تاثیر شدتهای مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتی حاد بر کنترل بازداری سالمندان

Transcript

1 Applied Psychological Research Quarterly 2018, 9(2), فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي 1397, 9)2(, تاثیر شدتهای مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتی حاد بر کنترل بازداری سالمندان Effect of Difference Intensity (low and moderate) Acute Resistance Exercise on Inhabitation Control in the Older Adults Fatemeh shaabani Ali Esmaeili Zahra Salman Aynollah naderi Abstract The purpose of study was to investigate the effect of acute resistance training with low to moderate intensity on inhabitation control in the the older adults. 40 healthy older were randomly assigned into an experimental and control groups. The inhabitation control was assessed by the Modified Eriksen flanker task, conducted in the three stages; before intervention, 15 and 180 minutes after intervention. Strength training for the experimental group were performed with low intensity (40% - 10RM) and moderate (70% -10RM). Data were analyzed by repeated measures ANOVA at a significant level of The study showed that acute resistance training had a significant effect on the response time and inhibition index of the Modified Eriksen flanker task in the older adults (p <0.05). In addition, the gender had no significant impact on the effect of resistance training on inhabitation control (P> 0.05), while the exercise intensity and Eriksen flanker test conduct time after resistance training had a significant effect on the test results (p <0/05). Acute resistance training in the elderly can improved the inhibitation of dominant, unwanted and habitual behavioral responses (prepotent responses) and intrusive thoughts and, in turn, improve the focus of attention on the main subject. Key words: Resistance exercise, inhibitation control, older adults * فاطمه شعبانی علی اسماعیلی ** *** زهرا سلمان **** عیناله نادری چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسي تأثیر تمرین مقاومتي حاد با شدتهاي خفیف و متوسط بر کنترل بازداري سالمندان باالي 60 سال است. 40 سالمند سالم بهصورت هدفمند انتخاب و بهصورت تصادفي در یک گروه تجربي و کنترل طبقهبندي شدند. کنترل بازداري توسط وظیفه اصالح شده اریکسن فالنکر طي سه مرحله قبل 15 دقیقه و 180 دقیقه بعد از برنامه تمریني قدرتي با شدتهاي خفیف )10RM%40( و متوسط )%70 )10RM براي گروه تجربي ارزیابي شد. دادهها توسط آزمون آماري آنالیز کوواریانس اندازههاي تکراري در سطح معني داري 0/05 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تمرین مقاومتي حاد تأثیر معنيداري بر روي زمان پاسخ و شاخص بازداري در آزمون اصالح شده اریکسن فالنکر در سالمندان دارد. عالوه بر این جنسیت تأثیر معنيداري بر روي تأثیر تمرین مقاومتي )شدت متوسط و خفیف( بر کنترل بازداري کار ندارد در حاليکه شدت تمرین و زمان اجراي آزمون استرنبرگ بعد از تمرین مقاومتي تأثیر معنيداري بر نتایج آزمون دارد. یک وهله تمرین مقاومتي حاد در سالمندان ميتواند باعث تقویت مهار پاسخهاي رفتاري غالب ناخواسته و عادتي )پاسخهاي )prepotent و افکار مزاحم و به نوبه بهبود تمرکز توجه بر روي موضوع اصلي شود. واژههای کلیدی: تمرین مقاومتي کنترل بازداري سالمندان * کارشناس ارشد روانشناسي ورزشي دانشکده تربیت بدني و علوم ورزشي دانشگاه عالمه طباطبایي. تهران Fatimah.shabani@gmail.com ** دانشیار رفتار حرکتي دانشکده تربیت بدني و علوم ورزشي دانشگاه عالمه طباطبایي. تهران *** استادیار روانشناسي دانشکده تربیت بدني و علوم ورزشي دانشگاه عالمه طباطبایي. تهران **** استادیار تربیت بدني و علوم ورزشي دانشکده تربیت بدني و علوم ورزشي. دانشگاه صنعتي شاهرود Received : 28 Dec 2017 Accepted:8 Sep 2018 دریافت: 96/10/07 پذیرش: 97/06/17

2 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم مقدمه 1 است که پروسههاي ذهني متعدد و رفتارهاي معطوف به هدف را کارکرد اجرایي یک فرایند شناختي باال به پایین در بر ميگیرد. در واقع کارکرد اجرایي قادر به برنامهریزي هماهنگي توالي و نظارت بر فعالیتهاي شناختي ميباشد )بوکارد و همکاران 2012(. مولفههاي اصلي کارکرد اجرایي شامل کنترل بازداري )مهار پاسخهاي رفتاري غالب ناخواسته و عادتي )پاسخهاي )prepotent و افکار مزاحم( حافظه کار )نگهداري و به روز رساني اطالعات مربوطه در حافظه کاري( انعطاف پذیري شناختي )جابجایي در بین مجموعه ذهني 2 وظایف و عملکردها( هستند )سلمان و همکاران 1393 میاک و همکاران 2000(. کنترل بازداري به عنوان یکي از فرایندهاي شناختي سطح باال که منجر به کنترل توجه رفتار فکر و/ یا احساسات فرد ميشود و باعث ميشود فرد گرایشهاي قوي داخلي و یا جاذبههاي خارجي را نادیده بگیرد و خود را با موقعیتهاي متناقض وفق دهد )دیاموند 2013(. دیاموند )2015( بازداري را توجه انتخابي مقاومت در برابر حواس پرتي و متمرکز ماندن و همچنین توانایي حذف اطالعات نامناسب و انتخاب اطالعات مرتبط با پاسخ تعریف ميکند. در واقع کنترل بازداري به افراد این امکان را ميدهد تا دسترسيشان را به اطالعاتي محدود کنند که مربوط به پاسخ موردنظر است. کنترل بازداري براي شرکت در بسیاري از فعالیتهاي زندگي روزمره همچون رانندگي دوچرخه سواري و فعالیتهاي ورزشي و دیگر فعالیتهایي که الزم است بهطور ناگهاني مانع اجراي یک کارکرد نامناسب شود مهم است )کاکسون و همکاران 2007(. شواهد حاکي از آن است که بهبود مهارتهاي کنترل بازداري در دوران کودکي باعث افزایش ظرفیت براي موفقیت در نظریه ذهن و تسهیل تفکر و یادگیري ميشود و باعث همچنین کارکرد بهتر در وظایف استداللي و راهبردي ميشود )بنسون و همکاران 2013(. سالمندي با کاهش عملکرد شناختي و کنترل بازداري همراه است که از عوامل موثر بر پیري موفقیتآمیز در اواخر دوران زندگي است )کاوپ و همکاران 2011(. بهعنوان مثال اختالل کارکرد شناختي مانند کاهش حافظه کاري یا کنترل بازداري با تنظیم ضعیف هیجان و احساسات همراه است که ميتواند تاثیرات منفي و مخربي بر سالمت رواني و کیفیت زندگي سالمندان داشته باشد )مغدي و همکاران 1395 گوتلیب و همکاران 2010(. عالوه بر این مطالعات نشان داده است که در دهههاي سوم و چهارم زندگي حجم بافت مغز در اثر تخریب نامطلوب لوبهاي پیشاني آهیانهاي و گیجگاهي کاهش ميیابد که با اختالل کارکرد مجموعه وسیعي از فرآیندهاي شناختي چون حافظه تصمیمگیري و توجه انتخابي همزمان همراه است )پارک و همکاران 2001(. عالوه بر این نشان داده شده است که با افزایش سن طي فرایند طبیعي پیري عملکرد بخشهایي از شبکه مغز که در قشر پیشاني قرار دارد و در کنترل بازداري نقش دارند شامل قشر پیشاني فرونتال ( 3 )IFC پیشاني پشتي خارجي ) 4 (DLPFC و ناحیه 1 - Higher-order cognitive function 2 - Mental set shifting 3 - Inferior frontal cortex 4 - Dorsolateral prefrontal cortex 128

