ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΓΓΙΣΗ ΑΙΜΑΤΟΣ

Transcript

1 ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΓΓΙΣΗ ΑΙΜΑΤΟΣ Δρ.Σαγκανα Ευμορφία Διευθ.Μικροβιολογικού Εργαστηρίου Γ.Ν.Δυτικής Αττικής

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μετάγγιση αίματος είναι μια ζωτική σημασιας θεραπευτική πράξη. Ενέχει θέση μεταμοσχευσης,σε μεγαλη εκταση Νοσήματα που απαιτούν μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του Αιματολογικά Νοσήματα Κακοήθειες Χειρουργικές επεμβάσεις Οξεία απώλεια αίματος, Οι ετήσιες ανάγκες της χώρας μας ανέρχονται σε μονάδες ενώ η εθελοντική αιμοδοσία καλύπτει το 41,5%.

3 ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ Ηλικία υγιείς ετών. Ιατρικό ιστορικό: ασθένειες, λοιμώδη νοσήματα, τρόπος ζωής, ταξίδια, άτομα υψηλού κινδύνου.αποφευγουμε τη μεταδοση νοσηματων Υποχρεωτική υποβολή αιμοδοτών σε εξετάσεις για: Ηπατίτιδα B (HbsAg), Hπατίτιδα C(anti- HCV) για HIV (anti HIV I/2), για σύφιλη (αντίδραση RPR) και για τον ιό HTLV(anti- HTLVI/ΙI). Νεότερες μοριακές τεχνικές (ΝΑΤ) εφαρμόζονται για ταυτοχρονη ανιχνευση τριών ιών: HBV, HCV,HIV Παραμένουν όμως χωρίς υποχρεωτικο έλεγχο άλλα νοσήματα όπως διάφοροι ιοί (CMV, Epstein-Barr, Ηπατίτιδα G, Ηπατίτιδα Χ?, Greutzeldt-JacobΤΤV (Transmitted Transfusion Virus), Eρπητοιοι, ελονοσία κλπ..

4 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Λόγω της αδυναμίας ελέγχου όλων των νοσημάτων, αλλά και ελαχιστοποίησης του κινδύνου για τα ήδη ελεγχόμενα, εφαρμόζονται εναλλάκτικοί μέθοδοι όπως: η λευκαφαίρεση, ( πολυμεταγγιζόμενα) έχει αρχίσει να εφαρμόζεται παρά το υψηλό κόστος Αδρανοποίηση των ιών είτε με θέρμανση αδρανοποιηση είτε με τη χρήση χημικών διαλυτών (πλάσμα). Επεξεργασία με methulen-blue και ακτινοβολία ή psoralen και υπεριώδη ακτινοβολία (για βακτήρια) Αυτόλογη μετάγγιση, ερυθροποιητίνη

5 ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Ο κίνδυνος μετάδοσης νοσηματων ποτέ δεν είναι μηδενικός. Καμία εξέταση δεν έχει ευαισθησία 100%. Ο έλεγχος κάθε αιμοδοσίας για όλους τους σπάνιους λοιμογόνους παράγοντες είναι πρακτικά αδύνατος. Ακόμη και οι γνωστοί ιοί δεν ανιχνεύονται πάντα, υπάρχει η περίοδος παραθύρου μεταξύ της μόλυνσης και της ανίχνευσης του ιού. Με την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων μοριακής τεχνικής, μειώνεται η περίοδος παραθύρου. Σήμερα οι μεταγγίσεις αίματος είναι ασφαλέστερες από ότι ήταν πριν 20 χρόνια

6 «Παράθυρο ελέγχου» με ανοσολογικά τεστ και με μοριακό έλεγχο

7 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β HBV Επιδημιολογία Συχνή χρόνια λοίμωξη ( 350 εκ. άνθρωποι). 2 δισ. άνθρωποι (1/3 του πληθυσμού της γης) έχουν προσβληθεί από τον ιό. Ελλάδα: ενδιάμεση ενδημικότητα με ποσοστό μόλυνσης 2-3%. Οικονομικοί μετανάστες Προκαλεί: οξεία χρόνια και κρυψιγενη λοίμωξη και οδηγησει σε κιρρωση και ηπατοκυτταρικο καρκινο Ετησιως θανατοι,5-10% οδηγουνται σε μεταμοσχευση Ηπατος.

