ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 23/5/2013

Transcript

1 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 23/5/2013 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

3

4 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΕ 05

5 ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ

6 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ Η ενασχόλησή μας με το συγκεκριμένο θέμα προέκυψε από το ενδιαφέρον μας να βρούμε απαντήσεις σε ερωτήματα που μας γεννήθηκαν πολλές φορές κατά τη διάρκεια των μαθητικών μας χρόνων. Ξεφυλλίζοντας τα βιβλία της Ιστορίας και άλλων μαθημάτων, βλέπαμε εικόνες από ελληνικές αρχαιότητες, με τη σημείωση ότι βρίσκονται σε κάποιο μουσείο εκτός Ελλάδας. Αυτό μας δημιουργούσε ερωτηματικά για το λόγο έκθεσής τους εκεί, και όχι στο φυσικό τους περιβάλλον, τον τόπο κατασκευής και αρχικής χρήσης τους. Αποφασίσαμε ότι άξιζε τον κόπο να ερευνήσουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες βρέθηκαν ή και μεταφέρθηκαν οι ελληνικές αρχαιότητες σε μουσεία του κόσμου και να τις γνωρίσουμε από κοντά. Επιδιώξαμε να έρθουμε σε επαφή με τους δημιουργούς τους, την εποχή στην οποία δημιουργήθηκαν, τη χρήση και τη διαχρονική αξία τους.

7 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Να γνωρίσουμε τις ελληνικές αρχαιότητες που βρίσκονται στα μουσεία του εξωτερικού, είτε νομίμως αποκτηθέντες είτε ως προϊόντα λεηλασίας, αρχαιοκαπηλίας, λαθρανασκαφής ή παράνομης διακίνησης. Να αντιληφθούμε το μέγεθος του πολιτισμού που οι πρόγονοί μας δημιούργησαν, και να εκτιμήσουμε τη συμβολή τους στη δημιουργία και την εξέλιξη του παγκόσμιου πολιτισμού. Να αντιληφθούμε ότι οι λόγοι που επιβιώσαμε σαν έθνος ήταν η διατήρηση της εθνικής συνείδησης που στηρίχθηκε στη μακροχρόνια. Να κατανοήσουμε ότι στη σημερινή εποχή που η υπόσταση της Ελλάδας ως κράτος απειλείται, η προστασία της πνευματική μας κληρονομιάς φαντάζει για άλλη μια φορά αναγκαία.

8 ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΗΚΕ Εργασία σε ομάδες (με επιλογή της φθίνουσας καθοδήγησης ). Kαταιγισμός ιδεών με στόχο τη διερεύνηση των ποικίλων διαστάσεων του θέματος, Βιβλιογραφική έρευνα. Αναζήτηση σχετικού υλικού στο διαδίκτυο. Δημοσκοπική - Δειγματοληπτική έρευνα στους μαθητές και στην τοπική Κοινωνία. Παραγωγή εφαρμογής Πολυμέσων σε PowerPoint με κίνηση ήχο - εικόνα - βίντεο με τα αποτελέσματα της έρευνας. Δημιουργία Αφίσας. Παρουσίαση της εργασίας στην ιστοσελίδα του σχολείου.

9 Το Πρόγραμμα υλοποιήθηκε από μαθητές της Α Λυκείου.

10 ΟΜΑΔΑ:ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ

11

12 ΟΜΑΔΑ: ΤO ΓΡΗΓΟΡΟ ΦΤΥΑΡΙ

13

14 ΟΜΑΔΑ:ΚΛΕΜΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

15

16 ΟΜΑΔΑ:DIE FORSCHER DER ANTIKE

17

18 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Αρχαία Ελληνική Τέχνη : Γλυπτική-Κεραμική- Μεταλλοτεχνία. Η Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας. Ιστορικό της βεβήλωσης και λεηλασίας των ελληνικών μνημείων. Τα γλυπτά του Παρθενώνα και η μεταφορά των Ελγινείων στο εξωτερικό. Αρχαιοκαπηλία παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων. Κίνημα επιστροφής των ελληνικών αρχαιοτήτων, που βρίσκονται σε μουσεία του εξωτερικού, στην πατρίδα τους. Ελληνικές αρχαιότητες στα μουσεία του κόσμου

19

20 Οι σημαντικότερες συλλογές αρχαιοτήτων σήμερα στον πλανήτη θεωρούνται κατά σειράν της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας (και 4 η της Ελλάδος), παρά το γεγονός ότι καμιά από τις τρεις πρώτες χώρες δεν διαθέτει αρχαία ιστορία!

21 Όποιος βρεθεί σε κάποιο από τα μεγάλα μουσεία της Ευρώπης νοιώθει Δέος εμπρός στην απίστευτη ομορφιά των ελληνικών έργων τέχνης της κλασικής εποχής και πόνο γιατί τα αντικείμενα αυτά βρίσκονταν τόσο μακριά από τη γη που τα γέννησε.

22 Ένα πάρα πολύ μεγάλο μέρος των έργων πολιτισμού των προγόνων μας, βρίσκονται μακριά από την γενέθλια γη, «φιλοξενούνται» σε Μουσεία ανά τον κόσμο.