3 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان کمکي حرکتي ) 1 (pre- SMA کاهش ميیابد )گوبله و همکاران 2010 هونینکس و همکاران 2008(. بنابراین سالمندي موجب تغییرات ساختاري و عملکردي سیستم عصبي مرکزي ميشود که ميتواند ارتباطات داخل و بین شبکههاي مغزي را تحت تاثیر قرار داده منجر به کاهش عملکرد شناختي و حرکتي شود )النگان و همکاران 2010 اوسلیوان و همکاران 2001(. معموال تغییرات ساختاري با کاهش میزان ماده سفید و ماده خاکستري مغز همراه است )مغدي و همکاران 1395 گود و همکاران 2002 زیگالر و همکاران 2012( که ميتواند به موازات کاهش غلظت سطح انتقال دهندههاي عصبي مانند گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) )گاو و همکاران 2013( و سروتونین )بیرتلمر و همکاران 2003( یاشد. روشهاي درماني متعددي نظیر تمرین شناختي )بارنز و همکاران 2009( مداخالت روان درماني 2 )سیمون و همکاران 2015( و فعالیت جسماني و تمرین وجود دارد )کلي و همکاران 2014 فاطمه شعباني و همکاران 1396( که ممکن است سرعت کاهش عملکرد شناختي مرتبط با سن را آهسته یا معکوس کند. در این میان فعالیت جسماني و تمرین یکي از این مداخالتي است که در چند دهه گذشته توجه خاصي را به خود جلب کرده است. بهطوري که همزمان با افزایش شیوع سالمندي و به نوبه میزان بروز اختالالت شناختي مرتبط با سن عالقه به بررسي نقش فعالیت بدني و تمرین در بهبود عملکرد شناختي افراد مسن و یا به تاخیر انداختن کاهش عملکرد شناختي بیشتر شده است )بارال و همکاران 2010 مونتریو-جونیور 2017 پیفر و همکاران 2015(. تمرین مقاومتي شیوه تمریني مهمي است که در بهبود آمادگي جسماني مرتبط با سالمت )اسمیت و همکاران 2016 نادري و همکاران 2018( و محافظت در برابر بیماريهاي مرتبط با سالمت مانند پوکي استخوان کمر درد فشار خون باال دیابت و چربي خون نقش مهمي ایفا ميکند )تورنر و همکاران 2015 وینترز-استون و همکاران 2015(. عالوه بر این نشان داده شده است که تمرین مقاومتي ميتواند بسیاري از مکانیسمهایي که بر روي کنترل بازداري تاثیرگذار هستند را تحت تاثیر قرار دهد. بهطور خاص تمرین مقاومتي ميتواند منجر به افزایش 3 و فاکتور نوروتروفیک مشتق شده از مغز 4 افزایش برانگیختگي و تغییرات در سطح سطح فاکتور رشد شبه انسولین 1 کاتکوالمین هاي پالسما شود )کوتمن و همکاران 2007(. همچنین نشان داده شده است که فعالیت بدني یا تمرین ميتواند از طریق بهبود فرآیندهاي عصب زایي رگ زایي و افزایش جریان خون مغز تاثیر مثبتي بر روي عملکردهاي عصبي و شناختي مغز داشته باشد )پریرا و همکاران 2007 اسمیت و همکاران 2013(. درولت و همکاران )2012( در مطالعهاي مشاهده کردند که 15 دقیقه راه رفتن با شدت متوسط )60 درصد حداکثر ضربان قلب ) 5 نسبت به وضعیت نشسته باعث بهبود کنترل بازداري در نوجوانان سنین 9 تا 11 سال ميشود. برون و همکاران )2016( نیز اخیرا نشان دادند که ورزش هوازي شدید حاد باعث بهبود کنترل بازداري در نوجوانان 1 - Supplementary motor areas 2 - Psychotherapeutic interventions 3 - Insulin-like growth factor Brain-derived neurotrophic factor 5 - HRmax 129

4 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم ميشود. در مقابل پونتیفکس و هیلمن )2007( نشان دادند که ورزش با شدت متوسط )60 درصد حداکثر ضربان قلب( کارکرد اجرایي و در نتیجه کنترل بازداري را در افراد جوان )14 تا 18 سال( دچار اختالل ميسازد. تاکنون مطالعهاي تاثیر تمرین مقاومتي حاد را بر روي کنترل بازداري در سالمندان بررسي نکرده است و مطالعاتي که تاثیر تمرین هوازي را بر روي کنترل بازداري در دیگر گروه هاي سني بررسي کردهاند نتایج متناقضي را نشان ميدهند )درولت و همکاران 2012 برون و همکاران 2016 پونتیفکس و هیلمن 2007(. مطالعات نشان دادهاند که بین تاثیر ورزش بر کارکرد کنترل بازداري با سن ارتباط معناداري وجود دارد بهطوري که در محدوده سني سالمندي تاثیر ورزش بر روي کنترل بازداري کاهش پیدا ميکند )برون و همکاران 2016(. با این وجود بررسي این موضوع و عوامل تاثیرگذار نیاز به تحقیقات بیشتري دارد. بر این اساس تحقیق حاضر در نظر دارد تاثیر تمرین مقاومتي حاد با شدت خفیف تا متوسط را بر روي کنترل بازداري سالمندان مورد بررسي قرار دهد. روش تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربي با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل و گمارش تصادفي آزمودنيها بود که در نیمه اول سال 96 انجام شد. جامعه آماري تحقیق حاضر را سالمندان باالي 60 تا 70 سال شهرستان شاهرود و نمونه آماري را 40 سالمند سالم )20 زن و 20 مرد( تشکیل ميدهند که بهصورت هدفمند از مرکز نگهداري سالمندان شهرستان شاهرود بر اساس معیارهاي ورود و خروج انتخاب شده و بهصورت تصادفي در یک گروه تجربي )20 نفر( با میانگین سني ±2/67 68/75 قد ±3/75 173/66 و وزن ±4/75 73/5 و کنترل )20 نفر( با میانگین سني ±2/64 69/50 قد ±7/78 174/41 و وزن ±5/21 75/41 طبقهبندي شدند. معیارهاي ورود به تحقیق شامل: 1( دامنه سني سال 2( سطح تحصیالت الزم جهت تکمیل پرسشنامه- ها 3( نمره بیشتر از 26 در آزمون کوتاه وضعیت ذهني MMSE( ( 1 4( تأیید پزشک جهت شرکت در برنامه تمریني 5( اطمینان از سالمتي براي شرکت در تمرین قدرتي بر اساس پرسشنامه آمادگي جسماني PARQ( ( 2 6( عدم وجود هرگونه بیماري نورولوژیکي تنفسي شدید عروقي متابولیکي و اسکلتي-عضالني 7( عدم مصرف آرامبخشها یا هر نوع داروي خاص تأثیرگذار بر وضعیت رواني و 8( عدم وجود هرگونه اختالل شدید و جدي دیداري یا شنیداري )پیفر و همکاران 2015 هسیه و همکاران 2016 مونتریور-جونیور 2016(. معیارهاي حذف شرکت کنندهها از تحقیق شامل: 1( سابقه افسردگي اضطراب یا سایر اختالالت رواني 2( وجود مشکالت شدید مفاصلي در اندامهاي تحتاني و فوقاني یا ستون فقرات 3( سابقه تعویض مفصل در اندام تحتاني 3( سابقه اختالل تعادل و سرگیجه مکرر 4( سابقه درد شدید در مفاصل اندام تحتاني و یا تنه و 5( مشارکت منظم در برنامههاي تمرین قدرتي و یا دریافت برنامه فیزیوتراپي اخیر درطي دوران مطالعه بود )پیفر و همکاران 2015 هسیه و همکاران 1 - Mini Mental State Examination 2 - Physical Activity Readiness Questionnaire 130