8 HBsAg Prevalence (2005) 8% - High 2-7% - Intermediate <2% - Low

9 ΤΡΟΠΟΙ Μ ΕΤΑΔΟΣΗΣ Παρεντερικά Περιγεννητικά Σεξουαλικά Επαγγελματική έκθεση Μεταγγίσεις αίματος, ασθενείς σε αιμοκάθαρση Χρήση ενδοφλεβίων ουσιών, χρήση βελονών (αποτρίχωση, μανικιούρ), οδοντιατρικές επεμβάσεις, χρήση κοινών αντικειμένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες) Κάθετη μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί

10 ΔΟΜΗ ΤΟΥ HBV Hepadna Ιός Ανιχνεύθηκε από Blumberg σε Aβοριγινο ασθενή

11 ΔΟΜΗ ΤΟΥ HBV Πολύπλοκη Δομή Εισέρχεται στο ηπατικό κύτταρο με άγνωστο υποδοχέα μέσω ενδοκύτωσης και αναπαράγεται. Επίσης βρίσκεται στο περιφερικό αίμα.

12 ΒΙΡΙΟ HBV Με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο 3 διαφορετικά σωματίδια στον ορό ασθενών.(πλήρες βίριο ή σωματίδιο Deine, ραβδοειδής μορφή και σφαιρίδια) Διάμετρος βιρίου 42nm, Διπλό έλυτρο, Διπλή έλικα DNA και μονό βραχίονα γύρω από core αντιγόνο (HBc Ag), εξωτερική επιφάνεια Αυστραλιανό Αντιγόνο (HBsAg), το HBe Ag βρίσκεται στο πληρες βίριο και σχετίζεται με υψηλή μολυσματικότητα του ιού Ραβδοειδής μορφή και σφαιρίδια δεν περιέχουν πυρηνικά οξέα και πρωτείνες του πυρήνα και δεν είναι μολυσματικά HBAgS 42 nm Σωματίδιο Deine Ραβδοειδης μορφή σφαιρίδια

13 ΙΟΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β

14 ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ-ΟΡΟΤΥΠΟΙ ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΣ :4 Ορότυποι βασει αντιγ.επιτοπ. Πρωτειν.φακελλου( adr, adw, ayr, ayw) 8 Γονότυποι (A-H) Οι Γονότυποι: γεωγραφική κατανομή, πορεία της νόσου και θεραπεία D Μεσόγειος, Μ.Ανατολή Α ΝΔΕυρώπη, Ν.Αμερική, Κ.. Αφρική Β ΒΑΑσία, Κίνα, Ιαπωνία, Ταΐβάν Ε Αφρική F Κεντρ. Ν Αμερική, Αλάσκα G Γαλλία, Αμερική H Νικαράγουα Α HBeAg (+) φυσικό στέλεχος, χρόνια ηπατίτιδα και ανταποκρίνεται α- ιντερφερόνη D HBeAg (-) και HBeAb (+), προπυρηνικά μεταλαγμένο στέλεχος, κίρρωση και καρκίνο Μεσογειο

15 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΓΟΝΟΤΥΠΩΝ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΛΒΑΝΟΙ 2% 4% D A A/D 8% D A/D 94% 92% Α.ΕΥΡΩΠΗ-ΑΣΙΑ 6% 6% D A C 88% Μικροβιολογικό Εργαστήριο, Τμήμα Μοριακής Διαγνωστικής: Θεοδώρου Μ.