23 Μακριά από τον ήλιο και τον ουρανό της Ελλάδας, σπασμένα και κυρίως μισά, τα τμήματα του Παρθενώνα, ο οποίος στέκεται στην Αθήνα εδώ και χιλιάδες χρόνια, απλώς κρέμονται στερεωμένα, χωρίς κανένα νόημα.

24 Τα γλυπτά του Παρθενώνα

25 η Αφροδίτη της Μήλου

26 η Νίκη της Σαμοθράκης και χιλιάδες άλλα έργα της ελληνικής αρχαιότητας κοσμούν τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου.

27 Το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο

28

29 το Λούβρο στο Παρίσι

30

31 το Μουσείο του Βατικανού

32

33 το Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη

34

35 το Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης

36

37 το Γκετί του Λος Άντζελες

38

39 τo Μουσείο Περγάμου του Βερολίνου

40

41 είναι μόνο μερικά παραδείγματα μουσείων και ιδρυμάτων ανά τον κόσμο που καρπώνονται τεράστια οικονομικά οφέλη από την αριστουργηματική δουλειά των προγόνων μας.

42

43 Οι Έλληνες έχουν έρθει πολλές φορές αντιμέτωποι, κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους, και έχουν υποφέρει από κατακτητές, οι οποίοι έχουν καταστρέψει και λεηλατήσει κυριολεκτικά του περισσότερους καλλιτεχνικούς θησαυρούς της χώρας μας. Από τον Ξέρξη ως τον Μοροζίνι και τον Χίτλερ, οι εισβολείς αφανίζουν τα ελληνικά μνημεία.

44 Η ρωμαϊκή θεομηνία σάρωσε επί τέσσερις αιώνες τους ελληνικούς καλλιτεχνικούς θησαυρούς, με αποκορύφωμα το Νέρωνα, που έκλεψε 500 αγάλματα από τους Δελφούς για να στολίσει τη Ρώμη.

45 Μετά τη ρωμαϊκή θεομηνία επέρχεται ο χριστιανικός τυφώνας. Πραγματικά, οι τρομακτικότεροι βανδαλισμοί κατά των αρχαίων ελληνικών μνημείων και έργων τέχνης θα διαπραχθούν μετά την επικράτηση του χριστιανισμού σε Ανατολή και Δύση.

46 Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος απογύμνωσε όλους τους ναούς των Ελλήνων και άρπαξε όλους τους θησαυρούς που υπήρχαν εκεί, και έχτισε την νέα Ρώμη!!

47 Οι αρχαίοι ναοί, όταν δεν κατεδαφίζονται ή δεν κατερειπώνονται με την αφαίρεση της στέγης, μετατρέπονται σε χριστιανικές εκκλησίες. Το 550 μ.χ. Ο Παρθενώνας μετατρέπεται σε Χριστιανική Εκκλησία (Αγ.Σοφία) ενώ έναν αιώνα πριν, το 438 μ.χ., καταστρέφονται όλα τα γυμνά αγάλματα της Ακρόπολης, κόβοντας τους τα κεφάλια και τα χέρια.

48 Επί Τουρκοκρατίας το 1460 ο Παρθενώνας μετατρέπεται σε τζαμί.

49 Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες, βεβαιώνουν ότι οι Τούρκοι, παρά την αμορφωσιά που διέθεταν, προστάτευαν υπερβολικά τα αρχαία ελληνικά μνημεία. Το 1626 ο Παρθενώνας είναι ακόμη όρθιος και άθικτος, έτσι που νόμιζε κανείς πως χτίστηκε εκείνη την εποχή.

50 Το 1687 ο βενετσιάνικος στρατός με το Μοροζίνι πολιορκεί τους Τούρκους που βρίσκονταν στην Ακρόπολη. Μια οβίδα έπεσε στον Παρθενώνα, που χρησιμοποιούταν ως πυριτιδαποθήκη και προκάλεσε έκρηξη με αποτέλεσμα την ανατίναξη του κτιρίου, μεγάλα τμήματα του οποίου καταστράφηκαν ή εκσφενδονίστηκαν.

51 Η καταστροφή και η ερείπωση του μνημείου αποτέλεσαν και την αφετηρία για τη διαρπαγή και τη σύληση του γλυπτού του διακόσμου. Επιτελείς και στρατιώτες αποκεφαλίζουν και ακρωτηριάζουν όσες μορφές σώζονταν ακόμα στη θέση τους, καθώς δεν αρκούνται μόνο σε πεσμένα στο έδαφος κομμάτια εξαιτίας της έκρηξης. Τα διασπείρουν μάλιστα σε κάθε γωνιά της Ευρώπης.

52 Το 1801 ο Έλγιν, πρεσβευτής της Αγγλίας στην Υψηλή Πύλη, με φιρμάνι του Σουλτάνου απέσπασε από την Ακρόπολη διάφορα γλυπτά. Στην προσπάθειά του να αρπάξει όσο περισσότερα μπορούσε, προκάλεσε και μεγάλες ζημιές.