5 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان 2016 مونتریور-جونیور 2016(. حجم نمونه تحقیق توسط تجزیه و تحلیل توان Softwar( )G*Power3.1 بر اساس توان آماري %80 میزان آلفاي 0/05 و اندازه اثر )ES=0/31( مربوط به مطالعه چانگ و همکاران )2009( محاسبه شد. اجرا محقق جهت انتخاب آزمودنيها در سراي سالمندان حضور پیدا کرد و توضیحاتي کلي در رابطه با موضوع مطالعه و شیوه اجراي آن ارائه کرد. سپس از بین افراد داوطلب بر اساس معیارهاي ورود و خروج از تحقیق 40 نفر که واجد شرایط حضور در تحقیق بودند انتخاب کرد. سپس از شرکت کنندهها درخواست شد که سه جلسه با حداقل فاصله 48 ساعت بین جلسات جهت ارزیابي به سالن ورزشي مراجعه کنند. در جلسه اول به صورت کوتاه و مفید مطالبي در رابطه با تحقیق و هدف از اجراي آن ارائه شد. سپس فرمهاي رضایت نامه آگاهانه پرسشنامه مشخصات دموگرافیکي PARQ مقیاس MMSE و IPAQ جهت تکمیل بین شرکت کنندگان توزیع شد. در جلسه دوم با شرکت کنندهها هماهنگيهاي الزم صورت گرفت تا به مدت یک هفته )3 جلسه به صورت یک روز در میان( به باشگاه ورزشي مراجعه کردند تا در رابطه با شیوه صحیح اجراي تمرینات اطالعات الزم براي آنها ارائه شود. قابل ذکر است در جلسه آخر این دوره نیز آزمون 10-RM براي هر هشت تمرین اجرا شد. جلسات سوم و چهارم شامل پنج مرحله مرحله استراحت مرحله پیشآزمون کنترل بازداري اجراي برنامه تمریني پسآزمون کنترل بازداري بعد از 15 دقیقه و پسآزمون کنترل بازداري بعد از 180 دقیقه بود. در جلسه سوم ابتدا شرکت کنندهها در یک محیط ساکت و آرام به مدت 15 دقیقه استراحت کرده سپس آزمون کنترل بازداري را بهعنوان پیشآزمون انجام دادند. براي ادامه آزمودني هاي گروه تجربي برنامه تمریني با شدت 70 درصد RM-10 را انجام دادند در حالي که طي این مرحله آزمودنيهاي گروه کنترل در اتاقي ساکت به تماشاي فیلمي )به مدت 30 دقیقه( در مورد تمریناتي که گروه تجربي انجام ميدادند پرداختند. 15 دقیقه بعد از اتمام مداخله تمریني آزمون کنترل بازداري به همان ترتیب پیشآزمون بهعنوان پسآزمون دوباره اجرا ميشد. 180 دقیقه بعد از اتمام برنامه تمریني نیز بار دیگر آزمون کنترل بازداري اجرا شد. جلسات چهارم روند اجراي تحقیق نیز مشابه با جلسه سوم شامل پنج مرحله بود اما در این مرحله شدت تمرین قدرتي 40 درصد RM-10 بود. ابزار سنجش اطالعات دموگرافیکی: سن و تحصیالت تمام آزمودنيها توسط پرسشنامه مشخصات فردي ارزیابي شد. قد توسط متر نواري وزن توسط ترازوي دیجیتال )مارک سکا 1 ساخت کشور آلمان( شاخص توده بدن (BMI2) از تقسیم وزن به کیلوگرم بر مجذور قد به متر و فشار خون توسط دستگاه فشار سنج دیجیتال )مارک بیورر ساخت کشور آلمان( اندازهگیري شد. میزان مشارکت در فعالیتهاي جسماني با استفاده از نسخه فارسي 1 - Seca 2 - body mass index 131

6 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم 2 یا معادل متابولیکي در هفته ارزیابي ميشود )مقدم و پرسشنامه بینالمللي فعالیت جسماني )1IPAQ( به مت همکاران 2012(. تمام موارد ذکر شده قبل از اجراي تحقیق ارزیابي شدند. سنجش شدت تمرین: در مطالعه حاضر جهت کنترل شدت برنامه تمریني از ضربان قلب ) 3 (HR و مقیاس درک فشار بورگ ) 4 (RPE استفاده شد )چانگ و همکاران 2014 چن- اي- جي 2014(. مقیاس RPE ابزاري ا ست که جهت ارائه یک امتیاز ذهني ادراک شده تو سط فرد از شدت تمرین ا ستفاده مي شود که شدت تمرین را از 6 تا 20 امتیازدهي ميکند. این مقیاس بعد از هر یک از هشت تمرین طي مرحله تمرین ثبت شد )بورگ و همکاران 1982(. جهت کنترل ضربان قلب از ساعت پوالر استفاده شد. ضربان قلب در چهار مرحله ثبت شد 1( در مرحله پیشآزمون HR قبل از اجراي پیشآزمون کنترل بازداري 2( حین تمرین میزان HR طي تمرین براي گروه تمرین و حین تما شاي فیلم براي گروه کنترل 3( بعد از اتمام تمرین HR( که بالفا صله بعد از اتمام برنامه تمریني یا تما شاي فیلم ارزیابي شد و 4( ضربان قلب پسآزمون HR بالفا صله بعد از اجراي پس آزمون کنترل بازداري. 5 ا ستفاده شد سنجش کنترل بازداری: بهمنظور ارزیابي کنترل بازداري از وظیفه ا صالح شده اریک سن فالنکر )اریکسون 1974(. مطالعات نشان دادهاند که این وظیفه به ورزش حاد حساسیت باالیي دارد. وظیفه فالنکر شامل دو مجموعه حروف متجانس و نامتجانس ا ست. مجموعه حروف متجانس شامل آرایهاي افقي از پنج حرف م شابه )بهعنوان مثال LLLLL یا )FFFFF و مجموعه حروف نامتجانس شامل آرایه افقي از پنج حرف بود که در آنها حرف و سط متفاوت ا ست )بهعنوان مثال LLFLL یا.)FFLFF آزمون با نمایش یک عالمت + در و سط مانیتور براي مدت زمان 0/5 ثانیه براي جلب توجه شرکت کنندگان آغاز ميشود. سپس یک مجموعه حروف متجانس و یا نامتجانس براي مدت زمان 0/15 ثانیه تا 1 ثانیه نمایش داده ميشود که شرکت کنندهها باید در طول اجراي وظیفه فالنکر بر اساس متجانس یا نامتجانس بودن حرف وسط با فش اردادن حروف "L" یا "F" توسط انگشت اشاره راست یا چپ خود پاسخ دهند. همانطور که بیان شد هر آرایه براي مدت زمان 0/15 ثانیه تا 1 ثانیه ارائه ميشود و فاصله بین هر محرک 1/5 ثانیه است. شرکت کنندگان باید تا جایي ممکن با سرعت و دقت بیشتر به هر آرایه حرفي پاسخ دهند. شرکت کنندگان جهت آموزش 12 تست تمریني را انجام داده سپس دو بلوک کامل 48 تستي را با یک بازه زماني 1 دقیقهاي بین هر بلوک انجام دادند. قابل ذکر است اندازه حروف آرایهها 3 سانتي متر در نظر گرفته ميشود. مجموعه حروف متجانس و یا نامتجانس نیز بهصورت تصادفي با احتمال برابر در هر بلوک ارائه شده است. عملکرد فرد با توجه به مدت زمان پاسخ و دقت پاسخ شرکت کنندگان به هر آزمون 1 - International Physical Activity Questionnaire 2 - METs 3 - Heart rate 4 - Rating of Perceived Exertio 5 - Modified Eriksen flanker task 132

7 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان 1 نیز به عنوان تفاوت زمان پاسخ به سوالهاي متجانس و نامتجانس محاسبه و اندازهگیري ميشد. شاخص بازداري مورد ارزیابي قرار گرفت. اختالف زمان کوتاهتر نشان دهنده عملکرد بهتر بود. برنامه تمرینی گروه تجربی قبل از شروع برنامه تمریني تمام داوطلبان باید طي یک برنامه آموزشي 1 هفتهاي 3 بار در هفته به باشگاه ورزشي مراجعه کنند تا در رابطه با شیوه صحیح اجراي تمرینات آشناي الزم را پیدا کنند. یکي دیگر از اهداف دوره تمرین آموزشي کاهش افت آزمودنيها از طریق آشنایي با ظرفیت تمریني داوطلباني است که ممکن است به دلیل محدودیت/ درد فیزیکي قادر به تکمیل برنامه تمریني نباشند. بعد از آشنایي با شیوه صحیح تمرینات طي این دوره یک هفتهاي آزمودنيها در دو جلسه آخر آزمون 10 تکرار بیشینه (10RM) را بر اساس پروتکل ارزیابي طراحي شده توسط بیچل و ایرل براي هر هشت تمرین اجرا ميکنند. 10 حداکثر RM وزنهاي است که فرد ميتواند براي یک تمرین خاص 10 بار تکرار کند که تقریبا معادل با 75 درصد یک تکرار بیشینه است )بیچل و همکاران 2015(. تمرینات شامل پرس سینه اکستنشن پا سیم کشش از باالي سر فلکشن زانو در وضعیت درازکش تمرین قایقي پرس پا پرس سرشانه و جلو بازو که بر اساس مطالعات قبل انتخاب شده است )پونتیفکس و همکاران 2009 هسیه و همکاران 2016 بروش و همکاران 2016(. جهت انجام تمرینات از هر دو هم دستگاه تمریني و هم وزنه آزاد با هر دو فاز کانسنتریک و اکسنتریک استفاده شد. هر جلسه تمریني با 5 تا 10 دقیقه گرم کردن بر روي دوچرخ کارسنج و کشش آرام شروع شد. سپس 3 ست 10 تکراري از تمرینات با 70 درصد 10RM یا اینکه 40 درصد 10RM اجرا ميشود. فواصل استراحت بین ستها و تمرینات به ترتیب 30 و 90 ثانیه هستند. تمام تمرینات توسط آزمونگر تحقیق تحت نظارت قرار ميگیرد. برنامه تمرینی گروه کنترل شرکت کنندگان گروه کنترل ویدئو آموزشي را در رابطه با اجراي تمرینات قدرتي )هفت تمریني که توسط گروه تجربي اجرا شد( تماشا ميکنند. سپس HR و RPE در سراسر جلسه نظارت جمعآوري ميشود. 1 - Index of inhibition 133