16 ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ Η μετάλλαξη της core και pre-core περιοχής αναστέλλει την έκφραση του HBeAg και δημιουργεί το μεταλλαγμένο στέλεχος HBeAg (-) / HBeAb (+) ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο της RNA πολυμεράσης λόγω αντιικής αγωγής εμφανίζουν ανθεκτικά στελέχη (λαμιβουδίνη: 1έτος θεραπεία: αντοχή 14-30%, 4 έτη: 70% ) Pre-core RNA πολυμεράση

17 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β Elisa, χημειοφωταύγεια HBsAg ( Aντιγόνο επιφανείας) ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Anti HBc (ολικό, ΙgG, IgM- δείκτης οξείας ηπατίτιδας) HBeAg δείκτης πολλαπλασιασμού και αυξημένης μεταδοτικότητας του ιού. Anti Hbs ΑntiHbe

18 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Στις Αιμοδοσιες εφαρμοζεται ΝΑΤ-ποιοτική ανίχνευση( Νucleic acid testing)ανιχνευση νουκλεινικων οξεων, με ταυτοχρονη ανιχνευση και των τριων ιων.είναι ποιοτικη μετρηση υψηλης ευαισθησιας.δύο τεχνολογίες ΤΜΑ(trancription mediated amplification) ενισχυση μεσω μεταγραφης REAL TIME PCR πραγματικου χρονου Στο Μικροβιολογικό εργαστήριο ποσοτική μέτρηση με Real Time PCR-τεχνολογία ιχνηθετών TaqMan (ευαισθησία 20-1,7 *10 8 IU/ml) Ταυτοποιήση γονότυπου με διπλή PCR (nested PCR) και ανάστροφος υβριδισμός σε ταινία (ευαισθησία ~ 100 IU/ml Διερεύνηση αντοχής στην λαμιβουδίνη και αντεφοβίρη με την ίδια τεχνική(ενίσχυση ενίσχυση διαφορετικών περιοχών) ευαισθησία ~ 200 IU/ml

19 ΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ 4-12 εβδομάδες Φάση επώασης 15 ημέρες-3μήνες 3-6 μήνες Οξεία φάση Τέλος οξείας φάσης Φάση ανάρρωσης Anti-HBc IgM Total Anti-HBc HBsAg HBeAg Anti-HBe Anti-HBs

20 Εξετάσεις Αποτελέσματα Ερμηνεία HBsAg, antihbc, AntiHBs HBsAg antihbc, antihbs antihbc, antihbs antihbs HBsAg, antihbc, IgM antihbc antihbs HBsAg, antihbc IgM antihbc HBsAg, antihbs antihbc αρνητικά Αρνητικό θετικά Αρνητικά θετικό θετικά αρνητικό Θετικά αρνητικά Αρνητικά θετικό Επίνοσος Συνιστάται εμβολιασμός Φυσική ανοσία δεν χρειάζεται επανέλεγχοςούτε εμβολιασμός ανοσία μετά από εμβολιασμό Οξεία λοίμωξη Αυξημένη μεταδοτικότητα Παραπομπή σε ηπατολόγο ή παθολόγο Χρόνια λοίμωξη Παραπομπή σε ηπατολόγο ή ειδικό παθολόγο Πιθανές ερμηνείες & οδηγίες Περίοδος παραθύρου σε οξεία λοίμωξη ( μέτρηση IgMantiHBc). Ύπαρξη φυσικής ανοσίας με μη ανιχνεύσιμους τίτλουςantihbs antihbsή ψευδώς θετικό antihbc ( Χορήγηση μιας δόσης εμβολίου. Αν ανεύρεση τίτλου antihbs 50 IU/L μετά από ένα μήνα, είναι ενδεικτικήύπαρξης φυσικής ανοσίας, ενώ στην αντίθετη περίπτωση,ολοκληρώνεται ο εμβολιασμός με δύο επιπλέον δόσεις, θεωρώντας ότι πρόκειται γιαψευδώς θετικό antihbc). Χρόνιοι φορείς με μη ανιχνεύσιμα επίπεδα HBsAg ( μέτρηση HBV DNA). Πανω από 6 μήνες

