Μάχη Νικολάρα: Θα μιλήσουμε για τον τομέα της εκπαίδευσης από μια άλλη σκοπιά. Οι ανακοινώσεις του Υπουργείου Παιδείας εχθές ανέτρεψαν κατά κάποιο τρόπο τον προγραμματισμό αυτής της εκπομπής, όμως όλα

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων μέσα από τον αθλητισμό. Ψούνη Λίνα ΚΦΑ, Ψυχολόγος. MSc, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων μέσα από τον αθλητισμό. Ψούνη Λίνα ΚΦΑ, Ψυχολόγος. MSc, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων μέσα από τον αθλητισμό Ψούνη Λίνα ΚΦΑ, Ψυχολόγος. MSc, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ποιες είναι οι ψυχολογικές Ο όρος «Εξάσκηση Ψυχολογικών Δεξιοτήτων» χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4. Ευγνωμοσύνη και Ευτυχία

Κεφάλαιο 4. Ευγνωμοσύνη και Ευτυχία Κεφάλαιο 4 Ευγνωμοσύνη και Ευτυχία Λίγοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι η ευγνωμοσύνη είναι το κλειδί για την ευτυχία, την αφθονία και την πνευματική ανάπτυξη ιδιαίτερα σε καιρούς δοκιμασίας. Οι περισσότεροι

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑTA ΓΙΑ ΜΕΡΟΣ Δ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ V ΜΑΘΗΜΑ 171. Ο Θεός είναι µόνο και µόνο Αγάπη και εποµένως το ίδιο είµαι κι Εγώ.

ΜΑΘΗΜΑTA ΓΙΑ ΜΕΡΟΣ Δ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ V ΜΑΘΗΜΑ 171. Ο Θεός είναι µόνο και µόνο Αγάπη και εποµένως το ίδιο είµαι κι Εγώ. ΜΑΘΗΜΑTA ΓΙΑ ΜΕΡΟΣ Δ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ V ΜΑΘΗΜΑ 171 Ο Θεός είναι µόνο και µόνο Αγάπη και εποµένως το ίδιο είµαι κι Εγώ. Ι. (151) Όλα τα πράγµατα είναι αντίλαλοι της Φωνής του Θεού. 2 Ο Θεός είναι µόνο και µόνο

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να μελετάμε τη Βίβλο

Πώς να μελετάμε τη Βίβλο Πώς να μελετάμε τη Βίβλο του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Πώς να μελετάμε τη Βίβλο Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται, είναι από τη νεοελληνική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε Οι Έλληνες φώτισαν τον κόσμο με τα δικά τους έργα σήμερα πρέπει να βρούμε ξανά τις δικές τους ιδιότητες Περίληψη: Η σοφία της ψυχής είναι μια ξεχασμένη ιδιότητα που ο άνθρωπος πρέπει πάλι να την βρει για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες Μέσω της χρήσης μιας κλίμακας αξιολόγησης από το 1 μέχρι το 5, αξιολογήστε σε ποιο βαθμό

Διαβάστε περισσότερα

* Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: * Μήπως είστε εκπαιδευτικοί που στην τάξη σας έχετε μαθητή ή

* Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: * Μήπως είστε εκπαιδευτικοί που στην τάξη σας έχετε μαθητή ή Εισαγωγή Eiσαγωγη 17 * Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: Η ανατροφή του σας δυσκολεύει και σας κάνει να νιώθετε ανεπαρκείς ή ένοχοι; Δεν μπορείτε να κατανοήσετε τη συμπεριφορά του; Βρίσκεστε συχνά σε

Διαβάστε περισσότερα

Η χαμηλή αυτοπεποίθηση - Βοηθείστε το παιδί σας. Επιμέλεια football-academies Τρίτη, 27 Μάρτιος 2012

Η χαμηλή αυτοπεποίθηση - Βοηθείστε το παιδί σας. Επιμέλεια football-academies Τρίτη, 27 Μάρτιος 2012 Εισηγήσεις που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά σας - Μια μαγική λέξη που κάνει τους ανθρώπους και κυρίως τα παιδιά να αισθάνονται άνετα, πολύ καλά με τον εαυτό τους και τους άλλους. ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ τα αρνητικά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΓΕΙ

ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΓΕΙ ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΓΕΙ #6005 ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΓΕΙ Σας καλωσορίζουμε στην πρώτη σας συγκέντρωση των Ανώνυμων Οικογενειών! Δείξατε ότι έχετε πολύ θάρρος και ότι στα αλήθεια νοιάζεστε με το να

Διαβάστε περισσότερα

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους Εφηβεία και Πρότυπα Τι σημαίνει εφηβεία; Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής του ανθρώπου που αρχίζει με το τέλος της παιδικής ηλικίας και οδηγεί στην ενηλικίωση. Είναι μια εξελικτική φάση που κατά τη

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας

Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας Η ιατρική ορίζει ως χρόνια ασθένεια την ασθένεια που είναι μακρόχρονη ή με συχνά επεισόδια. Παλαιότερα, η διάγνωση μιας σημαντικής

Διαβάστε περισσότερα

2016 Πάρης Ανδρέου Όλα τα δικαιώματα κατοχυρωμένα

2016 Πάρης Ανδρέου Όλα τα δικαιώματα κατοχυρωμένα 1 Αληθινή Ευεξία: Οι 8 Παράγοντες Μήπως «οδηγάς με σκασμένο λάστιχο»; Φαντάσου ότι οδηγάς το αυτοκίνητό σου και σε κάποιο σημείο σε πιάνει «λάστιχο» ο φόβος και τρόμος όλων των οδηγών. Μπορείς να οδηγήσεις

Διαβάστε περισσότερα