ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Η επίδραση της εκπαίδευσης πληροφοριακού γραμματισμού στο άγχος των υπολογιστών και της βιβλιοθήκης και στην ικανότητα των προπτυχιακών φοιτητών στην πληροφόρηση ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΣΤΕΛΛΑ ΚΟΡΟΜΠΙΛΗ & ΔΑΦΝΗ- ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΝΕΣΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ: ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΓΩΝΗ (13016) & ΣΟΦΙΑ ΜΑΚΑΤΟΥΝΗ (13028) ΑΘΗΝΑ, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2017

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΚΟΠΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΓΧΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

3 ΣΚΟΠΟΣ Αναφορά της επίδρασης του πληροφοριακού γραμματισμού Εντοπισμός πληροφοριακού άγχους & άγχους βιβλιοθήκης Διερεύνηση κατά πόσο οι προπτυχιακοί φοιτητές επηρεάζονται θετικά ή αρνητικά Αναζήτηση δεξιοτήτων των προπτυχιακών φοιτητών στην πληροφόρηση

4 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ (1) Σύμφωνα με τον Lau (2006) ορίζεται ο πληροφορικός γραμματισμός, ως το σύνολο των ικανοτήτων, κοινωνικών πρακτικών και γνώσεων που είναι απαραίτητες για την κοινωνικοποίηση των ατόμων, την ένταξη τους δηλαδή στη σύγχρονη κοινωνία με σκοπό τόσο την ατομική βελτίωση (σε επίπεδο μορφωτικό, επαγγελματικό κλπ), όσο και τη γενικότερη προαγωγή του κοινωνικού συνόλου (αύξηση του κοινωνικού κεφαλαίου). Ο όρος «πληροφοριακός γραμματισμός» αποδίδει στην ελληνική γλώσσα τον αγγλικό όρο information literacy. Η αυξανόμενη συνειδητοποίηση της σπουδαιότητας του Πληροφοριακού Γραμματισμού οδήγησε στην ανάπτυξη, στις ΗΠΑ, προτύπων για τη διδασκαλία του στην ανώτατη εκπαίδευση (Information Literacy Competency Standards for Higher Education) (ACRL, 2000). Ωστόσο, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμα διακριτά τέτοια προγράμματα ειδικά για φοιτητές, παρόλο που επίσημα και ανεπίσημα καταγράφεται η έλλειψη δεξιοτήτων και γνώσεων πάνω στον Πληροφοριακό Γραμματισμό και καταγράφονται επιτυχημένες παρεμβάσεις κυρίως από ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες για την εκπαίδευση των χρηστών τους, γενικά (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 2008).

5 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ (2) Πρόσφατα καταγράφονται προσπάθειες σύγκλισης των διάφορων μορφών γραμματισμού υπό τον «όρο ομπρέλα» του Γραμματισμού στα Μέσα και την Πληροφορία (UNESCO,MIL 2009)

6 ΑΓΧΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ (1) Τον όρο library anxiety επινόησε το 1986 η Mellon, μια καθηγήτρια της επιστήμης της βιβλιοθήκης της Βόρειας Καρολίνας των ΗΠΑ, ύστερα από έρευνά της σε μια ομάδα προπτυχιακών φοιτητών. Είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έντονα αρνητικά συναισθήματα, παρόμοια με εκείνα τα γενικευμένα συναισθήματα άγχους. Επίσης μπορεί να περιγραφεί ως ένα δυσάρεστο συναίσθημα ή συναισθηματική δυσλειτουργία σε ότι αφορά τη ρύθμιση και την εμπειρία στις βιβλιοθήκες.

7 ΑΓΧΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ (2) Τα βασικότερα αίτια που προέκυψαν από την ερευνητική εργασία του Harnett (2005) χωρίζονται σε 5 κατηγορίες: Συναισθηματικά εμπόδια Μηχανικά φράγματα Άνεση με τη βιβλιοθήκη Γνώση της βιβλιοθήκης Περιορισμοί με το προσωπικό

8 ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (1) Ο όρος υπερφόρτωση πληροφοριών διαδόθηκε από τον μελλοντολόγο Alvin Toffler ( στην εμπορική επιτυχία του βιβλίου Future Shock το 1970 ). Πρόβλεψε ότι τα γρήγορα αυξανόμενα ποσά της παραγωγής των πληροφοριών θα προκαλούσαν τελικά προβλήματα στους ανθρώπους και αναφέρεται στη δυσκολία του ατόμου να μπορεί να κατανοήσει ένα οποιοδήποτε θέμα καθώς και στην αδυναμία του για λήψη αποφάσεων λόγω της παρουσίας πάρα πολλών πληροφοριών.