21 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Οξεία ηπατίτιδα Β: Συντηρητική θεραπεία.(ανάπαυση, ενυδάτωση, διατροφή). Πιθανον σε μικρο αριθμο ασθενων με κινδυνο ηπατικης νεκρωσης χορηγειται λαμιβουδινη Χρόνια ηπατίτιδα Β:Interferon-alpha PEGylated interferon-2a (Pegasus) ανοσοενισχυτικό lamivudine (Epivir, Zeffix) adefovir (Hepsera) Tenofovir Telbivudine entecavir H HBV λοιμωξη δεν μπορει να εκριζωθει πληρως και αυτό γιατι το ccc DNA ιου καταλαμβανει το ηπατοκυτταρο

22 ΟΜΑΔΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ετεροφυλόφιλοι με πολλαπλούς συντρόφους Ομοφυλόφιλοι Χρήστες ναρκωτικών ουσιών Επαγγελματίες Υγείας Ιδρυματοποιημένοι πληθυσμοί Λήπτες μη ελεγμένου αίματος ή αδρανοποιημένων παραγώγων του Ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.

23 ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ-ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Υπεράνοσος γ-σφαιρίνη προσφέρει 5-6 μήνες προσωρινή παθητική προστασία. Χορήγηση εντός 48 ωρών-7ημέρες Εμβόλιο ηπατίτιδας Β Engerix Β, ενεργητική μακροχρόνια προστασία. Είναι ανασυνδιασμένο αντιγόνο επιφανείας (S). S).Έχει παραχθεί με την μέθοδο γενετικής.δεν περιέχει ανθρώπινες ουσίες. Τρεις δόσεις ενδομυικά (0-1-6) 6), αποτελεσματικότητα %. Κάλυψη από την πρώτη δόση. Διάρκεια 20 ετών. Υποχρεωτικός από το 1998 είναι ο εμβολιασμός των βρεφών και παιδιών και συνιστάται στα άτομα που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου.

24 Structure of Hepatitis Hepatitis A Virus Viruses Hepatitis C Virus Hepatitis D Virus HAV-Ag RNA Envelope (E1, E2) Core Ag HBsAg, HDAg HDV RNA RNA (ca. 10kb) 28 to 32 nm 32 to 37 nm Hepatitis B Virus Hepatitis E Virus Pre S1 Pre S2 ca. 60nm RNA 42 nm Polymerase HBV DNA HBsAg HEV Ag 32 nm

25 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C HCV ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 170 εκ άνθρωποι ή 3% του πληθυσμού της γης 2% του ελληνικού πληθυσμού Ηλικία ετών.το 1974 ονομάστηκε ως μη Aκαι μη-b Ηπατίτιδα, το 1989 ταυτοποιήθηκε ως Ηπατίτιδα C Μείωση ποσοστού μετά τα τέλη της δεκαετίας του 80 όταν κυκλφόρησε το τεστ ανίχνευσης του ιού Προκαλλεί κίρρωση και ηπατοκυτταρικό καρκίνο

26 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ

27 ΔΟΜΗ HCV Ο ιός της ηπατίτιδας C είναι ένας μικρού μεγέθους ιός περίπου 50 nm με εικοσαεδρική συμμετρία ανήκει στην οικογένεια των φλαβοϊών. Το γενετικό του υλικό είναι ένα μονόκλωνο RNA που αποτελείται από 9400 νουκλεοτίδια. Ε2 Ε1 Περίβλημα Core

28 ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ Χρήση ενδοφλέβιων ουσιών κύρια οδός της μετάδοσης. Το 90% των χρηστών στην Ελλάδα πάσχουν από ηπατίτιδα C(3 α). Μεταγγίσεις αίματος και μεταμόσχευση οργάνων πριν το 1992 Τρύπημα με μολυσμένη βελόνη ή εργαλείο 2-10% Ιατρικές ή παραιατρικές πράξεις ενέσεις, τατουάζ. Σεξουαλική μετάδοση 2-4% Κάθετη μετάδοση 4-7% Άγνωστος τρόπος μετάδοσης 30-40%

29 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C Χρόνος επώασης ημέρες Οξεία HCV Λοίμωξη 60-85% Χρονία HCV λοίμωξη 20-30%, 20 έτη Κίρρωση Ηπατοκυτταρικός καρκίνος (2-5% ανά έτος)