8 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم روش تجزیه و تحلیل دادهها براي توصیف و تجزیه و تحلیل دادهها از روشهاي آماري توصیفي و استنباطي استفاده شد. ابتدا جهت بررسي توزیع دادهها از آزمون آماري شایپیرو ویلک و جهت بررسي همگني واریانس در گروهها از آزمون لیون استفاده شد. سپس جهت بررسي فرضیه تحقیق از آزمون آنالیز کوواریانس اندازههاي تکراري 2 )گروه کنترل و تجربي( 3 )تکرار پیشآزمون کنترل بازداري پسآزمون 15 دقیقه و پسآزمون 180 دقیقه( 2 )شدت تمرین خفیف و متوسط( براي ارزیابي اثرات اصلي و متقابل مربوط به امتیاز ابزار صورت گرفت. آزمون تعقیبي بن فرني نیز جهت بررسيهاي تعقیبي تفاوتهاي بین تکرارها استفاده شد. مقادیر مربع اتا جزئي )p η( 2 نیز به عنوان شاخصي از اندازه اثر گزارش شد بهطوري که مقادیر 0/059-0/01 0/139-0/06 و > 0/14 به ترتیب حاکي از اثرات کوچک متوسط و بزرگ هستند )کوهن 1973(. تمام ارزیابيها در سطح معني داري 0 05/ p صورت گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده از نرمافزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. یافتهها جدول 1- مشخصات فردی و اطالعاتپایه آزمودنیها به تفکیک جنسیت متغیرها سن )سال( وزن )کیلوگرم( قد )سانتیمتر( )میانگین± انحراف استاندارد( زن )10=n( گروه تمرین مرد )10=n( زن )10=n( گروه کنترل مرد )10=n( 65/2±10/02 171/5±6/44 74/4±6/55 25/2±6/84 63/2±6/22 167/5±8/45 71/4±9/79 25/2±5/83 63/2±7/58 169/4±6/32 74/5±0/21 25/2±8/58 63/2±9/92 165/5±9/04 72/1±3/16 26/2±3/37 شاخص توده بدني ( 2 )Kg/M وضعیت ذهني )امتیاز( فشارخون سیستول )میليمتر جیوه( فشارخون دیاستول )میليمتر جیوه( سطح فعالیت جسماني )METs( 29/1±0/05 69/4±6/99 123/12±9/ /1440±6/8 28/0±1/99 66/6±5/15 126/10±1/ /1104±8/8 28/1±8/03 68/6±4/43 125/10±1/ /1623±1/9 28/0±3/82 70/6±3/46 124/11±8/ /1231±9/7 134

9 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان جدول - 2 اطالعات توصیفی )میانگین± انحراف استاندارد( مربوط به متغیرهای تحقیق برای تمرین با شدت خفیف 10-RM( 70%( مدت زمان پاسخ براي حروف متجانس )ms( متغیرها پیش آزمون گروه تمرین )20=n( مردان )10=n( زنان )10=n( گروه کنترل )20=n( مردان )10=n( زنان )10=n( 618/34±3/39 607/42±1/8 611/38±0/75 677/55±6/56 663/63±7/67 664/49±8/67 91/1±7/06 91/0±5/85 91/0±6/84 91/1±7/25 91/1±3/3 91/0±1/99 59/64±3/42 56/69±6/8 53/62±8/7 622/47±1/30 625/40±7/97 616/52±9/51 676/63±6/29 676/46±1/84 699/43±3/55 92/1±0/24 92/0±5/84 92/1±0/05 91/1±2/31 90/1±8/13 91/1±3/34 54/53±6/8 50/54±4/74 82/53±4/2 619/58±1/85 577/54±6/83 615/52±6/03 675/48±1/15 625/49±3/1 671/56±9/82 92/0±0/94 92/0±9/73 92/0±0/82 91/1±3/19 92/0±3/69 91/0±9/99 56/69±00/22 47/61±9/16 56/71±3/03 619/35±3/16 579/29±7/16 620/36±7/34 676/63±5/30 622/53±3/63 668/92±9/22 92/1±1/10 93/1±2/03 91/1±6/07 91/1±4/17 92/1±5/08 91/0±5/85 57/52±2/14 42/48±3/1 56/73±1/64 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه مدت زمان پاسخ براي حروف نامتجانس) ms ( صحت پاسخ به حروف متجانس )%( صحت پاسخ به حروف نامتجانس )%( شاخص بازداري )ms( جدول 3- اطالعات توصیفی )میانگین± انحراف استاندارد( مربوط به متغیرهای تحقیق برای تمرین با شدت خفیف 10-RM( 40%( 135 متغیرها مدت زمان پاسخ براي حروف متجانس )ms( پیش آزمون گروه تمرین )20=n( مردان )10=n( زنان )10=n( گروه کنترل )20=n( مردان )10=n( زنان )10=n( 617/37±1/38 619/28±1/15 618/33±1/84 684/55±9/31 683/56±8/1 680/54±2/28 91/1±5/17 91/1±8/14 91/1±8/13 91/0±00/94 91/1±2/03 91/0±1/99 67/69±8/13 64/69±7/24 62/61±1/32 625/44±3/8 633/42±20/93 621/40±0/51 684/70±2/21 689/67±9/91 688/68±4/82 91/1±9/28 92/0±6/97 91/1±7/16 90/1±8/22 90/0±7/7 91/1±4/26 58/50±9/35 56/63±1/21 67/57±4/74 625/57±5/41 588/47±3/56 616/54±2/01 678/51±9/24 632/43±2/44 680/49±4/50 92/0±2/63 93/0±1/74 92/0±0/7 91/1±2/03 92/1±0/15 91/0±1/99 53/89±40/90 43/46±9/6 64/83±2/69 622/39±2/68 585/29±1/55 622/35±9/29 683/68±8/09 640/51±1/36 681/74±6/18 92/1±0/15 93/0±2/79 91/0±7/7 91/1±0/33 92/1±2/31 91/0±2/92 61/54±6/76 55/37±8/92 58/70±7/08 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه پیش آزمون 15 دقیقه 180 دقیقه مدت زمان پاسخ براي حروف نامتجانس )ms( صحت پاسخ به حروف متجانس )%( صحت پاسخ به حروف نامتجانس )%( شاخص بازداري )ms(

