ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΨΑΡΙΟΥ FISH ANATOMY. Μ. Παυλίδης, Καθηγητής Ε. Φανουράκη, Ε.ΔΙ.Π., Τμήμα Βιολογίας, Ηράκλειο, Νοέμβριος 2018

Transcript

1 ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΨΑΡΙΟΥ FISH ANATOMY Μ. Παυλίδης, Καθηγητής Ε. Φανουράκη, Ε.ΔΙ.Π., Τμήμα Βιολογίας, Ηράκλειο, Νοέμβριος

2 Whale shark (20 m, >25 tn) Πως Αλήθεια Μοιάζει Ένα Ψάρι; Huge variation in shape, size, physiology Rhinodon typus Dover sole Sailfish Pacific needlefish Tylosurus pacificus Microstomus pacificus

3 Manta ray Guitar fish Hagfish Lamprey 3

4 Giant frogfish Lumpsucker Boxfish Cowfish Pufferfish 4

5 Pigmy Sea horse Leafy Sea Dragon Flying fish 5

6 Βιότοπος Εξάπλωση Habitat - Distribution Λίμνες, ποτάμια, ρυάκια, πηγές, θερμές πηγές, υπόγειες σπηλιές Από πολικές έως τροπικές θάλασσες Από την επιφάνεια του νερού ή και έξω από το νερό έως μεγάλα βάθη (7.000 m) Θερμοκρασίες από -1.9 C έως > 40 C ph από 3,5 (Japanese Dace, Tribolodon hakonensis) έως > 10 Διαλυμένο οξυγόνο από 0 έως πλήρη κορεσμού Αλατότητες από 0 έως 90 (Πηγή: Davenport and Sayer 1993) ( ) 6

7 Αναπαραγωγικές στρατηγικές Reproductive strategies - Εξωτερική γονιμοποίηση (external fertilization) Ωοτοκία αγονιμοποίητων αυγών (Ovuliparity) - Εσωτερική γονιμοποίηση (internal fertilization) Ωοτοκία γονιμοποιημένων αυγών-ζυγωτά (Oviparity) Ωοζωοτοκία (Ovoviviparity) Ζωοτοκία (Viviparity) 7

8 internal fertilization Ωοζωοτοκία (Ovoviviparity)

9 9

10 Zebrafish Embryonic development 10

11 Zebrafish life cycle 11

12 Γονική φροντίδα (Parental care) 12

13 Γονοχωρισμός - Gonochorism Ερμαφροδιτισμός - Hermaphroditism Γονοχωριστικά: Κάθε άτομο είναι είτε θηλυκό, είτε αρσενικό σε όλη του τη ζωή Ερμαφρόδιτα: ένα άτομο διαθέτει και θηλυκά και αρσενικά αναπαραγωγικά όργανα ή μπορεί να αλλάξει μεταξύ των δύο Σύγχρονα (synchronous) Πρωτόγυνα (protogyny) ή πρώτανδρα (protandry) 13

14 Clownfish (Amphiprion percula) Ερμαφρόδιτα πρώτανδρα (hermaphrodites - protandry) Εξωτερική γονιμοποίηση (external fertilization) Συμβιωτικά με ανεμώνες (symbiotic with sea anemone) 14

15 Ταξινόμηση Taxonomy Actinopterygii Osteichthyes 15

16 Gnathostomata Ταξινόμηση (Fall, 2001) Agnatha: Myxini (hagfish: 43) & Chephalaspidomorphi (lampreys: 41) Osteichthyes Actinopterygii (rayfins) Chondrichthyes Neopterygii 1 Elasmobranchii (815) 2 Holocephaloi (31) 3 Brachiopterygii (13) 4 Chondrostei (26) 5 Lepidosteus (7) 6 Amia (1) Teleostei (>25,000) Sarcopterygii (lobefins) Choanota Tetrapoda Amphibia 7 Actinistia (2) 8 Dipnoi (6) 1 Sharks, skates & rays; 2 Ratfish or chimaeras; 3 Reedfish - bichirs 4 Sturgeon & paddlefish; 5 Gars; 6 Bowfin or choupique; 7 Coelacanth 8 Lungfish (στην παρένθεση δίνεται ο αριθμός των ειδών κατά Graham, 2006) 16

17 Τελεόστεος - Εξωτερική Μορφολογία Teleostei Structural features α 4α β 8 4β Αναπνευστικές σχισμές ή ρώθωνες - 2 Οφθαλμός 3 Επικαλυμματικό 4 Ραχιαίο πτερύγιο 4α Σκληρές άκανθες - 4β Μαλακές ακτίνες (λεπιδοτρίχια) - 5 Ουραίο πτερύγιο 6 Ουραίος Μίσχος - 7 Εδρικό πτερύγιο 8 «Έδρα» - 9 Λέπια - 10 Πλευρική γραμμή 11 Κοιλιακά πτερύγια - 12 Θωρακικά πτερύγια 13 Στόμα (κάτω γνάθος) 17