30

31 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ: Ασυμπτωματική (70%), ανιχνεύεται σπάνια, ανίχνευση αντισωμάτων anti-hcv(τυχαία διάγνωση ) ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ : Στις Αιμοδοσίες εφαρμόζεται: Elisa 3ης γενιάς: Υψηλό ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων (μηχάνημα). Τα θετικά με ΕΙΑ για HCV επιβεβαιώνονται με ανοσοαποτύπωση (Western Blot). ΝΑΤ-ποιοτική ανίχνευση( Νucleic acid testing)ανιχνευση νουκλεινικων οξεων, με ταυτοχρονη ανιχνευση και των τριων ιων.είναι ποιοτικη μετρηση υψηλης ευαισθησιας.δύο τεχνολογίες ΤΜΑ(trancription mediated amplification) ενισχυση μεσω μεταγραφης REAL TIME PCR πραγματικου χρονου Στο Μικροβιολογικό εργαστήριο: Elisa 3 ης γενιάς ποιοτική μέτρηση του HCV-RNA με PCR ανίχνευση του ιού Ποσοτική μέτρηση του HCV-RNA με bdna (διακλαδιζόμενο DNA) Γονότυπος με PCR και ανάστροφο υβριδισμό σε ταινία

32 ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΕΤΕΡΟΓΕΝΕΙΑ HCV Ο ιός της ηπατίτιδας C παρουσιάζει σημαντική γονιδιακή ετερογένεια. Η μεταβλητότητα στην κωδικοποήση των πρωτεΐνών του φακέλου δημιουργεί σχεδόν νέο είδος (quasi species, ομολογία 90%) με αποτέλεσμα ο HCV να μην αναγνωρίζεται από την χυμική (αντισώματα) και κυτταρική ανοσία(tc), επιμηκύνεται η παραμονή του χρόνια λοίμωξη, κίρρωση,ηπατοκυτταρικός καρκίνος

33 ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ Ανιχνεύονται 6 μείζονες γονότυποι Οι Γονότυποι: γεωγραφική κατανομή, πορεία της νόσου και χρόνο θεραπείας, ομολογία 70% 1 Πανδημεί 2 Πανδημεί 3 Πανδημεί 4 Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή 5 Νότια Αφρική 6 Νοτιανατολική Ασία 1/4: φτωχή ανταπόκριση στην θεραπεία με ιντερφερόνη 3 α : χρήστες, καλή ανταπόκριση Όλοι οι γονότυποι έχουν υπότυπους, άνευ ρόλου

34 ΠΡΟΛΗΨΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ C Δεν υπάρχει εμβόλιο για τον ιό λόγω της μεγάλης συχνότητας μετάλλαξης του. Τήρηση γενικών μέτρων πρόληψης και αποφυγή παρεντερικής έκθεσης σε μολυσματικά αντικείμενα. Οι ασθενείς με ηπατίτιδα C δεν υποβάλλονται σε κοινωνικό περιορισμό πρέπει δε αυστηρώς να χρησιμοποιούν τα δικά τους προσωπικά αντικείμενα υγιεινής φροντίδας.

35 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Συνδυασμένη θεραπεία με πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη και δισκίων ριμπαβιρίνης Ο χρόνος θεραπείας καθορίζεται από τον γονότυπο (Γονότυπος 2 και 3 έχουν καλύτερη πρόγνωση από 1 και 4) Το ποσοστό ανταπόκρισης κυμαίνεται από 40-80% (πολλά πρωτόκολλα θεραπείας)

36 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α HAV Στην οξεία φάση γνωστός ως λοιμώδης ηπατίτιδα Συνήθως κλινικά ασυμπτωματική,, 90% ανοσία Μεταδίδεται μέσω κοπρανοστοματικής οδού μετά από κατανάλωση μολυσμένης τροφής ή νερού, με σεξουαλική επαφή και χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών 10 εκ. παγκόσμιοι φορείς ετησίως Περίοδος επώασης 2-6 εβδομάδες Ενδημεί σε χώρες με χαμηλές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, έχει ανιχνευθεί ακόμα και σε νερό ωκεανών Επιβιώνει για μήνες σε πόσιμο και θαλασσινό νερό