10 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم اثرات گروه تکرار تکرار* گروه جنسیت تکرار* جنسیت جنسیت* گروه تکرار* گروه* جنسیت شدت تمرین شدت تمرین * جنسیت شدت تمرین * گروه شدت تمرین * گروه* جنسیت شدت تمرین* تکرار شدت تمرین * تکرار* جنسیت تکرار* شدت تمرین* گروه تکرار* شدت تمرین* گروه* جنسیت جدول 4- نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازههای تکراری برای کنترل بازداری صحت پاسخ به حروف متجانس صحت پاسخ به حروف نامتجانس مدت زمان پاسخ به حروف متجانس مدت زمان پاسخ به حروف نامتجانس شاخص بازداری 0/2)0/7( 2/5)0/08( 0/3)0/8( 0/01)0/9( 0/6)0/6( 0/01)0/9( 1/8)0/2( 0/4)0/5( 0/03)0/8( 0/01)0/9( 0/5)0/5( 0/4)0/7( 1/9)0/2( 0/8)0/4( 0/1)0/8( 4/2)0/04( 23/8)0/001( 18/7)0/001( 0/12)0/7( 0/7)0/4( 0/06)0/8( 1/2)0/3( 7/6)0/01( 0/3)0/6( 0/3)0/6( 0/2)0/1( 2/4)0/1( 0/7)0/5( 0/8)0/4( 0/9)0/4( 1/3)0/3( 28/8)0/001( 37/8)0/001( 0/2)0/7( 0/5)0/6( 0/1)0/7( 0/2)0/8( 5/7)0/02( 0/4)0/5( 0/06)0/8( 0/05)0/8( 1/2)0/3( 0/5)0/6( 0/5)0/6( 0/4)0/7( 4/4)0/04( 4/8)0/04( 12/8)0/001( 0/3)0/6( 0/8)0/5( 0/2)0/6( 1/3)0/3( 5/5)0/03( 0/06)0/8( 0/1)0/7( 0/02)0/9( 3/4)0/04( 0/3)0/8( 1/9)0/2( 1/1)0/3( 10/5 )0/001( 12/4)0/001( 18/9)0/001( 0/3 )0/6( 0/8 )0/8( 0/02)0/9( 0/2)0/8( 0/7)0/4( 0/2)0/7( 0/8)0/4( 0/1)0/8( 0/8)0/4( 0/4)0/7( 0/6)0/5( 0/5)0/6( مقادیر بولد شده معنيداري مقادیر گزارش شده (p) F نتایج تحقیق حا ضر ن شان داد که اثر ا صلي گروه اثر ا صلي جن سیت اثر تعاملي جن سیت*گروه براي امتیاز آزمون MMSE معنيدار نميباشد )0/05<P( که نشان ميدهد تفاوت معنيداري بین عملکرد ذهني مردان و زنان سالمند و از جهت دیگر شرکتکنندههاي گروه کنترل و تمرین وجود ندارد. نتایج تحقیق حا ضر ن شان داد که اثر اصلي تکرار )f=28/8 p=0/001( اثر ت عاملي تکرار*گروه )f=37/8 p=0/001( اثر اصلي شدت تمرین )f=5/7 p=0/03( براي مدت زمان پا سخ به سواالت حروف متجانس در آزمون بازداري معنيدار ا ست در حالي که اثر اصلي جنسیت )f=0/2 p=0/7( معنيدار نبود. براي مدت زمان پاسخ مربوط به حروف نامتجانس اثر اصلي تکرار )f=23/8 p=0/001( اثر اصلي گروه )f=4/2 p=0/04( و اثر تعاملي تکرار*گروه )f=18/7 p=0/001( و 136

11 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان اثر اصلي شدت تمرین )f=7/6 p=0/01( معنيدار بود در حالي که اثر اصلي جنسیت )f=0/12 p=0/7( معنيدار نبود. اثر اصلي تکرار )f=12/4 p=0/001( اثر اصلي گروه )0/001=p 10/5( و اثر تعاملي تکرار*گروه )f=18/9 p=0/001( براي صحت پاسخ به سواالت مربوط به حروف متجانس معنيدار بود در حالي که اثر اصلي جنس یت )f=0/3 p=0/6( و اثر اصلي شدت تمرین )f=0/7 p=0/4( اثر ت عاملي شدت تمرین* گروه )f=12/8 p=0/001( اثر تعاملي تکرار*گروه )f=4/8 p=0/04( معنيدار نبود. اثر اصلي تکرار )f=0/8 p=0/4( و اثر ا صلي شدت تمرین )f=5/5 p=0/03( براي صحت پا سخ به سواالت مربوط به حروف نامتجانس معنيدار بود در حالي که اثر ا صلي جن سیت )f=0/3 p=0/6( و اثر تعاملي شدت تمرین* گروه )f=0/1 p=0/7( معنيدار نبود. بحث هدف از تحقیق حاضر بررسي تاثیر تمرین مقاومتي حاد با شدتهاي خفیف و متوسط بر روي کنترل بازداري سالمندان بود. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تمرین مقاومتي با شدت متوسط و خفیف هر دو باعث بهبود کنترل بازداري در سالمندان ميشود و بین شدتهاي مختلف تمرین مقاومتي تفاوت معنيداري وجود ندارد. برخالف نتایج پژوهش حاضر استروت و همکاران )2009( در مطالعهاي نشان دادند که تمرین حاد تاثیري بر کنترل بازداري نوجوانان 13 تا 15 سال ندارد. احتماال تفاوت سني و نوع وظیفه شناختي بین مطالعه حاضر و مطالعه استروت مسئول این ناهمخواني ميباشد. وظیفه شناختي استفاده شده در پژوهش حاضر اریکسون فالنکر و در پژوهش استروت و همکاران وظیفه استروپ بود. پونتیفکس و همکاران )2009( نیز در تحقیقي نشان دادند که زمان پاسخ به وظیفه شناختي بالفاصله و 30 دقیقه بعد از یک وهله تمرین هوازي نسبت به قبل از تمرین کوتاهتر ميشود در حالي که چنین اثراتي بعد از تمرین مقاومتي حاد مشاهده نشد. در مطالعه پونتیفکس و همکاران پروتکل تمرین قدرتي شامل یک وهله تمرین با سه ست 8 تا 12 تکراري 80 درصد از 1-RM بود که شدید محسوب ميشود. در مطالعهاي دیگر در بزرگساالن جوان سالم مشاهده شد که شدتهاي خفیف متوسط و شدید یک وهله تمرین مقاومتي حاد تاثیر معنيدار اما محدودي بر عملکرد اجرایي دارد )باسو و همکاران 2017 (. همسو با نتایج تحقیق حاضر تاسي و همکاران )2009( در مطالعهاي نشان دادند که هر دو تمرین مقاومتي متوسط و شدید تاثیر معنيداري بر روي مولفههاي عملکرد اجرایي همچون کنترل بازداري حافظه کاري و انعطاف پذیري شناختي در مردان جوان دارد. این محققان در مطالعهاي دیگر در بزرگساالن جوان سالم مشاهده کردند که شدتهاي خفیف متوسط و شدید یک وهله تمرین مقاومتي حاد تاثیر معنيدار اما محدودي بر هر سه مولفه عملکرد اجرایي دارد )دیاموند 2013(. آلوز و همکاران )2012( نشان دادند که هر دو تمرین مقاومتي و تمرین هوازي عملکرد اجرایي را در زنان میانسال بهبود ميبخشد. در این مطالعه آنها گزارش کردند که عملکرد آزمودنيهاي گروه تمرین نسبت به گروه کنترل هنگام انجام وظیفه استروپ بهبود پیدا ميکند اما طي وظیفه 1 TMT بهبودي مشاهده نشد. بنابراین به نظر ميرسد تاثیر تمرین به 1 - Trail Making Tes 137