53 Συνολικά μετέφερε στο Λονδίνο δεκαοκτώ (18) αγάλματα από τα αετώματα, δεκαπέντε (15) μετόπες και πενήντα (50) λίθους από τη ζωφόρο μήκους εβδομήντα πέντε (75) μέτρων. Το 1815 το Βρετανικό Μουσείο αγόρασε από τον Έλγιν τα γλυπτά του Παρθενώνα.

54

55

56 Όλοι οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες και στρατιωτικοί από την εποχή του Μοροζίνι μέχρι και την Γερμανοϊταλική κατοχή κατά τον Β παγκόσμιο πόλεμο, φιλοδοξούσαν ν αποκομίσουν μερικά ενθύμια, κεφαλές αγαλμάτων, νομίσματα, κοσμήματα και αρχαία χειρόγραφα.

57 Μια χαρακτηριστική περιγραφή είναι και αυτή του συγγραφέα και διπλωμάτη François-René de Chateaubriand περί περί το 1811: "Κατεβαίνων εκ της Ακροπόλεως έλαβον τεμάχιον μαρμάρου εκ του Παρθενώνος ως είχον λάβει και τμήμα λίθου εκ του τάφου του Αγαμέμνονος. Έκτοτε δε αφήρεσα αει τι εκ των μνημείων άτινα επεσκέφθην ως ενθύμημα. Ταύτα, ει και δεν είναι βεβαίως τόσο ωραία, ως τα υπό του λόρδου Ελγίνου αρπαγέντα".

58 Στη διάρκεια της Κατοχής όλους σχεδόν τους αρχαιολογικούς τόπους τους κατέλαβαν οι δυνάμεις του εχθρού και σε πολλούς προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές, γιατί έκλεψαν, κατέστρεψαν, έκτισαν πυροβολικά και έργα, χωρίς να σέβονται τίποτε.

59 Έγιναν, όμως, και αυθαίρετες ανασκαφές, που προκάλεσαν την καταστροφή και την κλοπή αρχαιολογικών θησαυρών. Ο,τι βρήκαν στις ανασκαφές αυτές, οι κατακτητές το πήραν μαζί τους και μας μένει ακόμα άγνωστο.

60 Οι ύπουλες αρπαγές των αρχαιοτήτων μας, υπήρξαν από την αυγή της Αναγέννησης, ως την μεγάλη Επανάσταση του 1821 και έκτοτε συνεχίζεται ακόμη μέχρι και σήμερα, κάτω από τις οδηγίες, την προστασία και το βλέμμα διαφόρων συλλεκτών, οίκων, ακόμη και Μουσείων ανά τον πλανήτη.

61 έγκλημα σε ευρύτατη εξέλιξη Αρχαιοκαπηλία - αρχαιολατρεία, και η πληγή της κλοπής της ιστορίας...!

62 Βάναυσοι τυμβωρύχοι με λοστούς και όπλα, καλλιεργημένοι επιχειρηματίες, τυχοδιώκτες, βαποράκια και περισπούδαστοι αρχαιολόγοι, πολιτικοί και διευθυντές μουσείων, μεγάλοι οίκοι δημοπρασιών απ όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο διεθνές κύκλωμα του παράνομου εμπορίου ελληνικών αρχαιοτήτων

63 Με το παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων κάποιοι πλουτίζουν. Όλοι όμως γινόμαστε φτωχότεροι, καθώς ένα μέρος της ιστορίας μας χάνεται για πάντα.

64 Το πρόβλημα επομένως της αρχαιοκαπηλίας αλλά και η αντιμετώπισή της αφορά όχι μόνο τους ειδικούς επιστήμονες αλλά και τον καθένα από μας.

65 Η διεκδίκηση, από ξένα μουσεία και συλλέκτες, κάθε ελληνικού αρχαίου αντικειμένου, για το οποίο διαθέτουμε στοιχεία ότι αποτελεί προϊόν αρχαιοκαπηλίας, λαθρανασκαφής ή παράνομης διακίνησης είναι ζήτημα κατεπείγουσας προτεραιότητας.

66 Στη σημερινή εποχή που η υπόσταση της Ελλάδας ως κράτος απειλείται, η προστασία της πνευματική μας κληρονομιάς φαντάζει για άλλη μια φορά αναγκαία...

67 Η επιβίωσή μας σαν έθνος εξαρτάται από τη διατήρηση της εθνικής μας συνείδησης, που στηρίχθηκε στη μακροχρόνια ιστορία και την πλούσια πολιτιστική παράδοση του ελληνικού λαού.

68

69 Η προσέγγιση μέσα από το project των ελληνικών αρχαιοτήτων που βρίσκονται στα μουσεία του εξωτερικού, μας έδωσε την ευκαιρία: να έρθουμε σε επαφή με τον πολιτιστικό πλούτο της χώρας μας να αντιληφθούμε το μέγεθος του πολιτισμού που οι πρόγονοί μας δημιούργησαν να ευαισθητοποιηθούμε μέσα από τη γνώση και να ενισχύσουμε όλα τα κινήματα, που ως αίτημα έχουν την επιστροφή όλων των ελληνικών αρχαιοτήτων στην Ελλάδα.

70

71