9 ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (2) Σύμφωνα με τους Jackson & Farzaneh (2012), οι πληροφορίες αποτελούν μια από τις ταχύτερα παραγόμενες ποσότητες σε αυτόν τον πλανήτη και η υπερφόρτωση πληροφοριών (information overload) αναγνωρίζεται ως δυνητικά ένα μεγάλο πρόβλημα για την Ποιότητα πληροφορίας (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Πειραιώς Μάιος 2014). Για παράδειγμα, αναφέρουν οι συγγραφείς, ότι μέσω Twitter στάλθηκαν κατά μέσο όρο 200 εκατομμύρια tweets κατά τη διάρκεια του Ιούνιου του 2011 που αντιστοιχεί με ένα βιβλίο 10 εκατομμύριων σελίδων που θα έπαιρνε 31 χρόνια για να το διαβάσει κανείς ενώ 65 εκατομμύρια τον Ιούνιο του 2010 και μόνο 2 εκατομμύρια τον Ιανουάριο του 2009

10 Mεθολογία Έρευνας H μεθοδολογία ερευνάς είναι ποσοτική με εργαλείο το ερωτηματολόγιο. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 16 ερωτήσεις και είναι σε μορφή κλίμακας Likert. Τέλος το δείγμα των ερωτηθέντων είναι προπτυχιακοί φοιτητές της Φιλοσοφικής σχολής Αθηνών.

11 Αποτελέσματα έρευνας Ερώτηση 1η Το φύλο 31.20% 68.80% Άνδρας Γυναίκα

12 Ερώτηση 4η Παρακαλώ σημειώστε το Λύκειο από το οποίο αποφοιτήσατε: 84.80% 15.20% Τεχνολογικό Επαγγελματικό Λύκειο Γενικό Εννιαίο Λύκειο

13 Ερώτηση 5η Παρακαλώ σημειώστε από τι σχολείο αποφοιτήσατε 1.60% Δημόσιο Ιδιωτικό 98.40%

14 Ερώτηση 6 η Παρακαλώ σημειώστε το σημερινό επίπεδο γνώσης σας στην αγγλική γλώσσα: 40% 38.40% 35% 30% 30.40% 25% 26.40% 20% 15% Series1 10% 5% 4.80% 0% Δεν γνωρίζω Άριστη 5

15 Ερώτηση 8η Παρακαλώ σημειώστε το μορφωτικό επίπεδο των γονέων σας 9.60% 2.40% 39.20% 48.80% Απόφοιτος Δημοτικού Απόφοιτος Γυμνασίου - Λυκείου Απόφοιτος Τριτοβάθμιας Κάτοχος Μεταπτυχιακού

16 Ερώτηση 9 η Είχατε πρόσβαση σε υπολογιστή πριν εισαχθείτε στη σχολή ; 0% Ναι Όχι 100%

17 Ερώτηση 12 η Πόσο συχνά επισκέπτεστε μια βιβλιοθήκη; 50.00% 48.80% 45.00% 40.00% 35.00% 30.00% 25.00% 20.00% 15.00% 10.00% 5.00% 0.00% 6.80% 28% 6.40% Series1 1 Ποτέ Πάντα

18 Ερώτηση 15η Έχετε παρακολουθήσει προγράμματα πληροφοριακού γραμματισμού ; 59.20% 40.80% Ναι Όχι

19 Συμπεράσματα Προτάσεις Έρευνες δείχνουν πως ο πληροφοριακός γραμματισμός πρέπει να ενσωματωθεί σε κάθε μάθημα του εκάστοτε επιστημονικού αντικειμένου. Τα περισσότερα άτομα που προσβάλλονται από το στρες και το άγχος στη χρήση της βιβλιοθήκης είναι επί τω πλείστων προπτυχιακοί φοιτητές,γι αυτό τον λόγο προτείνεται η διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων και εκθέσεων εντός του χώρου της βιβλιοθήκης από άρτιους καταρτισμένους βιβλιοθηκονόμους. Κρίνονται απαραίτητες οι αποθήκες δεδομένων και άλλες τεχνικές της εξόρυξης δεδομένων και της τεχνητής νοημοσύνης, για την αποφυγή υπερφόρτωση πληροφοριών καθώς και συστήματα υποστήριξης λήψης αποφάσεων, φιλτραρίσματος και πίνακες ελέγχου στο διαδίκτυο, που επιτρέπουν την ιεράρχηση των πληροφοριών. Η παρούσα έρευνα μπορεί να μας δώσει το έναυσμα για περαιτέρω αναζητήσεις σε πιο εκτεταμένες έρευνες, οι οποίες θα απαρτίζονται από μεγαλύτερο αριθμό δείγματος για πιο αξιόπιστα και ολοκληρωμένα αποτελέσματα.

20