12 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم نوع وظیفه شناختي وابسته است. چانگ و همکاران )2009( نیز نشان دادند که تمرینات مقاومتي سرعت پردازش را طي اجراي آزمون استروپ بهبود ميبخشد اما براي وظیفه TMT نتایج معناداري مشاهده نشد. هر چند TMT و آزمون استروپ هر دو ابزارهایي جهت ارزیابي عملکرد اجرایي هستند ممکن است آننها ویژگيهاي متفاوتي از عملکرد اجرایي را بررسي کنند. بهطور کلي TMT براي اندازه گیري انعطاف پذیري شناختي پیشنهاد شده است که در آن TMT-A نشان دهنده کنترل حرکتي و بصري است و TMT-B نشان دهنده کنترل اجرایي اضافي مورد نیاز براي تغییر بین عدد و حرف است. بهنظر ميرسد که اجراي یک وهله تمرین مقاومتي شدید و متوسط نه تنها عملکرد رفتاري را بهبود ميبخشد بلکه باعث بهبود دامنه الکتروفیزیولوژیک P3 هورمون رشد )GH( و فاکتور رشد شبه انسولین -1 )IGF-1( و کاهش کورتیزول نیز ميشود )تاسي و همکاران 2014(. از آنجا که بهبود عملکرد شناختي با بهبود دامنه الکتروفیزیولوژیک P3 سطح سرم GH و 1- IGF که از طریق تمرین مقاومتي با شدت متوسط یا باال در هر دو گروه MI )تمرین با شدت متوسط( و HI )تمرین با شدت باال( افزایش ميیابد در ارتباط است بهنظر ميرسد تمرین مقاومتي حاد صرفنظر از شدت ميتواند یک رویکرد قابل قبول جهت بهبود عملکرد اجرایي باشد. هنکنز و همکاران )2012( در مطالعهاي نشان دادند که کورتیزول ميتواند پردازش هیجاني و تمرکز را تحت تاثیر قرار دهد و سطوح باالي کورتیکواستروئید گردش خون ميتواند بهطور منفي عملکرد امیگدال را در فعالیتهاي شناختي تحت تأثیر قرار دهد )هنکلز و همکاران 2012(. تمرین مقاومتي ميتواند وضعیت هیجان و فعال سازي عصبي را افزایش دهد که به نوبه باعث تسهیل عملکرد اجرایي مرکزي مرتبط با هیپوکامپ و لوب فرونتال ميشود )چانگ و همکاران 2012 لیونز و همکاران 2000(. از آنجا که سطح باالي کورتیزول تأثیر مخربي بر عملکرد شناختي دارد )تاسي و همکاران 2015 لیونز و همکاران 2000( و غلظت آن بالفاصله بعد از تمرین مقاومتي کاهش پیدا ميکند و براي 2-1 ساعت بعد از تمرین پایین باقي ميماند )تاسي و همکاران 2015 هیني و همکاران 2013( ممکن است کورتیزول عاملي براي تاثیر تمرین بر روي عملکرد شناختي و حافظه و به نوبه کنترل بازداري باشد )نادري و همکاران 2018 هنکنز همکاران 2012 شعباني و همکاران 1396(. هورمون رشد و IGF- 1 موجب افزایش نوروژنز تراکم عروقي و استفاده از گلوکز و تغییر ترکیبات گیرنده NMDA در ناحیههاي مغزي ميشود که ميتواند در بهبود حافظه و به نوبه کنترل بازداري موثر باشد )سونتاگ و همکاران 2005(. مطالعات قبلي نشان داد که تمرین مقاومتي با افزایش غلظت GH و IGF-1 در سالمندان همراه است )نیکالس و همکاران 1995( بنابراین نميتوان نقش بالقوه GH و IGF-1 را در اثرات مفید تمرین مقاومتي بر عملکرد شناختي نفي کرد. از آنجا که بین دامنه P3 با میزان توجه اختصاص داده شده به وظیفه ارتباط مثبتي وجود دارد )تاسي و همکاران 2009( و بعد از یک وهله تمرین مقاومتي حاد دامنه پتانسیل P3 افزایش ميیابد )تاسي و همکاران 2014( بهبود عملکرد شناختي و حافظه کار بعد از یک وهله تمرین مقاومتي حاد ميتواند ناشي از این باشد. به نظر تمرین مقاومتي حاد از طریق کنترل ترشح انسولین و گلوکوز خون و افزایش اکسیژن و جریان خون مغز باعث فعال سازي عصبي )بهعنوان مثال دامنههاي P3 باالتر( ميشود. BDNF یکي از اعضاي خانواده فاکتورهاي نوروتروفیک یک واسطه مهم مولکولي پالستیسیتي ساختاري و عملکردي در مغز است )جونگ و همکاران 2011( 138

13 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان و نقش کلیدي در بهبود انتقال مدوالسیون و پالستیسیتي عصبي دارد و همچنین ترویج تکثیر تمایز و بقا نورونها در مغز انسان بر عهده دارد )مک آلیستر و همکاران 1999( که در طول یک جلسه تمرین مقاومتي افزایش ميیابد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که جنسیت تاثیر تمرینات مقاومتي بر روي کنترل بازداري را تحت تاثیر قرار نميدهد به عبارت دیگر نتایج وظیفه اریکسون فالنکر در مردان و زنان سالمند بعد از اجراي تمرین مقاومتي یکسان بود. در همین راستا مطالعاتي انجام شده که گزارش ميکنند جنسیت تاثیر تمرین مقاومتي بر روي نشانگرهاي بیوشیمیایي چون کورتیزول هورمون رشد را تحت تاثیر قرار نميدهد )کرامر و همکاران 1998(. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که زمان اعمال آزمون یا وظیفه اریکسون فالنکر پیامدهاي ناشي از تمرین مقاومتي را بر روي کنترل بازداري به طور معنيداري تحت تاثیر قرار ميدهد. همسو با نتایج تحقیق حاضر چانگ و همکاران )2012( نیز نشان دادند که زمان اجراي آزمونهاي شناختي بعد از اعمال مداخله درماني بسته به نوع وظیفه شناختي متفاوت است. آنها بهترین زمان اجراي آزمون شناختي را دقیقه بعد از تمرین مقاومتي گزارش کردند. عالوه بر این گزارش کردند که نیاز به تحقیقات بیشتري جهت اجراي وظیفه شناختي در 15 دقیقه اولیه یا بعد از 15 دقیقه است. احتماال دلیل عدم تاثیر تمرین مقاومتي 180 دقیقه بعد از تمرین مقاومتي بر روي کنترل بازداري به این خاطر است که غلظت تعدیل کنندههاي بیولوژیکي همچون هورمون رشد IGF 1 و BDNF در گردش خون کاهش ميیابد )یارو و همکاران 2010 کاستالنو و همکاران 2008(. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بین شدتهاي مختلف تمرین مقاومتي حاد بر روي کنترل بازداري تفاوت معني داري وجود ندارد. همسو با نتایج پژوهش حاضر بروش و همکاران )2016( در مطالعهاي گزارش نمودند که شدتهاي مختلف تمریني مقاومتي حاد تأثیر مشابهي بر روي عملکرد اجراي دانشجویان سالم دارد. برخالف نتایج پژوهش حاضر چانگ و انتایر )2009( بین تأثیر شدتهاي مختلف تمرینات مقاومتي حاد بر روي عملکرد شناختي تفاوت معنيداري را مشاهده کردند بهطوريکه شدت تمرین باال باعث بهبود سرعت پردازش اما شدت تمرین متوسط براي عملکرد اجرایي سودمند بود. احتماال دلیل عدم همخواني نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش چانگ و انتایر متفاوت بودن ابزار اندازهگیري و سن آزمونيها است. در این رابطه آرنت و لندرز )2003( گزارش نمودند هنگاميکه وظیفه شناختي به پردازشهاي حرکتي و محیطي بیشتري نیاز دارد بین شدت تمرین و عملکرد اجرایي رابطه خطي وجود دارد و هنگاميکه وظیفه شناختي به پردازشهاي شناختي و مرکزي بیشتري نیاز دارد بین شدت تمرین و عملکرد اجرایي رابطه بهصورت U وارونه است. در واقع بسته به نوع وظیفه شناختي رابطه بین شدت تمرین و عملکرد اجرایي متفاوت است. کامیجو و همکاران )2004( نیز گزارش دادند که تمرین با شدت متوسط در مقایسه با شدت خفیف و شدید به دلیل ایجاد دامنه P3 )شاخص میزان تقاضاي منبع توجه براي وظیفه خاص( بزرگتر باعث بهبودي بیشتر مؤلفههاي عملکرد اجراي همچون کنترل بازداري ميشود. مطالعه حاضر داراي برخي محدودیتها ميباشد شامل: طراح مطالعه حاضر به دلیل تعداد تکرار آزمون ميتواند منجر به اثرات یادگیري شود با این حال براي به حداقل رساندن چنین اثراتي سعي شد 139