37 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ

38 ΔΟΜΗ HAV Picorna virus, με μονή έλικα RNA (single stranded RNA ) Εισέρχεται μέσω του επιθηλίου του στοματοφάρυγγα ή του εντέρου Προσβάλλει το ηπατοκύτταρο και τα κύτταρα Kupffer. Εκκρίνεται μέσω της χολής στα κόπρανα

39 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Elisa 3 ης γενιάς HAV IgM HAV ολικό ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Το εμβόλιο καλύπτει το 95% για 5 χρόνια Υποχρεωτικός από 1996 Κοινό εμβόλιo HAV-HBV

40 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ D HDV Μικρός, RNA ιός Ατελής, βοηθητικός ιός, απαραίτητη η παρουσία του HBV Έχει αντιγόνο (HDVAg) κι εξωτερικό περίβλημα Μεταδίδεται ταυτόχρονα με τον HBV (συλλοίμωξη) ήαργότερα (επιμόλυνση) Ταυτόχρονη παρουσία HBV και HDV προκαλεί κίρρωση 42% και θνητότητα 20%

41 ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ HDV ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Παγκόσμια κατανομή HDV 5% HDV λοίμωξη σε χρόνιους φορείς ηπατίτιδας Β στην Ελλάδα: : 17% Ενδοοικογενειακή μετάδοση Αυξημένα ποσοστά στη Μεσόγειο-Αφρική Αφρική-Μ.ΑνατολήΑνατολή Έμμεση προστασία μέσω του εμβολιασμού για HBV

42 Human Immunodeficiency virus HIV Ανήκει στην οικογένεια των ρετροιών Αιτιολογικός παράγοντας του συνδρόμου Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας ΣΕΕΑ-AIDS. Απομονώθηκε το 1984 από τους Montagnier και Gallo.

43 ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ Μέσω μετάγγισης αίματος και παραγώγων Με σεξουαλική επαφή χωρίς χρήση προφυλακτικού. Μέσω, σπέρματος,προσπερματικά και κολπικά υγρά Χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών. Απόμολυσμένημητέραστοπαιδί(κάθετη μετάδοση) Θηλασμό καθώς ο ιός εντοπίζεται και στο μητρικό γάλα.

44 HIV ΚΑΙ ΜΕΤΑΓΓΙΣΕΙΣ Ο κίνδυνος μέσω μεταγγίσεων αίματος έχει ελαχιστοποιηθεί για τις αναπτυγμένες χώρες καθώς εφαρμόζονται έλεγχοι για την ύπαρξη του ιού HIV στα δείγματα των αιμοδοτών που μπορούν να ανιχνεύσουν τον ιό εκτός από το «παράθυρο» των πρώτων 11 ημερών της μόλυνσης. Κατά την τελευταία δεκαετία υπήρξε επιπλέον μείωση της μετάδοσης του ιού HIV και στις χώρες που εφαρμόζουν τη μέθοδο ΝΑΤ, συμπληρωματικά με την ορολογική ανοσοενζυμική μέθοδο, ο κίνδυνος μόλυνσης χαρακτηρίζεται εξαιρετικά μικρός.

45 ΔΙΑΓΝΩΣΗ HIV ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Elisa 3 ης γενιάς, χημειοφωταύγεια ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Στις Αιμοδοσιες εφαρμοζεται ΝΑΤ-ποιοτική ανίχνευση( Νucleic acid testing)ανιχνευση νουκλεινικων οξεων, με ταυτοχρονη ανιχνευση και των τριων ιων.είναι ποιοτικη μετρηση υψηλης ευαισθησιας.δύο τεχνολογίες ΤΜΑ(trancription mediated amplification) ενισχυση μεσω μεταγραφης REAL TIME PCR πραγματικου χρονου

46 HTLVI/II Ρετροιοί κατηγορία ογκοιών, λεμφοτρόποι και νευροτρόποι. HTLVI ευθύνεται για λευχαιμία, λέμφωμα των ενηλίκων από Τ κύτταρα. Ενδημεί σε Νότια Ασία και κεντρική Αφρική συχνότητα 15%. HTLVIΙ απομονώθηκε σε ασθενείς με λευχαιμία τριχωτών κυττάρων

47 ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ Αιματογενώς Σεξουαλική επαφή Κάθετη μετάδοση Χρήση κοινών συρίγγων

48 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ανίχνευση αντισωμάτων Elisa-Western Blot. O συνδυασμός λευκαφαίρεσης και ο συστηματικός έλεγχος των αιμοδοτών θα μηδενίσει την πιθανότητα μετάδοσης του ιού.