18 Μονά & Ζυγά πτερύγια Unpaired & Paired fins 1. Ραχιαίο (σκληρές άκανθες) Μαλακές ακτίνες (λεπιδοτρίχια) 2. Ουραίο 3. Εδρικό (Dorsal fin) (Caudal fin) (Anal fin) 4. Θωρακικά 5. Κοιλιακά (Pectoral fins) (Pelvic fins) Photos: K. Kokkaris 18

19 Λέπια (Scales) 1. Πλακοειδή (Placoids) 2. Γανοειδή (ganoids) 3. Kυκλοειδή (Cycloids) 4. Kτενοειδή (Ctenoids) Τύπος, μέγεθος, αριθμός ταξινομική / τρόπος ζωής Type, size, number taxonomy / life style 19

20 Λέπια, χρωματοφόρα Scales, chromatophores Photos: K. Kokkaris 20

21 Χρωματοφόρα Χρωστική Χρώμα Μελανοφόρα Μελανίνη Μαύρο ή καφέ Ερυθροφόρα Καροτενοειδή & πτεριδίνες Κόκκινο Ξανθοφόρα Καροτενοειδή Κίτρινο Λευκοφόρα Ιριδοφόρα Κρύσταλλοι γουανίνης Κρύσταλλοι γουανίνης Λευκό (Αντανάκλαση) 21

22 Χρωματοφόρα (chromatophores) Φυσιολογική vs. Μορφολογική Αλλαγή του Χρώματος (Διασπορά vs. Αριθμό) Physiological vs. Morphological change of colour (Dispersion vs. Number) 22

23 Έδρα (Anus) Ουρογεννητικός Πόρος (genital papilla) Photo: K. Kokkaris 23

24 Αισθητήρια όργανα (Sensory organs) Οφθαλμός (eye) Ρώθωνες Αντίληψη των κινήσεων του νερού γύρω από το ψάρι, δια μέσου αισθητηρίων απολήξεων αναγνώρισης μηχανικών μεταβολών Πλευρική γραμμή (Lateral line) 24

25 UoC, Electronic microscopy unit Νευρομαστός (neuromast) UoC, Electronic microscopy unit Photos: P. Katharios

26 Ωτόλιθοι (Otoliths) Δομές από ανθρακικό ασβέστιο που βρίσκονται δίπλα στον εγκέφαλο των ψαριών. Αναγνώριση ήχου Μετατροπή ηχητικών κυμάτων σε ηλεκτρικά σήματα Αναγνώριση βαρύτητας Source: Wikipedia Ηλικία των ψαριών 26

27 Ενδοκρινικό Σύστημα Endocrine system Υποθάλαμος - 2 Υπόφυση - 3 Επίφυση - 4 Θυρεοειδικά θυλάκια 5 Οπισθοβράγχιος αδένας - 6 Σπλήνας - 7 Παγκρεατικά νησίδια - 8 Έντερο - 7 Πυλωρικά τυφλά - 8 Στομάχι - 9 Γονάδες - 10 Χρωμιόφυλος ιστός 11 Μεσονεφρικός ιστός (interrenal tissue) 12 Σωματίδια Stannius - 13 Ουρόφυση 27

28 Μυοσκελετικό σύστημα (musculoskeletal system) 28

29 29

30 Σωματομετρία (Somatometry) Οστεϊχθύς (Osteichthyes) Length: Μήκος Total: Ολικό - Fork: Μεσουραίο - Standard: Τυπικό Dorsal: Ραχιαίο Caudal peduncle: Ουραίος μίσχος - Anal: Εδρικό Pectoral: Θωρακικό Jaw: Γνάθος Snout: Ρύγχος Orbital: Οφθαλμικός 30

31 Τελεόστεος (Teleostei) - Εσωτερική Μορφολογία (Internal morphology) Βράγχια (Gills) Καρδιά (Heart) Ήπαρ (Liver) Σπλήνας (Spleen) Χοληδόχο κύστη (Gall bladder) Νηκτική κύστη (Swim bladder) Πεπτικός σωλήνας (Digestive tract) Ουροδόχος κύστη (Urinary bladder) Γονάδες (Gonads) Νεφροί (Kidneys) Eγκέφαλος (Brain) Οτόλιθοι (Otoliths) Photo: K. Kokkaris 31

32 Ανατομία (Anatomy) Photo: K. Kokkaris 32

33 Βράγχια (Gills) Photo: K. Kokkaris Βραγχιακό τόξο (Gill arch) Bραγχιακές άκανθες (Gill rakers) Βραγχιακά ελάσματα (Gill filaments) 33

34 Ήπαρ, Καρδιά, Πεπτικός σωλήνας Liver, Heart, Digestive track Photo: K. Kokkaris 34

35 Πυλωρικά τυφλά (pyloric caeca) 5 6 Photo: K. Kokkaris 35

36 Γονάδες (Gonads) Testes Ovaries sex differentiation 36

37 Νεφροί, «Επινεφρίδια» Kidneys, interrenal tissue Photos: Photo: K. K. Kokkaris 37

38 Εγκέφαλος (Brain) Photo: K. Kokkaris 38