14 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم 1 کنیم. بعد از انجام ارزیابي 15 دقیقه به شرکت کنندگان اجازه ترتیب جلسات و وظایف عملکرد اجرایي را متعادل داده شد تا از آزمایشگاه خارج شوند بنابراین ممکن است عوامل محیطي دیگر بر روي ارزیابي عملکرد اجرایي 180 دقیقه تاثیر گذاشته باشند. با این وجود نگه داشتن شرکت کنندگان در آزمایشگاه براي مدت 3 ساعت ممکن است باعث شود دیگر عوامل ناخواسته )مثال استرس یا خستگي( بر روي نتایج تاثیرگذار باشد. محدودیت دیگر تاثیر 2 بر عملکرد اجرایي است. با این وجود سعي شد تستها در زمانهاي مشابهي از روز )صبحها ریتمهاي شبانه روزي ساعت 9 تا 11 و عصرها ساعت 6 تا 8( اجرا شود تا احتمال تاثیر ریتمهاي شبانه روز به حداقل برسد. براي درک بهتر تاثیر تمرین بر روي عملکرد اجرایي الزم است پژوهشهاي آینده بهطور قابل مالحظهاي تعامل ورزش عملکرد اجرایي و ریتمهاي روزانه را در نظر بگیرند. تاثیر سابقه مشکالت رواني چون افسردگي و اضطراب در مطالعه حاضر توسط مقیاسهاي استاندارد کنترل نشده است. با این وجود تأیید پزشک جهت شرکت در برنامه تمریني بوده است که در رابطه با سوابق بیماريهاي جسمي و رواني شرکت کنندهها غربالگري الزم را انجام داده است. از آنجا که ارزیابيها و گروهبنديهاي تحقیق توسط یک آزمونگر انجام گرفته است و فرایند تجربي کور نشده است ممکن است که آزمونگر آگاهانه یا ناخودآگاه اطالعاتي )مانند شدت صدا دستورالعملها یا تشویقها( متفاوتي را براي شرکت کنندگان هر گروه ارائه دهد که کنترل آن در ارزیابي گروهي بسیار دشوار است. در نهایت تفسیر نتایج تحقیق حاضر ممکن است توسط اندازه نمونه کوچک به خطر بیفتد و براي در نظر گرفتن این موضوع مطالعات بیشتري توصیه ميشود. مطالعات آینده باید بر روي سالمندان با اختالالت بالیني همراه با کاهش عملکرد اجرایي مانند سالمندان در معرض زوال عقل 3 سالمندان در معرض آلزایمر و سالمندان چاق تأکید داشته باشد. مطالعات آینده باید 4 )مثال fmri EEG / ERP و )fnirs جهت درک بهتر سعي کنند از تکنیکهاي نروساینتفیک تکمیلي تغییرات ظریف عملکرد شناختي که ممکن است بعد از تمرینات مقاومتي حاد رخ دهد استفاده کنند. تحقیقات آینده باید دیگر خصوصیات فردي شرکت کنندهها مانند انگیزههاي ورزشي یا ترجیح حالت و شدت ورزش نیز توجه کنند تا درک ما از این ارتباط پیچیده بیشتر شود. نتیجهگیری نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تمرین مقاومتي با شدت متوسط و خفیف هر دو باعث بهبود کنترل بازداري در سالمندان ميشود و بین شدتهاي مختلف تمرین مقاومتي تفاوت معني داري وجود ندارد. از جهت دیگر نتایج تحقیق حاضر نشان داد که جنسیت تاثیر تمرینات مقاومتي بر روي کنترل بازداري را تحت تاثیر قرار نميدهد. بنابراین ميتوان بیان نمود که یک وهله تمرین مقاومتي حاد ميتواند باعث تقویت مهار پاسخهاي رفتاري غالب 1 - Counterbalanced 2 - Circadian rhythms 3 - Dementia 4 -Complementary neuroscientific techniques 140

15 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان ناخواسته و عادتي )پاسخهاي )prepotent و افکار مزاحم و به نوبه بهبود تمرکز توجه بر روي موضوع اصلي در سالمندان شود. تشکر و قدردانی بدینوسیله نویسندگان مراتب تشکر و سپاسگزاري خود را از سالمندان شرکت کننده براي همکاري در پژوهش اعالم ميداریم. References Baechle, T., & Earle, R. (2015). Essentials of Strength Training and Conditioning 4th Edition: Human kinetics. Barella, L. A., Etnier, J. L., & Chang, Y.-K. (2010). The immediate and delayed effects of an acute bout of exercise on cognitive performance of healthy older adults. Journal of Aging and Physical Activity, 18(1), Barnes, D. E., Yaffe, K., Belfor, N., Jagust, W. J., DeCarli, C., Reed, B. R., & Kramer, J. H. (2009). Computer-based cognitive training for mild cognitive impairment: results from a pilot randomized, controlled trial. Alzheimer disease and associated disorders, 23(3), 205. Basso, J. C., & Suzuki, W. A. (2017). The Effects of Acute Exercise on Mood, Cognition, Neurophysiology and Neurochemical Pathways: A Review. Brain Plasticity(Preprint), Benson, J. E., Sabbagh, M. A., Carlson, S. M., & Zelazo, P. D. (2013). Individual differences in executive functioning predict preschoolers improvement from theoryof-mind training. Developmental Psychology, 49(9), Birthelmer, A., Stemmelin, J., Jackisch, R., & Cassel, J. C. (2003). Presynaptic modulation of acetylcholine, noradrenaline, and serotonin release in the hippocampus of aged rats with various levels of memory impairments. Brain research bulletin, 60(3), Borg, G. A. (1982). Psychophysical bases of perceived exertion. Med Sci Sports Exerc, 14(5), Boucard, G. K., Albinet, C. T., Bugaiska, A., Bouquet, C. A., Clarys, D., & Audiffren, M. (2012). Impact of physical activity on executive functions in aging: a selective effect on inhibition among old adults. Journal of Sport and Exercise Psychology, 34(6), Browne, R. A. V., Costa, E. C., Sales, M. M., Fonteles, A. I., Moraes, J. F. V. N. d., & Barros, J. d. F. (2016). Acute effect of vigorous aerobic exercise on the inhibitory control in adolescents. Revista Paulista de Pediatria, 34(2), Brush, C. J., Olson, R. L., Ehmann, P. J., Osovsky, S., & Alderman, B. L. (2016). Dose Response and Time Course Effects of Acute Resistance Exercise on Executive Function. Journal of Sport and Exercise Psychology, 38(4),

16 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم Castellano, V., & White, L. J. (2008). Serum brain-derived neurotrophic factor response to aerobic exercise in multiple sclerosis. Journal of the neurological sciences, 269(1), Chang, Y.-K., & Etnier, J. L. (2009). Effects of an acute bout of localized resistance exercise on cognitive performance in middle-aged adults: A randomized controlled trial study. Psychology of Sport and Exercise, 10(1), Chang, Y.-K., Ku, P.-W., Tomporowski, P. D., Chen, F.-T., & Huang, C.-C. (2012). Effects of acute resistance exercise on late-middle-age adults' goal planning. Medicine and science in sports and exercise, 44(9), Chang, Y.-K., Tsai, C.-L., Huang, C.-C., Wang, C.-C., & Chu, I.-H. (2014). Effects of acute resistance exercise on cognition in late middle-aged adults: General or specific cognitive improvement? Journal of Science and Medicine in Sport, 17(1), Chen, A.-G., Yan, J., Yin, H.-C., Pan, C.-Y., & Chang, Y.-K. (2014). Effects of acute aerobic exercise on multiple aspects of executive function in preadolescent children. Psychology of Sport and Exercise, 15(6), Cohen, J. (1973). Eta-squared and partial eta-squared in fixed factor ANOVA designs. Educational and psychological measurement, 33(1), Cotman, C. W., Berchtold, N. C., & Christie, L.-A. (2007). Exercise builds brain health: key roles of growth factor cascades and inflammation. Trends in neurosciences, 30(9), Coxon, J. P., Stinear, C. M., & Byblow, W. D. (2007). Selective inhibition of movement. Journal of neurophysiology, 97(3), Diamond, A. (2013). Executive functions. Annual review of psychology, 64, Diamond, A. (2015). Effects of physical exercise on executive functions: going beyond simply moving to moving with thought. Annals of sports medicine and research, 2(1), Drollette, E. S., Shishido, T., Pontifex, M. B., & Hillman, C. H. (2012). Maintenance of cognitive control during and after walking in preadolescent children. Med Sci Sports Exerc, 44(10), Eriksen, B. A., & Eriksen, C. W. (1974). Effects of noise letters upon the identification of a target letter in a nonsearch task. Attention, Perception, & Psychophysics, 16(1), Gao, F., Edden, R. A. E., Li, M., Puts, N. A. J., Wang, G., Liu, C.,... Zhao, C. (2013). Edited magnetic resonance spectroscopy detects an age-related decline in brain GABA levels. Neuroimage, 78, Goble, D. J., Coxon, J. P., Van Impe, A., De Vos, J., Wenderoth, N., & Swinnen, S. P. (2010). The neural control of bimanual movements in the elderly: Brain regions exhibiting age related increases in activity, frequency induced neural modulation, and task specific compensatory recruitment. Human brain mapping, 31(8),