49 ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΓΑΛΟΙΟΣ CMV Μεταδίδεται με την μετάγγιση. Ενδείκνυται η μετάγγιση CMV αρνητικού αίματος σε νεογνά, ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και μετά από μεταμόσχευση μυελού των οστών ή συμπαγών οργάνων.

50 Epstein-Barr EBV Μεταδίδεται κυρίως σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Δεν ενδείκνυται έλεγχος, το 90% των αιμοδοτών είναι οροθετικοί, συνιστάται η μετάγγιση λευκαφαιρεμένων ερυθρών.

51 ΝΟΣΟΣ Greutzfeldt-Jacob CJD Η παθογένεια της νόσου σχετίζεται με μια παθολογική πρωτείνη, prion. Εμφανίζεται ως οικογενής μορφή, σποραδική και λοιμώδη. Ιατρογενούς αιτιολογίας, μετάδοση μετά από μεταμόσχευση κερατοειδούς και σκληρού χιτώνα, μετά από λήψη ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης. Ποικιλία Σπογγοειδούς Εγκεφαλοπάθειας

52 ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ Απορρίπτονται αιμοδότες που έχουν υποστεί μεταμόσχευση κερατοειδούς ή τμημάτων σκληρού χιτώνα Απορρίπτονται άτομα που έχουνε λάβει θεραπεία με εκχυλίσματα ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης Απορρίπτονται άτομα με οικογενειακό ιστορικό και ιστορικό μετάγγισης από το 1980 στο Ηνωμένο Βασίλειο-Καναδάς

53 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ E HEV Ανήκει στην οικογένεια Hepevirus, με μονή έλικα RNA (single stranded RNA ).Εντοπίστηκε το 1955 Μεταδίδεται μέσω της κοπρανοστοματικής οδού και μετά από κατανάλωση μολυσμένου νερού και ωμού κρέατος (ποντίκια κλπ)

54 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ G HGV Ανήκει στην οικογένεια Flavivirdae, με μονή έλικα RNA (single stranded RNA ) Εντοπίστηκε το 1995 Συλλοίμωξη με HIV 14-43% Μεταδίδεται μέσω παρεντερικής οδού, σεξουλική και κάθετη μετάδοση όπως ο HIV

55 TRANSFUSION TRANSMITTED VIRUS TTV Ανήκει στην οικογένεια των Anelloviridae, ssdna Ανιχνεύθηκε το 1997 στην Ιαπωνία μετά από μετάγγιση Ασυμπτωματική νόσος TTV DNA έχει εντοπιστεί σε ιστούς και όργανα

56 ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ F Είναι υποθετικός ιός Αναφέρθηκε ότι ανιχνεύθηκε το 1990 στα κόπρανα ασθενή μετά από μετάγγιση

57 WEST NILE VIRUS Ανήκει στην οικογένεια των Flavoviridae, ssrna Κύριος τρόπος μετάδοσης: τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού. Μεταδίδεται στα πουλιά, άλογα, σκύλους, γάτες νυχτερίδες, σκίουρους, κουνέλια Προκαλεί εγκεφαλίτιδα και μηνιγγίτιδα Υψηλός επιπολασμός Αίγυπτος, Σουδάν, Η.Π.Α (Τέξας) κλπ Δεν υπάρχει εμβόλιο, ανιχνέυται με Elisa και rt PCR Πιαθανό αίτιο θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου Εντοπίστηκε το 2003 κρούσμα με WNVμετά από μετάγγιση