17 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان Good, C. D., Johnsrude, I. S., Ashburner, J., Henson, R. N. A., Fristen, K. J., & Frackowiak, R. S. J. (2002, 2002). A voxel-based morphometric study of ageing in 465 normal adult human brains. Gotlib, I. H., & Joormann, J. (2010). Cognition and depression: current status and future directions. Annual review of clinical psychology, 6, Heaney, J. L. J., Carroll, D., & Phillips, A. C. (2013). DHEA, DHEA-S and cortisol responses to acute exercise in older adults in relation to exercise training status and sex. Age, Henckens, M. J. A. G., van Wingen, G. A., Joëls, M., & Fernández, G. (2012). Timedependent effects of cortisol on selective attention and emotional interference: a functional MRI study. Frontiers in integrative neuroscience, 6. Heuninckx, S., Wenderoth, N., & Swinnen, S. P. (2008). Systems neuroplasticity in the aging brain: recruiting additional neural resources for successful motor performance in elderly persons. Journal of Neuroscience, 28(1), Hsieh, S.-S., Chang, Y.-K., Hung, T.-M., & Fang, C.-L. (2016). The effects of acute resistance exercise on young and older males' working memory. Psychology of Sport and Exercise, 22, Jung, S. H., Kim, J., Davis, J. M., Blair, S. N., & Cho, H.-c. (2011). Association among basal serum BDNF, cardiorespiratory fitness and cardiovascular disease risk factors in untrained healthy Korean men. European journal of applied physiology, 111(2), Kaup, A. R., Mirzakhanian, H., Jeste, D. V., & Eyler, L. T. (2011). A review of the brain structure correlates of successful cognitive aging. The Journal of neuropsychiatry and clinical neurosciences, 23(1), Kelly, M. E., Loughrey, D., Lawlor, B. A., Robertson, I. H., Walsh, C., & Brennan, S. (2014). The impact of exercise on the cognitive functioning of healthy older adults: a systematic review and meta-analysis. Ageing research reviews, 16, Kraemer, W. J., Staron, R. S., Hagerman, F. C., Hikida, R. S., Fry, A. C., Gordon, S. E.,... Marx, J. O. (1998). The effects of short-term resistance training on endocrine function in men and women. European journal of applied physiology and occupational physiology, 78(1), Langan, J., Peltier, S. J., Bo, J., Fling, B. W., Welsh, R. C., & Seidler, R. D. (2010). Functional implications of age differences in motor system connectivity. Frontiers in systems neuroscience, 4. Lyons, D. M., Lopez, J. M., Yang, C., & Schatzberg, A. F. (2000). Stress-level cortisol treatment impairs inhibitory control of behavior in monkeys. Journal of Neuroscience, 20(20), McAllister, A. K., Katz, L. C., & Lo, D. C. (1999). Neurotrophins and synaptic plasticity. Annual review of neuroscience, 22(1), Miyake, A., Friedman, N. P., Emerson, M. J., Witzki, A. H., Howerter, A., & Wager, T. D. (2000). The unity and diversity of executive functions and their contributions to 143

18 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم complex frontal lobe tasks: A latent variable analysis. Cognitive psychology, 41(1), Moghaddam, M. H. B., Aghdam, F. B., Jafarabadi, M. A., Allahverdipour, H., Nikookheslat, S. D., & Safarpour, S. (2012). The Iranian Version of International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) in Iran: content and construct validity, factor structure, internal consistency and stability. World Appl Sci, 18(8), Meghedi, V., Javad, H., Asad,K., & Hadi, B.E. (2016). Effectiveness of group therapy based on cognitive rehabilitation of memory and executive functioning in patients with traumatic brain injury. Applied Psychological Research Quartery, 7(2), Monteiro-Junior, R. S., da Silva Figueiredo, L. F., de Tarso Maciel-Pinheiro, P., Abud, E. L. R., Braga, A. E. M. M., Barca, M. L.,... Laks, J. (2016). Acute effects of exergames on cognitive function of institutionalized older persons: a single-blinded, randomized and controlled pilot study. Aging clinical and experimental research, 1-8. Monteiro-Junior, R. S., da Silva Figueiredo, L. F., de Tarso Maciel-Pinheiro, P., Abud, E. L. R., Braga, A. E. M. M., Barca, M. L.,... Laks, J. (2017). Acute effects of exergames on cognitive function of institutionalized older persons: a single-blinded, randomized and controlled pilot study. Aging clinical and experimental research, 29(3), Naderi, A., Shaabani, F., Esmaeili, A., Salman, Z., Borella, E., & Degens, H (2018) Effects of Low and Moderate Acute Resistance Exercise on Executive Function in Community-Living Older Adults. Sport, Exercise, and Performance Psychology. ISSN (In Press) Nicklas, B., Ryan, A., Treuth, M., Harman, S., Blackman, M., Hurley, B., & Rogers, M. (1995). Testosterone, growth hormone and IGF-I responses to acute and chronic resistive exercise in men aged years. International journal of sports medicine, 16(07), O Sullivan, M., Jones, D. K., Summers, P., Morris, R., Williams, S., & Markus, H. (2001). Evidence for cortical disconnection as a mechanism of age-related cognitive decline. Neurology, 57(4), Park, D. C., Polk, T. A., Mikels, J. A., Taylor, S. F., & Marshuetz, C. (2001). Cerebral aging: integration of brain and behavioral models of cognitive function. Dialogues in clinical neuroscience, 3(3), 151. Peiffer, R., Darby, L. A., Fullenkamp, A., & Morgan, A. L. (2015). Effects of acute aerobic exercise on executive function in older women. Journal of sports science & medicine, 14(3), 574. Pereira, A. C., Huddleston, D. E., Brickman, A. M., Sosunov, A. A., Hen, R., McKhann, G. M.,... Small, S. A. (2007). An in vivo correlate of exercise-induced neurogenesis in the adult dentate gyrus. Proceedings of the National Academy of Sciences, 104(13),

19 تاثیر شدتهاي مختلف )خفیف و متوسط( تمرین مقاومتي حاد بر کنترل بازداري سالمندان Pontifex, M., Hillman, C., Fernhall, B., Thompson, K., & Valentini, T. (2009). The effect of acute aerobic and resistance exercise on working memory. Medicine Science in Sports Exercise, 41(4), 927. Salman, Z., Amini, H. A., & Zareian, E. (2014). The Effect of Gymnastics Training on Executive Functions Children with Developmental Coordination Disorder. Applied Psychological Research Quartery, 5(2), Shabani, F., Esmaeili, A., Salman, Z. (2017). Effectiveness of Different Intensities of Acute Resistance Exercise on Working Memory of the Elderly. Jurnal of aging psychology, 3(1), Shabani, F., Salman, Z., Esmaeili, A. (2018).Effect of Low and Moderate Acute Resistance Exercise on Cognitive Flexibility in the Older Adults above 60 Years Old. Journal of sport management and action behavior.in Press. Simon, S. S., Cordás, T. A., & Bottino, C. (2015). Cognitive Behavioral Therapies in older adults with depression and cognitive deficits: a systematic review. International journal of geriatric psychiatry, 30(3), Smith, J. C., Nielson, K. A., Antuono, P., Lyons, J.-A., Hanson, R. J., Butts, A. M.,... Verber, M. D. (2013). Semantic memory functional MRI and cognitive function after exercise intervention in mild cognitive impairment. Journal of Alzheimer's Disease, 37(1), Smith, J. J., Morgan, P. J., Plotnikoff, R. C., Stodden, D. F., & Lubans, D. R. (2016). Mediating effects of resistance training skill competency on health-related fitness and physical activity: The ATLAS cluster randomised controlled trial. Journal of sports sciences, 34(8), Sonntag, W. E., Ramsey, M., & Carter, C. S. (2005). Growth hormone and insulinlike growth factor-1 (IGF-1) and their influence on cognitive aging. Ageing research reviews, 4(2), Tsai, C.-L., Pan, C.-Y., Cherng, R.-J., Hsu, Y.-W., & Chiu, H.-H. (2009). Mechanisms of deficit of visuospatial attention shift in children with developmental coordination disorder: A neurophysiological measure of the endogenous Posner paradigm. Brain and cognition, 71(3), Tsai, C.-L., Wang, C.-H., Pan, C.-Y., Chen, F.-C., Huang, T.-H., & Chou, F.-Y. (2014). Executive function and endocrinological responses to acute resistance exercise. Frontiers in behavioral neuroscience, 8, 262. Turner, D., Luzio, S., Gray, B., Dunseath, G., Rees, E., Kilduff, L.,... Bracken, R. (2015). Impact of single and multiple sets of resistance exercise in type 1 diabetes. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 25(1), e99-e109. Winters-Stone, K. M., Dieckmann, N., Maddalozzo, G. F., Bennett, J. A., Ryan, C. W., & Beer, T. M. (2015). Resistance Exercise Reduces Body Fat and Insulin During Androgen-Deprivation Therapy for Prostate Cancer. Paper presented at the Oncology nursing forum. 145

20 فصلنامه پژوهشهاي کاربردي روانشناختي علمي- پژوهشي شماره 2 سال نهم Yarrow, J. F., White, L. J., McCoy, S. C., & Borst, S. E. (2010). Training augments resistance exercise induced elevation of circulating brain derived neurotrophic factor (BDNF). Neuroscience letters, 479(2), Ziegler, G., Dahnke, R., Jäncke, L., Yotter, R. A., May, A., & Gaser, C. (2012). Brain structural trajectories over the adult lifespan. Human brain mapping, 33(10),